BLIKVANGERS
1
zuidelijke lus 6/ Kaasstrooimolen Heist-op-den-Berg Op heemerf ‘Kaasstrooimolen en Pandoerenhoeve’ vind je naast de laatste houten standaardmolen van het arrondissement Mechelen ook de Pandoerenhoeve. In deze 17de-eeuwse langgevelhoeve kun je op zondag terecht voor een hapje en een drankje. Verder ontdek je een bakhuis, een varkenskot en een waterput. Het fraaie natuurgebied ‘De Goren’ ligt vlakbij. open: elke zondag 14-20 uur en groepen op afspraak, tel. 015 25 15 82
Startplaatsen met parking • Netepark, Vorselaarsebaan 56, 2200 Herentals • Kaasstrooimolen, Bruggeneindse Heibaan, 2220 Heist-op-den-Berg
3
4
7/ Watermolen Herlaer Herenthout De eerste vermelding van deze banwatermolen dateert uit 1439. Het op de muur geschilderde 1477 verwijst mogelijk naar de uitbreiding met een olieslagmolen aan de linkerzijde. Het rad is intussen verdwenen. In 1846 maalde de watermolen voor het laatst. Het beschermde dorpsgezicht omvat de molenaarswoning uit de tweede helft van de negentiende eeuw, het sluiswerk, de brug en de spaarvijver. Deze molen is niet te bezoeken. 5
10/ Buulmolen Olen De Buulmolen moest in 1938 plaats ruimen voor de aanleg van het Albertkanaal. Na een verblijf in het Antwerpse Noordkasteel keerde hij in 2003 terug naar zijn oude stek in Olen. Deze authentieke molen werd met zorg gerestaureerd. Elke laatste zondag van de maand vertelt de molenaar je graag meer over de geschiedenis en de werking van de molen. open: elke laatste zondag van oktober t/m maart 13-17 uur, van april t/m september 13-18 uur en op afspraak, tel. 014 26 33 87
Hoe fiets je de route? De route maakt gebruikt van de fietsknooppuntenbewegwijzering. Je volgt de rechthoekige wit-groene bordjes met knooppuntnummers, zoals aangegeven op het kaartje in deze flyer. Lengte noordelijke lus: 57 km zuidelijke lus: 52,5 km Traject Het reliëf is vlak. Ongeveer 40% van de lus is autovrij.
6
8/ Windmolen Bouwel Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog stak het Belgische leger de oude standaardmolen in brand. Zijn opvolger, de huidige windmolen, werd in 1925 overgebracht uit Voortkapel (Westerlo). De windmolen is privébezit en nog steeds maalvaardig. open: tijdens molendagen en op afspraak, tel. 03 366 45 39 of bezoek@demolenvanbouwel.be 9/ Hogewegmolen Noorderwijk Deze staakmolen met gesloten voet werd gebouwd in Antwerpen-Dam tussen 1765 en 1770. Tachtig jaar later werd hij heropgericht aan de Hoge Weg in Noorderwijk. Na een restauratiebeurt in 1967 was hij opnieuw maalvaardig. De molen is privébezit. open: op afspraak, tel. 03 366 45 39
PRAKTISCHE INFO
2
Knooppunten noordelijke lus: zuidelijke lus:
18 - 19 - 08 - 15 - 17 - 97 - 96 - 04 - 95 - 07 - 06 - 05 - 03 - 01 - 16 - 86 - 77 - 76 - 74 - 75 - 36 - 35 - 37 - 14 - 18 99 - 42 - 26 - 51 - 50 - 33 - 34 - 22 - 46 - 45 - 44 - 43 60 - 62 - 65 - 66 - 67 - 85 - 99
ROUTEDOKTER Ontdek je een probleem tijdens je fietstocht? Is een bordje verdwenen, beschreven of beschadigd? Vul het meldingsformulier op www.routedokter. be in. Op diezelfde website vind je bovendien upto-date informatie over werken of omleidingen.
7
8
Surf naar www.kempen.be voor meer details over de blikvangers langs het traject en fietsverhuur.
colofon Opmaak en redactie: Toerisme Provincie Antwerpen APB Opmaak: Gekko Druk: Drukservice-Impressa Kaart: Elke Feusels Foto’s: Mie De Backer, Beeldenbank TPA, Kempense Toeristische Diensten Verantwoordelijk uitgever: Toerisme Provincie Antwerpen, Koningin Elisabethlei 16, 2018 Antwerpen 9
10
Copyright tekst, kaart en traject: Toerisme Provincie Antwerpen De informatie werd met zorg verzameld. Wijzigingen zijn altijd mogelijk, maar vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. D/2017/0408/10
3000 ex.
57 en 52,5 km
MOLENROUTE
GROBBENDONK - HEIST-OP-DEN-BERG HERENTALS - HERENTHOUT - KASTERLEE LILLE - OLEN - VORSELAAR - ZANDHOVEN
2
3,3
3, 1 6,5
3,3
65
4,1 2
Brouwerij
6,5
Picknickplaats
23
9
N1
Oevel
Streekproductenautomaat
Sterschotsbos
Oosterwijk 68
1,2
5,5
80
P19
81 Hotel/B&B
3,5
Zammel
4,2
9,8
Kano83 Zoerle-Parwijs Schaapswees
85
Parking
Ne Grote
N15
8,4
te
3,
6
’t Riet
89
Bergom
Natuurgebied4,2
0 km
Westmeerbeek
Zammels Broek
84
Kwarekken
N
82
WESTERLO Fietsverhuur Beeltjens
N19
Infokantoor
4
4,5
Geneinde
Wimp
Heultje
4,2
FietsersTongerlo Welkom café
3
0,9
5 106
1
AAN
Voortkapel
2
nsloop
4,8
Stapke
1,2
N1 53
0,9
0,2
Alb er t Drinkwaterfontein ka n Punt 48 aal
3,
0,8
2,2
2,1
6
2,8
1,9
HE IRB
2, 3
3
67
GOD STRA INAT
6, 3
3,4
0,
KEMPEN-HAGELAND FIETSROUTE
3,7
0,4
3,8
HERENBOSSEN
2,
AA N 2 2,
2,5
OLEN
1
0,8
Kaasstrooimolen
4,1
3,1
2,2
ek be K in
de
rno
uw
3,3
k ee rb lde Pu 1,4
0,2
0,5 1
1
2,9
WAT ERM STRA OLENAT
2,7
3,6
3 1,
4 3,
0,3
4
64Recreatiedomein
3,9
1,2
3,8
Station
N127
42
HEIB
HULSHOUT
69
63
3,1
1,7
1,8
D
EL
Larum
4,7
BER EIN TENDE
vertrek
1
N18
Ijsverkoop
1,
9
4,4
Rauwelkoven
70
26
8,0
4,4
Windmolen
1,6
1,2
N13
Aa
N1 1,4
0,8
1
Watermolen
ntals
8,6
3,8
6 3,
PEL
9 N1
1
77
- Here
2,4
N15
cholt
13
Museum
61 62
Provinciaal Centrum Kamp C
SPOORWEGSTRAAT
2,7
17
WIM
99
te
78
93 Hallaar
al Bo
23
Sint-JozefOlen
Onze-Lieve-Vrouw-Olen
2,2
66
WIEK E GOOVORSTS RWE EG Bruggeneindse Goren
Ne
HEIST-OPDEN-BERG
7,8
4
Wiekevorst
1
6,
te
1
9 2,
4
18
Begijnhof
Olens Broek
Slagmolen
Noorderwijk
Morkhoven
Goorloop
29
P7
32
51
G ro
Heest
kilometeraanduiding Heikant
N1
fietsroute (onverhard en52 autovrij)
8 0,
p
De Zegge
4,9
N152
RG
2
25
Bobbejaanland
Ka n a
44 43 Hogewegmolen
31
te Ne ine K le Ark van Noë
Kasteel
Snepkensvijver
5
1,9
Herlaer
4,9
Sluis 10
EV
R VE
2
Kapel
23
22
6
Wim
Itegem
ek N10 Pauwenberghoeve Met dank aan Toerisme Provincie Antwerpen ©2017 | Nadruk of aanpassing onder gelijk welke vorm is verbodenN | 10 | Kaartontwerp TPA & Elke Feusels | www.provincieantwerpen.be Voor verbeteringen en suggesties op de routes en4de ,5 bewegwijzering: www.routedokter.be
39
2,9
BE
1
be
EN
60
23
N1
Kempense Heuvelrug
30
Kerk 29
4
5,5
er
UIL
BERLAAR
verbindingstraject
4,2
5,7
0,6
33
4,9
Wimpelhoeve 2,7
fietsroute (onverhard)
Itt
ete
EL UW AT PA TRA S
2,3
N1
Den Brink
Lichtaart
LEGENDE
Zwart Water
P
0,5
2,
te N
BERGEN
Gestel 32
G ro
6
41
2,
Kruiskensberg
HO
HERENTHOUT
50
HU Bosbergen Toeristentoren
4,5
56
LE
N IZE
2,3
2,9
E
16
2Zuidelijke lus ,3
72
Heikant
Noordelijke lus2,9
28
34
fietsroute (autovrij)
5/ Watermolen Tielen Deze watermolen aan de Aa heeft een ijzeren rad. De eerste geschreven vermelding dateert uit 1526. Het huidige molenhuis werd opgetrokken in 1681. Let op de typische korfboog boven de deur. Het dak is gedeeltelijk met stro bedekt. Na het rechttrekken van de Aa groef men een aftakking om de molen van stromend water te voorzien. Deze molen is privébezit.
LL
G ro
e
De Merodebossen
YLOO AT A STR
4,9
et te N
Steynhoven
2,1
0,7
3,5
Kesselhof 1,5 fietsknooppunt
14
ER
KASTERLEE
58
4,8
4,6
3
21
TEROOS VEN HO
4,5
Hoge Rielen
32
3,6
12
45
T
beek
1,7
1
2,9
3
Bevel
Kessel 45
0,6
3,6
11
33 2,4
57
HE
90 HERENTALS
P7
E
OK BL
4
VO
Le Paige
vertrek
19
ZE
24
TER WA
14
ORT
Kasteel van Bouwel
ZELLE
KesselStation
2,7
2
OLV Ten Troon (ruïne) 4,7
7
1,6
7,0
23
Netepark
20
1,4
22
Hoogbos
18
1,2
37
Den Haert
Hidrodoe Waterdoecentrum Sport HEIKEN Vlaanderen
46
3
3,5
4,5
Provinciaal Groendomein Kesselse Heide
08
TROON
47 52
Bouwel 2,9
NIJLEN
2,9
N13
6
1,3
8
25
09
Aa
0,7
36
lie te Ka
1,8
N134
28 Sassenhout
6,9
Gro
8
2,5
VORSELAAR
Hof van Grobbendonk
3,6
2,3
53
0,
ek
0,5
N1
15
e ein K l ete N
1,4
21
2,5 Kleine Nete
e Be
13
EN
1
10
anaal
1,3
Platt
73
53 N1
Albertk
3
KELBER IDE HE
Tielenheide
75
Tielen
35
3,
De Borrekens
-
2,9
Zittaart
Aa
OV
GROBBENDONK Eisterlee
4,4
3,6
75
Pulle
68
E31
7
2,
SH
2,1
16
01
1,4
02 BO
17
2,4
2,7
k
aal
Krabbelshof
EN UW LEI CA ERG B
97
UK PL
Pulderbos
e sb Bo 1,3
1,6
5,7
Poederlee
ek
74
NAA GR KERS AK
5
2
De Slagmolen
VIS
nbee
ka n
2
3,
27
Kindernouw
De 14 Kapellekens
EN OL M ER EG AT W W
5,4
Mole e Net
1,9
EIN
2,3
3,7
Steenbeemden
LILLE
3
1,3
1,2
50
76
86
EN
NDE ID D M VEL
Gierle
RIJ
EN
STE
2,4
4
4,
3,4
PL
05
HEIR
06
DIJK
5 2,
DER PUL
NT
BOSKA
04
96
2,3
N BAA
1,1
95
3,8
1,4 W AU F BL HOE
2,8
32
0,6
07
2
Massenhoven 70 1,3 98 19 69 Viersel 51 1,1 74
2,1
03
4
N1
71
4,4
5,6
8
60 ZANDHOVEN
56
4 E3
99
2,7
21
91
3,
2
19
77
GOORDREEF eek endenb Holle Be
2,6
2,2
1,3
93
3,8
1
molen Pulderbos
4 0,
0,3
Grobbendonk
5,8
Activiteitenkalender en molenkaart op www.levendemolens.be.
92
94
59
1
Visbeekvallei
Warandevijver
53
20
Halse Bossen
1,
3,3
Blommerschot
Zoerselbos Boshuisje
Halle
57
Kloosterheide
4/ Windmolen ‘In Stormen Sterk’ Gierle Deze gerestaureerde graanwindmolen is een stenen grondzeiler, type bovenkruier. De wieken worden van op de grond opgezeild en met behulp van een kruihaspel naar de wind gezet. De spanwijdte van 26,54 meter maakt hem tot een van de grootste molens van het land. De huidige molen dateert uit 1837. Tevoren stond op dezelfde plek een standaardmolen, die in 1836 door een orkaan werd verwoest. open: elke laatste zondag van oktober t/m maart 13-17 uur, van april t/m september 10-17 uur en op afspraak met de dienst voor toerisme, tel. 014 88 20 10
89
26
2/ Stenen Bergmolen Pulderbos De stenen windmolen van Pulderbos draaide voor het eerst in 1843. Vandaag is hij samen met de omgeving beschermd. Op zondagnamiddag draait en maalt de molen. Je kunt dan binnenkijken, de molenaar aan het werk zien, de expo ‘van korrel tot meel’ meepikken en lekker molenbrood kopen. Je vindt bij de molen bovendien een verzameling oude landbouwwerktuigen en een bijenhal. open: zondag 13-18 uur (zomer) en 13-17 uur (winter) en op afspraak met de dienst voor toerisme, tel. 03 410 16 53 3/ Slagmolen of olierosmolen Lille Deze molen vormt een buitenbeentje: hij heeft geen wieken of raderen en huist in een onopvallend gebouw. Twee molenstenen staan recht op een derde en draaien rond. Aanvankelijk deed een paard (ros) het zware werk. Men ‘slaat’ (slagmolen) de zakjes met gebroken en lichtjes opgewarmd koolzaad door de slagbank tot koolzaadolie of smout. Perfect om smoutebollen of ‘nief petatjes’ in te bakken… open: elke laatste zondag van oktober t/m maart 13-17 uur, van april t/m september 10-17 uur en op afspraak met de dienst voor toerisme, tel. 014 88 20 10
27 4,1
1
Wechelderzande
Salphen
55
3,2
Park van Halle
1,6
Tijdens de molendagen heerst er een gezellige drukte bij de molens. De wieken draaien, de molenaar geeft demonstraties en er is volop animatie. • Molenzondagen: laatste zondag van april t/m september 13-18 uur • Vlaamse Molendag: laatste zondag van april 10-17 uur • Molendag Provincie Antwerpen: laatste zondag van augustus en september 1018 uur.
2,9
Sint-Antonius
90
2,5
ZOERSEL
4,7
1,2
Kempense molens in actie
54
1,7
80
53
63
1/ Watermolen Grobbendonk Deze 13de-eeuwse watermolen is net als zijn schilderachtige omgeving - bij de samenvloeiing van de Kleine Nete en de Aa - beschermd en nog steeds eigendom van de familie d’Ursel. De molenaar maalt er dagelijks granen tot paardenvoer maar ook spelt, tarwe en rogge, waarvan je het bakmeel in de winkel koopt. open: maandag t/m vrijdag 9-12 en 13-18 uur, zaterdag 9-12 en 13-17 uur en op afspraak, tel. 014 51 10 73
Een kerktoren, kronkelende zandwegen, bescheiden langgevelhoeven en een windof watermolen: zo zag een Kempens dorp er eeuwenlang uit. In de vroege middeleeuwen doken de eerste watermolens op. Vaak waren ze eigendom van de lokale adel. De windmolen vormde een baken in het landschap. Hij stond ver van de woningen, op een plek waar de wieken de wind goed konden vangen. Sommige molens waren vervaardigd uit steen, andere uit hout. De molenaar had een cruciale rol in het dorp. Hij maalde graan tot meel of koolzaad tot smout. De industrialisering en de toenemende mechanisatie van de landbouw maakten daar een einde aan. Vandaag tellen de Kempen nog heel wat maalvaardige molens. Deze Molenroute loodst je langs tien bijzondere sites. Tip: fiets het traject op een van de molendagen. Je ziet dan de molenaar aan het werk, proeft van het molenlekkers - van koekjes tot smoutebollen - of koopt meel om thuis aan de slag te gaan.
61
2,3
noordelijke lus
Daar bij die molen ...
52
N1
BLIKVANGERS
DAAR BIJ DIE MOLEN …
P12
62
N1
molen Gierle
4 km
13