lumens extra Werknemerskaart brengt gedeelde waarden in kaart
Betrokken zijn bij elkaar Een goede werknemer denkt kritisch na over zijn eigen handelen en dat van zijn omgeving, vindt bestuursvoorzitter prof. Ferry Breedveld. De werknemerskaart vergemakkelijkt dat door expliciet te maken welke eigenschappen een goede werknemer kenmerken.
“H
et allerbelangrijkste element van goed werknemerschap heeft te maken met de cultuur hier in huis. In de buitenwereld wordt voortdurend gesproken
over efficiëntie en marktwerking, maar het gaat uiteindelijk om betrokkenheid bij elkaar. Het gaat erom dat we elkaar, collega’s en patiënten, bijstaan. Daar hoort bij dat we elkaar zo nodig aanspreken, ook als de ander een leidinggevende is. We hebben de medewerkers gevraagd: hoe denken jullie zelf over goed werknemerschap. En dan zie je dat zij heel ambitieuze doelen formuleren. Een goede werknemer zijn in het LUMC is niet hetzelfde als een goede werknemer zijn in een willekeurig andere organisatie. Wij zijn een academisch ziekenhuis, wij leveren geen routinezorg. Dat vereist speciale aandacht, van álle medewerkers. Ik begrijp best dat sommige mensen de werknemerskaart belerend vinden, maar er is niks op tegen om een onderscheid te maken tussen goed
en minder goed functioneren. De uitspraken op de kaart gelden voor ons allemaal. Ook ik ben een gewone medewerker die zich moet verantwoorden en kritische vragen krijgt. Ik hoop dat iedereen deze werknemerskaart bekijkt en dat hij vervolgens ingezet wordt als hulpmiddel bij de jaargesprekken. Ik heb een vriend die veel van wijn weet. Hij kan de verschillende onderdelen van de smaak benoemen en als hij dat doet, proef ik het ook. Deze kaart kan helpen om de verschillende onderdelen van goed werknemerschap te benoemen en te bespreken. Wie goed in zijn vel zit en een heldere blik heeft op zijn rol als werkgever én als werknemer, heeft ook de kracht om de veranderingen die de omgeving van ons eist aan te kunnen.” (MdR) ■
Maaike de Vries leidde de bijeenkomsten
‘De kennis ligt bij de medewerkers’
“H
oe denken LUMC’ers zelf over goed werknemerschap? Maaike de Vries van het onafhankelijke analysebureau De Argumentenfabriek leidde acht bijeenkomsten met medewerkers. Die vormden de basis voor de werknemerskaart. “De uitkomst van de sessies lag open.” Wat betekent goed werknemerschap voor jou? Over die centrale vraag hebben in totaal zo’n honderd medewerkers met elkaar van gedachten gewisseld. Wanneer ben je een goede werknemer? En wat wil je met goed werknemerschap bereiken? Aan het begin van de sessies formuleerden de deelnemers afzonderlijk een lijstje met antwoorden, die vervolgens samen besproken werden. De
Vries: “Veel mensen noemen werkplezier als belangrijk onderdeel van goed werknemerschap, net als de verantwoordelijkheid die je hebt om je werkplek plezierig en interessant te maken, voor jou en je collega’s.” Er is gesproken over rechten en plichten en de onderwerpen verschilden sterk per groep. “Voor verpleegkundigen is het rooster en de nachtdienst bijvoorbeeld een belangrijk onderwerp, voor onderzoekers de vraag hoe je binding houdt met je collega’s.” Ook het feit dat het LUMC ‘meer met minder’ moet doen, was onderwerp van gesprek. Wat betekent dat voor jou als goede werknemer? En hoe ga je om met het verschil tussen het afdelingsbelang en het belang van het LUMC
als geheel? De Vries: “Die vraag was voor veel mensen belangrijk.” De Argumentenfabriek stuurt de antwoorden van de medewerkers zo min mogelijk. “De uitkomst van de sessies ligt open”, zegt De Vries. “Ik zorg dat mensen helder nadenken en dat ze concreet worden. Na afloop brengen we structuur aan door de kaart op te stellen, maar de kennis ligt bij de medewerkers!” De Vries heeft de sessies met veel plezier geleid en benadrukt de positieve toon die overheerste. “De deelnemers waren enthousiast. Medewerkers hebben de potentie en de kracht om de organisatie beter te maken.” (MdR) ■
‘Uiteindelijk denkt iedereen hetzelfde over goed werknemerschap’ Medewerkers en leidinggevenden moeten er samen voor zorgen dat alle LUMC’ers in hun baan tot hun recht komen. Op de werkgeverskaart die vorig jaar is gemaakt, beschrijven de leidinggevenden hun rol in de organisatie. Nu zijn de werknemers aan de beurt.
hebben. Discussies waren er over vragen als: ben je wel of niet verplicht nachtdiensten te draaien. Verder bleek uit de discussie in de groep dat bijna alles is terug te voeren op communicatie, met collega’s onderling en ook met je leidinggevenden.” Dat onderschrijft Rusman. De stelling ‘werknemers voelen zich verantwoordelijk voor het gemeenschapsgeld dat omgaat in het LUMC’, vindt zij erg belangrijk. “We betalen allemaal voor de gezondheidszorg en het geld is dus van ons allemaal. Maar als de communicatie met de leiding niet
V
oedings- en huishoudassistent Saskia Rusman en researchanalist Ronald van Vlierberghe namen beiden deel aan een van de acht sessies die De Argumentenfabriek organiseerde. “Plezierig werken vind ik heel belangrijk en in de werkgevers- en werknemerskaarten zag ik een kans om het werk plezieriger te maken”, verklaart Rusman haar keuze om zich op te geven. Niet dat ze ontevreden is: “Ik werk al dertig jaar bij dit ziekenhuis en het is nog steeds mijn ideale baan. Ik ben trots op het LUMC, maar het kan altijd beter.” De aanpak van De Argumentenfabriek sprak aan: goede vragen, goed op de hoogte en de gespreksleidster kon vage gevoelens concreet maken. “Mijn groep was qua leeftijd een leuke mix en de sfeer was erg goed”, aldus Van Vlierberghe. “Het viel op dat er veel overeenstemming is over de top vijf van eigenschappen die een goede werknemer moet
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
goed is, gaat er onnodig veel tijd en dus geld verloren.”
Honderd procent
De deelnemers zijn tevreden over het resultaat. Van Vlierberghe: “Ik vind de kaart overzichtelijk. Maar ik kan me wel voorstellen dat iemand die niet bij de sessies was nog wat uitleg kan gebruiken. Het lijkt me ook interessant om de werkgeverskaart en de werknemerskaart eens naast elkaar te leggen en te bekijken wat de verschillen zijn.” Rusman: “Bij dit onderwerp gaat het vaak om open deuren, maar het is toch goed om die af en toe te benoemen.” Wat levert de werknemerskaart het LUMC straks op? “De kaart is een aanzet”, zegt Rusman. “Nu moeten we zorgen dat het onderwerp blijft leven. Ik ken mensen die daar sceptisch over zijn, maar ik zie genoeg mogelijkheden: eens in de zoveel tijd een bijeenkomst organiseren om over een bepaald facet van goed werknemersschap te praten bijvoorbeeld. De polls op Albinusnet vond ik ook nuttig. Al vult maar één persoon per afdeling die in, die zal er toch over praten in de koffiekamer.” Ook Van Vlierberghe denkt dat de kaart bij de koffie tot interessante discussies kan leiden. “Ik zie het als een handvat en de vraag is nu, pak je dat met je linker- of je rechterhand vast: de interpretatie van de stellingen kan per persoon en per beroepsgroep verschillen. Maar dat we over goed werknemerschap blijven praten, is alleen maar goed.”
Hoe zorgen Rusman en Van Vlierberghe ervoor dat ze zelf goede werknemers zijn? Rusman: “Ik vind het vooral belangrijk mijn werk met aandacht te doen en mijn tijd niet te verkwanselen. Voorop staat: je doet het voor de patiënt.” Van Vlierberghe: “Ik probeer wat ik doe, goed te doen en open te staan voor kritiek en suggesties van collega’s. Zelf vind ik het het allerbelangrijkste dat ik me voor honderd procent inzet.” (MdR) ■
nummer 6 | juni 2011
in opdracht van:
Deze kaart biedt een overzicht van de werknemersrol van medewerkers in het LUMC. De linkerkant van de kaart biedt een inhoudelijk kader, met doelen, uitgangspunten en verplichtingen. De rechterkant geeft een aantal werkwijzen weer die medewerkers gebruiken om hun werknemersrol goed in te vullen. De kaart is gemaakt op basis van acht denksessies met medewerkers van het LUMC. Gelijktijdig aan de denksessies zijn er op Albinusnet polls gehouden over het thema werknemerschap. Met dank aan alle deelnemers voor hun denkwerk.
Werknemers houden zich aan de voor hen geldende beroepscodes. Werknemers volgen voorschriften op voor een veilige omgeving, voor werknemers en patiënten. Werknemers maken melding van fouten.
Wij houden ons aan regels en voorschriften
Werknemers geven het goede voorbeeld aan elkaar, aan leidinggevenden en aan patiënten. Werknemers vertegenwoordigen met trots het LUMC, zowel intern als extern.
Wij zijn representatief
Werknemers doen waarvoor ze zijn aangenomen. Werknemers houden zich aan gemaakte afspraken met leidinggevenden, collega’s en patiënten. Werknemers nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen werk en schuiven dit niet af op anderen. Werknemers voelen zich verantwoordelijk voor het gemeenschapsgeld dat omgaat in het LUMC. Werknemers zijn verantwoordelijk voor de balans tussen hun werk en privé-leven.
Wij zijn verantwoordelijk
Werknemers kennen de missie en de visie van het LUMC, en zetten zich in om deze te realiseren. Werknemers combineren de doelen van hun afdeling met de doelen van het LUMC als geheel. Werknemers blijven op de hoogte van ontwikkelingen binnen hun afdeling en binnen het LUMC.
Wij werken mee aan de doelen van het LUMC
Het LUMC is voor alle werknemers een plezierige en interessante plek om te werken. Het LUMC levert goede prestaties door het combineren van onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg.
Wij streven doelen na
VERPLICHTINGEN
UITGANGSPUNTEN
DOELEN
Wat betekent dat inhoudelijk?
LUMC? Wat betekent dat voor onze werkwijze?
medewerkers van het
wat betekent dat voor
werknemer zijn,
Een goede
WERKPROCES
DESKUNDIGHEID
CULTUUR
COMMUNICATIE
ARBEIDSVOORWAARDEN
WERKNEMERSKAART LUMC
gemaakt door:
Werknemers delen kennis en ervaring met elkaar, bijvoorbeeld door deel te nemen aan overleggen. Werknemers stimuleren elkaar nieuwe dingen te leren en zich te blijven ontwikkelen. Werknemers begeleiden nieuwe collega’s zodat ze goed en snel ingewerkt zijn.
Wij helpen anderen zich te ontwikkelen
© 2011
Werknemers zorgen dat hun vakkennis en -kunde actueel is, bijvoorbeeld door scholing en opleiding. Werknemers besteden hun persoonlijk budget, zowel voor hun professionele als persoonlijke ontwikkeling. Werknemers gebruiken het jaargesprek om afspraken te maken over hun ontwikkeling binnen het LUMC. Werknemers gaan op zoek naar nieuwe uitdagingen zodat ze gemotiveerd blijven en niet vastroesten.
Wij werken aan onze ontwikkeling en inzetbaarheid
Werknemers genieten van hun werk en gaan gemotiveerd naar het LUMC. Werknemers hebben oog voor gezondheid en welzijn van collega’s en steunen elkaar.
Wij zijn positief, betrokken en behulpzaam
Werknemers nemen initiatief en beperken hun werkzaamheden niet tot hun formele takenpakket. Werknemers werken samen, helpen elkaar en zijn flexibel inzetbaar, ook buiten hun eigen afdeling. Werknemers staan open voor veranderingen, inhoudelijk en organisatorisch.
Wij hebben een actieve en flexibele werkhouding
Werknemers geven en krijgen complimenten van collega’s en leidinggevenden. Werknemers geven feedback aan elkaar en leidinggevenden. Werknemers staan open voor feedback van collega’s en leidinggevenden.
Wij communiceren over ons functioneren
Werknemers gebruiken klare taal en zeggen wat ze bedoelen. Werknemers luisteren naar elkaar, spreken elkaar op persoonlijke wijze direct aan en roddelen niet. Werknemers houden elkaar op de hoogte van ontwikkelingen in het LUMC.
Wij communiceren helder en open
Werknemers prioriteren werkzaamheden waardoor ze bij drukte hun tijd kunnen bewaken. Werknemers zorgen dat ze psychisch en lichamelijk fit genoeg zijn om hun taken goed uit te voeren. Werknemers stellen leidinggevenden tijdig op de hoogte in het geval ze overbelast dreigen te worden. Werknemers gaan niet naar het werk als ze psychisch of lichamelijk niet in staat zijn om te werken.
Wij bewaken onze grenzen
Werknemers gaan in gesprek met leidinggevenden om individuele afspraken te maken. Werknemers vullen in overleg met leidinggevenden werkplek en -tijden flexibel in, als taken dit toelaten. Werknemers maken duidelijke afspraken met elkaar over werkverdeling en roosters.
Wij hebben arbeidsvoorwaarden op maat
Werknemers denken na over het verbeteren van werkprocessen en de structuur van het LUMC. Werknemers nemen initiatief en dragen ideeën aan bij leidinggevenden, collega’s en medezeggenschap. Werknemers kijken kritisch naar hun werkwijze en resultaten en zoeken naar verbetering.
Wij verbeteren de werkprocessen van het LUMC
Werknemers bewaken de kwaliteit van onderzoek, onderwijs en patiëntenzorg. Werknemers weten wat hun taken zijn en maken heldere werkafspraken met collega’s en leidinggevenden. Werknemers dragen kennis over aan collega’s zodat zij vervangbaar zijn bij afwezigheid of vertrek. Werknemers informeren leidinggevenden als de capaciteit op de werkvloer onvoldoende dreigt te worden.
Wij bewaken de kwaliteit van processen binnen het LUMC