Catalogue 34: Criminaliteit en Justitie

Catalogus 34

Criminaliteit en justitie

Verkoopcatalogus van een collectie boeken, brochures en prenten op het gebied van criminaliteit en strafrecht, voornamelijk in Nederland, in de loop der eeuwen.

A NTIQUARIAAT A.G. VAN DER S TEUR

H A AR LE M 2012

Haarlem, februari 2012 L.S., Met enige trots zenden wij U onze nieuwe catalogus Criminaliteit en justitie, resultaat van enige decennia verzamelen. Uiteraard hebben diverse antiquariaten in de loop der jaren catalogi gepubliceerd met boeken en brochures over Nederlandse rechtsgeschiedenis, maar deze catalogus is vooral gericht op strafzaken e.d. betreffende (Nederlandse) personen. Bij de indeling op trefwoorden in deze catalogus is daarom voorrang gegeven aan de namen van misdadigers, slachtoffers of andere betrokkenen. De meer algemene werken hebben trefwoorden als straf, gevangenis, etc. Ook nieuw in deze catalogus is dat er niet alleen boeken en brochures in voorkomen, maar ook prenten. Vrijwel alle beschreven items zijn gedrukt. Slechts een enkel manuscript is in deze catalogus opgenomen. De juridische manuscripten uit onze voorraad zijn namelijk in de loop der jaren al op onze website beschreven. Het begrip criminaliteit is in deze catalogus ruim genomen; daarom treft U ook publicaties aan over zigeuners, homoseksuelen, afvallige predikanten e.d., groepen die in hun tijd door sommigen als crimineel werden beoordeeld. Hoewel persoons- en plaatsnamen een belangrijke invalshoek voor deze catalogus vormen, treft U geen registers aan. Reden is dat deze catalogus via onze website www.vandersteur.nl op alle woorden te doorzoeken is. Als U op deze site rechtsboven het woord search aanklikt, daarna in het midden van de verschenen pagina de woorden ILAB-database en dan op de volgende pagina achter keyword een gezochte naam of begrip intypt krijgt U alle beschrijvingen uit onze voorraad te zien waarin dit woord voorkomt, dus ook uit deze catalogus. Het eerste exemplaar van deze catalogus is op 3 februari jl. tijdens een feestelijke bijeenkomst in het stadhuis van Haarlem aangeboden aan de burgemeester van Haarlem.

A.G. van der Steur Theo Hopman Janny Meijer

Met dank aan: Hugo Rijpma voor het typewerk en aan Maurits Vroom voor de fotografie.

Aa, Cornelis van der Aa, Cornelis van der Request omme rappel van ban benevens eene memorie adstructif, opgesteld en overgegeeven aan het wetgevende lichaam des Bataafschen Volks. Utrecht, C. v.d. Aa, 1800. Ingenaaid, blanco papieren omslag, 12+79 pag. Knuttel 23098. Toen van der Aa in maart 1799 uit de gevangenis werd ontslagen, bleef zijn verbanning uit Holland van kracht. Hij vestigde zich daarom te Utrecht. Begin 1800 vroeg hij om een reispas om in drie weken zijn zaken in Holland af te handelen, maar dat werd hem geweigerd. Hij verzoekt nu in een request aan het Wetgevend lichaam om opheffing van de ban, en geeft daarbij in een memorie tal van feiten betreffende zijn veroordeling in 1796. Hij had slechts 3 exemplaren van een verboden boekje verkocht, getiteld 'Iets ter bemoediging van hun die niet medegewerkt hebben tot de revolutie der jaars 1795' en hij gaat in op het verschil tussen een uitgever en een distributeur. Ook vertelt hij over zijn moederlijke overgrootvader Cornelis van der Tocht die in 1672 uit Bodegraven moest vluchten en een trap van een Fransman kreeg die hem de rest van zijn leven 'kwijnend' maakte. Ook gaat hij uitvoerig in op zijn belevenissen in het tuchthuis te Haarlem en hij eindigt de memorie met 'Gedachten over de inrichting van gevangenissen in ons vaderland' (10 pag.). Bestelnummer: C2397. € 275 Aalst, van Aalst, H. van Onder Martieners en bietsers. Dertig jaar uit mijn leven in volkslogementen en in de woonwagen. Bewerkt door C.J. en A.J. Jansen. Rotterdam, De Combinatie, [1946]. Gebonden, 224 pag. Op voorplat een afbeelding van een woonwagen. Van Aalst heeft 14 jaar als koopman in koperwerk langs de wegen gezworven en daarna nog een jaar of elf in een woonwagen. Met potlood maakte hij in al die jaren aantekeningen over zijn belevenissen in schoolschriftjes en tijdens een ziekte heeft hij deze in vier blocnotes samengevat. Vader en zoon Jansen hebben het manuscript persklaar gemaakt. In 1975 zou nog een tweede uitgave verschijnen, nu bewerkt door J.J. Cramer en met een voorwoord van Simon Carmiggelt. Bestelnummer: C0939. € 30 Aanval op Amsterdam --Amsterdams Iournaal, vervattende kortelijk van dag tot dag, alles wat gepasseert is van den 30 Julij tot den 4 Augusti des jaars 1650. Met korte beschrijvinge vande stigting, op-komst en heerlijkheyd der voorseyde stadt Amsterdam. z. pl., 1650. 4°, sierpapier omslag, 28+(4) pag. Mist de gegraveerde kaart. Knuttel 6704. Op 30 juli 1650 begon prins Willem II met zijn geplande aanval op de stad Amsterdam. Vanuit Abcoude zouden de troepen naar Amsterdam oprukken, o.l.v. de Friese stadhouder Willem Frederik. Een deel van de troepen verdwaalde echter op de Hilversumse heide, een postbode uit Hamburg ontdekte dit en waarschuwde de Amsterdamse burgemeester Cornelis Bicker. Deze nam energieke maatregelen: sluiten der poorten, ophalen der bruggen, schutterij in staat van paraatheid, plaatsing van 90 kanonnen op de wallen etc. Willem Frederik had geen opdracht de stad met geweld te nemen waardoor de inname mislukte. In Den Haag liet Willem II zes Hollandse functionarissen arresteren (Jacob de Witt, Duyst van Voorhout, Nanning Keyser, Nic. Stellingwerf, De Waal en Ruyl) en overbrengen naar Loevestein. De Amsterdamse regenten in Den Haag waren toevallig afwezig! In dit pamflet behalve een verhaal over de mislukte aanslag, gegevens over de achtergrond van de geschillen tussen de prins van Oranje en Amsterdam. De laatste 4 pagina's bevatten 270 namen van de hoofd-officieren van de Amsterdamse schutterij op 29-10-1650. Bestelnummer: C2184. € 350 Aar de Sterke, Th. v.d.

--Het geding en voldingen of het proces voor den Hove van Holland etc. ondernomen door mr. Theodorus van der Aar de Sterke, heere van Esselickerwoude (...) eysscher, op ende jegens den kerkenraed van Esselickerwoude, gedaegdens (...) met de opgevolgde sententie van voorgemelden Hove in dato 27-11-1772. Leiden, Luchtmans, 1773. 4°, (8)+49 pag. Sierpapier omslag (beschadigd). Betreft het patronaatschap van de kerk van Woubrugge. Bestelnummer: C1932. € 150 Abbekerker wijf Landtman, Jacob Mis-geboorte of Verhael van 't Abbekerker-wijff, haare drie miskramen, 't opgraven van drie misselijcke poppen, haer vankenis, ondervraging, belijdenis, pijniging, verantwoording en geheele processe, met alle d'advijsen van reghtsgeleerde, godtsgeleerde en de sententien daar op gevolgt, met der zelver executie en al dat in die zake voorghevallen is. Behelsende mede den geheelen pleyte tegens haaren man, beschreven door Jacob Landtman, secretaris tot Abbekerk. Hoorn, H.J. Marius, 1661 [colofon: gedrukt door A.J. v.d. Beeck te Hoorn]. (8)+136 pag., gebonden in geheel perkamenten band. Scheepers I 568; BMN 24; Luza veiling 1981, 275; West-Frieslands Oud en Nieuw 62 (1995) pag. 43-45; H. de Waardt, Toverij en samenleving Holland 1500-1800 (1991) 227-228; Corn. Opperdoes, Een kroniek van Medemblik, B.M.H.G. 64 (1943) 83-84. Aagt Germontsdr., een boerin uit De Weere, een buurt ten zuiden van Abbekerk (N.H.) beviel in november 1658 voor de derde keer van een dood kind, steeds zonder dat er iemand bij was. De buren kregen argwaan en dachten aan toverij. Het gerecht van Zijbekarspel waar Abbekerk onder viel, besloot de kinderen op te graven en ontdekte dat er poppen waren begraven. De baljuw, Jan de Mist, nam op 4-1-1659 Aagt gevangen op verdenking haar kinderen omgebracht te hebben en 'overgegeven' te hebben aan een niet nader aangeduid persoon. De baljuw wilde haar op de pijnbank leggen en ondanks tal van adviseurs die daar tegen waren gebeurde dit. Aagt bleef bij haar bewering dat zij niet wist of zij nu drie kinderen of iets anders had gebaard. De baljuw eiste wurging en verbranding van het lijk. Het gerecht veroordeelde haar met drie poppen in haar armen te pronk te staan, een veel mildere straf dus. Bij dit te pronk staan werd zij bekogeld door de toeschouwers met in koeienmest verpakte stenen zodat haar het bloed langs het hoofd liep. Het gerecht besloot daarop de straf voortijdig te beeindigen en haar vrij te laten. Zij verhuisde met haar man, Claas Nijszoon naar Hoogwoud en woonde daar in 1661 'in goede vreede'. Tussen 1646 en 1663 verschenen er diverse boeken over toverij; een van de laatste oplevingen van het geloof in tovenaars. Behalve toverij speelde ook de problemen tussen de stadssecretaris Landtman die dit alles opschreef en de baljuw De Mist die zich in het dorp zeer misdroeg, een rol, evenals de moeilijke verhouding tussen protestanten en katholieken in Abbekerk. Bestelnummer: C0162. € verkocht Abortus Grub, Geert Rond een ophefmakende zaak, Antwerpen, Vereniging S.W.O.V. [ca. 1939]. 4°, 1 blad. Pleidooi tot legalisering van abortus. Bestelnummer: C0947. € 10 Abrams, Aaron Lonius A.F., C. [= J.W. Claus van Laar] Den bedrieger bedroogen of den gevangen smous. Zynde een verhaal (...) raakende het leeven en bedryf van een beruchten ryken gevangen smous (...) boertende beschreeven in zes t'samenspraaken. 3e druk, Amsterdam, P. Aldewerelt, 1737.

Geheel perkament uit de tijd, (20)+336 pag. Geillustreerd met fraai gegraveerd frontispice door J. Punt met voorstelling van smous Aron die een jongeling bedriegt en op de rug een brandmerk ontvangt. Buijnsters pag. 37 (vermeldt 4 drukken); Buisman 1165; cf. Waller 1110; Muller 517. Samenspraken in de trekschuit van Amsterdam naar Haarlem tussen een predikant, een advocaat en een koopman, over de Joodse woekeraar Aaron Abrams, die in 1737 veroordeeld werd tot geseling en brandmerk. Het boek dat voor het eerst verscheen in 1737 was in weinig dagen uitverkocht en werd in hetzelfde jaar nog drie maal herdrukt. De eerste druk had nog geen titelprent. Het boek is sterk antisemitisch en Muller tekent erbij aan 'zeer belangrijk voor de 18e eeuwsche zeden'. Jan Willem Claus van Laar (1697/98 - 1769) was een broodschrijver die o.a. een rol speelde in de windhandel van 1720. Bestelnummer: C2107. â‚Ź 950 Abrantes, Duchesse d' Roosmalen, A. de Les derniers momens de la duchesse d'Abrantes. Precedes du recit de sa naissance ecrit par elle-meme. Paris, 1838. Origineel bedrukt papieren omslag, 28 pag. Laure Permon (1784-1838) was de echtgenote van Andoche Junot, duc d' Abrantes (17711813), militair en staatsman onder Napoleon. Over haar dood ging het gerucht dat het door opium was veroorzaakt, maar Roosmalen betwist dat. Bestelnummer: C2060. â‚Ź 28 Adriaans Adriaans, J.H. Waarachtige levensschets van Jan Hendrik Adriaans betreffende zijn huwelijk met mejufvrouw Jacoba Rijkje Meloen. Gedrukt voor rekening van den schrijver J.H. Adriaans [Leiden? 1864?]. 40 pag., zonder omslag als verschenen. Incompleet, mist de pagina's 41 e.v. Niet in NCC. Adriaans was beheerder van de studentensocieteit Minerva te Leiden en wilde scheiden van zijn vrouw. In zijn 'levensschets' geeft hij een uitvoerig overzicht van alle misdragingen van zijn vrouw, met veel bijzonderheden over beider leven. In zijn jeugd was Adriaan al werkzaam in de Amsterdamse studentensocieteit (waar ook het politechnisch kabinet van Finn uit Londen was), bij de societeit Arti et Amicitia en bij de Utrechtse studentensocieteit. Daar leerde hij een meisje (Meloen) van 16 jaar kennen, onvermogend, analfabeet en driftig. Wel met uitzicht op een erfenis in de toekomst. Na 6 weken haar te kennen besloot hij te trouwen: te Utrecht 16-1-1856. Drie dagen na het huwelijk trapte zij hem al zodanig tegen 'eene der teederste deelen van het lichaam' dat hij geruime tijd onder doktersbehandeling was. Hij leende geld, kocht een koffiehuis aan het Damrak waar hij zijn ouders in plaatste en werd kastelein van Arti et Amicitia. Zijn vrouw werkte hem in alles tegen, haar broer, Christiaan Meloen, was een dronkaard. In 1861 werd zij veroordeeld door het Hof van Noord-Holland omdat zij de eerste bediende Karel Timmermeister gewond had, etc. In 1862 pachtte hij voor 6 jaar het kasteleinschap van de studentensocieteit Minerva te Leiden en het echtpaar ging met de kinderen in het gebouw wonen. De vorige pachter, Overeem, bedroog hem. De eerste bediende Emeis was oneerlijk en werd ontslagen, evenals de tweede bediende Violet. Ook een zekere J.C. Pieters bedroog hem met wijnleveranties, samen met de likeurstoker De Neff (fa. wed. Warninck). Zijn vrouw maakt nog steeds ruzie en legt het aan met studenten. Zelf leert hij de weduwe Mina Bose kennen, eigenaresse van het pand van de societeit en tussen hen begint een relatie. Hij probeert het overspel van zijn vrouw te bewijzen, iets wat op een rel uitloopt. Wel blijkt zij (en de kinderen) aan platluis te lijden. Adriaans redde in 1863 het leven van de student L.F.H. Michiels van Kessenich die door onaangenaamheden met damesgezelschap uit het bovenraam van de societeit dreigde te worden gegooid. Andere studenten die worden genoemd: Emilie de Stuers, Isabree Moens, Jhr. W.L.C. Sandberg, Del Court van Krimpen, etc. Eind 1863 werd de situatie onhoudbaar en verliet Adriaans de

societeit en zijn gezin. De studenten waarvan hij nog geld kreeg beriepen zich op hun minderjarigheid en betaalden niet. Dit betrof o.a. Jhr. A.P.R.C. v.d. Borch tot Verwolde, O.B. Vriesendorp, A. v. Deinse, mr. P. v. Andel, H.P. de Kanter, H.J. Betz, A.E. v. Rooijen Huegenin, A.J. Moll, A. van der Goes. Na zijn vertrek bleef zijn vrouw met de vier kinderen in Minerva wonen en kwam Emeis weer terug. Wilhelmina Bose, de 27 jarige dochter van de wed. Bose werd door de vrouw van Adriaans gedagvaard omdat zij haar een hoer had genoemd. Daarmee eindigt deze trieste levensschets. Bestelnummer: C0142. € 175 Adriaans Adriaans, J.H. Openbaring der kennismaking tusschen de weduwe Bose en Adriaans, [Amsterdam 1866]. 4°, 4 pag., zonder omslag, als verschenen. Vervolg op de 'Waarachtige Levensschets' van 1864(?). De vrouw van Adriaans wilde scheiden. De wed. Bose en de Amsterdamse advocaat mr. L.H. Kuhn stonden Adriaan bij. Zijn goederen werden te laag getaxeerd, een deel van zijn voorraad werd verstopt, de studenten die schulden betaalden deden dat aan de wed. Bose. De dochter Mina Bose vervalste brieven en handtekeningen. Adriaans liet zich failliet verklaren en vluchtte voor enige tijd naar Brussel. Op aanraden van mr. Kuhn werden er kwasie schulden opgevoerd. Eind 1865 ontstonden er moeilijkheden tussen de wed. Bose en Adriaans. De weduwe kreeg een verhouding met Kuhn en de dochter Mina, die met Adriaans zou gaan trouwen zag daar van af. Gevolg o.a. dat Adriaans de laatste resten van zijn geld kwijt was. Bestelnummer: C0143. € 40 Adriaans Adriaans, J.H. Edel groot achtbare heer Procureur-generaal bij het Provinciaal Hof van Gelderland, [met een bijlage] Amsterdam 1871. 4°, 3 pag. Gedrukte brief van Adriaans betr. de rechtszaak in cassatie tussen Adriaans enerzijds en mr. L.H. Kuhn en de 'twee vrouwen Bose te Wageningen' anderzijds. Adriaans dreigt deze zaak te verliezen 'omdat ik de namen van velen personen die mij niet betaalden openbaar heb gemaakt'. De rechters zijn volgens Adriaans niet onpartijdig: Van Lennep heeft zich vroeger in zijn huwelijksproblemen gemengd; de zonen van de officier van Justitie Hartogh had hij via een deurwaarder laten dagvaarden. In de bijlage o.a. de ontvangsten van societeit Minerva over 1863. Bestelnummer: C0144. € 40 Adrian / Van Hall Adrian, D.B. Hoog beroep voor de vierschaar van vaderland en Oranje, ingesteld door D.B. Adrian, over de bijzonderheden en de waarde van eenen afgelegden, beslissenden eed; waartoe bij arrest van het Prov. Gerechtshof van Zuid-Holland van den 27 Junij 1853 mr. F.A. van Hall is veroordeeld geworden. [Rotterdam] 1854. Origineel bedrukt papieren omslag, 80 pag. Dirk Benjamin Adrian, wonende Kerklaan 247 te Rotterdam, had in 1839 originele brieven ontvangen van koning Willem II. Als 'redder van de eer van het vaderland en Oranje' besloot hij in de jaren 1840-1843 deze brieven, in een verzegeld paket, over te dragen aan mr. F.A. van Hall, minister van justitie, waarvoor hij een bedrag in eens zou ontvangen (er is sprake van F1000,- en van F50.000,-) en een jaarlijks bedrag van F1000,- of meer. Deze jaarlijkse betalingen waren in 1849 gestopt. Hiertegen maakte Adrian bezwaar. Van Hall verklaarde in 1853 voor de rechtbank dat hij geen afspraken had met Adrian. Andere personen die hierbij een rol speelden o.a.: P.J. Jonker, mr. C.C.E. d'Engelbronner en A. Muller. De inhoud van de brieven van Willem II wordt niet verder omschreven. En passant maakt Adrian de opmerking dat Van Hall een onverklaarbaar privé vermogen heeft van ruim twaalf miljoen gulden!

Bestelnummer: C1217.

€ 95

Adrian / van Hall Adrian, D.B. Openbare denkbeelden omtrent de wettige waarde van mijne zaak en middelen, ten opzigte mijner schuldvordering ten laste van het Departement van Justitie. [Rotterdam] [1861]. Zonder omslag, 16 pag. Opnieuw eiste Adrian, 'practizyn' te Rotterdam van Justitie het achterstallige jaargeld dat hem sedert 1849 niet meer was betaald. De 'hoogst belangrijke schrifturen en brieven, eigenhandig door koning Willem II aan hem geschreven, waaruit verplichtingen resulteerden die hij ten allen tijden zou hebben kunnen doen gelden', had hij om deze niet in verkeerde handen te doen vallen tegen betaling van een bedrag ineens en een jaargeld van ruim F1000 overgedragen aan Van Hall. Vanaf 1849 is dit jaargeld hem niet meer betaald. In een verzoekschrift aan Willem III, dd. 21-8-1861 vraagt hij om uitbetaling. Bestelnummer: C0520. € 95 Aerssen van Sommelsdijk, Cornelis van Gunst, Phil. van Prent: [Het doodschieten te Paramaribo van Cornelis van Aerssen van Sommelsdyk, op 19-71688], gravure door Phil. van Gunst 1728 naar G.F.L. Debrie. Verso gedrukte tekst. 15,5x18 cm. Niet bij Muller, Hist. Cornelis van Aerssen van Sommelsdijk (1637-1688) was van 1683 tot 1688 gouverneur van Suriname. Op 19-7-1688 werd hij doodgeschoten door oproerige militairen. Bestelnummer: C2660. € 295 Afscheiding Hall, A.M.C. van De vrijheid van godsdienst-oefeningen in Nederland verdedigd. Pleitrede. Amsterdam, W. Messchert, 1835. Zonder omslag, 62 pag. De Amsterdamse advocaat A.M.C. van Hall had op 10-10-1835 voor de Arnhemse rechtbank een aantal personen verdedigd, die eerder door de Tielse rechtbank waren veroordeeld. Zij hadden op 13 juli 1835 ds. H.P. Scholte aangehoord, eerst op een weiland en later in de woning van Jan Walraven te Vuren. Het betrof behalve Scholte: Cornelis van Balen, Dirk van Dulst, Aart Versteeg, Jan Schouwenburg, Wijnand Bok, Hendrik van den Moore Wz., Cornelis van Nieuwenhuizen en Klaas van der Linden. Bestelnummer: C0523. € 125 Afscheiding Gefken, J.W. De regtsvraag: zijn de bepalingen van het Code Penal, over ongeoorloofde genootschappen of vergaderingen, toepasselijk op godsdienstige bijeenkomsten en godsdienst-oefeningen in Nederland? In eene pleitrede behandeld. Amsterdam, W. Messchert, 1836. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 54 pag. Aanleiding waren godsdienstoefeningen door ds. Scholte in 1835 gehouden in een schuur van Arie en Cornelis van Bruynswijk te Asperen en op een weiland van Gerrit Demper te Langerak. Andere personen genoemd: Naatje Lintenaar, van Someren, van Ree, Huibert van Zessen, Coenraad de Jong, Huibert Alblas en Willem Theerds. Bestelnummer: C0641. € 60 Albers / Roelofs Luning, H.M. Een gifmoord in Doldersum, pp. 33-42 in Drents Genealogisch Jubileumboek jrg. 10, 2003. Ingenaaid, geillustreerd. Betreft de moord op Jan Albers, gepleegd door zijn vrouw Elsje Roelofs.

Bestelnummer: C3196.

€9

Albinus, C.B. Wttewaall, heer van Soetwegen, H.A. Contra protest en beklag van mr. Hendrik Assuerus Wttewaall, eersten burgergermeester [sic] der stad Utrecht, tegens het protest van den heer C.B. Albinus, alderjongsten raad in de vroedschap der selver stad, van den 22-1-1748. z. pl., [1748]. 4°, blanco omslag, (2)+25 pag. Knuttel 18143. Albinus had op 4 en 8 januari 1748 gezegd dat bij overlijden van de Prins van Oranje zonder wettige erven de stadhouderlijke waardigheid aan de Prinses zou moeten worden aangeboden. Volgens hem had hij dit ook al op 16-10-1747 gezegd, maar de overige leden van de vroedschap konden zich dat niet herinneren. Wttewaall windt zich over de woorden van Albinus op en zet Albinus (1696-1752), hoogleraar geneeskunde te Utrecht en pas vanaf 1747 lid van de vroedschap, weg als 'Benjamin'. Bestelnummer: C2147. € 60 Aletrino Aletrino, A. Twee opstellen over crimineele anthropologie. Amsterdam, 1898. Ingenaaid, 130 pag. Bestelnummer: C1517. € 65 Aletrino Aletrino, A. Handleiding bij de studie der crimineele anthropologie, 2 delen, Amsterdam 1902. Gebonden in 2 linnen banden, 336+528 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1516. € 225 Aletrino Aletrino, A. Is celstraf nog langer geoorloofd en gewenscht?, Amsterdam/Leipzig 1906. Ingenaaid, 170 pag. Bestelnummer: C1143. € 35 Alfkens, Harmen Hall, M.C. van / W.Y. van Hamelsveld Harmen Alfkens, of eene wijsgeerige en rechtskundige bijdrage tot de geschiedenis van het lijfstraflijk recht. Amsterdam, J. ten Brink Gzn. 1798. Gebonden in modern half linnen, 4+110+24 pag. Exlibris mr. W.C. Baert de Waarde. A. Querido, De eerste psychiatrische expertise in foro, Tijdschrift voor Gezondheidsrecht 1977/3 pp. 134-141; met reactie door Sj. Faber en B. Krikke in hetzelfde tijdschrift 1977/6 pp. 262-264. Harmen Alfkens, ca. 46 jaar oud, geboren te Brockhausen in Hannover was oorspronkelijk bakker in de Tuinstraat te Amsterdam, maar tot armoede vervallen. Uit het tweede van zijn drie huwelijken had hij drie kinderen, 11, 8 en 3 jaar oud. In juli 1795 had hij wat brandhout gestolen en bang voor de schande die ontdekking zou opleveren besloot hij zijn drie kinderen te doden. Hij doodt er twee en geeft dan zichzelf aan. Andries Bonn, Dirk van Rhijn en Nicolaas Bondt worden gevraagd als deskundigen en besluiten tot ontoerekingsvatbaarheid. De eis luidt niettemin doodstraf, de uitspraak 50 jaar tuchthuis. Van Hall en en Van Hamelsveld waren advocaat te Amsterdam en als zodanig bij de zaak betrokken. Het boek werd opgedragen aan de rechters over Alfkens: G.I. Gales, C.J. Temminck, C. van Lennep, W.H. Horneer, P.N. Arntzenius, H. Costerus, M. van Ommeren en E.E. Burgkly Glimmer. Hierbij: de twee artikelen door Querido en Faber/Krikke. Bestelnummer: C0549. € 225

Alva, hertog van Blok, P.J. Moordplan tegen Alva (October 1568), pp. 1-8 in Bijdr. Vad. Gesch. en Oudheidkunde 1926. 144 pag., (gehele afl.), geillustreerd met facsimile van brief. Betreft een onderschepte brief waaruit blijkt dat er plannen waren Alva te vermoorden, plannen waarbij ook Willem van Oranje betrokken zou zijn. Blok hoopte dat de brief een vervalsing was, maar concludeert dat dit niet het geval is. Hij noemt het een 'donkere kant van een hoogen grooten geest'. Bestelnummer: C2048. € 15 Ambtsbejag Witte van Citters, J. de (inl.) Contracten van correspondentie en andere bijdragen tot de geschiedenis van het ambtsbejag in de Republiek der Vereenigde Nederlanden. 's Gravenhage, 1873. Half linnen, 32+378 pag. Bestelnummer: C1752. € 45 Amelonse e.a. --Sententien van den Hove van Holland tegens Jan van Amelonse, mr. Nicolaas Tromer, Willem van Wessem, mr. Ernestus de Schadenberg, Fredrik Linden en Daniel Slagmuller. In dato 25 maart 1729. 's Gravenhage, P. en I. Scheltus, 1729. 4°, papieren omslag, 27 pag. Knuttel 16780. De veroordeelden hadden zich schuldig gemaakt aan het meedelen van staatsstukken aan buitenlandse gezanten. Het betrof Jan van Amelonse, 62/63 jaar, geboren te Zutphen, klerk in de griffie van de Staten Generaal; mr. Nicolaas Tromer, 43 jaar, geboren Den Haag, advocaat voor het Hof van Holland; Willem van Wessem, 48 jaar, geboren Den Haag, castelein in het logement De stad Leyden; mr. Ernestus de Schadenberg, advocaat Hof van Holland; Frederik Linden, 33 jaar, geboren Stettin; Daniel Slagmuller, 42 jaar, geboren Amsterdam, Allen werden voor eeuwig verbannen uit Holland, Zeeland, Vriesland en Utrecht. Bestelnummer: C0605. € 48 Amersfoort --Sententien vanden Raedt van State der Vereenighde Nederlanden, over die ghene die schuldigh geweest zijn aen het overgeven der stadt Amersfoort ende het huys ter Eem. 's Gravenhage, v. Wouw, 1629. 4°, 20e eeuws halfleer, (27) pag. Schuldigen waren kapitein Tertulianus van Dorp, Willem van Hardevelt, Willem van Dam, Pieter de Goyer, Johan Carremans, Jan Woutersz Cloeck, Walraven van Arckel en diverse anderen. Zij werden gestraft met verlies van hun functies en deels met verbanning. Bestelnummer: C2038. € 150 Ameyden, van Ameyden, Pieter van Smeekschrift om vergiffenis van gepleegde staatkundige misdrijven in den jaare 1789 aan de Staaten van Holland en West-Vriesland [Leiden, 1798]. Zonder omslag, 4 pag. Niet bij Knuttel, niet in NCC online. Van Ameyden schrijft op de titelpagina over zichzelf 'Burger en inwoonder van Leyden en sederd de revolutie van den jaare 1795 hoofd-gaarder van het gemaal, regent van het H. Geest of Arme Weeshuis enz. enz. en na den 22 maart 1798 geadsumeerd lid in het committé van Fabricage en plantsoenen aldaar'. In het 'smeekschrift' deelt hij mee door 'misleiding' in 1787 benoemd te zijn geweest tot secretaris van de krijgsraad van het Leidse Burger-campement te

Woerden en andere politieke misdaden heeft begaan. Hij heeft nu spijt en vraagt vergiffenis, mede gezien zijn talrijk huisgezin van een echtgenote en zes kinderen. Bestelnummer: C1128. € 95 Amnestie [Kreet, H.A. (uitg.)] Nederlandsche amnestien van de jaaren 1485, 1488, 1787 en 1788. Dordrecht, Krap, 1789. Origineel met sierpapier beplakt karton, 12+374 pag. Gebaseerd op amnestiën i.v.m. patriotse gevoelens in de jaren 1787 en 1788. In 1795 zou nog een 'Bijvoegsel' verschijnen. Bestelnummer: C2489. € 85 Ampt, A. Groot, J.H. de Abraham Ampt in 1813, pp. 46-72 in Jaarboek Die Haghe 1964. Gebonden, geillustreerd. Ampt was directeur van politie. In november 1813 was zijn gedrag laakbaar volgens sommigen, maar in 1814 werd hij gehandhaafd in zijn functie. Bestelnummer: C1046. €8 Andringa de Kempenaer Andringa de Kempenaer, R.L. van Fragmenten uit mijne portefeuille, door Jonkheer L. [op omslag: R.L.] van Andringa de Kempenaer. 1e- stuk, 's Gravenhage [februari 1851]. Origineel bedrukt omslag, 16+53+22+41 pag. NNBW VIII 960 Hierbij: Nadere fragmenten uit de portefeuille (...) 2e stuk, 's Gravenhage [juni 1851], 8+39 pag. Jhr. Regnerus Livius van Andringa de Kempenaer (1804-1854) was beroepsmilitair en diende vanaf 1823 o.a. onder majoor Ledel. Hij onderscheidde zich in 1831 in Zeeuws Vlaanderen en later in Indië, maar was reeds in die tijd niet geheel onomstreden, werd ontslagen doch later weer in zijn functie hersteld. In 1839 kwam hij terug in Nederland en trad in dienst bij de toenmalige Prins van Oranje (vanaf 1840 koning Willem II). Hij verrichtte begin 1840 een aantal werkzaamheden i.v.m. het voorgenomen huwelijk van koning Willem I, waarvoor koning Willem II hem beloonde met een jaargeld van F3600,- en nog eens F2100,- per jaar gedurende vijf jaar. Hij zou maatregelen hebben getroffen dat Willem I niet zou trouwen met d'Oultremont alvorens afstand van de troon te hebben gedaan. Onder leiding van De Kempenaer wist een 'bende' (waaronder o.a. Jhr. Engelbert van Bevervoorde) de nieuwe koning Willem II angst in te boezemen voor publicatie hierover, vandaar de genoemde afkoopsommen. In 1849, na de dood van Willem II, werden de betalingen gestopt en het is daarom dat De Kempenaer een proces aanspande tegen de erven van Willem II. De commissie die de erfenis regelde bestond uit: Prins Frederik, baron Van Doorn van WestCapelle, graaf Van Bylandt, en de advocaten Faber van Riemsdijk en Delprat. De Kempenaer werd in die jaren geassisteerd door B. Leon. Bestelnummer: C1782. € 225 Andringa de Kempenaer --De regt-zaak der dynastie van Oranje voor den Hoogen Raad der Nederlanden, gemoedelyk beoordeeld door een vriend van Oranje en voorstander van billijkheid. Amsterdam, v.d. Beek, [1851]. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag. Knuttel 29245 Betreft de zaak tussen jhr. R.L. van Andringa de Kempenaer contra koning Willem III en prins Hendrik als erfgenamen van koning Willem II. Bestelnummer: C2328. € 35

Andringa de Kempenaer Andringa de Kempenaer, R.L. van Pleidooijen van mr. D. van Raalte en mr. G. Delprat in zake jonkheer R.L. van Andringa de Kempenaer eischer, tegen de erfgenamen van wijlen koning Willem II, gedaagden, gevoerd voor Hoogen Raad der Nederlanden op 21 Februarij 1851, 's Gravenhage, Van Langenhuysen, 1851. Origineel bedrukt papieren omslag, 132 pag. NNBW VIII 960 In 1851 begon Van Andinga de Kempenaer een proces tegen de Raad van Administratie die de erfenis van koning Willem II moest regelen. Deze beschouwden hem als een afperser en noch van de Raad, noch van de familie van de koning kreeg hij enige aandacht. In mei 1853 pleitte hij nog bij de Hoge Raad maar hij verloor het proces bij alle instanties. Berooid vertrok hij naar Amerika .'Van het schip waarmee hij daarheen is vertrokken, is evenmin als van hem ooit iets vernomen'. Slechts de dichter A. van der Hoop Jrsz. heeft hem in enkele gedichten verheerlijkt. Bestelnummer: C1252. € 125 Andringa de Kempenaer Andringa de Kempenaer, R.L. van Eene geschiedkundige bijdrage tot eene juiste waardering der staatkundige gebeurtenissen in Nederland in de maand maart 1848, 1e gedeelte 2e druk, 's Gravenhage, H.G. Stahl, januarij 1853. Gebonden in half linnen, 15+87+102+16 pag. Nadere stukken over de toen reeds enige jaren lopende zaak tussen De Kempenaer en de erven van koning Willem II. De eerste druk was verschenen in 1852. Bestelnummer: C1796. € 175 Andringa de Kempenaer Andringa de Kempenaer, R.L. van Licht en bliksemstralen. Eerste gedeelte. De daden en handelingen van den heer Jan Jacob Rochussen ... als een der meest begunstigde staatsdienaren van wijlen Z.M. Koning Willem II, toegelicht. Tweede gedeelte. Pleitrede voor den Hoogen Raad (...) 21en Mei 1853, ter zake van zekere testamentaire beschikkingen van wijlen Z.M. Koning Willem I. 's Gravenhage 15 november 1853. Papieren omslag, 16 pag. Prospectus van een niet verschenen boek. De Kempenaer dreigt in dit prospectus met publicatie op 1 december 1853 van het genoemde boek, in 3000 exemplaren, tenzij hij voor die datum geld krijgt om 'stil naar de Amerika te kunnen vertrekken', om daar een nieuwe carrière te kunnen starten. Een duidelijk geval van chantage. Hij is inderdaad vertrokken want in het Ned. Adelsboek (1943/8, p. 141) lezen wij dat hij na 1 maart 1854 werd 'vermist op zijn schip City of Glasgow, vertrokken uit Nederland naar de Ver. Staten 21 Febr. 1854'. Bestelnummer: C1797. € 125 Andringa de Kempenaer Andringa de Kempenaer, R.L. van Aan zijne Koninklijke Hoogheid Prins Frederik der Nederlanden, 's Gravenhage 18-11-1853. Plano, 2 pag. Begeleidende brief bij de aanbieding van 'Licht- en bliksemstralen'. Genoemd worden nog: Graaf van Bijlandt, generaal Nahuijs, Van Gorcum en de dichter Van der Hoop. Bestelnummer: C1798. € 90 Andringa de Kempenaer Andringa de Kempenaer, R.L. van (uitg.) / Van der Hoop

Drie dichterlijke uitboezemingen na de lezing der laatste brochure en nadere bekomen inlichtingen ter zake der verhouding tusschen Jhr. R.L. v. Andringa de Kempenaer en Koning Willem II, door A. van der Hoop Jrszoon. Amsterdam, A.H. van Gorcum, april 1853. Origineel bedrukt papieren omslag, (8) pag. Bestelnummer: C1799. € 60 Andringa de Kempenaer, W. --Arrest van het Provinciaal Geregtshof in Friesland van den 13-4-1870, in zake no. 320. De voorzitter van het Waterschap De Lemstersluis appellant, contra jhr. W. van Andringa de Kempenaer geintimeerde. Overdruk Leeuwarder Courant 5-6-1870. Bedrukt omslag, 55 pag. Wilco van Andringa de Kempenaer, wonende te Lemmer, was administrateur van De Lemstersluis. Hij was bij vonnis van de rechtbank te Sneek d.d. 22-6-1868 uit deze functie ontslagen, maar bleef doorwerken omdat hij dit ontslag onterecht achtte. Redenen o.a. de floreen-plichten. Het Hof ordonneert hem nu de zaken over te dragen aan het waterschap. Bestelnummer: C2572. € 48 Angelbeek, J.J. van Angelbeek, J.J. van Klagt ingebragt tegen H.H. excellentien den minister van kolonien E. de Waal en den gouverneur-generaal mr. P. Mijer. Leiden, Schreuder & van Baak, [1870]. Origineel bedrukt papieren omslag, 85 pag. Brief met memorie van toelichting, van J.J. van Angelbeek, 'lid der beide hooge geregtshoven van Ned. Indie' gericht aan de Hoge Raad der Nederlanden. Angelbeek kwam in 1869 terug in Nederland met ziekteverlof en procedeert over zijn reiskosten en tractement. Bestelnummer: C2739. € 28 Ankarström, Johan Jakob Pollard Prent: 'Portrait of the Regicide Ankerström, as he was exposed in the streets of Stockholm during three days upon a scaffold'. Gravure door Pollard, gepubliceerd door Cadell & Davies, Londen, 1819. 22x18 cm. De prent toont Ankarstrom (ook Ankarstroem) ten voeten uit in bontjas, met ketting aan een paal bevestigd, waarop een bord 'Assasin of the King', een pistool en een mes. Op 15-3-1792 schoot hij tijdens een gemaskerd bal op koning Gustaaf III van Zweden. De koning overleed en Ankarström werd op 29-4-1792 te Stockholm geëxecuteerd. Bestelnummer: C2594. € 75 Ankarström, Johan Jakob --Prent: 'Jacob Jn. Ankarstrom, meurtrier du Roi de Suede. Decapite a Stochlom 27 Avril dernier, après avoir ete au Carcan pendant 3 jours et fouette de 15 coups de verge par jours'. Rond portret in mezzotint. Borstbeeld met ketting en paal. Eronder pistool en mes. Uitgegeven te Parijs bij Webert, ca. 1800. 14 x10 cm. Mooi exemplaar van zeldzaam portret. Bestelnummer: C2596. € 295 Ankarström, Johann Jacob --Prent: 'Profil tres resemblant du regicide Ankarstrom, tel que a ete mis a l'echafaud. Grave d'apres le dessien original de Stockholm. Les profils du reste du complot sitiveront'. Ets, tonende het borstbeeld van Ankerstrom met ketting bevestigd aan paal waarop een bord met 'Konunga mordaren Jac Joh. Ankarstrom', een pistool en mes.

19x12 cm. Bestelnummer: C2597.

€ 75

Ankarström, Johann Jacob Conde Prent: 'J. Ankarstrom, the Regicide. Published by J. Sewell [Londen] 1792'. Stippelgravure, 'Conde sculpt', uit European Magazine, borstbeeld in ovaal met ketting, bevestigd aan paal. 15x10 cm. Bestelnummer: C2601. € 48 Ankarström, Johann Jacob Loosjes Pz, A. Prent: 'Jac. Joh. Ankarstrom'. Gegraveerd portret in ovaal. Borstbeeld , bevestigd met ketting aan paal, waarop een bord met 'Konunga mordaren J.J. Ankarstrom', een pistool en een mes. Onder het ovaal 'A. Loosjes Pz, excudit. 21x13 cm. Bestelnummer: C2598. € 75 Anorexia nervosa Deth, Ron van en W. Vandereycken Van vastenwonder tot magerzucht. Anorexia nervosa in historisch perspectief. 2 delen, Amsterdam, 1988. Ingenaaid, 275+147 pag., geillustreerd. Cultuurhistorische studie over zelfverhongering, vanaf het extreem religieuze vasten van middeleeuwse heiligen, tot wondermeisjes en hongerkunstenaars. Bij deze laatste categorien was regelmatig sprake van bedrog. Bestelnummer: C2108. € 15 Anti vrouwen [Acidalius, Valens], Simon Gedik Disputatio perjucunda qua anonymus probane nititur mulieres homines non esse, cui opposita est Simonis Gedicci. 's Gravenhage, Burghoorn, 1644. 12°, geheel perkament, 191 pag. Gay/Lemonnyer II, 6; Brunet II 759; Graesse II 409. Acidalius (1567-1595) suggereerde in een in 1595 te Leipzig gepubliceerd geschrift dat vrouwen geen mensen waren. Gedik, een Luthers geleerde, publiceerde in 1595 hiertegen een 'verdediging van de vrouw'. In het hier aangeboden boek treft men beide verhandelingen aan. Bestelnummer: C2479. € 475 Anti vrouwen [Magnus Albertus ??] De secretis mulierum. Amsterdam, J. Janssonius, 1655. 12°, geheel perkament, 358+(14) pag., met gegraveerde titelpagina. Rug licht beschadigd, laatste pagina's watervlekkig in marge. O.S.H. Lie, Over vrouwen en hun geheimen. (artikel op internet). Albertus Magnus (1193-1280), ook bekend als Sint Albert de Grote, was een Duits filosoof en theoloog aan wie deze tekst waarschijnlijk ten onrechte werd toegeschreven. Tegenwoordig neemt men aan dat een van zijn leerlingen de auteur is. In dit werk wordt het vrouwelijk lichaam beschreven als een vergissing van de natuur, met als resultaat een mislukte man. Biologisch gezien zijn vrouwen in vergelijking met mannen dus tweederangs. Terwijl het (superieure) gestel van de man heet en droog is, is dat van de vrouw koud en nat. Hierdoor kunnen vrouwen de ingenomen spijzen minder goed verbranden en omzetten in lichaamsstoffen dan mannen. Daarom worden maandelijks de onverwerkte producten uit hun lichaam verwijderd in de vorm van menstruatie. Hun koude en vochtige lichamelijke gesteldheid (complexie) is verantwoordelijk voor de karakteristieken van het vrouwelijk lichaam en de vrouwelijke geaardheid. Zo wordt gezegd dat vrouwen minder goed

kunnen leren dan mannen vanwege hun koude complexie. En dat het voor vrouwen (in tegenstelling tot mannen) van levensbelang is om veel seks te hebben met mannen. Menstruatie wordt beschreven als een uiterst giftig en gevaarlijk goedje dat zelfs groene bomen doet verdorren. Bestelnummer: C2485.

€ 395

Anti vrouwen Zwetnam [ Swetnam ], Joseph Recht-banck tegen de ijdele, korselige ende wispelturige vrouwen. Wraeck-sucht der weduwen, mitsgaders der regeersuchtige vrouwen. Geeft ook vonnis over den lof van alle deughdsame en godtvreesende vrouwen. [...] Oock is hier achter by gevoeght een t'samenspraeck of de vrouwen menschen zijn of niet. Utrecht, J. van Poolsum, 1687. 4°, gebonden in 19e- eeuwse half leren band, 95 pag., geillustreerd met exlibris van Jean Jacobs en een oud eigendomsstempeltje van George Martens, advocaat te Gent. Joseph Swetnam (overleden ca. 1621) publiceerde zijn boek 'The araignment of lewd [...] woman' in 1615 onder het pseudoniem Thomas Tell-troth, maar al gauw was bekend dat de schermmeester Swetnam de auteur was. Hij stond bekend als 'the woman-hater'. Het boek werd vele malen herdrukt en kreeg in Engeland grote bekendheid. Er bestaan enkele uitgaven in het Nederlands, die alle zeer zeldzaam zijn. Het boek is verdeeld in drie delen en een vierde gedeelte onder de titel 'Discours ofte t'Samen-spraeck of de vrouwen menschen zijn of niet'. De vier delen hebben een doorlopende paginering en katern signalering, maar elk met een eigen titelpagina met illustratie in houtsnede ( drie maal een rechter achter een tafel die wordt uitgescholden door zes vrouwen voor fielt, deugniet, guyt, sot, schelm en dief en die dan roept ''t is nu al gedaen'. Eenmaal een kerkinterieur met enkele discussierende mannen). In het boek veel voorbeelden van het wangedrag van vrouwen, uitmondend in een discussie of vrouwen eigenlijk wel mensen zijn. Het tweede van de drie delen heeft als titel 'Beeren-jacht'. Bestelnummer: C1088. € 2500 Anti vrouwen --Vooral niet trouwen! Een waarschuwing aan vrijgezellen, een troost voor gehuwde mannen, door iemand die goed op de hoogte is. Naar het Hoogduitsch door D. Klein jr. Amsterdam, 1892. Gebonden in half linnen, 67 pag. Niet in N.C.C. Anti-vrouw betoog. Bestelnummer: C1795. € 60 Antipapisme --De Gedeputeerde Staten van Stadt Groningen ende Ommelanden doen te wieten [...]. Groningen, 1667. 4°, zonder omslag, (11) pag. Publicatie dd. 10-10-1667 tegen 'Jesuiten, priesters, Papen, monicken, nonnen of kloppen en andere geseyde geestelijcke of religieuse personen van de Pauselijcke ofte Roomsche gesintheydt' die weer in Groningen en Ommelanden komen en bijeenkomsten organiseren. Ieder die deze 'vijanden van 't landt' aanbrengt krijgt 100 pond of meer. Vele andere regelingen om het rooms katholicisme tegen te gaan. Bestelnummer: C1277. € 60 Antipapisme --De Staten van Stadt Groningen ende Ommelanden doen te weeten [...]. Groningen, 1656. 4°, zonder omslag, (8) pag.

Publicatie dd. 28-2-1656 tegen rooms katholieken die hun goederen 'door superstieuse ende blinden ijver [...] onder bedeckte namen door gesuborneerde personen [...] zijn wech maeckende' door deze na te laten aan roomse personen of instellingen. Bestelnummer: C1278. € 40 Antipapisme --Verhaal van het geen in (...) 1750 (...) in de (...) Languedoc is voorgevallen, ten opzichte van de gereformeerden in gem. provintie (...) vervolging tegen hen door de geestelykheid. Amsterdam, Borstius, 1752. 4°, zonder omslag, (4)+32 pag. Knuttel 18367. Na de opheffing van het Edict van Nantes in 1685 hadden de Franse protestanten het zwaar te verduren, o.a. eind 1750 en begin 1751 in de Languedoc, Cevennes en Vivarais. Boosdoeners waren uiteraard Roomse priesters. Bestelnummer: C1900. € 75 Antipapisme --Placaet inhoudende verbodt dat geene jesuiten, priesters, papen, monicken of andere geordende personen van de Roomsche gesinden in dese landen en sullen mogen comen ofte verblijven (...). 's Gravenhage, v. Wouw, 1649. 4°, sierpapier omslag, (11) pag. (titelpagina kort afgesneden met verlies van enkele letters). Uitgevaardigd door de Staten Generaal d.d. 14-4-1649. In dit placaet ook verbod tot bijwonen van katholieke 'conventiculen', tot het zenden van kinderen naar R.K. scholen of universiteiten en tot het collecteren voor R.K. doelen. Voorts tegen klopjes etc. Bestelnummer: C2018. € 90 Antipapisme --Hoe er in de Roomsche kerken gepredikt wordt. Proeve van kansel-welsprekendheid der paters Redemptoristen in Noord-Brabant en Limburg (afgeluisterd). Tiel, Campagne, 1852. Moderne linnen band, 54 pag. Met op de titelpagina een litho van prediker op preekstoel in kerk, door H. Scheve. Landwehr, Vergeten cultuurdragers 154; Knuttel 29479. Bestelnummer: C2833. € 75 Antipapisme --Zwitserland en de Jezuitenvraag. In brieven. Naar de 2e druk uit het Hoogduitsch vertaald. Arnhem, v.d. Wiel, 1845. Origineel bedrukt papieren omslag, 16+54 pag. Met verklaring in pen van de drukker op de titelpagina. Sommervogel XI, 1216/20. Bestelnummer: C2912. € 75 Antipapisme --Bataille ontstaan tot Amsterdam tusschen een boer en een Brabander, over het spottend zeggen van een geuse wind. Z. pl., [1688]. 1 blad plano. Petit 4984. Uiterst zeldzaam, niet in STCN. Picarta: 1 ex. (UBG). Een Brabander raakt op een Amsterdams secreet onder een brug, slaags met twee droogscheerders, vanwege spotterij over een Paapse en een Geuse wind. Bestelnummer: C2916. € 125

Antipapisme --Placaat van de Staten van Holland d.d. 21-9-1730 tegen paapse stoutigheden. 's Gravenhage, P. en I. Scheltus, 1730. Plano, 1 blad, met Hollandse tuin in houtsnede. Priesters mogen alleen dienst doen na schriftelijk consent, geen nieuwe r. k. kerken bouwen, etc. Bestelnummer: C3109. € 75 Antipapisme --Publicatie van de Staten Generaal d.d. 28-11-1787 betr. vrijheid van godsdienst in de Generaliteitslanden. 's Gravenhage, I. Scheltus, 1787. Plano, 1 blad. 'Orustige en muitsuchtige geesten' stoken onrust bij de r. k. inwoners van de Generaliteit door te beweren dat de vrijheid van godsdienstoefeningen beknot zal worden. De Staten Generaal delen mee dat dit niet het geval is. Bestelnummer: C3118. € 65 Antipapisme --Publicatie van de Prov. Representanten van het volk van Holland, d.d. 29-10-1795, betr. het testeren van r. k. priesters. 's Gravenhage, Landsdrukkerij, 1795. Plano, 1 blad, met afb. van Hollandse tuin in houtsnede. In tegenstelling tot het placaat van 4-5-1655 en van de Resolutie van de Staten van Holland van 17-6-1741 is het voortaan toegestaan dat r. k. priesters hun testament maken voor notarissen of gerechten. Wel blijft het verboden om geestelijke personen, armengestichten of godshuizen in hun testament te bevoordelen. Bestelnummer: C3119. € 75 Antipapisme --Prent: 'Christus en de paus van Rome, voorgesteld elk in achttien afbeeldingen met eene toelichting. Naar het oorspronkelijk Hoogduitsche van het jaar 1576'. Utrecht, Kemink, 1853. Grote plaat (45x55 cm.) met 36 gravures, genummerd 1-18, met tekstboekje 'Verklaring van de plaat Christus en de paus van Rome', Utrecht, Kemink 1853, 16 pag. Vgl. Van Stolk 7904. Volgens de titelpagina van het verklarende boekje: 'Herdruk eener prent en vertaling van een oud boekje, uitgegeven in den tijd waarin (...) nu drie eeuwen geleden zijne kerk zoo schoon bloeide. Met zulke wapenen bestreed men in de eerste eeuw der Hervorming den Paus'. Bestelnummer: C3568. € 125 Antipapisme --Placaat van de Staten van Holland d.d. 24-1-1755 [tegen gemengde huwelijken tussen gereformeerden en rooms katholieken], 's Gravenhage, J. en H. Scheltus, 1755. Plano, 1 blad, met Hollandse tuin in houtsnede, lichte beschadiging op vouw. Bepalingen o.a.: militaire officieren die trouwen met een r. k. vrouw zijn uitgesloten van ambten en bedieningen. Personen onder de 25 die trouwen zonder toestemming van ouders of voogden sluiten geen wettelijk huwelijk en hun kinderen zijn dan ook onwettig. Trouwbeloften hoeven niet te worden nagekomen. Geen gemeenschap van goederen bij een gemengd huwelijk. Huwelijksproclamatien tussen personen van verschillende godsdienst boven de 25 jaar i.p.v. wekelijks, nu zes wekelijks. Bruidegoms of bruiden die r. k. of gereformeerd willen worden om deze bepalingen te ontlopen dienen een jaar te wachten tussen hun 'bekering' en het huwelijk. Bestelnummer: C3569. € 125

Antipapisme Alethophilus, Christianus [= Henricus a Sancto Ignatio = Henri d'Aumerie] Jesuitsche streeken, kunsten en arglistigheden, waer mede de societeyt hare nieuwigheden en verfoeyelijke ruymigheden staende houd. Voorgedragen aen sijne Heyligheyd Clemens XI, paus van Romen. Vertaald uit het Latijn door Charitophilus Catholicus. z. pl., 1704. Gebonden in geheel leer uit de tijd, (20)+349+(11) pag. BCNI 16291; Bibliotheca Jansenia Belgica 7098; De Backer/Sommervogel IV pag. 540. Bestelnummer: C2097. € 395 Antipapisme [Arnauld, Antoine] Morale pratique des Jesuites. Troisieme volume. Contenant la justification des deux premiers volumes de cette morale, contre le livre faussement intitule Defense des nouveaux Chretiens & des missionnaires de la China, du Japon & des Indes. z. pl., 1696. Geheel perkament uit de tijd, 616+(6) pag. De Feller II pag. 503. Derde deel uit een set van 8 delen met documenten tegen de Jezuiten. De delen 3 t/m 8 zijn van de hand van de beroemde Antoine Arnauld (1612-1694). Deel 1 en 2 zijn door de Franse theoloog S.J. de Cambout de Pontchateau (1634-1690). Bestelnummer: C2714. € 95 Antipapisme B., A.B. de [= H.W.E. Moller] / B. Duhr Jezuiten-Gruwelen. Een bijdrage tot de geschiedenis der beschaving. Voor Nederland bewerkt naar de derde Hoogduitsche uitgave van Bernhard Duhr S.J. Amsterdam, J.S. de Haas, 1900 [op omslag: 1901]. Origineel bedrukt papieren omslag, 478 pag. Rug los. Vertaling van Duhrs 'Jesuiten-Fabeln' uit 1891. Bestelnummer: C2199. € 38 Antipapisme B [= B.A. Plemper van Balen] Twisten, verdeeldheden en schokken in de Roomsche kerk. Zwartsluis, R. v. Wijk Anth. zn., 1843. Origineel blauw papieren omslag, 43 pag. Bestelnummer: C2214. € 15 Antipapisme Bakels, H. Roomsch bakken en braden, 2e vermeerderde druk. Haarlem, de auteur, januari 1925. Origineel bedrukt papieren omslag, 24 pag., geillustreerd. De eerste druk van 2000 exemplaren verscheen bij de Evangelische Maatschappij op 20-111924 en was 3-12-1924 reeds uitverkocht. Deze volksuitgave (28000 exemplaren) is nu uitsluitend te verkrijgen bij de auteur te Haarlem. Op de achterzijde een foto van het bruidspaar mr. H. van Wageningen en Annie Salomons met een uitspraak van de laatste over het Rooms worden van haar echtgenoot. Bestelnummer: C2474. € 12 Antipapisme Bakels, H. Roomsch bakken en braden, een welgemeend woord, ook voor de menschelijken onder mijne Roomsche landgenooten. 3e druk, z. pl., Evangelische Maatschappij, 1925. Origineel bedrukt omslag, 16 pag. Geillustreerd met 9 reproducties van prenten van J. van Luyken, betr. martelen. De eerste druk dateerde uit 1924.

Bestelnummer: C2213.

€ 12

Antipapisme Bakels, H. Anneke's vuurdood. Haarlem, de auteur, maart 1925 Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag., geill. Anti rooms geschrift naar aanleiding van de dood gemartelde Anneke Hendriks op 10-11-1571 op de Dam te Amsterdam. Bestelnummer: C2473. € 16 Antipapisme Brave, J. De Roomsche kerk in acht steendrukplaten met bijschriften van J. Brave, predikant te Amsterdam. Tiel, Campagne, 1853. 20 pag. tekst en 8 litho's door H.L. v. Hoogstraten te Zwolle. Oblong folio, origineel bedrukt karton omslag, iets los. Landwehr, Vergeten cultuurdragers 176. Betreft o.a. mis, doop, preek, biecht, en altaar. Brave laat zien hoe weinig de R.K. kerk, die zich 'alleen zaligmakend' acht, dit verdient. Bestelnummer: C1937. € 90 Antipapisme [Cambout de Pontchateau, S.J. du] La morale pratique des Jesuites. Second volume (...) ou l'on represente leur conduite dans la Chine, dans le Japon, dans l'Amerique & dans l'Ethyopie. z. pl., [Nederland?], 1682. Geheel perkament uit de tijd, 416+(14) pag. Barbier III 355; Hoefer, N.B.G. VIII 307. Deel 2 uit een set van 8 delen met documenten tegen de Jezuiten. De delen 3 t/m 8 zijn van de hand van Antoine Arnauld. Deel 1 en 2 zijn door zijn door de Franse theoloog S.J. de Cambout de Pontchateau (1634-1690). Bestelnummer: C2713. € 95 Antipapisme [ Castelius, Joannes of Hubert Goltzius? ] Historie van broer Cornelis Adriaensen van Dordrecht, minrebroeder binnen de stadt van Brugge. Waer in verhaelt word, de discipline en secrete penitentie, der vrouwen by hem gebruyckelijck. Nevens sijne wonderlijke, vuyle, grouwelijcke bloeddorstige en lasterlijcke sermoenen. Twee delen in een band. Amsterdam, Abraham Boekholt, 1698 Gebonden in geheel perkament uit de tijd, 384 + 494 pag. Geillustreerd met twee gegraveerde titelpagina's. De Troeyer I pag 267-278; Waller 723; De Vries 419; Versnel 75; Bostoen, Broer Cornelis en zijn historie; een politieke satire, in Literatuur 1(1984)pag 254-261. De samensteller was een tijdgenoot van Corn. Adriaensz Brouwer, 1521-1581 en heeft het werk geent op historische feiten. 'Tot in het begin van de18e eeuw kende het werk talrijke herdrukken en in anti-roomse kringen werd het met graagte gelezen. Inhoud: ontstellend brutaal, ontstichtend, vaak zelfs scabreus '( De Troeyer ). De eerste editie verscheen in 1569/1578(het tweede deel). Bestelnummer: C3209. € 975 Antipapisme [ Castelius, Joannes of Hubert Goltzius ] Historie van Br. Cornelis Adriaensz van Dordrecht , minrebroeder tot Brugge. Inde welke verhaalt wert de discipline en secrete penitentie oft geesselinge by hem gebruykt. Als ook mede sijne wonderlijke, vuyle, grouwelijke, ia bloetdorstige en lasterlijke sermoonen, die hij binnen Brugge gepredikt heeft. Gedrukt 't jaer 1628.[ Deventer, C. Thomassen]

Gebonden in half perkamenten band uit de 18e eeuw, 384 pag. Geillustreerd met gegraveerde titelpagina met twee voorstellingen: broeder Cornelis prekend en dezelfde twee naakte vrouwen geselend. Hierbij in een identieke half perkamenten band een exemplaar van een tweede deel, uit 1698, editie A. Boekholt te Amsterdam, 494 pag. met gegraveerde titelpagina. Bij de hier aangeboden editie van 1628 behoort geen tweede deel. Bestelnummer: C3210. € 395 Antipapisme Charron, Pierre De la sagesse, trois livres. Leiden, Elsevier, 1646. 12°, kartonnen band, (24)+663+(8) pag., iets los in band. Willems 601; de Feller VI pag. 638-639. Charron (1541-1603) was advocaat te Parijs en later theoloog. Zijn verhandeling over de wijsheid verscheen te Bordeaux in 1601 en in 1646 bij Elsevier. Het boek, gebaseerd op de ideeën van Michaël Montagne, kreeg veel oppositie, met name van de Jezuiten. Het boekje heeft een gegraveerde titelpagina en een gegraveerd wapen van Maximiliaan van Bourgondië aan wie het is opgedragen. Bestelnummer: C0424. € 275 Antipapisme [Danou, Pierre Claude Fr.] Geschiedkundige proeve over de wereldlyke magt der pausen, over het misbruik het welk zij gemaakt hebben van hunne geestelyke bediening en over de oorlogen die zij verklaard hebben aan de regerende vorsten. Breda, W. v. Bergen, 1812. 8+434 pag., gebonden in half linnen band. Vertaling van 'Essai historique sur la Puissance temporelle des Papes' (1810). Bestelnummer: C1866. € 125 Antipapisme Duprat, abbé [= abbe Barrin] Venus dans le cloitre, ou la religieuse en chemise. Nouvelle edition. Rome, Jean-FrancoisPetit-Pain-Mollet, 1778. Gebonden in half leren band uit de tijd, 8+132 pag. Geillustreerd met gegraveerde titel en 2 gegraveerde platen (met een lesbische en een sadomasochistische voorstelling). Deze editie niet in Worldcat. Cf Kearney 196-204; Rose 1474-1481; Gay Lemonnyer III pag. 1312-1313; Bibl. Arcana 392. Prototype van een anti-papistische roman in de vorm van een dialoog tussen nonnen die tegelijk prostituee zijn. Pornografisch qua inhoud, met name sado-masochistisch. Het boek verscheen in de 18e eeuw zowel in Engelse als in Franse edities, maar deze editie uit 1778 is onvindbaar. Bestelnummer: C2903. € 975 Antipapisme Emillaine, Gabriel d' [pseud. voor Antonio Gavin] Historie van de bedriegeryen der priesters en monicken in de Roomsche kercke. Seer nauwkeurigh aen gemerckt, in onlanghs gedane reysen, door Vranckryck, Italien, Switserland en Duytsland en begrepen in aght brieven. Vertaald door H. v. Quellenburgh, 2 delen, Utrecht, W. Broedelet, 1693. 12°, twee delen in één perkamenten band, (6)+234+224+(42) pag. Scheepers I 518 (editie 1695); STCN: 1 ex. (UB Amsterdam); Brunet II pag. 968 (de Franse editie). Vertaling van het anoniem verschenen 'Histoire des tromperies des prêtes et des moines ...' 2 delen, Rotterdam 1693. Het pseudoniem d'Emilliane stond wel op de titelpagina van latere drukken. De werkelijke naam van de auteur is Antonio Gavin. Bestelnummer: C1185. € 975

Antipapisme Fleming, Robert Sleutel tot de openbaringen of verhandeling over de opkomst en den val des Pausdoms (...) uitgegeven met het begin des jaars 1701 door R. Fleming, toen predikant te Londen. Uit het Engelsch, 2e druk. Amsterdam, Hoveker, 1849. Half leren band (gerestaureerd), 8+109 pag. Geillustreerd met gegraveerd frontispice 'Sleutel der apocalijpsis of der openbaring van Johannes'. Titelpagina licht beschadigd. Bestelnummer: C2841 . € 40 Antipapisme Hagen, Edwina Een meer of min doodlyken haat. Antipapisme en cultureel natiebesef in Nederland rond 1800. Nijmegen, 2008. Gebonden, 314 pag., met stofomslag, geillustreerd. Bestelnummer: C2832. € 18 Antipapisme L.V.J. [= Liefhebber van Jansenisme] [= Carel Allard?] Roma perturbata, ofte 't Beroerde Romen, vertoond door XIII zinnebeelden, toegepast op de X Geboden, (enz.) door die van 't Pausdom, doch voornaamelijk door de munniken doorgaans meest overtreeden, ook klaarlyk te zien in deze bygevoegde historien van P. Codde en T. de Kok, waar in de hoogmoedigheid van de Paus, wegens zyn aangemaatigd recht op 't Staats Nederland [...] voor oogen gesteld worden. [...] Zynde dit werk te zamen gesteld door L.V.J. [Liefhebber van Jansenisme] en zyn medehelpers, als liefhebbers der stellingen van Janssenius. Gedrukt tot Loven, ten koste van de Groote Campagnie [= Amsterdam, C. Allard], 1707. Folio, (2) pag. tekst en 12 paginagrote (26 x 17 cm) etsen en gravures en 1 ets over 2 pagina's (31,5 x 38,5 cm) met signatuur "William Loggan fec. & ex" [= Romeyn de Hooghe]. Sierpapieren omslag. Muller Hist. 3410; v. Stock 3265-3281 (pagina's 108-140); Trudelien van 't Hof, Vermaak voor velen. Roma Perturbata, een vroegmoderne sportprentenserie (scriptie 2009), 109 pag. ; Joke Spaans en Tr. van 't Hof, Het beroerde Rome, Hilversum 2010. Verzameling spotprenten op de pauselijke twisten in Nederland en de rechten hier van de rooms-katholieke kerk. De eerste druk (1706) telde 10 prenten. Deze tweede druk van een jaar later is met 3 prenten uitgebreid. Het boek bestaat uit een titelpagina met op de achterzijde "Nader verklaaring der XIII zinnebeelden". Dan volgen 12 bladen, eenzijdig bedrukt met geëtste en gegraveerde voorstellingen; het dertiende is een dubbel blad met de iets versmalde prent 'Sic itur ad astra scilicet', gekopieerd naar de onder de naam W. Loggan verschenen prent van Romeyn de Hooghe. De koperplaat is nu aan beide zijden ca. 2 cm afgesneden. Hierdoor zijn van de oorspronkelijke signatuur "William Loggan fec et Oxonia" de letters "onia" weggevallen, maar door vervolgens de O in een E te veranderen viel dat niet op (ex = excudit, uitgegeven). Rechtsboven is een rechthoekig vak van 7,5 x 6 cm toegevoegd met de tekst "Rooms Cocceaans munnikemaal of Hoogtyd v. 't Beroerde Romen", waaronder een vers van 38 regels, waarin de cijfers uit de prent verklaard worden. De verklaring van prent XIII op de achterzijde van de titel luidt: "Gebanne munniken uit Holland, getracteerd door haar opperste kok". Van Stolk beschrijft de serie van 13 prenten zeer uitvoerig en ook Muller geeft een goede beschrijving. De prentserie maakt enerzijds propaganda voor de Jansenisten maar keert zich in het algemeen ook tegen de R.K. kerk. Daarnaast zijn er politieke elementen: de uitgave geschiedde midden in de Spaanse successieoorlog en naast de anti-Roomse strekking is er ook een duidelijke anti-Franse tendens. Bestelnummer: C2365. € 2400 Antipapisme L.V.J. [= Carel Allard?]

Prent: 'Est Batavo Romae sedes ac Caesare pressa', blad 1 uit de serie 'Roma Perturbata ofte 't beroerde Romen', [Amsterdam, C. Allard], 1707. 17x26,5 cm. Muller, Hist. 3410; v. Stolk 3265-81. Drie ronde afbeeldingen van P. Codde en het Vaticaan met jaartal 1705 en twee portretten, een Pauselijk hoofd en een Jezuitenkop, die omgedraaid een bok en een nar verbeelden. Uitgave: J. Antipapa, Vienna. Op dit blad niet het cijfer 1 rechts onder, welk cijfer wel voorkomt op het blad in de Roma Perturbata. Bestelnummer: C3603. € 90 Antipapisme Liefhebber der waerheyd, Een Nieuwen klare astrologenbril, tot verstercking van veel schemerende ooghen, die niet en wel connen sien, die duystere jesuyten comeet-sterre. z. pl., [1608]. Gebonden in 19e eeuws karton, (64) pag. Knuttel 1424; Tiele 630. Dialoog op rijm over de vredehandel en tegen 'veel hartneckighe papisten ende Jesuitsche creaturen'. Waarschuwing tegen de bedoelingen van de Spanjaarden. De datering is o.a. gebaseerd op de opmerking dat men in Den Haag Spinola kon zien eten. Deze was 31-1-1608 in Den Haag gekomen en stond bekend om zijn weelderige maaltijden. Bestelnummer: C2722. € 295 Antipapisme [Lipowsky, F.J.] Tafereelen uit het nonnenleven. Zamengesteld uit de papieren der vernietigde Beijersche kloosters. Nieuwe uitgave. Naar den tweeden verbeterden druk uit het Hoogduitsch vertaald. Amsterdam, Van Kesteren, 1827. Gebonden in half marokijnen band uit de tijd, 4+152 pag. Geillustreerd met gegraveerd titelvignet en titelprent. Zeldzaam. NCC online kent alleen de titel; Buisman 1464. Vertaling van 'Gemalde aus dem Nonnenleben' (1807, 2e druk 1808). Bestelnummer: C2897. € 150 Antipapisme Louvel, Ren. Traite de chastete. Annexes aux mysteres du confessionnal. Le livre secret des pretres (...). Z. pl., Satanas, [ca. 1880]. Gebonden in half marokijn, pp. 397-684. Bestelnummer: C3197. € 48 Antipapisme [Lydius, Jacobus] / C. Hazart Den Roomschen uylen-spiegel. Getrocken uyt verscheyden oude Roomsch-catholijcke legende-boecken, ende andere schrijvers, vermakelijck, ende stichtelijck om te lezen. Dordrecht, S. Onder de Linde, 1671. [gebonden met:] Den Antwerpschen uyl in doods-nood, ofte t'samen-sprekinge tusschen een gereformeerde ende Rooms-gezinde, over het boeckje van P. Cornelius Hazart, genaemt Ontsteltenisse van den gereformeerden kerckenraed (...) van Dordrecht, over het uytgeven van den Roomschen uylen-spiegel. Dordrecht, S. Onder de Linde, 1671. Geheel perkament uit de tijd, (48)+656+(24) pag; (8)+2+55+(8) pag. Het eerste werk geillustreerd met frontispice en 5 gravures. Mooi exemplaar. Van Doorninck 3636; NNBW VIII pag. 1086; Scheepers I 528. Jacobus Lydius (1610-1679) was predikant te Dordrecht en schreef de Uylen-spiegel als een satire tegen de R.K. kerk. Het werd herdrukt in 1716. Het zeldzame tweede werk bestaat voornamelijk uit een bericht aan de lezer van 4 pagina's en een gesprek tussen een gereformeerde en rooms-gezinde van 2 pagina's, beide m.i. van de hand van Lydius, waarna

de gehele tekst volgt van Hazart's boek 'Ontsteltenisse ...'. Dit laatste gedeelte heeft als drukkersadres: Antwerpen, M. Cnobbaert, 1671 en is versierd met een uiltje op de titelpagina. Bestelnummer: C2215. € 895 Antipapisme [Lydius, Jacobus] Den Roomschen uylen-spiegel. Getrocken uyt verscheyden oude Roomsch-catholijcke legende-boecken (...). Dordrecht, S. Onder de Linde, 1671. Geheel perkament uit de tijd, (34)+656+(24) pag. Incompleet: mist de eerste 14 pagina's, waaronder titel en frontispice (de 14 pagina's in fotokopie bijgevoegd). Geillustreerd met 5 gravures. Bestelnummer: C2216. € 195 Antipapisme [Lydius, Jacobus ?] Laetsten duyvels-dreck ofte ongehoorde grouwelen van paepsche leeraers onser eeuwe (...) zijnde een vervolgh van den Roomschen Uylen-spiegel. Dordrecht, S. Onder de Linde, 1687. Sierpapier omslag, (12)+64+90+(2) pag. Met een frontispice tonende een kakkende paus op een everzwijn. Scheepers I 529 ('zeer zeldzaam'). STCN: 2 complete ex.; v. Doorninck pag. 185. Volgens Van Doorninck zou de auteur Jaobus Lydius (1610-1679) kunnen zijn. Daar staat tegenover dat dit zeldzame werkje acht jaar na de dood van Lydius verscheen. Bestelnummer: C2712. € 795 Antipapisme Marnix, heer van Sint Aldegonde, Philips van De byen-corf der H. Roomscher kercke. Amsterdam, J.E. Cloppenburg, 1631. Geheel perkament uit de tijd, (16)+468 (eenzijdig gepagineerd 1-234) +(11) pag. Met gegraveerde titelpagina waarop portret van de auteur, een bijenkorf, wapen etc. In 1568/9 schreef Marnix (1540-1598) in Oost-Friesland zijn beste en meest bekende werk, de satirieke Bijenkorf, ter bespotting van de Roomse kerk. De opdracht aan Fr. Sonnius is ondertekend op 5-1-1569. De eerste editie verscheen in 1569, waarschijnlijk te Emden. Het boek is daarna vele malen herdrukt. Bestelnummer: C2715. € 595 Antipapisme Marnix, heer van Sint Aldegonde, Philips van De byen-corf der H. Roomscher kercke. Amsterdam, J. van Ravesteyn, 1657. Geheel perkament uit de tijd, (14) [van 16] +468 (eenzijdig gepagineerd 1-134 [= 234]) +(12) pag. Mist de gegraveerde titelpagina (in fotokopie bijgevoegd). Bestelnummer: C2716. € 195 Antipapisme Marnix, heer van Sint Aldegonde, Philips van De byen corf der H. Roomscher Kercke. Utrecht, L. en S. de Vries, 1659. Geheel perkament uit de tijd, (16)+484 (per abuis genummerd 844)+(12) pag. Met gegraveerde titelpagina met portret van de auteur, een bijenkorf, wapen etc. Bestelnummer: C3020. € 595 Antipapisme Marnix, heer van Sint Aldegonde, Philips van De byen corf der H. Roomscher Kercke. Amsterdam, M. de Groot en J. Konijnenbergh, [ca. 1670]. Geheel perkament uit de tijd, (16)+468 (eenzijdig gepagineerd 1-234) +(12) pag. Met gegraveerde titelpagina waarop portret van de auteur, een bijenkorf, wapen, etc.

De drukker Jacob Konijnenbergh was werkzaam van 1667-1674, vandaar de datering op ca. 1670. Bestelnummer: C2717. € 595 Antipapisme N.N. en Johannes Heeser [1] Le rappel des jesuites en France. Cologne, Jean le Blanc [= Nijmegen / 's Gravenhage, A. Moetjens? (Rahir)], 1678. [Gebonden met:] [2] Le cabinet jesuitique contenant plusieurs pieces tres curieuses des R. Peres jesuites, 2e ed. Cologne, Jean le Blanc [= Amsterdam, Janssonius v. Waesberge (Willems) of A. Wolfgang? (Rahir)], 1678. [en met:] [3] Legende veritable de Jean le Blanc. z. pl., [= Amsterdam, Janssonius van Waesberge (Willems) of A. Wolfgang? (Rahir), 1678. [en met:] [4] [Johannes Heeser] Historisch verhaal van de geboorte, leven, leere en dood van Cornelius Jansenius, eerst-vader der thans berugte Jansenisten. z. pl., [Hardewijk, Rampen], 1706. 12°, geheel perkament uit de tijd, [1] (4)+164; [2] (6)+184 pag., geillustreerd met frontispice en 4 uitslaande gravures; [3] 61+(3) pag., geillustreerd met 1 uitslaande gravure; [4] (2)+75 pag. Brunet I pag. 1445; Sauvy, Livres saisis a Paris 1678-1701, nrs. 335+323; Jammes, Le bucher bibliographique 396. Vier zeldzame geschriftjes met een anti-jesuitse strekking. De gravure in het derde beschreven werk wordt niet vermeld in de twee in de STCN beschreven exemplaren. Bestelnummer: C2409. € 495 Antipapisme Nieuwenhuijsen, G. Tegen de Roomsche actie. Rome een verchristelijkt heidendom. Den Haag, H.I. Tak, [ca. 1924]. Origineel papieren omslag, (12) pag. Bestelnummer: C2212. € 10 Antipapisme Pak [= Petrus Albertus Kasteel] De misdaden der katholieke kerk. Uitgave nr. 3 van het R.K. Gilde van de Klare Waarheid. Amsterdam [ca. 1923]. Origineel bedrukt papieren omslag, 19 pag. Bestelnummer: C2200. €9 Antipapisme Picart, B. Prent 'Diverses manieres dont le St. Ofice fait donner la question'. Gravure, gesigneerd B. Picart 1722 tonende het martelen van gevangenen door R.K. geestelijken. 17x22 cm. Bestelnummer: C2586. € 60 Antipapisme R.V.D.M.A. De voortreffelijkheid van het Gereformeerde boven het Roomsche geloof in gemeenzame gesprekken. Breda, F.P. Sterk, 1830. 12°, origineel bedrukt papieren omslag, (4)+64 pag., iets gebruikt exemplaar. Bestelnummer: C3124. € 65 Antipapisme [Slicher, Antonis] Beredeneerde waarschouwing over het dulden der roomschgezinde kerk-diensten in de Vereenigde Nederlanden (...) door een liefhebber des Vaderlands. Amsterdam, Wetstein,

1726. [Gebonden met:] Herhaalde waarschouwing over het tolereeren der roomsgezinde kerkdiensten. Amsterdam, Wetstein, 1726. Sierpapier omslag, (2)+96+(4)+(2)+206 pag. Bibliotheekstempel. Onafgesneden exemplaar. Knuttel 16694; NNBW III pag. 1182. Zeldzaam anti rooms katholiek pamflet, voor het eerst verschenen in 1719. Antonis Slicher (1655-1745) was raadsheer in het Hof van Holland en pleitte o.a. voor het aanstellen van een oud-katholieke bisschop te Utrecht voor alle katholieken. Bestelnummer: C2909. € 175 Antipapisme [Steversloot, L.] Papekost, opgedist in Geuse schotelen, handelende van de Pausselyke opkomst, afgodery en beeldendienst, mis, mitsgaders hun val en einde. In Nederduitsche Dichtkonst gebraght. Blokziel, z. n., [= Leiden, J. du Vivie], 1720. Herbonden in geheel leren, 18e eeuwse, band. (8)+172 pag. Pag. 41-42 beschadigd zonder tekstverlies. Geillustreerd met frontispice en 26 gravures in de tekst. Frederiks / v.d. Branden pag. 758; Knuttel, Verboden boeken, nr. 299; J.W. Koopmans, Papekost (1720) en ander verboden drukwerk in de Ned. Republiek, pp. 9-22 in S. van Voorst, De marge van de vrijheid (2002); A.D. Steenkamp, Laurens van Steversloots Papekost, scriptie Leiden 1989. Laurentius Steversloot (1672-1736) was predikant te Altona, Gouda en vanaf 1716 te Leiden. Hij publiceerde zowel theologische als letterkundige werken. De Papekost, niet genoemd door Frederiks / v.d. Branden, was een groot succes. Minstens vijf edities worden in de STCN vermeld met als uitgeversadres Blokziel 1720. Knuttel noemt het boek 'Een vuil schotschrift tegen Katholieken, met pornographische prentjes'. Hij deelt mee dat het Hof van Holland op 23-10-1720 het boek verbood wegens 'seer vuyle lasteringen teeghens ... de Roomsche kercke'. Bestelnummer: C2210. € 395 Antipapisme [Steversloot, L.] [1] Papekost, opgedist in Geuse schotelen, handelende van de Pausselyke opkomst, afgodery en beeldendienst mis, mitsgaders hun val en einde . Blokziel [= Leiden, Joh. du Vivie], 1720. [gebonden met:] [2] Geuse-kost, opgedist in Paapse schotelen, handelende van de souvereine oppermagt en heerschappye der Roomsche pausen. z. pl. [= Leiden, Joh. du Vivie], 1725. [en met:] [3] Jesuiten-kost of de Maaltyden der Jesuiten, op de welke verscheide vaaderen der voorsz. societeit niet alleen hebben koomen te noodigen de Roomse pausen, maar ook keiseren, koningen, princen en vorsten. Gedrukt in de kook-keuken der Jesuiten, [= Leiden, Joh. du Vivie], 1726. Geheel perkament uit de tijd, [1] 8+172 pag., geillustreerd met frontispice en 26 gravures in de tekst; [2] (16)+221 pag., geillustreerd met frontispice en 9 gravures in de tekst; [3] (24)+222 pag., geillustreerd met frontispice. [1] Waller 1319; Knuttel, Verboden boeken 299; Scheepers I 544, [2] Scheepers I 543; Waller 603. [3] Waller 874. Bestelnummer: C2229. € 995 Antipapisme [Steversloot, L.] / Chr. Christiaans [1] Papekost, opgedist in Geuse schotelen, handelende van de Pausselyke opkomst, afgoderij en beeldendienst, mis, mitsgaders hun val en einde. In Nededuitsche dichtkonst gebragt. Blokziel, z. n., [= Leiden, J. du Vivie], 1720. [gebonden met:] [2] Vervolg of tweede deel van de Papen kost (...), door Christoforus Christianus. 's Gravenhage, N.P. Blommendal, 1743. [en gebonden met:] [3] Geuse-kost, opgedist in Paapse schotelen, handelende van de souvereine oppermagt en heerschappye der Roomsche pausen. z. pl., [= Leiden, Joh. du Vivie], 1725.

Gebonden in geheel perkament, [1] (8)+172 pag., [2] (8)+78 pag., [3] (16)+221 pag. Hier en daar wat vlekkig. [1] Geillustreerd met frontispice en 26 gravures in de tekst; [3] geillustreerd met frontispice en 9 gravures in de tekst. [1] Waller 1319, 1320; Knuttel, Verboden boeken 299; Scheepers I 544. [2] Waller 1320; Scheepers I 544. [3] Scheepers I 543; Waller 603. Het tweede deel van de Papen kost is in de hier aangeboden eerste editie uiterst zeldzaam. De STCN vermeldt slechts één exemplaar (KB). De STCN noemt Steversloot als (mede)auteur, maar deze was in 1743 al zeven jaar overleden. Met het pseudoniem Christoforus Christianus verscheen rond 1740 nog een andere titel: 'Opere perdide (...) bestraffen der paapisten' en ook een tweede editie van het 'Vervolg der paapekost'. Van Doorninck en De Kempenaar vermelden echter deze naam niet. Bestelnummer: C2211. € 1800 Antipapisme [Steversloot, L.] / D.D. Hollander [1] Geuse-kost opgedist in paapse schotelen, handelende van de souvereine oppermagt en heerschappye der Roomsche pausen. z. pl. [= Leiden, Joh. du Vivie], 1725. [gebonden met:] [2] Dominikaansche pastyen, opgedischt in miraculeuse schotels, of brief van D.D. Hollander aan de eerwaarde paters preekheeren, over verscheide door hun verdigte of by hen voor waarheden behelsende uitgestrooide mirakelboeken des Rosen-crans. 's Gravenhage, N.P. Blommendal, 1744. Half leer, [1] (16)+221 pag., geillustreerd met frontispice en 9 gravures in de tekst; [2] 59 pag. [1] Waller 603; Scheepers I 543. [2] STCN: 2 ex. (KB en Londen). De 'Dominikaansche pastyen ...' zijn zeer zeldzaam. Het pseudoniem D.D. Hollander wordt niet in Van Doorninck en De Kempenaer vermeld. Bestelnummer: C2228. € 875 Antipapisme Stuijt, Joh.C. Onthullingen van misdaden door Roomsche priesters in Nederland. 3 delen, [Marseille ca. 1890-ca. 1893]. 14+15+19 pag., origineel bedrukte papieren omslagen. Joh.C. Stuijt was sedert 1874 koopman (in kaas en graan) te Purmerend. Door de 'Roomsche (Jezuiten) inquisitie' onder leiding van de Purmerendse pastoor en deken Kappelhoff en de statie aan het Singel in Amsterdam wordt hij tegengewerkt waardoor zijn zaken en huwelijksaanzoeken mislukken. In 1882 verplaatst hij zijn zaken en woonadres van Purmerend naar Amsterdam en in 1885 wijkt hij verder uit naar Marseille. De moeilijkheden betreffen o.a. zijn broer Jacob Stuijt, zijn associé G.J. van Etten, zijn meesterknecht W. Valk en ook zijn familie (moeder, broers en zusters) worden door de Jezuiten tegen hem uitgespeeld. In 1887 trad Stuijt op voor de protestanten in Transvaal, wat hem door Kappelhoff verboden werd. In hetzelfde jaar was hij vertegenwoordiger voor Lucas Bols in Marseille. In deel 3 trekt hij o.a. van leer tegen het Roomse bureau voor handelsinlichtingen Wijsmuller & Co. dat negatieve informatie over hem verstrekte. Bij alles probeert hij de Jezuiten verdacht te maken. Bestelnummer: C0152. € 150 Antipapisme [Teellinck, Maximiliaan of Willem?] Anatomie ofte ontledinge van het verderffelyk dessein der paaps-gezinde. z. pl., [1732]. 4°, zonder omslag, 44 pag. Niet in Knuttel (variant van Knuttel 16869 en 16870). Deze variant (andere vingerafdruk) niet in STCN. Uitvoerige uiteenzetting van al het kwaad dat de Rooms Katholieken verrichten of verricht hebben. De tekst is identiek aan de 'Ontledinge van 't verderffelijck deseyn' van Maximiliaen of Willem Teeling [= Teellinck], gedrukt in 1666, naar de editie uit 1644. Bestelnummer: C2181. € 125

Antipapisme Teellinck, Maximiliaan (of Willem?) Ontledinge van 't verderffelijck deseyn der hedendaeghsche paus-ghesinde tegen politie en kercke, en alle goede ingesetenen der geunieerde provintien tot waerschouwinge van politijcke, kerkelijcke en alle lief-hebbers des vaderlants, om spoedelijck alle remedien daer tegen te ghebruycken. Al in den jare 1644 gestelt door Maximiliaan Teeling. Na de copye, Groningen, Jan Geertssen, 1666. 4°, zonder omslag, (52) pag. Niet bij Knuttel. Slechts 2 ex. in STCN; cf. Biogr. lexicon Ned. protestantisme I pag. 372. Maximiaan Teellinck (1606-1652) was een Oranjegezind predikant te Middelburg. In het Biografisch lexicon Ned. protestantisme wordt een lijstje van zijn publicaties gegeven waarin dit boekje niet voorkomt. De druk uit 1644 staat op naam van Theophilus Philopatris, het pseudoniem van Willem Teellinck (1579-1629), vader van Maximiliaan, en is uitgegeven bij Jan Geertsen te Groningen. Bestelnummer: C2182. € 150 Antipapisme Wierbitsky, Corvin De Papenspiegel, vertoonende de Roomsche kerk in hare ware gedaante, naar het Hoogduitsch. 7e druk, Amsterdam, C.J. Koster, [ca. 1900]. Ingenaaid, bedrukt papieren omslag, 15+272 pag., geillustreerd. Het boek opent met enkele voorredes uit eerdere drukken: 2e druk 1868; 3e druk 1869; 4e druk 1870. Bestelnummer: C3166. € 28 Antipapisme [Zaorowski, Jerome?] Le cabinet Jesuitique, contenant plusieurs pieces tres curieuses de R. Peres Jesuites, avec un recueil des mysteres de l'eglise Romaine. Keulen [= Amsterdam, Janssonius van Waesberge / A. Wolfgang?], Jean le Blanc [ca. 1680]. Papier omslag, (6)+308+(3) pag. Geillustreerd met geetst frontispice. Op pag. 247 een gravure van boekverbranding door Jesuiten met tekst 'Onguant pour la brulure'. Gay-Lemonnyer I pag. 441; zeldzaam: STCN 1 ex. (UBU). Proza en poezie. Op pp 185 e.v. "Legende veritable de Jean le Blanc". Waarschijnlijk de eerste editie. Bestelnummer: C2917. € 395 Antipapisme / prostitutie [Leti, Gregorio], Pietro Aretino [1] Onkuisse t'Zamenrotting of gilde der Roomse hoeren, vergadert in 't conklave over de verkiezing van eenen nieuwen Paus, met een redenwisseling daar over tussen Pasquijn en Marforio. En 't nieuwe Kapittelhuis der nonnen, of de bagijne-klucht van Baltazar Sultanini Bressan. Vertaald uit het Italiaans. Amsterdam, Christiaan Karstensz, 1678. [gebonden met:] [2] Aretino, Pietro, Het leven en d'arglistige treken der courtisanen te Romen zijnde een t'samen-spraeck tusschen Lais en Lamia, twee gerieffelijcke en welbekende dames aldaer. Leiden, P. Koelaart, [1680]. 12°, [1] (12)+384 pag. Gebonden in half leer. Geillustreerd met frontispice en 20 gegraveerde platen. [2] 180 pag., geillustreerd met frontispice en 6 gegraveerde platen. [1] Gieles/Plak 269; Clemens, Ital. boeken 119; STCN: 2 ex.; Buisman 1329; Krivatsy 166. [2] Gieles/Plak 10; Clemens 13; STCN: 1 ex.; Waller 166; Buisman 45; I. Leemans, Het woord is aan de onderkant, pag. 104 en elders. Twee beruchte en zeldzame boekjes. [1] Vertaling van 'Il puttanismo Romano' van de beroemde Gregorio Leti uit 1668 en [2] Vertaling van de 'Giornata terza' van de 'Ragionamenti' van de beruchte Aretino. Met potlood staat op schutblad: 'Verboden boek', maar deze titel komt niet voor in Knuttels 'Verboden boeken' (1914).

Gregorio Leti (Milaan 1630 - Amsterdam 1701) woonde in zijn jeugd bij zijn oom, een R.K. prelaat en leerde de intriges van het pauselijk hof van nabij kennen. Hij schreef verschillende anti-katholieke boeken en ging over naar de protestantse godsdienst. Pietro Aretino (Arezzo 1492 - Venetie 1556) wordt wel de eerste kunstcriticus genoemd. Hij verkeerde in de kringen rond paus Leo X, maar moest in 1524 Rome ontvluchten omdat hij sonnetten had geschreven bij pornografische gravures van Marcantonio Raimondi. Hij vestigde zich daarna in Venetie en schreef over kunst en kunstenaars en maakte gedichten en toneelstukken, veelal expliciet op seksualiteit gericht. In zijn Ragionamenti (1534-1536) laat hij prostitiue's uit Rome het morele verval van bekende inwoners van die stad aan elkaar verhalen. Als uitgever wordt Pieter Koelaart genoemd, maar in 1708 werd deze titel opgenomen in een fondslijst van Timotheus ten Hoorn en Koelaart blijkt dus een pseudoniem van de uitgever Ten Hoorn, die bekend staat om zijn libertijnse uitgaven. Bestelnummer: C1854. € 4950 Antipapisme / Van Vianen [Visscher, L.G.] De Jesuiten in Nederland. Bevattende 1e De geheime instructien van de societeit Jesu ten dienste der Nederlandsche Jesuiten, 2e Verhaal van een schandelijken diefstal door de Jesuiten, ten nadeele eener Utrechtsche familie gepleegd. Utrecht, Bosch, 1845. Origineel bedrukt papieren omslag, 8+32+64 pag. Met verklaring in pen van de drukker op de titelpagina. Knuttel 28301. Het tweede gedeelte bestaat uit het verhaal over Rombout van Vianen, die met echtgenote Maria Anna Juste Davis en dochter Jacoba van Vianen in 1739 in Brussel door hun Jesuitbiechtvader Ludgerus Janssens van hun gelden (F 266.000) werden beroofd. Er volgden processen, terechtstelling van twee mannen: Konifloe en Van den Brant (1743), gevangenis voor Van Vianen wiens vrouw inmiddels was overleden en pas in 1745 kon Van Vianen, tot armoede vervallen, de gevangenis verlaten. Bestelnummer: C2911. € 295 Antisemitisme --Lyste der gedetineerde Jooden te 's Hertogenbosch. z. pl., 1783. 1 blad plano, gerestaureerd op vouwen. Exlibris N. Dujardin-v.d. Avoort. Niet in STCN; niet in NCC. Lijst van 10 namen en signalementen van Joodse criminelen die 'alle geapprehendeert' zijn op 2 augustus 1783. De teksten zijn hier en daar met de pen verbeterd of aangevuld en er wordt bij enkelen vermeld ' gehangen', 'gegeesseld' en 'gepijnigt dog niet bekend'. Van de 20 jarige Leibman Israel wordt vermeld dat hij met ' de bende gaauwdieven gegaan heeft'. De lijst heeft duidelijk anti-semitische strekking. Bestelnummer: C1896. € 795 Antisemitisme Brugghen, J.J.L. v.d. Antwoord op een open brief van mr. J.E. Goudsmit, hoogleraar te Leiden. Nijmegen, Thieme, 1863. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag. Exemplaar met aantekeningen in pen van mr. O.W. Star Numan. Bestelnummer: C2843. € 90 Antisemitisme Goudsmit, J.E. Open brief aan mr. J.J.L. van der Brugghen, oud minister van justitie (...) naar aanleiding van een opstel geplaatst in 'De Vereeniging 17-5-1863', Leiden 1863. Origineel bedrukt papieren omslag, 15 pag.

Goudsmit, hoogleraar te Leiden, keert zich tegen anti-semitische uitlatingen van de oud minister Van der Brugghen die o.a. had geschreven niet veel 'sympathie te voelen voor de Joodsche volkseigenaardigheid, noch voor hunne dagbladenpolitiek, noch voor hunne rechtsgeleerdheid'. Bestelnummer: C1819. € 20 Aram, Eugene --The genuine account of the trial of Eugene Aram for the murder of Daniel Clark (...), who was convicted at York assizes 5-8-1759. Leeds, 1809. Half leather, 120 pag. With engraved frontispice showing Aram murdering Clark and two engravings, one of Aram pleading in York Castle and the other of Jonathan Wild. Cohan, Bibliography of early American law 12286. Early edition of a famous trial. In this book also two other stories of crime: John Sheppard and Jonathan Wild. The Aram-trial was notorious, also in America, where Thomas Hood published a poem about it and where Edward Bulwer-Lytton published his novel Eugene Aram (1832). Bestelnummer: C2480. € 275 Arc, Jeanne d' Enklaar, D.Th. Was Jeanne d'Arc een duivelvereerster? Amsterdam, 1953. [Overdruk Med. Kon. Ned. Ak. v. Wetenschappen Nw. reeks 16, nr. 11]. Ingenaaid, pp. 527-556. Bestelnummer: C2822. € 15 Arc, Jeanne d' Mirandolle, Lud. Jeanne d'Arc. Haar leven, wezen, beteekenis. Amsterdam 1931. Gebonden, 57 pag., geillustreerd. Vreemd en zeldzaam boekje, gebaseerd op voordrachten van de auteur gehouden in 1929 en 1930. Privé uitgave van de auteur. Bestelnummer: C1120. € 18 Arc, Jeanne d' Scott, W.S. (inl.) The trial of Joan of Arc. Being the verbatim report of the proceedings from the Orleans Manuscript, translated with an introduction and notes by W.S. Scott. 2e druk. Londen, Folio Society 1968. Gebonden, 173 pag., geillustreerd, in schuifhoes. Betreft de processen uit 1431 betreffende Jean d'Arc waardoor zij haar leven op de brandstapel zou eindigen. Bestelnummer: C0689. € 40 Ardes Ardes, Pieter Korte deductie dienende tot onderregtinge aen zyne Hoogheydt den heere prince van Oranje en tot justificatie van de heer Willem Ketting de Jong, rakende zijne administratie als tresorier en rentmeester gen. over de domeynen en hofhoudinge van de heeren princen Fredrick Hendrick en Wilhelm (...)beginnende met den jare 1646 en eyndigende met den lesten December 1659. 's Gravenhage, Rammazeyn, [ca. 1678]. 4°, geheel leren band uit de tijd, (18)+206+70 pag. NNBW III 39. Willem Ketting de Jong was de schoonvader van Pieter Ardes. Bestelnummer: C2730. € 495

Ardes / Van Hogendorp Ardes, Pieter Memorie van de missiven by D. van Hogendorp aen mr. Pieter Ardes in qualiteyt als thesaurier ende rentmeester generaal van Syne Hoogheijdt den heere Prince van Orangien, als anders gheschreven beginnende met den jaere 1661 tot den 2 July 1671 ['s Gravenhage, J. Rammazeyn? 1679]. 4°, sierpapier omslag, 30 pag. NNBW III p. 39; niet in Knuttel Petrus of Pieter Ardes was van 1660 tot 1671 tresorier en rentmeester generaal van de Prins van Oranje en tevens een zwager van Dirk van Hogendorp. Zijn administratie heeft aan hevige aanvallen bloot gestaan, wat blijkt uit een aantal pamfletten uit 1678 en 1679. Daarin deelt hij mee ruim F205.000 van de Prins tegoed te hebben, terwijl zijn tegenstanders beweerden dat hij de Prins ca. F300.000 te kort gedaan zou hebben. In dit pamflet deelt Ardes de teksten mee van enige tientallen brieven van Van Hogendorp aan hem, omdat, zo schrijft hij, Van Hogendorp 'met bittere haet ende nijt jegens hem ende desselfs gantsche familie is ingenomen ende gesworen heeft Ardes te ruïneren'. Bestelnummer: C1222. € 125 Ardes / Van Hogendorp Ardes, Pieter Korte wederlegginge ofte beantwoordinge van mr. Pieter Ardes [...] tegens de blaeuwe excusen en callumnieuse invectiven van d'heere Diederick van Hoogendorp. 's Gravenhage, J. Rammazeyn [ca. 1679]. 4°, zonder omslag, 27 pag. Op titel vignet van man die kaarsen in kroon dooft. NNBW III pag. 39; niet in Knuttel. Bestelnummer: C1223. € 95 Ardes / Van Hogendorp Ardes, Pieter Tegen-beright van mr. Pieter Ardes [...] op het noodig, of om beter te seggen on-nodig-berigt van Diederick van Hogendorp. 's Gravenhage, Joh. Rammazeyn [ca. 1679]. 4°, origineel blauw papieren omslag, 55 pag. NNBW III pag. 39; niet in Knuttel. Bestelnummer: C1224. € 95 Ardes / Van Hogendorp Ardes, Pieter [1] Apologie ofte verantwoording op de beschuldinge by de heeren Raden en Meesters van de rekeningen van syne hoogheyt (...) rakende sijnen twaelf jarigen dienst als tresorier. 's Gravenhage, Rammazeyn, 1678. [gebonden met:] [2] Kort berigt van de debvoiren die mr. Pieter Ardes heeft aengewent nae het drucken van zijn apologie. 's Gravenhage, Rammazeyn, 1679. [en met:] [3] Korte wederlegginge van de calumnien die mr. Pieter Ardes in (...) Apologie uytgebraeckt jegens Diderick van Hoogendorp. Rotterdam, Leers, 1679. [en met:] [4] Korte wederlegginge ofte beantwoordinge van mr. Pieter Ardes. 's Gravenhage, Rammazeyn, [1679]. 4°, kartonnen band (mist rug), [1] (18)+348, [2] 29+(1), [3] 38, [4] 27 pag. NNBW III pag. 39; Knuttel, Verboden boeken 37. Bestelnummer: C2571. € 495 Ardes / Van Hogendorp Ardes, Pieter e.a. [1] Apologie ofte verantwoording op de beschuldiginge by de heeren raden en meesters van de rekeningen van syne hoogheyt (...) 's Gravenhage, J. Rammazijn, 1678. [Gebonden met:] [2] Kort berigt van de debvoiren die mr. Pieter Ardes heeft aengewent, nae het drucken van zyn apologie. 's Gravenhage, Rammazijn, 1679. [En met:] [3] Nader ontdeckinge van eenige vuyligheden van die van den Rade (...) z. pl., z. j. [En met:] [4] Instructie van mr. Pieter Ardes

voor de heer advocaet mr. Johan Stipel (...) z. pl., z. j. [En met:] [5] Korte wederlegginge vande calumnien by mr. Pieter Ardes (...) uytgebraakt jegens Diderick van Hoogendorp. Rotterdam, Leers, 1679. [En met:] [6] Korte wederlegginge ofte beantwoordinge van mr. Pieter Ardes (...) 's Gravenhage, Rammazijn, [1679]. [En met:] [7] Tegenberight van mr. Pieter Ardes (...) 's Gravenhage, Rammazijn, z. j. 4°, geheel perkament uit de tijd, [1] (18)+348, [2] 29+(1), [3] 26, [4] 19, [5] 40, [6] 27, [7] 55 pag. Mooi exemplaar. Vrij complete set van de geschriften rond Ardes. Bestelnummer: C2770. € 695 Arminius, J. --Den Arminiaenschen dreck-waghen, gheheel naer het leven afghebeelt ghelijck de letters binnen uytwijsen sullen. Amsterdam, Op de beurs, 1618. 4°, met sierpapier beplakt kartonnen omslag, (7) pag. Op de titelpagina grote gravure van de wagen. Knuttel 2772. Anoniem gedicht over de religietwisten in 1618. Op de wagen Uitenbogaart, Aminius, Bertius, Vorstius, Taurinus, David Joris, Adolf Venator en Coornhert. Voorts: wederdopers, jezuiten, arminianen etc. Bestelnummer: C2170. € 275 Arnhem --Algemeen reglement van orde voor het burgerlijk en militair huis van verzekering te Arnhem, [Arnhem 1853]. Zonder omslag, 29 pag. Ontworpen door de Commissie van Administratie over het huis in 1852: W. Staats Evers en van Gelein Vitringa. Bestelnummer: C0540. € 20 Arnim --Pro Nihilo. Les antécédents du procès d'Arnim, Parijs, Plon, 1876. (6)+236 pag., origineel karton. Bestelnummer: C0036. € 20 Art de plumer --L'art de plumer la poule sans crier. Keulen ( = Nederland), Robert le Turc, 1710. 12°, gebonden in geheel leer, (12)+216 pag., met gegraveerd frontispice. Iets slijtage aan de hoeken van de band, maar goed exemplaar. Exlibri van Georges Montadou en Robert Joostens. Graesse I pag. 233; Rahir 3029; Brunet VI 17877; Gay-Lemonnyer pag. 286; Niet in STCN; NCC: 1 ex. Verzameling van 21 satirische verhalen uit de wereld van geld en vrouwen. 'Plume la poule sans le faire crier' staat voor het plukken van een kip zonder dat het dier geluid maakt, maar ook overdrachtelijk: iemands geld stelen zonder dat deze het merkt. Het eerste verhaal gaat over een non die in Reims een kip plukt. Het frontispice toont een scene tijdens een carnaval in Parijs waar een man gekleed als rechter met een geplukt kip in de hand door een groep koks uit een bordeel wordt gedragen. Het boekje werd in 1856 herdrukt als het eerste deel van de 'Bibliotheque de l'amateur Rémois'. Het hier voorhanden exemplaar toont enkele verschillen met het door Rahir beschreven exemplaar. In 1711 verscheen onder het pseudoniem 'Robert le Turc' als drukker een ander satirisch werkje 'La Musique du Diable' over de avonturen in de hel van de Franse sopraan Mlle Desmatins. Bestelnummer: C1473. € 680

Asiel verlening Gijswijt-Hofstra, Marijke Wijkplaatsen voor vervolgden. Asiel verlening in Culemborg, Vianen, Buren, Leerdam en IJsselstein van de 16de- tot eind 18de- eeuw, Dieren, 1984. Gebonden, 246 pag., geillustreerd. Vooral Culemborg en Vianen hadden in de 17e- en 18e- eeuw de reputatie als wijkplaatsen voor misdadigers en frauduleuze bankroetiers. Deze studie behandelt het systeem van vrijgeleide en asielverlening in beide steden en in de graafschappen Buren en Leerdam en in de baronie van IJsselstein. Bestelnummer: C0200. € 14 Asielrecht --[Publicatie in het Frans, dd. Brussel 31-10-1753, van Karel van Lotharingen, gouverneurgeneraal van de Oostenrijkse Nederlanden, over de vraag of criminelen die zich beroepen op het asielrecht, onderworpen zijn aan de burgerlijke of aan de kerkelijke rechtspraak]. Roermond, J.G. van Ophoven [1753]. Folio, 2 pag. Bestelnummer: C0377. € 40 Asmodée Vries, J. de (red.) Asmodée. 1e jaargang, 1854. Folio, gebonden in blauw karton. De eerste jaargang van dit satirische weekblad begon op 3-5-1854 met afl. 1 en eindigt met afl. 35 op 27-12-1854. Per aflevering 4 pagina's. In de kop een houtgravure van een duiveltje (Asmodee) op daken van huizen, waardoorheen hij kan zien wat er binnen voorviel. Incidenteel ook andere illustraties in de diverse afleveringen. Vrijwel alle 'kwesties' die in dit jaar speelden komen aan de orde: Van Lennep's 'Tafereelen uit de geschiedenis des Vaderlands'; De vervolging van de brochure Een Standbeeld in een zak door Asmodee; De verdwijning op zee van jhr. R.L. van Andringa de Kempenaer; De zelfmoord van de jonge toneelspeler Dirk Willem Munnick na beschuldiging van onnatuurlijke zonden; De processen van jhr. Mozes Salvador; De weigering door de stad Amsterdam van de nalatenschap Van der Hoop; De bekentenis van Johan Heinrich Kämper, etc. Bijgebonden de 4 afleveringen (eerste t/m vierde hamerslag) van 'Het Aanbeeld', een bijlage van Asmodee speciaal gewijd aan toneel en kunst. Bestelnummer: C2702. € 275 Asmodée Asmodee [= Johannes David de Vries] Een standbeeld uit een zak. Amsterdam, J. de Vries, 1854. Origineel bedrukt papieren omslag, 23 pag. Satirisch geschrift o.a. over koning Willem II, Mozes Salvador, van Dam van Isselt en van Hall. Bestelnummer: C2560. € 48 Asmodée Asmodee [= Johannes David de Vries] Een standbeeld in een zak. Amsterdam, J. de Vries, 1854. Origineel bedrukt papieren omslag, 24 pag. Satirisch geschrift, o.a. over koning Willem II, F.A. v. Hall, D.B. Adrian, prinses Marianne, v. Rossem, van Dam van Isselt, prins Frederik, jhr. R.L. van Andring de Kempenaer. Bestelnummer: C2561. € 48 Asmodée

Asmodee [= Johannes David de Vries] Sprekende beelden, eene laatste voorstelling in het wassenbeeldenspel. Amsterdam, J. de Vries, [ca. 1854]. Origineel bedrukt papieren omslag, 24 pag. Satirisch geschrift, o.a. over het koningshuis, minister Lightenvelt, van Dam van Isselt, Groen van Prinsterer, Donker Curtius, van Hall, van der Brugghen etc. Bestelnummer: C2559. € 48 Asmodée Mulder II (red.) Asmodée. 4e jaargang, 1857. Folio, gebonden in blauw karton. De vierde jaargang telt 52 afleveringen, verschenen tussen 7 januari en 30 december 1857. Meer illustraties dan in de eerste jaargang en nu ook een aantal advertenties. Enkele onderwerpen: De processen van jhr. Mozes Salvador; Iz.J. Lion; De beledigingen door H.G. Mulder aan Mijer; d'Engelbronner; De pensionering van jhr. B. van Merlen; De benoeming van de' jongenheer 'Suringar tot hoogleraar, etc., etc. Bestelnummer: C2703. € 225 Asmodée Brussel, A. van / H.G. Mulder (red.) Asmodee. Diverse afleveringen uit de jaargangen 31 (1884) t/m 56 (1909). Satirisch weekblad op krantenformaat. Aanwezig: Jaargang 10 (1863) nr. 25. jrg.31 (1884) nr. 49. jrg.32 (1885) nrs. 43, 49, 52. jrg.34 (1887) nrs. 8, 18, 20, 28, 30, 32, 38, 40, 41, 42, 43, 47, 51, 52. jrg.35 (1888) nr. 19. jrg.36 (1889) nrs. 20, 31. jrg.37 (1890) nrs. 48, 50, 52. jrg.38 (1891) nrs. 2, 32, 41, 42, 44, 45, 47, 52, 53. jrg.39 (1892) nrs. 2, 3, 4, 5, 9, 10, 14, 16, 19, 30, 46. jrg.40 (1893) nr. 16. jrg.41 (1894) nrs. 11, 51. jrg.44 (1897) nrs. 18, 23, 40, 43, 44. jrg. 48 (1901) nr. 2. jrg. 54 (1907) nrs. 10, 11, 12, 24. jrg.56 (1909) nr. 37. Bestelnummer: C2563. € 175 Asmodée Brussel, A. van (red.) Asmodee. Jaargang 57 (1910), nrs. 1 t/m 52 (mist nrs. 15 en 17). Satirisch weekblad op krantenformaat. Enkele afleveringen nog met adresbandje t.n.v. J. van der Steen, Zandpad 6 te Utrecht. Bestelnummer: C2562. € 150 Assendelft, Willem van Geurts, P.A.M. Het eerste grote conflict over de eigen rechtspraak der Leidse universiteit. Utrecht, 1964. Ingenaaid, 110 pag., geill. Eerder verschenen onder de titel: mr. Willem van Assendelft (...) en het privilegium fori der universiteit, in Archief gesch. katholieke kerk in Nederland 6 (1964). Bestelnummer: C3037. € 20 Aylva, H.D.E. van

Aylva, H.D.E. van Deductie en request voor Jr. Hessel Douwe Ernst van Aijlva, oud grietman over Westdongeradeel, overgegeven aan (...) Staten van Friesland. Leeuwarden, 1769. Folio, origineel sierpapier omslag, 16+(2) pag. Van Aylva verklaart oud te zijn, zijn zoon is overleden en hij is weggestemd als grietman, ten gunste van Duco Martena van Burmania, die dit echter afwees. Deze stemming was onjuist, o.m. vanwege stemrecht van Hantumhuisen nr. 6 en Brantgum 16 en 17. Bestelnummer: C2574. € 48 Aylva, H.W. van --Zamenspraak tusschen een Bildboer en een Harlinger, over de zaken van de grieteny van Het Bildt, waarin het caracter van den zo berugten grietman Hans Willem Aylva (alias) de Goude Aylva, en deszelfs gedrag, mitsgaders het voorgevallene in de grieteny van Het Bildt by de laatste stemming in 't helderst dagligt gesteld word. Z. pl. [1783]. Ingenaaid, 32 pag. Knuttel 20714. Hans Willem baron van Aylva (1751-1827) had in 1781 geprotesteerd tegen een besluit van de meerderheid van de Staten van Friesland waaruit het wantrouwen omtrent het gedrag van Prins Willem V zou blijken. Dat werd hem niet door ieder in dank afgenomen en een groot deel van de inwoners van Het Bildt stemden daarna tegen Aylva en voor Van Haren. De beide samensprekers opperen tal van bezwaren tegen Aylva. Bestelnummer: C0635. € 35 Aymé Aymé, Jan Jacob Ballingschap, zeegevaeren en schip-breuk, Brugge, J. Bogaert en zn., [ca. 1800]. (4)+220+(21) pag., gebonden in halfleren band. Aymé, 'voormalig lid der wetgevende vergadering' zoals hij op de titelpagina staat vermeld, woonde in de Franse streek Dauphiné en werd in 1790, onder het nieuwe bewind, tot staatszaken geroepen. In het jaar IV werd hij gekozen tot lid van het wetgevend lichaam, maar op 18 Fructidor van het jaar V werd hij tot ballingschap gedwongen en met een groot deel van zijn medestanders naar de Franse kolonie Guyanne in Zuid-Amerika vervoerd. Met name Aymé werd in die jaren belasterd. De pagina's 1-32 van dit boek beschrijven de staatsveranderingen na 18 Fructidor, de pagina's 33-222 de zeereis en ballingschap. De 21 pagina's aan het slot bevatten drie lijsten van de ca. 330 ballingen die resp. 1 Vendemiaire van het jaar VI met het korvet de Vaillante, op 12 maart 1798 met het fregat de Decade en op 1 augustus 1798 met het korvet de Bayonnaise werden verscheept met leeftijden, beroep, woonplaats en opgave van hun dood of vlucht. Aymé behoorde tot de tweede groep, was 46 jaar oud, woonde in Montelimard (dep. Drôme) en ontvluchte uit zijn ballingschap 5 Brumaire van het jaar VIII. Het verhaal van Aymé begint met zijn gevangenneming te Parijs, en verhaalt de tocht naar Rochefort, overbrenging op de Charente, zeereis, verblijf te Cayenne, vlucht, schipbreuk, aankomst te Schotland, terugkeer naar Frankrijk en politiek herstel. Bestelnummer: C0094. € 225 Bacot Bacot, G.J.G. Verzameling van stukken door dr. G.J.G. Bacot ten verdeediging zyner eer en onschuld, vooral op het grievendste beleedigd door de Staaten van Stad Groningen en Ommelanden. Burgsteinfurt, J.H. Peck, 1789. Ingenaaid, karton, 44+(12)+310+(2) pag. NNBW III pag. 51. Gerard Jacob George Bacot (1737-1822) was predikant te Eenrum (Gron.) en vurig patriot. Na zijn vlucht naar Burgsteinfurt stelden de Staten van Stad en Lande op 1 december 1788 een prijs op zijn gevangenneming en uitlevering en verbanden hem op 5 maart 1789 met een

boete uit hun gewest. De hier aangeboden 'Verzameling ...' is Bacots antwoord hierop. Later zou hij naar Duinkerken trekken. In 1795 kwam hij terug in Groningen, werd o.a. lid van de nationale vergadering en eindigde zijn carrière als raadsheer in het Hoog Gerechtshof te 's Gravenhage. Hij was 'driftig van aard' en een van de twee vrouwen waarmee hij gehuwd was 'wikkelde hem in een onkiesch proces' (NNBW). De publicatie van 1 december 1788 noemt als redenen van de gevraagde gevangenneming van deze 'booswicht': oproerstoken, lasteren van de stadhouder, plegen van openbaar geweld, fabriceren van valse nieuwstijdingen, vluchten uit zijn pastorie, etc. Bestelnummer: C0885. € 375 Bacot Bacot, Gerard Zeeusche spectator over de boedel en het testament van capitein Willem Credo, onder toezicht van Gerard Bacot, predikant te Koudekerk, en syn vrou Paulina Credo, nevens een journaal of dag-lyst van een bedroefde reis naa het vermakelyk Alphen. Tot waarschouwing van jonge predikanten om niet ligt voogdyen aan te nemen. Den 30 April 1734, Z. pl. Gebonden in modern linnen met goudopdruk, (4)+416 pag. NH NNBW III; Nagtglas, Levensberichten Zeeuwen, I 18. Gerard Bacot (1684-1735) was predikant van Koudekerk op Walcheren en gehuwd met Paulina Credo, dochter van de bekende Zeeuwse kaperkapitein Willem Credo. In 1733 en 1734 was Bacot in de ban van zijn functie als executeur testamentair van zijn schoonvader en voogd over diens andere dochter Cornelia Credo, weduwe van Johan Petit (dochter: Pieternella Petit) en over de kleinzzon van Willem Credo: Andries Credo, zoon van Jan Credo en Magdalena Boel (dochter Andries Boel). Credo had gewoond te Alphen aan de Rijn op een buitenplaats (huishoudster Jacoba Groenheyde) en beschikte over nogal wat geld en juwelen (buit van kaapvaart). Over de erfenis ontstond grote ruzie: vechtpartijen, beschuldigingen van diefstal, arrest, rechtzaken etc. Hierover schreef Bacot dit zeer onsamhangende maar hier en daar wel vermakelijke verhaal. Andere personen die in het verhaal een rol spelen: Maria Uitterschout, Matie Nagtegaal, Jan van Wel, Maria de Heere, mr. Johan Koux, Corn. Hunnius, Pieter Rademaker, August W. Keuler, Hendrik Braams, Janna v.d. Heuvel, Rijkaart Schaap, Petrus Dobbelaar, Maria van der Maan en nog vele anderen. Bestelnummer: C0274. € 595 Baert C.J. Geldhof Dubbele moord in Ellewoutsdijk. Krantenknipsel, ca. 1960?? Betreft moord in 1840 door Jacobus Baert op Balten Zuidweg, 74 jaar, en diens zuster Janna Zuidweg, 72 jaar, te Ellewoutswijk. Bestelnummer: C0346. €5 Bakels, H. Bakels, H. Bouquetje dogmatiek, waarin zoo overtuigend als mogelijk was, volgens het beginsel der vrije gedachte, wordt aangetoond de waarachtigheid van God, deugd, onsterfelijkheid. 4e druk, Enkhuizen, Over de Linden, [1909]. Ingenaaid, 94 pag. In zijn 'Leekeboek ...' deelt doopsgezind predikant Bakels mee dat van het Bouquetje in 19 maanden tijd 21000 exemplaren waren verkocht! Bestelnummer: C2472. € 15 Bakels, H. Bakels, H. Parroewajjim of de reis om de wereld in vijfduizend jaar. Feiten en fantasie saamgevlochten. Baarn 1916.

Origineel bedrukt papieren omslag, 78+(3) pag. Over Peru. Bestelnummer: C3092. € 28 Bakels, H. Bakels, H. Leekeboek over godsdienst. Een geloovig-kettersch boek. Opgedragen aan alle buitenkerkelijke menschen. Amsterdam, J. v. Campen, 1919. 4°, ingenaaid, 230+(10) pag. Goed exemplaar. Herman Bakels (1871-1952) was doopsgezind predikant en had de neiging zich controversieel op te stellen. De laatste drie pagina's bevatten een beredeneerde opgave van eerdere publicaties van Bakels. Bestelnummer: C1726. € 16 Bakels, H. Bakels, H. Leekeboek over godsdienst. Een geloovig-kettersch boek. Opgedragen aan alle buitenkerkelijke menschen, 2e goedkoope druk. Volksuitgave, Amsterdam, [1919]. Ingenaaid, 230+(10) pag. Bestelnummer: C2471. € 14 Bakels, H. Bakels, H. Spaansche pepertjes, 1e - 3e duizendtal. Amsterdam, [1922]. Ingenaaid, 240 pag. Veelal negatieve opmerkingen over bijbelse en godsdienstige onderwerpen. Bestelnummer: C2470. €9 Balguerie / Ericsen Mees, M. Bedenkingen tegen het vonnis van het Hof van Zuid-Holland inzake Balguerie & zoon C[ontr]a Ericsen, Rotterdam, H.A. Kramers, 1855. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 35 pag. Kwestie over verzekeringsgelden betreffende het schip Maas, varende onder kapitein J.N. Lotzow van Falmouth naar Kopenhagen met een lading suiker, door noodweer de haven van Hellevoetsluis binnen gelopen, gesleept naar Rotterdam en daar gerepareerd. Cargadoors waren de heren Balguerie & zoon. Ericsen te Kopenhagen was eigenaar van de lading. Bestelnummer: C0468. € 40 Balk (Fr) --Kort verhaal van een stuk dat bij Balk gebeurd is, Leeuwarden, G.S. van der Werff, [1850]. Zonder omslag als verschenen, 8 pag., geillustreerd met houtsnede op pag. 1. Volksdrukwerk. Niet in NCC online. Op 24-10-1850 ontdekte een jager uit Slooten een dode baby van 3/4 jaar oud in het bos tussen Wiekel en Balk. De moeder had het kind te vondeling gelegd. De baby werd te Sneek begraven. In deze brochure ook een 'Treurzang op deze moeijlijke zaak' waarin veel opmerkingen over moeders die hun kind verstoten. Adres van de uitgever: 'Te Leeuwarden ter drukkerij van G.S. van der Werff. In de Kleine Hoogstraat lett. I no. 72, alwaar men oude boeken koopt en verkoopt'. Bestelnummer: C1596. € 95 Balmerino A. Elphinstone , lord, e.a. ---

Prent: 'De onthoofding vande, rebellige Lords op Groot Tower Hill . La decollation des ...', [18-8-1746], anonieme gravure van een schavot op het plein naast de Tower of London, met zeer veel volk. Onder de prent 20 regels tekst in 2 kolommen, in het Nederlands en Frans. 31x47 cm. Naast de voorstelling vier portretten van lord Balmerino, lord Lovat, graaf van Kilmarnock en graaf van Cromartie. Balmerino was een Schots edelman en officier in het leger der Jacobijnen Bestelnummer: C3599. € 90 Bambridge, Thomas Hogarth, W. Prent: Bambridge on trial for murder by a committee of the House of Commons'. Gravure door J. Cook, naar een schilderij van W. Hogarth. Published Londen, Robinson, 1-6-1803. De prent toont Bambridge, 15 heren rond een tafel en een gevangen Portugees. 45x55 cm. Thomas Bambridge (?-ca. 1750) was sedert 1728 een berucht gevangenisbewaarder van de Fleet Prison in Londen die zijn gevangenen martelde etc. Na een onderzoek in 1729 door het House of Commons werd hij opgesloten in Newgate Prison en vervallen verklaard uit zijn functie. Hij staat op de prent als tweede van links en wordt ondervraagd door James Oglethorpe. Op de voorgrond een gevangen Portugees Jacob Mendez Solas die gevangen zat in ijzeren boeien in de Fleet Prison wegens schulden. Her en der martelwerktuigen. Bestelnummer: C3552. € 395 Banckem, Johan van Ruijsch, N. Articulen ende eysch van den Procureur Generaal, op ende tegens mr. Johan van Bancken, bailju van 's Gravenhage. z. pl., 1679. 4°, zonder omslag, 23 pag. Knuttel 11680, NNBW IV pag. 84. Johan van Banckem (ca. 1615-1684) was regent te 's Gravenhage. In 1672 maakte hij zich berucht als een der aanstichters van de moord op de De Witten. In september 1672 werd hij als Oranje-aanhanger door Willem III tot baljuw van Den Haag benoemd. In dit ambt maakte hij zich schuldig aan knevelarijen zodat hij in 1676 geschorst werd en in 1680 ter dood werd veroordeeld. Hij ging in appel en in maart 1684 ontsnapte hij. Na wellicht een mislukte aanslag op het leven van Van Beuningen werd hij te Amsterdam opnieuw gevangen en teruggebracht naar de Voorpoort, waar hij hetzelfde jaar overleed. In deze eis van de procureur-generaal een uitvoerige opsomming van zijn misdaden als baljuw, culminerend in een verzoek tot doodstraf. Bestelnummer: C2178. € 150 Bankroeten --Merwaardige zaamenspraak of nadrukkelyk roef-praatje tusschen een Haags advocaat, een Amsterdamsch koopman en een Groninger rentenier, rakende de thans ruchtbaare bankroeten, faillissementen van zommige kantooren, benevens de daar uit voortgevloeide ongenugten voor de commercie. Gedrukt voor den autheur. Amsterdam enz., De Groot enz. [1753?]. 4°, gebonden in 18e- eeuws karton, 14 pag., rug los. Niet in Knuttel; niet in NCC/STCN. Uit het gesprek in de roef van een trekschuit blijkt dat in 1720 bij de actiehandel 'eenige rijke zotten' schade leden maar thans ook de 'eerlijkste en braafste kooplieden'. Ook dat er bedrog bij te pas komt, via wissel brieven. Jacob Salomon de Jongh en Joseph Marcus Ephraim hebben per request aan de Hoge Raad verzocht om uitstel van betaling omdat de jood Ar. Joseph in Comp. en Gebr. De Neufville de betalingen hadden gestopt. Ook wordt geciteerd uit de Antwerpse Courant van 18 augustus dat enkele dagen voor het zware bankroet van gebr. De Neufville een jood met 5 à 600.000 gulden op de vlucht was. Tot slot geeft de

Amsterdammer een lijst van 30 zaken die gestopt zijn met betalingen. Behalve de vier hierboven genoemden zijn dit: Juda Levy Fles, Jacob Norden, Lt. van Geel, S. van der Schaaf jr., Jacob Mendes, Huizinga en Van Vliet, R.E. Langrunen, H. Brant, A. Bork, Gril en zonen, Weddes en Crommelin, Herder en Clazing, Joh. van der Sleeden, P. Munk, Dl. Loofs, A. Dreyer, A. Vroeghout, C. Karseboom, ... Meyzenheim, E. Verrand, Daniel de Stoppelaar, S. Jacobs, A. en E. van Emden, Lesman Samson Hertz wed. en Soonen, A. v. Brandow en Gebr. Keene. Bestelnummer: C0788. € 750 Barger, Johan Sanders, Ewoud Tararaboemdiee & de blikken dominee. De geschiedenis van ons nationale straatlied. Amsterdam, 1997. Gebonden, 48 pag., geillustreerd. Betreft Johan Barger (1854-1900), voormalig predikant te Harlingen, die in 1894 zijn dienstbode/maitresse Cato H. Mirande vermoordde. Een blikken dominee was een neppredikant. Bestelnummer: C3093. € 15 Barnekow-Tindal Barnekow-Tindal, Jkvr. W.F. von Achter de schermen! Onthullingen uit onze 'deftige' kringen door mevr. von B. geb. T., deel I t/m IV, Amsterdam, J.A. Fortuijn 1890-1891 [deel II in 2e druk]. 52+64+52+56 pag. Niet in Brinkman; I.H. van Eeghen, Achter de schermen, Jaarboek Amstelodamum 74(1982), p 170-181. Onder het vrij doorzichtige pseudoniem von B. geb. T. ging Wilhelmina Frederika von Barnekow, geb. Jonkvrouwe Tindal (1850-1928) schuil. Zij was een dochter van een Kamerheer van Koning Willem I ( oneervol ontslagen, waarschijnlijk i.v.m. een verhouding met koningin Sophie) , schoonzuster van de bierbrouwers G.A. Heineken en J.D.A. Petersen, ook van Nic. Vas Visser en Ed.C.C. de Bruyn. Door haar familieconnecties kende zij de upperten van Amsterdam goed en zij weet in haar brochures allerlei vuil te spuiten over leden van de families Borski, Heineken, Von Hemert, Den Tex, Tindal, Insinger, Sillem, Van der Vliet, Van der Poll, Egidius, Wüste, Bunge, etc. Bij dit vuilspuiten van mevrouw Von Barnekow verbleekt onze huidige roddelpers: Philipp von Hemert bedroog zijn familie en ging er met het familiekapitaal vandoor. Henri von Hemert hield een bordeel op Java. De zusters van Willem Borski hielden zijn echtgenote van zijn sterfbed weg en veranderden zijn testament in hun gunste. Jan Insinger pleegde zelfmoord omdat zijn oom Fritz hem geen geld gaf. Frits van Tuyl ging er met de 'bonne' van zijn kinderen vandoor naar Amerika. Jhr. van der Poll veroorzaakte de dood van zijn oude moeder door haar op een koude dag op een open rijtuig van Amsterdam naar Velsen te vervoeren. Jan van der Vliet vermoorde een concurrent door hem van de trap van zijn maitresse te gooien. A.C. Wertheim wist zich door jodenstreken op te werken. K. van Limburg Stirum werkte in New York als koetsier van een lijkwagen. Door zijn dronkenschap sloegen de paarden op hol, zodat de dode 'Yankee' de lijkkoets uitvloog. G.A. Heineken vervalste handtekeningen. Aldus een kleine bloemlezing uit deze vier -zeer zeldzame- deeltjes. Bibliografisch een lastige serie. Deel I verscheen in 1890 met als subtitel 'I: Amsterdam, Den Haag'. In ons exemplaar is deze vervangen door het boven beschreven titelblad. De delen II t/m IV hebben nog wel de oorspronkelijke titelpagina's met 'II Amsterdam, Haarlem en omstreken, Insulinde in Den Haag, Onze kamerleden', 'III Nog eens Amsterdam, A.C. Wertheim en het volk Israel, Allerlei moois', 'IV Utrecht, de Stichtsche adel, Van overal wat, Amsterdamsche schandalen'. Toen in de loop van 1891 de serie compleet was heeft Fortuijn er dus een verzamelbandje met een nieuwe algemene titelpagina van gemaakt. Bestelnummer: C1630. € 395

Barnekow-Tindal Barnekow-Tindal, Jkvr. W.F. von Achter de schermen! Onthullingen uit onze deftige kringen. [deel I], 2e druk, Amsterdam, J.A. Fortuijn, 1890. Origineel bedrukt papieren omslag, 54 pag. Omslag beschadigd. Alleen deel 1 van 4. Bestelnummer: C2462. € 75 Barnekow-Tindal B[arnekow]-T[indal], mevrouw Von Achter de schermen! deel II. Amsterdam, J.A. Fortuijn 1891. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 64 pag. Los deel II uit de reeks van 4 delen. Bestelnummer: C0779. € 80 Barnekow-Tindal Eeghen, I.H. van Achter de schermen, pp. 170-181 in Jaarboek Amstelodamum 74 (1982). Geillustreerd. Over de achtergrond van Willy von Barnekow (moeder Van der Vliet), deels uit archivalia, deels uit familieoverlevering van mej. Van Eeghen. Bestelnummer: C2478. €9 Barnekow-Tindal Scheffer, H.J. Henry Tindal. Een ongewoon heer met ongewone besognes. Bussum, 1976. Gebonden, 397 pag., met stofomslag, geillustreerd. Met los katern noten. Zeer uitvoerig ook over Tindals zuster, mevrouw Von Barnekow. Bestelnummer: C2482. €9 Becker / Glaser / van Paddenburgh --Beknopt verhaal wegens den loop der procedures gevoerd op gronden van het Wetboek Napoleon, tegen J.M. Glaser en S. van Paddenburgh, in hunne kwaliteit van definitive curators in den faillietboedel van J.A. Becker, logementhouder in De Oude Graaf alhier. Amsterdam, Geysbeek & Comp., 1815. Gebonden in modern halflinnen, 48 pag. Knuttel 24181. Op 8-8-1811 werd Jan Anton Becker, logementhouder van De Oude Graaf in de Kalverstraat te Amsterdam failliet verklaard. Op 6-3-1812 werd het logement verkocht voor F5000 aan Jan Vully, kastelein in de collegietuin Boszicht in de Plantage. Het geld werd ontvangen door notaris Daniel Lublink die spoedig daarop is verdronken. Schuldeiser is o.a. Hendrik van Kell, koopman in turf. Ook de dochter en broer van Becker spelen een rol: Christiana Wilhelmina Becker en Frans Hendrik Becker. Van Paddenburgh voelt zich in zijn goede naam aangetast. Bestelnummer: C1170. € 150 Beckum, Maria van Poort, D. Vuurdood in Twente. De geschiedenis van de dames van Beckum. Enschede, Witkam, 1969. Ingenaaid, 98 pag. Verhaal over Maria van Beckum en haar schoonzuster Ursula van Werdum die in de 16e eeuw grote belangstelling kregen voor de beweging der Wederdopers, wat hen uiteindelijk op de brandstapel bracht. Bestelnummer: C0747. €5

Bedevaarten Herwaarden, Jan van Opgelegde bedevaarten. Een studie over de praktijk van opleggen van bedevaarten (met name in de stedelijke rechtspraak) in de Nederlanden gedurende de late middeleeuwen (ca. 1300 - ca. 1550), Assen/Amsterdam, Van Gorcum, 1978 [dissertatie]. Ingenaaid, 774 pag., met losse stellingen. Bedevaarten werden in de middeleeuwen regelmatig door stedelijke gerechten opgelegd als strafmaatregel. Bestelnummer: C0701. € 60 Bedevaarten Herwaarden, Jan van The effects of social circumstances on the administration of justice: the example of enforced pilgrimages in certain towns of the Netherlands (14th- - 15th centuries), Rotterdam, Erasmus Universiteit, 1978, [Centrum voor maatschappijgeschiedenis, Bulletin 5]. 28 pag., ingenaaid. Bestelnummer: C0074. €5 Beekman / Meljado --De verdwijning van Anneke Beekman en Rebecca Meljado. Witboek. Uitgegeven door het Nederlands-Israelitisch kerkgenootschap [en] het Portugees-Israelitisch kerkgenootschap [1954]. Ingenaaid, 105 pag., geillustreerd. Publicatie van documenten betr. twee verdwenen oorlogspleegkinderen, de ontdekking van hun verblijfplaats en de hernieuwde verdwijning van Anneke Beekman. Bestelnummer: C0217. € 18 Beeldenstorm Luyken, Jan Prent: 'De beeldenstormery in den jaare 1568 in Vlaenderen en Braband, begonnen en in wynig tyds door gans Nederland verspreit', gravure door Jan Luyken. 27x34,5 cm. Kerkinterieur met het omtrekken en vernielen van beelden. Bestelnummer: C3591. € 75 Beeldenstorm Vinkeles, R. Prent: 'Beeldstorming in de Nederlanden' [d.d. 20-8-1566], gravure door R. Vinkeles 1786 naar J. Buys, tonende het vernielen van beelden in een kerk. 21x13 cm. Muller, Hist. 483. Bestelnummer: C2670. € 20 Beerstecher, L.H. Nemo [= L.H. Beerstecher] Vliegende blaadjes. Politiek van den dag, nrs. 1 t/m 15 + Tweede serie nrs. 1 t/m 9. Kampen, K. v. Hulst, 1862-1863. In afleveringen, 238+144 pag. Frederiks/v.d. Branden pag. 45. L.H. Beerstecher (1836-1906), was journalist van enigzins opruiende stukken. Verschillende daarvan verschenen onder het pseudoniem Nemo. De hier aangeboden series 1 en 2 zijn met 15 en 9 afleveringen compleet. In 1891 zou nog een derde serie verschijnen met 10 afleveringen. Bestelnummer: C1816. € 150

Behan, Brendan Behan, Brendan Bekentenissen van een Ierse rebel. Amsterdam, 1970. Ingenaaid, 286 pag. [Privé Domein 14]. De in 1964 overleden huisschilder, rebel, dichter, toneelschrijver, journalist en alcoholist Brendan Behan dicteerde een jaar te voren zijn Confessions of an Irish Rebel. Het boek behandelt de jaren 1941-1955, vanaf zijn ontslag uit de Borstal gevangenis tot zijn huwelijk. In deze periode wordt hij o.a. veroordeeld tot 14 jaar dwangarbeid (en na een politieke amnestie weer ontslagen), zwerft hij rond als matroos, smokkelaar en souteneur, maar beleeft ook zijn grote toneelsucces met The quare fellow. Bestelnummer: C2486. € 12 Bek, Maria en Geertje Faber, Sjoerd De zaak van de Zeeuwse meisjes (1870-1970) en de grenzen van het strafrecht [Haarlem 2010], 31 pag. Ingenaaid, 31 pag., geillustreerd. Rede bij afscheid als hoogleraar rechtsgeschiedenis VU 20-11-2009. Betreft Maria en Geertje Bek, uit Kwadendamme (Z.), resp. 9 en 5 jaar oud, die in 1870 wegens diefstallen tot 7,5 jaar gevangenisstraf waren veroordeeld. Bestelnummer: C3094. € 15 Belediging Keunen, A. en H. Roodenburg (red.) Schimpen en schelden. Eer en belediging in Nederland ca.1600-ca.1850, Amsterdam, 1992 [Volkskundig Bulletin 18 (1992) pp. 287-441.] Ingenaaid Bijdragen van E.J.M.F.C. Broers( belediging in rechtshistorisch perspectief), M.Th. Leuker (17e eeuwse kluchten), L.P. Grijp (spotliederen), H. Roodenburg (beledigingen voor Amsterdams notariaat), W. de Blecourt (Kolderveen), A. Keunen (correctionele rechtbank Amsterdam 1811-1838). Bestelnummer: C0907. € 15 Bendewezen Egmond, Florike De edele en de onedele rover. Veranderende literaire voorstellingen van Westeuropese bandieten. pp. 641-677 in Sociologisch Tijdschrift 12 (1985) nr. 3. Fotokopie. Bestelnummer: C0812. €5 Bendewezen Egmond, Florike Banditisme in de Franse tijd. Profiel van de Grote Nederlandse Bende 1790-1799, z. pl., De Bataafse Leeuw 1986. Ingenaaid, 196 pag., geillustreerd. Gedegen studie over deze beruchte bende met biografiën van de 102 leden en 42 medeplichtigen. Bestelnummer: C0209. € 24 Bendewezen Egmond, M. Florike In bad company. Organized crime in the Dutch countryside during the 17th- and 18thcenturies. z. pl., 1991. [Dissertatie Groningen]. Ingenaaid, 192 pag. Bestelnummer: C0257. € 30

Bendewezen Egmond, Florike Op het verkeerde pad. Georganiseerde misdaad in de Noordelijke Nederlanden 1650-1800, Amsterdam 1994. 317 pag., ingenaaid, als nieuw. Nederlandse vertaling, door Els Naaijkens, van 'Underworlds. Organized crime in the Netherlands 1650-1800' (Cambridge 1993). Fraai overzicht van de wereld van de georganiseerde misdaad in de vroegmoderne Republiek, o.a. over de verschillen tussen stadsen plattelands criminaliteit. Hoofdstukken over de Bende van Hees, de Bende van Stoffel van Reenen, militaire benden in Brabant, zigeunerbenden, Joodse netwerken, Rabonus, Fisone, de 'Brabantse connectie' etc. Bestelnummer: C0121. € 15 Bendewezen Hobsbawn, E.J. Bandieten, Amsterdam, 1973. Ingenaaid, 179 pag., geillustreerd. Geschiedenis van het banditisme door de Engelse hoogleraar sociale en economische geschiedenis Hobsbawn. Bestelnummer: C1489. € 15 Berckel Bik, van Boulet, J.A. Een boedelbereddering met hindernissen, open brief aan een vriend. Niet in den handel. Batavia, Jav. boekh. & drukkerij, 1896. Ing., origineel bedrukt omslag, 75 pag. De brief is gericht aan de heer J.W.T. ... te S... en betreft de boedel van de weduwe L.J.E.A. van Berckel Bik geboren Meijer. Erven o.a. Pieter Albert de Nijs Bik, directeur scheepsleverantie my., W.P. van Berckel Bik, assistent-resident van Bandjermasin, J.H. Bik, Alexander van Berckel Bik, Eduard van Berckel Bik, landbouwondernemer in 't Kedirische, overste A.M. van der Meer en de krankzinnige Marie Josephine van Berckel Bik. Boulet was kandidaat-notaris te Kramat. Bestelnummer: C0569. € 80 Berendtzen / Heydendaal [ Berendtzen, Henr.] Korte en bondige verhandeling over de bestaanbaarheid of onbestaanbaarheid der wydingen verrigt door de zogenaamde Janseniste bisschoppen, 2e- druk, Utrecht, C. Kribber 1769. [Gebonden met:] [Berendtzen, Henr.]Klaare en volledige verdediginge van het boekje genaamt 'Korte en bondige verhandeling [...] door B. Kluyt, Utrecht, C. Kribber 1769. [Gebonden met:] [Berendtzen, Henr.] Eenige dringende redenen om de welke zommige R.C. Priesters te Utrecht zig hebben verpligt geagt om de uitgeevers van zeker lasterlyk libel genaamt 'Historisch en beredeneerd verhaal, enz, te vervolgen in rechten, Utrecht, C. Kribber, 1770. [Gebonden met:] Volkoome verdediging van B. Kluyt tegen Mr. Johan Heydendaal, waar in alles wat door B. Kluyt in zyn boekje genaamt 'Vervolg der klaare en volledige verdediging, enz, is ten laste gelegd aan Richer, Quesnel, Van Espen, Vlaming en de hedendaagsche Jansenisten duidelyk wordt bevestigd. En de lastering van mr. Johan Heydendaal, dat die betigtingen zouden valsch zijn en dat B. Kluyt er de eerste uitvinder van zou zijn, openbaar word vetoont en wederlegd, door B. Petersohn, 3 delen met aparte titelpagina's maar met doorlopende paginering. Utrecht, C. Kribber 1771-1772. Gebonden in half linnen, 24+196+28+322 pag. NNWB X 41, Archief Aartsbisdom Utrecht 32 pag. 163 en volgende; De Feller IV pag. 110. Henricus Berendtzen (1719-1797) was een alom geacht pastoor te Bunnik (1762-1766), Utrecht (1766-1768) en Maarssen (1768-1797) en tevens aartspriester van het district Utrecht. In de jaren '60 en '70 voerde hij processen tegen de Jansenisten, o.a. in de persoon van de advocaat Johan Heydendaal.

Bestelnummer: C1338.

€ 175

Berendtzen / Heydendaal --Eenvoudig verhaal van het beloop en den uitslag der procedures tusschen H. Berendtzen, rooms priester te Maarssen, J.F. Groothuys, J. Stevens en wylen L. van Crombrugge, roomsche priesters te Utrecht, ter eenre en mr. J. Heydendaal, advocaat te Utrecht ter andere zijde. Utrecht, C. Kribber, 1778. Ing., zonder omslag, 6+192 pag. NNBW X 41; Archief Aartsbisdom Utrecht 32 pag. 163 v; De Feller IV pag. 110 Bestelnummer: C0708. € 125 Berg, Jan van den --Memorie tegens de missive van [...] Hove van Holland in dato 3 February 1764, houdende derselver berigt op de requeste, door schout, burgemeesteren en schepenen van 's Gravenhage op den 28-12-1763 gepresenteert, ter geleegentheid van eene bij het Hof gedecerneerde curateele in de boedel van den solliciteur militair Jan van den Berg. z. pl., 1764. Folio, zonder omslag, 20 pag. De memorie, dd. 's Gravenhage 27 april 1764 betreft de curatele in de insolvente boedel van de solliciteur-militair Jan van den Berg. Het lijkt een competentie kwestie tussen stedelijk bestuur en Hof van Holland. Genoemd worden: het lijk van de meid van Freule Tengnagel; de solliciteurs militair Swarm, Mollerus en 's Herenberg. Bestelnummer: C0783. € 15 Bergen op Zoom --Sententien by die van den Krijgs-Rade der Vereenighde Nederlanden gearresteert, jegens Anthoine l'Estoffé, gebooren in Picardie, Jacques d'Aigremont, van Oostende deszelfs Anthoine stief-soone, Peter Oconnor Faly, gebooren van Bruyssel, Michel Gilcau, gheboren inde Graefschap van Barlaymont, Edmondt Rice, Yrlander ende Riquelle Sombret, gebooren van Hesdin in Arthois, huysvrouwe vande voornoemde l'Estoffé, over haerluyder voorgenomen leelijcke ende schandelijcke verraderije op de Stadt van Bergen opten Zoom, ofte den Zuydt-forte vandien. Ghearresteert in 's Graven-Haghe op den 20-7-1628, ende tot Bergen opten Zoom geexecuteert. Gravenhage, v. Wouw, 1628. 4°, blauw papieren omslag, (16) pag. Anthoine l'Estoffé was geboren te Lens a la Noy in Picardie, ca. 40 jaar oud, kleermaker te Brugge en is op last van de heer De Breuil ('die hem laat noemen grave van Hoorne') en van Don Carolo Colonna met zijn vrouws voorzoon en Oconnor naar Bergen op Zoom gereisd om daar een coup te plegen, samen met de andere genoemden. Zij zouden ieder 500 ducaten ontvangen van de graaf van Hoorne. Bestelnummer: C2036. € 175 Bergh, J.W. van den --Verslag van het onderzoek en van de verdere behandeling der zaak van den notaris J.W. van den Bergh, voor het Prov.Gerechtshof in Zuid-Holland op den 2 en 3 mei 1851, 'sGravenhage, gebr. Belinfante, 1851. 4+194 pag., origineel bedrukt omslag. Notaris Johannes Willem van den Bergh, 44 jaar oud, heeft in 1844 en 1846 ontdekt dat zijn vader, notaris Willem van den Bergh, wiens protocollen onder hem berusten, verzuimd had in 1797 en in 1799 zijn handtekening onder de minuut van een testament te plaatsen. Deze testamenten dienden in 1844 en 46 te worden geregistreerd en om dit verzuim niet te laten uitkomen heeft hij er alsnog de, vervalste, handtekening van zijn vader onder geschreven. Hierbij waren drie klerken aanwezig: Jan de Willigen, zoon van ds. de Willigen, Simon

Reinbach en Daniel Busken Huet. De eerste twee zijn daarop notaris Van den Bergh gaan chanteren en Reinbach heeft zelfs F20.000 van Van den Bergh ontvangen om te zwijgen over deze zaak. Eerst de rechtbank en daarna het Hof spraken echter Van den Bergh vrij. Advocaten bij het Hof voor Van der Bergh waren mr. L. Metman en mr. Dav. H. Levyssohn. Bestelnummer: C0175. € 225 Bergh, Johan van den Bergh, Johan van den Provisionele beschouwingh en eenvoudige aanmerkingen tegen een vuil pasquil, opgestelt en gedissemineert, daar na gedrukt den 22 Augustus 1747, z. pl. [1747]. 4°, 22 pag. Knuttel 17 787. Reactie op een pasquil, getiteld 'Goddelooze verzekeringe uitgevoert door Jan van den Bergh', gericht tegen mr. Johan van den Bergh,burgemeester van Leiden en baljuw van Rijnland. Hem wordt verweten in 1727 toezegging gedaan te hebben aan mr.Reinier Roseboom om mr.Cornelis Schevelius schout van Leiden te maken. In 1718 zou hij een vacante vleesbank vergeven hebben. Voorts zou Van den Bergh fout gehandeld hebben bij een sollicitatie naar het dijkgraafschap van Rijnland. Bestelnummer: C0636. € 75 Bergh, Willem van den --Remonstrantie en deductie [aan de Staten van Gelderland] voor de heeren van de magistraat der staat Tiel, rakende d'ondernomene schadelycke nieuwigheden en ongehoorde vexatien ontrent de tol-vrijheden van de borgeren der Stadt Tiel. z. pl. [1709]. 4°, zonder omslag, 71 pag. Knuttel 15 816. Willem van den Bergh, schipper en burger van Tiel, had geweigerd plaatselijke belasting te betalen. Het stadsbestuur had zijn schip en verdere goederen in beslag laten nemen en verantwoordt zich in deze stukken. Bestelnummer: C1686. € 75 Berry, hertog van Brepols Prent: La mort du Duc de Berry / De dood van den hertog van Berry, vermoord te Parijs den 13 Februarius 1820. Centsprent, Brepols 47 met 6 houtsneden, ruw gekleurd. De Meyer pag. 95. De hertog De Berry werd komende uit de Schouwburg door Louvel doodgestoken. Bestelnummer: C3527. € 75 Beugeltas, Sara Weringh, Koos van De zaak-Sara Beugeltas. Amsterdam/Antwerpen, 1995. Inegnaaid, 208 pag., geillustreerd. Reconstructie in kroniekvorm van de moord in 1934 op de 8 jarige Sara Beugeltas te Amsterdam. Zij was geboren te Amsterdam in 1926 als dochter van Izaak Beugeltasch. De 21 jarige Joodse arbeider P... wordt gezien als de dader en wordt veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. In 1964 sterft hij in de Van der Hoevenkliniek te Utrecht. Meisjes die een beugel droegen werden nog lang na deze opzienbarende moord Sara Beugeltas genoemd. Bestelnummer: C0291. € 18 Beuningen, Koenraad van --Oprecht en onpartijdig verhaal van 't gene sich heeft toegedragen tusschen de Hr. en Mr. Coenraad van Beuningen, president burgemeester en raad en vroedschap der stad Amsterdam, en de gewesen officier van den Hage Van Banken. z. pl., 1684.

4°, blanco omslag, 7 pag. NNBW IV pag. 84; Knuttel 12234. Betreft pogingen tot moord op Koenraad van Beuningen (1622-1693) en een bezoek aan hem van Johan van Banckem (ca. 1615-1684) die zich zeer negatief uitliet over de Prins van Oranje en over de raadpensionaris. Van Banckem was berucht als een der aanstichters van de moord op de De Witten, werd in 1680 gevangen genomen, ontsnapte in 1684, zou in dat jaar meegewerkt hebben aan de moordaanslag op Van Beuningen, werd te Amsterdam weer gearresteerd en overleed hetzelfde jaar in de Voorpoort te Den Haag. Bestelnummer: C2146. € 60 Beuningen, Koenraad van --Notificatie. Alsoo op de geruchten [...] van eenigh desseyn tegens het leven van de heer burgemeester Van Beuningen [...] 21-3-1684, Amsterdam, Jan Rieuwentsz, 1684. 4°, papieren omslag, (3) pag. Wapen van Amsterdam bovenaan pag. 1. Knuttel 12237. Notificatie van burgemeesters van Amsterdam waarbij zij een premie uitloven voor het aanbrengen van de schuldigen aan de aanslag tegen burgemeester Koenraad van Beuningen op 16 maart jl. De premie bedroeg duizend zilveren ducaten en de naam van de aanbrenger zou geheim blijven. Bestelnummer: C1239. € 75 Bevervoorde, Adriaan van Bevervoorde, Adriaan van De Burger. Vrijheid, Vaderland, Volk. Jaargang 1 (1846-47) nrs. 6 t/m 52 en jaargang 2 (1847-48) nrs. 1 t/m 5 en 7 t/m 43 (= laatste nummer) + Aanhangsel nr. 43. Gebonden in een half linnen band. Biogr. Wdbk. Socialisme 4 (1990) pag. 36-41. Adriaan van Bevervoorde, eigenlijk A.J.E. Engelbert van Bevervoorde tot Oldemeule, (18191851) was een radicaal democratisch publicist en in 1847 medeoprichter van de Association Democratique. Hij was van goede huize maar zijn naam liep schade op toen hij in 1841 een kappersdochter (Marie M. Ferminet) schaakte en met haar naar Londen vluchtte. In 1845 stichtte hij het satirische blad Asmodee en in 1846 het hier aangeboden blad De Burger, waarin hij zijn democratische denkbeelden propageerde en o.a. fel van leer trok tegen minister F.A. van Hall. Op 3 maart 1848 werd Van Bevervoorde door de Haagse rechtbank veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf wegens een artikel tegen Van Hall en dat betekende het einde van De Burger. Van Bevervoorde vluchtte naar Parijs en enkele jaren later overleed hij op 31 jarige leeftijd. Bestelnummer: C2383. € 495 Bevervoorde, Adriaan van [Bevervoorde, Adriaan van] Drie vragen aan mr. Dirk Donker Curtius betreffende zijn Tweeden brief aan alle vrienden van vrijheid en orde. 's Gravenhage, Susan, 1845. Ondertekend: Patricius. Papieren omslag, 16 pag. Tegen de ideeën van Donker Curtius voor uitbreiding van de macht van de koning, regtstreekse verkiezingen, e.d. Bestelnummer: C2922. € 40 Bevervoorde, Adriaan van Gorkum, Bert van Pentekening, ca. 34x48 cm., in lijst achter glas, gesigneerd Bert van Gorkum, voorstellende de optocht waarin A.J.E. van Bevervoorde op 15 en 16 maart 1848 in triomf werd rondgedragen door Den Haag. Van Bevervoorde zit op de schouders van een groep werklieden (voor een groot deel werklieden van de pletterij van Enthoven). Boven hem een spandoek met 'Leve de Vrijheid

van Drukpers' en erachter een ander spandoek met 'Volk, Vrijheid, Vaderland', de leuze van weekblad 'De Burger' dat van 1846 tot 1848 door Van Bevervoorde werd uitgegeven. Van Bevervoorde verzorgde behalve 'De Burger' ook het Franstalige blad 'Asmodee' en 'Le courrier Batave'. Talrijk waren zijn aanvaringen met het wettelijk gezag en het Koningshuis, maar tijdens zijn triomftochten in maart 1848 kreeg hij toch een handdruk van de koning op de stoep van het paleis. Deze gebeurtenis wordt uitvoerig beschreven door M.J.F. Robijns in diens 'Radicalen in Nederland (1840-1851)' (Leiden 1967). Deze beeldt ook een potloodtekening af (pag. 256 en op het stofomslag) door Van Gorkum, dezelfde gebeurtenis tonende, maar met een andere voorstelling (deze door Robijns afgebeelde potloodtekening is aanwezig in het Gemeentearchief 's Gravenhage en wordt ook vermeld door Scheen). Fraaie tekening van een belangrijk moment van de democratisering van Nederland in 1848 en van een stukje persgeschiedenis. Bestelnummer: C2558. € 900 Beyer, de / Klerck --Aen syne Konincklycke Majesteyt van Preussen (...) gefondeerde teegenberight (...) ex parte der erffgenaemen van wijlen Uwer (...) Clev- en Marckse geheimen raedts en vice-cancelier De Beyer, contra den geweesen vice-drossart der heerlickheidt Bredevoort Kayser (...) de heer griffier van 't Hoff van Gelderlandt Willem en deszelfs suster Conradina Klerck sael(iger), als gepretendeerde arrestanten. Wesel, erven Joh. Cattepoel, 1719. Folio, 48+56 pag. Betreft hooglopende ruzie tussen de erfgenamen van het echtpaar De Beyer-Klerck, gehuwd 1669. De Beyer overleed in 1693, zijn vrouw in 1686. Erven: De Beyer, Klerck, Romswinckel, van Heukelom, Keyser, van Waliën, etc. Bestelnummer: C0378. € 75 Bidloo, Govert [Bidloo, Govert] Beurze-stryd of saemen-spraek tusschen Galenus en Baldus, z. pl., 1692. 4°, blanco papieren omslag uit de tijd, (24) pag. exemplaar met verklaring der pseudoniemen in oud handschrift in de marge. Knuttel 13808; Knuttel, Verb. boeken 57; Knuttel, Govert Bidloo voor het gerecht, De Ned. Spectator 17-6-1899 pp. 193-195. Op 15-2-1692 had de Hoge Raad een ordonnantie van 1659 waarin de salarissen van rechtsgeleerden werden geregeld, hernieuwd. Dit om rechtzoekenden tegen de praktijken van sommige advocaten te beschermen. De verontwaardigde advocaten publiceerden toen hun 'Consideratien van grieven', waartegen dit schotschrift, van de hand van dr. Govert Bidloo, is gericht. De rechtsgeleerden worden in dit pamflet met bijnamen aangeduid. Deze zijn in dit exemplaar met de pen in de marge verklaard. Ook Knuttel noemt deze namen (nr. 13807). Het Hof van Holland achtte dit pamflet zeer beledigend en stelde een vervolging in tegen auteur en drukker. Bidloo was een gunsteling van Willem III en deze wist hem buiten bereik der justitie te houden. Het proces werd beschreven door Knuttel in De Ned. Spectator van 176-1899. Hierbij gevoegd: een uitvoerig dossier (234 pagina's, zowel gedrukt als in handschrift) afkomstig van A. Breur, een der advocaten die in deze zaak een rol speelde, met vele stukken betr. het proces, waaronder verklaringen van de drukker van het pamflet Meijndert Uytwerf en van de drukkers Van Limburgh, Rogiers & Rammasijn. Ook veel retroacta ( zeventiende eeuwse kopien van de jaren 1525, 1557, 1573, 1607, 1616, 1618, 1642, etc). Belangrijk dossier voor de gang van zaken rond de salarissen van advocaten en procureurs in de 17e eeuw. Goede bron voor een nieuwe publicatie over deze zaak. Bestelnummer: C3012. € 1200 Bidstrup B[idstrup], M.D.N. De roepende stemme eenes onaanzienelyken persoons, de welke na allen oogenschyn ontbloot is van alles [...] mondelyk en woordelyk met eigene ooren gehoort den 11 Octob.

1745 in tegenwoordigheid van eene geheele meenigte burgers en inwoonders dezer stad Amsterdam, te weten: op de hoek van de Goudsbloemdwarsstraat [...] getrouwelyk [...] opgeschreven van M.D.N.B. Amsterdam, M.D.N. Bidstrup [1745]. 4°, papieren omslag, 7 pag. Niet in Knuttel; niet in NCC en STCN. Betreft een 'nieuwe propheet': een 'onaansirelijk persoon met opgeslagene oogen na den hemel, de menschen vermaenende hem een uur lang aan te horen'. Hij heette Hendrik en kwam uit Utrecht. De omstanders bespotten hem, maar hij had voor elk een weerwoord. Op pag. 7 een 'advertissement' waarin Bidstrup catalogi aanbiedt van bij hem gedrukte en te koop zijnde boeken, en voorts een speciale kachel. Bestelnummer: C0787. € 150 Biesen, J.W. van der Biesen, Jacob Willem van der Aan mijne land- en stadgenooten. Amsterdam, 9-11-1830. Origineel bedrukt omslag, 31 pag. J.W. van der Biesen (1797-1845), eigenaar en redakteur van het Algemeen Handels-blad, was op de Beurs aangevallen wegens de pro-Belgische artikelen die op 28 en 29 oktober 1830 in het blad waren verschenen. Hij was mishandeld en er werd geroepen 'Sla hem dood, den oproer maker, den Brabander'. Een van zijn opponenten was A.J. Saportas. Van der Biesen schrijft dat hij ternauwernood zijn leven heeft kunnen redden en doet een beroep op de vrijheid van drukpers. Bestelnummer: C2139. € 75 Bijgeloof / spokerij Voorhelm Schneevoogt, George Voorlezingen in 't volksonderwijs van het Departement Haarlem der My tot Nut van 't Algemeen. 1e stukje: Over de zoogenoemde doodsvoorteekens. 2e stukje: Over de geestverschijningen. Haarlem, Loosjes, 1815. 12°, gebonden in half leren band uit de tijd, 8+104+8+80 pag. Zeldzaam boekje: slechts 2 exemplaren in NCC online. Teksten van lezingen van G. Voorhelm Schneevoogt (1775-1850), gehouden in 1798-99 en opnieuw in 1811-13. Voorhelm Schneevoogt was botanicus te Haarlem en geeft in deze twee stukjes veel voorbeelden uit de regio Haarlem. Zo vertelt hij over een college van brandmeesters in een dorp bij Haarlem waarvan hij lid was, over een tuinknecht op het landgoed Boekenrode, over de Franse school van meester Gaillard op de Bakenessergracht waar hij naar school ging, over een brief van doctor Johannes Willemse Gz. over hartworm, etc. Bestelnummer: C3033. € 175 Bijl, Pieter / G. van den Akker Meer de Wijs, J.W. van der / B.T. Lublink Weddik Hartstocht, misdaad en berouw, geschetst in het voorbeeld van den, bij vonnisse der voormalige crimineele regtbank in Holland, ter dood veroordeelden Pieter Bijl, Amsterdam, G.J.A. Beijerinck, 1842. Ingenaaid, 31 pag., zonder omslag. Pieter Bijl, 22 jaar, geboren te Amsterdam, hofmeester op het koopvaardijschip Abel Tasman, heeft op 5-9-1841 op de Noord Atlantische Oceaan de eerste stuurman Gerardus van den Akker doodgeschoten. Vanaf zijn 13e jaar had Bijl als matroos gevaren en vanaf 1840 als hofmeester. Van den Akker had Bijl proberen in te palmen en toen dat niet lukte hem gesard, o.a. door hem te beschuldigen een onecht kind te zijn en arak te hebben gestolen. Door deze en andere provocaties wist Bijl niet beter dan zijn belager te vermoorden. Op 14-12-1841 werd tegen hem de doodstraf geëist. Later kreeg hij gratie en werd de straf omgezet in 20 jaar gevangenschap. De advocaat Van der Meer de Wijs en de predikant Lublink Weddik beschrijven zijn geval uitvoerig. Over de aanvankelijke hartstocht van de stuurman voor de hofmeester zijn de auteurs vaag.

Bestelnummer: C0236.

€ 90

Blanckenhagen Benthem van den Bergh, J.F. van De familie Charles Blanckenhagen. Slachtoffers van intrigues. 's Gravenhage, [1907]. Origineel bedrukt papieren omslag, 19 pag. Op 27-6-1905 werd het kind van Charles Blanckenhagen uit diens huis aan de Groesbeekseweg bij Nijmegen ontvoerd. De vader werd ontzet uit zijn voogdijschap en de stiefmoeder werd beticht van kindermishandeling. De ontvoering werd verricht door een 'bende' o.l.v. Mina Kramer. Van Benthem van den Bergh trok zich de zaak aan en deelt mee dat de 'hele geschiedenis op leugens en laster berustte'. In 1907 werd Charles Blanckenhagen niet herbenoemd als commissaris van de suikerfabriek Djatie. Namen: Zur Mühlen, Jonasse, Cornelie, Moll, wed. v. Mourik-v.d. Goes, Speyer, Kelderman, etc. Bestelnummer: C2460. € 75 Blandy, Mary Roughead, William Trial of Mary Blandy. Edinburgh/Londen, 1914. Gebonden in linnen band, 210 pag., geillustreerd. Proces uit 1752 betreffende Mary Blandy (1720-1752) te Henley-upon-Thames. Zij vergiftigde haar vader omdat deze tegen haar toekomstig huwelijk met de kapitein William Henry Cranstoun was. Deze laatste was medeplichtig aan de vergiftiging en vluchtte naar Calais, waar hij eind 1752 overleed. Bestelnummer: C1323. € 15 Blankenheym / Varkevisser Frets, Francois De zaak van de heeren D. en C. Blankenheym tegen de heeren Reyn Varkevisser en Dorrepaal, Rotterdam, F.W. Krieger, 1820. Ingenaaid, origineel papieren omslag, (4)+40 pag. Frets was advocaat te Rotterdam en had het hier beschreven proces verloren. De zaak speelde in 1819 en betrof een grote partij koffie. Blankenheym (handelshuis D. en C. Blankenheym, Vischsteeg te Rotterdam) en diens schoonzoon, Fuchs, ook in de Vischsteeg, deden zaken met Varkevisser. Over de grote partij koffie ontstond onenigheid die uitliep in een proces. Een rol speelden ook de makelaars G.J. Zompoll en Joosten en de heren Melchers en Moll. Veel informatie over de gebruiken in de koffiehandel te Rotterdam. Bestelnummer: C0559. € 125 Blau, Brunsveld de Blau, Theod. Brunsveld de Groningens oudsten predikant niet kerkelyk noch richterlijk maar bij politieke resolutie der stads-regering zijn ampt opgezegd. Amsterdam/Groningen, M. de Bruin/J. Oomkens en F. de Vos, 1788. Ing., sierpapieren omslag, 50 pag. De Bie en Loosjes, Biogr. wdbk. I pp. 449-452. In 1788 werd de patriotsgezinde Groninger predikant Theodorus Brunsveld de Blau (17291815) door het stadsbestuur ontslagen als predikant met verbod om in Groningen e.o. nog ooit te preken. De zaak had een uitvoerige voorgeschiedenis die door De Blau in dit geschrift wordt meegedeeld. In 1795 zou hij weer in zijn dienst hersteld worden. Bestelnummer: C0976. € 125 Blauwboekjes [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] Eerste jaargang van kluchten en gebeurtenissen van 1830, Den Haag, J. van der Ven [1830].

19e- eeuwse kartonnen band, op rug 'Haagsche Blauwboekjes' met 50 katernen, elk van 16 pag. Soms geillustreerd met houtsneden. Exlibris met pen op schutblad: 'van der Burch van Spieringshoek'. Slechts ĂŠĂŠn katern in NCC (Zegenzang, Knuttel 26252); P.R.D. Stokvis, Popular attitudes as reflected by the Blue Press of the Hague, 1828-1853, (Open University, internet). De zogenaamde blauwboekjes werden uitgegeven door Thomas H.W. Aepeker of Apeker (1798-1872), een man die veel ongedateerde schotschriften uitgaf en ze ook schreef. Hij was wegens meineed veroordeeld en gaf daarom zijn geschriften uit onder de naam van zijn vrouw: Van der Ven.Knuttel noemt enkele van zijn uitgaafjes uit 1830 en 1844. Deze band bevat de volgende 50 katernen, die oorspronkelijk los verschenen: Welkom thuis De potter geeft audientie De begrafenis der Brabantsche vrijheid Eenige caricaturen welke bij gelegenheid van het vastenavond feest van tijd tot tijd zichbaar ware Hier verkoopt men zoutevisch en leerd men zijn belijdenis De rarekiek kast op de kermis De deugd, schroomd onzen arbeid niet Zoo wat lopende gebeurtenissen Prospectus van een menigte arlequinades Elk zijn beurt is niet te veel Alles is volmaakt De paus gaad uit ryden! Programma van eenen nieuwen en noch nooit gehoorden Schouwburg. Zegenzang bij de viering van het huwelijk harer K.H. Wilhelmina ... met zijne K.H. prins Albert van Pruisen, door den zich noemende M. van der Ven. Opwekking der Nederlanders tot dankbare vreugde bij gelegenheid van 's Konings 58steverjaardag 24-8-1830. Het onkruid vergaat niet Een blik in de toekomst Plegtige optogt van een aantal cariacaturen De waarheid vind zelden een logement Wij zeggen nooit bonte kol of er is een vlakje aan Een kleinen dief, die wordt gevangen. Maar grooten nimmer opgehangen Aan hen wie Nederlandsch bloed door de aderen vloeit van vreemde smetten vrij De verbeelding is erger dan de koors Den duivel in zijn zondags pak Een blik, in het voorledene Hans kijkt in de wereld Doopceduls van voormalige hanzen De roede is voor de rug der zotten Samenspraak tusschen mij, Tielemans en De Potter. Een droom. Anecdotes en koddige verhalen De Potter blaasd den afmarsch De driekwarts vaderlanders of het burengerucht te Voorburg Braband in de war Wij gaan de wereld verlichten Kermis kluchten en koddige tafereelen Nu dan gij Koningen, handeld verstandig Die weergaaise snoepert De bakker van Sint-Nicolaas Hoord na mijne woorden, maar bezielt mijne werken niet Uittogt naar Schiedam Er schuilen nog een menigte opvreters die soldaat behoorden te zijn De Brusselsche rarekiekast Nederlanders! denkt aan de dagen van ouds

Dronkaarts zijn zelden rijk Den duivel houdt congres te Brussel Brief van eenen Zuid-Nederlander Den man met zijne verrekijker Plegtige optogt of belegering der stad Schiedam door een aantal vijanden van klare jenever Laat uw onderwijzen, gij rechters der aarden Nieuwjaars complimenten. De Haagse blauwboekjes verschenen van 1828 tot 1853 en bevatten berichtjes over Haagse schandalen, voornamelijk op seksueel gebied: prostitutie, geslachtsziekten, abortus, voorbehoedsmiddelen, homoseksualiteit, etc. De namen van de bedoelde personen zijn veelal deels met ... geschreven, soms ook als hoofdletters gedrukt in andere woorden, zoals SIEt gij gindsche BERG wel?, waarmee dan een zekere Siberg of Sieberg bedoeld is. Namen o.a.: Faassen de Heer, Staakenburg, Brederode, Westreenen, v.d. Drecht, Cahen. Bestelnummer: C1653. € 2000 Blauwboekjes [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] De laatste uren van een misdadiger, 's Gravenhage, Van der Ven [1843?]. Ingenaaid, zonder omslag als verschenen, 16 pag., geillustreerd met een houtsnede op de titelpagina. Niet in NCC; Stokvis. Blauwboekje, o.a. over de misdadiger Van Stenis in zijn cel, over het neefje van Van Stenis, de koekenbakker Kristiaan, etc. Bestelnummer: C1655. € 125 Blauwboekjes [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] Sensatie in de prik-salons!, 's Gravenhage, Van der Ven [1844]. Ingenaaid, zonder omslag als verschenen, 16 pag., geillustreerd met een houtsnede op de titelpagina. Niet in NCC; Stokvis. Blauwboekje, o.a. over de veroordeling van Petronella Reinhart die 'ontuchtige samenkomsten met minderjarige meisjes' organiseert; over apen te Hoogstraten in Noord Brabant, de dronken Mina Pont, de zadelmaker Frolich Huber die naar een kolonie van Weldadigheid is gebracht, etc. Bestelnummer: C1654. € 125 Blauwboekjes [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] Misbruik van vleeschelijk vertrouwen, Den Haag, ter drukkerij van Van der Ven [ca. 1844]. Zonder omslag, 8 pag., geillustreerd met een houtsnede op de titelpagina. Niet in NCC; Stokvis. Blauwboekje; met een viertal bijdragen. O.a. over de Franse ex-galeislaaf Vidoc die homoseksueel gedrag probeerde aan te geven maar zelf werd gearresteerd. Hierbij: een incompleet blauwboekje (pp. 9-16), geillustreerd met 4 houtsneden in de tekst. Een der bijdragen is gedateerd 'Nov-44'. Bij de 'correspondentie' bericht dat mevrouw Hemmes is gearresteerd. Bestelnummer: C1093. € 125 Blauwboekjes [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] De gedienstige splitruiter of het gecasseerde huwelyks-plan, Den Haag, ter drukkerij van Van der Ven, ca. 1850. Zonder omslag, 8 pag., geillustreerd met 2 kleine houtsneden. Niet in NCC, Stokvis.

Dit blauwboekje opent met een anecdote over een dienstmaagd in een 'Tamelijk wit huis' bij een kromte in de Uilenboomen, die het als een loopsche teef met al haar superieuren deed. Daarna een verhaal van 7 pagina's 'Eergevoel van een schurk of de biegt van een roover' over de rover Galluchio die in Rome in een kerker zat. Hij was oorspronkelijk abt te Corsica geweest en had een medeminnaar gedood en andere misdrijven gepleegd. Een en ander vertelde hij aan de 'secretaris van de Nederlandsche prinses Van Rossem'. Dit is een verwijzing naar de lakei/koetsier van prinses Marianne Joh. van Rossum, waarmee zij sedert 1848 een verhouding had. Bestelnummer: C1091. € 125 Blauwboekjes [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] Rendes-vouz in het Boterstraatje, Den Haag, ter drukkerij van Van der Ven [ca. 1850]. Blanco omslag, 16 pag., geillustreerd met een houtsnede op de titelpagina. Niet in NCC, Stokvis. Blauwboekje. Op pp. 2-11 het verhaal 'De dochter van de post directeur', een verhaal van Willem van Echtmond (= van Egmond?) geboren in 1792 te 's Gravenhage, op zijn 14e- als luitenant-dragonder bij Kaap de Goede Hoop tegen de Engelsen gevochten, gevangen genomen en daarna in het Engelse leger in Spanje gevochten. In 1811 was hij terug in Londen en huwde hij Mary, dochter van de Londense postdirecteur. In 1813 werden 'uitlanders' in het Engelse leger ontslagen en het jonge echtpaar trok naar Amsterdam en later Den Haag. Daar begon Mary zich te misdragen met drank en andere mannen (o.a. de Grootmajoor, de graaf van Schr...). Van Echtmond nam ontslag uit het leger en begon een galanteriewinkel in de Kalverstraat te Amsterdam. Toen hij op inkoop was verkocht Mary de voorraden en begon een nieuw leven als publieke vrouw in 'de Pijl'. Hij vluchtte uit Amsterdam, nam in Leiden dienst als huzaar, deserteerde, werd gearresteerd, zat drie maanden gevangen en vluchtte als een vergeten wezen naar een hoekje van ons vaderland. Mary vond haar einde in het pesthuis. Op pp.11-16 volgen nog een zestal verhalen met schuilnamen als 'Mietje W6N2' of 'Rijn 2K2'. Bestelnummer: C1092. € 125 Blauwboekjes Stokvis, Pieter R.D. Blauwboekjes over de verborgenheden van Den Haag, 1828-1853. [Fotokopie van een artikel uit Maatstaf 32 (1984) nr. 9, pp. 16-26]. Zonder omslag. Tussen 1828 en 1853 verschenen bij uitgever J. van der Ven (Th.H.W. Apeker) brochures in neutrale blauwe kaft waarin schandaaltjes van de medeburgers werden besproken. Veel aandacht voor de seksuele handel en wandel van de besproken Hagenaars. Bestelnummer: C0599. €9 Blom, Cornelis Blom, Cornelis Eenvoudig verhaal van het gene voorgevallen is van den 24 Augusty tot den 10 of 11 September 1763 binnen de stad Leeuwarden, ten opzigte van de vacature der zeste predikants-plaatze. Leeuwarden, Tresling, 1763. Folio, papier omslag, 8 pag. Hierbij: Brief van een heer te Leeuwarden 11 pag.; Deductie ter nodige verdediging, 26 pag.; Verdediging van de (...) magistraat der stad Leeuwarden, 33 pag.; Brief van een vriend aan (...) boekverkoper H.A. de Chalmot, 8 pag.; Deductie voor Gerrit Tresling, 8 pag.; Zugt tot den heere over den toestant binnen Leeuwarden, door F.A. Tegneus, 4 pag.; Vrijmoedige bedenkingen door S.H. Waterlee, 11 pag.; Vrijmoedige bedenkingen door H. Faber, 12 pag. Alle folio en gedateerd 1763. Ds. Cornelis Blom (1712-1780) was een vreemde man en was als Voetiaan fel tegen Coccejanen. Dit kwam o.a. tot uiting bij de genoemde vacature. De magistraat van

Leeuwarden nam veel aanstoot aan een door Blom gehouden 'Aanspraak' en schorste hem voor zes weken met inhouding van zijn salaris. Bestelnummer: C3063. € 225 Blonde Dolly Dubois, Michel Moord op Zwarte Martha. Amsterdam, Orion, [1962]. Gebonden, 199 pag., met stofomslag met afbeelding van het lijk. T.o. titelpagina een afbeelding van haar huis. Roman over de moord op Blonde Dolly, een Haagse prostitueé, vermoord op 31 oktober 1959. Haar werkelijke naam was Sybille Alida Johanna Niemans (1927-1959). De moordenaar bleef onbekend al zou politiecommissaris Gualtherie van Weezel hebben geweten wie het was. In 1987 werd de film 'Blonde Dolly' gemaakt door regisseur Gerrit van Elst. De politicus Geert Wilders heeft 'Blonde Dolly' als bijnaam. Bestelnummer: C0938. € 35 Bloys van Treslong Bloys van Treslong, J.A. Voorloopig bericht van den geweezen schout bij nacht J.A. Bloys van Treslong aan de Bataafsche natie, tot wederlegging der beschuldigingen tegen hem ingebragt ..., 2e- druk, Leiden, Honkoop, 1799. Sierpapier omslag, 132 pag. NNBW V 39. Johan Arnold Bloys van Treslong (1757-1824) werd in 1795 benoemd als (Fransgezind) schout bij nacht. In oktober 1797 nam hij deel aan de slag bij Kamperduin, waar hij zwaar gewond werd en zijn rechterarm verloor. Toch wist hij zijn schip nog Hellevoetsluis binnen te brengen. In een sententie van de Hoge Zee Krijgsraad dd. 30-10-1798 werden beschuldigingen tegen hem ingebracht, waartegen hij zich in deze brochure verdedigt. Bestelnummer: C1768. € 150 Boddaert, K. van der Helm --Brief van een Rotterdammer aan zijn vriend te Amsterdam, Rotterdam, Arrenberg etc. [1779]. Origineel blauw papieren omslag, 34 pag. De anonieme Rotterdammer maakt zich zorgen over de gelden die hij belegd heeft in de 'negotiatie op hypotheken in Essoquibo en Demerary' die onder leiding staat van Kornelis van der Helm Boddaert en waarvan al jaren geen dividend wordt uitbetaald. De commissarissen van deze onderneming:J.G. Schorer, Jac. Fred Lantsheer en Corn. Willemsen acht hij betrouwbaar, maar met de directeur Van der Helm Boddaert heeft hij problemen. In een vergadering te Utrecht op 17-3-1779 zou uitsluitsel worden gegeven, maar volgens de Rotterdammer was dit niet voldoende. Ook een Wouter de Zitter (Sitter, Citter) te Vlissingen maakt zich zorgen. De plantage eigenaars die hypotheken hebben ontvangen van Van der Helm Boddaert zijn: J.W. Boddaert, W.G. Charter, P.C. Donavan, John Haslen, H.W. Kaaks, Lester en Chapman, J. de Perpigna, A.P. Swaan en C. Lafaije Winthuizen. In totaal F1.744.000,- Ook een rol speelt notaris D.W. van Vloten. Bestelnummer: C1266. € 60 Boekarest, moord [Woort, D. ter?] Afgrijzelijke moord. Gepleegd aan een pas geboren kind, door vier heeren te Bucharest, op de 17 December 1847. Amsterdam, F.G.L. Holst, [ca. 1848]. Zonder omslag, 4 pag., volksdrukwerk. Geillustreerd met houtsnede, hoekje afgescheurd met enig tekstverlies.

Een vroedvrouw wordt door vier mannen gedwongen een kind ter wereld te helpen en het daarna te verbranden. Onderaan het pamflet: 'Wordt gezonden en verkocht door D. ter Woort'. Bestelnummer: C3034. € 28 Boekverboden --Censorship. 500 years of conflict. [Publication for the exhibition in the New York public library] New York 1984. Groot 4°, gebonden met stof omslag, 144 pag., geillustreerd. Interessante tentoonstelling over verboden boeken en persvrijheid. Veel illustraties. Bestelnummer: C1341. € 24 Boekverboden --Placcaet vande doorluchtige Ho. ende Mog. Heeren die Staten Generael (...) teghens het inbrengen, drucken, verkoopen ofte stroyen van allerhande argerlijcke ende seditieuse boucxkens, liedekens, etc., ende waer nae alle druckers hen voort-aen sullen hebben te reguleren. 's Gravenhage, Hillebrand Jacobssz 1618. 4°, zonder omslag, (8) pag. Knuttel 2740. Uitgevaardigd 22-12-1618. De 'boecxkens, liedekens, refereynen, nieumaren' etc. verstoren de rust. Met name richt het plakaat zich tegen teksten betreffende de synode te Dordrecht. Boetes en lijfstraffen voor auteurs, drukkers, uitgevers, distributeurs en verkopers. Verbod voor boekdrukkers om iets te drukken zonder toestemming van Gecommiteerde Raden, Gedeputeerde Staten van de Provincien of van personen die in steden daartoe geauthoriseerd zijn. Ze moeten één exemplaar van elk drukwerk inleveren. Voorts moet alles wat zij drukken voorzien zijn van de naam van de drukker, plaats en jaar. Ook de naam van de auteur of vertaler en de 'acte van permissie' dient in de omslag van het eerste blad te worden afgedrukt. Voorts dienen alle drukkers binnen acht dagen na afkondiging van dit placaat de eed af te leggen bij de overheden en te verklaren dat zij zich aan deze regels zullen houden. Bestelnummer: C2355. € 150 Boekverboden --Index librorum prohibitorum sanctissimi domini nostri Pii IX Pont. Max. Inssu editus. Editio novissima. Rome, 1877. Gebonden in half marokijn, 51+352 pag. Met: Supplementum 8/4/1878 - 3/2/1879, 4 pag. Bestelnummer: C2407. € 40 Boekverboden --De vryheid der drukpers, onafscheidelyk verknogt aan de vryheid der Republiek. Amsterdam / Harlingen, Conradi / v.d. Plaats, 1782. Blanco omslag, (2)+59+(1) pag. Knuttel 20348. Anonieme brochure gericht tegen een pamflet 'Consideratien in hoe verre het verbieden van naamlooze geschriften dienstig is' door een genootschap Amore Patriae. De opdracht van het hier aangeboden pamflet is ondertekend 'Den 25-2-1782, niet ver van Bolsward'. Bestelnummer: C2422. € 90 Boekverboden --Vrymoedig adres van een Hollander aan (...) de (...) Staten van Holland en West Friesland [over de beteugeling der drukpers]. z. pl., [1770].

Zonder omslag, 40 pag. Knuttel 18961; Niet in Van Doorninck en De Kempenaer. De anonieme auteur richt zich tegen het concept-plakkaat tot beteugeling der vrijheid van drukpers uit 1769. Er verschenen daarna diverse pamfletten tegen dit concept-plakkaat (o.a. Knuttel 18945-18961), dat ook nooit tot wet verheven werd. Een aantal van deze pamfletten is ondertekend met L.C. of C.L. en wordt wel toegeschreven aan Elie of Izaak Elie Luzac. Op de titelpagina van het hier aangeboden pamflet zit een plakkertje met in oud handschrift 'L.C. Luzac'. Bestelnummer: C2421. € 90 Boekverboden --Publicatie [van de Staten van Holland d.d. 2-7-1749, met verbod voor het uitgeven van de Mercure Historique & Politique en van andere werken van Jean Rousset]. 's Gravenhage, Scheltus, 1749. Plano, 1 blad. Knuttel, Verboden boeken, 261. Aanleiding was aantasting van de eer en goede naam van een 'minister van seekere mogentheyd' in een recente aflevering van de maandelijks verschijnende Mercure, geschreven door Jean Rousset de Missy. Bestelnummer: C2443. € Verkocht Boekverboden --Publicatie [van het Provinciaal bestuur van Holland, d.d. 8-12-1796]. 's Gravenhage, Landsdrukkerij, 1796. Plano, 1 groot blad en 1 kolom. In 1795 had een in Holland (waarschijnlijk Leiden) wonende boekhandelaar om octrooi verzocht voor het uitgeven van een werk dat strijdig was met de rechten van de mens. Een commissie boog zich over dit verzoek, waarna nu nieuwe regels worden vastgesteld: voortaan worden geen privilegien of octrooien meer verleend en er worden nieuwe regels vastgesteld voor het eigendomsrecht van drukkers, voor het nadrukken, voor vertalingen e.d. Het adverteren van een voorgenomen uitgave levert het recht op die uitgave op. Uitzondering voor bijbels, kerkboeken, schoolboeken, tijdwijzers en almanakken. Bestelnummer: C2442. € 90 Boekverboden Placaat [tegen het drukken en verspreiden van 'faamroovende pasquillen en prenten']. 's Gravenhage, Scheltus, 1754. Plano, 1 blad. Uitgevaardigd door de Staten van Holland op 7 maart 1754. Oproerige personen geven dagelijks 'injurieuse en ergerlyke geschriften en prenten' uit, waarin hoge personen worden beledigd. Er wordt een premie uitgeloofd van 3000 gulden voor het aangeven van auteurs, drukkers, etc. Bestelnummer: C2441. € 60 Boekverboden --Publicatie [van het stadsbestuur van Utrecht, d.d. 12-10-1748 betr. een beledigend geschrift]. [Utrecht, 1748]. Plano, 1 blad. Onlangs werd een 'gedrukt papier' aangetroffen waarin de namen van verschillende Utrechtse regenten 'op eene schandaleuse, eerrovende, lasterlyke en godlooze wijze' worden vermeld. Men looft 1500 gulden uit voor degene die de naam van de schrijver aangeeft en 1000 gulden voor de naam van de drukker.

Bestelnummer: C2444.

€ 75

Boekverboden --Alzo aan myne heeren van den geregte der stad Amsterdam (...) [d.d. 14-5-1754. Verbod op twee boekjes]. Amsterdam, S. Lamsveld, 1754. Plano, 1 blad. Met stadswapen Amsterdam in houtsnede. Knuttel, Verboden boeken, 146 en 379; Wagenaar XXII 166; Jongenelen, Smaad tot erger, nr. 40. Verbod op twee geschriften die 'seditieus, lasterlyk en verderffelyk voor het gemeene welzijn' zijn, te weten: 1) Het gedrag der stadhouders gezinden verdedigt door mr. A.V.K. regtsgeleerde. 2) Het stadhouderschap wettiger gehandhaaft en de Doelistery gezinden kragtiger verdedigt als door den regtsgeleerden Adt V. Kwaazaken. Samengesteld door Ezophus den Beschermer. Gedrukt in Schravenhagen by Jan Spekhals Anno 1754. Het stadsbestuur looft 3000 gulden uit voor degene die auteurs, drukkers of uitgevers kunnen aanwijzen. Het onder 1 genoemde boekje was geschreven door mr. Elie Luzac. In 1783 werd het herdrukt. Het tweede boekje was waarschijnlijk van de hand van Jacob Baroen. Op 15-5-1754 werden beide geschriften voor het stadhuis publiek verbrand. Volgens Wagenaar schonden de boekjes de nagedachtenis van de overleden stadhouder en werden 'beampten en amptlooze personen' beledigd. Bestelnummer: C2516. € 225 Boekverboden --Extract uyt de resolutien van de heeren Staaten van Hollandt (...) 30 April 1728. ['s Gravenhage, 1728]. Folio, 2 pag., zonder omslag. Betreft het drukken, uitgeven en verkopen van boeken op de naam van professoren van de Leidse universiteit, zonder toestemming van deze professoren of hun erven. Herdrukken mogen voortaan alleen gemaakt worden door de drukker die het boek eerder drukte of diens recht verkrijgende. Bestelnummer: C2528. € 28 Boekverboden --Placcaet van de Hooge Moogende heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden teghens het inbringhen, drucken, verkoopen ofte stroyen van alderhande argerlijcke ende sedentieuse boucxkens, liedekens etc. ende waer nae alle druckers hen voortane sullen hebben te reguleren. 's Gravenhage, H. Jacobssz, 1615. 4°, zonder omslag, (7) pag. Uitgevaardigd 7-7-1615. Herhaling van het verbod d.d. 27-8-1608. Sanctie: verbeurdverklaring van de aangetroffen boekjes, boete van 100 pond en lijfstraf. Boekdrukkers dienen bij Gecommiteerde Raden of Gedeputeerde Staten of bij de Steden toestemming te vragen om iets te drukken. Drukkers moesten een exemplaar van elk druksel bewaren en toezenden aan Gecommiteerde Raden etc. Voorts op het drukwerk hun naam, adres en jaartal vermelden en de naam van auteur of vertaler. Bestelnummer: C2554. € 125 Boekverboden --Placcaet vande Doorluchtige Ho. ende Mo. heeren die Staten Generael (...) teghens het maecken, inbrenghen, drucken, verkoopen ofte stroijen van allerhande argerlicke ende seditieuse boucxkens, liedekens etc. 's Gravenhage, H. Jacobssz, 1621. 4°, zonder omslag, (8) pag.

Uitgevaardigd 16-1-1621. Herhaling van het verbod van 7-7-1615. Bestelnummer: C2556. € 125 Boekverboden --Placaet vande doorluchtige Ho. ende Mo. heeren die Staten Generael (...) tegens het maecken, in-brengen, drucken, verkoopen ofte stroyen van alderhande argerlicke ende seditieuse boecxkens, liedekens etc. 's Gravenhage, van Wouw, 1639. 4°, zonder omslag, (7) pag. Uitgevaardigd 3-10-1639. Herhaling van de verboden van 7-7-1615 en 16-1-1621, nu speciaal gericht tegen boekjes in het Latijn, Frans, Engels en Schots, met teksten tegen de koning van Engeland. Bestelnummer: C2557. € 125 Boekverboden --Index librorum prohibitorum usque ad annum 1704. Regnante Clemente XI P.O.M. Rome, Typographia Reu. Cam. Apost., 1682. Gebonden in half leer uit de tijd, 23+(9)+402+(8) pag. Twee houtsneden op titelpagina's. De beruchte index van de r.k. kerk. Aan het slot een tweede titelpagina 'Index librorum prohibitorum usque ad annum 1705, regnante Clemente XI P.O.M. Rome, 1682/1705. Het werk begint met de 'Regulae indicis' en andere teksten (pp. 5-23) en dan, ongepagineerd, 9 pagina's supplement, met publicaties tot 1709. Dan volgt de eigenlijke index ( pp 1-402). Aan het slot een Appendix met titels tot 1705 ( 8 ongepagineerde pagina's). Het boek zal dus dateren uit 1705, het ongepagineerde supplement uit 1709. Bestelnummer: C2907. € 295 Boekverboden --Imprimerie & librairie. Extrait du registre aux arretes du prefet du departement de l'Escaut. Gent, A.B. Steven, 1811. 1 blad plano. Uitgevaardigd te Gent 23-3-1811 door de prefect baron d'Houdetot. Vergunning nodig voor het drukken van almanakken, schoolboekjes, populaire liedjes, anecdotiek, werkjes over eigentijdse gebeurtenissen, verhalen over criminele zaken, catalogi van boekenveilingen etc. Bestelnummer: C2936. € 75 Boekverboden --De Staten van Hollandt ende West-Vrieslandt [ betreffende het intrekken van het octrooi voor het boek Aenwysinge der heylsame politique gronden......], 's Gravenhage 28-5-1669, Van Wouw, 1669. 1 blad plano, met grote houtsnede van de Hollandse tuin. Knuttel, Verboden boeken 4. Het boek [door Pieter de la Court] 'Aenwysinge der heylsame politicque gronden ende maximen vande Republijcque van Hollandt ende West-Vrieslant' geeft veel commotie, o.a. bij predikanten en in naburige landen. Daarom trekken de Staten hun octrooi voor dit boek, verleend op 10-12-1668, in. De drukker Pieter Hackens wordt verboden het boek langer te verkopen of te laten vertalen en dat geldt ook voor andere drukkers. Boete op niet naleving 600 Caroli gulden. Het boek was een bewerking van het in 1662 verschenen 'Intrest van Holland'. De meest becritiseerde hoofdstukken waren waarschijnlijk van de hand van Johan de Witt. Na 1669 is het boek herhaaldelijk herdrukt en vertaald onder de titel 'Memoires de Jean de Witt'. Bestelnummer: C3054. € 235 Boekverboden

--'Korte memorie dienende tot nader adstructie van het verzoek bij requeste van wegens de Magistraat van 's Gravenhage' aan Gecomm. Raden Staten v. Holland, d.d. 1719. Folio, 5 pag., papieren omslag. Verbod om in de toekomst in de Haagsche Courant Franse stukken te publiceren, zoals 'Copie d'une lettre du roy Catholique au roy très Chrétien'. De 'Haegse Courant' schrijver A. Paauw en de deken van het boekverkopersgilde beloven zich hieraan te zullen houden. Bestelnummer: C3066. € 30 Boekverboden --Missive van de Staaten van Vriesland tot aanwending der efficacieuse middelen ter ontdekking van den schryver der valsche brief in de Zuidhollandsche Courant van 1 Juli, of om tegen de courantier te procedeeren, d.d. 24-7-1782. Folio, (1)+2 pag. Betreft een brief, zogenaamd geschreven op 26-6-1782 op 's lands oorlogsschip De Jason, op de rede van Vlissingen. Men had een Engels schip willen aanvallen, maar schout bij nacht Van Kruynen zou dit verboden hebben. Volgens de Staten van Friesland alles onwaar. Bestelnummer: C3087. € 60 Boekverboden --Placaat, uitgevaardigd door de Staten Generaal, d.d. 24-12-1782, betreffende het 'zeer oproerig en lasterlijk libel, geintituleert Brief over de ware oorzaak van 's lands ongeval, gevonden tusschen Utrecht en Amersfoort'. 's Gravenhage, I. Scheltus, 1782. Plano, 1 blad, met groot wapen in houtsnede. Jongenelen, Van smaad tot erger, 137. Er wordt een premie van 1000 gouden rijders uitgeloofd voor de aanbrenger van de schrijver of de drukker. Voorts F 6000 boete voor een nadrukker. In de bewuste 'Brief', geschreven door Paulus d'Yvoy?, werden Willem V en prinses Wilhelmina beledigd. Willem V zou bijvoorbeeld een door Willem IV en prinses Anna geadopteerd kind zijn geweest. Bestelnummer: C3089. € 125 Boekverboden --Berigt van schout en schepenen der stad Amsterdam op de requesten van mr. J.C. Hespe en J. Verlem tot verklaring dat de geweese vonnissen ten hunnen laste zijn appellabel (...) 3 Juny 1785. Folio, zonder omslag, 60 pag. Jongenelen, Van smaad tot erger, nr. 157; Amsterdamsch Jaarboekje (1903) pag. 30-65. Betreft het patriotse weekblad 'De politieke kruyer' waarvan mr. Jan Christiaan Hespe de auteur of verzamelaar en Jan Verlem de uitgever was. Met name nummer 224 van maart 1785 waarin een zogenaamde brief van Justus Plebejus was afgedrukt, een brief waarin de regering van Amsterdam werd ondermijnd. De kritiek was gericht tegen de oudburgemeesters W.G. Dedel en J. Rendorp. Verlem en Hespe werden resp. 19 en 26 april 1785 gearresteerd en op 6 mei veroordeeld tot gevangenisstraffen en ieder F 3000 boete. Bestelnummer: C3091. € 90 Boekverboden --Placaat van de Staten Generaal d.d. 26-10-1781, betr. verbod van het 'zeer oproerig en lasterlijk libel Aan het volk van Nederland. 's Gravenhage, I. Scheltus, 1781. Plano, 1 blad, met wapen van Nederland. Knuttel, Verboden boeken, nr. 423.

Premie van duizend gouden rijders voor degene die 'maaker, schrijver of drukker' kan aanwijzen. Verbod op verspreiding, herdruk werd gestraft met F 6000. Het pamflet was op 25 en 26 september 1781 in vele Hollandse steden rondgestrooid. Later bleek de auteur Joan Derk van der Capellen tot de Poll te zijn, terwijl de patriotse predikant F.A. van der Kemp voor de verspreiding zorgde. Bestelnummer: C3114. € 225 Boekverboden --Extract Resolutien Staten van Holland d.d. 21-9-1730 tegen de licentie van het drukken. Folio, 1+8 pag. Beschadigingen. Tegen het drukken van "verderffelijke en aanstootelijke boeken en geschriften". Bestelnummer: C3164. € 20 Boekverboden --Bepalingen, naar welken zich de courantiers en uitgevers van nieuwspapieren, dagbladen, journalen en wat dies meer zij, zullen hebben te gedragen. Z. pl., [5 louwmaand 1810]. Folio, 2 pag. Bevat 7 artikelen: geen aanstotelijke teksten, zich houden aan de wetten, straffen, toezicht bij de officieren van justitie en politie. Bestelnummer: C3165. € 18 Boekverboden --Extract Resolutien Staten van Holland d.d. 18-9-1782 betr. injurieuse en oproerige libellen, geschriften en prenten. Folio, 4 pag. O.a. geschriften waarin de stadhouder "op eene nooit gehoorde wijze gehoond en bespot" wordt. Bestelnummer: C3190. € 28 Boekverboden --Ectract Resolutien Staten van Holland d.d. 21-2-1782 betr. het infaam libel "De Oranjeboomen" van Frank de Vry. Folio, 3 pag. Betreft het infaam libel "De Oranjeboomen" door Frank de Vry. De Diemer- of Watergraafmeersche Courant en de Zuid-Hollandsche Courant hebben bericht dat er een vervolg is. De licentie voor deze couranten wordt daarom ingetrokken. Bestelnummer: C3191. € 75 Boekverboden --Missive van de Staten van Utrecht aan de Staten Generaal, d.d. 8/16-1-1783 betr. de Licentie van drukwerk. Folio, 3 pag. Bestelnummer: C3192. € 20 Boekverboden Aarts, C.J. e.a. Verboden boeken. Verboden door pausen en dictators, puriteinen en boekenhaters. Amsterdam, De Bijenkorf, 1989. Ingenaaid, 224 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2403. €7

Boekverboden [Balen, Pieter Gerard van] Memorie van deductie en belang [van de magistraat van 's Gravenhage] tegens de missive van [...] Hove van Holland in dato 27 April [1759] [...] omtrent Pieter Gerard van Balen, boekverkoper alhier en teffens burger en schutter zynde, overgegeeven aan [...] Staten van Holland. Z. pl. [1759]. Folio, 33 pag. Jongenelen, Smaad tot erger, nr. 60. De Haagse boekverkoper Pieter Gerard van Balen was gehoord over het drukken en verspreiden in november 1758 van een 'Schuytepraetje' en van choquante 'vragen' aan de predikant Nieuwland. Dit zouden geschriften zijn die aanstotelijk waren voor de stadhouder en de vrouwe gouvernante. Het 'Schuite-praatje' was geschreven door Nicolaas Bondt (Knuttel 18707). Bestelnummer: C0683. € 125 Boekverboden [Balen, Pieter Gerard van] Memorie [van de magistraat van 's Gravenhage] tegens de missive van de praesident en raden van den Hove van Holland in dato 18-12-1761, houdende der zelver berigt op de requeste door schout, burgemeesteren en schepenen van 's Gravenhage den 29 July te vooren aan haar Ed. G.M. gepresenteert, t.g.v. een dagvaarding (...) tegens Pieter Gerard van Balen, burger en schutter, mitsgaders boekverkooper alhier. 's Gravenhage, 19-7-1762. Folio, 83 pag. Jongenelen, Smaad tot erger, nr. 60. Bestelnummer: C3065. € 125 Boekverboden Boulogne, Etienne Antoine, bisschop van Troyes Herderlijk onderricht van den bisschop van Troyes over het drukken van slechte boeken, voornamelijk over de nieuwe volledige werken van Voltaire en Rousseau. 's Gravenhage, Langenhuysen, 1821. Gebonden in half leer, 56 pag. Gebonden met: Herderlyk sermoen tegen het leezen der kwaede boeken door (...) den kardinaal Van Franckenberg en Schellendorff, aertbisschop van Mechelen'. Brugge, 1822, 26 pag. en met nog enkele R.K. geschriften. Bestelnummer: C2406. € 75 Boekverboden Bozeman, P. (ed.) Forged documents. Proceedings of the 1989 Houston conference. Newcastle, 1990. Gebonden, 162 pag. Bestelnummer: C2419. € 10 Boekverboden Craig, A. The banned books of England and other countries. A study of the conception of literary obscenity. Londen, 1962. Gebonden, 243 pag., met stofomslag. Over verboden boeken en pornografie. Bestelnummer: C2420. €9 Boekverboden D.D. [= Dirk Donker Curtius] Staatkundige brieven. De vervolging tegen de drukpers. Met name tegen de Arnhemsche Courant. Een woord van D.D., aan allen die den koning, het vaderland en hunne vrijheden liefhebben. Zevende brief. Zaltbommel, Noman, 1845.

Origineel bedrukt papieren omslag, 32+7 pag. Vervolg op 'Staatkundige brieven aan een lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, brief 1-6' toegeschreven aan H. Box. Dirk Donker Curtius (1792-1864) was een Haags advocaat en minister van liberale huize. In de Arnhemsche Courant werd in 1845 een artikel afgedrukt van zijn hand, getiteld 'Vreemde dingen' waarin hij kritiek uitte op de troonrede. Dit werd opgevat door de regering als hoon en smaad jegens de koning. Donker Curtius verdedigt zich met beroep op vrijheid van drukpers en schrijft aan het slot van deze brochure dat hij met vertrouwen de uitspraak van de rechter tegemoet ziet. (Vergelijk ook de nrs. C0632 en C1209 van deze catalogus). Bestelnummer: C2138. € 95 Boekverboden Darnton, R. Edition et sedition. L'univers de la litterature clandestine au 18e siecle. Paris, 1991. Ingenaaid, 279 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2396. € 23 Boekverboden Diemer, E. Vrijheid van drukpers. Eenige opmerkingen over haar staatsrechtelijke regeling, voornamelijk in Nederland. Rotterdam, 1937, [dissertatie met los katern stellingen]. Gebonden in half linnen, 217 pag. Mooi exemplaar. Bestelnummer: C2522. € 30 Boekverboden Duke, A.C. en C.A. Tamse (red.) Too mighty to be free. Censorship and the press in Britain and the Netherlands. Zutphen, 1987. Ingenaaid, 206 pag., geillustreerd. Met o.a. bijdragen van H.F.K. van Nierop, S. Groenveld, A.H. Huussen, H.J. Scheffer en R.A.H. Vos. Bestelnummer: C2491. € 28 Boekverboden Enno van Gelder, H.A. Getemperde vrijheid. Een verhandeling over de verhouding van kerk en staat in de Republiek der Verenigde Nederlanden en de vrijheid van meningsuiting inzake godsdienst, drukpers en onderwijs gedurende de 17e eeuw. Groningen, 1972. Gebonden, 302 pag. Bestelnummer: C2395. € 22 Boekverboden Evertsen de Jonge, W.C.K. Verhandeling over de regten van schrijvers en kunstenaars op hunne werken, voornamelijk uit het oogpunt van het internationale regt. Utrecht, 1853. Origineel karton, 355 pag. (mist voorzijde omslag). Onder meer over nadruk, plagiaat, uitgaven zonder toestemming van de auteur etc. Bestelnummer: C2404. € 90 Boekverboden Foerstel, H.N. Banned in the U.S.A. A reference guide to book censorship in schools and public libraries. Westport, 1994. Gebonden, 231 pag. Betreft vooral de jaren 1976-1993. Bestelnummer: C2417. €8

Boekverboden Gaillard, J. e.a. Request van deken, hoofdman en eenige gildebroeders van het boekverkopers gilde in 's Hage, gepresenteerd aan (...) schout en burgemeesteren van 's Gravenhage, omme redres van de bezwaaren voor hun, in de interdictien van hun ed. achtb. van den 30 Juny en 2 July 1783 residerende. z. pl., 1783. Blanco omslag, 4+47 pag. Knuttel 20433 Ondertekend door J. Gaillard, P.F. Gosse, J. Mensert, J. v. Cleef, H.H. v. Drecht en C. Plaat. Op 30-9-1782 had het stadsbestuur een resolutie aangenomen met verbod voor boekverkopers tot het verkopen van 'pasquillen, eerrovende almakken, geschriften of prenten'. Op 30-6-1783 en 2-7-1783 werd dit nader gespecificeerd, o.a. voor 'De Post van den Nederrhyn' voor 'De Post naer den Nederrhyn' en voor naamloze geschriften. Over deze laatste resoluties rezen bij de boekverkopers vragen en zij verzoeken deze twee,'interdictien' in te trekken, iets wat op 28 juli 1783 inderdaad geschiedde. Ook de in beslag genomen afleveringen van De Post van den Nederrhyn werden teruggegeven. Bestelnummer: C2120. € 150 Boekverboden Goulemot, J.M. Forbidden texts. Erotic literature and its readers in eighteenth-century France. Philadelphia, 1994. Gebonden, 167 pag., met stofomslag. Copy as new. Vertaling van 'Les livres qu'on ne lit que d'une main', verschenen in 1991. Bestelnummer: C2400. €8 Boekverboden Haight, Annelyon Banned books. Informal notes on some books, banned for various reasons at various times and in various places. 2nd edition, New York, 1955. Geonden, 172 pag. Oorspronkelijk verschenen in 1935, n.a.v. een tentoonstelling in New York. Bestelnummer: C2394. €9 Boekverboden Hazeu, Wim Wat niet mocht ... Een overzicht van censuur, ernstige en minder ernstige gevallen van vrijheidsbeknotting in Nederland (1962-1981). Tweede herziene en aangevulde druk, Amsterdam 1982. Ingenaaid, 194 pag., geillustreerd. De eerste druk dateerde uit 1972. Bestelnummer: C1427. € 14 Boekverboden [Hoevenaar, Adrianus] Pleydoye in der zaake van Gisbert Timon van Paddenburg, boekverkoper en boekdrukker te Utrecht, gerequieerden, contra jhr. F.C.R. baron van Rheede van Athlone, hoof officier, requirant, A. Hoevenaar, procureur van den gerequireerden, M.J. van Buren (...) procureur van den requirant. Utrecht, v. Paddenburg, 1783. Origineel blauw papieren omslag, (8)+178 pag. Theeuwen, Pieter 't Hoen en De Post van den Neder-Rhijn (2002), pag. 240 e.v. Pleidooi in een proces tegen het patriotse tijdschrift De Post van den Neder-Rhijn, van Pieter 't Hoen, uitgegeven door de Utrechtse drukker Van Paddenburg. Op 25 oktober 1782 had de nieuwe hoofdschout van Utrecht, de graaf van Athlone, een aanklacht ingediend tegen Van Paddenburg wegens overtreding van het plakkaat van 4-7-1781. Het proces vond plaats op 17-

12-1782. Dankzij het pleidooi van advocaat Hoevenaar behaalde De Post een glansrijke overwinning. Bestelnummer: C2360. € 150 Boekverboden Hoogeveen, C. van e.a. / Luzac, E. en I.E. Request van Cornelis van Hoogeveen jr. en Pieter van der Eyk en Daniel Vygh, gepresenteerd aan (...) gerechte der stad Leyden, omme te obtineeren dat (...) het concept placaet tegens godslasterlyke en obscoene boeken (...) werde gedeclineerd. [Leiden], 1770. Blauw papieren omslag, 133+(1) pag. Knuttel 18960. Er lag een plan voor bij de Staten van Holland om 'censores librorum' in te stellen om daardoor het drukken en verkopen van godslasterlijke boeken te verbieden. De drie Leidse boekhandelaren verklaren in een uitvoerige memorie waarom dit een slecht plan is en dat het anders 'met de negotie in boeken, bereids sedert eenige jaeren grootlyks vervallen, geheel zoude zijn gedaen'. Het request was opgesteld door Elias Luzac, advocaat en Isaac Elias Luzac, procureur. Bestelnummer: C2440. € 90 Boekverboden Knuttel, W.P.C. Verboden boeken in de Republiek der Vereenigde Nederlanden. Beredeneerde catalogus. 's Gravenhage, 1914. Ingenaaid, 12+140 pag. Rugje licht beschadigd. Standaardwerk. Bestelnummer: C2416. € 60 Boekverboden Knuttel, W.P.C. Verboden boeken in de Republiek der Vereenigde Nederlanden. Beredeneerde catalogus. 'sGravenhage 1914 Gebonden in geheel linnen band, 12+140 pag. Mooi exemplaar. Standaardwerk. Bestelnummer: C2520. € 75 Boekverboden Kronenberg, M.E. Verboden boeken en opstandige drukkers in de hervormingstijd. Amsterdam, 1948. Gebonden, 173 pag., geillustreerd, met stofomslag. Bestelnummer: C2401. € 10 Boekverboden Myers, Robin and Michael Harris Fakes and frauds. Varieties of deception in print and manuscript. 2nd. edition, Winchester, 1996. Gebonden, 144 pag., geillustreerd. Zeven artikelen van: Lotte Hellinga: (false statements in 15th- cent. colophons), Michael Treadwell (false imprints in the London book trade 1660-1750), Michael Harris (alternative book trade in mid 18th cent. London), Joseph Levine (forgery in 18th cent. England), Nigel Ramsay (forgery and the rise of the London Scriveners Company), Nic. Barker (forgery of printed documents), Tom Davis (forged handwriting). Bestelnummer: C1830. € 18 Boekverboden Nederbragt, J.A. / P.H. Ritter jr. Beperkingen van drukpersvrijheid [reeks Pro en Contra] Baarn 1916.

32 pag. Bestelnummer: C1803 .

€9

Boekverboden Patriota, I. Advertissement aen alle goede inwoonderen en liefhebbers van dese Nederlanden [betr. het boekje Provisionele openinghe ...]. Z. pl., 1-7-1618. Plano, 1 blad. Knuttel, Verboden boeken, nr. 288. Het boekje 'Provisionele openinghe van verscheyden saecken, ghestelt in de Remonstrantie van den heer advocaet van Hollandt'. Z. pl., 1618, bevatte een vinnige bestrijding van de Remonstrantie van Oldenbarnevelt uit 1618. Auteur was waarschijnlijk Fr. Aerssens. De Staten van Holland verboden het boekje op 22-6-1618 als beledigend voor de regering en van Oldenbarnevelt. De steden Dordrecht, Amsterdam, Schiedam, Enkhuizen, Edam en Purmerend verklaarden zich tegen het verbod. In dit Advertissement nog tal van bijzonderheden, ondertekend: Ten ordonnantie van alle lief-hebberen I. Patriota. Bestelnummer: C3112. € 150 Boekverboden Roche, Emile La censure en Hollande pendant la domination Francaise (9-7-1810 - 16-11-1813). Gravenhage / Paris, Daamen / Arnette, 1923. Gebonden in half marokijn, 265 pag. Dissertatie met los katern stellingen. Bestelnummer: C3150. € 80 Boekverboden Sauvy, Anne Livres saisis a Paris entre 1678 et 1701. 's Gravenhage, 1972. Gebonden, 430 pag., geillustreerd, met stofomslag. Dit betreft 1114 titels die alle zeer uitvoerig worden toegelicht (pp. 78-351). Veel Nederlandse drukken en drukken met imprint Keulen. Bestelnummer: C2399. € 15 Boekverboden Sepp, Chr. Verboden lectuur. Een drietal indices librorum prohibitorum toegelicht. Leiden, 1889. Gebonden in half linnen, 286 pag. Bestelnummer: C2523. € 48 Boekverboden Simons, David De vrijheid van drukpers in verband met het Wetboek van Strafrecht. 's Gravenhage, Belinfante, 1883 [dissertatie]. Linnen band met goudopdruk, 13+221 pag. Met opdracht van de auteur in handschrift. Bestelnummer: C2983. € 60 Boekverboden Sitter, Lamoraal Ulbo de De drukpers als middel tot misdrijf. Groningen, Wolters, 1869 [dissertatie]. Gebonden in wit linnen, (8)+215+20+(12) pag. Band iets smoezelig. Over het gevaar om door middel van de drukpers de publieke opinie te beinvloeden. Bestelnummer: C2988. € 28 Boekverboden Utrecht, Jan van [pseudoniem]

Tweede briev van Jan van Utrecht, over het voorgevallene met twee boekverkopers tot beter verstand van het so genaamd Echt Relaas. Amsterdam, Keyzer/Demter/Schuurman, [1781]. Zonder omslag, (2)+57 pag. Knuttel 19883. R.M. van Goens had langs slinkse weg de Utrechtse boekhandelaars J.B. Wildt en G.T. van Paddenburg willen betrappen op het verkopen van verboden anti Orangistische pamfletten of periodieken. Hierover verschenen diverse pamfletten (Knuttel 19877-19887). Bestelnummer: C2119. € 125 Boekverboden Weekhout, Ingrid Boekencensuur in de Noordelijke Nederlanden. De vrijheid van drukpers in de zeventiende eeuw. Gravenhage, 1998. Ingenaaid, 580 pag., geillustreerd. Doorwrochte studie, gebaseerd op materiaal van de Staten Generaal en Hof van Holland, en van de steden Rotterdam, Deventer en 's Hertogenbosch. Bestelnummer: C2402. € 16 Boekverboden Wolf, Mariette Vrijheid onder druk. Een beeld van de persvrijheid in Nederland. Amsterdam, 1989. Ingenaaid, 111 pag., geillustreerd. Publicatie bij een tentoonstelling in het Nederlands Persmuseum. Bestelnummer: C2398. €6 Boelen / Abbink Boelen, A.P.T. Memorie van grieven, zijne excellentie den opperbevelhebber der land- en zeemacht beoosten de Kaap de Goede Hoop, mr. Pieter Mijer, G.G. van Ned. Indië [...] aangeboden. Soerabaya, J.H. Rosemeier, 1867. Ing., zonder omslag, (6)+44+(14) pag. Antonius Petrus Theodorus Boelen, 32 jaar was 1e- luitenant bij de Oost-Indische Kavallerie en had ruim 13 jaar zijn land gediend. In 1862 wordt hij -nog 1e- luitenant- ontboden bij majoor L.A. Abbink te Salatiga. Deze knoopte een particulier gesprek aan met Boelen 'van hoogst teederen aard', dat echter niet de door Abbink gewenste gevolgen had. Kort daarop werd Boelen overgeplaatst, maar Abbink bleef hem 'vervolgen' o.a. met de instructie zijn naam niet te tekenen als 'Ant. Boelen' maar 'A. Boelen'! In 1865 speelde er een zaak in Sumanap (Madura) waarbij Boelen het opnam voor een dood gemartelde inlander. In 1866 werd hij door de G.G. ontslagen als instructeur te Sumanap. Daarna werd hij door Abbink niet meer geschikt geacht voor bevordering. Over deze beslissing doet Boelen zijn beklag bij de gouverneur generaal. In de bijlagen o.a. een brief van W.G. Camphuijnder over de dood van de Madoerees. Bestelnummer: C0562. € 125 Boer, P. de Boer, P. de Rumoer om P. de Boer. De Bond van mobilisatie-invaliden en van hunne nabestaanden en de Stichting De Nederlandsche Soldaat, in hun strijd voor de rechten van de gewezen dienstplichtigen en voor de nabestaanden van dienstplichtigen. Drachten, 1953. Ingenaaid, 48 pag., geillustreerd. Pieter de Boer te Drachten is tijdens de mobilisatie 1914-1918 invalide geworden en heeft in 1925 met andere slachtoffers een Bond opgericht om militair pensioen te verkrijgen. In 1949 werd hij als voorzitter gearresteerd wegens verduistering van gelden uit de pensioenenpot. Met: begeleidende gestencilde brief. Bestelnummer: C2742. € 12

Boes, Beute, Beijers Siezen, Bert Spijkers in de spaarpot. De dubbele moord van Schagen. Schoorl, 1996. Gebonden, 154 pag., geillustreerd. Jansje Beute-Stoel dreef een winkeltje in comestibles in Schagen. Bij haar in huis woonde ook haar nichtje Anna Beijers. Beiden werden op een avond in augustus 1894 vermoord. Dader bleek de 18 jarige buurjongen Klaas Boes. In januari 1895 werd hij tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. In 1922 kwam hij vrij en hij zou in 1956 overlijden na vele jaren een pension te hebben gehad. Bestelnummer: C1310. € 20 Boeventaal Endt, Enno en Lieneke Frericks Bargoens woordenboek. Kleine woordenschat van de volkstaal, 2e- vermeerderde druk, Baarn, Th. Rap, [1974]. Gebonden, 195 pag. De eerste druk, met 2000 lemma's dateerde uit 1972. De tweede druk, met 2250 lemma's, verscheen twee jaar later. Bestelnummer: C1184. € 20 Boeventaal Köster Henke, W.L.H. (voorwoord) De boeventaal. Zakwoordenboekje van het bargoensch of de taal van de jongens van de vlakte, in woorden, en zinnen alphabetisch gerangschikt. Dokkum, Schaafsma & Brouwer [1906]. Linnen band, 76 pag. Bestelnummer: C1726. € 60 Bogaart, J.A. van den --Twee extracten uit het confessieboek der stad Amsteldam, raakende Jan Adriaansz. van den Bogaart, Rotterdam, D. Munnikhausen, 1749. Zonder omslag, 16 pag. Knuttel 18232. Extracten dd. 25-6-1749 en 30-6-1749 uit de verhoren van Jan Adriaansz. van den Bogaart, van Amsterdam, oud 30 jaar, makelaar. Hij zou op 16 juni in de herberg De Papegaaitjes op de Pijpemarkt in gezelschap van eene Hendriks uit de Elandstraat en een verfkoper Tichelaar gezegd hebben dat de stadhouder 'niemendal' is en dat de burgemeesters de 'souverainen van den lande' zijn. Een gedicht op de vreede, door Laurens Hoen, is daar toen door hem voorgelezen. Hij zou ook gezegd hebben dat hij wel 8000 tekenaars had voor de heer Corver en dat prinses Carolina 'haar wel van een bedelaar kan laten neuken, die dan onze stadhouder zoude zijn'. Bij de verhoren ontkent hij vrijwel alles. Bestelnummer: C0519. € 95 Bogaert, J.W. / C. Lenaertsz --Copie van de requeste, confessie en de sententie van Jan Willemsen Bogaert, oud-schepen der stad Amsterdam. Haarlem, Adriaan Rooman, 1629. 4°, zonder omslag, (8) pag., drukkersmerk op titel. Deels gedrukt in civilité. Knuttel 3937, Tiele 2319. Jan Willemsz. Bogaert, oud schepen van Amsterdam, geboren te Wesel heeft zonder opdracht daartoe, een request ingediend bij de Staten van Holland over het aantal waardgelders in de stad. Dit veroorzaakte grote commotie. Op 31-1-1629 werd hij door het Amsterdamse gerecht veroordeeld tot een boete van F2000 en het vragen om vergiffenis. Bij weigering zou verbanning uit Amsterdam volgen voor twee jaar. Een van de medestanders van Bogaert wordt met naam genoemd: Karel Leendertsz of dr. Karel.

Bestelnummer: C0485.

€ 75

Bogaert, J.W. / C. Lenaertsz Leenaertsen, Carel Copie vande remonstrantie die by abuys van verscheyde persoonen genaemt werdt Deductie, overghelevert beneffens de requeste der medeborgheren van Amstelredamme (...) inde vergaderinge van (...) Staeten van Hollandt. Haarlem, A. Roman, 1629. 4°, (16) pag. Zonder omslag. Knuttel 3936. Hierin tevens de sententie d.d. 27-1-1629 waarbij dr. Carel Lenaertsz, geboren te Amsterdam, levenslang uit de stad wordt verbannen, vanwege zijn 'injurieuse, schandaleuze en calumnieuse remonstratie' over het aantal waardgelders in de stad. Bestelnummer: C2537. € 60 Bokkerijders Bekman, Bernard Kapitein der Bokkerijders. Heerlen, 1949/1950. 213 pag., gebonden. Beschrijft het leven van Joseph Kirchhoffs of Kerkhoffs. Bestelnummer: C1876. € 25 Bokkerijders Blok, Anton De Bokkerijders. Roversbenden en geheime genootschappen in de landen van Overmaas (1730-1774). Amsterdam 1991. Gebonden, 461 pag., geillustreerd. Blok geeft in dit boek een collectieve biografie van ruim 600 personen die wegens lidmaatschap van de 'berugte bende' voor lokale rechtbanken verschenen. Bestelnummer: C0769. € 38 Bokkerijders Ecrevisse, P. De Bokkenrijders in het land van Valkenberg. Maastricht, 1943. 320 pag., gebonden. Peter Ecrevisse (1804-1879) was een Limburgs schrijver. Zijn 'De Bokkenrijders' verscheen in 1845. Dit is ongeveer de vijfde druk. Bestelnummer: C1877. € 28 Bokkerijders Eeden, Frederik van Het skelet, drama. Amsterdam, 1917. [Op omslag: De Bokkerijder of het skelet, drama]. 136 pag., ingenaaid. Bestelnummer: C1879. € 20 Bokkerijders Gierlichs, W. De geschiedenis der bokkerijders in het voormalige land van 's Hertogenbosch. Roermond, 1939. 4°, ingenaaid, 194 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2223. € 34 Bokkerijders Kerckhoffs, Henri Onschuldig opgehangen. Huisarts Joseph Kerckhoffs (24.10.1724-11.5.1772), vermeend bokkerijders-hoofdman, ten onrechte veroordeeld. Venlo, 1987. Ingenaaid, 111 pag., geillustreerd.

Joseph Kerckhoffs, chirurgijn te Herzogenrade, werd gedoodverfd als kapitein der Bokkenrijders en daarom ter dood gebracht. De geschiedschrijvende pastoor van Schaesberg, A. Daniëls, speelde daarbij een rol. Bestelnummer: C0208. € 18 Bokkerijders Lamberts Hurrelbrinck, L.H.J. Jozef Kerkhoffs, hoofdman der Bokkenrijders. Utrecht, [1927]. 320 pag., gebonden. Bestelnummer: C1870. € 50 Bokkerijders Lindekens, Ben Ze reden bij nacht. De mysterieuze gruwelhistorie van de bokkerijders. Amsterdam, 1974. Ingenaaid, 269 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2237. € 11 Bokkerijders Melchior, Juliaan De Bokkerijders, feiten en verhalen. Maasbree, 1981. Facsimile reprint naar de editie uit 1915. 341 pag., ingenaaid, met losse uitvouwbare kaart. Juliaan Melchior (1848-1920) was onderwijzer en schoolopziener en publiceerde over de Limburgse geschiedenis. Bestelnummer: C1878. € 18 Bokkerijders Pijls, H. De Bokkerijdersbende met de doode hand. Sittard, 1924. 126 pag., geillustreerd, ingenaaid (door H. Ritzen). De auteur was burgemeester van Schinnen. Bestelnummer: C1880. € 38 Bokkerijders Ponten, Josef De Bokkerijders. Gravenhage, [1944]. 156 pag., gebonden. Vertaling door F. Engler van 'Die Bockreiter'. Bestelnummer: C1871. €9 Bokkerijders Ramaekers, G. en Th. Pasing De woeste avonturen van de Bokkerijders. 4e druk, Heerlen, 1973. 183+15 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1872. €6 Bokkerijders Russel, Jos De rooverbenden in de landen van Overmaas, Brabant, Holland en aan den Rijn, in de vorige en in het begin der tegenwoordige eeuw. Maastricht, Jos Russel, [1877]. 197+(2) pag., gebonden in half linnen. Bestelnummer: C1874. € 125 Bokkerijders Sleinada, S.J.P. [= J.A. Daniels ]

Oorsprong, oorzaeke, bewys en ontdekkinge van een godlooze bezwoorne bende nagtdieven en knevelaars binnen de landen van Over Maeze (...) met een nauwkeurig getal der geexecuteerde en vlugtelingen. z. pl., 1779, facsimile herdruk, Maastricht, Schrijen, [1971]. 100 pag., gebonden met stofomslag. F.L. Augustus, Sleinada een onbetrouwbare bron voor de historie van de Bokkerijders, Werken L.G.O.G. 14, Maastricht, 1990, pag. 96. Bestelnummer: C1873. € 48 Bokkerijders Speetjens, Jose Limburg. Land van de Bokkerijders. Mythe, historie, fictie. Beek 2006. Oblong, 420 pag., gebonden met stofomslag, geillustreerd. Bestelnummer: C1875. € 35 Bonaparte [Magen, Hippolyte] Les deux cours et les nuits de St.-Cloud, moeurs, debouches et crimes de la famille Bonaparte. Londen/Brussel, Jeffs/Briard, 1852. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 123 pag. Exemplaar als nieuw. Over bordelen, maitresses, verkrachtingen, incestuele relaties, orgien etc., van Napoleon Bonaparte en zijn familieleden. Bestelnummer: C2016. € 75 Bonhomme, Jean --[Gedrukte brief van Gecommitteerde Raden van de Staten van Holland aan de dorpen en gerechten van Holland, dd. 's Hage 26 juni 1794]. Folio, zonder omslag, 2 pag. Waarschuwing dat Jean Bonhomme, enige jaren gewoond hebbende te Rotterdam, uit Holland is verbannen en zich dus niet in de dorpen en gerechten mag ophouden. Bestelnummer: C0784. € 30 Bont, de Bogendorf Rupprath, Cynthia von Schout Willem de Bont and his dog Tyter: scandal, satire, sacastic songs and paintings. Volume I and II, [Leiden] 2006 [dissertatie]. Ing., 2 delen, 156+511 pag., geillustreerd. Met los blad stellingen en aantekeningen betr. de oppositie tijdens de promotie van D.J. Noordam Imposant interdisciplinaire studie; naar aanleiding van de ontdekking van twee schilderijen van Jan Miense Molenaer voorstellende het ziekbed en de begrafenis van een hond. Dit bleek de hond van de Leidse schout De Bont die in 1634 werd begraven, een pompeuze begrafenis die een groot schandaal veroorzaakte en een dankbaar onderwerp vormde voor satire. Zo maakte ook Vondel een hekeldicht op deze gebeurtenis. Bestelnummer: C1500. € 125 Bordereau, Renee de Bordereau, Renée Geschiedenis van Reneé Bordereau, genoemd Langevin, betrekkelijk haar militaire leven in de Vendée, opgesteld door haar zelve. Uit het Fransch vertaald, Dordrecht, Blussé, 1815. Origineel karton, 12+65 pag., geillustreerd met een portretgravure op de titel en een plaat in omtrekgravure. Saalmink pag. 266; Saakes 6 (1815) pag. 110. Renée Bordereau (1770-1828), bijgenaamd l'Angevin (= uit Angers of uit Anjou) was een Francaise die als royalistisch ruiter in 1793 meevocht in het leger van Charles Melchior Artus de Bonchamps tegen de Franse revolutie. Ze zou met eigen hand twintig tegenstanders

hebben gedood en onder haar leiding werden zeshonderd republikeinse soldaten in de rivier gegooid. Zij publiceerde haar 'memoires' in 1814. Dit is de Nederlandse vertaling daarvan. Bestelnummer: C1357. € 295 Bos / Lurkus Philotheorus [= pseudoniem voor J.H.Milet] Ouderwetsche gedagten gesteld tegen de nieuwerwetsche opinie dat jure batavo dochters boven de twintig jaren, in 't stuk van troubeloften en huwelyk, niet zouden wezen meerderjarig. Middelburg, J. Ooms, 1805. 4°, 30 pag. De 'gedagten' hebben betrekking op een zaak voor het Gerechtshof van Zeeland tussen de meerderjarige vrouw A.P. Bos uit Middelburg, en de meerderjarige man D. Lurkus, ook uit Middelburg. Bestelnummer: C0031. € 40 Bosch, P. van den Vinkeles, R. Prent: ''t lijk van den eerw. P. van den Bosch mishandeld' [november 1787], gravure door R. Vinkeles 1798 naar J. Buys. 15x9 cm. Muller, Hist. 5046. Van den Bosch was een Leids Remonstrants emeritus predikant met patriotse ideeën. Te Zoetermeer werd zijn lijk mishandeld. Bestelnummer: C2643. € 30 Boterhandel Hylkema, H.B. Gedenkboek van de Vereeniging tot bestrijding van knoeierijen in den boter- en kaashandel, 1885-1914, Wolvega 1933. Gebonden, 377 pag., geillustreerd. De 'knoeierijen' bestonden uit bedrog in de boterhandel, te weten het leveren van onechte boter als echte. Zo werd kunstboter uit de fabriek 'de Pales' te Amsterdam naar Indië vervoerd en daar verkocht als echte Delftsche boter. De vereniging werd in 1914 opgeheven. Bestelnummer: C0752. € 24 Bouricius [Bouricius, L.G.] Verhaal van het gevecht der kanonneerbooten n° 41 en 42 bij het Hazegras op den 5-8-1831. Leeuwarden, Suringar, 1832. Zonder omslag, 29+(2) pag. Knuttel 26789, 26289a. Brochure geschreven door Gerard Bouricius (1796-1863) waarbij hij luitenant ter zee 1eklasse Jan Frederik Daniel Bouricius verdedigt die samen met H.J. van Maldeghem bevel voerde over twee kanonneerboten bij Sluis. In een bespreking in de Vaderlandsche letteroefeningen (oktober 1832) van Durand's 'Dix jours de campagne' was geschreven dat beide boten verbrand waren en het Hazegras in handen van de Belgen was gebleven. Dit was onjuist. Andere namen: kapitein Van Hopbergen, matroos C. Schouterman, adelborst J,N, Huijs, off. gezondheid L.N. de Kruijff, konstabelsmaat F.J. Schnertzel, Lustenhouwer, matroos A.Juweel, marinier De Krijger, stuurman L. Scheps, matroos P. Scheurkogel, matroos J. van der Vliet. Bestelnummer: C1824. € 125 Bouricius / Van Haersma -Deductie aan [...] Staten van Friesland voor vrouwe R.M. Lycklama a Nyeholt, wed. wylen de heere M. van Bouricius, in leven Grietman over Aengwirden voor haar zelfs en als moeder

[van...] haar dogter D.C. van Bouricius, en voorts vervangende een merkelijk aantal van stemgeregtigde ingezeetenen van de Grietenye Aengwirden. Tusschen de praetendenten van 't volmagtschap ten landsdage van de Grietenye Aengwirden, voor den jaare 1761. z. pl. [1761]. Folio, zonder omslag zoals verschenen, (2)+23+(20) pag. Kwestie over stemgerechtigheid voor de goederen te Terbant, Lunjebirdt en Gersloot, alle onder Aengwirden. O.a. had kapitein C.M. van Haarsma een huis gebouwd op grond van de weduwe van Bouricius, waarover zij hem op 26-1-1761 sommeerde het af te breken. Bestelnummer: C1674. € 80 Bouwens Bouwens, R.L. R.L. Bouwens, lid van de gewezene Commissie van vier-en-twintig, tot onderzoek naar het politiek en finantieel gedrag der leden en ministers van het voorige bewind, aan zyne committenten. Amsterdam, erve C.N. Guerin en W. Vermandel, 1797. Gebonden in halfleer, 630 pag., met 3 tabellen. Mooi exemplaar. NNBW III pag. 161. Mr. Reynier Leendert Bouwens (1754-1798) was patriotsgezind lid van de Amsterdamse vroedschap. In 1787 werd hij door de stadhouder afgezet en verliet het land. In 1789 werd hij gebannen, maar in 1795 in zijn functie als ontvanger van het maalloon hersteld. Op 25 juli 1795 verklaarde hij zich bereid lid te worden van een commissie van 24 leden tot onderzoek van het politiek en financieel gedrag van de verdreven oude regenten. Deze commissie werd echter op 21 januari 1796 ontbonden en tot zes leden teruggebracht waartoe Bouwens niet meer behoorde. Hij protesteerde hiertegen met kracht en verantwoordde zich in dit dikke boek 'aan zyne committenten' waarin hij een groot aantal stukken publiceerde die hij als lid van de commissie was machtig geworden. Het boek maakte veel opgang, binnen enkele maanden verscheen een tweede druk. Intussen werd Bouwens beschuldigd lasterlijke uitlatingen gedaan te hebben tegen Pieter Paulus, iets wat in de Nationale Vergadering veel verontwaardiging opriep, maar dat door de dood van Paulus doodbloedde. Al met al schijnt Bouwens een lastig man te zijn geweest. Bestelnummer: C1207. € 150 Bouwens Redelinghuijs, J.H. Verzameling van authentieke en andere stukken betreffende de zaak tusschen Johannes Henricus Redelinghuijs aan de eene en Pieter Paulus en Reindert Leendert Bouwens aan de andere zijde. Amsterdam, P.E. Briet, 1796. Origineel sierpapier omslag, 8+135 pag. Niet in Knuttel; NNBW III 161 (Bouwens) De laster die R.L. Bouwens had geuit tegen Pieter Paulus wekte veel verotnwaardiging bij de Nationale Vergadering. Bouwens beweerde slechts te hebben naverteld wat de Kaapse avonturier J.H. Redelinghuijs hem had meegedeeld. In dit geschrift verdedigt Redelinghuijs zich tegen de lastercampagne. Bestelnummer: C1761. € 150 Brade, W.C. S. Memorie betrekkelyk de wederregtelyke intrekking van de benoeming van den ingenieur directeur der Hollandsche ijzeren-spoorweg-maatschappij op den 7 den December 1838. Eerste stuk, Amsterdam, S. de Grebber, 1839. Ing., 8 pag. Bespreking door S. van de in de titel genoemde memorie, opgesteld door W.C. Brade, die op 7 december 1838 niet benoemd was als ingenieur-directeur van de H.Y.S.M. Brade was met L.J.J. Serrurier en R. le Chevallier, initiatiefnemer voor de spoorwegmaatschappij geweest, maar men achtte hem o.a. 'te ongemakkelijk van humeur'. Bestelnummer: C0283. € 15

Brakel, Pieter / J.E. de Witte --De voornaamste levensbyzonderheden van Pieter Brakel, boomkweker te Boskoop, thans gevangene op de Voorpoorte van den Hove van Holland, voornamelyk met betrekking tot de daad over welke hij daar ter plaatse gedetineerd is. 3e- druk, Amsterdam etc., Conradi etc. [1782]. Ing., 16 pag. Knuttel 20023 (eerste druk). Pieter Brakel, geboren te Boskoop, 28 jaar, was eerst tuindersknecht bij zijn oom Jan van Es en begon later voor zichzelf. Toen hij twintig jaar oud was trouwde hij de dochter van een oude, rijke warmoezier uit Gouda. In afwachting van diens erfenis kocht hij land, maar zijn vrouw overleed zodat de erfenis niet kwam. Hij begon een lucratieve handel in bomen met Engeland, maar door de Engelse oorlog stokte dat, mede omdat vervoer via Ostende te duur bleek. In Brouwershaven leerde hij de voormalige vrouw van Jacob Cato Kamerling kennen, leerde van haar hoe mensen te bedriegen, maar zij wees een huwelijksaanzoek af. Hij kocht een kopieerpersje en besloot een poging te doen om de uitgeloofde premie van F14.000 voor het aanbrengen van een landverrader te bemachtigen. Daartoe deed hij of hij spionnen kende en voor hen brieven en andere papieren moest bezorgen. Deze papieren toonde hij de raadpensionaris Van Bleiswijk die hem eerst geloofde. Brakel leerde de vaandrig De Witte kennen die de batterij Den Os op Schouwen bestierde, en liet hem een tekening maken van alle batterijen en bolwerken op Schouwen. Deze tekening bracht hij naar Van Bleiswijk en De Witte werd gearresteerd als landverrader. Toen deze tijdens verhoren meedeelde dat hij de tekening voor Brakel gemaakt had en niet voor de Engelsen, werd Brakels bedrog ontdekt en werd ook hij gearresteerd. Later zou Brakel tot tuchthuisstraf verbannen worden en nog eens ontvluchten uit het Goudse tuchthuis (vgl. J.D. Lafeher, De ontsnapping van Pieter van Brakel uit het tuchthuis van Gouda, De Schatkamer 6 (1992) afl. 3). Bestelnummer: C0483. € 225 Brakel, Pieter / J.E. de Witte --Request ten behoeve van P. Brakel en den vaandrig De Witte, uit vergelyking van hunne misdaaden met de zwaardere wanbedryven van Louis hertog van Brunswijk Wolfenbuttel. Om te dienen tot een vervolg op de levensbeschrijving van gem. hertog. z. pl. z. j. [1784]. Ing., papieren omslag, (4)+54 pag. Knuttel 20799 Request, ondertekend 'N. Volksstem', oorspronkelijk bedoeld als een vervolg op een levensbeschrijving van de hertog van Brunswijk en opgesteld toen de hertog nog in het gouvernement van Den Bosch was. Veel bijzonderheden over Brakel en De Witte die een aanvulling vormen op de brochure 'De voornaamste levensbyzonderheden ...' uit 1782. Bestelnummer: C0709. € 150 Bredenburg Jr, Johannes Bredenburg jr., Johannes Scherm voor de stekende zon der Amsterdamsche mennisten, of verdediging der verdraagzaamheid, tegens de (...) misduidingen van dr. Herm. Schijn en L. Bidloo. Rotterdam, P. v.d. Veer, 1701. 4°, blanco omslag, 12 pag. Knuttel 14647a. Johannes Bredenburg jr. (...-1703) was doopsgezind en nam deel aan de twisten tussen de Zon-isten en Lam-isten, twee richtingen binnen de Doopsgezinden, vooral te Amsterdam. Bredenburg was daarin voorstander van de verdraagzaamheid, o.a. door hem geuit in het hier aangeboden gedicht. Aan Bredenburgs kant stonden Corn. van Hoek en W. Suderman. Hun opponenten waren vooral Herman Schijn en Lambert Bidloo. In 1742 zou het 'Scherm voor de stekende zon' nog eens herdrukt worden. Bestelnummer: C2710. € 175

Breijl, H. --Memorie voor de klassis van Zevenwouden in cas van revies, contra H. Breijl. Ingeleverd aan de Hoog Eerw. Sijnode van Vriesland op den 21 Julij 1807. Leeuwarden en Franeker, J.W. Brouwer en D. Romar, 1807. Papier omslag, 47+(28) pag. S.D. van Veen, Aanvullingen (...) op Romein's Naamlijst, (1892), pag. 81. Henricus Breijl (1772-1842) was predikant te Ursem van 1797-1802, Terkaple 1805-1809, Midsland op Terschelling 1809-1818 en te Oost Vlieland 1818-1833. Over de beroeping in 1805 te Terkaple ontstonden problemen. Breijl was in 1802 te Ursem afgezet als predikant 'wegens gebeurtenissen zoo onrein, zoo het kuisch oor ketsende dat de Klassis van Hoorn niet dan blozende van schaamte op dezelve kon wederzien.', Breijl was daarna als matroos in 's lands dienst gegaan op de galei 'De Zeeduivel' en had zich daarna te Harlingen gevestigd en zich goed gedragen. In 1805 bleek de classis van Zevenwolden toch niet accoord met de beroeping van Breijl te Terkaple. Bestelnummer: C1728. € 60 Breugel, Johan --Sententie by den raedt van State der Vereenighde Nederlanden ghearresteert tegens Johan Breugel, voor desen commijs van den ghewesen ontfanger generaal mr. Philips Doublet, den elfden December 1668. 's Gravenhage, H. v. Wouw, 1668. 4°, ing., (10) pag. Knuttel 9689. Breugel, gevangen gezet in Den Haag maar daarna ontvlucht, had bekend te hebben gefraudeerd met gelden van 's lands militie. Met de verduisterde gelden heeft hij o.a. lijfrentebrieven voor zijn kinderen gekocht, de hypotheek op zijn huizen aan het Voorhout en Veerkay afgelost. Bij zijn vlucht uit de Voorpoort was hij geholpen door Judith Niemans, dienstmaagd. Genoemd worden: de commiezen Van Leeuwen, Hodenpijl, ontvangers Paauw, Joost Hagel en Van Volbergen en de rentmeester Gijsbert Pieck van Tienhoven. Hij werd bij verstek voor eeuwig verbannen uit de Verenigde Nederlanden en zijn goederen werden geconfisceerd. Bestelnummer: C0474. € 75 Brienen, Leendert Booij, C. e.a. Het arbitraal vonnis inzake 'Arona' contra L. Brienen, als antwoord op de brochure van het onvindbare comité 'ter behartiging van het recht en ter bestrijding van den zwendel', welk comité naar men zegt bestaat uit den Heer ? Leendert Brienen, Regentesseplein 27, directeur van de H.A.C.O. (Handels-, Assurantie- en Crediet Onderneming) ['s Gravenhage 1929]. Origineel bedrukt omslag, 25 pag. Leendert Brienen was van ca. 1923 tot 1928 directeur of directeur/eigenaar van de Onderlinge Verzekerings Bank 'Arona' te 's Gravenhage. Er ontstonden financiele moeilijkheden, hij droeg het directeurschap over aan B. Bruinink en eiste ca. F7000,betaling. In een arrest van het Haagse Gerechtshof dd. 29-11-1928 werd Arona veroordeeld tot betaling. Daarna werd toch besloten tot een arbitrale uitspraak (arbiters: L.J. Cammel, C. Booij en L.J.H. van Zon). Deze uitspraak luidde dat men niets schuldig was aan Brienen maar dat Brienen F19000,- schuldig was aan Arona. Daarop publiceerde Brienen een 'schunnige brochure' tegen Bruinink en de commissarissen van Arona (W.J. Wubben, J.H. Frommé, A.W. Notterman en P.G. van Rijn). Daarop antwoordt Booij e.a. in deze brochure. Toegevoegd: Vlugschrift no. 1,2 en 3, drie brochures van 4 en 1 pagina elk, dd. 1929, die opnieuw de zaak Brienen versus Arona betreffen, tevens het wangedrag van een vroeger personeelslid van Arona: H. Stikkelorum, een zekere H.A. Kooman, hoofdredakteur van de 'Vraagbank', 'een blad vol misleiding' en over mr. J.A. Roseveldt, de 'beruchte oud Utrechtse advocaat'.

Bestelnummer: C1299.

€ 150

Brinkman [Blarkom, Jan van (red.)] Verzameling van criminele stukken betrekkelyk zekeren misdadigen en jongst geexecuteerden binnen de stede Beverwijk, den 1ste February 1800, Alkmaar / Amsterdam, van Harencarspel / Brave. [1800]. 2+138+2 pag., origineel karton (rug beschadigd). Buijnsters pag. 42; Buisman 2202 (met titel 'Alle de judicieele stukken en bijlagen ... in de zaak contra Bruin Brinkman, Alkmaar/Amsterdam 1800). Bundel van 28 stukken betr. de rechtszaak tussen Jan van Blarkom, baljuw van Beverwijk, tegen Bruin Brinkman, geboren Velsen, 32 jaar, tuinder en daghuurder te Beverwijk, dd. 1799-1800. Brinkman had op 16-11-1799 brand gesticht in de boerderij van Symen Bruins, in gebruik bij Gerrit Duinhoven en diens vrouw Petronella de Vries. Brinkman was hier in 1799 inwonend. Tijdens de verhoren kwam tevoorschijn dat hij begin 1795 zijn zuster Aaltje Claase Brinkman, haar partner Gerrit Janse Nunninks en hun 8 jarige dochter Maartje Gerrits Nunninks te Assendelft waar zij woonden had vermoord. Getuigen van e.e.a.: Catharina van Brakel (gehuwd Thijs Rademaker), Cornelis van der Peet, Hendrik van Amersfoort, Jan van Tune en nog vele anderen. Op 29 januari 1800 werd Brinkman veroordeeld tot radbraking op het schavot, onthoofding en tentoonstelling van het lijk. Het college van rechtsoefening bestond uit de heren Van de Velde, Flentrop, de Wolf, Stumphius, Beekman, Smalbraak en Schoehuizen. Bestelnummer: C0038. € 150 Broekhuijs Karel (= jhr. mr. J.J.W. Pompe van Meerdervoort). Broekhuijs ontmaskert door mr. Karel, z. pl., z. j. [1916?]. 24 pag., origineel karton, geillustreerd. Niet in NCC. Jhr. mr. J.J.W. Pompe van Meerdervoort (1865-1940) kreeg in 1916 ontslag als bediende bij de beruchte zaakwaarnemer Broekhuijs te Rotterdam. Onder het pseudoniem mr. Karel publiceerde hij een brochure over de werkzaamheden bij Broekhuijs. Hij verwijt Broekhuijs o.a. negatieve berichtgeving over de stoffenhandelaar K.G. Monfrooy en over de commissaris van politie te Den Bosch. Verder deelt hij nog een groot aantal streken van Broekhuijs mee en eindigt met de mededeling dat het wenselijk zou zijn als hij 'voor goed uit de samenleving werd verbannen'. Het boekje bevat een fotoportret van Broekhuijs en was de bron voor het toneelstuk 'Pomarius' van C.P. van Rossum. Bestelnummer: C0125. € 45 Broekhuijs Bonten, Nico Nieuwe serie misdaden gepleegd door Broekhuijs-Pomarius, meegedeeld door Nico Bonten, 7e- druk, 23ste-, 24ste- en 25ste- 1000-tal. Rotterdam, Morris, [1918]. 48 pag., origineel bedrukt papieren omslag. Olievlek door het gehele boekje. Op titelpagina fotoportret van Broekhuijs. De auteur, Nico Bonten, was van 1909-1910 en van 1912-1916 werkzaam op kantoor bij Broekhuijs. Broekhuijs was sedert 1903 werkzaam als 'gentleman-zaakwaarnemer' en verleende hulp aan 'rechtzoekenden, afgedwaalden en gefailleerden'. Hij had een groot en lucratief kantoor, volgens Bonten echter met veel te hoge exploitatiekosten. Broekhuijs werd zeer populair in 1913 dankzij zijn Berckhout-feuilletons in het Rotterdamsch Nieuwsblad. Toen medewerker jhr. mr. J.J.W. Pompe van Meerdervoort in 1916 ontslag kreeg publiceerde deze de onder het pseudoniem mr. Karel verschenen brochure 'Broekhuijs ontmaskerd'. Naar aanleiding daarvan schreef mr. C.P. van Rossum het toneelstuk 'Pomarius'. De hier aangeboden brochure van Bonten is een vervolg op het werkje van Pompe. Bestelnummer: C0112. € 45

Broekhuijs Broekhuijs, W. Herinneringen van Willem Broekhuijs junior. 2e druk, Rotterdam, Handelsprotector, [ca. 1923]. Gebonden in geheel linnen, 86+(1) pag., (los in band). Zeldzaam, niet in NCC online. Bundel van 8 verhalen en een slotbeschouwing van de Rotterdamse 'oplichter' Willem Hendrik Broekhuijs (1883-1926) geschreven in de tijd dat hij nog zaakwaarnemer was. Bedoeld als zelfrechtvaardiging en als een soort reclame voor zijn rechtskundig adviesbureau. Zie voor Broekhuijs het uitvoerige artikel van G. van Veldhuizen, Beelden van Broekhuijs, in Rotterdams Jaarboekje 1999 pag. 388 e.v., waarin deze ook uitvoerig ingaat op de rol van deze bundel Herinneringen voor de roman Karakter van Borderwijk. Bestelnummer: C3009. € 125 Broekhuijs Iependaal, Willem van [= Willem van der Kuik] Lord zeepsop, Bussum [1952]. Gebonden, met stofomslag, 227 pag. Vervolg op het bekende boek 'Polletje Piekhaar' van Van Iependaal, het verhaal van een schooiertje in Rotterdam. In dit vervolg leert Polletje binnen de mazen van de wet te blijven, als bediende bij 'de bekende Broekh...', aldus de flap van het boek. In het boek wordt hij Broekhorst genoemd, maar bedoeld zal zijn Broekhuijs, de Rotterdamse 'gentlemanzakenwaarnemer'. Bestelnummer: C0942. € 15 Broekhuizen Broekhuizen, D.J. Schijn en wezen der Reinilda-huizen. Bijgewerkt artikel, verschenen in 'De Schoolbode' dd. 18 septemeber en 2 oktober 1926. Den Haag [1926]. Ing., 38 pag., geillustreerd. De Haagse D.J. Broekhuizen trok in 1926 scherp van leer tegen het katholiek onderwijs in ons land. Hij deed dit in een aantal artikelen in het socialistische periodiek 'De Schoolbode' en bundelde deze artikelen later in door hem zelf uitgegeven brochures. Het Haagse Reinildahuis aan de Assendelftstraat 42 (vroeger Nieuwstraat 23) moest het speciaal ontgelden. Namen: pastoor Witteman, 'mevrouw' Gr. Klose, mevrouw M. van Lennep, pater Van Ginniken, mej. M. Albers, mej. An. Huf, mej. M. Perquin, etc. Hilarisch is de beschrijving van een bezoek van een aantal 'ketter-moeders' van kinderen uit het Haagse Reinildahuis aan de moeder van 'mevrouw' Van Lennep op het buiten Het Manpad onder Heemstede. Bestelnummer: C1511. € 30 Broekhuizen Broekhuizen, D.J. De 'biezondere' broederschool. Een gevaar voor de jeugd. Met ingezonden bijdrage over het celibaat door dr. J.A.H. v.d. Brink. Den Haag [1928]. Ing., 48 pag., geillustreerd, ietwat smoezelig exemplaar. Volgens het omslag 'Bijgewerkte artiekels verschenen in Het Vaderland Desember 1927'. Onderwerp: de toestand in de r.k. jongensschool, de St. Vincentius-school, Paramaribostraat 21, 's Gravenhage, zoals slechte voeding, bezuinigingen op verwarming, onzedelijk gedrag van de broeders. Namen o.a.: pater W. Witteman, de onderwijzer Leenders, oud-concierge M.E. Homs, J.A.H. van den Brink. Bestelnummer: C1587. € 30 Broekhuizen Broekhuizen, D.J.

Misdadig Rooms Nederland in woord en beeld en sijfer, of na 25 jaar kinderwetgeving [vervolg op 'Van 't roomse front geen nieuws'] Den Haag [1930]. Ing., 164 pag., geillustreerd. De auteur stelt in dit boekje wantoestanden van diefstal tot homoseksuele handelingen, in het r.k. opvoedingsgesticht Schiefbaan-Hovius of Groenestein aan de Loosduinseweg in Den Haag aan de kaak. Genoemd worden o.a. broeder Faler, broeder Piet van Laren, B.J. Grobben (president college van regenten), dr. J. van Dommelen, J.N.H. Bonte-van Dommelen, etc. Ook andere r.k. opvoedingsgestichten worden becritiseerd, zoals de Reinildahuizen. Bestelnummer: C1570. € 30 Brouwer, dr. Johan --Affiche: 'Schoonmaak aan onze Amsterdamsche universiteit (...) Bij het begin van dit jaar is (...) een lector in de Spaansche taal benoemd (...) dr. J. Brouwer. Wie is deze Brouwer?'. Publicatie van de NSB uit 1941 met o.a. de tekst dat Brouwer in 1922 veroordeeld was tot acht jaar gevangenisstraf wegens roofmoord. N.a.v. dit pamflet bedankte Brouwer voor zijn lectorschap, ging in het verzet en werd in 1943 geexecuteerd wegens de aanslag op het Bevolkingsregister. Eenzijdig bedrukt blad. 31,2x23,5 cm. Bestelnummer: C3516. € 225 Brouwer / Rooseboom --Korte deductie gedaan, maken ende [...] gecommitteerde Raden [...] overgegeven uyt den naem ende van wegen mr. Hendrick Brouwer, hooft-officier der stad Leyden, impetrant in cas van revisie ter eenre, op ende jegens den advocaat mr. Reynier Rooseboom, eerst aenbrenger en nu gedaeghde in het voorschreven cas ter andere zijde [Den Haag 1679]. 4°, sierpapier omslag, 110+(2) pag. Rooseboom beschuldigde Brouwer van fraude. Er volgde een rechtszaak te Leiden die in hoger beroep kwam bij gecommitteerde Raden van Holland. Deze vernietigden de Leidse sententie en stelden Brouwer in het gelijk. Genoemde Leidenaars o.a.: Bastiaan de Koning, Abraham Oosters, ds. Jacobus Vertrecht en Simon Willemsz van Zijl. Bestelnummer: C0488. € 90 Bruce, S.J. --Deductie in de zaak van den luitenant-generaal S.J. Bruce, tegen den procureur-generaal aan het Hooge Nationale Gerechtshof. Amsterdam, H. Gartman, 1810. Ing., zonder omslag. (2)+114 pag. (incompleet: mist titelpagina en pp. 115-122.). Van Alphen 2079; NNBW I 483. Stewart Jean Bruce (1767-1847) was in 1809 door koning Lodewijk aangesteld tot bevelhebber van Walcheren. Toen de Engelsen in dat jaar in Zeeland landden trok hij zich terug en verklaarde zijn fort voor onverdedigbaar. De koning beschouwde dit als verraad, ontzette Bruce zonder onderzoek van alle door hem bekleedde ambten en royeerde hem van de lijst der ridders. De hooge militaire vierschaar veroordeelde hem op 18-12-1809 tot detentie. Koning Lodewijk kon zich hiermee niet vereenigen en op 9-6-1810 werd Bruce door het Hooge Nationaal Gerechtshof veroordeeld tot cassatie wegens plichtverzuim en ongehoorzaamheid. In 1814 zou Willem I dit vonnis herroepen op grond van incompetentie. Bestelnummer: C0585. € 35 Bruin, Andries de --De hoonende verdediging van Kaptein A. de Bruin ontmaskerd. Proefkundige gedachten over het zinken van 's lands oorlogschip De Unie en bespiegeling over 's lands tegenwoordigen toestand. In een brief van een vriend aan zijn vriend. z. pl., 1783. Zonder omslag, 20 pag.

Knuttel 20365 Kapitein Andries de Bruin was door de Hoogen Krijgsraad buiten dienst gesteld omdat hij 'onvoorzichtig, onoplettend en verward' had gehandeld, waardoor het schip De Unie was vergaan. In deze brief wordt de zaak uitvoerig beschreven, benevens de rol van de kapiteins De Vos van Havezaat en Kooy. Bestelnummer: C2140. € 90 Brunswijk-Wolfenbuttel, L.E. v. --Kort voorstel van het geene omtrent den overgang van Z.H. den heere L. hertog van Brunswyk, in dienst van de Republicq (...) is voorgevallen en vervolgens aanleiding heeft gegeven tot het passeren van zeekere acte tusschen (...) Prince van Orange (...) en Hertog van Brunswyk, op den 3-5-1766 aangegeaan. [Gravenhage, 1766]. Folio, 21 pag., zonder omslag. NNBW X 155-157. Lodewijk Ernst hertog van Brunswijk-Wolfenbuttel (1718-1788) was voogd over prins Willem V. Toen deze in 1766 meerderjarig werd verklaard kreeg de 'dikke hertog' F611.000 beloning voor zijn diensten. De pro-Franse patriotten partij trok hiertegen van leer, evenals Bentinck van Rhoon. In 1781 werd de stemming tegen Van Brunswijk steeds heviger en in 1784 werd hij het land uitgezet. Hierbij een gedrukte brief, folio, 2 pag., d.d. Gravenhage 31-10-1781 van de hertog aan de Staten Generaal, waarin hij meedeelt 'zeedert eenige maanden het onschuldig voorwerp van den quaadaardigsten laster geworden' te zijn. Bestelnummer: C1936. € 60 Bruyn, suikerraffinadeur C. de --Prent: 'Stoom balance', anonieme litho. Links een balans waarop wordt gewogen. Rechts de heer C. de Bruyn en zijn twee zoons. Midden onder 'Chez les marchands de nouveautes a Londres' [1834]. 20,5x27 cm. Muller, Hist. 6925. Middenboven de spreuk 'Een valsche weegschaal is den Heere een gruwel...'. Bestelnummer: C3567. € 75 Bruyn, suikerrafinadeur C. de --Prent: 'Stoom balance', anonieme handgekleurde gravure. In het midden twee balansen waarop wordt gewogen. Links de heer C. de Bruyn en zijn twee zoons, [1834]. 23x30 cm. Muller, hist. 6928 b. C. de Bruyn en diens zonen Henry en Martinus waren de eerste stoom-suikerraffinadeurs te Amsterdam. Zij werden 5-6-1834 veroordeeld voor het wegen van kisten ruwe suiker met een oude, door verlenging van een arm, vervalste balans. Rechts de in 1831 opgerichte raffinaderij De Vijf gebroeders, op de Baangracht bij de Passeerdersgracht. Geheel boven de tekst 'Een valsche weegschaal is den Heere een gruwel'. Bestelnummer: C3535. € 150 Bruystens, Hendrik Hallema, A. Jan Pietersz. Coen en de Rotterdamse familie Bruystens. Een onverkwikkelijk proces met tragischen afloop [krantenartikel in de rubriek 'Feuilleton' dd. 24-3-1935]. 1 blad. Artikel gebaseerd op 'Corte en waerachtige beschrijvinghe van de onrechtvaardighe proceduren ende wreede executie uytghevoert binnen Batavia [...] aen den persoon van den commandeur Heyndrick Bruystens', Rotterdam 1633.

Bestelnummer: C0591.

€ 12

Buat --Sententie van den Hove van Hollandt, Zeeland ende Vrieslandt, jegens den ritmeester Buat. Gepronuncieert den elfden October anno 1666. 's Gravenhage, Erven H.J. van Wouw, 1666. 4°, papieren omslag, (8) pag. Houtsnede op titel met de Hollandse leeuw in tuin. Knuttel 9423. Sententie in een geruchtmakende zaak wegens landverraad tegen Henry de Fleury de Coulan seigneur de Buat, bekend als ritmeester Buat. Hij werd in 1666 onthoofd door de beul Christiaan Hals. Van Lennep schrijft in zijn 'Elisabeth Musch' over deze gedrukte sententies, die voor vier stuivers te koop waren. Bestelnummer: C0486. € 75 Buat --Sententie van den Hove van Holland, Zeelandt ende Vrieslandt, jegens den ritmeester Buat, gepronuncieert den elfden October anno 1666. Na de copie 's Gravenhage, H.J. van Wouw, 1666. 4°, zonder omslag, (8) pag. Klein vignet in houtsnede op titelpagina. Niet in Knuttel, niet in STCN. Variant van dit vele malen herdrukt pamflet. De STCN beschrijft reeds negen verschillende exemplaren. Dit is een tiende variant (vingerafdruk als pamflet in UB Amsterdam (pfl. G. w. 20a)) maar met een ander vignet op titelpagina. Bestelnummer: C1267. € 95 Buat Luyken, Jan Prent: 'Henry de Fleury de Culan, heer van Buat, in den Haag onthalst, den 11 october 1666', gravure door Jan Luyken. 19x14 cm. Muller, Hist. 2252 (aldaar d.d. 10-10-1666). Bestelnummer: C2661. € 95 Buitenechtelijkheid Kniphorst, C.L. Gelijkstelling van onechte met echte kinderen is noodzakelijk! Assen, 1883. Zonder omslag, 4 pag. De auteur schrijft in deze brochure over de onrechtvaardigheid dat onechte kinderen lijden door het verkeerde gedrag van hun verwekkers. Bestelnummer: C1806. € 20 Buitenechtelijkheid Kok, J. Langs verboden wegen. De achtergronden van buitenechtelijke geboorten in Noord-Holland 1812-1914. Hilversum 1991 [Hollandse Studiën 27]. Ingenaaid, 176 pag. Bestelnummer: C1439. € 18 Buitenechtelijkheid Lokerse, Neeltje Lezing door Neeltje Lokerse 'Onderzoek naar het vaderschap'. Geschikt voor oud en jong, 4edruk, z. pl., [1907]. Ingenaaid, 82 pag., geillustreerd met portret van de schrijfster in Zeeuwse dracht. Biogr. wdbk. socialisme en arbeidersbeweging IV pag. 131-133.

Neeltje Lokerse (1868-1954) was ijveraarster voor de rechten van ongehuwde moeders en dienstboden. In 1901 kreeg zij zelf als ongehuwde moeder een zoon van haar Haagse werkgever S.J. Burghout die niet met haar wenste te trouwen. Er bestond toen geen mogelijkheid de verwekker in rechte aan te spreken. Om aandacht te trekken schoot zij in zijn bijzijn een revolver af, werd gearresteerd en kreeg landelijke bekendheid. Na haar vrijspraak ging zij lezingen houden, waarvan zij de teksten in eigen beheer als brochures uitgaf. In 1909 ontstond de wet-Loeff die het onderzoek naar het vaderschap weer toestond. De hier aangeboden brochure geeft haar ideëen over deze wet-Loeff. Bestelnummer: C0926. € 38 Buitenechtelijkheid Meerbeke, J. van Pleidooi gehouden door mr. J. van Meerbeke, advocaat te Utrecht. Overdruk uit de Nw. Bijdr. voor Regtsg. en Wetg., Bijblad 1861, deel XI blz. 111 e.v. 81 pag., origineel papier omslag. Het pleidooi werd gehouden voor het Prov. Gerechtshof van Utrecht op 28-2-1860 waarbij de ongehuwde moeder E.S. beschuldigd werd van moord op haar kind. De moeder was Duitse dienstbode, eerst bij de familie De H. te Arnhem. Zij trok echter naar Utrecht en werd daar dienstbode bij de familie J.T., aan de Buiten Tolsteeg aldaar, waar zij 25 september 1859 beviel van een dochter die òf dood geboren was, òf door de moeder werd vermoord. Na het pleidooi besloot de rechtbank tot het eerste en sprak de moeder vrij. Bestelnummer: C0053. € 30 Bulkley-Bekking, wed. Bientjes, J.A. Eene grootmoeder. Een waar levensbeeld, opgedragen aan haar kleinzoon en peetekind Henry William Hoek, Zutphen, Thieme, 1894. (14)+200 pag., gebonden in linnen band. De auteur, hoofdredacteur van de Zutphensche Courant, vertelt het uitvoerige verhaal over een bezorgde grootmoeder en een slechte schoonzoon. De grootmoeder is de weduwe Marie Catherine Bulkley-Bekking. Zij was in 1851 gehuwd met de in 1870 overleden leraar Engels Robert Ward Bulkley. Haar dochter Mary was in 1876 gehuwd met mr. Isaac H.J. Hoek, zoon van de chirurgijn A. Hoek. Isaac Hoek was eerst 12 jaar advocaat in Indie, daarna directeur van de Z.H. Credietvereniging. Dit echtpaar kreeg twee kinderen: in 1878 Henry William Hoek en in 1881 Martinus Hoek. Mary Hoek-Bulkley overleed in december 1882 en Isaac Hoek nam een huishoudster, Constance J.J.H. van Essen, en verbood zijn schoonmoeder nog invloed op haar twee kleinzoontjes uit te oefenen. Grootmoeder -wellicht overbezorgdontvoerde haar oudste kleinkind, Henry William (Hampje), omdat zij, niet ten onrechte, bemerkte dat haar schoonzoon en diens huishoudster niet goed voor de jongen zorgden. Hoek wist zijn zoontje in Engeland echter op te sporen en procedeerde tegen zijn schoonmoeder (hij had ook veel geld van haar geleend). Dit proces werd -misschien dankzij haar raadsman W. Thorbecke, zoon van de staatsman- door grootmoeder gewonnen. Maar Hoek vertrok met de twee zoontjes en huishoudster naar Apeldoorn. Kort erop deed grootmoeder Bulkley een tweede ontvoeringspoging (met hulp van eene Kloppers) die opnieuw mislukte. Zij belandde in de Zutphense gevangenis maar in een proces kreeg zij opnieuw vrijspraak. Het OM ging echter in appel (proces te Arnhem in 1886) met als gevolg 1,5 jaar gavangenisstraf. Hierop volgde gratie. Zij stichtte daarop een kindenziekenhuis te Apeldoorn, om in de buurt van de kleinkinderen te zijn, maar Hoek vertrok met kinderen en huishoudster naar Lugano. Een familieraad van Hoeks relaties verklaarde grootmoeders vrezen voor de opvoeding gegrond, met welk stuk grootmoeder naar Lugano trok. Ook die ontmoeting liep slecht af. Het gezin Hoek vluchtte naar Freiburg en grootmoeder werd beschuldigd (in 1890) een plan te hebben haar schoonzoon te vermoorden. Henry William bezocht in Freiburg in 1894 het gymnasium en grootmoeder woonde in dat jaar in de villa Eikenhof aan de Kanaalweg bij Scheveningen, waar vroeger ook het gezin Hoek gewoond had. In de tuin stond een monument met de naam Mary en de data 30-7-1878 toen zij voor het eerst met man en zoontje op Eikenhof kwam en 5-12-1882, haar overlijdensdatum. In het

verhaal spelen nog een rol: grootvader A. Hoek, overleden 1883 en de zuster van Mary HoekBulkley: Betsy Bulkley, geboren 1857, gehuwd I in 1876 met Rijck Chr. Schlingemann (18511889) en II in 1891 met H.J. Nivel. Bestelnummer: C0070. € 175 Bulkley-Bekking, wed. --Het proces-Bulkley c.s. (poging tot kinderroof) gevoerd ter Arrondissements-Rechtbank te Arnhem, den 12-15 Januari 1886. Samengesteld door onzen speciaal daartoe afgevaardigden verslaggever. Arnhem, Arnhemse drukkers- en uitgevers-maatschappij, 1886. 60 pag., origineel bedrukt papieren omslag (beschadigd). Beklaagden waren: 1 de wed. Bulkley-Bekking, wonende te Scheveningen, verdediger mr. H.H. van Cappelle, 2 Petrus Johannes Alexander Kloppers, 41 jaar, te Haarlem, verdediger mr. Caroli en 3 Johanna Maria Schlingemann, 35 jaar, wonende te Apeldoorn, verdediger mr. L.J. van Gelein Vitringa. Bestelnummer: C0137. € verkocht Bulkley-Bekking, wed. Cappelle, H.H. van Pleitrede voor vrouwe M.C. Bekking, weduwe R.W. Bulkley, uitgesproken voor het Gerechtshof te Arnhem, kamer voor correctioneele Apellen op 23 en 24 maart 1886. Niet in den handel, Arnhem, G.J. Thieme, 1886. 42 pag., ing., origineel bedrukt papieren omslag. Als nieuw. Tekst van de pleitrede en van de dupliek door Van Cappelle, advocaat van de wed. Bulkley bij het Arnhemse Gerechtshof en Arrondissements Rechtbank. Bestelnummer: C0122. € 50 Bulkley-Bekking, wed. Caroli, J.P.A.N. Pleit-memoire van mr. J.P.A.N. Caroli, advocaat bij het Gerechtshof te Amsterdam, in zake het Openbaar Ministerie contra vrouwe Bekking, wed. Bulkley c.s., Amsterdam, De Brakke Grond, 1886. 22 pag., ing., origineel bedrukt papieren omslag. Als nieuw. Pleitmemoire van mr. Caroli, advocaat van P.J.A. Kloppers, helper bij de ontvoering. Bestelnummer: C0123. € 35 Bulkley-Bekking, wed. Bulkley-Bekking, wed. Mijne vertrouwelijke gedenkschriften, naar waarheid door mij geschreven, ter mijner rechtvaardiging en verdediging en opgedragen aan mijne bekende en onbekende vrienden die mij op mijn langen, somberen lijdensweg met trouwen liefde gevolgd hebben. Niet in den handel. Zutphen, W.J. Thieme & Cie, november 1891. (8)+144 pag., ing., origineel bedrukt papieren omslag. Zeer uivoerige uiteenzetting. Bestelnummer: C0124. € 275 Burg, C. van der --Prent: 'Executie verrigt aan Mr. Van den Burg te Leeuwarden 1788' [= 1789], anonieme gravure, rond met grote strik aan de bovenzijde. 18x6 cm. Niet bij Muller, Hist. Bestelnummer: C2646. € 60 Burg, C. van der Vinkeles, R.

Prent: 'C. van der Burg, burgemeester te Bolswart met het zwaart over 't hoofd gestraft' [te Leeuwarden 16-5-1789], gravure door R. Vinkeles en C. Bogerts naar J. Buys. 9,5x6,5 cm. Muller, Hist 5120. Bestelnummer: C2644. € 28 Burg, C. van der Vinkeles, R. Prent: 'C. van der Burg krijgt het zwaard over het hoofd' [Leeuwarden 16-5-1789], gravure door R. Vinkeles naar J. Buys. Proefdruk voor de letter met bovenstaand onderschrift in potlood. 24x15,5 cm. Muller, Hist. 5119. Bestelnummer: C2645. € 28 Burgh, Abraham van der --[Vijf brochures met de teksten van notariele verklaringen, betreffende kapitein Abraham van der Burgh van de Amsterdamse schutterij. 23 augustus tot 2 september 1752] Amsterdam, A. en J. Stanhoffius en K. v. Tongerloo, 1752. 4°, zonder omslagen, 7+8+3+3+4 pag. Niet bij Knuttel. Diverse notariele verklaringen over het gedrag van Van der Burgh op 21 augustus 1752. Op 23 augustus 1752 leggen Hendrik de Koning, Jan Lohuysen, Jan de Goede, Wouter Risebosch, Jacobus van Ulsen, Christiaan Smit en Anthony de Wijs, de laatste corporaal, de anderen adel in de nachtwacht van het 3e- corporaalschap in wijk 59 een verklaring af. Op 25 augustus zijn het Anthony Waakhuysen, Herm. Volkmar, Dirk de Bok, Daniel Udel, Alex. Rutgers, en Barend Melcherse van Laar, sergeanten, capiteinen en adel. Op 29 augustus Hendrik Lussingh, Harm. Kappenhaegen, Jacobus Santwijk, Abraham Koning, Ignatius Kuythaan, Corn. van Wageningen en Jurriaen Meyer, allen schutters. Op 30 augustus zijn het opnieuw Hendrik de Koning, Jan Lohuysen, Jan de Goede, Wouter Risebosch, Jacob van Ulsen, Christiaan Smit en Anthony de Wijs die een verklaring afleggen en op 2 september legt de bakker Jurrian Meijer een verklaring af. Het ging om de orders van Van der Burgh tijdens de nachtwacht bij de Utrechtse poort, die tegengesteld waren aan de orders van de luitenant Nicolaas Obbes. Bestelnummer: C0671. € 125 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Proces geventileert voor den Ed. Hove van Utrecht tusschen Dina van Spangen, Wed. van Jan van Woudenberg, als moeder en mombersse over hare onmondige dochter Dina van Woudenberg, imp[etran]ten in cas van defloratie, c[ontr]a den heere ende mr. Petrus Burmannus, professor in de academie alhier, ged[aagde]. Leeuwarden, Eyma Bonnema, 1709. 4°, 19e- eeuws kartonnen omslag (los), 40 pag. Niet in Knuttel (variant Knuttel 15824); NNBW IV 354; Te Winkel V 84. De Utrechtse hoogleraar Petrus Burman (1668-1741) voerde tussen 1709 en 1715 een hevige wetenschappelijke strijd tegen zijn vijanden. In die zelfde tijd werd hem een proces aangedaan door 'een minderwaardig vrouwspersoon' (NNBW) wegens defloratie. 'Omtrent den afloop van het proces bestaat geen zekerheid, doch de diepe verontwaardiging waarmede Burman in zijn geschriften alle schuld ver van zich werpt, doet vermoeden dat hij het slachtoffer is geworden van een tegen hem gericht boos opzet.' (NNWB). Burman zou eind 1708 tijdens de Utrechtse kermis Dina van Woudenberg uit Den Haag, dochter van Dina van Spangen, wed. Jan van Woudenberg, hebben bezwangerd. De processtukken uit deze jaren verschaffen een uitvoerig verhaal over de gebeurtenissen waarbij een aantal inwoners van Utrecht een rol spelen: Daniel Voet, dokter Verreyn, de advocaat Oosterhout, Karel van den

Hengel; Jan en Jacques Terwe, de arts Huybert van Wijkersloot, de boekdrukker Gerrit van Muntendam, de arts Hendrik Spoor, notaris Lobbrecht, prof. Reland, etc. Bestelnummer: C1282. € 475 Burman, Petrus / Van Woudenberg --De gewaande weuwenaar met het bedroge kermis-kind. Blijspel. Eerste deel, Gedrukt voor den auteur [z.p.] [z.jr.] [1709]. 4°, 56 pag., sierpapieren omslag. Knuttel 15825; CF Knuttel 15826 en 15827 (delen 2 en 3). Eerste van drie smaadschriften in blijspelvorm, gericht tegen Pieter Burman, n.a.v. de aanklacht wegens defloratie. Bestelnummer: C0018. € 125 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Catalogus van eenige raare, door veel moeyten by een gezogte schoone boeken en manuscripten, nevens verscheyde fraaye rariteyten, van den alomvermaarden en hooggeleerden heer professor Petrus Burmannus, zullende op den 28 van Wijnmaant dezes jaars by executie verkocht worden. Gedrukt voor de koopers. z.pl. [1709]. 4°, zonder omslag, 23 pag. Knuttel 15831. Geestige satire. Gefingeerde titels van 160 boeken en 127 rariteiten. Bij de boeken (nr. 116) de drie delen van 'De gewaande weeuwenaar met het bedroge kermiskint' die toen dus reeds verschenen waren. Verder Aretijns 'Dwalende hoer', 'De zindelijkheid omtrent het gebruyken der vrouwen; met noten, door P.B.', etc. Bestelnummer: C1283. € 225 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Lof-dicht op de kindermakery van Pieter-buer. Voys: Van de queezel. z.pl. [1709]. 4°, zonder omslag, 7 pag. Knuttel 15830. Bundeling van zes spotliederen op Burman en Dina. Bestelnummer: C1284. € 75 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Vroomaards ernstige aanspraak tot sijn buurman Ritsaard. z.pl. [1709]. 4°, zonder omslag, (4) pag. Niet in Knuttel. Spotvers. Bestelnummer: C1285. € 75 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Zielwekker of deugdenspoor voor den heere Petrus Burmannus, over deszelfs misval. z.pl. [1709]. 4°, zonder omslag, 8 pag. Knuttel 15828. Drie spotverzen, het laatste gedateerd 1709. Bestelnummer: C1286. € 75 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Een verzagtend zalfje op de smertelijke wonde van den heer Pieter Burman, z.pl. [1709].

4°, zonder omslag, 4 pag. Knuttel 15829. Spotvers. Bestelnummer: C1287.

€ 75

Burman, Petrus / Van Woudenberg --Proces, geventileert voor den Ed. Gerechte van Utrecht tusschen den heer ende mr. Petrus Burmannus, professor in de academie alhier, in cas van injurien contra den heer Daniel Voet, medicinae doctor, Rotterdam, Pieter de Vries, 1711. 4°, blauw papieren omslag, 91 pag., slordig exemplaar, onderste deel titelpagina afgescheurd. Knuttel 15986. Chronologische bundeling van de processtukken uit 1709. Bestelnummer: C1288. € 475 Burman, Petrus / Van Woudenberg --Bijvoegsel tot het proces van den heer Petrus Burmannus, ofte antwoord van den heer doctor Daniel Voet, gedaagde, tegen Willem Cock en huysvrouw Maria Waart, eyschers, z.pl. [1711]. 4°, 11 pag. Niet in Knuttel. Nadere verklaringen van een echtpaar Cock (ook Kok) in het proces tussen Burman en Voet, betreffende gebeurtenissen en gesprekken in april 1710. Bestelnummer: C1289. € 75 Burman, Petrus / Van Woudenberg Coole, A.D. Memorie, den edelen gerechte der stad Utrecht overgegeven by ofte van wegen Daniel Voet, medicinae doctor, gedaagde in cas van injurien in conventie en eyscher in reconventie, contra D'hr Petrus Burmannus, professor alhier, eysscher en verweerder in contrarie cas respective. Utrecht, wed. Ernestus Voskuyl, 1712. Folio, 24 pag., zonder omslag. Stuk in de rechtszaak tegen Burman, ondertekend door A.D. Coole, procureur van de gedaagde in conventie en eiser in reconventie. Bestelnummer: C0259. € 75 Buschler, Anna en Hermann Ozment, Steven De burgemeestersdochter. Utrecht, 1996. Ingenaaid, 285 pag., als nieuw. Wanneer Hermann Buschler, burgemeester van het Duitse plaatsje Hall, ontdekt dat zijn ongetrouwde dochter Anna Buschler (1496/8-1552) er een liefdesrelatie met twee mannen op na houdt, stuurt hij haar het huis uit en onterft haar. Een jarenlang juridisch gevecht volgt. De liefdesbrieven zijn bewaard gebleven en de auteur schetst een beeld van de 16e eeuwse samenleving. Bestelnummer: C2808. €4 Buys, Egbert Buys, Egbert; C.Ph. van Cuylenborgh; e.a. [1] Verhaal van den oorsprong en voortgang der procedures [...] in cas van dissolutie, tusschen Alida van der Streng, requirante, en Egbert Buijs, gerequireerde, voor den [...] gerechte der stadt Utrecht. Amsterdam/Utrecht, J. Haffman/Wed. H. v. Kamen, 1753 [gebonden met:] [2] Memorie van rechten bevattende het proces crimineel en de zelfsverdediging van mr. Carel Philip van Cuylenborgh, advocaat voor den Ed. Hove van Utrecht. Utrecht, A. Muntendam 1753 [gebonden met:] [3] Nodig bericht van Egbert Buijs, dienende tot een kort supplement op het verhaal van den Oorsprong en voortgang der

procedures tusschen hem en Alida van der Streng, z.pl. [1754] [gebonden met:] [4] Egbert Buijs ontmaskert, of de proceduren zo in cas van separatie als in cas van dissolutie [...] tusschen Alida van der Streng en Egbert Buijs [...] Eerste deel [geen tweede deel verschenen], Utrecht, A. Muntendam 1754. 4°, gebonden in halfleren band met rugtitel, [1] (2)+33+90. [2] (2)+4+178. [3] 16. [4] (8)+148 pag. [1] Waller 1738; [3] Knuttel 18458. [1,2,4] niet in Knuttel, [2,3,4] niet in Waller; vgl. v. Rijnbach, 'Een onbekende spectator en zijn samensteller, Egbert Buijs' in Het Boek, nw. reeks 30 (1949-1951); Buynsters, Spectatiorale geschriften (1991) pag. 36; Schutte, Repertorium buitenlandse vertegenwoordigers pag. 369; Geerars, Hubert Korneliszoon Poot pag. 243; v.d. Aa II pag. 512. Egbert Buys (Amsterdam 1723-'s Gravenhage 1769) was een weinig ingetogen man die volgens de hier aangeboden processtukken met zijn vrouw eerst te Zwolle woonde, daarna op het landhuis Hoekenburg bij Rijswijk in de Over Betuwe, daarna te Utrecht in de Lange Nieuwstraat, daarna op huize Groenendaal buiten Utrecht waar hij met zijn vrouw een steenbakkerij dreef en tenslotte -na zijn geruchtmakende echtscheiding- te Amsterdam. De beschuldigingen van zijn vrouw aan zijn adres waren ergerlijk gedrag, een 'schandeleus banquerot' en het maltraiteren van zijn vrouw. Er werd een scheiding van tafel en bed uitgesproken maar er kwam een derde persoon in het geding, de advocaat mr. Carel Philip van Cuylenborgh. Deze was oorspronkelijk bevriend met Buys maar liet zich in de echtscheidingszaak tegen hem gebruiken. Daarbij produceerde hij een zestal getuigen, bewoonsters van een Utrechts bordeel, die uiteindelijk werden veroordeeld tot aandekaakstelling en tuchthuisstraf. Dit gebeuren en Van Cuylenborgh's optreden tegen de hoofd-officier D. van Lokhorst, hadden tot gevolg dat Van Cuylenborgh zelf ook gerresteerd werd. In de 'Memorie van rechten ...' [2] beschuldigde Van Cuylenborgh Van Lokhorst en beledigde het gerecht, o.a. met zijn opmerkingen over zijn confrontatie met zijn medegevangene Griet van Bronswyk. De echtscheidingszaken en het proces tegen Van Cuylenborgh veroorzaakten in Utrecht een groot schandaal. De hier aangeboden processtukken geven 'een denkbeeld van de zedeloosheid die in deze tijd voorkwam en kunnen stof leveren voor een zedenroman' aldus Van Rijnbach. Een geheel andere indruk geven de feiten die Schutte meedeelt in zijn Repertorium: In 1742 en 1743 woonde Buys op de Kloveniersburgwal te Amsterdam en had een jaarinkomen van F3000. In 1743 huwde hij Alida van der Streng (1724-1796). Van 1745 tot 1769 was hij hofraad en actueel commissaris van de koning van Polen, keurvorst van Saksen; van 1763 tot 1769 ook hofraad van de koning van Pruissen. In 1750 werd hij burger van Utrecht, in 1763 en 1768 woonde hij in 's Gravenhage, waar hij 13 februari 1769 overleed. Op 18-2-1769 werd hij te Amsterdam begraven. Poot schreef een aantal gedichten voor zijn vader Jan Buys Egbertszoon en Jacob Spex schreef een drietal verzen voor Egbert zelf als hofraad (cf. Geerars). Schutte en Geerars melden niets over de schandalen in het Utrecht van 1753-1754. Los toegevoegd bij dit kwatrijn een pamflet van (6) pag., ook 4°, 'Borgemeesteren en schepenen der stad Utrecht by gelegentheid van de affdoeninge der zaake [...] van wijlen jhr. D. van Lochorst [...] jegens mr. Carel Philip van Cuylenborg, gevangen op den huyze van Hazenberg [...] 28 Mey 1756'. Utrecht J.J. van Poolsum 1756. Dit niet in Knuttel voorkomende pamflet betreft een verklaring van Van Cuylenborgh dat de gewraakte passages tegen Van Lokhorst in zijn 'Memorie ...' uit 1753 'onwaaragtig' waren en hij maakt zijn excuses. Deze verklaring werd op zijn kosten gedrukt en door het stads bestuur verspreid. Ook toegevoegd een gegraveerd portret van Buys uit 1765, door J. Houbraken naar een schilderij uit 1764 door P.F. de la Croix, met een 6-regelig vers van Jacob Kortebrant. Bestelnummer: C1290. €1250 Buys, Egbert Buys, Egbert / C.P. van Cuylenborgh Verhaal der procedures tusschen Alida van der Streng en Egbert Buys. Amsterdam, Jacobus Haffman en Utrecht, wed. H. van Kamen, 1753. [Gebonden met:] Memorie van rechten en de zelfsverdediging van Mr. Carel Philip van Cuylenborgh. 2e druk. Utrecht, Anzelmus

Muntendam, 1753. [en met:] Egbert Buys ontmaskert. Eerste deel. Utrecht, Anzelmus Muntendam, 1754 4°, Half leren band uit de tijd, [2] 33, 90 pp.; [2] 4, 160 pp.; [8] 148 pp. Goed exemplaar. Buijnsters, Spectatoriale geschriften (Utrecht 1991), p.36; Van Rijnsbach, 'Een onbekende spectator en zijn samensteller, Egbert Buys', in: Het Boek. Nieuwe Reeks, deel 30 (19491951); F & vd B p.139. Waller 1738 (alleen het eerste werk). Egbert Buys (Amsterdam? ca. 1725 - Amsterdam 1769) heeft spectatoriale, geschiedkundige en encyclopedische werken samengesteld, waaronder een 10-delig 'Nieuw en Volkomen Woordenboek van Konsten en Wetenschappen'. Het hier aangeboden convoluut bevat stukken, waaronder getuigenverklaringen van door Buys gepleegd overspel, van het proces dat zijn echtgenote Alida van der Streng in Utrecht tegen hem had aangespannen. In een ander document, de 'Memorie van rechten', verdedigt de advocaat van Van der Streng, Carel Philip van Cuylenborgh, vroeger bevriend met Buys, zich tegen de zware beschuldiging prostituees valse getuigenissen tegen Buys te hebben laten afleggen. De memorie is geschreven in de gevangenis, want Van Cuylenborgh was in verband met deze zaak door de Utrechtse hoofdofficier Van Lockhorst opgesloten. Van Rijnsbach: "De getuigenverklaringen tegen Buys zijn van een smakeloze gedetailleerdheid, die vermoedelijk de verkoopbaarheid van deze lijvige kwartijn ten zeerste bevorderd heeft". Behalve van overspel had Alida van der Streng haar echtgenoot ook beschuldigd van frauduleus bankroet. In zijn verdediging tegen deze beschuldiging verwijst Buys naar twee nummers van 'Den Algemeene Spectator' uit 1748. Daarin neemt de heer Spectator (Buys dus) het op voor de man "die buiten staat raakt om zyn schulden te betaalen", onder meer "door slechte huishouding en verquistende levenswijs van zijne vrouw" en stelt uiteindelijk vast: "Zulk een is meer te beklagen als veragtenswaardig". In feite legde Buys hier dus de schuld voor het bankroet grotendeels bij echtgenote Alida. In 1759 was zijn woede nog niet bekoeld. In het eerste deel van zijn 'Hollandsche wysgeer' somt hij enkele vrouwen op "van een afgryzelyk caracter": een Messalina, Sempronia, Xantippe, of een nog levende Alida". Bestelnummer: C3077. €950 Buys, Egbert --Egbert Buijs ontmaskert, of de proceduren zo in cas van separatie als in cas van dissolutie voor den Ed. Achtb. gerechte der stad Utrecht, tusschen Alida van der Streng en Egbert Buijs [...], eerste deel [geen tweede deel verschenen], Utrecht, A. Muntendam, 1754. 4°, 19e- eeuws half linnen, (8)+148 pag. Niet in Knuttel, niet in Waller. Samenvattend relaas over de echtscheidingszaak van Egbert Buys. Bijgevoegd een gegraveerd portret van Buys uit 1765. Bestelnummer: C1291. €300 Buys / van Lockhorst Buijs, Egbert Proces crimineel in de zake van Egbert Buys, hofraad en actueel commissaris van zijn koninklyke majesteit van Polen, Keurvorst van Saxen, gedaagde, contra jonkheer Diderik van Lockhorst, heer van Ter Meer, hoof-officier der stadt Utrecht, r.o. eisscher, Kleef/Nijmegen, R. Sitzeman/H. Heymans, 1755. 4°, (16)+88 pag., zonder omslag. Zeer zeldzaam. STCN: 1 ex. De, gedrukte, opdracht luidt 'Aan het klein getal mijner getrouwen vrienden'. De voorreeden is gedateerd Cleve 6-6-1755 en met de pen getekend E. Buijs. In dit boek beschrijft Buijs uitvoerig zijn proces wegens echtscheiding uit 1753 en de daaruit gevolgde gevangenisstraf voor de advocaat C.P. van Cuylenborgh. Namen o.a.: Van Asch van Wijk, juffr. v.d. Streng, Huberta Baans, Maria Bessant, Johannes van Buren, Barbara de Leeuw wed. Corn. de Kort. Bestelnummer: C3076. €400

Bylandt, F.S. graaf van Geelvinck, Joan Missive aan (...) F.S. grave van Byland, capitein ter zee in dienste dezer landen (...) over de gehoudene conversatie in 't Heeren logement te Amsterdam, den 16 november 1783. Amsterdam, P. Schouten, [1784]. Zonder omslag, 18 pag. NNBW VI, pag. 547; Knuttel 20854. Frederik Sigismund graaf van Bylandt (1749-1828) was kapitein bij de marine en had op 1611-1783 een twistgesprek gehad met J. Geelvinck (1737-1802), baljuw van Amstelland en Amsterdams regent. Van Bylandt zou zich bij dit gesprek verklaard hebben voor een eenhoofdige regering en zei dat de prins binnenkort wel souverein zou zijn, een uitspraak die veel stof deed opwaaien. Bestelnummer: C2142. € 60 Bylandt, F.S. graaf van Bylandt, F.S. graaf van De brief van (...) mr. Joan Geelvinck (...) aan F.S. Grave van Byland (...) over de gehoudene conversatie in 't Heeren Logement te Amsterdam, den 16-11-1783, door den laatsgenoemde beantwoord. Amsterdam, J. Peterse, 1784. Blanco omslag, 27 pag. Knuttel 20856. Nadere uiteenzetting over het ophefmakende twistgesprek en de daarop gevolgde advertenties in couranten en pamfletten. Bestelnummer: C2143. € 50 Bylandt, Lodewijk graaf van Bernard, Francois De memorie van Lodewyk graave van Byland (...) getoetst aan den toetssteen van het gezond verstand en van de waarheid. Vertaald uit het Fransche handschrift van F. Bernard. Utrecht, Van Paddenburg, 1783. Zonder omslag, 78 pag. NNBW IV pag. 383-386; Knuttel 20376. Lodewijk graaf van Bylandt (1718-1793), vice admiraal, kreeg in 1782 bevel naar Brest te varen en dan samen met de Fransen de Engelse vloot aan te vallen. Toen het moment van uitzeilen daar was weigerde Van Bylandt onder zeil te gaan wegens gebrek aan proviand, ammunitie en winterkleding. De Staten en de Prins waren hevig verontwaardigd en er werd een commissie van de Staten Generaal ingesteld om Van Bylandts gedrag te onderzoeken. Van Bylandt lichtte de zaak van zijn kant toe in de 'memorie behelzende een voordracht van deszelfs gehouden conduites omtrent de geordonneerde expeditie naar Brest'. Bestelnummer: C2141. € 90 Bylandt, W.F. van Bijlandt, W. grave van Verhaal van het oproer te Brussel op den 25 Augustus 1830 en volgende dagen, voornamelyk met betrekking tot mijn destijds gehouden gedrag en dat der Koninklyke troepen onder mijne bevelen. 's Gravenhage, 1831. (4)+120 pag., origineel bedrukt papieren omslag. NNBW III pag. 189; Knuttel 26691. Willem Frederik graaf van Bylandt (1771-1855) was generaal-majoor en provinciaal commandant van Zuid-Brabant. Bij het oproer te Brussel in 1830 voelde hij zich, door de overmacht overstelpt, verplicht zich terug te trekken. In dit 'Verhaal' verdedigt hij deze beslissing, na te zijn aangevallen wegens plichtverzuim en lafheid. Volgens het Jaarverslag KB 1901 pag. 27-28 zouden ook Gerrit van Lennep en J. Belinfante hebben meegewerkt aan de tekst van Van Bylandt. Bestelnummer: C2011. € 55

Bylandt, W.F. van --Beoordeelende beschouwing van het gedrag en de verdediging van den generaal-majoor W. Grave van Bylandt, laatstelyk provinciaal commandant van Zuid-Braband, gedurende de eerste dagen van het oproer binnen Brussel. Naar aanleiding eener door den graaf in het licht gegeven brochure. Rotterdam, Wijnhoven Hendriksen, 1831. Origineel bedrukt papieren omslag, 4+36 pag. Knuttel 26693. Kritiek op het Verhaal (...) van Van Bylandt. Bestelnummer: C2012. € 45 Caen, Andries --Advertissement van rechten [...] van wegens mr. Andries Caen, burgemeester en secretaris der Stadt Vlissingen [...] jegens mr. Jacob Surendonk, een van 's lands advocaten. z.pl. [ca. 1720]. Folio, origineel sierpapieren omslag, 128+12(=19) pag. Stuk in een rechtszaak voor de Raad van State tegen Andries Caen betreffende gelden uit de 'stad en roede van Meenen'. Tegen Caen getuigen o.a. Deleporte, Jan Baptista de Decker(e), de wed. Ferier, de regent Warlet, de pachter Jan Farasijn en zijn zoon Josse Farasijn. Het stuk bevat ruim 4000 genummerde punten. Bestelnummer: C0685. € 75 Cagliostro Recke-von Medem, Charlotta E.C. von der Nachricht von des beruchtigten Cagliostro Aufenthalte in Mitau im Jahre 1779 und von dessen dortigen magischen operationen. Berlin/Stettin, F. Nicolai, 1787. Origineel blanco omslag, 32+168 pag. Goed exemplaar van de eerste editie. Graaf Allesandro di Cagliostro (eigenlijk Guiseppe Balsamo), 1743-1795 was een Italiaans avonturier en bedrieger, die Europa en delen van Azie doorreisde als arts, alchemist, vrijmetselaar etc. Charlotta von der Recke (1756-1833) was enerzijds in de ban van Cagliostro maar heeft meegeholpen hem te veroordelen. Die veroordeling vond plaats te Rome in 1789 en in 1795 werd hij vermoord in de San Leo gevangenis te Rome. Bestelnummer: C2218. € 350 Cagliostro Recke-von Medem, Charlotta E.C. von der / P. Boddaert Geschiedverhaal van het verblijf van den beruchten graaf Van Cagliostro te Mittau en deszelfs schijntoverijen aldaar. Door mevrouwe Charlotta Elizabeth Constantia van der Recke geb. graavinne van Medem. Na de Hoogduitsche uitgave van Frederik Nicolai vertaald door mr. P. Boddaert. Amsterdam, A. Fokke Sz., 1791. Half leren band uit de tijd, 62+(2)+221+(1) pag. Buisman 792. Bestelnummer: C3140. € 295 Cagliostro [Barberi, F.?] Vie de Joseph Balsamo, connu sous le nom de Comte Cagliostro, extraite de la procedure instruite contre lui a Rome en 1790. Traduite d'apres l'original Italien. Paris, Onfroy/Treuttel, 1791. Half leer uit de tijd, 26+239 pag., geill. met een gegraveerd portret. Goed exemplaar. Bestelnummer: C3014. € 225 Cagliostro Sypesteyn, C.A. van

Voltaire, Saint-Germain, Cagliostro, Mirabeau in Nederland. Historische herinneringen uit de 18e eeuw. 's Gravenhage, 1869. Ingenaaid, 224 pag. Graaf Allessandro di Cagliostro (eigenlijk Guiseppe Balsamo), 1743-1795, was een Italiaans avonturier en bedrieger die Europa en delen van Azie doorreisde als arts, alchemist, vrijmetselaar, etc. In 1778 verbleef hij o.a. in Den Haag, Amsterdam en Maastricht. In Den Haag richtte hij een vrijmetselaars loge op die ook voor vrouwen toegankelijk was. Hij werd vermoord in de San Leo gevangenis te Rome in 1795. Bestelnummer: C2133. € 35 Cagliostro Harrison, M. Count Cagliostro. Nature's unfortunate child. Londen, z. j. Gebonden, 320 pag., geillustreerd. Met stofomslag. Bestelnummer: C2132. € 18 Cagliostro Ribadeau Dumas, F. Cagliostro. Londen, 1966. Gebonden, 308 pag., geillustreerd. Met stofomslag. Bestelnummer: C2131. €7 Cahors, het bloedbad van Tortorel, Jacques, naar J.J. Perrissin Prent: 'Der Mord und todschalg zu Cahors en Quercy, begangen dem 19 des Wintermonats 1561'. Grote gravure. R.o.: I. Tortorel fecit. Eronder geplakt strookje met verklaring van de 6 letters in de prent. Enkele beschadigingen. 33x50 cm. De katholieken vermoordden de protestantse Hugenoten in de "Massacre of the Huguenots at Cahors". Tortorel was werkzaam tussen 1568 en1592. Bestelnummer: C3519. € 450 Calas, Jean --Prent 'Raadsvergadering wegens hr. Calas van Toulouse te Parijs, den 4 Junij 1764. B. Mourik exc.'. 1 blad, 17x13 cm., uit de Mercurius van Augustus 1764. Jean Calas (1698-1762) was een protestants koopman in Toulouse. In 1756 ging een van zijn zonen over tot het katholicisme, de staatsgodsdienst in Frankrijk. Toen in 1761 een andere zoon zelfmoord pleegde arrangeerden de ouders dat dit op een moord leek, om de negatieve effecten van zelfmoord te omzeilen. Vader Jean Calas werd aangezien voor de moordenaar, vervolgd en werd op 10-3-1762 dood gemarteld, verdacht van anti-katholiek fanatisme. Voltaire begon een campagne om het vonnis te herzien en op 9-3-1765 werd officieel het onschuldig uitgesproken en Lodewijk XV keerde een schadevergoeding uit aan de familie. De gehele zaak zorgde voor veel ophef en niet alleen in Frankrijk. Bestelnummer: C2539. € 60 Calas, Jean Burmannus Jr., Petrus Ad judices Tholosanos senis innocui Joannis Calasi carnifices. Leiden, P. v.d. Eyk, 1765. 4°, blauw kartonnen omslag, 8 pag. Bestelnummer: C2538. € 75 Calas, Jean Delafosse

Prent: 'La malheureuse famille Calas. La mere, les deux filles, avec Jeanne Piguire leur bonne servante, le fils et son ami le jeune Lavaijsse', gravure door Delafosse naar L.C. de Carmontelle 1765. 37x48 cm. Het gezelschap afgebeeld in een gevangenis. Bestelnummer: C3587. € 95 Calas, Jean Ducange, V.H.J.B. / Jan de Quack (vert.) Jean Calas of de onschuldig gevonnisde. Toneelspel in drie bedrijven naar het Fransch van mr. Victor. Amsterdam, v. Kesteren, 1820. Ingenaaid, 118+(2) pag. Geillustreerd met titelprent door A.L. Zeelander naar J. Smies. Een van de toneelstukken over de geruchtmakende zaak van Jean Calas, een vertaling van 'Calas' van Ducange uit 1819 die schreef onder het pseudoniem Victor. Bestelnummer: C2540. € 30 Calas, Jean Fritzsch, C.F. Prent: 'De ongelukkige familie van Calas. De moeder, de twee dochters, met Jeanne Viguiere haar dienstmaagd, de zoon en zijn vriend de jonge La Vaisse', gravure door C.F. Fritzsch naar L.C. de Carmontelle. Eronder in twee kolommen boekdruk een vers, gesigneerd W. Ockers. Uitgave van Gerrit Bom, Molsteeg [Amsterdam] 1766. 23x32 cm., met tekst 53x32 cm. Bestelnummer: C3588. € 125 Calas, Jean Fritzsch, C.F. Prent: 'Les adieux de Calas a sa famille / Het afscheid van Calas', gravure door C.F. Fritzsch, uitg. G. Bom 1769. Eronder in twee kolommen boekdruk een vers, gesigneerd: Ingenuis Musis amicus. Uitgave G. Bom, Molsteeg [Amsterdam]. 24x29,5 cm., met tekst 51x29,5 cm. Scene in een gevangenis, Calas met ketting aan zijn voet. Bestelnummer: C3589. € 125 Calkoen, Louis Steur, A.G. van der De zelfmoord van een genealoog. pp. 122-125 in Spiegel Historiael 36 (2001), geillustreerd. De genealoog Louis Calkoen (1866-1923) schoot zich in 1923 in zijn echtelijke woning te Haarlem een kogel door het hart omdat zijn vrouw, Arnolda Constance Calkoen, hem had verlaten om weer met haar eerste echtgenoot B.Th. baron van Heemstra te trouwen. Enkele dagen voor zijn zelfmoord stuurde hij de 17 exemplaren van het door hem samengestelde familieboek Calkoen rond, als afscheidsgroet. Bestelnummer: C2010. €9 Calvi, Francois de [Calvi, Francois de] Legende ofte historye vande snoode practijcquen ende de behendige listicheden der dieven. Overgezet uyt het Frans. Hierachter is noch by gevoecht Gielers Vocabulaer hael tael, Leiden, D. Lopes de Haro, 1645. 12°, (14)+773 pag., gebonden in geheel perkament. Mist: frontispiece en pag. 155-158. Pag. 241/242 beschadigd. Buisman 324. Het boekje is verdeeld in 61 'capittels' waarin een of meer misdaden verhaald worden, voornamelijk plaats gevonden hebbende in Frankrijk. Op de pagina's 769 t/m 773 'Gielers (: dieven) vocabulaer hael tael'. Dit betreft woorden in het plat Frans met een Nederlandse vertaling.

Bestelnummer: C0102.

€ 150

Calvi, Francois de [Calvi, Francois de] Historien ofte practyke der dieven, in dewelcke begrepen zijn seer jammerlijcke feyten, subtijle dieveryen en bedriegelijcke stratagemens van gaudieven en kleyers, tot waerschouwinge van koopluyden en reysende persoonen om sig te wagten voor snode practijken der gaudieven en beursesnijders. Oock seer nut en bequaem voor officieren en rechters om de deliquanten te overtuygen ende verborgen moorden en dieveryen uyt te vinden. Den lesten druck opnieus vermeerdert. Utrecht, W. v. Paddenburg 1688. 12°, (10)+656+(4) pag., geheel perkament. Met frontispiece. Goed exemplaar. Buisman 327. Latere druk van de 'Legende ofte historye van de snoode practijcken ...', vermeerderd tot 66 'capittels'. De meeste spelen zich af in Frankrijk, aan het slot ook enkele in de Nederlanden. Op pag. 656 een voorbeeld van geheimschrift in cijfers van de 'kleyers' [=dieven] en op de laatste 4 pagina's 'Kleyers vocabulaer en haer tael', met verklaring van woorden uit de 17deeeuwse dieventaal. Bestelnummer: C0101. € 795 Campen, Adriaan van Haastert, J. van Adriaan van van Campen, de beruchtste misdadiger uit de criminele geschiedenis van Breda, [pp. 32-57 in Jaarboek 'De Oranjeboom' 27 (1974)]. Gebonden, 198 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C0733. € 24 Camphuysen, D.R. / H.R. Welsingius --Die staten vanden lande van Utrecht, gehoort uit het rapport van onse ordinaris Gedeputeerden dat [de afgezette predikanten van Vleuten en Maartensdijk, Dirk Raphaels van Camphuijsen en Hendrik R. Welsingius, niet gevonden zijn door de gerechtsbode Joris Thonisz]. Utrecht, 15-12-1619. Plano, 1 blad, ondertekend A. van Hilten namens de Staten van Utrecht. Niet in STCN. Ze worden opnieuw gedagvaard om op 14-1-1620 de belofte te komen afleggen. Bij niet verschijnen verbanning. Bestelnummer: C3102. € 150 Canter, Frans / VOC Hoop, C. van der en J. Brouwer, advocaten Deductie gedaan maken en den Hoogen Rade in Holland [...] overgegeven uit den name ende van wegens bewindhebberen van de Oost-Indische Compagnie ter kamer Amsterdam [...] jegens Aaltje Fransse, wed. Cornelis Canter, Jan Canter, en Hendrik van Greuningen als in huwelyk hebbende Anna Canter, moeder, broeder en zwager van Frans Canter, alle wonende te Amsterdam. z. pl. [ca.1757]. Folio, sierpapier omslag, 30 pag. Op 22 december 1752 had de Hoge Raad een sententie in deze zaak uitgesproken. Frans Canter was in 1730 als hooplooper met de VOC naar Indië vertrokken. Daar 20 jaar voor de VOC gewerkt. In 1746 aangesteld tot resident van het comptoir te Bassoura. Begin 1750 naar Batavia ontboden, maar hij is toen gevlucht naar Green en vandaar over Aleppo naar Nederland teruggekeerd. Hij had misdaden begaan en was niet bereid daarvoor in Batavia verantwoording af te leggen. Advies: terugkeren naar Batavia om aldaar berecht te worden. Als precedenten worden twee oudere zaken genoemd: Christiaan Hagerop en Johannes Middagh. Canter was in Amsterdam ondertrouwd met Catharina Allebe. Was hij nu poorter van Amsterdam? Bestelnummer: C1139. € 60

Canter, Frans / VOC --Missive van de bewindhebberen van de generale Neederlandsche geoctroyeerde Oostindische Compagnie ter Vergadering van Seeventienen dat. 6/8 Mey 1758. z. pl., [1758]. Folio, zonder omslag, 13 pag. Over misdragingen van VOC-personeel. O.a. Frans Canter die gestraft behoort te worden voor zijn 'quaalyk en ontrouwelijk' gedrag als opperhoofd van het VOC comptoir te Bassoura. S.v.p. regelen dat dit soort mensen, ook al zijn ze naar Nederland gevlucht, weer teruggebracht worden naar Indie om daar berecht te worden. Bestelnummer: C2078. € 125 Capadose, A. Capadose, A. De ontheiliging van het Huis Gods op den 16den en 17den October 1834 te 's Gravenhage. 's Gravenhage, J. v. Golverdinge, 1834. Blanco omslag, 27 pag. In 's Gravenhage werd een muziekfeest gevierd in de Grote of St. Jacobskerk, met feestelijkheden na afloop. Capadose, medisch doctor, acht dit ontheiliging van Gods Huis. Niet voor niets hadden donder en bliksem zich op beide avonden laten horen! Bestelnummer: C2017. € 30 Capellen, A.P. van der Dumont-Pigalle, P.A. Het gedrag van jonkheer A.P. van der Capellen, colonel by de cavallerie ten dienste van de republicq der Vereenigde Nederlanden en eerste luitenant van het escadron Guardes du Corps [...] aan het publicq door hem zelve opengelegt, 's Gravenhage, C. Plaat, 1784. Ing., zonder omslag, 8+128 pag. Knuttel 20817; NNBW VIII 244. Alexander Philip van der Capellen (1745-1787) was luitenant gardes-du-corps en kamerheer van Willem V. Tot 1783 was hij vertrouweling van de prins, maar in dat jaar onstond verkoeling omdat de prins meende dat Van der Capellen patriotse ideeën had. In 1783 vroeg hij ontslag als kamerheer en tot eigen rechtvaardiging zond hij deze apologie in het licht. Hij voegde zich daarna openlijk bij de patriotten. Drie jaar later, bij de verdediging van Gorinchem, zou hij zich laf gedragen en overleed aan mishandelingen in krijgsgevangenschap. Hoewel uit de titel zou blijken dat Van der Capellen zelf de auteur was, is dit niet het geval. De auteur is P.A. Dumont-Pigalle. Bestelnummer: C0604. € 80 Capellen, A.P. van der Dumont-Pigalle, P.A. Het gedrag van jonkheer A.P. van der Capellen, colonel by de cavallerie ten dienste van de republicq der Vereenigde Nederlanden en eerste luitenant van het escadron Guardes du Corps [...] aan het publicq door hem zelve opengelegt, 2e- druk, 's Gravenhage, C. Plaat, 1784. 8+128 pag. Knuttel 20818; NNBW VIII 244. Tweede druk. Bestelnummer: C1764. € 60 Capellen, J.D. van der Kemp, F.A. van der [Jonkheer Johan Derk van der Capellen heer van den Pol beschreven in de ridderschap van Overyssel. Regent], Leiden, Herdingh, 1779. Vervolg pp. 239 t/m 282 + gecorrigeerde pag. 163/164 (= Q 1-8 en R 1-8 en S 1-6 + L 2). Met omslag 'lezer'.

Vervolgstuk van een bijna nooit compleet voorkomend boek, geschreven op naam Junius Brutus Celta (Cella?) een pseudoniem van F.A. van der Kemp. Volgens het voorbericht 'lezer' op het omslag behandelt dit deel het 'listige en lasterlijke' waarmee Van der Capellen zich had ingedrongen in de Overijsselse Ridderschap. Bestelnummer: C1766. € 45 Capellen, J.D. van der [Knoop, Jan Willem] Deductie voor de heeren van de Ridderschap van Overyssel, nopens de zaak van (...) J.D. van der Capellen tot den Pol en de drostendiensten. Kampen, De Chalmot, 1733 [= 1783]. Origineel karton omslag, 486+(4)+8 pag. Watervlekkig, rug beschadigd. NNBW I pag. 578; Knuttel 20706. Joan Derk van der Capellen (1741-1784) probeerde in 1767 tevergeefs in de Zutphense ridderschap te worden opgenomen. In 1769 verzocht hij beschreven te worden in de Overijsselse, wat hem in 1772 gelukte na veel weerstand. In 1778 probeerde hij een overblijfsel van de middeleeuwse heerendiensten, de z.g. drostendiensten af te schaffen, wat leidde tot de schorsing van zijn lidmaatschap van de Staten van Overijssel. Hij werd mede hierdoor de leider van de ontevredenen in de Republiek en schreef in 1781 zijn beroemde brochure 'Aan het volk van Nederland'. In november 1782 werd hij opnieuw toegelaten tot de Staten en in april 1783 werd ter zijne eere een feestmaal aangericht. Bestelnummer: C2224. € 195 Capellen tot den Pol, Joan Wit, de en Jonxis Prent: 'Verwoesting van de begraafplaats der Capellen, door buskruid 7 Aug 1788 / Ruine du tombeau (...)', gravure door De Wit en Jonxis, naar J.A. Kaldenbach, uitgave A. Mens Jansz. 27x37 cm. Onder de prent een 8 regelig vers van W.H. Sels. Bestelnummer: C3593. € 90 Capellen tot den Pol, Joan Derk Jonxis, P.H. Prent: 'Verwoesting van de begraafplaats der Capellens' [op 7-8-1788], gravure P.H. Jonxis sculp. tonende een verwoest grafmonument met op de voorgrond een tekenaar. 14x7,5 cm. Ook leverbaar een proefdruk voor de letter, zelfde prijs. Bestelnummer: C2622. € 28 Capellen van de Marsch, R.J. van der Capellen van de Marsch, R.J. van der Memorie van den heere Van de Marsch by vonnis van den Hove van Gelderland den 8 augustus 1788 na de geweldige pruissische omkeering der republiek, verwezen tot de straffe des doods. Duinkerken, Van Schelle & comp. 1791. Origineel papieren omslag, 30+437+(7) pag. NNBW VIII 251; Gelre 6 (1903) pag. 331 e.v. Robert Jan van der Capellen, heer van de Marsch (1743-1814) behoorde tot de Frans gezinde patriotten in Gelderland. Na de omwenteling in 1787 moest hij deze provincie verlaten, vestigde zich eerste in Deventer, maar al spoedig in de Oostenrijkse Nederlanden en Frankrijk. Intussen werd zijn zaak onderzocht en bij vonnis van het Hof van Gelderland van 8 augustus 1788 werd hij als staatsgevaarlijk bij verstek tot de doodstraf veroordeeld. In 1795 werd dit vonnis vernietigd en kreeg hij een pensioen van F5000. Deze 'memorie ...' bevat veel bijzonderheden over het politieke leven in Gelderland in de patriottentijd. Bestelnummer: C0661. € 125 Cappenberg, W. Cappenberg, W.

Wd. Cappenberg, notaris te Amsteldam, aan het publiek. Amstedram, A. Mens Jansz, 1794. Ing., origineel kartonnen omslag, 56+(2) pag. Niet in NCC/STCN. Notaris Wijnand Cappenberg voelde zich beledigd door enkele brochures tegen hem, getekend Willem Box. De titel van de eerste luidde 'Brieven van den notaris Wynand Cappenberg te Amsterdam aan den notaris F.W. Ernst te Dusseldorp'. Op 29 maart 1793 stelde Cappenberg deze in handen van het gerecht van Amsterdam. In deze brochure schrijft Cappenberg zogenaamd aan zijn collega Ernst over een verklaring van de wed. Clemens, herbergierster te Dusseldorp en over procedures van Jan van Eden Bzn., Albert van Eden en Wytze Pieters. Een en ander lijkt te gaan over een zekere Leendert van 't Hoff die in 1786 in Dusseldorf gelogeerd zou hebben en daar 'een papier of schilderij' zou hebebn ontvangen. Bestelnummer: C0670. € 225 Carnot, L.N.M. Carnot, L.N.M. Expose de la conduite politique de M. le lieutenant-general Carnot, depuis le 1r Julliet 1814. Paris et Bruxelles, De Mat, 1815. Blauw papieren omslag, (4)+52 pag. Lazare Nicolas Marguerite Carnot (1753-1823) was een hoge militair in het Franse leger die diende in de tijd dat Napoleon en de Franse koning beiden tijdelijk de macht hadden. Dat veroorzaakte tal van politieke problemen en in 1814 week Carnot uit naar Polen. In dit Expose, gedateerd Cerny 12-9-1815, verantwoord hij zich voor zijn gedrag in de jaren 1814 en 1815. Bestelnummer: C2747. € 38 Carpenter / Nicolson --Recueil van stukken relatif tot de berugte zaake tusschen Walter Philip Nicolson, ridder baronet, en vrouwe de douarriere Carpenter [...] in het licht gegeeven om het [...] publicq een recht denkbeeld te doen verkrygen [...] van de waare redenen der verregaande persecutien van gemelde douarriere teegens haare dogter Helene Francoise Carpenter, z. pl. [1773]. Folio, sierpapier omslag, 38 pag. Walter Philip Nicolson was al ruim 13 jaar bevriend met de 39 jarige Helene Francoise (Leentje) Carpenter. Ze leefden 'buyten huwelyk als galant en maitresse' aldus de moeder en Nicolson leek het huwelijk steeds uit te stellen. In december 1772 verzocht moeder, Renetta Clara Thierry, weduwe van Walter Carpenter de Westerbeek, in leven raed en rentmeester generaal der domeinen van Brabant, wonende in Breda om opsluiting van haar dochter zodat de relatie zou eindigen. Zij kreeg toestemming de dochter voor drie maanden bij haar thuis in te sluiten (zij had twee jaar verbeterhuis gevraagd). Mede ondertekenaars van het verzoek waren drie oudere dochters Carpenter: Jeanne, Wilhelmine en Netje en moeders broer Guilliam Thierry, luitenant generaal. Nicolson protesteert, vertelt uitvoerig hoe slecht het gezin voor zijn Leentje zorgt (vaak ziek, Duitse minnaar etc.). Maar de Raad en Leenhove van Brabant geeft Nicolson alleen gelegenheid direct te trouwen. Dat weigert hij omdat dat oneervol zou zijn. Bestelnummer: C0713. € 175 Cartouche --'t Leven van den weereldberuchten kapitein der moordenaren Louis Dominique de Cartouche, behelsende een verhaal van deezelfs afkomst, opvoeding, ongehoorde gaauwdieveryen, gevangenneming, verwonderens waardige uitbreking der gevankenis, zeldsame verdediging en daar op gevolgde bekering en executie binnen de stad van Parijs. Uit het Fransch vertaalt, 4e- druk, Amsterdam, Johannes de Ruiter en zyn te bekomen by Geertrui de Ruiter, 1735. Gebonden in 19e- eeuwse halfleren band, (6)+116 pag., geillustreerd met gegraveerd portret (A. van Buysen del. sculp.) en 10 anonieme gravures buiten de tekst. Mooi exemplaar.

Buijnsters pag. 36; Buisman 1363. Buijnsters somt 12 Nederlandse uitgaven op van deze vertaling, waaronder deze vierde druk, verschenen 13 jaar na de eerste uit 1722. Bestelnummer: C1161. € 950 Cartouche --Dialogue entre Cartouche et Mandrin, ou l'on voit Proserpine se promener en cabriolet dans les enfers, z. pl. [ca. 1800] 12°, gebonden in half marokijn, 11 pag. Niet in NCC. De eerste editie van dit werkje stamt uit 1790. Bestelnummer: C1548. € 125 Cartouche --'t Leven van den waereldberuchten kapitein der moordenaaren, Louis Dominique de Cartouche [...] Vertaald uit het Frans. Vercierd met fraaije nieuwgesneden konstplaten. Nooit voor deeze zo gedrukt. Amsterdam, S. en W. Koene, 1801. Ing., origineel sierpapier omslag, (8)+116+(4) pag., geillustreerd met houtsneden door H. Numan. Incompleet: mist frontispiece en 3 van de 10 houtsneden. Niet in Buijnsters, NCC etc. Deze druk uit 1801 ontbreekt in de opgave van Buijnsters, evenals bij Buisman, Waller, Saalmink en andere bibliografiën. Ook de NCC-online kent geen exemplaar. Achterin een fondscatalogus (4 pp.) van S. en W. Koene. Helaas mist het boekje een aantal illustraties. Deze zijn overigens niet meer gegraveerd, zoals in de druk van 1735, maar in houtsnede en spiegelbeeldig. Bestelnummer: C1089. € 375 Cartouche --Wonderbaeren levens-loop van Ludovicus Dominicus Cartouche, opper-kapiteyn van eene zeer groote bende borze-snyders (gauw-dieven), moordenaars, etc. [...] In druk gegeven geensins tot naevolginge, maar tot voorbeeld der mallende jongheden. Gent, P.A. Kimpe, [ca. 1800]. Gebonden in modern half perkament, 57 (=48) pag., geillustreerd met een portret van Cartouche in houtsnede en een houtsnede in de tekst van het uitspreken van het vonnis (pag. 48). Niet in NCC. Vlaams volksboekje over de misdadiger Cartouche. Het is waarschijnlijk net als ''t Leven van den weereldberuchten kapitein der moordenaaren' een bewerking -zij het in beknopte vormvan 'Histoire de la vie et du procès du fameux Louis-Dominique Cartouche', verschenen in 1721, het jaar dat Cartouche in Parijs werd geradbraakt. Bestelnummer: C1090. € 595 Cartouche --Les amours et la vie de Cartouche, ou aventures singulières et galantes de cet homme fameux, d'apres un manuscrit trouvé dans un des cabanons de Bicetre, après la mort du nommé Duchatelet, son complice et son délateur. Antwerpen, L.P. Delacroix, 1820. Gebonden in laat 19e- eeuws half leren bandje, 81 pag. Geillustreerd met gegraveerd frontispiece tonende drie mannen waarvan er één een huis binnen klimt. Niet in NCC. Rond 1805 was te Parijs, bij Tiger, een boekje verschenen van 108 pagina's met dezelfde titel (een exemplaar bij UB Amsterdam). Bestelnummer: C1547. € 175

Cartouche --Dialogue entre Cartouche et Mandrin, ou l'on voit proserpine se promener en cabriolet dans les enfers. z. pl. [Epinal, Pelerin], [ca. 1900??]. 12°, bedrukt papieren omslag, 11 pag. Niet in NCC. Bestelnummer: C1549. € 60 Cartouche --Wonderbaar leven van Cartouche, hoofd kapitein van eene groote bende beurzensnijders, gauw-dieven en moordenaars. Opnieuw verbeterd en vermeerderd met het boeiend verhaal: De laatste dag van Cartouche. Gent, Snoeck-Ducaju en Zoon, [ca. 1900?]. Gebonden in modern half perkement, 96 pag., geillustreerd (origineel papieren omslag meegebonden). vgl. Buijnsters pag. 14-18 en 36. Bestelnummer: C0318. € 125 Cartouche --Wonderbaeren levens-loop van Ludovicus Dominicus Cartouche, generael van een groote bende moordenaers en gauwdieven, zijnde een nauwkeurig verhael, niet alleen van zijn kleine dieverijen die hij in zijne jongheyd bedreven heeft, maer ook van alle zyne grote menigvuldige moorden en dieveryen die hy geduerende zyn leven gedaen heeft, volgens zyn eygen beleydenisse en het uytwyzen van zyn vonnis. Zeer wonderbaer en amuzant om lezen. Gent, P.A. Kimpe, [ca. 1800]. 12°, origineel blauw papieren omslag, 55+(1) pag. Geillustreerd met twee houtsneden: portret van Cartouche op titelpagina en het uitspreken van het vonnis pag. 49. NCC: 1 ex. Op laatste pagina fondslijstje van Kimpe. Bestelnummer: C2233. € 495 Cartouche --Prent 'Louis Dominique de Cartouche' anonieme gravure tonende Cartouche ter halver lijve voor een muur met op de achtergrond een gevangenis. 13x7 cm. Bestelnummer: C2590. € 40 Cartouche --Prent: Centsprent 'Laat lieve kinderen, laat de moordlust en bedrijven / van dezen grooten schurk in uw geheugen blijven'. Blad met twintig episoden uit het leven van Cartouche, uitg. van C. Neiszen, Hoogstraat, Rotterdam, nr. 56 B. Teksten in Nederlands en Frans. Ruw gekleurd. Randen iets rafelig. 2e helft 19de eeuw. 42x35 cm. De Meyer pag. 95: Brepols nr. 56. Ook leverbaar: enkele varianten op deze Centsprent, met dezelfde houtblokjes, echter in andere volgorde en met andere teksten, in Nederlands en Frans. Prijs ook 150 euro. Bestelnummer: C3507. € 150 Cartouche Egmont, weduwe Jacobus van

Prent: 'Het leven en bedrijf van Cartouche'. Centsprent met 16 voorstellingen, oblong, elke voorstelling met een 2 regelig versje. Uitgave: Amsterdam, erve de weduwe Jacobus van Egmont nr. 55, [ca. 1780]. 32x38 cm. De Meyer pag. 120. Bestelnummer: C3555. € 225 Cartouche Grand, Marc Antoine le / P. Langendijk (vert.) De bedriegery van Cartouche of de Fransche roovers. Blyspel. Amsterdam, D. Ruarus, 1732. (8)+64 pag., zonder omslag. Op 9 maart 1722, enkele maanden na de executie van de Franse bendeleider Cartouche in Parijs op 21 oktober 1721, ging in de Amsterdamse schouwburg Langendijks bewerking van 'Cartouche, ou les voleurs' van Le Grand in premiere. Het blijspel, dat in Parijs op de dag van de executie al werd vertoond en daarna nog wekenlang met groot succes opgevoerd, haalde in Amsterdam als 'nastukje' maar vijf opvoeringen. Te Winkel, die in navolging van het 'Leeven van Pieter Langendyk' (1760) spreekt van slechts drie vertoningen, neemt aan dat het om die reden in handschrift is blijven liggen en pas tien jaar later voor het eerst werd gedrukt. Langendijk was overigens niet de enige die Le Grands blijspel onder handen nam. Er bestaan nog drie andere vertalingen, alle uit 1722: 'De schelmeryen van Cartouche' door Charles Sebille, 'Cartouche of de rovers' door Gijsbert Tysens en 'Cartouche of de dieven' door een anonymus. Bestelnummer: C1862. € 65 Cartouche Heim, P.R. Het leven van den rooverhoofdman Louis Dominique de Cartouche, bewerkt door P.R. Heim, Rotterdam, D. Bolle, [1e- helft 20e- eeuw]. 8+166 pag., karton, geillustreerd (band iets los). Bewerking naar een 'oud boek'. Bestelnummer: C0010. € 20 Cartouche Racot de Grandval, Nicolas Le vice puni, ou Cartouche. Poeme. Nouvelle edition. Amsterdam, J. de Ruyter, 1738. Origineel karton, (8)+119 pag. Rugje beschadigd. Geillustreerd met 17 paginagrote, anonieme, gravures met scenes uit het leven van Cartouche (met Frans/Nederlandse onderschriften). Gedicht in het Frans over het leven van Cartouche, verdeeld in 13 zangen. Aan het slot twee woordenlijsten: Argot-Frans en Frans-Argot. Racot de Grandval (1676-1753) was toneelschrijver, componist en clavecinist in Parijs. Het gedicht over Cartouche dateert van 1723 en werd voor de eerste maal gepubliceerd in Antwerpen in 1725. Bestelnummer: C1996. € 195 Cartouche / Jaco --'t Leven van den werreldberuchten kapitein der moordenaren Louis Dominique de Cartouche, waar agter gevoegt is, een uitgvoerig verhaal van alle feyten en schelmstukken, gepleegt door Jacob Frederik Muller alias Jaco. Amsterdam, Willem van Egmont [ca. 1731]. Gebonden in eigentijdse perkamenten band, (6)+282 pag., geillustreerd met 2 frontispieces (portretten) en 10 platen, alle anoniem. Mooi exemplaar. Buijnsters pag. 36; Buisman 1372. 'Een meesterwerk in zijn soort', noemt Buijnsters de in 1721 in Parijs verschenen en een jaar later al in het Nederlands vertaalde biografie van de bendeleider Cartouche. Opmerkelijk is onder meer de aandacht van de -anonieme- auteur voor de maatschappelijke achtergronden van de toenmalige criminaliteit. Deze auteur zou een Parijse hoge politiefunctionaris zijn

geweest. Dit zou de derde druk zijn, ongeveer gelijktijdig verschenen met de tweede druk bij De Ruyter uit 1731. Drukker Willem van Egmont was werkzaam van 1730-1733. Bestelnummer: C1214. € verkocht Castratie Sanders, J. Het castratievraagstuk. Een onderzoek naar de gevallen van castratie van sexueel abnormale personen in Nederland en in het buitenland. 's Gravenhage, 1935. 126 pag. Bestelnummer: C0170. € 15 Castratie Wijffels, A.J.A.M. Het castratievraagstuk. Amsterdam, 1954. Ingenaaid, 274 pag., dissertatie met los katern stellingen. Bestelnummer: C1514. € 95 Castratie Wijffels, A.J.A.M. Hat castratie vraagstuk. Verslag van de vergadering [van het Psychiatrisch-Juridisch Gezelschap] op 8 januari 1955. Amsterdam, 1955. Ingenaaid, 28 pag. Bestelnummer: C1515. € 24 Cato Kamerling = Abr. Maggaris Viergever, D. De schyndeugd op het tweede schavot of waaragtig verhaal hoe zeeker geschavotteerde deugniet en rasphuis-boef zich uitgevende onder de verdichte naam van Johan Cato Kamerling voor een doctor in de geneeskunde, door veele schelmsche bedriegeryen het zo verre gebragt heeft dat hij met eene [...] burgemeestersdochter plegtig in het huwelyk is getreeden, doch deeze zyn laatste rol uitgespeeld zynde door de justitie der stad Brouwershaven [...] met roeden gegeeseld en met het dubbeld zwaard gebrandmerkt op den 15 November 1765. 2 delen, [Deel 1:] 2e druk, Amsterdam, A.D. Sellschop en P. Huart 1774 [Deel 2:] Zierikzee, L. van Zwymvoeren 1767. Gebonden in één moderne halfleren band, (4)+195+203+(1) pag. In beide delen een slotvignet (in het tweede deel een zaaier met de tekst 'op hoope'). Buijnsters pag. 25-27 en 39-40; deze drukken niet in Buisman. Abraham Maggaris was een der brutaalste en fantasierijkste Nederlandse oplichters uit de 18de- eeuw, aldus Buijnsters. Hij werkte niet alleen onder de naam Cato Kamerling, maar o.a. ook als Jan Piro, Johannes Lambertus Koster en Albertus Haazelhoffi. Daniel Viergever was stadssecretaris van Brouwershaven en vertelt uitvoerig de geschiedenis van 'Doctor Kamerling' van Februari 1764 toen hij te Brouwershaven kwam tot zijn veroordeling in november 1765. Uit de meegedeelde documenten blijkt echter een groot deel van zijn vroegere geschiedenis. Het vonnis was niet alleen geseling en brandmerk, maar ook levenslange tuchthuisstraf. In 1792 was hij volgens het bijschrift op een portretprent 71 jaar oud en zat gevangen in het spinhuis te Middelburg. Het boek was een groot succes en beleefde diverse (roof-)drukken. Toch is het thans zeldzaam. Bestelnummer: C1215. € 950 Cato Kamerlingh = Abr. Maggaris Viergever, Daniel De schyndeugd op het tweede schavot, of waaragtig verhaal hoe zeeker geschavotteerden deugniet en rasphuis-boef, zich uitgevende onder de verdichte naam van Johan Cato Kamerling voor een doctor in de geneeskunde, door veele schelmsche bedriegerijen het zo verre gebragt heeft dat hy (...) door de justitie der stad Brouwershaven (...) gegeezeld (...) op

den 15 November 1765. Eerste deel, 2e druk, Amsterdam, Steven van Esveldt, 1770. [gebonden met:] De Schyndeugd (...) 2e deel, Zierikzee, L. van Zwymvoeren, 1767. Halfleer, (4)+195+203+(1) pag. Het tweede deel heeft in pen de handtekening van L. van Zwymvoeren en Daniel Viergever. Op de achterzijde van de titelpagina van deel I staat gedrukt 'Deze tweede druk is de echte druk, alzo 't regt van copy door den drukker dezes is gekogt van den heer Daniel Viergever, secretaris te Brouwershaven'. Op de pagina's (3) en (4) een verklaring van het stadsbestuur van Brouwershaven, d.d. 30-7-1765 dat hun secretaris Viergever dit boekje mag laten drukken. Buijnsters pag. 25-27 en 40 (geen exemplaar gevonden); Buisman 2342 (zonder vindplaats); STCN: 2 ex. Bestelnummer: C2231. € 950 Chalon, Rene van Emrik en Binger Prent: 'Rene van Chalons wordt doodelijk getroffen in het beleg voor St. Dizier' [d.d. 18-71544]. Kleurenlitho door Emrik en Binger. 22,5x15 cm. Rene van Chalon (1519-1544), prins van Oranje, stadhouder van Holland etc. sneuvelde in 1544 in dienst van Karel V. Bestelnummer: C2679. €9 Changuion, Paul Changuion, Paul Memorie van mr. Paul Changuion, oudschepen en raad [...] der stad Vlissingen, nopens de procedures van personeel arrest tegen [...] burgemeesteren en schepenen der [...] stad Vlissingen. Middelburg, Chr. Bohemer [1770]. Folio, origineel sierpapier omslag, (4)+88 pag. Nagtglas, Zeeuwen, pag. 117. Paul Changuion (1733-1804) was pensionaris en secretaris van Vlissingen en een der stichters van het Zeeuwsch Genootschap. Door onaangenaamheden in zijn ambtsbediening waren er in 1770 tal van wrijvingen, uitmondend in een proces. Opvolger als secretaris van Vlissingen werd Jan van Vrijberghe. Changuion vertrok naar Middelburg, waar hij secretaris werd. Bestelnummer: C0707. € 75 Chantage Koeroo, J.J.N. en L. Vanwaar de chantage en welke zijn de middelen ter bestrijding. z. pl., [1910]. Origineel bedrukt papieren omslag, 20 pag. Protest tegen 'het schunnige optreden der Haagsche pers' betreffende de Haagse chantagezaken. Genoemd wordt de Duitsche Greet-affaire en vooral aristocratische homoseksuelen die 'als hyena's rondwaren' en hun 'wellust botvieren' op armoedige slachtoffers, niet betalen en als de slachtoffers hun beloofde geld opeisen deze overleveren aan justitie met het 'vreesaanjagende' woord chantage. Ook kinderverkrachting wordt behandeld. Strekking van de brochure: laat justitie meer aandacht geven aan de achterliggende redenen waarom iemand als chanteur optreed. Bestelnummer: C2763. € 20 Chantage Raatgever, G. De chantage. Hoe ze in Den Haag werkt en optreedt. 's Gravenhage, Daamen, 1910. Origineel bedrukt papieren omslag, 22 pag. Betreft een aantal chantagezaken, o.a. één die 29-11-1909 voor de Haagse Arrondissementsrechtbank werd behandeld. D.P. en L. v. H., leden van een beruchte bende chantageplegers, hadden getracht een officier geld af te persen. Deze stelde zich in verbinding met de particulier detecive J.B. die met de chantageplegers bleek onder een hoedje te spelen.

De auteur waarschuwt in deze brochure het publiek. Is Raatgever een pseudoniem? Staat de G. voor goede? Bestelnummer: C2760. € 20 Charivari Rooijakkers, Gerard Rituele repertoires. Volkscultuur in oostelijk Noord-Brabant 1559-1853. Nijmegen, 1994. Ingenaaid, 702 pag., geillustreerd. Belangrijk boek over de volkscultuur in Oost Brabant, o.a. over de sociabiliteit van adolescenten, zoals de labbayen (lichtzinnige, zedeloze, bijeenkomsten), kwanselbieren (drankgelagen bij het huis van een bruid), giften onder druk, ontheiliging van de sabbat, nachtvrijen, dansen, charivari etc. Bestelnummer: C2734. € 24 Charivari Rooijakkers, Gerard en Tiny Romme (red.) Charivari in de Nederlanden. Rituele sancties op deviant gedrag. Amsterdam, 1989 [Volkskundig Bulletin 15,3 (oktober 1989)]. Ingenaaid, pp. 251-394, geillustreerd. De Charivari is een rituele sanctie tegen afwijkend gedrag. In deze bundel bijdragen van Gerard Rooijakkers, Anton Blok, Marc Jacobs, Herman Pleij, Marjoke de Roos, Tiny Romme (de zaak Jan van Es te Oss), B.C.M. Jacobs (justitieel optreden tegen charivari's in oostelijk Brabant), G.C.J.J. v.d. Bergh, en Ad van den Oord e.a. (Taofelen te Oisterwijk in 1930). Bestelnummer: C0898. € 15 Chatelin, L.N.H.A. / Th. A.A. Kroesen --[Serie van zes artikelen uit een Indische courant uit het jaar 1871 betreffende L.N.H.A. Chatelin]. 4°, ca. 15 pag. L.N.H.A. Chatelin, redacteur en uitgever van de Sumatra Courant werd in 1871 door de Raad van Justitie te Padang (N.O.I.) schuldig verklaard aan hoon, smaad en laster tegen een openbaar ambtenaar en tegen een magistraatspersoon en kreeg een gevangenisstraf van drie jaar. In hoger beroep werd de drie jaar teruggebracht tot één maand. In 1869 en 1870 had Chatelin in zijn krant stukken afgedrukt die belastend waren voor de toenmalige assistentresident voor de policie te Padang Th. A.A. Kroesen. De auteurs zouden G.F. Fritz en M. v. D. zijn. Uiteindelijk ging het over de vrijheid van drukpers. Bestelnummer: C0556. € 60 Chenu, A. / H. Delahodde Miot, J. Reponse aux deux libelles: 'Les conspirateurs et la naissance de la republique' de Chenu et de Delahodde, d'apres des lettres, pieces et documents fournis ou publies par caussidière, Lubati (...) et d'autres (...) par le citoyen Jules Miot. Brussel, 1850. Origineel bedrukt papieren omslag, 65 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1793. € 45 Christemeijer Christemeijer, J.B. Belangryke tafereelen uit de geschiedenis der lyfstraffelyke regstpleging en merkwaardige bijzonderheden uit de levens van geheime misdaadigen. Een aantal oorkonden, oorspronkelyk bij eengebracht door J.B. Christemeijer. Amsterdam, J.C. van Kesteren 1819. Gebonden, 4+244 pag. Gravure op titelpagina door A.L. Zeelander naar J. Smies. G.W. H(uygens), Criminele verhalen uit de oude doos, NRC 1-2-1964; H. Warren, Geheim dagboek VIII pag. 61-62.

Jan Bastiaan Christemeijer (1794-1872) was ambtenaar bij het provinciaal bestuur van Utrecht en schreef tientallen letterkundige werkjes. Succesvol waren enkele boeken over landelijk schoon in het Sticht van Utrecht en vooral zijn verhalen over de misdaad en de zelfkant der samenleving. De oudste verhalen van Christemijer dateren uit 1818 en twee ervan werden in dat jaar geplaatst in het tijdschrift Euphonia. In deze bundel zijn zeven verhalen opgenomen, te weten: Het oponthoud; De vier lepels; De koetsier Jakob; De raadselachtige vreemdeling; De arme schrijnwerker; De stem van den godsdienst; en De oud-tante te A... Het genre vond navolging in de boeken van H.C. Dresselhuijs en A.J. van Loon. Het zou nader onderzoek verdienen om te zien of de verhalen van Christemeijer 'allemaal waar gebeurd zijn' zoals Hans Warren dacht. Volgens Christemeijer zelf berustten ze op documenten, maar hij noemt deze bronnen verder niet. Ook de namen van de opgevoerde personen lijken fantasie te zijn. Slechts bij de 'Nieuwe tafereelen ...' uit 1828 (zie hieronder) wordt uitdrukkelijk vermeld dat ze op archivalia berusten. Dat is ook het geval bij de 'Nieuwe bijdragen ...' uit 1838. Maar hoe dan ook, men kan de verhalen van Christemeijer zien als voorlopers van de criminele belletrie, waarin in dit geval geloof en moraal een grote rol spelen. De rollen van Sherlock Holmes of Maigret worden bij Christemeijer echter nog vervuld door een schout en diens medewerkers. De boeken van Christemeijer moeten zeer succesvol zijn geweest, gezien de diverse vervolgbundels en ook de verschillende herdrukken. Bestelnummer: C0610. € 150 Christemeijer Christemeijer, J.B. Oorkonden uit de gedenkschriften van het strafrecht en uit die der menschlyke misstappen. 2e- druk, Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1821. Ingenaaid, 8+295 pag., gravure op titelpagina door A.L. Zeelander naar J. Smies. Tweede druk van de in 1820 verschenen bundel. Het vierde verhaal heeft als titel 'De hand der vergelding' in plaats van 'De hand der wraak'. Bestelnummer: C0714. € 125 Christemeijer Christemeijer, J.B. Nieuwe tafereelen uit de geschiedenis der lyfstraffelyke regtspleging. Amsterdam, G.J.A. Beijerinck 1828. Gebonden, 8+280 pag., gravure op titelpagina door J.A.R. Best naar J. Steijn Vervolg op de 'Belangryke tafereelen ...' (1819) en op de 'Oorkonden ...' (1820), waarvan in 1821 een tweede druk was verschenen en in 1830 en 1860 een derde en vierde druk in één band. In deze derde bundel zijn zes verhalen opgenomen: Simon Eeken; Het wolvenspoor; De ontmoeting op den Zeedijk; De spanen doos; De reis naar Aurich; en Het verhoor op 's Gravenstein of de Zwartjes-bende. In het laatste verhaal deelt de auteur de werkelijke namen mee van de verhoorden: J.H. Himmelgarden, P. Albert e.a. Ook in de andere verhalen in deze bundel is het de vraag of er pseudoniemen worden gebruikt. In 1838 schrijft de auteur in het voorwoord van de 'Nieuwe bijdragen tot de geschiedenis van het strafregt' dat de 'Nieuwe tafereelen ...' zich onderscheiden van zijn andere bundels omdat 'de verhalen in hetzelve vervat voor het merendeel zijn ontleend uit oorspronkelyke crimineele acten en ik mij op deze bescheiden als op echte bronnen waaruit ik heb geput met vertrouwen heb kunnen beroepen'. Bestelnummer: C0612. € 125 Christemeijer Christemeijer, J.B. Nieuwe belangryke bijdragen tot de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging in de Nederlanden. Amsetdram, J.C. v. Kesteren, 1836. Gebonden, half linnen, 6+339 pag., rug los. Gravure op titelpagina door W. Nieuwhoff naar H.P. Oosterhuis.

In deze bundel zijn vier verhalen opgenomen: De geheimzinnige diefstal; De valsche eed; De diamant; en Het bruidsgeschenk. Bestelnummer: C0697. € 125 Christemeijer Christemeijer, J.B. Nieuwe bijdragen tot de geschiedenis van het strafregt in verhalen. Schoonhoven, S.E. van Nooten, 1838. Gebonden in half linnen, 4+303 pag., gravure op titelpagina door J.P. Lange naar A. van Lom. De bundel bevat drie verhalen: De twee lettermerken of de vond in zee; De notedop of de ontmoeting op de heide; en De vraag naar den weg, of de Italiaansche marskramer. In de voorrede deelt de auteur mee dat het eerste verhaal grotendeels op historische bronnen is gebaseerd, te weten op mededelingen van ds. H. Uden Masman te Paramaribo. Bestelnummer: C0698. € 125 Christemeijer Christemeijer, J.B. Belangryke tafereelen uit de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging. Twaalftal verhalen. 4e- druk. Volks-uitgave. Asmterdam, wed. J.C. v. Kesteren & zoon [1860]. Gebonden in half leer, (6)+215+199 pag., geillustreerd met twee frontispieces in staalgravure door en naar C.L. van Kesteren. Vierde druk van de verhalen uit de twee eerste bundels uit 1819 en 1820. Trots vertelt de auteur in de voorrede dat zes van deze verhalen in het Duits vertaald zijn door dr. J.L. Gastmann en in 1840 in Brunswijk zijn uitgegeven. Vier andere verhalen waren vertaald door baron J.D. von Betaz en gepubliceerd in 1841 in band II van Ernst von Munchs 'Niederländisches Museum'. Ook zijn er -zo deelt hij mee- enkele in het Engels vertaald en in 'Blackwoods Magazine' gepubliceerd en in 1844 was in België een nadruk in drie deeltjes uitgegeven in Vlaamse spelling en 'getravesteerd' in de geest van het R.K. dogma. Bestelnummer: C0734. € 60 Christemeijer Christemeijer, J.B. / J. Vos De galerij der 20 schoonheden, en andere historische taferelen van moorden en aanrandingen, van sluw bedrog en overspel, mitsgaders de wijze waarop een en ander aan het licht werd gebracht en bestraft, alles voorgevallen op de aangegeven plaatsen in Nederland en Vlaanderen in de 18de- en 19de- eeuw. Uit historische bronnen beschreven door J.B. Christemeijer omstreeks 1875 en nu in bekorte vorm opnieuw voor de druk gereed gemaakt door J. Vos, Maastricht, Leiter-Nypels [1963]. Ingenaaid, 221 pag. Zeven verhalen uit de bundels van Christemeijer: De galerij der twintig schoonheden; De spanen doos; De jonker van Roderijcke; De vier lepels; Het wolvenspoor; Simon Eeken; De oudtante te Amsterdam. De bewerking en bekorting is van Jan Vos. Bestelnummer: C0205. €9 Christemeijer Christemijer, J.B. Oorkonden uit de gedenkschriften van het strafregt en uit die der menschelijke misstappen. Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1820. Gebonden, 8+295 pag., gravure op titelpagina door A.L. Zeelander naar J. Smies. Twwede bundel met vijf verhalen: De jonker van Roderijcke, De blaauwe ruiter, De galerij der twintig schoonheden, De hand der wraak, bevattende De vrijvrouw van Groedenrode en De landschapsschilder. Bestelnummer: C0611. € 125 Christemeijer

H[uygens], G.W. Criminele verhalen uit de oude doos. J.B. Christemeijer, een vergeten veelschrijver. [krantenartikel uit NRC 1-2-1964, door G.W. H.] 1 blad. Bestelnummer: C0608. €5 Claessen, Johannes --De wolf in 't schaapsvel, of iets over het gedrag van do. Jan Claassen, predikant te Leerdam, en een korte ontleding van het request door hem aan de Prins en Prinses van Oranje. Leerdam, G. Draijer [1795?]. Zonder omslag, 16 pag. De Bie / Loosjes II pag. 53. Johannes Claessen (1734-1812) was gedurende 45 jaar een geliefd predikant te Leerdam. Hij was patriots gezind, redenen waarom in juli 1787 zijn huis werd geplunderd. Toch wendde hij zich in oktober van dat jaar tot de stadhouder met verzoek om vergiffenis voor zijn patriotse gedachten en met de belofte om in de toekomst 'een ernstig voorbidder voor het Huis van Oranje te zijn'. In 1795 ontstond over dit request enige beroering omdat Claessen zich inmiddels weer openlijk als patriots gedroeg. Vandaar de termen 'wolf in 't schaapsvel' en kameleon. Bestelnummer: C1822. € 125 Clandestien distilleren --Een bloemlezing uit de onderwereld. Uitgave van de vereniging 'De vereenigde distillateurs' en de Ned Vereeniging van distillateurs en likeurstokers Schiedam. z. pl. [1935]. Ingenaaid, 84 pag. Met uitvoerige recensie uit Algemeen Handelsblad 26-2-1935. Verzameling herdrukte krantenberichten uit de jaren 1931-1935 over clandestien stoken van alcohol. Bestelnummer: C0899. € 18 Clement, J.C. / B.M. Pous Clement, J.C. Missive van Johan Christiaan Clement aan zyne mede-burgers in Zeeland over de verkiezing van den burger Zacharias Paspoort tot vertegenwoordiger en van den burger W.A. de Beveren tot secretaris van de volks vertegenwoordigers van Zeeland. En het deswegens gehoude gedrag van den burger Bonifacius Mathias Pous, president van de vergadering van den 24-41796. Middelburg, J. Koene, [1796]. Blanco papieren omslag. Knuttel 22806. J.C. Clement was Maire van Middelburg en maakte bezwaar dat voorzitter Pous een ingezonden stuk van hem over deze verkiezingen niet ter sprake bracht. Pous voelde zich 'zeer beledigd' en stelde de brochure ter sprake in de vergadering van 29 april van het Volk van Zeeland. Hier verklaarden alle leden dat voorzitter Pous correct gehandeld had. Bestelnummer: C2161. € 60 Clifford --Solutien aan den Hove van Holland overgegeeven uit den naam van Anna Wolters, weduwe van wylen Jan Clifford, Jan Albert Clifford en Pieter Clifford Jansz., genegotieerd hebbende ten naame van Clifford en Zoonen; mitsgaders Adrian Hope, Jan van de Poll en Jaques Teysset als sequesters in derzelver boedel en zich alzo nevens hen gevoegd hebbende; tot destructie en wederlegging van de nadere memorien door de opposeerende crediteuren van dezelve Anna Wolters en consorten aan het zelve Hof ingediend. Waar agter gevoegd zijn de resolutien van [...] Staaten van Holland [...] met betrekking tot deeze zaak genomen. Amsterdam, P. Schouten, 1779.

Folio, zonder omslag, 8+42+80 pag. De 'opposeerende crediteuren' waren Gerrit Corver Hooft, Hendrik Hoeuft, Daniel Hooft Gerritsz, als executeurs testamentair van Maria Margareta Corver, wed. Nicolaas Geelvinck, Constantia Hooft wed. Nic. Witsen, Van Royen en Van Muyden kooplieden, Nic. Willem Kops, Willem Barnaart, Michiel Fortgens, wed. David Woesthoven en zoon, en Johanna Theodora van der Meer. Het betrof een financiele zaak rond de firma Clifford en Zoonen. Hierbij: Deductie aan den Hove van Holland overgegeeven uit den naam van Anna Wolters (....) mitsgaders de sequesters in derzelver boedel (..), Amsterdam, P. Schouten, 1777, 66 + 8 pag. Bestelnummer: C0770. € 125 Clifford, J / A. van der Hoop --Geschil tusschen J. Clifford, eischer en A. van der Hoop, verweerder. Met de aan hetzelve voorafgegane briefwisseling en eenige daartoe betrekkelyke stukken en bijlagen. z. pl., z. j. [1823?]. Ingenaaid, zonder omslag, 127+36 pag. J. Clifford (wonende op Meervliet te Velsen, gehuwd met Agnes M. van der Hoop) en A. van der Hoop te Amsterdam waren zwagers. Samen waren zij associé's in de onderneming wed. E. Croese & Co. Ook A. Hodshon is een zwager van hen. Vanaf 1799 waren er, meest financiele, moeilijkheden die in dit geschrift uitvoerig worden beschreven. Een rol spelen o.a.: de arbiters Van der Spijk, Bondt en Verburg, de advocaat Cuperus en voorts de heren Sinderam, Leversan, Verhuell, Baille en H. Croese Ed. zn. Bestelnummer: C0590. € 90 Clitherow-Middleton, Margaret Neeffs, I. Prent: 'De edele mevrouwe Margareta Middelton wordt op 24 Meert 1586 onder ghewichten van omtrent seven of acht hondert pondt het lichaem in stucken ghemorselt', gravure door I. Neeffs naar Justus ab Egmondt. 29x19 cm. Margaret Clitherow (1556-1586) is een Engelse r. k. heilige, ook genoemd 'The pearl of York'. Op Goede Vrijdag 1586 werd zij terechtgesteld. De twee beulen die haar hadden moeten doden huurden vier bedelaars die haar met haar rug op een scherpe steen legden, het lichaam bedekten met planken en daarop gewichten plaatsten, zodat haar rug werd gebroken. Bestelnummer: C3590. € 75 Cloux, F.A. du / O. Hatfield --Het proces Du Cloux-Hatfield. [Serie van 5 afleveringen van het Bataviaasch Handelsblad, editie voor Nederland, dd. 7 mei tot augustus 1888]. Originele kranten, ca. 50 pag. Zeer uitvoerige verslagen van een proces voor de Raad van Justitie te Batavia van 1 mei tot 29 mei en 8 augustus 1888 tegen Fokko Alting du Cloux, failliet verklaarde directeur van de fa. J. Daendels en Co., aangespannen door O. Hatfield. Op 29 mei werd Du Cloux schuldig verklaard aan valsheid in geschrifte. Het Hooggerechtshof besloot op 8 augustus tot straf vermindering. De directie van de fa. Daendels bestond mede uit L.J. Daendels, W.A. Zilver Rupe en H. Hissink. Bestelnummer: C0437. € 150 Cluwen, Dirk Vinkeles, R. Prent: 'Cluwen, leeraar te Sluipwijk, door de Pruissiche husaaren mishandeld', [d.d. 19-91787], gravure door R. Vinkeles 1796 naar J. Buys. 14x9 cm. Muller, Hist. 4939.

Dirk Cluwen was van 1778-1789 predikant te Sluipwijk, op de prent wordt hij liggend voortgetrokken door twee ruiters te paard. Bestelnummer: C2624. € 20 Coccejus, Johannes Batenburg, Didericus van Ouderlings protest en raed tegen der Cocceanen leere en leven. Franeker, Evert Jansze, 1719. Modern half perkament, 64 pag. Knuttel 15838 (1e ed.); Ypey en Dermout, Gesch. der Ned. Herv. Kerk III pag. 183. Didericus van Batenburg J.U.D. was waarschijnlijk een pseudoniem. Onder deze naam verscheen in 1709 te Franeker de eerste editie van dit boekje, volgens Ypey en Dermout een 'vuilaardig' geschrift, bedoeld om de gehele N.H. kerk in rep en roer te brengen met allerlei schimpscheuten op de volgelingen van Coccejus. Bestelnummer: C2711. € 195 Cohen van Assen, J.R. Cohen van Assen, J.R. Het gekkenhuis, justitie en psychiatire (recht en zielkundige geneeskunde) 2e- druk. Amsterdam, Bureau van uitgave: Prinsengracht 320, [ca. 1915]. 14 pag., origineel bedrukt papieren omslag. Bundel van twee gedichten 'Advocaat Van der Niezen' en 'Ambitie, officier van justitie', gedrukt met financiele hulp van vrienden. De eerste druk was in de Amsterdamse boekhandel snel uitverkocht. In deze tweede druk in een voorwoord meer informatie over de klachten van de auteur. Hij verwijst naar een eerdere brochure uit 1913 waarin hij ook al e.e.a. meedeelde. Hij werd bestolen voor F1800,- aan goederen door de heer Knap van de fa. Mozes Knap & Zonen en de heer De Leeuw van de fa. Van Raap. Klagen bij de politie zorgde ervoor dat hij werd opgenomen in een gekkenhuis. Eerst het Joodse gekkenhuis te Amsterdam o.l.v. dr. Couvé, daarna het r.k. krankzinnigengesticht Coudewater bij Den Bosch. Ook klachten over officier van justitie Baart de la Faille. Bestelnummer: C0114. € 35 Coigly, James Fenwick, John Observations on the trial of James Coigly, for high-treason, together with an account of his death, including his address to the spectaters. To which is added an appendix containing an interesting correspondence relative to the trial ... and also letters written by mr. Coigly ..., Londen, 1798. Ingenaaid, 4+124+35 pag. Bestelnummer: C0227. € 95 Coligny, Gaspard de --Prent: 'Caspar von Coligny, 1572'. Anonieme gravure met zijn portret ter halver lijve in harnas met eronder een scene uit de Bartholomeusnacht en zijn neerschieten op straat in 1572. Eind 16e eeuwse gravure. 13,5+8 cm. Gaspard de Coligny (1519-1572), heer van Chatillon, admiraal van Frankrijk, werd na een verloren veldslag gevangen gezet in Sluis en later in Gent. Na betaling van een losgeld kwam hij vrij en werd leider van de protestantse Hugenoten. Op 22-8-1572 werd op straat op hem geschoten en twee dagen later, tijdens de Bartholomeusnacht werd hij in zijn huis vermoord. Verso op de prent een 4 regelig gedicht 'Die Hochzeit foller blut / So in Paris gehalten (...)'. Bestelnummer: C2595. € 95 Coligny, Gaspard de ---

Prent: Het neerschieten en vermoorden van admiraal De Coligny in de Bartholomeusnacht te Parijs, in 1572. Grote gravure met een aantal scenes rond deze gebeurtenis. Laat 16e eeuws, tekst op verso. In de prent teksten als Der Admiral, Der Kunig, Paris, Der Her vo Beauvais, Tilligny. 21x28 cm. Bestelnummer: C2618. € 95 Coligny, Gaspard de --Prent: 'Hier ist zu sehen in was gestalt Verliern das leben iung und alt ... Am 22 tag August im Jahr 1572', anonieme litho van het neerschieten en vermoorden van admiraal de Coligny in de Bartholomeusnacht te Parijs in 1572. 12,5x20 cm. Bestelnummer: C2664. € 28 Compaan, Claas --'t Begin, midden en eynde der zee-roveryen van den alderfameusten zee-rover Claas G. Compaan van Oost-Zanen in Kennemer-land. vervattende (...) hoe hij met weynig schepen de zee onveylig gemaakt (...) heeft. Amsterdam, H. v.d. Putte en B. Boekhout, 1781. 4°, sierpapier omslag, (6)+42 pag. Geillustreerd met houtsneden in de tekst en op titelpagina (twee ervan identiek). Laatste 3 bladen licht beschadigd en gerestaureerd, echter met enig tekstverlies. Uiterst zeldzame (STCN: slechts 1 ex.) editie van dit beroemde zeeroversverhaal, gedrukt als volksboekje in gotische letter. Claes Gerritsz. Compaen, Compaan of Kompaan (1587-1660) begon zijn carriere als koopman maar was in de jaren 1620 een berucht Nederlands zeerover. Bestelnummer: C3042. € 1800 Cornu, Willem --Prent: 'Willem Cornu geworgd en daarna verbrand' [d.d. 15-7-1563], anonieme litho. 18,5x15 cm. Willem Cornu was kleermakersknecht en ouderling te Doornik en werd door Philips II als ketter verbannen en op 15-7-1563 gewurgd en verbrand. Bestelnummer: C2681. € 40 Corruptie Knevel, Paul Het Haagse bureau; zeventiende-eeuwse ambtenaren tussen staatsbelang en eigen belang. Amsterdam 2001. Ingenaaid, 209 pag., geill. Onder andere over Willem Hoppevelt, Lieuwe van Aitzema, Abr. Keyser, C. Bouquet, P. Doubleth, Constantijn Huygens jr., Jacob de Sille, Cornelis Musch, Joh. Spronssens. Bestelnummer: C3143. €6 Cost Bruijnesteijn, W. Dossier betreffende het proces tussen Aeltje Halewech, wed. Marten Cost, eiseres en de gemachtigden van het kerspel Wanneperveen, gedaagden. 1603-1607. Arnhem, auteur, 1986. Ing., 41 pag. Aeltje Cost weigerde een belastingaanslag te betalen. Zij verliest het proces, maar krijgt wel begrip voor haar standpunt. Bestelnummer: C0706. € 15 Costerman, Corn. Walten, E., e.a.

Waerachtigh verhael van 't gepasseerde te Rotterdam, soo ten regarde van het vangen, examineeren en onthoofden van Cornelis Kosterman, als van het gheene daar op is gevolght. Door A.M. [= E. Walten], Rotterdam, voor den Auteur, 1690 [gebonden met:] Tweede deel van het Waerachtigh verhael [...], Rotterdam, voor den Auteur 1690 [gebonden met:] Versameling van eenige stucken en bewysen dienende tot ophelderingh van het leven en daeden van [...] Jacob Suylen van Nyevelt, gewesen hoofd-officier der stad Rotterdam, Dordrecht, J. v. Lingen 1690 [en met:] Remonstrantie van mr. Enricus Walten [...] by forme van een brief gesonden aan de [...] heeren van de wet [...] der stad Rotterdam ['s Gravenhage nov. 1692] [en met:] Missive van een Amsterdamsch heer aan een heer in den Hage [Amsterdam febr. 1691] [en met] Criminelen eysch van den procureur generael op en jegens Jacob Zuylen van Nievelt, Amsterdam, W. de Koep, 1691. 4°, gebonden in een perkamenten band uit de tijd, 30+(2)+48+(8)+12+40+20+40 pag. Exlibris: familiearchief Obreen. Knuttel 13525, 13526, 13528, 13802, 13652, 13654, NNBW X 1523 Op 16 september 1690 werd de wijnkoper en adelborst in de schutterij Cornelis Costerman onthoofd op een beschuldiging van manslag. Velen waren echter van zijn onschuld overtuigd. Er ontstond een oproer waarbij de woningen van de pachter Van der Steen en de baljuw Jacob van Zuylen van Nyevelt (1642-1695) het moesten ontgelden. Deze laatste was zeer gehaat en kon ternauwernood ontkomen. Bestelnummer: C1167. € 495 Costerman, Corn. / van Zuylen van Nyevelt --Versameling van eenige stucken en bewysen dienende tot ophelderingh van het leven ende daeden van de heer en meester Jacob Suylen van Nyevelt, gewesen hoofd-officier der stad Rotterdam. Dordrecht, J. v. Lingen, 1690. 4°, zonder omslag, 12 pag. Knuttel 13528 Getuigenissen over het verleden van Jacob van Zuylen van Nyevelt: uitspattingen met vrouwen, knevelarijen, bedrog, diefstal etc. Getuigen o.a. Cornelis Nolthenius, Simon de Vries, Andries Heshuysen, Jacob de Veere etc. Bestelnummer: C2145. € 90 Costerman, Corn. G.H.W. Copie van een missive rakende eenige voorgevalle saken tot Rotterdam, z. pl. [1690]. 4°, zonder omslag, 7 pag. Niet in Knuttel, niet in STCN, niet in NCC online. Over de Costerman-zaak. Andere namen: Kerckhoven, Groothuysen, Jan Anderman, Dirk Meesters, Bastiaan van Weenigen. De schrijver die tekent met G.H.W. neemt geen blad voor de mond, en uit fikse beschuldigingen tegen de genoemde personen. Bestelnummer: C1685. € 175 Costerman, Corn. Mees Az., G. Het Rotterdamsche oproer van 1690. Amsterdam, v.d. Post, 1869. [Verhandelingen Kon. Ak. Wetenschappen afd. letterkunde IV]. 4°, origineel karton, 121 pag. Geillustreerd met een uitvouwbare plattegrond in kleur en een uitvouwbare genealogie van de familie Costerman. Bestelnummer: C2772. € 90 Costerman, Corn. Mina [= Mina Costerman] Hoe het in den 'goeden' ouden tijd toeging. Eene donkere bladzijde uit de geschiedenis van een onzer vaderlandsche steden op het einde der 17e eeuw. Gorinchem, [1869]. Gebonden, 142 pag. Band gevlekt.

Betreft de gebeurtenissen in 1690 rond Cornelis Costerman. Auteur is Mina Costerman (1808-1892), letterkundige, gehuwd met J.F. van Binsbergen. Mina schrijft op de titelpagina 'Naar oude familie-papieren opgesteld'. Bestelnummer: C2775. € 45 Coymans, I. --Sententie gepronuncieert den 25. January 1662 tot Amsterdam, jegens Isaac Coeymans, koopman en Burger der selver stadt, Rotterdam, Floris Willemsen 1662. 4°, zonder omslag, 7 pag. Knuttel 8644; Tiele 4994; NNBW VIII 331. Coeymans of Coymans ca. 42 jaar oud (ca. 1620-1667), vroeger boekhouder en opperkoopman van de West-Indische compagnie op de kust van Guinea, sinds 1649 te Amsterdam wonend, had 'heymelijcke correspondentie' gehouden met Joost Kramer, resident van de Deens Afrikaanse Compagnie op Cabo Cors. Informatie over negers aan de kust van Guinea, Jan Claesz, Johan Valckenburgh, fort Nassau, etc. Coymans wordt veroordeeld tot zes jaar gevangenis, een boete van 20.000 caroli guldens en een eeuwige verbanning uit Amsterdam en gebieden van de W.I.C. Er ontstond na afloop van het proces nog een juridische kwestie tussen het Amsterdamse gerecht en het Hof van Holland. Coymans bleek in slaven te handelen. (vgl. NNBW). Bestelnummer: C0504. € 175 Cremer, J. Cremer, J. Een stem om recht! Een episode uit het electriciensleven, [Driebergen, 1907]. 63 pag., origineel bedrukt papieren omslag. Cremer voelde zich hevig te kort gedaan en beschreef in deze brochure de redenen. In juni 1904 was hij in dienst getreden als monteur bij de Electrische Centrale Driebergen-Doorn. Hoofd van het bedrijf was sinds een maand Jacob van Kampen, administrateur. Deze kwam uit Terneuzen en verving de vorige administrateur Steenman. Cremer kreeg een fabrieks woning en ging aan het werk, maar tussen hem en Van Kampen boterde het niet. Van Kampen kwam de arbeidsvoorwaarden niet na en was eigenwijs. In februari 1907 werd Cremer ontslag aangezegd en moest hij de dienstwoning verlaten. Personeelsleden die genoemd worden: Koel, Van Dijk, H. de Kruif, Moors, Marinus Verlare met vrouw Jannetje, Swierstra, Heiniker, Vonk, Straks, Quint, Roekel en Fokke. Tussen de regels door allerlei informatie over het werk in een electriciteitscentrale. Bestelnummer: C0060. € 80 Criminele antropologie / homoseksualiteit Mayet, Lucien Notes sur les sciences anthropologiques et plus particulierement l'anthropologie criminelle en Hollande et en Belgique. Premiere partie: Hollande, Lyon, 1902. Deuxieme partie: Belgique, Lyon, 1903. Gebonden in 1 half perkamenten band uit de tijd, 109+151 pag., geill. met 3 kaarten en 34 illustraties. Mooi exemplaar. Marokijnen rugtitel. N.a.v. het Congres d'anthropologie criminelle, gehouden te Amsterdam in september 1901, gebaseerd op de werkzaamheben van prof. Jelgersma, prof. Winkler en dr. A. Aletrino. Veel aandacht voor schedelmetingen. Ook discussie over het rapport 'La situation sociale de l'uraniste' van A. Aletrino. Bestelnummer: C3048. € 125 Daalen, G.C.E. van Perelaer, M.T.H. De houding van een eerlijk man. Laatste woord aan den luitenant generaal J. van Swieten naar aanleiding van het handweigeren door den heer G.C. E.van Daalen aan den heer J. Loudon. Rotterdam, J.G. Robbers, 1882.

Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 100 pag. Reactie van majoor Perelaer op 'Eene repliek van den luitenant-generaal J. van Swieten' in het meinummer van de 'Indische Gids'. De zaak begon met een recensie in de Indische Gids door Perelaer van de Indische novelle 'Wijnanda' door W.A. van Rees, handelende over de Atjeh-oorlog en kapitein Van Daalen. Daarna escaleerde de zaak en volgden er diverse artikelen en brochures, waarbij ook de gouverneur-generaal Loudon een rol speelde. Bestelnummer: C0557. € 40 Dam, Fred van Oskamp, Anton (red.) De zaak van Dam. Amsterdamse Christelijke Detailhandelsschool in opspraak en opstand, een documentaire. Amsterdam, [1970]. Alfred Raoul van Dam, geboren Amsterdam 8-6-1928, was leraar Nederlands aan de Detailhandelsschool en werd in 1969 beschuldigd van antisemitisme en het veroorzaken van onrust in de school. Bestelnummer: C3203. € 28 Delft, weeshuis --Keure teegens het wegloopen van kinderen in het Weeshuys en Charitaathuys binnen deese stad [Delft], 7-8-1759. Delft, A. Sterck, 1759. Plano, 1 blad. Jongens en meyden lopen sedert eenigen tyd weg uit het weeshuis, gaan vagebonderen, verkopen hun kleren etc. Vanaf heden zullen weglopers zes weken worden opgesloten en dienen daarna in het weeshuis te blijven 'tot de ordinaire jaaren' en zonder de mogelijkheid van milddadige uitzettingen. Weglopers dienen te worden aangegeven, hun kleren mogen niet gekocht worden, herbergiers mogen niet voor hen tappen. Bestelnummer: C3072. € 75 Demarez, A. / A. Thissen-Keteleers --Circulaire van de 'juge d'instruction' Jos. Lamproye, dd. Antwerpen 1-2-1912, waarbij hij aanhouding verzoekt van Arthur Demarez, ca. 36 jaar uit Antwerpen en Anna ThissenKeteleers. Gedrukt, 4°, 1 pag. Van beiden een portretfoto op dit blad en een signalement. Ze hebben veel geld bij zich. Bestelnummer: C1591. € 20 Der Mouw / Schwartz Dèr Mouw, J.A. Schandaal in Doetinchem 1904, deel I Het verweer van dr. J.A. Dèr Mouw, deel II Commentaar, samengesteld door Rody Chamuleau, Oosterbeek, De Bosbespers 1979-1980. 123+6+47+36 pag., ingenaaid, geillustreerd. Geruchtmakende zaak betreffende de hulp van de rector K.G.Ph. Schwartz om bepaalde leerlingen te laten slagen en de leraar Dèr Mouw die daartegen in opstand kwam. Bestelnummer: C0147. € 75 Desertie Schmitz, J.P.G. Rechtshistorische bijdrage tot de kennis van het materieele en formeele strafrecht van toepassing op dienaren van de Ver. Oost-Ind. Compagnie, voornamelijk betrekking hebbende op het delict van desertie. Utrecht, 1939. Ingenaaid, 393 pag., met uitslaande tabel. Bestelnummer: C2883. € 24 Desmet / van Haastert Haastert, W.K.S. van

De zaak Kerssemakers-Desmet. Memorie van verdediging voor den raad van orde en discipline voor de advocaten te 's-Bosch [Eindhoven 1923]. Ingenaaid, 55 pag. Van Haastert, advocaat en procureur te Eindhoven, werd ervan beschuldigd meegewerkt te hebben aan de moordaanslag door mevrouw Desmet gepleegd op haar man. Mevr. Desmet had een overspelige relatie met Jan Kerssemakers. Van Haastert was hun advocaat en zij hebben hem enige malen verteld dat zij het plan hadden Desmet te vermoorden of te vergiftigen. Een rol spelen verder: vader Kerssemakers, advocaat J.B. Hengst uit Den Bosch, mr. Vullinghs, werkzaam op het kantoor van Van Haastert, zuster Betsy Kerssemakers, neef de Vries-Verbunt, mej. Van der Heijden, mr. C.A.G.W. van de Pol, hr. Clercx (= Ederveen) uit Boxtel, hr. Voorduyn uit Jutfaas, mr. D.A. Schretlen te Utrecht, A.J.M. Reijnders te Eindhoven. Een van de beschuldigingen van mevr. Desmet tegen Van Haastert was dat deze bioscoop-directeur wilde worden. Van Haastert noemt haar een overspelige vrouw die terecht veroordeeld was en Kerssemakers een ploert en meinedige. Bestelnummer: C0455. € 75 Deurwaarder Franse, J. De Nederlandsche deurwaarder. Handboek met formulieren voor deurwaarders bij de verschillende rechtscolleges. 2 delen, Zierikzee, v. Dishoeck, 1875. Gebonden in 2 halflinnen banden, 668 pag. Enkele pagina's gerestaureerd. Volgens de auteur het eerste handboek voor het deurwaardersambt. Bestelnummer: C3220. € 60 Deuverden, Corn. van --Sententie van Cornelis van Deuverden, gewesene adjunct secretaris van de Ed. Mog. heeren Staten 's lands van Utrecht, by den Ed. Gerechte der Stad Utrecht gewesen ende gepronuncieert op den 7 April anno 1664, Utrecht, M. van Dreunen [1664]. 4°, zonder omslag, 11 pag., met groot stadswapen op titelpagina. Knuttel 8962. Van Deuverden werd ervan beschuldigd zich door het vervalsen van acten en kwintantiën te hebben verrijkt. Hij nam oude kwitanties uit het archief, veranderde data en liet deze opnieuw door de (erven van de) schuldenaars betalen. Genoemd worden: Johan Diderik Bouman, Arent van Cuylemborgh, de ontvanger Berckel, burgemeester Van de Sande te Arnhem, Quirijn van Lobbrecht, Pauwels Pels, Francois Hallingh, Philips Doubleth, N. Assendelft, Jan Jansz. Cuyb, Johan Heerman, Aert Coenraetsz, Paulus Goell, Jan de Hartoge, Lucas Hermansz, Abraham de Graaff, e.a. Hij werd vervallen verklaard van zijn ambt, en veroordeeld tot het publiekelijk verscheuren van een vervalste acte, tot het terugbetalen van het ontvangen geld en eeuwige verbanning uit stad en provincie Utrecht. Bestelnummer: C0459. € 95 Deuverden, Corn. van --Sententie van Cornelis van Deuverden, gewesene adjunct secretaris van de Ed. Mog. heeren Staten 's landts van Utrecht, by den Ed. Gerechte der stadt Utrecht gewesen ende gepronuncieert op den 7 April anno 1664, Utrecht, M. v. Dreunen [1664]. Gedruckt naer de originele copye. 4°, 11 pag., modern sierpapier omslag. Niet in Knuttel. Geheel hetzelfde zetsel als Knuttel 8962, echter met toevoeging van de zin 'Gedruckt naer de originele copye' geheel onderaan de titelpagina. Ook de fingerprints zijn identiek aan 8962. Bestelnummer: C0044. € 60 Deuverden, Corn. van ---

Sententie in der saecke van Cornelis van Deuverden, gewesen adjunct secretaris van de Edele Mogende heeren Staten 's landts van Utrecht, gepronuncieert in de audientie van den Gerechte der Stadt Utrecht op den 7 April 1664. Utrecht, J. van Doeyenburch 1664. Gedruckt naer de originele copye. 4°, zonder omslag, 11 pag. Knuttel 8961. Kennelijk veroorzaakte de zaak Van Deuverden veel ophef, want er verschenen twee verschillende nadrukken. Bestelnummer: C0460. € 40 Deuverden, Corn. van --Sententie in der saecke van Cornelis van Deuverden, gewesen adjunct secretaris van de Edele Mogende heeren Staten 's landts van Utrecht, gepronuncieert in de audientie van den Gerechte der Stadt Utrecht op den 7 April 1664. Utrecht, J. van Doeyenburch 1664. Gedruckt naer de originele sententie. 4°, zonder omslag, 11 pag. Knuttel 8961 a-. Opnieuw een nadruk, nu met als laatste woord 'sententie' op de titel. Bestelnummer: C0461. € 40 Deuverden, Corn. van --Brief aen seker vrient tot Amsterdam, houdende een sommier verhael van de gevanckenis en de sententie, gepronuncieert den 17. April 1664, nieuwen stijl, publijcquelick in de opene audientie en vierschare van d'Ed. Achtbare heeren van den gerechte der stadt Utrecht, tegens en ten laste van den heer Deuverden, secretaris van de Ed. Mogende heeren Staten van Utrecht. Z. pl. [1664]. Plano, 1 blad. Knuttel 8963. Oogetuigen verslag van deze geruchtmakende zaak. Het voorlezen van de -zeer uitvoerigesententie kostte wel een half uur; er was grote toeloop van volk, 'eenige wierden haest te bersten gedrongen, andere paers en blauw en flauw uyt het gedrangh geholpen'. Na voorlezing van de sententie verklaarde Deuverden dat hij onschuldig was. De briefschrijver eindigt met het motto: 'Die onderwindt krijght van het zuyvel Wort van een Engel licht een Duyvel'. Bestelnummer: C0462. € 150 Diavolo, Fra --Prent: 'Fra Diavolo, oder die grossen rauber in den Abruzzen'. Grote houtsnede met titel aan de bovenzijde. Tonende een bestorming van een burcht door mannen te paard en te voet. Voorbeeld van populair drukwerk uit Ulm of Neurenberg, ca. 1830. 39,5x47 cm. Fra Diavolo - eigenlijk Michele Pezza - was van jongs af aan een straatrover, maar streed ook tegen de Fransen en de door hen gedomineerde Parthenopeische Republiek. Bestelnummer: C3525. € 450 Dienstboden --Ordonnantie en reglement tegens de ongereegeltheeden van de dienstboden. 's Gravenhage, Scheltus, 1679. 4°, blanco papieren omslag, 12 pag. V.d. Wulp 9342; Petit 4486; niet bij Knuttel.

Uitgevaardigd d.d. 29-11-1679 door stadhouder Willem III, tegen 'ongeschiktheid en bedriegerijen' van koetsiers, dienstmaagden, minnemoers e.d., voornamelijk in 's Gravenhage. Besteedsters dienen te informeren naar de betrouwbaarheid van de dienstboden. Regelingen betr. het opzeggen van de dienst, etc. Bestelnummer: C2998. € 38 Dienstweigering Testanto, A. Dienstweigering? Een schriftstudie. [complete set van 6 brochures], Maartensdijk, D.M. Zwart, [1933]. Originele bedrukte omslagen, 40+35+23+62+36+91 pag. Over dienstplicht en gewetensbezwaren. Bestelnummer: C1925. € 175 Dieren, E. van Dieren, E. van De averechtsche geestesrichting der zoogenaamde 'Nieuwlichters' op allerlei gebied, in het bijzonder die der Kollewijners en hun verderfelijke invloed op onderwijs, taal en volk. Amsterdam, Swets & Zeitlinger [1917]. Gebonden in half linnen, 309 pag. Boekblok los in band. Vgl. Jaap Bos, Evrart van Dieren: een kroniek van het falen, Amsterdam 2008. Boek vol schimpscheuten op de spellinghervorming van de Kollewijners. Bestelnummer: C0773. € 20 Dieren, E. van Dieren, E. van De waanzinnige waereld. Een zielkundige ontleding van de huidige socialisten en hunne voorgangers. Amsterdam, F. van Rossen, 1919. Ingenaaid, origineel omslag, 261 pag. Wonderlijk boek van de wonderlijke arts E. van Dieren over socialisme, communisme, Kautsky, Marx, de raaskallende Henri Polak, de 'boschwachterswoning' van mevr. Roland Holst, de 'vuige lasteraar' Koos Vorrink, Joodse boeven, etc. Bestelnummer: C0772. € 20 Dieren, E. van Dieren, E. van Is De Telegraaf een Engelsche krant? Wie veroorzaakten den oorlog? Van welken kant dreigt voor Nederland het meeste gevaar? Wat is de taak en plicht van iederen Nederlander? Is de schrijver van J'accuse een waarheidslievend Duitscher of een minderwaardigheids-type? 2e druk, Amsterdam, 1915. Origineel bedrukt papieren omslag, 117+(4) pag. Bestelnummer: C2469. € 28 Dieren, E. van Dieren, E. van Kantteekeningen op dr. Vorderman's Beri-Beri-rapport en nog iets. Amsterdam, 1897. Origineel bedrukt papieren omslag, 136 pag. Met briefje van Van Dieren in handschrift. Reactie op een reactie op Van Dierens boek 'Beri-beri, eene rijstvergiftiging' (1896). Bestelnummer: C2925. € 30 Dierenmishandeling --[Drie brochures en twee periodieken betr. bestrijding vivisectie ca. 1920-1930]. De vivisectie-strijd, 8 pag.; Het brandmerk van Kain, 8 pag.; Wij willen niet, 8 pag.; Uitkomst Mei 1932; Orgaan Ned. Bond tot bestrijding der vivisectie October 1918. Bestelnummer: C2208. € 20

Dierenmishandeling --[Gedrukte prentbriefkaart met op de voorzijde geaquarelleerde tekening (van een clown met hondje) van de Vereniging tot verspreiding van lectuur ter bestrijding van dierenmishandeling te Amsterdam, 1920?]. 14x9 cm. Verzoek aan geadresseerde om bij zijn aanstaande verhuizing geen gebruik te maken van paarden die niet in goede conditie verkeren en ook geen vervoerder te kiezen die twee i.p.v. drie paarden gebruikt voor een zware vracht. Bestelnummer: C2831. € 15 Dierenmishandeling Carrington, Edith Mode-bont en hoe het verkregen wordt, vertaald door F.O. Den Haag, Smits, [1911]. Origineel bedrukt papieren omslag, 31 pag. Geillustreerd, laatste pag. beschadigd. Omslag gerepareerd. Bestelnummer: C2202. €9 Dierenmishandeling Cramer, J.A. De vivisectie en de kerk, rede Congres Wereldbond tegen vivisectie Zurich. Utrecht, Bosch, 1912. Bedrukt papieren omslag, 12 pag. Bestelnummer: C2205. €9 Dierenmishandeling Daal, Marie [= C.C.A. v.d. Hucht-Kerkhoven] Anna, 's-Gravenhage, Smits, 1883. Over het adres is een strookje geplakt met: Soest, Chreestarchia (J.H. Littooy), z. j. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, (4)+314 pag. Goed exemplaar. Aanklacht in romanvorm tegen vivisectie en dierenmishandeling. Marie Daal publiceerde nog een tweede roman met het thema anti-vivisectie: 'De familie van Westvoorde' (1891). In 1885 en 1886 verscheen van haar in het Engels: 'Anna, the professor's daughter', waarschijnlijk een Engelse vertaling van het hier aangeboden boek. Mevrouw Van der Hucht was ook onderwijsvernieuwster en leidster van de 'Kinderbond'. De Van der Huchtschool te Soest is naar haar genoemd. Bestelnummer: C2121. € 125 Dierenmishandeling Deutmann, Lize Sera en vaccins. Op vivisectorischen grondslag verkregen en het kapitalisme. Uitg. Ned. Bond tot bestrijding der vivisectie, Den Haag, [ca. 1936]. Origineel bedrukt papieren omslag, 19 pag. Bestelnummer: C2201. € 12 Dierenmishandeling Eenige leden der Ned. Ver. tot bescherming van dieren Onnodige gruwelen in voedsel, mode en sport. 5e druk, 's Gravenhage, v.h. Smits, 1916. Bedrukt papieren omslag, 32 pag. Bestelnummer: C2203. €9 Dierenmishandeling Michiels van Verduijnen, L.P.M.H. Eenige opmerkingen over dierenmishandeling n.a.v. de artikelen 254, 350 en 455 van het Nieuwe Wetboek van Strafrecht. Leiden, Somerwil, 1881.

Origineel bedrukt papieren omslag, (8)+47 pag. Dissertatie. Bestelnummer: C2840. € 35 Dierenmishandeling Quarles van Ufford, L.J. e.a. Noodige verbeeteringen bij de exploitie van vee en pluimgedierte. [Speciaal nummer van Dierenbescherming, december 1927]. pp. 125-160. Geillustreerd. Bestelnummer: C2207. € 18 Dierenmishandeling Schwantje, Magnus De betrekkingen tusschen de dierenbescherming en andere ethische bewegingen. Overdruk De Vrije Mensch, z. j. Bedrukt papieren omslag, 19 pag. Bestelnummer: C2206. €9 Dierenmishandeling Struijcken, H.J.L. en Felix Ortt Pro en contra vivisectie. Baarn, 1906. Ingenaaid, 31 pag. Bestelnummer: C2204. €9 Dieurklouw, E. --Sententie van den Hoogen Krijghs-raedt der Vereenighde Nederlanden jegens Eerich Dieurklouw, gewesene major van 't Regiment Gardes te voet van syne Hoogheyt den Heere Prince van Orange. Ge-executeert in 't Hooft-quartier tot Quaringnon den 25 Augusti 1674. 's Gravenhage, J. Scheltus, 1674. 4°, zonder omslag, 6 pag. Knuttel 11089; Tiele 7085. Op 11 augustus 1674 is Dieurklouw tijdens een gevecht met de vijand enkele uren absent geweest en toen majoor Dedem al gesneuveld was heeft hij zich met veel moeite laten overhalen door kapitein Schrevel om op de vijand af te gaan. Toen heeft hij zijn volk in een 'hegge' laten retireren. Er werd de doodstraf tegen hem geëist, die 25 augustus werd voltrokken. Bestelnummer: C0650. € 75 Dijk, Ruurd Passchiers van Thoden van Velzen, S.K. Het leven en sterven van Ruurd Passchiers van Dijk, wegens gepleegden moord veroordeeld tot de straf des doods en teregt gesteld binnen Leeuwarden den 16 october 1846. Onder medewerking van D.A. de Groot, predikant te Sneek, en P.W. Wittebol, protestantsch geestelijke bij de strafgevangenis te Leeuwarden, Leeuwarden, G.T.N. Suringar, 1847. 208 pag., origineel karton. Met een facsimilé van een brief van Van Dijk aan ds. de Groot dd. 2-10-1846. Thoden van Velzen was predikant te Leeuwarden en voerde een aantal gesprekken met Van Dijk in de gevangenis. Van Dijk werd in 1816 te Wijckel (Fr.) geboren, leidde als jongen al een losbandig leven en verbleef van 1835 tot 1840 in militaire dienst. In 1840 pleegde hij enige diefstallen uit het huis van de slaapsteehouder Van der Hoek te Stroobos waarvoor de krijgsraad hem tot vijf jaar tuchthuis veroordeelde. In 1844 kwam hij vrij en hervatte een leven van losbandigheid en diefstallen. Bij de voorgenomen diefstal van een horloge bij de horlogemaker Van Wielen te Balk vermoordt hij diens echtgenote, Antje Lolkes Postma. Toen hij op 16 december 1845 wat gestolen zilver uit Balk bij de wed. Van Slogteren te Groningen wilde verkopen herkende zij de voorwerpen als afkomstig van de moord en waarschuwde de politie. Na gesprekken met ds. De Groot uit Sneek bekende Van Dijk de moord en ook

inbraken bij Jan Sijmens de Boer te Sondel en Jan Siberdo Havinga Oortwijn , fabrikant te Groningen. In het boek vertelt de auteur uitvoerig over het gedrag van en de gesprekken met Van Dijk in de gevangenis. Bestelnummer: C0005. € 150 Dijk, Ruurd Passchiers van Hasselt, S.F. van Keus tusschen dood en leven. Een preek (...) n.a.v. de aandoenlijke teregtstelling van Ruurd Paschiers van Dijk, uitgesproken den 18-10-1846. Sneek, Joling, 1846. 6+26 pag., modern karton omslag. Opdracht aan ds. D.A. de Groot die voor Van Dijk 'den eersten grond tot zijner terugkeer uit den dood der zonde' heeft gelegd. Bestelnummer: C1934. € 60 Dijk, Ruurd Passchiers van Wierstra, P.J. Uit het dagboek van een ter dood veroordeelde [=Ruurd Passchiers van Dijk], Urk 1977. Gebonden, 120 pag. Geillustreerd met facsimile van brief van Van Dijk. Bekorte versie van het boek van Thoden van Velzen uit 1847. Bestelnummer: C1673. € 14 Dircks, Gerrichje --Sententie by den Ed. Hove Provinciaal van Utrecht, den 9 Augusti 1732 gepronuncieert en geëxecuteert jegens Gerrichje Dircks. Utrecht, W.J. Reers, 1732. 4°, (8) pag., zonder omslag. Gerrichje Dircks, geboren te Voorthuizen, 43 jaar oud heeft samen met haar zuster Fy Dircks of Dikke Fy en met Peternel Peterse te Amersfoort een 14/15 jarig meisje vermoord en beroofd van haar sieraden . Reden was dat Dikke Fy pogingen deed een gegoed 'huysman' te Hoevelaken te trouwen maar daarbij gehinderd werd door diens dochter. Bij de uitvoering van de moord werd een 'toneelspel' opgevoerd door de drie vrouwen waarbij Peternel zich als waarzegster voordeed. Bestelnummer: C0242. € 60 Doelen, Hendrikje Geerts Meilofs Koetsveld van Ankeren, [Johannes] van Hendrikje Geerts Meilofs Doelen, weduwe van Aaldert Mulder. Eene proeve van merkwaardige strafregterlijke procedure in zake van vergiftiging. Schoonhoven, Van Nooten, 1847. Gebonden in half leer, (4)+92+38+4 pag. Wiersma, Moord en sensatie (1969); Van Ruller, Genade voor recht (1987) pp. 83-90. Betreft de moord gepleegd in het Diakonie Armenhuis te De Wijk (Drenthe) door Hendrikje Geerts Meilofs Doelen, (geb. Oosterwijk (De Wijk) in 1780, gehuwd in 1819 met Aaldert Roelofs Mulder) op haar man en op een buurvrouw in het armenhuis waar zij verbleven: Grietje Everts Donker, echtgenote van Tiemen Wijnands van Buren en hun dochterje Evertje van Buren. Deze drievoudige moord werd gepleegd door middel van rattenkruid (arsenicum). Ook genoemde personen: Jantje Wijchers, 61 jaar (bijgenaamd Nanne), Elsje Posthoorn, Arend Hut, Geesje Roelofs Thalen, Jantje Kloese, Otte Gerrits Struik, e.a. Zij kreeg 20 jaar gevangenisstraf en bijkomende schavotstraf, maar op 15-11-1847 werd haar gratie verleend. Koetsveld van Ankeren (1778-1851) was officier van justitie bij de arrondissementsrechtbank te Assen. Bestelnummer: C3081. € 150 Doelen, van / Cazius Doelen, J. van

Eenvoudig doch aaneengeschakeld verhaal van het geen er in de laatstverlopen jaren in en bij Utrecht is voorgevallen ter zake van de aldaar aan publieke werken gebruikte geoctroijeerde kunst-cement. Utrecht, Altheer, 1827. Origineel sierpapier omslag, 128 pag. U.W.T. Cazius, fabrikant van cement dat gemaakt werd uit beklonken molenklei uit het Y, onder de naam Fa Booys, Assenberg en wed. Cazius en Zonen, had in 1810 van Lodewijk Napoleon octrooi gekregen, een octrooi dat door koning Willem I werd verlengd. Dit kunstcement concurreerde met het Duitsche of Dordtsche tras, en was volgens deskundigen in Utrecht (Blanken en Van der Kun) ondeugdelijk. Toen in 1824 in Utrecht aan het stadhuis nieuwbouw gepleegd moest worden en er ook een nieuwe kazerne moest worden gebouwd, bleek dat burgemeester J. van Doelen niet met het cement van Cazius wilde werken. Er werd een commissie gevormd die o.a. de sluizen te Vreeswijk, gebouwd met cement van Cazius, onderzocht en tot de conclusie kwam dat de problemen aldaar te wijten waren aan verkeerde toepassing van het kunstcement. Van Doelen trad af als burgemeester en schreef dit boekje om zich te verdedigen. Bestelnummer: C2878. € 175 Doijer, H. Doijer, H. Een woord in mijn eigen belang in zake de Haarlemsche gemeenteraad contra Beynes. Delft, 1902. Orig. bedrukt omslag, 16 pag. De Delftse electrisch ingenieur H. Doijer was adviseur van de gemeente Haarlem en werd beschuldigd door de Haarlemse lichtcommissie (voorzitter Nieuwenhuyzen Kruseman) niet gewaarschuwd te hebben voor een voor de stad nadelige aansluiting van de firma Beynes op het lichnet. Hij verdedigt zich in deze brochure. Bestelnummer: C2949. € 28 Doleantie Kuyper, A. Laatste woord tot de conscientie van de leden der Synode, door de vervolgde leden van den kerkenraad van Amsterdam. Amsterdam, 1886. Origineel bedrukt papieren omslag, 28 pag. Bestelnummer: C1820. € 30 Doleantie Kuyper, A. en F.L. Rutgers Contra-memorie in zake het Amsterdamsch conflict, volgens opdracht van de geschorste leden van den kerkenraad in gereedheid gebracht. 2e druk, Amsterdam, 1886. Origineel bedrukt papieren omslag, 132 pag. Bestelnummer: C1815. € 40 Doleantie, 's Gravenhage Schouwenburg, C.D. van e.a. Brief aan den zoo genoemden kerkeraad der Nederlandsche Hervormde Gemeente te 's Gravenhage, van eenige ontzette en van hunne betrekking tot de kerk vervallen verklaarde gemeenteleden (overgedrukt uit 'Den Boodschapper' van 22-10-1887). 's Gravenhage, C. Blommendaal, 1887. Ingenaaid, 20 pag. De ouderlingen en diakenen van de kerkeraad der Nederlandsche Gereformeerde Gemeente te 's Gravenhage (...) waren bij vonnis van de N.H. kerkeraad op 28-7-1887 schuldig verklaard aan 'verstoring van orde en rust in de gemeente' en ontzet van het lidmaatschap der N.H. kerk. Dit protest is ondertekend door de ouderlingen C.D. v. Schouwenburg, A.M. de Blauw sr., L.W.C. Keuchenius, J.P. de Ruyter, en G.H. Thomassen á Thuessink v.d. Hoop en door de diakenen F.A. Hermanie, D.J. Krekel, J.H. Eybergen en J. Heus. Bestelnummer: C1134. € 24

Doll van Ouryk, C.B. Doll van Ouryk, C.B. Verdediging van mr. C.B. Doll van Ouryk, tegens het declaratoir van de heere oud burgemeester mr. Cornelis de Witt. Dordrecht, H. en J. van Esch, 1674. Folio, zonder omslag, 27 pag. V.d. Aa, pag. 277; Post v.d. Nederrhijn VI 974. C.B. Doll van Ouryk was schepen en oudraad van Dordrecht en publiceerde in 1760 de 'Memorie ingeleverd bij eenige leden van de vroedschap te Dordrecht over eene en andere noodige verbetering in 't verkiezen van burgemeesteren' (Dordrecht 1760). Ook deze 'Verdediging' heeft daarmee te maken. Ook een rol speelt de Dordtse burgemeester A. de Jongh. Bestelnummer: C0781. € 75 Domela Nieuwenhuis, F. [Domela Nieuwenhuis, F.] Een vergeten hoofdstuk. Blanke slaven. Supplement op het historisch gedenkboek 'Eene halve eeuw 1848-1898'. Met teekeningen van Jan de Waardt. Amsterdam, S.L. van Looy 1898. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 89 pag., geillustreerd. Anoniem verschenen geschrift, quasi als supplement op het gedenkboek 'Eene halve eeuw' dat Het Nieuws van de Dag uitgaf ter gelegenheid van de kroning van koningin Wilhelmina. Het 'supplement' is geschreven door de pionier van het socialisme Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919). Het bevat een opdracht aan de koningin waarin Nieuwenhuis schrijft dat de werkelijkheid in Nederland anders is dan in het officiele gedenkboek wordt gesuggereerd. In twaalf hoofdstukken behandelt hij dan het lot van arbeiders in diverse industriën en gaat uitvoerig in op de uitbuiting van arbeiders door de heersende klasse. Ook de vele illustraties laten die uitbuiting op schrijnende wijze zien. Bestelnummer: C0490. € 18 Donker Curtius, Dirk Donker Curtius, Dirk Aan alle vrienden van orde en vrijheid. 's Gravenhage 12-12-1844. [met:] Tweede brief aan alle vrienden van vrijheid en orde. 's Gravenhage 10-2-1845. 4°, 3 en 4 pagina's. Pleidooi voor grondwetsherziening, verandering van het kiesstelsel, benoeming rechterlijke ambtenaren, vrijheid van drukpers. Bestelnummer: C2921. € 48 Donker, Nathanael --Confessie van Nathanael Donker, gebooren op Batavia, oud byna zeven-en-dertig jaaren, wegens het vermoorden van zyn huisvrouw Johanna Cecelia Klos, binnen Amsteldam, op Maandag den eersten December 1766. Amersfoort, Erve van Maurits Langenwagen, 1767. 12 pag., zonder omslag, zoals verschenen. P. Spierenburg, Written in blood. Fatal attraction in Enlightenment Amsterdam, Ohio (USA) 2004; Knuttel 18929; NCC online: 1 ex. (UBL); Brongers, Amersfoortse drukkers pag. 4. Tekst van de bekentenis door Donker op 16 juli 1767 afgelegd voor hoofdofficier en schepenen van Amsterdam, door Donker ondertekend op 18-7-1767. Voorts de aanspraak van de hoofdofficier dd. 21-8-1767 met de mededeling dat hij op 22-8-1767 ter dood gebracht zal worden. Donker had op 1 december 1766, samen met zijn bijzit Dorothea Bosselman en naar hij verklaart op haar instigatie, zijn vrouw door wurging om het leven gebracht, het lichaam in stukken gesneden en bij de Haarlemmerpoort in het water gegooid. Genoemd worden: hr.

Verhoef, de kruier Magerus, de logementhouder Witzler, zijn broer Donker (advocaat), de makelaar Gaubert en de solliciteur Clempien. Bestelnummer: C0145. € 225 Donner / van der Wiel Bronkhorst, S. van Omstandig verslag van den moord gepleegd aan mejufvrouw Gijsberta Wilhelmina van der Wiel, met de verhooren en teregtstelling van Christiaan Gotfried Donner, aangevuld met hiertoe behoorende authentique stukken. Amsterdam, J. v.d. Hey en zoon, 1824. Origineel karton, 146 pag. Van Bronkhorst was commissaris van politie te Arnhem en beschreef deze zaak uit eigen ervaring (en wellicht ook om aan te tonen hoe capabel hij een en ander had opgelost). Juffrouw Van der Wiel, geboren ca. 1783 had met twee zusters een winkel in wol, garen en lint gedreven, Op 1 mei 1822 was zij daarmee gestopt, had de zaak verkocht aan C.G. Donner en was boven de zaak blijven wonen. Op 8 oktober 1823 werd zij vermoord gevonden in haar bed en bleek Donner F 350,- te bezitten die van haar afkomstig waren. Donner was geboren 7-9-1794 en was eerst bakkersknecht te Arnhem, Maarssen en Nijmegen. In 1815 ging hij voor 3 jaar in krijgsdienst. Daarna begon hij met een zuster een tapperij te Arnhem, werkte 1,5 jaar als huisknecht bij baron Van Hardenbroek op Nederhage te Velp, huwde 6-6-1822 te Velp en kreeg 10 mei 1822 (1823?) een dochter. Hij had schulden en dat was de reden van de diefstal en moord. Een gratieverzoek werd verworpen. Ds. W. Rabe begeleidde Donner in zijn laatste dagen en op het schavot liet hij het leven. Een rol speelden ook een huisgenote Anna Catharina Boele, de inspecteur van Waterstaat Walraven van Ommeren, Frederika A.M. Döhrn, dienstbode bij Van Ommeren, de smid Elias Traanboer, de artsen F.W. Everts en C.B. Tilanus en de winkelier Roelof van Zomeren. Bestelnummer: C0310. € 275 Donner / van der Wiel Bronkhorst, S. van Omstandig verslag van den moord gepleegd aan mejufvrouw Gijsberta Wilhelmina van der Wiel, met de verhooren en teregtstelling van Christiaan Gotfried Donner, aangevuld met hiertoe behoorende authentique stukken. Amsterdam, J. v.d. Hey en zoon, 1824, facsimilé reprint, [Nijmegen], Ars Aequi Antiqua 1996. Gebonden, 146 pag. Bestelnummer: C0328. € 12 Doreslaar, Isaac Allardt, Huijch Prent: 'Woedende wraeck van Isack Dorislaer, op den elfden May des jaers 1649 binnen Schraven-haghen, verschenen', gravure Huijgh Allardt exc. tonende de moord op Doreslaar in een Haagse herberg. Met eronder een vers in boekdruk 'elck sijn tijdt'. 12x15 cm., met tekst 31x18,5 cm. Muller, Hist. 1976 ('zeldzaam'). Isaac Doreslaar, advocaat fiscaal van het Engelse parlementsleger en resident van de Republiek van Engeland, wordt op 12 mei 1649 door vermomde Schotten in de herberg De Zwaan op de Plaats te 's Gravenhage vermoord. Reden was zijn optreden tegen de Engelse koning Charles I. Bestelnummer: C3618. € 195 Dorhout, Bernardus --Arrest van het provinciaal-geregtshof in Friesland van 11-11-1861 in de zaak van den heer Arjen Johannes Hoitsma als ontvanger der Oud-Bildts of gemeents-omslagen onder Vrouwen-parochie (...) tegen mr. Bernardus Dorhout, lid van den gemeentenraad te Leeuwarden. Leeuwarden, van Meursinge, 1861. Origineel karton, (4)+160 pag.

Betreft betaling van F 400 omslag over 1858 voor land onder Vrouwen Parochie, eigendom van Dorhout en gebruikt door Gerlof Cornelis Jensma. Dorhout weigert betaling op historische gronden betr. Oud-Bildts volmachten en na een zeer uitvoerig historische betoog is het gerechtshof van mening dat Dorhout in zijn gelijk staat. Bestelnummer: C3041. € 40 Dorth, freule van Vinkeles, R. Prent: 'Afbeelding van het deerlijk ombrengen van de hoogwelgeborene jonkvrouwe J.M.C.J. van Dorth tot Holthuyzen, volgens sententie van de militaire rechtbank, bestaande uit burger auxiliaren, ter dood veroordeeld binnen Wenterswyk op den 22 November 1799 en op het Jooden kerkhof aldaar ter executie gelegd'. Gravure door R. Vinkeles tonende een groep militairen bij Winterswijk waarvan er een schiet op een geblindoekte dame die reeds in een lijkkist ligt en haar hand ten hemel rijkt. 20x25 cm. Enkele vouwen. Freule van Dorth (Johanna Magdalena Catharina Judith van Dorth tot Holthuyzen, 17471799) was Orangiste en werd geexecuteerd na allerlei gebeurtenissen in Bredevoort en omstreken in 1799. In haar jonge jaren was zij al van huis weggelopen, verbleef in de vrouwengevangenis te Delft, werd onterfd en vestigde zich op het kasteel van Harreveld. Zij werd op 18-9-1799 gearresteerd wegens oproerstokerij en betrokkenheid bij de moord op de patriot Fred. Reesink. De executie ontaarde in een bloedbad waarbij zelfs haar japon vlam vatte die door soldaten die water haalden in hun steken geblust werd. Bestelnummer: C2603. € 275 Douglas-Luyken, Sara Morren, Th. Een gedegenereerde familie (Douglas-Luyken) pp. 401-416 in Bijdragen en Mededelingen Die Haghe 1908. Ingenaaid. Betreft proces tegen Sara Douglas-Luyken in 1741 wegens verdachtmakingen over haar zwager Abraham Douglas, met voorgeschiedenis en nasleep. Bestelnummer: C1041. €8 Drankmisbruik --De sterf-huizen en lyk-staetiën door de bier- en wynstormen schandig onteert, vertoont in verscheide zamenspraeken tusschen Timotheus en Didakus. Leuven, v. Overbeek, 1758. 12°, met siepapier beplakt kartonnen omslag, (2)+87 pag. Scheepers I 433; coll. Versnel 839. Pleidooi tegen drankmisbruik op begrafenissen. Bestelnummer: C2858. € 275 Drankmisbruik --Jaarboekje van de Gereformeerde Vereeniging voor drankbestrijding, jrg. 5 (1918) t/m jrg. 29 (1942). 25 deeltjes. Per deel ca. 50 pag. Op de twee deeltjes voor 1940 en 1941 staat: jaargang 27. Bestelnummer: C2860. € 95 Drankmisbruik Het geheel en de deelen. Feestuitgave van de Nederlandsche Vereeniging tot afschaffing van alcoholhoudende dranken bij gelegenheid van haar 80 jarig bestaan. Utrecht, 1922. 4°, origineel bedrukt papieren omslag, 24 pag. Geillustreerd. Bestelnummer: C2861. € 12

Drankmisbruik --Verslag van het congres voor alcoholbestrijding bij het snelverkeer, gehouden te Utrecht op 16-6-1926. Z. pl., 1926. Origineel bedrukt omslag, 71 pag. Bestelnummer: C2867. € 18 Drankmisbruik --[Negen brochures, ca. 1900, tegen misbruik van alcohol]. Bestelnummer: C2873. € 18 Drankmisbruik Beversluis, M. De strijd tegen den alcohol. Maassluis, 1895. Origineel bedrukt omslag, 49 pag. Bestelnummer: C2870. €9 Drankmisbruik Bolten, G.C. Alcoholisme en erfelijkheid. Baarn 1913. [reeks: Uit zenuw- en zieleleven II 10]. Ing., 39 pag. Bestelnummer: C0971. € 10 Drankmisbruik Breukelen, Joh. H. van Alcoholisme, tuberculose, syphilis. De ouders verantwoordelijk voor het lijden der kinderen. Baarn 1911 [reeks: Uit zenuw- en zieleleven I 9]. Ing., 30 pag. Bestelnummer: C0969. € 10 Drankmisbruik Cruikshank, G. De gevolgen van het drankgebruik, voorgesteld in acht steenetsen, naar de oorspronkelijke gravures van G. Cruikshank. Utrecht, J. Bos, 1891. Oblong, (28) pag., geillustreerd. Scheurtje in achterplat. De acht litho's van J. Bos, Wzn. hebben alle het onderschrift "De flesch". Bestelnummer: C3204. € 60 Drankmisbruik Cruikshank, G. / T.C.R. Huydecoper De flesch. In 8 steendrukken, gevolgd naar de Engelsche gravuren van Georg Cruikshank, met bijschriften van T.C.R. Huydecoper. 's Gravenhage, v.d. Vliet, 1848. Groot 4°, half linnen band. Origineel omslag meegebonden, 8 pag. tekst + 8 platen, gelithografeerd door P. Blommers naar Last, naar Cruikshank. Ingeplakt exlibris B.L[uza]. Goed exemplaar. Bestelnummer: C2857. € 125 Drankmisbruik Dale, J.H.A. v. Eene van de oorzaken der krankzinnigheid, misbruik van sterken drank. 2e druk, z. pl., z. j. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag. Bestelnummer: C2863. €9 Drankmisbruik

Dobbenburgh, A. van Affiche: De Drinker, Blauwe Week Commissie. Litho, handpersafdruk, 1935. Groot blad, 108x75 cm, in lijst. Goede kwaliteit. Het blad toont een dronken werkman met bierglas in de hand, voorovergebogen zittend aan een cafetafeltje. De graficus Aart van Dobbenburgh ( 1899 - 1988 ) was zelf geheelonthouder. Voor de dronken werkman poseerde de zoon van Van Dobbenburgh. Bestelnummer: C2874. € 795 Drankmisbruik Flothuis, Alb. Het zedelijk beginsel en de zedelijke waarde van de drankbestrijding. Dordrecht, 1897. Origineel bedrukt papieren omslag, 12 pag. Bestelnummer: C2872. €9 Drankmisbruik Gijn, A. v. Een verbeterd Gotenbursch Stelsel. Vlugschrift met het oog op de aanstaande herziening der drankwet. Z. pl., 1903. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag. Bestelnummer: C2866. €9 Drankmisbruik Huydecoper, T.C.R. Een woord van ernst en liefde aan mijne landgenooten bij de oprigting eener Nederlandsche Vereeniging tot afschaffing van sterken drank. Amsterdam, Prins, 1844. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, (8)+171+(1) pag. Bestelnummer: C2893. € 30 Drankmisbruik Kat Wzn, J. De vrouw en de alkohol, St Annaparochie 1898 Origineel bedrukt papieren omslag, 32 pag. Bestelnummer: C2869. €9 Drankmisbruik Spaink, P.F. Over alcoholismus. Amsterdam, 1892. Origineel bedrukt omslag, 77 pag. Bestelnummer: C2871. €9 Drankmisbruik Toebes, C.J.; e.a. (red.) Ds. A.J. Montijn, bij zijn afscheid als directeur van de Nat. Christen Geheelonthouders Vereniging, 1-4-1938. Origineel bedrukt omslag, 32 pag. Geillustreerd. Bestelnummer: C2865. €9 Drankmisbruik Valeton, J.J.P. Bedenkingen tegen de hervorming der heerschende drinkgewoonten door middel van geheelonthouding van alle bedwelmende dranken. Utrecht, 1895. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag. Bestelnummer: C2868. €9 Drankmisbruik Vos, B.H.

Alcohol en tuberculose. St. Annaparochie, 1911. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag. Bestelnummer: C2864. €9 Drankmisbruik Wijk, A.W. v. / G. Oosterbaan Pro en contra (...) Geheelonthouding. Baarn, 1905. Origineel bedrukt papieren omslag, 40 pag. Bestelnummer: C2862. € 12 Drankmisbruik Zschokke, H. De gek der negentiende eeuw, vrij gevolgd naar Zschokke, door G.W. van der Voo, lid van het Afschaffings-Genootschap te Rotterdam (uitgegeven ten Voordeele van hetzelve). Rotterdam, P.J. Masier, 1839. Origineel bedrukt karton, 8+100 pag. Zschokke was ook de auteur van 'De Brandewijn-pest'. Bestelnummer: C3129. € 40 Draveman d'Oyens, H. Draveman d'Oyens, H. Memorie van rechten, bevattende het proces crimineel en de verdediging van Herman Draveman d'Oyens, oud-capitain ten dienste der Vereenigde Nederlanden, tegen de aanklagte van dr. Matthias Francois Banens, algemeen aanklager der stad Utrecht, r.o. eijscher en de beschuldiging van Gerard Arnoud Fredrik Gabriel marquis du Chasteler, zig noemende G.G. marquis du Chasteler, woonende te Wasserloz in het keurvorstendom van Maintz, den 30 Junij 1801 aan den Raad van Rechtpleeging der stad Utrecht overgegeven. Utrecht, Terveen, 1802. Gebonden, 4+203 pag. Zeer uitvoerige verdediging van Herman Draveman d'Oyens, gevangene op Hazenberg te Utrecht op de beschuldiging een wisselbrief van F 30.000,- te hebben vervalst (of meegewerkt aan de vervalsing) getrokken in 1795 op de markies Du Chasteler. Draveman deelt mee geboren te zijn in Bordeaux, uit notabele Franse ouders, geschoold te zijn in Nederland, in 1769 in militaire dienst te zijn gegaan in de garde van Louis XV, in 1773 in Amsterdam in dienst te zijn gegaan met plan om de compagnie van ritmeester Rendorp te kopen, wat wegens diens overlijden niet doorging. Met brieven van aanbeveling voor Washington en Hancoc vertrok hij naar Amerika waar hij tot 1780 kapitein in het Amerikaanse leger was. Na ontsnapt te zijn uit krijgsgevangenschap keerde hij terug naar de Republiek. Tot 1783 was hij luitenant op schepen onder kapitein Schierhout en gen. majoor David Bruce. Inmiddels getrouwd vestigde hij zich te Boxtel (1790-94). Uit 1793 dateert zijn ontmoeting met de markies Du Chasteler, een bon vivant, een losbandig leven lijdend, valsspeler, zwendelaar, etc., maar toch ook een soort vriend. Samen beraamden zij een brandewijnstokerij te beginnen op Wasserloz, de Duitse woonplaats van de markies. Daar ontmoette Draveman de zwager en zaakwaarnemer van de markies: Frans d'Alguier, een man die o.a. als jurist in Holland werkzaam was. Hier zou begin 1795 de valse wissel zijn gemaakt. Zomer 1795 scheidden de wegen van Draveman en de markies. In 1795 kreeg Draveman nog een militaire missie van prins Frederik, maar na de Franse inval werd hij ambteloos. Hij woonde in 1796 en 1797 te Rotterdam en in 1798 te Maarssen, waar hij 16 maart 1799 werd aangehouden. In december 1800 en juni 1801 ontving hij zijn beschuldiging, waarna hij zijn verdediging schreef. Getuigen bij de aanklacht waren behalve de al genoemde Frans d'Alquier uit Seligenstad ook: Gerard Bentink, Wernard v.d. Well en J. Reijtz uit Utrecht, Chr. van Vucht uit Den Bosch, dr. J.G. Nieburg uit Frankfurth en uit Rotterdam de heren Pieter I. Annoke, Abr. v.d. Hoeven, Coenr. v. Wellingsbuttel, Pieter L. Schermer, Nic.M. Vink, Wilh. de Quartel en Th.E. van Staveren. Interessant is nog de -en passant gemaakte- opmerking dat mr. Pieter Boddaert voor de

'jurist' Frans d'Alquier stukken voor een memorie van aanklacht in orde bracht en vertaalde, maar zijn rekening niet betaald kreeg. Bestelnummer: C0039. € 150 Dresselhuys, H.C. Dresselhuys, H.C. Nieuwe belangrijke bijdragen tot de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging in de Nederlanden, Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1836. Gebonden, 6+339+(4). Gravure op titelpagina. H.C. Dresselhuys (overleden 1838) was een veel gelezen en vruchtbaar schrijver. In 1836 verschenen te Tiel de 'Belangryke tafereelen uit het lijfstraffelijk recht' en in hetzelfde jaar te Amsterdam de hier aangeboden 'Nieuwe belangrijke bijdragen ...'. In 1837 verscheen te Gorinchem nog 'Laatste belangrijke verhalen uit de lijfstraffelijke rechtspleging'. Kennelijk voldeed dit genre van wat geromantiseerde verhalen over misdaden met een theologisch tintje aan de vraag van het publiek. De plaats van handeling wordt steeds aangegeven, maar de namen lijken gefingeerd. De titels van de vier 'bijdragen' in deze bundel: De geheimzinnige diefstal, De valsche eed, De diamant en Het bruidsgeschenk. Bestelnummer: C0555. € 60 Drewe, John Salisbury, L. / A. Sujo Vervalst! De reconstructie van de brutaalste kunstzwendel ooit. Amsterdam, 2010. 352 pag. Journalistiek boek over de bedrieger John Drewe die een kunstschilder opdrachten gaf vervalsingen te maken en die deze vervalsingen van een provenance voorzag door stukken toe te voegen aan de archieven van de Tate Gallery e.a. Bestelnummer: C3038. €9 Dreyfus, A. Cornely, J. Notes sur l'affaire Dreyfus. Parijs, May, z. j. [ca. 1895?]. Gebonden in half linnen, 643 pag. Alfred Dreyfus (1895-1935) was een Franse legerofficier van Joodse achtergrond. In 1894 werd hij veroordeeld wegens hoogverraad en gevangen gezet (1895) op Duivels Eiland. Later onderzoek -dankzij Emile Zola- bewees dat de papieren waardoor hij werd veroordeeld vervalst waren. In 1906 werd hij in ere hersteld. Bestelnummer: C1581. € 18 Dreyfus, A. Dreyfus, A. Cinq années de ma vie, 1894-1899. Parijs 1901. Gebonden in half linnen, 360 pag. Bestelnummer: C1583. € 18 Dreyfus, A. Jaurès, Jean Dreyfus is onwettig en onschuldig veroordeeld! De bewijzen. Rotterdam, H. Masereeuw 1898. Ingenaaid, 40 pag. Bestelnummer: C1582. € 18 Dreyfus, A. Weil, Bruno De zaak Dreyfus, vertaald door P. Roosenburg, Amsterdam, 1931. Gebonden in linnen stempelband, 360 pag. Bestelnummer: C1584. € 18

Driesen, Pantaleon -Extract uit het register der resolutien van het Departementaal Bestuur van den Ouden IJssel, d.d. Zwolle 17-9-1799 [ betr. Pantaleon Driesen, gezocht wegens struikroverij en moord] Folio, 2 pag., de naam met pen ingevuld. Driesen was geboren te Contessen in het Departement van de Nedermaas, 22 jaar, arbeider. Met signalement. Bestelnummer: C3212. € 48 Dromen --Recreativen droom-boek met deszelfs uytleggingen, waer in uyt natuerelyke oorzaeken der oude philosophen en waerzeggers verklaert en uytgeleyd worden alle droomen of nachtgezigten die den mensch (doen hij slaept) voorkomen kan (...) In dezen laesten druk vermeerderd met eenige aenmerkingen op de Christelyke leeringe. Rotterdam, Amadorus van Geewaers, [ca. 1820]. 12°, zonder omslag, 24 pag., geillustreerd met houtsnede op de titelpagina (een hond of leeuw met menselijk onderlichaam voor een schouw). Lichte waterschade. Niet in NCC, niet in Worldcat. Uiterst zeldzaam volksboekje. De drukkersnaam en plaats (?) gefingeerd. In Belgie gedrukt? Het boekje bevat uitleggingen in de trant van: als men droomt dat men in het vuur geworpen wordt 'bedied' (betekent) dat, dat men ziek zal worden. Op pag. 21 t/m 24 als een soort bladvulling 'Aenmerkingen op de Christelyke leeringe'. Bestelnummer: C2979. € 225 Dromen / magnetisme Fokke Simonsz, A. Verhandelingen over den onderscheiden aard van waken, droomen en slapen, den magnetischen slaap en het dierlijk magnetismus, nagelaten door Arend Fokke Simonsz en door hem voorgelezen in (...) Felix Meritis. Amsterdam, Saakes, 1814. Origineel blanco karton omslag, (4)+75 pag. Bestelnummer: C3026. € 225 Drucker Prezcier, G. & E. [= L.G.E. en W.E. Lensing, alias Wilhelmina Drucker] George David. Amsterdam, De Engelbewaarder, 1976. Ingenaaid, 120 pag., geillustreerd. In 1885 veroorzaakte de 'chantage-roman' 'George David', geschreven door G. & E. Prezcier veel opschudding. De schrijfsters waren Louise Gerarda Elizabeth Lensing en Wilhelmina Elizabeth Lensing, waarvan de laatste bekend was als Wilhelmina Drucker (1847-1925), een van de eerste voorvechters voor de rechten van de vrouw. In deze roman uitten de zusters hun frustraties over het feit dat zij onwettige kinderen waren van een ongehuwde moeder. In deze roman vertellen zij het verhaal hoe hun vader, Louis Drucker, hun moeder in de steek gelaten had na de geboorte van Wilhelmina. Het boek was in feite gericht tegen een halfbroer van de zusters, prof. mr. Hendrik Lodewijk Drucker die vrijwel alle exemplaren van de eerste druk van het boek opkocht en vernietigde. Bestelnummer: C1326. €8 Dubreuil Dubreuil-Denizot, Sophie / Francois Darzier Dubreuil Hommage a la vérité, contre l'oppression, l'injustice et les rapines du Directoire et de ses representans au Corps-legislatif. Ou appel a leur cruauté pour en obtenir la mort. Par une famille de rentiers et creanciers de l'etat reduit l'agonie du desespoir par l'extreme besoin. Paris, 1799. Origineel blauw papieren omslag, 112 pag.

Dubreuil was voormalig chirurg-tandarts bij de keizerlijke Instituten te Sint Petersburg en was in 1792 in Frankrijk teruggekomen. De familie had deelgenomen aan de tegen het Directoire gerichte Babeuf-samenzwering. Hierbij werd de journalist en agitator Gracchus Babeuf, de 'eerste communist', in 1797 ter dood veroordeeld. Er verschenen in 1799 drie edities van dit boek van Sophie Dubreuil, een van 47 pagina's, een van 71 pagina's en het hier aangeboden exemplaar van 112 pagina's. Bestelnummer: C2162. € 295 Duelleren --Placaet tegens de duellen ende krackeelen. 's Gravenhage, J. Scheltus, 1684. 4°, 11 pag., zonder omslag. Uitgevaardigd door de prins van Oranje d.d. 31-3-1684, met name bedoeld voor militairen. Straffen voor militairen die duelleren en voor hun secondanten. Bestelnummer: C2164. € 125 Duelleren --Decretum de provocationibus duellis. 's Gravenhage, 10-5-1641. Plano, 1 blad. Verbodsbepalingen betr. het duelleren bij de Leidse universiteit. Bestelnummer: C2530. € 95 Duelleren Alkemade, Cornelis van Behandeling van 't kamp-regt; d'aaloude en opperste regts-vordering voor 't Hof van Holland onder de eerste graaven, 2e druk, Delft, A. Voorstad, 1702. Gebonden in perkamenten band, (22)+236 pag., geillustreerd met titelprent en 6 gravures buiten de tekst. Roberts, p. 32 (3e- druk); Dekkers p. 2. Verhandeling over de rechtspraak in het oude graafschap Holland, met name betreffende de tweegevechten of duels. De eerste druk, ongeillustreerd, verscheen in 1699. Een derde druk, bewerkt door P. van der Schelling, in 1740. Cornelis van Alkemade (1654-1737) was werkzaam bij de belasting in Rotterdam en was liefhebber van oudheden. Bestelnummer: C1020. € 225 Duelleren Alkemade, Cornelis van / P. van der Schelling Behandeling van het Kamp-regt (...) 3e druk, meer dan de helft vermeerderd (...) mitsgaders de oorsprong, voortgang en 't einde van 't kampen en duelleren. Rotterdam, Losel, 1740. Gebonden in halfleer, (66)+490+(35) pag. Exemplaar op zwaar papier. Geillustreerd met frontispice en 7 paginagrote gravures buiten de tekst. Goed exemplaar. Roberts p. 32; Dekkers p. 2. De prenten zijn gedrukt van dezelfde koperplaten als die in de 2e druk. Bestelnummer: C1751. € 350 Duelleren Basnage de Beauval, Jacques / Pierre Roques Dissertation historique sur les duels et les ordres de chevalerie. Nouvelle edition avec un discours preliminaire ou l'on entreprend te montrer, que le duel, fondé sur les maximes du point d'honneur est une vengeance barbare, injuste & fletrissante, par Pierre Roques. Bazel, Jean Christ, 1740. Gebonden in geheel perkament, (16)+110+205+(14) pag. Mooi exemplaar. De staatsman en historicus Jacques Basnage (Rouen 1653 - Den Haag 1723) was de oudste zoon van Henri de Basnage, afkomstig uit een belangrijke protestante familie in Normandië. Na de herroeping van het Edict van Nantes trokken Jacques en zijn broer Henri naar de

Nederlanden. Jacques werd Waals predikant te Rotterdam en in 1709 verhuisde hij naar Den Haag waar hij o.a. adviseur van raadpensionaris Heinsius werd. Hij schreef diverse werken over theologie en historie. Zijn verhandeling over het duelleren en ridderlijkheid verscheen in 1720. De hier aangeboden editie verscheen te Bazel in 1740, met een inleiding van Pierre Roques, staatsman in Bazel. Aan het eind van het boek een lijst (4 pag.) van boeken aanwezig in de Bazelse zaak van Jean Brandmuller en Jean Christ. Bestelnummer: C1390. € 450 Duelleren Bolgar, Franz von Die Regeln des Duells. 7e- druk, Wenen 1903. Gebonden, 134 pag. Zeer uitvoerige verhandeling, waarvan de eerste editie verscheen in 1880. Bestelnummer: C1073. € 75 Duelleren Colombey, Emile Histoire anecdotique du duel dans tous les temps et dans tous les pays. Leipzig, Collection Hetzel, Alphonse Dürr, z. j. [ca. 1858?]. Origineel bedrukt papieren omslag, 342+4 pag. This edition not in Worldcat. Bestelnummer: C2082. € 45 Duelleren Gandon, Antoine Les trente-deux duels de Jean Gigon. Histoire d'un enfant trouvé. 10e ed., Parijs, 1861. Ingenaaid, 247 pag., geillustreerd. Tegenover de titelpagina een afbeelding van Jean Gigon, 'brigadier au premier regiment de chasseurs d'Afrique'. Bestelnummer: C2221. € 20 Duelleren Geer, W.C.E. de Is eene strafwet tegen het duel noodzakelijk? Utrecht, N. v.d. Monde 1836. Zonder omslag, 47 pag. Bestelnummer: C0524. € 40 Duelleren Kerremans, H. Regeling van Eerezaken. Regels en gebruiken van het duel en tot vreedzame bijlegging van geschillen. Verzameld door H. Kerremans, kapitein der Artillerie. Batavia, G. Kolff & co., 1909. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 26 pag. Op verzoek van 'eenige jonge kameraden' heeft Kerremans de regels en gebruiken bijeen gezocht. Bestelnummer: C0790. € 150 Duelleren Matthey, Ignaz Eer is eer. Duelleren in Holland 1600-1800, pp. 81-114 in Pro Memorie 7 (2005) afl. 1. [met:] Een herinnering aan barbaarsche tijden. Nederlanders en het duel 1800-2000, pp. 251-286 in Pro Memorie 7 (2005) afl. 2. 2 afleveringen, geillustreerd. Bestelnummer: C1071. € 28 Duelleren

Vos, Willem de; Ch. G. Heylus Prys-verhandelingen over het voorkomen en weren der twee-gevechten. Uitgegeven door het Utrechtsch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen. Utrecht, B. Wild en J. Altheer, 1805. Origineel karton, 220 pag. De prijsvraag luidde 'Welke zijn de middelen om de duellen of tweegevechten voor te komen en te weren, wanneer het gevoelen in een land heerschende is dat het schandelyk zou wezen wegens zekere beleedigingen den beleediger niet uit te dagen tot een tweegevecht of, uitgedaagd zijnde, het zelve niet aan te nemen? En hoe moet zich iemand gedragen welke zich in een dergelyk geval bevindt?'. Bevat twee verhandelingen, n.l. van Willem de Vos, doopsgezind predikant te Amsterdam en van Charles Godefroi Heylus. De tekst van Heyles is zowel in het Frans als in het Nederlands gepubliceerd in dit boek. Bestelnummer: C1072. € 175 Duelleren / van Bolhuis / van Lidt de Jeude Pels Rijcken, F. Pleitrede over de regtsvraag of het duel met deszelfs gevolgen, bij de bestaande wetten is voorzien. Gehouden voor het Hoog Militair Geregtshof den 22 en 23-5-1844, gevolgd door eenige algemeene beschouwingen over eene wetsbepaling omtrent het duel. Breda, Broese, 1844. Origineel bedrukt papieren omslag, 106 pag. A. Hallema, Een militair drama in KMA-kringen, pag. 1-13 in Militair-rechtelijk tijdschrift 59 (1966). Betreft het duel op 14-2-1844 tussen J.A. van Bolhuis, hoogleraar aan de KMA te Breda en de officier der KMA Van Lidt de Jeude. De laatste schoot Van Bolhuis met één schot dood. Pels Rijcken was advocaat van Van Lidt de Jeude. Deze werd schuldig bevonden aan moedwillige doodslag en kreeg 5 jaar gevangenisstraf. Zijn twee secondanten, A.J. Pels Rijcken (broer) en W.J. Knoop kregen drie jaar gevangenis. Enkele maanden na de uitspraak verleende koning Willem II gratie. Bestelnummer: C2124. € 95 Duelleren / Van Bylandt Bylandt, Alexander van Verdediging van Alexander graaf van Bylandt. 's Gravenhage, H.P. de Swart en zoon, [1864]. Ing., origineel bedrukt papieren omslag, 39 pag. Edouard baron van Aylva Rengers, ordonnans-officier van de koning, had zich beledigend uitgelaten over Van Bylandt en weigerde met deze een duel aan te gaan. De minister van oorlog benoemde een commissie die moest nagaan of deze weigering met voldoende redenen omkleed was. De commissie hoorde Rengers, Louis graaf van Bylandt en Edouard graaf van Bylandt, doch niet Alexander. Ook kreeg Alexander geen inzage in het rapport van de commissie. Op 9 maart 1864 gaf hij Rengers 'op de publieke straat eenige slagen in het aangezigt'. Rengers klaagde bij de politie en Alexander werd gedagvaard voor de rechtbank, waar hij niet verscheen. Gevolg: acht dagen gevangenisstraf en F25 boete. Reden van de onenigheid was een erfeniskwestie tussen de kinderen uit het eerste en tweede huwelijk van vader W.F.van Bylandt. In 1863 werd Alexander voorgesteld als lid van Plaats-royaal in Den Haag, waar Rengers al lid was. Daardoor was de oneenigheid geescaleerd. Nu deelt Alexander alle grieven mee, waarbij o.a. W.A.A.J. Schimmelpenninck van der Oye en mr. A. Pels Rijcken een rol spelen. Bestelnummer: C0617. € 125 Duelleren / Van Bylandt Bylandt, E. van e.a. De verdediging van Alexander graaf van Bylandt getoetst aan de waarheid. 's Gravenhage, H.C. Susan Ch. zoon, 1864. Ing., origineel papieren omslag, 45 pag.

Reactie van Edouard van Bylandt, Louis van Bylandt, baron van Aylva Rengers, Willem van Bylandt, en L. van Bylandt op de brochure 'Verdediging van Alexander graaf van Bylandt' uitgegeven op 2 mei 1864, een stuk vol 'valsche voorstellingen'. Bestelnummer: C0582. € 60 Duelleren / Van Bylandt Bylandt, Alexander van Slotwoord der verdediging van Alexander graaf van Bylandt, 's Gravenhage, H.P. de Swart en zoon, [1864]. Ing., origineel bedrukt papieren omslag, 23 pag. Reactie, dd. 11 juli 1864, van Alexander van Bylandt op de brochure 'De verdediging van Alexander graaf van Bylandt getoetst aan de waarheid'. Bestelnummer: C0583. € 95 Duijs --De Kwestie Duijs. En waarom deze kwestie voor een aantal Noord-Hollandse afdelingen niet uit kan zijn! Vertrouwelijk! Z. pl. [1935]. Ingenaaid, zonder omslag, 14 pag. Brochure van de afdeling Nieuwe-Niedorp van de S.D.A.P. over het Tweede Kamerlid en wethouder van Zaandam Duijs. Duijs opponeerde tegen het partijbestuur van de S.D.A.P., wat hem niet in dank werd afgenomen. Bestelnummer: C0481. € 28 Duivels Boheemen, P. v.; e.a. Duivels en demonen. De duivel in de Nederlandse beeldcultuur. Utrecht, Catherijneconvent, 1994. Ingenaaid, 152 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2801. €7 Duivels Kesteloot, L. De voorstelling van het Booze Beginsel, Antwerpen, 1944. Ingenaaid, 57 pag., geillustreerd. Voorstelling van de duivel in de loop der eeuwen. Bestelnummer: C1525. €8 Duivels Niermeyer, A. Verhandeling over het booze wezen in het bijgeloof onzer natie. Eene bijdrage tot de kennis onzer voorvaderlijke mythologie. Rotterdam, A. Wijnands, 1840. Origineel karton, 14+115 pag., rugje los. Anthonie Niermeyer (1814-1855) was geboren te Vlaardingen. In 1840 werd hij predikant te 's Heer Arendskerke en in 1852 hoogleraar theologie te Leiden. Bestelnummer: C2118. € 90 Duivels Rooijakkers, Gerard e.a. (red.) Duivelsbeelden. Een cultuurhistorische speurtocht door de Lage Landen. Baarn, 1994. Ingenaaid, 443 pag., geillustreerd. Over de vele verschijningsvormen van duivels vanaf de vroegste christelijke tijd tot in de twintigste eeuw in 16 niet eerder gepubliceerde bijdragen. Bestelnummer: C1523. € 18 Duivels

Schmitz, W. Der Teufelsprozess vor dem Welt gericht. Nach Ulrich Tennglers 'Neuen Layenspiegel' von 1511 (Ausgabe von 1512). Koln, 1980. Hardback with dustwrapper, 142 pag., illustrated. Bestelnummer: C2418. € 24 Duivels Vries, Simon de Seven duyvelen, regeerende en vervoerende de hedensdaeghsche dienst-maegden, ten afschrick voorgesteld onder seven opschriften, als de hovaerdige duyvel, de diefagtige duyvel, de hoeren-duyvel (...). 2 delen, Amsterdam, T. ten Hoorn, 1682. 12°, geheel perkament uit de tijd, (10)+407+(6)+372 pag. Geillustreerd met 2 gegraveerde titelpagina's en 14 paginagrote gravures door Joh. van den Avele. Goed exemplaar. Buisman 2389; Waller 1808 (3e druk); Kloek e.a., Women of the Golden Age, pag. 90. Volgens Kloek heeft dit boek bijgedragen tot het beeld van dienstboden als buitenlands, dom, en uit op het veroveren van de echtgenoot van de vrouw des huizes. Aan het slot van het eerste deel, pp. 333-407, is een tekst van de Duitse schrijver J.B. Schuppius opgenomen in vertaling van S. de Vries: Seven boose geesten, vervoerende de hedensdaegsche dienstknegten en dienst-maeghden. Met aparte titelpagina. Bestelnummer: C3016. € 1950 Duivels Vries, Thom.J. de Speculum superstitionis. Dat is spiegel van het bijgeloof, waarin men weerkaatst ziet welke onheilvolle gevolgen in vroeger eeuwen het bijgeloof aan een overdreven macht van de duivel heeft gehad. Zwolle, 1956. Ingenaaid, 35 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2117. €8 Duivels, toverij Vries, Simon de Wercksaeme duyvelen in de weereld of vervolgh vande Satan in sijn weesen, aert, bedryf en guygchelspel, vertoond in een historische verhandelingh van duyvelsche gesighten, spoocken, droomen, voorteeckenen, voorseggingen, toveryen. Utrecht, A. Schouten, 1692. Gebonden in geheel perkamenten band uit de tijd, (68)+590+(50) pag. Het voorbericht is getekend door Simon de Vries te Utrecht op 29-3-1692. Het boek is een vervolg op De Saten in sijn weesen (...), Utrecht, Schouten, 1692. Bestelnummer: C3153. € 495 Dyk, Frans van / R.K.Godshuis Haarlem Stafford, J. Eenvoudige en noodige bemerkingen ter ophelderinge van het proces tusschen de regenten van het R.C. godshuis te Haarlem en de executeurs van het testament van wylen Frans van Dyk, als mede ter wederlegginge van zeker boekje, tot tytel voerende 'Consultatie van 22 advocaten van het Parlement van Parys van 11 Nov. 1786'. Amsterdam, T. Crajenschot, 1787. Origineel karton, 256+4 pag. Willaert 1077. Frans van Dyk, overleden als provenier in het Haarlemse St. Jacobs Godshuis op 31-3-1785, had 1500 gulden gelegateerd aan dit Godshuis. De pastoor en regenten van dit huis weigerden het legaat omdat Van Dyk niet RK, maar Jansenist was. Er volgde een geruchtmakand proces voor de Haarlemse rechtbank tussen regenten en executeurs met een vonnis op 2-8-1786 en een advies van Parijse advocaten enkele maanden later. Bestelnummer: C1458. € 275 Echten, van Kammen, S.O. van

Lotgevallen van wijlen de wel geboren heeren Hans Paul Christoffel van Echten en deszelfs kleinzoon Paul Daniel Visser van Echten, overleden te Leeuwarden en Surhuisterveen. Door S.O. van Kammen, executeur testamentair. Groningen, J.H. Bolt 1836. [met:] Aanhangsel der lotgevallen ..., z. pl. 'Voor rekening van den auteur', 1837. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 64+24 pag. Betreft ruzie tussen de erven Van Echten en de magistraat van Leeuwarden over de gelden in het Sint Anna leen onder Oldenhove. Volgens de familie Van Echten komen deze gelden aan de erfelijke bezitters van het leen toe (de familie), volgens Leeuwarden konden de gelden gebruikt worden als studiefonds. Van Kammen probeert -zo te lezen tevergeefs- de rechten voor de familie te behouden. Bestelnummer: C0469. € 95 Eggink, Jan --Sententie bij het departementaale gerichtshof 's lands van Utrecht gepronuncieert en gearresteert den 19e- october 1805, jegens Jan Eggink. Utrecht, Altheer en Post, 1805. 4°, 7 pag., zonder omslag. Jan Eggink, 37 jaar, geboren te Zevenaar, geen vaste woonplaats hebbend maar zwervend 'in den omtrek van het leger' was al in 1790 veroordeeld tot 20 jaar werkhuis i.v.m. diefstallen. In 1795 is hij ontsnapt, weer gepakt en in 1797 veroordeeld tot 50 jaar gevangenis. Hij ontsnapte opnieuw en is nu voor de derde maal wegens diefstallen opgepakt, o.a. van paarden en van sieraden bij Hannes van Beek op Dorresteyn onder Amersfoort. Ook bij de wed. Van Schaick onder Ysselstein heeft hij ingebroken. Nu wordt hij veroordeeld tot de doodstraf. Bestelnummer: C0232. € 60 Egmont Damme, Eugene van Histoire du proces et de la mort de Lamoral comte d'Egmont, decapite a Bruxelles le 8-61568, enseveli a Sotteghem, 2 delen, Gent, Hage, 1869-1870. Origineel bedrukt omslag, 6+67+65+16 pag., geillustreerd (o.a. met kleurenlitho's). Bestelnummer: C1705. € 175 Egmont, Hoorne --Procès criminels des comtes d'Egmont, du prince de Horne et autres seigneurs flamands, faits par le duc d'Albe, de l'ordre de Philippe II, roi d'Espagne, 2 delen, Amsterdam, P. Michielz 1753. Gebonden in 2 geheel leren banden, (24)+310+(26)+pp. 265-560. Geillustreerd met twee anonieme portretgravures: Philips II en Alva. Met ex-libris J.W. Six en dr. J.A. van Praag. Ruggen licht beschadigd. Heruitgave van 'Supplément a l'histoire des guerres' 1729, vandaar de wat vreemde paginering (en katern signalering). Bestelnummer: C0601. € 395 Egmont, Hoorne [Fokke, S.] Prent: 'De graaven van Egmond en Hoorne onthalsd [juni] 1568. Blz. 280', ets en gravure door [S. Fokke], midden boven: XLVIII. 8,5x10,5 cm. Niet bij Muller, Hist. Bestelnummer: C2674. € 40 Egypte Luyken, Jan

Prent: 'Tomenbij en anderen in Egypte ter dood gebracht 1517', gravure van Jan Luyken, met deze tekst in handschrift. 17,5x13,5 cm. In 1517 werd het Marmelukse rijk in Egypte ten val gebracht door de Ottomanen, die de macht overnamen. Bestelnummer: C2678. â‚Ź 45 Ellemer, J.K. Hespel, Hendrik van den Het leven en sterven van Johannes Karel Ellemer, den 22 Maart 1813 geguillotineerd te Middelburg ... in twee brieven aan eene wel geboorne vrouwe ***. Middelburg, S. van Benthem 1813. 2+60 pag., origineel karton (rug los). Buijnsters pag. 43; Buisman 823. Van den Hespel was rustend predikant en lid van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Hij was de auteur van de twee brieven die gericht zijn aan een anonieme dame die jaren lang te Vlissingen, Middelburg en Oost-Souburg had gewoond. Op 18 maart 1813 was een roomse man te Middelburg geguillotineerd en op 22 maart een gereformeerde. Met de laatste had hij als predikant contact en hij vertelt over hem het volgende: op 13-6-1773 was Johannes Karel geboren te Rotterdam als zoon van de timmermansbaas Ellemer. Hij werd lidmaat van de herv. kerk en kreeg een opleiding tot timmerman. In 1792 vertrok hij echter, zonder het zijn ouders te vertellen, met twee vrienden naar Tiel, waar zij ingelijft werden bij het regiment zwarte huzaren. In gevechten tegen de Fransen werd hij krijgsgevangen gemaakt maar in 1795 uitgewisseld. Er volgde militaire dienstneming in Duitsland, desertie, een periode als huisknecht, een periode als matroos (hij voer o.a. naar Engeland en Amerika), maar hij was in 1806 weer terug in Rotterdam, samen met zijn vrouw waarmee hij in 1799 in Duitsland was getrouwd. Vrouw en kinderen overleden echter in Rotterdam en hij trok naar Vlissingen om daar als timmerman te werken. Hij trok in bij een getrouwde herbergierster en kreeg met haar een relatie. Onenigheden (o.a. over geld) volgden en in 1812 gaf hij haar een messteek in haar dij. Gevolg was arrestatie, verblijf in de Rammekenspoort te Vlissingen en in het gevangenhuis en tuchthuis te Middelburg. Bij het proces kreeg hij de doodstraf en cassatie werd verworpen. Het einde kwam op 22 maart 1813 onder guillotine, waar hij biddend is gestorven. Veel aandacht in deze brieven voor zijn geloofsleven in de laatste maanden van zijn leven. Bestelnummer: C0081. â‚Ź 150 Elwe, Jan Barend --Leeven en character-schets van een voornaam boekhandelaar in een der vermaardste koopsteden van Holland. Waerachtige geschiedenis. Niet vertaald. Constantinopel, Jochem Regtuyt, nae onze jaertelling 1209 [= 1794]. Zonder omslag, (2)+44 pag. Buijnsters, Wolff & Deken, pag. 374. Betreft de Amsterdamse boekverkoper en graveur Jan Barend Elwe (ca. 1746 - Amsterdam 1816), die als bedrieger te boek staat. Deze spottende levensbeschrijving geeft tal van bijzonderheden over zijn uitgaven, veelal roofdrukken. Ook een aantal escapades met vrouwen passeren de revue. Aan het slot: 'Graf-schrift voor den Weled. Heer, De heer E., markies van papier, heer van oneerlyk verkregen goederen, baron der oude boeken' en 'Slot voor de sleutel', waaruit zijn naam deels bekend wordt gemaakt d.m.v. de rivier Elve. Een tweede druk verscheen in hetzelfde jaar onder de titel 'Leeven en character-schets van den Amsterdamsche boekverkooper J.B.E.'. Beide drukken zijn zeldzaam. Over Elwe nog het volgende: Hij was geboren in Hannover en heette toen Johann Berend Hilter en was Luthers. In 1774 huwde hij te Amsterdam als Elwe met Anna Heegenberg. In hetzelfde jaar werd hij als poorter ingeschreven en in 1777 als lid van het boekverkopersgilde. Hij overleed op de Pijpenmarkt als 70 jarige. Hierbij: fotokopie van de tweede druk en correspondentie met mej. I.H. van Eeghen over Elwe.

Bestelnummer: C3120.

€ 495

Elzinga, G. / J.D. Scheffer Sitter, W. de (red.) Regtsgeding van G. Elzinga en J.D. Scheffer te Bellingewolde, beschuldigd, doch vrijgesproken, de eerste van twee vergiftigingen, de laatste van medeplichtigheid aan eene dier vergiftigingen, uitgegeven door mr. W. de Sitter, advocaat bij het Prov. Gerechtshof te Groningen. Groningen, H.R. Roelfsema, 1858. 84 pag., origineel bedrukt papieren omslag. Geessien Elzinga, 29 jaar, zonder beroep, geboren en wonende te Bellingwolde was weduwe van de op 11-10-1856 plotseling gestorven Elzo Mulder. Zij had een relatie met Johan Daniël Scheffer, 55 jaar, gepensioneerd commies, geboren te Nieuweschans en wonende te Bellingwolde, die weduwnaar was van de op 4-2-1857 plotseling gestorven Hebeltje de Boer. De verkering tussen hen beiden dateerde al van vóór de overlijdens. Scheffer is bij voorbeeld wel eens in zijn hemd gezien ten huize van het echtpaar Mulder. In 1857 hebben zij diverse malen samen geslapen in herbergen te Duurkenakker en Finsterwolde en bij de zwager van Scheffer, Roelof Lucas Boswijk te Zuidwending. Eind 1857 was Geessien zwanger van Scheffer. Het dorp Bellingwolde ging fluisteren over moord op Elzo Mulder en Hebeltje de Boer. De lijken werden opgegraven en bleken sporen van arsenicum-vergiftiging te bevatten. Er volgde een proces waarbij half Bellingwolde als getuige optrad: Hindrik Roelfs Kruger, Abr. v. Braam, Jantje Borcherts wed. Hans Molenaar, Stoffer Nutbroek, Gepke Klaassens Groen en nog 30 anderen. Het pleidooi van beider verdediger, mr. W. de Sitter, zorgde op 243-1858 voor vrijspraak. Het was duidelijk dat de twee lijken arsenicum bevatten, maar niet dat dit toegediend was door de beschuldigden. Bestelnummer: C0088. € 150 Emants / Snijder van Wissekerke Snijder van Wissekerke, G. 's Gravenhage, 5 mei 1892, [brochure zonder titel] [z. pl.] 1892. Ingenaaid, 9 pag. A.B.G.M. v. Kalmthout, Muzentempels (1997) pag. 387. Voorjaar 1892 had Georg Snijder van Wissekerke Marcellus Emants, zowel privé als in het roddelcircuit, beschuldigd van de verspreiding van anonieme brieven over het 'zedelijk gedrag' van zijn echtgenote, M.C.A. Snijder van Wissekerke-Clant van der Mijll. Er verschenen drie brochures o.a. over het benoemen van een 'eeregericht'. Dit is een van die brochures. Bestelnummer: C1633. € 35 Emigratie naar Amerika J.A.B. Inlichting omtrent het voorgevallene te Amsterdam met een aantal Duitsche emigranten, inzonderheid dezulken die met R. Rudolf hebben gecontracteerd. Briefsgewijse medegedeeld door een Amsterdamsch heer (...) bij gelegenheid der zoo veel geruchtsmakende proceduren tegen R. Rudolf en J.J. Hartsinck. 3e druk, Amsterdam, Geysbeek, 1817. 24 pag., blanco papier omslag. De brief is ondertekend J.A.B. en gedateerd 30-9-1817. Duizenden 'onbeschaafde' mensen uit Duitsland en Zwitserland kwamen naar Amsterdam om vandaar te emigreren naar Amerika. Zij stonken zo dat de commiezen van het Paspoortenbureau regelmatig 'bedwelmd voor de lessenaars nedervielen'. De jonge en bemiddelde emigranten kregen van de transporteurs een contract ter overvoering naar Amerika. De anderen bleven in en rond Amsterdam (o.a. te Muiden) achter, tot verontrusting van de directeur van politie S.I.Z. Wiselius. Vervoerders als J. Stein alias Nepomuck, J. Blankman en R. Rudolf misdroegen zich. Tussen deze kantoren en Van Olivier d'Arnaud & Comp., Obeloo & Comp., Cress & Rodenbroek en Faber en Leefkens ontstonden allerlei problemen. Rudolf was de goedkoopste en de andere kantoren ageerden tegen Rudolf en tegen de politie. Daarbij kwam dat J.J. Hartsinck, griffier van het vredegerecht, zich borg had gesteld voor Rudolf. Op een gegeven moment konden Rudolf en

Hartsinck niet meer aan hun financiele verplichtingen voldoen, werden gearresteerd, waarna een nieuwe firma, Kraanstuiver en Zoon zich opwierp om met overheidssteun de emigranten te gaan vervoeren. Zij konden concurrerend werken omdat ze het brood voor de overtocht bakten van gestolen graan! Hierbij nog twee brochures: 'Aanmerkingen van J.J. Hartsinck op twee naamloze geschriften getiteld 'Inlichting omtrent ...' en' Antwoord van een heer ...', Amsterdam, N. Cotray, 1817, 15 pag. (d.d. 24-10-1817) en 'Verdediging van Van Olivier en d'Arnaud en Comp., scheepsmakelaars (...) tegen de verachtelijke aantijgingen'. Amsterdam, N. Cotray, 1817, 20 pag. (d.d. eind oktober 1817). Bestelnummer: C1999. € 375 Engelbronner, C.C.E.d' Engelbronner, C.C.E. d' Open brief aan zijne excellentie den heer mr. J.J.L. van der Brugghen, minister van justitie. 2e- druk, Amsterdam, Diederichs, 1857. Bedrukt papieren omslag, 20 pag. D'Engelbronner was in januari 1857 ontslagen als secretaris-generaal bij het Departement van Justitie met een wachtgeld en op voorwaarde van discretie over de reden van ontslag en vertrek uit de residentie. Engelbronner weigerde het wachtgeld en vroeg om een openbaar onderzoek naar de kwestie. De kwestie zelf wordt hier niet genoemd, maar in 'De Klok' van 1858 lezen wij (15e- gelui, pag. 7) dat het gerucht ging dat D'Engelbronner zich had laten omkopen om aan een 'jong mensch' een betrekking te verschaffen waarop deze nog geen aanspraak had. Er verschenen in 1857 minstens vier drukken van deze brochure. Bestelnummer: C1779. € 60 Entens van Mentheda, Bartel Vinkeles, R. Prent: 'Dood van Bartel Entens', gravure door R. Vinkeles en C. Bogerts naar J. Buys. 8,2x5,5 cm. Bartel Entens van Mentheda, jonkheer van Middelsteen, Dornema en Engelboort, luitenant van Lumey, speelde een rol te Dordrecht in 1572. Bestelnummer: C2626. € 20 Eper babymoord Korterink, Hendrik Jan Epe, het proces. De complete zaak Jolande van B. , Rijswijk 1994. Ingenaaid, 104 pag. Over de Eper babymoord affaire. Bestelnummer: C1666. € 10 Erk, firma van --Een harde les, geillustreerd door Granville Smith, George Brehm, Martin Justice en Robt A. Graef. Amsterdam, fa. Van Erk, z. j. [ca. 1930?]. Ingenaaid, (24) pag., geillustreerd. Aardig boekje over een grootvader die wroeging heeft dat zijn zoon als jongeman geld uit een kassa-lade heeft gestolen en zijn leven heeft geruineerd. Motto: gebruik een kasregister van Van Erk / en zet nimmer Uw kind bij ongeteld geld aan het werk! Bestelnummer: C1113. € 30 Ernette, Therese --Copye van het vonnis by translaet uyt het Frans in 't Nederduyts. Den Raedt ende procureur generael, aenleggere, Therese Ernette, gevangene (...). Brussel, J.J. Boucherie, [1740]. 1 blad plano.

Sententie d.d. Brussel 14-7-1740 waarbij Therese Ernette veroordeeld wordt tot dood op het schavot wegens de gepleegde moord op haar meesteresse, met een hamer en broodmes. De hamer en mes zouden aan het rad worden gehangen waarop haar hoofd met een ijzeren pin zou worden bevestigd. Bestelnummer: C1930. € 75 Ernst, Helen Raedt-de Canter, Eva [= A.E.J. de Mooij] Vrouwengevangenis. Utrecht, [ca. 1935]. Gebonden, 272 pag., geillustreerd door Helen Ernst. Roman door Eva Raedt-de Canter (1900-1975) over de belevenissen van de communistische illustratrice Helen Ernst (1904-1948) in het vooroorlogse nazi-Duitsland. Helen Ernst gaf ook lessen in kunst en ontwierp kleding. In de jaren dertig sloot zij zich aan bij de communistische 'Rote Hilfe' organisatie. Zij werd door de nazi's gevangen gezet en over deze gevangenschap handelt dit boek. In 1934 week zij uit naar Nederland. Daar gaf zij o.a. les aan de avantgardistische Nieuwen Kunstschool in Amsterdam. In 1940 werd zij gearresteerd wegens anti-Duitse propaganda en in 1941 naar het vrouwenkamp Ravensbruck vervoerd. Zij overleefde het kamp, maar werd door haar medegevangenen als verraadster gezien. Zij overleed in 1948 in Schwerin aan de gevolgen van haar kamptijd. Bestelnummer: C2122. € 68 Everard, George --Nader memorie van rechten, aen den Ed. Hove van Holland overgelevert, uyt den naeme van Anna Mulders, weduwe van Bernard Everard, in de saecke van haer soon George Everard [...] met: Korte memorie [...] z. pl. [ca. 1700]. Folio, zonder omslag, resp. 4 en 4 pag. George Everard (ook Everards) had zijn minnares, de twintigjarige Anna Rijnsburg van Wouw (ook Anna van Wouw) in zijn huis laten overnachten en met haar een reisje naar Amsterdam gemaakt. Kwestie van trouwbeloften. Bestelnummer: C0903. € 75 Eykelenburg, Z.H. van --Sententie by den Ed. Hove Provinciaal van Utrecht den 19 May 1736 gepronuncieert jegens Zeger Hendrikze van Eykelenburg. Utrecht, W.J. Reers, 1736. 4°, zonder omslag, (7) pag. Zeger Hendrikze van Eykelenburg, 44 jaar oud, geboren te Huis ter Heide heeft sedert 1730 vele diefstallen gepleegd van bijen en vooral van paarden. Er worden in de sententie diefstallen genoemd te Hilversum, Oud-Wulven, Maartensdijk, Vleuten, Houten, de herberg te Huis ter Heide, Leusderbroek, Vechten, huize Sterkenburg, Hardenbroek en Stoutenburg. Hij verkocht de paarden in diverse plaatsen van Noord- en Zuid-Holland, maar de eigenaars wisten deze toch enkele malen weer op te sporen. In 1736 had een koper argwaan, hield Van Eykelenburg vast en leverde hem over aan het gerecht. Dat veroordeelde hem ter dood. Bestelnummer: C1247. € 75 Faassen de Heer, P. [Aepeker, Thomas Hendrik Willem] Billijke klagt van de gemeente te Scheveningen, over de persoon van Petrus Faassen de Heer, benevens eenigte staaltjes van handelwijs met zijn natuurgenoten. 's Gravenhage, M. van der Ven, [ca. 1830]. Blauw papieren omslag, 15 pag. Sv.E. Veldhuijzen, De paus van Scheveningen: het leven van ds. Petrus Faassen de Heer, 's Gravenhage 1982. Uiterst zeldzaam schandaal-werkje , zogenaamd blauwboekje, over de Scheveningse predikant, reder en smokkelaar(?) Petrus Faassen de Heer (1762-1840). Hij was zoon van een

slagter uit Dordrecht en wordt beschuldigd van verrijking met gelden van kerk en diakonie. Samen met Hoogenraad zamelde hij geld in voor de nagelaten betrekkingen van stuurman G. Bruin die in 1822 was verongelukt, maar de familie ontving slechts een klein bedrag. De bewoners van het wees- en ouden van dagen-huis waar hij president is, kregen uitsluitend goedkoop eten etc., etc. Het meest recente jaartal dat wordt genoemd is 1828. Bestelnummer: C1229. € 225 Facett, Laurens --Memorie van rechten gedaen maeken, en aen den Ed. Achtbaeren Geregte der stad Amsterdam overgelevert, uyt den naeme en van wegen Sara Paris, huysvrouwe van Laurens Facett, tot verdediging sijner saeke tegens den heer Hooft-officier aldaer. Amsterdam, P. Sceperus [1693]. Folio, zonder omslag, 18 pag. Laurens Facett was koopman te Amsterdam en gehuwd met de engelse Sara Paris. Samen met de ridder Thomas Davall koopman te Londen en bewindhebber van de O.I.C. aldaar had hij een compagnie. Er ontstond onenigheid over geld. Davall gaf procuratie aan Nicolaas van der Haagen, een 'man aan de scherpe kant' die een hekel had aan Facett. Facett betaalde een deel van zijn schuld, F56.000, maar volgens Van der Haagen was dat lang niet genoeg. Facett belande in betalingsmoeilijkheden, zijn broer Willem Facett en de boekhouder Lucas Denijs konden e.e.a. niet oplossen en Facett vluchtte naar Duitsland en liet zijn zaken in Amsterdam in handen van de 'befaamde' Daniel le Blon. Deze bezwendelde hem, waarna Facett in april/mei 1693 werd opgepakt in Den Haag waar hij inmiddels woonde. Volgens zijn vrouw is alles de schuld van Le Blon en Van der Haagen en zij verzoekt de oude zaak te laten rusten. Volgens het gerecht had Facett geprobeerd gelden en huisraad te verduisteren en was niet komen opdagen toen hij voor het gerecht gedaagd werd. Bestelnummer: C0905. € 95 Fagel, Caspar Waarmond, Lieven van Hollands Koors, verergert in een derdendaagsche, vervallen in een quijnende siekte, en geeindigt in ellendige doodstuypen. Sijnde een verhaal van de onheylen en kleyne ademhalingen, die den lande van Holland en West-Vriesland, sedert ruym 1600 jaren herwaarts is overgekomen [...], mitsgaders het proces crimineel tusschen de ingezetenen van Holland ende de heer Caspar Fagel, raad-pensionaris van Holland en West-Vriesland etc., door Lieven van Waarmond. Gedrukt na de copy van Weenen, z. pl., Clement van Lyland (= pseudoniem) [1687]. 4°, zonder omslag, (12)+34 pag. Knuttel 12616; Tiele 8403. Hevig anti-stadhouderlijk pamflet, grotendeels op rijm. Caspar Fagel (1634-1688) was een trouw volgeling van Willem II. Bestelnummer: C0606. € 90 Feniks, Fientje de Zonneveld, P. v. De moord op Fientje de Feniks. Een Indische tragedie. Schoorl, 1992. Ingenaaid, 75 pag., geillustreerd. Moord op een prostitue in 1912 te Batavia. Gramser Brinkman wordt verdacht en later opgehangen. Bestelnummer: C1988. €5 Fernig, zusters Roode, F. de Portretprent in stippelgravure-techniek van 'De zusters Ferning', gegraveerd door F. de Roode naar Le Gros. Uitg. A. Loosjes, 1793. 1 blad, 19x12 cm.

Hardenberg, Uit oude papieren, pp. 145-170. Felicite en Theophile Fernig, dochters van de militair Louis Fernig te Mortagne (Frankrijk) namen op 20-5-1792 gekleed in uniform deel aan een militaire veldtocht onder generaal Dumouriez. In oktober 1795 vestigde het gezin zich in Amsterdam, waar de meisjes opzien baarden door in militair uniform door de stad te lopen. In 1798 werden ze om politieke redenen gearresteerd, maar na enige weken weer vrijgelaten. Ze begonnen een winkel in manufacturen aan de Heerengracht en reisden met een galateriekraam langs kermissen. De laatste jaren van hun leven brachten ze in Brussel door. Bestelnummer: C2613. € 75 Ferrée, Hans Ferrée, Hans De fluwelen revolutie; De stille wegpiraten; Zo wordt U stinkend rijk; Na de patat wat?. 4 deeltjes, Amsterdam, 1967. Per deeltje 17 pag., geillustreerd. Zogenaamde piek pockets, nrs. 1 t/m 4, alles wat verscheen in 1967. Te koop voor een gulden (piek) per deeltje bij sigarenwinkels en 'revolutionnaire kruideniers'. Bestelnummer: C2220. € 35 Fischers, Daniel --Waerachtige noyt gehoorde ende schrickelijcke beschrijvinge, geschiet tot Heylsbergh in Pruyssen, van eenen Daniel Fischers dier tijt keucken-duyvel wter hel ende koninc der moorden ghenaemt ende van syn medeghezellen, de welcke door sijn helpdinge meest met hem onghebracht sijn en haren loon ontfangen hebben door den edelen erntfesten heeren Eustachy van Knobelsdorf ende den eerzamen Raet der Stadt Heylsbergh ende door hun in orde doen stellen. Ghedruckt na den hoog-duytsche Heylsberghsche kopie, tot Rotterdam in de Witten hasewint, 1612. 4°, ? pag., incompleet (alleen 1e- en laatste blad aanwezig, dus 4 pag.). Geillustreerd met grote houtsnede op de titelpagina met door paarden getrokken karren waarop Daniel, een gezicht op Heidelberg en de gerechtsplaats met lijken op karrewielen op palen, etc. Niet in Knuttel; niet in STCN; niet in NCC. Daniel Fischers bekende lid te zijn van een rovers- en moordenaars bende waarvan de leden een handschoen bezaten als teken dat zij tot de bende hoorden en een bende-naam hadden. Daniel heette daarom 'Keucken-duyvel wt der hell'. Hij werd op 5 juni 1612 ter dood veroordeeld met een tiental van zijn mede-boeven. Bestelnummer: C1575. € 90 Flach, E. Klann, Wolfgang Ehrn Flach. Spuren einer gescheiterten Existenz. Bartolfelde, 1991. 4°, ingenaaid, 187 pag. Uitvoerige studie over Ehrn Flach, predikant van Bartolfelde van 1688 tot 1705, die in zijn vrije tijd aan valsemunterij deed. Op 9-7-1706 werd hij daarom ter dood gebracht. Zijn medewerkers en schoonvader kwamen ook op het schavot. Bestelnummer: C1405. € 48 Flaggelantisme Rod, Aime van [pseudoniem voor?] (La) Pension Whip. Paris, Librairie Artistique, [1929]. Original illustrated board covers, 198 pag., illustrated with 12 reproductions of female flagelant-scenes, drawn by G. Topfer and 12 other illustrations in the text. Good copy. Niet in NCC; niet in Worldcat. Klassiek boek op dit gebied, in goede staat. 'Aime van Rod' publiceerde tussen 1907 en 1932 diverse werken met dit thema. Bestelnummer: C2350. € 195

Fledderus --Omstandig en echt verhaal van het voorgevallene te Steenwijk van de regtpleeging omtrent Flederus in 1748 en wat bij het openen des grafs, alwaar zijn zuster in zou gelegd worden, is voorgevallen 1789. z. pl. [1789]. 4°, (3) pag. (samen met enkele andere liederen (8) pag.) Niet in STCN en NCC. Volksliedje in 24 coupletten van elk 8 regels over Fledderus, inwoner van Steenwijk die in 1748 werd vermoord wegens zijn oranjegezindheid en onder de galg werd begraven met een oranje zakdoek die hij op het schavot had getoond. Willem IV liet hem later echter in het koor van de Steenwijker kerk begraven. Toen op 6 januari 1789 de zuster van Fledderus overleed ontdekte de doodgraver een vreemde kluit zand, met daarin de oranje doek, 1,5 el oranje lint en een zilveren knoop. Dit wonder bewees de kracht van de Oranjes. De andere liederen in dit bundeltje betreffen o.a. de reis van de erfprins naar Berlijn, en de 'Verjaaring van zyn hoogheid' in 1789. Vergelijk voor de sententie tegen Harmen Coops Fledderus te Steenwijk dd. 24-4-1749 het pamflet Knuttel 18268. Voor twee andere liederen op de moord op Fledderus: Knuttel 18270 en VU pamflet 1752-10. Bestelnummer: C1544. € 295 Flines, Jacob en Elisabeth de Bosman, Machiel Elisabeth de Flines, een onmogelijke liefde in de achttiende eeuw. Amsterdam, 2008. Ingenaaid, 159 pag., geillustreerd. Mooi geschreven boek over Elisabeth (1681-1746), dochter van de rijke Amsterdamse koopman Jacob de Flines, die in december 1700 wegloopt met Eduart Back, lakei van haar vader. In maart 1702 wordt hun dochter Maria geboren. Vader De Flines doet via rechtzaken er alles aan zijn dochter terug te krijgen. De relatie tussen Eduart en Elisabeth eindigt en zij huwt in 1704 met Adriaan Penterman en gaat wonen in Friesland. De vele processen over geld tussen vader en dochter vormen de rode draad in het verhaal. Bestelnummer: C2061. €9 Flodroff / van Limburg Stirum Flodroff, Karel Philips graaf van Memorie of species facti rakende den verkoop en aankoop van het huis en heerlykheid Borculo. Amsterdam, Jan Boom [1730]. 4°, 24+73 pag., zonder omslag. In de tekst een aantal contemporaine correcties in handschrift. Knuttel 16795; STCN: 1 ex. Betreft een geschil tussen Flodroff en de erven van graaf Leopold van Limburg Stirum. De eerste heeft op 23-12-1726 huis en heerlijkheid Borculo gekocht van Van Limburg Stirum, voor F490.000. Een deel van de betaling werd gevormd door de goederen Leuwen en Puflik. Over de financien ontstonden allerlei problemen. Bestelnummer: C2326. € 175 Floris V --Prent: 'Het vermoorden van graaf Floris V door Gerrit van Velzen' [d.d. 27-6-1296], kleine anonieme gravure met middenboven: No. 4. Deze tekst in handschrift. 3,3x4 cm. Niet in Muller, Hist. Bestelnummer: C2663. € 12 Floris V ---

Prent: 'Vrouw Magteld van Velzen, door graaf Floris de Vijfde verkragt [1296]', anonieme gravure met tekst verso en dit opschrift in handschrift. 12x15 cm. Muller, Hist. 180. Scene met Magteld in bed en Floris gereed bij haar in bed te stappen en met hand op haar borst. Bestelnummer: C3583. € 45 Floris V Oosterhuis, Ton De moordzaak Floris de Vijfde. Hernieuwd onderzoek naar de ware schuldigen. Amsterdam, 1999. Ingenaaid, 230 pag., enkele onderstrepingen. Bestelnummer: C2963. €9 Floris V Tanje, P. Prent: 'Moord van graave Floris den Vyfden', [d.d. 27-6-1296], gravure van P. Tanje naar L.F. du Bourg. 17x20,5 cm. Muller, Hist. 182; Arend II a 274. Te Muiderberg, met Muiderslot op de achtergrond. Bestelnummer: C2662. € 20 Floris V Verkaik, J.W. De moord op graaf Floris V, Hilversum 1996. Ingenaaid, 277 pag. Bestelnummer: C3123. € 14 Fockens, Roelof --Sententie der Heeren gecommitteerde Richteren ende arbiters der Ommelanden tusschen d'Eems ende Lauwers, gepronuncieert tegens Roeleff Fockens. Z. pl., [1656]. Plano, 1 blad. Niet in STCN. Roeleff Fockens, Ommelander Landts-daghs-comparant, wonend te Eenema-Till [= Enumatil], heeft een aantal mede Landdags-comparanten benaderd om een stuk tegen de Ommelander Resolutien te ondertekenen. Hij was doopsgezind van de secte der Vlamingen. Hij had gehandeld tegen de voorschriften, kreeg een boete van 500 goudgulden en werd veroordeeld in de kosten. Ondertekend door S. Wijchgel, syndicus der Ommelanden. Bestelnummer: C3105. € 90 Foulon de Doue, Joseph Francois Vinkeles, R. Prent: 'Te rechtstelling van Foulon op de plaats de Greve, op den 23sten van Hooijmaand 1789', gravure van Vinkeles en Vrijdag 1796, naar J. Bulthuis. 18x24 cm. Op 23 juli 1789 werd J.F. Foulon (of Foullon) de Doué te Parijs opgehangen en onthoofd. Bestelnummer: C2633. € 30 Fouquet, Nicolas Fouquet, Nicolas Conclusion des defenses de mr. Fouquet contenant son interrogatiore, le journal de ca qui s'est passe en son affaire depuis le jour de sa capture, ses remarques sur le procede qu'on a

tenu contre luy les avis de ses juges, les conclusions des procureurs du roy & la sentence de bannissement. [Amsterdam, D. Elzevier], 1668. 12°, geheel leren band uit de tijd, (4)+356 pag. Op de titelpagina het embleem van Fouquet: een zijderups. STCN: slechts 1 exemplaar; Willems 1361; Rahir 331; Hoefer XVII 325. Nicolas Fouquet of Foucquet (1615-1680) was een Frans diplomaat, geheim agent van Mazarin en minister van financien onder Lodewijk XIV. Hij werd in 1661 gearresteerd en veroordeeld wegens verduistering van gelden. Na een proces van vier jaar kreeg hij levenslang gevangenisstraf. Volgens sommigen was hij 'de man met het ijzeren masker'. Aan dit deel gingen twaalf delen vooraf met 'Defenses'. Bestelnummer: C2728. € 275 Four, Jan du Four, Jan du ? De gevolgen der ligtzinnigheid, bewezen in de handelingen en daden uit het jongelings-leven van den zoo beruchten Jan du Four, bijgenaamd Jan van Troer, in zedelijken vorm. Rotterdam, I.B. Ulrich, 1844. Gebonden in half leren band, 4+127 pag., geillustreerd op titelpagina met litho van pistooltrekkende Du Four. P. Lemmers, Genealogie Lemmers in zeven-voud, Malden 1996, pag. 26,28. Du Four is volgens de inleiding een der beruchtste booswichten van zijn tijd. Hij was voornamelijk werkzaam in zijn geboorte- en woonplaats Rotterdam. Hij is in 1841 29 jaar oud. Hij zou het verhaal dat volgt zelf hebben geschreven. Zijn vader was van Franse komaf, vestigde zich te Rotterdam, huwde een Gelderse, uit welke verbindtenis in 1813 Jan werd geboren. Dan volgen uitvoerig de verschillende misdrijven door hem gepleegd. Daarbij worden o.a. genoemd: zijn vriendin Gertruida L..., de gevangenbewaarder Jan de Keizer, vriend Jan Sax, de commandant van de Haagse gevangenis J. Hilterman, advocaat H.A. van der Kemp, de Rotterdamse politiecommissaris Kühler en de advocaat-generaal Piepers. Het boek is zeldzaam: de NCC noemt slechts één exemplaar (KB). Hoewel in eerste instantie gedacht zou kunnen worden aan fictie blijkt dat er in 1841 werkelijk een advocaat-generaal mr. P.E. Piepers was bij het Provinciaal Gerechtshof van Holland [Website ambtsdragers van het I.N.G.]. Verdere nasporingen in de digitale stamboom van het Rotterdamse gemeentearchief wezen uit dat daar inderdaad op 8-5-1813 een Jan du Four werd geboren (zoon van André du Four en Marguerite Abron). Tevens is daar te lezen dat hij 10-7-1850 te Rotterdam trouwde met de 35 jarige Geertruy Lemmers, waardoor de L... uit zijn verhaal ook verklaard wordt en waaruit blijkt dat deze 'booswicht' trouw in zijn liefde en vriendschap was. In 1851 werd zelfs nog een zoon geboren van dit echtpaar. In het familieboek Lemmers wordt deze zoon overigens niet genoemd, wel een onwettige dochter van Geertruy uit 1838 Bestelnummer: C1236. € 275 Franeker --Provisionele memorie, overgegeven aan [...] gedeputeerde Staten van Friesland [...] door de ondergetekende vier professoren aan Frieslands hoge school, mr. Johan Valckenaer [...], Samuel Henricus Manger [...] Gadso Coopmans [...] en Theodorus van Kooten. z. pl. [1787]. Folio, zonder omslag, 58 pag. Incompleet, mist pp. 59 - ? Gedeelte van Postma/Van Sluis M 1787.5? Stukken betreffende de bemoeiingen van patriotse studenten en hoogleraren te Franeker met het in 1784 te Franeker opgerichte Vrijkorps. Bestelnummer: C0809. € 50 Franeker studenten --Resolutien, brieven en stukken concernerende: 1. Het erfstadhouder-capitein-en admiraalschap (...) van Vriesland. 2. De finale afdoening van het ontstaane verschil over de jurisdictie tusschen den Hove en den Academischen senaat in Vriesland. 3. De finale

afdoeninge van het gereezen different tusschen den Hove en den Magistraat van Leeuwarden (...) tegens de persoon van Pytter Algra. 4. De finale afdoeninge der klagten (...) der steeden Harlingen en Sneek (...) hout in de stadsgrachten. [Leeuwarden, 1767]. Folio, ca. 250 pag., origineel karton omslag. De tweede zaak uit deze bundel van in totaal 39 stukken betreft een geschil gerezen in 1762 tussen de Academische Senaat van Franeker en het Hof van Friesland over de berechting van drie studenten die in de nacht tussen 29 en 30 oktober 1761 een misdrijf hadden gepleegd ten huize van Jan Wopkes en zijn zoon Joost Jansz. te Franeker. Ook leverbaar voor dezelfde prijs: een exemplaar in 4o, 199 pagina's, gedrukt in 1767 te 's Gravenhage bij J. Gaillart. Bestelnummer: C2445. € 125 Fransen in Utrecht 1672 --Deductie van de Staaten van den lande van Utrecht, behelzende een waarachtig verhaal van 't gene gepasseert is ontrent den intocht van de Fransche Macht in de Provincie en de Stadt van Utrecht. z. pl., 1673. 4°, zonder omslag, incompleet, slechts pp. 1 t/m 24 van 28 aanwezig. Knuttel 10662. Bestelnummer: C1713. € 20 Freiburg, moord --Het regt of justitie dat 'er gedaan is aan Mansperzoon die zijn vrouw en twee kinderen moordadig om het leeven heeft gebragt, zoo dat men hem met vier paarden van malkander heeft gescheurt, voorgevallen in het jaar 1788 den 20 maart in de stad Vrijburg, z. pl. [1788?]. 4°, 4 pag. Volksdrukwerk. Twee en twintig coupletten over deze zaak en nog een tweede vers: Historie van Adromandus, zone van den grave d'Englo, hoe dat hij zijnen broeder onweetende doorschoten heeft'. De man in het eerste vers was een rijk koopman die op reis in 'hoog Duitschland' een andere vrouw ontmoette waarop hij verliefd werd. Hij vermoordde zijn vrouw en de twee kinderen en begroef hen in een bos. De dochter was echter nog in leven, werd gevonden en klaagde haar vader aan die inmiddels bij de tweede vrouw was. Hij werd veroordeeld tot de doodstraf en vroeg zelf om het in vieren scheuren. De les: houdt het huwelijk in eere. Bestelnummer: C0491. € 125 Frerking, Dirk --Sententie van den Hove van Holland tegens Dirk Frerking, in dato 1 July 1748. 's Gravenhage, I. en J. Scheltus, 1748. 4°, zonder omslag, 7 pag. Knuttel 17903. Dirk Frerking, 24 jaar, geboren en wonende in Den Haag is op 18 juni 1748 op de Veerkaay geweest bij het huis met de hardstenen gevel. Er was daar oproer tussen burgerij en 'eenig gemeen volk' bij het huis van de pagter Spijk. Ook bij de plundering van het huis van de pagter Franken op de Beestenmarkt was hij aanwezig en heeft o.a. een kist uit het huis gesleept. Ook het huis van de pagter Van Veen heeft hij helpen plunderen en daar twee flessen wijn gestolen. Hij wordt veroordeeld tot de doodstraf. Bestelnummer: C0640. € 65 Frieders Jastrow, J. Der angeklagte Staatsanwalt Geschichte der Verurteiling eines Unschuldigen (Fall Frieders). Berlijn 1930. Gebonden, 232 pag.

In 1926 werd de Oberstaatsanwalt dr. Frieders in Weimar veroordeeld tot 5 maanden gevangenisstraf, wegens meineed. Het veroorzaakte veel ophef en veel juridische verhandelingen. Dit werk geeft een overzicht. Bestelnummer: C0013. € 65 Frieders Pressburger, Richard Der Fall des Oberstaatsanwalts i.W. dr. Frieders aus Weimar. Wien/Leipzig, 1928. Gebonden in half linnen, 28 pag. Bestelnummer: C1314. € 30 Fynje, Wybo Fynje, Wybo Memorie van Wybo Fynje, burger der stad Delft, en eigenaar van de Holl. Historische Courant, aan (...) regeerders derzelve stad (...) over (...) eenige pretense Lesive passages, welken volgens eene missive der Rotterdamsche regeering (...) in het bovengemelde nieuwspapier geplaatst zouden zijn. Rotterdam etc. [1785]. Origineel bedrukt omslag, 8 pag. NNBW I, 906-908. Het stadsbestuur van Rotterdam had geklaagd dat Fynje in zijn krant had gepubliceerd dat er in Rotterdam een request ter tekening lag om een aantal aanzienlijke Rotterdammers te dwarsbomen en 'vrugteloos' te maken. Hij verdedigt zich hiertegen. Fynje (1750-1809) was fel patriots gezind en speelde te Delft een grote rol als secretaris van de 'geconstitueerden'. Bestelnummer: C1728. € 75 Galen, Christoph Bernhard von M.G. La vie et les faits memorables de Christofle Bernard van Galen, eveque de Munster. Leiden, Mortier, [1679]. 12°, geheel 19e eeuwse leren band (fraai; gemerkt 'Muller'), (12)+248 pag. Geillustreerd met gegraveerde titelpagina, portret van Van Galen en 9 gravures buiten de tekst, waaronder 3 uitslaand. Goud op snee. Zeer fraai exemplaar. Willem (annexes aux Elzeviers) 1938; Rahir 2668. Eerste editie van dit anonieme zeldzame en curieuze boekje over baron Christoph Bernhard von Galen (1606-1678). Von Galen was een Duits r.k. prelaat en militair, in 1650 prinsbischop van Munster, die in 1665 en 1672 de Nederlanden binnen viel. Zijn bijnaam Bommen Berend kreeg hij vanwege zijn belegeringen van Groenlo, Bredevoort, Coevorden en Groningen. Hij had een grotere voorkeur voor kruitdamp dan voor de geuren van het wierookvat (L. Panhuysen) en werd vergeleken met het Beest uit Openbaringen. Bestelnummer: C2727. € 595 Garrigue, G. Romijn Meijer, Henk. Mijn naam is Garrigue. De reconstructie van een moord, gepleegd in de loop van 1874 in Dordogne. Amsterdam, 1983. Gebonden in bibliotheekband (met behoud origineel omslag), 298 pag. Bibliotheekstempels. Documentaire roman over het leven van dokter Guillaume Garrigue die in 1874 zijn vader vergiftigde. Of was het zelfmoord? Het verhaal speelt zich af in Pech de Hurlevent in de Dordogne en is gebaseerd op een dossier van 1200 foliovellen, dat de auteur door toeval in handen kreeg. Bestelnummer: C1315. €5 Geelkerken, J.G. Lonkhuyzen, J. van e.a. [Acht brochures over de afzetting van ds. J.G. Geelkerken en de buitengewone generale synode van Assen in 1926].

Aanwezig: J. v. Lonkhuyzen, Een ernstige fout, Chicago 1926; Zijn de mannen van Assen zelf aanranders van het schriftgezag?; K. Schilder, Een hoornstoot tegen Assen?; J.L. Jaspers, Niet gerustgesteld; J. Ridderbos, Het verloren paradijs; open brief van de buitengewone gen. synode te Assen aan de Gereformeerde kerken in Nederland; Synode rapporten zaakGeelkerken; Ons aller moeder. Bestelnummer: C2412. € 125 Geesing, Gerritje Praag, M.M. van 'Het volksgericht' [artikel in De Groene Amsterdammer dd. 24-6-1961]. 1 pag. Betreft een heksenjacht te Hardewijk in 1849 op de 66 jarige Gerritje Geesing, bijgenaamd Pikhart. De vrouw werd verdacht van hekserij en gemolesteerd door een aantal Hardewijkse vissers waaronder Bert Bakker, Jan Weijenberg, Toon Luitjes en Geertruida Luitjes-Stam. Bestelnummer: C1417. €5 Geest, P.J.F. de --De apostel P.J.F. de Geest getoetst aan een vonnis der correctioneele regtbank te Brussel, waarbij hij veroordeeld werd tot vierjarige gevangenisstraf. Amsterdam, J. de Vries 1855. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag (mist achterzijde), 24 pag. De rooms-katholieke 26 jarige priester Pierre Julien Francois de Geest kwam in 1853 uit Belgie naar ons land. Onder leiding van ds. J.C. van Marken te Amsterdam ging hij in maart 1854 over tot het protestantisme. Hij kreeg gunstige getuigschriften van I. da Costa e.a., maar later bleek dat hij in 1845 in België veroordeeld was wegens oplichting. Dit wordt hem in deze brochure door een onbekende auteur verweten. Ook de heren I. da Costa, J.J. Teding van Berkhout, C. Schwartz, J.W. van Loon, J.C. van Marken, J.B. Huydecoper en J.J. van Oosterzee worden gemaand voortaan omzichtiger om te gaan met het verstrekken van getuigschriften. Bestelnummer: C0576. € 45 Geheimschrift Aarhof, Edgar Wampun, Zinken und Geheimtinktur. Geheimschriftenbuch, Dusseldorf, 1954. Originele gedecoreerde kartonnen band, 48 pag., geill. Met als bijlage een Geheimschreibeblock. Voorts een los blad met Schüssel en een prospectus voor het boek. Bestelnummer: C3047. € 30 Geheimschrift Hermann, A. Méthode pour chiffrer et dechiffrer les dépeches secrètes, Parijs, A. Hermann, 1892. Ingenaaid, 23 pag. + 3 planches. Niet compleet. Mist w.s. een 4e- planche, een schijf en een schuif. Bestelnummer: C0226. € 24 Geheimschrift K[...], G. van De geheime brieven-schryver, aangetoond met verscheydene voorbeelden, voorstellende veele manieren om brieven te schryven welke niemant zal konnen verstaan als alleen de geene die de sleutel daar af heeft. Amsterdam, B. Mourik, [17..]. Gebonden in 19e eeuws half linnen, 12+(4)+176 pag. De Vries 515; niet in v. Doorninck / de Kempenaer. Zeer zeldzaam vroeg boekje over geheimschrift, uit de tweede helft van de 18de eeuw (Mourik was werkzaam van 1735 tot 1791). In de opdracht aan 'krijgsoversten, bevelhebberen en kapiteynen' schrijft Mourik dat het boekje vooral bedoeld is voor militair gebruik, maar dat ook vorsten en staatslieden in het verleden de cryptografie gebruikten. Het voorbericht is

ondertekend G. v. K. Uit dit voorwoord en uit de verdere tekst blijkt dat we hier met een oorspronkelijk Nederlands werk te maken hebben. Een drempelgedicht is ondertekend N. Patricius. De tekst bestaat uit 77 voorbeelden van geheimschrift, onzichtbare inkten, het verstoppen van beschreven papiertjes (o.a. in de maag van een hond) etc. Bestelnummer: C1920. € 1500 Gellink, H. --Insinuatie en protest uit name van Hendrik Gellink, lieutenant van de compagnie Wijk no. 60 en verschyde schutters in de zelve wyk wonende (...) op den 8sten Maay 1749 aan den edelen en manhaften heer Cornelis Weyrbroek in qualitijt als oudste colonel van de burgerye der stad Amsterdam, door mr. Joan Bernd Commelin, advocaat alhier [...] geexploicteerd. Amsterdam, [1749]. 4°, zonder omslag, 14 pag. Knuttel 18231. Protest tegen de afzetting van Gellink als luitenant van de schutterij. Met de namen van 59 protesterende schutters. Een rol spelen: Boddens, van Supthen, Willem Henskes, Johannes Leezer en Frans Adam Carelzon. Bestelnummer: C0672. € 90 Gellink, H. --Insinuatie en protest uit name van Hendrik Gellink, lieutenant van de compagnie Wijk no. 60 en verschyde schutters in de zelve wyk wonende (...) op den 8sten Maay 1749 aan den edelen en manhaften heer Cornelis Weyrbroek in qualitijt als oudste colonel van de burgerye der stad Amsterdam, voor reekening van Hendrik Gellink [1749]. 4°, zonder omslag, 14 pag. Niet bij Knuttel (variant op Kn. 18231). Bestelnummer: C0673. € 95 Gent Blockmans, W. Een middeleeuwse vendetta. Gent 1300. 2e druk, Houten, 1988. Ingenaaid, 160 pag., geilustreerd. Betreft de vete tussen twee Gentse patriciers families (clan Sint Baafs en clan Borluut) op basis van een procesdossier. Bestelnummer: C2481. €8 Gerechtelijke geneeskunde Hoogvliet, Johannes Konst om wonden te schouwen en over derzelver doodelykheid te oordeelen. Delft, R. Boitet, 1729. Geheel perkamenten band uit de tijd, (24)+367+(13) pag. Met drukkersmerk op de titelpagina. Mooi exemplaar. BMN pag. 490; Van der Aa VIII pag. 1179. Hoogvliet was heelmeester te Delft en een broer van de dichter Arnold Hoogvliet, welke laatste een drempelgedicht in dit boek schreef. Andere dichters van drempelgedichten in dit boek: Zacharias Paspoort en Johannes van Dam. Het werk werd door de schrijver opgedragen aan Abraham van Bleiswijk, geneesheer en schepen van Delft. In 1749 zou nog een tweede druk verschijnen. Bestelnummer: C2551. € 495 Gerechtelijke geneeskunde Metzger, Johan Daniel Geregtelyke geneeskunde. Naar het Hoogduitsch door mr. J. van der Linden, advocaat te Amsterdam, 's Gravenhage, J. Allart, 1815.

Origineel karton, 16+561 pag. Metzger (overleden in 1805) was lijfarts van de koning van Pruissen en hoogleraar geneeskunde te Koningsbergen. Volgens Van der Linden was zijn boek het beste op dit gebied. Hij gebruikte voor de vertaling de derde Duitse uitgave van 1805. Bestelnummer: C0353. € 150 Gerechtelijke geneeskunde Moll, A. Leerboek der geregtelyke geneeskunde voor genees- en regtskundigen, 3 delen, Arnhem, D.K. Muller, 1825-1826. Gebonden in drie halfleren banden, 38+487+16+4+523+16+461 pag. Mooi exemplaar. Anthonij Moll (1786-1843) was arts te Nijmegen en behandelt onderwerpen als zielstoestanden, verwondingen, straffen, onderzoek van lijken, zelfmoord, vergiftiging, etc. Bestelnummer: C1758. € 350 Gerechtelijke geneeskunde Wijffels, Alain (ed.) History in court. Historical expertise and methods in a forensic context. Leiden, 2001. Ingenaaid, 336 pag. Bestelnummer: C0294. € 15 Gerrit de Stotteraar Peeters, Hagar Gerrit de Stotteraar. Biografie van een boef. Amsterdam, 2002. Ingenaaid, 222 pag., geillustreerd. De dichteres Hagar Peeters schreef eerst een doctoraal scriptie over Gerrit de Stotteraar, waarna dit boek volgde. Gerrit de Stotteraar of Gerrit B.(1920-na 2002) was een meester inbreker en -uitbreker die decennia lang de aandacht van het Nederlandse volk behield. Bestelnummer: C0690. € 15 Gevangenis --[Proclamatie van het stadsbestuur van Amsterdam dd. 28-1-1758 over het uitbreken van gevangenen.] Amsterdam, P. Mortier [1758]. Plano, 1 blad. 'Alzo zedert eenige tijd de geconfineerdens in de gijzeling deezer stede zig met ontzien hebben, dan eens om de ijzere tralien door te zaagen, dan eens om gaten in de muuren te breeken, om door dat middel te echapeeren' wordt dit verboden en gestraft met een (extra) 6 maanden. Ook anderen in hetzelfde 'hok' zittende en personen van buiten die 'breekinstrumenten' leveren zijn strafbaar. Bestelnummer: C0371. € 40 Gevangenis --Adres van den gemeenteraad van Leeuwarden aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal, betrekkelijk de verplaatsing der strafgevangenis van Leeuwarden naar Medemblik, dd. 25 October 1869. Met 3 bijlagen. Leeuwarden, L. Schierbeek [1869]. Origineel bedrukt papieren omslag, 47 pag. (mist achterzijde omslag). De gemeenteraad van Leeuwarden verzoekt de Tweede Kamer en de koning om de strafgevangenis voor criminele mannen in Leeuwarden te laten, in verband met de werkgelegenheid e.d. Als bijlagen rapporten van deze strekking van W.E. Engelen en C.W.A. Buma. Bestelnummer: C1268. € 60 Gevangenis ---

Tafereelen en mengelingen voor het verstand en hart, uit het dagboek van eenen rampspoedigen. Leiden, J. van Thoir, 1809. Origineel karton, 8+103+(6) pag. Op de titel een ovale stippelgravure van F. Millies, voorstellende een schrijvende jongeman in een gevangeniscel. Saakes 5 (1810) pag. 119; Saalmink pag. 1882 (zonder verblijfplaats). Uiterst zeldzaam geschrift (geen enkel exemplaar in een Nederlandse bibliotheek), volgens de auteur 'alleen geschikt voor ongelukkigen en rampspoedigen'. De auteur is onbekend, maar wel Nederlands, want op pag. 84-85 haalt hij citaten aan van mevrouw Van Winter en Bilderdijk. De afbeelding op de titel laat vermoeden dat de 'dagboekbladen' in een gevangeniscel werden geschreven, maar dat blijkt niet zodanig uit de tekst. Aan het slot een 4 pag. grote fondslijst van J. van Thoir, met de waarschuwing dat van de meeste genoemde titels 'maar zeer weinige' exemplaren voorhanden zijn. Bestelnummer: C1220. € 225 Gevangenis --Verzameling van wetten, besluiten en voorschriften betreffende het gevangeniswezen, over de jaren 1860-1864, 1865-1869,1875-1879, 1880-1884, 1885-1889, 1890-1897,1908-1909, 19101911, 1918-1919. 9 delen, 's Gravenhage, Landsdrukkerij. Gebonden, per deel ca. 200 pag., enkele banden beschadigd, doorlopend gepagineerd (eind 1919: pag. 2075). Bestelnummer: C0244. € 95 Gevangenis --Wat zou U doen als U morgen uit de gevangenis kwam? z. pl., 1948. 4 pag., geillustreerd door Jo Spier. Brochure t.g.v. het 125 jarig bestaan van het Nederlandsch Genootschap tot Zedelijke verbetering der gevangenen (1823-1948). Bestelnummer: C1968. € 20 Gevangenis --[Koninklijke besluiten d.d. 20-4-1824 nr. 95 en 20-8-1825 nr. 139 betr. beambten bij gevangenissen, 5+3 pag]. Gebonden in half leer. Met 35 andere KB's en resoluties, waaronder betreffende gevangenissen: 12/13-5-1826 (nrs. 128 en 112), 11-10-1826, 20-12-1826 (nr. 72), 29-3-1827 (nr. 58) en Instructie 11-7-1826. Bestelnummer: C1990. € 18 Gevangenis --Bajeskrant, onafhankelijke uitgave met autonome redaktie. Ondersteund door de Coornhertliga, nrs 1 (oktober 1974) t/m [24] (maart 1979). ca. 400 pag., geillustreerd. Complete set van deze krant voor gevangenen en hun familieleden, uitgegeven in Den Haag en samengesteld door ex-gedetineerden, werkers in inrichtingen en studenten in de sociale wetenschappen. Doel van het blad was gevangenen de mogelijheid te bieden hun meningen te publiceren en de discussie over het gevangeniswezen te bevorderen. In 1979 verdween het blad als gevolg van ' de grote matheid van de jaren zeventig' en werd de abonnementenadministratie vernietigd. De medewerkers van het eerste nummer waren Anton Boersma, Anna Bos, Steef Davidson, Gerard Goosen, Johannes Hin, Peter van Ravensteyn, Jan de Visser, Gerard van Vliet, Iplo de Vos en Piet Zuidwijk. Bestelnummer: C2361. € 275 Gevangenis

--Prent 'Zwaare gevangenis van iemand met de beenen in den stok geslooten'. Gravure van oude man met voeten in blok en drie cipiers. 13x15 cm. Bestelnummer: C2578. € 28 Gevangenis --Prent [Don Quichotte wordt in een kooi op een wagen de gevangenis binnen gereden. Op een ezeltje er naast Sancho Panza]. 1790. Ovale gravure, 7,5 + 5,5 cm. Bestelnummer: C2577. € 28 Gevangenis --Miracula San Raspini redivivi, das ist Historische Beschreibung der wunderlichen mirackel oder wunderwerck, so in der weitberhumbten Kauff- und Handelstatt Amsterdam, an einem orth auff dem Heiligen Weg gelegen, so gemeinglich das Zuchthausz genannt wirdt (...) mit zugefugter beschreibung eines wunderbaren mirackels, so von der heiligen Justitia geschehen, jetzo auffs new in truck verfertigt, und mit der Statt Bremen Zuchthausz vermehret. z. pl., 1617. 4°, blauw papieren omslag, 40 pag. Geillustreerd met een paginagrote gravure 'Het Tucht huijs' met gezicht op de binnenplaats van het Amsterdamse tuchthuis. Iets bruin, kleine reparatie op titelpagina. Niet in NCC, niet in Worldcat. Deels een vertaling van een Nederlands volksboekje uit 1612 'Historie van de wonderlijcke mirakelen (...) in een plaets ghenaempt het Tucht-huys, ghelegen op de Heylighe-wegh'. Amsterdam, M. Gerbrantsz, 1612, 16 pag., een allegorische voorstelling van de weldadige uitwerking van het tuchthuis (St. Raspus en zijn middelaar St. Labor) op kwaadwilligen. Met afbeelding van de binnenplaats van het tuchthuis waar enkele gevangenen werken, anderen gestraft worden. Aan de keerzijde van de plaat de verklaring (Knuttel 2032; Waller 794; Cat. Meulman 1003). Uit hetzelfde jaar 1612 dateert een Franse vertaling, zonder de plaat (Knuttel 2033). In 1613 en 1614 verschenen Duitse vertalingen: Miracula San Raspini, das ist Historische Beschreibung (...), zonder plaats en met op de titelpagina een halve paginagrote gravure van het tuchthuis, 23 pag., o.a. aanwezig in de UBA (editie 1614). De hier aangeboden, waarschijnlijk derde en laatste Duitse editie, is uitgebreid ten opzichte van die uit 1613 en 1614, en is in geen enkele bibliotheek aanwezig. Worldcat kent alleen de titel. Na een inleiding van twee pagina's behandelt de anonieme auteur een aantal mirakelen: personen die, ziek en zwak in het Tuchthuis opgenomen, door lichaamstraffen en werkstraf weer beter worden! Beschreven worden: Dietrich Norman uit Noorwegen (1604, 20 jaar), een Amsterdammer (1604, 40 jaar), Johann de Latrie uit Luxemburg (1604, 36 jaar), Johann de Barque uit Amiens (1604, 22 jaar), Schwer Jansen uit Oostfriesland (1604, 36 jaar), Hans der Alte uit Denemarken (1604, 50 jaar), een jonge man uit Keizerswert (1604), een lamme kreupele (1604), Johan Fuchs, een soldaat uit Schotland (1604), Fransz Roos uit Antorff (1604, 40 jaar), Berhard von Bentheym (1604, 60 jaar), Heinrich Gerritsen van Cosfeld (1607, 37 jaar), een Ierlander (1610, 36 jaar). Een volgend mirakel is dat de pest van 1602 geen slachtoffers maakte in het Tuchthuis. Dan volgen Anna Arents uit Leeuwarden die van de duivel bezeten was (1609), Lamprecht N. von N, een zoon uit N (1608), een voorname wijnschenker, een slager uit N die in het Bremer Tuchthuis gezond werd en tenslotte bedelaars uit Augsburg. Dan volgt (pp. 31-39) een tekst over het Bremer Tuchthuis, gedateerd 3-6-1616 en geschreven door Sebastian Muhme of Mumen uit Vörden, voornamelijk bestaande uit een gedicht: 'Colloquium Friderich und Sebastian'. Het geheel eindigt (pp. 3940) met een gedicht 'Ein klage Lied'. De gravure, opgenomen in de tekst op pagina 8, 14x18 cm. heeft het inschrift 'Het Tucht huijs' middenboven en links onder een monogram EC (?). Het toont de binnenplaats van een

groot gebouw met gevangenen die 'raspen' of gestraft worden, maar ook bezoekers in nette kledij en een cipier. Op een paal een beeld van vrouwe justitia. Bestelnummer: C2731. € 695 Gevangenis --Notgeldsammlung der Hamburgischen Strafanstalten aus dem Jahre 1923. Album, oblong, 12 pag. Met 15 bankbiljetten ingeklemd en een inleidende tekst van 1 pagina. Gevangenengeld, vervaardigd in eigen drukkerij. Bestelnummer: C2885. € 75 Gevangenis --Tekening in kleur, geplakt op karton, van het interieur van een cel in een Engelse gevangenis. Gedateerd 1-10-1903 en bedoeld als voorbeeld voor de gevangenen. Koordje voor ophangen in een gevangenis, 40x28 cm. De cel bevat beddegoed, handdoeken, waskom en waterketel, toiletemmer, borstel, toiletgerei, zak met reservekleding en plankje met 9 boeken. Onder de tekening gedrukte tekst. Bestelnummer: C3052. € 150 Gevangenis --Geheim register van ontslagen gevangen, jrg. 1 (1882) t/m 15 (1896). Heruitgave z.p. en z.j. [ca 2008]. 4o, Gebonden in 3 linnen banden, ca. 600 pag., geill. Deze uitgave is vervaardigd in beperkte oplage, in eigen beheer en bevat van iedere ontslagen gevangene (ca. 1700 personen) een portretfoto, personalia, signalement, datum en reden van de veroordeling, datum ontslag uit de gevangenis, plannen voor de toekomst van de ontslagene, zijn gedrag in de gevangenis en het feit of hij al dan niet kan schrijven. Het doel van de minister van justitie A.E.J. Modderman (missive 31-3-1882, 4e afd., nr. 11 Geheim) was dat justitie en politie op de hoogte waren van gevaarlijk te achten gevangenen die ontslagen werden. Het betrof alle ontslagen gevangenen uit de strafgevangenissen te Leeuwarden, Hoorn, Leiden en 's-Hertogenbosch en uit de cellulaire gevangenissen te Rotterdam, Amsterdam en Utrecht de recidivisten die minstens 1 jaar eenzame opsluiting achter de rug hadden of minstens twee jaar gemeenschappelijke opsluiting. Verspreiding van het register zou alléén geschieden onder procureurs-generaal van de Gerechtshoven en officieren van justitie. Deze dienden het register zorgvuldig op te bergen en ook het bestaan van het register moest geheim blijven. Deze geheimhouding van het register werd door Modderman op 26-2-1883 wat verzacht en door zijn ambtsopvolger op 22-3-1884 ingetrokken. De website van Tresoar geeft een groot aantal van de gegevens van het register. De hier aangeboden gedrukte uitgave is completer, zowel qua tekst als qua foto's. Bestelnummer: C3079. € 175 Gevangenis Adang, Mark De drie Nederlandse koepelgevangenissen en hun achtergronden. Amsterdam, 1976. 104 pag. in ringband. Doctoraalscriptie kunstgeschiedenis UvA over de koepelgevangenissen van Arnhem, Breda en Haarlem. Bestelnummer: C2899. € 24 Gevangenis [Alstorphius Grevelink, P.W. ]

Rapport van den inspecteur der gevangenissen betreffende zijne inspectiereis gedaan in 1857, uit het oogpunt van cellulaire opsluiting. 's Gravenhage 1857. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 114+3 pag., bibliotheekstempeltje. De auteur bezocht 43 gevangenissen in ons land. In de bijlagen o.a. een rapport van de officier van gezondheid J.E. Mullemeister, te Hoorn. Bestelnummer: C1349. € 40 Gevangenis Alstorphius Grevelink, P.W. Ons cellulair stelsel. Een woord tot mr. M.H. Godefroi naar aanleiding zijner rede in de Tweede Kamer, ´s Gravenhage 1868. Ingenaaid, 75 pag. Bestelnummer: C0831. € 20 Gevangenis Alstorphius Grevelink, P.W., J.A.H. Netscher en A.C. Pierson. Rapport aan zijne excellentie den minister van justitie [...] der door hen gedane opneming van eenige buitenlandsche gevangenissen, met daaruit voortvloeijende beschouwingen en voorstellen nopens het gevangeniswezen in Nederland. 's Gravenhage 1858. Origineel karton, 8+223 pag., geillustreerd met 19 uitvouwbare platen. Bibliotheekstempels. Men bezocht gevangenissen te Antwerpen, Brussel, Vilvoorde, Gent, Kortrijk, Rijssel, Leuven, Luik, Verviers, Namen, Charleroi, Dinant, Saint Hubert, Straatsburg, Bruchsal, Berlijn, München en Keulen. Bestelnummer: C1298. € 275 Gevangenis Backer, H.J. Prent 'De kerkermeester'. Litho van H.J. Backer, 1841, uit het periodiek 'Europa'. 20x12 cm. Gevangenbewaarder voor een gesloten kerkerdeur en twee vrouwen die toegang vragen. Bestelnummer: C2576. € 28 Gevangenis Backer, H.J. naar J. Hilverdink Prent 'Jeugdige gevangenen te Rotterdam'. Litho door H.J. Backer naar J. Hilverdink, ca. 1860. Een schoolklas met enige tientallen kinderen in gevangeniskleding en twee leerkrachten. 15x21 cm. Bestelnummer: C2579. € 60 Gevangenis Baelen, Gilbert van (voorwoord) Gevangenis Tongeren, onthaalbrochure. Tongeren, 2008. Ingenaaid, 208 pag., geillustreerd. Verschenen n.a.v. een tentoonstelling in deze oudste Belgische gevangenis, die van 1844 tot 2005 in gebruik was. Bestelnummer: C2768. € 10 Gevangenis Baumhauer, M.M. von Verslag der beraadslagingen op het Poenitentiair Congres, gehouden te Frankfort a/M. 28,29 en 30 September 1846. z. pl., [1846]. Origineel karton, (6)+82+(2) pag. De tekst was eerder geplaatst in het dagblad Overijssel. Het congres betrof de hervorming van het gevangenisstelsel. Er waren vijf Nederlanders aanwezig: Lurasco, Mollet, Suringar, Den Tex en M.M. von Baumhauer.

Bestelnummer: C2180.

€ 150

Gevangenis Beaufort, Binnert Philip de Kerstmis in Scheveningen. [Amsterdam], Bezige Bij, 1945. Ingenaaid, 39 pag. Binnert Philip de Beaufort (Arnhem 1919 - Amsterdam 1945) was werkzaam voor het verzet in W.O. II. Eind 1942 werd hij gearresteerd en naar de strafgevangenis te Scheveningen overgebracht. Daar wist hij in juli 1943 te ontsnappen, waarna hij zijn illegaal werk hervatte. Bij een volgende arrestatie in februari 1945 raakte hij dodelijk gewond. Zijn 'Kerstmis in Scheveningen' schreef hij in 1943. Een eerste publicatie had plaats in december 1944 (De Jong 457). Namen o.a.: Dick Folmer, Lodo van Hamel. Bestelnummer: C0822. €8 Gevangenis Beaumont, Gustave de / Alexis de Tocqueville Système pénitentiaire aux Etats-Unis et de son application en France, 3e- druk, Parijs, Charles Gosselin, 1845. Gebonden in half marokijn, 3+446 pag. Mooi exemplaar. Bestelnummer: C0529. € 75 Gevangenis Beek, J.J.J., J. Folkerts en H. de Raad. Inventaris van de archieven van de instellingen van het gevangeniswezen in de provincie Groningen (1666) 1670-1961 (1978), Groningen 1988. Ingenaaid, 190 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1146. €6 Gevangenis Belt, J.J. van de Rorschach-onderzoekingen in de gevangenis en het huis van bewaring te Haarlem, Amsterdam 1952, [dissertatie]. Ing., 235 pag., met los blad stellingen. Medisch proefschift, geschreven door een gevangenisgeneesheer en gebaseerd op onderzoek tijdens W.O. II en kort daarna. Bestelnummer: C1083. € 15 Gevangenis Bemmelen, J.M. van Van zedelijke verbetering tot reclassering. Geschiedenis van het Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen 1823-1923. 's Gravenhage 1923. Gebonden, 276 pag. Bestelnummer: C0869. € 30 Gevangenis Berggrav, Eivind De ziel van den gevangene. Ervaringen en waarnemingen uit de strafgevangenis te Oslo. Uit het Noorsch door mej. B. Knoest. Zeist, 1931. Gebonden, 208 pag., met stofomslag. Berggrav (1884 - ...) was predikant, o.a. in de strafgevangenis te Oslo en later bisschop van Haalogaland. Hij schreef dit boek voor een groot publiek. Bestelnummer: C1967. € 20 Gevangenis Bernlef, J. en Siet Zuyderland

Bajesmaf. Een bijzonderhedenboek over Nederlandse gevangenissen. Beeld: Siet Zuyderland. Amsterdam, 1974. Ing., 111 pag., geillustreerd. De schilder Zuyderland en de schrijver Bernlef bezochten tussen 1972 en 1974 een aantal Nederlandse gevangenissen en maakten daaruit een boek. Thema: wat betekent het om in een gevangenis te zitten? Bestelnummer: C0512. €8 Gevangenis Boom, Corrie ten Gevangene en toch... Herinneringen uit Scheveningen, Vught en Ravensbrück. Amsterdam, 1946. Gebonden, 179 pag. Geillustreerd (met portret vader). Stempeltje op titelpagina. Betreft haar belevenissen in WO II. Met afbeelding van A.A. Siegenbeek van Heukelom die als gevangene in dezelfde kampen verbleef. Bestelnummer: C2905. € 10 Gevangenis Borms, August Tien jaar in den Belgischen kerker. 2e uitgave, Antwerpen, Regenboog, [1930]. Ing., 357 pag., geillustreerd. Dr. August C.J.M. Borms, groot voorstander van de Vlaamse zaak, werd in februari 1919 te Brussel gearresteerd. Hij was leraar, geboren te St. Niclaas in 1878 en woonde te Schaarbeek. Hij werd beschuldigd van 'aanslag tegen de staatsveiligheid' en tegen hem werd de doodstraf geeist. Uiteindelijk zou dit tien jaar gevangenisstraf worden. In dit boek beschrijft hij uitvoerig over alle ellende van die tien jaren. Bestelnummer: C0680. € 18 Gevangenis Bouricius, L.G. Over de gevangenissen in Nederland, Leeuwarden, L. Schierbeek, 1838. 131 pag., gebonden in geheel leren band. Bouricius was lid van de commissie van administratie over de gevangenissen te Leeuwarden. Dit boek is een reactie op een artikel van D.T.G. in het Journal de la Haye van 14 januari 1838. Veel informatie over de situatie te Leeuwarden en een apart hoofdstuk over eenzame opsluiting. Bestelnummer: C0030. € 60 Gevangenis Brand van Langerack en Cabauw, J. Iets over de gevangenissen in het Koningrijk der Nederlanden, 2e druk, vermeerderd met een bijvoegsel. Amsterdam, D. Groebe, 1841. Origineel bedrukt karton, 81 pag., als nieuw. De auteur was oud regent van de Amsterdamse gevangenissen. Bestelnummer: C2389. € 80 Gevangenis Brandsma, Titus Mijn cel en Dagorde van een gevangene. Met een korte inleiding van dr. B. Meijer O.C. 10edruk, Tilburg, Bergmans 1945. Prof. dr. Titus Brandsma schreef deze teksten na een week gevangenisleven in januari 1942 in de Scheveningse politie-gevangenis. Daarna zouden Amersfoort, Kleef en Dachau volgen, waar hij 26 juni 1942 overleed. Bestelnummer: C1132. € 15 Gevangenis

Brekelmans, Michael De Gevangenpoort. Den Haag/Zutphen 1985. Ing., 24 pag., geillustreerd. Viertalige uitgave over de geschiedenis van de Gevangenpoort en het strafrecht door de eeuwen. Van 1420 tot 1828 was het gebouw in gebruik als gevangenis. Bestelnummer: C0716. €9 Gevangenis Bruinvis, C.W. De gevangenissen, inzonderheid het tuchthuis te Alkmaar, Niet in den handel, [Alkmaar] 1908. Origineel bedrukt omslag, 37 pag. Bestelnummer: C1293. € 18 Gevangenis Buxton, Thomas Fowell An inquiry whether crime and misery are produced or prevented by our present system of prison discipline, illustrated by descriptions of The borough compter, Tothill Fields prison, the jail at St. Albans, the jail at Guildford, the jail at Bristol, the jails at Bury and Ilchester, the maison de force at Ghent [Belgium], the Philadelphia prison, the penitantiary Millbank, and the proceedings of the ladies' Committee at Newgate. 3e- druk, Londen, Arch etc., 1818 Gebonden in halfleer, 8+146 pag. Bestelnummer: C0527. € 75 Gevangenis Calkoen, G.G. Gevangenpoort, 's Gravenhage, Mouton, 1906 [overdruk Bijdr. en Med. Ver. Die Haghe 1906]. Gebonden in half linnen, 242 pag., geillustreerd. Uitvoerige geschiedenis van een der belangrijkste gevangenissen van ons land. Bestelnummer: C0550. € 60 Gevangenis Campe, J.H. Over de staats-omwenteling in Frankrijk, in brieven, uit het Hoogduitsch. Amsterdam, J. Allart, 1790. Half leer, 10+447+(1) pag., geillustreerd. Vertaling van 'Briefe aus Paris zur zeit der Revolution geschreiben', 1790. Campe beschrijft de gebeurtenissen in Parijs van 4 tot 26 augustus 1789 en eindigt met een 'Beknopte beschrijving van de Bastille.' Geillustreerd met een handgekleurde prent 'Vive le Roi', gegraveerde portretten van De la Fayette en Necker, en een grote, uitslaande gravure 'Gezicht van de Bastille en de Anthonies Poort te Parys' door C. Bogerts. Bestelnummer: C1707. € 395 Gevangenis Canter, Bernard Op water en brood. Boete of hechtenis. Mijn ervaringen tijdens hechtenis in het Huis van Bewaring te Rotterdam. Amsterdam [1916]. Gebonden, 180 pag., geillustreerd. Bernard Alexander Canter (1871-1956) was een der eerste sociale reporters in Nederland. In het weekblad "Holland Express" had hij de Duitse keizer, 'staatshoofd van een bevriende natie' beledigd. De rechtbank eiste F50 boete of 10 dagen hechtenis. In oktober 1915 braht hij 10 dagen door in de gevangenis aan de Bergstraat te Rotterdam. In De Telegraaf publiceerde hij zijn belevenissen, artikelen die de basis vormden voor dit boek. In een naschrift volgen nog een aantal opmerkingen van de predikanten L. de Baan uit Oenkerk en Sevenster uit

Beetgum over hun belevenissen in de gevangenis. Tegenover de titelpagina een fraaie foto van Canter -in geklede jas en met bolhoed- voor de deur van het Huis van Bewaring. Bestelnummer: C0957. € 40 Gevangenis Collette, P.P.C / G.H. Fraser Verslag betreffende de zending der kapiteins P.P.C. Collette en G.H. Fraser naar België ter bestudering van de militaire strafinrichtingen te Vilvoorden en Beverloo, 's Gravenhage, Gebr. v. Cleef, 1904. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 62+59+2+3+8+div. pag. met losse uitvouwbare tekeningen. Bestelnummer: C0586. € 75 Gevangenis Compte, Herman le (voorw.) Cachotterie. Hoe blijf ik duizend jaar in de gevangenis zonder er mij moe aan te maken. De beste cartoons over de gevangenis. Nieuwkoop, 1975. Ingenaaid, 78 pag., geillustreerd. Le Compte was 'arts en student in de rechten' te Knokke (B) en had zelf 6 dagen in de gevangenis gezeten wegens het niet naleven van schorsingsmaatregelen die hem door de Orde van Geneesheren waren opgelegd. Het boekje bevat 10 cartoons van Louis-Paul Boon en bekroonde cartoons van gevangenissen en gevangenen van een wedstrijd uit 1974. Louis-Paul Boon schreef een nawoord en de advocaat mr. dr. W. Schuurmans Stekhoven gaf een interview als verdediger van Le Compte. Bestelnummer: C2810. € 12 Gevangenis Constandse, Anton L. De schande, roman. 3e- druk, Den Haag, De Albatros, [ca. 1930]. Ingenaaid, 188 pag. Op het omslag een afbeelding van een gevangenbewaarder in een gang met cellen. Roman over een gereclasseerd boefje dat tussen zijn 13e- en 18e- jaar in De Kruisberg opgenomen was geweest. Dat was de tijd van zijn 'schande'. Later werd hij onterecht veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf en pleegde zelfmoord in de gevangenis. De eerste druk dateert uit 1928. Bestelnummer: C0925. € 12 Gevangenis Cool, S. Het cellulair-stelsel verdedigd tegen de zienswijze van den minister van justitie, Amsterdam, W.H. Kirberger, 1856. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 48 pag. Bestelnummer: C0588. € 15 Gevangenis Cool, S. De Vechtasche straf-inrichting, niet navolgens-waardig voor Nederland. Amsterdam, H.W. Mooij, 1863. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 32 pag. Cool was lid van de Tweede Kamer en bestuurslid van het Ned. Gen. tot zedelyke verbetering der gevangenen. Mr. P.W. Alstorphius Grevelink had in zijn rapport 'De strafinrichting te Vechta' (Duitsland) deze een model-inrichting genoemd. Hiertegen nam Cool stelling. Bestelnummer: C0589. € 15 Gevangenis Dekker, C.M.

Schetsen uit de strafgevangenis. 's Gravenhage 1910. Ingenaaid, 208 pag., geillustreerd (met portret en een tekening van een 'godsdienstoefening in eene strafgevangenis'). Cornelis Marinus Dekker was godsdienstleraar in de strafgevangenis te Scheveningen en schreef in de periodieken Pniël en Scheveningsche Kerkbode schetsen uit zijn praktijk. De verschijning van deze bundeling heeft hij niet meer meegemaakt. Hij overleed op 6 februari 1910. Bestelnummer: C0978. € 35 Gevangenis Dekker, Maurits Doodenstad. Schetsen uit het gevangenisleven, Amsterdam, Boekh. en uitg. my. Ontwikkeling, 1923, [overdruk uit het Dagblad 'Het Volk']. 16°, 96 pag. Debuut van Maurits Dekker als schrijver, gebaseerd op zijn verblijf in het huis van bewaring te Zwolle in 1921/22. Bestelnummer: C0098. € 45 Gevangenis [Dijk, J.F. van] Eenvoudig verhaal van de naar Frankrijk weggevoerden der voormalige Haagsche Oranje Gardes, te Woerden, na den noodlottige 24 November 1813, gevangen genomen. Door een derzelven beschreven. 's Gravenhage, H.C. Susan en Zoon, [1817]. Oorspronkelijk karton, 6+97 pag. Watervlekkig. Knuttel 24513. Zevenentwintig Haagse Oranje Gardes werden in Woerden gevangen genomen en bleven gedurende 23 weken opgesloten in 21 verschillende gevangenissen. Vijftien hunner overleefden dit niet: J. Lichtenberg, H. v. Schagen, H.J. Honin, J.W. Doorschot, P. van der Meer, Hess, E. Polak, M. Verbeek, M. Beeloo, J. Stein, Solie, J. v. Haaren, J.W. Zihlberzahn, J. Zalm en F. Droope. Twaalf overleefden het: J.G. van der Toorn, J. Innemey, J. Balten, A.C. Elderik, A. Massa, C. van Rijn, J. de Koning, J.A. Schepman, A.B. Stelsheimer, E. Groen, Sierie en de schrijver van het boekje J.F. van Dijk. Bestelnummer: C1834. € verkocht Gevangenis Dlawnurg, Yvel [=Levy Grünwald] Drie gulden of twee dagen..., Den Helder, z. j. [1933]. Ingenaaid, 84 pag., geillustreerd. Zeer zeldzaam, niet in NCC. De Helderse 'jutter' Levy Grünwald had in 1932 zijn fiets onbeheerd in Den Helder laten staan. De politie nam de fiets 's nachts mee en Günwald kon hem terug krijgen na betaling van een boete van drie gulden of twee dagen hechtenis in het Huis van Bewaring in Alkmaar. Hij koos voor het laatste en schreef een verslag over zijn verblijf aldaar. Doel was de aandacht te vestigen op het leven van gevangenen en de problemen bij terugkeer in de maatschappij. Onder de naam Grünwald schreef bij diverse boeken en brochures over Dorus Rijkers en andere Helderse topics. Onder het pseudoniem Dlawnurg (Grunwald van achteren naar voren) behalve dit boekje ook 'Schetsen uit Jutterland', verschenen in 1935. Het boekje bevat aanbevelingen van dr. N. Muller, prof. H. Dooyeweerd, aalmoezenier H.J.M.M. Alink, rabijn L.H. Sarlouis, en ds. P.H. Borgers. Bestelnummer: C1022. € 60 Gevangenis Dodd, William / S. Johnson Thoughts in prison and other miscellaneous pieces, Philadelphia, R. Johnson, 1806. 12°, gebonden in geheel leer, 177 pag., geillustreerd.

Beroemd gedicht door de beruchte dr. Dodd, voor het eerst gepubliceerd in 1777, kort na zijn executie. Samuel Johnson schreef 'The convict's Address to his unhappy brethren' (pp. 140154 van dit boek) en ook de 'Observations on the propriety of pardoning Dodd' op pp. 176177. Het boekje bevat een portret van Dodd in stippelgravure en een paginagrote illustratie t.o. pag. 97. Dodd (1729-1777) was eens de hofprediker van de Engelse koning, maar raakte in grote schulden, vervalste papieren en werd ter dood veroordeeld. Dr. Johnson pleitte tevergeefs voor gratie. Dodd is o.a. de auteur van 'The beauties of Shakespeare'. Bestelnummer: C0450. € 150 Gevangenis Domela Nieuwenhuis, J. De gevangenisstraf, overeenkomstig de eischen van het recht en het maatschappelijk belang ingericht, de beste der straffen. Redevoering bij de aanvaarding van het hoogleeraarsambt aan de R.U. te Groningen. Groningen, 1884. Origineel bedrukt papieren omslag, 43 pag. Bestelnummer: C2068. € 24 Gevangenis Duyl, Dirk Zeeger van De voorwaardelijke invrijheidstelling historisch en kritisch beschouwd, zoowel op zich zelf als in verband met de heerschende gevangenisstelsels. [Dissertatie], Leiden, Somerwil, 1881. Ingenaaid, 329 pag., los. Bestelnummer: C0563. € 30 Gevangenis Dwinger, Edwin Erich Het leger achter prikkeldraad (een Siberisch dagboek). Geautoriseerde vertaling naar het Duitsch door W.J.A. Roldanus jr. Culemborg, De Pauw, [1931]. Gebonden, 325 pag. De 17-jarige Duitse militair Dwinger (1898-1981) raakte in 1915 gewond in Rusland, en werd als krijgsgevangene naar Siberië gebracht. Eerst in 1921 kwam hij in Duitsland terug. Het boek 'Die Armee hinter Stacheldraht: das Sibirische Tagebuch' verscheen in 1929, als eerste deel van een roman-triologie 'Die Deutsche Passion'. Vanaf 1933 werd Dwinger propagandist voor de Nationaal Socialisten. Bestelnummer: C0960. € 38 Gevangenis Eggink, J.W. De geschiedenis van het Nederlandse gevangeniswezen, Assen 1958. Gebonden, 289 pag. Nadruk op de periode 1813-1953. Bestelnummer: C0181. € 20 Gevangenis Eikeboom, Henk Gevangenis-gedichten. Verzen uit de cel van C 3/15. Amsterdam, S.A.A., 1939. 88 pag., kartonnen omslag met afb. van een gevangene met masker op (vlek). Uit het voorwoord blijkt dat de auteur de bundel al in oktober 1930 gereed had, doch deze eerst 9 jaar later publiceerde. Doel van de publicatie is het vragen van 'aandacht, mededogen hulp' voor gevangenen. Uit de gedichten blijkt dat hij voor één jaar veroordeeld was, in 'An' zijn trouwste kameraad had, in de koepel van Breda zijn tijd doorbracht, en dat hij ook andere boeken, verzen en brochures had gepubliceerd. Picarta meldt dat de bundel van de hand van de anarchist Henk Eikeboom is. Bestelnummer: C0140. € 30 Gevangenis

Emmenes, A. van In het huis van bewaring. Een pleidooi tegen preventieve hechtenis en het cellulaire stelsel, Amsterdam, L. de Boer, 1904. 46 pag., origineel bedrukt omslag. Beschrijving van de wantoestanden in de Nederlandse gevangenissen. Bestelnummer: C0022. € 28 Gevangenis Engelman, G. Prent: 'L'ivrogne et sa femme', litho van G. Engelmann, tonende een man [dronkaard], zittend in doodskist in een kelder, met voor hem staand zijn vrouw met kerkersleutels, een toorts en een mand voedsel. 1e helft 19e eeuw. 21x24,5 cm. Bestelnummer: C3505. € 35 Gevangenis Enka [=Anke Tjaden-van der Vlies] Uit rechtzaal en gevangenis, Baarn 1916. Ingenaaid, 40 pag. Gevangenisdagboek van Anke Tjaden-van der Vlies, op 25 februari 1916 veroordeeld tot 10 dagen hechtenis, samen met Honnef wegens het verspreiden van het dienstweigeringsmanifest. Van 25 april tot 4 mei verbleef zij in de Rotterdamse gevangenis. Bestelnummer: C1753. € 38 Gevangenis Entrop, Bob / Joh. Mulder Prikkeldraad. Nederlandsche krijgsgevangenen spreken. Delft, 1945. 4°, oblong, gebonden, 141 pag., geill. Bestelnummer: C2959. € 38 Gevangenis Ex-gevangene De moderne folterkamer. De cel, door een ex-gevangene, z. pl., z. j. [ca. 1930]. Ingenaaid, 8 pag. Niet in NCC (wel een vergelijkbare titel van 7 pag.). Pleidooi voor een meer menselijke behandeling in gevangenissen. Bestelnummer: C0303. € 45 Gevangenis Fishman, Joseph F. Sex in prison. Revealing sex conditions in American prisons. With an introductory essay on the sexual life of prisoners by Ernst Toller. Londen, Lane, 1935. Gebonden in geheel linnen, 12+256 pag., geillustreerd met 6 foto's. Fishman was oud inspecteur van de federale gevangenissen in Amerika. Het onderwerp was in die jaren nog een groot taboe. Twee hoofdstukken zijn gewijd aan homoseksuelen die als zodanig de gevangenis in komen en aan mannen die in de gevangenis homoseksueel worden. Bestelnummer: C2809. € 15 Gevangenis Foucault, Michel Discipline and Punish. The birth of prison, New York, 1979. Ingenaaid, 334 pag. Beroemde studie van de Franse filosoof Foucault met nieuwe ideën over het instituut gevangenis. Bestelnummer: C0255. € 15

Gevangenis Fr. De ontvluchtings-geschiedenis van een zestal zwaar veroordeelden uit de gevangenis te Leeuwarden, Heerenveen, Hepkema, [ca. 1918]. 58+(6) pag., origineel papieren omslag (smoezelig) met reproducties naar tekeningen van P. de Jong. Aardig, een beetje volksboek-achtig verhaal van de ontsnapping op 15 juni 1868, opgetekend na een halve eeuw. Het betrof: een 26 (of 30) jarige Zwitser, Heinrich Schulz, laatst te Hardewijk wonend, Christoffel Veldink, een brandstichter, Hendrik Hulsbeek, Wilhelm Spelleken(s) uit Ruhrort, Johan Koenraad van Schenk, een 28 jarige moordenaar uit Amsterdam, en Schafstal, 35 jaar, uit Weesp. Na de ontsnapping pleegden ze nog een inbraak bij Wiltje Oenes Bottema te Roodkerk. Schulz werd gepakt en verdronk bij een tweede vluchtpoging. Andere genoemden: Jan Seip, 41 jaar, scheepsjager uit Muntendam, de metselaar Huibert van den Assem, 50 jaar, Klokkers, 27 jaar, Melle Boersma van Buitenpost, Melle de Vries van Kollumervallaat, Smeding te Veenklooster, Meier Heimans te Deventer. Bestelnummer: C0040. € 35 Gevangenis Franke, Herman J. Twee eeuwen gevangen. Over de geschiedenis van het gevangeniswezen en het emancipatieproces van gevangenen vanaf het eind van de achttiende eeuw tot heden. Utrecht 1990 [proefschrift]. Ingenaaid, 933 pag., geillustreerd. Standaardwerk. Dit is de proefschrifteditie, voorzien van een 'summary' in het Engels (pp. 920 t/m 933). Bestelnummer: C0293. € 40 Gevangenis Franke, Herman J. Twee eeuwen gevangen. Misdaad en straf in Nederland. Utrecht 1990. Ingenaaid, 919 pag., geillustreerd. Handelseditie. Identiek aan de dissertatie, doch met andere titelpagina en zonder de 'summary' in het Engels. Bestelnummer: C1502. € 30 Gevangenis Franke, Herman The emancipation of prisoners. A socio-historical analysis of the Dutch prison experience, Edinburgh 1995. Gebonden, met stofomslag, 365 pag. Verkorte, Engelse vertaling van het proefschrift 'Twee eeuwen gevangen'. Bestelnummer: C0299. € 15 Gevangenis Franke, Herman De macht van het lijden. Twee eeuwen gevangenisstraf in Nederland. [Amsterdam] 1996. Ingenaaid, 363 pag. Populaire versie voor een groter publiek van het proefschrift 'Twee eeuwen gevangen'. Bestelnummer: C0295. € 10 Gevangenis Fuchs, George Wij achter de tralies. Herinneringen van no. 2911 in de gevangenis geschreven. Geautoriseerde vertaling van Antonie Donker, met een inleiding van dr. P. Bierens de Haan. Arnhem 1931.

Gebonden, 345 pag. Georg Fuchs was hoogleraar kunstgeschiedenis te München en werd wegens een politiek misdrijf veroordeeld tot 12 jaar tuchthuisstraf. In de cel schreef hij dit boek met biografische en psychologische beschrijvingen van zijn medegevangenen. Doel van het boek was een pleidooi te houden voor een hervorming van de strafrechtsspraak. Bestelnummer: C0948. €8 Gevangenis Gandhi, M. K. Mijn ervaringen uit de gevangenis (My jail experiences). Geauthoriseerde bewerking door Carolus Verhulst. Den Haag [19??]. Ingenaaid, 51 pag. In maart 1922 werd Mohandas Karamchand Ghandi (1869-1948) gevangen gezet in een Indiase gevangenis. In een tiental brieven vertrekt hij zijn belevenissen. Bestelnummer: C0953. €8 Gevangenis Garrer, A.H. In een beterhuis van 1682 tot 1692. Haarlem, 1929. Ingenaaid, 38 pag. Betr. Pieter Noortdijck, een onhandelbare Haarlemse jongeman, die werd opgesloten in het beterhuis te Koudekerk, dat onder leiding stond van M.A. Schoorman. Bestelnummer: C2951. €9 Gevangenis Geerdink, A.T. Oord van verschrikking. De gevangenis achter Crackstate 1944/1945, Heerenveen 1995. Ingenaaid, 36 pag., geillustreerd. Betreft de Duitse gevangenis te Heerenveen, een van de meest beruchte gevangenissen in W.O. II. Bestelnummer: C1443. € 10 Gevangenis Geestelijke, Een Het kerkerleven in Nederland. Schetsen en tooneelen uit de nagelaten papieren van gevangenen, bijeen verzameld door een geestelijke. Amsterdam, A. Frijlink, 1870. Gebonden in linnen stempelband, 136 pag. Fraai exemplaar. De auteur, wiens naam niet voorkomt in Van Doorninck en De Kempenaer, noch in de NCC online, was door 'veeljarige dienst als geestelijke in verschillende gevangenissen' in staat om dit boek te schrijven. Hij beschrijft o.a. de problemen tussen de 'directeur over den arbeid eener gevangenis' en de kommandant. Zowel de gevangenen als het gevangenispersoneel worden aangeduid met pseudoniemen. Ook leverbaar een exemplaar in bibliotheekband, voor 28 euro. Bestelnummer: C1335. € 60 Gevangenis Gendt, J.G. van en J. Warnsinck Rapport van J.G. van Gendt, ingenieur van waterstaat en J. Warnsinck, architect, aan (...) den minister van justitie, aangaande de verbeteringen welke in den laatsten tijd in Engeland en Schotland betrekkelijk den gevangenis-bouw zijn ingevoerd. Amsterdam 1843. [Extract uit een periodiek]. Zonder omslag. pp. 45 t/m 117. Geillustreerd met twee gelithografeerde, uitvouwbare, plattegronden van de gevangenis te Pentonville. Bestelnummer: C0358. € 40

Gevangenis Gibson, Walter M. The prison of Weltevreden; and a glance at the East Indian Archipelago, New York, Riker, 1855. Gebonden, 495 pag., geillustreerd. G. Verhoeven, Antiquarische adversaria I: The prison of Weltevreden, De Boekenwereld 17 (2000) nr. 1 pag. 22-24. Gibson was een Amerikaanse avonturier die met een eigen schip in de Maleise archipel voer. Op Sumatra en Java bouwde hij goede relaties op met de inlandse bestuurders, tegen de zin van de Nederlandse kolonisatoren. Gibson werd gezien als een bedreiging en veroordeeld tot gevangenisstraf in de gevangenis te Weltevreden bij Batavia. Na 15 maanden wist hij te ontvluchten en later zou hij nog minister-president van Hawaii worden. In dit boek geeft Gibson een autobiografisch en geromantiseerd verslag van zijn leven tot aan de ontsnapping uit de gevangenis. Boudewijn Büch zocht 'wanhopig' naar dit boek. Multatuli schreef over de 'ter dood veroordeelde vagebond Gibson' die na zijn ontsnapping uit Weltevreden een schadevergoeding van de Nederlandse regering eiste van 100.000 dollar. Deze eerste Amerikaanse uitgave van het boek is vrij zeldzaam: de NCC vermeldt geen enkel exemplaar. Vanaf 2001 verschenen enkele herdrukken (printing on demand). Bestelnummer: C0531. € 120 Gevangenis Gibson, Walter M. The prison of Weltevreden; and a glance at the East Indian Archipelago. Londen, Sampson Low, son and Co., 1856. Gebonden, 495 pag., geillustreerd, band beschadigd. Titeluitgave van de druk New York 1855. Bestelnummer: C0806. € 95 Gevangenis Graswinckel, D.P.M. Gedachten over ons gevangeniswezen. Open brief aan een voorstander van de afschaffing der doodstraf, Zierikzee, Ochtman & van Dishoeck, 1871. Ingenaaid, 29 pag. Graswinckel was predikant te Zierikzee en schrijft niet 'geenthousiasmeerd' te zijn door de afschaffing van de doodstraf. Bestelnummer: C0230. € 28 Gevangenis Guerin, Eddie Vijftig jaren gevangenis. Mijn leven als misdadiger. Nederlandsche bewerking door C.F. van der Horst. Utrecht, W. de Haan [1930]. Gebonden, 325 pag., geillustreerd. Levensgeschiedenis van een Amerikaanse misdadiger, opgegroeid in Chicago. Hij werd bekend door zijn opzienbarende ontsnapping uit de straf-kolonie Frans Guyana, waar hij tot levenslang veroordeeld was voor het in de lucht laten vliegen van de brandkast in het Parijse kantoor van American Express. Bestelnummer: C0982. € 28 Gevangenis Guinness, Paul I was in prison, Geneve [1946]. 4°, 54 pag., geillustreerd. Souvenir boek voor krijgsgevangenen gedurende W.O. II. Bestelnummer: C0168. € 15 Gevangenis

Haan, S. de Inventaris van de archieven van de instellingen van het gevangeniswezen in Leeuwarden. Heerenveen en Sneek 1812-1953. Leeuwarden, 1978. 63 pag., ingenaaid. Bestelnummer: C1907. €9 Gevangenis Haas, Anna de (red.) Achter slot en grendel. Schrijvers in Nederlandse gevangenschap 1700-1800. Zutphen 2002. Ingenaaid, 255 pag., geillustreerd. Interessante bundel, verschenen ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van de Stichting Jacob Campo Weyerman. De volgende schrijvers worden behandeld: Isabella de Moerloose, Johanna D. Lindenaer, Hendrik Wyermars, Jacob Campo Weyerman, Johann C.F. von Hatzfeld, Jan Willem Claus van Laar, Christiaan Schaef, Jacob Baroen, Franciscus L. Kersteman, Bernardus A. Fabricius, Jean-Henri Maubert de Gouvest, Vincenzio M. Gaudio, Johannes B.F. van Goch, Dirk Kuipers, Johannes N. Esgers, Jacob E. de Witte, Johan Chr. Hespe, Pieter Boddaert jr., Lieve van Ollefen en Catharina Heybeek. Bestelnummer: C1191. € 19 Gevangenis Hallema, A. Jan van Hout's rapporten en adviezen betreffende het Amsterdamsche tuchthuis uit de jaren 1597 en '98, pp. 69-98 in Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap 48 (1927). Ingenaaid, 340 pag. Bestelnummer: C1360. € 20 Gevangenis Hallema, A. Haarlemsche gevangenissen. Een bijdrage tot de geschiedenis der detentie- en strafgestichten in de grafelijke stad Haarlem. Haarlem 1928. Ingenaaid, 112 pag., geillustreerd. Overzicht door alle eeuwen: Gravensteen, St. Janspoort, tucht- en werkhuis, Rijksgevangenis. Bestelnummer: C1142. € 15 Gevangenis Hallema, A. De verhouding van stad en platteland inzake de kosten der tuchthuisverpleging ten tijde der republiek, pp. 1-20 in Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap, 52 (1931). Ingenaaid, 396 pag. Betreft het Goudse tuchthuis. Bestelnummer: C1359. € 20 Gevangenis Hallema, A. In en om de gevangenis van vroeger dagen in Nederland en Nederlandsch-Indië. Schetsen uit de geschiedenis der straffen en voornamelijk van de toepassing der vrijheidsstraffen binnen en buiten onze grenzen. Met een voorbericht van prof. dr. H. Brugmans. 's Gravenhage, Belinfante [1936]. Gebonden, 176 pag., geillustreerd. Hallema was een der eerste (amateur)historici die onderzoek deed naar de geschiedenis van crimininaliteit en gevangeniswezen. Dit is zijn belangrijkste werk. Het bevat schetsen over: Middeleeuwse gevangenissen in de stad Utrecht, het Amsterdamse tuchthuis, de gevangenis in Rotterdam in 1680, de tuchthuizen te Rotterdam, Delft en Breda, Limburgse kasteel- en poortgevangenissen, het rapport van Servaas van de Graaff in 1807, 19e- eeuwse kritiek op

ons gevangenisstelsel, het kasteel van Woerden als strafgevangenis, de Rotterdamse jeugdgevangenis in 1834 en het spinhuis te Batavia. Voorts bevat het boek een bibliografie. Bestelnummer: C0219. € 35 Gevangenis Hallema, A. Gestichtstypen uit den ouden tijd. Centralisatie en decentralisatie in ons vaderlandsch gestichtswezen tijdens de Republiek. Maatschappelijk hulpbetoon en krankzinnigenverpleging vastgekoppeld aan het gevangeniswezen in de 17de- en 18de- eeuw. Een veelsoortige staalkaart van vastzetting, bewaring en strafoplegging ingevolge vonnis, op last, aanwijzing en verzoek. Lochem [1941]. Ingenaaid, 86 pag., geillustreerd. O.a. gebaseerd op het St. Joris gasthuis te Delft, de Delftse beterhuizen, het Rotterdamse Tucht- en Werkhuis. Bestelnummer: C1145. € 75 Gevangenis Hallema, A. Vlaardingen en Dordrecht als oudste Nederlandse galeiendepots. Toepassing van vrijheidsstraffen op de galeien en in het enige Nederlandse bagno gedurende de periode 1597-1609, pp. 69 t/m 94 in Tijdschrift voor Geschiedenis 66 (1953). Ingenaaid, 144 pag. Bestelnummer: C1579. € 12 Gevangenis Hallema, A. Nederlandse invloed op en voorbeeld voor het buitenlandse gevangeniswezen tijdens de Republiek, pp. 42-56 in Tijdschrift voor Geschiedenis jrg. 69 (1956) afl. 1. Gehele aflevering, ingenaaid, 144 pag. Bestelnummer: C0386. €9 Gevangenis Hallema, A. Bossche gevangenissen en gevangenen. pp. 59-94 in Bijdr. voor Vad. Gesch. en Oudheidkunde VII deel 3. 's Gravenhage, 1932. Ingenaaid, 160 pag. Bestelnummer: C2823. €9 Gevangenis Havel, Vaclav Brieven aan Olga. Overdenkingen uit de gevangenis. 5e druk, Baarn, 1990. Ingeniaad, 192 pag. Bestelnummer: C2826. €3 Gevangenis Heinrich, Jean-Paul Particuliere reclassering en overheid in Nederland sinds 1823, Arnhem 1995 [dissertatie]. Ingenaaid, 383 pag. Over reclassering vanaf het in 1823 opgerichte 'Nederlandsch Genootschap tot Zedelyke verbetering der gevangenen' tot het eind van de 20e- eeuw. Bestelnummer: C1154. € 18 Gevangenis Herpel, J.C. De gevangenis bij het oude raadhuis aan de Groenmarkt te 's Gravenhage, pp. 19-48 in Jaarboek Die Haghe 1967.

Gebonden, geillustreerd. Bestelnummer: C1052.

€8

Gevangenis Hoef, Anton v.d. Mijn kamp. Gedichten uit het concentratiekamp Amersfoort. Groningen, Drukkerij Werkman, [1946]. Ingenaaid, 32 pag. Met afbeelding van het kamp op omslag. Gedichten o.a. op Kotella, een der kampleiders, op de familie Wientjes te Zwolle en op dokter Boerema te Groningen, ook een gedicht op de schrijver door dr. E.Ch. v. Marcke. Bestelnummer: C0963. € 30 Gevangenis Holmes, Th. en I.H. Boeke In en buiten de gevangenis. Amsterdam, [1913]. Gebonden, 8+122+(1) pag. Holmes was secretaris van de Howard Association te Londen. Het grootste deel van dit Nederlandse boek betreft een vertaling van 'Pictures and problems from London policecourts'. Op pp. 95-122 'Mijn celbezoek in de gevangenis' door I.H. Boeke. Bestelnummer: C2995. € 18 Gevangenis Hove, J. ten Meer dan stenen muren. 250 jaar opsluiting in Zwolle 1739-1989. Kampen, 1989. Ingenaaid, 103 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1913. €7 Gevangenis Howard, John The state of the prisons, Londen/New York [ca. 1965], [Everyman's Library 835]. 306 pag., linnen band. Voor het eerst verschenen in 1777. Howard (ca. 1726-1790) was high sheriff van Bedfordshire en bezocht vele gevangenissen in Engeland en in de rest van Europa. Zijn 'The state of the prisons' is een klassiek boek over het 18de- eeuwse gevangeniswezen. Bestelnummer: C0061. € 18 Gevangenis Jansen, Suzanna Het pauperparadijs. Een familiegeschiedenis. 22e druk, Amsterdam, 2009. Gebonden, 256 pag. Met stofomslag, geillustreerd. Betreft de strafkolonie Veenhuizen en de familie van de schrijfster: Jansen, Keijzer, Braxhoofden. Bestelnummer: C1894. €7 Gevangenis Jongh, G.T.J. de Bewijs van goed zedelijk gedrag. Praeadvies uitgebracht aan het Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen. z. pl. [1908?]. Ingenaaid, 62 pag. Bestelnummer: C0753. € 10 Gevangenis Jouy, E. / A. Jay Les Hermites en prison, faisant suite aux observations sur les moeurs et les usages Francais au commencement du 19e- siecle, 2e ed., 2 delen, Parijs/Londen 1823.

12° in 2, half marokijn bandjes, 272+248 pag. Geillustreerd met 2 portretten van de auteurs, 2 gravures en 6 vignetten. Roman over het leven in een gevangenis rond 1800. Het tweede deel bevat o.a. een verhaal over de Penitentiary van New York en het verhaal van een Ierse gevangene aldaar, Henry Fitz-Allan. Een van de twee gravures toont een blanke en een zwarte man in een cel, met handboeien aan elkaar verbonden. De zwarte man glimlacht veroverend naar de blanke. Deze laatste werpt een angstige blik terug. Bestelnummer: C1748. € 90 Gevangenis Kajaan, H.J.Ph.G. e.a. Inventaris van de archieven van de Strafinstellingen te 's Gravenhage 1814-1975 (1985). Gravenhage, 1993. Ingenaaid, 49 pag. Bestelnummer: C1901. €9 Gevangenis Laurillard, E. Uit de cel. Schetsen en beelden uit de gevangenis. Amsterdam, Centen, 1876. Gebonden in linnen stempelband, (4)+158+(2) pag. Goed exemplaar. Goud op snee. De auteur was lid van het hoofdbestuur van het Ned. Genootschap tot Zedelijke Verbetering der Gevangenen en bracht als zodanig bezoeken aan gevangenen. Hij pleit in deze schetsen voor hulp en begrip voor ontslagen gevangenen, pleit voor de cel in plaats van gemeenschappelijke opsluiting en geeft inzicht in 'de diepten van het menschelijke hart en in de kronkelgangen van 't maatschappelijk leven'. Bestelnummer: C2467. € 40 Gevangenis Leveridge, J.W.C. Final report of the building committee of the House of Refuge, submitted to the board of managers [of the society for the reformation of juvenile delinquents] June 6 1862, New York, 1862. 18 pag., origineel bedrukt papieren omslag. De secretaris van het 'Building Committee' die het House of Refuge op Randall's Island tussen 1851 en 1861 bouwde geeft in dit rapport een verslag van de werkzaamheden. Bestelnummer: C0128. €9 Gevangenis Lurasco, C.F. Bezwaren tegen het stelsel van afzondering der gevangenen, getoetst aan de ervaring in de Pennsylvanische staatsgevanegnis van het oosten verkregen. Eene voorlezing op de Alg. Vergadering van het Ned. Genootschap tot zedelyke verbetering der gevangenen, gehouden te Amsterdam den 8sten Mei 1845. [Amsterdam 1845]. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 38 pag. Bestelnummer: C0470. € 40 Gevangenis Meyer, R.S. (eind red.) Concentratiekampen. Systeem en de praktijk in Nederland. Bussum, 1970. Ingenaaid, 136 pag., geill. Bestelnummer: C2958. €7 Gevangenis Mierop, Lod. van

Uit de cel. Dagboek geschreven door Lod. van Mierop tijdens zijn verblijf in het huis van bewaring te Amsterdam van 23 oktober - 7 november 1916, wegens ondertekening van het dienstweigeraars-manifest. Soest 1916. Ingenaaid, 88 pag., 'niet in den handel'. Niet in NCC online. Van Mierop was in hoger beroep op 25 mei 1916 door het gerechtshof te Amsterdam veroordeeld tot F75.- boete, subsidiair 15 dagen hechtenis. Hij voelde zich zedelijk verplicht tegenover straf-ondergaande dienstweigeraars om voor de gevangenisstraf te kiezen. Eind 1916 stuurde hij de exemplaren van het dagboek naar familie en vrienden. Bestelnummer: C1104. € 48 Gevangenis Moens, Wies Celbrieven, 3e vermeerderde definitieve uitgave, Antwerpen/Santpoort [1923]. Gebonden, 160 pag. Twaalf brieven, dd. 1919 en 1921 van de jonge dichter Moens, gericht aan een vriend, dr. Antoon Jacob, zijn ex-professor in de Germaanse philologie. De laatste brief is gericht aan Georg Brandes. Daarin vertelt hij o.a. dat hij in december 1918 werd aangehouden als 18 jarige student, beschuldigd van aktivisme in W.O.I en 5 maart 1921 weer vrij was. Bestelnummer: C0625. €8 Gevangenis Morin, Jean Histoire de mes prisons. Journal d'un pasteur Wallon dans les prisons de Louis XIV (1685), Bulletin de la Commission de l'histoire des églises Wallones, V, 3 (Leiden 1947) pp. 3 t/m 61. 58 pag., origineel papieren omslag. Memoires van Jean Morin, (gest. 1702) predikant te Moïse en Saintonge in West Frankrijk, vlak voor de herroeping van het Edit de Nantes, geredigeerd door dr. L.P. Reyss. Morin werd op 14 april 1685 gearresteerd en opgesloten in gevangenissen te Rochefort. Hij wist te ontkomen, week uit naar de Nederlanden en was in 1686 Waals predikant te Bergen op Zoom. Het manuscript met zijn memoires berust in de Bibliotheque Wallone. Bestelnummer: C0095 . € 15 Gevangenis Nijp, Johan Een tientje boete, subsidiair een dagje doodsangst. [Krantenartikel Vrij Nederland 26-91970]. 1 pag., geillustreerd. Verhaal van een scholier uit Leeuwarden die besloot een boete niet te voldoen, maar de voorkeur te geven aan een dag detentie in de strafgevangenis van Leeuwarden. Bestelnummer: C0510. €8 Gevangenis Niles, Blair Naar het Duivelseiland verbannen. De biografie van een onbekenden gevangene. Uit het Amerikaansch vertaald door dr. J.W. de Stoppelaar, Amsterdam, Scheltens & Giltay, [1928]. Gebonden, 280 pag., geillustreerd. Verhaal over een inbreker die in de strafkolonie van Frans Guyana opgenomen was en o.a. op het beruchte Duivelseiland verbleef, waar ook Dreyfus gevangen had gezeten. Mevrouw Niles uit New York had toestemming om de kolonie te bezoeken, met de gevangenen te spreken en hen te fotograferen. Bestelnummer: C0923. € 35 Gevangenis Nougaret, P.J.B. (ed.)

Histoire des prisons de Paris et des departements, contenant des memoires rares et precieux. Le tout pour servir a l'histoire de la Revolution Francaise, notament a la tyrannie de Robespierre et se ses agens et complices. 4 delen, Paris, 1797. Origineel karton, 328+356+360+400 pag. Geillustreerd met 8 gravures. Bestelnummer: C2054. € 325 Gevangenis Nuis, Ad (foto's) Alweer een dag. Amsterdam, Menno v.d. Koppel, 1991. Ingenaaid, ca. 80 pag., geillustreerd. Portretten van gevangenen door fotograaf Ad Nuis, gemaakt in de jaren 1988-1990 in het Huis van Bewaring, Noordsingel te Rotterdam, op de jeugdafdeling van Nieuw Vosseveld in Vugt en in Esserheem te Veenhuizen. Bestelnummer: C2753. € 24 Gevangenis Ooster, M. en D. van Haren Correspondentie tusschen zyne genade den hertog van Richmond en de heeren Ooster en Van Haren, betreffende onze gevangenen in Engeland. Amsterdam, Allart, 1781. Zonder omslag, 24 pag. Kunttel 19548. Ms. Ooster en D. van Haren waren aangesteld als directeur van het Fonds tot aanmoediging van het Zeewezen en zij verzochten de hertog van Richmond om de Nederlandse gevangenen in Engeland via hem financieel te mogen helpen. Op hun beurt zal het Fonds de Engelse gevangenen in Nederland helpen die bij Noordwijk gestrand waren met een schip van de Engelse Oost Indische Compagnie. Deze laatste hulp liep via ds. van Rooyen te Noordwijk. De Nederlanders zaten in diverse gevangenissen in geheel Engeland en hadden vooral gebrek aan tabak en kleding. Richmond stelde Richard Diggens, koopman te Chichester aan als agent en deze zou de gevangenissen gaan bezoeken en het geld uitdelen. Dat geschiedde deels via kapitein Volbergen. De gevangenen die inmiddels in Engelse dienst waren overgegaan ontvingen niets. Diggens berichtte op 10-3-1781 dat er 49 Nederlandse zieken en gewonden, o.a. van het schip Rotterdam, zijn en dat er 14 personen te Gosport zijn overleden waaronder de predikant van de Rotterdam. Bestelnummer: C2144. € 75 Gevangenis Osborne, Thomas Mott Gevangenis en samenleving. Vertaald door I. Boll-Bouman. Met een inleiding van mr. N. Muller. Amsterdam, 1920. Gebonden, 104 pag. Studie over Amerikaanse gevangenissystemen: Elmira-stelsel, Newgate, Honor-systeem en vooral het door Osborne zelf ontwikkelde systeem van 'zelfregering' van gevangenen. Osborne was directeur van de Sing Sing-gevangenis en had daar met zijn systeem geëxperimenteerd. Bestelnummer: C0940. € 18 Gevangenis Otgaar, P.A.J. en J.F.J.J. van Schaik Tegen de klippen op. Het reilen en zeilen van het gesticht voor jeugdige gevangenen te Leiden 1857-1865. [pp. 72-101 in Jaarboek der sociale en economische geschiedenis van Leiden en omstreken 1995]. Ingenaaid, 198 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1431. €8 Gevangenis

Pellico, Silvio; Jan de Quack (vert.) Tien jaren gevangenis of gedenkschriften van Silvio Pellico, naar de Fransche vertaling van het oorspronkelijke Italiaansch. Amsterdam, J.C. v. Kesteren, 1833. 8+392+(8) pag., gebonden in laat 19e- eeuwse linnen band. Met op de titelpagina gravure door W. v. Senus naar H.P. Oosterhuis van Pellico in zijn cel met een doofstomme 6 jarige jongen die eveneens gevangen zat, en de cipier. Verhaal over de gevangenschap van de Italiaanse schrijver en patriot Silvio Pellico (17891854). In 1822 werd hij veroordeeld als Carbonarist tot 15 jaar. In 1830 kwam hij vrij en werd pleitbezorger voor verbeteringen bij het gevangeniswezen in Turijn. Hij werd het meest bekend vanwege zijn geschrift over zijn gevangenistijd: Le mie prigioni, verschenen in 1832. De Franse vertaler ondertekende zijn voorrede te Parijs op 21 maart 1833. De Nederlandse vertaler J. de Q... te Beverwijk 20-11-1833. Nog in hetzelfde jaar verscheen het boek bij Van Kesteren. Jan de Quack (1769-1852) was in 1833 burgemeester van Beverwijk en auteur van romans en toneelstukken. Bestelnummer: C0050. € 150 Gevangenis Pellico, Silvio Mes prisons. Traduit de l' Italien par N. Theil. Parijs/Limoges, 1837. 263 pag., modern halflinnen met het oorspronkelijke papieren omslag opgeplakt. Met gegraveerd frontispiece (portet van Pellico in zijn cel). Bestelnummer: C0037. € 20 Gevangenis Pellico, Silvio The imprisonments of Silvio Pellico, from the original Italian, a new translation. Edinburgh, Chambers, 1839. Gebonden in gesloopte half leren band, 50 pag. (2 koloms). Bestelnummer: C1309. € 18 Gevangenis Pellico, Silvio Mijne gevangenissen. Gedenkschriften van Silvio Pellico. 4 delen, 's Gravenhage, Ned. My. v. Schoone Kunsten, 1841. Gebonden, 4 delen in een half linnen band, 59+68+70+53 pag., geillustreerd door J. Coomans (1816-1889). Bestelnummer: C0198. € 40 Gevangenis Petersen, M.A. Gedetineerden onder dak. Geschiedenis van het gevangeniswezen in Nederland van 1795 af, bezien van zijn behuizing. z. pl., 1978 [dissertatie]. Gebonden, 1032 pag., geillustreerd. Met los blad stellingen. Bestelnummer: C1348. € 65 Gevangenis [Pienud, J.] Dissertations sur la prison de S. Jean-Baptiste et sur la dernière paque de Jesus-Christ. Ou l'on fait voir contre le pere Lamy, pretre de l'oratoire, que S. Jean-Baptiste n'a été mis qu'une fois en prison, & que notre Seigneur a fait La Paque selon la loy, l'année de sa passion. Parijs, Arnoul Seneuze, 1690. Gebonden in geheel leer (8)+300 pag. Twee verhandelingen, de eerste over de gevangenschap van Johannes de Doper, de tweede over de laatste Paas van Christus. Bestelnummer: C0334. € 35

Gevangenis Pietrusky, Edith Die Bedeutung religiöser Binding für die Erziehung weiblicher jungen Gefangener. Weimar, 1939. 62 pag., origineel papieren omslag. Bestelnummer: C0167. € 10 Gevangenis Poutsma, H.J. e.a. Enquete over de behandeling van 'politieke misdadigers' in Nederlandsche gevangenissen, gehouden door het tijdschrift De Jonge Gids. Amsterdam, 1898. [gebonden met:] Rijksopvoedingsgestichten. Ervaringen en aanteekeningen van G. in der Maur. Amsterdam, 1898. Gebonden, 96+62 pag., geillustreerd. Informanten: H.J. Poutsma, J.J. Samson, F. Domela Nieuwenhuis, L.M. Hermans, Alex. Cohen, W.H. Vliegen, A. v. Emmenes, L. Cohen, A. Rot, G.H. Pieters, A. Goud, J.A. Fortuyn, Klaas Kat, Johan J. Lodewijk, J. Teusink, P. v.d. Stad, J.P.A. ten Boekhorst, Schuurmans, B. Lansink, C. Cornelissen, J.K. v.d. Veer en M. v. Gelder. Zij allen vertellen in 3 a 4 pagina's hun ervaringen. Bestelnummer: C1910. € 150 Gevangenis [Prudhomme, Louis-Marie, ed.] Revolutions de Paris en 1789, avec des details historiques & anecdotiques sur la Bastille, 4 delen, z. pl., 1789. Gebonden in één half leren band, 152+149+176+136 pag. Geillustreerd met een plattegrond van de Bastille en een gravure van het gebouw. Mooi exemplaar. Verslag 'heet van de naald' van een ooggetuige met veel bijzonderheden. In het vierde deel personalia over de gevangenen in de Bastille vanaf augustus 1785 tot 1789. Prudhomme (1752-1830) was de samensteller van dit werk. Bestelnummer: C1771. € 225 Gevangenis Quintus, Jacobus Johannes Aricius De cellulaire gevangenisstraf in Nederland, sinds hare invoering bij de wet van 28 Juni 1851. Dissertatie, Groningen, P. Noordhoff, 1887. 184 pag., ingenaaid (voorblad los). In 1851 werd afzonderlijke opsluiting tot maximaal 6 maanden ingevoerd. In 1854 werd dit uitgebreid tot 1 jaar en in 1871 tot 2 jaar. Bestelnummer: C0117. € 40 Gevangenis Randwijk, H.M. van Celdroom, in het oorlogsjaar 1943. [Arnhem], [1943]. Ingenaaid, 16 pag. Omslag en vignetten van R. Snapper. De Jong 140. Gevangenisgedichten van de verzetsstrijder en journalist H.M. van Randwijk. In grote oplage gedrukt door de NV Arnhemsche Boek- Courant- en Handelsdrukkerij te Arnhem. Bestelnummer: C0962. € 15 Gevangenis Reichardt, R. Die Bastille. Symbolik und mythos in der Revolutionsgraphik. Mainz, 1989. Ingenaaid, 104 pag., geillustreerd. Catalogus Landesmuseum Mainz. Bestelnummer: C2085. € 18

Gevangenis Reuter, Fritz Herinneringen uit mijne gevangenissen. Naar den 5e druk uit het Mekkelenburgsch Platduitsch vrij vertaald door A.G. Leiden, P. Engels, 1867. Gebonden in half linnen band uit de tijd, 280 pag., geillustreerd met gelithografeerd portret van de auteur door P.W.M. Trap naar J.P. Berghaus. Fritz Reuter (1810-1874) was een bekend Duits schrijver die zich al jong aansloot bij de Deutschen Burschenschaften. In 1832 en in 1833 werd hij daarom gearresteerd en in 1836 werd hij wegens majesteitsschennis en hoogverraad tot de doodstraf veroordeeld. In 1837 kreeg hij gratie en werd veroordeeld tot 30 jaar gevangenisstraf, later opnieuw verminderd tot 8 jaar. In 1840 werd hij ontslagen uit de gevangenis. In 1862 verschenen zijn herinneringen 'Ut mine Festungstid'. Bestelnummer: C0987. € 25 Gevangenis Ros, R. en C. de Vries Kriminologen en reclasseerders in Nederland. Twee studies over ideologie en machtsuitoefening. [Utrechtse Historische Cahiers, jrg. 7 (1986) nr. 1]. Ingenaaid, 124 pag. Bevat: 1) Het Nederlandsch Genootschap tot Zedelijke Verbetering der Gevangenen, 18231915, door Robert Ros en 2) De 'Nieuwe Richting' in de strafrechtswetenschap in Nederland, 1880-1910, door Colette de vries. Bestelnummer: C0391. € 15 Gevangenis Salomon, H.L.V.E. Het Leger des Heils en de gevangenis. Velp, P. Stins Pz., [ca. 1893]. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 8 pag. Salomon was gepensioneerd officier en oud-commandant van een gevangenis voor jeugdige mannelijke veroordeelden. In dit geschrift wijst hij op het goede dat het Leger des Heils kan betekenen voor de morele 'redding' van gevangenen. Bestelnummer: C1754. € 15 Gevangenis Salomonson, Herman Recrutenschool en andere gevangenisverzen van Herman Salomonson (Melis Stoke) met een inleiding van jhr. A.K.C. de Brauw. 's Gravenhage, Stols, 1946. 86 pag., gebonden in half linnen. Salomonson was, aldus De Brauw, een journalist 'in hart en nieren'. In de jaren dertig was hij lid van de Oxford-groep en morele herbewapening. In de mobilisatietijd schreef hij voor de Groene Amsterdammer brieven over het militaire leven onder pseudoniem Melis Stoke. In de oorlog werd hij gearresteerd en opgesloten in het Oranje hotel en daarna getransporteerd naar Buchenwald. Bestelnummer: C0141. € 25 Gevangenis Sanderson, R. The prison on the Moor. The astonishing story of Dartmoor Prison. Plymouth, z. j. Ingenaaid, 24 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2240. €9 Gevangenis Schmidt, P.J. In de cel. Losse aanteekeningen. Uitgegeven in opdracht van het Anti-Terreur Fonds. Amsterdam, De Vlam, 1934.

Ingenaaid, 60 pag. Omslag met afbeelding van gevangenis naar ontwerp van Wilh. Augustin. Biogr. Wdbk. Socialisme en Arb. beweging VIII pag. 241-248. Petrus Johannes (Piet) Schmidt (1896-1952) was voorzitter van de Onafhankelijke Socialistische Partij. In maart 1933 werd hij gevangen gezet wegens opruiing van arbeiders te Sliedrecht. In hoger beroep werd hij tot twee maanden gevangenisstraf veroordeeld die hij van 20 november 1933 tot 20 januari 1934 in Amsterdam uitzat. Dit boekje geeft een verslag van die twee maanden cel en werd mede geschreven voor zijn 'na-komelingen': politieke gevangenen na hem, want 'een aantal dingen zijn minder onaangenaam als men ze te voren kent'. Bestelnummer: C0922. € 35 Gevangenis Spruit, W.A. Bajes aan het Spaarne. Honderd jaar Haarlemse inrichtingen. Haarlem, 2001. Gebonden, 168 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2816. € 15 Gevangenis Staal, K.R. van De hel van Buchenwald. Amsterdam, Nieuwe Wieken, 1945. Ingenaaid, 48 pag. Van Staal verbleef in 1944 en 1945 in het concentratiekamp Buchenwald en geeft een uitvoerige beschrijving van het kamp. Bestelnummer: C0823. €5 Gevangenis Stolwijk, S.A.M. Voorarrest. Kanttekeningen bij tien jaar toepassing van voorlopige hechtenis. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de Strafrechtswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Arnhem, 1985. Ingenaaid, 26 pag. Bestelnummer: C1441. €6 Gevangenis Storm van 's Gravesande, N.J. Brief aan den heer voorzitter van de Eerste Kamer der Staten Generaal over de gevangenis voor jeugdige veroordeelden te Rotterdam. Rotterdam, J. v. Baalen en zn., 1853. 28 pag., origineel bedrukt omslag. De auteur, vice-president der commissie van administratie over de gevangenissen te Rotterdam, verwerpt de opmerkingen van de Kamercommissie dat de Rotterdamse gevangenis ongunstig bekend staat, dat de gevangenen niet genoeg bezig gehouden worden en dat er een personeelsgebrek is. Bestelnummer: C0118. € 24 Gevangenis Stroethoff jr., F.A. Ik zat achter de tralies. Amsterdam, 'Tot heil des volks', [1945/46]. Ingenaaid, 68 pag., geillustreerd (door Kornelis Mulder). F.A. Stroethoff jr. (1897-1982) werd wegens illegaliteit opgepakt door de S.D. en te Amsterdam en Utrecht opgesloten. Na de bevrijding kwam hij weer vrij. Namen o.a.: Vos de Mooy, Henk Dienske, ds. Ader, Huykman, H.M. van Randwijk, Stien Burgers-Haakman, mej. Van den Bos, ds. Rottenberg, mevr. Overeem, Gerrit van der Veen, Teiwes, Viermann, Günter Klein, Piet Beunders, Schoemaker, Nellie Hillers, mej. Yzendraad, mevr. Boosman, Touw, Duwaer, mr. A.G. van Proosdij, Kraaima, Van Zelst, Massia, Korn. Mulder, Gerrit Vergeer, Jan Vergeer, dr. Tukkerman, dr. Gerber. Bestelnummer: C0821. € 60

Gevangenis Stuart, A.A. De gemeenschappelijke of de afgezonderde opsluiting? Uit een zedelyk-godsdienstig oogpunt. Beantwoord door A.A. Stuart, predikant te Amsterdam en lid des hoofdbestuurs van het Nederlandsch Genootschap tot zedelyke verbetering der gevangenen. Amsterdam, P.N. van Kampen, 1857. Ingenaaid, met origineel bedrukt omslag, 39 pag. Minister van Justitie J.J.L. van der Brugghen had via een circulaire gevraagd om een onderzoek over eenzame opsluiting of een gemeenschappelijke gevangenisstraf. Bestelnummer: C0467. € 40 Gevangenis Stuart, A.A.; e.a. Prent 'Verblijfplaats voor jeugdige ontslagenen te Leiden'. Houtgravure op brochure, 8°, 4 pag., 1857. 12x14 cm. De brochure, o.a. ondertekend door voorzitter J.A. Jolles en secretaris A.A. Stuart van het Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen, verzocht financiele bijdragen tot het instand houden van een tehuis waar jeugdige ontslagen gevangenen een jaar kunnen worden gehuisvest. Bestelnummer: C2588. € 48 Gevangenis Stuart, A.A. (secr.) Verslag van het Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen, nrs. 33 (1856), 34 (1857), 37 (1860), 38 (1861) en 40 (1863). Prijs per deel 18 euro. Oorspronkelijk bedrukte papieren omslagen, per deeltje ca. 100 pag. Hoofdbestuurders in deze jaren: J.A. Jolles, A.A. Stuart, W.H. Suringar, Is Prins, C.C. van Hees, A. de Vries, S. Wildschut, J.M. Deutz v. Assendelft, J. de Dompierre de Chaufepie, M. Schooneveld, F.W.B. v. Bell, C.H. Backer, S. Cool, W. Mulder, M.M. Godefroi, C.A. Marchant, J. Domela Nieuwenhuis, P.S. Noyon, J.C. Smissaert en E. Laurillard. Bestelnummer: C2468. € 18 Gevangenis Suringar, W.H. Bezoeken in de gevangenis, of voorlezingen en toespraken gehouden in den kerker. Eene bijdrage tot teregtwijzing en verbetering van gevangenen en tot de kennis van derzelver toestand en karakter. Tevens bevattende eenige merkwaardige bijzonderheden en karaktertrekken uit het leven van gevangenen en uit de gevangenis ontslagenen. Leeuwarden, G.T.N. Suringar, 1838. Gebonden in half linnen, 346 pag. Goed exemplaar. W.H. Suringar (1790-1872) was een philantroop met grote belangstelling voor het gevangeniswezen. In 1823 was hij oprichter van het Ned. Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen, samen met L.J. Nierstrasz en W.H. Warnsinck. Op Suringars aanstichting werd in Nederland het cellulaire stelsel ingevoerd. Ook was hij oprichter van de landbouwkolonie Ned. Mettray, in 1851, een toevluchtsoord voor verwaarloosde jongeren. Het hier aangeboden boek wordt wel gezien als een der vroegste reclasseringsgeschriften. De teksten in dit boek dateren uit de jaren 1828 tot 1838. Bestelnummer: C1541. € 275 Gevangenis Suringar, W.H. Gedachten over de eenzame opsluiting der gevangenen. 2e druk, Leeuwarden, J.T.N. Suringar, 1843. (6)+52 pag., origineel bedrukt papieren omslag.

De eerste druk van zijn gedachten over de eenzame opsluiting dateert uit 1842. Bestelnummer: C0013. € 30 Gevangenis Suringar, W.H. Toespraak bij de opening der jaarlijksche algemeene vergadering van het Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen, gehouden den 12 Mei 1859. z. pl., z. n., [1895]. 18 pag. Bevat opmerkingen op het tweede, verbeterde, ontwerp voor het eerste boek van het Wetboek van Strafrecht. Bestelnummer: C0119. € 15 Gevangenis Suringar, W.H. / C.F. Lurasco. Gedachten over de eenzame opsluiting der gevangenen. 2e druk, Leeuwarden, 1843. [gebonden met:] Dezelfde, Christelijke toespraak ter gelegenheid van het afsterven van eene op den 1 December 1844 gedoopte jeugdige gevangene [...] te Amsterdam op 23-3-1845. z. pl., z. j. [gebonden met:] Viertal voorlezingen voor gevangenen. Leeuwarden, 1838. [gebonden met:] Brief van C.F. Lurasco aan W.H. Suringar over het door dr. O.G. Heldring uitgesproken gevoelen betr. het gevangeniswezen. z. pl., [1849]. [gebonden met:] C.F. Lurasco, Bezwaren tegen het stelsel van afzondering der gevangenen getoetst aan de ervaring in de Pennsylvanische staatsgevangenis van het oosten verkregen. z. pl., [1845]. [en gebonden met:] C.F. Lurasco, Eenige strafinrichtingen in Frankrijk, uit een poenitentiair oogpunt beschouwd. z. pl., [1844]. Gebonden in half linnen, (66)+52+27+48+33+38+63 pag. Bestelnummer: C0551. € 95 Gevangenis Taki Nothing to declare. Prison memoirs. Penguin Books, Londen, 1992. Ingenaaid, 216 pag. Taki, geboren in 1937 was een Griekse sportman, playboy en journalist. In 1984 werd hij wegens cocaine-bezit tot vier maanden gevangenisstraf veroordeeld. In de Pentonville gevangenis hield hij een dagboek bij waaruit dit amusante en eerlijke boek ontstond. De eerste druk dateert uit 1991. Bestelnummer: C1242. €9 Gevangenis Terwiel, Jan Maarten Bajes in de duinen 1880-2000. Scheveningen, 1998. Gebonden, 156 pag., oblong, geillustreerd. Fraai boek met de geschiedschrijving van het Penitentiair Complex Scheveningen in de duinen, aan de Pompstationsweg. Bestelnummer: C2811. € 28 Gevangenis Toller, Ernst Briefe aus dem Gefängnis. Amsterdam, Querido, 1935. Ingenaaid, 262 pag. Toller werd in 1919 om politieke redenen tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld. De, dichterlijke, brieven dateren uit de jaren 1919-1924. Bestelnummer: C0277. € 10 Gevangenis Trap, P.W.M. naar v.d. Kellen

Prent 'Strafoefening 11e eeuw', litho door P.W.M. Trap naar v.d. Kellen, tonende vier personen in een kerker. 17x12 cm. (rechtsboven hoek afgerond). Bestelnummer: C2581. €5 Gevangenis Uyttenboogaard, Cor In de klauwen der SS. Concentratiekamp herinneringen. Amsterdam, J. Kappee, 1945. Ingenaaid, 59 pag., geillustreerd (door Van Exter). Verhaal over het verblijf in concentratiekampen te Drenthe en in Duitsland van 'Kobus'. Bestelnummer: C0825. €6 Gevangenis Vandekerckhove, Lieven Over het ontstaan van de gevangenisstraf. Een kijk op het oude Rome. Amersfoort, 1989. Ingenaaid, 68 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2799. €9 Gevangenis Ver Loren van Themaat, H.B. Zorg voor den veroordeelde in het bijzonder na zijne invrijheidstelling. 2 delen, Utrecht, 1910-1911. Ingenaaid, 908+775 pag., geillustreerd. Gedrukt op zwaar papier. Deel I is disseratie met katern stellingen, deel II vermeldt de auteur als ambtenaar O.M. te Zutphen en bestuurslid van het Ned. Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen. Bestelnummer: C1504. € 150 Gevangenis Vernée, L.G. Aanteekeningen op de korte bedenkingen tegen de artikelen 2 en 3 der voorgedragene wijzigingen in het eerste boek van het nieuwe Wetboek van Strafregt, in verband met het stelsel van eenzame opsluiting en iets over artikel 12 der voorgedragene wijzigingen in het nieuwe Wetboek van Strafregt, beiden geplaatst in het Weekblad van het Regt van 8 en 25 Januarij 1844, met eenen herdruk dezer beide stukjes. Hoorn, gebr. Vermande, 1844. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 40 pag. Bestelnummer: C0558. € 30 Gevangenis Vinkeles, R. Prent: 'Bestorming der Bastille op den 14de van hooymaand 1789', gravure door R. Vinkeles naar J. Bulthuis. 18x24 cm. Bestelnummer: C2634. € 45 Gevangenis Vinne, Vincent van der Prent 'Vryheid, blyheid'. Embleem 35 , tonende het interieur van een kerker met een gevangene die met kettingen aan de muur vast zit. Ets van Vincent van der Vinne uit A. Spinniker, Leerzame zinnebeelden (1714). 11x13 cm. Bestelnummer: C2600. € 40 Gevangenis Visser, H.L.A. Psychiatrisch toezicht in gevangenissen. Amsterdam, 1896, [dissertatie]. Ingenaaid, (6)+132+8 pag., los.

Over krankzinnigen in gevangenissen. Bestelnummer: C1658. € 35 Gevangenis Weber, E.P. Gedenkboek van het 'Oranjehotel'. Celmuren spreken, gevangenen getuigen. Rotterdam, 1946. Gebonden, 345 pag., geillustreerd. De reserve majoor der infanterie b.d. E.P. Weber werd direct na de bevrijding in mei 1945, commandant van het gevangenkamp in het 'Oranjehotel', de strafgevangenis aan de Pompstationsweg in Scheveningen. In dit boek beschrijft hij wat er gedurende WO II in dit complex was voorgevallen. Bestelnummer: C0197. € 24 Gevangenis Wever, Hajo De bijzondere strafgevangenis te Leeuwarden. Een medisch-hygiënisch onderzoek. Assen, 1940, [dissertatie]. Ingenaaid, 110 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1126. € 30 Gevangenis Zoeteman, Martine Tot hun groot hartseer en schade. Opsluiting op verzoek van ouders en andere familieleden. pp. 34 t/m 53 in Leids Jaarboekje, 1998. Ingenaaid, 247 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1481. € 12 Gevangenis / krankzinnigheid Bouricius, L.G.N. Geschiedenis van het geneeskundig gesticht voor krankzinnigen het St. Joris gasthuis en het daarmee verbonden geweest zijnde 'Tuchthuis binnen Delft', Delft 1927. Ing., 158 pag. Verschenen ten gelegenheid van het 250 jarig bestaan van het St. Joris Gasthuis Bestelnummer: C1144. € 20 Gevangenis / krankzinnigheid Spierenburg, Pieter (ed). The emergence of carceral institutions: prisons, galleys and lunatic asylums 1550-1900. Rotterdam, 1984 [Centrum voor Maatschappijgeschiedenis, volume 12]. 187 pag. Artikelen over gevangeniswezen in Europa, Frankrijk, Duitsland en Nederland. Dit laatste artikel, van Hans Binneveld, handelt over de krankzinnigengestichten in ons land. Bestelnummer: C0186. € 10 Gevers Deynoot / De Jongh Hoeven, J. van der Escroquerie. Hoe de zaak De Jongh in verband met de zaak Gevers Deynoot begon en eindigde (met verslag proces). Rotterdam, v.d. Hoeven & Buijs, 1879. 52 pag., origineel bedrukt papieren omslag (mist achterzijde). B.D. v. Rietschoten, De geschiedenis eener misdaad (niet in de handel); Het Vaderland 4-31879; brochure van A.J. de Jongh. In december 1878 was C.J. Gevers Deynoot , effectenhandelaar, sedert 1877 in vennootschap werkende met B.D. van Rietschoten, veroordeeld tot 7 jaar tuchthuis wegens oplichting. In dit proces speelde Deynoot's zwager A.J. de Jongh, 55 jaar, ook commissionair in effecten, handelend onder de firma J. de Jongh & Zn., tevens agent van de Twentsche Bank, een rol. In

maart 1879 werd ook De Jongh aangehouden. Tegen hem werd ook een proces gevoerd (beschreven in deze brochure) waarbij 1 jaar cel werd geeist, ook wegens oplichting. Een rol speelden ook een andere zwager van Deynoot: Beyers en Deynoot's boekhouder Morsman. Bestelnummer: C0052. € 125 Gierigheid --De pantoffels van Casem, of de gevolgen der gierigheid. Amsterdam, F.G.L. Holst, [ca. 1845]. Origineel bedrukt papieren omslag, 16 pag., volksdrukwerk. Op titelpagina een houtsnede van oude man met hond. Anoniem gedicht over een gierige Turk beschuldigd van diefstal van een paar pantoffels. Dankzij een rechter wordt hij genezen van zijn gierigheid. Ca. 1830 (volgens de NCC) was een brochure met dezelfde titel verschenen bij de Amsterdamse uitgever G. van der Linden, ook 16 pag. Van beide titels slechts één exemplaar in de NCC. Bestelnummer: C2159. € 35 Giesen, Marinus van de[r] Giesen, Marinus van de(r); C. Dominicus (red.) Ervaringen en voorvallen van Marinus van der Giesen, terwijl hij om der waarheidswille gevangen zat te 's Bosch in 1837. Benevens een viertal brieven, in de gevangenis geschreven. Brielle, J. Wierema, 1882. Gebonden in modern kunstleer, 76 pag. Marinus van der (van de?) Giesen werd ca. 1799 geboren als natuurlijk kind. Opgevoed door moeder, oom en tante. Zeer gelovig, stond hij onder leiding van ds. Schuilinger in het dorp Wijk. Later veel contact met ds. H.P. Scholte, G.F. (Gezelle) Meerburg en J. van Ree. Ca. 1833 huwde bij een weduwe met 3 kinderen en bleef de verboden godsdienstoefeningen van Scholte bezoeken, waarbij hij in een boomgaard te Gameren slaags raakte met de politie. In 1836 verhuisde hij van Aalst naar Waardhuizen waar hij twee andere aanhangers van ds. Scholte ontmoette: Govert Pellikaan en Jan de Jong(h). Dit drietal kwam in 1837 in de gevangenis te 's Hertogenbosch terecht, waar Marinus op 31-12-1837 overleed. Zijn levensverhaal heeft hij zelf opgetekend. Het werd geredigeerd door C. Dominicus. Andere namen in het verhaal o.m. Pieter Rombout en Jan de Baan. Bestelnummer: C0300. € 225 Gijzeling Bastiaans, J. / D. Mulder / W.K. van Dijk / H.M. v.d. Ploeg Mensen bij gijzelingen, Alphen 1981. Gebonden met stofomslag, 304 pag. Vier onderdelen: gijzelingen, terrorisme, gijzelaars en hun familie, de hulpverleners. Bestelnummer: C2984. €8 Gijzeling Steyn, Irving C. Gijzeling. The historical development of the mode of proceeding in 'gijzeling' in the Provincial court of Holland from 1531. Leiden, Burgersdijk & Niermans, 1939. Ingenaaid 12+122 pag. Bestelnummer: C0703. € 18 Gilbers, Gerrit --In naam des konings. Alzoo aan het Hoog Gerechtshof voor de financien en zeezaken der Ver. Nederlanden is gebleken ... [Gravenhage, Landsdrukkerij, 1819]. 1 blad plano. Sententie waarbij Gerrit Gilbers, bijgenaamd Meulen Gerrit, 55 jaar, geboren in Munsterland buurschap Dalen en wonende te Oldenzaal, landbouwer, wordt veroordeeld wegens smokkelarij en mishandeling tot te pronk staan op schavot, 5 jaar tuchthuis en F200 boete.

Hij was op 5-10-1818 bij Potsenhutte bij de woning van Bertus Kok aangehouden door de commies van in- en uitgaande regten Theodorus van der Meer. Deze vroeg hem wat in de pakken zat die hij en een metgezel bij zich droegen, waarop zij de commies hadden overrompeld en met stokken geslagen. (Met rapport van chirurgijn A. Greve uit Enschede). Bestelnummer: C1929. € 150 Girard/Cadiere --Tableaux de l'histoire du père Jean Baptiste Girard & Marie Catherine Cadiere en XXXII estampes [= titelblad in manuscript], z.pl. [ca. 1735?] Folio, halfleren band uit de tijd, met 32 anonieme etsen. Yve-Plessis 1469; Pia 592 (suggereert dat de etser Huquier Jr is); De Backer-Sommervogel XI 1724. De eerste prent toont vrouwe justitia met op haar weegschaal twee boeken met resp. "M. Cadiere" en "P.J.B. Girard", voorts een jonge vrouw, een pater, een engel en een duivel. De overige 31 prenten tonen een pater en een jonge vrouw, die door hem wordt aangerand. Hierbij vrij expliciete erotische scènes. Onder de prenten restanten van verwijderde onderschriften. Marie Catherine Cadiere (Toulon 1709 - ?) werd in 1731 beschuldigd van hekserij. Sedert 1728 was zij in de ban van de corrupte Jezuietenpater Jean Baptiste Girard die haar misbruikte. Op 11 september 1731 werd zij door het gerecht te Aix-en-Provence schuldig bevonden, maar op 10 oktober van hetzelfde jaar werd het onschuldig uitgesproken. De zaak werd breed uitgemeten in de publiciteit. De zaak Girard/Cadiere is zowel een voorbeeld van heksenjacht, van anti-papisme als van vroege beschuldigingen van seksuele praktijken door kerkelijke personen. In 1735 verscheen ook een geïllustreerd Nederlands boek over deze zaak: Historische printen dicht-tafereelen van Jan Baptist Girard en juffrouw Maria Catharine Cadiere, z.pl., in 4° (zie Gay-Lemonnyer II p.603. Dit werk is uiterst zeldzaam (STCN 3 exemplaren) en telde ook 32 prenten, waarschijnlijk dus dezelfde prenten als in ons exemplaar. Bestelnummer: C3015. € 2250 Goch, Johannes B.F. van --Prent: 'Executie aan J.B.F. van Gogh, op Zaturdag den 4den April Anno 1778'. Anonieme gravure van voorgevel Paleis op de Dam met schavot en een menigte toeschouwers. Uitgave Dirk Schuurman te Amsterdam. 24,5x28,5 cm. Hierbij een tweede exemplaar van deze prent, proefdruk voor de letter. Muller, hist. 4322. Van Gogh had zijn geliefde, de prostitue Anna Smitshuizen, vermoord. Bestelnummer: C3521. € 300 Goch, Johannes B.F. van W.T.H. Overdenkende beschouwing van de gedaane executie aan J.B.F. van Gogh, op Zaturdag den 4 April Anno 1778, bij gelegenheid van 't zien eener fraaije schets van deszelfs executie. Amsterdam, Dirk Schuurman, [1778]. 1 blad plano, ondertekend W.T.H. Lettervers in vier kolommen, waarin zijn naam en die van de door hem vermoorde Anna Smitshuizen. Bestelnummer: C3520. € 175 Goch, Johannes B.F. van Zelder van Beveren, G. van / A. Bichon / M. v. Nievelt / J.G.Luyken Deductie. Johannes Bartholomeus Ferdinandus van Goch, impt. van mandement van revisie, prodeo, contra mr. Willem Gerrit Dedel, Salomonsz, hoofd-officier der stad Amsterdam, r.o. ged[aagd]e. [gebonden met:] Deductie mr. Willem Gerrit Dedel, Salomonsz, officier der stad Amsterdam, r.o., gedaagde bij mandament van revisie, pro deo, contra Johannes

Bartholomeus Ferdinandus van Goch, impetrant in het voorsz. cas. [en met:] Vonnis van [...] schepenen der stad Amsterdam, in dato 16 January 1776, als mede de confirmatoire sententien van beide de hoven van justitie in dato 19 December 1776 en 8 July 1777, mitsgaders de sententie in revisie, in de zaak van mr. Willem Gerrit Dedel [...] contra Johannes Bartholomeus Ferdinandus van Goch. z. pl. [1778]. Folio, half leren band, 84+122+(4) pag. Mooi exemplaar. Ingeplakt foto van de prent 'Executie aan J.B.F. van Goch' en foto van 'Overdenkende beschouwing van de gedaane executie aan J.B.F. van Gogh'. P. Spierenburg, Written in blood, Fatal attraction in Enlightenment Amsterdam, Ohio (USA) 2004; T. Jongenelen, J.B.F. van Goch, goddeloos moordenaar, berouwvol zondaar?, pag. 155-164 in Anna de Haas (red.) Achter slot en grendel (2002); Buynsters, pag. 41 (twee andere publicaties over Van Goch uit 1778). Van Goch is een bijna 40 jarige zeeman en vanaf januari 1775 verliefd op de prostitue Anna Smitshuyzen (1751-1775), waarschijnlijk uit Alkmaar, wonend te Amsterdam, in een huis op de Herengracht bij de Spiegelstraat. Zij heeft ook een andere geliefde: de kleermakersknecht Pol. Er zijn in de zes maanden dat Van Goch en Anna elkaar kennen veel ruzies, tranen en verbroederingen, maar twee kwaadaardige pamfletten waarin met hun verloving de spot wordt gedreven vertroebelen deze sfeer. Eind juni schrijft Van Goch haar een brief met zijn eigen bloed en leest deze aan haar voor in gezelschap van buren, op de avond van 29-6-1776 op Anna's kamer. Zij wijst hem echter af en er ontstaat een woordenwisseling tussen Anna en van Goch. Op een gegeven moment trekt hij zijn mes (als zeeman heeft hij altijd een mes bij zich. Dit mes was van zijn slaapbaas Barent Moreu, een vilte muilenmaker) en steekt Anna in haar borst waarna zij spoedigt sterft. Van Goch zegt 'als ik je niet hebben mag, dan zal een ander je ook niet hebben'. Kort erop schrijft hij opnieuw 'een romanesque afschuwelijke brief' met zijn eigen bloed. Getuigen in de kamer waar de moord plaats vond zijn o.a. Teunis Jansen en de wed. Van der Loos. Op hun aangifte wordt Van Goch in hechtenis genomen en op 16-1-1776 door schepenen van Amsterdam ter dood veroordeeld. Appel bij de Rade Provinciaal en cassatie bij de Hoge Raad leverde bevestiging van dit vonnis op, resp. dd. 1912-1776 en 8-7-1777. Daarna vroeg Van Goch revisie omdat er zijns inziens een 'erreur' was: hij had wel zijn mes getrokken maar met het doel zichzelf te doden. Men achtte dit kennelijk een zwak argument en de doodstraf werd op 26-3-1778 opnieuw uitgesproken en op 4 april 1778 voltrokken op het schavot voor het Amsterdamse stadhuis. Het hier aangeboden exemplaar van de twee deducties in revisie voor de Hooge Raad, met de definitieve sententie, was bestemd voor het Hof van Friesland, aldus een aantekening met pen. In beide deducties zijn met de pen correcties aangebracht. De eerste deductie was anoniem, maar met de pen is toegevoegd dat de advocaten mr. G. van Zelder van Beveren en mr. A. Bichon de opstellers waren en dat L. Thoméze de procureur was. Bij de tweede deductie zijn de namen gedrukt: advocaten waren M. van Nievelt en J.G. Luyken, de procureur was P. Hoyer van Brakel. Bestelnummer: C1604. € 795 Godefried de Noorman [Tanje, P.] Prent: 'Hertog Godefried de Noorman wordt door de graave Everard gedood', [d.d. 885], anonieme gravure. 17x20 cm. Wagenaar, Vad. hist. II pag. 90; Muller 114; Arend I 421. Bestelnummer: C2659. €8 Godin, Johan Godin, Johan Kort en waerachtigh vertoogh van de directie bij eenige leden van de regeringe der stadt Middelburg gehouden, in en ontrent het intrecken van de commissie van mr. Johan Godin, gecommitteerde raed en raed ter admiraliteyt in Zeeland, streckende alleenlijck om sijne mede-borgeren t'informeren van sijn geheel gedragh en conduicte in dit geval by hem gehouden. z. pl. [1704].

Folio, zonder omslag, 7 pag. Godin verdedigt zich tegen het ontslag uit zijn functies. Een rol spelen: mr. Daniel Fanius, de heer Veth van Westkapelle en Cornelis Stavenisse. Bestelnummer: C0675. € 75 Godslastering Chardon, J.P. / J. Ridderbos / V.H. Rutgers / P.A. Schwartz / J. Wedeven Strafbepalingen tegen godslastering en vloeken. Advies aan het Centrale Comite van Antirevolutionaire Kiesvereenigingen, door de commissie ad hoc, Kampen, 1924. 4°, 44+13 pag. Bestelnummer: C1821. € 30 Godslastering Nijsse, J. De wet op de godslastering en haar parlementaire geschiedenis. Assen 1933. Origineel bedrukt omslag, 45 pag. Bestelnummer: C2982. € 18 Godslastering [Waal, Isaak de] Karel Bouwens of het onwelvoegelijke, ligtzinnige en strafwaardige van het misbruik van Gods heiligen naam, het vloeken en verwenschen van zich zelven en anderen. Een leesboek voor de jeugd, uitgegeven door de My. Tot Nut van 't Algemeen. Leiden etc., 1840. Origineel bedrukt papieren omslag, 4+66 pag. De auteur was predikant te Biervliet, daarvoor te Kleverskerke. Reeds eerder had de Maatschappij een boekje over het vloeken uitgegeven: ' Drie schuitpraatjes'. In een Bijvoegsel aan het slot e.e.a. over een verordening van Frederik Hendrik tegen vloeken in het leger. Bestelnummer: C2056. € 40 Goeie Mie Leyden, W.K. van [= W.K. Batteljee] Goeie Mie of de Leidsche giftmengster. Heruitgave van de editie uit 1935 [...] voorzien van voorwoord en commentaar door Ingrid W.L. Moerman, Leiden, Burgersdijk & Niermans, 1994. Ingenaaid, 38 pag., geillustreerd. Maria Catharina van der Linden-Swanenburg, bekend als Goeie Mie, geboren te Leiden in 1839 heeft gedurende 17 jaar een aantal mensen uit haar omgeving vergiftigd. In 1883 werd zij gearresteerd, berecht en veroordeeld tot levenslange gevengenisstraf. Zij overleed in de gevangenis in 1915. Bestelnummer: C0621. € 18 Goeie Mie Nijgh, Lennaert Goeie Mie, de Leidse gifmengster, [uitvoerig krantenartikel uit Zaterdags Bijvoegsel d.d. 912-1989 van Algemeen Handelsblad, in reeks Moord & Doodslag, geillustreerd]. Krantenartikel, 1 pag., plano. Bestelnummer: C2761. €5 Goeverneur / de Waal [Goeverneur, J.J.A. e.a.] Doornkransje, gevlochten, ter eere van ..... Groningen, C.L. Meijer, 1828. 22+(1) pag. Origineel bedrukt karton omslag. Knuttel 25784. J.J.A. Goeverneur (1809-1889) was student in Groningen. Tijdens een langdurige ziekte in 1828 schreef hij, waarschijnlijk met anderen, twee bundeltjes met satirische gedichten op zijn stad- en tijdgenoten: 'Doornkransje' en 'Rozenkransje'. In Doornkransje schreef hij o.a. over

het bordeelbezoek van de hoogleraar prof. dr. Cornelis de Waal (1771-1840). Deze maakte dit aanhangig bij de Academische senaat die op 17 maart 1828 Goeverneur veroordeelde tot veertien dagen huisarrest. Tijdens dit huisarrest schreef hij een nieuwe satire, 'Keesiade', een cento, opgebouwd uit citaten uit andere poezie, die pas in 1878 in druk verscheen, maar tot die tijd in handschrift veel gelezen en verspreid was onder Groningse studenten. Goeverneur zou na zijn studietijd grote bekendheid krijgen als de auteur van de 'Reizen en avonturen van mijnheer Prikkebeen'. Bestelnummer: C1952. € 225 Goeverneur, J.J.A. Goeverneur, J.J.A. De Keesiade. Een heldendicht, door verschillende dichters. Ingeleid en vertaald door Nop Maas. Groningen, 1996. Ingenaaid, 118 pag., geillustreerd. Facsimile-herdrukken van Doornkransje (1828), Rozenkransje (1828) en De Keesiade (1878) met veel aanvullende informatie. Bestelnummer: C2104. € 15 Gordon-Cumming / Wilson Shore, W. Teignmouth (ed.) The Baccarat case. Gordon-Cumming v. Wilson and others. Edinburgh/Londen, 1932. Gebonden in linnen band, 294 pag., geillustreerd. Geruchtmakend proces in 1891 waarbij sir William Gordon-Cumming 'a distinguised soldier', werd veroordeeld voor vals spel. Dit geschiedde op een house-party tijdens de Doncaster Races in 1890 ten huize van het echtpaar Arthur Wilson en in aanwezigheid van de Prince of Wales. De aanwezigheid van de prins was de voornaamste reden voor de publiciteit rond deze zaak. Bestelnummer: C1318. € 15 Gouden tafel Luneburg H[osmann], M[agister] S[igismund] Omstandig en waaragtig verhaal van veele gepleegde en nooit gehoorde diefstallen: als voornamentlyk aan de zeer beruchte goude tafel, nevens veele hoog-gewaardeerde oudheden en dierbaare sieraaden, van aloude tyden af in 't Hooge Autaar van St. Michiels kerke te Lunenburg geplaatst en bewaart, als mede aan veele andere der voornaamste kerken te Hamburg, Bronswyk enz. en een groot aantal huisbraaken, listige en behendige ontsluiting van welgesloote huizen en gewelfde kelders, allerwegen in Duitsland gepleegd. Door M.S.H. ... Uit het Hoogduits vertaald. Amsterdam, H. Schelte 1710. 4°, (8)+377+(17) pag., Geillustreerd met frontispice en 17 prenten waaronder 3 uitslaand. Originele half leren band. Goed exemplaar. Buijnsters pag. 15-16 en 35 (noemt per abuis 20 prenten); Heinrich Conrad, Das JudenBuch des Magisters Hosmann, Stuttgart 1919; Buisman 1677 (noemt per abuis 20 prenten); Scheepers 902; Waller 1242. Hosmann was predikant (Consistorial- und Stadt-prediker) in Zell, de residentie van de hertogen van Brunswijk-Lüneburg. Centraal in zijn boek staat de brutale kerkroof uit maart 1698 waarbij de gouden tafel (het gouden hoogaltaar) in de Michaelskerk te Lüneburg werd gekraakt. Het was de meestercoup van een stel boeven onder leiding van Nickel List alias jonker Johann von der Mosel die al lang Neder-Saksen onveilig gemaakt hadden. In zijn in 1700 te Braunschweig en Hamburg verschenen 'Fürtreffliches Denck-mahl der Göttlichen Regierung bewiesen an den uhralten höchstberühmten Antiquität des Klosters zu S.Michaelis in Lüneburg' beschrijft Hosmann de speurtocht naar de dieven, hun arrestatie, proces en berechting. Als predikant was hij belast met de stervensbegeleiding van de gevangenen en behalve als een detective roman leest het verhaal ook als een getuigenis van Gods wrekende almacht. Een aantal bendeleden was joods ( een van hen Jonas Meyer ) en als zwarte draad loopt de jodenhaat van Hosmann door het verhaal. In deze Nederlandse vertaling zijn de versjes onder de portretten getekend D. Schelte, Amsterdams dichter en juwelier (1639-1715).

Buisman suggereert dat hij wellicht ook de vertaler is. Het boek is een van de vroegste Nederlandstalige misdaadverhalen in proza. Herdrukken zijn niet verschenen. De illustraties betreffen vooral portretten van de dieven (waaronder meerdere joden), maar ook een grote prent van het galgenveld van Zell met de restanten van 14 terechtgestelden en 2 platen van de zogenaamde gouden tafel. In het voorwoord deelt de uitgever Hendrik Schelte nog mee dat hij een register aan het boek heeft toegevoegd met de namen en ontdekte echte namen van de misdadigers zodat rechters in Nederland in de toekomst konden nazien wat bepaalde booswichten die hun in handen vielen, voor die tijd al hadden misdaan. Bestelnummer: C0019. € 1600 Gouden tafel Luneburg H[osmann], M[agister] S[igismund] Omstandig en waaragtig verhaal van veele gepleegde en nooit gehoorde diefstallen (...) gouden tafel (...) Lunenburg (...). Amsterdam, H. Schelte, 1710. 4°, (8)+377+(17) pag. Geillustreerd met frontispice en 16 (van 17) prenten, waarvan 2 uitslaand. Gerepareerde band, voorzien van moderne stukken leer. Mist de plaat t.o. pag. 370: De gouden tafel voor de beroving. Hier en daar vlekkig. Bestelnummer: C2209. € 175 Gowrie, John + Alexander Luyken, Jan Prent: 'Het omkoomen van Jan graef van Gauria en zijn broeder Alexander, die Jacob den VI, Koningh van Schotland pooghden te vermoorden, geschiedt op den 5/15 Augustus in 't Jaar 1600', gravure door Jan Luyken. 27x34 cm. Betreft de dood van John Ruthwen, earl of Gowrie en zijn broer. Bestelnummer: C3605. € 40 Graaf, IJ.B. de / A. Monsma H., van Droevig verhaal van den gruwelijken moord gepleegd door IJpe Baukes de Graaf op deszelfs slagtoffer Aafke Monsma, op den 3 September 1859 in Harlingen geschied. z.pl. [1859]. 16°, (13) pag. Gedicht, gedrukt als bijlage van de Friesche Almanak 1860. Ongepagineerd, met afzonderlijke titelpagina. IJpe Baukes de Graaf uit Workum was in mei 1859 voor de vijfde maal ontslagen uit het tuchthuis en ging te Harlingen samenwonen met Aafke Monsma. Op 3 september stak hij haar dood op de Schritsen. Bestelnummer: C1895. € 30 Graef, Jacob van der Simonides, Simon De worstelinge Jacobs, vervattende de wonderlijcke worstelinge en salige overwinninge van Jacob van der Graef, 6e- druk, Amsterdam, M. Doornick 1672. 4°, papier omslag, 24 pag. Knuttel 10461; Tiele 6354. Anoniem verschenen, populair, volksboekje, geschreven door de Haagse prinsgezinde predikant Simon Simondes (1629-1675). Het werd vele malen herdrukt; in 1751 verscheen nog een 16e- druk. De 22 jarige jongeman Van der Graef nam deel aan een aanslag op het leven van Jan de Witt en werd daarvoor op 29-6-1672 onthalst. Het volk beschouwde hem als een martelaar. Het boekje verscheen nog vóór de dood van de De Witten. Een groot deel van het boekje bevat een lang anoniem gedicht. Voorts een gedicht van de zuster van het slachtoffer. De pagina's 3 t/m 14 bevatten een prozatekst in twee kolommen met een verhaal over de gevangenschap en executie en een verslag van gesprekken met hem in de gevangenis. Bestelnummer: C0731. € 195

Graef, Jacob van der Simonides, Simon De worstelinge Jacobs, vervattende de wonderlijke worstelinge en zalige overwinninge van Jacob van der Graef, 14e- druk, Amsterdam, erve G. de Groot, 1729. 4°, zonder omslag, (24) pag. Knuttel 16778. Bestelnummer: C1226. € 195 Graef, Jacob van der --Waerlijck verhael van 't geene (sonderling nae 't wereltlijcke) is voorgevallen op en nae de apprehensie, sententie en executie den 21 en 29 Juny 1672 tegens den jongen heer Jacob van der Graef, als mede de wonderlijcke opmerckinge omtrent het sterven van de twee groote vermaerde mannen mrs. Jan en Kornelis de Wit. z. pl. 1672. 4°, zonder omslag, 16 pag. Knuttel 10464. Bestelnummer: C1227. € 225 Graef, Jacob van der --Waerlijck verhael van 't geene (sonderling na t wereltlijcke) is voorgevallen op en nae de apprehensie, sententie en executie, den 21 en 29 Juny 1672 tegens den jongen heer Jacob van der Graef, als mede (...). z. pl., 1672. 4°, zonder omslag, 16 pag. Knuttel 10463. Andere druk als Knuttel 10464. Bestelnummer: C2113. € 225 Graef, Jacob van der --V.P.A. Bloedigen Haegh of 't Godsalig af-sterven van Jacob de Graef de jonge op den 29-61672 (...) en N.V.M. noyt-gehoorde wreede broedermoort van de heeren mrs. Cornelis en Jan de Wit (...) Treurspel. Hantwerpen, Kees Voorvechter, [1672]. 4°, sierpapier omslag, 48 pag. Geillustreerd met 8 (van de 14) gravures buiten de collatie. Knuttel 10465 (noemt geen illustraties); Tiele 6357. Het toneelstuk bestaat uit 14 'vertooninghen' en is qua tekst compleet. Aanwezig de prenten behorende tot de 'vertooninghen' 1,4,5,6,7,12,13,14. Het stuk is in tegenovergestelde geest geschreven als het toneelstuk 'N.V.M. Tragoedie van den Bloedigen Haeg ofte broedermoort van Jan en Cornelis de Wit'. Hantwerpen, Claes Voorvechter, [1672], 64 pag. (Knuttel 10452). Bestelnummer: C2806. € 125 Graef, Jacob van der Lindenborn, M. Een 'Stichtelijk boeksken', pp. 97 t/m 118 in 'Stemmen voor W. en V.' jrg. 47 (1910). Extract, 22 pag. Bestelnummer: C1331. €5 Graez, gen. Pfeiferle, Joseph Brinhauser Prent: 'Der zu ewigen gefangnis verurteilte Joseph Graez, vulgo Pfeiferle'. Ets, 'Brinhauser sculp 1784', tonende de man in zijn cel, met kettingen vastgezet, staande voor zijn brits, rechtsboven een tralievenster. 23,5x14 cm. Brinkhauser was een Augburgse familie werkzaam in boekdrukkerij en uitgeverij. Waarschijnlijk was ook Joseph Graez een inwoner van Augsburg. Bestelnummer: C2602. € 225

Grafologie Kring, Alfred De grafologie van de schrijfmachine, op wetenschappelijke grondslag. Handboek voor grafologisch en criminologisch onderzoek. Santpoort, Mees, 1939. Gebonden met stofomslag, 160 pag., geillustreerd (gebonden zodat het illustratie-deel met 132 voorbeelden naast de tekst gelezen kan worden). Vertaling door Xeno Münninghoff van 'Die Graphologie der Schreibmachine' verschenen te Zürich. De auteur heeft zelf Nederlandse voorbeelden toegevoegd voor deze vertaling. Een halve eeuw na de invoering van de schrijfmachine verscheen dit eerste handboek voor karakteruitleg van getypte tekst. Een 'onschatbaar' werk voor het beoordelen van de betrouwbaarheid van mensen die getypte teksten leverden! Bestelnummer: C0959. € 38 Grandjean, Anne --L'Hermaphrodite ou lettre de Grandjean a Francoise Lambert, sa femme, souvie d'Anne de Boulen ..., Grenoble, Cailleau, 1765. Zonder omslag, 16 pag. Incompleet: de brief van Anna Boleyn aan Hendrik VIII ontbreekt. In 1765 werd in Parijs een proces gevoerd tegen Anne Grandjean uit Grenoble die zich als man uitgaf en was getrouwd met een vrouw. Haar huwelijk werd door het gerecht vervallen verklaard en zij werd gedwongen zich weer als vrouw te gaan gedragen. Van het zeldzame boekje is helaas alleen het eerste gedeelte, handelend over de zaak Grandjean, aanwezig. Bestelnummer: C1424. € 75 Gratie --Deductie tot meerder verdediging van 't aloude recht van pardon, zyn Hoogheit, den heere Prince van Oranien en Nassauw, erf-stadhouder en capitain generaal van Friesland, competerende, z. pl., [1738?]. Folio, 36+(19) pag. Met in de bijlagen voorbeelden van pardon verleningen in Friesland. Bestelnummer: C3062. € 48 Gratie Jong, Albertus de Geschiedenis en begrip van gratie, Rotterdam, T. de Vries Dzn. 1902, [dissertatie]. Ingenaaid, 172 pag. Bestelnummer: C0879. € 30 Gratie Ruller, Sibo van Genade voor recht. Gratieverlening aan ter dood veroordeelden in Nederland, 1806-1870. Amsterdam, 1987. Ingenaaid, 303 pag., geillustreerd. Dissertatie-exemplaar met los blad stellingen. Tussen 1806 en 1870, het jaar waarin de doodstraf werd afgeschaft, werden ruim 500 mensen tot deze straf veroordeeld. Waarom kregen zij soms wel en soms geen gratie? Wat was de rol van de koning? Als bijlage een complete lijst van alle ter dood veroordeelde personen in ons land van 1806-1870 en in België van 1814-1830. Bestelnummer: C0212. € 30 Gratie Ruller, Sibo van Genade voor recht. Gratieverlening aan ter dood veroordeelden in Nederland 1806-1870. Amsterdam, 1987. Gebonden, 303 pag., geillustreerd met stofomslag.

Handelsuitgave. Bestelnummer: C1643.

€ 30

Gray, Jane Luyken, Jan Prent: 'Onthoofding van Johanna Gray binnen Londen, 1554', gravure door Jan Luyken, met deze tekst in handschrift. 17,5 x14 cm. Jane Gray (1537-1554) was koningin van Engeland van 10 tot 19 juli 1553 en staat bekend als 'the nine days queen'. Bestelnummer: C2677. € 75 Grevius, Johannes --Sententie Johannes Grevii, ghewesen predicant tot Heusden. 's Gravenhage, H. Jacobsz, 1620. 4°, (8) pag., zonder omslag. De Bie/Loosjes III pag. 342-344; Knuttel 3062. Grevius of De Greef (ca. 1580-na 1624) wordt op 16-5-1620 veroordeeld tot levenslange opsluiting in het Amsterdamse tuchthuis. Hij had in 1619 geweigerd de acte van stilstand te tekenen en bleef Remonstrants gezind. In april 1620 was hij in Emmerik gevangen genomen en naar Den Haag gebracht. In oktober 1621 wist hij uit het tuchthuis te ontsnappen. In het tuchthuis had hij een Latijnse verhandeling geschreven over de pijnbank, een verhandeling die door D. Jonctijs werd vertaald en bewerkt. Bestelnummer: C1859. € 60 Grimoald II Kaiser, J.W. Prent: 'Grimoald vermoord' [d.d. april 714]. Staalgravure door J.W. Kaiser naar R. Craeyvanger. 22x17 cm. Grimoald II (?-714) was hofmeier van het koninkrijk Neustrie vanaf 695. Hij was getrouwd met een dochter van koning Radboud. Hij werd in april 714 vermoord door een sluipmoordenaar. Bestelnummer: C2676. €8 Grisperre, L.F. de --Sententie van den hoogen crijghs-rade der Vereenighde Nederlanden, jegens den heere Louys Francoys baron de Grisperre (...) geexecuteert in 's Gravenhage op de Gevangenpoorte op den 13-11-1673. 's Gravenhage, M. v. Heyningen [1673]. 4°, blanco papieren omslag, 7 pag. Knuttel 10751. De Grisperre was kolonel van een regiment voetknechten en had d.m.v. valsheid in geschrifte zich gelden toegeeigend uit de voor de militie bestemde overheidsfinancien. Bestelnummer: C1734. € 60 Groentijdschandalen --Publicatie. Het Departementaal bestuur van Holland (...) [betr. het ontgroenen van studenten te Leiden], d.d. 's Gravenhage, 3-8-1803. 's Gravenhage, Staatsdrukkerij, 1803. Plano, 1 blad. Verbod tot het eisen van 'welkomst-maaltyden of ontgroen-partyen'. Men spreekt van zedenbederf, onnutte onkosten, overlast van burgers, wanorde etc. Deze publicatie dient ieder jaar bij de inauguratie van de nieuwe rector te worden bekend gemaakt en ook in het Latijn te worden aangeplakt ad valvas.

Hierbij: een tweede exemplaar, ook plano, van dezelfde tekst in het Latijn: 'Edictum de collegiis illicitis et initiationibus studiosorum prohibitis'. Bestelnummer: C2529. € 125 Groentijdschandalen D.W.K. Brief aan den heer student B, over het groenwezen en den studenten-senaat. Amsterdam, Van Heteren, 1839. Zonder omslag, 11 pag. Bestelnummer: C3050. € 30 Groentijdschandalen Otterspeer, W. De opvoedende kracht van den groentijd. Het Leidse ontgroenschandaal van 1911. Leiden, 1995. Ingenaaid, 54 pag., geillustreerd. Over onzedelijke handelingen door de noviten uitgebeeld tijdens de groentijd van het Leidse studenten corps. Met een overzicht van andere groentijdsschandalen. De zaak werd in 1911 aanhanging gemaakt door prof. J.J.M. de Groot. Bestelnummer: C1480. € 18 Groentijdschandalen Sappho [= Otto van Rees, J. v. Meerbeke, E.A. Sandbrink] Bedenkingen tegen het groenwezen aan de Utrechtsche hoogeschool, uitgegeven van wege het gezelschap Sappho. Utrecht, van Heijningen, 1848. Origineel bedrukt omslag, 18 pag. Van Alphen 2591. Bestelnummer: C2966. € 24 Groninger rarekiek Walon, Steven (pseudoniem) / A. Trip ? Vervolg op de Groninger rariekiek. Manuscript, [1782]. Ingenaaid, 17 pag., sierpapier omslag. Knuttel, Verboden boeken 334; De Navorscher XIV 239 en 270; XV, 71. In 1777 was te Groningen verschenen 'De Groninger Raarekiek, waarin vele illustre personaagien, heeren van Stad en Lande koome te kijk'. Het is een zeldzaam en geestig gedicht , waarin Groninger toestanden en personen gehekeld worden, o.a. door een sprekend ingevoerde 'Walon' die in koeterwaals en op rijm meedeelde wat hij de toeschouwers zou laten zien. De dichter is onbekend, maar waarschijnlijk heeft A. Trip er aan meegewerkt. In 1783 werd een vervolg in druk uitgegeven bij S. Thylo te Heerenveen onder de titel 'Vervolg op de Groninger raarekiek. Waarin men veel illustre personnagen, heeren van Stad en lande, koome te kijk'. Reeds eerder, in 1782, werd het in handschrift verspreid (vgl. Ter Laan, Groninger Encyclopedie). Dit is een exemplaar van zo'n manuscript uit 1782. De Groninger rarekiek speelde een belangrijke rol in de twisten tussen patriotten en prinsgezinden in Groningen. Vele personen worden bespot: Lohman, Laman, Wichers, van Hoorn, Tiaard, Gockinga, Sickinga, Trip, Wolters, Dreeuws, van Iddekinge, Tjassens, Alberda, de Sitter, Byma, etc. In april 1783 werd 'De Groninger rarekiek en vervolg' in Den Haag verboden. Bestelnummer: C1651. € 150 Groot, Hugo de --Sententie uyt-ghesproocken ende ghepronuncieert over Hugo de Groot, ghewesen pensionaris der stadt Rotterdam, den 18-5-1619. 's Gravenhage, H. Jacobssz, 1619. 4°, zonder omslag, (17) pag. Met portret. Knuttel 2920; Ter Meulen / Diermanse 259. Oorspronkelijke druk van de sententie, met fraai portret van De Groot, C.J. Visscher exc.

Bestelnummer: C2385.

€ 225

Groot, Hugo de --Sententie uyt-ghesproocken ende ghepronuncieert over Hugo de Groot, ghewesen pensionaris der stadt Rotterdam, den 18-5-1619. 's Gravenhage, H. Jacobsz, 1619. 4°, blanco papieren omslag, (17) pag. Knuttel 2920; Ter Meulen/Diermanse 259. Oorspronkelijke druk van de sententie waarin De Groot wordt veroordeeld tot 'eeuwige ghevangenisse' en confiscatie van zijn goederen. Bestelnummer: C2167. € 175 Groot, Hugo de --Placcaet vande hooge ende mog. heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden teghens seecker fameux bouck ofte libel, uyt-ghegheven by Hugo de Groot, gheintituleert Verantwoordinge vande wettelijcke regieringe van Hollandt ende West-Vrieslandt, mitsgaders eenighe nae-buyre provincien etc. 's Gravenhage, Wed. en erven Hillebrant Jacobsz. van Wouw, 1622. 4°, zonder omslag, 6 pag. Ter Meulen/Diermanse, Ecrits sur Hugo Grotius, 268; Niet in Knuttel; Knuttel, Verboden boeken 160; Ter Meulen/Diermanse 885,remarque 2. Furieuze reactie dd. 24-11-1622, van de Staten Generaal tegen De Groot 'voor dezen overwonnen ende gecondemneert van te hebben gecommitteert Crimen Laesae Majestatis, uytte ghevanckenisse ontkomen ende sijne wel-verdiende straffe wesende ontloopen hem verstout heeft binnen Parijs (...) uyt te gheven (...) seecker fameux boeck'. Straffen voor auteur, drukkers, verkopers en lezers. Ondanks dit verbod werden er in 3 à 4 weken ca. 1500 exemplaren van de 'Verantwoordinge' verkocht. In Den Haag werden zeven exemplaren in beslag genomen, waarvan er één aan prins Maurits werd gegeven. Deze zou er zo door ontsteld zijn dat het hem die dag de eetlust benam. Bestelnummer: C0418. € 495 Groot, Hugo de Fruin, R. (red.) Verhooren en andere bescheiden betreffende het rechtsgeding van Hugo de Groot. Utrecht 1871. Gebonden, 368 pag. Standaard werk. Bestelnummer: C1021. € 40 Groot, Hugo de Groot, W. de / Vollenhoven, H. Broeders gevangenisse. Dagboek van Willem de Groot betreffende het verblijf van zijnen broeder Hugo op Loevestein. 's Gravenhage, 1842. Origineel karton, 302 pag. Geillustreerd met enkele facsimile's van brieven. Uitgegeven door Hendrik Vollenhoven (1816-1889). Bestelnummer: C2432. € 45 Groot, Pieter de Liefhebber der waerheyt, Een d'Ontdeckte ambassade van de Groot, ambassadeur in Vranckrijck. Waer in 't geheym van sijn secrete handelingh met sijn complicen vertoont wert. In 't licht gegeven door een liefhebber der waerheyt. Na de copye tot Parijs, bij Do Hartogh, in 't Moord-jaer 1672. 4°, zonder omslag, (8) pag. Knuttel 10466.

Pieter de Groot (1615-1678), tweede zoon van Hugo de Groot, was Nederlands gezant in Frankrijk en voerde in 1672 mislukte onderhandelingen met Lodewijk XIV over de Nederlandse capitulatie. Dit werd hem niet in dank afgenomen. Aan het slot een aantal opmerkingen over de moord op de gebroeders De Witt. In 1675 werd De Groot van hoogverraad beschuldigd vanwege zijn compromitterende correspondentie met Abraham de Wicquefort. Bestelnummer: C2114. € 50 Groot, Pieter de Middelgeest, S. van Pleidooi van mr. Simon van Middelgeest, voor mr. Pieter de Groot, Amsterdam, H. Gartman 1819 [uit: J. Scheltema, Geschied- en letterkundig mengelwerk, deel II, stuk III]. Origineel karton, 224 pag. NNBW X pag. 305. Pieter de Groot (1615-1678), zoon van Hugo, was een verwend kind, werkte in diplomatieke dienst en was in 1670 en 1671 o.a. ambassadeur in Frankrijk. In 1672 onderhandelde hij met de Fransen over vrede, wat hem door de Oranje partij zeer kwalijk werd genomen. In 1675 werd hij voor het Hof van Holland gedaagd onder beschuldiging van hoogverraad. Simon van Middelgeest verdedigde hem en hij werd op 7 december 1676 door het Hof vrijgesproken. Het pleidooi uit 1676 met enkele toelichtende stukken werd in 1819 door de historicus Scheltema gepubliceerd. Bestelnummer: C1248. € 90 Groot, Pieter de Middelgeest, S. van, e.a. Duplicq uitgesproken voor den Ed. Hove van Holland door den Heer en mr. Simon Middelgeest in de zaak van den Heer en mr. Pieter de Groot, gedaagde in persoon, contra Den Heer en mr. Johan Ruisch, advocaat fiscaal [...] mitsgaders eenige bijlagen tot die zaak specteerende alsmede het daarop gevolgde vonnis van den Ed. Hove van Holland. Manuscript. Folio, gebonden in half perkament. Zeer goed leesbaar manuscript. De band bevat: Secrete resolutie Staten v. Holland 14-6-1672; idem 15-6-1672; rapport van P. de Groot 1-7-1672; resolutie 8-7-1672 om De Groot 'weeder aan den koning van Vrankrijk te zenden'; resolutie 11-7-1672 om De Groot 'van deszelfs commissie te excuseren'; missive van De Groot aan de Staten dd. 10-8-1672; secrete resolutie 22-11-1675 om te procederen tegen De Groot; rapport van den advocaat fiscaal van het vonnis van het Hof van Holland dd. 1012-1675; kopiën van brieven van P. de Groot aan Wicquefort, 1673; attestatien en faveur de Mr. De Groot, 1676; aanklacht tegen P. de Groot (198 punten); verdedigings pleidooi (Dupliek) door Simon van Middelgeest; sententie 7-12-1676. De aanklacht van 198 punten, het pleidooi van Van Middelgeest en de sententie zijn gedrukt in Scheltema's Geschied- en letterkundig mengelwerk in 1819. De overige tekst uit deze band niet. Bestelnummer: C1301. € 395 Gruiwardt, Ferdinandus Gruiwardt, Ferdinandus Zeeusch treur-tonneel geopent ten dienste van de Nederlantsche wereld, waer op sal vertoond werden een tyrannie van meer als vijfmael seven-jaren ... z. pl., z. n., 1693. 4°, (42)+59+100+29+16+13+31+52+16+100+24+8+44+11 pag. Eigentijdse perkamenten band, met een anoniem gegraveerd portret van Petronella Wilhelmi, echtgenote van Ferd. Gruiwardt (1637-1675) (Muller 2059 'zeer zeldzaam'). De eerste ca. 20 tekstpagina's aangetast door boekenwurm. Lindeboom 736-737; Nagtglas I 298-300; Banga 504; Zeelandia Illustrata deel I (1879) pag. 352. Verzameling van 14 pamfletten van de hand van Ferdinand Gruiwardt (1628-1701), medisch doctor te Middelburg betreffende een erfenis die zijn echtgenote Petronella Wilhelmi, was

ontzegd. Deze erfenis, groot 1139 ponden Vlaams werd hen op aanstoken van haar stiefmoeder, onthouden. De later beroemd geworden advocaat A. van Citters pleitte voor Gruiwardt. Uiteindelijk verhuisde Gruiwardt naar Goes waar hij een gezien lid van de stadsregering werd. De hier gebundelde pamfletten: 1. Titel als boven, Knuttel 11741 (met jaartal 1680 i.p.v. 1693). 2. Deductie van Ferd. Gruiwardt ... 1667, Knuttel 9593a-. 3. Ampliatie van de documenten en stucken ... 1668, Knuttel 9702a-. 4. Appendix van de voorgaende deductie en ampliatie ... 1671, Knuttel 9908a-. 5. Index van de voorgaende deductie, ampliatie en appendix ... 1672, Knuttel 10638a-. 6. Finis of besluijt ... 1673, Knuttel 10972. 7. Het tweede deel van de deductie ... 1674, Knuttel 11228. 8. Een christelijke waerschouwinge ... 1678, Knuttel 11633. 9. Een considerabilen brief ... 1682 Knuttel 11820. 10. Naeckte ontdeckinge ... 1683, niet in Knuttel. 11. Finis of besluyt des tweede deels ... 1685, niet in Knuttel. 12. Een considerabilen brief ... 1685, niet in Knuttel. 13. Vervolgh van de deductie ... 1691 [colophon 1693], Knuttel 13945. 14. Epitome, recueil of kort begrijp ... 1697, Knuttel 14361. Elf van deze pamfletten in Knuttel en in de STCN. De drie onder nrs. 10,11 en 12 beschreven pamfletten niet in Knuttel, niet in STCN en niet in de NCC. Overigens zijn alle 14 pamfletten zeldzaam. Het portret zal naar Pieter Peuteman zijn gegraveerd. Bestelnummer: C0104. € 1800 Gruiwardt, Ferdinandus Gruiwardt, Ferndinandus Deductie van Ferdinandus Gruiwardt, der medicijnen doctor en practisijn [...] over 't recht van sijn huijs-vrouw en kinderen [...] Gedrukt in 't jaer ons heeren 1667. [Gebonden met:] Ampliatie van de documenten en stucken raeckende de deductie [...] 1668. [Gebonden met:] Appendix van de voorgaende deductie en ampliatie [...] 1671. [Gebonden met:] Index van de voorgaende deductie, ampliatie en appendix [...] 1672. 4°, gebonden in geheel leren band, (14+59+100+(2)+29+16 pag. met een originele portrettekening. Knuttel 9593a-, 9702a-, 9908a-, 10638a-; Nagtglas, Zeeuwen I pag. 298. Vier pamfletten betreffende de erfenis van zijn schoonvader Johannes Wilhelmi, die de Middelburgse medicus Gruiwardt (1628 - 1701) was ontzegd. Het boek bevat een getekend portret van Petronella Wilhelmi, de echtgenote van Gruiwardt, aet 34, gesigneerd 'Pr. Peuteman 1672', spiegelbeeldig aan het anonieme gegraveerde portret van haar (Muller 2059). Het feit dat het spiegelbeeldig is wijst erop dat deze tekening de ontwerptekening was voor de anonieme prent, die dus naar Peuteman gegraveerd blijkt. Gruiwardt werd in zijn proces bijgestaan door de latere ambassadeur Arnoud van Citters. Bestelnummer: C1279. € 1200 Gualtherus, Marcus --Nodige verklaringe van burghemeisteren, schepenen ende raedt der stadt Campen, waer om haer Ed. Marcum Gualtherum, gewesene rector, uyt haer Ed. stadt, der selver vriheydt en veerschepen ghebannen hebben. Kampen, F. Jurrijaensz, 1622. 4°, zonder omslag, 6 pag., met groot wapen van Kampen op de titelpagina. Gualtherus had zich tegen de regels van de synode van Dordrecht verklaard en met name het stadsbestuur van Kampen vergeleken met 'Mahometanischer ofte Turcksche' tierannie. Ter bevordering van de rust binnen de stad had men hem op 5-6-1621 verbannen uit Kampen, de vrijheid van Kampen en de veerschepen. Gualtherus had zich hier weinig van aangetrokken, op 30-11-1621 had hij nog een lasterlijke brief geschreven, waarna het stadsbestuur nu op 182-1622 de redenen van zijn verbanning 'in openbaeren druck' laat verschijnen, ter waarschuwing van anderen. Bestelnummer: C1760. € 175

Guerre, Martin Coras, Jean de / Hugues Sureau / Jean Papon Arrestum sive placitum parlamenti Tholosani, continens historiam (in casu matrimoniali) admodam memorabilem adeoque prodigiosam, una cum 100 elegantissimis atque doctissimis, annotationibus (...) Joan. Corasii (...) Omnia ex Gallica lingua (...) in latinam conversa (...) Hugone Suraeo interprete. Quibus adjunximus arrestum in eadem controversia ex Joannis Paponis, XXII arrestorum libro. Frankfurth, Wechel, 1588. Gebonden in modern half linnen, (16)+199 pag. Exemplaar met oude aantekeningen in marges met pen en met exlibris in handschrift: 'Monasterii Weingarttensis 1674.' Latijnse vertaling van het beroemde 'Arrest memorable du parlement de Tolose', verschenen in Lyon in 1560, van de hand van de jurist Jean de Coras of Corasius (1515-1572), zelf lid van het parlement. Het werk behandelt het proces tegen Martin Guerre of Arnaud du Tilh, de man die zich uitgaf als de echtgenoot van de verlate vrouw van Guerre. Hij werd geexecuteerd toen de echte Guerre verscheen. De auteur De Coras zou na dit gebeuren een rol spelen in de Franse religieoorlogen, werd in 1568 ter dood veroordeeld en werd kort na de St. Bartholomeusnacht (1572) in zijn cel vermoord. Deze Latijnse vertaling heeft een opdracht aan Joh. Fichardo te Frankfurth, ondertekend door Philip Lonicerius, ook te Frankfurth. Bestelnummer: C2756. € 225 Guerre, Martin Zenon Davis, Nathalie The return of Martin Guerre. Harmondsworth, 1985. [Penguin Book]. Ingenaaid, 162 pag., geillustreerd. In de Franse streek Languedoc in de jaren 1540 verliet een rijke boer zijn vrouw en kind. Jaren later komt hij terug, maar na opnieuw 3 à 4 jaar huwelijksleven verklaart zijn vrouw dat hij niet de echte eerste echtgenoot is. Er volgt een proces waarin Martin Guerre bijna de rechtbank kan overtuigen, totdat op het laatste moment de echte Martin Guerre verschijnt. Rechter Jean de Coras schreef een bestseller over deze zaak. Nathalie Zenon Davis plaatst de gebeurtenissen in een historische context. Bestelnummer: C0910. € 10 Gunkel, C.A. --Regtsgeding tegen C.A. Gunkel, beschuldigd van vergiftiging, voor het Provinciaal Gerechtshof in Zuidholland. 's Gravenhage, Belinfante, 1859. 108 pag., origineel bedrukt kartonnen omslag. Carel August Gunkel, 84 jaar, geboren 20-1-1775 te 's Gravenhage als zoon van de architect Gunkel, gehuwd met de 79 jarige mevr. Gunkel, wonende aan de Paviljoensgracht te 's Gravenhage, gepensioneerd luitenant generaal en oud-goeverneur van de KMA, heeft gedurende 11 jaar twee maal per week contact met Louisa Catharina Elisabeth Esbra, 46 jaar, naaister, vroeger wonende in de Goude Leeuw poort aan het Singel, thans aan de Zwarteweg te 's Gravenhage. Hij geeft haar wekelijks geld en versnaperingen. Op 4 januari 1859 een stuk met arsenicum vergiftigde leverworst. Zij geeft een deel van de worst aan haar broer Joh. Hendr. Esbra die bij haar in huis woont en deze overlijdt na het eten ervan. Haar hond, en een vriendin, J.C. Visser, huisvrouw van H. van der Houven met haar drie dochters eten er ook van en worden ziek. Al eerder was Louisa Esbra ziek geweest na het drinken van vergiftigde genever en soep. De financien van 'de generaal' zoals hij genoemd wordt door de getuigen, werden de laatste jaren minder; er waren naast Louisa ook andere vrouwen in zijn leven en er was een kwestie met obligaties. Dat zou de reden zijn dat Gunkel haar wilde vergiftigen. Verder was hij teleurgesteld in zijn leven en in zijn carrière en aan het dementeren. Dit wordt aangetoond door de volgende feiten: twee bedienden van de societeit De Witte verklaarden dat hij plaatjes knipte uit geillustreerde bladen; in 1853, bij het 25 jarig bestaan van de KMA, werd eer bewezen aan generaal Voet en niet aan Gunkel, wat de laatste inspireerde tot een uitvoerige memorie aan generaal Scheltus in 1858; in 1829 had hij zijn 14

jarige, enige zoon verloren door verdrinking; hij had plannen voor zelfmoord; hij voelde zich miskend door koning Willem I want hij had wel de Orde van de Unie gekregen maar niet de Ned. Leeuw, etc. In vier delen heeft hij een levensgeschiedenis in manuscript geschreven. De kunstschilder A.J. Offermans verklaart dat Gunkel portretten van hemzelf en van zijn vrouw gemaakt heeft als Jan Klaassen en Catrijn en deze heeft gegeven aan zijn nichten, de dames Huijgens. De verdediger, mr. D. Léon, probeert Gunkel ontoerekeningsvatbaar te verklaren wegens dementie, maar op 16-4-1859 wordt hij veroordeeld tot de doodstraf door ophanging op het schavot. Een cassatieverzoek werd 22-6-1859 door de Hoge Raad verworpen. Bestelnummer: C0089. € 275 Gutt / Wildschut Gutt, D.C. Memorie wegens het gebeurde tusschen Adrianus Wildschut, geemployeerde aan de Nederlandsche Bank, wonende op den N.Z. Achterburgwal bij de Gasthuismolensteeg, en Daniel Christiaan Gutt, makelaar, wonende op de Boomsloot, bij den Ouden Schans alhier. Uitgegeven door D.C. Gutt. Amsterdam, H.W. Helmig [1848]. Ingenaaid, papieren omslag, 40 pag. Brinkman 1833-1849, pag. 440. Wildschut beheerde een bedrag van F6000,- waarvan hij de rente uitkeerde aan een aantal gerechtigden. Een van die gerechtigden was Hilletje Engelberts en na haar overlijden (ca. 1845?) stak Wildschut haar deel in eigen zak. Daar kwam D.C. Gutt, wiens vrouw Cornelia Nijbakker ook tot de gerechtigden behoorde tegenop. Dit liep uit op ruzie en een proces tussen Wildschut en diens neef Gutt, waarbij Gutt nog een tijdje in de gevangenis terecht kwam. Andere gerechtigden: M.M. Pieters, vrouw van P. Vialon; Aaltje Veeneman, vrouw van C. Götz; de vrouw van Wildschut; C. Schultz, vrouw van C. Vellekamp; C.G. Vellekamp, vrouw van Jan Ubink; en D. Veerman, vrouw van Breemhouwer. In 1848 publiceerde Helmig ook een 'memorie over de handelwijze van Adrianus Wildschut [...] als gewezen administrateur van een zeker met vruchtgebruik bezwaard kapitaal'. Bestelnummer: C0464. € 75 Gysels / Doncquers --Advertissement van rechten, gedaan maaken ende den edele Rade en leenhove van Braband [...] overgegeven [...] van wegens Isabella Barbara Salicati, wed. Jacobus van der Bossche, te Mechelen, benevens haare suster Maria Rosalia de Nemis-Salicati, erfgename van wijle Bruno Gysels, gewoont hebbende te 's Bosch, op ende jegens de testamentaire erfgenamen van Adriana Elisabeth Doncquers, ongehuwde dogter, gewoont hebbende te 's Bosch, met namen Johannes L. Schoutheeth, mr. Petrus M. Schoutheeth en Elena F. Schoutheeth en de drie kinderen van Isabelle Schoutheeth en Jan Baptista Ameye. [ca. 1766]. Folio, 100 pag. Adriana Elisabeth Doncquers was een klopje en klopjes en nonnen konden niet erven. Zij had kort voor haar dood de 'swarte muts of tip' vervangen door een 'muts onder de kin en bokkebaartjes' maar bleef volgens de juristen die dit advertissement opstelden - J.J. de Roy, C.P. Hoynck van Papendrecht en J.H. van Kervel - toch een klop. De tegenpartij bestond uit de zusters Saliati, dochters van Franciscus Saliati en Barbera Smits. Deze Barbara Smits was een halfzuster van Elisabeth Bals die op 12-2-1657 was gehuwd met Bruno Gysels. Hun zoon, gedoopt 1667 was Aegidius Bruno Gysels. Bestelnummer: C1204. € 95 Haan, Jacob Israel de Haan, Jacob Israel de Open brief aan P.L. Tak. De geschiedenis van de Pijpelijntjes-affaire door Rob Delvigne en Leo Ros. Amsterdam, 1982. Gebonden, 103 pag., met stofomslag.

De Haan, medewerker van Het Volk, werd in 1904 op staande voet ontslagen door zijn hoofdredakteur P.L. Tak, vanwege de publicatie van zijn roman Pijpelijntjes waarin hij een homoseksuele relatie beschreef tussen de auteur en zijn vriend (Arnold Aletrino). Bestelnummer: C2424. €6 Haarsma, van / Bergsma Wendt, E. 'Deductie in cas van Groot Revys voor Wilhelmus Bergsma', gedeputeerde staat van Friesland, wonende te Dokkum, contra Aurelia van Haarsma, wed. Tj.W. van Camstra, in leven Grietman Ydaarderadeel, wonende te Leeuwarden. z. p., [1761?]. Folio, 11 pag., zonder omslag. Problemen rond de koop van onroerende goederen onder Jouwswier in 1758. Hierbij: 'Wederlegginge van 't recueil by de heere H.H. van Haarsma, grietman van Oostdongerdeel ad omnes populos uitgegeven'. Folio, 18+(1) pag., zonder omslag. Bestelnummer: C2569. € 75 Hadfield, James --Prent 'J. Hadfield. Vor des verraters streich / Bewahrt die Tugend Ihn / Gott rettet George!'. Anonieme gravure, ca. 1800. 12x7 cm. James Hadfield of Hatfield (1771/2 - 1841) trachtte in 1800 koning George III van Engeland te vermoorden door tijdens het zingen van het volkslied in Theatre Royal, Drurylane, op de koning te schieten. Hij miste, werd gevangen genomen en opgesloten in het krankzinnigengesticht Bedlam voor de rest van zijn leven. Bestelnummer: C2587. € 90 Haeften, J.C. van Haeften, J.C. van [Open brief ter verdediging van de beschuldigingen betreffende vals spelen]. 's Gravenhage, 1896. Papieren omslag, 30 pag. Niet in Picarta. In deze open brief zonder titel (eerste woorden: De reden waarom ik bij open brief ...) verdedigt jhr. J.C. van Haeften, Corpslid te Utrecht, zich tegen aantijgingen van medestudenten dat hij herhaaldelijk blijk gegeven heeft van vals kaartspelen. O.a. op 9-31896 op societeit PHRM met C. Crommelin en L.F.A. baron de Kock, maar ook eerder al met L. van Bronkhorst Sandberg. Hij verdedigt zich met zijn dronkenschap. Zijn medestudenten H.A. van Karnebeek en L.M. Rutgers van Rozenburg adviseren hem zich wat kalm te houden en de bui te laten overwaaien, maar dat lukt niet. Ook Van Haeftens vader en broer worden erbij betrokken, evenals de juridische hoogleraren te Utrecht. Uiteindelijk verklaren Van Karnebeek, W.A. Roest, Van Lijnden van Sandenburg, Louis Magnee, H.A. Lorentz, C. v. Rappard, L.M. en J.W.H. Rutgers van Rozenburg, C.E.A. v. Til, L. van Bronkhorst Sandberg, J.P. van Tienhoven, J.W.R. van Eeten en C. Crommelin de omgang met Van Haeften te zullen beeindigen. Bestelnummer: C2456. € 95 Halberstadt / Scheper Halberstadt, L. Een open brief aan J.C. Scheper jr. op de Brouwersgracht TT 239 te Amsterdam, over de nakoming eener deugdelijke verbindtenis ter zake zijn huwelijk met eene rijke vrouw. Amsterdam, H. v. Cittert 1862. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 8 pag. Halberstadt is Scheper behulpzaam geweest bij het zoeken naar een rijke vrouw, in de tijd toen Scheper nog 'dood arm' was 'verre van een adonis' en achter zijn vaders toonbank 'pillen stond te draaijen'. Hij had hem in kennis gebracht met mejuffrouw M.E. Lelsz en zou F500

krijgen voor zijn bemiddeling, maar Scheper weigerde te betalen, hoewel zijn vrouw F100.000 in het huwelijk meebracht. En passant vertelt hij dat Scheper's moeder de weduwe was van apotheker Waerma en een relatie had met diens knecht Scheper sr. Scheper kreeg acht dagen om te antwoorden. Bestelnummer: C0435. € 95 Halberstadt / Scheper --Een makelaar in menschenvleesch bedrogen door een pillendraaijer. Eene hoogst belangrijke brochure voor alle ongehuwde dames die iets te verliezen hebben. Amsterdam, J.A. Schuurmans 1862. 8 pag., zonder omslag, zoals verschenen. Reactie op de openbare brief van de huwelijksmakelaar Halberstadt. Deze zou voor zijn bemiddeling F500 provisie en 5% van het vermogen van de bruid (F100.000) ontvangen. Scheper weigerde de F5.500 te betalen. Nu de zaak openbaar is geworden schrijft een anonieme 40 jarige vrouw over deze misstand en belooft voort te gaan dit soort zaken van 'makelaars in menschenvlees' aan de kaak te stellen. Bestelnummer: C0153. € 75 Halewyn, S. van --Sententie van den Hove van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslandt jegens mr. Simon van Halewyn, gepronunchieert den 31 Julii 1693. 's Gravenhage, J. en P. Scheltus, 1693. 4°, (10 )pag., sierpapier omslag. Knuttel 13932; Tiele 9315. Simon van Halewyn, geboren te Dordrecht, was oud burgemeester van die stad en had buiten kennis van de regering, door middel van Du Plessis, met Frankrijk over de vrede onderhandeld. Het vonnis luidde: levenslange gevangenisstraf en confiscatie van zijn goederen. Bestelnummer: C1212. € 35 Halewyn, S. van --The sentence of the court of Holland, Zealand and Friesland, against mr. Simon van Halewyn, burgher master of Dort and Robert de Pille du Plessis, emissary of the French king, pronounced July the 31st 1693. Containing a full account of the whole intriegue for the carrying on a peace with France, and the project of it made by the said Halewyn. Vertaald uit het Nederlands, Londen, R. Baldwin, 1693. 4°, half marokijn, (2)+25+(1) pag. Wing S 2556. Zeldzame Engelse vertaling van de Nederlandse sententie. Bestelnummer: C2393. € 225 Halm, Volkert van Heylidy, H. Pleitrede over den graad van praeferentie der particuliere W.I. Bank ten aanzien van de bij dezelve beleende effecten. Uitgesproken voor het Gerechtshof der Kolonie Suriname den 29 November 1843, met het daarop gevolgde arrest en bijlagen. Door mr. H. Heylidy, advocaat te Paramaribo. Utrecht, N. v. Monde, 1844. Blanco papieren omslag, 112 pag. In 1830 had Volkert van Halm Jacobszoon, eigenaar van de suiker plantage Vlammenburg, F60.000 hypotheek gekregen van de particuliere West Indische Bank van Hendrik Kamerling en Dirk Schuurman. Na het overlijden van Van Halm en van diens weduwe Maria J. Boon, moest e.e.a. financieel worden afgehandeld. Er waren veel schuldeisers, behalve Kamerling o.a. ook J.F. de Frederici, G.M. Meyer, P. Harreveld, H.D. van Meerten, John Pickering, wed.

Osborn-Stuart, Gebr. Reyns, R.H. van Halm, fa. Gebr. Lugard. Hier doorheen speelde het feit dat het Gerechtshof slechts bestond uit één persoon met juridische kennis, volgens Heylidy. Bestelnummer: C1270. € 90 Halsmann, Max Gutmann, W. Das Fakultätsgutachten im Fall Halsmann (möglichkeit und wahrscheinlichkeit). Eine kritik von W. Gutmann. Mit einer Meinungsäusserung von professor E. Bleuler, 2e- Auflage, Berlijn 1931. Gebonden, 96 pag. Betreft de moord op de tandarts uit Riga Max Halsmann in 1928, gepleegd in de Oostenrijkse Alpen. Bestelnummer: C1306. € 60 Halsmann, Max Brockhausen, C. e.a. Der Fall Halsmann. Geleitwort von C. Brockhausen; Ein Bild des Prozesses von F. Pessler; Die Nichtigkeit der Urteilsgrundlagen von J. Hupka. Wenen, 1931. Gebonden, 6+138 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1307. € 60 Hamelsveld, Ysbrand van Hamelsveld, Ysbrand van / D. Kaas / J. Schertszer Afscheids-rede aan de gemeente te Goes. Utrecht, 1779. [gebonden met:] Berigt van Y. van Hamelsveld aangaande de redenen die hem bewogen hebben om zijne dimissie als predikant te Goes (...) te vragen. Utrecht, 1779. [en met:] Afgeperst antwoord op het Bericht (...) door Dirk Kaas. Goes, J. Huysman, 1779. [en met:] Brief van Justus Schertszer aan (...) Y. v. Hamelsveld (...) dienende ter opheldering en verdediging. Amsterdam, Houttuin etc., [1780]. [en met:] Brief van N.N. aan (...) Y. v. Hamelsveld. Goes, Huijsman etc., [1780]. [en met:] (Grieks) of het afgeperst antwoord van (...) Dirk Kaas (...) ontleed door Y. v. Hamelsveld. Utrecht, 1780. [en met:] Onpartijdig onderzoek en volledig betoog van de beroepelijkheid van (...) Y. v. Hamelsveld. Dordrecht, Blusse, 1782. 8+12+36+(6)+6+83+8+72+4+42+16+12+58+(2)+16 pag. Gebonden in half leer. Goed exemplaar. De Bie/Loosjes III pag. 481. Van Hamelsveld was predikant te Goes, waar hij onaangenaamheden kreeg met een van zijn ambtgenoten, Dirk Kaas. Dit was voor hem reden om van zijn bediening afstand te doen hoewel de kerkeraad zijn gevraagde ontslag had geweigerd. In deze vrij volledige set van geschriften over deze zaak is in handschrift een bijdrage van D. Kaas in de Boekzaal van juli 1779 meegebonden waarin Kaas meedeelt een der geschriften een 'faamrovend libel' te achten. Ook een brief aan Van Hamelsveld uit De Boekzaal 1779 pag. 118 wordt hierin afgeschreven. Bestelnummer: C1856. € 325 Hamerstede, Jan van Hart, G. 't Een falsaris op het Binnenhof. Notaris Jan van Hamerstede. pp. 13-66 in Jaarboek Die Haghe 1958. Gebonden, geillustreerd. Betreft een vervalste attestatie door notaris van Hamerstede opgemaakt in 1602. Hij werd veroordeeld tot een jaar ontzetting uit zijn ambt en kreeg de verplichting een protocol samen te stellen van de losse minuten die bij hem gevonden waren. In 1615 werd hij opnieuw door het Hof van Holland ontzet uit zijn ambt, nu voor twee jaar, wegens gemis aan 'behoorlijcke eerbaerheyt die in een notaris werd gerequireert'. Bestelnummer: C1045. €8

Haneveer, Johanna Heusden, C.J. van Johanna Haneveer. Eene vadermoordenares. Iets uit de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging naar mededeeling van mr. C.J. van Heusden, pp. 107-138 uit het werk van J.P. Sprenger van Eijk 'Verscheidenheden of negental verhalen ontleend uit de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging (...)'. Amsterdam, 1840. Ingenaaid, 32 pag., blanco papieren omslag. Johanna Haneveer, geboren Breda 1787 huwde op 28 jarige leeftijd Antony Bastiaanse. Het echtpaar woonde in bij haar vader, kastelein te Breda in Het Vosje. Op 28-4-1820 schoot zij op haar vader, die korte tijd later overleed. Johanna werd veroordeeld tot de doodstraf op het schavot. Bestelnummer: C2101. € 95 Harder, de Harder, de Copy missive van een brief van den gewezene cassier De Harder, geschreeven uit Ravestyn aan een zyner vrienden te Amsterdam. Rotterdam, Vis; Gravenhage, van Os; Amsterdam, J. Kok, [1763]. Folio, 2 pag. Wat pochend relaas over het bedrog dat hij in Amsterdam pleegde, zijn vlucht naar Vianen waar hij het burgerrecht kocht etc. 'Beter een rijk dan een arme schelm te zijn'. Bestelnummer: C2932. € 75 Haren, Onno Zwier van --[Verzameling van de 49 belangrijkste stukken pro en contra in de incest-affaire van Onno Zwier van Haren], Leeuwarden e.a., A. Ferwerda e.a., 1761-1762. Folio, losse katernen in een half schapenleren band, met beschadigde rug. Kalma pag. 5-6 en pag. 13-23; Knuttel 18783-18857; Busken Huet, FK VI, pag. 1-56; Van der Vliet, Onno Zwier van Haren (1713-1779), staatsman en dichter (Hilversum 1996); Van Vloten, Leven en werken van O.Z. van Haren, Friesche edellui (Deventer 1874). In februari 1760 beschuldigden Carolina en Betje van Haren hun vader van (poging tot) incest. Aanvankelijk bekende hij schuld tegenover zijn schoonzoons Van Sandick en Van Hogendorp, maar later trok hij deze bekentenis in. Hij werd echter door zijn tegenstanders gedwongen het Haagse politieke toneel te verlaten en zich terug te trekken in Friesland. In dit convoluut vier omvangrijke, gesigneerde verklaringen van de hoofdrolspelers in deze 'cause célèbre': Van Haren en zijn echtgenote, hun schoonzoons Van Sandick en Van Hogendorp en 'vriend' Eggerik van Tiddinga, over wie Van Haren later dichtte: 'Hy was de Eerst', die my verried'. Toegevoegd zijn 44 andere korte en langere (juridische) stukken, brieven en pamfletten, waaronder een zevental in dichtmaat. Deze bundel bevat de volgende stukken, met de nummering van de bibliografie van J.J. Kalma: 1. Deductie (4)+95+(31) pag. 4. Galante aanmerkingen, 4 pag. 5. Extract, 7 pag. 6. Request, 3 pag 7. Tweede request, 3 pag. 8. Memorie en rapport, 5 pag. 11. Extract, 5 pag. 12. Copie lettre, 3 pag. 13. Copie de la lettre, 4 pag. 14. Invallende gedagten, 8 pag. 19. Extracten uit het register, 22-6-1761, 3 pag. 20. Publicatie 18-6-1761 (zeldzaam!) 1 blad plano. 25. Regtvaerdige geessel, 12 pag. 26. Neerlands Antwoord, 8 pag.

28. Antwoord, 3 pag. 29. Missive, 4 pag. 30. Redenerende missive, 4 pag. 31. Missive van remarque, 8 pag. 32. Memorie, 3 pag. 33. Wel gepast antwoord, 3 pag. 35. Klagte, 4 pag. 37. Onpartydige, 14 pag. 38 Oordeelkundige, 4 pag. 42. Gods zegen, 4 pag. 43. De Vierschaar, 8 pag. 44. Het onteerend kinder verraad, (5) pag.. 45. Parodie, 4 pag. 48. Eenige vragen, 7 pag. 49. Antwoorden op de 28 vragen, 8 pag. 50. Onzydige remarques, 8 pag. 53. Dichtkundige Lauwerkransen, (4) pag. 54. Mond-stopper, 4 pag. 55. Verzoek en smeekschrift, 6 pag. 56. De plechtige uitvaart, 4 pag. 58. Beredeneerde zwarigheden, 20 pag. 59. Aanmerkingen op den voorloper, 16 pag. 59. Aanmerkingen op den voorloper, 16 pag., 2e- druk. 61. Brief van Jan Alberts, 14 pag. 62. Verdediging, 152+55 pag. 63. Verdediging van E. v. Tiddinga, 35 pag. 65. Onpartijdig onderzoek, 5 pag. 71. Deductie van vrouwe S.A. v. Haren-Huls, 39+13 pag. 72. Tweede deductie, 50+17 pag. 75. Verdediging van mr. W. van Hogendorp, 22 pag. 77. Verdediging van Aeg. v. d. Dussen, 30 pag. 78. Derde deductie, 27 pag. 79. Brief van den heer O.Z. van Haren, 7 pag. 80. Brief van den heer W. v. Hogendorp, 6 pag. 82. Crimineele proceduren, 16 pag. Kalma noemt 82 publicaties in totaal over deze zaak. Daarvan heeft hij er 9 niet gevonden in enige bibliotheek; wellicht betreft dit manuscripten. Van de 73 door Kalma genoemde en ergens aangetroffen publicaties bevat de hier aangeboden bundel er dus 49, waaronder alle voor de zaak van belang zijnde. Bestelnummer: C0827. â‚Ź 1250 Haren, Onno Zwier van --[Verzameling van 10 stukken, pro en contra, in de incest-affaire van Onno Zwier van Haren]. Leeuwarden e.a., A. Ferwerda e.a. 1761-1762. Folio, gebonden in half perkamenten band. Volgens de bibliografie door J.J. Kalma bevat deze bundel de volgende stukken: 1. Deductie, (4)+95+(31) pag. 4. Galante aanmerkingen, 4 pag. 5. Extract, 7 pag. (2 exemplaren). 6. Request, 3 pag. 7. Tweede request, 3 pag. 8. Memorie en rapport, 5 pag. 62. Verdediging, 152+55 pag. 63. Verdediging van E. v. Tiddinga, 35 pag.

67. Aanmerkingen op de volumineuse, 14 pag. 75. Verdediging van mr. W. v. Hogendorp, 22 pag. Bestelnummer: C0828. € 225 Haren, Onno Zwier van --[Losse stukken pro en contra in de incest-affaire van Onno Zwier van Haren], Leeuwarden e.a., A. Ferwerda e.a., 1761-1762. Folio, zonder omslag. Volgens de bibliografie door J.J. Kalma zijn de volgende stukken voorradig, per stuk geprijsd: 1. Deductie (4)+95+(31) pag. €30. 5. Extract, 7 pag. €10. 6. Request, 3 pag. €10. 7. Tweede request, 3 pag. €10. 8. Memorie en rapport, 5 pag. €15. 11. Extract, 5 pag. €10. 13. Copie de la lettre, 4 pag. €20. 19. Extracten, 3 pag. €30. 32. Memorie, 3 pag. €20. 61. Brief van Jan Alberts . € 30 62. Verdediging, 152+55 pag. €35. 63. Verdediging van E. v. Tiddinga, 35 pag. €35. 71. Deductie voor de vrouwe S.A. v. Haren-v. Huls, 39+13 pag. €20. 72. Tweede deductie, 50+17 pag. €25. 75. Verdediging van mr. W. v. Hogendorp, 22 pag. €25. Bestelnummer: C0829. € 30 Haren, Onno Zwier van --Publicatie [betr. verbod ' Historisch Verhaal'] van president en Raaden van Holland, Zeeland en Vriesland, d.d. 's Gravenhage 18-6-1761. 's Gravenhage, Scheltus, 1761. Plano, 1 blad. Knuttel 19794; Kalma 20. 'Alsoo seedert twee daagen door den druk is in het ligt gebragt seeker geschrift geintituleert' Historisch verhaal van het geen voorgevallen is tusschen den heer Jr. Onno Zwier van Haren (...) en sijn Hoog-Eds dogters, der selver mannen en familie (...)'. Het geschrift is een 'fameus libel' en de Procureur Generaal dient het op te haalen en zich te informeren over auteur, drukker, herdrukker en verspreiders. Premie van F3000,- voor degene die de auteur weet aan te brengen. Bestelnummer: C2363. € 150 Haren, Onno Zwier van --Publicatie [betreffende geschriften over de zaak van Onno Zwier van Haren], van president en Raaden van Holland, Zeeland en Vriesland, d.d. Gravenhage 8-7-1761. 's Gravenhage, Scheltus, 1761. Plano, 1 blad. Knuttel 18800; Kalma 47. 'Alsoo seedert eenige tijd herwaarts daagelijks uitkoomen allerley geschriften die betrekking hebben of betrekkelijk worden gemaakt tot de saak van Onno Zwier van Haren (...) dat de meeste van die geschriften geene naamen van de drukkers hebben, en allen, sonder dat de naamen van der selver autheuren worden gemeld: dat die geschriften zijn opgevult met allerley odieuse passagien en reflexien, tauxeerende de eer en reputatie van veele persoonen, en dewijl alsulk onbetaamelyk en ongeoorlooft schrijven nergens anders toe kan strekken dan om het gemeen op te hitsen en aan te setten om deel te neemen aan een saak waar over haar

geenderhande oordeel competeert (...)'. Daarom nu een verbod tot het drukken of verkopen van naamloze geschriften betr. O.Z. van Haren, zijn dochters of schoonzoons. Bestelnummer: C2362. € 150 Haren, Onno Zwier van Haren, O.Z. van [Verzameling van 4 stukken betreffende de incest affaire van Onno Zwier van Haren]. Leeuwarden e.a., Ferwerda e.a., 1761-1762. Folio, gebonden in half perkament. Betreft de volgende items uit de Bibliografie van Kalma: 1 Deductie, (4)+95+(31) pag. 63, Verdediging van E.v.Tiddinga, (2)+35 pag. 62, Verdediging van de heeren J.A. v. Sandick en W. v. Hogendorp, 152+55 pag. 25, Regtvaerdige geessel, 12 pag. Bestelnummer: C2246. € 125 Haren, Onno Zwier van Haren, Onno Zwier van Memoire de mr. O.Z. van Haren, concernant la cause celebre entre lui & mrs et Mesmes de Hogendorp et Zandyk, ses beaux-fils et ses filles, au sujet de l'attentat d'inceste, dont ils l'ont accusé. Leeuwarden, La Compagnie, 1762. Origineel sierpapier omslag, 152+32 pag. Kalma pag. 6: 'Dit geschrift is zeer zeldzaam doordat het niet in de handel is geweest'. NCC en STCN: 2 ex. in Nederland (Utrecht en Leeuwarden) en 1 ex. in Londen. Bestelnummer: C2413. € 695 Haren, Onno Zwier van Kemper, J.M. Onno Zwier van Haren, geschetst in eene redevoering gehouden in de Hollandsche Maatschappij van Fraaije Kunsten en Wetenschappen, afdeeling Leiden, in den jare 1811. Amsterdam, M. Westerman, 1826. Zonder omslag, 4+40 pag. Voorbericht van P.H. Kemper, d.d. Amsterdam, 9-6-1826, broer van J.M. Kemper, gericht aan de zoon van J.M. Kemper: J. de Bosch Kemper. Bestelnummer: C2779. € 35 Haren, Onno Zwier van L.E. [=Lite Engelberts] Een vergeten proces. Utrecht, Ruys, 1925. Gebonden, 276 pag. Biografische roman over het proces van Onno Zwier van Haren, niet alleen gebaseerd op de processtukken, maar ook op brieven aan Jan Poppe Andreae van Haren, zoon van Onno Zwier, berustende bij de familie Nepveu en op de memoires van Margareta Isabella van Ittersum, dochter van Wilhelmine van Haren en kleindochter van Onno Zwier. Bestelnummer: C1078. €9 Haren, Onno Zwier van L.E. [=Lite Engelberts] Een vergeten proces. 2e druk, Zeist, Ruys, 1929. Gebonden, 276 pag., geillustreerd. Tweede druk, nu geillustreerd, o.a. met het portret van de inmiddels overleden Lite Engelberts (1880-1929). Bestelnummer: C1079. € 12 Haren, Onno Zwier van Moltzer, H.E.

Hareniana. Brieven van W. en O.Z. van Haren. Groningen, 1876. Ingenaaid, 111 pag. Brieven, vooral van O.Z. van Haren, aan G.H. Heerkens (1726-1801) uit de jaren 1761-1768. Bestelnummer: C2778. € 90 Haren, Onno Zwier van Polak, H.J. Studien over de voorloopers der Commune, Multatuli, Hendrik Concience e.a. Amsterdam, Daniels, [1888]. Gebonden in half linnen, 412 pag. Hoewel niet vermeld op de titelpagina begint de bundel met op de pp. 1-106 'De gebroeders Van Haren', geschreven in 1872, gewijzigd in 1887. Bestelnummer: C1992. € 18 Harlingen --Deductie voor Jan Tamboeser, Hermanus de Waard en E.M. van Beyma als wettig gestemde volmachten ten landsdage wegens (...) Harlingen (...) op en tegens Syds Schaaff, raad in de vroedschap derzelver stad. z. pl., 1787. Folio, blanco papieren omslag, 7+(1) pag. Kwestie over de stemming van volmachten ten landsdage te Harlingen op 15-1-1787. Andere namen o.a. Binxma en Frank. Bestelnummer: C2573. € 30 Hartwech, Adam Hartwech, Adam Defensie van Adam Hartwech, beyde met redenen, waerom hy den wederlegger syns briefs niet anders en antwoort. Rotterdam, F. v. Sambix, 1612. 4°, sierpapier omslag, (14) pag. Niet in Knuttel; De Bie/Loosjes III pag. 554-555. Hartwech (? - na 1642) was een heftig contra-remonstrant en reeds voordat hij predikant werd verdedigde hij zijn geloof op een 'grove en absurde' manier. Een anoniem boekje waarin hij werd aangevallen lokte in 1612 zijn 'Defensie' uit. Bestelnummer: C1756. € 225 Hasenbosch, Leendert Ritsema, Alex A Dutch castaway on Ascension Island in 1725. Deventer, 2006. Ingenaaid, 145 pag., geillustreerd. Engelse versie van het boek van Michiel Koolbergen (1953-2002) 'Een Hollandse Robinson Crusoë. Dagboek van de verbannen VOC-dienaar Leendert Hasenbosch op het onbewoonde eiland Ascension A.D. 1725' uit 2002. Hasenbosch was op Ascension Island aan wal gezet in verband met sodomie. Zijn dagboek werd in 1726 gevonden en in 1728 in het Engels gepubliceerd, waarschijnlijk door Daniel Defoe. Bestelnummer: C1569. € 20 Hauptmann / Lindbergh baby Whipple, Sidney B. The trial of Bruno Richard Hauptmann, edited with a history of the case. New York, 1937. Gebonden, 565 pag. Hauptmann was de kidnapper van de Lindbergh baby in 1932. Bestelnummer: C0768. € 28 Hauser, Kaspar Feuerbach, A. ritter von

Kaspar Hauser. Voorbeeld eener misdaad gepleegd tegen de geestvermogens of het zieleleven eens menschen, Amsterdam, Ten Brink en De Vries, 1832. Ingenaaid, origineel bedrukt kartonnen omslag, (8)+122 pag. Geillustreerd met een gelithografeerd portret van Hauser. Vertaling uit het Duits, opgedragen door de auteur aan graaf Stanhope die Hauser in Engeland 'eene zekere vrijplaats had bereid'. Bestelnummer: C1635. € 60 Hawke, William --An authentic and genuine narrative of the life and surprizing exploits of William Hawke, the famous highwayman, who was executed at Tyburn July 1 1774 for robbing mr. Charles Hart on the highway of 1s. 8d. Londen, R. Richards 1774. Gebonden in modern linnen, 30 pag., geillustreerd. Uitvoerig verhaal over deze 'highwayman': geboorte, eerste stappen op het dievenpad, sociale bewogenheid, reis en verblijf in Frankrijk en Amerika, ontsnapping uit Tothilfields Bridewell, gevechten met kapitein Cunningham en mr. Hart, zijn gevangenneming, doodstraf en executie in Newgate. Het boekje eindigt met gedachten over de vele diefstallen op highways. Het bevat twee paginagrote gravures: Hawke in de gevangenis en de beroving van Cunningham en Hart in een rijtuig. Bestelnummer: C0732. € 375 Hebborn, Eric Hebborn, Eric Confessions of a master forger. The updated autobiography. London, 1997. Gebonden, 404 pag., geillustreerd. Met stofomslag. Autobiografie van Eric Hebborn (1934-1996), 'the most succesfull art forger of all time'. Hij woonde sedert 1965 in Rome waar hij honderden tekeningen maakte en verkocht in de stijl van oude meesters als Van Dijck, Rubens, Rembrandt, Corot e.a. Het boek is voorzien van een nawoord van de Londense kunsthandelaar Brian Balfour-Oatts. Bestelnummer: C2248. € 20 Hedlosont [Hedloffs] --'Melchior Hedlosont, den grooten struikrover heeft vermoort 251 personen'. Knipsel, uit 1654?, 12x12 cm., met afbeelding (8x6 cm.) van Hedlosont (met geweer) in houtsnede en bovenstaande tekst aan weerszijden van de houtsnede. Er onder negen regels Nederlandse tekst in kleinere letter. Melcher Hedloffs, sonst Schutze - Melcher genannt, von käntinchen ... bürtig, verubete und begangene mord-thaten ... kurtzlich beschrieben und ... in druck befördert, Presslaw, 1654, 12 pag. met portret in kopergravure. De struikrover Melchior Hedlosont of Hedloffs of 'Schutter Melchior' of 'Schützen-Malcher' is op 19-1-1654 te Oelse in Silesië, ca. 4 mijl van Breslau ter dood gebracht. Hij was 48 jaar, geboren te Kentingen in de heerlijkheid Metsiborgh en had samen met zijn vrouw (in de gevangenis te Oelse gestorven) en dochter (veroordeeld 6-10-1653 te Oelse) het kind van deze dochter, 'gewonnen in hoererij met de knecht Michiel Tschuren' vermoord. Op de achterzijde van dit knipsel een gedeelte van een lijst van de overige 250 vermoorde personen. Het Stadsarchief Amsterdam bezit dezelfde houtsnede, zonder de negen regels tekst en met de spelling 'Hedloffs' (zie 'Beeldbank' op internet). Het betreft hier dus waarschijnlijk een gedeelte van een Nederlands pamfletje of vliegend blaadje, dat echter niet nawijsbaar is, maar waarvan minstens twee varianten moeten zijn geweest, te weten een met de naam Hedlosont en een met Hedloffs. Bestelnummer: C1595. € 175 Heeckeren van Suideras, A.R. van Loë, Baron van

Apologie van den baron van Loë tegen den heere baron Van Heeckeren, heer van Zuideras. z. pl. 1790. Zonder omslag, 32 pag. NNBW VIII 729. A.R. van Heeckeren van Suideras (1743-1811) was van 1781-1792 prinsgezind burgemeester van Zutphen. In 1787 speelden zich heftige tonelen af in de stad, maar Van Heeckeren wist de patriotten te onderdrukken. De baron van Loë (Hendrik Jan van Loë?) wilde in 1787 ook burgemeester van Zutphen worden, maar Van Heeckeren hield dit tegen. Bestelnummer: C1762. € 75 Heeden, Louis F v.d. / De Molenaer --Sententie van Louis Francois van den Heeden, over de begane moordt gedaen aen mr. Adriaen de Molenaer, des selfs zwaeger, tusschen Utrecht en de Vaart, op donderdagh den 3en- May 1688 ouden stijl. By den Ed. Gerechte der stadt Utrecht op den 14 dito in de Audientie van den stadthuyse gepronuncieert ende ten selven dage op de Neude geexecuteert. Utrecht, J. v. Poolsum, 1688. 4°, 8 pag., sierpapier omslag. Van den Heeden, 36 jaar, geboren te Bruggen had moeilijkheden met zijn zwager. Hij was daar al eerder voor opgepakt en opgesloten maar was ontsnapt. Op 2 mei 1688 was hij met de nachtboot uit Leiden naar Utrecht gekomen om De Molenaer te ontmoeten. Toen hij hoorde dat deze te De Vaart (Vreeswijk) verbleef en de volgende dag terug zou komen naar Utrecht besloot hij hem de volgende dag tegemoet te lopen. Voorbij Jutfaas en de herberg de Deurslagh kwam hij bij de 'oude steege' van het huis Oudegeyn De Molenaer tegen met een mantel om en een reis-zakje bij zich en ongewapend. Er ontstond een woordenwisseling, hij prikte hem eerst met een bajonet of priem in de borst en bracht hem daarna 14 of 15 dodelijke wonden toe met een rappier. Nu werd hij veroordeeld tot radbraking en wurging op de Neude en tentoonstelling van het lichaam op een rad op Engelenborgh. Bestelnummer: C0046. € 125 Heemskerk, H. / S. de Grebber --Hooge Raad der Nederlanden (in rade) teregtzitting van 22 Mei 1850: Is het uitgeven en in zijnen winkel verkrijgbaar stellen van eene in een kerkgebouw uitgesproken leerrede, zonder dat die daartoe is afgestaan, als 'nadruk' te beschouwen of althans strafbaar volgens de wet van 25-1-1817. Neen. [Overdruk Ned. Jaarb. Rechtsgeleerdheid en Wetgeving (Bijblad). Deel XII pag. 129]. Zonder omslag, 29 pag. Uitgever S. de Grebber Simz. had een mondeling gehouden leerrede van ds. H. Heemskerk, remonstrants predikant te Amsterdam, uitgegeven. Heemskerk meende dat hier inbreuk was gemaakt op de rechten van letterkundige eigendom en diende een klacht in tegen De Grebber. De vraag was in hoeverre dit gold voor een mondeling gehouden betoog. Bestelnummer: C0522. € 40 Heerdt, W.H. baron van Heerdt, W.H. baron van De eer des konings in verband met een Koninklijk Besluit voorkomende in de Staatscourant van 19 Januari 1883. 's Gravenhage, 1883. Origineel bedrukt omslag, 17 pag. Willem Hendrik van Heerdt (1826-1906) was gepensioneerd kapitein ter zee en adjudant van koning Willem III. In 1883 werd hij gepasseerd bij de benoemingen tot schout-bij-nacht. Hij wijdt dit aan manipulaties van minister Van Erp Taalman Kip en geeft in deze brochure tal van voorbeelden waarbij de minister hem tegenwerkte. Hij schrijft overigens wel ergens over zijn eigen 'ziekte en daaruit ontstanen zenuwachtigen toestand'. Bestelnummer: C1805. € 60

Hekserij Aerts, Erik e.a. (red). Heksen in de Zuidelijke Nederlanden (16e- en 17e- eeuw), Brussel 1989. Ingenaaid 124 pag., geillustreerd. Publicatie n.a.v. een tentoonstelling in het Algemeen Rijksarchief te Brussel.Hierbij de gestencilde catalogus, 63 pag. Bestelnummer: C1457. € 24 Hekserij Aerts, Erik e.a. (red.) Heksen in de Zuidelijke Nederlanden (16de-17e eeuw). 2e druk, Brussel, 1989. 4°, gebonden in rood linnen, 124+63 pag., geillustreerd. Bijgebonden in dit exemplaar de catalogus van de tentoonstelling. Bestelnummer: C2249. € 35 Hekserij Aliamet, J. / D. Teniers Prenten: Depart pour le Sabat; Arrivee au Sabat. Twee gravures door J. Aliamet naar D. Teniers, tonende heksen op heksensabbat met tal van attributen. 18e eeuws. Elk 38x28 cm. Bestelnummer: C3502. € 150 Hekserij Baschwitz, Kurt De strijd met den duivel. De heksenprocessen in het licht der massa-psychologie. Amsterdam, 1948. Gebonden, 556 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1118. € 20 Hekserij Baschwitz, Kurt Heksen en heksenprocessen. De geschiedenis van een massawaan en zijn bestrijding, Amsterdam 1964. 488 pag., gebonden, met stof omslag, als nieuw. Standaard werk. De auteur was hoogleraar perswetenschap te Amsterdam. Het boek verscheen voor het eerst in 1963 te München onder de titel 'Hexen und Hexenprozesse'. De vertaling is van Thérèse Cornips. Bestelnummer: C0093. € 12 Hekserij Baschwitz, Kurt Heksen en heksenprocessen. De geschiedenis van een massawaan en zijn bestrijding. 2e druk, Amsterdam, 1981. Ingenaaid, 488 pag., geillustreerd. Tweede ongewijzigde druk. Bestelnummer: C2790. € 10 Hekserij Becker, Gabrielle ,u.a. Aus der Zeit der Verzweiflung. Zur Genese und Aktualität des Hexenbildes. Frankfurt 1977. Ingenaaid, 452 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1495. €9 Hekserij Behringen, W. (ed.) Hexen und Hexenprozesse in Deutschland. Munchen, 1988.

Ingenaaid, 496 pag. Bestelnummer: C2786.

€6

Hekserij Bila, Constantin La croyance a la magie au 18e- siecle en France en France, dans les contes, romans & traités. Parijs 1925. Ing., 158 pag. Over toverij, heksen, alchemie, astrologie, vrijmetselarij etc. Bestelnummer: C1408. € 25 Hekserij Blauert, Andreas (ed.) Ketzer, Zauberer, Hexen. Die Anfänge der europäischen Hexenverfolgungen. Frankfurt 1990. Ing., 285 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1488. €5 Hekserij Bot, H. de (uitg.) Heksenproces, Rotterdam, familie-archief De Bot, 1951. Ing., 64 pag., geillustreerd. Tekst van een proces uit 1595 beschreven in S. van Leeuwen, Batavia Illustrata, 1685. Het Hof van Utrecht veroordeelde Folkert Dirksz, zijn kinderen Hessel Folkerts, Dirk Folkerts, Gijsbert Folkerts en Hendrikje Folkerts dr. tot de doodstraf (de minderjarige kinderen tot gevangenisstraf), evenals het echtpaar Antonius Bulk en Marye Barten. Reden: hekserij op 't Hoogland bij Amersfoort. Bestelnummer: C0958. € 18 Hekserij Castiglioni, A. / K. Seligmann / e.a. Hexen und Hexenmeister, Die okkulte Praxis, Talismane, Der Teufel und die Magie, Hexensabbat. Wiesbaden 1979. Gebonden, 332 pag., geillustreerd. Vertaling van 'Les sorciers et leurs pouvoirs', in L'univers des sciences occultes' uit 1975. Bestelnummer: C1456. € 15 Hekserij Cohn, Norman Europe's inner demons. An enquiry inspired by the great witch-hunt. Londen, 1975. Gebonden, 302 pag., geillustreerd, met stofomslag. Bestelnummer: C1460. €6 Hekserij Crowley, V. Hekserij. Een moderne benadering van een oeroud fenomeen. Herziene en uitgebreide editie. Utrecht, 2002. Ingenaaid, 296 pag. De auteur, zelf heks, beschrijft het fenomeen Wicca, de oude natuurreligie. Het voorwoord is geschreven door de Nederlandse heks Elsy Kloeg. Bestelnummer: C2045. € 10 Hekserij Demos, J. Putnam Entertaining Satan. Witchcraft and the culture of early New England. Oxford, 1983.

Papaerback, 543 pag., illustrated. Bestelnummer: C2288.

€6

Hekserij Diefenbach, Johann Der Hexenwahn vor und nach der Glaubensspaltung in Deutschland. Mainz 1886, facsimilereprint Leipzig 1985. Gebonden, 360 pag., met stofomslag. Bestelnummer: C1455. €7 Hekserij Dresen-Coenders, Lene Het verbond van heks en duivel. Een waandenkbeeld aan het begin van de moderne tijd als symptoom van een veranderende situatie van de vrouw en als middel tot hervorming der zeden. Baarn 1983. Ingenaaid, 328 pag., geillustreerd. Studie over de socio-psychologische oorzaken van de heksenvervolging. Bestelnummer: C1474. € 10 Hekserij Dulmen, Richard van Hexenwelten. Magie und imagination vom 16-20 Jahrhundert. Frankfurt 1987. Ingenaaid, 437 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1493. € 12 Hekserij Dupont-Bouchat, S. (red.) La sorcellerie dans les Pays-Bas.../De hekserij in de Nederlanden onder het ancien regime. Juridische, institutionele en sociale aspecten. Kortrijk 1987. Ingenaaid, 237 pag. Met stofomslag. Bestelnummer: C1448. € 15 Hekserij Emstede, E.J.Th.A.M. v. Heks en seks in Nederland. Deurne, [1971]. Ingenaaid, 358 pag., geillustreerd. Betreft vnl. de heksenprocessen te Asten in Noord-Brabant. Bestelnummer: C2284. €9 Hekserij Evans, Arthur Witchcraft and the gay counterculture. A radical view of Western civilization and some of the people it has tried to destroy. Boston 1978. Ingenaaid, 180 pag., geillustreerd. Geschiedenis van de homoseksualiteit en feminisme aan de hand van verhalen over hekserij. Bestelnummer: C1552. €5 Hekserij Farrar, Stewart What witches do. The modern coven revealed. Londen, 1971. Gebonden, 211 pag., geillustreerd. Met stofomslag. Moderne hekserij, gebaseerd op de 'white witch' Alex Sanders. Bestelnummer: C2783. €5 Hekserij Gay, Ivo

Heksen & heksenwaan. De benadering in de moderne geschiedschrijving. Utrecht, 1982. Ingenaaid, 42 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2349. €5 Hekserij Gerbenzon, P. Opmerkingen over de vervolging van tovenaars en tovernaarsen in Groningen en Friesland in de zestiende eeuw. Amsterdam, 1985. Ingenaaid, 42 pag. Bestelnummer: C2294. €8 Hekserij Gijswijt-Hofstra, M en W. Frijhoff (red.) Witchcraft in the Netherlands, from the 14th to the 20th century. Rotterdam, 1991. Ingenaaid, 12+211 pag., geillustreerd. Bijdragen van M. Gijswijt-Hofstra, M. Gielis, H. Belien, H. de Waardt, W. de Blecourt, C.M.A. Caspers, F. Pereboom, G.J. Stronks, W. Frijhoff en T. Dekker. Vertaling van de bundel 'Nederland betoverd' uit 1987. Bestelnummer: C2252. € 60 Hekserij Ginzburg, Carlo De benandanti. Hekserij en vruchtbaarheidsriten in de zestiende en zeventiende eeuw, Amsterdam 1986. Ingenaaid, 302 pag. Over de mannen en vrouwen die tussen 1500 en 1650 in Noord-Italië met de helm geboren waren en daarom beschouwd werden als professionele anti-heksen. Bestelnummer: C1459. € 15 Hekserij Gittée, Aug. Het ontstaan van het heksenproces. Uit de geschiedenis van het bijgeloof. Twee artikelen uit Tijdschrift voor Geschiedenis 1890, pp. 65-88 en 129-147. Ingenaaid. Naar aanleiding van drie studies over heksen e.a. van Soldan, Roskoff en Meyer. Bestelnummer: C1409. € 12 Hekserij Hammes, Manfred Hexenwahn und Hexenprozesse. Frankfurt 1977. Ingenaaid, 288 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1496. €9 Hekserij Hansen, Joseph Zauberwahn, Inquisition und Hexenprozess im Mittelalter, und die Entstehung der grossen Hexenverfolgung, Aaken 1983, facsimilé reprint naar de uitgave München 1900. Gebonden, 15+538 pag. Bestelnummer: C1450. € 18 Hekserij Hansen, Joseph Quellen und Untersuchungen zur geschichte des Hexenwahns und der Hexenverfolgung im Mittelalter. Hildesheim 1963, facsimilé van de uitgave Bonn 1901, als nieuw. Gebonden, 703 pag. Bestelnummer: C1452. € 80

Hekserij Heinemann, Evelyn Hexen und Hexenglauben. Eine historisch-sozial psychologische Studie über den Europaischen Hexenwahn des 16. und 17. Jahrhunderts. Frankfurt, 1986. Ingenaaid, 151 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1446. € 12 Hekserij Heinsohn, G. / O. Steiger Die Vernichtung der weisen Frauen, Beiträge zur Theorie und Geschichte von Bevölkerung und Kindheit, 2e- druk, Herbstein 1985. Ingenaaid, 366 pag., geillustreerd. Over heksenvervolging. Bestelnummer: C1449. €8 Hekserij Hemelryck, F. van Heksenprocessen in de Nederlanden. Leuven, 1982. Ingenaaid, 231 pag. Bestelnummer: C2784. €5 Hekserij Honegger, Claudia (ed) Die Hexen der Neuzeit. Studien zur sozialgeschichte eines Kulturellen Deutungsmustens. Frankfurt 1978. Ingenaaid, 393 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1494. €9 Hekserij Huebner, Louise Witchcraft for all. Londen, 1970. Gebonden, 158 pag. Met stofomslag. De auteur is de 'official witch of Los Angeles' en geeft een handleiding voor 'do it yourself' hekserij. Bestelnummer: C2785. €9 Hekserij Institoris, Henricus ( = Heinrich Kramer) / Jacob Sprenger Der Hexenhammer. Zum ersten Male ins Deutsche übertragen von J.W.R. Schmidt. Teile I, II und III. Berlin, 1906. Ingenaaid, 47+216+273+247 pag. De complete driedelige set van dit beroemde werk, voor het eerst verschenen in 1484 / 1486. Jakob Sprenger (1435-1495) zou de belangrijkste auteur zijn, zo dacht men lang, maar de laatste jaren neigt men ertoe om Heinrich Kramer (ook 'Heinrich Institoris') (1430-1507) een belangrijkere rol toe te kennen. Beiden waren bekende theologen en door de bul van paus Innocentus VIII in 1484 aangesteld als inquisitoren in Noord Duitsland. Bestelnummer: C1407. € 35 Hekserij Institoris, Henricus (= Heinrich Kramer) / Jacob Sprenger The malleus maleficarum of Heinrich Kramer and James Sprenger. Translated with introductions, bibliography and notes by the rev. Montague Summers. New York, Dover, 1971. Ingenaaid, 278 pag.

Herdruk door Dover Publications Inc. van de uitgave uit 1928 verschenen bij Rodker in Londen. Summers schreef een inleiding voor deze editie van 1928 en opnieuw voor de reprint uit 1948. Beide inleidingen werden nu door Dover herdrukt. Bestelnummer: C1522. € 10 Hekserij Institoris, Henricus (= Heinrich Kramer) / Jacob Sprenger Der Hexenhammer (Malleus Maleficarum) Aus dem Lateinschen übertragen und eingeleitet von J.W.R. Schmidt. 9e druk, Múnchen, 1990. Ingenaaid, 247 pag. Fotomechanische herdruk van de eerste Duitse vertaling, verschenen in drie delen te Berlijn in 1906. Bestelnummer: C1426. € 10 Hekserij Institoris, Henricus (=Heinrich Kramer) / Jacob Sprenger De Heksenhamer. Malleus Maleficarum. Ingeleid, vertaald en geannoteerd door Ivo Gay. 's Hertogenbosch, 2005. Ingenaaid, 472 pag. Bestelnummer: C2046. € 40 Hekserij Jean, Raymond De duistere bron. Een verhaal van liefde en hekserij in de Provence in de zeventiende eeuw. Met een nawoord van Willem Frijhoff. Nijmegen, 1987. Ingenaaid, 244 pag. Over de priester Louis Gaufridy die begin 17e eeuw in Aix-en-Provence als tovenaar werd verbrand. De auteur is romanschrijver en hoogleraar Franse letterkunde. Bestelnummer: C2789. €5 Hekserij Jonker, L. Een heksenproces in Twenthe. Overdruk, 1922. Ingenaaid, 17 pag. Proces tegen Timmermans Gese in 1618. Bestelnummer: C2293. €9 Hekserij Knipscheer, F.S. Bijgeloof uit alle tijden, I De duivel, II Satansdienst, III Hekserij, IV Demonen, V Verhalen uit de betooverde wereld. Baarn, z.j. Originele papieren omslagen, per deel ca. 50 pag. Geillustreerd. Bestelnummer: C2839. € 65 Hekserij Kooman, Martin Het ijzige zaad van de duivel. Geschiedenis van heksen en demonen. Amsterdam, 1973. Ingenaaid, 214 pag. Bestelnummer: C2287. €7 Hekserij Kunze, Michael Strasse ins Feuer. Vom Leben und Sterben in der Zeit des Hexenwahns. Munchen 1982. Gebonden, 397 pag. Bibliotheekstempel. d'Um 1599 gerät eine landfuhrerfamilie infolge der Aussage eines zum Tode verurteilten Diebes in die Mühlen der Justiz und des Hexenwahns'.

Bestelnummer: C1521.

€ 10

Hekserij Labouvie, Eva Zauberei und Hexenwerk. Ländlicher Hexenglaube in der frühen Neuzeit. Frankfurt a. M. 1991. Ingenaaid, 303 pag. Bestelnummer: C1398. € 20 Hekserij Laenen, J. Heksen-processen, Antwerpen, Veritas, 1914. Ingenaaid, 78 pag., rugje los. Zeldzame studie door de archivaris van het Aartsbisdom, Kan. Dr. J. Laenen. Betreft voornamelijk de heksenprocessen vanaf de middeleeuwen tot ca. 1700 in Belgisch Brabant. Maar ook ruim 20 pagina's 'critische beschouwingen'. Bestelnummer: C1187. € 75 Hekserij Levack, Brian P. The witch-hunt in early modern Europe, 5e druk, Londen, 1989. Ingenaaid, 267 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1482. €8 Hekserij Levack, Brian P. De heksenjacht in Europa 1450-1750, Nijmegen, 1991. Ingenaaid, 336 pag. Nederlandse vertaling van 'The witch-hunt in early modern Europe' uit 1987. Bestelnummer: C1117. € 18 Hekserij Lorédan, Jean Un grand procès de sorcellerie au XVIIe siecle. L'Abbé Gaufridy et Madeleine de Demandolx (1600-1670), d'apres des documents inédits. Parijs 1912. Gebonden in half leer, 436 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1316. € 35 Hekserij Meier, Karl Hexen, Henker und Tyrannen. Die letzte und blutigste Hexenverfolgung in Lemgo 1665-1681. 5e Auflage, Lemgo, 1975. Ingenaaid, 48 pag., geillustreerd. Voor het eerst verschenen in 1949. Bestelnummer: C2291. €5 Hekserij Michelet, J. La sorciere. Paris, Dentu, 1862. Origineel bedrukt papieren omslag, 24+460+16 pag. Eerste editie van een regelmatig herdrukt boek. Bestelnummer: C2083. € 40 Hekserij Michelet, Jules Satanism and witchcraft. A study in mediaval superstition, 3e ed., New York, 1962.

Ingenaaid, 332 pag. Klassieke studie, oorspronkelijk verschenen in 1939. Bestelnummer: C1406. €8 Hekserij Muller, Ellen e.a. Tussen heks en heilige. Het vrouwbeeld op de drempel van de moderne tijd, 15de/16de eeuw. Nijmegen, 1985. Ingenaaid, 216 pag., geillustreerd. Fraaie bundel met zes bijdragen en de catalogus van een tentoonstelling in het Nijmeegs museum Commanderie van Sint-Jan. Bestelnummer: C1527. €9 Hekserij Murray, M.A. The witch-cult in western Europe, Oxford, 1962. Ingenaaid, 303 pag. Heruitgave van het boek uit 1921 van de bekende Britse archeologe die als een der eersten het optreden van heksen antropologisch trachtte te verklaren. Bestelnummer: C1403. €8 Hekserij Nahl, Rudolf van Zauberglaube und Hexenwahn im gebiet von Rhein und Maas. Spätmittelalterlicher Volksglaube im Werk Johan Weyers (1515-1588). Bonn, 1983. Ingenaaid, 216 pag. Betreft het werk van Johannes Wier. Bestelnummer: C1497. € 35 Hekserij Palou, Jean La sorcellerie, 7e editie. Parijs, 1985. Ingenaaid, 128 pag. Bestelnummer: C1483. €5 Hekserij Pintschovius, Joska Zur Hölle mit den Hexen. Abscheid von den weisen Frauen. Frankfurt, 1991. Ingenaaid, 286 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1454. € 10 Hekserij Richel, A. / M. v. Stojentin / W. Ruland Quellen und Studien zur Geschichte der hexenprozesse. Weimar, 1898. Ingenaaid, 71 pag. [Beitrage zur Kulturgeschichte 2. Heft]. Bevat drie studies: Richel over 2 processen uit de 16e eeuw; Stojentin over processen in het v.m. hertogdom Pommern en Ruland over Steirische processen. Bestelnummer: C2258. € 24 Hekserij Robbins, R. Hope The encyclopedia of witchcraft and demonology. London, 1960. Gebonden, 571 pag. Bestelnummer: C3201. € 14 Hekserij

Sallman, Jean-Michel Les sorcières fiancées de Satan. Parijs, 1989. Ingenaaid, 192 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1461. €6 Hekserij Scheltema, J. Berigt aangaande een merkwaardig, maar in de letterkundige wereld geheel onbekend, werk over de heksenpocessen getiteld 'Klage der unschultigen, wieder die falsche sauberrichter' door Herman Loher, gedrukt te Amsterdam 1676. Extract uit Scheltma's Mengelwerk uit 1838. Zonder omslag, pag. 93 t/m 108. Bestelnummer: C1418. €8 Hekserij Scheltema, Jacobus Geschiedenis der heksenprocessen, eene bijdrage tot den roem des vaderlands. Haarlem, V. Loosjes, 1828. Origineel karton, 16+312+101+(5) pag. Op de titelpagina een gegraveerd portret van Joh. Wier. Overzichtswerk voor de situatie in Nederland en in Europa. In de bijlagen o.a. de zaken tegen Veith Pratzel, Neele Aalts te Harderwijk, Volkert Dirksz en Anthonis Bulck te Utrecht en de waterproef te Delden in 1823. Bestelnummer: C1421. € 150 Hekserij Schober, Eduard Blutbann, wunderglaube und Hexenwahn. Klagenfurt, 1984. Gebonden, 248 pag. Bestelnummer: C1453. € 15 Hekserij Schoffer, I. Heksengeloof en heksenvervolging. Een historiografisch overzicht. Overdruk Tijdschrift voor Geschiedenis 1973, pp. 215-235. Ingenaaid, geillustreerd. Bestelnummer: C2292. €9 Hekserij Schouten, Johan Heksenwaan en heksenwaag in oude prenten, 2e druk. Alphen a/d Rijn, 1972. Ingenaaid, ca. 110 pag., geillustreerd Bevat 53 afbeeldingen met bijschriften. Bestelnummer: C1484. €8 Hekserij Scot, Reinald Ontdecking van tovery. Beverwyk, Frans Pels, 1638. Geheel perkamenten band uit de tijd, (30)+351+(17) pag. Mist de titelpagina. Waller 1534; De Vries 443; Scheepers I 557; Hall, Old conjuring books pag. 47-62; Bögels, Govert Basson 1992 pag. 38 e.v.; Van Dorsten, Thomas Basson 1961 pag. 49 e.v. Nederlandse vertaling door Thomas en Govert Basson (1555-1613) van Reginald Scot, 'The discoverie of witchcraft' (1584). Beroemd boek tegen het geloof in hekserij. Het boek is opgedragen aan curatoren van de Leidse universiteit en aan de burgemeesteren van Leiden door Govert Basson (dd. Amsterdam 8-5-1637) en was een herdruk van de in 1609 door zijn vader Thomas Basson uitgegeven en vertaalde eerste editie. Behalve de vertaling van het

werk van Scot bevat het boek een bijdrage over de in 1459-1461 te Artois omgebrachte tovenaars, over het daarop in 1491 gevolgde arrest, over het pleidooi van Louis Servijn over de proef van het water, een advies van professoren te Leiden over deze proef en de historie van Jeanne d'Arc. Voorts drempel- en slotverzen van P. Scriverius, G. Tuning, C. Pijn, H. Delmanhorst, S. Coster, J. v. K., A. van Gerwen en A. van Draeck. Bestelnummer: C1724. € 750 Hekserij Soldan-Heppe Geschichte der Hexenprozesse. Neu bearbeitet und herausgegeben von Max Bauer. 2 delen, Hanau, [ca. 1990], nadruk van de derde uitgave uit 1911. Gebonden in twee linnen banden, 563+455 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1451. € 15 Hekserij Spee van Langenfeld, F. Waer-borg om geen quaed hals-gerecht te doen. Dat is een boek vertoonende hoemen tegen de toovenaers procedeert [...] beschreven door een Roomsch godt-geleerde [= Friedrich Spee von Langenfeld], vertaelt door N.B.A. [= N. Borremans]. Met een voor-rede van het wegen der toovenaers tot Oudewater. Amsterdam, Jan Hendriksz en Jan Rieuwertsz, 1657, [colophon: J. de Jonge 1657]. 12°, (36)+513+(2) pag. Geheel perkament (enkele beschadigingen op twee hoeken). Waller 1578; Muller 537 'zeldzaam'; Van Doorninck pag. 418, 419; H.J.J. Zwetsloot, Friedrich Spee und die Hexeprozesse, Trier, 1954. Nederlandse editie van 'Cautio Criminalis', (1631), het eerste succesvolle werk tegen de heksenjacht, geschreven door de Duitse jezuiet Friedrich Spee (1591-1635). Spee schreef het boek ter informatie van de gerechtelijke instanties die regelmatig door onzorgvuldig optreden onschuldigen als heks ter dood veroordeelden. De Nederlandse vertaling was van Nicolaas Borremans (ca. 1624-na 1679), Remonstrants predikant te Maasland die ook dichter en vertaler was. Borremans richt zich in een voorrede dd. 18-12-1656 tot Wilhelmus Meerman en deelt mee enkele jaren in Oudewater te hebben gewoond en meegemaakt te hebben dat in 1647 een R.K.-vrouw uit Lange Linschoten van hekserij werd beschuldigt. Voorts geeft hij de tekst van een officiele acte dd. Oudewater 24-12-1644 waarbij Maria Konings, dochter van Gerraerdt Hesseling werd gewogen en daardoor werd vrijgesproken van hekserij. Tenslotte haalt hij een uitvoerige brief aan van het stadsbestuur van Oudewater over de procedures rond het wegen van heksen. Bestelnummer: C1353. € 1750 Hekserij Theuwissen, J. e.a. (red.) Volkskunde, jrg. 82 (1981) nr. 1/2. Heksen. Ingenaaid, 168 pag., geillustreerd. Speciale aflevering over hekserij, voornamelijk in de Zuidelijke Nederlanden. Bestelnummer: C2781. € 18 Hekserij Toussaint Raven, J.E. Heksenvervolging. Bussum, 1972 [Fibula reeks 23]. Ingenaaid, 119 pag., geillustreerd. Algemeen overzicht, gebaseerd op een doctoraalscriptie van de auteur uit 1968. Bestelnummer: C1420. € 10 Hekserij Trevor-Roper, H.R. The European witch-craze of the 16th- and 17th- century. Londen, 1988.

Ingenaaid, 143 pag. Bestelnummer: C1498.

€8

Hekserij Triest, M. e.a. Met de duivel naar bed. Heksen in de Lage Landen. Leuven, 2002. Ingenaaid, 254 pag. Het boek bevat diverse weinig bekende illustraties. Bestelnummer: C2782. € 24 Hekserij Vedevaer, Filippus Heksentoeren. Klein heksenhandboek. Een verzameling sluwe wenken voor het dagelijks bestaan, De Peel 1493 [ca. 1974]. Gebonden, 64 pag., geillustreerd. Pseudo facsimile-uitgave van Ploegsma te Amsterdam. Bestelnummer: C3130. €5 Hekserij Visser, Casimir K. [= Kurt Baschwitz] Van de heksenwaag te Oudewater en andere te weinig bekende zaken. Voorrede van prof. dr. Jan Romein. Lochem, [1941]. Gebonden in linnen band, 118 pag., geillustreerd. Brinkman 1941-1945 pag. 888; De Jong 883. Vertaald uit het Duits door M. Mok. Een van de vroegste publicaties van Baschwitz over hekserij. Bestelnummer: C1228. € 18 Hekserij Westerhoff, R. Verhandeling over de kol- of heksekringen, ook wel tooverkringen genaamd. Voorgelezen in de vergadering van het Genootschap ter Bevordering der Natuurkundige Wetenschappen te Groningen. Groningen, Van Bolhuis Hoitsema, 1859. Origineel bedrukt papieren omslag, (6)+66 pag. In de zomer van 1858 had de auteur een groot aantal 'van deze zonderlinge en merkwaardige groene grasringen ... in onze graslanden opgemerkt'. Dat was de aanleiding voor deze studie. Bestelnummer: C1419. € 45 Hekserij Wilson, Colin Geesten, heksen, reuzen. Een onderzoek naar het occulte, het paranormale en het bovennatuurlijke. Deventer, 1981. Ingenaaid, 189 pag. Bestelnummer: C2788. €7 Hekserij Witte, H.A. Heksen. Berg en Dal, Afrikamuseum [ca 1972] Origineel bedrukt papieren omslag, 32 pag., geillustreerd Bestelnummer: C1841. €8 Hekserij Wolf, Hans-Jurgen Hexenwahn und Exorzismus, Ein Beitrag zur Kulturgeschichte. Kriftel, 1980. Gebonden, 694 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1520. € 10

Hekserij Ziegeler, Wolfgang Möglichkeiten der Kritik am Hexen- und Zauberwesen im Ausgehenden Mittelalter. 2e druk, Keulen, 1983. Inegnaaid, 231 pag. Bestelnummer: C1447. € 24 Hekserij Zwart, Arie en K. Braun Heksen, ketters en inquisiteurs. Haarlem, 1981. Ingenaaid, 144 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1526. €8 Hekserij, Bekker Bekker, Balthasar De betoverde weereld, zijnde een grondig ondersoek van 't gemeen gevoelen aangaande de geesten, deselver aart en vermogen, bewind en bedrijf: als ook 't gene de menschen door denselver kraght en gemeenschap doen. In vier boeken ondernomen. Amsterdam, D. van den Dalen 1691-1693. 4°, vier boeken in één band, (20)+138+(2)+(8)+262+(2)+(8)+32+188+(3)+(6)+277+(3) pag. Geillustreerd met afbeelding van Middeleeuwse drinkhoorn (IV pag. 141). Alle vier de delen gewaarborgd door Bekkers handtekening. NNBW 1 pag. 277; Caillet 915; Crowe, Cat. of the Cornell witchcraft collection pag. 41; v.d. Linde 16,17,19,20; Thorndike VIII pag. 583; Knuttel, Verb. boeken 53. Eerste edities van het vierdelige beroemde werk tegen heksenwaan door Balthasar Bekker (1634-1698), rector van de Latijnse school te Franeker (1655-1657) predikant te Oosterlittens (1657), Franeker (1666), Loenen (1674), Weesp (1677) en Amsterdam (1679). Het boek bracht Bekker zowel grote roem als vele moeilijkheden. Een stroom van pamfletten was het gevolg en in 1692 werd hij door de synode van Alkmaar uit zijn ambt ontzet. Bestelnummer: C1410. € 1200 Hekserij, Bekker Bekker, Balthasar De betoverde wereld, zynde een grondig ondersoek van 't gemeen gevoelen aangaande de geesten, 4 boeken in 1 band, vermeerderde druk. Deventer, Marinus de Vries, 1739. Gebonden in geheel perkamenten band uit de tijd, geillustreerd met frontispice door J.C. Philips (1738) en titelvignet door dezelfde. Zeldzame latere editie. Bestelnummer: C3154. € 895 Hekserij, Bekker --Verscheyde gedichten so voor als tegen het boek genaamt de Betoverde weereld, Amsterdam, A. Hendriksz 1691. Gebonden in halfleer, (2)+32+(4)+(8)+32+68+(2)+(2)+16+54+(2)+62 pag. Bundel gedichten rond Bekkers Betoverde Weereld. De bundel bevat: 1. Gestroojde zeegenpalmen 2. Welke articulen van Do. B. Bekker voor onaannemelyk sijn verklaart [4 pag., gemerkt *2 en *3]. 3. De nodige hervorminge der kerke ... door Abraham Pietersen 4. Verscheyde gedichten rakende 't boek van Do. B. Bekker. 5. Zeedige overweging op de praedikatie van d'Hr. Petrus Schaak 6. Vervolg van verscheyde gedigten. 7. Eer en deugd van de duivel [16 pag., gemerkt A1-4 en B1-4] 8. Tweede vervolg der gedigten. De nummers 2 en 7 uit deze opsomming niet in STCN en NCC! Bestelnummer: C1413. € 750 Hekserij, Bekker

Bekker, Balthasar Remonstrantie in de Eerw. Synode van Noord-Holland, jegenwoordig vergaderd tot Alkmaar, ingediend by ofte van wegen Balthasar Bekker, S.S. Th. Dr. ende predikant te Amsterdam, op den 5-8-1692. 4°, modern linnen band, 8 pag. Bestelnummer: C1739. € 125 Hekserij, Bekker Hooght, E. van der / A. Haak Liefdelooze achterhoudinge van Do Everhardus van der Hooght, predikant tot Nieuwendam, gebleeken in zijn schriftelijke onderhandelinge met Arent Haak. Amsterdam, D. van den Dalen, 1693. 4°, zonder omslag, 32 pag. Biogr. Lexicon Ned. Protestantisme II pag. 256; Knuttel 13967. Everardus van der Hooght (1642-1716) voerde vanaf 1691 een hevige polemiek met Balthasar Bekker over diens geruchtmakende boek De betoverde weereld. In dit pamflet een briefwisseling tussen Van der Hooght en Arent Haak (lid van Bekkers gemeente en zwager van Bekkers ambtgenoot te Weesp), gewisseld tussen 14 januari en 10 maart 1693. Een rol speelden ds. De Raadt, predikant te Weesp en de heren Lantsman en Borstius. Bestelnummer: C2707. € 175 Hekserij, Bekker Binet, Benjamin Traité historique des dieux et des demons du Paganisme, avec quelques remarques critiques sur le sistème de mr. Becker. Delft, A. Voorstad, 1696. 12°, gebonden in geheel leer, (12)+227 pag. Caillet 1167 'ouvrage tres curieux'. Reactie op Bekker 'Betoverde Weereld'. Zeer zeldzaam boekje, ondanks het feit dat er in 1696 te Delft twee edities van verschenen. Bestelnummer: C1412. € 625 Hekserij, Bekker [Lorgion, Evert Jan Diest] Balthazar Bekker in Franeker. Een portret uit de zeventiende eeuw. Groningen, H.R. Roelfsema 1848. Origineel karton, (8)+264 pag. Geillustreerd met litho op titelpagina door Blommers naar C.C.A. Last, met afbeelding van Bekker bij Van der Laan op slot Liaukema. Iets geromantiseerde biografie van Bekker. Bestelnummer: C1414. € 125 Hekserij, Bekker Knuttel, W.P.C. Balthasar Bekker. De bestrijder van het bijgeloof. 's Gravenhage, 1906. Gebonden in linnen, 368 pag. Met portret. In handschrift opdracht van de auteur aan Nelly Molenaar, 'de eerste vrouwelijke student in de theologie aan de Leidsche Hoogeschool'. Opleiding en eerste standplaats. Predikant van Franeker. Ketterproces. Laatste levensjaar. etc. Bestelnummer: C2526. € 48 Helwich-Visser, Gerdina --Sententie by den Hove van Justitie van Holland gearresteerd, jegens Gerdina Visser, huisvrouw van Josef Helwich, gepronuncieerd den 21 September 1804. Den Haag, Staatsdrukkerij, 1804. 4°, zonder omslag, 8 pag.

Gerdina Visser, 49 jaar, vrouw van Josef Helwich, geboren in Den Haag, kosteres in de capelle van het Hotel van den minister van de koning van Spanje, was eerst getrouwd met Johannes Rijff uit welk huwelijk zij een zoon heeft: Josef Rijff, een kleermakersknecht. Deze was getrouwd met Adriana van Schagen en was op 18 september 1803 naar Haarlem vertrokken om werk te zoeken. Hij verzocht toen zijn moeder om Adriana en zijn 8 maanden oude kind dagelijks te eten te willen geven. Omdat zij dat te begrotelijk vond heeft zij haar schoondochter reeds op 23 september met rattenkruid vergiftigd, maar een apart potje gekookt voor haar kleinkind zodat die niet zou sterven. Enkele weken eerder had zij een bij haar inwonende bejaarde vrouw, Jacomina van der Spek, vergiftigd en zich haar goederen toegeeigend. Uitspraak voor deze twee moorden was de doodstraf. Bestelnummer: C0645. € 95 Helwich-Visser, Gerdina Manen, M.C. van 'Aanspraak door M.C. van Manen, advocaat fiscaal en proc. generaal van Holland, gedaan op den 19-9-1804 aan Gerdina Visser, huis vrouwe van Joseph Hellewich, gevangene op de Voorpoorte van den Hove en aanzegging van 't vonnis des doods'. Manuscript. Folio, 4 pag., in eigentijds handschrift. Uitvoerig verhaal over haar misdrijven met tal van bijzonderheden die niet in de sententie voorkomen. Bestelnummer: C2961. € 300 Hemert, F. Junius van --De heer W.A. Jellinghaus en zijne voorgewende grieven tegen jhr. mr. F. Junius van Hemert, Batavia, Bruining & Wijt 1873 'Buiten den handel'. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 27 pag. De grieven van de resident van Batavia Jellinghaus waren dat de door Van Hemert geleide Oost-Indische Maatschappij van Administratie en Lijfrenten (in 1873 in liquidatie) onzorgvuldig met zijn gelden was omgegaan waardoor hij aldaar gedeponeerd geld had verloren. Via de advocaten A.M. Meertens en N.P. van den Berg probeerde Van Hemert de zaak te sussen. Bestelnummer: C0480. € 75 Hendrickse, Lubbert --Sententie by den Ed. Hove Provinciaal van Utrecht, den 22-12-1711 gepronuncieert jegens Lubbert Hendrickse, gewoont hebbende in Westbroeck. Utrecht, v. Paddenburg, 1711. 4°, zonder omslag, (7) pag. Met groot wapen van Utrecht op titelpagina. Lubbert Hendrickse, ca. 40 jaar oud, gewoond hebbende te Westbroek, nu gevangene op Hasenberg was op 9 november 1711 met zijn vader Hendrick Reyersz. Craeycamp, wonende te Achtienhoven naar Blauwcapel gegaan om 2 koeien te kopen. Op de terugweg kregen zij woorden om de erfenis van moeder, waarna hij zijn vader wurgde. Hij wordt nu veroordeeld wegens vadermoord en ter dood gebracht. Zijn handen, waarmee hij de moord heeft bedreven worden afgehakt, het dode lichaam op een rad op het Zeister Zand geplaatst en de handen aan twee palen gehecht 'anderen ten exempel'. Bestelnummer: C2927. € 95 Hendrik IV / Ravaillac --Arrest of besluyt vant Hof van Parlement, teghen den seer boosen moorder Francoys Ravaillac. Met een cort begrijp verhalende al de boose parriciden (...) teghen (...) Coning Henry de Vierde. Naer de copie, ghedruct te Parijs by Anthaine Vitrai ghetranslateert. z. pl., 1610. 4°, gebonden, (8) pag. Knuttel 1701.

Francois Ravaillac (1578-1610) was de moordenaar van koning Hendrik IV van Frankrijk, geboren uit eenvoudige ouders bij Angouleme. Op het schavot te Parijs werd hij gemarteld, zijn lichaam werd met vier paarden uiteen getrokken, de resten werden verbrand en verstrooid, zijn goederen werden geconfisceerd, zijn geboortehuis in Angouleme werd 'gheruineert' en er mocht op die plek nooit iets anders gebouwd worden, zijn vader en moeder werden voor eeuwig uit Frankrijk verbannen en zijn familie mocht de naam Ravaillac niet meer voeren. In dit pamflet ook een verhaal over eerdere moordaanslagen op koning Hendrik IV. Bestelnummer: C1744. € 175 Hendrik IV / Ravaillac Baudartius, Willem [Jaer-clachte over den schreckelijcken moort begaen aen Henricum IIII, Coninck van Vranckrijck. Arnhem, J. Janszen, 1611]. 4°, gebonden in 19e- eeuwse kartonnen band, 96 pag. (mist titelpagina). Knuttel 1824; Tiele 915. De titel op pag. 1 luidt 'Sica tragica ofte een historis verhael van de schrickelijcke moort begaen aen den Coninc van Vranckrijc Henricum IV'. Bestelnummer: C0761. € 275 Hendrik IV / Ravaillac Luyken, Jan en Casper Prent: 'Moord van Hendrik de Vierde', gravure door Jan en Casper Luyken met 2 regelig onderschrift. 29,5x37 cm. Onderschrift: 'Hendrik de vierde, bijgenaamt de Groote, in sijn karos vermoort in de straat van de ijzer-winkels, soo als de karos door eenige belemmering van wagens en rumoer van 't volk opgehouden wierd, door Francois Ravaillacq op vrijdag den 14 May 1610, out zijnde 56 jaar en 5 maanden, heeft geregeert 21 jaar en 9 maanden. Bestelnummer: C3582. € 75 Hendrik IV / Ravaillac [Pelletier, Thomas] Claechlick discours over het attentaet ende eysschelicke moort van aller hoochsten ghedachte Henrick de Vierde, coninck van Vrankrijck ende Navarre, overgheset wt het Francois, ghedruckt te Parijs by F. Huby. 's Gravenhage, H. Jacobsz, 1610. 4°, 19e eeuws karton, (8) pag. Knuttel 1696. Vertaling van Pelletier's 'Discours lamentable sur l'attentat (...) commis en la personne de Henri IV'. Parijs, 1610 (Cioranescu 53978). Bestelnummer: C2901. € 125 Hendrik IV / Ravaillac Sichem, Christoffel van Prent: 'Francoys Ravaillac moordenaar'. Geetst portret van Ravaillac ten voeten uit, l.o. gesigneerd: 'Christoffel van Sichem inventor et fecit'. Hij heeft een mes in de hand waarmee hij in 1610 koning Hendrik IV van Frankrijk vermoordde. Zelf werd hij in dat jaar gevierendeeld. Naast hem in de prent 3 portretten: Henry IV, Maria de Medicis en Louis XIII. Achter hem o.a. de moord in de koets van de koning en het vierendelen. Latere afdruk van de prent. 24x17 cm. Bestelnummer: C3517. € 125 Herbergen Hermesdorf, B.H.D. De herberg in de Nederlanden. Een blik in de beschavingsgeschiedenis. Assen, 1957.

Ingenaaid, 296 pag., geillustreerd. Beschreven vanuit een rechtshistorisch perspectief. O.a. hoofdstukken over 'gasten tegen wil en dank', 'de herberg verlengstuk van justitie en politie', 'goede en kwade herbergen', etc. Bestelnummer: C0852. € 40 Herbergen Uyttenboogaart, Daniel Louis Gemeentelijke strafverordeningen betreffende herbergen, tapperijen en societeiten. Tiel, D. Mijs, 1896, [dissertatie]. Gebonden, 147 pag., met los blad stellingen. Bestelnummer: C1074. € 35 Hernhutters Bruin, F. de Geschrift van den eerw. heer F. de Bruin, een der vier predikanten die (...) tegens den Pastoraalen-Brief geprotesteert hebben (...) z. pl., [1738]. 4°, zonder omslag, 4 pag. In de 'pastoraalen-brief' waren beschuldigingen geuit tegen de Hernhutters en waren deze beticht van 'verfoeyelyke dwaalingen en ketteryen'. De Bruin distancieert zich van deze brief en eist dat men laat blijken dat deze niet van de gehele kerkeraad uitging. Ook vraagt hij achter de brief zijn protest af te drukken. Dit laatste wordt door de kerkeraad geweigerd. Bestelnummer: C1826. € 48 Hes, J.H. de --Geschiedenis van het regtsgeding tegen J.H. de Hes, voorheen med. doct. te Zutphen. Arnhem, C.A. Thieme, 1822. Ingenaaid, 44 pag., zonder omslag. Jacobus Hermanus de Hes was geboren te Amsterdam uit eenvoudige ouders, opgegroeid in een kinderhuis te Utrecht, was eerst kleermakersleerling, daarna leerling bij de Fundatie van Renswoude en student medicijnen te Leiden. In 1811 huwde hij Carolina Paulina van Winter en vestigde zich als arts te Medemblik. Zij kregen kinderen en hij schreef en publiceerde gedichten. Toch ging er van alles mis. Zijn vrouw bekende dat zij een andere relatie had gehad voor hun huwelijk en hij begon haar te mishandelen. In Medemblik vluchtte zij al uit huis en werd opgevangen door de bakker Willem Lindelo en door Pieter Pont en Ernst Karel Kolf. In 1817 verhuisde het echtpaar naar Zutphen, maar de mishandelingen gingen door. Zij vluchtte naar haar ouders in Leiderdorp, later kwam haar moeder bij hen in Zutphen wonen en mishandelde hij niet alleen zijn vrouw maar ook zijn schoonmoeder. In juli 1821 liep het de spuigaten uit. Hij verpulverde het lievelingskanarievogeltje van zijn dochter en blakerde de tepels van zijn vrouw. Er volgde een proces voor het Hoog Gerechtshof in Den Haag in november 1821 en een bij het Gelderse Hof van Assises in juli 1822 met als gevolg dat hij eerloos werd verklaard en voor 15 jaar naar het tuchthuis werd verbannen. De reden van zijn gedrag was volgens zijn advocaat teleurstelling in het leven door de misstap van zijn vrouw waardoor het beeld van het gelukkig leven zoals dat werd beschreven door zijn lievelingsauteur August Lafontaine werd teniet gedaan! Bestelnummer: C0235. € 225 Hespe / Verlem --Bericht van schout en schepenen der stad Amsterdam aan [...] Staten van Holland [...] in de zaake van mr. Jan Christiaan Hespe en Jan Verlem. Amsterdam, P. Schouten, [1785]. Origineel sierpapier omslag, 52 pag. Knuttel 21096; NNBW I 1095. Wegens het opnemen van een voor de Amsterdamse burgemeesters Rendorp en Dedel beledigend geachte brief van Justus Plebejus in 'De politieke Kruyer' werden Hespe (17571818) als redacteur en Verlem als uitgever crimineel vervolgd. Zij werden veroordeeld tot

gevangenisstraf en hoge boeten. Naar aanleiding van een request van of namens de veroordeelden vroegen de Staten van Holland aan schout en schepenen van Amsterdam om nader bericht. Dit stuk is het antwoord aan de Staten. De zaak veroorzaakte veel commotie in het land, omdat men het als een aanranding van de vrijheid van drukpers beschouwde. Hierbij: Berigt van schout en schepenen der stad Amsterdam op de requesten van Mr J.C.Hespe en J. Verlem, tot verklaring dat de geweese vonnissen ten hunnen laste zijn appellabel (.....) dd 3 juny 1785, folio, 60 pag. gedrukt. Ook hierbij: Advis van het Hof op de versoeken van Mr J.C.Hespe en J. Verlem tot verklaring dat de (...) vonnissen (...) appellabel zijn., folio, 1 + 4 pag. , gedrukt. Bestelnummer: C0506. € 195 Hespe / Verlem Decker, C.W. De volgens eed en plicht verschuldigde achting en eerbied der Amsteldamsche burgery opgewekt door betoog dat derzelver [...] rechters in de zaake van [...] hoofd-officier mr. W.C. Backer, r.o. eisscher ter eenre en J. Verlem en mr. J.C. Hespe resp. gedaagden ter andere zijde, allezints den rechten dezer landen, mitsgaders eed en plicht overeenkomstig hebben gehandelt. Door mr. Cornelis Willem Decker, J.U.D. Amsterdam, J. ten Houten en zoon 1785. Zonder omslag, 28 pag. Knuttel 21108. Bestelnummer: C0507. € 95 Hessel, Damian [Rebmann, A.G.F. von] ; A.G. Blusse (vert.) Damian Hessel en zijne roofgezellen, of echte berichten van eenige gevaarlijke roverbenden, hunne taktiek en hunne schuilplaatsen, met opgave der middelen om ze te vervolgen en uit te roeijen, voornamentlijk ten dienste van regterlijke en burgerlijke ambtenaren bearbeid door eenen regterlyken ambtenaar. Naar den tweeden (...) Hoogduitsche druk (...) A.G. Blussé. Dordrecht, A. Blussé & Zoon, 1811. Origineel karton, 139 pag., geillustreerd, watervlek. Buijnsters pag. 43; Buisman 1901; Saalmink pag. 1635. Vertaling van 'Damian Hessel und seine Raubgenossen', Mainz 1810. Eveneens in 1811 verscheen een andere Nederlandse vertaling, nu uit het Frans, onder de titel 'Damian Hessel en zijne medepligtigen'. Tegenover de titelpagina een stippelgravure met de portretten van de drie ter dood veroordeelde rovers: Damian Hessel, Franz Joseph Streitmatter en Nathan Schmaije. Ruim 50 anderen werden tot gevangenisstraffen veroordeeld. Enige tientallen medeplichtigen waren voortvluchtig. Van hen werden signalementen opgenomen. Een groot deel van de rovers was Joods, vandaar veel anti-semitische opmerkingen in de tekst. Bestelnummer: C0302. € 395 Hey, Johannes van der --Brief van een Leids heer, zig in 's Gravenhage bevindende, aan een heer buyten de provincie, behelzende het verhandelde en geresolveerde op de Haagse convocatie van eenige leeden der Generale Nederlandsche Lyfrente Compagnie, onder de administratie van den heer J. van der Hey, met de acte van protest op dezelve convocatie gearresteerd 18 September 1777. Arnhem, Troost etc., [1777]. Zonder omslag, 14 pag. De lijfrente compagnie van Johannes van der Hey is zwendel, aldus de strekking van deze brief. De heer Van der Beets had in 1767 en 1768 al gewaarschuwd. Van der Hey, die de compagnie had gesticht, trok jaarlijks een salaris van F18.000. Bestelnummer: C0534. € 75 Heydendaal, J. / C. Kribber Vilsteren, S. van

Brief aan den heer en meester Johan Heidendaal tot Utrecht, strekkende tot een vermaaklyke en zaaklyke, heekelende en stekelende afweering der verregaande beschuldiging en lastering vervat in zijn tweede stukje van zijn Historichs (sic) en beredeneerd verhaal, enz. Amsterdam, F. Sundorff, [1772]. Ingenaaid, zonder omslag, 26 pag. Niet in Knuttel. Volgens een aantekening op de titelpagina is S. van Vilsteren dezelfde als de auteur Jan Sinkel. De brief betreft een zaak tussen mr. Johan Heydendaal en C. Kribber wegens 'injurie'. Een rol spelen o.a. B. Kluyt, P. Verhulst (alias Ph. Vlaming of L. Zelander) en Pierre le Clerc. Bestelnummer: C0577. € 75 Heynenoort, Soetje --Sententie van den hove en hooge vierschaare van Zuid Holland teegen Soetje Heynenoort mitsgaaders de absolutoire acte betrekkelijk Willem Byvank, gepronuncieërd op den 4 April 1800. Dordrecht, N. v. Eysden & comp. 1800. 4°, gebonden in modern halfleer, 16 pag. (los in band). In 1799 en 1800 waren er branden te Ridderkerk: de schuur van Willem Byvank aan het Cingel achter de kerk, de naastgelegen schuur van Wouter Bravenboer, bouwman te Ridderkerk, de schuur van Pieter Goute, klapperman te Ridderkerk en in de woning van Cier van Affairen. Opgepakt werden Willem Byvank, Cier van Affairen met diens vrouw Aaltje Brouwer en Soetje Heynenoort, huisvrouw van Pieter Rysdyk, 39 jaar, geboren en wonende te Ridderkerk, vlasarbeidster van beroep. De eerste drie bleken onschuldig. Soetje werd 'gewurgt en geblaakt dat er de dood na volgt'. Bestelnummer: C0231. € 90 Hodenpijl, Philips --Sententie by den Raedt van State der Vereenighde Nederlanden ghearresteert tegens Philips Hodenpijl, gewesen buyten-commijs van den gewesen ontfanger generael mr. Philips Doublet. Den 15 December 1668. 's Gravenhage, H. v. Wouw, 1668. 4°, zonder omslag, (15) pag. Knuttel 9690; Tiele 5664. Hodenpijl was belast om in Zeeland gelden - de 'extraordinaris consenten' - te innen. Samen met de commies Johan Breugel heeft hij gelden verduisterd. Daarbij gebruikte hij o.m. de naam van zijn behuwd oom Jan Jans. Outhoorn. Gelet op zijn reeds langdurige detentie werd hij voor 5 jaar verbannen uit de Verenigde Nederlanden en kreeg een boete van 5000 ponden. Bestelnummer: C1238. € 75 Hoeven, Corn. v.d. / Jan Eykenbroek --Memorien van rechten der burgeren Corn. van der Hoeven en Jan Eykenbroek. Met het berigt betrekkelijk die zaak van den Hove over de voormaalige gewesten Holland en Zeeland. Den Haag, Sneyders en Van Tienen, [1800]. Ingenaaid, origineel papier omslag, 6+54+68+16 pag. Niet in Knuttel. Op 22 december 1799 zouden Cornelis van der Hoeven en Jan Eykenbroek gestraft worden met het zwaard over het hoofd, 12 jaar gevangenisstraf en eeuwige verbanning, en zou P.J. de Visser 5 jaar gevangenis krijgen en eeuwige verbanning. Dit in verband met een door hen beraamde samenzwering tegen de staat. Op het laatste moment werd door de Eerste Kamer de straf v.w.b. het zwaard boven het hoofd, om politieke redenen verminderd. Bestelnummer: C0633. € 225 Hoeven, J. van der Hoeven, J. van der

Berigt omtrent het mij verleende ontslag als opperdirecteur van 's Rijks museum van Natuurlijke historie te Leiden. Amsterdam, J.H. Gebhard & co., 1860. Ingenaaid, 27 pag. Van der Hoeven was hoogleraar Natuurlijke Historie te Leiden en meende dat het museum onder zijn leiding diende te staan. In januari 1858, toen de toenmalige directeur C.J. Temminck bijna was overleden, bood hij zijn diensten als zodanig aan aan curatoren. In juni 1858 -Temminck was overleden- werd Van der Hoeven inderdaad benoemd tot opperdirecteur, maar naast hem dr. H. Schlegel tot directeur. Dat bleek geen goede regeling in Van der Hoeven's idee en er volgden botsingen met Schlegel. Toen curatoren en minister de taakverdeling niet wilden veranderen bood Van der Hoeven zijn ontslag aan. Bestelnummer: C0634. € 75 Hoevenaar, Adrianus Hoevenaar, Adrianus Rechtmaatige en vrymoedige verdeediging van Adrianus Hoevenaar (de vader), waarby het wederrechtelijke en nietige van de crimineele procedures ingesteld door jhr. F.C.R. baron van Reede (...) als hoofd-officier der stad Utrecht en alzo R.O. eischer, op en jegens Adrianus Hoevenaar, notaris (...) en procureur (...) gedaagden in perzoon (...) wordt aangetoont, zo wel als de nulliteiten van het vonnis tegens hem (...) gegeeve den 4 July 1789. Strekkende dit stuk byzonder om ten dienste van de burgerij der stad Utrecht, aantetoonen op welke onbestaanbaare gronden de crimineele rechtsgedingen zedert de omwending van zaaken zijn ingesteld en uitgevoerd. Duinkerken, Van Schelle en Comp., 1791. Origineel karton, 24+571 pag. Met opdracht in handschrift van 'den auteur A. Hoevenaar' aan mr. J. van Haeften, raad. Van der Aa VIII 890; Kramm III pag. 706. Adr. Hoevenaar (1732-1795/6) was notaris en jurist te Utrecht, en ook bekend als glas-etser. Als patriot moest hij uitwijken naar Duinkerken, waar hij in 1795 of 1796 overleed. In dit boek geeft hij zeer uitvoerige beschouwingen over de hem aangedane processen. Bestelnummer: C0306. € 95 Hoevenaar, H.P. --Conclusie in de teregtzitting van den Hoogen Raad der Nederlanden van den 8 december 1854 door den procureur-generaal genomen in de zaak van H.P. Hoevenaar, administrateur van de suiker-fabriek te Pangka, appellant, tegen de regering van Nederlandsch Indië, geintimeerde. 's Gravenhage, W.P. v. Stockum, 1855. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 31 pag. Kwestie over al dan niet naleving van een contract tussen de suikerfabriek en de regering van Nederlands Indië. O.a. of de regering 920 of 645 koelies moest leveren voor het transport van suikerriet. De procureur-generaal stelde voor de zaak niet ontvankelijk te verklaren. Bestelnummer: C0630. € 15 Hoevenaar, H.P. Linden, G.M. van der, e.a. Pleitredenen door mrs. Gijsb. M. van der Linden, F.C. Donker Curtius en J. Faber van Riemsdijk, advocaten te 's Gravenhage, gehouden voor den Hoogen Raad der Nederlanden op 15, 20 September, 11, 18 en 25 October 1854, in de zaak van H.P. Hoevenaar, administrateur van de suikerfabrijk Pangkah, residentie Tagal, als gemachtigde van E.A. van Vloten, appelant van een vonnis gewezen door het Hoog-gerechtshof van Nederlandsch Indië, van 11 September 1851, tegen de regeering van Nederlandsch Indië, geintimeerde. Zaltbommel, Joh. Noman en Zoon, 1854. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 192 pag. In 1838 was een contract getekend o.a. over de levering van werkvolk tussen het gouvernement enerzijds en B.F.W. Fischer en H. van den Bosch, suikerfabrikanten te Tagal anderzijds over de exploitatie van 568 bunders bij Pangkah. Dit contract ging over op de

heren A.A. en E.A. van Vloten, later alleen op E.A. van Vloten. In de pleitredenen wordt zeer gedetailleerd ingegaan op de gang van zaken rond een suikerplantage. Bestelnummer: C0631. € 75 Hoffelingh, Christiaan --Korte memorie van schout, burgemeesteren en schepenen van 's Gravenhage, dienende tot nader adstructie van den inhoude van der selver requeste aan haar Ed. Groot Mog. gepresenteert, nopende het voorval van den neergeslagen Christiaan Hoffelingh. z. pl., [1721]. Folio, zonder omslag, 14 pag. Betreft een competentie kwestie tussen het gerecht van 's Gravenhage en het Hof van Holland, betreffende het schouwen van het lijk van de neergeslagen Christiaan Hoffelingh. Deze was eerst timmermansgezel en later soldaat en is in een Haags huis vermoord. Er worden andere gevallen aangehaald, zoals Johan Swartshof en de zoon van burgemeester Willem van der Does. Bestelnummer: C0811. € 40 Hofman, Albert Vliet, W. van der De feiten en officiële stukken in zaken gevoerd voor den schuttersraad te Amsterdam tegen Albert Hofman, sergeant, vroeger dienstdoende bij de 2de komp. 3de Bat. Amsterdam, P.N. van Kampen, 1858. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 44 pag. Van der Vliet was auditeur bij de Amsterdamse schuttersraad en deelt e.e.a. mee over deze geruchtmakende zaak. Albert Hofman, lichting 1851, was in 1852 tot corporaal en in 1853 tot sergeant bevorderd. In 1857 werd hij beboet wegens niet verschijnen bij een exercitie. Hij ging in beroep bij G.S. Noord-Holland waarna een competentiestrijd tussen schuttersraad en Ged. Staten ontstond. Uiteindelijk verloor Hofman, waarna de hoofdofficieren van de Amsterdamse schutterij zijn ontslag vroegen aan de koning. Bestelnummer: C0668. € 75 Hofstede de Groot, C / J.Ph. v.d. Kellen Hofstede de Groot, C. Mijn beheer van 's Rijks Prentenkabinet. Naar aanleiding van het jaarverslag van den heer J.Ph. van der Kellen over 1898. Amsterdam, 1900. Ingenaaid, 55 pag. In het jaarverslag 1898 had de nieuwe directeur, Van der Kellen, ernstige kritiek geuit op zijn voorganger Hofstede de Groot. De laatste verdedigt zich in deze brochure. Bestelnummer: C2405. €7 Hofstede, Petrus --Brief van een heer te Utrecht aan zyn vriend te Rotterdam, behelzende een echt verhaal van het voorgevallene (...) met (...) Petrus Hofsteede, en 't schreeuwende geval eenige dagen te voren, van mr. Elias Lusac. [Utrecht, 1783]. Papieren omslag, 8 pag. Niet in Knuttel, STCN: 2 ex. (1 ex. in Ned.) Petrus Hofstede (1716-1803) was een fel Oranjegezind predikant die om die reden op 1 september 1783 te Utrecht door de patriotten zwaar werd gemolesteerd. Leden van het exercerende vrijkorps scholden hem uit voor Engelschen hond en Engelschen donder en mishandelden hem. Hofstede vluchtte in het kroegje De Geldersche Bloem, waarna de oproerkraaiers afdropen. Enkele dagen eerder logeerde Elias Luzac in het Maliehuis en was aldaar door leden van hetzelfde vrijkorps mishandeld. Bestelnummer: C1922. € 95 Hogenboom, J. en P.

Hogenboom, Jan en Pieter Verantwooding van Jan en Pieter Hogeboom, als capiteins, resp. gecommandeert hebbende de twee kaper-schepen Hercules en Mars, na eenen dapperen tegenstand door het Engelsch oorlogs-fregat d'Artois, voerende 52 stukken en onder commando van J. Mackbride genoomen op den 3-12-1781. Amsterdam, Verlem, [1783]. Zonder omslag, (2)+58 pag. Knuttel 20366. De Hogenboom's verdedigen zich tegen verdachtmakingen dat zij zich lafhartig in handen van de vijand zouden hebben overgeleverd. Zij delen zeer gedetailleerde verklaringen mee van getuigen: J.G.H. van Reve, J. Immich, W.D. Hartlef, G. de Messemaker, J.S. Zwetz, J.D. Croese, baron de Sentuary en P. de Denou. Bestelnummer: C2465. € 175 Hogendorp versus erven Binckhorst --Korte memorie continerende het essentiele van de sustenuen en desensien van Gysbert van Hogendorp, ontfanger generael van de Unie [...] ter eenre op ende jegens de weduwe en erfgenamen van den commis Binckhorst. [Met:] Eenige voorname documenten ... [en met:] Advertissement van regten ... [ca. 1722/23]. Folio,17 + 33 + 88 pag. Johan Binckhorst was 1e- commies van het Comptoir Generaal van de Unie. Bij zijn dood had hij ruim F4.236.000 onder zijn beheer. Van Hogendorp probeerde met de weduwe van Binckhorst, Catharina Hoorenmans afspraken te maken maar daarbij ontstonden moeilijkheden. In de stukken van het proces veel informatie over de gang van zaken bij het Comptoir Generaal. Bestelnummer: C1205. € 95 Hogerbeets, Rombout --Sententie uyt-ghesproocken ende ghepronuncieert over Rombout Hogerbeetz, ghewezen pensionaris der stadt Leyden, den 18-5-1619. 's Gravenhage, H. Jacobsz, 1619. 4°, (12) pag.; Met gegraveerd portret. NNBW IX 384. Knuttel 2951 Rombout Hogerbeets (1561-1625) was pensionaris van Leiden, secretaris van curatoren van de universiteit en raadsheer in de Hoge Raad. Wegens zijn bemoeiingen met de Arminiaanse partij werd hij op 29-8-1618 gevangen genomen op last van de Prins van Oranje. Na de terechtstelling van Oldenbarnevelt trachtte men Hugo de Groot en ook Hogerbeets tot het vragen van vergiffenis over te halen, maar dit weigerde hij. Op 18 mei werd hij tot eeuwigdurende gevangenschap veroordeeld en verbeurd verklaring van zijn goederen. Hij werd opgesloten in Slot Loevestein en overleed in gevangenschap op Huis ter Weer bij Wassenaar. Bestelnummer: C1825. € 150 Hogerbeets, Rombout --Sententie uyt-ghesproocken ende ghepronuncieert over Rombout Hogerbeetz, ghewezen pensionaris der stad Leyden, den 18-5-1619, 's Gravenhage, H. Jacobsz, 1619. 4°, zonder omslag, (12) pag. NNBW IX 384-389; Knuttel 2951. Rombout Hogerbeets (1561-1625) was pensionaris van Leiden, secretaris van curatoren van de universiteit en raadsheer in de Hoge Raad. In augustus 1618 werd hij gevangen genomen tijdens de politieke twisten tussen remonstranten en contra-remonstranten. Na de veroordeling van Oldenbarnevelt trachtte men Hugo de Groot en Hogerbeets te bewegen vergiffenis te vragen. Hogerbeets weigerde, verwachtte ook ter dood te worden gebracht, maar kreeg op 18 mei een veroordeling tot eeuwig durende gevangenschap op Loevestein en verbeurd verklaring van zijn goederen. Hij overleed in gevangenschap in 1625.

Bestelnummer: C1741.

€ 45

Hogerbeets, Rombout --Sententie uyt-ghesproocken ende gepronuncieert over Rombout Hogerbeetz, ghewesen pensionaris der stadt Leyden, den 18-5-1619. Copy nae de eerste exemplaren van Hillebrant Jacobsz. z. pl., [1619]. 4°, blanco papieren omslag, (12) pag. NNBW IX 384-389; niet in Knuttel; STCN: 3 ex. Kopie naar de sententie gedrukt door Jacobsz. Bestelnummer: C2168. € 60 Hogerhuis U.D. Hannema De Hogerhuis-zaak. Academisch proefschrift, Drachten 1964. 190 pag., ingenaaid. Zeer gedegen studie over de geruchtmakende zaak waarbij drie broers Hogerhuis, Wiebren, Marten en Keimpe, in 1895 werden gearresteerd voor een inbraak met geweldpleging in het huis van Gatze Haitsma te Britsum in Friesland. Van het begin af aan werd de zaak door de autoriteiten onhandig afgedaan wat voor veel beroering in de komende jaren zou gaan zorgen. Troelstra zou er een politieke kweste van maken en tot 1900 werd er geprocedeerd om de drie broers vrij te spreken. Dit geschiedde echter niet en pas in 1905 was de straftijd van de laatste broer verstreken. Hannema las alle stukken opnieuw en komt tot de conclusie dat de schuld van de drie broers niet voldoende bewezen was en dat vrijspraak bij gebrek aan bewijs het enige juiste vonnis zou zijn geweest. Exemplaar met los blad stellingen. Bestelnummer: C0163. € 20 Hogerhuis Valk Lz., M. De waarheid in zake de drie broeders Hogerhuis, onschuldig veroordeeld tot 12,11 en 6 jaren gevangenisstraf. Rotterdam, Masereeuw, 1897. Origineel bedrukt papieren omslag, 125+(2) pag. Omslag beschadigd. Bestelnummer: C1942. € 18 Hogerhuis Valk Lzn, M. e.a. De Hogerhuiszaak in woord en beeld, Amsterdam, H.J. Poutsma, [1899]. Ingenaaid, zonder omslag, 46 pag., geillustreerd. Verzameling bijdragen over de zaak Hogerhuis, bedoeld als 'een blijvende herinnering'. De bijdragen zijn o.m. van M. Valk Lzn., F. van der Goes, J.A. Bergmeijer, P.L. Tak, L.M. Hermans, Cornelie Huygens, D. Nauta, P.J. Troelstra, ds. A. van der Heide, ds. J.L. Klein en Henriette Roland Holst. Bestelnummer: C0723. € 95 Hogerhuis Pijnappel, P.A. De zaak Hogerhuis. Amsterdam, 1899. 8 pag. Hannema, pag. 137. Brochure, ontstaan uit een aantal artikelen in het Handelsblad. Volgens Hannema 'de beste brochure die er over de zaak Hogerhuis is geschreven'. Bestelnummer: C0164. € 75 Hogerhuis Konijnenburg, W.A. van

Prent: 'Gebr. Hoogerhuis. De minister: Wachter doe die cel goed dicht. De wachter: 't gaat niet excellentie, er zit wat tusschen'. Litho naar tekening van W.A. van Konijnenburg. Bijvoegsel De Kroniek 28-11-1897. 30x41 cm. Tussen de celdeur vrouwe justitia. Bestelnummer: C3534. € 75 Hogerhuis Molen, P. van der De Hogerhuis-tragedie. Een terugblik op het strafproces in 1896 gevoerd tegen de drie gebroeders Hogerhuis en de vruchteloze jarenlange strijd voor hun invrijheidstelling. Drachten 1954. Gebonden,141 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1334. € 12 Hogerhuis --Tryater - De Hogerhuissaek. [Brochure voor toneelstuk], Leeuwarden 1979. Vouwblad, geillustreerd. Eerste opvoering op 12 september 1979 in 'Sealen Schaaf' te Leeuwarden. Bestelnummer: C0342. € 15 Hogerhuis Frieswijk, J.; Hans Sleurink De zaak Hogerhuis, 'eene gerechtelijke misdaad', Leeuwarden, Friese Pers Boekerij, 1984. Gebonden, 197 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C0360. € 18 Hol, Jan --Legende van Amsterdam, Aen den dagh gekoomen door de eigene belydenisse van Jan Hol, tegenwoordigh gedetineerde op de Voorpoorte van den Hoove van Hollandt [...] en bevestigt door de by hem gevondene brieven van den Koningh van Vranckrijck en van [...] deszelfs voornaemste minister De Louvoys, aen eenige regenten der stad Amsterdam. z. pl. [1690]. 4°, zonder omslag, 40 pag. Knuttel 13502. Hol was schoenmaker, geboren te Heel in Noord Brabant en was gevangen genomen te Philippine in Zeeland. In 1689 wist hij De Louvoys te misleiden door hem een vervalste brief aan te bieden. De zaak bleek een komplot tegen Amsterdam te zijn. Vergelijk H. van Wijn, Bijvoegsels een aanmerkingen op Wagenaar, deel 16 pag. 32 e.v. Bestelnummer: C0850. € 95 Homoseksualiteit --Goed verkeerd. Geschiedenis van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in Nederland. Amsterdam (brochure bij tentoonstelling Amsterdams Historisch Museum) 1989. 4°, ingenaaid, 16 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1008. € 15 Homoseksualiteit --Groniek. Gronings historisch tijdschrift nr. 66: homoseksualiteit & geschiedenis, Groningen, 1980. Ingenaaid, 98 pag., geillustreerd. Themanummer over homoseksualiteit en geschiedenis, met o.a. bijdragen van: D. Berents (Homoseksualiteit en criminaliteit in de middeleeuwen), Leo Boon (de

sodomietenvervolgingen in 1730), A.H. Huussen (gerechtelijke vervolging van sodomie, 18eeeuw in Friesland), Th. v.d. Meer (vervolgingen 18e- eeuw), M. Salden (art 248 bis), H. Werkman (processen tegen Willem de Merode), M. v. Lieshout (homobeweging begin 20eeeuw), etc. Bestelnummer: C1163. € 20 Homoseksualiteit --Groniek. Gronings Historisch Tijdschrift 77: homoseksualiteit en geschiedenis II, Groningen 1982. Ingenaaid, 79 pag., geillustreerd. Vervolg op Groniek, afl. 66. Bijdragen van Gert Hekma, M. Everard, R. Tielman, H. Oostenhuis, S. Sanders, A.H. Huussen e.a. Bestelnummer: C1005. € 15 Homoseksualiteit --Homosexuality, which homosexuality? International scientific conference on gay and lesbian studies, december 1987, Free University Amsterdam. History, volume one and volume two + supplements. Amsterdam, 1987. Ingenaaid, 220+251+114 pag. Hierbij diverse bijlagen, waaronder een map 'local information' en een folder 'workshops'. Bestelnummer: C1471. € 45 Homoseksualiteit --Placaat. De Staaten van Holland en Westvriesland [...] doen te weeten alsoo wij tot ons hertgrondig leetweesen gewaar werden dat [...] seedert eenigen tyd in onsen lande [...] gepleegt zijn soodanige hoog-gaande grouwelen [...] en schandelijkheden die niet behoorden bekent te zijn en waarover God almagtig eertyds Sodom en Gomora heeft omgekeert, Den Haag, 21 juli 1730. 's Gravenhage, P. en I. Scheltus, 1731. Plano, 1 blad met houtsnede van de leeuw in de Hollandse tuin. Plakkaat tegen de 'execrabele misdaad van sodomie': doodstraf, ook voor degenen die anderen verleiden. De lijken niet begraven, maar verbranden, in zee werpen of aan een galg hangen. De vonnissen drukken. Gevluchte personen dagvaarden en verbannen. Bestelnummer: C1095. € 750 Homoseksualiteit --Schouw-toneel soo der geëxecuteerde als ingedaagde over de verfoeielyke misdaad van sodomie. Tot waarschouwinge der goede en afschrik der booze, geopent in de voornaemste steden van Hollandt en Over-yssel etc. 2 delen in één band, z. pl., 1730. Folio, gebonden in half leer (rug beschadigd) (2), 64+(4) (genummerd *18 en *14)+78 pag. Geillustreerd met twee uitslaande zinneprenten. Exlibris en stempeltje Lucien S.A.M. von Römer. Scheepers II 895 (met één prent); L.J. Boon, div. publicaties. Zeldzaam werk over de beruchte sodomietenvervolging van 1730. Deel I bevat afschriften van publicaties over indagingen en executies van sodomieten in 's Gravenhage, Amsterdam, Haarlem, Delft, Kampen, Rotterdam, Zwolle, Leiden, Rijswijk, Naarden, Voorburg, Groningen, Schieland, Zutphen, Dordrecht, en Woerden. Voorts afschriften van het placaat van de Staten van Holland van 21-7-1730 en van het stadsbestuur van Groningen van 14-71730. Deel II bevat 'diversche gedigten, zoo op deze geexcuteerde en ingedaagde, als voornamelyk op de misdaad zelve'. De gedichten zijn vrijwel alle anoniem, slechts de namen Jan van Belle en A. Douville worden genoemd. De door ons geziene exemplaren van het Schouw-toneel varieren nogal qua omvang, paginering, titelpagina etc., maar dit is een compleet exemplaar. Heel bijzonder zijn de twee

bijgebonden uitslaande zinneprenten. Deze maken geen deel uit van het Schouw-toneel, maar zijn in sommige exemplaren wel bijgebonden (Scheepers vermeldt een exemplaar met één van de twee prenten). Beide prenten hebben onderaan het uitgeversadres van Gerrit Bos en Gerrit Bouman, boekverkopers [te Amsterdam]. De prent 'De geregtigheid verheerlykt door het ontdekken en straffen der hoog-gaande zonde' bevat een gravure van 17x27 cm. en een gedicht van G. Tysens. De prent 'Tydelijke straffe voorgesteld ten afschrik aller goddeloze en doemwaardige zondaren' heeft een gravure van dezelfde maten bestaande uit zes verschillende voorstellingen en eveneens een gedicht van G. Tysens. Bestelnummer: C1632. € verkocht Homoseksualiteit --Spiegel Historiael. Special: Geschiedenis van de homoseksualiteit in Nederland. Jrg. 17 (1982) nr. 11, pp. 545-604. Ingenaaid, geillustreerd. Bijdragen van A.H. Huussen (vervolging sodomieten), L.J. Boon (sodomie processen Utrecht 1730-1732), M. Salden (van doodstraf tot straffeloosheid), G. Hekma, R. Tielman, J. Schenk (homoseksualiteit in de Nederlandse beeldende kunst voor 1800), H. Hafkamp (homoseksualiteit in de literatuur). Bestelnummer: C1014. € 15 Homoseksualiteit --Brief aen een vrient, behelzende het voorgevallene in de zaak van ds. E. Valk, zo te Vianen als Utrecht, tot hier toe. Benevens eenige aenmerkingen over 't zelve. Gedrukt voor den autheur, [1731/32]. 4°, zonder omslag, 20 pag. Knuttel 16822; Van der Meer, Sodoms zaad in Nederland (1995). Emanuel Valk (Amsterdam 1697 - Vianen 1732) was eerst predikant te Velzen van 1723-1730 en vanaf 1730 te Vianen. In 1730/31 werd hij te Vianen verdacht van sodomie. Hij legde zijn ambt neer en week uit naar Utrecht, waar hij pamfletten over zijn zaak schreef. In 1732 werd hij te Utrecht aangehouden en overgedragen aan de magistraat van Vianen. Op de eerste dag in Vianen pleegde hij zelfmoord in zijn cel. In deze 'brief' zijn kopiën opgenomen van de indaging dd. 27-8-1731, en van de sententie dd. 19-11-1731. Bestelnummer: C1094. € 350 Homoseksualiteit Aerts, T.M. Het verfoeijelijke crimen van sodomie. Sodomie op VOC-schepen in de achttiende eeuw, pp. 5-22 in Leidschrift 4 (1988). Ingenaaid, 110 pag. Titel van de gehele aflevering: 'In dienst van de V.O.C.'. Bestelnummer: C1376. € 15 Homoseksualiteit Aronson, Theo Prince Eddy and the homosexual underworld. Londen 1996. Ingenaaid, 246 pag., geillustreerd. Prins Albert Victor (Eddy), duke of Clarence and Avondale, was de oudste zoon van de Prins van Wales, de latere Koning Edward VII, en speelde een belangrijke rol in het z.g. Cleveland Street schandaal. Bestelnummer: C1433. € 20 Homoseksualiteit Bell, Alan P. en M.S. Weinberg

Het Kinsey rapport over vrouwelijke en mannelijke homoseksualiteit. Amsterdam/Brussel 1979. Ing., 320 pag. Gebaseerd op een groot aantal levensgeschiedenissen van Amerikaanse homoseksuele mannen en vrouwen. Kinsey overleed voordat de gegevens geanaliseerd konden worden. Bell en Weinberg hebben na zijn dood het onderzoek nog zeven jaar voortgezet, met als resultaat het in 1978 in Amerika verschenen boek 'Homosexualities'. De vertaling is van Hanneke Kerkhoven. Bestelnummer: C1012. €9 Homoseksualiteit Betteridge, Tom (ed) Sodomy in early modern Europe. Manchester 2002. Ing., 173 pag. Bestelnummer: C1486. € 15 Homoseksualiteit Boon, L.J. 'Dien godlosen hoop van menschen'. Vervolging van homoseksuelen in de Republiek in de jaren dertig van de achttiende eeuw. Bezorgd door I. Schöffer, Amsterdam 1997. Gebonden, 415 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C0325. € 10 Homoseksualiteit Bullinga, Marcel Het leger maakt een man van je. Homoseksualiteit, disciplinering en seksueel geweld. Amsterdam, 1984. Ing., 190 pag., geillustreerd. Onder meer over homoseksueel geweld in het leger. Bestelnummer: C1011. €9 Homoseksualiteit Burg, B.R. Sodomy and the perception of evil. English sea rovers in the seventeenth-century Caribbean. New York 1983. Geb., 215 pag., met stofomslag, als nieuw. Bestelnummer: C1466. € 18 Homoseksualiteit Canosa, R. Storia di una grande paura. La sodomia a Firenze e a Venezia nel quattrocento. Milaan 1991. Ing., 200 pag. Homoseksualiteit in de 15e- eeuw in Florence en Venetië. Bestelnummer: C1556. € 28 Homoseksualiteit Cohen Tervaert, G.M. De grietman Rudolf de Mepsche. Historisch-juridische beschouwingen over een reeks criminele processen, gevoerd in 1731 in den rechtstoel Oosterdeel-Langewold, 's Gravenhage, Mouton, 1921. Ingenaaid, 137+30 pag. Dissertatie-exemplaar met stellingen. Gedegen studie over de beruchte sodomie processen te Faan en de rol daarbij van De Mepsche. Bestelnummer: C0204. € 90 Homoseksualiteit

Courouve, Claude L'affaire Lenoir et Diot, 1750, Parijs 1980. Ingenaaid, (7) pag. Betreft sodomiezaak uit 1750 te Parijs. Bestelnummer: C1379. €6 Homoseksualiteit Davenport-Hines, R. Sex, death and punishment. Attitudes to sex and sexuality in Britain since the Renaissance. Londen 1991. Ingenaaid, 439 pag., geillustreerd. Over seksuele onderdrukking, met namen van homoseksuelen. Bestelnummer: C1558. €9 Homoseksualiteit Debeuckelaere, G. Omme dieswille dat gij Hieronymus Duquesnoy..., pp. 5-22 in Tijdschrift voor homogeschiedenis 1 (1984). Ingenaaid. Betreft sodomiezaak uit 1654 te Gent waarbij de beeldhouwer Duquesnoy op de brandstapel het leven liet. Bestelnummer: C1378. € 15 Homoseksualiteit Debeuckelaere, G. Heren en knechten 'Celui par qui le scandale arrive', pp. 95-130 in Tijdschrift voor homogeschiedenis 1 (1984), geillustreerd. Ingenaaid Betreft sodomiezaak te Kortrijk in 1687. Bestelnummer: C1377. € 15 Homoseksualiteit Everard, M. Ziel en zinnen. Over liefde en lust tussen vrouwen in de tweede helft van de 18e eeuw. Groningen, 1994. Ingenaaid, 219 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2254. €8 Homoseksualiteit Hafkamp, Hans en M. v. Lieshout (red.) Pijlen van naamloze liefde. Pioniers van de homo-emancipatie. Amsterdam 1987. Ingenaaid, 208 pag., geillustreerd. O.a. over De Sade, Ulrichs, Carpenter, Schoondermark, Hirschfeld, Aletrino, von Römer, Schorer, Helpman, Francois, Stokvis, etc. Bestelnummer: C0995. € 12 Homoseksualiteit Hekma, Gert Homoseksualiteit, een medische reputatie. De uitdoktering van de homoseksueel in negentiende-eeuws Nederland, Amsterdam 1987 [dissertatie]. Ingenaaid, 288 pag. Rijk gedocumenteerd overzicht van de wijze waarop men zich in de tweede helft van de 19eeeuw in medische en justitiele kringen met homoseksualiteit bezig hield. Bestelnummer: C1004. € 12 Homoseksualiteit

Hekma, Gert Homoseksualiteit in Nederland van 1730 tot de moderne tijd. Amsterdam 2004. Ingenaaid, 240 pag. Bestelnummer: C1490. € 10 Homoseksualiteit Hekma, Gert e.a. (red.) Goed verkeerd. Een geschiedenis van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in Nederland. Amsterdam 1989. Ingenaaid, 265 pag., geillustreerd. Bundel opstellen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Amsterdams Historisch Museum. Bijdragen o.a. van Theo van der Meer (tribades voor het gerecht) Gert Hekma (homoseksuele zedendichten voor de Haarlemse Krijgsraad) en A.G. van der Steur ('vliegende blaadjes' 1730 betr. terechtstelling van sodomieten). Bestelnummer: C0994. € 15 Homoseksualiteit Hergemöller, Bernd-Ulrich Homosexuellenverfolgung im Mittelalter. Erscheinungsformen und Kausalfaktoren der gesellschaftlichen Kampfes gegen die 'Sodomieter', Haburg [ca. 1991]. Ingenaaid, 47 pag. Overdruk uit 'Randgruppen der spätmittelalterlichen Gesellschaft', Warendorf 1990. Bestelnummer: C1465. € 15 Homoseksualiteit Hirs, Franz-Joseph Op naar sodom. Voorstel tot een theologie van de verkeerde kant. Scriptie Kath. Universiteit, Nijmegen 1983. Ingenaaid, 146 pag. Scriptie over 'flikkertheologie'. Bestelnummer: C1165. € 30 Homoseksualiteit Hogenberg, Fr. Prent: Vier Franciscaner monniken en een Augustijner monnik op 28-6-1578 te Gent levend verbrand wegens sodomie. Drie anderen gegeseld. Ets door Fr. Hogenberg. Linksonder nr. 19. 21x28 cm. Muller, hist. 413. Vergelijk Arend II pag. 249. Op de prent zowel de vijf geexecuteerde monniken als, op een ander schavot, de drie gegeselden. Bestelnummer: C3548. € 150 Homoseksualiteit Hogenberg, Fr. Prent: De Franciscaner monniken op 18-5-1578 te Brugge gevangen genomen wegens sodomie (onder hen de beruchte Broer Cornelis Adriaansz van Dordrecht). Ets door Fr. Hogenberg. Muller, hist. 413. Vergelijk Arend II pag. 249. Een stoet van tientallen monniken wordt door militairen onder commando van kapitein Sonenfell uit een klooster geleid. Op de kloostermuur de tekst 'Wie zween munch in einer predig gefangen zu Brug[ge] in Flandern, haben sodomitigsche gottlosigkeitt des Closters der obrigkheitt angegeben'. Bestelnummer: C3549. € 150 Homoseksualiteit

Huussen jr., A.H. Sodomy in the Dutch Republic during the eighteenth century, overdruk R.P. Maccubin (ed.), 'Unauthorized sexual behavior during the Enlightment', 1985, pp. 169-178. Ingenaaid. Bestelnummer: C1382. €9 Homoseksualiteit Kempe, G.Th. / R. Redhardt Studien zur mannlichen homosexualiteit: Kempe, Die Homophilen und die Gesellschaft; Redhardt, zur gleichgeschlechtlichen mannlichen prositution. Stuttgart, 1954, [Beitrage zur Sexualforschung 5. Heft]. Ingenaaid, 72 pag. Bestelnummer: C2426. € 24 Homoseksualiteit Kerkhof, Gosse Het Indische zedenschandaal [1938-1940]. Een koloniaal incident. Doctoraal scriptie U.v.A. 1982. 130+5 pag. Fotokopie. Bestelnummer: C2493. € 48 Homoseksualiteit Koenders, Pieter Homoseksualiteit in bezet Nederland. Verzwegen hoofdstuk. 's Gravenhage, 1983. Ingenaaid, 175 pag., geillustreerd. Handelsuitgave van de uit 1981 daterende 'Doctoraalstudie' over de onderdrukking en vervolging van homoseksuelen in Nederland tijdens de Duitse bezetting. Bestelnummer: C1009. €8 Homoseksualiteit Koenders, Pieter Homoseksualiteit in bezet Nederland. Verzwegen hoofdstuk. Herziene uitgave. Amsterdam, [1984]. Ingenaaid, 160 pag., geillustreerd. 'Op onderdelen bijgewerkte' uitgave van het in 1983 bij De Woelrat in Den Haag verschenen boek. Bestelnummer: C1013. €9 Homoseksualiteit Lier, D. van Extract ofte cort verhael van 't schip Nieu Delf. Hoe Godt de Heer haer heeft besocht door het overlijden van 170 dooden [...] Wt-ghevaren van de Kamer van Delff inden jare 1646 den 9 Mey naer Oost-Indien ende zijn ghearriveert den 12 September 1647 op Batavia. Hier is oock mede bijghevoecht de sententie van Justus Schouten van Rotterdam. z. pl., 1648. 4°, (14) pag., gebonden in 20e eeuws half leren bandje. Op de titelpagina een houtsnede van een VOC schip. Ex collectie B. Buch. Landwehr, VOC, 425; Kuttel 5792; v.d. Wulp 2978; F. v. Boheemen e.a. (ed.) 'Een penibele ende lange reijse of hoe een Delftse Oostindievaarder toch nog Batavia bereikte'. Delft, (Prinsenhof), 1981. Brochure bevattende A.: Een brief dd. Batavia 12-9-1647 van D. van Lier 'assistent op 't selve schip' aan zijn ouders in Holland met verslag van de verschrikkelijke reis gedurende welke de helft van de bemanning stierf. B.: De namen van de 169 in 1646 en 1647 overleden bemanningsleden. C.: De sententie van Justus Schoutens 'ghewesende extraordinaris raedt van India', dd. Batavia juli 1644, die in 1641 met de hoog-bootsmansmaat Jan Joosten van Amsterdam sodomie had bedreven, en daarna nog met 19 anderen waarvan de soldaat Jan van Cleef, en Pieter Egberts van der Kruyse, beide ingezetenen van Batavia, nu gevangen

zitten. Schoutens werd aan een paal gewurgd waarna het lichaam werd verbrand en zijn goederen werden geconfiskeerd. Waarom de sententie uit 1644 is afgedrukt bij het reisverslag van 1647 is niet duidelijk. Bestelnummer: C1832. € 3000 Homoseksualiteit Lieshout, Maurice van Een groeiend zedelijk kwaad. Documenten over de criminalisering en emancipatie van homoseksuelen 1910-1916. Amsterdam, 1992. Ingenaaid, 290 pag., geillustreerd. Twee inleidingen en daarna teksten van J.A. Schorer, G. Helpman, S. Tilet, J. Rensburg en J.H. Francois. Bestelnummer: C1491. € 15 Homoseksualiteit Mak, Geertje Mannelijke vrouwen. Over grenzen van sekse in de 19e eeuw. Amsterdam, 1997. Ingenaaid, 399 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2253. € 15 Homoseksualiteit Meer, Theo van der De wesentlijke sonde van sodomie en andere vuyligheeden. Sodomietenvervolgingen in Amsterdam 1730-1811. Amsterdam, 1984. Ingenaaid, 237 pag., geillustreerd. Amsterdamse zaken betreffende vervolging van homoseksuelen. Als bijlage een lijst van vervolgde en verbannen personen: 234 in de periode 1730-1810. Bestelnummer: C1016. €9 Homoseksualiteit Meer, Theo van der Sodoms zaad in Nederland. Het ontstaan van homoseksualiteit in de vroegmoderne tijd. z. pl., z. j. [ca. 1994?]. Ingenaaid, 385 pag. Voorlopige uitgave, gedrukt in offset. Bestelnummer: C1434. €9 Homoseksualiteit Meer, Theo van der Sodoms zaad in Nederland. Het ontstaan van homoseksualiteit in de vroegmoderne tijd. Nijmegen 1995 [dissertatie]. Ingenaaid, 512 pag., geillustreerd. Belangrijke studie over homoseksualiteit en sodomietenvervolgingen in Nederland van de late middeleeuwen tot ca. 1840. Op pp. 459-486 een chronologische lijst van 687 sodomie zaken in West-Nederland tussen 1352 en 1838 met jaartal, naam, beroep, eis en bronvermelding. Bestelnummer: C1001. € 20 Homoseksualiteit Noordam, D.J. Homosexualiteit en sodomie in Leiden, 1533-1811. pp. 72 t/m 105 in Leids Jaarboekje 1983. Ingenaaid, 310 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1478. € 15 Homoseksualiteit Noordam, D.J.

Homoseksuele relaties in Holland in 1776, pp. 3 t/m 34 in Holland, regionaal-historisch tijdschrift 16 (1984). Ingenaaid, geillustreerd, 64 pag. Bestelnummer: C1464. € 15 Homoseksualiteit Noordam, D.J. Het stigma van Sodom, overdruk uit 'Onderscheid en minderheid', 1987, pp. 99-123, geillustreerd. Bestelnummer: C1383. €9 Homoseksualiteit Noordam, D.J. Sodomy in the Dutch Republic 1600-1725, overdruk 1989, pp. 207-228. Zonder omslag. Bestelnummer: C1381. €9 Homoseksualiteit Noordam, D.J. Riskante relaties. Vijf eeuwen homoseksualiteit in Nederland, 1233-1733. Hilversum, 1995, [dissertatie]. Ingenaaid, 332 pag., geillustreerd. Studie over de vroegste geschiedenis van homoseksualiteit in ons land, vooral gebaseerd op strafzaken. Behalve de vervolgingen in het Groningse Faan ook over lesbische vrouwen in de 17e- eeuw en de homoseksualiteit van koning-stadhouder Willem III. Bestelnummer: C0998. € 20 Homoseksualiteit Poort, H.F. Rudolph de Mepsche of de Faansche gruwelen (1731). Noordhoorn, 1925. Ingenaaid, 88 pag., geillustreerd. Zeldzaam en vroeg boekje over de beruchte processen tegen homoseksuelen in het Groningse Faan. Bestelnummer: C0999. € 45 Homoseksualiteit Reenders, H. De sodomietenvervolging in Kampen in 1730. pp. 233 t/m 252 in Kamper Almanak 1980/1981. Ingenaaid, 361 pag. Bestelnummer: C1462. € 24 Homoseksualiteit Rowse, A. L. Homosexuelen in de geschiedenis. Over ambivalentie in maatschappij, literatuur en beeldende kunst. Amsterdam, 1984. Gebonden met stofomslag, 387 pag., geill. Bestelnummer: C3163. €6 Homoseksualiteit Ruig, R. de In de schaduw van de grand seigneur. Utrecht, 1984. Gebonden, 79 pag., met stofomslag. Studie over homoseksualiteit in de 'betere standen' in de 18de- en 19de- eeuw, o.a. koning Hendrik III, Winckelmann, dandy's, de Fersen, von Gloeden, etc. Bestelnummer: C1370. €8

Homoseksualiteit Schuyff, Judith Een stilzwijgende samenzwering. Lesbische vrouwen in Nederland 1920-1970. Amsterdam, 1994. Ingenaaid, 457 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2391. € 15 Homoseksualiteit Spierenburg, Pieter Homoseksualiteit in preïndustrieel Nederland. Twintig jaar onderzoek. [pp. 485-493 in Tijdschrift voor Geschiedenis 109 (1996)]. Ingenaaid, pp. 467-642. N.a.v. D.J. Noordam, Riskante relaties en Th. v.d. Meer, Sodoms zaad. Bestelnummer: C1425. €6 Homoseksualiteit Stokvis, Benno J. (inl. en red.) De homoseksuelen. 35 autobiografieën. Lochem, De Tijdstroom, 1939. Gebonden, 196 pag. Verschenen in de reeks 'Menschenleed', waarin ook een deel over gevangenen was gepland. Beroemd boek met de anonieme verhalen van 35 bekende en minder bekende homoseksuele mannen en vrouwen uit de jaren dertig. Onder hen: Anna Blaman (nr 34), J.H. Francois (nr 11), Niek Engelschman (nr 3), en Jaap van Leeuwen (nr 1). Bestelnummer: C1000. € 45 Homoseksualiteit Tang, Aad van der De zaak Jillis Bruggeman, pp. 4-13 in Scyedam 5 (1979) nr. 6. Ingenaaid. Betreft sodomiezaak te Schiedam in 1799-1803. Bestelnummer: C1380. €9 Homoseksualiteit Thysens, G. Prent: 'De geregtigheid verheerlykt door het ontdekken en straffen der hoog-gaande zonde'. Anonieme gravure met gedicht in boekdruk in twee kolommen eronder, ondertekend G. Tysens. Plano blad, uitgegeven te Amsterdam door Gerrit Bos en Gerrit Bouman, [1730]. 19x29 cm., met tekst 46x30 cm. M. 3716. De prent toont een bijeenkomst van mannen waarboven een kleed wordt opgelicht door de Tijd en de Hemelse wraak. Rechts de zonden als geboeide vrouwen, in het verschiet Sodom door vuur uit de hemel verbrand. Links boven in de prent de tekst 'Mannen nalatende het gebruik der vrouwen'. Bestelnummer: C3540. € 895 Homoseksualiteit Tysens, G. Prent: 'Tydelyke straffe, voorgesteld ten afschrik aller goddeloze en doemwaardige zondaren'. Anonieme gravure met gedicht in boekdruk in twee kolommen eronder, ondertekend G. Tysens. Plano blad, uitgegeven te Amsterdam door Gerrit Bos en Gerrit Bouman, [1730]. 18x28 cm., met tekst 46x30 cm. M. 3715. Zinneprent op de verspreiding van sodomie in Nederland. Met 6 genummerde afdelingen: 1. Bijeenkomst. 2. Verlaten der vrouwen en kinderen. 3. Gevangenneming. 4. In de gevangenis. 5. Gehangen en verbrand. 6. In een ton verdronken voor het Amsterdamse Stadhuis.

Bestelnummer: C3541.

€ 895

Homoseksualiteit Visser, Ab Rudolf de Mepse. Het monsterproces van Faan. Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1945. Gebonden in half linnen, 227 pag. Historische roman over de sodomietenvervolging in Groningen, die eindigde met de terechtstelling van 22 mannen en jongens in 1731 bij Faan in het Groningse Westerkwartier. De Mepsche speelde als rechter een zeer dubieuze rol. Bestelnummer: C0250. €8 Homoseksualiteit Vleer, W.T. Sterf sodomieten! Rudolf de Mepsche, de homofielenvervolging, het Faanse zedenproces en de massamoord te Zuidhorn. Norg, 1972. Ingenaaid, 173 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1386. € 65 Homoseksualiteit Warmerdam, J.N. en P. Koenders Cultuur en Ontspanning. Het COC 1946-1966. Utrecht, 1987. Ingenaaid, 413 pag., geillustreerd. De geschiedenis van de eerste twintig jaar van het COC, de organisatie van homoseksuelen in Nederland. Bestelnummer: C0997. €9 Homoseksualiteit [Wieringa-Mol, L.J.] Lezing over Rudolf de Mepsche, de beruchte jonker uit Faan, groot krantenartikel uit Nieuwsblad van Noord-oost Friesland 9-7-1975. Gehele pagina, geill. Bestelnummer: C2964. €9 Homoseksualiteit Wilde, Oscar De profundis. 15e druk, Londen 1911. Gebonden, 151 pag. Beroemde brief vanuit de gevangenis te Reading, geschreven aan zijn vriend Bosie (lord Alfred Douglas). Voorwoord van Wilde's vriend Robert Ross. Bestelnummer: C1002. € 12 Homoseksualiteit Zijlma, G. Ommelander schetsen. Winsum, 1891. Gebonden in half linnen, 191 pag. Pag. 1-107 betreft 'Een monsterproces', het proces dat De Mepse voerde tegen de homoseksuelen te Faan. Bestelnummer: C1981. € 75 Honich, Huybrecht --Sententie by (...) gerechte der stad Dordrecht gearresteert jegens Huybrecht Honich, gewesene stok-visch verkooper binnen den voorsz. stede. Dordrecht, J.P. Groen, 1652. 4°, zonder omslag, (8) pag. Niet in Knuttel.

Honich (ook Honig) was 37 jaar oud, had in november 1651 oproerige taal geuit tegen de Dordtse garenkoper Huyg Bastiaansz. van der Meer en tegen de Dordtse schout. Op 13-121651 werd hij voor eeuwig verbannen uit Dordrecht, Holland en West-Friesland. Achter de sententie is een brief afgedrukt van het stadsbestuur van Dordrecht aan dat van Rotterdam dd. 28-2-1652, dat men vernomen heeft dat Honig aldaar als poorter was toegelaten met het verzoek zijn poorterschap in te trekken. Op 8-3-1652 berichtte Rotterdam dat hij daar wel geweest was maar geen poorterschap had gekregen en ook weer was vertrokken. Aan het slot van het pamflet volgt nog de moraal: voor 'grau en oproerig gepeupel' dat zich tegen de magistraat keert, loopt het niet goed af. Bestelnummer: C1757. € 125 Hooft, Klaas Roorda van Eysinga, S.; N. Lobry Historische en godsdienstige beschouwing over het ... afsterven van Klaas Hooft, door leenmannen van den lande van Blois op eisch van den bailluw J. van Blarikum plegtig ter dood veroordeeld en voor het rechthuis van de banne West Zaanen ... den 31sten October 1801 met de koorde gestraft door S. Roorda van Eysinga, predikant bij de Herv. Gem. te Westzaan ; benevens eene leerrede over de gedachten en gevoelens waartoe openbare rechtsoefeningen den christen behoren op te leiden, door N. Lobry, predikant bij de Herv. Gem. te Zaandijk. Westzaandam, H. v. Aken, 1802. (6)+93 pag.,mist voorzijde van het papieren omslag. Buisman 1990; Buijnsters pag. 42. Klaas Hooft en Willem Korthals zouden te Westzaan ter dood gebracht worden, om daar als voorbeeld te dienen voor andere dieven die in de fabrieken in de Zaanse dorpen inbraken pleegden. Samen met N. Lobry zou Roorda van Eysinga beiden begeleiden. Op het laatste moment was de doodstraf voor Korthals veranderd in 60 jaar tuchthuis, zodat de stervensbegeleiding alleen voor Hooft plaats vond. Roorda is onder de indruk van Hooft en verhaalt uitvoerig de gesprekken die Lobry en hij met hem voerden. Ook bezochten zij de weduwe van Hooft met hun drie kinderen van 2, 4 en 6 jaar, evenals ds. Martinet Kuipers van Westzaandam die de weduwe en kinderen onderstand verleende en ook de broer van Hooft. Van ds. Wigerij die de gevangenen in Beverwijk had begeleid kregen zij informatie over diens zielszorg in de weken voordat het tweetal naar Westzaan kwam. Bestelnummer: C0058. € 225 Hooghe, Cornelis de --Copie vande belijdenisse ende sententie capitael van Cornelis de Hoogh, waer inne ghespeurt werden de aenslaghen ende middelen welcke den Koninc van Spangien tot verscheyden tijden ghebruijckt heeft omme door verraderije, seditie ende oproer dese landen te brengen onder syn absoluyt ghewelt. Z. pl., 1608. 4°, sierpapier omslag, (8) pag. Knuttel 1488; J. Smit, De aanslag van Corn. de Hooghe, Bijdr. Vaderl. Gesch. 1936. De graveur Cornelis de Hooghe (1540/41 - 1583) die zich als bastaard van Karel V uitgaf, beraamde in 1583 een aanslag op Willem van Oranje. Hij werd als landverrader onthoofd en gevierendeeld, volgens de sententie van het Hof van Holland d.d. 29-3-1583. Dit pamflet uit 1608 met de tekst uit 1583 was, volgens het naschrift, bedoeld als waarschuwing. Bestelnummer: C2902. € 100 Hoorne, Willem van --Pointz et articles des charges proposees contre Guillaume de Hornes, seigneur de Heze, avecq la sentence criminelle & capitale sur icelles rendue. Mons/Haynault, R. Velpius, 1580. Met sierpapier beplakt karton, (31) pag. Petit, suppl. 57; vergelijk Knuttel, 548; vergelijk v.d. Wulp 7827. Zeldzaam (2 ex. NCC); Nationaal Biografisch Woordenboek II pag. 329; Belgica Typographica 4026.

Betreft het proces tegen Willem van Hoorne ook bekend als Willem van He(e)ze of Willem Hezius (1553-1580). Hij was petekind van Willem van Oranje maar was politiek onbetrouwbaar. Op een gegeven moment had hij het plan de hertog van Parma te arresteren, maar het plan lekte uit en hij werd in kasteel Quesnoy onthoofd. Bestelnummer: C2226. € 795 Hoppevelt, Willem --Sententie van den Hove van Hollandt ende West-Vrieslandt jegens Willem Hoppevelt, gepronuncieert den tweeden Mey anno 1670. 's Gravenhage, J. Scheltus, 1670 4°, zonder omslag, (5) pag. Knuttel 9827. Willem Hoppevelt, geboren en wonende in Den Haag, onder-klerk voor Friesland bij de Staten Generaal, was voordien (vanaf 1644) werkzaam voor de klerk van Gelderland Bort en (vanaf 1647) voor Gerrit Verhaer, klerk van Groningen. Hij had thuis geheime staatsstukken, o.a. de memorie van de ambassadeur Pompone dd. 28-1-1670. Hij stond in contact met Jan Jansz, klerk van de commies Spronsen, met Johan van Winden, met Boucquet en met Keyser en verkocht aan hen geheime stukken. Hij wordt veroordeeld tot het staan op het schavot met een brief op zijn borst met het woord 'meineedigh', eeuwige verbanning uit Holland en verbeurdverklaring van zijn goederen. In hetzelfde jaar werden ook Johan Pesser en Abraham Keyser voor hetzelfde delict veroordeeld. Bestelnummer: C0533. € 60 Hora Adema, W.R. Adema, W.R. Nadere beschouwingen betreffende de plantwijze in de ruit, vergeleken met die in het vierkant. Cheribon, Bisschop, 1886. Origineel bedrukt omslag, 17 pag. Opdracht aan Goeverneur-Generaal O. v. Rees. Bestelnummer: C2947. € 45 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. Memorandum V (1876-1908), VI (1876-1908), VII (1907-1910); Ambtelyk testament (18631903). 4 banden in groen linnen met o.a. deze teksten op het voorplat. 4 delen, ca. 300 pag. Met eigendomsstempels van Ed de Munck, Kenaupark 25, Haarlem. Willem Remelius Hora Adema (1847-1915) was controleur 1e klasse bij het binnenlands bestuur op Java en Madoera en werd op 47 jarige leeftijd tegen zijn zin eervol ontslagen in deze functie. Hij was de auteur van een groot aantal warrige geschriften waarvan er in deze vier banden een aantal bijeen zijn gebracht door hem zelf, becommentarieerd in zijn eigen handschrift, en aangevuld met foto's, krantenknipsels etc. Memorandum V bevat: Handleiding voor de theoretische en praktische kennis van de plantwijzen ten behoeve der cultuur van alle gewassen. Amsterdam, R.C. Meijer, 1893. 86 pag.; Drie adressen aan de Tweede Kamer. 20 pag.; Reglement v.d. Ver. Archimedes te Wageningen. 7 pag.; Cirkelquadratuur, open brief van W.R. Hora Adema en het antwoord daarop door F.G. Smits. 's Gravenhage, 1900. 15 pag.; Dichterlijke Oranje Hulde. 33 pag.; Kan het Nederlandsche volk zich vereenigen met mijn rechtvaardiging door de Nederlandsche regeering? 4 pag.; Een viertal critische beschouwingen over de handelingen van de Tweede Kamer. 28 pag.; Ter herdenking van den tienden geboortedag van de inhuldiging van H.M. koningin Wilhelmina. 36 pag.; Grondstelling X, voorstel tot wijziging van art. 138 BW (...) ter voorkoming van roekelooze huwelijken. 40 pag.; Alles kost een dubbeltje. 8 pag. Memorandum VI bevat: Notulen v.d. algemene vergadering van de Soerabaiasche Ver. van Suikerfabrikanten 7-1-1892. 18 pag.; Nieuw Wageningsch adresboek 1901-1902; Pensees de W.R. Hora Adema 1902; en een aantal brochures uit Memorandum V, doch met andere aantekeningen in handschrift.

Memorandum VII bevat o.a.: Dichterlijk Nationaal Gedenkschrift A-Z bij de koninklijke geboorte, 1909. 36 pag.; Hulde aan Z.E. A.W.F. Idenburg G.G. van Ned. Indie, 20-8-1909. 8 pag.; Vergelijkende geschiedenis van Multatuli en de echo van Multatuli (= W.R. Hora Adema), 1909. 21 pag.; Drie sonnetten 43, 44 en 45. 4 pag. Voorts een aantal reeds hierboven genoemde brochures, doch ook weer met veel andere knipsels en aantekeningen, o.a. betr. de zaak Baron te Kediri. Ambtelijk testament (d.d. 1903) is een brochure van 68 pag. en bevat o.a. 'Dagblad artikelen van 1895 tot 1903 betr. de afkomst en het werk van den schrijver' en de 'Memorie van verdediging vermeld in het adres aan de Tweede Kamer van 9-3-1898 in verband met het pleidooi Haije'. Te samen een uiterst zeldzame collectie van en over deze 'letterkundige' zoals hij zichzelf noemde. Bestelnummer: C2519. € 250 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. 1889-5/11-1905. Stellingen. Met een voorwoord van dr. Ballard. Het huwelijk van echte minderjarige kinderen i.v.m. art. 92 B.W. Apeldoorn, 1905. 4°, orig. bedrukt papieren omslag, 39 pag. Opgedragen aan zijn vrouw E.G. Hora Adema-Uhlenbeck op de 5e geboortedag van haar kleinzoon jhr. I.F. Burmania van Humalda van Eysinga, 22-11-1905 (vergelijk NAB 1992 pag. 307). Willem Remelius Hora Adema (1847-1915) was in 1887 gehuwd met Elisabeth Gesina Uhlenbeck (1851 - ...), uit welk huwelijk in 1889 een dochter werd geboren die dus in 1905 zestien jaar oud was. Kennelijk had zij huwelijksplannen, waartegen Hora Adema zich in dit boekwerkje verzet. Bestelnummer: C2938. € 75 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. 1909. Dichterlijk nationaal gedenkschrift, A-Z, bij de koninklijke geboorte uit het stamhuis Oranje-Nassau-Mecklenburg. Apeldoorn 1909. Bedrukt papieren omslag, 36 pag., bibliotheek exemplaar met plakkers etc. Deze brochure bevat gedichten op het Oranjehuis, op de Vereniging Archimedes, op familieleden, een bibliografie van zijn publicaties etc. Bestelnummer: C2940. € 48 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. Negen Fransche sonnetten. Koningin Wilhelmina lied (...) en Adres Hora Adema aan de Tweede Kamer der Staten Generaal (...). Apeldoorn, 1911. Origineel bedrukt omslag, 24 pag. Hierbij een manuscript brief van Hora Adema aan J.W. Enschede d.d. 12-7-1911. Bestelnummer: C2942. € 48 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. Tienjarige nationale aubade (...) aan H.M. de Koningin ter viering van hoogstderzelver 12 1/2 jarig kroningsjubileum. Apeldoorn, 1911. Orig. bedrukt omslag, 8 pag. Bestelnummer: C2943. € 35 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. 1860 Max Havelaar (...) 1910 Moordaanslag, Baron-zaak, echo Multatuli. Slot van (...) Vergelijkende geschiedenis van Multatuli volgens dr. Balland (...). Apeldoorn, 1910. Orig. bedrukt omslag, 20 pag.

Met nog een los blad 'Koninklijke Multatuli-Curiosa A-Z'. Bestelnummer: C2944. € 48 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. Circulaire Einde goed, alles goed. Apeldoorn, 1911. Zonder omslag, (3) pag. Bericht over laatste publicaties i.v.m. de Baron-zaak in 1907. Op pag. 3 'Aan de nagedachtenis vandr. E. Laurillard'. Hierbij: een omslag voor de brochure Nationaal Marine-album, (1904). Bestelnummer: C2945. € 30 Hora Adema, W.R. Hora Adema, W.R. Gedachten bij gelegenheid van drie jubelfeesten. Apeldoorn, 1911. Orig. bedrukt omslag, 4 pag. Bestelnummer: C2946. € 30 Hornhovius, A. Polyander e.a. Oordeel der E.E. professoren der H. Theologie tot Leyden van seker boecken dat Anthonius Hornhovius, predicant tot Emmenes heeft doen drucken [...] waer inne de heeren professoren pertinentelijck ende duydelyck aenwijsen hoe dwaes ende schadelijck zijn die middelen of wegen tot vrede [...] die de selve Hornhovius in dat boexken voorstaet. Amsterdam, N.J. Brandt, 1626. 4°, ingenaaid, 21 pag. Knuttel 3693; De Bie/Loosjes IV pag. 301. In de voorrede tot dit pamflet, geschreven door de Leidse professoren Polyander, Rivetus, Walaeus en Thysius, wordt Hornhovius voorgesteld als een man van weinig geleerdheid en op wiens leven ook al wat te zeggen viel. Men dreigde met schorsing uit zijn dienst als predikant. Ook later, in verband met zijn uitzending naar Indië, werd gesproken van ongunstige informaties over zijn levenswandel. Bestelnummer: C1195. € 225 Houten, P. van / R. Saab / W. Teeckman --Sententien tot laste van Pieter van Houten, ende Richard Saab, midsgaders Willem Teeckman, gewesene borgermr. der stad Amersfoort, ge-executeert binnen Amersfoort op den 3. October 1703, Utrecht, J. v. Paddenburg, 1703. 4°, (8) pag. Met groot titelvignet van het provinciewapen van Utrecht. Knuttel 14982 a. De drie genoemden behoorden tot de aanstichters van de onlusten te Amersfoort i.v.m. de verzetting van de wet, tussen april en juli 1703. Van Houten was 56 jaar en geboren te Barneveld. Saab was ook 56 jaar en geboren te Amersfoort. Beiden werden op 3-10-1703 op het Amersfoortse schavot geëxecuteerd. Teeckman werd die dag ook op het schavot gebracht maar kreeg alleen 'het sweerd over sijn hooft geslagen' en werd eeuwig verbannen uit stad en land van Utrecht. Anderen die meewerkten aan de wetverzetting: Gerrit Beefting, Dirck Ebbenhorst, Rutger Dibbitz, Johan Stomphius en Sibert van Straelsont. Dit is de originele publicatie, gedrukt bij Jacobus van Paddenburg, de drukker van de Staten van Utrecht. Er zijn enige nadrukken. Bestelnummer: C0105. € 50 Houten, P. van / R. Saab / W. Teeckman --Sententien tot laste van Pieter van Houten, ende Richard Saab, midsgaders Willem Teeckman, gewese borgermr. der stad Amersfoort, geexecuteerd binnen Amersfoort op den 3 October 1703. Na de copy, Utrecht, J. v. Paddenburg, 1703.

4°, (8) pag. Knuttel: 14982 b. Een van de drie nadrukken. Bestelnummer: C0756.

€ 50

Houten, P. van / R. Saab / W. Teeckman --Sententien tot laste van Pieter van Houten, ende Richard Saab, midsgaders Willem Teeckman, gewesene borgermr. der stad Amersfoort, ge-executeert binnen Amersfoort op den 3 October 1703. Gedruckt na de copye, van Jacobus van Paddenburg, Anno 1703. 4°, (8) pag., met klein titelvignet (bloemen). Nadruk van het te Utrecht door Paddenburg gedrukte pamflet. In handschrift op pag. 8: '16.10.1703 is amnestie gegeven aan burgers van Amersfoort en Rhenen'. Bestelnummer: C0106. € 40 Houten, P. van / R. Saab / W. Teeckman --Sententien tot laste van Pieter van Houten, ende Richard Saab, mitsgaders Willem Teeckman, gewesene borgermr. der stad Amersfoort, ge-executeert binnen Amersfoort op den 3 October 1703. Na de copye tot Utrecht, gedruckt bij Jacobus van Paddenburg ... met privilege. 4°, (8) pag., met klein titelvignet. Andere nadruk (op titelpagina mitsgaders i.p.v. midsgaders). Bestelnummer: C0107. € 40 Hovy, L. Vinkeles, R. Prent: 'L. Hovy wegens het niet draagen van oranje op de Beurs aangevallen' [d.d. 6-12-1787], gravure door R. Vinkeles naar J. Buys, met interieur van de Amsterdamse beurs. 19x13 cm. Muller, Hist. 5048; Wagenaar XXI, 16. L. Hovy was oud-schepen van Amsterdam. Bestelnummer: C2668. € 18 Hugenpoth tot Aerdt, C.A.L. van Hugenpoth tot Aerdt, C.A.L. van Mijn gedrag bij gelegenheid van het feest van 1 April 1872. Arnhem 1872. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 17 pag. Van Hugenpoth tot Aerdt was burgemeester van 's Heerenberg in Gelderland. Tijdens het feest ter herdenking van de inname van Brielle op 1 april 1572 kwam een groep van ca. 200 inwoners van Emmerik het feest verstoren. Hugenpoth was met familie te Vorden op het Medler. Men verweet hem zijn afwezigheid en er zouden herhaaldelijk telegrammen naar hem gestuurd zijn om terug te komen, maar Hugenpoth kwam niet naar zijn gemeente. Op 10 april werd hij geschorst door Gedeputeerde Staten. Van invloed op de gebeurtenissen was de controverse tussen protestanten en katholieken. Hugenpoth was R.K. Bestelnummer: C0877. € 60 Huguetan, J.H. T.D.M. Brief van de heer T.D.M. aan een van zyn vrienden in 's Gravenhage, geschreven uit Nimwegen, den 25 Maart 1711, over de zaken van de heer Huguetan van Odyck, drossart der stadt en lande van Vianen. 's Gravenhage, G. v. Limburg, 1711. Folio, 39 pag. Verdediging van Jean Henri Huguetan, financier van de Franse koning. Huguetan had problemen met wisselbrieven etc. Vgl. het boek van E. van Biema, Les Huguetan de Mercier et de Vrijhoeven ('s Gravenhage 1918), pp. 91-190.

Bestelnummer: C3061.

€ 125

Huidekoper, A.W. Hall, M.C. van Een woord over mr. Anne Willem Huidekoper bij de inleiding van jhr. mr. F.L.H.J. Bosch van Drakestein als lid der arrondissementsregtbank te Amsterdam op den 10den- van Herfstmaand 1841, z. pl. [1841]. Ingenaaid, zonder omslag, 16 pag. Bosch was benoemd bij de rechtbank in de plaats van Huidekoper en voorzitter Van Hall heette hem welkom. Hij gebruikte zijn speech om het leven en de verdiensten van Huidekoper (1796 - 1841) te bespreken, vooral diens verdiensten als rechter. Bestelnummer: C0476. € 60 Huijgens, Gummarus --Reponse au memoire sur l'affaire de mr. Huygens, docteur de la faculte de Louvain. z. pl., 1689. 12°, zonder omslag, 38 pag. Niet in NCC, Worldcat, etc.; De Feller XII pag. 502. Gummarus Huijgens of Huijghens (Lier 1631-1702) was een Jansenistisch gezind theoloog te Leuven. Dit zeldzame boekje vormt deel van de theologische debatten in de R.K. kerk in die dagen. Bestelnummer: C2706. € 150 Huijgens, Lodewijk --Bericht van den Hove van Hollant, wegens de sententie ghewesen jegens den drost van Gornichem[sic], nevens een korte memorye op de selve sententie, z. pl., 1676. 4°, zonder omslag, 20+15 pag. Knuttel 11.414 a. Kwesties over het ontslag van Lodewijk Huijgens (de derde zoon van Constantijn) als drost en dijkgraaf van Gorinchem. Hij had zijn ambt door het aannemen van geschenken zeer voordelig weten te maken. Op 3 juli 1676 veroordeelde het Hof hem de gelden terug te betalen en tot een 'amende' van 6000 gulden. De regering van Gorinchem eiste ontzetting uit zijn ambt. Veel informatie over diens werkzaamheden in Gorinchem sedert 1672. Namen: Johan van der Meulen, burgemeester Van der Keft, Cornelis van Burggaren, burgemeester Van Tilt, Jeremias de Bont, Jacobus van Sundert, Johan Schilthouwer, schout Van Nieuwlant, Jacob Erckelens, Frederik en Peter Woutersz, Francois Lever, Arnolda van Steenbergen, Mathijs Smijters, Hendrik v.d. Bosch, Bastiaan Koeck, Adriaan en Willem van Broeckhuysen etc. Bestelnummer: C0484. € 125 Huijgens, Lodewijk --Korte memorie op de nevens-staende sententie / Edele Groot Mog. Heeren. z. pl. [1676]. Folio, zonder omslag, 15+14 pag. Niet in Knuttel. Het eerste stuk is gedrukt in twee kolommen. Rechts de tekst van de sententie van het Hof van Holland tegen Lodewijk Huygens, drossaard van Gorinchem, dd. 3-7-1676. Links de memorie. Het tweede stuk is een brief, ondertekend Ant. van Kinschot. Bestelnummer: C0780. € 125 Hulsebos, J. Hulsebos, J. Bede om rechtsherstel. Pleidooi gehouden 18 Februari 1889 voor het Gerechtshof te Leeuwarden. Leeuwarden, A. Jongbloed [1889].

Ingenaaid, 32 pag. Hulsebos was predikant te Zuidwolde en was op 2-3-1888 door de Arrondissements rechtbank te Groningen veroordeeld tot ontruiming van de kerk en pastorie te Zuidwolde, wegens 'opstand tegen wet en gezag'. Bestelnummer: C1048. € 45 Hulshoff, Maria Aletta Hulshoff, Maria Aletta Oproeping van het Bataafsche volk, om deszelfs denkwijze en wil openlijk aan den dag te leggen tegen de overheersching door eenen vreemdeling waarmede het vaderland bedreigd wordt. [Amsterdam] gedrukt voor rekening van de schrijster Maria Aletta Hulshoff en alom te bekomen, 1806. Ingenaaid, 8 pag. Knuttel 23298; NNBW II pag. 620; Sillem, Leven Valckenaer II pag. 210; Literatuur 19842, pag. 72-79; Literatuur 1998-3, pag. 173-175; Geertje Wiersma, Mietje Hulshoff, of de aanslag op Napoleon (Amsterdam 2003). Maria Aletta Hulshoff (1781-na1850) was een dochter van de Amsterdamse doopsgezinde predikant Allard Hulshoff. Zij was een 'staatkundige dweepster' en een bewonderaarster van Joh. Valckenaer. In april 1806 publiceerde zij deze brochure 'Oproeping van het Bataafsche volk', gericht tegen de komst van Lodewijk Napoleon. Het geschrift veroorzaakte veel rumoer en bracht haar in grote moeilijkheden. Het werd door de politie in beslag genomen en opgekocht, maar ook in het Engels vertaald. Maria Aletta werd door justitie vervolgd, maar werd vóór de gevangenneming ontvoerd en naar het Bentheimse gebracht. Zij ontsnapte daar en stelde zich, belust op martelaarschap, voor de rechter. Zij werd onder geleide teruggebracht naar Amsterdam, als 'geëxalteerd' voor een jaar in een verbeterhuis geplaatst en daarna aan de bewaking van haar familie overgegeven. Later beraamde zij nog een aanslag op Napoleon en werd met moeite heimelijk in Engeland in veiligheid gebracht. Bestelnummer: C0676. € 275 Hulst, K. van / J.H.G. Boissevain Boissevain, J.H.G. Pleitrede voornamelijk ten betoge dat de koning niet wordt getroffen door het oordeel over eene daad van regering; uitgesproken voor de arrondissements-regtbank te Zwolle in de buitengewone correctionele zitting van 3-1-1846. Kampen, K. van Hulst, 1846. Ingenaaid, papieren omslag, (6)+86 pag. Niet in Knuttel. De Kampense boekdrukker en uitgever K. van Hulst had in oktober 1845 een brochure uitgegeven, geschreven door J.H.G. Boissevain 'Kritiek der troonrede. Bijwagen tot den utopisch-politischen snelwagen jrg. 1, nr. 1'. Daarin werd op zodanige wijze kritiek geuit op de troonrede dat men de waardigheid van de koning aangetast meende. Van Hulst werd vervolgd op deze gronden, maar de advocaat Boissevain (tevens dus de auteur van de gewraakte brochure) meende tot vrijspraak te kunnen concluderen. Bestelnummer: C1243. € 75 Hulst, K. van / J.H.G. Boissevain Goens, P.M. van Toelichting en pleitrede van het openbaar ministerie bij het Provinciaal Geregtshof in Overijssel, in het regtsgeding in hooger beroep gevoerd tegen Karel van Hulst, boekhandelaar te Kampen, drukker, uitgever en verspreider van een werkje getiteld Kritiek der Troonrede, voorgedragen in de zitting van den hove in Overijssel van den 25 Februari 1846, benevens de toelichting der incidentele questien in de zittingen van den 14,18, 25 en 26 Februari 1846 met de beslissingen van den Hove[....] gevolgd van het definitief gewijsde van gemeld Gerechtshof van den 5 maart 1846. Zwolle, W.E.J. Tjeenk Willink, 1846. Origineel bedrukt papieren omslag, 104 pag. Omslag beschadigd. Daar de advocaat Boissevain zijn pleitrede had laten drukken, besloot ook de procureurgeneraal Van Goens tot het uitgeven van zijn eigen pleitrede. De uitspraak van de

arrondissements rechtbank na de correctionele rechtzitting van 3-1-1846 had plaats gevonden op 15-1-1846 en bestond uit twee jaar correctionele gevangenisstraf. Van Hulst was hierop in hoger beroep gegaan bij het Provinciaal Gerechtshof van Overijssel, dat op 5 maart uitspraak deed: handhaving van het vonnis van 15-1-1846. Bestelnummer: C1251. € 75 Hummels, B Eijken, E.D. Schandaal in Oldenzaal, ofwel 25 jaar procederen over een huwelijk. Overdruk Versl. Med. O.R.G. 89 (1974), pp. 51-71. De ongehuwde 43 jarige advocaat Bernhard Hummels had in 1765 een kind verwekt bij zijn dienstbode Geertruidt ter Ellen. Veel commotie en een proces waren het gevolg. Bestelnummer: C1951. €9 Hut, Jan Frisius [=Jacob Hepkema] Een oude historie uit de naaste omgeving. 3e druk, Heerenveen, [ca 1926] Ingenaaid, oorspronkelijk bedrukt papieren omslag (vlekkig), 100 pag., geillustreerd. Jan Hendriks alias Jan Hut, 28 jaar, en drie mede-daders (Alle Harmens, ca. 30 jaar, Mathijs Freerks alias De jonge Mathijs, ca. 20 jaar en Reinder Carsten, ca. 30 jaar) pleegden in 1802 te Blesse bij Heerenveen een overval op het echtpaar Collé-Dalsma [Otto Nic. Collé of Collée en Jacobje Engberts Dalsma]. De vier daders werden in 1803 opgehangen. Bestelnummer: C1973. € 28 Hut / van Dijk / Schraa Hepkema, Jacob Jan Hut. En drie andere misdadigers omstreeks 1800 aan de galg te Leeuwarden gehangen. Leeuwarden, Van Seijen, 1974, [gebonden met:] Ruurd Passchiers van Dijk. Leven en sterven, 16 oktober 1846 te Leeuwarden terecht gesteld, Leeuwarden, Van Seijen, 1974 [en gebonden met:] Harmen Schraa. Boerenknecht, turfmaker, kastelein, dichter-gevangene, ter dood veroordeeld en later nog advocaat. Leeuwarden, Van Seijen, 1974. Ingenaaid, 101+85+54 pag., geillustreerd. Herdrukken van drie publicaties van de Friese journalist Jacob Hepkema (1845-1919). In Jan Hut geeft Hepkema, op grond van archivalia, het verhaal van de overval op het echtpaar Collé-Dalsma in 1802 te Blesse. Vier daders werden in 1803 opgehangen. Het verhaal over Ruurd Passchiers van Dijk is gebaseerd op het boek van ds. S.K. Thoden van Velzen en op brieven van de moordenaar van Antje Lolkes van Wielen-Postma te Balk. Harmen Schraa, kastelein bij Heerenveen was gevangen gezet op verdenking van valsemunterij. Later werd hij 'stille advocaat' te Amsterdam. Bestelnummer: C1127. € 28 Huurders --Reglement der onderlinge Waarborg-Maatschappij van geregtskosten tot vervolging van nalatige of onwillige huurders, opgericht door - en onder directie van: Adriaan Beets en Sytze Jan Hoekstra te Haarlem [Haarlem 1848]. Ingenaaid, origineel blauw papieren omslag, 16 pag. Verzekering voor de kosten van gedwongen ontruiming van woningen in Haarlem e.o. Tevens informatie systeem of potentiele huurders gunstig of ongunstig bekend staan. Het kantoor was gevestigd: Achterstraat 218 te Haarlem. Bestelnummer: C0477. € 60 Huwelijk [Albrecht, J.F.E. / Gerrit Paape] Huwlijks geschiedenissen der grote waereld, zijnde deze zekerlijk niet in den hemel gesloten. Uit het Hoogduitsch vertaald. Deel I (van 2), Amsterdam, G. Roos, 1810.

Kartonnen band, 12+283 pag. Geillustreerd met een frontispice door A. Cardon naar Mechau. Het boek bevat 48 'brieven' over mislukte huwelijken. Vertaald door Gerrit Paape en geschreven door Johann Friedrich Ernst Albrecht (volgens Worldcat; aldaar de incorrecte titel 'Huwelijks'). Op de titelpagina staat 'met platen'. Dit exemplaar bevat slechts een plaat. Bestelnummer: C3134. € 95 Huwelijk Hutchinson, Peter Orlando De kronyk van Gretna Green. Naar het Engelsch. Deventer, Ballot, 1844. Origineel bedrukte kartonnen band, 8+272 pag., geillustreerd met titelvignet in houtsnede van Gretna Hall en met een afbeelding op de band: 'Hier trouwt men de lieden' . Geschiedenis van de huwelijks voltrekkingen in het Schotse dorp Gretna Green, de bevoegdheid van de 'huwelijks priesters', de kosten van een huwelijk aldaar etc. Het betrof voornamelijk huwelijken waarbij de bruid geschaakt was, al of niet tegen haar zin. Bestelnummer: C3128. € 150 Huwelijksbeletselen --Missive van een voornaam rechts-geleerde in 's Gravenhage op de dispensatie in huwelyx saken, gedateerd den ... 1719. z. pl., z. j. 4°, papieren omslag, 15 pag. Anonieme brief met de vraag waarom het volgens art. 63 van het Echt-reglement van 18-31656 niet mogelijk is in de steden en dorpen onder de Generaliteit dat een 42 jarige kinderloze weduwnaar huwt met de 28 jarige dochter van de zuster van zijn overleden vrouw. Met tal van voorbeelden dat dit elders wel werd toegestaan. Bestelnummer: C1240. € 60 Huygen de Raat Perelaer, M.T.H. Het oordeel der Nederlandsche pers over de spoliatie (wederrechtelijke toeeigening) gevolgd door: De inlichtingen van den minister van kolonien aan de Tweede Kamer. Rotterdam, J.G. Robbers, 1885. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 252 pag., geillustreerd. Zeldzaam (slechts 1 ex. in NCC). W.K.E. Huygen de Raat, landeigenaar te Salatiga onder Semarang op Java, werd gedwongen op zijn landgoed Gemoelak een opium kit toe te laten. In een adres aan de Tweede Kamer beklaagde Huygen de Raat zich hierover, bijgestaan door Perelaer die in 1884 hierover schreef in zijn boek ' Spoliatie'. De pers volgde de zaak op de voet. In deze bundel zijn een groot aantal persberichten hierover afgedrukt. Verder is het boek geillustreerd met een kaartje van Gemoelak en een afbeelding van een molen bij slot Sanssouci te Potsdam. Bestelnummer: C1044. € 175 Idsinga, S.H. van Idsinga, S.H. van Zedig en vrymoedig onderzoek van S.H. van Idsinga, hooftman in de hoge justitie-camer van stat Groningen en Ommelanden (...) of de volmagten ten lants-dage in Frieslandt (...) tot het exerceren van criminele jurisdictie geregtigt en bevoegt (...) zijn. Groningen etc., L. Huisingh etc., 1777. Folio, kartonnen omslag, (2)+76+20+88 pag. Dekkers pag. 88-89; NNBW VIII 899. Saco Herman van Idsinga (1714-1779) was raadsheer in het hooggerechtshof van Stad en Lande. Aanleiding tot dit geschrift was de strijd die hij voerde met de Staten van Friesland die hem ten behoeve van zijn zoon een beurs uit het Christoforileen hadden geweigerd. Het geschil liep hoog op en mondde uit tot een geschil tussen de Staten van Friesland en die van Stad en Lande. In juli 1776 verklaarde Van Idsinga dat hij niet bedoeld had de Staten van Friesland te beledigen, maar deze waren daarmee niet tevreden. De onenigheden eindigden

in 1779 door de dood van Van Idsinga. Het hier aangeboden 'Zedig en vrymoedig onderzoek' heeft een meer algemene strekking dan het conflict op zich. Het laatste deel handelt o.a. over 'de algemene pligten der overheden en rigters'. Bestelnummer: C2364. € 325 Idsinga, S.H. van / B. van Greven Idsinga, S.H. van Antwoord aan [...] B. van Greven [...] op zyn [...] tweede brief, rakende de weerdigheid van het volmagtschap ten landsdaage ende bevrydinge der kinderen uit de vaderlyke magt in Friesland, Leeuwarden, A. Ferwerda, 1759. Ingenaaid, sierpapier omslag, 138 pag. NNBW VIII pag. 899. Saco Herman van Idsinga (1714-1779) was raadsheer in het Groningse gerechtshof. Hij was een ongemakkelijk man die meer dan eens in scherpe pennestrijd was gewikkeld. Zo o.a. met de Leeuwarder rechtsgeleerde B. van Greven, getuige deze brochure. Bestelnummer: C1244. € 60 IJdelheid van geleerden Mencke, Johann Burchard De charlataneria eruditorum declamationes duae cum notis variorum, accessit epistola Sebastiani Stadelii ad janum philomusum de circamforanea literatorum vanitate. 5e vermeerderde druk. Amsterdam [= Leipzig], z.n. [colophon: U.Chr. Saalbach] 1747. Gebonden in geheel leer, (12)+259+(11) pag. Met gegraveerd frontispice met de tekst 'Muntus fuld tezibi'. Iets gebruind en hier en daar wormgaatjes. Twee pagina's van voorrede verkeerd gebonden. Caillet 7367. Een van de bekendste boeken van Mencke, waarin ijdelheid, zucht naar roem, gierigheid, veelschrijverij en de jalouzie van geleerden satirisch worden behandeld. Voor het eerst verschenen in 1715. Ook in het Nederlands vertaald onder de titel 'De quakzalverij der geleerden''. Mencke (1674-1732) was Duits schrijver, historicus en dichter. Gezien de aanstootgevende inhoud van het boek zal de gefingeerde drukplaats Amsterdam zijn gebruikt. Bestelnummer: C0795. € 325 IJzeren masker, De man met het Iung, Th. La verite sur le masque de fer [ les empoisonneurs] , d'apres des documents inedits. Paris, Plon, 1873. Ingenaaid, (6)+460 pag. Geillustreerd met gravures en kaarten. Iets gebruikt exemplaar. De man met het ijzeren masker is een van de meest bekende gevangenen van Frankrijk, o.a. door Voltaire en andere letterkundigen die over hem schreven. Hij overleed in de Bastille 1911-1703. Bestelnummer: C3205. € 50 Injosta, Alexander de --Alexander de Injosta onthoofd en 80 capiteynen gedeporteert om haer quade compartement, in 't leger van (...) Prince van Oranje. Te Bodegrave op maendagh den 8-8-1672. Amsterdam, Pieter Claesz, [1672]. Folio, 1 pag. Nieuwsbericht over de ontvluchting van Momba, en de goeverneurs van Wesel en Rijnberk en de terechtstelling van Alexander de Injosta, kapitein, wonende te Edam, van Spaanse afkomst die mede de stad Wesel had overgegeven aan de vijand. Deze De Injosta had eerder al in Brazilie vijf forten aan de Portugezen overgegeven. Bestelnummer: C3108. € 125

Inteelt Mendes da Costa, M.B. Een leekepraatje over 'trouwen in de familie', Overdruk De Nieuwe Gids, april 1926. pp. 395398. Zonder omslag. Over inteelt. Schrijver heeft 4 i.p.v. 8 overgrootouders en 6 i.p.v. 16 bet-over-grootouders. Daarom had hij een doofstomme zuster en twee doofstomme broers, waarvan een blind werd. Zelf is hij 'stokdoof' geworden op oudere leeftijd. Echter ook artisticiteit in de familie. Bestelnummer: C1683. €9 Ittersum, F.A.R.A. van --De toast van mr. F.A.R.A. van Ittersum, vice-voorzitter der Arrondissements rechtbank te Utrecht en het oordeel der pers. Helmond, N.H. v.d. Boom, 1884. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 40 pag., geillustreerd. Een groepje Utrechtse studenten had op het Munsterkerkhof te Utrecht de beest uitgehangen en de daar wonende vrouw van Jacobus Hendrikus van Rooijen gemolesteerd. Zij overleed enkele dagen later. De studenten J.A.P.L. Ram en W. Grenfell werden veroordeeld tot 15 dagen gevangenis, J.E. Boddaert tot 8 dagen, J.H.K. Turk en A.J. van Rijckevorsel van Kessel tot 7 dagen. Na afloop van de rechtszitting hield voorzitter Van Ittersum een uiterst ongelukkige toespraak waardoor de gehele Nederlandse pers over hem heen viel. Met name van de drie ezelskoppen in zijn familiewapen werd dankbaar gebruik gemaakt (o.a. op het omslag!). Geillustreerd met een uitvouwbare prent 'Themis' droefenis', naar de 'Uilenspiegel' van 16-2-1884. Bestelnummer: C0643. € 225 Ittersum, F.A.R.A. van --De toast van mr. F.A.R.A. van Ittersum, vice voorzitter der Arrondissements rechtbank te Utrecht en het oordeel der pers. Helmond, N.H. van den Boom, 1884. Ingenaaid, zonder omslag, 40 pag. Exemplaar zonder omslag en zonder plaat. Bestelnummer: C0570. € 125 Ittersum, van --Memorie ten aanzien der redenen, welke mevr. de douairière Lodewijk Arend van Ittersum, geboren J.S.B.A. van der Merwede, en de erfgenamen van [...] Lodewijk Arend van Ittersum hebben bewogen zich te verzetten tegen de tegen hen ingestelde regtsvordering van den heer Willem van Ittersum tot het doen van rekening en verantwoording van de nalatenschap van mevr. de douair. Van der Capellen tot Papencop enz., geboren E.J. van Ittersum. Zwolle, Tjeenk Willink 1853. Ingenaaid, origineel blauw papieren omslag, 90 pag. Mevrouw Van der Capellen-van Ittersum was in 1807 wegens verzwakte geestvermogens onder curatele gesteld. Curatoren waren Lodewijk A. en Willem van Ittersum, zonen van haar broer Fred. Alexander. Voorts haar broer Jasper Gerrit van Ittersum en haar zwager Gerrit ter Pelkwijk. Zij overleed in 1811. Lodewijk A. van Ittersum voerde het bewind, maar overleed in 1812. Willem van Ittersum eigende zich de boedel-papieren toe en daarna ontstonden allerlei onenigheden. Een rol speelden o.a.: Mej. C. Cannaarts te Kampen, de heer Sloet van Hagensdorp te Zutfen, de heer Sloet van Warmelo en de heer Methorst. Bestelnummer: C0571. € 95 Jaco Hoefnagel, N. ?

Brief van Jacob Fredrik Muller alias 's Jaco, geschreven in de onderaardsche waereld en nu aan zijne opvolgers die eerstdaags haar welverdiende straf binnen Amsterdam zullen ontfangen, toegezonden, handelende over de onlangs voorgevallene rooverijen, huysbraaken en de kunst van steelen ... waarin voorkomt eene nog nimmer beschreevene levensloop van deezen fameuzen booswigt, 's Hertogenbosch, [1773]. 32 pag., gebonden in 19de- eeuws karton. Buisman 286; Buijnsters pag. 19-22, 35-36 en 40; Naam-lyst van alle persoonen die binnen Amsterdam ... zijn ter dood gebragt (1774) pag. 23 ('s Jaco) en pag. 46-47 (de bende van 9). Zogenaamd geschreven door 's Jaco na zijn dood en gericht aan de nog levende misdadigers. De 'Brief ...' bevat een groot aantal personalia. 's Jaco vertelt geboren te zijn in het Kurlandse in 1687, en opgevoed te zijn te Hamburg. Hij heeft de naam aangenomen van zijn moeder, Charlotta Fredrica Muller. Zijn vader was een jood: Jacob. Op zesjarige leeftijd was hij met zijn bedelende moeder in Berlijn, op achtjarige leeftijd was hij met haar in Frankrijk en Spanje. Toen hij veertien jaar was overleed zijn moeder. Gedurende zes jaar werd hij in Spanje opgevoed door een Nederlandse heer 'die een groot behagen in mij vond', maar deze overleed toen 's Jaco 21 was. In 1708 reisde hij naar Italie waar hij ging bedelen. In Frankrijk en het jaar erop in Pruissen ging hij in militaire dienst maar deserteerde en trok in 1711 naar Engeland en in 1713 naar Holland. Hier begon hij weer met landloperij en het plegen van inbraken, deels alleen, deels in groepsverband. Op 12 april 1714 werd hij in Den Haag gegeselt, gebrandmerkt en tot 25 jaar tuchthuis veroordeeld. Na enkele maanden ontsnapte hij echter uit het tuchthuis en ging naar Friesland waar hij samen met Fredrik Bennekamp optrok. In het najaar van 1714 vertrokken beiden naar Amsterdam en trokken in bij Otto Grunting uit Eibergen. Daar werd opnieuw een bende gevormd die moordde en diefstallen pleegde, zowel in Amsterdam als elders. Op 8 januari 1716 werd 's Jaco in een Amsterdamse herberg gearresteerd en op 6 augustus 1718 ter dood gebracht. De meeste van zijn companen waren al eerder geradbraakt of opgehangen. Het genre van de 'Brief ...' behoort tot de 'Brieven uit het dodenrijk' dat in de 17e- en 18eeeuw populariteit genoot. Het boekje eindigt met de namen van een dieven- en roversbende die op 22 augustus 1773 in Amsterdam was opgepakt na een inbraak in het Visschers Huys of Vislust van de wed. Roeloff Turnhout te Diemen: drie broers Cosman, Jacob en Simon Gossels, Franciscus Scholts, Sebastiaan Welter, Elias Cohen, Barend Meyer, Jan Hendrik Nyhaus en Levi Moses. Verder in het boekje een berijmde samenspraak tussen Cartouche en Jaco over de schuitenvoerder Jan Sluiter of Jan Muff die het genoemde negental had verraden. De 'Brief ...' is vrij zeldzaam. Buijnsters kende één exemplaar (in de Bibbliotheek van het Prov. Gen. 's-Hertogenbosch) en één vermelding (Scheepers II 949) van een exemplaar dat spoorloos was. Het is dit laatste exemplaar dat Buisman beschreef. Inmiddels vermeldt de N.C.C. vier exemplaren. Thuijs suggereert de naam Hoefnagel als auteur. Bestelnummer: C0021. € 750 Jaco Mattheij, Th.M.M. (inl.) Uitvoerig verhaal van alle feyten en schelmstukken, gepleegd door Jacob Frederik Muller, alias Jaco. Opnieuw uitgegeven en van inleiding en commentaar voorzien door Th.M.M. Mattheij, Muiderberg, Coutinho, 1986. Ingenaaid, 61 pag., geillustreerd. Heruitgave van de derde druk uit 1734, met een uitvoerige inleiding en literatuuropgaven. Bestelnummer: C0191. €9 Jaco Maurik, Justus van Toen ik nog jong was, Amsterdam, Holkema & Warendorf 1901. Gebonden in fraaie linnen band (door Karel Verbrugge), 344 pag., geillustreerd (door Braakensiek e.a.). F. Netscher, 'Justus van Maurik', in De nieuwe gids 3 (1886) 329-353.

Mooie eerste uitgave van deze Amsterdamse herinneringen. Op pp. 84 t/m 103 het in 1886 geschreven 'Het fort van Jaco (Sjakoo)', met aardige illustraties, zowel oude foto's als tekeningen van Johan Braakensiek. Informatiebron voor Van Maurik was zogenaamd een oude schoenlapper wiens overgrootvader een tijdgenoot van 's Jaco zou zijn geweest. Het onzin-verhaal van Van Maurik zou vele malen worden herverteld. Bestelnummer: C1631. € 24 Jaco Thuijs, Frans Op zoek naar de ware Jaco. Jacob Frederik Muller (1690-1718): zijn criminele wereld, zijn berechting en de mythe na zijn dood. pp. 2-14 in Maandblad Amstelodamum 94 (2007) nr. 3. Ingenaaid, geillustreerd. Samenvatting van de dissertatie van Frans Thuijs, verdedigd op 7 maart 2007 aan de juridische faculteit van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Bestelnummer: C1192. €8 Jaco Thuijs, Frans De ware Jacob. Jacob Frederik Muller, alias Jaco (1690-1718), zijn criminele wereld, zijn berechting en zijn leven na de dood. Hilversum 2008. Ingenaaid, 443 pag., geillustreerd. Zeer uitvoerige biografie van 'de grootste schurk aller tijden'. Bestelnummer: C3147. € verkocht Jaco Wagenaar, Lodewijk Tot lering en vermaning? De attributen van de crimineel Jaco. [pp. 93-100 in Jaarboek Amstelodamum 2001]. Gebonden, 256 pag., geillustreerd. Betreft de geconfisqueerde werktuigen van Jaco: schuifladdertje, pistolen, rapier, degenstok, breekijzer en houweel, thans in het Historisch Museum. Bestelnummer: C0767. € 10 Jakubowski Olden, R. en J. Bornstein (red) Der Justizmord an Jakubowski; Herausgegeben im Auftrag der liga für Menschenrechte von Rudolf Olden und Josef Bornstein, Berlijn [1928]. Gebonden in half linnen, origineel stofomslag (ontwerp Th.Th. Heine) behouden, 64 pag., geillustreerd. Josef Jakubowski was wegens moord op zijn onecht kind te Palingen, een dorp bij Lübeck, in 1925, veroordeeld en onthoofd. Volgens de liga fur Menschenrechte ten onrechte. Jakubowski was voormalig Russisch krijgsgevangene en landarbeider. In 1928 vielen de ouders van de inmiddels ook overleden moeder van het kind door de mand en bleken de daders. Bestelnummer: C1302. € 60 Jansen, Hendrik Houten, B.A. van (uitg.) Crimineel proces tegen Hendrik Jansen, wegens moedwilligen doodslag aan zijne vrouw begaan, den 22 sten Januarij 1803 te Amsterdam te recht gesteld ... uitgegeven door mr. B.A. van Houten, lid van het committé van justitie aldaar. Amsterdam, H. Gartman 1803. Origineel karton, 224 pag. Buijnsters pag. 42; Buisman 926; Saalmink pag. 885. Hendrik Jansen, ca. 40 jaar oud, geboren te Zeddam, wonende te Amsterdam in een kelder op het eiland Wittenburg, gehuwd met Geertruy de Roo uit Schutterop in 't Graafschap Bentheim heeft met Pasen 1802 zijn vrouw vermoord en werd op 18-1-1803 veroordeeld tot

de doodstraf. Dat voltrekken van die doodstraf had nog enige voeten in de aarde omdat Jansen zich zwaar verweerde op het schavot, maar op 24 januari werd hij aan de galg gehangen. Bestelnummer: C1578. € 145 Janssen, P.A. Bergsma, E. Het ontslag van den kapitein P.A. Janssen, toegelicht door mr. E. Bergsma, lid der arrondissements-rechtbank te Leeuwarden. Leeuwarden, H. Suringar, 1871. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 40 pag. Janssen had in het Utrechtsch Dagblad van 27 april 1871 en 6 mei 1871 geschreven dat het niet juist was militairen te dwingen de r.k. godsdienstoefeningen bij te wonen als ze zelf aangaven niet r.k. te zijn: 'Het geweld aandoen van iemands godsdienstige begrippen (dat bij het Nederlandsche leger plaats heeft) is onchristelijk, onbillijk, ergo ongepermitteerd in den militairen stand en vooral geene handeling van een minister die den naam van liberaal wil dragen'. Hij werd hiervoor berispt en uiteindelijk bij K.B. van 30 september 1871 ontslagen wegens oneerbiedigheid tegenover de Minister van Oorlog. Bestelnummer: C0465. € 75 Janssen, P.A. Janssen, P.A. Open brief aan Z.E. den heer Minister van Justitie, van P.A. Janssen, oud-kapitein, geschorst directeur van het Huis van Arrest te Middelburg, Middelburg, F.B. den Boer, 1882. Ingenaaid, 10 pag. Open brief dd. Abeele 7-6-1882. Janssen was 9 jaar directeur van de gevangenis te Middelburg en aan de drank. In 1878 werd hij berispt door de inspecteur van gevangenissen Netscher, in 1881 opnieuw door diens opvolger Verschoor. Op 20 november 1881 werd hij geschorst. Tegen deze schorsing tekent hij bezwaar aan. Genoemd wordt o.a.: de 'bewaarder' Schotsman. Bestelnummer: C0466. € 60 Janze, Barbara --Pent: 'Barbara Janze', tekening met potlood van een zittende vrouw, vastgezet met een ketting om haar pols. 16x10 cm. C.E. Heinrich, Kupferstiche und Handzeichnungen IV pag. 408, nr. 3489. Samen met Johann Janze was zij een bekend Duits misdadiger. Bestelnummer: C3515. € 48 Jeffreys, George lord --De bloedige vierschaar, of een volkomene history van het leven en bedrijf van George lord Jefferies, van sijne geboorte tot desen tijd toe, waar in onder andere saken een waarachtig verhaal gegeven wordt van sijne ongehoorde wreedheden (...) behelsende een dag-verhaal van den Hertog van Monmouths expeditie beneffens de terechtstelling en verwijsinge van alle die in 't westen van Engeland in 't jaar 1685 uyt dien hoofde den dood geleden hebben (...) Amsterdam, Aart Dirksz Oossaan 1689. 4°, gebonden in vroeg 20e- eeuws half perkament, 70 pag. Knuttel 13217. Vertaling van 'The bloody assizes or a compleat history of the life of Georg lord Jefferies ...' 1689. De sarcastische opdracht aan Jefferies zelf is ondertekend: James Bent. Jeffreys (16441689) was een Engels jurist die een belangrijke rol speelde in de opstand van Monmouth tegen koning James II. Hij stierf in de Tower of London in 1689. Bestelnummer: C0289. € 225

Jezuiten-gruwelen te Thorn in Polen --[Collectie van 12 pamfletten, deels geillustreerd, betrekking hebbende op de moord op 7 december 1724 op oud-burgemeester G. Rösner en anderen te Thorn in Polen. Voorts drie originele tekeningen betr. de moord op Ds H.J.Hahn te Dresden in 1726.] 4°, gebonden in leren, met goud bestempelde, band. Knuttel 16641, '42, '45, '46, '47, '48, '49, '50, '52; de overige niet in Knuttel. De problemen in Thorn ontstonden door het feit dat Protestantse kinderen niet wilden knielen voor een processie van de Jezuiten. Deze collectie werd eerder aangeboden door antiquaar Fred. Muller in diens in 1859 verschenen catalogus 'Essai d'une bibliographie Neerlando-Russe' (nr. 343). De band bevat: 1) Getrouw en naauwkeurig verhaal van 't schrikkelijk Treurspel onlangs uytgevoert tot Thorn in Pools Pruissen door het overleg en aanstoken der Jezuiten,... Waar agter is gevoegt het tractaat van vrede den 3 May 1660 tusschen den Koning en de Republicq van Polen ten eenre en de Koning en 't Rijk van Sweeden, ter andere zijde, tot Olivia geslooten. Amsterdam, Joh. de Ruyter, 1725. Met portret, gevouwen kaart en 5 gravures. (Kn. 16642, 80, 24 pp.). 2)Omstandig verhaal van 't plunderen der Jesuite Kerk binnen de stad Thoorn, als mede de wreede sententie die daarop is gevelt,... (Amsterdam) 1725. Den twede druk veel vermeerdert. (Kn. 16641, (8), 36 pp.). 3)Wieruszewski, Petrus Casimirus: De Inwyings Predicatie van de St. Marienkerke te Thorn, Gedaan den 8 December 1724. Amsterdam, Matthys Neuman, 1725. (Kn. 16652, (8), 14 pp.). 4) Lauwerkrans, gevlogten om het hoofd der Godzalige Martelaren, door de woede der Jesuiten omgebragt binnen Thoorn, den 7den van Wintermaand, 1724. Amsterdam, Johannes van Leeuwen, (1725). (Kn. 16648, 24 pp.). 5) Aanspraak aan de Protestante Mogentheden, Tot bescherming van hunne onderdrukte Geloofsgenoten in Polen, En de ellendige Ingezetenen der Stad Thoorn. Amsterdam, Johannes van Leeuwen, (1725). (Kn. 16649, 24 pp.). 6) De Jesuiten en verdere Roomse Geestelyken, In hun eigen aard en wezen ontdekt, en ten toon gesteld op het Toornse Moordschavot. Amsterdam, Johannes van Leeuwen, (1725). (Kn. 16650, 24 pp.). 7) Uitlegging vande Plaat, genaamt: Het Toneel van 't schrikkelijk Treurspel, Uitgevoert door de Jesuiten tot Thoorn, op den 7 December 1724. Utrecht, 1725. Met 1 gevouwen gravure. (niet in Kn., (8) pp.). 8) Agt Afbeeldingen van het bloedigh Treurspel, vertoont binnen Thoorn op 7 December 1724. 8 gravures. 9) Uitgelezene Aanmerkingen over het Thornse Bloedbad of Bedenkingen over het schrikkelyke gevolgen van 't onderdrukken der Protestanten in Polen, In twee Zamenspraken verhandeld tuszen Theophilus en Philometor. Amsterdam, Johannes van Leeuwen, 1725. (niet in Kn., 16 pp.). 10) De Onschuldige Bloetdruypende Voetstappen Op de eerste aankomste van de Hr. Johann: Gottfried Rösner, gewesene hoogloflyke President Burgemeester der Stad Thorn. (Op den 7. December 1724... Onthalst,) in het Ryk der Dooden En deszelfs aanmerkelyke t'Samenspraak met Doctr. Martin Luther... Amsterdam, J. de Ruyter, 1725. (Kn. 16645, 24 pp.). 11) Nieuw Aangekomen en Noodig Vervolg Tot de in het Ryk der Dooden... Amsterdam, J. de Ruyter, 1725. (Kn. 16646, 22 pp.). 12) De Derde Afzending Van de, in het Ryk der Dooden... Amsterdam, J. de Ruyter, 1725. (Kn. 16647, 22 pp.). 13) Drie afbeeldingen vertonende het vermoorden van magister Herman Joachim Hahn, te Dresden 21 mei 1726... 2. Het lyk van Hahn. 3. De grootte van het mes, waermede Hahn doorstoken wiert. 3 originele tekeningen, waarvan 1 gevouwen. De onder 13 genoemde drie pentekeningen zijn gedateerd october, november en december 1726 en zijn gesigneerd R.A.H. wellicht R.A.H(ahn), een zoon? Ze tonen de moord op de predikant H.J. Hahn van de Kruiskerk te Dresden op 21 mei 1726 door de roomsgezinde Frans Laubler, waardoor een oproer ontstond (vergelijk Knuttel 16682).

Hierbij: B. Duhr, Jezuiten-gruwelen. Een bijdrage tot de geschiedenis der beschaving, Amsterdam 1900, met op pag. 289-301: Het bloedbad van Thorn. Bestelnummer: C1097. € 3500 Joha / van Aylva Joha, Thomas Verdeediging van Thomas Joha teegen de beschuldigingen van Sicco Douwe van Aylva, raakende het testament, codicil en nalaatenschap van deszelfs zuster Elisabeth Anna van Aylva. 2e druk, in welke de lasterlyke onwaarheden, zoo in een advertentie in de Leeuwarder Courant van 10-6-1797 als in de Nieuwjaars-Gift verspreid, worden onderzogt en wederlegt. Leeuwarden, v.d. Haak, 1798. Blanco papieren omslag, 63 pag. In 1791 maakte Elisabeth Anna van Aylva op Hania State te Holwerd haar testament. Omdat haar broer uitlandig was om politieke redenen en er voor verbeurdverklaring van zijn goederen gevreesd werd, regelde zij dat de predikant van Reysum, Thomas Joha in naam erfgenaam werd met de bedoeling dat hij de revenuen aan zijn vriend Van Aylva zou doorgeven. Op 5-2-1794 overleed zij en in 1795 kwam Van Aylva weer in het land. Deze eiste de erfenis op en weigerde de kosten die Joha gemaakt had te vergoeden. Ook het betalen van de schulden van zijn zuster weigerde hij. Genoemd worden: notaris P. Wierdsma, U.J. Huber, H. v.d. Haer, Sjeuke van Loon te Sneek etc. Bestelnummer: C2884. € 150 Jonctijs, Daniel Moerman, A.K.H. Daniel Joncktys in conflict met de kerkeraad van Dordrecht. [Papendrecht, ca. 1985]. Ingenaaid, 28 pag. Niet in N.C.C. Betreft de publicatie van Joncktys' 'Lasterlyck boecxken genaemt Hedensdaechsche Venus en Minerva', 1641. Bestelnummer: C0613. € 18 Jongh, W.M. de/ Bogaardt J.H. Prent: "Willem Marianus de Jongh, schrijver van den brandbrief aan den heer Bogaardt". Litho, gesigneerd J.H., uitgave van S.L.&Co. Borstbeeld van jongeman in uniform. 34x24 cm. Van Someren 2807. Op 25 september 1880 werd een op 23 september vermoord Haags jongetje Bogaardt gevonden in Dekkersduin. De moordenaar was de 24 jarige KNIL sergeant W.M. de Jongh die als volontair werkzaam was op het Ministerie van Kolonien. Op de avond van de 23e had hij een brief aan vader Bogaardt geschreven en een losgeld van F 75.000 gevraagd. In december 1880 werd hij veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf, later gewijzigd in 25 jaar. In 1905 kwam hij vrij en in 1919 pleegde hij zelfmoord. Bestelnummer: C3208. € 75 Jongh, W.M. de / Bogaardt Raamsdonk, A. van De moord in het Dekkersduin, pp. 85-94 in jaarboek Die Haghe 1976 en pp. 113-116 in jaarboek Die Haghe 1977. [Hierbij:] J.C. Herpel, Ere aan Musquetier, jaarboek Die Haghe 1974 pp. 75-79. 3 deeltjes, ing., geillustreerd. Betreft de moord in 1880 op Frederick Marius Bogaardt (1867-1880) in het Dekkersduin bij Den Haag. De dader was waarschijnlijk Willem Marianus de Jongh 'het monster van Den Haag', wellicht samen met eene Gerrit Kets. Degene die De Jongh bij justitie aangaf was de jonge militair Emile A. Musquetier. Een pijpekop met tekst 'Eere aan A. Musquetier' herinnert hier nog aan. Zie ook: H.A. Ett, 'Holland in rep en roer', elders in deze catalogus.

Bestelnummer: C1050.

€ 20

Jonker Fransen oorlog Alkemade, Cornelis van. Rotterdamse heldendaden onder de stadvoogdy van den jongen heer Frans van Brederode, genaamt Jonker Fransen oorlog. 2e druk. Rotterdam, Ph. Losel, 1756. Gebonden in geheel leer, (36)+387 pag., geillustreerd met een gegraveerd frontispice door F. Bleiswijck (met jaartal 1724) en een uitvouwbare plattegrond van Rotterdam. Haitsma Mulier / Van der Lem 9e; NNBW X p. 114. Cornelis van Alkemade (1654-1737) bewerkte voor deze publicatie een handschrift van Willem van der Sluis (Carasso-Kok, 408). De eerste druk dateert uit 1724. In 1756 verschenen zowel een titeluitgave van deze eerste druk, als een tweede druk, beide met het jaartal 1724 op de gegraveerde titelpagina. Frans van Brederode (1466-1490), 'Jonker Frans', hoorde tot de Hoekse partij en viel in 1488 Holland aan met een vloot schepen voorzien van kapersbrieven. Door ijsgang landde hij bij Schoonderloo en veroverde 20 november de stad Rotterdam. Vanuit deze stad werden strooptochten ondernomen met wisselend succes maar met vaak rijke buit. De Hollandse stadhouder Maximiliaan vocht terug en op 4 juni 1489 werd jonker Frans bij Streefkerk verslagen. In dezelfde maand werd Rotterdam door de stadhouder ingenomen. Een jaar later overleed Frans aan verwondingen, opgelopen tijdens gevechten bij Brouwershaven. Van Alkemade noemt Frans een 'edelmoedige held', zijn tegenstanders noemden hem een 'roervink der rebellen'. Bestelnummer: C1058. € 125 Jurgens / van Oss --Nota van de N.V. Anton Jurgens Vereenigde Fabrieken aan hare aandeelhouders, naar aanleiding van de campagne Van Oss, Nijmegen 1925. 4°, origineel gedrukt omslag, 14 pag. Brochure van de directie der N.V. tegen de gebroeders S.F. van Oss en A.M. van Oss die een campagne voerden tegen de N.V. en haar bestuurders, o.a. door een 'open brief' en met 'reusachtige' advertenties in de dagbladen. De beschuldigingen waren o.a. dat er grote verliezen waren geleden die geheim werden gehouden. Een rol speelden: de heren Bernhard van Nierop, De Marez-Oyens, Ter Meulen. Bestelnummer: C0439. € 75 Jut, H.J. Vries, B. de Regtsgeding tegen Hendrik Jacobus Jut en zijne huisvrouw Christina Goedvolk, beschuldigd van de moord gepleegd op mevrouw Van der Kouwen en hare dienstbode Helena Beeloo. 's Gravenhage, H.C. Susan CHzn., 1876. Gebonden in half linnen, 256 pag., geillustreerd met uitvouwbare plattegrond. Hendrik Jacobus Jut, 24 jaar, logementhouder, geboren in 's Gravenhage en zijn vrouw Christina Goedvolk, 28 jaar, geboren te Delft, hadden samen op 13 december 1872 mevrouw Maximiliana Theodora ten Cate, weduwe van Johannes van der Kouwen, wonende aan de Bogt van Guinea nr. 25 te 's Gravenhage en haar dienstbode Helena Beeloo, vermoord. Daarna hebben zij kostbaarheden en effecten gestolen. De zaak maakte veel ophef en de naam Jut als moordenaar kreeg grote bekendheid (vergelijk 'De kop van Jut'). Bij het proces speelden o.a. een rol: echtpaar van Vleuten-ten Cate uit de Bazarstraat, Jeanne L.E. van Heusden-Bischof, mej. de Bock, hr. W.K.F. Zwierzina, de koopvrouw Mietje Slap, de dienstbode Maartje Schrevel, Hendrik Pieter Dat, Jannigje Hermina Wijdom, koetsier Pieter Alkemade, Cornelia Bal, vrouw van Petrus J. de Bruin, dienstbode Cato Jut, Jan Roelfs, Johannes C.H. Jenk, Allegonda M. van der Lee, vrouw van Willem van Loon, etc. Bestelnummer: C0746. € 125 Jut, H.J.

--Terechtzitting in de zaak van Hendrik Jacobus Jut en Christina Goedvolk, Amsterdam, F.W. Vislaake [1876]. 8 pag., als gepubliceerd, zonder omslag. Volksdrukwerkje met de tekst en een beschrijving van de zitting van 27 april 1876 van het Haagse Gerechtshof. De uitspraak van 6 mei 1876 wordt in enkele regels aan het slot vermeld. Bestelnummer: C0083. € 40 Jut, H.J. --Men vergist zich niet. Dit is het originele lied van de terechtstelling van Jut en vrouw. Amsterdam, F.W. Vislaake, [1876]. 4 pag., als gepubliceerd, zonder omslag. Volksdrukwerkje met de tekst van een lied van 9 coupletten (elk 8 regels), gedrukt op 2 pag. Onder couplet 4 staan de letters A.H.B.H. De andere 2 pag. bevatten het lied 'De magt van het goud'. Bestelnummer: C0084. € 20 Jut, H.J. Fabricius, Johan De kop van Jut, 's Gravenhage 1970. Gebonden, 205 pag. Roman, waarin Johan Fabricius een vrije bewerking geeft van de dramatische gebeurtenissen uit 1872. Bestelnummer: C0593. € 15 Kamp, S. --Onschuldig veroordeeld! Tot een gevangenisstraf! z. pl., [1910]. 8 pag., origineel bedrukt papieren omslag. De huzaar S. Kamp werd in oktober 1909 van Roermond naar Nijmegen (2e- reg. 4e- exc.) overgeplaatst, samen met korporaal Ramakers, een 'man die aan spoken en tooveren geloofde'. De verhouding met deze korporaal was slecht en werd slechter, met als uiteindelijk gevolg dat Kamp door de krijgsraad werd veroordeeld tot 3 maanden militaire detentie en 9 maanden gevangenisstraf. Andere genoemden: Wieldershoven te Valkenburg, Van der Loo, Waggelder te Heerlen, wachtmr. Schoutese te Roermond, luit. De Jonge van Ellemeet, mr. F.A. van Engen, Den Otter te Os, Pepels te Stein e.a. Bestelnummer: C0085. € 35 Kanaar, Antoni Kanaar, Antoni en Marinus Iets ter nagedachtenis, of nagelatene schriften betreffende het leven en sterven van Antoni Kanaar, den 25 Juny 1821 met den dood gestraft te Middelburg in Zeeland, gedeeltelijk door hem zelven beschreven en, op begeerte van onderscheidene vrienden, in het licht gegeven door deszelfs vader Marinus Kanaar. Middelburg, J. Moens, 1821. 40 pag., zonder omslag. Knuttel 25044 Curieus bundeltje van een autobiografische levensgeschiedenis, de afscheidstoespraak van de veroordeelde aan zijn stad- en landgenoten op de dag van zijn terechtstelling, enkele brieven aan ouders, vrienden en (be)wakers, een brief van zijn oom Wd. Kanaar uit Hulst, drie gedichten van A. Kanaar geschreven in de gevangenis, twee gedichten van vader M. Kanaar en een voor- en nawoord van de laatste. Antoni Kanaar was geboren te Middelburg op 21-9-1790. Vanaf juli 1811 was hij gedurende bijna vier jaar kust-kanonnier te Vlissingen en daarna vijf jaar in 's Koningsdienst als remplacant. Hij overleefde de slag bij Waterloo en werd in 1819 uit 's Konings dienst

ontslagen. In 1820 trad hij opnieuw in militaire dienst, maar nu, zo schrijft hij, leidde hij een ontuchtig en losbandig leven en pleegde echtbreuk. Op 25 januari 1821 pleegde hij een moord en op 11 april werd de doodstraf uitgesproken. Door de spoedige voltrekking van het vonnis was hij verhinderd de teksten zelf uit te geven, maar zijn vader,die - zo valt te lezen - literaire aspiraties had, bezorgde de teksten van zijn zoon. Hij hoopt in de toekomst nog meer stukjes van zijn zoon en van hem door de druk verkrijgbaar te maken. De NCC vermeldt echter geen verdere publicaties van hem. Bestelnummer: C0079. € 195 Karel de Goede Brugge, Galbert van The murder of Charles the Good, count of Flanders, by Galbert of Bruges. Translated with an introduction and notes by James Bruce Ross. Revised edition, New York, 1967. Ingenaaid, 16+348 pag. Karel de Goede (1080/86-1127) of Karel van Denemarken was van 1119 tot 1127 graaf van Vlaanderen. In 1127 werd hij te Brugge vermoord. Een en ander is gedetaillerd beschreven in het dagboek van zijn secretaris Galbert van Brugge. Bestelnummer: C3131. €8 Karel I --Prent: 'Het droevich schou-tonneel van de wreede doot en onthoofdinge van den groot machtigen koningh Carel Stuart (...) 10 February 1649', anonieme gravure met zes scenes: de onthoofding voor het paleis in Whitehall, de koning op zijn doodsbed (met portret van hem, van Fairfax en Cromwell en aan beide zijden de vorsten van Europa), de afzetting van Karel I, Karel I schrijvend aan zijn memoriael, het lezen van de sententie en het ontvangen van het H. Avondmaal. Uitgave F. van Beusekom. 42x51 cm. Muller, Hist. 1968 ('zeer zeldzaam'). Bestelnummer: C3621. € 395 Karel I Karel I Eikon basilike. Konincklick memoriael, waer in het innerlijck gemoet van sijne H. majesteyt Carolus Stuart, koninck van Engelandt (...) afgebeeldt wordt. In sijne gevanckenis en lijdsaemheyt, bij hem selver in 't Engelsch beschreven en in Nederduytsch vertaelt. Amsterdam, z.n., 1649 'by-gevoegt 't gene in de voorgaende druck uytgelaten was'. Geheel perkament, (2)+130 pag., watervlekkig. Knuttel 6351. Gebonden met: Vermeerdert Engelandts memoriael, tot eeuwige gedachtenis, verhalende de proceduren, declaratien, beschuldigingen, defencien, vonnissen, laetste woorden en executien van de vice-roy van Yrlant, onthalst den 22-5-1641; de bisschop van Cantelbury, onthalst den 10-1-1645; den koningh van Engelandt (...) onthalst den 30-1-1649. Na de copyen van Londen. Amsterdam, J. Hartgers [colophon: A.H. Roest], 1669, 88 pag. (Knuttel 6321). Het tweede werk geillustreerd met portretten van Thomas Wentwordt, Willian Laud, Carolus Stuart (door S. Savery), Thomas Fairfax en een gravure van de onthoofding van Karel I te Whitehall. Bestelnummer: C2390. € 495 Karel I Muddiman, J.G. Trial of King Charles the first, Edinburgh/Londen [1928]. Gebonden in linnen band, 282 pag., geillustreerd. Uitvoerige bschrijving van het proces en de executie van Karel I in 1649. Bestelnummer: C1317. € 15

Keijser / Van Sijpesteijn Keijser, T.M. Open brief aan jhr. C.A. van Sijpesteijn, lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal. Leeuwarden, L. Schierbeek, 1872. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 15 pag. Keijser was 1e- luitenant adj. der infanterie en kwam op voor majoor Gisser, die in een affaire was gewikkeld met kapitein Janssen. Van Sijpesteijn wordt verweten zich, zonder de tegenpartij gehoord te hebben, achter Janssen te hebben geschaard. Ook genoemd: majoor Tergau. Bestelnummer: C0663. € 75 Kemp, F.A. van der --Procedures in de zaak van mr. Pieter Marcus, hoofd-officier der stad Leijden en promotor van 's lands universiteit aldaar, op en tegen Francois-Adriaan van der Kemp, geimmatriculeerd lidmaat van deselve universiteit, over het doen of laaten drukken van den Lierzang aan de [...] heeren F.J.J. Eisinga, S.H. Roorda van Eisinga, H. Buma, F.B. Aebinga van Humalda, Regn. Liv. Andringa de Kempenaer, Joannes Wielinga, C.L. van Beijma, protesteerende leden in de raad van Friesland, tegens de resolutie van den 1 Sept. 1779 voor de bepaalde convoijen. Door E.H.J. te Leijden bij L. Herdingh 1780. Leiden, L. Herdingh 1782. Papieren omslag, 42+236+(3) pag. NNBW VIII pag. 953. Francois Adriaan van der Kemp (1752-1829) was een omstreden Leids doopsgezind predikant en agitator, die zich ook sterk met de politiek van zijn dagen bemoeide. In het geschil over het beperkt en onbeperkt convooi koos hij partij voor het tweede. Hij schreef daar over in zijn 'Verzameling van stukken tot de Vereenigde Nederlanden betrekkelijk, door Junius Brutus secundus Friso' (Leiden 1780). In hetzelfde jaar 1780 verscheen bij zijn gewone uitgever Herdingh de 'Lierzang' tot verheerlijking van protesterenden in Friesland tegen het beperkt convooi. De 'Lierzang' verscheen onder zijn gebruikelijke naamletters E.H.J. maar was niet door Van der Kemp maar door Pieter Vreede geschreven. Toen de promotor van de universiteit tegen de drukker optrad over de Lierzang, aanvaardde Van der Kemp terwille van zijn vriend en gemeentelid Herdingh de verantwoordelijkheid en doorstond een proces dat van 1 mei 1780 tot 28 januari 1782 duurde, maar dat met vrijspraak eindigde. Daar de Lierzang slechts een voorwendsel was geweest en de ergenis vooral door de 'Verzameling' van Junius Brutus secundus Friso was gewekt had het proces zich tenslotte toch niet tot de verkeerde gericht. In deze bundel alle stukken betreffende dit proces, eindigende met de vrijspraak op 28-1-1782. Bestelnummer: C1219. € 150 Kemp, F.A. van der Regt, Justus de Het schandelyk gedrag door mr. Pieter Markus als hoofd-officier der stad Leyden (...) gehouden tegens (...) F.A. van der Kemp (...) en L. Herding (...) in een briev van een vriend aan zijn vriend. 's Hage, K. Hofman, 1782. Origineel bedrukt omslag, 23 pag. Knuttel 20278. Bestelnummer: C1724. € 60 Kemper, J.H. --IJsselijke moord, gepleegd aan de Ringsloot, tusschen de Oetewalerweg en Zeeburg, nabij Amsterdam, in de morgen van 20 Julij 1854, Amsterdam, F.G.L. Holst, [1854]. 8 pag., met illustratie in houtsnede. Volksboekje over de moord op de vrouw en kinderen van de groenboer Prikwinkel [ook Preckwinkel], wonende aan de Ringsloot onder Nieuwer Amstel, gepleegd door Johann

Heinrich Kämper of Kemper, 22 jaar, arbeider in de Haarlemmermeerpolder, gevlucht naar Londen en aldaar gepakt door bemiddeling van de consul-generaal May. Bestelnummer: C0188. € verkocht Kemper, J.H. --Moord aan den Ringdijk. Zaak van Johann Heinrich Kemper, geboren te Borgloh in Hanover, laatst wonende in den Haarlemmermeerpolder bij Halfweg. Acte van beschuldiging. [Amsterdam, drukkerij Algemeen Handelsblad] [1854]. Plano, 2 pag., geillustreerd met plattegrond van de woning van Preckwinkel. In de acte de toedracht van de moord: Op 20 juli 1854 werd de zwangere vrouw van de warmoezier H.F. Preckwinkel, geboren Petronella Ariensen, wonende aan de Oetewalerweg bij de Ringsloot, gemeente Nieuwer Amstel, vermoord gevonden, evenals 2 van haar drie kinderen: de 8 jarige Anna M.L. en de 3 jarige Anna M.E. Getuigen: de dienstbode Cornelia Grootenboer, de knechts Chris Teijler, I. Overman en P. Appel, de buurman S.B. Fidanqui (kastelein in De Warme Hand), vrouw L. van Dijk, wed. J.F. Wakker, vrouw G.J. van Doorn, vrouw van H.J. Wiegand en vrouw B. Boelhouwer, wed. J. Elsman. Hein Kemper, vroeger werkzaam voor Preckwinkel, wonende in een keet in de Haarlemmermeerpolder bleek de dader, met als oogmerk diefstal van geld en kostbaarheden. Hij vertrok via Den Helder naar Londen, met het doel om naar New York te reizen, maar werd in Londen gepakt en naar Nederland teruggebracht. Getuigen: C. Klaverland, A. Libert, tapper Bierman, J.A. Wuystee, Blanket, G. van Kleef, J.R. Sachtleben, J.G. Weglage, D. Tewisser, H. Boven. Bestelnummer: C0749. € 275 Kemper, J.H. --Het zware regt of de justitie voltrokken aan J.H. Kemper, op woensdag 22 November 1854 binnen de stad Amsterdam. Amsterdam, F.G.L. Holst [1854]. 4 pag., zonder omslag als verschenen. Enkele scheuren. Geillustreerd met houtsnede van ophanging. Volksdrukwerk. Bevat o.a. een 'Treurlied van den berouwhebbenden moordenaar'. Bestelnummer: C0311. € 75 Kemper, J.H. Eeghen, I.H. van Moord of doodslag? De laatste openbare terechtstelling te Amsterdam 1854, pp. 120-144 in Jaarboek Amstelodamum 56 (1965), geill. Gehele jaarboek, 208 pag., ingenaaid. Zeer uitvoerig artikel over Johan Heinrich Kemper, op 22 november 1854 geexecuteerd. Bestelnummer: C3046. € 15 Kemper, J.H. Ver Huell, A. Prent: 'Johann Heinrich Kemper voor zijne regters, 5 October 1854. Bid dat ge niet in verzoeking valt. Natuurdrift-opvoeding'. Portretlitho van een jonge man met hoofd naar beneden en gesloten ogen. Uitgave van J.H. Gebhard & Co., Amsterdam, 1854. 38x27 cm. V. Someren 2857; Asmodee 1854. Bervoets, VerHuell, pag 115-116. Asmodee suggereert een versje bij deze prent, in de trant van Jacob van Lennep: 'Hier zit ge Johan Heinrich Kämper de moordenaar, Die werd gegrepen toen hij dacht te wezen buiten gevaar, De Engelschen bragten den moordenaar, die men hier had laten loopen, En mag de justitie wel de Engelschen bedanken, dat zij hem nu zal mogen opknoopen'. In de prentenwinkel van Van Gogh hing het portret van Kemper naast dat van koning Willem III, waarbij Asmodee suggereert dat de laatste wellicht gratie kan verlenen. Tevens deed het Asmodee denken aan het lijk van Eykema, gouverneur van de prins van Oranje, dat op niet opgeloste wijze uit het paleis van de prins op het Plein te 's Gravenhage was gevoerd.

Bestelnummer: C3536.

€ 45

Kemper, J.H. Ver Huell, A. Prent: "Hein Kemper van de gevangenis naar het Hof en vice versa", getinte litho door Alexander Ver Huell [1854]. 24x34 cm., gesigneerd met pen r. o. "A. Ver Huell". Muller 7220; Gouda Quint 92. Gezicht op de Prinsengracht te Amsterdam waar Kemper, door een menigte volks begeleid, tussen agenten, infanterie en kurassiers weggevoerd wordt. Bestelnummer: C3624. € 225 Kessels, Maria Schilders, Ed. Moordhoek. De reconstructie van de moord op Maria Kessels in een katholieke kerk, Tilburg - 1900. Tilburg, Gianotten, 1988. Ingenaaid, 223 pag., geillustreerd. De elfjarige Maria Kessels werd op 24 augustus 1900 vermoord gevonden in een Tilburgse kerk. Verdacht werden August Mutsaers, een 26 jarige verver uit Tilburg, en de koster van de RK kerk, Van Isterdaal, doch deze worden later vrijgesproken. Schilders probeert in dit boek de werkelijke daders aan te wijzen: de pastoor van de kerk George van Zinnicq Bergmann als verkrachter en de koster Johannes van Isterdaal als moordenaar. De katholieke gemeenschap ging, volgens auteur Schilders, boven gerechtigheid. In 2011 deelde een nicht van Marietje, de 71 jarige Godelieve Kessels, mee dat pastoor Van Zinnicq Bergmann de moordenaar was. ( Vgl. haar boek uit dat jaar "De moord op Marietje Kessels - Waarom de ouders moesten zwijgen" ). Bestelnummer: C0203. € 20 Ketterij Erbstösser, Martin Ketzer im Mittelalter, Leipzig 1984. Gebonden, 235 pag., geillustreerd, met stofomslag. Bestelnummer: C1528. € 38 Ketterij Moore, R.I. Ketters, heksen en andere zondebokken. Vervolging als middel tot macht 950-1250. Baarn 1988. Ingenaaid, 158 pag. Over vervolgde groepen in middeleeuws Europa: behalve ketters en heksen ook joden, melaatsen, homoseksuelen en prostituées. Bestelnummer: C1561. €9 Ketterij Vries, Theun de Ketters. Veertien eeuwen ketterij, volksbeweging en kettergericht. Amsterdam, 1983. Gebonden, 699 pag., geillustreerd, met stofomslag. Bestelnummer: C2803. € 16 Keyser, Abr. --Sententie van den Hove van Hollandt ende West-Vrieslandt jegens Abraham Keyser, gepronuncieert den tweeden Mey, anno 1670. 's Gravenhage, J. Scheltus 1670. 4°, zonder omslag, (8) pag. Knuttel 9831.

Keyser, geboren en wonende in Den Haag, was van 1662 tot 1668 klerk van de resident Aitzema, later onder-klerk van Friesland bij de Staten Generaal. Dit laatste ambt had hij gekocht van Scheltinga voor F2800. Scheltinga, Louis Verneulje en nu ook Keyser hebben Aitzema voorzien van geheime informatie. Ook de klerken Gerard Heyns, nu te Harlingen wonende en Jan Pesser en de Friese gedeputeerde Bootsma gaven geheime informatie door aan Aitzema. Keyser werd 'meyneedigh ende infaem' verklaard, gestraft met het zwaard over het hoofd en eeuwig verbannen uit Holland en West-Vriesland. In deze sententie veel informatie over het gedrag van Aitzema. Bestelnummer: C0451. € 125 Kicherer, J.J. Gilquin, J.H. Het regtsgeding van den heer Johannes Jacobus Kicherer, ontslagen kapitein bij de schutterij van Amsterdam, in eersten aanleg voor den schuttersraad aldaar en in appel voor het kollegie van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland gehouden, door mr. J.H. Gilquin, advocaat te Amsterdam. Amsterdam, C.G. van der Post, 1850. Ingenaaid, papieren omslag, 26 pag. Kicherer had op 7 mei 1850 geweigerd een bevel van een meerdere uit te voeren. Deze meerdere was de kolonel der schutterij J. Staats Boonen. De schuttersraad veroordeelde Kicherer op 4 juni met wegzending uit de schutterij. Hij ging daartegen in beroep. Een bemiddelingspoging van Thorbecke als minister van binnenlandse zaken mislukte. In hoger beroep werd het vonnis gewijzigd in een geldboete van F15,- en geen wegzending. De schuttersraad weigerde erkenning van dit vonnis. Bij K.B. werd Kicherer daarop oneervol ontslagen. Bestelnummer: C0664. € 40 Kicherer, J.J. Gilquin, J.H. Hulde van de onder-officieren en korporaals van het 1e- bataillon der dienstdoende schutterij van Amsterdam aan hunnen oud-kapitein J.J. Kicherer, bij Kon. Besluit van 4 October 1850 ontslagen. Amsterdam, C.G. van der Post, 1850. Ingenaaid, origineel papieren omslag, 14 pag. Brochure, geschreven door J.H. Gilquin. Op 24 oktober 1850 had het bataljon hulde gebracht aan Kicherer en het besluit tot oneervol ontslag grievend denoemd. Bestelnummer: C0666. € 60 Kicherer, J.J. Gilquin, J.H. Antikritiek aan mr. C.H. Perk (...) in de zaak van den ontslagen kapitein J.J. Kicherer door mr. J.H. Gilquin. Amsterdam, C.G. v.d. Post, 1850. Ingenaaid, origineel papieren omslag, 24 pag. Bestelnummer: C0665. € 20 Kicherer, J.J. Perk, C.H. Critische aanteekeningen op de brochures van mr. J.H. Gilquin betrekkelijk het regtsgeding van den kapitein J.J. Kicherer. Amsterdam, J. Noordendorp 1850. Ingenaaid, papieren omslag, 24 pag. Commentaar op de brochure van Gilquin door C.H. Perk, auditeur-militair bij de schuttersraad te Amsterdam. Genoemd worden o.a.: majoor Kramp, kapitein Bormeester. Bestelnummer: C0662. € 40 Kleef, Willem --Onderzoek der verdediging van Jan Baptist Brikkenaar, Roomsch priester en pastoor te Ouddorp bij Alkmaar. Franeker, 1741.

4°, 15 pag., zonder omslag. Bestelnummer: C2499.

€ 60

Kleef, Willem --Brief aan den zeer eerw. heere Jan Baptist Brikkenaar, Roomsch priester te Ouddorp, over een schendig papier [= De vermomde wolf in het schaapsvel] onlangs tegen zijne eerw. in 't licht gegeven. z. pl., d.d. 3-1-1741. 4°, 8 pag., zonder omslag. Bestelnummer: C2503. € 45 Kleef, Willem --Oogzalve voor de Roomsch Katholyke gemeente van Alkmaar. Leuven, P. Overbeek, 1741. (3) pag., zonder omslag. Niet in NCC. Bestelnummer: C2504. € 75 Kleef, Willem --Tegengif op het lasterlyk Nieuw Jaars gedigt, spotgewys opgedragen aan den opregten herder der Roomsche gemeente t'Alkmaar. Brussel, Tserstevens, 1740. plano, 1 blad. Knuttel 17154. Bestelnummer: C2505. € 60 Kleef, Willem --Brief aan den zeer eerwaardigen heere Petrus Siby, Roomsch priester te Schagen. d.d. Amsterdam, 14-2-1741, z. pl., [1741]. 4°, 8 pag., zonder omslag. Bestelnummer: C2508. € 60 Kleef, Willem --De hekelingen van des hekelaars hekelaar Jan Grofstrot (...) over den hekel gehaald door de schimme van Jan van Gijzen. Letterdam, G.J. Roskam, [1741]. 24 pag., zonder omslag. Knuttel 17153. Bestelnummer: C2512. € 60 Kleef, Willem Amici, Jeremias De kragt van Jonas Leekman vertoont. Antwerpen, Jouret, 1741. 4°, 38 pag., zonder omslag. Niet in NCC. Bestelnummer: C2495. € 60 Kleef, Willem Anticlevianus, Justus Fyne neusdoek voor den Alkmaarschen huilebalk. z. pl., 1741. 4°, 8 pag., zonder omslag. Niet in STCN; niet in NCC. Bestelnummer: C2500. € 80 Kleef, Willem

Blydentoon, M. Alkmaars dubbelt ontzet, blydelyk geviert den 8-10-1741, t.g.v. de eerste verjaaringe dat de eerw. heer Willem Kleef, met de staatsie in de St. Jacobsstraat binnen Alkmaar begunstigt is geworden. 2e druk, Alkmaar, [1741]. 4°, 8 pag. Bestelnummer: C2509. € 60 Kleef, Willem Brikkenaar, J.B. Verdediging van Jan Baptist Brikkenaar, R. priester te Ouddorp , dd Ouddorp 23-12-1740. Alkmaar, v. Hoolwerf, [1740]; met: Tweede verdediging van Jan Baptist Brikkenaar, R. priester te Ouddorp, d.d. Ouddorp 1-3-1741. Alkmaar, v. Beyeren, [1741]. Folio, (3)+(3) pag., zonder omslag. Bestelnummer: C2498. € 75 Kleef, Willem Facionoris Detestator De geestige en zin-ryke val van Heli ontzwagtelt en (...) opgeheldert in een treurklagt over het inkruipen van den wolf in de schaapskooi. Amsterdam, J. v. Soest, 1740. 4°, 8 pag. Niet in NCC. Bestelnummer: C2510. € 60 Kleef, Willem Grofstrot, Jan Brief op rym geschreven aan den maker van een gedicht genaamt De vermomde wolf in 't schaapsvel ontdekt enz. Brussel, Aegidius Jacobs, 1741. 16 pag., zonder omslag. Niet in NCC. Bestelnummer: C2511. € 75 Kleef, Willem Increpant, Nathan Tweede ernstige nieuwjaarswensch opgedragen aan den zeer vermaarden heere Willem Kleef, priester te Alkmaar. z. pl., [ca. 1741]. 4°, 8 pag., zonder omslag. Bestelnummer: C2502. € 40 Kleef, Willem Isengrimmius Hollander Nieuw-jaar-wensch aan den eerwaarden heer Petrus Siby, Roomsch priester en pastoor te Schagen. Amsterdam, 1-1-1741. 4°, (2)+6 pag., zonder omslag. Niet in STCN; niet in NCC. Bestelnummer: C2507. € 90 Kleef, Willem Leekman, Jonas Volkome berigt der Alkmaarsche kerkzaake voorgevallen in den jaare 1740, waar in het faamroovend boekje genaamt 'Onderzoek der verdediging en eenige andere geschriften wederlegt' en de eer van eenige eerwaardige en deftige mannen wordt verdeedigt. Gent, 1741. 4°, (8)+184 pag., zonder band. NNBW II pag. 680; C.W. Bruinvis, De statie van St. Matthias, pp. 190-219 in Bijdr. Bisdom Haarlem 21 (1896); NCC: 1 ex. Over de aanstelling van Willem Kleef (Alkmaar 1713 - Marseille na 1756) tot R.K. priester te Alkmaar ontstond in 1740 grote beroering. Tussen 1740 en 1742 verschenen tientallen grote

en kleine geschriften van bedaarde tot vinnige inhoud over deze kwestie. In het hier aangeboden 'Volkome berigt' wordt e.e.a. uitvoerig verhaald. Bestelnummer: C2494. € 150 Kleef, Willem Pylades / Orestes Pylades aan zynen getrouwen vriend Orestes. z. pl., 19-1-1742; Antwoort van Orestes aan zynen getrouwen vriend Pylades. z. pl., 8-2-1742; Wederantwoordt van Pylades aan zynen getrouwen vriend Orestes. z. pl., 12-3-1742; Tweede antwoordt van Orestes aan zynen getrouwen vried Pylades. z. pl., 10-4-1742. 4°, 3+3+4+4 pag. Zonder omslag. Twee van de 4 brochures niet in NCC. Bestelnummer: C2496. € 75 Kleef, Willem Schryver, A. Ontdekte briefwiszeling tusschen den heer en meester Gerrardus Bernardus Heymenbergh, doctoor in beide rechten en Jacobus Over, geweezenen boekdrukker te Alkmaar, nu drukker te Purmerend. Met eenige aanmerkingen (...) door Antonius Schryver. z. pl., voor den auteur, 1742. 4°, 40 pag., zonder omslag. Knutel 17356. Bestelnummer: C2497. € 80 Kleef, Willem Trans, J. Brief van den drukker aan de autheurs van Kleefs verdedigschriften. z. pl., z. j. 4°, 4 pag., zonder omslag. Niet in STCN; niet in NCC. Bestelnummer: C2501. € 75 Kleef, Willem Vrind van den overledenen, Oprecht Treur-gezang op het smertelyk afsterven van den zeer eerwaarden vader Jacobus le Roy, van de order der predik-heeren, in den heere ontslaapen op den 6 van Lentemaand 1741 te Alkmaar. z. pl., [1741]. Plano, 1 blad. Niet in STCN; niet in NCC. Bestelnummer: C2506. € 125 Klijssen, Wil Klijssen, Wil Op de punt van een naald. De bekeerde zondaar bestaat niet, Amsterdam, Ned. Keurboekerij, 1968. Ingenaaid, 192 pag., met portret en andere afbeeldingen op voor- en achterplat. Autobiografie van een 'jongen van de vlakte'. Volgens achterzijde titelpagina: 'authentiek verhaal. Namen die in het boek voorkomen zijn gefingeerd'. Vele verhalen over gevangenissen, prostitué's, etc. Bestelnummer: C1723. € 20 Kniphof, Claes Gouw, J.L. van der Claes Kniphof, kaperkapitein van Christiaan II in 1525 voor de Hollandse kust. pp. 34-120 in Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap, 67 (1949), geillustreerd. Ingenaaid, 360 pag. Op basis van stukken uit de Charterkamer van Holland.

Bestelnummer: C1361.

€ 30

Knol, Roelof, te Uffelte --In den namiddag van 27 October j.l. is uit de woning van Roelof Knol, van beroep arbeider, te Uffelte, gemeente Havelte, gestolen: [...], Assen, 30 October 1846, De officier van Justitie voornoemd, Van Koetsveld van Ankeren. Folio, 1 blad. Lijst van gestolen goederen: kleding, geld, sieraden, e.d., en verzoek tot opsporing van deze goederen en verdachte bezitters. Bestelnummer: C1257. € 50 Knuvelder, Engelbartus Kersten, A. Souteneur en slager. Het pooiersleven van Engelbertus Knuvelder. pp. 96-99 in Genealogie jrg. 14 (2008). Ingenaaid, geillustreerd. Engelbertus Knuvelder (1851 - ...) was bordeelhouder, slager, ruziezoeker, huistiran, vechtersbaas en zwerver. Van de darmen van geslacht vee maakte hij condooms. Hij kwam geregeld met de politie in aanraking. Bestelnummer: C1950. €9 Kocken, W.H.C. Kocken, W.H.C. Open brief aan de leden van het Provinciaal Geregtshof te 's Hertogenbosch bij gelegenheid der regterlijke verkooping mijner roerende goederen. Rotterdam, R.C. Hugge, [1875]. Ingenaaid, oorspronkelijk bedrukt papieren omslag, 15 pag. De Bie en Loosjes, Biogr. Woordenboek V pag. 77-79. W.C.H. Kocken (1847-1882) was N.H. predikant te Moerdijk. Wegens moeilijkheden tussen hem en een deel van zijn gemeente werd hij op 11-12-1872 in zijn ambt geschorst, maar hij bleef preken. De zaak sleepte zich nog enkele jaren voort, o.a. voor de rechtbank te Breda en voor het Hof te Den Bosch. Kocken is echter voor zijn gemeente blijven preken, ondanks zijn schorsing. Bestelnummer: C1135. € 24 Kohlbrugge, H.F. Kofoed, A.; H.J. Scholte; C.F. Albrecht; Fred. Fiebig; H.A. Leur jr.; J. Bosch Inlichting aan de leden der Herstelde Evangelisch-Luthersche gemeente nopens het voorgevallene met derzelver proponent den eerw. heer H.F. Kohlbrügge. Amsterdam, 1827. Gebonden in halflinnen, 44 pag. Biogr. lexicon Ned. protestantisme II pag. 284-288. H.F. Kohlbrügge (1803-1875) werd in 1826 Luthers proponent en hulpprediker te Amsterdam. Zijn preken bevielen de notabelen uit de gemeente niet, maar Kohlbrügge zocht het conflict en diende bezwaar in tegen een preek van de luherse predikant D.R. Uckermann. Het consislorie eiste herroeping van Kohlbrügges woorden. Deze weigerde dat en werd op 19 juli 1827 afgezet. De gemeente bleef achter in beroering en verdeeldheid. Bestelnummer: C0974. € 125 Kohlbrugge, H.F. Kohlbrügge, H.F. Het lidmaatschap bij de Hervormde Gemeente hier te lande mij willekeurig belet. Vooraf gaat mijne afzetting als Luthers proponent. Echte bescheiden. Amsterdam, J.H. den Ouden, 1833. Origineel karton, 20+166 pag., iets watervlekkig. Biogr. lexicon Ned protestantisme II pag. 284. Hermann Friedrich Kohlbrügge (1803-1875) was in 1827 afgezet als proponent en hulpprediker bij de lutherse gemeente, na een conflict met de notabelen over zijn preken.

Daarna promoveerde hij met lof in de theologische faculteit te Utrecht. Maar het prov. kerkbestuur van Utrecht weigerde hem zonder opgave van redenen tot de belijdenis des geloofs toe te laten. Men achtte Kohlbrügge kennelijk te veel een onruststoker. Later zou hij een bekend predikant in het Duitse Elberfeld worden. Bestelnummer: C1259. € 125 Kohlgartner / Van Wassenaer --Deductie gedaan maken ende de [...] gecommitteerde raden van de Staten van Holland [...] overgegeeven uit den naam ende van weegens Gerard Johan Kohlgartner, winkelier in den Hage [...] op ende jegens Frederik Hendrik baron van Wassenaar [...] als bailluw van den Hage [met:] Dictum van de sententie ... dd. 8-11-1762, [1762]. Folio, 64+2 pag. Betreft de impost op graan, meel, turf, kolen, etc. vervoerd van Den Haag naar Scheveningen of vice-versa. Er lag een sententie van Gecommitteerde Raden van 4/15-9-1761. Bestelnummer: C1206. € 95 Kolthek j., Harm Kolthek jr., Harm De opruier. Verdedigingsrede voor de 4de- Kamer van de Amsterdamsche Rechtbank op 20 October 1910, z. pl. [1910]. Ingenaaid, 40 pag. Biogr. woordenboek socialisme en arb. beweging, I, pag. 60-61. Kolthek (1872-1946) was een der voormannen van het vrije socialisme en sedert 1907 landelijk secretaris van het Nationaal Arbeids-Secretariaat. In 1910 stond hij terecht voor 'het aansporen van verovering van de staat met wapenen', dit naar aanleiding van de Amsterdamse bouwstaking. Voor de rechtbank voerde hij zelf zijn verdediging maar halverwege werd hem door de president Meinesz het zwijgen opgelegd. Hij deelde toen mee zijn tekst die niet uitgesproken mocht worden te zullen publiceren. Bestelnummer: C1023. € 20 Koning, Dirk Koning, Dirk De geschiedenis van een dienstweigeraar. Lotgevallen uit kazerne en gevangenis. Amsterdam, De roode bibliotheek, [ca. 1910]. Ingenaaid, 48 pag., geillustreerd met portret van Koning en op omslag en in de tekst een afbeelding van het cel-interieur van Koning. Niet in NCC-online. Dirk Koning was geboren in februari 1888 en werd op jonge leeftijd huisschilder. In 1907 moest hij te Alkmaar loten voor militaire dienst en werd in 1908 (hij werkte toen te Purmerend) opgeroepen en stelde zich op als dienstweigeraar. Het Hoog Militair Gerechtshof veroordeelde hem tot vier maanden celstraf, ingaande 20-10-1909. Uitvoerig beschrijft hij zijn verblijf in de Casuariestraat te Den Haag, te Scheveningen, te Arnhem, te Utrecht en tot slot in de strafgevangenis te Rotterdam. Bestelnummer: C1646. € 75 Koning, Harmanus Koning, Harmanus / M.J. Dekker De ongelukkige levensbeschryving van een Amsterdammer [...] door hem zelfs beschreven, voor de eerste maal verschenen in 1775 bij Harmanus Koning. Bewerkt en ingeleid door Marius J. Dekker, Amsterdam, H.J. Paris, 1965. 240 pag., gebonden, geillustreerd. Jeroen Salman, 'Zijn marsie en zijn stok, aanschouwer sta wat stil', Ontmoetingen met rondtrekkende boekverkopers, Leiden 2006, pp. 13-19. Spannend levensverhaal van een 18de- eeuwer die de zelfkant van de samenleving goed kende. Al jong kwam hij met prostitutie in aanraking, leefde onder bedelaars, werd vice-

hospes in een speelhuis, oud roest verkoper, pandjeshuishouder, etc. Hij vertelt over kroeglopen in de Jordaan, over erotische 'fuifjes' in de Jodenhoek en deelt gesprekken mee van Oostinjevaarders en de obscure praktijken van de zielverkopers. Koning (ca. 1735 - ca. 1803) was zoon van een varensman, boekverkoper te Amsterdam, uitgever van de verboden 'Noordhollandse Courant' en van de Diemer- of Watergraafsmeersche Courant' waaraan Jan Verlem o.a. meewerkte. Het oorspronkelijke boekje is uiterst zeldzaam, de STCN en NCC geven slechts een exemplaar. In 1801 zat Hermanus Koning gevangen in dezelfde cel als mr. Ph. Verbrugge, die tevergeefs om een betere behandeling voor Koning verzocht (zie bij Verbrugge). Bestelnummer: C0138. € 24 Koning, Harmanus Jongenelen, Ton Gehaat bij vriend en vijand. De patriotse drukker Harmanus Koning. pp. 25-47 in Mededelingen Jacob Campo Weyerman 28 (2005) nr. 1. Bestelnummer: C1983. €8 Koster, Elias Schaaf, J.H. van der Proeve van een geregtelijk geneeskundig onderzoek betreffende de vraag in hoe verre dronkenschap, aanleiding gevende tot de misdaad van moord, in de toerekening van straf in aanmerking komt, inzonderheid wanneer dezelve tot monomanie overslaat of daarmede in verband staat? Mitsgaders in hoe verre deze laatste zielsgesteldheid, of beide te zamen, als punten van defensie, tot vrijspraak al of niet in judicio criminali kunnen dienen? [...] Waar achter, bij wijze van bijlage, gevoegd zijn eenige aanteekeningen met betrekking tot den schedel van Elias Koster, vervat in eene missive van den hoogleeraar W. Vrolik aan den schrijver. Amsterdam, M. Schooneveld en zoon, 1838. Gebonden in origineel karton. 7+178 pag. Met opdracht van de auteur in handschrift aan de leden van de 2e kamer der Staten Generaal. Jacobus Hendrik van der Schaaff (1767-1852) was raadsheer in het Hof waar de zaak diende van de 31 jarige weversknecht Elias (Elie) Koster te Hilversum. Deze werkte al tien jaar voor de wever Cornelis van der Heyden, kwam op 5 december 1836 dronken thuis en vermoordde zijn 62 jarige vader Willem Koster die al in bed lag. In huis waren ook zijn moeder, zuster Marretje Koster en de broers Tijmen, Jan, Barend en Hendrik Koster. Genoemd worden voorts de zuster Klaasje Koster, gehuwd met Jan Diepgrond, broer Gerrit Koster, schoonzoon Gerrit Hogenbirk, Willem en Grietje Hogenbirk, nachtwacht Gerrit van Wijk, gerechtsdienaar Pieter de Nooy, de artsen List en Amesz, Jaap en Daatje Pel, Hein Brouwer, Willem van Putten etc. Er worden vergelijkingen getrokken met andere rechtzaken: Harmen Alfkens (1798), Hendrik de Liefde contra Barend van Dijk (1837), J.H. de Hes (1822) en Joh. Lorié (1833). Vrolik verklaarde dat de schedel van Koster een 'dierlyk karakter' had, waarschijnlijk verband houdende met 'dierlyke gevoelloosheid en aanleg tot kwaadaardigheid'. Een gratieverzoek voor Koster werd afgewezen. Bestelnummer: C0880. € 150 Kramp, L.W. --Vrymoedige en onpartydige gedagten wegens het voorgevallenen in de wisselvallige en dangereuze zaak van mr. Lucas Willem Kramp, waarin onpartydig geredeneerd werd over alle beswarenisse die tot 's mans lasten gespargeert en in 't ligt gekomen zyn. Amsterdam, Jan Bastiaans, [ca. 1764-66]. Zonder omslag, 8 pag. Niet in NCC, STCN, Knuttel. Mr. Lucas Willem Kramp was commies van 's lands Magazijn en timmerwerf te Amsterdam en werd als zodanig ontslagen door de equipagemeester Willem Sautyn omdat hij kritiek had geuit op Sautyn en op de scheepstimmermansbaas John May. Na het ontslag schreef Kramp een verdedigingsschrift 'Voorloper eener wettelyke verantwoording ...'. 's Gravenhage, P. v.

Oss, 1764. Kersteman behandelde deze zaak in zijn 'Boekzaal der heeren en dames'. De hier aangeboden brochure, waarin o.a. over Kramps, Zeemans Nagtkeyker, wordt gesproken lijkt niet bekend te zijn in de literatuur en wordt bibliografisch niet vermeld. Bestelnummer: C2137. € 175 Krankzinnigheid --Voor gek gehouden. Geschiedenis van de krankzinnigheid in Nederland [catalogus bij tentoonstelling in Haarlem en Gouda 1982/83]. Ingenaaid, 32 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2192. €8 Krankzinnigheid --Spiegels van zotten en zottinnen of vrolyke afbeeldingen der menschelyke gebreken, vertoont in fraaije kunstplaatjes door toepasselyke verzen opgehelderd. Eerste spiegel. Rotterdam, J. Thompson, [1790]. Gebonden bij een incompleet exemplaar van Nic. Cornel en Hendrik Wyt's (...) Rotterdamschen almanach op 't jaar ons heeren Jesu Christi 1791 (...) als mede de maans op- en ondergang (...) door Meyndert van Dam. Amsterdam, erfgen. wed. C. Stichter, [1790]. Groen perkamenten bandje met tekst 'Admiraliteyt H.V.D.E.H.' (= Zeeland). 12°, (12) pag. Geillustreerd met 4 houtsneden, gesigneerd Lubeek en een houtsnede van 2 zotten op titelpagina. Voorts een kaartje van Zeeland. De plaatjes en beschrijvingen betreffen: een dronken zot, een kijfachtige zottin, een lafhartige zot en een hondenzottin. Bestelnummer: C2835. € 425 Krankzinnigheid Allegaert, P.; e.a. (red.) Met recht en rede. Waanzin tussen wet en kabinet. Gent, Museum Guislain, 1997. Ingenaaid, 131 pag., geillustreerd. Diverse opstellen over de zenuwarts Jozef Guislain en de geschiedenis van de psychiatrie. Bestelnummer: C2828. € 15 Krankzinnigheid Beek, H.H. Waanzin in de middeleeuwen. Beeld van de gestoorde en bemoeienis met de zieke. Nijkerk, 1969. Gebonden, 327 pag., geillustreerd, met stofomslag. Over geesteszieken in de middeleeuwen: vallende ziekte, hondsdolheid, waanzin, duiveluitdrijving, narren, dolhuizen etc. Bestelnummer: C1499. € 18 Krankzinnigheid [Bemmelen, J.M. van, (red)] Misdadigheid en wangedrag in verband met het verschijnsel zwakzinnigheid. Lezingen gehouden voor het Leidsche Criminologische Instituut 1938-1939, 's Gravenhage 1939. Ing., 135 pag. Bestelnummer: C1509. € 24 Krankzinnigheid Brinkgreve, Clara / Joost Vijselaar / e.a. Voor gek gehouden. Geschiedenis van de krankzinnigenzorg in Nederland [publicatie bij tentoonstelling in Haarlem en Gouda 1982/83]. Ingenaaid, 88 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2193. € 12

Krankzinnigheid Chijs, S.A. van der Geschiedenis van Dordrecht's krankzinnighuis. Dordrecht, 1886. Ingenaaid, 173 pag. Geillustreerd met 2 uitslaande plattegronden. De auteur was geneesheer in het krankzinnigengesticht te Zutphen en daarvoor te Dordrecht. Hij behandelt de geschiedenis van het Dordtse huis van 1759 tot 1853. Bestelnummer: C2567. € 48 Krankzinnigheid Chijs, S.A. van der Geschiedenis van Dordrecht's krankzinnighuis. Dordrecht, v.d. Hoeven, 1886. Ingenaaid met behoud van oorspronkelijk voorplat, 173 pag., geillustreerd met uitslaande plattegrond. Bestelnummer: C3032. € 40 Krankzinnigheid Elout, C.K. In Meerenberg, [twee artikelen uit ..., 1897]. Fotokopie in band. Gebonden, pp. 158-177 en 193-212. Geillustreerd met tekening van H.M. Krabbé. Mooi exemplaar. Bestelnummer: C2195. € 15 Krankzinnigheid Feith, C.J. en J.L.C. Schroeder van der Kolk. Geschiedkundig overzicht der verbeteringen in de laatste jaren daargesteld in de verpleging van krankzinnigen in Nederland en toelichtende opmerkingen nopens de daarbij gevoegde statistieke tabellen betrekkelijk de bevolking in de gestichten voor krankzinnigen aldaar in de jaren 1844, 1845 en 1846. Aan [...] den minister van Binnenlandsche zaken ingediend. 's Gravenhage 1848. Ingenaaid, 54+(46) pag. Feith en Schroeder van der Kolk waren inspecteurs van de krankzinnigengestichten in ons land. Dit betrof openbare gestichten te Den Bosch, Zutphen, Nijmegen, 's Gravenhage, Rotterdam, Delft, Dordrecht, Amsterdam (buiten gasthuis en Israelitisch gesticht ), Haarlem (Buiten gasthuis), Utrecht, Deventer en Maastricht en de particuliere gestichten te Den Bosch (Rippens), Boekel (mannenklooster), Delft (Bombled), Beverwijk (Husing), Rhoden (Coopman) en Grubbenvorst (vrouwenklooster). Bestelnummer: C0956. € 35 Krankzinnigheid Gerdes, E. Meerenberg en de krankzinnigen. Sneek, J.J. Wiarda, 1876, herdruk Apeldoorn 1971. Gebonden, (16)+8+424 pag. Geillustreerd, met stofomslag. Inleiding van H.F. van der Schaar over Gerdes en Meerenberg. Gerdes geeft in dit boek een uitvoerig verslag van zijn bezoeken aan het gesticht, en doet mededelingen ontleend aan vraaggesprekken met patienten en personeel. Bestelnummer: C2191. € 15 Krankzinnigheid Gerdes, E. Meerenberg en de krankzinnigen. Sneek, Wiarda, 1876. Ingenaaid, 424 pag. Geillustreerd met 3 houtgravures van exterieur en interieur van het gesticht bij Santpoort. Bestelnummer: C2904. € 95 Krankzinnigheid

Grant-Smith, Rachel The experiences of an asylum patient, with an introduction and notes by M. Lomax. London, 1922. Gebonden, met stofomslag, 190 pag. De schrijfster had in 1900 een depressie, na het overlijden van haar echtgenoot, en werd opgenomen in een bekend krankzinnigen gesticht. Pas na 12 jaar kon zij hier weer uit gaan en over die 12 jaar handelt dit boek. Bestelnummer: C2837. € 175 Krankzinnigheid Hall, M.C. van Meer-en-Berg, en het aldaar op den avond van zondag 9 Maart 1851 gevierde feest. Amsterdam, v. Hulst, 1851. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 12 pag. Gedicht over een concertavond voor ca. 80 lijders van het gesticht. Bij de uitvoerenden waren ook drie lijders: 'De dwazen juichen, spelen, zingen, vereend in 't zelfde broederkoor!'. Bestelnummer: C2190. € 35 Krankzinnigheid Hoogvliet, W. Beschouwingen over het plan tot oprigting van een Nederlandsch Genootschap tot ondersteuning van behoeftige krankzinnigen en van herstelden die uit een gesticht ontslagen doch onverzorgd zijn. Leiden, 1860. Origineel bedrukte kartonnen band, (4)+96 pag. Hoogvliet was commissaris van politie te Leiden. Bestelnummer: C2844. € 35 Krankzinnigheid Lis, Catharina en Hugo Soly Te gek om los te lopen? Collocatie in de 18de- eeuw, z. pl., Brepols, 1990. 254 pag., ingenaaid, geillustreerd. Gedwongen opnamen in psychiatrische inrichtingen te Antwerpen en Brugge. Bestelnummer: C0064. € 15 Krankzinnigheid Pameijer, J.H.; e.a. Een eeuw krankzinnigenverpleging. Gedenkboek t.g.v. het honderdjarig bestaan van het Provinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort (voorheen Meerenberg). Santpoort, 1949. Gebonden, 303 pag. Geillustreerd. Bestelnummer: C2896. € 28 Krankzinnigheid Reitsma, J.M. Over misdadige krankzinnigen en hunne verpleging. Baarn, 1914, [reeks Uit zenuw- en zieleleven III 6]. Ingenaaid, 47 pag. De auteur was geneesheer bij het krankzinnigengesticht te Medemblik. Bestelnummer: C0968. € 10 Krankzinnigheid Stuten-te Gempt, J. Mijne ervaringen in het krankzinnigengesticht te 's-Gravenhage, Slijkeinde No. 2, door Johanna te Gempt, weduwe van den weledgestr. heer Arnold Anthonie Azweer Stuten, in leven oud-rijksontvanger. 's Gravenhage, J. Hoekstra, 1892 [op Franse titel 'zoo laat?']. 53 pag., origineel bedrukt papieren omslag. Jaarboek Die Hage, 1903, pag. 76-78.

Johanna Stuten-te Gempt werd op 8 september 1889 opgenomen in het krankzinnigengesticht te Den Haag. Tot 26 oktober 1890 bleef zij daar; daarna werd er een bewindvoerder over haar benoemd. In deze brochure vertelt zij hoe vreselijk de toestanden waren: gebouw slecht, bestuur vriendelijk doch aan leiband van directeur. Eerste geneesheer Reeling Brouwer weet niets over krankzinnigheid, directeur Krab, opzichteres mej. Kerlen en personeel (o.a. Marie Vening) allen even erg. Haar zoon is ambtenaar op het departement van Financiën, zij heeft een zuster, mevr. Van Heemskerck te Haarlem. De brochure, twee jaar na haar ontslag verschenen, gaf veel beroering. De regenten traden af, de directur en diens vrouw verlieten het gesticht, evenals het grootste deel van het personeel. De behandeling van de patienten werd daarna op een nieuwe leest geschoeid. Bestelnummer: C0149. € 90 Krankzinnigheid Stuten - te Gempt, J. Anderer ervaringen in het krankzinnigengsticht te 's Gravenhage. Verklaringen en mededelingen gedaan door oud-patienten, familieleden van oud-patienten, oudgeëmployeerden en anderen, aan de schrijfster van 'Mijne ervaringen' enz. [Bijlage bij de door mij uitgegeven brochure ' Mijne ervaringen in het krankzinnigengesticht te 's Gravenhage']. 's Gravenhage, J. te Gempt, 1892. 23 pag., origineel bedrukt papieren omslag. Het 'maart 1892' gedateerde voorwoord bericht dat er al meer dan 4000 exemplaren en een 'bedrieglijken nadruk' waren verkocht van 'Mijne ervaringen ...'. Zij publiceert nu een aantal bij haar binnengekomen nadere berichten, de meeste anoniem, maar ook een enkele met naam: Marie Schaap, Marie Vening, mevr. N... - Rittershausen. Bestelnummer: C0150. € 75 Krankzinnigheid Twuyver, P. van Meerenberg 150 jaar. Meer dan een gesticht. Een historie in foto's. Haarlem, 2000. Oblong, 80 pag. Geillustreerd. Bestelnummer: C2915. €9 Krankzinnigheid Vermeer, Gerrit Het Dolhuis in Amsterdam en het tomen van de razernij, pp. 3-18 van afl. 5 van jaargang 94 (2007) van Maandblad Amstelodamum, geillustreerd. Bestelnummer: C1355. €9 Krankzinnigheid Vijselaar, Joost Gesticht in de duinen. De geschiedenis van de provinciale psychiatrische ziekenhuizen van Noord-Holland van 1849-1994. Hilversum, 1997. Gebonden, 317 pag., geillustreerd. Betreft: Santpoort, Duin en Bosch en Medemblik. Bestelnummer: C2194. € 12 Krankzinnigheid Vijselaar, Joost Krankzinnigen gesticht. Psychiatrische inrichtingen in Nederland 1880-1910. Haarlem, 1982. 182 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2189. €9 Krankzinnigheid Zuring, J. Het gezinsleven van schizophrenen. een bijdrage tot de sociologie van schizophrenen. Amsterdam, 1946.

Ingenaaid, 140+(1) pag. Bestelnummer: C2991.

€9

Krock, gezusters Krock, Johannes, e.a. Kort onderzoek of aanmerkingen over twee vonnissen op den 1. April des jaars 1750 door de magistraat der stad Nimwegen tegens Barbara en Clementia Krock geweezen, ter zaake van zeker bedrog dat men voor gaf dat zij gepleegt hadden. Waar bij gevoegt is de abolitie brief door ... den heere prince van Oranje ... aan Barbara Krock (zijnde Clementia Krock kort te vooren overleden) verleent, en de verdere documenten die zaake specteerende, Amsterdam, z. n. 1751. 4°, (4)+24 pag., zonder omslag. Knuttel 18300 De zusters Barbara (47 jaar, schrijfster op de boelhuizen te Nijmegen) en Clementia Krock (ca. 40 jaar, huisvrouw van J. Tobias Kroeg of Croeg, leerbereider te Nijmegen) hadden bedrog gelpeegd en Gods naam misbruikt. Het bedrog bestond daarin dat Clementia zittend op een waterpot 'makende verscheide contorsien met haar lichaam en schreeuwende over het lijden van ondragelijke pijnen', net deed of zij galsteentjes loosde, terwijl zij kiezelstenen in de pot gelegd had. De apotheker Repelius en de artsen Cramer en Morees waren hierbij tegenwoordig. Zij deed dit om haar zuster die 'aan 't graveel' leed te laten zien dat die stenen geloosd konden worden, waardoor zij hoopte dat haar zuster haar niet zou verlaten. Zij toonde verschillende mensen de 37 kiezelstenen en verklaarde onder aanroeping van God dat zij de waarheid sprak. Beiden werden door de magistraat van Nijmegen veroordeeld tot eeuwige verbanning en Barbara ook tot 10 jaar tuchthuis en openbare tentoonstelling in de stad op een kar met een lap op de borst waarop de steentjes bevestigd werden. De zwangere Clementia overleed tijden het proces, Barbara kreeg op voorspraak van haar te Amsterdam wonende broer abolitie van de stadhouder. In dit zeldzame pamflet de lezing van de broer, de twee vonnissen, het verzoek tot abolitie, het rapport van de magistraat van Nijmegen hierop en de abolitie zelf. Bestelnummer: C0116. € 150 Kruseman, J.D. Kruseman, J.D. Beschouwingen en ophelderingen van de door Z.E. J.C. Baud, ex-minister van kolonien, uitgegeven brochure getiteld 'Het ontslag van J.D. Kruseman als directeur-generaal van Financien in Nederlands Indie nader toegelicht'. 's Gravenhage, Belinfante, 1848. Gebonden, 8+103+(1) pag. Mooi exemplaar. Bestelnummer: C2518. € 60 Kuiper / Hout Lipman, S.P. Verdediging van den weleerwaarden heer Theodorus Kuiper, R.K. pastoor te Medemblik enz., in de teregtzitting van de arrondissements-regtbank te Hoorn, van den 5 december 1839. 2e druk, Amsterdam, A. Zweesaardt, 1839. Ingenaaid, 8+56 pag., zonder omslag. De Amsterdamse advocaat Lipman verdedigde de priester Theodorus Kuiper en diens huishoudster Mietje Groot die geweigerd hadden te getuigen in een rechtszaak tegen Cornelis Hout, de jonge, omdat zij tot geheimhouding zouden zijn verplicht. De zaak lijkt betrekking te hebben op het ontvluchten van haar ouderlijk huis door mejuffrouw Pont, die ook met zelfmoordplannen rondliep. Kuiper werd vrijgesproken, Mietje Groot wordt gegeijzeld tot zij de waarheid zal hebben verteld. Bestelnummer: C0238. € 75 Kumpel, Jan Willem Kumpel, J.W. e.a.

Recueil van stukken. Alle andere en verdere verdeediging van mr. Jan Willem Kumpel. Voorgaande. Leiden, K. Delfos en Zn., 1790. Origineel blauw papieren omslag, 14+72 pag. Knuttel 21964; NNBW I pag. 1254-1256. Mr. Jan Willem Kumpel, zich noemende 'Campbell genaamd Kumpel' (1757-1826) was een Oranjegezind avonturier. Hij was aan lager wal geraakt en had enige tijd in Engeland gevangen gezeten. In 1803 viel hij in handen van de gescheiden vrouw van Bilderdijk, wier slaaf hij werd naar eigen zeggen. In 1808 liet zij hem in de gevangenis opsluiten, waarin hij 13 jaar verbleef. Het hier aangeboden 'Recueil' bevat de stukken over pogingen van Kumpel om in 1789 en 1790 de gunst van de Prins van Oranje te herwinnen. Hij deed dit echter d.m.v. dreigementen dat hij anders geheimen zou verklappen, iets dat de Oranjepartij groot nadeel zou berokkenen. Door dit request werd de breuk met het hof onherstelbaar. Bestelnummer: C2041. € 125 Kumpel, Jan Willem Sterck, J.F.M. Vrouwe Bilderdijk (Odilde) en mr. Jan Willem Kumpel. [Overdruk Amsterdamsch Jaarboekje 1896?]. Origineel papier omslag, 21 pag., geillustreerd. Kumpel werd in 1808 in gijzeling genomen, door toedoen van de vrouw van Bilderdijk. Hij zou in 1826 in het werkhuis overlijden. Bestelnummer: C0560. €9 Kumpel, Jan Willem Fruin, R. Mevrouw Bilderdijk-Woesthoven en haar slachtoffer, [overdruk De Gids 1897, nr. 3]. Ingenaaid, origineel blanco omslag, 29 pag. Bestelnummer: C0568. € 18 Kumpel, Jan Willem Biema, E. van Iets naders over mr. J.W. Kumpel in de gijzeling. pp. 236-247, in De Navorscher 54 (1904). Fotokopie. Bestelnummer: C1308. €5 Kunst / Hofstede / Volckers Kunst, G.H. Het regt van den burger beschermd tegen knevelarij en slinksche praktijken. Een boek tot heil van vorst en volk, Schiedam, G.H. Kunst, 1848. Bedrukt kartonnen omslag, 7+94 pag. Knuttel 28618 Kunst, een Schiedams koopman, was ten prooi gevallen aan 'knevelarijen, afpersingen en chicanes van advocaten en praktizijns'. Hij stelt in dit geschrift een aantal verbeteringen rond processen voor: pro deo rechtshulp; een memorie van daadzaken inleveren die rechters gelezen moeten hebben als er geprocedeerd wordt; afschaffing der procureurs; advocaten pas toelaten als hun kennis is bewezen; voormalige advocaten niet tot rechter benoemen; straffen voor rechters die onrechtvaardige vonnissen uitspreken; mogelijkheid tot hoger beroep tegen advocaten en rechters; art. 370 en 371 van de wet op de drukpers afschaffen; oprichting van een krant waarin onrechtvaardige daden gepubliceerd worden. Zijn ideën sproten voort uit een zaak tegen J. Hofstede te Nootdorp (1846) met z.i. foute rollen van de Haagse advocaten Metman, Van der Linden, De Pinto en David Leon. Een tweede zaak voerde Kunst tegen W. Volckers te Woerden en daarin speelde de Leidse advocaat Olivier een slechte rol. Bestelnummer: C1800. € 125 Kuyper, A.

Dieren, E. van Kleine Nederlanders!, Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1910. 4°, origineel bedrukt omslag, 40 pag. Biografisch Wdbk. v. Nederland deel VI, pag.92-95. Brochure betreffende de 'lintjeszaak' van Abraham Kuyper: het eventuele verband tussen een lintje voor de consul generaal van Griekenland, Lehman en de gelden die deze familie in de kas van de Antirevolutionaire partij stortte. De arts E. van Dieren trekt van leer tegen Troelstra en de redaktie van het Handelsblad in de persoon van de heer Boissevain. Aanstichters van de rel rond het lintje waren de advocaat mr. P. Tideman en dr. Wiedeman uit Beverwijk. Evart van Dieren (1861-1940) was een veelschrijver en querulant die tientallen boeken en brochures op zijn naam heeft, waarin hij allerlei modernismen bestreed. Bestelnummer: C0438. € 40 Kuyper, A. Polak, Ed. Het lintje. De feiten der Kuyper-zaak. Amsterdam, Brochurehandel der SDAP, 1910. Zonder omslag, 52 pag. N.a.v. een opmerking van mr. P. Tideman uit Bloemendaal dat Abraham Kuyper F 11.000 ontvangen zou hebben toen hij minister-president was, van de Amsterdammers Rudolph Lehmann en diens broer E.A. Lehmann voor het toekennen van een ridderorde. Een rol speelden mej. Mathilde Westmeijer te Amsterdam en W. van Dieren Bijvoet, kleerbleker te Bloemendaal. Bestelnummer: C2764. € 40 Kuypers, Gerard Honert T.H.zn, J. v.d. / B.J.Bongard Aenmerkingen op het werkjen door Do Gerardus Kuipers uitgegeeven, met dit opschrift: Getrouw verhael en apologie of verdediging der zaeken voorgevallen in de gemeente te Nieuwkerk op de Veluwe, waerby gevoegd is een verhael van eenige geleerde en onbesproke menschen die zig, eenige dagen, te Nieuwkerk opgehouden en de zaken aldaer nauwkeurig onderzogt hebben. Amsterdam, A. Wor, 1750. 4°, gebonden in later half perkament, (2)+139 pag. Knuttel 18276; De Bie/Loosjes V pag. 416-432. Gerard Kuypers (1722-1798) werd in 1749 predikant te Nijkerk, waar hij vele bekeringen bewerkstelligde, bekeringen die vergezeld gingen van veel beroeringen in de kerk en in de bekeerde personen: stuiptrekkingen, schreeuwen, etc. Een en ander staat bekend als de Nijkerkse beweging. Ook elders in het land verspreidde zich deze dweperijen en ongeregeldheden, waarna de overheid een waarschuwing liet uitgaan aan Kuypers. Een groot aantal pamfletten beschreef de gebeurtenissen te Nijkerk. Kuypers verdedigde zich in zijn 'Getrouw verhaal' (1750). Van den Honert reageerde hiertegen in de hier aangeboden anonieme 'Aenmerkingen ...'. De opsteller van het 'verhael van geleerde menschen' was ds. B.J. Bongard van Hoorn. Bestelnummer: C1056. € 425 La Chapelle Vinkeles, R. Prent: 'Moord te La Chapelle door de jagers der slag-boomen op den 24sten van Louwmaand 1791', gravure door R. Vinkeles en D. Vrijdag 1798, naar J. Bulthuis. 21x25 cm. Bestelnummer: C2680. € 30 Laan, Adriaan van der ---

Kort vertoogh van de redenen ende motiven die eerst den burgemeesteren der stadt Leyden, als mede hooft-ingelanden van Rijnlant (...) bewogen hebben om (...) te procederen tegens den heer Adriaen van der Laen, rentmeester van Rijnlandt. [Leiden], 1668. 4°, gebonden in modern linnen, (2)+68+(ca. 200) pag. Van der Laan had als rentmeester van het Hoogheemraadschap Rijnland gefingeerde onkosten gedeclareerd en ook op andere manieren zich verrijkt. Zeer uitvoerig rapport met vele data en namen over de jaren 1661-1668. Bestelnummer: C3036. € 150 Lafarge-Cappelle, Maria Fuhri, K. (red) Nieuwe en belangrijke bijdrage tot de geschiedenis der lijfstraffelijke regtspleging, of verslag van het vermaarde regtsgeding gevoerd in zake mevrouw Lafarge geb. Maria Cappelle, te Tulle in Frankrijk. Naar echte bescheiden opgemaakt. 's Gravenhage, K. Fuhri, 1840. 344 pag., gebonden, met gelithografeerd portret van Maria Cappelle door I.D. Steuerwald. Zeer uitvoerig verslag van de rechtzittingen, getuigenverklaringen etc. Marie Fortunée Cappelle, 24 jaar oud, was in augustus 1839 gehuwd met Karel Joseph Pouch Lafarge, grondeigenaar en bezitter van ijzergieterijen te Glandier (Corrèze, Fr.). Hij bleek schulden te hebben en zij bleek in 1836 te zijn veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf wegens juwelen diefstal. Direct na het huwelijk wilde zij echtscheiding, maar besloot daarna dat het beter was haar man te vergiftigen en zijn erfenis te verkrijgen. In 1839 en januari 1840 mengde zij arsenicum in zijn eten en drinken en op 14 januari 1840 overleed hij. Er volgde een proces waarbij zij veroordeeld werd tot eeuwige dwangarbeid. Er werd cassatie aangevraagd, maar het boek werd gedrukt voordat de uitspraak daarvan bekend was. Bestelnummer: C0100. € 75 Landloperij --Extract Resolutien Staten van Holland d.d. 18-3-1769 [ betr. verbod tot venten van glas, kannen en aardewerk op het platteland]. Folio, 6 pag. Op verzoek van de gilden van glas-, kannen en aardewerk verkopers te Amsterdam en Rotterdam verbod om in Holland en West-Friesland glaazen, kruiken, kannen, Keulse en andere potten of ander aardewerk te verkopen. Bestelnummer: C3189. € 35 Landloperij Brusse, M.J. Landlooperij. Zwerftocht van een dagblad-schrijver onder stroopers en schooiers, Rotterdam, W.L. en J. Brusse 1906. Gebonden, 412 pag., geillustreerd met een originele kopergravure door prof. P. Dupont. Omslag eveneens van P. Dupont. Band beschadigd, inhoud en gravure goed. De Rotterdamse journalist M.J. Brusse (1873-1941) maakte samen met een vriend een tocht door ons land als landloper. Brusse deed daarvan tijdens de tocht verslag in de rubriek 'Onder de menschen' in de NRC. Na afloop van de tocht verscheen het boek 'Landlooperij' met de fraaie gravure van Dupont van twee landlopers, ieder met stok en hun bezit op de rug. Bestelnummer: C0929. € 20 Landloperij Brusse, M.J. Landlooperij. Zwerftocht van een dagbladschrijver onder stroopers en schooiers, 4e- druk, Rotterdam 1910. Gebonden, 273 pag. Zonder de gravure (die alleen in de eerste druk is opgenomen). Bestelnummer: C0930. €8 Landloperij

Brusse, M.J. Het rosse leven en sterven van de Zandstraat (de Rotterdamsche 'polder' gesloopt). Met tal van historische afbeeldingen uit deze internationaal vermaarde nachtbuurt, haar bevolking en wat de sloopers ervan hebben gemaakt. Rotterdam, 1912. Ingenaaid, 111 pag., geillustreerd. Bijgebonden: Fondslijst April 1912, 24 pag. Eerste druk. Fraaie foto's. Bestelnummer: C2238. € 18 Landloperij Goudswaard, Jos. Uit 't leven van een leurder. Amsterdam 1915. Gebonden, 68 pag., geillustreerd. Buijnsters, Gesch. v. h. Ned. antiquariaat, pag. 103 en 419; dezelfde, De Parelduiker (2007). Jos. Goudswaard (1870-1959 ) was geboren te Baarn. Van 1895 tot 1915 trok hij voor eigen rekening in het Vlaamse land rond om dure kunstboeken aan de man te brengen. Over zijn niet al te vrolijke belevenissen daar handelt dit boek. Het boek is geillustreerd met een afbeelding van zijn exlibris: 't verkoopbaar boek heeft Gouds waard. Na 1915 was hij te Baarn werkzaam als genealoog. Bestelnummer: C0979. € 40 Landloperij Graevestein van Heyst, Derk Het venten van geschriften op den openbaren weg als strafbaar feit beschouwd. Zutphen, W.J. Thieme, 1894 [dissertatie]. Ingenaaid, 77+(4) pag., rugje los. In een arrest van de Hoge Raad dd. 7-11-1892 werd een bepaling van het Haagse gemeentebestuur uit 1890 waarbij het zonder vergunning venten met drukwerk was verboden, vernietigd: 'Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren'. Bestelnummer: C1676. € 75 Landloperij Hiddingh, W.F. Landlooperij, Groningen 1894 [juridische dissertatie]. Gebonden, 70 pag., goud op snee. Fraai exemplaar. Stelling 1: Landlooperij behoorde niet onder de strafbare feiten opgenomen te zijn. Bestelnummer: C1530. € 60 Landloperij Huberts, Veronica R.A.D. De Amsterdamse venters, een sociografische monografie. Amsterdam 1940 [dissertatie]. Ingenaaid, 186 pag., geillustreerd. Een van de eerste studies over het beroep van straatventer, gebaseerd op een enquete onder 3376 venters te Amsterdam, gehouden in 1938. Op pp. 142-150 gegevens over criminaliteit onder venters. 12,5% van alle veroordelingen in Amsterdam betreffen venters, een zeer hoog percentage in vergelijking met andere beroepsgroepen. Ook het percentage recidivisten bleek uitzonderlijk hoog. Bestelnummer: C1136. € 28 Landloperij Pisuisse J.L. en Max Blokzijl Avonturen als straatmuzikant. 3e druk, Amsterdam, 1908. Ingenaaid, 201 pag., Geillustreerd met tekeningen van L. Raemaekers en Jan Feith. Oorspronkelijk verschenen in het Algemeen Handelsblad en als boek in 1907. Bestelnummer: C2222. €9

Landloperij Soeters, Hans De Kaap. Het woelige leven op het Rotterdamse schiereiland [Katendrecht]. Rotterdam, [1982]. Ingenaaid, 127 pag., geillustreerd. N.a.v. het sluiten van het laatste bordeel op Katendrecht. Bestelnummer: C2336. € 15 Landloperij Visscher, ds. J.A. Schooier waar ga jij naar toe? 3e druk, Nijkerk, [194.]. Gebonden, met stofomslag, 191 pag., geillustreerd. Verhalen over landlopers, met veel passages in volkstaal, geschreven door de predikant Johannes Antonie Visscher (1876-1943). De eerste druk verscheen in 1939. Bestelnummer: C0984. €8 Landloperij, bedelarij --Ordre en reglement over d'anstellinge van roo-roeden in de Ommelanden. Groningen 1716. 4°, zonder omslag, (8) pag. Betreft een regeling uitgevaardigd door de Staten van Groningen en Ommelanden dd. 15 mei 1716 tot de aanstelling van 'roode-roeden' in 35 met name genoemde 'carspelen' van de Groninger Ommelanden. De roo-roeden ontvingen 150 gulden tractement per jaar. Hun taak was het wegjagen van vreemde bedelaars, zelf als deze 'gebreckelyk' waren. Als ze 'sterke bedelaars of stropers' konden oppakken en afleveren aan het provinciale 'tugthuis' kregen ze nog eens een rijksdaalder per overgeleverde bedelaar. Veerlieden werd voorts verboden bedelaars naar Delfzijl te vervoeren. Niemand in de Ommelanden mocht aan een bedelaar een slaapplaats aanbieden. Rode roede staat voor de roede van justitie, figuurlijk dus voor gerechtsdienaar. Bestelnummer: C1063. € 75 Landloperij, bedelarij --Ordonnantie van de bedelarye. Waer in begrepen is hoe se haer hebben te dragen die in de voorsz. faculteyt begeeren te studeeren. Mitsgaders een reglement om de meeste aelmoessen te bekomen. Leiden Burgersdyk & Niermans, 1942. Gebonden in half perkament, (20) pag., met houtsnede van bedelaar op titelpagina. Facsimile herdruk van een katerntje uit de 'Oprechten nieuwen almanach'. Utrecht, 1756, met een satire op het bedelen. Bestelnummer: C1529. € 15 Landloperij, bedelarij --Publicatie van het Departementaal-Bestuur van Gelderland tot weering van bedelaars, vagabonden en landloopers ten platten lande, gearrestterd den 4-10-1802, Arnhem, Van Goor, [1802]. 4°, zonder omslag, 12 pag. Uitgevaardigd 4-10-1802. Verbod op rondzwerven van landlopers, vagebonden en bedelaars. Dit geldt ook voor goochelaars, vreemde kantedraagsters, kousekramers en bedelaars voorzien van passen. Scharenslijpers, zwavelstokkramers, kelellappers e.d. dienen een acte van permissie te kunnen tonen en mogen niet in 'troupen' rondgaan. Ingezetenen mogen geen landlopers herbergen of goederen van hen kopen, etc. Bestelnummer: C1785. € 48 Landloperij, bedelarij ---

Publicatie van De Gedeputeerde Staten van Stadt Groningen ende Ommelanden, dd. 17-21736 tegen 'eene menigte van vagebonden, landlopers en bedelaren' die zich in de provincie bevinden en daar diefstallen en inbraken plegen. 1 blad, plano. Inbraken worden gestraft met de dood. Inwoners die na zonsondergang personen betrappen op 'huijsbraak' mogen deze, ook al zijn ze ongewapend, afweren, ook al worden deze inbrekers daarbij gewond of gedood. 'Schoenlappers, kramers, dekendragers, teemschemakers, ketellappers, stoelwinders, quaksalvers, liedtsingers en andere ommelopers' dienen schriftelijke toestemming te hebben om rond te trekken. Aangetroffen bedelaars gaan voor twee jaar naar het tuchthuis, etc. Bestelnummer: C1178. € 80 Landloperij, bedelarij --Publicatie van het Departementaal Bestuur van Gelderland betrekkelijk de zogenaamde ventjagereijen, gearresteerd den 13-5-1803. Arnhem, Van Goor, [1803]. 4°, zonder omslag, 9 pag. Personen die niet in de Republiek wonen mogen alleen op de gewone jaarmarkten hun goederen aanbieden; zoals goud en zilver, manufacturen, stoffen, Osnabrugse, Elberveldse en andere linnens, beddetyken, kousen, schoenen, gemaakte klederen, linten, Keulse en andere aardewerken, Neurenburger snuisterijen. Wel toegestaan is het rondventen van prenten, schilderijen, beelden van pleister en gips, barometers, muizenvallen, blaasbalgen, paraplu's, fijn mandewerk, Tyrolse of sajetten tafelkleden, natte en droge vruchten, bloemen en boomgewassen, ansjovis, citroen- of limoensap, confituren, etc. Ook toegestaan zijn ventjagers met schepen, bekend als 'ruilebuiters' die tegen oudijzer, koper, gebroken glas, e.d. aardewerk inruilen. Bestelnummer: C1792. € 75 Landloperij, bedelarij --Publicatie. De Staaten des Furstendoms Gelre en graaffschaps Zutphen [...], Arnhem, wed. H. van Goor, 1777. 4°, zonder omslag, 8 pag. Publicatie dd. Zutphen 30-10-1777 betr. wijzigingen in de resolutie van 24-4-1762 betreffende het verbod op 'uitheimsche en van buiten inkomende cramers'. Bepaalde marskramers mochten gedurende drie jaar 'ten platten lande met haare waaren omgaan', o.m. als zij een certificaat hadden van de magistraat van hun woonplaats. Bestelnummer: C1068. € 48 Landloperij, bedelarij --Notificatie [van burgemeesteren van Delft, ter beteugeling en wering van bedelarij]. Delft, dd. 13-1-1823, gedrukt door mr. J.J. Stuerman. Plano, 1 blad. Bedelaars zullen worden gearresteerd en worden overgebracht naar de koloniën van de My. van Weldadigheid. Werkelozen die willen gaan bedelen kunnen zich vrijwillig melden voor opname in de My. Bestelnummer: C1730. € 20 Landloperij, bedelarij --Ordonnantie tegens alle insolentien, bedeleryen, gesangen, coquerellen, soo op Cors, Nieuwejaers ende drie Coningen als andere avonden ende dagen, mitsgaders het ganse trecken, neffens het schutten van bruydegoms ende bruydts. Utrecht, v. Paddenburg, 1697. 4°, (4) pag. Gebonden in half linnen.

Gebonden met nog 12 ordonnanties of placaten tegen vagebonden, dieven, bedelaars, zigeuners etc., d.d. Utrecht 1679, 1698, 1695, 1679, 1657, 1705, 1679, 1695, 1680, 1669, 1670 en 1697. 1x plano en 11x 4°. Bestelnummer: C1984. € 175 Landloperij, bedelarij --Foto van de Amsterdamse straatmuzikanten 'De Japanneesjes'. Ca. 1900, kabinetformaat, geplakt op karton. tonende twee volkstypen in armoedige kleren, de man met een viool. 14x10 cm. P. v.d. Zwan, Had je me maar, Amsterdams straatleven 1900-1940, pag. 47. Oorspronkelijke foto van de bekende Amsterdamse muzikanten Christiaan en Kaatje Britting, broer en zus, klein van stuk en met schuinstaande ogen, vandaar hun bijnaam. Christiaan kraste op zijn viool en Kaatje maakte allerlei bokkesprongen op de muziek. Zij woonden in de Duvelshoek te Amsterdam en spraken onvervalst Amsterdams. Toen Christiaan ging trouwen werd er door de Amsterdammers een geweldig festijn van gemaakt. Kort daarna zijn de Jappanneesjes opgepakt en in een gesticht gestopt (P. v.d. Zwan). Bestelnummer: C2612. € 125 Landloperij, bedelarij --Publicatie van President en Raaden over Holland, Zeeland en Vriesland d.d. 's Gravenhage 13-1-1764 betr. bedelarij en afpersingen in de straten en toegangen van 's Gravenhage. 1 blad plano (druk: I. Scheltus). Verbod tot bedelen, geld af te persen. Premie van 100 gulden voor aanbrengers. Bestelnummer: C3003. € 40 Landloperij, bedelarij --Reglement ende ordre geformeert uyt kragt van speciale commissie ende authorisatie van sijne hoogheyt den heere Prince van Orange, als heere ende baron der stadt Grave ende des landts van Cuyck van dato 28-11-1683, waer naer sigh de vier aengestelde roode roeden in den lande van Cuyck sullen hebben te reguleren. Nijmegen, A. van Goor [18e eeuw]. 4°, zonder omslag, 8 pag. Zeldzaam, slechts een ex. in STCN. Niet in Gheprint te Nymeghen. Aangesteld werden tot roode roeden in 1684: Hermen Everts, Heyligen Heyligers, Michiel Peters en Ambrosius Janssen. Hun taak was te waken tegen landlopers, bedelaars, heidenen, speellieden etc., de placaten betr. de jacht controleren etc. Bestelnummer: C3030. € 150 Landloperij, bedelarij --Placaat van de Staten van Holland d.d. 30-10-1789 betr. landlopers, vagebonden en bedelaars. 's Gravenhage, I. Scheltus, 1789. Plano, 1 blad met Hollandse tuin in houtsnede. Geen landlopers c.s. toegang in Holland en West Friesland. Onder landlopers vallen: Ketelboeters, zwavelstokverkopers, kuipers, schoenlappers, kramers, stoelenwinders, schoorsteenvegers, leprosen, kwakzalvers, deken- rattekruit- en vlakballenverkopers, messen- en scharenslijpers, liedjeszangers, speelmannen, goochelaars, omlopers met kijkkasten, olieverkopers , die geen admissie hebben van het bestuur van hun woonplaats. Bestelnummer: C3116. € 75 Landloperij, bedelarij Bierens de Haan, J. De Nederlandsche strafbepalingen tegen bedelarij en landlooperij. Een historisch, statistisch en kritisch onderzoek. Utrecht 1895.

Ing., 176 pag., dissertatie. Bestelnummer: C1505.

€ 12

Landloperij, bedelarij Boehncke, Heiner / Rolf Johannsmeier Das Buch der Vaganten. Spieler, Huren, Leutbetrüger. Keulen 1987. Gebonden, 144 pag., geillustreerd, met stofomslag. Goed exemplaar. Bestelnummer: C1532. € 10 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Van af- tot aanmonsteren. Het leven van den zeeman aan den wal., 7e- druk, Rotterdam 1911. Gebonden, 217 pag., geillustreerd door W. Wirtz. De eerste druk van deze in de NRC verschenen schetsen over de misstanden waarin zeelui aan wal verkeren, dateert uit 1899. Bestelnummer: C0934. € 15 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Boefje, naar het leven verteld, 20e duizendtal. Met een naschrift bij den 11den- druk: 'Zeven jaar later', Rotterdam z.j. Gebonden, 168 pag., omslagontwerp door T.A. Steinlen. Beroemd boek, voor het eerst verschenen in 1903, over een Rotterdams straatjochie. Bestelnummer: C0931. €9 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. De zonderlinge avonturen van 'Zijne excellentie de generaal', Rotterdam 1915. Ing., 159 pag., omslag illustratie van P. van der Hem. Bundel artikelen uit de rubriek 'Onder de menschen' uit de NRC. Bestelnummer: C0935. € 10 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Rotterdamsche zedeprenten, Rotterdam 1921. Ing., 111 pag. Twintig verhalen over zeden, politie, minnehandel, ongehuwde moeders, straatleven etc. te Rotterdam. Oorspronkelijk verschenen in de rubriek 'Onder de menschen' in de NRC. Bestelnummer: C0932. € 15 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Rotterdamsche zedeprenten, 2e- druk, met een naschrift, Rotterdam 1922. Ing., 131 pag. Tweede druk, met op pp. 110-126 een naschrift waarin de auteur nog een en ander meedeelt over de totstandkoming van de bundel. Bestelnummer: C0933. €9 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. De lotgevallen van d'n ouweheer Dorus. Humoristische avonturen-roman van een tachtigjarige tijdgenoot. Rotterdam 1926. Gebonden, 222 pag., tekening op stofomslag door Pol Dom. Verhalen van de zeeman 'Dorus': de grote vaart, deserteren in Australië, menseneters, contacten met 'de meisjes', circusartiest. Bestelnummer: C0936. € 12

Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Jonker Johnny. Rotterdam, 1931. Ingenaaid, 324 pag. Omslagontwerp J. Franken Pz. Bundeling van in de NRC verschenen bijdragen over Jonker Johnny en brieven van Jonker Johnny. Bestelnummer: C1961. € 15 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Snok en Sam, twee ouwe bajes-klanten. 1e - 5e duizendtal, Rotterdam, [1911]. Ingenaaid, 85 pag. Bestelnummer: C1960. € 10 Landloperij, bedelarij Brusse, M.J. Onder de menschen. Vier bundels (gemerkt a,b,c en d onder het impressum op de titelpagina), Rotterdam, 1924. Ingenaaid, 295 + 293 pag., geillustreerd door E.B. van Dulmen Krumpelman. O.a.: contract-koelies, zwerftocht, Paascongres SDAP, Van het heidorp naar het donkerste Rotterdam. Keuze door H.E.H. van Loon uit 25 jaargangen van de N.R.C. Bestelnummer: C1959. € 45 Landloperij, bedelarij Canter, Bernard Twee weken bedelaar. 2e druk, Rotterdam, 1900. Origineel bedrukt papieren omslag. 11+178 pag., geillustreerd. Rugje los. Bestelnummer: C1905. € 45 Landloperij, bedelarij Enklaar, D. Th. Uit Uilenspiegel's kring. Assen, 1940. Ingenaaid, 128 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1898. € 12 Landloperij, bedelarij Enklaar, D. Th. Varende luyden. Studien over de middeleeuwsche groepen van onmaatschappelijken in de Nederlanden. Assen, 1937. Ingenaaid, 143 pag., geillustreerd. O.a. over: De blauwe schuit, Broeder Aernout, Broeder Everaert, Zuster Lutgaert. Ook leverbaar: een derde druk, Arnhem, 1975, gebonden met stofomslag, zelfde prijs. Bestelnummer: C2908. €9 Landloperij, bedelarij Enklaar, D. Th. Varende luyden, studien over de middeleeuwse groepen van onmaatschappelijken in de Nederlanden. 2e druk, Assen, 1956. Gebonden, met stofomslag, 164 pag. Geillustreerd. Bestelnummer: C2888. €6 Landloperij, bedelarij Fuller, Ronald The beggar's brotherhood. Londen 1936. Gebonden, 253 pag., geillustreerd.

Charmant boek over Engelse bedelaars in de loop der eeuwen: tramps, Coney-catchers, highwaymen etc. Bestelnummer: C1531. € 20 Landloperij, bedelarij Irsigler, Franz / Arnold Lassotta Bettler und Ganker, Dirnen und Henker. Aussenseiter in einer mittelalterlichen Stadt. Köln 1300-1600. München 1989. Ingenaaid, 321 pag., geillustreerd. Over randfiguren in middeleeuws Keulen. Bestelnummer: C1430. €6 Landloperij, bedelarij Jong, A.M. de Amsterdam bij nacht. Snelkieken van de 'leven'- redacteuren en teekeningen van Jordaan. Herdruk der onder dezer naam in 'Het Leven' verschenen artikelen. Amsterdam, [ca. 1920]. Ingenaaid, 95 pag., voorplat los. Bestelnummer: C0981. €5 Landloperij, bedelarij Lelyveld, C.R. van Kanon, de bijbelcolporteur. Uitgegeven ten voordeele van de weduwe. Nijmegen, Milborn, [ca. 1901]. Gebonden in geheel linnen stempelband, 118 pag. Geillustreerd. Niet in de NCC online. Betreft de in Steenwijk geboren Jan Kanon (1843-1900) die vanaf 1884 colporteerde op het platteland van Drenthe e.o. met bijbels en tractaatjes. Dit onder auspicien van de Vereeniging tot colportage en evangelisatie in de drie Noordelijke Provincien, een organisatie die was opgericht door L.R.J.A. Roosmale Nepveu, ds. Beversluis en de evangelist Meeuwenberg. Kanon was in 1871 gehuwd met Berendje Bouwmeester en had 7 kinderen. Bestelnummer: C2880. € 60 Landloperij, bedelarij Leonhard, Frits Onder de schooiertjes (Op en om de eilanden). Amsterdam, [1920]. Ingenaaid, met gedecoreerd omslag met afbeelding van drie straatjongens, door G. Wildschut. Speelt in de havenbuurt van Amsterdam. Bestelnummer: C1957. € 40 Landloperij, bedelarij Meyere, Victor de / Lode Baekelmans Het boek der rabauwen en naaktridders. Bijdragen tot de studie van het volksleven der 16een 17- eeuwen. Antwerpen, 1914 (op omslag: 1917). Ingenaaid, 70+47+84 pag., geillustreerd (o.a. met een originele gevouwen centsprent). Met o.a. herdrukken van 'Der fielen, rabauwen oft der schalken vocabulaer' uit 1563 en 'Kluchtige Calliope ...' uit 1651. Bestelnummer: C1534. € 60 Landloperij, bedelarij Morrison, Arthur [op band: Morrisson] De lotgevallen van Dicky Perrot. Een kind van den Jago. Vertaald door J. Kuylman, Rotterdam, Brusse, [1904]. Gebonden, 288 pag. Een van de 140 gebonden exemplaren. Bandversiering Dirk Nijland. Van Faassen, W.L.&J. Brusse, nr. A26. Bestelnummer: C1966. € 25

Landloperij, bedelarij Nagel, W.H. Het werkschuwe tuig. Alphen a.d. Rijn, 1977, [Kriminologische cahiers 2]. Ingenaaid, 103 pag. Studie over bedelaars en landlopers. Bestelnummer: C0207. € 15 Landloperij, bedelarij Nieland, K. De wet op woonwagens en woonschepen 1918, met aanteekeningen uit de gewisselde stukken, gevoerde beraadslagingen [...]. Alphen a/d Rijn, Samson, 1919. Origineel bedrukt kartonnen omslag, (6)+100 pag. Een in 1903 ingestelde staatscommissie betr. bestrijding van bedelarij, landloperij en habituele dronkenschap ontwierp niet alleen een Bedelarijwet en een Drankzuchtigenwet, maar vroeg ook om een aanvulling daarop in de vorm van een Wet op Woonwagens en Woonschepen. Er waren in 1911 600 woonwagens in ons land, bewoond door 2800 personen en 1100 woonschepen, bewoond door ca. 5200 personen. 320 woonwagens en 200 woonschepen waren ongeschikt voor bewoning. Vandaar de wet van 1918. Bestelnummer: C1258. € 28 Landloperij, bedelarij Paulian, Louis Paris qui mendie. Mal et remede. Les vrais et les faux pauvres. 6e editie, Parijs, 1893. Ingenaaid, 302 pag., rommelig exemplaar. Vagebonden in Parijs. Bestelnummer: C1533. € 15 Landloperij, bedelarij Pleij, Herman Het gilde van de Blauwe Schuit. Literatuur, volksfeest en burgermoraal in de late middeleeuwen. Amsterdam, 1979. Ingenaaid, 309 pag. Geillustreerd. Handelsuitgave van Pleij's dissertatie, uitgaande van de berijmde statuten van het gilde van de Blauwe Schuit. Bestelnummer: C2889. € 15 Landloperij, bedelarij Renesse, P.E. van Amsterdam zoo het lijdt en strijdt. Op huisbezoek bij werkloozen. Amsterdam, C.L. Petersen, 1908. Ingenaaid, 48 pag. Verhalen uit de Amsterdamse achterbuurten. Bestelnummer: C0990. € 15 Landloperij, bedelarij Sand, J.C.E. De ratten van Amsterdam. Schetsen uit misdadig Amsterdam. Amsterdam, H.J.W. Becht, [1922]. Ingenaaid, 148 pag., geillustreerd met 17 tekeningen van O. Geerling. Op het omslag heet de auteur J.C.L. Sand. Reportages over zakkenrollers, souteneurs, inbrekers, ruitentikkers en spelers. Bestelnummer: C0183. € 20 Landloperij, bedelarij Steinz, P.W.J.

Vagebondage. Aalten, De Graafschap, [1940]. Gebonden, met stofomslag, 155 pag. Poetisch-literaire ontboezemingen over vagebonden, zwervers etc. Vagebondage wordt door Steinz beschouwd als jeugdverschijnsel en levenshouding. Bestelnummer: C0977. € 14 Landloperij / Gevangenis --Extract uyt de Resolutien van de Heeren Staaten van Hollandt (...) 8 December 1731. ['s Gravenhage, 1731]. Folio, (1)+5+6+28 pag. Betreft twee zaken: a) een concept ' Placaat tegens het inkomen hier te lande van de soo genaamde smoussen en diergelyke soort van landloopers en vagabonden'. Deze smoussen die uit naburige landen naar Holland ' in grote menigte' komen afzakken en als oude kleerkopers e.d. rond trekken maar eigenlijk alle 'dieven, huisbreekers, straatschenders en knevelaars' zijn, krijgen tal van verbodsbepalingen. b) een concept ' Reglement om een provinciaal tugthuis over Holland en Westvriesland met de minste kosten te doen dienen tot het oogmerk waar toe het voorgeslagen is'. Als bijlagen bij dit reglement een instructie voor David du Vlou als binnenvoogd van het tuchthuis van Friesland d.d. 1684, idem voor Jan Gerlofs d.d. 1698, idem voor Wemmert Regters als tuchthuismeester in Gelderland, d.d. 1718. Veel bijzonderheden over de organistatie van een tuchthuis. Bestelnummer: C2366. € 175 Landloperij / Mr Herman Brusse, M.J. Een worstelaar, Rotterdam, W.L. & J. Brusse, 1917. Ing., 136 pag., met door Ligter geillustreerd voorplat. Roman over een jonge man van Indische komaf, leugenachtig, grootdoenerig, 'kortom een gedegen mispunt'. Na een kennis F100 afhandig te hebben gemaakt komt hij terecht bij een troep worstelaars en later bij een groepje variété artiesten. Brusse vertelt dat dit het levensverhaal is van een kennis die het hem vertelde. In twee krantenartikelen 'Uit de Hofstad' (18 april en 19 april 1918) door 'Joris' blijken meer bijzonderheden: Henri Borel deelde bijvoorbeeld mee dat de bewuste persoon uiteindelijk 'een bekend advocaatprocureur' en journalist in Indië was geworden. Deze, hierbij gevoegde, krantenknipsels geven nog meer bijzonderheden over de hoofdpersoon. De genealoog Gerard Halwasse, goed bekend met het oude Nederlands Indië, schreef erbij dat de bewuste persoon mr. Herman heette. Bestelnummer: C1197. € 75 Landsbergen, Jan van Vinkeles, R. Prent: 'Plonderen van het huis van de burgem. Landsbergen te Middelburg'[ d.d. 6-6-1652 ], gravure door R. Vinkeles en C. Bogerts naar J. Buys. 8,2x5,5 cm. Muller, Hist. 2023. Jan van Landsbergen was burgemeester en geneesheer te Middelburg en voorstander van het huis van Oranje. In de twisten rond het aanstellen van een stadhouder in Zeeland werd zijn huis en dat van zijn ambtgenoot Henrik Thibaut doelwit van hun tegenstanders. Bestelnummer: C2640. € 24 Lange, Geldolph Adriaan de Lange, Geldolph Adriaan de Memorie van defensie, z. pl., z. j. [1913]. Ingenaaid, 162 pag.

NNBW II 758. Geldolph Adriaan de Lange (1773-1840) was o.m. adjudant-majoor van de gewapende burgerwacht te Alkmaar en kapitein bij de Nationale Garde. Hij was een bemoeiziek en lastig man en kwam in 1813, tijdens de revolutie, in botsing met de onderprefect. Eind 1813 werd hij gearresteerd en verbleef 24 dagen in hechtenis wegens ongeoorloofde afwezigheid. Hij kreeg ook nog een aanklacht wegens belediging maar in april 1814 sprak de rechtbank hem vrij van vervolging. Hierop schreef hij zijn 'Memorie van defensie', een boek van 334 bladzijden, waarin tal van personen er geducht van langs krijgen: Fontein Verschuir, gebr. H.J. en F. v.d. Graaff, van Foreest van Petten, de rechter Schouten, generaal De Jonge en Bentinck van Buckhorst. De oplaag van het boek uit 1814 is opgekocht en vernietigd, slechts enkele exemplaren zijn nog bekend. Het hier aangeboden boek is een herdruk, vervaardigd bij de 100 jarige herdenking van de omwenteling. Bestelnummer: C1169. € 18 Langenes, H. --Antwoord van Henricus Langenes, predikant tot Venhuysen, op de beschuldigingen tegen hem ingebragt. Enkhuizen, H. Callenbach, [1734]. Folio, zonder omslag, 20 pag. Niet in NCC en STCN; De Bie/Loosjes V pag. 539. Henricus Langenes (1700-1754) was van 1727 tot 1747 predikant van Venhuizen. In 1734 werd hij door de kerkeraad beschuldigd van dronkenschap tijdens het preken, schelden, beledigen van kerkgangers etc., een zaak die voor de classis van Enkhuizen werd gebracht. Die Bie/Loosjes noemt een 'zeldzaam' geschrift hierover 'Beschuldigingen voor de classis van Enckhuysen ingebragt door den kerkenraad van Venhuyzen tegen Henricus Langenes, predikant aldaar met antwoorden en weerlegging', Enkhuizen 1734 folio. Het hier aangeboden 'Antwoord ...' zou daar deel van kunnen uitmaken (maar heeft een katernsignering die met A. begint). Noch het 'Antwoord ...' noch de Beschuldigingen ...' komen voor in de NCC en STCN. Bestelnummer: C1354. € 495 Langenhuijsen, A.P. van Langenhuijsen, A.P. van Memorie ingediend aan de Tweede Kamer der Staten Generaal ter bestrijding der wet van 10 april 1815, van het besluit van 20 april 1815 en der wet van 6 maart 1818. Met de stukken, betrekkelyk de vervolging, welke uit krachte der voornoemde wetten tegen den zelven is ingesteld, en waarvan hij bij regterlijk vonnis, is ontheven. Gravenhage, Gebr. Langenhuijsen, 1827. Ingenaaid, origineel bedrukt karton omslag, 55 pag. Van Langenhuijsen was in augustus 1827 gearresteerd omdat hij in 1826 een Nederlandse vertaling had uitgegeven van 'L'Autel et le trone' van J.G. de Volder, onder de titel 'Het altaar en de troon'. Het boek was in 1816 reeds in het Vlaams uitgegeven en kort erop in het Frans. Ook had hij enkele delen van De Godsdienstvriend en van De Ultramontaan van J.G. le Sage ten Broek gedrukt. De Haagse rechtbank besloot op 2-11-1827 dat Van Langenhuijsen die in 1825 ook een Franse editie van Het altaar en de troon had uitgegeven, 'haat en wantrouwen' had gezaaid tegen het gouvernement en tweedracht onder de R.K. ingezetenen. Maar omdat het boek al een aantal jaren voor 1825 in de handel was zonder dat er tegen was opgetreden en omdat Le Sage ten Broek aangaf dat hij de auteur van de tijdschriften was, werd Van Langenhuijsen na ruim twee maanden cel op vrije voeten gesteld. Bestelnummer: C1884. € 125 Langrand Makelaar in effecten, Een

De groote bankgoochelaar Langrand Dumonceau en de Amerikaansche spoorweg-aktien aan de Amsterdamsche beurs. Of de zeden van onzen tijd. Door een makelaar in effecten. Amsterdam, Frijlink, 1870. Ingenaaid, origineel bedrukt papieren omslag, 24 pag. Andreas Langrand, een herbergierszoon, geboren 5-12-1826 te Vossem (B), gehuwd met Rosalie Dumonceau, ging in financiële zaken, zaken die in luchtkastelen en zwendel zouden eindigen. Bestelnummer: C3162. € 40 Laster Ex amore justitiae Ter beschaminge van het snood gedrag, gehouden in 't faamrovend lasterschrift geintituleert: Op de herstelling van den heer R.F. v. W. Z. pl., z. j. [ca. 1750]. gedicht, ondertekend: Ex amore justitiae. 4°, zonder omslag, 7 pag. Niet in STCN, NCC. De tekst van dit gedicht is ook afgedrukt in het 'Dichtkundig praaltoneel', ca. 1750, pag. 148151. Bestelnummer: C2930. € 30 Latané, Anna en Petrus --Proceduren geventileert voor den Hove van Friesland tusschen Aletta Schotanus cum soc, impetranten, op ende teegens Petrus Latané, gedaagde, over de nalatenschap van vrouw Anna Latané, in leven huisvrouw van wylen de heer Dominicus Balck, oudste professor in de regten op 's lands universiteit te Franequer, en bij hooggedagten Hove gedecideert den 27 October 1753. Leeuwarden, A. Ferwerda, 1754. Folio, origineel sierpapier omslag, [80] pag. Niet in Postma/van Sluis. Anna Balck-Latané had in haar testament van 1750 Petrus Latané, wonende in Frankrijk, waar haar familie vandaan kwam, benoemd tot erfgenaam. Ondanks het feit dat deze Petrus in 1749 in Franeker was komen wonen werd hij beschouwd als Fransman en kon juridisch niet erven. De erfenis ging daarom naar afstammelingen van Anna Latané's grootvader van moederskant, prof. Abr. Steindam (Schotanus, Siccama, Couperus, Sibisma, Gatzonides) en naar een vriendin, juffrouw Terpstra te Franeker. Petrus Latané ging op 1-2-1754 in beroep bij de Staten Generaal tegen deze regeling. Bestelnummer: C1172. € 175 Latude, H.M. de Thierij Geschiedenis van den heere Hendrik Masers de Latude. Geduurende vijfendertig jaaren gevangen in verscheide staatsgevangenissen. Opgesteld met de oorspronkelijke stukken door den heer Thierij, advocaat. Opgedragen aan den heer De la Faijette. Utrecht/Amsterdam, G.T. van Paddenburg/M. Schalekamp, 1790. Origineel karton, 20+364 pag., geillustreerd, exlibris J.W. Six. De Latude was een Frans edelman, geboren 1725, die 35 jaar gevangen zat door een 'onbezonnenheid der jeugd', te weten een verhaal over een mogelijke aanslag op madame De Pompadour. Door haar en twee ministers werd hij gevangen gezet. Eerst na de omwenteling van 1789 kwam hij vrij. In het boek een gegraveerd portet door De Huyser naar Vestier. Bestelnummer: C0319. € 150 Lauer, kostschool Tiszoo [= Van Leeuwen] Photographie of schilderij? Een karakterschets. Almelo, W. Hilarius, 1888. Papieren omslag, 128 pag.

Beschrijving door 'Nico' (vlgs De Kempenaer: Van Leeuwen) van de kostschool van 'Warmer' (is Lauer) die op de manier van een drilschool jongens opleidde voor een voortgezette opleiding bij K.M.A. of Marine. In de kantlijn in potlood de werkelijke namen van de onder pseudoniem besproken personen. Volgens een recensie in de NRC van 4-7-1888 (ingeplakt in het boekje) moet men ' innig medelijden hebben met de jongens die aan zo'n monster (Lauer) werden toevertrouwd en met de ouders die hunne kinderen, om ze maar klaar te krijgen voor een examen, aan zulk een onmensch overgeven'. Opgeloste pseudoniemen: Oxyde = Roest (pag. 33), van Zonnen = van Manen (pag. 41), Provo Korrel = Provo Kluit (pag. 59), Rometer = Roell (pag. 65), Maarter = Meyer (pag. 88), van Vlindere = van Capelle (pag. 99), Roble = Bork (pag. 104), Bloemenkom = Plantenga (pag. 120). Behalve over wantoestanden op de kostschool ook over het feit dat een deel van het personeel een eigen kostschool begon, processen voerde over ontslagtermijn, een brochure met verdachtmakingen schreef, etc. Bestelnummer: C1923. € 275 Law, John Montgomery Hyde, H. John Law. the history of an honest adventurer, [New edition], Londen 1969. Gebonden, 228 pag., geillustreerd. In 1695 doodde John Law, de zoon van een goudsmid uit Edinburgh, een man. Hij werd opgesloten wegens moord, maar ontvluchtte naar ons land waar hij zich bekwaamde in banken geldzaken. Hij was vooral gelukkig bij het gokken, werd rijk en ontwikkelde een systeem voor de uitgave van papiergeld, iets dat toen nog onbekend was. Hij stichtte in Parijs de Banque Générale en in de Mississipi vallei een maatschappij voor de kolonisatie van dit gebied. Door een grote speculatie in de aandelen van deze maatschappij ging dit mis en in 1720 werd hij uit Frankrijk verbannen. Een kleine tien jaar later stierf hij verarmd in Venetië. De eerste druk van dit boek dateerde uit 1948. Het 'Groot Tafereel der Dwaasheid' is gebaseerd op het leven en werk van John Law. Bestelnummer: C0688. € 20 Ledenberg, Gillis van --Sententie uyt-ghesproocken ende ghepronuncieert over Gielis van Ledenberch, ghewesen secretaris van de heeren Staten van Utrecht ende over deszelfs cadaver, geexecuteert den 155-1619. 's Gravenhage, H. Jacobsz, 1619. 4°, sierpapier omslag, (12) pag. NNBW VI 905; Knuttel 2910. Gillis van Ledenberg (ca. 1548-1618) was als remonstrants secretaris van de Staten van Utrecht een der krachtigste medestanders van Oldenbarnevelt. Hij werd in augustus 1618 gevangen genomen. In de nacht tussen 28 en 29 september 1618 pleegde hij zelfmoord in de gevangenis. Het lijk werd gebalsemd en na het vonnis van 15-5-1619 in een kist aan een halve galg opgehangen en zijn goederen werden verbeurd verklaard. Op 5 juni werd het lijk te Voorburg begraven, een dag later door verbolgen jongelui opgegraven en in een sloot gegooid, maar later weer bijgezet in de kapel van slot Zuilen. Bestelnummer: C1827. € 40 Ledenberg, Gillis van --Arrest donné, prononcé & executé contre Gilles Ledenberg (...) le 15-5-1619 (...) translaté de Flaman. 's Gravenhage, L. Elzevir, 1619. 4°, zonder omslag, 14 pag. Knuttel 2912. Bestelnummer: C1828. € 95 Ledenberg, Gillis van ---

Sententie uyt-ghesproocken ende ghepronuncieert over Gielis van Ledenberch (...). 's Gravenhage, v. Wouw, 1619. 4°, sierpapier omslag, (12) pag. Exemplaar met de uitslaande gravure, C.J. Visscher exc. NNBW VI 905; Knuttel 2910. Op de fraaie gravure ziet men het galgenveld met de kist waarin het lijk van Van Ledenberg en aan andere galgen de lichamen van Jan de la Vigne en Jan de Parijs. Bestelnummer: C2169. € 225 Ledenberg, Gillis van Fokke, S. Prent: 'Het lyk van Gillis van Ledenberg, buiten 's Gravenhage, in een kist opgehangen. Ao 1619', ets en gravure van S. Fokke 1776, A. Fokke Simonsz. exc. Proefdruk. 18x20 cm. Bestelnummer: C3564. € 60 Ledenberg, Gillis van / Hogerbeets, Rombout --Vaderlandse missives van een Leidsch heer! Aan zijn vriend in Amsterdam, nr. 1, waarin voorkomt de volle sententie (...) over Gillis van Ledenberch (...). [gebonden met:] nr. 2, waarin voorkomt de volle sententie (...) over Rombout Hogerbeetz. Gravenhage, Age e.a., [1787]. 4°, blanco omslag, 23 pag. Knuttel 21552b. Katernen A en B (van A t/m E) van een in afleveringen verschenen pamflet, bedoeld als bijlagen bij het Gedicht voor de vrije drukpers van ds. Bosch. Zeldzaam pamflet met van Orangistische zijde herdrukte vonnissen. Bestelnummer: C1974. € 75 Ledenberg / Hogerbeets / Oldenbarnevelt --Vaderlandsche missives van een Leidsch heer! aan zyn vriend in Amsterdam, No- 1. Waarin voorkomt de volle sententie uitgesproken (...) over Gillis van Ledenberch, (...) en over deszelfs cadaver, geëxecuteert den 15 Mey Anno 1619 (...) Tot een bijlaag om by Do. Bosch, zijn dicht, voor de vreije drukpers te plaatze, [gebonden met:] No- 2. Waarin voorkomt de volle sententie uitgesproken (...) over Rombout Hogerbeetz [gebonden met:] No- 3. Waarin voorkomt de volle sententie uitgesproken (...) over Johan van Oldenbarnevelt. Den Haag, Age etc. [1787]. 4°, geheel perkament, 36 pag. Knuttel 21552 b (exemplaar van 60 pag.) Van Orangistische kant bezorgde herdruk van de vonnissen over Van Ledenberg, Hogerbeets en Van Oldenbarnevelt. Het zeldzame boekje verscheen in afleveringen. De vierde en wellicht ook vijfde aflevering zijn niet aanwezig. Bestelnummer: C0278. € 75 Leeuwius, J. / P. van Nyenroode --Sententie by mijn heeren bailliu, burgermeesteren ende vroetschappen der stadt Rotterdam ghegeven teghens vier predicanten ende eenighe ouderlingen aldaer, den 7-8-1630. z. pl., 1630. 4°, zonder omslag, (2)+5 pag. De Bie/Loosjes V pag 714-721 (Leeuwius); Knuttel 4074. De predikanten Petrus Nieurode (ook Nienrode en Van Nyenroode) en Jacob Leuwius ( ook Leeuwius) hadden in 1628 onrust veroorzaakt o.a. over de benoeming van een vijfde predikant in Rotterdam. Gedeputeerden van de Z.H. Synode waren tevergeefs naar Rotterdam gekomen om de zaak te sussen. Het stadsbestuur greep nu in en verbood vier predikanten en vier ouderlingen om te preken of kerkelijke diensten te verrichten. Dit betrof

de predikanten Van Nyenroode, Leeuwius, Benjamin Rijswijck en Henricus Alutarius en de ouderlingen Dominicus Bouwens, Jacob Nic. Duyn, Cornelis Gillisz en Reynier van Driel. Leeuwius (1595-1646) was een strijdlustig contra-remonstrant, die al eerder tegen het stadsbestuur had geageerd, o.a. betreffende het nieuwe beeld van Erasmus. In 1631 kregen de vier predikanten allen een andere standplaats. Handhaving in Rotterdam bleek niet meer mogelijk. Bestelnummer: C2173. € 225 Leeuwius, J. / P. van Nyenroode --Copye van de sententie by (...) bailliu, burgemeesteren ende vroetschappen der stadt Rotterdam ghegheven teghens vier predicanten ende eenighe ouderlinghen aldaer, den 7-81630. z. pl., 1630. 4°, zonder omslag, 7 pag. De Bie/Loosjes V pag. 714-721 (Leeuwius); Knuttel 4074. Kopie uit hetzelfde jaar als de oorspronkelijke druk. Bestelnummer: C2152. € 175 Lenards / v. Goetthem / Dingstee / Bogaerd en Harcke --Sententien wtgesproken ende gepronuncieert (...) ter puye deser stede, over Dr. Carel Lenards, Pieter van Goetthem, ende Albert Harmansz Dingstee, mitsgaders over de twee andere gevangens binnens camers den 31 Januarij 1629. Amsterdam, J. Benningh, 1629. 4°, karton, (16) pag. Knuttel 3932 Dr. Lenards, geboren te Amsterdam, had actie gevoerd tegen het stadsbestuur. Van Goetthem, gewezen korporaal onder kapitein Van Vlooswijck en Dingstee, 25 jaar, afkomstig uit Meppen, nestelmaker, hadden grieven geuit over de schutterskapitein Jan Claesz. van Vlooswijck. De twee in de titel niet genoemden waren Jan Willemsz Bogaerd, oud schepen van Amsterdam, geboren te Wezel en Pieter Harcke uit Middelburg, koopman. Alle vijf hadden onrust gezaaid en werden op 31 januari 1629 veroordeeld tot verbanning of boete. Dezelfde dag werd hun echter abolitie verleend, op advies van de Staten van Holland. Bestelnummer: C1690. € 75 Lenclos, Ninon de Sjouerman, Louis (vert.) Het galante leven van freule Ninon de Lenclos. Uit het Frans vertaald en ingeleid door Louis Sjouerman. Amsterdam, [19xx]. Ingenaaid, 226 pag., geillustreerd. Ninon de Lenclos (L'Enclos; Lanclos) (1620-1705) was courtisane te Parijs o.a. van Gaspard de Coligny en Francois de la Rochefoucauld. Haar vrije leven en religieuze ideeen brachten haar in gevangenschap, waaruit zij verlost werd door bemiddeling van koningin Christiana van Zweden. Bestelnummer: C2343. € 15 Lennep, Jacob van / P. van Loon Lennep & compagnie, J. van Tafereelen uit de geschiedenis des Vaderlands tot nut van groot en klein, vermakelijk voorgesteld. Amsterdam, M.H. Binger & Zonen, 1854. Half marokijnen band, 3 pag. tekst, 37 gelithografeerde platen met bijschriften. Oblong. Mooi exemplaar. C. Veth, Een eeuw Nederlandsche caricatuur, pag. 66. Originele uitgave, geillustreerd door jhr. P. van Loon. Er verschenen slechts drie afleveringen (periode Batavieren t/m 1567). In de derde aflevering veroorzaakte het 31e tafereel 'Invoering van de inquisitie 1544' veel beroering, o.a. vanwege de spottende regels 'ketters branden net als vet, hoor ze knappen, wat een pret'. Een jaar na de April-beweging kon dit niet volgens

veel katholieken. Door Van Lenneps medewerking werd de oplage grotendeels vernietigd, o.a. door de R.K. kerk. In de niet vernietigde exemplaren ontbreekt meestal de 'Galop infernal' met de geciteerde woorden over ketters. Niet alle verzen zijn van Van Lennep. P. van Loon en H. Binger waren zijn medeauteurs ('compagnie'). Veth schrijft over het boek 'een geschiedenis van euvelmoed en te laat berouw'. Voor dit berouw zie de 'Verantwoording' die Van Lennep in hetzelfde jaar uitgaf. Bestelnummer: C2547. € 80 Lennep, Jacob van Lennep, J. van Verantwoording over de uitgave der Tafereelen uit de geschiedenis des Vaderlands. Amsterdam, Binger, 1854. Origineel bedrukt papieren omslag, 18 pag. Van Lennep ontkent boos opzet te hebben gehad met de uitgave van de Tafereelen, iets dat W.A. Hecker had beweerd in zijn 'Strafdicht aan mr. J. van Lennep'. Hij verklaart dat de uitgave na de 3 verschenen afleveringen wordt gestaakt. Bestelnummer: C2548. € 80 Leu, Joseph Ammann, [Wilhelm] Die Kriminal-Prozedur gegen Jakob Müller von Stechenrain, im Kanton Luzern, Mörder des sel. Herrn Grossrath Leu von Ebersol, in popularer Darstellung bearbeitet. Zurich, F. Schulthess, 1846. Origineel bedrukt papieren omslag, (4)+120 pag. Geillustreerd met portret van Joseph Leu von Unterebersoll tegenover de titelpagina en met afbeelding ten voeten uit van de moordenaar Jacob Muller von Stechenrain met geweer, op het omslag. Met los prospectus voor ander boek over deze zaak. Joseph Leu (1800-1845) was een politicus te Luzern en werd in de nacht van 19 op 20 juli 1845 in zijn slaap door een pistoolschot om politieke redenen vermoord. Bestelnummer: C3008. € 125 Leurs, H.J.C. Poll, J. van de Verdediging van mejufvrouw Hendrica Johanna Christina Leurs, kostschool houderesse te Utrecht, beschuldigd van het vervaardigen van valsche bankbiljetten en het uitgeven derzelve met kennis der valschheid, voorgedragen aan het Hof van Assises over de provincien NoordHolland en Utrecht. Amsterdam, D. Groebe en A. Zweesaardt, 1837. Origineel kartonnen omslag, 67 pag. E. Kloek, Stamboomvlooiers, Geschiedenis Magazine 42 (2007), nr. 2, pag. 41. Mejuffrouw Leurs dreef een goed bekend staande kostschool aan de Nieuwe Gracht te Utrecht. Zij had geen geldnood en was druk met haar werk. Waarom en hoe zou zij dan valse bankbiljetten hebben gedrukt? Aldus de stelling van haar advocaat J. van de Poll. Genoemd worden o.a. vrouw Zijtveld, heer van Aefst, heer van de Vijzel, heer van Cranenburgh, A. Voogd, dr. B.F. Suerman, dienstmaagd Mietje van Manen, mej. H. Roeland (nicht). Door gebrek aan bewijs werd zij vrijgesproken. Als Henriette Leurs vertrok zij naar Indië waar zij nog dertig jaar als lerares actief was. Zij stierf in 1870 te Meester Cornelis. Bestelnummer: C0537. € 75 Levend begraven Brinkmann, J.P. Bewys der mogelykheid dat er menschen levendig kunnen begraaven worden, nevens de aanwyzing hoe men dergelyke voorvallen kunne verhoeden, als mede de middelen waar door verdronkenen, verhangenen, gewurgden (...) in het leven kunnen hersteld worden. Amsterdam, M. de Bruyn, 1778. Moderne kartonnen band, 26+196 pag., exemplaar met ezelsoren.

Vertaald uit het Duits. Opdracht door de uitgever aan de Maatschappij tot redding van drenkelingen. Toewijding door de auteur aan de prinses van Oranje (d.d. Dusseldorf 4-41772). Bestelnummer: C3013. € 395 Leyen, Jacob Gerritsz --Alle de gruwelyke en ongepermitteerde quellingen, boosheden en euveldaden, gepleegt door Jacob Gerritsz Leyen, by 't gemeen genaamt Jaap Phlippen, gewesene dienaar van de justitie van de Bedykte Schermeer. z. pl., z. j., [1739/1740]. 4°, origineel sierpapier omslag, 60 pag. Laatste twee pagina's beschadigd in rechter bovenhoek, met verlies van een stukje tekst. Watervlekken. Verzameling van drie verzoeken aan Gecommitteerde Raden van het Noorderkwartier van Holland en aan het polderbestuur van de Schermeer, dd. 1739 en 1738, met 18 bijlagen uit de jaren 1732-1739, betreffende het wangedrag van Jaap Flippe of Jacob Gerritsz van Leyen. Van Leyen was dienaar van justitie geweest van de Hoge Vierschaar van de Nieuburgen, waaronder het grootste deel van de Schermeer hoorde, en thans herbergier aan de Noordervaart binnen de Schermeer, naast de Schermeer kerk. Op brutale wijze gebruikte hij zijn voormalige functie om inwoners en passanten af te persen en hen geld en goederen afhandig te maken. Veel sterke staaltjes worden in de stukken beschreven. Het polderbestuur van de Schermeer verzoekt Gecommitteerde Raden de man te verbieden in de polder te wonen en voor eeuwig uit de Schermeer te verbannen. Het verzoekschrift daartoe van inwoners van de Schermeer is ondertekend door een groot aantal personen, waaronder: Schuur, Croon, Schoorl, Wagemaker, Admiraal, Heekjes, Hooghlandt, Kessels, Poort, van 't Hoog, Zijp, Borst, Twisk, Beek, de Goede, Slap, Plugboer, Bouwman, Wortel, Droog, v. Wijngaarden, Punt, Hen, Koning, Backer, Raven. Bestelnummer: C1840. € 225 Liauckama Inthiema, Hero ab Circa gentilitiae familiarum domos (...), Disquisitio juridica, ortu suo producta ex causa nobilissimi & strenui herois D. Georgii a Lyauckema (...) contra nobil. Camsteranos a Senatu Frisiorum. Leeuwarden, A. Radaeus, 1619. [gebonden met:] Dezelfde, Responsum juridicum secundum pro maturanda Phrisiorum supremae curiae sententiae executione, adversus frivolas Camsteranorum exceptionis. Leeuwarden, A. Radaeus 1618. [en met:] Dezelfde, Responsum breve tertium & postemum hac in executionis causa Laucumana contra Camsteranos. Leeuwarden, A. Radaeus, 1618. 4°, geheel perkamenten band uit de tijd, (8)+288+(7)+(8)+36 pag. + pp. 37-107+(5) pag. Mooi exemplaar. Dekkers pag. 89; Niet in Roberts; NNBW VI 838 Hero ab Inthiema (ca. 1576 - na 1626) was bibliothecaris en secretaris van de hogeschool van Franeker van 1618 tot 1621. De hier aangeboden werken betreffen o.a. de eigendom van Liauckama state te Sexbierum. In 1599 vererfde de state op Tjallingh van Camstra waartegen diens oom Jarich van Liauckama in het geweer komt, gebaseerd op het testament van overgrootvader Schelte Liauckama (gestorven 1479). Het proces voor het Hof van Friesland duurde bijna 20 jaar, waarna Jarich van Liauckama in het gelijk gesteld werd en de Camstra's het veld moesten ruimen. Bestelnummer: C1732. € 795 Lichtenau, gravin Lichtenau, gravin, e.a. The confessions of the celebrated countess of Lichtenau, late mrs. Rietz, now confined in the fortress of Gloglau as a state-prisoner. Drawn from original papers, translated from the German, Londen, J.W. Myers, 1799. Half leer, 9+70 pag., geillustreerd.

Wilhelmine (Minna) Encke of Enke (1753-1820) was de dochter van een trompetter. Zij werd door haar zuster ingewijd in de 'geheimen van Venus' en ontmoette op 15 jarige leeftijd te Potsdam de Duitse kroonprins Friedrich Wilhelm II van Pruissen. Zij werd zijn officiele maitresse, woonde enkele jaren in Parijs waar zij bekend werd door haar kleding en ontvangsten. Zij huwde de kamerheer van de prins, J.F. Rietz en kreeg enkele kinderen van Rietz of van de kroonprins. In 1796 werd zij geadeld met de titel gravin Lichtenau. Na de dood van de koning werd zij wegens hoogverraad gevangen gezet in kasteel Glogau. In 1811 werd zij gerehabiliteerd. Zij staat bekend als de Pruisische Madame de Pompadour. Het boek bevat een anonieme stippelgravure met haar portret. Bestelnummer: C0404. € 225 Lieftingh, Johan --Sententie bij die vanden Ed. Gerechte der Stad Utrecht, gearresteert jegens mr. Johan Lieftingh, gewesene solliciteur militair, gepronuncieert in de Audientie van den Stadhuyse aldaer op den 12 May 1682. Utrecht, J. van Poolsum, 1682 4°, [7] pag., modern sierpapier omslag. Lieftingh had op 4 december 1681 in de Utrechtse herberg van Cornelis van Stammen de Staten van Utrecht beledigd door -in 't Frans- te vertellen dat zij een stelletje dieven waren en de militaire salarissen niet uitbetaalden maar in eigen zak staken. Hij werd -bij verstekveroordeeld tot eeuwige verbanning uit stad en lande van Utrecht en betaling van 1000 rijders plus de proceskosten. Bestelnummer: C0045. € 75 Ligtlijf, Hendrik --Regtsgeding van Hendrik Ligtlijf en Femmetje Visser, veroordeeld tot de straffe des doods ter zake van poging tot moord en medepligtigheid aan deselve. 's Gravenhage, J. Belinfante, [1840]. Ingenaaid, origineel blauw papieren omslag, 24 pag. Hendrik Ligtlijf, 31 jaar, geboren Rotterdam, beddemakersknecht bij J.C. Engelcke in de Westewagenstraat te Rotterdam, gehuwd met Janna de Hen, had de dienstbode van Engelcke, Femmetje Visser, 29 jaar, geboren te Maassluis, zwanger gemaakt. Redenen om Janna de Hen uit de weg te ruimen. Op 6 oktober 1839 hadden Ligtlijf en Visser haar uit het bovenste raam van de beddenzaak van Engelcke gegooid, maar zij was niet dood en herstelde, dankzij de zorgen van de heelmeesters M. Polano en E.C.A. Sandifort. In februari 1840 kwam de zaak voor bij het Prov. Gerechtshof van Holland. Getuige o.a. de Rotterdamse stadsbode E. Rutgers die Femmetje had zien vallen. Ondanks pleidooien van de advocaten (met de gehele levensloop van Ligtlijf) werden beiden ter dood veroordeeld. Op 5-6-1840 werd hen gratie verleend en de straf omgezet in 20 jaar gevangenis. Bestelnummer: C1160. € 175 Lijnden, E. van Lijnden, E. van Verantwoording van E. baron van Lijnden bij gelegenheid van het bekomen van deszelfs eervol ontslag, onder toekenning van pensioen, als controleur der directe belastingen [...] ingevolge K.B. van 9 maart 1846 nr. 79. Arnhem, J. Az. Doijer, 1846. Ingenaaid, papieren omslag, 35 pag. Van Lijnden was ongevraagd ontslagen als controleur directe belastingen te Zutphen onder voorwendsel van slechte ogen. De werkelijke reden lag in moeilijkheden tussen hem en de inspecteur generaal F. Beudt. De laatste had zijn ontslag bewerkstelligd met als reden dat Van Lijnden te weinig patentbelasting inde. Bestelnummer: C0764. € 75 Limonov, Eduard Limonov, Eduard

Zelfportret van een bandiet. De jonge jaren van een dichter-delinquent. Amsterdam, 1987. Ingenaaid, 254 pag. Limonov was schrijver en tegelijk lid van een jeugdbende in het Russische Charkov. Hij wordt in de flaptekst vergeleken met Al Capone en Kerouac. Bestelnummer: C1372. €5 Linck, F.W.G. [Linck, F.W.G. (red.)] De staatkundige tooverlantaarn of utopisch-politische snelwagen. Kampen, K. van Hulst, 1845. [eerste jaargang, nr. 1]. 56 pag. Origineel bedrukt papieren omslag. v. Doorninck 3543; Robijns, Radicalen pag. 192,211 e.v.; Sautijn Kluit, De Staatkundige Tooverlantaarn, Amsterdam, 1883. Satirisch links-liberaal maanblad dat van juni 1845 t/m juni 1846 is verschenen. Linck (17921876) had in 1826 ontslag genomen als militair en woonde sindsdien in Naarden, als 'grondeigenaar'. Hij sloot zich aan bij de radicalen zoals Van Bevervoorde, maar hij was een echte querulant, die overal redenen zag zich gegriefd te voelen. In dit maandblad publiceerde Linck oa. scherpe kritiek op de troonrede, waarover een proces werd gevoerd tegen de uitgever K. van Hulst. Zie ook bij Van Hulst. Bestelnummer: C2040. € 40 Linde, Gerrit van de Mathijsen, Marita e.a. Schandaal in Leiden. Brieven over de lotgevallen van de theologiestudent Gerrit van de Linde. Amsterdam, 1978. Ingenaaid, 136 pag., geillustreerd. Betreft de zwangerschap van de vrouw van de hoogleraar A.H. van der Boon Mesch en de daarop noodzakelijke vlucht in 1834 van de student Gerrit van de Linde, "De Schoolmeester", naar Engeland. Bestelnummer: C3155. €5 Lindenbaum / Cohen Maanen, G.E. van De Zutphense juffrouw en de ontrouwe bediende van Lindenbaum. 2e druk, Nijmegen, 1999, [Ars Aequi Cahiers 3]. Ingenaaid, 62 pag. Betreft juffrouw De Vries te Zutphen die boven een pakhuis met leerwaren van Nijhof woonde. Toen de waterleiding sprong weigerde zij de hoofdkraan op haar verdieping af te sluiten, waardoor het grootste deel van het leer bedorven raakt. De kantonrechter wees de eis van Nijhof tot schadevergoeding af. Een tweede geval betreft drukker Samuel Cohen die de bediende van zijn concurrent Lindenbaum overhaalde hem de offertes van Lindenbaum aan diens relaties uitgebracht, te verstrekken. Deze en andere zaken vormen de basis voor een betoog van Van Maanen dat de rechter de vrijheid moet hebben om rekening te houden met wat maatschappelijk als onbehoorlijk wordt ervaren. Bestelnummer: C1893. €6 Lindenberg(h), Jacobus [Tijsens, Gijsbert] [1] De weergadeloze bedrieger ontmaskerd of de valsche boekhandelaar. [Amsterdam, ca. 1727]. [gebonden met:] [2] Het ingebeelde huuwelyk door eigenbaat, zynde het vervolg van de weergadeloze bedrieger ontmaskerd of de valsche boekhandelaar. [Amsterdam, ca 1727]. Origineel blauw papieren omslag, (6)+62+64 pag. Geillustreerd met frontispice 'Schrokhart Slingerbeen in zijn ijgen strikken verstrikt'. Incompleet: [1] mist pag. 49/50, (toegevoegd in fotokopie).

STCN: 5 ex., echter alle zonder frontispice; I.H. v. Eeghen, G. Tijssens' toneelstukken en het bedrog in de 18e eeuwse boekhandel, pp. 109-123 in 'Ondernemende Geschiedenis', 1977. Betreft de beruchte Amsterdamse uitgever en huizenspeculant Jacobus Lindenberg(h) (16751727) die in 1711 een huis kocht op de N.Z. Achterburgwal tegenover de brouwerij De Hooiberg bij de Molsluis. Zowel als boekhandelaar als als speculant pleegde Lindenberg op allerlei manieren bedrog. Niet alleen Tijsens schreef over hem, maar ook o.a. Jacob Campo Weyerman in zijn 'Ontleeder' en 'Den echo des weerelds'. Bestelnummer: C1882. € 125 Lion, Izaak J. Lion, Izaak J. De nederlegging der redactie van het dagblad 'De Grondwet' toegelicht, 's Gravenhage, v. Weelden & Mingelen, 1855. Zonder omslag, 35 pag. In september 1855 beeindigde Lion het redigeren van 'De Grondwet'. De concurrentie beschuldigde hem van inconsequentie en broodschrijverij. In deze brochure ontkent hij dit. Bestelnummer: C1774. € 40 Lion, Izaak J. Philalethes [= Lion, Izaak J.] De dagbladen in Nederland. Wat zijn zij en wat behoorden zij te wezen? Een woord tot de regering (...) ook in verband tot de zegelbelasting, door Philalethes. 's Gravenhage, Susan, 1858. Blanco papieren omslag, 60 pag. NNBW V 318. Lion (1821-1873) stond bekend als een onbetrouwbaar journalist die 'voor de meest biedende partij te koop was'. Zie over het pseudoniem Philaletes: 'De Klok 1858, 10e- gelui'. Bestelnummer: C1773. € 40 Lion, Izaak J. Nemo [=L.H.Beerstecher] Openbare brief aan Commissarissen van het Nieuwe Dagblad van 's Gravenhage, n.a.v. hunnen advertentie tot verdediging van den hoofd-redacteur dier courant. Kampen, K. v. Hulst, 1862. Origineel bedrukt papieren omslag, 8 pag. Betreft Iz. J. Lion. Bestelnummer: C1817. € 24 Lion, Izaak J. Lion, Iz.J. Mijn staatkundig leven. Bijdrage tot de kennis der dagbladpers in Nederland. 's Gravenhage, Susan, 1865. (4)+283 pag. Autobiografie ter rechtvaardiging van de vele publicaties tegen zijn persoon. Bestelnummer: C1818. € 150 Lipman, S.P. Lipman, S.P. Pleidooi, uitgesproken voor de regtbank te Leyden in derzelver teregtzittingen van 17 en 24 Junij 1825 (benevens de aanklagt en het vonnis). Leiden, J.W. v. Leeuwen, 1825. Origineel karton, 8+92+(2) pag. Samuel Philippus Lipman, geboren te Londen, advocaat te Amsterdam, oud 28 jaar was beschuldigd van oplichting en bedrog. Hij was door de zeepzieder Hendrik Bruijns verzocht om diens compagnon H.C. Kohlbrugge over te halen om hun vennootschap te ontbinden en een aantal financiele zaken te regelen. Door allerlei omstandigheden moest Lipman zelf voor de rechtbank verschijnen, maar werd uiteindelijk niet vervolgd, hoewel zijn gedrag volgens de

rechtbank 'niet is overeen te brengen met de regelen van billykheid en probiteit welke de daden van ieder mensch en vooral van ieder eerlijk en gemoedelyk pleitbezorger behooren te kenmerken'. Een rol spelen: Willem Holtrop, 75 jaar, onderdirecteur van politie te Amsterdam en H.F. Kohlbrugge jr., 22 jaar, student theologie. Bestelnummer: C0618. € 150 Lodewijk Napoleon Meyer, J.D. Pleidooi in zake van Lodewijk Bonaparte, graaf van St. Leu, eischer tegen den heer officier van justitie als procureur des Konings, gedaagden, uitgesproken voor de regtbank van eersten aanleg te Haarlem, in der zelver teregtzittingen van 21,22 en 23 maart 1820. [Haarlem 1820]. Origineel kartonnen omslag (4)+185 pag. Met handtekening in pen van J.D. Meyer. Zeer zeldzaam boek, gedrukt in een oplage van 30 exemplaren en nooit in de handel gebracht. In 1813 trachtte Lodewijk Bonaparte zijn voormalige bezittingen in de Nederlanden terug te krijgen. De adviseurs van koning Willem I verklaarden de claim ongeldig zodat Lodewijk gedwongen werd juridische stappen te ondernemen. Jonas Daniel Meyer (17801834) was de advocaat voor Lodewijk Napoleon in het proces over de eigendom van Paviljoen Welgelegen te Haarlem en verloor het proces. Bestelnummer: C1345. € 375 Lodewijk Napoleon Jonge, M.W. de Pleitredenen in de zaak van den officier van justitie bij de regtbank van eersten aanleg te Haarlem als prokureur des konings, gedaagden, tegen Lodewijk Bonaparte, graaf van St. Leu, eischer, uitgesproken voor de regtbank van eersten aanleg te Haarlem in derzelver zittingen van den 25 en 26 April en 29 Mei, door mr. M.W. de Jonge, advocaat bij het Hoog Gerechtshof in 's Gravenhage. 's Gravenhage, Allart, 1820. Origineel karton, 162 pag. Pleitredenen in een geruchtmakend proces over de eigendom van Paviljoen Welgelegen te Haarlem. De Jonge pleitte voor de procureur des konings en dus tegen de eiser Lodewijk Napoleon. Hij won het proces. Bestelnummer: C1253. € 95 Lodewijk XIV --De onregtvaerdige proceduren van Louis de XIV, konink van Vrankryk, sedert eenige jaren herwaerts gepleeght, naaukeurig ondersocht en door de belydenis van veele (...) grondigh bewesen, beschreven door S.J., dr. in de rechtsgeleertheyt. Tweede deel, Harlingen, E. Joursma [= Sjoursma], 1689. 4°, zonder omslag, 20 pag. Knuttel 13143. Alleen deel 2 van de 3 deeltjes. Bestelnummer: C2183. € 75 Lodewijk XVI --The trial at large of Louis XVI, late king of France, containing a most complete and authentic narrative of every interesting and important circumstance attending the accusation-trial, defence, sentence-execution etc. of this unfortunate monarch. Communicated in a series of letters by a member of the late National Assembly to a member of the British Parliament, to which is subjoined a copy of his majesty's will. Londen, H. MacLeish [1793]. [gebonden met:] A defence of Louis XVI. Translated from the French, Londen, G. Nicol, 1793. Sierpapier omslag, 128+84 pag., geillustreerd.

Tegenover de titelpagina een fraaie, handgekleurde, caricatuur prent van 'The martyrdom of Louis XVI, King of France' door I. Cruikshank, 1793 tonende de koning ten voeten uit op het schavot, met naast hem een guillotine. Bestelnummer: C0347. € 350 Lodewijk XVI Barents, J.M. Het proces Louis Capet. Gerechtelijke dwaling of koningsmoord? Amsterdam, 1993. Gebonden, 186 pag., geillustreerd. Uitvoerige studie over Lodewijk XVI die op 21 januari 1793 te Parijs om het leven werd gebracht, geschreven door de Haagse advocaat mr. J.M. Barents, die voor het verschijnen van het boek overleed. Bestelnummer: C1111. € 14 Lodewijk XVI [ Boulage, Th. P.] Les otages de Louis XVI et de sa famille. Parijs, Pillet, 1814. Gebonden in halfleer, 16+163 pag. Het boek geeft een lijst van de 611 'otages', d.w.z. personen die zich na terugkeer van Louis XVI uit Varennes in de Tuillerien borg stelden met hun hoofd om te garanderen dat de koning geen nieuwe vluchtpoging zou doen. Bestelnummer: C0789. € 275 Lodewijk XVI [Clery, J.B.C.H.] Journal de ce qui s'est passé à la tour du temple, pendant la captivité de Louis XVI, roi de France. Prix six shellins. z. pl.[ Londen] , z. n. [1798]. (10)+239 pag., gebonden in half leer, geillustreerd. Verslag door de kamerdienaar van de koning, J.B.C.H. Clery, die in deze eerste editie van dit boek niet bij naam genoemd wordt. Met prent (Audinet sc.) van de toren, 2 plattegronden (op één blad) van de toren en twee facsimilé's (op één blad) van handschrift. In latere edities van dit beroemde werk wordt de naam van Clery wel genoemd. Bestelnummer: C0072. € 150 Lodewijk XVI Clery, J.B.C.H. Dag-verhaal van het voorgevallene in den tooren van den Tempel, geduurende de gevangenis van Lodewyk XVI, koning van Frankrijk, door M. Clery, kamerdienaar van den Koning. ... Uit het Fransch, Amsterdam, J. Allart, 1800. 222 pag., origineel karton, geillustreerd. Vertaling van het 'Journal ...' met dezelfde illustraties op drie platen, gecopieerd naar de Franse uitgave. Bestelnummer: C0071. € 150 Lodewijk XVI Clery, [J.B.C.H.] Journal de ce qui s'est passe a la Tour du temple, pendent la captivité de Louis XVI, roi de France. Londres, Baylis, 1798. 239 pag. Met sierpapier beplakt kartonnen omslag. Geillustreerd. Met prent van de toren (Audinet sc), twee plattegronden op een blad en twee facsimile's van handschrift op een blad. Bestelnummer: C2009. € 125 Lodewijk XVI Gour, A.J. du

Memorie ter verdediging van Lodewijk den XVI, opgesteld voor het uitspreken van zijn doodvonnis, Harderwijk etc, Kasteel etc. [1801]. Kartonnen voor- en achterplat, 10+220 pag., vlekkig. Niet in NCC; Saalmink pag. 534 (geen vindplaats), Saakes 3(1801) pag. 259. De uiterst zeldzame Nederlandse vertaling van het in 1793 verschenen 'Memoire justificatif pour Louis XVI'. Bestelnummer: C1096. € 325 Lodewijk XVI Helman, I.S. Prent: 'Journee du 21 Janvier 1793. La mort de Jean Capet sur la place de la Revolution. Presente a la Convention Nationale, le 30 Germinal, par Helman', gravure door Helman naar Monnet. Uitgave: l'auteur, rue Honore 1497. 34x45 cm. Rechts boven: No. 8. Veel volk, een guillotine op een podium met het onthoofde lichaam en de beul die het hoofd toont aan de omstanders. Bestelnummer: C3578. € 150 Lodewijk XVI T., S. v.d. De misdaad in den hoogsten top, vertoond in een beknopt en volleedig verhaal van de nooit voorheen gehoorde rechtspleeging van den aller ongelukkigsten monarch Lodewijk de XVIde Koning van Frankrijk en Navarre enz, door S.V.D.T., schrijver van de Nieuwe Fransche Tieranny [Amsterdam, Ph. van Leeuwen, 1793]. Origineel karton, bedrukt omslag, 8+276 pag. Smoezelig exemplaar. Titelpagina half afgescheurd. Niet in STCN; NCC: slechts één ex. (UB Nijmegen); niet in Van Doorninck en De Kempenaer. De auteur S. v.d. T. was voor ons niet nawijsbaar. 'De Spiegel der jeugd of nieuwe Fransche tiranny', ook verscheen onder de letters S.V.D.T., werd ook gepubliceerd bij Van Leeuwen in 1793 (Buijnsters 1179, ook daar geen informatie over deze letters). Bestelnummer: C1588. € 125 Lodewijk XVI Zaffonato, A., naar Singleton Prent: 'Louis XVI in the Temple at Paris, at the awful moment of making his will, and uttering the above words - N'ayant que Dieu pour temoin. Testament de Louis XVI'. Grote ovale gravure door A. Zaffonato naar Singleton. De koning zit in zijn cel, pen in de hand, papieren en crucifix op tafel. 1793. 44x35 cm. Bestelnummer: C3522. € 150 Lodewijk XVI e.a. Goudar, Ange / of Bouffonidor / of S.N.H. Linguet Le proces des trois rois, Louis XVI de France-Bourbon, Charles III d'Espagne-Bourbon et George III d'Hanovre, fabricant de boutons. Plaidé au tribunal des Puissances-Europeennes. Par appendix, l'appel au Pape. Traduit de l'Anglois. Londres [= Paris of Leipzig?], 1781. Origineel karton, 204 pag., mist de plaat. Pierre Ange Goudar (1708-na 1791) was een Frans avonturier en schrijver/journalist. Hij schreef o.a. over Louis Mandrin, boeven, spionnen etc. Het hier aangeboden werk wordt veelal aan hem toegeschreven. Het aantal pagina's van ons exemplaar (204 pag.) verschilt van de andere bekende exemplaren (176 pag.). Bestelnummer: C2049. € 125 Loeil, J.B. de ---

Arrest in zake van Jean Baptiste de Loeil , gewezen door het Provinciaal Geregtshof in Zeeland, op donderdag den 25. October 1849, Middelburg, Altorffer, 1849. 24 pag., modern sierpapier omslag. Tekst van het arrest met een inleiding over de grote belangstelling van het publiek voor deze zaak. Bestelnummer: C0082. € 75 Loeil, J.B. de Diggelen, P.J.G. van en J. Snijder Regtsgeding tegen Jean Baptiste de Loeil, laatst heelmeester te Koewacht (bij arrest van het Prov. Geregtshof in Zeeland veroordeeld tot de straffe des doods terzake van 1. Moedwilligen doodslag, voorafgegaan en vergezeld van 2. aan -en vasthouding zonder bevel der gestelde magten gedurende eenen tijd méér dan ééne maand en 3. aanhouding, gepaard met ligchamelyke pijnigingen (tortures corporelles) en geëxecuteerd te Middelburg den 11 Februarij 1850). Middelburg, Gebr. Abrahams, 1850. 195 pag., gebonden, geillustreerd met gelithografeerd portret van De Loeil, facsimilé van brief en twee uitslaande litho's van 'Voorzolder' en Achterzolder'. Op 4 november 1848 had J.B. de Loeil, heelmeester van het dorp Koewacht, gelegen tussen Axel en Hulst, zijn vrouw vermoord. Hij was in 1790 geboren te Exaerde, studeerde medicijnen te Gent en vestigde zich in 1814 te Koewacht. In hetzelfde jaar huwde hij Felicita van Peteghem, evenals hij zelf uit een bekende familie stammend. Volgens De Loeil leed zijn vrouw aan mania waardoor hij haar op zolder aan een ijzeren ketting had gelegd en had uitgehongerd. De in huis wonende dochter, Virginie de Loeil vertelde de politie e.e.a. over de misdragingen van haar vader, die zijn dochter ook seksueel misbruikte. Ook de andere kinderen, Eduard, Rosalie en Adolphus de Loeil legden bezwarende verklaringen af. De zoon Julianus was door de slechte behandeling van de vader in Franse krijgsdienst gegaan en in Afrika gesneuveld. De twee auteurs, beiden advocaat te Middelburg, beschrijven de rechtszaak tegen De Loeil die in de zomer van 1849 werd gehouden. Getuigen van de uithongering e.d. waren o.m. Penpetua Ego, Charles L. van der Straeten, Camil v.d. Velde, Adeleide Pinguet, Brigitta Verstraete, Charles Mattelé, Maria Th. Pinguet, Amandus van Aerde, Maria C. van der Goote, Christina Steur, Josephus Kegels, Francies de Blok gezegd De Neys, Rosalie Botteringe, Francisca van Riemste, Eduard Picavet, Ludov. Yzebaert, Joh. A. Vermandel, Celina Budyn, Stephanie van Waesberghe, Levina Kips, Francisca de Winne, Maria Philips, Maria J. v. Overloop, Pieter Wante, etc. De twee auteurs hadden de ondankbare taak De Loeil te verdedigen. Op 25 oktober 1849 volgde de uitspraak. De advocaten raadden cassatie af en hielpen de veroordeelde met een gratie verzoek aan de koning, dat werd afgewezen. Aan het slot van het boek proberen zij de redenen voor het gedrag van De Loeil te achterhalen. Bestelnummer: C0020. € 175 Loevestein, Hogerbeets, de Groot Visscher, Claes Jansz Prent: 't Huys te Lovensteyn', gravure met twee afbeeldingen van het kasteel en portretten (ovaal) van R. Hogerbeets en H. Grotius. Voorts 9 regels tekst. F. de Wit excu. [1619]. 23x30 cm. Hollstein 33, 2e staat van 2; Muller, Hist. 1405 b. Op de achtergrond Woudrichem en Gorinchem. Bovenin de wapens van Holland en prins Maurits. In de prent aangegeven de kamers waar Hogerbeets en De Groot opgesloten zaten. Fraaie gravure. Bestelnummer: C3570. € 395 Lombroso, Cesare Lombroso, Cesare Le crime, causes et remèdes. Avec un appendice sur les progres de l'anthropologie criminelle pendant les annees 1895-1898. Parijs, 1899.

Gebonden in half marokijn, 583 pag., geillustreerd met 12 figuren in de tekst en 10 platen buiten de tekst. Lichte waterschade waardoor enige verkleuring aan de bovenzijde der pagina's. Cesare Lombroso (1836-1909) was een beroemde Italiaanse arts en criminoloog die meende dat een crimineel het product was van erfelijkheid, atavisme en degeneratie. Bestelnummer: C1535. € 325 Lombroso, Cesare Lombroso, Cesare Boeven-litteratuur. Bewerkt voor Nederland door dr. A.R. Steenstra, Amsterdam, C. Daniëls [1905]. Gebonden, 7+272 pag., geillustreerd. Verzameling van geschriften, tekeningen, tatoeages etc. door Lombroso verzameld in gevangenissen. Bestelnummer: C0681. € 60 Looff, A.Ph.G. Steege, P.L. van der De weesmeester A.Ph.G. Looff in zyn waare gedaante vertoond aan het volk van Groningen, door P.L. van der Steege, advocaat by den hove van justitie te Groningen. Groningen, A.S. Hoitsema, 1797. Ingenaaid, sierpapier omslag, 34+13 pag. De weesmeester en med. dr. Adriaan Philippus Gerardus Looff, gehuwd met Cornelia Swyghuizen had in de jaren voor 1795 zijn broer, med. dr. A.J.A. Looff, gehuwd met Henrica van Cloeck, opgelicht. Ondanks dat was hij toch weesmeester geworden, onder andere dankzij steun van Harm Jan van Bolhuis (broer van Jannes en Berent van Bolhuis). Van der Steege beschuldigt Looff van 'opzettelijke falsiteiten' en leugens en noemt hem een schelm. Ook genoemd: Jurjen Coerts (Koerts) uit Pekela. Bestelnummer: C0975. € 225 Loon, A.J. van Loon, A.J. van [= M.J. Lelyvelt] Tooneelen uit het strafregt, Eerste [+ tweede+ derde] verzameling. Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1840-1841. Gebonden in 3 half linnen banden, 272+296+280 pag. Geillustreerd met 3 gravures op de titelpagina's door W. van Senus naar H.P. Oosterhuis. Frederiks/v.d. Branden pag. 463. Navolgingen van de verhalen van J.B. Christemeijer, evenals bij Christemeijer geanonimiseerd. Familienamen en plaatsnamen zijn aangegeven met één letter. De drie bundels bevatten elk twee verhalen. A.J. van Loon was een pseudoniem voor M.J. Lelyvelt, zie bij Vriesaard, W. in deze catalogus. Bestelnummer: C0696. € 175 Loon, A.J. van Loon, A.J. van [= M.J. Lelyvelt] Nieuwe tooneelen uit het strafregt. Eerste [en tweede] verzameling. Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1842. Gebonden in 2 half linnen banden, 346+306 pag., geillustreerd met 2 gravures op de titelpagina's, door W. van Senus naar J. Hilverdink. Frederiks/v.d. Branden pag. 463. Deel I bevat nu drie verhalen, deel II opnieuw twee verhalen. Er bestaat ook een derde deel. Bestelnummer: C0695. € 150 Loopwijk, C.W. ---

Belangrijk regtsgeding in zake van C.W. Loopwijk, beschuldigd van vergiftiging, gehouden in het provinciaal geregtshof van Noord-Holland, op (...) 5 Juny 1860 (...) (Overgenomen uit het Nieuw Arrondissementsblad voor Haarlem, de Zaanlanden, etc.), Haarlem, C. Zwaardemaker, 1860. Ingenaaid, papier omslag, 63(=62) pag. Cornelia Wilhelmina Loopwijk, 17 jaar, zonder beroep geboren te Zaandam woont sedert 1859 in huis bij haar neef, de arts Bruining Stephan te Koog aan de Zaan. Op 12 januari 1860 zijn er verschijnselen van vergiftiging met arsenicum bij de arts zelf, bij de dienstbode Maartje Bleeker, bij de apothekersbediende van Stephan: Heye Faber en bij een leerling apothekersbediende Frans Kuypers. Na onderzoek blijkt dat de inwonende nicht Loopwijk de daderes is. Zij wordt veroordeeld tot de doodstraf. Later zou dit worden omgezet in 10 jaar gevangenisstraf. Een rol speelden: de loopjongen Jan Boon, en de deskundigen dr. J. Mulder te Zaandijk, Isaac Corn. Kruseman te Haarlem, Herman Broos te Haarlem, dr. J. Lubach te Haarlem, dr. L.J. Egeling te Haarlem en de verdediger mr. Aug. Philips. Hierbij een fotokopie van het boekje en een brief van J.A. Hille Kalsbeek aan Klaas Woudt, dd. 1998. Bestelnummer: C0351. € 495 Lubbe, Marinus van der Dekker, Maurits e.a. Roodboek. Van der Lubbe en de Rijksdagbrand. Publicatie van het Internationaal Van der Lubbe-comité. Amsterdam, Internationaal uitgeversbedrijf.[1933]. Ingenaaid, 160 pag., geillustreerd. Publicatie gericht tegen het 'Bruinboek van de Hitlerterreur en de Rijksdagbrand' (Amsterdam 1933). Van der Lubbe zou op 27 februari 1933 de Rijksdag te Berlijn in brand gestoken hebben. Hij zou, zo dacht men in de tijd, een willig werktuig geweest zijn van de nazi's. Zowel de nazi's als de communisten probeerden hem af te schilderen als een verwarde geest en als een homoseksueel. In januari 1934 werd hij als dader te Leipzig onthoofd. In de jaren zestig zouden deze complottheoriën weerlegd worden. Bestelnummer: C0798. € 90 Lubbe, Marinus van der Heide, R. v.d. Doodvonnis, door mr. Reine van der Heide. Amsterdam, Arbeiderspers, [1933]. Ingenaaid, origineel bedrukt omslag, 16 pag. Bestelnummer: C0799. € 38 Lubbe, Marinus van der Jassies, Nico Marinus van der Lubbe en de Rijksdagbrand, pp. 126-171 in Jaarboek der Sociale en economische geschiedenis van Leiden en omstreken 1999. Ingenaaid, 215 pag., geillustreerd Bestelnummer: C1432. € 10 Lubbe, Marinus van der Jongh, T.J. de De brand. Het proces Van der Lubbe, door mr. T.J. de Jongh, Amsterdam, A. Blitz, [1934]. Gebonden, 112 pag., geillustreerd met tekeningen van Jo Spier. De Jongh was oud-rechter en verbleef in 1933 in Berlijn waar hij bij het proces aanwezig was. Bestelnummer: C0797. € 95 Lubbe, Marinus van der Lubbe, M. v.d. / F.C. Peute De brieven van Marinus van der Lubbe uit de gevangenis te Berlijn. Ondanks dat het dagblad 'De Tribune' hier eerst om verzocht had, weigerde ze het, deze op te nemen. [Dordrecht, F.C. Peute, 1933]. Inegnaaid, origineel bedrukt omslag, (12) pag.

Voorwoord van F.C. Peute te Dordrecht, die ook de samensteller van deze brochure is. Bestelnummer: C0800. € 38 Lucas, Engelbertus Spoors, Jacob Rapport van Jacob Spoors, als fiscaal van den hoogen zee-krygsraad, omtrend het gedrag van den capitein Engelbertus Lucas en verdere commandanten der schepen behoord hebbende tot het esquader in den jaare 1796 naar de Oost-Indien gedestineerd; benevens de resolutie en sententie ten deze door den hoogen zee krygsraad genomen en geslagen. Den Haag, landdrukkerij, 1798. Ingenaaid, origineel papier omslag, 151 pag. Niet in Knuttel; Petit 7925. De inmiddels overleden kapitein Lucas was in de Saldanha-baai bij Kaap de Goede Hoop met een geheel eskader in handen gevallen van de vijandelijke Engelse vloot. De krijgsraad liet Spoors uitzoeken of de andere kapiteinen mede schuldig waren aan het onverstandig gedrag van Lucas. Deze, te weten Jan Rynbende, Jacob Claris, Jan Valkenburg, Jacob Zoeteman, Gustaaf Adolf de Falck, Christiaan de Cerff, Pieter Besemer en Hermanus Barbier werden echter niet schuldig verklaard. Bestelnummer: C0627. € 325 Luzac, Elie Scelerum luant poenas Lierzang voor den beruchten Elie Luzac, advocaat te Leyden, toen hij voor zijn schoonzoon, le Jeune, door voorspraek van Louis [van Brunswijk] eindelijk zijnen Prins een ambt had afgetroggeld. z. pl., [1782]. Origineel blauw papier omslag, 4 pag. Knuttel 20281; Niet bij Van Doorninck/ De Kempenaer. Ook anti R.M. v. Goens. Bestelnummer: C1975. € 75 Luzac, J. --Verzameling van stukken betreffende het gedrag der curateuren van Holland's universiteit te Leyden, in de jaren 1796 en 1797, bijzonder in de zaak van mr. Johan Luzac, professor in de Grieksche taal en vaderlandsche geschiedenissen aldaar. Leiden. A. en J. Honkoop, 1797. Origineel karton, 10+66+304+(2) pag. NNBW I 1292. Jean Luzac (1746-1807) was in 1796 ontzet uit zijn ambt als hoogleraar geschiedenis. Daarop bedankte hij ook voor zijn hoogleraarschap Grieks. Onder de curatoren die Luzac ontzetten was het vooral Laurens van Santen die wegens een oude vete hem wilde benadelen. In dit boek verzamelde Luzac alle stukken betreffende zijn ontslag. Bestelnummer: C0614. € 125 Maal / Van Lier Maal, Willem P. Een woord van Willem P. Maal, ex-president der 'Aruba Phosphaat Maatschappy' aan mr. E.I. van Lier en diens medepligtigen de heeren A. Jessurun Dz. en H. Evertsz, secretaris en thesaurier dier Maatschappij. Curacao, Internationale Drukkerij, 1884. Ingenaaid, 20 pag. Van Maal was president van de Aruba Phosphaat Maatschappij en had meningsverschillen met zijn mede bestuursleden Jessurun en Evertsz. In juni 1884 publiceerde mr. Eduard I. van Lier, samen met Jessurun en Evertsz, een brochure 'leugenachtig en brutaal', gericht tegen Maal. Deze verdedigt zich hiertegen. Problemen waren een verzoek om verlaging van het concessierecht en vervalste balans. Andere namen: J.A. Neuman, Godden, M.B. Gorsira, P.L. Evertsz, E.J. Henriquez, Gardyne en Chumaceiro. Bestelnummer: C1176. € 125

Maassen, Mauritius Maassen, Mauritius e.a. Apologie of verantwoordiging des kerkenraads der Evangelische Luthersche Gemeente in 's Gravenhage, tendeerende tot wederlegginge der grieven, dewelke de emeritus predikant Mauritius Maassen tegen den voornoemden kerkenraad bij de drie (...) kerkenraaden der Steeden Haerlem, Leyden en Amsterdam heeft ingebraght. Naar 't origineel 'dat op de naam van Jan Dirker in 's Gravenhage gedrukt is'. z. pl., Anthoni de groot (colophon),1739. Folio, papieren omslag, 58 pag. Met portret van Willem Bartjens op titelpagina (als bewijs van echtheid). Watervlekken. NNBW IX pag. 637; Loosjes, Geschiedenis der Luth. kerk, pag. 170-172. Mauritius Maassen (overl. 1751) was Luthers predikant te Haarlem (1710-1719) en 's Gravenhage (1719-1737). In dit laatste jaar werd hij emeritus verklaard. Hij had geschillen met ds. J.G. Pambo, die hij beschuldigde van piëtisme. Ook had hij problemen met de regelingen rond zijn emeritaat. Bestelnummer: C2367. € 60 Magnetisme --Cursus voor de practische toepassing der psychische wetenschappen, uitgegeven door de Vereeniging voor psychisch onderzoek. Amsterdam, [1905]. 5 delen in schuifhoes (compleet), 33+33+89+48+41 pag. Goed exemplaar. I Persoonlijk magnetisme, II Gemoedsleven en overbrengen van gedachten (telepathie), III Hypnotisme, IV Genezing door magnetische kracht, V Zoisme. Bestelnummer: C2853. € 90 Malcolm, Sarah Hogarth, W. Tekening: 'Sarah Malcolm, executed in Fleet Street march 7th 1732[= 1733] for robbing the chambers of mrs. Lydia Duncomb in the Temple, and murdering her Eliz. Harrison & Ann Price'. Tekening met potlood gesigneerd E.L.B., W. Hogarth (ad vivum) pinxit [waarschijnlijk 19e eeuws]. De tekening toont een vrouw ter halver lijve met hoofddoek, leunende op een piedestal. 19x17,5 cm. Sarah Malcolm (1710-1733) was wasvrouw in Londen en verkeerde in criminele kringen. Samen met de gebroeders Alexander en Mary Tracey pleegde zij diefstal op 4-2-1733 ten huize van de 80 jarige Lydia Duncomb. Deze werd bij deze diefstal, samen met haar huisgenoten mrs. Harrison en Ann Price vermoord. Kort voor haar executie werd zij geschilderd door Hogarth. Bestelnummer: C3550. € 150 Mandrillon, Joseph Mandrillon, Joseph Gedenkstukken om te dienen tot de historie der omwenteling in de Vereenigde Nederlanden in 1787, door den heer Jh. Mandrillon (...) belast geweest om bij het Hof van Berlijn eene overeenkomst tusschen de patriottische en stadhouderlijke partij te bewerken. Uit het Frans vertaald. Parijs, Barrois, 1792. Kartonnen band, (4)+6+222 pag. Knuttel, Verboden boeken 248. Zeldzame eerste druk van de Nederlandse vertaling van het in 1791 bij Barrois verschenen Memoires pour servir a l'histoire de la Revolution des Provinces Unies en 1787 (verboden te 's Gravenhage 4-8-1791). Een tweede Nederlandse editie zou later in 1792 verschijnen bij Van Schelle te Duinkerken (verboden 's Gravenhage 30-4-1792). Joseph Mandrillon (Bourg 1743 - Parijs 7-1-1794) was een Frans zakenman die o.a. naar Amerika reisde om te trachten daar bankfilialen te vestigen. Na terugkeer in Europa opende hij een bankkantoor in Amsterdam en nam daar deel in de twisten tussen patriotten en

prinsgezinden, waarvoor hij o.a. naar Berlijn reisde. Na terugkeer naar Parijs rond 1789 koos hij aldaar de partij van de royalisten en werd beschuldigd van relaties met de hertog van Brunswijk. Begin 1794 stierf hij door de guillotine. Dit boek is opgedragen aan F.A. hertog van Brunswijk, gedateerd Parijs 1-12-1790. Het behandelt de gebeurtenissen in 1787, zoals de aanhouding in Goejanverwellesluis, contacten van Mandrillon met prins Frederik, Van Berkel, van Brunswijk, de koning van Pruissen, Hertzberg, generaal Kalckreuth, Necker, Pottey Turcq, etc. Bestelnummer: C2886. € 595 Mandrin, Louis [Regley, Abbé] Levens-beschryving van Louis Mandryn, waar in de voornaamste gevallen en bedrijven van dien beruchten contrebandier sedert zyn eerste jeugt tot aan zyne dood te vinden zyn. Naar het oorspronkelyke uit het Fransch vertaald. Amsterdam, Jan Morterre, [ca. 1760]. Gebonden in 19e- eeuwse half linnen band, 140+(4)+32 pag. Buijnsters pag. 39; Buisman 1415. Toegeschreven aan de abbé Regley. De eerste Franse uitgave verscheen waarschijnlijk in 1755 te Chambérij en Parijs. Dit is de eerste Nederlandse uitgave. Mandrin (1725-1755) was een berucht Frans misdadiger en moordenaar, die in1755 op het schavot te Valence ter dood werd gebracht. Bestelnummer: C1216. € 750 Mandrin, Louis [Regley, Abbé] Histoire de Louis Mandrin, depuis sa naissance jusqu'a sa mort. Avec un détail de ses cruautés, de ses brigandages & de son supplice, Nouvelle édition revue &corrigée. Amsterdam, E. van Harrevelt, 1756. Gebonden in 19de- eeuws half perkament (beschadigd op rug), 140 pag. Portretgravure van Mandrin als frontispice (Crahaij fe.) Barbier II 721; Buijnsters pag. 39 (Nederlandse vertalingen); NCC: 1 ex. (UBA). Vroege Franstalige uitgave, in Nederland gedrukt. Bestelnummer: C0024. € 350 Mandrin, Louis [Regley, Abbe] Historie van Ludovicus Mandrin, van zyne geboorte af tot zyne dood. Met eene uytlegginge van het bezonderste zijner vreedheden, struyk-rooverijen en zijne straffe. Overgezet van de Fransche in de Vlaemsche taele, Amsterdam/Gent, L. v. Paemel [ca. 1820]. Buijnsters pag. 39; Buisman 1417. Tweede, Vlaamse uitgave van de 'Histoire van Ludovicus Mandrin', verschenen in 1787 te Amsterdam. Vandaar het 'te Amsterdam' op de titelpagina. De uitgave uit 1787 was een andere vertaling van het werk van de abbe Regley. Bestelnummer: C0158. € 400 Mandrin, Louis Regley, abbé Historie van Ludovicus Mandrin, van zyne geboorte af tot zyne dood. Met eene uytlegginge van het bezonderste zyn'er vreedheden, struyk-rooveryen en zyne straffe. Overgezet van de Fransche in de Vlaemsche taele door ***. Eerste druk, Amsterdam, z. n., 1787. Half leer, (4)+3+135+(1) pag. Geillustreerd met anoniem gegraveerd portret van Mandrin. Buijnsters pag. 39; Buisman 1416; Scheepers II 933; Le livre populaire 630; STCN: 1 ex. (KB). Zeldzame eerste editie van een nieuwe vertaling naar het Franse origineel, anders dan de vertaling die ca. 1760 verscheen bij Morterre te Amsterdam. Bestelnummer: C2115. € 650

Mandrin, Louis Wijnen Tekening [ portret van Louis Mandrin in ovaal met spies op de voorgrond en vierregelig vers door Van Hall ]. Aquarel in grijs, 19e eeuws. 19x15 cm. Het vers: 'Die in gewelt in list in ijsselijke moorden / En valsche munten scheen een opperbaas te zijn / Die met verboode waar het lelierijk in boorden / In weerwil van het regt is deezen Louis Mandrin'. Links onder: Wijnen pint. Rechts onder: Van Hall. Bestelnummer: C2580. € 175 Mandrin, Louis / Cartouche [Regley, Abbé] Histoire de Louis Mandrin, depuis sa naissance jusqu'a sa mort; avec le détail exact de ses cruautés, de ses brigandages et de ses supplices. Rouen, Lecrene-Labbey, 1814. 12°, gebonden in 19e- eeuws karton (origineel papieren omslag meegebonden), 108 pag., met portret in houtsnede van Mandrin als frontispice. Goed exemplaar. Latere editie van het aan de abt Regley toegeschreven boekje, nu met een portret in houtsnede in plaats van de gravure in de druk van 1756. In deze editie van 1814 aan het slot een 'Dialogue entre Cartouche et Mandrin, où l'on voit proserpine se promener en cabriolet dans les enfers'(pp. 97-108). Bestelnummer: C0893. € 475 Manheim / Du Chattel Roodnat, Bas Het plezier in de misdaad. Krantenartikel uit De Groene Amsterdammer. 1 pag. Betreft de moord van J.H. du Chattel op Mietje Manheim, wed J.J. Pascal, te Amsterdam in 1868. Bestelnummer: C0838. €5 Manson / Fualdes Manson-Enjalran, Clarisse Gedenkschriften van mevrouw Manson, ter opheldering van haar gehouden gedrag in het proces, betrekkelijk den moord van den heer Fualdès, door haar zelve beschreven en gerigt aan hare moeder mevrouw Enjalran. Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1818. 24+184+(4) pag., origineel karton, geillustreerd. Met handtekening van M. Buisman (1937) op schutblad. Buisman veiling 1010. Zeer uitvoerig verhaal over de moord op Fualdès, verdronken gevonden in de Aveyron op 19 maart 1817. Later bleek dat hij vermoord was ten huize van een zekere Bancal. Mevrouw Clarisse Manson, geboren Enjalran, geboren te Rodez in 1785, woonde als gescheiden vrouw met zoontje Eduard in de plaats van het misdrijf, Rodez. Zij werd verdacht van valse getuigenissen en zij zou meer weten van de moord. In augustus 1817 werden vijf mensen ter dood veroordeeld voor deze moord. Op 14 september 1817 werd ook mevr. Manson gearresteerd. Deze gedenkschriften schreef zij in de gevangenis in december 1817. Op 5 februari 1818 zou de uitspraak volgen, maar toen was het boek al naar de drukker, dus deze wordt niet vermeld. Een rol spelen o.a. twee broers Enjalran: Eduard en Gustavus, haar vader en moeder, haar ex-man de officier Manson waarvan zij al na drie maanden huwelijk gescheiden was en die toch nog een relatie met haar bleef hebben. Een aanbidder die ook een rol speelde bij de moord: Clémendot. De tekst is bezorgd door 'De Parijsche snelschrijver', waarschijnlijk een stenograaf die haar verhaal in de gevangenis opschreef en zijn tekst dateerde: 4-1-1818. Het boek is geillustreerd met een geëtst portret van mevr. Manson door J.E. Marcus (1818), een gravure op de titel van mevr. Manson in haar cel en een facsimile van een brief van haar hand. Bestelnummer: C0069. € 975

Manson / Fualdes Manson-Enjalran, Clarisse [Twee zeer uitvoerige krantenberichten over de zaak Manson-Fualdès, uit maart en september 1818, uit een in Maastricht (Nypels) gedrukte Franstalige krant]. 4°, 6 pag., 2 kolommen breed. Over het verloop der processen, met uitvoerige voorgeschiedenis. Toegevoegd een oud handgeschreven omslag en een met potlood getekend portretje van 'la fameuse dame Mancon'. Bestelnummer: C1300. € 150 Manuscript Crimineel Dingboek Noordwijkerhout --'Crimineel Dingboek van de hooge vierschare van Noordwijkerhout, Hillegom, Lisse ende Voorhout' over de jaren 1698-1726. Manuscript register. Folio, perkamenten band, ca. 185 beschreven pagina's. Het crimineel dingboek over de jaren 1698-1726 verschaft informatie over ca. 75 personen die in deze 28 jaar door baljuwen welgeboren mannen van het baljuwschap Noordwijkerhout, Hillegom, Lisse en Voorhout berecht werden. Veelal betreft dit inwoners van genoemde dorpen maar ook personen uit Leiden, Warmond e.d. Voorts worden een aantal bedelaars hier heidenen of landlopers genoemd- uit verderaf gelegen streken berecht. Meestal bestond de straf uit geseling en/of verbanning. In dit register ook informatie over een r. k. inwoner van Lisse, Wouter Guldemond, die in 1714 de gereformeerde kerkdienst verstoorde en over het verzoek van de baljuw uit 1724 om in Noordwijkerhout een 'gevangenhuis' te mogen bouwen. De Staten van Holland gingen accoord met de kosten hiervoor: 200 ponden, maar als het duurder werd moest de baljuw dit zelf bijbetalen. Baljuw in deze jaren waren mr. Pieter Dierquens (tot 1713) en mr. Gerard Bikker van Zwieten (vanaf 1714). Bestelnummer: C3084. € 4000 Manuscript Hoess Hoess / Höss, Rudolf Autobiografie. Getypt, 1954. Folio, 3+157 pag. Nederlandse vertaling van de in 1946-'47 geschreven autobiografie van de beruchte commandant van Auschwitz Rudolf Höss of Hoess (1901-1947). Inleiding van Stanislaw Batawia. Voor het eerst verschenen in Poolse vertaling in 1951 in het Biuletyn Glownej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, deel VII. Een tweede Poolse uitgave verscheen in 1956 en in 1958 verscheen voor het eerst een, bekorte, uitgave in de oorspronkelijke Duitse taal. Deze bekorte versie werd in 1960 in het Nederlands uitgebracht. Het hier aangeboden manuscript lijkt nooit te zijn gedrukt en bevat de oorspronkelijke uitvoerige versie uit 1951 in het Nederlands vertaald. De vertaler is waarschijnlijk W.A. Maijer die het nawoord dateert op 30-9-1954. Het manuscript heeft een stempel van het 'Internationaal Bureau voor Auteursrecht NV, Vondelstraat 102, Amsterdam W'. Bestelnummer: C3083. € 225 Manuscript Johan en Cornelis de Witt --'Agressie van den pensionaris Jan de Witt, door P. en J. van der Graaff'' en 'Cornelis de Witt, ruwaard van Putten en Willem Tichelaar'. Manuscript, met afschriften van een groot aantal stukken uit juni-augustus 1672. Goed leesbaar, waarschijnlijk 18e eeuws handschrift. Folio, gebonden in fraaie half perkamenten band, 28+146 beschreven pagina's. Stempeltje 'J. van Eys, Utrecht'. Ruim 50 afschriften van stukken uit het archief van 'Hoven van Justitie, Notabele criminele zaaken'. De copiist schrijft:'Het verhaal van Wagenaar nopens deze zaak, voorkomende blz. 142 en volgende, kan uit deze stukken merkelijk opgehelderd en hier en daar verbeterd worden'. De band bevat o.a. verklaringen van Jan en Cornelis van der Wissel, Petrus van

Breugel, Catharina v.d. Berg wed. Brackonier, Jacob van der Graaff, de vrouw van A. Borrebach, de vrouw van de reiziger Cornelis de Bruin, Susanna Clinget, etc. Bestelnummer: C3085. € 1800 Manuscript, juridische adviezen Gelderland Noort, Engelbert Op ten; e.a. Dossier met ca. 70 handgeschreven juridische adviezen (met retro-acta) aan het Hof en aan de Rekenkamer van Gelderland, uitgebracht door de momber en/of substituut momber van Gelderland, ca. 1690 - ca. 1740. Folio, ca. 500 pagina's. Het betreft concept of minuut adviezen over een grote verscheidenheid aan onderwerpen. Veel betreft het de Gelderse tollen, maar ook erfeniskwesties, criminaliteit, een olierosmolen, het schoutambt van Heerde in de familie Daendels, de rechterlijke protocollen van Lochem (erven Westenberg), een wind-koren-molen te Vorchten, de boedel van Jacoba Maria van Rheede vrouwe van Hoevelaken, diefstallen door Anth. v. Tongeren of Wissink, een vondeling te Zaltbommel, het "doorgaan" van de gehuwde Gerrit Lubbers te Doornspijk, misdragingen van de Harderwijkse student Nicolaas Witsen te Putten in 1727, etc. De meeste adviezen werden uitgebracht door de substituut-momber Engelbert Op ten Noort (1664-1738), advocaat bij het Hof van Gelderland, secretaris van Arnhem, griffier van de Gelderse lenen etc. Een enkel advies bracht hij uit samen met zijn vader Johan Op ten Noort, eveneens momber en advocaat bij het Gelderse hof. Het lijkt logisch dat dit dossier afkomstig is van Op ten Noort, maar enkele adviezen werden uitgebracht in de jaren 1738-1740, dus na zijn dood, wat dit weer minder waarschijnlijk maakt. De meeste stukken zijn genummerd, van 3 tot 65, maar deze nummering is niet strikt chronologisch. Bestelnummer: C3157. € 795 Manuscript, Middelburg Register van resolutien, ordonnantien en sententien. [Middelburg, ca. 1762]. 8°, gebonden in zeer fraaie geheel leren band met goudopdruk (van de Middelburgse binderij, door Storm van Leeuwen de Okkerman-binderij genoemd), rugversiering met 5 stempels van vogel op tak. Ca. 120 pag. Het register is alfabetisch gerangschikt op trefwoorden en geeft korte inhoudsopgaven van een aantal curieuze-scabreuze zaken uit Middelburgse registers van sententien e.d.: oud gulde register (15e eeuw); 2e ruijg register (ca. 1550), 3e ruijg register (begin 17e eeuw); 2e register ter vierschaar (midden 17e eeuw); register ten rade (17e eeuw); state notulen (17e eeuw); register civiel; secrete notulen, etc. Enkele voorbeelden van inschrijvingen: Kaake: Janna de Bruyne met een koestaart om den hals aan de kaake gezet den 14 nov. 1689, vide regist. ter vierschaar. Kerkdief: Leenard Lambregtsen wierd gesteld op de knape daar sijn regter oor wierd afgehouden ... omdat hij uyt een kerk gestoolen had ... Kind verdoen: Francina Jacobs had haar kind verdaan, wierd eerst gewurgt dan verbrand, buyten de Dampoort aan een staak gezet ter exempel ... Klooster uytloopen: B. Mautelion, 50 jaar gebannen omdat uyt het Franciscaner klooster was geloopen om gereformeerd te worden, den 9 mey 1596, vide 3e ruijg register Sodomie: Bastiaan van Mierink levendig tot pulver verbrand met confiscatie van goed omdat hij met een koeije had te doen gehad. Alvorens moest de koeije in sijn bijwesen gedood werden en dan te gelijk met hem verbrand worden, den 4 maart 1604, 3e ruijg register Schipafloopen: G. Hermansen onthoofd om dat hij op een Oostindies schip muiterij had gepleegt, dat veroverd en op vrijbuijt mee was gaan varen, den 12 mey 1616, vide 3e ruijg register. Bestelnummer: C3221. € 1900 Manuscript, Oproer Amsterdam Raap, Daniel; e.a.

'Verdedigende aanmerkingen wegens het voorgevallene tot Amsterdam, soo in de maand November 1747 als in Augustus en September 1748 door Daniel Raap'. Manuscript. 4°, geheel leren band uit de tijd, ongepagineerd [ca. 500 pag.]. Fraai manuscript, goed leesbaar. Behalve de 'Verdedigende aanmerkingen' van Raap bevat de bundel o.a.: Brief van Dingnis Kelle aan Raap, d.d. Middelburg 26-11-1748; copie testament Raap 20-11-1753; en enige honderden gedichten op de gebeurtenissen. Daniel Raap (1702-1754) was een bekend actievoerder in 1747 en 1748 en trad naar voren als leider van de Orangisten tegen de Amsterdamse regenten. Bestelnummer: C3132. € 1200 Manuscript Rijsbergen --Register der processen-verbaal, brigade Rijsbergen sedert 19-1-1847 tot 21-1-1850. Manuscript, folio, 90 pag. Opgemaakt door L.Th. Peys en anderen (o.a. Th. v.d. Vierraet, F. v.d. Baan, J. de Vos, J. v. Tiel). Onderwerpen: diefstallen, bedelarij, landloperij, te laat sluiten van herbergen, baldadigheid, branden (o.a. bij Corn. de Bakker te Zundert en J.F. Dekkers te Wernhout). Veel ook betr. het aanhouden van deserteurs uit het leger (G. Kimmeren, G. Jurdy, P. v. Tielen, J.G. de Bruin, Nic. Nederpelt, H. v. Buuren, T. Lucassen, H.P. v. Otterloo e.a.). Twee processen verbaal betr. het onbevoegd geven van onderwijs: Johanna Kerkhof te Zundert en Anna M. Tilburgs, vrouw van Peter Rab, te Achtmaal. Bestelnummer: C2996. € 395 Marck, F. A. van der --Het besluit van de Senatus amplissimus der academie van Stad en Lande, over de leer van Frederik Adolf van der Marck, professor (...) en de daar op gevolgde dimissie van dien hoogleeraar, briefsgewyze aan een Hagenaar verhaald (...) door een Groninger heer. Gravenhage, J. Thierry, 1773. 23 pag., sierpapier omslag. NNBW III pag. 816; Knuttel 19035. Van der Marck (1719-1800) maakte als hoogleraar te Groningen volgens zijn tegenstanders een 'onzinnigen ophef van het natuurrecht'. Ook de classis beschuldigde hem van onrechtzinnigheid. Uiteindelijk werd hij op 2-2-1773 door curatoren en senaat als hoogleraar afgezet. Bestelnummer: C1867. € 60 Marck, F.A. van der Marck, F.A. van der Waaragtig verhaal van het gene omtrent het hoogleeraars ambt van mr. Fred. Adolf van der Marck in het staats- natuur- en volkeren-regt op de hooge schoole der stad Groningen en Ommelanden, van den beginne zijner aanstelling tot zijn ontslag toe, geduurende zyne veertienjaarige bediening aldaar openlyk is voorgevallen, Lingen, Bauer, 1775. Gebonden in geheel leer, 24+215+254 pag. NNBW III pag. 816. Frederik Adolf van der Marck (1719-1800) was vanaf 1758 hoogleraar te Groningen. Hij was voorstander van het natuurrecht en vond dat het Romeinse recht minder aandacht hoorde te krijgen. In de jaren '70 kwam men vanuit de Romeins rechterlijke hoek en vanuit de theologen in opstand tegen zijn 'onzinnigen ophef van het natuurrecht'. Van der Marck verdedigde zich en riep de hulp in van de stadhouder maar zonder succes: op 2 februari 1773 werd hij afgezet als hoogleraar. In zijn 'Waaragtig verhaal ...' beschrijft hij de geschiedenis van deze afzetting uitvoerig. Eind 1773 werd hij benoemd tot hoogleraar in de rechten te Lingen en in later jaren werd hij voorvechter in de patriottenbeweging. Bestelnummer: C1057. € 195

Marcus, P.J. Junius Batavus [= F.A. van der Kemp] Junius Batavus aan den gewezen burgemeester en veertig raad in de vroedschap der stad Leiden Pieter Jan Marcus. Alom te bekomen, 1794. Ingenaaid, origineel karton, 69 pag. Knuttel 22447; Van der Aa XII pag. 195. Marcus 'het hoofd der misnoegden' genoemd, ontevreden over de gang van zaken in den lande sedert 1787, nam zijn ontslag in 1794 en zette in een 25 september 1794 gedateerd adres 'Pieter Jan Marcus aan de burgerije ...' zijn redenen daartoe uiteen. Op 17 oktober werd het drukken en verkopen van dit adres door de Staten van Holland verboden, als zijnde het een 'seditieus libel, leugen- en lasterschrift'. Ook 'Junius Batavus' trekt in deze brochure tegen Marcus van leer. Bestelnummer: C1194. € 75 Marcus, P.J. Marcus, P.J. Pieter Jan Marcus, oud burgemeester van Leiden, aan de burgerije dier stad. Leiden 25-91794. Folio, 4 pag., zonder omslag, zoals verschenen. Knuttel 22445. Marcus was ontevreden over de gang van zaken in Leiden sedert 1787, nam zijn ontslag als burgemeester en zette in dit pamflet de redenen daartoe aan zijn medeburgers uiteen: intriges, verval der WIC en OIC, leger verslagen, willekeurigheid van de Leidse burgerkrijgsraad, belastingverhoging, de opname in Leiden van 1400 Hanoverianen i.p.v. 430, ruzie met pensionaris Boers, etc., etc. Op 17-10-1794 verklaarden de Staten van Holland dit geschrift een 'seditieus libel, leugen- en lasterschrift' en verboden het drukken en verkopen. Bestelnummer: C1415. € 75 Marie Antoinette Helman, I.S. Prent: 'Journee du 16 Octobre 1793', gravure door Helman naar Monnet, uitg.: l'Auteur, Rue Honore 1497. 34x45 cm., rechts boven: No. 10. Veel volk, een podium en Marie Antoinette die naar de guillotine wordt geleid. Bestelnummer: C3579. € 150 Marie Antoinette Venzo, C., naar Mad. de Brehan Prent: 'Marie Antoinette, late queen of France, in the prison of the Conciergerie at Paris, during the interval between her sentence and execution'. Grote ovale gravure door C. Venzo naar Mad. la Marquise de Brehan. Zij knielt in haar cel, doek in haar hand, kijkend naar een man achter het tralieraam. 43x35 cm. Bestelnummer: C3523. € 150 Marie-Antoinette Josi, C. naar C. v. Cuijlenburg Prent: 'Maria Antoinette ondergaat het vonnis des doods, den 16den October 1793. II D bl. 108'. Stippelgravure door C. Josi, 1798, naar C. van Cuijlenburg, tonende Marie Antoinette op het schavot, geleid naar de guillotine. 23x15 cm. Maria Antonia Josepha Johanna van Oostenrijk (1755-1793) was de echtgenote van koning Lodewijk XVI. Ze werd tijdens de Franse Revolutie gevangen gezet in de Congiergerie. Zij werd beschuldigd van samenzwering tegen de Franse republiek en incest met haar zoontje. Op 16 oktober 1793 werd zij op een strontkar naar de guillotine gebracht en door de meesterbeul Charles Henri Sanson om het leven gebracht.

Bestelnummer: C2605.

€ 60

Martelaren --Prent: 'Salige Joost, gebooren tot Gouda in Hollant, priester inde orde der Carthuysers buyten Delft, door bevel van den grave Van der Marck heere van Lume, opgehangen ten Briel op St. Pietersdagh in Augustus 1571 [= 1572], oudt wesende 40 jaeren', anonieme gravure van de priester ten voeten uit, kelk in de hand, met achter hem het Karthuizer klooster, Brielle, vervoer per wagen en galg. 17,3x14 cm. Ten gevolge van zijn marteldood is hij onder de r. k. heiligen opgenomen. Bestelnummer: C3558. € 45 Martelaren --Prent: 'Den eerw. heer Cornelis Musius geboortich van Delft, martelaer, oudt 72 jaeren ende 6 maenden, is binnen Leyden een glorieusen doodt gestorven Anno Dni 1572 den 10 Decembris in den laeten donckeren avondt, ten 10. ueren'. Anonieme gravure met portret van een biddende Musius met eromheen 8 scenes betr. zijn gevengenneming, martelingen en executie. 27,5x32 cm. Muller, Hist. 606 b ('zeldzaam'). Midden onder een vers van 6 regels 'Siet hier den waerden man ...'. Bestelnummer: C3607. € 125 Martelaren Boener, Jan Delineatio historica fratrvm minorvm ... / Historische af-beeldinghe der Minder-broeders van de Nederlandtsche provincie, die om 't gheloof wreedelijck van de Geusen ghedoodt zijn. Antwerpen, Plantijn/Moretus, 1635. 4°, 52 pag. (deels verso blanco). Origineel sierpapier omslag, geillustreerd. Funck pag. 281; BCNI 8801. Geillustreerd met gegraveerd titelvignet en wapen, 2 houtsneden en 20 fraaie gravures van A.P. [= Andries Pauli of Pauwels, 1600-1639, Antwerps graveur]. Betreft de moord op: Joh. Amicus, de zes martelaren van Alkmaar, Engelb. Terburgius, de elf martelaren van Gorcum, F. Reynerus a Lintris, J. Mahusius, W. Goudanus, J. Cuyper, A. Beverloo, Nic. Delfius, J. Scheurmans, Joh. van Amsterdam, Joh. Gray, Joh. Puteanus, M. Suetens, Alb. v. Leyden, Th. v. Beringhen, J. v. Delft. Bestelnummer: C1890. € 1200 Martelaren Deckers, L. De martelaars van Gorcum, naar Estius waarachtige historie afgeschetst. Antwerpen, v. Raey, 1867. Ingenaaid, 288 pag. Geillustreerd met 2 portretten in houtsnede van L. Vechel en N. Pieck. Bestelnummer: C2834. € 35 Martelaren Dijk, A. v. Cornelis Musius, een Delftse martelaar van 1572. Utrecht, 1947. Gebonden, geillustreerd, 71 pag. Met stofomslag. Bestelnummer: C2536. €8 Martelaren Fontanus [Fonteyn], Nicolaas

Responsum ad propositam sibi quaestionem an manus clavis transfixae pares ferendo corpus inde pendulum. Amsterdam, P. Matthijsz, 1643. 4°, zonder omslag, 16 pag. Met drukkersmerk op titelpagina en 6 etsen in de tekst. In de marges enkele aantekeningen met pen in 17e eeuws schrift. V.d. Aa VI pag. 158; niet in BMN. Nicolaas Fonteyn was geneesheer te Amsterdam en tevens Grieks en Latijns dichter. Hij publiceerde in de jaren 1629-1644. Dit werkje behandelt het kruisigen van personen, het doorspiesen van lichaam en handen en het ophangen van personen aan een voet en een hand. Het boekje opent met twee opdrachten van Fonteyn aan twee geneesheren / dichters te Antwerpen: Ludovicus Nonnius en Johannes Jacobus Chifflet. Bestelnummer: C2549. € 600 Martelaren Gallonius, Antonius De ss. Martyrvm crvciatibvs liber. Antwerpen [= Amsterdam], Andreas Frisius, 1668. 12°, geheel leren band uit de tijd, (24)+576+(47) pag. Geillustreerd met frotispice en 44 paginagrote gravures naar Antonio Tempesta. Funck, Livre Belge a gravures. pag. 315. Beroemd boek door de Romeinse priester Antonio Gallonio (1557-1605) met 44 gravures naar Tempesta die ze had vervaardigd naar Jean Guerra de Modene. Ze tonen de martelingen die de Christenen ondergingen. De eerste Italiaanse editie was van 1591. Deze editie van 1668 is opgedragen aan Johannes van Neercassel, d.d. oktober 1667. Bestelnummer: C2708. € 695 Martelaren Gunst, J.W. Johannes Pistorius Woerdensis, Hilversum 1925. Geb., 374+(2) pag., geillustreerd. Goed exemplaar. Gunst was predikant te Woerden. Johannes Pistorius of Jan de Bakker van Woerden (14991525) was een r.k. priester die als eerste priester wegens zijn protestantse gedachten ter dood gebracht werd. Bestelnummer: C3031. € 15 Martelaren [Haemstede, Adriaen Cornelisz. van] Historie der martelaren, die om het getuygenisse der evangelischer waerheydt haer bloedt gestort hebben, van de tyden Christi (...) af tot den jare 1655 toe (...) Oversien, verbetert (...) door J.G.O. [= J. Gysius]. Amsterdam, A.J. van Blanken, 1658. Folio, geheel leren band (rug aan boven- en onderzijde beschadigd), (22)+966 (genummerd 1-483) +(10) pag. Geillustreerd met gegraveerde titelpagina en meer dan 150 gravures in de tekst. Incompleet, mist blad *6 (=de met I.S. ondertekende voorrede) slordig exemplaar, enkele bladen los. STCN: slechts één, incompleet, exemplaar; NNBW I 1013; Pijper, Martelaarsboeken (1924) pag. 34-72; Sepp, Geschiedkundige nasporingen II (1873) pag. 9-136. Beroemd protestants martelaarsboek. Van Haemstede (ca. 1525-1562) was een der eerste hervormde predikers te Antwerpen, in zijn laatste levensjaren ook te Emden en in Londen. In 1559 verscheen zijn hoofdwerk 'De gheschiedenisse ende den doodt der vromer martelaren ...' waarin hij uit de bronnen zelf het leven en sterven van tal van martelaren voor de kerkhervorming beschreef. Zelf behoorde hij daar in zekere zin ook toe, maar o.m. door zijn optreden in Engeland was hij ook bij de hervormden zo weinig gezien dat in de meeste herdrukken van dit succesvolle werk zijn naam niet meer werd genoemd. Tussen 1559 en 1747 verschenen 24 drukken van het boek (beschreven in 'Bibliographie des martyrologes protestants Neérlandais' T. II pag. 269-367). De eerste geillustreerde uitgave dateert van 1604. In de druk van 1657, bezorgd door I.G.O. [Johannes Gysius Ostendanus] werden allerlei ingeslopen fouten hersteld en aanvullingen van een vorige bewerker beter

ingevoegd. Ook werd in 1657 voor het eerst weer de naam van Van Haemstede als auteur genoemd, echter nog niet op het titelblad. In de hier aangeboden editie van 1658 zijn weer opnieuw verbeteringen aangebracht. Het werk opent met een opdracht aan alle overheden door Van Haemstede, d.d. Antwerpen 1559. De voorreden van I.S. [Johannes Streefkerkius = Johannes Gysius] d.d. 1633 ontbreekt in dit exemplaar. Er worden voorts martelaren in beschreven vanaf de vroegste tijden tot in 1655. De prenten zijn ongesigneerd, in de tekst gedrukt, en meten ca. 11x15 cm. Het vertoog over de hovaerdy der Pausen in het voorwerk is nog ongeillustreerd. Bestelnummer: C2718. € 395 Martelaren [Haemstede, Adriaen Cornelisz van] Historie der martelaren (...). 2e druk, Dordrecht, Jacob Braat voor Jacobus Savry, 1659. Folio, half leren band, (32)+1064 (genummerd 1-532) +(12) pag. Enkele pagina's gerepareerd en hier en daar vlekkig. STCN: slechts één exemplaar (UBA); NNBW I 1013; Pijper, Martelaarsboeken (1924) pag. 34-72; Sepp, Geschiedkundige nasporingen II (1873) pag. 9-136. In deze editie is de tekst over de hovaardij der Pausen, in het voorwerk, geillustreerd met 13 tekstgravures. Bestelnummer: C2719. € 495 Martelaren [Haemstede, Adriaen Cornelisz van] Historie der martelaren (...) tot den jaren 1655 toe. Leiden, v.d. Deyster, 1747. Folio, geheel leren band. (14)+818+11 pag. Geillustreerd met gegraveerde titelpagina en vele gravures in de tekst. Slecht exemplaar (band beschadigd, diverse pagina's los, marges gesleten) maar wel compleet. Bestelnummer: C2720. € 225 Martelaren Lange, D. de De martelaren van Gorcum. Utrecht, 1954. Ingenaaid, 268 pag. Bestelnummer: C2535. €6 Martelaren [Luyken, Jan] Prent: 'Leonard Plovier, Jeanne et Marie van Aken, noyez a Anvers A° 1560 / Leonhard Plovier, Jannitge und Maritge von Aachen zu Antorff ertranket A° 1560'. Gravure, nr. 75. 12x14 cm. Van Eeghen en v.d. Kellen 729. Bestelnummer: C2611. € 20 Martelaren Luyken, Jan Schouwtooneel der martelaren / Theatre des martyrs / Schau-buhne der Martyrer. [Amsterdam], M. Schagen, 1738. 4°, oblong, half leren band. Geillustreerd met gegraveerde titel en 86 (van 104) etsen. Smoezelig exemplaar. Van Eeghen / v.d. Kellen I 116-121, nr. 93. Helaas incompleet exemplaar van de tweede editie van het beroemde martelarenboek van Jan Luyken. De eerste editie (ca. 1715) had tekst op de achterzijde van de prenten. In deze tweede staat zijn de achterkanten blanco. Bestelnummer: C2898. € 350 Martelaren

Nolet, W. / G.C. Goris De Alkmaarsche martelaren, Hilversum, 1929. 63 pag. Bestelnummer: C3011. € 15 Martelaren Opmeer, Petrus Martelaars-boek ofte historie der Hollandse martelaren, welke om de Christen Catholijke gods-dienst, soo ten tijden van de woeste heidenen als der Hervormde nieu gezinden seer wreed sijn omgebragt. 2 delen in 1 band, Antwerpen, Pratanus, 1700. Geheel leren band uit de tijd (lichte slijtage aan rug), (30)+371+(1)+(14)+362 pag. Geillustreerd met twee gegraveerde titelpagina's (tekst: Het Nederlands Catholyk martelaars boek), portret van Opmeer en 29 prenten buiten de collatie (23 portretten van martelaars en 6 prenten van martelingen met meerde personen). De approbatie voor Opmeer is gedateerd 6-8-1607. Het leven van Opmeer (pp. 1-6) is van de hand van Valerius Andreas. Op pag. 313 een 'Bijvoeging' waardoor de paginering is gecorrigeerd. Bestelnummer: C2974. € 295 Martelaren [Schellingwou, Antonius] Op-comste der Neder-lantsche beroerten (...) door eenen liefhebber des waerheydts ende der zielen saligheydt. Munster [= Nederland], C. du Jardin, 1642. 12°, gebonden in half leren band uit de 19e eeuw, (8)+228 pag. Titelpagina gerestaureerd. Haitsma Mulier / v.d. Lem 426a; Vermaseren, De katholieke Nederl. geschiedschrijving (2e druk, 1981). Antonius Schellingwou (Amsterdam 1604 - Amsterdam 1651) was priester te Amsterdam. Vermaseren publiceerde in 1981 dat hij de auteur was van de Op-komste der Nederlandtsche beroerten, dat in 1642 te Munster en Luik onder het pseudoniem 'Eenen liefhebber der waerheydt' voor de eerste maal werd gepubliceerd. Het boekje bevat een uitvoerige opsomming van de wreedheden die de geuzen c.s. hebben bedreven en behandelt de geschiedenis van de Tachtigjarige Oorlog, vanuit een r.k. standpunt. De schrijver roept de Nederlanders op zich te verzoenen met de Spaanse koning. Het boekje werd herdrukt in 1646 (Luik), 1649? (Keulen), 1666 (Keulen), en 1673 (Keulen). Tot 1981 was het boekje toegeschreven aan Augustijn van Teylingen (1587-1669), eveneens een Amsterdamse priester. In de nalatenschap van Schellingwou bleek zich echter het eigenhandige manuscript van de Op-komste te bevinden, zodat het boekje van zijn hand moet zijn. Deze eerste druk eindigt met 'Liedeken op het jaer 1572' door Hendrik van Biesten. Hierbij: H.J. Allard, 'Aug. van Teylingen's Op-comste', Overdr. pp. 67-98. Bestelnummer: C2757. € 325 Martelaren [Schellingwou, Antonius] Op-komste der Neder-landtsche beroerten (...) door eenen lief-hebber der waerheydt ende der zielen saligheydt. Luik, 1646, 'na de copye Munster, Corn. du Jardin 1642'. 12°, 18e eeuwse kartonnen band, (8)+180 pag. Rug beschadigd. Haitsma / v.d. Lem 426a. Tweede editie van dit boekje dat vroeger werd toegeschreven aan Augustijn van Teylingen. Hierbij: H.J. Allard, 'Aug. van Teylingen's Op-comste', overdr. pp. 67-98. Bestelnummer: C2758. € 225 Martelaren [Schellingwou, Antonius] Op-komste der Neder-landtsche beroerten, invoeringhe der ketteryen, kerck-schenderyen ende grouwelycke moorden (...) door eenen lief-hebber der waerheydt ende der zielen saligheydt. Keulen [= Nedeland], de Kreimer, 1673.

12°, geheel perkamenten band uit de tijd, 340+(8) pag. met gegraveerde titel met 6 voorstellingen van martelen. Iets gebruikt exemplaar. Haitsma Mulier / v.d. Lem 426; Vermaseren, Kath. Ned. geschiedschrijving (2e druk, 1981). Laatste druk van dit traditioneel aan Augustinus van Teylingen toegeschreven werk, met een voorwoord van 'den auteur', gedateerd Keulen 6-5-1673, toen Schellingwou al 22 jaar dood was! Bestelnummer: C2759. € 195 Martelaren [Verstegen, Richard, vert.] Theatre des cruautez des heretiques de nostre temps. Traduit du Latin en Francais. Antwerpen, A. Hubert, 1588. 4°, perkamenten band uit de tijd, 95 pag. Geillustreerd met gegraveerde titel en 29 gravures in de tekst ter grootte van een halve pagina. titelpagina beschadigd (zonder tekstverlies). Oud eigendomsmerk met pen: J.M. Chedeville. Iets gebruikt exemplaar. Zeldzaam werk, de NCC noemt slechts één compleet exemplaar. Het boek beschrijft de wreedheden tegen Rooms Katholieken door Hugenoten, geuzen e.a. Vooral in Engeland en Ierland, maar ook in Frankrijk en de Nederlanden. Drempelvers (Prologue au Theatre des cruautez) is gesigneerd I.B. Eerste vertaling van het beroemde Theatrum crudelitatum haereticorum uit 1587. Bestelnummer: C3007. € 695 Martelaren Vinkeles, R. Prent: 'Jan de Bakker, in 's Hage geworgd en verbrand', gravure door R. Vinkeles en C. Bogerts, naar J. Buys. 8,2x5,5 cm. Jan de Bakker of Johannes Pistorius werd in 1525 als eerste priester ter dood gebracht. Bestelnummer: C2625. € 20 Martelaren Vugt, Th. van De gehangenen in de turfschuur. Brielse julinacht 1572. Hilversum, 1972. Ingenaaid, 67 pag., geillustreerd. Over de martelaren van Gorcum. Bestelnummer: C2515. €6 Martelaren Zeeuw, P. de De pastoor van Jakobswoude. Het verhaal van Jan de Bakker's marteldood. Amsterdam, 1925. Gebonden, 69 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C2565. €6 Martinet, Jacob / Cornelis Roelants --Authentique stucken concernerende het abominabele en ontdeckte dessein jegens dezen staet ondernomen by Jacob Martinet ende CornelisRoelants, met de sententien daer opgevolght. 's Gravenhage, Scheltus, 1690. 4°, zonder omslag, 12 pag. Knuttel 13351. Jacob Martinet, geboren te Sluis en gewezen schepen van Sluis, waar zijn vader capiteyn geweldiger geweest was, heeft met de Franse vijand onderhandeld en ook de schipper Cornelis Roelands uit Sluis met beloften zover gekregen dat deze hem behulpzaam was. Wegens landverraad worden beiden ter dood gebracht. Bestelnummer: C1738. € 175

Mason, Jimmy Trevelyan, Raleigh A hermit disclosed. Londen, 1960. 12+308 pag., gebonden met stofomslag, geillustreerd. Prachtig boek over het leven van de kluizenaar Jimmy Mason (1857-1942). Hij leefde te Great Canfield, een dorpje even ten noorden van Londen. De auteur, redakteur bij een uitgeverij, vond als jongen een dagboek en brieven van Jimmy en begon een intensieve zoektocht naar het leven van deze man. Er waren aanwijzingen voor vergiftiging en moord op Jimmy's tiranieke vader, maar de ware reden van zijn kluizenaarschap bleek een onbeantwoorde liefde. Trevelyans speurtocht, die enkele decennia in beslag nam, is uiterst boeiend beschreven en men krijgt in dit boek een goed beeld van het leven van eenvoudige mensen in een Engels dorp in de laatste decennia van de 19e- en het begin van de 20e- eeuw. Bestelnummer: C0165. € 35 Mata-Hari Zelle Czn, A. Mata - Hari, Mevr. M.G. Mac Leod - Zelle. De levensgeschiedenis mijner dochter. En mijne grieven tegen haar vroegeren echtgenoot. Amsterdam, C.L.G.Veldt [1906] [ Op omslag 'De roman van Mata Hari' ] 223 pag., gebonden, geillustreerd Met het prospectus voor dit boek, 4 pag. Bestelnummer: C0160. € 35 Mata-Hari Priem, G.H. e.a. De naakte waarhied omtrent Mata-Hari (ex-mevrouw Mac-Leod-Zelle), Amsterdam, Craft & Co., [1906]. Origineel karton omslag met portretfoto van Mata-Hari., 72 pag. Niet in NCC; Niet in Worldcat. Reactie op 'De roman van Mata-Hari' verschenen in 1906 bij C.L.G Veldt te Amsterdam, geschreven door haar vader Adam Zelle Czn. Het boek bestaat uit drie gedeelten: een inleiding door de uitgevers Craft, een interview met Mata-Hari door een 'bevrienden journalist' en een naschrift van G.H. Priem, de auteur die weigerde de roman over Mata-Hari te schrijven. Margaretha Gertruida Zelle was in 1876 te Leeuwarden geboren, trouwde in 1895 met Rudolph Mac Leod, kapitein in het Indische leger en vertrok met hem naar Indië. In 1902 kwam ze terug naar Nederland en scheidde van tafel en bed. In 1906 volgde echtscheiding. In 1905 debuteerde zij als oriëntaalse danseres in Parijs en tot 1914 zou zij succesvolle optredens hebben in tal van Europese landen onder de naam Mata Hari. In 1917 werd zij in Parijs gearresteerd wegens verdenking van spionage voor de Duitsers en op 15 oktober van dat jaar werd zij geëxecuteerd nabij het kasteel van Vincennes. Bestelnummer: C0159. € 48 Mata-Hari Carrillo, E. Gomez Le mystere de la vie et de la mort de Mata Hari, traduit de l'Espagnol par Ch. Barthez. Paris, 1925. Ingenaaid, 229 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1846. €8 Mata-Hari Carillo, E. Gomez Het liefdeleven van Mata Hari en haar dood. Vertaald door Bep Zody, Amsterdam, [1925]. Gebonden, 247 pag. Bestelnummer: C1850. € 60

Mata-Hari Heymans, Ch. S. La vraie Mata Hari. Courtisane et espionne. Preface de Louis Dumur. Paris, 1930. Ingenaaid, 23+408 pag., geillustreerd. Gedrukt in een oplage van 1000 genummerde exemplaren. Bestelnummer: C1849. € 10 Mata-Hari Heymans, Charles S. La vraie Mata Hari in een Nederlandsch kleed en de critiek van Het Vaderland, krantenartikel dd. 11 april 1931. Plano, 1 pag. Reactie van de auteur van 'La vraie Mata-Hari' op een recensie in Het Vaderland van 24-31931. Bestelnummer: C0161. €5 Mata-Hari Singer, Kurt Women spies, Londen, [ca. 1950]. Ingenaaid, 176 pag., met stofomslag. Twee van de 17 'real life crime stories' betreffen Mata Hari. Bestelnummer: C1634. €5 Mata-Hari Heymans, Ch. S. De ware Mata Hari, courtisane en spionne, ingeleid en bewerkt door G. Nypels. Maastricht, [1952] Ingenaaid, 236 pag. Bestelnummer: C1847. € 28 Mata-Hari Waagenaar, Sam De moord op Mata Hari. Amsterdam, 1964. Ingenaaid, 257 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1851. €5 Mata-Hari Waagenaar, Sam De moord op Mata Hari, complete set van 85 krantenartikelen uit Het Vaderland 1964-1965. Geillustreerd. Toegevoegd 5 andere knipsels uit dezelfde jaren, o.a. discussie tussen Waagenaar en Ab Visser over Mata Hari. Bestelnummer: C1590. € 20 Mata-Hari Waagenaar, Sam Mata Hari. Niet zo onschuldig... , Bussum, 1976. Ingenaaid, 184 pag., geillustreerd. Herziene en uitgebreide versie van 'De moord op Mata Hari' van dezelfde auteur. Bestelnummer: C2251. € 24 Mata-Hari Waagenaar, Sam Mata Hari. Niet zo onschuldig... , Amsterdam, 1981. Gebonden, 184 pag., geillustreerd. Met stofomslag.

Herziene en uitgebreide editie van 'De moord op Mata Hari' van dezelfde auteur. Bestelnummer: C2250. € 30 Mata-Hari Keikes, H.W. Mata Hari. 2e druk, Den Haag, 1981. Ingenaaid, 144 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1848. €8 Matamoros, Manuel Capadose, A. De ijver des geloofs, blijkende uit een woord aan de Roomsch-Katholijken in Holland en andere stukken van D. Manuel Matamoros, gevangen om zijn geloofs wille in Spanje. Amsterdam, H. de Hoogh, 1863. Gebonden in half linnen, 62 pag., geillustreerd. Opdracht van Capadose aan William Greene en twee gelithografeerde portretten van Dolores Garcia en Merero Dias, resp. moeder en advocaat van Matamoros. Matamoros was officier in het Spaanse leger en ging over van de katholieke tot de protestantse godsdienst. Hij werd daarvoor veroordeeld tot acht jaar celstraf, iets waartegen zelfs de katholieken in Nederland protesteerden. Bestelnummer: C0642. € 60 Meegens / Caroli Meegens, P.J. Fleschentrekkers (Een waarschuwing ten algemeene nutte). Geweigerd door het Nieuws van den Dag en de Telegraaf, [Amsterdam], z.j. [ca. 1900?]. Plano, 1 blad, één zijdig gedrukt. Meegens was 'zaakwaarnemer en colporteur te Amsterdam'. Hij stelt advocaat Caroli(e), Leidsegracht, Amsterdam, aan de kaak, Caroli riep op tot verzet tegen de Bell Telephoon en gaf J.G. van Breemen, wonende op de Noordermarkt, verkeerde adviezen over diens huur, waardoor Van Breemen zijn spaargeld kwijt was en een maand in de gevangenis zat. Bestelnummer: C0282. € 35 Meegeren, Han van Tast, Ton van [A. v.d. Valk] Het geval Van Meegeren. 's Gravenhage, Kompas, z.j. 4°, 16 pag., geillustreerd. Getekend humoristisch verhaal over het proces van Han van Meegeren en diens bedrog. Bestelnummer: C2830. € 18 Meer, Huych Bastiaensz. v.d. / Daniel Paludanus --Sententien van den Hove van Hollandt (...) tegens Huych Bastiaensz vander Meer ende Daniel Paludanus, gepronuncieert op den 8-2-1652. Dordrecht, J.J. Verheul, 1652. 4°, zonder omslag, (12) pag. Beiden hebben onrust gezaaid over het feit dat het stadsbestuur van Dordrecht de dekens van de ambachtsgilden onjuist behandelde. Zij worden verbannen uit Dordrecht. Bestelnummer: C1694. € 60 Meer, Laurens van der --Sententie. Alsoo Laurens van der Meer [...] gevangene op de voorpoorte (...) heeft bekent dat hy (...) ontfangene gelden niet heeft verantwoord (...). 's Gravenhage, P. Scheltus, 1762. Folio, zonder omslag, 4 pag. Van der Meer, 48 jaar oud, geboren te Leerdam, was hoofdgaarder turf en van de ontgronding, uit- en doorvaart te Rotterdam. Samen met zijn zoon Reinier van der Meer

heeft hij gelden achter gehouden, tot een bedrag van F 49,000. Om niet op te vallen legde hij zakjes duiten en koffiebonen in zijn geldkist. Hij werd veroordeeld tot geseling, brandmerk, 25 jaar tuchthuis en eeuwige verbanning. Bestelnummer: C2931. € 60 Meeter, Eillert Meeter, Eillert Holland: its institutions; its press, kings and prisons. London, Hope, 1857. Gebonden in geheel linnen, 16+360 pag. Biogr. Woordenboek Socialisme III 132-135. Eillert Meeter (Oude Pekela 1818 - Britonferry (G.B.) 1862) was een oproerig publicist in democratische bladen. In 1840 werd hij tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld, maar hij vluchtte naar Parijs en kreeg gratie van Willem II. In 1845 en 1850 belandde hij opnieuw in de gevangenis en week in 1851 uit naar Engeland. Daar publiceerde hij in 1857 het hier aangeboden, zeldzame, boek, met zijn memoires over de jaren 1837 tot 1846. Het boek is volgens Robijns 'ondanks de eenzijdigheid een levendig en onderhoudend geschreven werk met elementen van een moderne thriller'. Bestelnummer: C2890. € 175 Meeter, Eillert Meeter, Eillert Holland. Kranten, kerkers en koningen. Amsterdam, 1966. Ingenaaid, 259 pag. Nederlandse vertaling van 'Holland, its institutions, its press, kings and prisons' uit 1857. Bestelnummer: C2891. €6 Meezeman, Swieter, Kloosterman --Verzameling van stukken betreffende de zaaken van B. Meezeman, A. Swieter en C. Kloosterman, als meede van mr. Albertus Ploos van Amstel Jansz., gedetineerdens op het Huis der Gemeente binnen Amsterdam. Uitgegeven door het Committé van Justitie derzelve stad. Amsterdam, J. ten Brink Gerritsz. 1796. [met:] Extract uit de notulen ... Papieren omslag, (4)+48+4 pag. Knuttel 22785+22786 Barend Meezeman, Arend Swieter en Casparus Kloosterman hadden zich op 4 en 5 november 1795 te Amsterdam als burger corps-cavalleristen misdragen door het plegen van misdaden en plunderingen. Zij werden gevangen gehouden op het stadhuis. Het Comité van Justitie had op 7 april 1796 rapport over hen uitgebracht en er zou een strafzaak volgen. In de nacht van 10 op 11 mei 1796 werden zij echter gewapenderhand bevrijd door een groep kanonniers die het stadhuis was binnengedrongen en ook anderen vrijlieten, waaronder een zekere Hunnemeijer. Albertus Ploos van Amstel werd ook op het stadhuis gevangen gehouden, evenals Gerrit Jan van Nes die tot twee jaar verbanning uit de stad werd veroordeeld. Bestelnummer: C1221. € 125 Meezeman, Swieter, Kloosterman --Vervolg der verzameling van stukken betreffende de zaaken van B. Meezeman, A. Swieter en C. Kloosterman, (voorheen) gedetineerdens op het Huis der Gemeente binnen Amsterdam, uitgegeeven door het Comitté van Justitie derzelve stad. Amsterdam, J. ten Brink Gerritsz., 1796. Zonder omslag, 28 pag. Nadere verklaringen over het gebeurde op 10/11 mei 1796, van M.C. van Hall, A. Vereul, Paulus Luderus, Jean Francois Dutilh, Marten Kooy, Jacobus C.C. den Beer Portugael, Henning Nissen en G. Cruys. Bestelnummer: C1249. € 75

Meide, Johan Sonstral, J.H. Drie dagen in den kerker, of de misdaad en bekeering van Johann Meide, op den vijfden Maart 1842 aan het Nieuwe Diep ter dood gebragt, bijgestaan door J.H. Sonstral, predikant bij de Luthersche Gemeente aan den Helder c.a. . Nieuwediep, C. Bakker Bz., 1842. Ingenaaid, origineel omslag, 40 pag. (mist achterzijde omslag). Niet in NCC; niet in Worldcat Johann Meide (doorgaans Willem genoemd) was geboren in 1813 te Tarrensond bij Rostock en werd matroos in Nederlandse dienst, o.a. op het fregat De Maas. Hij 'verslingerde' zich aan Grietje Kramer, de vrouw van Klaas Pigge, timmerman op 's Rijks werf te Den Helder. Zij hield het met beide mannen. Op 23 september stak Willem Meide haar dood met een mes in haar bed. Op 23 oktober sprak de krijgsraad het doodvonnis uit. Gratie werd geweigerd en Meide liet het leven op het schavot te Den Helder. De laatste dagen in de kerker voerde hij vele gesprekken met ds. Sonstral. Bestelnummer: C0322. € 175 Meijer, Frederik Gerard --Prent: 'F. Meijer. D.R.'. Ovale gravure met borstbeeld van Meijer. 10x7 cm. v. Someren I 216. Frederik Gerard Meijer, eigenlijk Von Rantzau, werd op 26-5-1796 te Rotterdam geëxecuteerd. Bestelnummer: C2599. € 65 Meijer, Frederik Gerard Scharp, J. Historische brieven van den predikant J. Scharp te Rotterdam, over den zich noemenden Frederik Gerard Meijer, geëxecuteerden binnen die stad den 26sten Mey 1796, behelzende deszelfs character, zeldzaame leevens-geschiedenis, gesprekken, brieven, gevoelens en dood, doormengd met veele wetenswaardigheden betreffende de godgeleerdheid, rechtsgeleerdheid en wijsbegeerte. Rotterdam, J. Hofhout en Zoon, 1796. 8+405+72+(3) pag., origineel karton. Mooi exemplaar. Met gegraveerd portret. Buijnsters pag. 30, 32, 42. Scharp had op zich genomen Meijer op de doodstraf voor te bereiden. De zeer belezen Meijer vertelde Scharp dat hij eigenlijk Von Rantzau heette en van Deense adel was. Na een leven van losbandigheid en enkele inbraken werd hij door de overheid gegrepen. Scharp sprak met hem over de zin van het bestaan, de waarde van godsdienst en de positie van de mens. Vlak voor de executie pleegde Meijer zelfmoord maar werd toch, al half dood, naar het schavot gesleept. Het boek geeft een nieuwe benadering voor de misdaadbiografie aan het eind van de 18e eeuw en werd binnen een jaar nog twee maal herdrukt en in het Engels vertaald. Bestelnummer: C0001. € 425 Meijer / G. Kootstra e.a. Meijer, G.A. Eene Veenkoloniale Millioenenaffaire [Brussel 1927]. Ingenaaid, origineel papieren omslag, 128 pag., geillustreerd (achterzijde omslag ontbreekt). G.A. Meijer was oud-rijksontvanger te Emmen en woonde in 1927 te Brussel. Hij trok fel van leer tegen een aantal ambtenaren die zouden zwendelen bij belastingheffing rond het afzanden van veengrond. Personen die door hem o.a. werden aangevallen: mr. J.P.A. Laman de Vries, J. Reyntjes te Emmen (met foto in het boekje aanwezig), hr. Everwyn, hr. Lunsingh Meijer, R. Houwink Hzn., mr. Kymmel, S. Postma te Emmen, M. Bakker (secr. K. v. K. Veendam), G. Kootstra (burgemeester van Emmen, later van Gorinchem), E. van der Wal (secr.van Emmen), hr. Gorter (wethouder Emmen).

Hierbij nog een bijlage, 8°, z. pl., dd. Brussel 1-12-1927 waarin het vonnis met veroordeling van burgemeester G. Kootstra wordt afgedrukt. Bestelnummer: C1593. € 95 Menseneters / De Frene / Tychander Magirus, Abraham; G. de Courtilz de Sandras, H. Dürer (?) [1] De wonderlyke historie der mensche-eeters, verhandelende haren aart, oude woonplaatsen, vreemde manier van leeven, verwoedende wreetheyt en het eeten soo van levendige als doode menschen. Door Abraham Magirius, predikant op Texel aan de Koogh, Amsterdam, J. ten Hoorn, 1696. [Gebonden met:] [2] [G. de Courtilz de Sandras], De overzeldzame historie van de markgravinne de Frene, door haar eigen man aan een Turkschen zeerover verkoft en weder te regt gebragt. Uyt het Fransch vertaald, Rotterdam, Elias Yvans, 1702. [Gebonden met:] [3] [H. Dürer?], Spel des geluks, vertoont in den wonderlyken en niet min zeldzamen levensloop van Tychander, waarin verhaalt worden de vreemtste ontmoetingen en ongehoorste gevallen hem gedurende zijn leeftijdt ontmoet. Rotterdam, Arnold Willis, 1717. Perkamenten band; [1] (8)+146+(6) pag., met gegraveerd ongesigneerd frontispice [door Jan Luyken]; [2] (14)+365 pag.; [3] (8)+314 pag., met gegraveerd ongesigneerd frontispice met jaartal 1716 en de tekst 'Thychanders zeldzame levensloop'. [1] Muller 884; Van Eeghen/v.d. Kellen 285; Niet in Buisman; Klaversma/HannemaLuyken, nr. 1047. [2] Buisman 2047. [3] Buisman 2154, zonder verblijfplaats. Niet in NCC en niet in STCN. [1] Abraham Magirus (1634-1702) was predikant in De Koog op Texel en schreef behalve enkele theologische werken dit populaire boekje over menseneters, uit alle tijden en in alle werelddelen. Ook over het eten van het eigen lichaam, de rol van duivel, tovenaars en heksen, menseneten uit liefde, bijtende hoeren, etc. Het boekje is zeer zeldzaam. De NCC en STCN kennen slechts één exemplaar (UBA). [2] Ook het boekje over gravin De Frene is zeldzaam. Twee exemplaren in de STCN (UBL en KB). Het is een vertaling van de in 1701 verschenen 'Memoires de Madame la marquise de Frene'. Deze Nederlandse vertaling heeft een opdracht aan F.P. van Wagtendonk en H. Brenkman door de vertaler, die zich N.N. noemt. Daarna volgt een voorrede, zogenaamd van mevrouw De Frene zelf en een drempelgedicht van P. Rabus. De auteur is Gatien de Courtilz de Sandras (1644-1712), een Frans schrijver van populaire romans in de stijl van een autobiografie. Zijn bekendste boek gaat over de muskatier d'Artagnan. Hij was behalve schrijver ook militair en verbleef een deel van zijn leven in gevangenschap in de Bastille. [3] Het derde werk in deze band is in geen enkele bibliotheek te vinden. Buisman noemt de titel wel, maar kende ook geen verblijfplaats. Het boek eindigt met 'Einde des eersten deels' maar Buisman deelt al mee dat hij geen tweede deel kent. Tychander was een Duitse schelm (vergelijk het boek van A.M. Cordie 'Raum und Zeit des vaganten', 2001). In 1668 had de Haarlemse predikant Hieronymus Dürer (vgl. De Bie/Loosjes II) te Hamburg een boek gepubliceerd onder de titel 'Lauf der Welt und Spiegel des Glücks: zum Spiegel Menschliches lebens voorgestellet in den wunderwürdigen lebens-Beschreibung des Tychanders' (facsimilé ed. 1984). Waarschijnlijk is het hier aangeboden werk een vertaling of bewerking hiervan. Een aanwijzing dat Dürer wel eens de auteur zou kunnen zijn blijkt uit het bericht aan de lezer voorin; waarin hij laat blijken Holland en de Hollanders te kennen. Bestelnummer: C1358. € 2000 Menu / Tomasachi Chaveau-Lagarde Rechtsgeleerd advijs in de zaak van den heer Menu, associé van een Fransch kantoor binnen Amsterdam gevestigd, met betrekking tot de mishandelingen welke hij op den 8sten Januarij 1822 binnen Amsterdam, van de heeren Tomasachi, Van Hemert en Van Swinden heeft moeten ondergaan, door den ridder Chaveau-Lagarde, advocaat voor den Raad des Konings en voor het Hof van Cassatie, verdediger van wijlen Maria Antoinetta, koningin van Frankrijk. Uit het Fransch vertaald. Amsterdam, J.C. van Kesteren, 1822. 28 pag., met blanco omslag.

Menu, 'door liefde tot mevrouw Tomasachi te Amsterdam vervoerd', nam het 'vrij romanesk' besluit zich bij haar te vervoegen verkleed als Frans kamenier die een dienst zocht. Op 2 januari werd hij door haar ontvangen en vertelde het doel van zijn komst. Zij gaf een gil en riep haar man die Menu op straat achtervolgde. 'Geheel Amsterdam weergalmde van het getier des mans, die zijne bedreigde eer wreken wilde'. Op 8 januari werd Menu bij de Fransche Schouwburg opgewacht door Tomasachi, Van Swinden en de gebroeders Van Hemert die hem met stokslagen aan hoofd en lenden mishandelden en uitscholden voor 'vervloekte Fransche schelm'. Menu sloot zijn kantoor in Amsterdam en vertrok naar Parijs in beklagens waardige toestand. Chauveau-Lagarde raadt hem aan terug te gaan naar Amsterdam en een zaak wegens mishandeling aanhangig te maken. De verklaring is aan het slot ondertekend: 21-3-1821. Dit zal een drukfout voor 1822 zijn. Bestelnummer: C0146. € 90 Merks, Anna Katharina --Levensbeschryving en bekeering van Anna Katharina Merks, mitsgaders een echt verhaal van al het geen aan en omtrent haar is voorgevallen in de gevangenisse, van den 5 den des Zomermaande 1763 af, tot zy op den 19 den der zelver maande door de handen der justitie te Rotterdam ter doodt gebracht is. 2e druk, Rotterdam, P. Holsteyn, 1764. Gebonden in 19de- eeuws karton, (14)+96 pag. In gotische letter gedrukt volksboekje. Het boekje was eerst verschenen, zo deelt Holsteyn in een voorwoord mee in drie afleveringen van het 'Groot Magazyn der loffelyke wetenschappen'. Hij tekent als uitgever ieder exemplaar voor echtheid. Het boekje heeft een uitvoerig drempelgedicht, ondertekend met 'Theophrastus'. Anna Katharina Merks was geboren te Best (N. Br.) ca. 1742 en was rooms-katholiek. Zij reisde in haar jeugd rond met een galanteriekraam. Op 17 jarige leeftijd baarde zij een kind dat binnen vijf weken overleed. Daarna trok zij als bedelares in het land rond en werd in 1762 in Vianen wegens diefstal in het openbaar gestraft. In de gevangenis te Vianen baarde zij een dood kind. Daarna werd zij opnieuw opgepakt te Ysselmonde en in Rotterdam gevangen gezet. Daar sprak zij in de gevangenis met de Rotterdamse krankenbezoekrs L. van 't Hof en Goedhart, die haar 'bekeerden' tot een gelovig mens. Bestelnummer: C0678. € 275 Merks, Anna Katharina --Levensbeschrijving en bekeering van Anna Katharina Merks, mitsgaders een echt verhaal van al het geen aan en omtrent haar is voorgevallen in de gevangenisse, van den 5 den der Zomermaand 1763 af, tot zij op den 19 den der zelve maand, door de handen der justitie te Rotterdam, ter dood gebragt is. Nieuwe onveranderde uitgave. Rotterdam, gebr. Huge, [ca. 1900?]. Ingenaaid, 16+84 pag. Ook deze late editie opent met het drempelvers van 'Theophrastus'. Bestelnummer: C0305. € 38 Mertens --Mijne verdediging of de tweespalt ontsluijerd. [Arum, 1845]. Sierpapier omslag, 42 pag. Niet in Picarta. Uiteenzetting van Mertens, arts in het Friese Arum over zijn onenigheden met de predikant en schoolmeester van dit dorp. O.a. over de beroeping van de predikant naar Wanswerd. Een rol spelen ds. van der Tuuk te Berlicum, ds. van Schingen, armvoogd A.K. Buwalda en de beheerder van het armenhuis B.S. Yetsinga. Predikant van Arum tussen 1840 en 1846 was Dominicus Cannegieter. Bestelnummer: C2477. € 125

Messen, Johan van / Dirck van Ruyven --Sententien by den Hove van Hollant gearresteert jegens Johan van Messen, gewesene eerste klerck van den heere raedt pensionaris van Hollandt (...) ende Dirck van Ruyven, gewoont hebbende alhier inden Hage. Ghepronuncieert den 27-10-1655. 's Gravenhage, wed. en erv. H.J. v. Wouw, 1655. 4°, zonder omslag, 16 pag. Knuttel 7686. Van Messen, geboren in Den Haag, heeft geheime stukken meegedeeld aan Van Ruyven. Hij wordt eeuwig verbannen uit Holland, Zeeland, Friesland en Utrecht. Van Ruyven werd voor tien jaar uit de genoemde vier provincies verbannen. Het door Van Ruyven gepubliceerde 'Journaal' over de vredesonderhandelingen met Engeland werd 'Fameus, schandaleus en seditieus' verklaard en mocht niet meer uitegegeven worden of in iemands bezit zijn. Bestelnummer: C1693. € 95 Messen, Johan van / Dirck van Ruyven --Sententien by den Hove van Hollandt gearresteert jegens Johan van Messen, gewesene eerste klerck van den heere raedt pensionaris van Hollandt (...); ende Dirck van Ruyven, gewoont hebbende alhier in den Hage. Ghepronuncieert den 27 October anno 1655. Na de copye, 's Gravenhage, Van Wouw, 1655. 4°, (8) pag., zonder omslag. Niet in Knuttel; STCN: 1 ex. (VU Amsterdam). Nadruk van pamflet, Knuttel 7686. Bestelnummer: C1213. € 95 Methorst, J.A. Bondt, E.C. Over het olographisch testament van den heer Jeremias Albertus Methorst, overleden te Amersfoort den 26-1-1814. Amsterdam, 1822. Blanco papieren omslag, 92 pag. Knuttel 25124. Notaris Bondt deelt zeer uitgebreid mee dat acht maanden na het overlijden van J.A. Methorst plotseling een olographisch testament is gevonden waarin zijn echtgenote, Louise Methorst-Pasdeloup wordt aangewezen als zijn enige erfgenaam. Zijn twee broers, Nicolaas en Dirk Methorst achten dit testament een vervalsing en beginnen een rechtszaak tegen hun schoonzuster. Zij belandt gedurende negen maanden in de gevangenis, wordt 4-6-1818 veroordeeld door de rechtbank, maar op 6-7-1818 vrijgesproken door het Hof. Uitvoerige discussie over het handschrift van het testament. Kon dit geschreven zijn door de door een beroerte getroffen testateur? Bestelnummer: C2459. € 125 Meulen, fa. Wed.Christiaan van der --Beredeneert verhaal van den aart, oorsprong, voortgang en einde der zake en procedures tussen den here hooft-officier der stad Leiden ter eenre ende Gillis Christiaan van der Meulen, poorter en fabriqueur aldaar, ter andere zyde. Met de autentique stukken en preuves daar toe specterende. [Leiden, 1754]. Folio, zonder omslag, 64 pag. Stukken betreffende een rechtszaak voor schepenen van Leiden, Hof van Holland en Hoge Raad van Holland betreffende 'verregaande falsiteit', gepleegd door de firma wed. Christiaan van der Meulen, in de persoon van Gillis Christiaan van der Meulen. Zij hebben 14 stuks grijn op een speciale manier laten weven, een en ander tegen de voorschriften in de keuren. Er werd een boete betaald van F 450. Bestelnummer: C0730. € 150

Meulen-Taan, Catharina van der Howeler, H.A. Een moordplan tegen Willem V? De aanklacht tegen Catharina van der Meulen-Taan in 1784. pp. 103-124 in Leids Jaarboekje, 1964. Ingenaaid, 22 pag. Bestelnummer: C2384. €8 Meulen-Taan, Catharina van der Luzac, Johan ? Verzameling van stukken betreffende de valsche beschuldiging tegens Catharina Taan, wed. van der Meulen. Nevens een kort verslag van de uitkomst derzelve zaak. Leiden, L. Herdingh, 1786. Ingenaaid, origineel karton omslag, 38+279 pag. Vgl. H.A. Höweler, 'Een moordplan tegen Willem V?', Leids Jaarbooekje 1964, pag. 103-124. In 1784 werd het echtpaar Gillis Christiaan van der Meulen, koopman te Leiden en Catharina van der Meulen -Taan beschuldigd door hun inwonende koetsier, Johannes Grijfzu (ook Grijpstoe, Grijpsoe en Gryfzoe), 38 jaar, geboren te Reikelhausen in Saksen, samen met een recent ontslagen keukenmeid Johanna Corn. van der Sand (Zand), 26 jaar, geboren te Soelmond. Zij werden beschuldigd Grijfzu een grote som geld toegezegd te hebben als deze stadhouder Willem V van het leven zou beroven. Volgens Grijfzu zouden de Van der Meulens hun dienstpersoneel anti-oranje indoctrineren en zouden ze het boekje 'Een vader met zijn zeven dochters', gedrukt bij Willem Nederlander te Batavia, hen ter lezing hebben gegeven. Volgens de Van der Meulen's was dit alles verzonnen en kwam het voort uit een antidoopsgezinde hetze tegenover hen. Als illustratie vermeldden zij dat er in Leiden gezongen werd dat het 'mennonietsche vee aan kant moest'. Getuigen vóór en anti Grijfzu waren o.a. Jannetje de Neef (48 jaar), Judicq Meijer (25 jaar), Santje Borneville, huisvrouw van Es. van Hoven (33 jaar), Corn. Meijer, lijfknecht bij de Van der Meulens, Pieter van Noort, metselaar, Reynier Lammerts, Jan ten Harkel, Jan Ville, Willem Devens, bakker en Frans van Duuren, ook bakker. De rechtbank achtte de beschuldigingen ongegrond. Toen de vonnissen werden uitgesproken, 19-7-1785, was Van der Meulen overleden. De koetsier en de dienstbode werden op het schavot tentoongesteld, opgesloten in het werkhuis en verbannen. Het boek geeft aardige bijzonderheden over het reilen en zeilen van het huishouden van de Van der Meulens, hun contacten met personeel etc. Ook een gedicht op de affaire van Jan de Kruijff. Jurisch interessant is de briefwisseling tussen het Leidse gerecht en de Staten van Holland over deze zaak. Volgens Höweler was mr. Johan Luzac, een der advocaten van de Van der Meulen's, de samensteller van het hier aangeboden boekwerk. Höweler gaat uitvoerig in op de rol van Le Francq van Berkhey en Lucretia W. van Merken in deze affaire en deelt ook nog mee dat Elise Soer in 1909 een roman publiceerde over deze affaire onder de titel 'Catharina'. Bestelnummer: C1129. € 400 Meulen-Taan, Catharina van der Soer, Elise [M.A.J.] Catharina. Roman uit den patriottentijd. Leiden, 1909. 303 pag., gebonden in linnen stempelband met wapen van Leiden en gezicht op Leiden. Elise Soer (1854-1948) was lerares, o.a. te Leiden en schreef diverse historische romans, hier en daar in de trant van L.E. Haar boek Catherina is half roman half geschiedschrijving. Het betreft de doopsgezinde inwoonster van Leiden Catharina van der Meulen-Taan die in 1784 ervan werd verdacht een aanslag op de prins van Oranje te hebben willen financieren. Uiteindelijk werd zij vrijgesproken maar toen was haar echtgenoot, Gillis Christiaan van der Meulen, van pure ellende reeds overleden. Een tweede echtgenoot bleek niet te zijn wie hij leek, hij mishandelde haar en joeg haar kapitaal erdoor. Bestelnummer: C1963. € 20 Meyboom, L.S.P.

Wormser J.A. ? Protest tegen de handelingen van den Algemeenen kerkeraad der Nederduitsche Hervormde Gemeente te Amsterdam, het klassikaal bestuur van Amsterdam [...] en dr. L.S.P. Meyboom, beroepen predikant te Amsterdam. Amsterdam, G. van Peursem, 1854. Ingenaaid, 12 pag. Biogr. lexicon Ned. Protestantisme I pag. 181. Protest van leden van de Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam tegen de beroeping van ds. Meyboom in 1853. Meyboom was overgegaan naar de 'nieuw-christelijke richting'. De 'kwestie Meyboom' wordt wel beschouwd als een van de oorzaken van de Doleantie. Volgens een potlood aantekening in deze brochure was J.A. Wormser de opsteller. Bestelnummer: C1133. € 18 Meyer Boswell Books --[11 'special lists' (nrs. 36,39,41,42,45,46,47,48,54,56,57) van antiquariaat Meyer Boswell, San Francisco met 'Rare and scolarly books on the law']. ca. 250 pag. Een Engelstalig aanbod, vergelijkbaar met het Nederlandstalige aanbod in de voor u liggende catalogus. Hierbij: 'A selection of trials printed before 1800', 95 nrs., z.j. Bestelnummer: C0774. € 18 Meyers / van Lamsweerde Ven, A.J. van de Een noodlottige vechtpartij te Harderwijk in 1742, pp. 132-136 in Historia 2 (1936). Geillustreerd. De luitenant Sebastiaan Nic. (van) Meyers had de Harderwijkse student Johan Georg Huigen van Lamsweerde dodelijk verwond. Bestelnummer: C1860. €9 Militair strafrecht --Articul-brief ofte ordonnantie op de discipline militaire. Gedaen geamplieert ende gerenoveert den negenden Mey 1705. Groningen, Cath. Zandt, 1705 (na de copye van P. Scheltus). 4°, zonder omslag, (16) pag. Ordonnantie van de Staten Generaal, dd. 's Gravenhage 9-5-1705 betreffende misdragingen 'onder den volcke van oorloge'. Bestelnummer: C1064. € 45 Militair strafrecht --Brief van een heer in Holland, geschreven aan een heer van de regeering in Zeeland betreffende de Promemorie, dienende tot onderzoek, hoedanig het staatsregt zij der Provincie van Zeeland, omtrent de militaire jurisdictie, zoo in het crimineel als civil geformeerd door mr. Lourens Pieter van de Spiegel. Dordrecht, Blusse, 1783. Origineel met sierpapier beplakt karton, (4)+205+(1) pag. Knuttel 20573/20574 Tussen pag. 156 en 157 een tweede titelpagina: ' Tweede brief van een heer in Holland (...)'. Dordrecht, Blusse, 1783. Bestelnummer: C2069. € 95 Militair strafrecht --Reglement betreffende de Krijgstucht, vastgesteld bij K.B. van 31-7-1922, gewijzigd bij K.B. van 17-7-1927 en bij K.B. van 27-4-1931. 's Gravenhage, 1946. Ingenaaid, 16 pag.

Bestelnummer: C2743.

€5

Militair strafrecht --Nominative staat van eenige militairen, behoord hebbende tot de land- en zeemagt, die daarbij niet meer kunnen worden aangenomen, als zijnde (...) weggezonden of (...) vervallen verklaard van den militairen stand. 's Gravenhage 18-3-1844. Folio, 11 pag. De lijst bevat van 72 personen de namen, geboorteplaatsen en data, rang en korps, signalement en opmerkingen betr. de reden van opname op deze lijst. Ook aanwezig dergelijke lijsten d.d. 23-11-1846, 13-9-1847, 6-3-1848, 18-2-1850, 22-7-1862. Prijs per lijst 38 euro. Bestelnummer: C2968. € 38 Militair strafrecht --Prent: Drie soldaten in militair uniform die twee militairen in uniform aan een galg ophangen. Op de achtergrond nog een twintigtal galgen met gehangenen en een legerkamp. Gravure zonder tekst, laat 18e eeuws. 14x9 cm. Bestelnummer: C2617. € 38 Militair strafrecht --Publicatie van de Staten van Holland d.d. 30-4-1783 betr. de grenzen tussen civiele en militaire rechtspraak. 's Gravenhage, I. Scheltus, 1783. Plano, 1 blad. Militairen staan in principe, zowel in civiele als criminele zaken terecht voor de gewone rechters in Holland, Uitzondering alleen voor zaken die volgens schriftelijke commissie zijn overgegeven aan de militaire rechters. Bestelnummer: C3117. € 60 Militair strafrecht Beaujon, J.H. Proeve van een wetboek van militair strafrecht, Utrecht, Beijers, 1883. Ingenaaid, 59 pag. De auteur was lid van het Hoog Militair Gerechtshof. Bestelnummer: C1131. € 18 Militair strafrecht Blok, P.R. Tekst van het Crimineel Wetboek voor het Krijgsvolk hier te lande. Leiden, Van Doesburgh, 1915. Gebonden in zwart linnen, 71 pag. Bestelnummer: C1661. € 20 Militair strafrecht Boomhouer, Johan Miles desertor, ofte verhandeling van de desertie. Met noodige aanmerkingen en rechtsgronden verklaart en opgeheldert tot dienst der militairen. 's Gravenhage, F. Boucquet, 1731. Half leer, (20)+210+(14) pag. Boomhouwer was jurist en Auditeur Militair bij het garnizoen van Namen. In dit boek deelt hij voorschriften en case-studies mee betr. desertie, wegblijven na verlof, overlopen naar de vijand en veld-vluchtigen. De beschreven gevallen betreffen o.a. Thomas Volum, Samuel Dean en Wiliam Mackrabe

(1723); John Cambel, Charles Macqueleen en John Maqueleen (1727); Gijsbert van Kan (1727); Hans Michel Mohr (1727). Voorts verhandelingen over soorten en gebruik van veldtekens en vaandels, over brandmerken, over het afsnijden van neus en oren en over dapperheid. Bestelnummer: C2232. € 425 Militair strafrecht Bosman, W.C. De rechtspraak over den militair in tijd van vrede. Alkmaar, 1901. Origineel bedrukt papieren omslag, 56 pag. Voordracht Genootschap Solus Nemo Satis Sapit 29-10-1900. Met krantenrecensie van het boek. Bestelnummer: C2514. € 35 Militair strafrecht [Boxhorn, M.Z. van] e.a. Artykel-brief, ofte ordonnantie op de discipline militaire. [z. pl., 1674]. 12°, 20+(4) pag. Gebonden bij en behorende bij: M.Z. v. Boxhorn, Verbetert en vermeerdert politijck en militair hantboecxken van den staet der Geunieerde Provintien. 6e druk, 's Gravenhage, J. Tongerloo, [1674], 300 pag. Deze band bevat ook: Militair repartitie-boeckjen, 112 pag. De Artykel-brief bevat militair tuchtrecht, vastgesteld te Arnhem 3-8-1590. Bestelnummer: C1734. € 695 Militair strafrecht Diookoo Onrecht bij de Marine. Extract De Nieuwe Tijd 4 (1900), pp. 405-415. De auteur behandelt fouten bij strafzaken voor de zeekrijgsraad: verhoren worden niet voor de volle krijsraad afgenomen in tegenwoordigheid van de beklaagde, het hele geding is geheim, beklaagde heeft geen verdediger, de rechters zijn onbekwaam en niet onafhankelijk van elkaar door hun militaire rang, etc. Bestelnummer: C2744. €9 Militair strafrecht Dorreboom, M.L. 'Gelijk hij gecondemneert word mits deezen'. Militaire strafrechtspleging bij het krijgsvolk te lande 1700-1795, Amsterdam 2000 [proefschrift]. Ingenaaid, 370 pag. Met brief dd. 25-2-1999 van promotor J.C.H. Blom over bezwaren tegen het manuscript en met twee foto's van de promotie. Bestelnummer: C0267. € 30 Militair strafrecht Dorreboom, M.L. 'Gelijk hij gecondemneert word mits deezen'. Militaire strafrechtspleging bij het krijgsvolk te lande 1700-1795, Amsterdam 2000 [proefschrift]. Ingenaaid, 370 pag. Bestelnummer: C0565. € 18 Militair strafrecht Gils, M.R. van De militaire straf- en tuchtklasse in het Depot voor Discipline te Nieuwersluis, een analyse van de invloed van milieu factoren op de niet-aanpassing aan de militaire dienst van de tuchtklassesoldaat, dissertatie, Meppel, Boom, 1963. 174 pag., ingenaaid. Promotie bij prof. mr. W.H. Nagel. Met enkele losse bijlagen.

Bestelnummer: C0068.

€ 20

Militair strafrecht Jong, K.H.E. de Dienstweigering bij de oude Christenen. Leiden, 1905. Origineel bedrukt papieren omslag, 56 pag. Uitwerking van een voordracht op het Philologen-Congres van 1904. Bestelnummer: C2741. € 45 Minor, Dr. Winchester, Simon The surgeon of Crowthorne. A tale of murder, madness and the Oxford English Dictionary. Londen, 1999. Paperback, 207 pag. Schitterend verhaal over dr. Minor of Crowthorne, een van James Murray's belangrijkste medewerkers aan de eerste Oxford English Dictionary, die tot grote verbazing van Murray gevangene bleek te zijn in Broadmoor wegens moord. Voor Minor was zijn medewerking aan het woordenboek - project het enige doel van zijn leven. Bestelnummer: C1979. €5 Misdaad --[Reclamebiljet voor een beveiligings apparaat] ca. 1910: 'Bulletin. Moord. Aanslag. Overval. Inbraak onmogelijk bij aanschaffing van een nieuw Wereld-apparaat 'De Waker' (octrooi 76928) voor slechts F0,65'. plano, 1 blad. Bestelnummer: C1137. € 20 Misdaad --Bijvoegsel Rotterdamsch Nieuwsblad. 'Geachte Heer' [1e- helft 20e- eeuw]. 4 pag., zonder omslag, facsimilé van brief in handschrift. Anonieme brief van een ontvoerder aan de vader en moeder (Marie) van hun ontvoerde zoon. Losgeld: F75.000. Regelingen voor overhandiging van het geld op de Hoefkade in Den Haag. Bestelnummer: C0442. € 20 Misdaad --Causes célèbres de tous les peuples / Drames judiciaires et petites scènes correctionelles. Série publiée par la Librairie ethnographique, 1848-1849, [gebonden met:] Chronique Correctionnelle. 4°, gebonden in half linnen. De 'Causes célèbres': 25 afleveringen, elk 12 à 32 pag., geillustreerd. De 'chronique correctionnelle' 12 afleveringen 56 pag., geillustreerd. Twee wekelijks verschijnend periodiek waarin voor het grote publiek geruchtmakende strafzaken werden beschreven, overvloedig geillustreerd met afbeeldingen in houtgravure. Enkele van de behandelde zaken: La Roncière, Fualdès, Lesurques, la Bergière d'Ivry, Les bandits de Tallano, Francesco Zuela, Louis-Napoleon Bonaparte, Piere Coignard, Rosseel et Vandenplas, Pierre Miquelon et Barnabé Cabard, Urbain Grandier, dr. Castaing, Sébastien Benoit Peytel, de graven Egmond en Hoorne. Waarschijnlijk is dit het eerste deel met de afleveringen 1 t/m 25. Bestelnummer: C1312. € 150 Misdaad --Groniek. Historisch Tijdschrift 114 [oktober 1991]: Misdaad en Straf. Ingenaaid, 119 pag., geillustreerd.

Bijdragen o.a. van P. Spierenburg, S. Faber (vreemdelingen en strafrechtpleging), R. Ros (Ned. genootschap tot zedelijke verbetering van gevangenen), V. Sleebe (criminaliteit in Noord-Groningen in de 19de- eeuw), E.A.B. van Rouveroy van Nieuwaal (hekserij in Afrika) etc. Ook een interview met Herman Franke. Bestelnummer: C0722. € 15 Misdaad --Criminaliteit kort & klein. Uitgave van de stuurgroep ciminaliteitspreventie Haarlem, juni 1995 [Historisch nummer ter gelegenheid van 750 jaar stadsrechten]. Ingenaaid, 18 pag., geillustreerd. O.a. artikelen over het Haarlemse gerecht, branden, het Haarlemse tuchthuis, misdaadbestrijding. Bestelnummer: C0258. €5 Misdaad --Handelingen van de 'conferentie', georganiseerd door de sub-commissie VII, Tucht- en opvoedingswezen, van de Tentoonstelling opvoeding van de jeugd boven den leerplichtigen leeftijd. Den Haag 1919. Ingenaaid, 130+6 pag. Bestelnummer: C0260. € 10 Misdaad --Naam-lyst van alle persoonen die binnen Amsterdam sederd het jaar 1693 tot 1766 door scherprechters handen zyn ter dood gebragt. Met eene korte aanwyzinge van hunne afkomst, de misdaden om welke zy gevonnist zyn, ende wyze hoe zy hunne executie desweegens ontvangen hebben. Merkelyk vermeerdert en verbeeterd. Amersfoort, Maurits Langenwagen, 1766. 4°, 52 pag., sierpapier omslag, vlekken, stukje uit titelpagina zonder tekstverlies. Brongers, Amersfoortse drukkers, pag. 4; STCN: 1 ex. (K.B.). Behalve de in de titel genoemde gegevens bevat de lijst over sommige terechtgestelden veel meer informatie. Soms zelfs hele verhalen over het misdrijf. Zo zijn bij voorbeeld van de chirurgijn Hidde Grettinga uit Harlingen, op 20-1-1703 terechtgesteld, de brieven afgedrukt die hij aan zijn kinderen schreef. De drukker/uitgever Maurits Langewagen of Langenwagen te Amersfoort (een pseudoniem voor een Amsterdamse uitgever?) had een uitgesproken 'misdaad-fonds': In 1747 publiceerde hij een boekje 'Rechtspleeging gehouden met Hendrika Wouters wegens twee afschuwelyke moorden' (Buijnsters pag. 38), dat hij volgens Buisman in 1748 herdrukte (Buisman 1905). In 1748 publiceerde hij ook het 'Onpartijdig historisch verhaal van het tumult zo binnen als buiten Amsterdam voorgevallen' en de eerste druk van de hier aangeboden 'Naam-lyst'. Deze lijst werd herdrukt en bijgewerkt in 1766, 1767, 1774 en 1778. Brongers deelt mee dat er nog twee monografiën bestaan van geëxecuteerde personen gepubliceerd door Langewagen en dat in 1766 gesproken wordt van 'erve' van Maurits Langewagen. Zie ook in deze catalogus op Nathanael Donker. Bestelnummer: C0078. € 750 Misdaad --Naam-lyst van alle persoonen die binnen Amsterdam zeedert het jaar 1693 tot 1774 door scherprechters handen zyn ter dood gebragt. Met eene korte aanwyzinge van hunne afkomst, de misdaden om welke zy gevonnist zyn, e de wyze hoe zy hunne executie desweegens ontfangen hebben. Merkelyk vermeerdert en verbeeterd. Amersfoort, Maurits Langewagen, 1774. 4°, 48 pag.

Brongers, Amersfoortse drukkers, pag. 4.; STCN: 1 exemplaar (UBA). Latere editie van de in 1748, 1766 en 1767 verschenen Naam-lyst. Ons exemplaar en dat van de UBA is een variant van het K.B. exemplaar (28 K 27) dat in de titel 'sederd' heeft in plaats van 'zeedert'. Bestelnummer: C0891. € 350 Misdaad --Ontdekking en bestraffing van geheime en groote misdaden, zijnde eene verzameling van merkwaardige bewijzen der goddelijke rechtvaardigheid en wedervergelding, ter waarschuwing en vermaning der jeugd en van den zoogenoemden gemeenen man. Naar het Hoogduitsch gevolgd. Amsterdam, J. v.d. Hey, 1807. 6+199 pag., gebonden in (niet bij dit boekje behorend )half leren bandje. Exemplaar met handtekening van M. Buisman (1936). Met titelgravure van J.E. Marcus naar J. Smies, voorstellende de fluitspelende koning Frederik II van Pruissen die vergiftigd wordt door zijn bediende. Buisman 1745. Het boekje bevat een groot aantal anecdoten betreffende de ontdekking van geheime misdaden, misdaden die aan het licht kwamen door gewetensonrust van de plegers, hoe de misdadiger soms de straf aan zichzelf voltrekt, mensen die op de plaats van het misdrijf gestraft werden , straffen voor godslastering, straffen voor ouder-broeder-of zuster moord, straffen voor vervolging en dwingelandij, misdadigers die hetzelfde onheil trof als hun slachtoffers, voorspelde straffen uit de bijbel, etc. Vertaling van het in 1804 verschenen 'Entdeckung und Strafe geheimer Verbrechen'. Bestelnummer: C0059. € 75 Misdaad --Pro Memorie. Bijdragen tot de rechtsgeschiedenis der Nederlanden, jaargang 2 (2000), afl. 2: De negentiende eeuw: strafrecht, criminaliteit en de overheid. Hilversum, 2000. Ingenaaid, pp. 225-400. Voordrachten op het congres t.g.v. 25 jaar bestaan Werkgroep strafrechtsgeschiedenis. Bijdragen o.m. van S. Faber, G. Bossers, L. Vandersteene, V. Sleebe, D.J. Noordam, F. de Haan, Chr. Leonards, A.G. Bosch, L. Burgelman en K. Velle. Bestelnummer: C0337. € 10 Misdaad --Tafereelen uit de regtspleging uitgegeven door De Vriend van armen en rijken. Amsterdam, E.S. Witkamp, 1851-1859. Ingenaaid, 16+4+4+4 pag. Zeven bijdragn van elk vier pagina's, o.m. over een diefstal uit het Entrepot-dok, het regtsgeding van Dirk Bleekendaal in 1851, idem tegen Jan Slotboom in 1851 en tegen Willem van Hulst in 1859. Bestelnummer: C0335. € 75 Misdaad --Tractaet crimineel hoemen misdadige persoonen ghevangen nemen ende bewaren sal. [extract uit?], [17e- eeuws]. 4°, zonder omslag, 60 pag. Gepagineerd 1 t/m 60, katernsignering R t/m Aa2. Bestelnummer: C0624. € 35 Misdaad ---

Treur-lied van een moeder welke haar eigen kind vermoord heeft, voorgevallen te Valkoog bij Schagen in het laatst van Mei 1839. z. pl., z. j., [ca. 1840]. Zonder omslag als verschenen, 8 pag., geillustreerd met 2 houtsneden. Volksdrukwerk. Een zondige moeder wurgde haar pasgeboren kind en liet het met enkele stenen verzwaard in een sloot zinken. De timmerman Dirk Strijp kwam met zijn schuitje door de sloot en ontdekte het lijkje. Men wist wie de moeder was en deze bekende bij het Alkmaarse gerecht. In hetzelfde katern: Krijgsmanslied, De zeeman op de kermis en Het zoontje van weelde. Bestelnummer: C1598. € 95 Misdaad --Verzameling van een aantal behendige schurkenstreken en listige gaauwdieverijen; aan het licht gebragt ter waarschuwing van eerlyke lieden om tegen de listen en lagen van het uitvaagsel des menschdoms op hunne hoede te zijn. Amsterdam, J.F. Nieman, 1808. Half perkamenten band, 32+269 pag. Mist de plaat. Naam op schutblad: 'C.C. v.d. Hoek 1843'. Buisman 2336; Waller 1773; Saalmink pag. 2045; NCC online: 1 ex. (UBA). Het boek is gebaseerd op twee, waarschijnlijk, Duitse werkjes. In de voorreden wordt de Berlijnse predikant Zöllner aangehaald over de raadzaamheid om slechte zaken openlijk bekend te maken. De bundel bevat ca. 120 verhalen over schelmenstreken die veelal in Duitsland en Frankrijk plaats vonden. Het boekje is zeldzaam. Er hoort één ets ( frontispice?) van J.E. Marcus naar Richter in te zitten. Deze ontbreekt in ons exemplaar. Bestelnummer: C1208. € 175 Misdaad --Een gerust geweten. Coupletten gezongen in de 'Vleeschdief en zijn compagnon'. z. pl., [ca. 1930??]. Eén blad, tweezijdig bedrukt. Spotvers op een slager die zijn personeel slecht behandelt, huisjes exploiteert, meisjes bezwangert, een remplacant neemt voor militaire dienst en door de overheid niet wordt aangepakt. Bestelnummer: C0482. € 15 Misdaad --In Amsterdam zyn geexecuteerd de volgende misdadigers. z. pl., [Amsterdam, S. Schouten??], [1748/1749]. 39 pag., origineel sierpapier omslag. Niet in STCN, NCC, Worldcat, Bibl. Stadsarchief Amsterdam. Uiterst zeldzaam boekje dat namen, data en bijzonderheden geeft over ter dood gebrachte misdadigers, beginnende in 1693 en eindigende met 1746. Vaak ook gegevens over hun begane misdaad en de wijze van ter dood brenging. Op pag. 37-38 een lijst van in 1748 geplunderde pachters en collecteurs te Amsterdam en Leiden met de vergoeding die hen toegekend is door de Staten van Holland. Op pag. 39 'Notitie der valsche obligatien door P. Pergerrits aan diverse verkogt, zoo verre reeds bekend is (Pergerrits was een fraudulerende Purmerendse oplichter in 1746). Aan de binnenzijde is als schutblad een publikatie van Salomon Schouten gebruikt. Wellicht komt dit boekje uit zijn drukkerij? Bestelnummer: C2327. € 800 Misdaad --Alzo myne heeren van den geregte der stad Amsterdam (...) klagten gekregen hebben over de tuyn-dieveryen, zo buiten als binnen deeze stad en in het byzonder in de Plantagie (...) Gearresteert 30-7-1760. Amsterdam, S. Lamsveld, [1760]. 1 blad plano.

Er wordt een premie van 100 gulden uitgeloofd voor degenen die dief of dieven aanwijzen. Bestelnummer: C2063. € 60 Misdaad --Publicatie [van de Raad van Leiden, dd. Leiden 6-12-1805]. Leiden, Herdingh en Du Mortier, 1805. Plano, 1 blad. Met stadswapen in houtsnede. In de Stink-of Jodensteeg is een pakje gevonden met daarin het lijk van een pasgeboren kind. Het hoofd was afgesneden en de buik was ontdaan van ingewanden en het was bedoeld, volgens bijgevoegd adres, het te laten bezorgen bij 'iemand hier ter stede'. Er wordt F150 uitgeloofd aan degene die de dader aangeeft. De naam van 'iemand hier ter stede' wordt niet vermeld. Bestelnummer: C2368. € 75 Misdaad --Prent: vier gravures op 1 blad 'Verkreege door steelen / Verloore met speelen / Dan Wort men gevangen / En eyndelyk gehangen'. Ca. 1800? 18x14 cm. De voorstellingen tonen het stelen uit een woning, het dobbelen en drinken rond een tafel, de gevangenis, de galgen. Bestelnummer: C2589. € 48 Misdaad --Publicatie van de Staten van Holland d.d. 's Gravenhage 1-2-1765 betr. vagebonden en boosdoeners ten platte lande onder het Baljuwschap van Kennemerland. 1 blad, plano (druk: I. Scheltus 1765). Betreft vooral een troep booswichten die in de nacht tussen 27 en 28 december op een huismanswoning aan de Osdorperweg 'verregaande violentien' pleegden. Ondanks een premie van 250 gulden zijn ze niet gevat. De premie wordt nu verhoogd tot 600 gulden. Bestelnummer: C2997. € 40 Misdaad --Publicatie van President ende Raden over Hollandt, Zeelant en Vriesland, d.d. 's Gravenhage 27-7-1716 betr. diefstallen in tuinen, tuinhuisjes etc. 1 blad plano (druk: P. Scheltus). Vernieuwing van vroegere verboden d.d. 28-2-1674, 5-7-1681, 21-12-1689, 19-12-1695, 12-121709 en 29-10-1715. Eigenaren mogen op de rovers schieten. Bestelnummer: C3000. € 40 Misdaad --Publicatie van Hof van Holland d.d. 's Gravenhage 12-6-1765, betr. een baby van 3 à 4 maanden, dood gevonden in de Boschsloot ten hoogte van de laan van het Huis te Werve. 1 blad plano (druk: I. Scheltus). Het kind is in het water gegooid met opzet het te laten verdrinken. Premie van 600 gulden voor het aanwijzen van de dader. Bestelnummer: C3001. € 40 Misdaad Ackersdijck, W.C. Verhandeling over ongepaste en drukkende middelen in vroeger tijden hier te lande gebezigd tot het ontdekken van misdaden en overtredingen [...] mede tot opheldering van hetgeen

verhaald wordt daar omtrent in den jare 1298 te Dordrecht voorgevallen te zijn [Leiden, My. Ned. Letterkunde, 1825]. Zonder omslag, 41 pag. Over 'het hooren van stille waarheid' of 'gemene waarheid'. Bestelnummer: C0541. € 28 Misdaad [Altema, P., H., H. Diederiks, S. Faber (red.)] Feit en fictie in misdaadliteratuur (ca. 1650-ca. 1850). Amsterdam, V.U., 1985 [werkgroep strafrechtgeschiedenis]. 114 pag., ingenaaid. Over: J.H. van Syberg, A. van Overbeke, Ferdinand Huyck, F.L. Kersteman, J.B.F. van Gogh, J.E. de Witte, Schelmenromans. Bestelnummer: C0063. € 18 Misdaad Altrocchi, Rudolph Sleuthing in the stacks, strange information unearthed by a scholar turned sleuth. Cambridge Mass., 1944. 279 pag., hardback with dustwrapper, illustrated. With author's signature. Verhalen van een literaire detective, hoogleraar in de Italiaanse literatuur in Californie, o.a. over vervalsingen, literaire misdaden, oplichters uit het verleden, etc. Bestelnummer: C2735. €9 Misdaad Asbury, Herbert Misdaad en bendewezen in New York, 's Gravenhage 1928. Gebonden, 283 pag., geillustreerd. Nederlandse vertaling, door Luc Willink, van een succesvol Amerikaans boek. Bestelnummer: C0513. € 18 Misdaad Ashton-Wolfe, Harry In hun groei bedorven. Misdaden uit liefde en haat. Vertaald door J.L.J.F. Ezerman. 's Gravenhage, Kruseman, [1931]. Gebonden, 286 pag., geillustreerd. H. Ashton Wolfe was tolk bij de criminele en civiele rechtbanken in Frankrijk en beschreef in 1928 een aantal gevallen die hij meemaakte in het boek 'Wharped in the making: crimes of love and hate'. De tien behandelde zaken betreffen o.a. de moord op Don Ramon Valdez y Casal, de croupier Orsini, de apache Latouche, de 'Kapitein van Köpenick', etc. Bestelnummer: C0924. € 20 Misdaad Ashton-Wolfe, Harry De roes der misdaad, vertaald door J.L.J.F. Ezerman. Den Haag, Kruseman, [ca. 1935]. Gebonden, 272 pag., geillustreerd. Opnieuw een twaalftal beruchte processen die Ashton als tolk meemaakte, zoals de zaken rond Hanoi Shan, bijgenaamd 'de spin' en Chan Foo Lee. Bestelnummer: C0745. € 20 Misdaad Avest, J.W. ter en H. Roozenbeek (red.) Stigmatisering en strafrecht. De juridische positie van minderheden in historisch perspectief. Leiden, Stichting Leidschrift, 1990. 4°, ingenaaid, 135 pag.

Bundel artikelen, gebaseerd op een reeks colleges over de betrekkingen tussen strafrecht, strafrechtspraktijk en specifieke sociale groepen als heksen, vreemdelingen, zwervers, dienstboden, homoseksuelen, zigeuners e.d. Bestelnummer: C0211. € 15 Misdaad B.O. v. W. W. v. O.B. [= Willem van Oosterwijk Bruyn], zijne inlichtingen over 1873 weerlegd. Zutphen, J.H.A. Wansleven, [1873]. Zonder omslag, 8 pag. W. v. O.B., werkzaam bij de firma Kerkhoven & Co. te Amsterdam, verschafte via brochures inlichtingen over fondsen die aan de Amsterdamse beurs werden verhandeld. In oktober 1873 publiceerde hij 'Inlichtingen omtrent het jaar 1873'. De anonieme B.O. v. W. [omdraaiing] deelt een groot aantal onjuistheden uit de brochure mee en acht deze een 'nonvaleur'. De brochure is ondertekend: Groningen, 5-11-1873. Bestelnummer: C2160. € 30 Misdaad [Beccaria, Cesare] Verhandeling over de misdaaden en straffen. Naar de derde verbeterde en vermeerderde Italiaansche uitgave, waar by de verklaaring op dit werkje van den heere De Voltaire. Uit het Fransch vertaald. Amsterdam, Gerrit Bom, 1768. Ingenaaid, origineel sierpapier omslag, (20)+196 pag. Buijnsters pag. 29; P. Gay, The Enlightment, II (1970) hoofdstuk VIII 3. Eerste Nederlandse vertaling van 'one of the most influential books in the whole history of criminology' (Printing and the mind of men, 209). De Italiaanse filosoof en politicus Cesare Beccaria (1738-1794) was een der voormannen van de Europese Verlichting. Zijn boek over misdaad en straf verscheen in 1764 in Milaan. Het werk ligt aan de basis van enkele beginselen van het thans geldende strafrecht. Beccaria betoogde dat de ernst van een misdaad gemeten diende te worden aan het impact daarvan op de gemeenschap en dat de straf daaraan gerelateerd moest worden. Hij achtte preventie belangrijker dan straf en de zekerheid van straf van groter effect dan de zwaarte van de straf. Binnen 18 maanden verschenen zes Italiaanse drukken en het boek werd vertaald in 22 talen. Bestelnummer: C1245. € 950 Misdaad Beccaria, Cesare Over misdaden en straffen. Ingeleid, van aantekeningen voorzien en vertaald door dr. J.M. Michiels, Antwerpen/Zwolle 1971. Gebonden, 528 pag. Bestelnummer: C0327. € 20 Misdaad [Beccaria, Cesare] Traite des delits et des peines. Traduit de l'Italien d'apres la troisieme edition. Amsterdam, v. Harrevelt, 1766. Half leren band uit de tijd, 28+146 pag. Exlibris met potlood: B.V.A. Röling. Zeldzame, vroege, editie van de Franse vertaling, verschenen in Amsterdam. Bestelnummer: C2838. € 325 Misdaad [Beccaria, Cesare] Verhandeling over de misdaden en straffen. Naar de derde verbeterde en vermeerderde Italiaansche uitgave, waar by de verklaaring op dit werkje van den heere de Voltaire. Uit het Fransch vertaald. Amsterdam, Gerrit Bom, 1768. [Gebonden met:] Dezelfde, Verhandeling

over de deugden en belooningen. Om te dienen tot een vervolg van de Verhandeling over de misdaaden en straffen. Amsterdam, Gerrit Bom, 1768. Gebonden in moderne half kunstleren band, (20)+196+(4)+63+(8) pag. Bestelnummer: C3222. € 975 Misdaad [Beccaria, Cesare Bonesano de] Dei delitti e delle pene. Nuova edizione corretta e accrescinta, Parijs, Cazin, 1786. 12°, 19+165 pag., geheel leren band met op rug 'Dei Delit' en 'Edition Cazin'. Vroege Italiaanse uitgave. Bestelnummer: C0015. € 350 Misdaad [Beccaria]; J.E.F. Schall Nalezing op en beoordeling van het werk van den marquis Beccaria over de misdaden en derzelver straffen, benevens een aanhangzel wegens eenige nieuwere Duitsche werken over deeze stof, voor zo verre dezelve op het boek van den marquis betrekking hebben: in het bijzonder wegens de bestrijding der doodstraffen van den heer Barkhausen. Uitgegeven door J.E.F. Schall en uit het Hoogduitsch vertaald door M.V., Nijmegen, I. v. Campen, 1783. (8)+200 pag., origineel karton. Gheprint te Nymeghen 34.59. Vertaling van twee Duitse werken: de nalezing op Beccaria, pp. 1-90 en een 'Aanhangzel over eenige Duitsche schriften van de misdaden en straffen voor zo veel dezelve op het boek van den marquis betrekkelyk zijn, in het bijzonder over de in het Duitsche musaeum te vinden betwisting der doodstraffen van den heer Barkhausen.' (pp. 91-200). Bestelnummer: C0027. € 95 Misdaad Behacker, G. / A. Bruggemans De ronselaar of de gestoorde reis naar Surinamen. Toneelspel (...) door G. Behacker, eene ware, den schrijver zelven overgekomene gebeurtenis, (...) vertaald en bewerkt door A. Bruggemans. Dordrecht, Volkersz, 1818. 12°, blauw papieren omslag, (8)+104 pag. Zeldzaam boekje (slechts 2 ex. in NCC). Een Duitse jongeman met familie te Dordrecht wordt door een oplichter/ronselaar voorgespiegeld dat hij secretaris generaal van de gouverneur van Suriname kan worden. De oplichter int gelden die zogenaamd voor uniformen en geschenkartikelen bedoeld zijn, maar heeft het plan de jongen te Vlissingen op een oorlogsschip te plaatsen. Net op tijd komt de waarheid aan het licht. De oplichter wordt gearresteerd in hotel Bellevue te Dordrecht en gevangen gezet. Bestelnummer: C3043. € 150 Misdaad Beijers, J.L. An important collection on criminology and sociology, especially on the sociology of sex. [veilingcatalogus J.L. Beijers, Utrecht 30-10-1969]. Ing., 63 pag. Bestelnummer: C0736. € 15 Misdaad Beijnum, Kees van Over het IJ. De reconstructie van een moord. Amsterdam 1991. Ing., 220 pag., geillustreerd. Docu-roman over de moord in juni 1989 op een oude man in Amsterdam Noord, door een zwak begaafde jongen en diens vriend. De namen zijn om redenen van privacy veranderd. Bestelnummer: C0600. €6

Misdaad Bemmelen, J.M. van Criminologie. Leerboek der misdaadkunde aan de hand van Nederlandsche gegevens en onderzoekingen. Zwolle, 1942. Gebonden in geheel linnen, 16+411 pag. Bestelnummer: C3219. € 10 Misdaad [Bequignolle, Noël de?] Sisteme nouveau de l'origine du mal. Fondé sur la consideration du mistere de la tres fainte & adorable trinité. Keulen, Pierre Marteau [: gedrukt in Nederland?] 1721. Gebonden in geheel leer, (4)+108 pag. Verhandeling over de oorsprong van het kwaad. Uiterst zeldzaam. Wij vonden één exemplaar in de Shackleton collectie te Manchester. Daarin een notitie in manuscript 'Il n'ya que très peu d'exemplaires repandus de cet ouvrage dans le public, l'auteur n'en ayant done qu'a ses amis'. Bestelnummer: C0785. € 1200 Misdaad Berends, P.H.J. Eenige schedelmaten van recruten, moordenaars, paranoiisten, epileptici en imbecillen, onderling vergeleken. Nijmegen 1896, [dissertatie]. Ing., 9 pag., geillustreerd met 4 afbeeldingen op 2 uitvouwbare platen, los. De promovendus was arts bij het krankzinnigengesticht 'Voorburg' te Vught. Conclusie: misdadigers en erfelijk krankzinnigen zijn loten aan één stam, een stam die afwijkt van die van niet-veroordeelden! Bestelnummer: C1657. € 60 Misdaad Berents, D.A. Misdaad in de middeleeuwen. Een onderzoek naar de criminaliteit in het laat-middeleeuwse Utrecht, z. pl., 1976 [Stichtse Historische Reeks 2]. Gebonden, 176 pag., geillustreerd. Utrechtse dissertatie, gebaseerd op ruim 5500 vonnissen uit de stad Utrecht in de periode 1300-1455. Bestelnummer: C0312. €8 Misdaad Berents, D.A. Misdaad in de middeleeuwen. Een onderzoek naar de criminaliteit in het laat-middeleeuwse Utrecht, 2e druk, z.pl. 1984 [Stichtse Historische Reeks 2]. Gebonden, 176 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C0214. € 15 Misdaad Berents, D.A. Het werk van de vos. Samenleving en criminaliteit in de late middeleeuwen. Zutphen 1985. Ing., 216 pag., geillustreerd Op basis van bronnen uit geheel Nederland geeft de auteur een beeld van de criminaliteit in de late middeleeuwen: wetgeving, rechtspraak, straffen, wraakneming, verzoening etc. Bestelnummer: C0252. €9 Misdaad Berg, J. van den (vert.)

De gehele wereld moet hun methoden weten! Officieel rapport inzake door regelmatige Duitse formaties der Wehrmacht en S.S. in het district Galicië gepleegde oorlogsmisdrijven, Heerlen [1945]. Ing., 18 pag. Bestelnummer: C0262. €5 Misdaad Bergh, J.A. de Haagsche Penkrassen afl. 67, 68 en 69 (1883). Ingenaaid, zonder omslag zoals verschenen, pp. 1065 t/m 1094 + 14 pag. advertenties. De Bergh schrijft o.a. over de op instignatie van J.W. de Vos van Steenwijk in 1883 'eervol' ontslagen griffier van het Haagse kantongerecht mr. P.C.W. Kluit (lichte fraude), over zijn gebrek aan vertrouwen in de commissaris van politie Van Schermbeek en over de aanhouding van De Jongh als verdachte in de moordzaak Marinus Boogaardt in 1880. Bestelnummer: C1340. € 15 Misdaad Berndt, G.H. Krankheit oder Verbrechen? Eine gemeinverständliche Darstellung des Geschlechtslebens, des Mordes, der Körperverletzungen, der Unfallserkrankungen, Geisteskrankheiten, des Hypnotismus u. in ihren Beziehungen zum Gesetz und zur öffentlichen Moral, 2 delen, Leipzig, Wiest, [ca. 1890]. Gebonden in twee halflinnen banden, 640+640 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C0718. € 95 Misdaad Beumer, E.J. Strafrechtsvragen. Referaat voor de algemeene vergadering [van de Calvinistische Juristen Vereniging] van 25 mei 1938, 35 pag. Bestelnummer: C0002. €9 Misdaad Blokker, Jan, Jan jr. en Bas Nederland in twaalf moorden. Niets zo veranderlijk als onze identiteit. Amsterdam, 2008. Ingenaaid, 255 pag., geillustreerd. Betreft o.a.: Theo v. Gogh, meisje van Yde, Gorkumse martelaren, gebr. De Witt, Bonifatius, J.P. Coen, G. van Recklinghausen, Van Speijk. Bestelnummer: C2827. €5 Misdaad Boer Dz., Joh. de Er is een misdaad begaan! Onthullingen terzake de Wormerveersche brandstichtingsaffaire. Open brief n.a.v. de vragen gesteld in de Tweede Kamer door mej. C.F. Katz en den heer J.E.W. Duys, gericht tot den minister van Justitie. Wormerveer, 1933. Ingenaaid, 80 pag., geillustreerd. Op 11-12-1929 was er een binnenbrandje in de smederij van Albert de Boer, Zaanweg 19 te Wormerveer, dat snel met behulp van een tuinslang werd geblust. Inspecteur van politie F.W. de Groot achtte echter brandstichting de oorzaak en de smid werd voor de rechtbank gedaagd, maar deze sprak hem vrij. De officier van justitie ging in hoger beroep en de smid werd tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld. Cassatie werd verworpen en gratie werd afgewezen. Een rol speelden o.a.: tekenaar gemeentewerken E.H.C. Janssen, de Amsterdamse hoofdbrandmeester M. Brunet de Rochebrune, H.R. Mol, P. Klinkenberg Jz., J. Vonk, en Sybe Zandstra. Bestelnummer: C2773. € 75 Misdaad

Bonger, W.A. Ras en misdaad, Haarlem, 1939. Ing., 110 pag. Het laatste boek van de criminoloog Bonger (1876-1940). Hij beschrijft de criminaliteit onder verschillende rassen: negers, joden, mediterraneërs, het Alpine ras, en bij de Nordici, de Ugro-Finnen, de Oost-Balten e.a. Conclusie: verband tussen ras en misdaad is niet vast te stellen. Bestelnummer: C1670. € 30 Misdaad Bonger, W.A. Race and crime. Translated from the Dutch by Margaret Methews Hordyk, New York, Columbia Un. Press, 1943. Gebonden, 130 pag. Vertaling van 'Ras en misdaad' (Haarlem 1939). Bestelnummer: C0366. € 30 Misdaad Bonger, W.A. Inleiding tot de criminologie. Tweede druk herzien door G.Th. Kempe, Haarlem, 1951. Gebonden, 215 pag. Bestelnummer: C2128. €7 Misdaad Bossinade Hzn., Rudolf De automobilist voor den rechter. Automobilistenrecht. 2e druk, Amsterdam, [1934]. Ingenaaid, 287 pag., geillustreerd. Omslag: F. Ockerse. 'Een automobilist staat met het eene been in het ziekenhuis, met het andere in de gevangenis'. Bestelnummer: C1989. € 45 Misdaad Brederode, J. Karel [=F.H. Meijer] Wat een zwerver droomde en zag. Enschede, Van der Loeff, [1933]. Ing., 187 pag., geillustreerd door Maciej Nehring. Niet in de NCC; Brinkman 1931-35 pag. 165. Schetsen, geschreven op diverse plaatsen van de wereld, voor een deel eerder verschenen in de Deli-Courant en in Nederlandse periodieken. O.a. over de moord/zelfmoord van een aan cocaine verslaafde pianist in Riga. Bestelnummer: C0961. € 20 Misdaad Bresler, Fenton De Chinese mafia. Drugs, geweld, corruptie en dood: de Triaden tussen Amsterdam en Hong Kong. Amsterdam, 1981. Ingenaaid, 256 pag. O.a. over heroinehandel. Bestelnummer: C2088. €7 Misdaad Bridges, Yseult Two studies in crime. The murder of Lord William Russell (the accused: François Benjamin Courvoisier). The murder of Julia Wallace (the accused: William Herbert Wallace). Londen 1959. Gebonden, 268 pag. geillustreerd.

De eerste moord speelde zich af in de chique Londense wijk Mayfair, in 1840, waar Lord Russell werd vermoord door zijn huisknecht Courvoisier. De tweede moord dateert uit 1931 in een armoedige wijk te Liverpool waar William Wallace zijn vrouw om het leven bracht. Bestelnummer: C1330. €8 Misdaad Bruinsma, Josephus Joannes en Evert Bloembergen Geregtelijk-scheikundig onderzoek eener arsenik-vergiftiging. Overdruk uit Haaxman, Tijdschrift voor Wetensch. Pharmacie, V. Voorburg, A.M. Broedelet 1853. 57 pag., moderne half linnen band. J. Ledder en J. van Dam in Tijdschrift van de Ned. Maatschappij tot bevordering der geneeskunst, 1853. Drie rapporten van de Leeuwarder apothekers Bruinsma en Bloembergen over een vergiftigings geval uit 1852. Hoewel de apothekers aantoonden dat er vergiftiging had plaats gevonden, werden de beschuldigden toch buiten vervolging gesteld. Bestelnummer: C0090. € 75 Misdaad Buijnsters, P.J. Levens van beruchte personen. Over de criminele biografie in Nederland gedurende de 18eeeuw, Utrecht, HES, 1980. 4°, 46 pag., ing., geillustreerd. Uitstekende inleiding op het genre. Dankzij dit boekje kwam er meer aandacht voor de criminele biografie en werd er over dit onderwerp weer gepubliceerd. Buijnsters geeft een lijst van de biografiën, verschenen tussen 1679 en 1818 en behandelt een aantal gevallen uitvoerig: Hosmann's Gouden tafel, Cartouche, 's Jaco, Hendrina Wouters, Anna K. Merks, Cato Kamerling, Frederik G. Meijer en Harmen Alfkens. Een recensie door A.H. Huussen, verschenen in de Bijdragen en mededelingen voor de geschiedenis der Nederlanden 97 (1982) 354-355, noemt nog enkele aanvullingen, o.a. de biografie van Pieter Brakel, de autobiografie van F.L. Kersteman en een boekje van P. Loens over ds. A. Klink, uit 1760. Bestelnummer: C066. €9 Misdaad Burg, Sandra van der Corruptie onder baljuws. pp. 15-27 in Opossum 6 (1996) nr. 22/23. Ingenaaid, 95 pag., (gehele aflevering). O.a. betr. Jacob van Zuylen van Nievelt, Paulus Krogh, Abraham Douglas, Christ. Beyerman, C.A. van Sypestein. Bestelnummer: C2051. €9 Misdaad Caminada-Voorham, A.M.G. Criminaliteit in de hoge jurisdictie stad en land van Heusden tijdens de 18de- eeuw, pp. 89 t/m 124 in Holland, regionaal-historisch tijdschrift 20 (1988). Ing., 64 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1479. € 12 Misdaad Camper, Petrus Gedagten van Petrus Camper over de misdaad van kindermoord, over de gemakkelyke wyze om vondelinghuizen in te voeren, over de oorzaken van kindermoord en over zelfmoord, dienende tot antwoord op de ongegronde aanmerkingen van den (...) heere S.M.V.D. [=Augustus Sterk], waarby gevoegd zijn twee zaakelyke proeven over de inblaazing der lucht in de longen van kinderen die dood ter wereld gekoomen zijn. Leeuwarden, H.A. de Chalmot, 1774. Origineel karton, 68 pag.

Petrus Camper (1722-1789) was een beroemd hoogleraar geneeskunde te Franeker, Amsterdam en Groningen. Hij schreef een groot aantal verhandelingen over medische zaken, maar ook over kunst, dieren, opvoeding etc. Bestelnummer: C0357. € 90 Misdaad Casparie, J. Beschouwingen over de criminaliteit in Oss e.o., vergeleken bij die in andere centra van Noord-Brabant. Verslag van bijeenkomst op 2-12-1933 van het Psychiatrisch Juridisch gezelschap, Amsterdam, 1934. Origineel bedrukt omslag, 27 pag., los. Bestelnummer: C2123. € 24 Misdaad Chesnais, Jean-Claude Histoire de la violence en Occident de 1800 à nos jours, Ed. augmenté, Parijs, 1982. Ingenaaid, 511 pag. Bestelnummer: C1373. € 15 Misdaad Darnton, Robert The great cat massacre and other episodes in French cultural history. Harmondsworth 1985. Ingenaaid, 300 pag. Bijdragen op het terrein van de Franse mentaliteitsgeschiedenis onder het ancien regime. O.a. over het doden van katten door twee interne werklieden en over een politie inspecteur die boekenschrijvers in de gaten hield. Bestelnummer: C1369. €5 Misdaad Debrouwere, Jan Van muiters en dissonanten. Leuven, 1994. Ingenaaid, 174 pag., geillustreerd. Over mensen die opstonden tegen onrecht, zoals Tanchelm, Florian Geyer, Thomas Muntzer, Jacob Rohrbach, Louise Michel, Nicolaj Boecharin. Bestelnummer: C2802. €9 Misdaad Dessaur, C.I. De rondgang der gevangenen. Een essay over goed en kwaad, in de vorm van zeven brieven aan de Platoclub. Amsterdam 1987. Ingenaaid, 188 pag., geillustreerd. Prof. Dessaur (=Andreas Burnier) was hoogleraar criminologie aan de K.U. te Nijmegen en geeft in gefingeerde brieven haar visie op goed en kwaad, op het crimineel gedrag van individuen en op de samenleving van haar tijd. Bestelnummer: C1148. €8 Misdaad Diederiks, H.A. Criminaliteit in Leiden tijdens de 17de en 18de eeuw, in het bijzonder van textielarbeiders. pp. 20-39 in Textielhistorische Bijdragen 30 (1990). Ingenaaid, geillustreerd. Bestelnummer: C2752. € 12 Misdaad Diederiks, H.A; D.J. Noordam; H.D. Tjalsma (red.)

Armoede en sociale spanning. Sociaal-historische studies over Leiden in de achttiende eeuw. Hilversum 1985 [Hollandse Studien 17]. Ingenaaid, 192 pag., geillustreerd. O.a. over arbeidsconflicten (door R. Dekker), prostitutie (door D.J. Noordam) en gevangenissen (door P. Spierenburg). Bestelnummer: C1565. € 15 Misdaad Diederiks, H.A. e.a. Holland, regionaal-historisch tijdschrift, jaargang 8 (1976) nr. 3: Strafrecht en criminaliteit in de 18e- eeuw. Ingenaaid, pp. 97 t/m 152, geillustreerd. Bevat vier artikelen: H.A. Diederiks: Strafrecht en strafrechtspraktijk tijdens de Republiek; S.J. Faber: Strafrechtspleging en criminaliteit te Amsterdam; A.H. Huussen jr.: De rechtspraak in strafzaken voor het Hof van Holland; L.J. Boon: De grote sodomietenvervolging in het gewest Holland 1730-1731. Bestelnummer: C1463. € 15 Misdaad Diederiks, H.A. / H.W. Roodenburg Misdaad, zoen en straf. Aspekten van de middeleeuwse strafrechts geschiedenis in de Nederlanden, Hilversum 1991. Ingenaaid, 137 pag. Bijdragen van M.W. Stein-Wilkeshuis, C. Streefkerk, E.C. Coppens, M.A. Becker-Moelands, D.A. Berents, J.Boomgaard en J. Monballyu. Bestelnummer: C0331. € 10 Misdaad Diederiks, H.A.; S. Faber en A.H. Huussen jr. Strafrecht en criminaliteit. Zutphen 1988, [Cahiers voor Lokale en Regionale Geschiedenis]. Ingenaaid, 62 pag. Bestelnummer: C0388. € 10 Misdaad Diederiks, Herman In een land van justitie. Criminaliteit van vrouwen, soldaten en ambtenaren in de achttiendeeeuwse Republiek, Hilversum 1992. Ingenaaid, 85 pag., geillustreerd. Overzicht, gepubliceerd als deel 5 in de 'Zeven Provincien Reeks'. Bestelnummer: C0194. €8 Misdaad Diederiks, Herman en P. Spierenburg. Delitti e pene in Olanda (1550-1810). Overdruk (pp. 85-108) uit Cheiron 1983, nr. 1. Ingenaaid, 24 pag. Bestelnummer: C1554. €9 Misdaad Dittrich, Z.R. e.a. (red.) Knoeien met het verleden. Utrecht, 1984. Ingenaaid, 192 pag. Beschrijving van 13 gevallen van vervalsingen van historische documenten e.d. Onder andere Oera Linda Boek, Protocollen van de Ouderlingen van Zion, Van Meegeren, dagboek Hitler. Bestelnummer: C2492. €6 Misdaad

Doorninck, J. van / P.C. Molhuysen / J.N.J. Heerkens Lijst van twistschriften, de provincie Overijssel rakende, uit de 17e eeuw. z. pl., [1859], overdruk uit Versl. Ver. Ov. Regt en Geschiedenis. Blanco omslag, 39 pag. Interessante bibliografie van geschriften betr. ruzie, rechtszaken, processen etc. Bestelnummer: C2155. € 35 Misdaad Eck, D. van Het misdrijf van hulp aan den vijand, in verband met de bepalingen van het Besluit Buitengewoon Strafrecht [...] met een voorwoord van prof. mr. W.J.A.J. Duynstee. Utrecht/Nijmegen 1945. Ingenaaid, 391 pag. Bestelnummer: C1149. € 28 Misdaad Engelberts Gerrits, G. en W. van den Heuvel Schetsen uit het leven van beroemde, beruchte en geheimzinnige personen, 2 delen, Hilversum, P.M. van Cleef Jz., 1857 [Historisch-Romantische Huisbibliotheek]. 282+280 pag., geillustreerd, gebonden in halfleren banden. Behandelde zaken: Fleurette Clisson, 1794, Hendrik VI van Engeland en Margaretha van Anjou, 1445-1482; De Woeste Hoeve (Gelderland); Erasmus en de pruimen; In Duizend Vreezen (graaf van Bossu) 1572; Ada van Holland 1203-1218; Vaodice, heldin der Icenen; Het valsche doodbericht; Charlotte Corday 1793. Bestelnummer: C0157. € 90 Misdaad Enno van Gelder, H.A. Getemperde vrijheid. Een verhandeling over de verhouding van kerk en staat in de Republiek der Ver. Nederlanden en de vrijheid van meningsuiting inzake godsdienst, drukpers en onderwijs, gedurende de 17e- eeuw. Groningen, 1972. Ingenaaid, 302 pag. Belangrijke studie over dissidenten, het bestrijden der katholieken, de censuur der drukpers, onderwijs op scholen en universiteit, De la Court, Spinoza, van Limborch, John Locke, Pierre Bayle, etc. Bestelnummer: C0911. € 24 Misdaad Ett, Henri A. Holland in rep en roer. De zaak van de weduwe Pruimers, Jut en zijn vrouw, De moord in Dekkersduin, drie geruchtmakende processen uit de negentiende eeuw. Amsterdam 1951. Gebonden, 155 pag. Uitvoerige behandeling van deze drie beruchte strafzaken die lezen als een detective story. Bestelnummer: C0201. €9 Misdaad Etzlstorfer, H. (ed.) Blutige geschichten. Ein Kulturhistorischer Streifzug durch die Welt der Verbrecher. Wien, Osterreichische Nationalbibliothek, 2008. 223 pag., illustrated. Fraaie catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling. Bestelnummer: C2920. € 20 Misdaad Exquemelin, A.O.

De Americaensche zee-roovers, naar de eerste uitgave van 1678, met een inleiding door C. van Wessem en illustraties van F. André. Antwerpen, 1931. 270 pag. Nummer 14 van de 800 gedrukte exemplaren. Goed exemplaar. Howgego, Encyclopedia Exploration pag. 357-358. Herdruk van de Nederlandse oer-tekst van dit beroemde werk over de bedrijven van de vrijbuiters in de West-Indische wateren, verschenen in 1678 bij Jan ten Hoorn te Amsterdam. De auteur Alexander Olivier Exquemelin of Esquemelin (Honfleur ca. 1645-1700) beschrijft zijn eigen lotgevallen in dienst van de Franse West-Indische Compagnie, o.a. als slaaf op het eiland Tortuga bij Haiti. In de jaren zeventig was hij werkzaam als scheepsarts en was hij geassocieerd met Henry Morgan, bij diens aanval op Darien. Hij vestigde zich daarna als arts te Amsterdam, waar hij dit boek schreef. Het is de belangrijkste bron voor de kennis van de piraterij in de West-Indische wateren in de 17e eeuw. Bestelnummer: C2736. € 30 Misdaad Faber, S. e.a. Criminaliteit in de negentiende eeuw, Hilversum 1989 [Hollandse studiën 22]. 4°, 150 pag., geillustreerd. Twaalf artikelen, o.a. over het Zuid Hollandse Hof van Assisen , de politie te Amsterdam, de gevangenis Bolwerk Schinkel te Amsterdam, gevangenen te Hoorn, het Huis van verbetering en opvoeding te Alkmaar, de Middernachtzending, jurisprudentie betr. homoseksueel gedrag, etc. Auteurs: S. Faber, S. v. Ruller, C. Fijnaut, J. v.d. Linden, H. Franke, H. Diederiks, C. Leonards, R. Dekker, G. Hekma, W. de Vlaming en B. Luger. Bestelnummer: C1105. € 18 Misdaad Faber, Sjoerd (red.) Nieuw licht op oude justitie. Misdaad en straf ten tijde van de republiek, Muiderberg 1989. 4°, 115 pag., ingenaaid, geillustreerd. Bijdragen van Florike Egmond, Toon van Weel, Wim Heersink, Veronique Verhaar, Frits v.d. Brink, Cor de Boer en Sjoerd Faber. Bestelnummer: C0062. € 10 Misdaad Faller, Lincoln B. Turned to account. The forms and functions of criminal biography in late seventeenth- and early eighteenth-century England. Cambridge, 1987. Gebonden, 347 pag., met stofomslag, geillustreerd. Op pp. 286-327 een 'select bibliography' van de gebruikte biografien, chronologisch geordend van 1592-1811. Bestelnummer: C1994. € 30 Misdaad Feber, G.H.A. De criminaliteit der Katholieken in Nederland. Een uitgewerkte voordracht met discussie, Roermond 1933. Ingenaaid, 119 pag. Gebaseerd op een voordracht voor de R.K. reclasserings vereeniging in 1933. Bijgevoegd: recensie in Alg. Handelsblad 3-10-1933. Bestelnummer: C0340. € 15 Misdaad Feenstra, R. Vergelding en vergoeding. Enkele grepen uit de geschiedenis van de onrechtmatige daad, Deventer 1982 [Rechtshistorische cahiers 6]. Ingenaaid, 81 pag.

Bestelnummer: C0253.

€9

Misdaad Ferri, Enrico De misdadigers in de kunst. Naar den oorspronkelijken tekst en de laatste Fransche vertaling van Eugène Laurent bewerkt door Henry Eshuys. Amsterdam, C.L.G. Veldt, 1905. Gebonden, 201 pag. Vertaling van het Italiaanse boek 'I deliquenti nell' arte' uit 1896, van Enrico Ferri (18561929), criminoloog en politicus, later lid van de Italiaanse fascistische beweging en senator. Het boek bestaat uit een aantal lezingen die Ferri in de jaren 1892-1895 hield. Titels van de lezingen: de misdadiger in de sierkunsten; bloedschendige moordenaars op het toneel; misdaad in de gerechtelijke romans van Gaboriau en Sardou; doodstraffen te Parijs; hedendaagse misdaadromans: Zola, Bourget, Coppée en Annunzio; Misdaad en boete van Dostojefski etc. Bestelnummer: C0937. € 30 Misdaad Franken, M.A.M. Schandalen uit Apeldoorns verleden. Over een schout, een koster, een predikant en een student. Zaltbommel, 1993. Ingenaaid, 104 pag, geillustreerd. Betreft schout H. v. Huedt, koster Jan van Otterlo, ds. J. Crayenhoff en de student J. Hessels Dijkhuyzen. Bestelnummer: C2325. € 15 Misdaad Frederiks, K.J. Het oud-nederlandsch strafrecht. Deel I, Haarlem 1918. Ingenaaid, 443 pag. Niet verder verschenen. Bestelnummer: C0846. € 60 Misdaad Fremery Kalff, J. Met gesloten deuren. Den Haag 1956. Gebonden, 276 pag., geillustreerd. Fremery Kalff was oud-commissaris der zedenpolitie te Amsterdam. In dit posthuum verschenen boek beschrijft hij zijn ervaringen van 25 jaar werkzaamheid bij de Amsterdamse zedenpolitie. Onderwerpen: prostitutie, kinderexploitatie, vrouwenhandel, souteneurs, berovingen, chantage, verdachte massage inrichtingen, bestrijding van geslachtsziekten na contacten met de bezetter en met de Canadezen in 1945, etc. Bestelnummer: C1671. € 15 Misdaad Fuchs, J.M. De hond aan de galg, bevattende de vreemde geschiedenissen van terechtgestelde dieren en de wonderlijke historiën van processen in Nederland... te zamen vormende vele taferelen uit de geschiedenis van de lijfstraffelijke rechtspleging, Amsterdam 1957. Gebonden, 123 pag. Twintig verhalen: gevonniste dieren, de kostschoolhoudster Leurs, de Friese uitgever Poutsma, het Abbekerker wijf, de criminele familie Wijnands, de beschuldigingen door P. van Viersen te Naarden, de moord op de Japanse zaakgelastigde in Den Haag, de moord op vader Koster te Hilversum, de juwelen diefstal van de prinses van Oranje, vergiftigde pannenkoeken te Drenthe, de moordenaar De Graaf te Harlingen, de muiterij op de 'Twenthe', de moord op ds. Van der Velde te Driewegen (Z), 'Berend Grijzen' terug in Nede, Hendrik Jansen die zijn vrouw vermoordde, de zaak van de weduwe Bulkley, de moord op

Schouwen door Pieter en Marinus van Nieuwenhuyzen, Jaantje Struik, dokter Walburg Schmidt te Amsterdam en de keuze tussen beul en bruid. Op pp. 119-122 de bronnenopgaven voor deze verhalen. Bestelnummer: C0180. €9 Misdaad Fuchs, J.M. Moord en doodslag. Opzienbarende moorden in Nederland en België, Baarn 1966. Ingenaaid, 198 pag. Verzameling van tien moordzaken: de zaak Klunder en Teunissen 1923 (moord op Jacob de Jong te Giessen-Nieuwkerk); de zaak Konovaletsj, 1938 (politieke moord te Rotterdam); de zaak Pisuisse, 1927; de zaken in Oss (1934); de zaak Lorette 1885 (Jeanne M. Lorette uit België vermoordde in Rotterdam haar Japanse vriend Nakai); de zaak Muylwijk 1925 (moord door Marcelis Muylwijk op de koopman Busch te Amsterdam); de zaak Peltzer 1882 (moord door Armand Peltzer op de Brusselse advocaat Guillaume Bernays); de zaak Nathan 1860 (laatste terechtstelling op schavot: Joannes Nathan te Maastricht); de zaak Jut, 1872; de zaak Van der Linden-Swanenburg, 1883 (Goeie Mie te Leiden). Bestelnummer: C1234. € 18 Misdaad Gaute, J.H.H. en R. Odell Beruchte moordzaken, z. pl. [1996]. Ingenaaid, 348 pag., geillustreerd. Vertaling van het in 1979 verschenen werk 'The new murderers, who is who'. Alfabetisch naslagwerk over meer dan 500 moordzaken, uit de 19e- en 20e- eeuw. Hieronder een tiental beruchte Nederlandse en Belgische moorden. Bestelnummer: C1601. € 18 Misdaad Gaute, J.H.H. / R. Odell The murderers who's who. Outstanding international cases from the literature of murder in the last 150 years. London 1979. Gebonden met stofomslag, 269 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C3152. €9 Misdaad Giesen Le revolver et le crime. Discours de M. Giesen à la séance solennelle de rentrée du 13 Novembre 1886, Conférence du Jeune Barreau d'Anvers. Brussel, Larcier, 1886. 26 pag., origineel papieren omslag. Bestelnummer: C0054. € 12 Misdaad Glaudemans, C. De hand van de dode. Een onderzoek naar doodslag, eigenrichting, vete en verzoening in laat-middeleeuws Den Haag. Overdruk Jrb. Die Haghe 2000, pp. 10-81. Geillustreerd. Bestelnummer: C2819. €9 Misdaad Glaudemans, C.N.W.M. Om die wrake wille. Eigenrichting, veten en verzoening in laat-middeleeuws Holland en Zeeland (ca. 1350-ca. 1550). Z. pl., 2003 [dissertatie]. Ingenaaid, 415 pag., met los blad stellingen. Bestelnummer: C2818. € 35

Misdaad Gosse, Philip The history of piracy, Londen 1932. Gebonden, 349 pag., geillustreerd. Bestelnummer: C1389. € 15 Misdaad Graaff, Klaas de Moorddadig Babant. Moord en doodslag in de 19e- eeuw, Eindhoven z. j. [ca. 2000]. Ingenaaid, 147 pag., geillustreerd. Tien opstellen over Brabantse moordzaken uit de 19de- eeuw. Bestelnummer: C0355. € 10 Misdaad Graafhuis, A. e.a. Recht en slecht. Een registratie van misdaad en straf in de stad Utrecht 1550-1575. Utrecht, Gemeentelijke Archiefdienst, 1976. Ingenaaid, oblong, 124 pag., geillustreerd. Catalogus bij een tentoonstelling. Bijdragen van A. Graafhuis, S.K. Hazemeijer, J.A.L. de Meijere e.a. Bestelnummer: C0354. € 15 Misdaad Gregory, A.F.L. Twee vragen naar aanleiding van art. 380 code pénal [overduk Nw. Bijdragen voor Regtsgeleerdheid en wetgeving XV stuk 1 pag. 65 ev.]. Zonder omslag, 21 pag. Betreft een diefstal in een bewoond huis o.a. door een 15 jarig dienstmeisje. Bestelnummer: C0526. € 18 Misdaad Halbertsma, Joost Hiddes Het heksershol. Hoe Gosse Knop uit Molkwerum zich aan de duivel verkocht, welke zonderlinge gevallen hem op zijn levensreis door het oude Friesland wedervoeren, wat voor schelmstukken hij beging, en hoe hij een slecht einde vond. Dit alles in het Nederlands overgebracht door Theun de Vries. Amsterdam 1963. Inegnaaid, 98 pag., geillustreerd. Fries volksverhaal van Joost Hiddes Halbertsma (1789-1869), voor het eerst verschenen in 1854. Bestelnummer: C1404. €5 Misdaad Hallema, A. Het misdrijf tegen den doode en hoe dit in vroeger eeuwen werd gestraft. Krantenartikel, pp. 129-130 uit ? Grafschennis te Amsterdam in 1677. Bestelnummer: C0837. €5 Misdaad Hamon, A. Vrije wil, misdaad en toerekenbaarheid. Amsterdam, 1907. Ingenaaid, 206 pag. Bestelnummer: C1506. € 10 Misdaad Harden, Maximilian

Prozesse. Köpfe III. Teil, Berlijn, Reiss 1913. Gebonden, 526 pag. Bundel met elf bijdragen over processen: Richter Pontius, Therese Humbert, Der Hauslehrer, Das Blumenmedium, Gräfin Kwilecka, Moritz Levy, Fürst Eulenburg, Hau, Schoenebecks, Moltke wider Harden, en Sternickel. Bestelnummer: C0447. € 10 Misdaad Hardenberg, H. Uit oude papieren, Amsterdam [1941]. 171 pag., gebonden in half linnen, geillustreerd. Zes opstellen, vaak gebasseerd op processtukken. Zo o.a. over: Hermanus Harten, militair in de Franse tijd die o.a. de dochter van Vijvers uit Beverwijk schaakte; de gezusters Fernig uit Amsterdam, die vochten onder generaal Dumouriez en later gevangen zaten te Amsterdam. Voorts over Caroline van Anhalt, markiezin de Favras; over 'madame Grand': Catharina Noël Worlée; over Albertine Elisabeth van Neukirchen genaamd Nyenheim en over het huis Peking te Baarn en haar bewoner: Reinhard Scherenberg. Bestelnummer: C0130. €5 Misdaad Hardenberg, H. Liefde in de pruikentijd, Den Haag 1976. Gebonden, 162 pag., geillustreerd. Herdruk van de zes opstellen uit de bundel 'uit oude papieren' uit 1941, aangevuld met twee nieuwe verhalen: 'Koningin Hortense' en 'In de schaduw van Bilderdijk'. Deze laatste bijdrage handelt over Jan Willem Kumpel (gest. 1826) die een deel van zijn leven in gevangenschap doorbracht. Bestelnummer: C0215. €5 Misdaad [Hasselt, J.J. van] Rechtsgeleerde verhandeling over de noodzaakelykheid van het schouwen der doode lighamen en wat daaromtrent moet in acht genomen worden, door een voornaam Geldersch rechtsgeleerde. Amsterdam, Entrop, 1772. [gebonden met:] Rechtsgeleerde verhandeling over de aanzegging des doods aan een veroordeelden misdadiger. Amsterdam, Entrop, 1772. [en met:] Verhandeling over den oorsprong en voortgang van de criminele jurisdictie in de Nederlanden. Amsterdam, Entrop, 1772. [en met:] Rechtsgeleerde verhandeling over eenige rechten de vreemdelingen in de Nederlanden aangaande. Amsterdam, Entrop, 1772. [en met:] Rechtsgeleerde verhandeling over den doodslag die zonder misdaad geschiedt. Amsterdam, Entrop, 1772. [en met:] Rechtsgeleerde verhandeling over het gebruik en de uitwerking van den smaak in deeze en geene crimineele gevallen en by die gelegenheid over het Yveroffer (...) welk eertijds bij de jooden omtrent eene van overspel verdachte vrouw heeft plaats gehad. Amsterdam, Entrop, 1773. 4°, 26+48+30+32+66+50 pag. Origineel karton. Zes verhandelingen van de voorname Gelderse rechtsgeleerde Johan Jacob van Hasselt (1717-1783). Bestelnummer: C1940. € 395 Misdaad Häusler, Fritz 101 charakter Köpfe für Schmirkkunst und Charakterausdruck. Berlijn, Klett, 1928 [Friseurbibliothek Band 16]. Ingenaaid, 19+101 pag., geillustreerd. Het boek bevat 101 paginagrote afbeeldingen van 'koppen', bedoeld voor het schminken op het toneel. Hierbij 6 'Judentypen' en 5 'Verbrechertypen'. Bestelnummer: C0824. € 75

Misdaad Henri-Robert Les grands procès de l'histoire, 9 delen, Parijs, Payot, 1923-1935. Gebonden in 9 linnen banden, elk deel ca. 300 pag., geillustreerd. Mist deel 9. Negen delen van het tiendelige seriewerk waarin door Henri-Robert (1863-1936) áncien batonnier' een aantal belangrijke rechtszaken uit de geschiedenis worden behandeld voor het grote publiek. De serie had groot succes. Deel I: Marie Stuart, Cinq-Mars, Nicolas Foucquet, Voltaire als verdediger van Calas, Camille Desmoulins. Deel II: Marquise de Brinvilliers, Collier, Charlotte Corday, mad. Roland, La Farge. Deel III: La grande Catherine, Marie-Antoinette, Duc d'Enghien, Reine Hortense, Lachaud. Deel IV: Grande Mademoiselle (de Montpensier), Grand Londé, masque de fer, Murat, maréchal Ney. Deel V: Racine et la Duparc, Duchesse du Maine, régent et Palais Royal, système de law (actiehandel), Cartouche. Deel VI: Christine de Suède, Marechal de Saxe, Louis XVI, L'Agonie du Régime. Deel VII: Le 9 thermidor, Barras, le petit Corse, Pauline Bonaparte, lady Macbeth. Deel VIII: Imperatrice Joséphine, imperatrice Marie-Louise, mort de L'Aigle, Louis XVIII, Charles X. Deel X: Les empoisonneuses, Cath. de Medicis, Henry VIII, scandale du Panama, plaidoirie pour le temps passé. Bestelnummer: C1313. € 125 Misdaad Hergemöller, Bernd-Ulrich (ed.) Randgruppen der spätmittelalterlichen Gesellschaft. Ein Hand- und Studienbuch. Warendorf 1990. Gebonden, 265 pag. Over: prostituierte, henker, spielleute, hebammen, narren, aussätzige, juden, hexen, sodomieter. Bestelnummer: C1467. € 60 Misdaad Hobsbawm, E.J. Bandits. Revised edition, New York, 1981. Paperback, 181 pag., ill. Voor het eerst gepubliceerd in 1969. Bestelnummer: C3080. €9 Misdaad Hoefnagels, G.P. Witte boordencriminaliteit, Assen, 1981. Ingenaaid, 202 pag., geillustreerd. De auteur, hoogleraar criminologie te Rotterdam, behandelt de 'misdaden van machtigen': gifstortingen, leugens over kernenergiebeleid, geluidshinder, medische macht, klassejustitie, etc. Bestelnummer: C1084. €4 Misdaad Hoover, J. Edgar Misdaad in Amerika, Utrecht, Kemink, [ca.1938]. Gebonden, 359 pag., geillustreerd. Hoover was directeur van het 'Federal Bureau of Investigation' te Washington. Het boek werd vertaald door K.H. Broekhoff, wnd. hoofdcommissaris van de politie in Amsterdam. Hoover vertelt waarheidsgetrouwe verhalen over gevaarlijke misdadigers, zoals over Ma Barker die

haar zoons tot misdadigers opvoedde, over 'Doc' Moran, de arts die in drugs handelde, over John Dillinger en over 'machine-geweer' Kelly. Bestelnummer: C0721. € 12 Misdaad Hudig, Johanna C. De criminaliteit der vrouw, Utrecht/Nijmegen 1940, [Criminologische studiën IV]. Ingenaaid, 258 pag., (omslag beschadigd). Gebaseerd op 1800 vrouwelijke misdadigers die in de periode 1910-1930 in de provincie Utrecht schuldig bevonden zijn aan agressieve, economische of seksuele misdrijven. Bestelnummer: C0320. € 20 Misdaad Huydecoper, T.C.R. Moord en doodvonnis in 1843. Een woord van ernst en liefde. Uit de nalatenschap van T.C.R. Huydecoper, 's Gravenhage, Mensing & Visser, 1876. 20 pag. Toespraak van de predikant T.C.R. Huydecoper gehouden in de Grote Kerk van 's Gravenhage op zondag 22 oktober, voor een terechtstelling op 25 oktober 1843. Dit was de laatste maal dat de doodstraf in Den Haag werd voltrokken. De publicatie van deze leerrede in 1876 was het gevolg van de aanhouding van de moordenaar van mevr. Van der K[ouwen] en haar dienstbode, begin van dat jaar. Bestelnummer: C0032. € 60 Misdaad Iedema, P.L. Guldenspiegel der Friesche regten, ofte ene algemene kleine corpus juris, openleggende fele publike criminele en cewile delicten. Leeuwarden, P.L. Iedema, 1791. 4°, origineel karton, 18+66+(5) pag. Dekkers pag. 89; Niet in Roberts; v.d. Aa IX pag. 9. Iedema was boekhandelaar te Leeuwarden 'en onderscheidde zich evenzeer door groote boekenkennis als door dwaasheid' (v.d. Aa). Het hier aangeboden boekje is inderdaad wonderlijk. In de eerste plaats de spelling, maar ook inhoudelijk. Het betreft een gedicht (in gothische letter) met een commentaar in romein dat ruim tien keer zo omvangrijk is. Bestelnummer: C1733. € 275 Misdaad Jens, La[mberta] F[rancina] Criminaliteit te Utrecht in verband met familie en wijk. Met een voorwoord van prof. dr. M.J. Langeveld. Utrecht/Nijmegen [1941]. Ingenaaid, 11+195 pag. Handelsuitgave van het proefschrift uit 1940, verschenen als deel V in de reeks 'Criminologische studiën' van het Criminologisch Instituut aan de R.U. Utrecht. Bestelnummer: C0457. € 20 Misdaad Jens, Lamberta Francina Criminaliteit te Utrecht in verband met familie en wijk. Een sociologische studie. Utrecht/Nijmegen 1940 [dissertatie]. Ingenaaid, (8)+195 pag. Bibliotheekband met stempels. Met los blad stellingen. Proefschrift uit oktober 1940, gebaseerd op statistisch materiaal betreffende de stad Utrecht. Er worden tien families (met gefingeerde namen) behandeld. Bestelnummer: C1336. € 20 Misdaad Johnson, Charles

Leven en bedrijven van eenigen der beruchtste straat- en zeerovers in Grootbrittannien, door kapitein Charles Johnson. Naar de Hoogduitsche vertaling uit het Engelsch. Dordrecht, Blussé en Van Braam 1818. 20+238 pag., gebonden. Buisman 959; Saalmink pag. 949 (alléén in KBH); Buijnsters pag. 36, 38 en 43;Scheepers II 1039; Furbank & Owens, The canonisation of Daniel Defoe (1988). Het boek behandelt de levens van 13 rovers/moordenaars: Th. Witherington, kapt. Avery, W. Cady, H. Morgan, J. Bird, kapt. Dudley, S. Beane, Ph. Stafford, Th. Rumbold, W. Revison, kapt. Stede Bonnet, kapt. Teach en J. Hind. Oorspronkelijke titel: 'A general history of the robberiesand murders of the most notorious pyrates, 1724, geschreven door Charles Johnson. De duitse vertaling had als titel 'Schauplatz der Englischen Seeraüber' (1728). Een vroegere Nederlandse vertaling -door R. Hennebo- verscheen te Amsterdam in 1725 in twee delen onder de titel 'Historie der Engelsche zee-roovers' (Buisman 957) en uit 1752 dateert 'Levensgevallen en Euveldaden van verscheide befaamde Engelsche Zee-, Struik- en Straatrovers' (Buisman 958), vertaald door J. de Jongh jr. Charles Johnson wordt wel gezien als een pseudoniem voor Daniel Defoe, maar Furbank & Owens voerden daartegen bezwaren aan. Bestelnummer: C0007. € 295 Misdaad Jongh, G.T.J. de, e.a. De misdadige jeugd in het havenbedrijf. Verslag uitgebracht aan de Vereeniging Pro Juventute te Rotterdam, Rotterdam, W.L. Brusse [1904]. Ingenaaid, 41 pag., geillustreerd. Omslag ontwerp Dirk Nijland. S. v. Faassen e.a., W.L. & J. Brusse, nr. 25. Geschreven door de leden van een commissie van Pro Juventute, werd dit verslag over de misdadige jeugd in de Rotterdamse wijk Katendrecht uitgebracht in de vergadering van die vereniging op 21 april 1904. Geillustreerd met een plattegrond van het schiereiland Katendrecht en zes paginagrote foto's. Een van de vroegste uitgaven van uitgeverij Brusse.De commissie bestond uit G.T.J. de Jongh, B. de Regt Jz, P. den Hollander en Jhr Mr G.W. van Vierssen Trip. Bestelnummer: C0196. € 24 Misdaad Jüngen, J.A.G. Een stad van justitie? Een verken