COMELEA.be, een digitaal oefenplatform voor de basisschool by Anthony Van Ingh

Sint-Jozefstraat 1 B-8820 TORHOUT [t] 050 23 10 30 [f] 050 23 10 40 [e] reno@katho.be

Titelblad

eindwerk academiejaar 2007-2008

COMELEA.be Een digitaal leerplatform voor de basisschool

Anthony Van Ingh o.l.v. mevrouw Ilka Gyselen bachelor lager onderwijs

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Woord vooraf Dit eindwerk is gemaakt in mijn derde opleidingsjaar (2007-2008) in de KATHO-RENO te Torhout, aan de opleiding bachelor in het lager onderwijs. Het eindwerk in mijn opleiding kan gezien worden als het kroonstuk van drie jaar vol stages, hard werk en nieuwe inzichten. Het onderwerp voor dit eindwerk was vrij te kiezen, het meest vanzelfsprekende was dat er iets werd gekozen wat in de lijn lag van je eigen interesses. Een eindwerk waar je de passie van de auteur in voelt, is het uiteindelijke resultaat. Ik wil in de eerste plaats mijn promotor, mevrouw Ilka Gyselen, bedanken voor haar steun en professioneel advies tijdens het maken van dit eindwerk. Vooral het feit dat ze me heel vrij liet in dit eindwerk kon ik zeker appreciëren. Zo werd het echt m’n eigen eindwerk en niet dat van de promotor. Aansluitend wil ik mijn stageplaats bedanken, het Sint-Leocollege in Brugge Sint-Pieters. Deze school heeft mij de kans gegeven om dit project uit te werken tijdens mijn ingroeistage. Veel dank gaat uit naar mijn stagementor van deze school, mevrouw Caroline De Beil. Zij heeft mij de kans gegeven om dit project volledig uit te werken tijdens mijn ingroeistage en steunde het project met hart en ziel. Ook de directie van het Sint-Leocollege wil ik even in de bloemetjes zetten, want het is niet vanzelfsprekend dat je als stagiair zomaar dergelijke projecten kunt uitwerken. Langs de technische kant wil ik de heer Peter De Reyghere bedanken. Hij is de ICT-coördinator van deze scholengemeenschap en stond me vooral bij op technisch vlak. Daarnaast wil ik alle leerlingen van klas 5c bedanken uit het Sint-Leocollege, afdeling Potentestraat. Zonder hen was dit project nooit de succesformule geworden die we uiteindelijk bereikt hebben. Uiteraard verdienen mijn ouders en mijn vriendin ook de nodige dank, daar zij mij steeds gesteund hebben in dit project. Ondanks het vele werk bleven zij als één front achter mij staan, wat mij enorm stimuleerde.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Inhoudsopgave

Titelblad................................................................................................................................................1 TitelbladWoord vooraf.........................................................................................................................2 Inhoudsopgave......................................................................................................................................3 Inleiding................................................................................................................................................5 Maatschappelijke context1...................................................................................................................6 Mening van de Vlaamse minister van onderwijs1...........................................................................6 Eigen mening....................................................................................................................................7 De verschillende fases in het project....................................................................................................8 Toestemming stageschool................................................................................................................8 Afnemen van een enquête bij de leerlingen......................................................................................8 Inlichten van de ouders.....................................................................................................................8 Leerlingen maken kennis met de website COMELEA.be en leren het project kennen...................9 Leerlingen maken op een productieve manier gebruik van de website COMELEA.be...................9 Reflectie over het project d.m.v. enquêtes en gesprekken (leerlingen)..........................................10 Evaluatie van het project door mentor stageschool........................................................................10 Het project COMELEA.be gekaderd binnen de ICT-visie van de Vlaamse overheid.......................12 Het ICT-beleid van de Vlaamse overheid kort samengevat1.........................................................12 De ICT-diamant in detail................................................................................................................13 De link tussen de ICT-diamant en COMELEA.be.........................................................................15 Sociaal-ethische competenties....................................................................................................15 Onderliggende technische, instrumentele en procedurele vaardigheden....................................15 Creatief vormgeven met behulp van ICT (leerprocesgerichte competentie)..............................15 Oefenen met behulp van ICT (leerprocesgerichte competentie)................................................15 Communiceren van informatie (leerprocesgerichte competentie)..............................................16 Zoeken en verwerken van informatie (leerprocesgerichte competentie)....................................16 Zelfstandig leren met behulp van ICT (leerprocesgerichte competentie)..................................16 Voorstellen van informatie aan anderen (leerprocesgerichte competentie)...............................16 Adequaat kiezen, reflecteren en bijsturen (link met secundair onderwijs).................................16 Het ICT-beleid van de stageschool.................................................................................................17 Algemeen....................................................................................................................................17 Hoe COMELEA.be hierbij aansluit...........................................................................................18 De opbouw van de website COMELEA.be........................................................................................19 De achterliggende gedachte............................................................................................................19 Technisch gedeelte: de basis van de website COMELEA.be.........................................................19 Domeinnaam...............................................................................................................................23 Webruimte..................................................................................................................................24 Technisch gedeelte: de oefeningen op de website COMELEA.be.................................................25 Inleiding van de gebruikte programma’s....................................................................................25 Hot Potatoes: JCross...................................................................................................................26 Hot Potatoes: JCloze...................................................................................................................27 Microsoft Excel..........................................................................................................................28 Persoonlijke voorkeur.....................................................................................................................29 De keuze van de naam en het logo.................................................................................................30 Logo............................................................................................................................................30 Naam...........................................................................................................................................30 Wat het niet gehaald heeft..........................................................................................................30 COMELEA.be als stimulering van het schoolteam...........................................................................31 De resultaten van de startenquête.......................................................................................................32 Vooraf.............................................................................................................................................32 Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Resultaten.......................................................................................................................................32 Conclusie........................................................................................................................................39 Het gebruik van het project tijdens de ingroeistage...........................................................................40 Afspraken vooraf............................................................................................................................40 Kennismaking met het gebruik van het project..............................................................................40 De oefenmomenten op school........................................................................................................40 De oefenmomenten thuis................................................................................................................41 Controle van de gemaakte oefeningen............................................................................................41 Veiligheid.......................................................................................................................................42 De resultaten van de eindenquête.......................................................................................................43 Vooraf.............................................................................................................................................43 Resultaten.......................................................................................................................................43 Beoordeling van het project door externen........................................................................................49 Beoordeling door mentor ingroeistage...........................................................................................49 Beoordeling door ouders ingroeistage............................................................................................49 Analyse van het project COMELEA.be.............................................................................................52 Toelichting van het analysesysteem...............................................................................................52 SWOT-analyse...............................................................................................................................52 Sterktes van het project..............................................................................................................52 Zwaktes van het project..............................................................................................................52 Kansen voor het project..............................................................................................................53 Bedreigingen voor het project....................................................................................................53 Analyse van het project linken aan de ICT-visie van de Vlaamse overheid..................................53 Besluit.................................................................................................................................................54 Epiloog...............................................................................................................................................55 COMELEA.be en de leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen..........................55 COMELEA.be en de leraar als opvoeder.......................................................................................55 COMELEA.be en de leraar als inhoudelijk expert.........................................................................55 COMELEA.be en de leraar als organisator....................................................................................55 COMELEA.be en de leraar als innovator – de leraar als onderzoeker...........................................56 COMELEA.be en de leraar als partner van de ouders of verzorgers.............................................56 COMELEA.be en de leraar als lid van een schoolteam.................................................................56 COMELEA.be en de leraar als partner van externen.....................................................................57 COMELEA.be en de leraar als lid van de onderwijsgemeenschap................................................57 COMELEA.be en de leraar als cultuurparticipant..........................................................................57 COMELEA.be en de leraar als bezielende leerkracht....................................................................57 Bijlagen...............................................................................................................................................58 Bijlage 1: Eerste brief aan de ouders rond het project....................................................................58 Bijlage 2: Startenquête voor de leerlingen.....................................................................................60 Bijlage 3: Eindenquête bij de leerlingen........................................................................................63 Bijlage 4: Evaluatie van het project door mentor ingroeistage......................................................65 Verklarende woordenlijst...................................................................................................................68 Literatuurlijst......................................................................................................................................69

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Inleiding Sla een willekeurig magazine open, blader door de krant of zet je televisietoestel aan, overal vind je tegenwoordig het thema ICT terug. Onze maatschappij is de laatste jaren overspoeld door alles wat in het teken staat van ICT. Gaande van computers tot mobiele communicatie, wie is er niet mee bezig? Door de jaren heen heb ik een sterke interesse gekregen voor dit ICT-thema. Reeds op jonge leeftijd gebeten door de microbe, heb ik steeds mijn weg gezocht in het ICT-landschap door vooral zelf op onderzoek uit te gaan. Van websites bouwen tot het assembleren van computers, het was voor mij steeds een boeiende en leerrijke ervaring. Natuurlijk is er ICT te vinden in het (basis)onderwijs. Het lijkt zelfs een nieuwe modetrend. Er worden lezingen gegeven, studiedagen gehouden en het wordt volop gepromoot door de overheid. Maar hoe zit het in de praktijk? Is iedereen wel zo enthousiast, of zijn het enkel de ICT-coördinatoren die tevreden zijn met de huidige gang van zaken? In dit eindwerk wil ik aantonen dat ICT integreren in de lespraktijk gemakkelijker kan zijn. Vaak wordt het ICT-gebeuren voorgesteld als iets heel complex en moeilijk toegankelijk voor de minder computergeoriënteerde personen. Het tegendeel wil ik graag bewijzen in de praktijk. Het praktijkgedeelte, meer bepaald de website, de oefeningen, het spreekbord, etc. kunt u raadplegen op de website www.comelea.be. Dit schriftelijk werk geeft u een bredere kijk op de theoretische achtergrond van het project, maar ook op andere praktische zaken. Aan de hand van deze website, het praktische deel, wil ik aantonen dat de klasleerkrachten met een basis aan computervaardigheden heel wat mogelijkheden hebben. Lage kosten en gebruiksvriendelijkheid draag ik hierbij steeds hoog in het vaandel. Ik wil van het principe af dat enkel de ICT-coördinator de persoon is die zorgt voor de ICT-inbreng in de klas. Ik wil met andere woorden de drempel naar het ICT-gebruik in de klas een stuk omlaag halen, zoals de ICT-visie van het departement van onderwijs voorop stelt. Zij willen dat ICT wordt gedragen door een volledig schoolteam en niet door de ICT-coördinatoren alleen. De enige manier om dit te veranderen was volgens mij de leerkrachten te laten inzien dat de integratie van ICT een stuk minder moeilijk is dan men denkt, door het ontwerpen van dit project, COMELEA.be . Voor dit project ben ik een website gaan ontwerpen vanuit een brainstorm, interactie met m’n mentor en promotor en de vele vaardigheden die ik reeds onder de knie had. Ik zal dit in dit werk ook verder theoretisch toelichten. Natuurlijk wordt dit gekaderd binnen de ICTcompetenties en de visie rond ICT, gedragen door het ministerie van onderwijs. De visie van mijn stageschool en hoe dit project hierbij aansluit zal ik ook aan bod laten komen. Verder komen de technische aspecten van de bouw van de website naar voor, op vlak van de gebruikte diensten en gekozen oefenprogramma’s. Ook de naam van het project, Comelea, wordt in dit werk besproken. De onderzoeksgegevens die tijdens het project werden verzameld vindt u ook in dit eindwerk. Als laatste kom ik tot een analyse van wat nu de grote plus- en werkpunten zijn van dit werk, om af te ronden met een persoonlijk besluit. Omdat heel wat woorden uit een specifiek jargon komen heb ik op het einde van dit werk, net voor de literatuulijst, een verklarende woordenlijst voorzien. Alle cursief gedrukte woorden kunt u chronologisch terugvinden met een korte toelichting.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Maatschappelijke context

1.1

Mening van de Vlaamse minister van onderwijs1

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De maatschappij en onze levensstijl zijn de laatste decennia grondig veranderd door de technische vooruitgang. We spreken nu over een diensteneconomie en over een kennismaatschappij. Uit dergelijke concepten blijkt al het belang van ICT in diverse maatschappelijke sectoren. De komst van het internet heeft dit nog versneld. Er is een duidelijke versnelling merkbaar van netwerkgebonden diensten en toepassingen. De steile opgang van mobiele communicatie, de extreme diversiteit aan digitale media, de massale digitalisering van data en een nooit geziene beschikbaarheid en bereikbaarheid van informatie zijn daarvan maar enkele gevolgen. We kunnen drie belangrijke trends onderscheiden die de groeiende impact van ICT in de samenleving kunnen verklaren. Ten eerste kunnen media-inhouden in nieuwe, uiteenlopende formaten onafhankelijk van plaats of tijd worden afgeleverd en afgestemd worden op persoonlijke voorkeuren en omstandigheden. We spreken in dit verband van de digitale convergentie van communicatienetwerken, media, inhoud, diensten en apparatuur. Ten tweede zorgen snelle breedbandverbindingen voor nieuwe, snellere distributiekanalen en nieuwe formaten voor inhoud en diensten zoals interactieve digitale tv en internetmuziek. Dagelijks komen meer mensen online en via snelle breedbandverbindingen kunnen ze gebruik maken van vele downloadmogelijkheden (muziek, software, video, foto’s,…). Een derde trend is de stijgende interactiviteit binnen digitale netwerken. Dankzij de nieuwe media en technologie krijgen burgers toegang tot media die hen toelaten zelf te publiceren, informatie en kennis op te zoeken en die te delen met elkaar. Een belangrijk element dat hiermee verband houdt, is de rol die ICT speelt bij gemeenschapsvorming. Blogs, discussiefora, digitale radio en podcasts zijn daar voorbeelden van. ICT verandert het sociale weefsel en creëert nieuwe (virtuele) gemeenschappen. Stadsblogs bv. bepalen mee het lokale publieke debat of trekken dat op gang. Bij deze maatschappelijke en technologische trends moeten wel een aantal kanttekeningen geplaatst worden. De combinatie van deze trends maakt dat het versnellingseffect van technologische vernieuwing, waarbij technologie steeds sneller en compacter wordt en in steeds meer levenssferen ingang vindt, nog toeneemt. En daarmee stijgt uiteraard ook de impact van ICT op het dagdagelijkse leven. Een gevolg hiervan is dan weer dat de afhankelijkheid van ICT en in het bijzonder van het internet eveneens toeneemt. Het is dan ook duidelijk dat ICT niet alleen extra kansen maar ook risico’s met zich meebrengt. Technologie is geen tovermiddel dat automatisch vernieuwing garandeert. Een te enge technologiefocus houdt bovendien het risico in dat de aandacht wordt weggetrokken van waar het werkelijk om gaat: adequaat functioneren in de kennismaatschappij. Andere risico’s hebben betrekking op de verdergaande dualisering in de maatschappij, een dualisering die door het gebruik van ICT niet mag vergroot worden. We spreken in dit opzicht van de digitale kloof. Tenslotte genereert de invoering van technologie een aantal nieuwe gevaren op vlak van privacy, databeveiliging, nieuw vormen van pesten en zelfs lichamelijke risico’s. Tenslotte moet ook beklemtoond worden dat de ICT-integratie niet alleen een utilitair karakter heeft zoals economisch, sociaal of onderwijskundig nut, maar ook een creatieve component. 1

Deze tekst is gebaseerd op de basistekst van VANDENBROUCKE, F., Competenties voor de Kennismaatschappij – Beleidsplan ICT in het onderwijs - 2007-2009, 2007, p. 5-6.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

We spreken in dat verband over e-cultuur. Voorbeelden van dergelijke creatieve uitingen in het culturele domein zijn niet moeilijk te vinden: de digitale ontsluiting van cultureel erfgoed, de bibliotheek als trefpunt voor online raadpleging en internettoegang, de digitale beschikbaarheid van muziek, literatuur, audiovisuele creaties en multimedia, de ontwikkeling van interactieve games, het ontstaan van multimediale kunst, de integratie van allerhande media in traditionele kunstvormen zoals dans en theater, interactieve en genetwerkte vormen van cultuurparticipatie…

1.2

Eigen mening

Het is inderdaad zo dat onze maatschappij de laatste jaren een sterke invloed ondervindt van het ICT-gebeuren. Was het tot enkele jaren geleden een kleinschalig iets, nu is ons dagelijks leven ervan doorspekt. Thuis, op het werk en op school worden we dagelijks geconfronteerd met de nieuwe technologieën. Het is dus van groot belang dat we de volwassenen van morgen, de schoolgaande jeugd, hiervan bewust maken en hen kritisch met deze nieuwe component in het leven leren omgaan. Enkel door hen kennis te laten maken met het ICT-thema kunnen zij zich voorbereiden op een maatschappij die er enorm veel invloed van ondervindt. In de toekomst zal deze ICT-invloed op onze samenleving en maatschappij dan ook zeker niet afzwakken. Door leerlingen reeds vroeg met onze, steeds groter wordende, e-cultuur kennis te laten maken, leren zij ICT efficiënt gebruiken in hun (toekomstig) leven, maar ook de mogelijke gevaren leren ze al vanaf jonge leeftijd kennen. Doorheen dit werk zult u lezen hoe de leerlingen door dit project op een positieve manier kennis maken met ICT, maar terwijl ook gesensibiliseerd worden voor de mogelijke gevaren ervan. Het hele project steunt dus het beeld van de maatschappij dat de minister hier verkondigt.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De verschillende fases in het project

Het project wordt over een periode van zes weken ingedeeld in verschillende fases. In elke fase kunnen zeker nog deelfases zitten, maar ik heb de belangrijkste ‘blokken’ samengevoegd.

2.1

Toestemming stageschool

Vooraleer ik kon starten met dit project, moest er een stageschool gezocht worden waar ik het project kon uitwerken. Het meest logische was de school te kiezen waar ik mijn ingroeistage zou doen. Na een korte uiteenzetting van het project bij de directie, kreeg ik alvast groen licht van deze mensen. De mentor moest echter ook akkoord gaan. Na ook hier een korte uiteenzetting te geven en het project te illustreren met voorbeeldoefeningen, was ook zij gewonnen voor het project. Groen licht over de hele lijn, het project kon uit de startblokken schieten! Tijdstip: Doelstellingen:

2.2

Voor de start van het project  Directie ingroeistage laten kennismaken met het project;  Mentor ingroeistage laten kennismaken met het project;  De betrokken partijen overtuigen van de voordelen van het project;  Toestemming ontvangen voor het uitwerken van dit project tijdens de ingroeistage.

Afnemen van een enquête bij de leerlingen

Aan het begin van het project wordt bij de leerlingen een enquête afgenomen omtrent hun ICT-gebruik. Bij het afnemen van de enquête weten de leerlingen dat dit in het kader van mijn eindwerk is. Ze weten echter nog niets af van het project COMELEA.be, dit om hen zo neutraal mogelijk te laten deelnemen aan de enquête. De resultaten van deze enquête zullen een tweeledig doel hebben. Enerzijds geven de resultaten een overzicht over de beginsituatie op vlak van ICT: welke vaardigheden zijn (niet) beheerst, wie beschikt thuis over een computer (met internetaansluiting), etc. Anderzijds is het de bedoeling om uit de enquête te kunnen afleiden of het geven van online huistaken mogelijk is. Indien de meerderheid (ongeveer tachtig procent) van de klas hier aan kan meewerken, is dit een haalbare kaart. De leerlingen die niet beschikken over een computer met internetaansluiting kunnen een papieren versie van de huistaak meekrijgen. Die kunnen ze thuis maken of op een ander vrij moment tijdens de schooldag. Opmerking: U vindt een kopie van deze startenquête in bijlage. Tijdstip: Doelstellingen:

2.3

Week 1  Beginsituatie lln. in kaart brengen;  Beslissing nemen naar haalbaarheid online huistaken.

Inlichten van de ouders

In overleg met de directeur wordt een brief opgesteld voor de ouders. Hierin wordt hen de bedoeling en de omkadering van het project uitgelegd. Dit is een noodzakelijke stap, aangezien hun zoon of dochter voor dit project op regelmatige basis achter het computerscherm zal vertoeven, maar het is geenszins de bedoeling dat zij ettelijke uren per dag aan de computer spenderen. Op deze manier wordt er open kaart gespeeld met de ouders, zodat er een goede wisselwerking kan zijn tussen leerkracht(en), ouders en leerlingen. Het is de bedoeling om op een goede manier te oefenen en te herhalen via de computer. Een tweede luik in deze brief heeft tot doel de ouders uit te nodigen om mee te participeren in het project om het tot een geslaagd einde te brengen en te verbeteren waar nodig. Tevens worden de Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

ouders uitgenodigd om zich te registeren bij het spreekbord, zodat ook zij hun opmerkingen, vragen en/of suggesties kunnen meedelen naar mij toe, op een vlotte manier. Natuurlijk is feedback van de ouders ook steeds welkom in de schoolagenda. Opmerking: U vindt een kopie van deze brief aan de ouders terug in bijlage. Tijdstip: Doelstellingen:

2.4

Week 1  Ouders inlichten over de bedoeling van het project;  Ouders actief betrekken bij het project.

Leerlingen maken kennis met de website COMELEA.be en leren het project kennen

Voor de leerlingen aan de slag gaan met het eigenlijke oefenen, communiceren en studeren via COMELEA.be krijgen ze eerst een uitgebreide kennismaking: een theoretisch gedeelte en vanzelfsprekend ook een gedeelte in de praktijk. Het theoretische deel bestaat uit de bewustmaking van de leerlingen rond het waarom van deze oefensite. Enerzijds zien de leerlingen in dat ze meedraaien in een project dat enkel door een goede samenwerking tot een goed einde kan gebracht worden. Anderzijds maken de leerlingen kennis met de verschillende mogelijkheden van oefeningen op de computer en zien ze waar we dit allemaal kunnen integreren in de lespraktijk. In het andere deel krijgen de leerlingen uitleg rond het online geven van huistaken. Er wordt duidelijk gezegd dat het absoluut geen verplichting is en dat er steeds een papieren versie kan worden bekomen bij de leerkracht. Er zijn geen extra’s te verdienen door de huistaak online te maken. Tijdstip: Doelstellingen:

2.5

Week 2  Leerlingen maken kennis met het ‘waarom’ van het project;  Leerlingen krijgen een initiatie op het gebruik van COMELEA.be: ze leren de oefensite en het spreekbord vlot gebruiken;  Leerlingen krijgen uitgebreide info over online huistaken;  Afspraken maken m.b.t. het gebruik van COMELEA.be.

Leerlingen maken op een productieve manier gebruik van de website COMELEA.be

Dit is de belangrijkste fase in het volledige project. Waar het mogelijk is trekken we richting ICT-lokaal om oefeningen te maken die aansluiten bij de geziene leerstof. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat we een constant heen-en-weergeloop hebben tussen de eigen klas en het ICT-lokaal, maar op regelmatige basis en waar het praktisch haalbaar is, gaan we even richting computerklas. Daar kunnen de leerlingen per twee (individueel is niet mogelijk) werken aan de gegeven opdracht. Op deze manier wordt er geoefend en worden de computervaardigheden verder getraind. Verder gaat het geven van online huiswerk ook van start. Dit wordt geleidelijk aan opgebouwd, naargelang de vlotheid waarmee de leerlingen met dit systeem werken. Uiteindelijk moeten we tot een drietal huistaken per week komen, waarvoor de leerlingen telkens een tweetal dagen de tijd hebben om dit in te dienen. De leerlingen worden in deze fase sterk gestimuleerd om actief te participeren in het spreekbord. Leerlingen moeten snel vertrouwd raken met dit communicatiemiddel, aangezien de tijd relatief beperkt is. De leerkracht heeft hier een sterk stimulerende functie om het spreekbord als het ware te propageren. Het is moeilijk op voorhand in te schatten hoe gemotiveerd de leerlingen zullen zijn om het spreekbord te gebruiken, maar gezien de sterke nieuwsgierigheid naar alles wat met ICT te maken heeft bij deze leeftijdsgroep, sta ik hier zeer positief tegenover. Verder worden er afspraken gemaakt naar de maatregelen bij het laattijdig indienen van computerhuistaken, zodat er geen discussie mogelijk is bij het niet tijdig indienen.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Tijdstip: Doelstellingen:

2.6

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Week 2 tot en met 5  De ICT-oefeningen worden geïntegreerd in de lespraktijk voor alle vakken waar dat mogelijk is;  Computerhuistaken worden meegegeven naar huis en tijdig ingediend;  De leerlingen worden vaardig(er) in het gebruik van de computer;  De leerlingen communiceren op een respectvolle manier via het spreekbord;  De leerlingen hebben respect voor de afspraken die gelden tijdens het proefproject.

Reflectie over het project d.m.v. enquêtes en gesprekken bij de leerlingen

Na de periode van vier weken, waarin er intensief gewerkt is rond ICT, wordt er in de laatste week tijd voorzien voor reflectie. De reflectiemomenten worden opgedeeld in twee luiken. Enerzijds is er het mondelinge luik, waarin via klasgesprekken wordt achterhaald wat de leerlingen vonden van het project. Er wordt in het gesprek tijd gemaakt voor de persoonlijke ervaringen van de leerlingen, maar ook voor de voor- en nadelen van het project. Een belangrijke factor hierin is de leerlingen zonder computer aan het woord te laten. Vooral hun gevoel bij het hele project rond online huiswerk is belangrijk. Vonden zij dat ze genoeg kansen kregen tijdens de lestijden om te oefenen op de computer, ter compensatie van de andere leerlingen die wel een computer hebben? Ik denk dat dit enorm belangrijk is om het project eventueel in de toekomst langer te laten lopen, zodat er geen spanningen in de klasgroep optreden. Als laatste punt zou ik de leerlingen zichzelf in de plaats laten stellen van de webmaster van COMELEA.be. Wat zouden ze, indien het mogelijk was, zelf anders gedaan hebben in dit project? Wat hadden ze wel of niet gedaan? Ik denk dat dit heel belangrijk is, omdat je zo beter het standpunt kan innemen van de leerlingen t.o.v. het project. Anderzijds wordt er terug een enquête afgenomen bij de leerlingen. De bedoeling hiervan is om te kijken of de visie van de leerlingen op het gebruik van ICT in de klas is veranderd. Verder wordt in kaart gebracht hoe ze de verschillende aspecten van het online huiswerk hebben ervaren. Opmerking: U vindt een kopie van deze eindenquête in bijlage. Tijdstip: Doelstellingen:

2.7

Week 6  Via klasgesprekken de belangrijkste werken pluspunten van het project mondeling opsommen;  De mening van de leerlingen na gebruik van COMELEA.be gedurende vier weken in kaart brengen door middel van een enquête;  Als projectleider conclusies vormen rond plus-, min-, en groeipunten van het project.

Evaluatie van het project door mentor stageschool

Als het volledige project voorbij is wordt de begeleidende mentor van de stageschool gevraagd een beoordelingsformulier in te vullen over dit project. Dit beoordelingsformulier werd opgesteld door mijzelf, omdat dit mij het meest logisch leek. Aangezien ik alle ins en outs van het project ken, kon ik zeker een goede beoordelingsfiche opstellen. Na het invullen van het beoordelingsformulier volgt nog een mondelinge bespreking met de mentor. Opmerking: U vindt een kopie van deze beoordeling door de mentor in bijlage.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Tijdstip: Doelstellingen:

Anthony Van Ingh

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Na het project  Een goed beoordelingsformulier samenstellen, waar de mentor op een kritische manier haar bevindingen kan meegeven;  De mening van de mentor na gebruik van COMELEA.be gedurende 6 weken in kaart brengen;  Als projectleider conclusies vormen rond plus-, min-, en groeipunten van het project.

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Het project COMELEA.be gekaderd binnen de ICT-visie van de Vlaamse overheid

3.1

Het ICT-beleid van de Vlaamse overheid kort samengevat 1

Met de ICT-competenties wil de Vlaamse overheid een referentiekader bieden voor wat ICTgebruik in de klas aan kennis, vaardigheden en attitudes kan opleveren op het einde van de basisschool. Met deze ICT-competenties is het niet de bedoeling een nieuw leerplan of leerdomein in te voeren in de basisschool, maar worden ze beschouwd als ondersteunend bij het werken aan de eindtermen. Toch rijzen er vele vragen naar de concrete uitwerking van deze doelstellingen in de praktijk. Enerzijds is er de uitdaging om op een efficiënte en gebruiksvriendelijke manier te werken aan de onderwijsdoelen. Anderzijds wil de Vlaamse overheid op een goede manier inspelen op de verwachtingen van onze maatschappij en voortgezet onderwijs naar ICT-competenties toe. Vandaar de zoektocht (door de overheid en de leerkrachten) naar zinvolle activiteiten die op de eerste plaats ons onderwijs en daarnaast de ICT-competenties versterken. Deze houding ten opzichte van ICT heeft als gevolg dat het zwaartepunt van de ICTcompetenties ligt bij de vaardigheden. Het zijn dus leerprocesgerichte competenties. Ze stellen de leerlingen in staat de mogelijkheden van ICT functioneel te gebruiken, zodat hun eigen leerproces wordt ondersteund en versterkt. Het gaat over het gebruik van ICT als middel tot samenwerking, zelfstandig leren, gedifferentieerd oefenen, informatie uitwisselen, etc. Om die reden worden ze verduidelijkt met deelcompetenties in een indeling die aansluit bij het leerproces in de klas: plannen, uitvoeren, bewaken en evalueren. Waar ze specifiek zijn voor de hoofdcompetentie worden ook nog instrumentele deelvaardigheden of -attitudes vermeld. Die deelcompetenties zijn enkel relevant in relatie met de hoofdcompetentie waartoe zij behoren. Het vaardig omgaan met de computer, de randapparatuur, het besturingssysteem, de software, etc. vereist ook specifieke kennis en attitudes. Toch gebruikt de Vlaamse overheid consequent het begrip vaardigheden. Daarmee willen ze beklemtonen dat deze competenties van een andere aard zijn dan de leerprocesgerichte competenties. Deze technisch-instrumentele vaardigheden zijn geen doel op zich in het basisonderwijs. Daarom worden ze ook instrumentele of ondersteunende vaardigheden genoemd. Ze worden best geleerd op het ogenblik dat er een praktische en zinvolle toepassing aan de orde is binnen de klaspraktijk. Technische vaardigheden staan dus nooit op zichzelf. Uit de praktijk leren we trouwens dat veel kinderen met sprekend gemak de procedures, nodig om vaardig met ICT te werken, onder de knie krijgen of aan elkaar uitleggen. Sommige kinderen zullen trouwens al heel wat vaardigheden verworven hebben buiten de school. Het is niet de bedoeling om een curriculum met technisch-instrumentele vaardigheden te ontwerpen dat alle kinderen systematisch moeten doorlopen. De Vlaamse overheid kiest niet voor een ICTcurriculum, wel voor een verticale opbouw van ICT-integratie doorheen de school. Deze lijn hoeft niet voor alle competenties te starten op hetzelfde tijdstip. Het kan best dat scholen met het aspect ‘communicatie’ pas starten in de bovenbouw, terwijl er reeds van in het kleuteronderwijs zelfstandig geleerd en geoefend wordt met behulp van ICT. Een derde categorie aan ICT-competenties omvat de sociale en ethische dimensie van het ICT-gebruik. Die sociaal-ethische competenties verwijzen naar attitudevorming: op een verantwoorde en verantwoordelijke manier omgaan met de nieuwe technologie. Ze gaan over 1

Deze tekst is gebaseerd op de basistekst van MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP-DEPARTEMENT

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

ONDERWIJS, ICT-competenties in het basisonderwijs - Via ICT-integratie naar ICT-competentie, 2004, p. 85-87.

het naleven van afspraken, het kritisch omgaan met ICT, elkaar helpen bij problemen, etc. Zij grijpen rechtstreeks in op de waarde die ICT kan hebben voor de ontwikkeling van kinderen en zijn daarom zeer belangrijk. Uiteraard zijn deze competenties verweven met wat kinderen doen met ICT en kennen zij een geleidelijke opbouw, dankzij de voortdurende zorg van de leraar om de leerlingen er attent op te maken. Natuurlijk dienen deze competenties gelezen te worden tegen de achtergrond van het basisonderwijs, rekening houdend met de mogelijkheden en beperkingen op het vlak van de leeftijd van de kinderen en van de materiële uitrusting van de basisschool. De Vlaamse overheid benadrukt dat de mate waarin ICT op school wordt geïntegreerd geen zaak is van de individuele leraar. Het schoolteam bepaalt hoe snel de school groeit in de integratie van ICT. Dit is voor elke school anders. Een kwaliteitsvolle ICT-werking staat of valt bij een positieve en doordachte visie op de waarde van ICT als ondersteunend middel om het leren te versterken. ICT-integratie is dus een kwestie van teamwerk en niet van afzonderlijk gegeven ICT-lessen door de ICT-coördinator.

3.2

De ICT-diamant in detail

In het volgende gedeelte bekijken we de ICT-diamant van dichterbij, we werken hierbij van buiten naar binnen, omdat dit zo wordt gepropageerd vanuit de Vlaamse overheid. We leggen onmiddellijk de link met het project COMELEA.be, want dit is een diamant die uitnodigt tot handelen en niet tot het verkopen van allerhande theorieën. Men dient wel goed op te letten bij de ICT-diamant, want er circuleren twee gelijkaardige versies. Het grootste verschil zit hem in het feit dat de nieuwe ICT-diamant een link wil leggen met het secundair onderwijs. Er is namelijk een competentie opgenomen in de nieuwe ICTdiamant die specifiek is bedoeld voor de eerste graad van het secundair onderwijs. De overheid wil in de toekomst ook voor andere vakken een link leggen naar het secundair onderwijs. In de oude ICT-diamant staat op de plaats van de link met het secundair onderwijs de competentie ‘Samenwerken aan een opdracht’, maar ik denk dat deze competentie sowieso verweven is doorheen de andere competenties van de diamant. Op de volgende bladzijde staan beide ICT-diamanten onder elkaar, zodat u ze makkelijk kan vergelijken. Bovenaan vindt u de oude versie, onderaan de nieuwe. Zoals u kunt zien zijn de verschillen miniem. De link met het secundair onderwijs is zoals gezegd het grootste verschil.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De oude ICT-diamant van de Vlaamse overheid (2004)

De vernieuwde ICT-diamant van de Vlaamse overheid (2007)

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

3.3

De link tussen de ICT-diamant en COMELEA.be

3.3.1

Sociaal-ethische competenties

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Deze competentie komt vooral aan bod bij het spreekbord van COMELEA.be. Dit is de ontmoetingsplaats voor leerlingen op de website. De uitdaging voor de leerlingen zit hier vooral in het respectvol omgaan met elkaar. Verder komt hier het respect voor de gebruikte apparatuur naar boven. Zeker op school kan de leerkracht er goed op toe zien dat er respectvol met het materiaal wordt omgegaan. Zo zullen de leerlingen dit thuis (hopelijk) ook doen. Een laatste belangrijke factor in deze competentie is dat de leerlingen een kritische houding ontwikkelen naar hun eigen werk toe. Doen ze dit niet, dan zullen ze voor een groot deel het doel van dit project missen, namelijk op een kritische en verantwoorde wijze omgaan met ICTgebruik in de klas.

3.3.2

Onderliggende technische, instrumentele en procedurele vaardigheden

De leerlingen worden in dit project uitgenodigd om op een educatief verantwoorde wijze om te gaan met de computer. Vooraleer we echt van start gaan met het project wordt er een duidelijke en gestructureerde uitleg gegeven rond het gebruik van de computer. Van groot belang hierbij is de beginsituatie van de groep waarmee je werkt. In dit geval was dit een enorm voordeel, want de meerderheid van de leerlingen was reeds vertrouwd met de computer. Na deze kennismaking staat het efficiënt gebruiken van de website en de oefenprogramma’s centraal. Leerlingen kunnen met dit project bewijzen dat ze deze programma’s, maar ook het besturingssysteem (meestal Windows XP), onder de knie hebben. Het begrijpen van het specifiek vakjargon bij het oefenen op de computer (bv. taakbalk, dialoogvenster, etc.) is een belangrijke deelcompetentie waaraan gewerkt wordt tijdens dit project.

3.3.3

Creatief vormgeven met behulp van ICT (leerprocesgerichte competentie)

Het belangrijkste bij deze competentie is de deelvaardigheid rond evalueren die hierbij is opgenomen. Leerlingen moeten vooral een kritische evaluatie kunnen maken over zichzelf en oordelen of ze de opdracht tot een goed einde hebben gebracht.

3.3.4

Oefenen met behulp van ICT (leerprocesgerichte competentie)

Waarschijnlijk is dit de competentie waaraan het meest wordt gewerkt tijdens dit project. Centraal in deze competentie staat het vlot oefenen op de computer met de, door de leerkracht, aangeboden software. In dit geval zijn dat oefeningen met een rekenprogramma (bv. Microsoft Excel) en oefeningen uit het Hot Potatoes pakket. Daarover verder in dit werk meer! Natuurlijk is er eerst een initiatie rond de gebruikte programma’s, maar daarna gaat het project heel snel over tot individueel werk. Verder biedt het spreekbord een nieuwe mogelijkheid aan, aan de leerlingen, om hulp te bieden of vragen. Doordat ze eerst het spreekbord kunnen gebruiken, leren ze als het ware van elkaar, in plaats van onmiddellijk de nodige hulp te krijgen van de begeleidende leerkracht.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

3.3.5

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Communiceren van informatie (leerprocesgerichte competentie)

Hier staat terug het spreekbord van COMELEA.be in de kijker, omdat dit de enige manier is, naast het persoonlijk contact, om informatie aan elkaar door te geven of op te vragen, die kadert in dit project. Hierbij komt de kritische ingesteldheid van de leerlingen kijken, want ondanks het feit dat de website en het spreekbord zo veilig mogelijk gemaakt zijn, bevinden de leerlingen zich toch op het internet, waar steeds mogelijke gevaren lonken. Een virus, worm of Trojaans paard binnenhalen door een verkeerde klik is dan ook snel gebeurd.

3.3.6

Zoeken en verwerken van informatie (leerprocesgerichte competentie)

Een competentie die minder aan bod kwam in dit project. Echt opzoeking- of onderzoekwerk op de computer was er niet in dit project. Als er een langere stageperiode was geweest om het project uit te werken, was dit misschien wel gelukt. Er moeten voor de computeroefeningen soms wel zaken opgezocht worden, maar dit is vaker in de eigen handboeken van de klas, dan op het internet.

3.3.7

Zelfstandig leren met behulp van ICT (leerprocesgerichte competentie)

In deze competentie wordt de taak van de leerkracht overgenomen door de computer. De leerlingen krijgen nieuwe leerstof te verwerken via de computer. De leerkracht geeft hier een louter begeleidende functie. Let wel: de leerkracht heeft in feite de lesgevende functie, maar hij heeft dit via computeroefeningen als het ware naar de computer doorgeschoven. In dit project kwam het aanbrengen van nieuwe leerstof via de computer quasi niet aan bod, maar dat is niet de bedoeling van het project. Het is veel meer de intentie om de leerlingen de reeds geziene leerstof te laten inoefenen, zodat ze er vaardiger in worden. Dit project wil veel meer een aanvulling zijn op het klassieke lesgebeuren, dan dat het dit wil vervangen.

3.3.8

Voorstellen van informatie aan anderen (leerprocesgerichte competentie)

Deze competentie handelt vooral rond het multimediaal voorstellen van informatie aan de rest van de klasgroep. Hierbij moeten de leerlingen een afweging maken van welke middelen en programma’s ze zullen gebruiken om hun materiaal aan de rest van de klasgroep voor te stellen. Dit kunnen presentatieprogramma’s, mediaspelers, fotoprogramma’s, etc. zijn. Dit is geen doelstelling van het project COMELEA.be en is bijgevolg niet aan bod gekomen tijdens dit proefproject.

3.3.9

Adequaat kiezen, reflecteren en bijsturen (link met secundair onderwijs)

Centraal staat de kritische houding ten opzichte van het ICT-gebeuren in het algemeen. Door reeds op jonge leeftijd de kritische zin van de leerlingen te prikkelen, zullen zij later een stuk weerbaarder worden in de maatschappij. Aangezien de leerlingen bij de stap naar het secundair onderwijs onmiddellijk een grote stap zetten richting professionele leven, is dit van groot belang. Leerlingen kunnen door ervaringen in het basisonderwijs, met betrekking tot ICT, in hun verdere schoolcarrière hiervan de vruchten plukken. Door ervaring met de programma’s die Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

hier gebruikt worden in dit project, zullen zij sowieso een stuk vaardiger zijn in het gebruik ervan. Zeker in vergelijking met anderen die deze kans niet hebben gekregen om met dergelijk project, zoals COMELEA.be, te kunnen werken.

3.4

Het ICT-beleid van de stageschool

3.4.1

Algemeen

Allereerst wil ik zeggen dat de ICT-coördinator van mijn stageschool meldde dat scholen niet verplicht zijn een schriftelijke visie te hebben rond het ICT-gebruik op school. Op mijn stageschool zelf was er geen schriftelijke ICT-visie aanwezig, maar er werd wel een voorlopige versie samengesteld door de directeur van de inrichtende macht. Ik vermeld expliciet de term ‘voorlopig’, want dit heeft tot gevolg dat ik geen toestemming kreeg om dit werk als bijlage op te nemen in mijn eindwerk. Er bestaan wel leerlijnen per leerjaar, opgesteld door de ICT-coördinator, op de stageplaats waar ik dit project uitgewerkt heb. In de lagere leerjaren (eerste, tweede en derde leerjaar) geeft de ICT-coördinator de lessen zelf. Het klassieke verloop, waarbij we kunnen spreken van losstaande ICT-lessen, al moet vermeld worden dat de ICT-coördinator harde inspanningen levert om de leerstof te laten aansluiten bij wat de leerlingen in klas zien. In de hogere leerjaren (vierde, vijfde en zesde leerjaar) werkt de ICT-coördinator met lesfiches. De ICT-coördinator geeft deze ICT-lessen niet zelf, maar de klasleerkracht geeft deze lessen aan z’n eigen klasgroep. Op deze lesfiches vindt de klasleerkracht alle nodige info die hij nodig heeft voor het geven van de ICT-les: benodigdheden, groeperingsvorm, lesverloop, etc. Verder zijn er inspanningen geleverd om ICT te integreren in het hoekenwerk. In de voorlopige ICT-visie van de stageschool wordt verwezen naar de ICT-doelen die verweven zijn in enkele aspecten uit het pedagogisch project van de school. Ik zet de belangrijkste even op een rij, die gelinkt kunnen worden aan COMELEA.be: 

Technologie in deze wereld speelt een belangrijke rol. Op alle domeinen van het materiële bestaan schept de technologie, en vooral de informatie- en communicatietechnologie, aan een hoog tempo steeds nieuwe perspectieven. Permanent leren is dan ook een noodzaak geworden.



Elke leerling de mogelijkheid bieden om verder efficiënt en levenslang te leren. Dit betekent dat ze de nodige basiskennis voor verdere studies bezitten, zoals die door de leerplannen en eindtermen wordt gevraagd.



Elke leerling de mogelijkheid bieden om verder efficiënt en levenslang te leren. Dit betekent ook dat ze daartoe de nodige motivatie hebben en plezier scheppen in leren.



Wij willen dat onze school voor de leerlingen een open poort is op de wereld in hen, rondom hen en op de wijde samenleving door grote zorg te bieden aan de kwaliteit van de lessen, waarbij ook aandacht gaat naar de actualiteit en de noden van de snel evoluerende maatschappij.



Van leerkrachten op onze school wordt verwacht dat zij geboeid zijn door de veranderingen in de maatschappij en het onderwijs en bereid zijn mee te evolueren.



Van leerkrachten op onze school wordt verwacht dat zij gebruik maken van eigentijdse onderwijsmethoden en opdrachten aanpassen aan hun leerlingen.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool



Eindwerk academiejaar 2007-2008

Van leerkrachten op onze school wordt verwacht dat zij de leerlingen uitnodigen om hun eigen mogelijkheden te verkennen en hun horizon te verruimen.

3.4.2

Hoe COMELEA.be hierbij aansluit

Het project COMELEA.be geeft blijk van een gezonde visie op de moderne communicatietechnologieën, daar het een zekere inspanning vergt van de betrokken leerkrachten om steeds up-to-date te blijven inzake computerkennis en –evoluties. Het project is dus ook voor de leerkrachten een blijvende leerschool. De leerlingen werken aan hun ICT-vaardigheden via dit project, waarvan ze later zeker de vruchten zullen plukken in hun verdere studiekeuze. In zowat alle studierichtingen heeft de computer een steeds prominentere rol, waardoor een positieve houding ten opzichte van dit werken communicatiemiddel van groot belang is. De hoge motivatie bij de leerlingen tijdens dit project kan een positieve invloed hebben op de verdere schoolcarrière van de leerling. Door succeservaringen met de computer tijdens de lagere school, kan een leerling blijvend gemotiveerd zijn bij het gebruik van de computer. Er wordt van de leerkrachten engagement verwacht bij projecten zoals dit. Enerzijds begint dit al bij een gezonde visie op moderne communicatietechnieken, zoals eerder vermeld, anderzijds moeten zij door deze visie openstaan voor het integreren van nieuwe werkvormen in de lespraktijk. Hier specifiek de nadruk op werkvormen waarbij ICT wordt gebruikt. Het project COMELEA.be bewijst dat open minded leerkrachten met succes nieuwe werkvormen rond ICT kunnen integreren in de lespraktijk. Tijdens dit project toont de leerkracht zijn open visie op het ICT-gebeuren, waardoor er bij de leerlingen een stijgende intrinsieke (!) motivatie is om met de leerkracht te gaan samenwerken aan een geslaagd project.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

De opbouw van de website COMELEA.be

4.1

De achterliggende gedachte

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Voor de website heb ik gekozen voor een zeer simpele, doch efficiënte lay-out. Hierbij heb ik steeds in het achterhoofd gehouden dat de website is bedoeld voor kinderen uit het basisonderwijs. Bij een eerste kennismaking met de site vallen onmiddellijk de verschillende kleuren op en de lay-out zonder poespas. In de testfase van de website kreeg ik onmiddellijk veel positieve reacties over het kleurgebruik en de gebruiksvriendelijkheid, wat voor mij een teken was dat ik de juiste beslissingen had genomen inzake lay-out.

Een simpele, maar efficiënte lay-out was de doelstelling voor de basiswebsite

Een andere doelstelling van de website was om deze te maken met een zeer beperkt budget, dus heb ik zoveel mogelijk gezocht naar gratis alternatieven. Het probleem is dat deze alternatieven vaak één groot nadeel hebben: reclame. Voor scholen is dit een moeilijk punt, omdat zij heel voorzichtig moeten zijn in hun reclamebeleid op school. Een degelijk onderzoek naar verschillende diensten was bittere noodzaak om tot het beste compromis te komen. Diensten zonder reclame zijn amper nog te vinden, dus heb ik geopteerd voor diegene waar de reclame het minst ‘gevaarlijk’ was voor de leerlingen en waarvan de inhoud zeker niet schadelijk was. Geen makkelijke opgave, rekening houdende met de steeds meer verdoken internetspelletjes en het pornografisch materiaal in de reclameblokken. Enkel voor de domeinnaam werd gekozen voor een betalende oplossing, omdat de gratis alternatieven hier niet betrouwbaar genoeg zijn naar stabiliteit en bereikbaarheid toe. Meer info rond deze domeinnaam vindt u verder in dit werk.

4.2

Technisch gedeelte: de basis van de website COMELEA.be

In de volgende paragrafen vindt u alle technische aspecten terug die van belang waren bij de opbouw van de website. Ik belicht telkens de mogelijkheden van de programma’s, maar ook de grootste voor- en nadelen. Het gaat hier om programma’s die gebruikt werden bij de

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

opbouw van de basiswebsite, het eigenlijke oefengedeelte zit hier nog niet bij. Dit wordt later besproken in dit eindwerk. Bij het kiezen van de verschillende technische aspecten ben ik niet vertrokken vanuit m’n eigen beginsituatie. Ik heb mij proberen in te leven in deze van de modale leerkracht. Onder de modale leerkracht versta ik iemand die reeds ervaring heeft met computergebruik, maar nog niet specifiek met het bouwen van (educatieve) websites. De geselecteerde programma’s zijn meestal in de Nederlandse taal en zeer makkelijk toegankelijk, ook voor de beginnende ICT’er. 4.2.1 Gebruikte programma’s en online diensten voor de basiswebsite NVU: Websites maken voor iedereen

Met de NVU-websitebouwer beginnen we eigenlijk bij het hart van de website, namelijk de inhoud. Met deze websitebouwer is het zeer makkelijk om webpagina’s te maken, die vooral tekstgebaseerd zijn.

Downloaden via: http://www.mozillanl.org/ producten/nvu/

Afbeelding of foto’s kunnen makkelijk ingevoerd worden en er is ondersteuning voor formulieren, tabellen en sjablonen. Het volledige programma werkt volgens het WYSIWYG principe, wat staat voor ‘What you see is what you get’, geen ingewikkelde HTML-codes, maar gewoon items toevoegen op de gewenste plaats en het resultaat is onmiddellijk zichtbaar.

    

Gratis Nederlandstalig Handig in gebruik Websites zijn compatibel met alle internetbrowsers

Anthony Van Ingh

  

3BALOb

Beperkt in mogelijkheden Te eenvoudig en/of te weinig uitdaging voor personen met bredere achtergrondkennis op vlak van ICT

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Het ontwerpvenster in het programma NVU

Invision Free: Gratis forumdienst

De zoektocht naar een geschikte forumdienst was moeilijk. Er zijn heel veel gratis diensten op het internet die een forum aanbieden, maar elk van hen kent vervelende beperkingen.

Website: http://www.invisionfree. com

De keuze is gevallen op de diensten van Invision Free, omdat zij één van de weinige diensten is die het mogelijk maakt om bestanden op te laden naar het forum. Zeer handig om bv. een huistaak te posten of andere nuttige documenten. Verder zijn er geen beperkingen naar het aantal gebruikers, het aantal geposte berichten of het aantal te openen topics. De reclame is vrij beperkt en volledig tekstueel zodat de leerlingen hier absoluut geen hinder van ondervinden. De vele Engelstalige knoppen zijn door eigen Nederlandstalige knoppen te vervangen. Zo zijn de basisknoppen voor de leerlingen begrijpbaar.

     



Gratis Bediening van het forum zelf is vrij eenvoudig Onbeperkt aantal berichten en gebruikers Bestanden posten mogelijk Compatibel met alle internetbrowsers

Anthony Van Ingh

  

3BALOb

Reclame aanwezig (beperkt) Engelstalig (knoppen wel in het Nederlands) Soms wat zoeken naar alle opties in het bedieningspaneel

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Het COMELEA.be spreekbord: een ontmoetingsplaats waar leerlingen elkaar kunnen helpen. Ook ouders en leerkrachten kunnen hun mening uiten.

My Contact Form: Contactformulier dienst

Een eigen contactformulier is snel zelf gemaakt (bv. via NVU), maar m’n eigen webserver ondersteunt dergelijke dienst niet. We moesten hier dus op zoek naar een online dienst, die deze functionaliteit aanbiedt.

Website: http://www.mycontactform. com

De keuze voor My Contact Form is er gekomen door de ruime aanpassingsmogelijkheden van het contactformulier en de zeer gebruiksvriendelijke site, die jammer genoeg wel Engelstalig is. Ik heb niet geopteerd om simpelweg een e-mailadres op de site te plaatsen, omdat hierbij vaak een mailprogramma wordt geopend dat niet geconfigureerd is bij de mensen thuis. Via dit formulier wordt een e-mail opgesteld die in de mailbox van COMELEA.be terechtkomt, zonder dat de mensen zelf hoeven te struikelen over eigen e-mailprogramma’s. Een stuk gebruiksvriendelijker en minder problemen voor beide partijen.

    



Gratis Volledig aanpasbaar formulier naar eigen wensen Zeer gebruiksvriendelijk (uitgezonderd de taal) Compatibel met alle internetbrowsers

Anthony Van Ingh

  

3BALOb

Vervelend pop-up venster bij versturen van bericht Engelstalig instelmenu Aantal te versturen berichten is beperkt per maand (maar de limiet vormt volgens mij niet echt een probleem)

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Het contactformulier op COMELEA.be: snel en eenvoudig een vraag, opmerking of suggestie versturen naar de webmaster.

Opmerking: Op de website COMELEA.be is gebruik gemaakt van kleine flashanimaties. Deze zijn echter geen noodzaak voor een goede en gebruiksvriendelijke website. Indien men enkel de hierboven vermelde diensten gebruikt verliest men zeker geen belangrijke voordelen. Voor de flashanimaties op COMELEA.be werd gebruik gemaakt van het programma Swish. Dit is een sterk vereenvoudigde variant van het populaire animatieprogramma Macromedia Flash. Meer info rond Swish vindt u op www.swishzone.com.

4.2.2

Domeinnaam

Voor de .be domeinnaam heb ik een kort onderzoek gedaan naar verschillende aanbieders op het internet. Ze bieden vaak dezelfde diensten aan tegen (sterk) verschillende prijzen. In mijn zoektocht naar een betrouwbare aanbieder ben ik op prijsverschillen gestoten die opliepen tot meer dan vijftig euro. Men zou voor minder even verder kijken dan de eerste website die de zoekmachine ons toont… Uiteindelijk is de keuze gevallen op de diensten van de firma Spinternet. Een betrouwbare website, waarop iedereen zijn weg vindt. Dit bijgestaan door een goede telefonische ondersteuning trok mij in eerste instantie over de streep. Het beste wist ik echter nog niet en dat was de prijs: Amper tien euro voor een jaarabonnement op de domeinnaam www.comelea.be, met daarenboven nog gratis e-mailadressen (bv. eindwerk@comelea.be) en subdomeinen (bv. eindwerk.comelea.be). Geen problemen met online betalingen, een simpele overschrijving van het verschuldigde bedrag was voldoende. De website werd echter onmiddellijk aan m’n eigen website gelinkt, al was de betaling nog niet gebeurd. Verder biedt Spinternet zeer goedkope oplossingen aan naar de verhuur van webruimte toe, maar aangezien ik geen vereniging ben kon ik van deze diensten geen gebruik maken.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De website van Spinternet: duidelijk, zonder poespas, maar toch professioneel.

4.2.3

Webruimte

Natuurlijk moest de website ergens ondergebracht worden, zodat deze toegankelijk werd voor iedereen. Ik heb voor de simpele oplossing gekozen om m’n eigen webruimte te gebruiken die m’n internetprovider ter beschikking stelt van z’n abonnees. De limiet staat hier wel op vijftig megabyte, dat is enigszins beperkt. Verder kan op deze gratis webruimte geen forum geplaatst worden, omdat deze webruimte geen PHP ondersteunt, een noodzakelijk iets voor het maken van een eigen forum. Het voordeel is natuurlijk de kostprijs: nul euro. Er vanuit gaande dat elke school een internetabonnement heeft, heeft zij sowieso gratis webruimte ter beschikking. De werkwijze die hier wordt voorgesteld verlangt geen extra opties of webruimte, er kan altijd gestart worden vanop de eigen webruimte. Eventuele extra webruimte kan steeds aangekocht worden tegen redelijke prijzen. (bv. via Spinternet) Het plaatsen van de bestanden op de webserver gebeurt simpelweg via een internetbrowser. Je gaat naar het FTP-adres van je webserver (in dit geval ftp://users.skynet.be), logt hier in met je eigen gegevens en daarna wordt je webruimte weergegeven als een map op je eigen computer. Je hoeft nu enkel nog te kopiëren en te plakken. Nadat je dit eenmaal gezien hebt, is dit voor heel wat mensen kinderspel en binnen de kortste keren pure routine.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De webserver van je eigen internetprovider is net als een gewone map op je computer: kopiëren, plakken en je webpagina’s staan online. Vaak hoef je slechts eenmaal een paswoord in te geven. Hier gezien vanuit Windows Verkenner op Windows Vista Home Premium Edition. Het uiterlijk kan verschillen naargelang het besturingssysteem.

4.3 4.3.1

Technisch gedeelte: de oefeningen op de website COMELEA.be Inleiding

Na het opbouwen van de basiswebsite, waren er oefeningen nodig om het project COMELEA.be echt van start te laten gaan. Er werd ook hier gezocht naar gratis alternatieven. Als eerste bespreken we straks enkele toepassingen van het populaire programma Hot Potatoes. Dit is op het eerste gezicht een gedeeltelijk gratis programma, maar na een korte en kosteloze registratie wordt de volledige functionaliteit toch beschikbaar. Heel handig is dat je over dit programma heel wat info vindt op Nederlandstalige websites. Een korte zoektocht via een zoekrobot op het internet zorgt ervoor dat je tientallen nuttige pagina’s vindt. De twee handigste websites rond Hot Potatoes op een rij:

 

http://hotpot.uvic.ca http://hotpot.klascement.net

Als tweede softwarepakket werd er gekozen voor het gekende Microsoft Office. Dit officepakket is sinds mensenheugenis wellicht het meest ingeburgerde pakket van alle officepakketen die beschikbaar zijn. Er is één groot nadeel en dat is de kostprijs: voor particulieren spreken we snel over honderddertig euro voor de basisversie, die weliswaar de meest gebruikte functionaliteit biedt. Voor scholen zijn er speciale overeenkomsten mogelijk, omdat zij vaak over heel wat computers beschikken. Microsoft doet zeker inspanningen om het pakket een stuk aantrekkelijker te maken voor deze doelgroep. ‘Kan het dan niet gratis?’, vraagt u zich misschien af. Dat kan zeker, want er bestaan heel wat alternatieve pakketten die ongeveer dezelfde functionaliteit aanbieden, zonder daarvoor een vergoeding te vragen. Het bekendste en meest gebruikte gratis officepakket is Open Office. Dit pakket biedt quasi dezelfde functionaliteit aan als het pakket Microsoft Office. U kan dit pakket downloaden via www.openoffice.org. Een goede oplossing indien je als school geen geld wil Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

ophoesten voor een licentie op een betalend pakket. Het probleem is echter dat de compatibiliteit niet altijd gegarandeerd is tussen de verschillende pakketten, dus werken we hier met het meest ingeburgerde pakket, Microsoft Office.

Microsoft Office

Hot Potatoes 6

4.3.2

Hot Potatoes: JCross

Een klassieker in het Hot Potatoes pakket is JCross. Met dit programma kun je op eenvoudige wijze kruiswoordraadsels maken. Je hoeft enkel de woorden en de bijhorende sleutels in te voeren en het programma doet de rest. Heel veel leerkrachten zijn reeds vertrouwd met de werkwijze van dit programma. Het is gemakkelijk in gebruik, Nederlandstalig en volledig aanpasbaar aan je eigen wensen. Je kan de gemaakte kruiswoordraadsels op twee manieren uitvoeren. Enerzijds als pagina om af te drukken, wat reeds heel veel gebruikt wordt in de basisschool om te gebruiken als werkblad, contractwerk, huistaak, etc. Anderzijds kun je het gemaakte kruiswoordraadsel uitvoeren als webpagina. Het is dit onderdeel wat zo belangrijk is voor COMELEA.be. Op een heel eenvoudige manier kun je kleine tot heel grote oefeningen maken. Met enkele klikken maakt het programma volledig autonoom een webpagina. Het is dan nog een kwestie van deze op je webserver te plaatsen en een link te maken in je oefenpagina en je kan het resultaat bekijken en gebruiken.

De werkruimte van JCross

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Het resultaat van een oefening in JCross

4.3.3

Hot Potatoes: JCloze

Het tweede populaire programma uit het Hot Potatoes pakket is JCloze. Hiermee kun je invuloefeningen maken en deze uitvoeren als werkbladen of webpagina’s. Het programma zelf heeft een werkwijze en opbouw, analoog aan JCross. Hier typt u gewoon de zinnen, inclusief woord wat ingevuld moet worden. Daarna is het een kwestie van het woord te selecteren en op de knop ‘Gat’ te klikken. Een venster opent, waar u eventueel nog wat extra’s kunt aanvullen, daarna op ‘OK’ klikken en het invulgat is gemaakt. Je kan zelf bepalen of je de leerlingen de mogelijkheid geeft tot het bekijken van een tip of niet. Enige vereiste bij JCloze is dat je zeker je versie van Hot Potatoes registreert, anders kun je slechts drie gaten maken per oefening. Na registratie valt deze limiet weg en kun je gaten maken naar believen. Op de volgende bladzijde ziet u een voorbeeldje uit de werkruimte van een geregistreerde versie van JCloze.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De werkruimte van JCloze

Het resultaat van een oefening in JCloze

4.3.4

Microsoft Excel

Een heel interessant programma, voor projecten zoals COMELEA.be, is het populaire Microsoft Excel (of een ander gelijkaardig rekenprogramma). Grootste voordeel in vergelijking met het pakket van Hot Potatoes is dat de oefeningen die men hier maakt opgeslagen kunnen worden, Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

zodat de leerkracht achteraf de ingevulde oefeningen kan bekijken. Tweede voordeel is het feit dat men slechts eenmaal een basiswerkblad hoeft te maken. Daarna kunnen alle oefeningen die hierop volgen gebaseerd worden op het basiswerkblad, met de nodige aanpassingen weliswaar. Deze werkwijze zorgt voor een hoog tempo bij het maken van dergelijke oefeningen en tevens voor een grotere flexibiliteit. Als laatste wil ik het systeem van zelfcorrectie vermelden. De leerlingen zien onmiddellijk of het antwoord juist of fout is, maar daarna kunnen ze nog steeds verbeteren. Door een simpele beveiliging (amper twee muisklikken en het ingeven van een paswoord) kunnen de leerlingen geen toegang krijgen tot de (verborgen) goede antwoorden. Enkel de invulvelden blijven selecteerbaar.

De werken oefenruimte van Microsoft Excel

4.4

Persoonlijke voorkeur

Natuurlijk moet ik niet ontkennen dat ik een persoonlijke favoriet heb bij deze oefenprogramma’s, namelijk de oefeningen opgebouwd met Microsoft Excel of een ander gelijkaardig rekenprogramma. Vooral het feit dat je bij dit programma je eigen baas bent en de oefening volledig naar je hand kunt zetten spreekt mij aan. Bij de onderdelen van Hot Potatoes zijn er ook veel aanpassingsmogelijkheden, maar ik had het gevoel met deze oefeningen een stuk van de eigenheid te verliezen die ik aan het project wou meegeven. Verder bieden exceloefeningen mij een extra uitdaging, daar je zelf volledig begint van nul, codes moet invullen, zorgt voor een simpele en gebruiksvriendelijke lay-out, etc. Verder vind ik het correctiesysteem beter, in die zin dat er onmiddellijke feedback is voor de leerling en niet pas op het einde van de oefening. Als laatste en waarschijnlijk het belangrijkste: de gemaakte oefening is op te slaan via Excel. Hierdoor kunnen de leerling de oefening downloaden, maken op hun eigen computer, de oefening opslaan en als laatste posten (= doorsturen naar de leerkracht) op het spreekbord. Dit is met de Hot Potatoes oefening niet mogelijk of dezelfde simpele manier als bij Excel.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

4.5

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De keuze van de naam en het logo

4.5.1

Logo

Centraal in het logo staan de verschillende tekstballonnen. Ze zijn een sterke hint naar het open karakter dat COMELEA.be heeft. In dit project staat in de eerste plaats communicatie tussen verschillende leerlingen centraal, vandaar de tekstballonnetjes. Verder heeft elke ballon z’n eigen kleur, omdat ieder kind uit de klas uniek is. Ik heb ervoor gekozen om het adres van de website al te verklappen in het logo, omdat zo de nieuwsgierigheid van de mensen niet wordt belemmerd om een bezoek te brengen aan de website.

4.5.2

Naam

Na een lange brainstorm is de uiteindelijke naam Comelea geworden. Dit is een samenvoeging van de woorden computer en e-learning. Het lijkt heel simpel op het eerste gezicht, maar het was geen makkelijke zoektocht. Een goed klinkende naam is voor enkele zaken van belang:   



een naam met inhoud, in plaats van een lukraak gekozen naam, maakt een veel professionelere indruk; het woord Comelea ligt vloeiend in de mond en daarenboven voelt het zeker niet geforceerd aan; het woord Comelea klinkt als iets modern, iets hedendaags, zonder futuristisch te zijn. Het project wil iets van deze tijd zijn, maar ook niet té vooruitstrevend, anders kan het een afschrikkend effect hebben; het woord Comelea blijft hangen in je gedachten, het is iets wat je niet snel vergeet.

4.5.3

Wat het niet gehaald heeft

Natuurlijk zijn er tijdens het zoeken naar een goede naam enkele andere voorstellen bij mij voorbijgeflitst. Volgende voorstellen werden het uiteindelijk (net) niet: 

Kazoem: Klinkt heel fris en was het bijna geworden, maar het grootste argument voor mij is dat deze naam te veel lijkt op ‘Kazou’, de vakantiedienst van de christelijke mutualiteit. Hoofdargument om toch voor deze naam te kiezen was het muziekinstrument, de kazoo, die in de naam verborgen zit. Dit is een open instrument dat voor iedereen toegankelijk is. De link met het project was dat dit een (werk)instrument wil zijn dat voor iedereen toegankelijk is. Uiteindelijk toch afgevallen, wegens het niet hebben van nadelen bij de naam COMELEA.be.



Koleos: Deze naam was reeds gepatenteerd door Renault, voor een aankomend nieuw model, hier konden eventuele problemen ontstaan rond eigendomsrechten. Einde verhaal.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

COMELEA.be als stimulans voor het schoolteam

Eén van de grote voordelen van dit project was de samenwerking tussen de verschillende leden van het schoolteam. Als er geen goede samenwerking mogelijk is, is dit project vooraf al gedoemd tot mislukken. Er moet een open houding zijn naar vernieuwing toe bij het hele team en men moet open en respectvol met elkaar kunnen communiceren. Leerkrachten (van de betrokken leerjaren), ICT-coördinator(en) en directie moeten voor dit project vooraf samenkomen om duidelijke lijnen uit te tekenen die het project moet volgen, waarin er wordt gezocht naar een gemeenschappelijke visie. Zonder deze krachtlijnen kan het project voortijdig mislopen door de verschillende visies op het project, door de betrokken personen. Na het opstellen van de krachtlijnen rond dergelijke projecten kan er gestart worden met de opbouw van het project. Er moet een keuze gemaakt worden tussen de verschillende diensten en oefenprogramma’s, waarbij overleg tussen alle betrokken personen van groot belang is. Zo kan het project uitgroeien naar een gemeenschappelijk schoolproject en niet het project van één individu. We zien dit laatste nu nog te vaak in vele scholen, waarbij de ICT-coördinator de drijvende kracht is achter dergelijke projecten. Tijdens de uitvoering in de praktijk staat vooral het thema ‘uitwisseling’ centraal. Het uitwisselen van ervaringen, tips, oefeningen, etc. zorgt voor een intense samenwerking tussen de betrokken personen. Het project kan hier alleen maar voordelen uithalen, die resultaat zullen opleveren bij de leerlingen. We krijgen op deze manier een divers aanbod op vlak van oefeningen, instructie, etc. Dit zal de leerlingen motiveren en heeft zo opnieuw een positief effect op het schoolteam. Is het namelijk niet zo dat gemotiveerde leerlingen een motiverend effect hebben op hun leerkracht en dat gemotiveerde leerkrachten zorgen voor een betere teamsfeer? De succeservaring die er kan zijn door dit soort projecten kan heel motiverend werken voor een schoolteam, waardoor zij misschien nog meer initiatieven zullen nemen in de toekomst. Anderzijds kan een mislukking van het project ook beter opgevangen worden door een schoolteam, dan door een apart individu. Als schoolteam moet men dan leren uit de gemaakte fouten en opnieuw met een propere lei beginnen. Als individu is het hier gevaarlijk om door de tegenslag het hoofd te laten hangen en gelijkaardige projecten de rug toe te keren in de toekomst. De evaluatie van het project is ook een belangrijke teamgerichte activiteit, want door verschillende opinies zal er een veel kritischere evaluatie worden opgesteld. Het uitwisselen van ervaringen zorgt vaak voor nieuwe inzichten. Hierdoor kan het project in de toekomst sterker groeien.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

De resultaten van de startenquête

6.1

Vooraf

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Zoals beschreven in fase 2 van de projectomschrijving werd er voor de start van het project een enquête afgenomen bij de leerlingen, dit om een goed beeld van de beginsituatie van deze klasgroep te krijgen. U vindt een kopie van deze enquête terug in de bijlagen. De testgroep bestaat uit 21 leerlingen, waarvan 11 meisjes en 10 jongens. De gemiddelde leeftijd van de leerlingen was 10,33 jaar. De leerlingen kregen voor het invullen van deze enquête geen tijdslimiet.

6.2

Resultaten

Vraag 1: Ben je een meisje of een jongen?

47,62%

jongen

52,38%

meisje

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een goede verdeling jongens-meisjes. Interessant, in die zin dat ik zo kan bekijken of er een verschil is in het ervaren van het project tussen meisjes en jongens. Vraag 2: Hoeveel computers heb je thuis? (Laptops horen hier ook bij!)

>=3

47,62%

33,33%

geen

19,05%

0,00%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Ik had verwacht dat er in elk huishouden wel een aantal computers zouden aanwezig zijn, maar dat er in meer dan de helft van de gezinnen drie of meer computers aanwezig gingen

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

zijn, dat was boven mijn verwachting. Het was alvast een eerste stap naar de toepassing van COMELEA.be bij de leerlingen thuis, want niemand had geen computer. Vraag 3: Mag je gebruik maken van één van die computers?

nee

0,00%

100,00%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Op het eerste gezicht misschien een vreemde vraag, maar een veel gehoorde opmerking op stage rond het computerthema is dat de leerlingen vaak een computer thuis hebben, maar deze niet mogen gebruiken van de ouder(s). Ik was opnieuw blij verrast dat iedereen de toegang had tot een computer, zo waren we weer een stap dichter bij het slagen van het project. Vraag 4: Heb je een internetaansluiting op die computer(s)?

neen

0,00%

ja, mag ze niet gebruiken

0,00%

ja, mag ze gebruiken

100,00%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

De derde en bepalende factor voor het slagen van het project was dat zoveel mogelijk leerlingen de beschikking hadden over een internetaansluiting. Gelukkig viel niemand uit de boot en hadden alle leerlingen toegang tot het internet, op de voor hun beschikbare computer. Nu waren alle voorwaarden voldaan (mits toestemming van de ouders natuurlijk), om met de hele testgroep aan het project te beginnen! Vraag 5: Hoe goed kan je met de computer werken? Zie volgende bladzijde.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

ik weet het niet

Eindwerk academiejaar 2007-2008

9,52%

heel goed

42,86%

goed

28,57%

redelijk goed

19,05%

helemaal niet goed

0,00% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

We zien dat zeventig procent van de leerlingen een goede, tot heel goede kennis heeft van de computer. Althans dat vinden ze van zichzelf. Mijn ervaring leert dat deze leeftijdsgroep zichzelf al goed kan inschatten, dus ik was zeker tevreden met dit resultaat. Eén vijfde van de leerlingen vindt van zichzelf dat ze een redelijke computerkennis hebben. Ik ga er hier vanuit dat deze leerlingen enkel de basiskennis van de computer onder de knie hebben. Iets minder dan tien procent van de leerlingen weet zichzelf niet goed in te schatten. Ik ga er bij deze groep zeker niet vanuit dat zij veel computervaardigheden bezitten. Kort samengevat kunnen we zeggen dat dertig procent van de testgroep nood zal hebben aan een iets grondigere begeleiding, in vergelijking met de rest van de klas. Vraag 6: Gebruik je de computer vaak als hulp bij schooltaken of huiswerk?

mag niet van ouders

0,00%

neen

47,62%

soms, af en toe

47,62%

ja, heel vaak

4,76% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

We zien dat minder dan vijf procent van de leerlingen de computer vaak gebruikt als hulp bij schooltaken. Dit biedt voor het project wel extra kansen. Doordat de leerlingen de computer minder vaak gebruiken voor schooltaken, zal het geven van online (huis)taken waarschijnlijk heel positief worden onthaald. Bijna vijftig procent van de leerlingen gebruikt het internet af en toe als hulp bij schooltaken, maar ook van die groep verwacht ik zeker veel enthousiasme en inzet bij het project. Rest er dan nog de helft van de testgroep die geen computer gebruikt bij schooltaken. Zoals eerder gezegd: nieuwe werkvorm, waarschijnlijk gekoppeld aan veel enthousiasme.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 7: Hoeveel uur per dag gebruik je de computer? (niet alleen voor school)

> 4 uur

4,76% 14,29%

2 à 4 uur 1 à 2 uur

38,10% 28,57%

ca. 1 uur < 1 uur

14,29% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Van een computerminded klas gesproken! Slechts vijftien procent van de leerlingen zit minder dan een uur per dag achter het computerscherm! Het bevestigt alleen maar de eerdere resultaten van een bovengemiddelde computerkennis van de testgroep. Het kan niet anders of al deze computertijd moet bij deze leerlingen tot een goede beheersing van de computervaardigheden leiden. We kunnen ons wel vragen stellen bij de twee groepen bovenaan de grafiek. Is dat niet wat van het goede teveel voor deze leeftijdscategorie? Het gaat om één vijfde van de totale testgroep, iets om bij stil te staan… Vraag 8: De computer thuis gebruik ik vooral om: (meerdere antwoorden waren hier mogelijk)

tekstverwerking

2,86%

te mailen

2,86%

muziek te downloaden

8,57%

te bloggen

2,86%

te chatten/skypen/msn'en

24,29%

informatie op te zoeken

12,86%

filmpjes te bekijken

14,29%

spelletjes te spelen

27,14%

mij te helpen bij m'n schoolwerk

4,29% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Totaal aantal antwoorden: 70 Twee opvallende toppers in deze vraag: spelletjes spelen en chatten, msn’en of skypen. Duidelijk amusement voorop in het computergebruik bij deze groep. Op de derde plaats vinden we het bekijken van filmpjes op internet, onder andere op populaire sites als YouTube en GarageTV. Het opzoeken van informatie op de computer en het internet vinden we pas op de vierde plaats terug. Het nochtans populaire modeverschijnsel bij de jeugd, het bloggen (een

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

soort online dagboek delen met de rest van de internetwereld) is hier niet echt bekend of spreekt de leerlingen minder aan. Vraag 9: Als we in de klas oefeningen op de computer maken vind ik dat:

ik weet het niet

0,00%

heel leuk

42,86%

leuk

42,86%

gewoon, niets speciaals

9,52%

een beetje leuk helemaal niet leuk

4,76% 0,00% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een score die hoge verwachtingen schept voor het enthousiasme van de leerlingen. Aangezien vijfentachtig procent van de leerlingen bovengemiddeld graag met de computer werkt tijdens de lesuren, zullen ze zeker gemotiveerd zijn voor het project COMELEA.be. Slechts iets minder dan vijf procent van de testgroep is niet overtuigd van de computeroefeningen tijdens de lesuren, aangezien ze het niet bijster leuk vinden. Misschien biedt dit project deze leerlingen de kans om positiever te gaan staan ten opzichte van het gebruik van een computer tijdens de lesuren. Misschien zelfs om in het algemeen positiever te staan tegen het computergebeuren. Vraag 10: Vind je dat je op school genoeg met de computer werkt?

42,86%

neen

57,14%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een duidelijk verdeelde testgroep bij deze vraag. Enerzijds vindt iets meer dan de helft van de testgroep dat er voldoende met de computer wordt gewerkt tijdens de lesuren, maar een quasi even grote groep is hiermee niet akkoord. Laat het ons van de positieve kant bekijken en ervoor zorgen dat we met dit project zeker de minder tevreden groep hopelijk een stuk meer kunnen bevredigen naar computergebruik in de klas toe. Natuurlijk kunnen we het computergebruik niet gaan vervijfvoudigen tijdens de proefweken van dit project, maar er zal toch meer met de computer gewerkt worden. Het moet realistisch blijven, in die zin dat werkboeken en dergelijke nu eenmaal dienen aangevuld te worden. Waar het kan én zinvol is Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

proberen we naar de computerklas te gaan. Verder is er natuurlijk de computerklas die voor een stukje mee naar huis gaat, onder de vorm van online huistaken. Vraag 11: Stel dat je je huiswerk op de computer zou maken i.p.v. op papier, wat zou je daarvan vinden?

4,76%

ik weet het niet heel leuk

61,90%

leuk

14,29%

gewoon, niets speciaals

14,29%

een beetje leuk helemaal niet leuk

4,76% 0,00% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Iets meer dan driekwart van de klas zou huiswerk op de computer een stuk leuker vinden dan het klassieke, papieren huiswerk. Een kleine minderheid is er wel voor te vinden, maar vindt het niet bijster ‘speciaal’. Er is niemand die het computerhuiswerk niet ziet zitten, dat is zeker positief. Dergelijke cijfers tonen aan dat we bij de start van het project zeker kunnen rekenen op een gemotiveerde groep, die volgens mij de kleine instapdrempel van het project zonder problemen zal nemen. Met instapdrempel bedoel ik vooral het gebruik van een rekenprogramma, zoals Microsoft Excel, en het gebruik van het spreekbord, dat deels Engelstalig is. Vraag 12: Heb je ooit al eens gewerkt met het programma Word? (tekstverwerking)

ik w eet het niet

0,00%

neen

4,76%

95,24%

ja 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een voorspelbaar resultaat, aangezien het programma Microsoft Word al aan bod is gekomen in de ICT-lessen van de leerlingen, gegeven door de ICT-coördinator. Er is slechts één persoon die negatief antwoord op deze vraag, misschien kunnen we hier spreken van een fout antwoord door de persoon in kwestie. Met dit project ging het tekstverwerkingsprogramma, zoals Microsoft Word, sowieso minder aan bod komen, omdat andere programma’s andere en betere mogelijkheden bieden voor dit project (voornamelijk programma’s zoals Microsoft Excel en Hot Potatoes). Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 13: Heb je ooit al eens gewerkt met het programma Excel? (rekenprogramma)

42,86%

ik w eet het niet

neen

38,10%

19,05%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een verwacht resultaat bij de navraag naar kennis van rekenprogramma’s, zoals Microsoft Excel. Dit programma komt niet aan bod tijdens de gewone ICT-lessen op school. De leerlingen uit de testgroep die wel ervaring hebben met zo’n programma hebben deze kennis vooral zelf verworven (waarschijnlijk thuis). Bij de grote groep, die niet weet of ze er al mee gewerkt hebben, ga ik er van uit dat ze dit programma niet eerder hebben gebruikt. In de kennismakingslessen van het project zal er zeker aandacht moeten zijn om de leerlingen enkele basisvaardigheden mee te geven omtrent een rekenprogramma, zoals in dit geval Microsoft Excel.

Vraag 14: Ben je al eens het slachtoffer geworden van cyberpesten?

90,48%

nee

9,52%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Gelukkig is het grootste deel van de testgroep nog nooit het slachtoffer geworden van cyberpesten. Een belangrijk aspect, want het is vaak door negatieve ervaringen dat leerlingen minder gemotiveerd zijn voor dergelijke projecten. Dit is meteen het grootste gevaar van projecten, zoals COMELEA.be. Leerlingen zien vaak de ernst niet in van de plagerijen via de computer en het internet. Voor hen blijft het veelal een spel, zonder verder na te denken over mogelijke psychologische gevolgen bij de gepeste persoon. Het zal van groot belang zijn om zeker het spreekbord goed in de gaten te houden op mogelijke pestpraktijken. Omwille hiervan is het sturen van privéberichten naar elkaar via het spreekbord geblokkeerd. De leerkracht kan deze berichten niet controleren, waardoor er heel snel een mogelijk probleem zou kunnen ontstaan, waarvan de leerkracht geen besef heeft.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 15: Wat heb je toen gedaan tegen dat cyberpesten?

met leerkracht over gesproken

0,00%

50,00%

met familielid over gesproken met een vriend over gesproken

0,00%

niets, vanzelf overgegaan

50,00% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Er waren twee leerlingen die al met het fenomeen cyberpesten in contact waren gekomen. Ze kozen voor een verschillende aanpak van dit probleem. De ene leerling koos ervoor om het gewoon over te laten waaien, de andere heeft er met een familielid over gesproken. Ik denk dat je als leerkracht een heel belangrijke factor speelt in dit hele verhaal. Als je vooraf duidelijk maakt dat dergelijke acties niet kunnen, heb je al de eerste stap gezet richting preventie van dit probleem. Zorg je dat je als leerkracht een open houding hebt rond deze problematiek, dan creëer je een sfeer waarin leerlingen zeker de mogelijke problemen zullen kenbaar maken aan jou. Vooral op het spreekbord van COMELEA.be zal ik als leerkracht streng moeten toezien op mogelijke vormen van cyberpesten. Dergelijke acties escaleren vrij snel tot iets groter, waardoor leerlingen ernstig psychologisch gekwetst kunnen worden. Duidelijke afspraken kunnen veel problemen vermijden, maar een pestprobleem is er vaak vlugger dan we denken. Alert zijn is de boodschap!

6.3

Conclusie

Deze klas bood mij een maximale ontplooiing van het project aan, doordat iedereen thuis kon beschikken over een computer met internet. Eerder waren de ouders namelijk akkoord gegaan om hun zoon of dochter te laten participeren in het project. Een enorm voordeel, want nu viel niemand uit de boot, al zouden deze personen extra oefenkansen gekregen hebben tijdens de lessen. We kunnen zien dat veel leerlingen reeds ruime computerervaring en -kennis hebben. Een tweede voordeel, want zo is er meer tijd voor extra begeleiding van de leerlingen die minder computervaardig zijn. Enkel de kennis van een rekenprogramma, zoals Microsoft Excel, scoort niet echt hoog in deze klas. Een aandachtspunt bij dit soort oefeningen tijdens het project. De computer is bij de leerlingen thuis nog niet ingeburgerd als hulp bij schooltaken, waardoor de online huistaken als compleet nieuwe werkvorm mogen beschouwd worden.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Het gebruik van het project tijdens de ingroeistage

7.1

Afspraken vooraf

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vooraleer we echt met project van start gingen, zijn er eerst samen met de klas afspraken gemaakt rond het gebruik van dit project in de klas. We hebben samen besproken wat kan en niet kan, zowel op het spreekbord, als bij het indienen van digitale taken. Er werd afgesproken dat bij problemen met het project dit steeds schriftelijk werd meegedeeld via de schoolagenda, zodat de leerkracht op de hoogte was van problemen. Er werd ook afgesproken dat bij het laattijdig indienen van een online huistaak, zonder geldige reden, deze dubbel werd gemaakt op papier. De leerlingen vonden dit een heel redelijk voorstel en gingen akkoord. Op het spreekbord waren er door mij duidelijk regels opgesteld, die steeds beschikbaar waren voor de leerlingen. De leerlingen begrepen heel goed waarom deze regels er waren en leefden deze dan ook goed na.

7.2

Kennismaking met het gebruik van het project

Na het maken van afspraken heb ik de leerlingen een initiatie gegeven rond het gebruik van de verschillende oefenprogramma’s. De Hot Potatoes oefeningen waren voor de leerlingen niet nieuw, aangezien ze onmiddellijk vertrouwd waren met de werkwijze ervan. Handig! Bij de exceloefeningen was er wat meer uitleg nodig, vooral bij het opslaan en doorsturen van de gemaakte taak, maar na één oefensessie was ook dit een koud kunstje voor de leerlingen. Een eerste oefentaak werd door ongeveer negentig procent van de klas foutloos ingediend. Een mooi resultaat! Waar het misliep werd er onmiddellijk bijgestuurd, zodat er geen verdere problemen waren in de toekomst. Natuurlijk kwam ook de basiswebsite aan bod, maar door de heel simpele lay-out was hier haast geen woord uitleg nodig. De leerlingen vonden zonder uitleg de juiste weg op deze website. De meeste tijd werd er gespendeerd aan het gebruik van het spreekbord. Na het overlopen van de afspraken (zie voorgaande deel) ging ik met de leerlingen ‘op pad’, om hen het spreekbord te leren kennen. Het maken van een nieuw onderwerp, het posten van een antwoord en het doorsturen van huiswerk waren de belangrijkste basisvaardigheden die ik de leerlingen aanleerde. De leerlingen toonden zich ook hier van hun beste kant, want ondanks de Engelstalige basis van de website, waren de leerlingen snel aan het communiceren via het spreekbord.

7.3

De oefenmomenten op school

Tijdens de eerste drie weken op mijn stageschool was er één vast computermoment van één uur op donderdagmorgen in de computerklas. Hierin werden oefeningen gegeven die aansloten op de gegeven leerstof eerder die week. Ik koos er meestal voor om een oefening te geven rond een onderwerp waarbij ik in de voorbije lessen klassikale problemen had ondervonden. Deze methode oogstte veel lof van de mentor. Ik paste in dit klassikale moment ook tempodifferentiatie toe, aangezien er significante tempoverschillen waren tussen de leerlingen. Hierdoor werd er maximaal rendement gehaald uit de beschikbare tijd.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Een nadeel was dat er slechts één computer was per twee leerlingen, waardoor het probleem soms optrad dat er maar één leerling echt aan het werk was. Ik heb dit opgelost door in sommige ICT-lessen de klasgroep op te splitsen in twee groepen. De ene groep maakte de eerste helft van het uur oefeningen op de computer, de andere groep kreeg een schriftelijke opdracht. In het midden van de les werd er gewisseld. Jammer genoeg was er in de eerste twee weken van dit project ook doorlichting in de stageschool, waardoor ik mijn lessenrooster niet meer mocht wijzigen van de directie. De ICTlessen bleven dus beperkt tot één uur per week tijdens deze weken. Daarna volgden enkele kortere weken door pedagogische studiedagen en vrije dagen na de communiefeesten, waardoor de ICT-lessen op de stageschool op een laag pitje stonden. Aangezien er ook maar één computerklas was voor meer dan tien klassen, was het ook niet altijd mogelijk om naar het computerlokaal te trekken wanneer het ons uitkwam. Gelukkig kon het project veel meer tot z’n recht komen, thuis bij de leerlingen, met het online huiswerk.

7.4

De oefenmomenten thuis

Er werd ongeveer drie keer per week een online huistaak meegegeven met de leerlingen. Ze kregen voor het maken van de taak minstens twee dagen de tijd, zodat ze zeker de kans hadden om een beschikbare computer te hebben thuis. Er zijn dan ook nooit problemen geweest rond de beschikbaarheid van een computer. De leerstof van de gegeven huistaken sloot altijd aan bij de lessen van dat moment en had tot doel verdere inoefening van die leerstof of extra herhaling voor een komende toets. Om de leerlingen vertrouwd te maken met de werkwijze van het systeem heb ik de eerste keer dezelfde taak meegeven die we ’s morgens in het ICT-lokaal hadden gemaakt. Zo konden de leerlingen zien of alles op de computer thuis ook werkte, zoals in de klas. Dat was gelukkig het geval bij zo goed als alle leerlingen. Bij wie het misliep werden de basishandelingen nog even herhaald in een vrij moment, waardoor alle problemen van de baan waren. De werkwijze was steeds gelijkaardig aan die in de computerklas, wat de leerlingen apprecieerden. Zo verloren ze geen kostbare tijd met het zoeken naar de oefening of de werkwijze ervan. Voor de oefeningen thuis werd meestal het systeem van zelfcorrectie toegepast waarover in het volgende deel meer.

7.5

Controle van de gemaakte oefeningen

De oefeningen die via Hot Potatoes worden gemaakt hebben een groot nadeel: er is geen controle mogelijk achteraf, door de leerkracht. Ik loste dit zo goed mogelijk op door de leerlingen te vragen hun initiële score (dit is de behaalde score vooraleer ze gingen verbeteren) op het spreekbord te posten. Zo had ik toch nog zicht op de resultaten, al was het zeker niet ideaal. De exceloefeningen waren op dat vlak een stuk handiger, want hier konden de leerlingen hun individueel werk wél opslaan en doorsturen naar de leerkracht via het spreekbord. Ik kon zo heel goed controleren wie had ingediend en wie niet. Ook kon ik per leerling de gemaakte oefening downloaden en de eventuele fouten bekijken. Daar er meestal met zelfcorrectie werd gewerkt, was er quasi geen verbeterwerk nodig. Klassikale, terugkerende fouten besprak ik in de klas.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De punten van de oefeningen noteerde ik op een puntenlijst, zodat ik een goed overzicht kon behouden over de verschillende taken per leerling en dit bij m’n vertrek kon meegeven aan m’n mentor, zodat zij deze punten later kon verwerken op het jaarrapport van de leerlingen. 7.6 Veiligheid ‘Hoe zit het dan met de veiligheid bij dit alles?’, is een vraag die vaak (door ouders) wordt gesteld. Vooraf werd de ouders meegedeeld dat alle oefeningen die beschikbaar zijn via COMELEA.be gegarandeerd virusvrij zijn. Enkele ouders lieten mij mondeling weten dat ze erg apprecieerden dat ik oog had voor deze problematiek. Verder werd er via het spreekbord van COMELEA.be een gratis alternatief aangeboden tegen virussen. De virusscanner AVG Free Edition is via een link downloadbaar, zodat de ouders een extra zekerheid hebben op veiligheidsvlak.

De gratis virusscanner AVG Free Edition wordt de ouders aangeboden via het spreekbord van COMELEA.be, zodat ouders hun computer voldoende kunnen beveiligen.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

De resultaten van de eindenquête

8.1

Vooraf

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De leerlingen kregen in de laatste week van het project de kans om hun ervaringen rond COMELEA.be mee te geven aan mij, door middel van een enquête. Dit was voor mij een heel belangrijk moment, aangezien ik nu een goede balans kon opmaken van het proefproject, na het intensieve gebruik ervan tijdens de voorbije weken. Ik herhaal nog even dat de testgroep bestaat uit 21 leerlingen, waarvan 11 meisjes en 10 jongens. De gemiddelde leeftijd van de leerlingen is 10,33 jaar. De leerlingen kregen voor het invullen van deze enquête geen tijdslimiet.

8.2

Resultaten

Vraag 1: Ben je een meisje of een jongen? Zie voorgaande resultaten bij de startenquête. Vraag 2: Wat vind je van de gebruiksvriendelijkheid van de website van COMELEA.be?

helemaal niet goed

0,00%

kan beter

0,00%

voldoende

0,00%

goed

33,33% 66,67%

prima 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een uitstekend resultaat voor de gebruiksvriendelijkheid van de website van COMELEA.be. Voor alle duidelijkheid: dit gaat niet over het spreekbord! De leerlingen vertelden me dat ze vooral gecharmeerd waren door de simpele lay-out, waardoor de website heel rustig overkwam. Verder vonden ze het vrij handig dat elk onderdeel van de website z’n eigen kleur had. Ik had in het begin wat twijfels rond de laadtijden van de menu’s van de website, maar de leerlingen vonden de wachttijden niet storend. De simpele, maar efficiënte lay-out heeft z’n vruchten afgeworpen.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 3: Wat vind je van de gebruiksvriendelijkheid van het spreekbord van COMELEA.be?

helemaal niet goed

0,00%

kan beter

0,00%

voldoende

0,00% 28,57%

goed

prima

71,43%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Ik was verbaasd over dit resultaat, aangezien de leerlingen het spreekbord nog een (klein) trapje hoger zetten qua gebruiksvriendelijkheid dan de website zelf. Vooral het feit dat de website volledig Nederlandstalig is en het spreekbord voor een groot deel Engelstalig deed mij vooraf denken dat men meer problemen zou hebben bij het gebruik van het spreekbord. Toen ik hierover een korte toelichting vroeg aan de leerlingen, vonden zij het feit dat het spreekbord vaak Engelstalig was geen enkel probleem, omdat ze een goede uiteenzetting over de werkwijze hadden gekregen. Leuk om te horen, want dit betekende dat de kennismaking met het project, de website en het spreekbord zeker van een goed niveau waren geweest. Vraag 4: Wat vond je in het algemeen van het huiswerk via de computer?

helemaal niet goed

0,00%

kan beter

0,00%

gewoon

0,00%

leuk

4,76%

heel leuk

95,24% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Een resultaat waar weinig aan toegevoegd moet worden! De leerlingen laten unaniem weten dat ze het project heel geslaagd vonden. Dat was zeker te merken in de klas. De leerlingen vroegen heel vaak naar nieuwe huistaken, zelfs op dagen waar er normaalgezien geen wordt gegeven. De indientijd tartte soms de verbeelding: twintig minuten na het einde van de schooldag had ik al de eerste online huistaken binnen. Van goede motivatie gesproken…

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 5: Wat vond je van de moeilijkheid van het huiswerk via de computer?

ik w eet het niet

4,76%

vaak te makkelijk

0,00%

vaak te moeilijk

0,00%

meestal goed altijd goed 0%

80,95% 14,29% 10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Ikzelf deel het antwoord van de meerderheid. In de meeste gevallen was de moeilijkheidsgraad zeker in orde. Vooral tijdens het begin van het project durfde het al eens mis te gaan, doordat ik de klasgroep nog niet goed kende. Gaandeweg kon ik beter inspelen op het (hoge) niveau van de klas en zorgen voor meer uitdaging in het project. Niemand was achteraf ontevreden, wat positief is. Vraag 6: Wat vond je van de begeleiding van Meester Anthony tijdens dit project? Zowel bij het huiswerk, als bij de oefeningen in de computerklas.

ik w eet het niet

4,76%

slechte begeleiding

0,00%

redelijke begeleiding

0,00%

meestal goede begeleiding

9,52% 85,71%

steeds goede begeleiding 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Het project was natuurlijk voor een groot deel afhankelijk van de gegeven begeleiding. Hoe je het draait of keert, bij dit soort projecten is een goede begeleiding nodig, want deze leeftijdsgroep kan nog niet helemaal zelfstandig werken. Ik was zeer tevreden met het resultaat dat de leerlingen mij gaven. Natuurlijk zijn er punten voor verbetering vatbaar, dan denk ik aan de individuele begeleiding die op bepaalde momenten beter kon, maar algemeen gezien was ik tevreden. Heel belangrijk is het feit dat er een goede wisselwerking was tussen mij en de klasgroep, waardoor iedereen vrij en respectvol z’n mening kon geven. Deze klasgroep heeft er echt voor gezorgd dat de begeleiding zo goed mogelijk op hen werd afgestemd, door een goede feedback.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 7: Wat vond je van het spreekbord?

ik w eet het niet

0,00%

ik heb het bijna nooit gebruikt

0,00%

minder interessant

0,00%

redelijk

9,52%

goed, maar niet super

28,57%

een prachtig initiatief!

61,90%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Positieve resultaten bij spreekbord, maar naar m’n eigen gevoel had er soms meer ingezeten. Het indienen van (huis)taken verliep wel heel vlot, maar verder werd het spreekbord niet echt veel gebruikt, tenzij voor amusement. Het doel wat ik in gedachten had, een plaats waar kinderen vragen aan elkaar kunnen stellen, werd niet helemaal bereikt. Er werd wel gecommuniceerd, maar veelal was het amusant bedoeld en had het weinig met het ‘schoolse’ te maken. Waarschijnlijk omdat bij deze leeftijd het op vlak van studeren nog niet van die orde is dat er echt vragen moeten gesteld worden aan de ander. Sommige leerlingen hebben dit wel geprobeerd en kregen dan snel een antwoord op hun vraag van een klasgenoot. Mocht dit systeem vanaf de start van het schooljaar toegepast worden, dan zou dit volgens mij wél een grotere slaagkans hebben. Vraag 8: In vergelijking met het ‘papieren’ huiswerk vond ik het huiswerk op de computer:

ik w eet het niet

4,76%

helemaal niet leuk

0,00%

een stuk minder leuk

0,00%

hetzelfde

0,00%

leuker

14,29%

veel leuker

80,95% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

De leerlingen waren duidelijk gemotiveerder dan bij het ‘papieren’ huiswerk. Volgens mij zijn er hier twee grote redenen voor. Enerzijds de ‘nieuwigheid’ van het project, het was iets wat de leerlingen nooit eerder hadden gedaan. Anderzijds het ICT-gebeuren wat de leerlingen enorm boeit. Het is echt ongelooflijk hoe gemotiveerd deze kinderen zijn om computeroefeningen te maken, zelfs diegene die de computervaardigheden het minst onder de knie hebben.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 9: Heb je door dit project beter met de computer leren werken?

33,33%

neen

af en toe nog iets nieuw s bijgeleerd

57,14%

ja 9,52%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Eén derde van de groep beweert niets nieuws te hebben geleerd rond het gebruik van de computer. Wie deze klas kent is hierdoor zeker niet verbaasd, aangezien de computerkennis bij zeker de helft van de kinderen meer dan bovengemiddeld is. Toch ben ik best tevreden met de overige zestig procent van de leerlingen, die wel iets nieuws bijgeleerd hebben. Ik denk dat de grootste leermomenten zaten in de exceloefeningen en het spreekbord, omdat dat de nieuwe zaken waren die de leerlingen (meestal) niet eerder hadden gebruikt. Heel leuk om te ervaren was de leergierigheid van deze leeftijdsgroep. Steeds bereid om nieuwe dingen te leren kennen, daarvoor zelfs meerdere keren door te zetten als het de eerste malen mislukte. Bij sommige leerlingen ging het in het begin vaak mis, maar ze kwamen hierover steeds extra uitleg vragen, waardoor ze stap voor stap vaardiger werden in het project. Vraag 10: Was het steeds mogelijk om zonder problemen een 'vrije' computer te hebben thuis?

neen, het w as vaak moeilijk om mijn taken op de computer te kunnen maken

0,00%

af en toe w as er eens een probleempje omdat de computer in gebruik w as door iemand anders

33,33%

ja, de computer w as meestal of altijd vrij voor mij

66,67%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Bij twee derden van de groep was er quasi nooit een probleem om een vrije computer te hebben, wat zeer positief is. Eén derde van de groep ondervond soms problemen hiermee. Ik denk dat dit goede resultaat vooral te wijten is aan het feit dat er zoveel computers aanwezig zijn bij de leerlingen thuis. Veel leerlingen vertelden me dat ze een eigen computer hadden,

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

vaak op hun eigen kamer. Dit zijn natuurlijk luxesituaties, want niet in iedere klas zal de computer zo vertegenwoordigd zijn bij alle gezinnen. Vraag 11: Enkel als je dyslexie hebt: Had je soms problemen met het lezen van de website of het spreekbord?

neen

50,00%

af en toe

50,00%

0,00%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Totaal aantal antwoorden: 4 Af en toe kleine problemen bij de kinderen die dyslexie hadden. Toen ik hen om meer duiding vroeg, zeiden ze vooral dat het lettertype vaak nog iets groter mocht op de hoofdwebsite. Zeker een tip om rekening mee te houden als dit project verder wordt uitgebouwd in de toekomst. Het kleurverschil tussen achtergrond en lettertype op de hoofdwebsite leverde soms wat problemen op bij deze kinderen. Vooral als ze enigszins vermoeid werden, werd dit probleem voor hen groter. Hét grote voordeel voor deze leerlingen was wel dat ze veel minder tijd verloren aan een huiswerk door hun tragere schrijftempo. Ze oefenden evenveel als andere leerlingen, maar hadden nu quasi geen extra tijd nodig in vergelijking met de anderen. In klas kon ik vaak zien hoe ze het moeilijk hadden met schriftelijke taken. Het verlagen van werkdruk en stress bij deze kinderen is bij digitale oefeningen een groot pluspunt.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Beoordeling van het project door externen

9.1

Beoordeling door mentor ingroeistage

Eindwerk academiejaar 2007-2008

De mentor van de stageschool werd gevraagd een beoordelingsformulier in te vullen na het volledige project, gedurende mijn stageperiode. Ik overloop hier kort haar bevindingen, zodat u een algemeen beeld heeft van wat zij ervan vond. Het volledige evaluatieverslag vindt u in bijlage. Als positieve punten haalt de mentor in de eerste plaats de verrijking van het project voor de leerlingen aan. Na overleg met haar weet ik dat dit zowel gaat over een verrijking op het gebied van de klassieke leerstof, als op het gebied van ICT-vaardigheden. Ze was vooral tevreden over het feit dat de leerlingen de computer eens hadden kunnen gebruiken als hulp bij hun schoolwerk, in plaats van de vertrouwde zaken zoals chatten, mailen en spelletjes spelen. Zo zagen ze in dat de computer ook daar nuttig kon zijn. Verder prijst ze de motivatie van de leerlingen tijdens het project, omdat zij echt een goed gevoel hadden tijdens dit project. Als laatste is de mentor zeker tevreden over de gebruiksvriendelijkheid van de hele website. Ik had de mentor gevraagd naar werkpunten van het project, maar ze vond dat er niet echt minpunten waren. Ook rond eventuele extra mogelijkheden had ze geen specifieke wensen. Het algemene gevoel dat de mentor had rond de begeleiding van mijn kant was positief, aangezien ze vond dat ik steeds inspeelde op de actuele leerstof en de leerlingen eerst voldoende vertrouwd had gemaakt met de werking van de website, de oefeningen en het spreekbord, alvorens ze ‘los’ te laten.

9.2

Beoordeling door ouders ingroeistage

Hieronder vindt u enkele reacties van ouders, gegeven na het project. Deze werden doorgeven via het spreekbord van COMELEA.be of via een e-mailbericht. De ouders waren op de hoogte van het feit dat deze info in mijn eindwerk zou komen.

Beste meester, Ik vond het huiswerk op de computer wel interessant omdat Bart Vandamme nogal gemotiveerd was om het te maken. Geen rompslomp meer met boeken of blaadjes dus een minder zware boekentas. Je kon ook direct zien of je het juist had, waarbij je wel wat moet nadenken. Op papier kan je het vlug invullen om er vanaf te zijn, nu moet je er wel met je gedachten bij blijven. Misschien heb je de leerkracht op een idee gebracht om in de toekomst de leerlingen wat met meer moderne middelen te laten werken. In ieder geval Bart was nogal enthousiast met zo'n toffe leraar. Zullen we de leerkrachten laten vervangen door jongere collega's? (dat was een grapje met een tikkeltje waarheid) Ik wens je veel geluk en hopelijk krijgt u vlug een job. Pascaline Zutterman mama van Bart Ik was verrast door deze reactie, want Bart was zowat de stilste jongen uit mijn klas. Zijn taken werden steeds op tijd ingediend, maar ik kon nooit achterhalen of hij het echt wel leuk vond. De reactie van Barts mama bewijst dat ik geen schrik hoefde te hebben. Een zeer toffe reactie van deze ouder, die enkele heel belangrijke punten aanhaalt in haar opmerkingen. Allereerst de minder zware boekentas: ik had hier in feite nooit aan gedacht, maar als je er even bij stilstaat kan dit huiswerksysteem weldegelijk gewicht besparen in de, vaak al zware, Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

boekentas. Het zelfcorrectiesysteem wordt als positief bestempeld door de ouder. Vooral door het laatste stukje was ik gecharmeerd, aangezien ook dit een doelstelling was van mijn project: andere leerkrachten laten proeven van dergelijke projecten en hen hopelijk warm maken voor een eigen initiatief.

Hallo, Het initiatief om huiswerk op de computer te maken vind ik positief. Joline was alleszins gemotiveerd om het te maken. Ik vind het goed dat ze zien of ze fout zijn of juist aan de hand van die smilies, zijn ze fout dan kunnen ze eens nadenken en nog eens proberen tot ze juist zijn. Wel heb ik een opmerking over de taak van de werkwoorden. Bij deze oefening kreeg je bij een fout antwoord het goede antwoord voorgeschoteld. Veel succes Christa Strubbe Mama van Joline Een interessante reactie van deze ouder, daar Joline iemand was die last had van dyslexie. Ik was blij dat ik geen klachten kreeg van deze ouder rond leesbaarheidsproblemen op de website en het spreekbord, wat bewijst dat mijn inspanningen rond deze problematiek (Verdana als tekststijl, grotere puntgrootte, rustig kleurgebruik) loonden. Positieve feedback rond het zelfcorrectiesysteem werd er ook gegeven (smilies). De opmerking rond het ‘weggeven’ van het goede antwoord wijst op een oefening die gemaakt werd met JCloze uit het Hot Potatoes pakket. Daar is het zo dat na enkele pogingen de computer het juiste antwoord zelf geeft.

Hoi Ik ben de mama van Rino, persoonlijk vind ik het super dat er huiswerk kan gemaakt worden via de PC . Het is tenslotte de toekomst. De lay-out zit goed in elkaar en alles was zeer overzichtelijk. Ik zou zeggen doe zo verder. Marij Positieve opmerkingen rond de simpliciteit van de lay-out van de website en de overzichtelijkheid ervan. Verder laat de ouder merken dat zij een sterke voorstander is van het project, zeker naar mogelijke toekomstperspectieven voor haar zoon.

Beste meester Anthony, Wij waren alvast even enthousiast als Sien over huiswerk maken online. Zo huiswerk maken stimuleerde haar zeker. Ook de zelfcorrectie is knap. Het spreekbord met klasgenootjes vond Sien heel leuk. Het zou ook tof zijn om zo een week-huiswerk te geven. Zo kunnen de kinderen (5de lj.!) zelf plannen wanneer ze wat doen en dat is interessant als kinderen ook nog buitenschoolse activiteiten doen. Sien vond één keer het antwoord niet voor huistaak W.O.: éénpartijstaat. (spellingsprobleem) Toch nodigde dit haar uit om verder te zoeken op het internet. Dat is wel positief. Uiteindelijk moest ze toch eens "spieken" bij een klasgenootje omdat we zelf het antwoord ook niet meer wisten. Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

We wensen je alvast proficiat met dit mooie, vernieuwende project! Een succesverhaal is het zeker! Ook jou wensen we verder succes en enthousiasme toe! Gert en Sabine Deze dame staat zelf in het onderwijs (derde leerjaar), dus het was zeker interessant om haar mening rond dit project te horen. Uit deze reactie haal ik in eerste instantie het enthousiasme van ouders en leerling. De zelfcorrectie werd door de ouders als pluspunt ervaren bij de taken, wat ik vooraf had gehoopt. De tip die wordt meegegeven rond het plannen van taken vind ik heel interessant. Het is misschien wel beter om de leerlingen aan het begin van de week alle taken te geven, maar hen de vrije keuze te laten hoe deze taken verdelen over de hele week. Een goede voorbereiding op het secundair onderwijs! Tweede werkpunt dat wordt meegegeven is het probleem bij verschillende schrijfwijzen van een bepaald woord. Hiervoor moet inderdaad een oplossing gezocht worden, want dit kan tot frustraties leiden bij de leerlingen, waardoor de motivatie kan zakken. Het project krijgt van de ouders de stempel ‘vernieuwend’, wat aangenaam is om te horen, omdat dit uiteindelijk één van mijn stokpaardjes was bij de aanvang van dit project: vernieuwing brengen in ingeburgerde routines, meer bepaald in de huistaken.

Ik vond het project zeer goed en vond dit heel gemakkelijk. Zeker voor Scotty , die niet zo graag huiswerk maakt. Dit zou voor alle vakken moeten kunnen, dan kan die boekentas weg. Voor Scotty ging dit vlugger, i.p.v. alles te moeten opschrijven. Scotty werkt al iets trager door zijn dyslexie. Doe zo voort , naar het horen was je een leuke leerkracht! Dank u voor je inzet! Familie Pecceu Tijdens mijn stageperiode heb ik inderdaad ondervonden dat Scotty weinig gemotiveerd was voor het maken van opdrachten. Bij het online huiswerkproject was Scotty gemotiveerder, maar het was nog steeds lager dan bij de gemiddelde leerling. De klasleerkracht vertelde dat ze wel vooruitgang zag in Scotty’s motivatie bij huistaken, in vergelijking met de klassieke huistaken. De lage motivatie is vooral te wijten aan Scotty’s dyslexie. Hierdoor gaat het lezen erg moeilijk, vandaar zijn afkeer van individuele taken, thuis en in de klas. De computer werd door de ouders ervaren als een extra hulpmiddel bij Scotty’s dyslexie, waardoor we het project ook een goed compensatiemiddel kunnen noemen bij kinderen met dyslexie.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Analyse van het project COMELEA.be

10.1

Toelichting van het analysesysteem

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vooraleer het besluit te formuleren maak ik nog een korte analyse van mijn project. Ik doe dit volgens het SWOT-systeem. SWOT staat voor strengths, weaknesses, opportunities en threats. Vertaald naar het Nederlands wordt dat sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. Dit analysesysteem is vooral in de zakenwereld gekend, maar het kan moeiteloos op dit project toegepast worden.

10.2

SWOT-analyse

10.2.1 Sterktes van het project      

  

Intrinsieke motivatie en enthousiasme van de leerlingen is steeds erg hoog; Tweeledig leerproces voor de leerlingen: enerzijds de geziene leerstof inoefenen, anderzijds ICT-vaardigheden beter beheersen; Simpele en efficiënte lay-out van de website zorgt voor een aangename werkervaring bij de leerlingen; De klasleerkracht voelt zijn of haar eigen klas beter aan dan de ICT-coördinator en kan beter inspelen op de behoeften van zijn of haar leerlingen; Differentiatiemogelijkheden, doordat je voor sterkere en zwakkere leerlingen specifieke oefeningen kunt maken; Het zelfcorrectiesysteem nodigt de leerlingen onmiddellijk uit tot verbeteren, waardoor ze zelf verder op zoek gaan naar het juiste antwoord. (belangrijke intrinsieke motivatiefactor!); Het zelfcorrectiesysteem zorgt voor vermindering van de werkdruk bij de leerkracht; Oefeningen via de computer leiden tot minder zware boekentassen, wat als zeer positief wordt ervaren door leerlingen én ouders; Leerkrachten worden vaardiger in het efficiënt gebruiken van ICT in de klas.

10.2.2 Zwaktes van het project   



  



Het project kan enkel uitgevoerd worden indien de grote meerderheid van de klasgroep over een computer met internetverbinding beschikt; Er blijven vormingsmomenten nodig om de klasleerkracht(en) genoeg vaardigheid aan te leren met het project, al blinkt het uit in simpliciteit en gebruiksvriendelijkheid; In de eerste graad (en misschien de tweede) is het online huiswerkproject moeilijker te verwezenlijken, omdat de leerlingen niet vaardig genoeg zijn op vlak van ICT voor het gebruik van een website en een spreekbord; De leerkracht moet de ingediende huistaken op het spreekbord één voor één openen om de resterende fouten te bekijken. Dit kan tijdrovend zijn en ervoor zorgen dat de leerkracht het systeem minder gaat gebruiken; Er kan gespiekt worden bij de ingediende taak van iemand anders, zelfs al vraagt de leerkracht dit niet te doen. Controle hierop is quasi onmogelijk; Mogelijke risico’s rond cyberpesten; Het project is enkel online raadpleegbaar, omwille van de gratis diensten die een internetverbinding vereisen. Een versie op CD-ROM of via het schoolnetwerk heeft beperkte mogelijkheden. De school heeft dus een internetverbinding nodig als ze dit project willen integreren in de lessen, op de manier zoals deze hier wordt gepropageerd; Kinderen uit lagere sociale milieus hinken vaak achterop op inhoudelijk vlak en begeleiding thuis. Vaak hebben deze gezinnen geen computer, waardoor deze kinderen uit de boot vallen.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

10.2.3 Kansen voor het project  

 

Een school die dergelijke projecten organiseert, krijgt de stempel van progressieve school. Een niet onbelangrijke imagobooster; Positief aspect bij doorlichtingen, want de school stelt zich open voor nieuwe projecten en toont inspanningen om ICT op een goede manier aan te bieden aan de leerlingen en te integreren in de lespraktijk; Een verbeterde schoolsfeer creëren, aangezien er moet samengewerkt worden tussen leerkrachten, directie en ICT-coördinatoren; Door het organiseren van dit soort projecten, wordt de school een voorbeeld voor anderen. Resultaat is dat de school weer positief in de kijker komt te staan.

10.2.4 Bedreigingen voor het project  

 

Lage budgetten voor ICT in het onderwijs zorgen ervoor dat er met gratis alternatieven moet gewerkt worden, wat nadelen met zich meebrengt zoals reclame, etc.; Het project kan enkel een succes worden als directie, ICT-coördinator(en), klasleerkracht(en) en leerlingen allemaal hun schouders eronder zetten. Eén ontbrekende schakel betekent vaak het einde van het project; Er moet aandacht blijven voor de klassieke werkvormen, zelfs als dit project zorgt voor minder verbeterwerk; De voortdurende veranderingen in de ICT-wereld kunnen vermoeiend werken als men voortdurend up-to-date wil blijven met het project.

10.3

Analyse van het project linken aan de ICT-visie van de Vlaamse overheid

Het sterke punt van het hele project is de integratie van ICT binnen de lespraktijk. De overheid propageert heel sterk deze methode, in plaats van de ‘losse’ ICT-lessen die op dit moment de boventoon voeren in de meeste Vlaamse scholen. Verder staat vooral het vaardig worden in het gebruik van ICT centraal in de visie van de Vlaamse overheid. In dit project vinden we dezelfde visie terug, want het gaat hier vooral om zaken uitvoeren op de computer en zo al doende te leren. Een ander belangrijk punt voor de Vlaamse overheid is het vormen van de leerlingen tot kritische personen, zeker op vlak van ICT. We worden overspoeld door allerlei nieuwe snufjes op de computer en het internet, waardoor het voor de leerlingen soms erg verwarrend of van het goede te veel wordt. Door ICT te integreren in de lespraktijk, het bespreekbaar te maken in de klas, door aandacht te hebben voor veilig computer- en internetgedrag, kan men deze kritische ingesteldheid van de leerlingen sterk stimuleren. Zij zullen hiervan zeker de vruchten plukken in hun verdere (school)carrière. Het project COMELEA.be maakt ICT meer bespreekbaar in de klas en brengt de mogelijke gevaren aan het licht. COMELEA.be heeft zo een sensibiliserende functie, waarmee de overheid zeker tevreden is. Bij de Vlaamse overheid ziet men het ICT-gebeuren op school als een teamproject. Het is geen zaak van de individuele leraar. COMELEA.be speelt hier zeker op in, want het is enkel door een doorgedreven samenwerking tussen directie, ICT-coördinator(en) en klasleerkracht(en) dat het project op een goede manier kan worden uitgevoerd.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Besluit

Tijdens dit proefproject is COMELEA.be echt uitgegroeid tot een succesverhaal. Vooral het enthousiasme en de intrinsieke motivatie van de leerlingen maakte dit project tot een schitterende en leerrijke ervaring. Natuurlijk is dit succes te danken aan het feit dat elke leerling van mijn stageklas thuis de beschikking had over een computer met een internetaansluiting. Mocht dit niet het geval geweest zijn voor de meerderheid van de leerlingen, dan hadden we dit werk naar alle waarschijnlijkheid in minder positieve sfeer moeten afsluiten. De combinatie van oefenen in de klas op de computer, het geven van huistaken via de computer en de mogelijkheid om te communiceren via een spreekbord met elkaar zorgen voor heel wat ontdekkingsmogelijkheden en leermomenten op het vlak van ICT-gebruik. Natuurlijk ligt aan de basis van dit alles een goed opgebouwde website en een doordachte selectie van oefenprogramma’s. Hierbij werd steeds de budgettaire kwestie in het achterhoofd gehouden, omdat dit nu eenmaal een punt is waarop het hele ICT-gebeuren vaak de das wordt omgedaan. In dit werk heb ik bewezen dat je met een laag budget een digitaal leerplatform kan verwezenlijken. Grootste nadeel is en blijft de (soms excessieve) reclame bij het gebruik van deze diensten. Eenduidigheid was een andere belangrijke peiler bij de opbouw van de website. Er is gekozen voor een beperkt aantal oefenprogramma’s, zodat er geen overvloed was aan nieuwe informatie voor de leerlingen. Een goed onderzoek naar de mogelijke diensten, zoals in dit werk, zorgt ervoor dat je het beste compromis kunt vinden hierin. Ander belangrijk punt om in het achterhoofd te houden is dat dit soort projecten enkel en alleen maar werken op computers met internetaansluiting en niet via een andere weg, zoals bijvoorbeeld een CD-ROM of USB-stick. Dit is een gevolg van het gebruik van gratis diensten op internet, want met betalende alternatieven zou dit wel mogelijk zijn. Een goede samenwerking tussen ICT-coördinator(en), directie en klasleerkracht(en) is onontbeerlijk voor soortgelijke projecten, maar het is een uitgelezen kans om de teamsfeer te bevorderen. Als mensen een collectief doel voor ogen hebben, gebeurt het vaak dat zij sterker gemotiveerd zijn en deze motivatie doorgeven aan elkaar. Hieraan gekoppeld is er natuurlijk het mogelijke gevaar voor het doodbloeden van projecten zoals dit, als men als team niet de moed en de passie kan opbrengen om collectief de schouders te zetten onder de organisatie ervan. De voortdurende wijzigingen in het ICTlandschap op vlak van nieuwe technologieën zorgen ervoor dat er een constante alertheid nodig is bij de leerkrachten, wat soms het tegenovergestelde effect kan hebben. Met projecten zoals COMELEA.be stelt de school zichzelf in een positief daglicht, want het laat aan de buitenwereld zien dat zij openstaan voor ICT-initiatieven en deze als team willen uitwerken. Een sterke stimulans voor het imago van de school! Bij doorlichtingen toont de school zich van z’n meest progressieve kant, op vlak van ICT, door dergelijke projecten te organiseren. De ICT-visie van de Vlaamse overheid kun je zonder probleem naast dit project leggen en de gelijkenissen vallen onmiddellijk op. De Vlaamse overheid wil meer stimulering voor ICTintegratie binnen de klas en wil zo de leerlingen vaardiger en kritischer maken bij het gebruik van ICT in het dagelijkse leven. Een belangrijk leerproces, waar de leerlingen in de toekomst de voordelen van zullen ondervinden. Verder heeft de overheidsvisie het over eerder aangehaalde punten zoals de kansen tot teambuilding en het progressieve karakter van de school door het organiseren van dergelijke projecten. Ik hoop dat u genoten heeft van dit werk en het project tijdens de verkenning ervan! Anthony Van Ingh Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Epiloog

In deze epiloog wordt het project COMELEA.be gekoppeld aan de basiscompetenties in onze opleiding. Natuurlijk komen niet alle basiscompetenties even sterk naar voor in dit project, maar u zult zien dat er toch heel wat overlapping is, die u misschien in eerste niet had verwacht. Ik bespreek hier heel algemeen het verband met de basiscompetenties, maar indien men zelf aan een dergelijke projecten begint, kan men zich natuurlijk focussen op bepaalde aspecten en hier meer aandacht aan besteden.

12.1

COMELEA.be en de leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen

In eerste instantie moet je de beginsituatie van je groep in kaart brengen als je met dit project wil starten. Dit kan op vele niveaus: beginsituatie van de algemene kennis, beginsituatie van het computergebruik thuis, beginsituatie van de computervaardigheden, etc. Ik heb dit door middel van enquêtes bij de leerlingen en gesprekken met m’n stagementor gedaan, omdat ik maar een beperkt aantal weken had om dit project uit te voeren en niet al te veel tijd kon verliezen met het in kaart brengen van deze gegevens. Een volgende stap is het opstellen van doelstellingen waaraan wordt gewerkt tijdens dit project. Daarna kan het echte begeleiden beginnen van het project. De belangrijkste begeleiding zit waarschijnlijk aan de start van het project, bij de kennismaking. Het is van groot belang dat je het project gestructureerd aanbrengt, zodat de leerlingen heel snel vertrouwd raken met de werkwijze van de website. Verder is het belangrijk dat je de taken en oefeningen die je online aanbiedt laat aansluiten bij de lessen in de klas.

12.2

COMELEA.be en de leraar als opvoeder

Het belangrijkste opvoedende aspect van het hele project zit vooral in het spreekbord van COMELEA.be. Hier moet je als leerkracht een oogje in het zeil houden of de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan en ze dus respect hebben voor elkaars eigenheid, etc. Duidelijke afspraken vooraf zijn een eerste stap in een goede wisselwerking zonder problemen tussen de leerlingen. Daarna kun je de leerlingen eigenlijk vrij laten, hen een gevoel van verantwoordelijkheid geven, en vooral gaan observeren. Loopt het mis en ontstaan er conflicten, dan moet je als leerkracht terug ingrijpen en alles terug op de rails plaatsen. Veel hangt hier af van de klasgroep.

12.3

COMELEA.be en de leraar als inhoudelijk expert

Je kan dit project indelen in twee grote delen waar je inhoudelijk expert moet zijn. Enerzijds heb je de ‘klassieke’ achtergrondkennis nodig bij alle vakken uit de basisschool. Deze kennis is essentieel om goede oefeningen te kunnen voorzien en ervoor te zorgen dat ze aangepast zijn aan het niveau van je klasgroep. Anderzijds moet je inhoudelijk expert zijn van je eigen ICTproject. Je moet zoveel mogelijk ins en outs kennen van je project, om het maximale rendement er uit te halen. Je moet de leerlingen de nodige ondersteuning kunnen bieden bij hun vragen, waarbij het zeker geen schande is als je eerst zelf nog iets moet opzoeken. De basisvaardigheden, en zelfs iets meer, moeten heel flexibel kunnen toegepast worden.

12.4

COMELEA.be en de leraar als organisator

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Projecten zoals COMELEA.be vergen van een leerkracht enorm veel organisatietalent. Allereerst de organisatie bij jezelf: ‘Hoe zie ik mijn digitaal leerplatform voor me?’, ‘Welke programma’s kan ik gebruiken?’, ‘Hoe is het gesteld met mijn eigen computervaardigheden?’, etc. Een tweede luik hierin is de aanpak in de klas: De integratie van de oefeningen op een goede manier, de betrekking van andere leerkrachten, de ICT-coördinator, directie en ouders bij het project. Op zich lijkt dat niet zo’n zware taak, maar we moeten er rekening mee houden dat bij dit soort projecten er heel wat contacten zijn tussen het schoolteam en externen. Verder kruipt er veel tijd in de uitbouw van websites en oefeningen, waardoor het gevaar dreigt dat men de motivatie verliest door het vele werk. Een goed organisatieplan vooraf kan veel problemen voorkomen.

12.5

COMELEA.be en de leraar als innovator – de leraar als onderzoeker

In de eerste plaats is de leerkracht vooral een onderzoeker in dit soort projecten. Je moet op zoek gaan naar de haalbaarheid van dit project op vele vlakken. De meest geschikte diensten en oefenprogramma’s, de motivering bij de leerkrachten, de aanpak binnen de school, etc. Ik heb dit ook gedaan voor dit project en daardoor heel wat nieuwe zaken leren kennen rond gratis diensten en programma’s op het internet. Verder heb ik me toegespitst op het maken van een goede startenquête, om zo de beginsituatie van mijn groep te onderzoeken en in kaart te brengen. Daarna volgt een tweede stap, namelijk de uitbouw van dit project in de praktijk. Hier ga je vooral als innovator te werk, want je wil zeker zorgen voor een frisse wind door het reeds bestaande aanbod, zodat je leerlingen zeer gemotiveerd zullen zijn. Zelf heb ik vooral veel tijd gespendeerd aan de lay-out van de website en de gebruiksvriendelijkheid ervan. Als laatste stap ga je weer meer als onderzoeker te werk, want je wil je project gaan evalueren. Ik heb dit in de eerste plaats gedaan door gesprekken met m’n mentor en de leerlingen te voeren en daarna door een eindevaluatie af te nemen van beide partijen. Voor de leerkracht was dit een klassiek evaluatieformulier, voor de leerlingen ging dit via een enquêteformulier.

12.6

COMELEA.be en de leraar als partner van de ouders of verzorgers

Een goede communicatie met de ouders was van groot belang tijdens dit project. Ik denk dat dit een vuistregel is die altijd geldt, wanneer men bezig is met dit soort projecten. Je moet ouders zeker het gevoel geven dat ze inspraak hebben in het plan dat je als leerkracht voor ogen hebt. Vaak kunnen ouders nog extra tips geven die echt nuttig zijn, omdat zij de zaak vanuit een andere hoek bekijken. Door telkens duidelijk te communiceren met de ouders heb ik een open sfeer kunnen creëren met dit project. Ouders konden mij steeds hun opmerkingen of problemen meedelen en hielpen zo mee het project naar een hoger niveau te tillen.

12.7

COMELEA.be en de leraar als lid van een schoolteam

Dit project nodigt uit tot samenwerking tussen verschillende leden van het schoolteam. ICTcoördinator(en), directie en klasleerkracht(en) moeten allemaal hun steentje bijdragen om dit soort projecten succesvol te maken. Tijdens mijn stage heb ik veel overleg moeten plegen met verschillende collega’s, maar dit werkte motiverend en bracht vaak nog extra ideeën naar boven om het project succesvoller te maken.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

12.8

Eindwerk academiejaar 2007-2008

COMELEA.be en de leraar als partner van externen

Bij dit project kom je zeker in contact met externe firma’s, als het gaat om het opbouwen van de website. Je onderhandelt met bedrijven die domeinnamen en webruimte aanbieden, zodat je de best mogelijke deal kan maken. Na deze opstartfase is er vaak nog weinig contact met deze bedrijven, maar bij problemen wordt er vaak telefonisch contact gezocht. Verder wordt een school die dit soort projecten uitwerkt vaker benaderd door andere nieuwsgierigen (scholen, inspectieteam), waarbij men over een zekere mondigheid moet beschikken om het project uit de doeken te doen en eventueel te promoten.

12.9

COMELEA.be en de leraar als lid van de onderwijsgemeenschap

Je bewijst met projecten zoals COMELEA.be dat je actief wil meewerken aan een betere onderwijsgemeenschap. Je zet jezelf in de kijker als innovatieve leerkracht(en) en/of school en dit kan een positieve invloed hebben op andere mensen. Zo krijg je een soort domino-effect, waardoor leerkrachten elkaar voortdurend stimuleren om vernieuwend uit de hoek te komen. Het is door dit soort innovatieve ideeën dat we de vooruitgang in onze onderwijsgemeenschap draaiende houden.

12.10

COMELEA.be en de leraar als cultuurparticipant

Met dit soort projecten is er de voortdurende nood om bij te blijven met het reilen en zeilen in het ICT-gebeuren van het onderwijs. Enkel op deze manier kan er steeds gezorgd worden voor een maximaal rendement van het project en zorgen we ervoor dat dit een ‘levend’ project wordt, wat continu wordt bijgeschaafd. Zo blijft er een uitdaging in het project zitten voor het schoolteam.

12.11

COMELEA.be en de leraar als bezielende leerkracht

Als je als leerkracht de drijvende kracht bent achter dit soort projecten, dan bewijst dat volgens mij alleen maar dat je gepassioneerd bent door je job. Je gaat op zoek naar nieuwe werkvormen, werkt teamgericht, speelt in op je leerlingen, etc. Het zijn allemaal kenmerken van een leerkracht die z’n job met hart en ziel uitoefent en daarbij graag z’n tijd, moeite en werklust in dit soort projecten steekt.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Bijlagen

13.1

Bijlage 1: Eerste brief aan de ouders rond het project

Beste ouder(s), Mijn naam is Anthony Van Ingh en ik ben laatstejaarsstudent aan de KATHO-RENO in Torhout, in de richting lager onderwijs. De komende tijd zal ik bij uw zoon of dochter stage lopen in het vijfde leerjaar. De stage strekt zich uit over vijf volledige weken na de paasvakantie. Eén van de opdrachten in mijn laatste academiejaar is het maken van een eindwerk. Ik heb gekozen om een eindwerk te maken rond het thema ICT in de klas. Samengevat kan ik zeggen dat het draait rond het gebruiken van de computer tijdens de verschillende vakken in de klas. Voor deze stage heb ik het project COMELEA.be opgezet. De bedoeling van dit project is dat de leerlingen via een website toegang krijgen tot alle nodige oefeningen op de computer die gebruikt worden tijdens de dagelijkse lessen. U vindt de site op het adres www.comelea.be . Een stapje verder gaan we met het spreekbord. Dit is een ontmoetingsplaats voor leerlingen waar ze elkaar om hulp kunnen vragen bij oefeningen, maar ook bij het studeren van de leerstof voor een toets. Zo ervaren de leerlingen dat niet enkel de leerkracht hen kan helpen bij problemen, maar dat ze ook elkaar kunnen helpen. Elke leerling krijgt hiervoor een eigen inlognaam met bijhorend paswoord. U als ouder kan ook deelnemen aan dit spreekbord, er is namelijk een speciaal gedeelte voor ouders voorzien. Zo kunt u mij eventuele opmerkingen, vragen of suggesties onmiddellijk laten weten. Uw privacy wordt hierbij steeds gerespecteerd! Natuurlijk gaat een deel van het schoolwerk mee met uw kind naar huis via het huiswerk. Ook hier wil ik met dit project de ‘computertoer’ opgaan. Indien het haalbaar is voor het grootste deel van de leerlingen wordt er na de paasvakantie geleidelijk aan gestart met het geven van huiswerk via internet. De leerlingen downloaden het bestandje, maken het op de computer, en printen het daarna af of posten het op het spreekbord. De leerlingen krijgen over deze werkwijze uitgebreide info in de klas, zodat ze zonder problemen hun huiswerk kunnen maken. Er wordt telkens in de schoolagenda genoteerd hoeveel tijd er ongeveer nodig is voor het huiswerk op de computer (maximum 30 minuten per taak). Zo is er geen discussie met uw zoon of dochter over zijn of haar tijd achter het computerscherm. Kan uw kind thuis niet over een computer beschikken of is er geen internetaansluiting voorzien, dan is dat geen enkel probleem. Alle huiswerken zijn steeds beschikbaar op papier, zodat iedereen de huistaak kan maken. Wie thuis geen computer heeft krijgt extra kansen in de klas om de computer te gebruiken. Zo krijgt iedereen dezelfde kansen om computeroefeningen te maken. Alle oefeningen zijn steeds gegarandeerd virusvrij en zeer klein qua bestandgrootte. Verder had ik graag geweten of uw computer (indien aanwezig) beschikt over een Word en Excel programma. Vragen of opmerkingen over deze brief mogen steeds op de achterkant van het strookje geschreven worden of gemaild worden naar info@comelea.be , ook tijdens het project! Alvast bedankt voor uw medewerking! Anthony Van Ingh (stagiair 5de leerjaar)

------------------------------------------------------------------------Ik, ouder van ………………………………………………………………………………………………………………. uit klas 5b, heb kennis genomen met het project COMELEA.be. Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Mijn zoon of dochter beschikt thuis over een:   

Eindwerk academiejaar 2007-2008

(schrap steeds wat NIET past)

Computer ja / nee Internetaansluiting ja / nee Word en Excel programma (te vinden onder programma’s op uw computer)

ja / nee

Mijn zoon of dochter mag deelnemen aan het online huiswerkproject.

ja / nee

Ik wens mee te participeren in het project COMELEA.be en wens dat er een inlognaam voor mij gemaakt wordt op het spreekbord van COMELEA.be.

ja / nee

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

13.2

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Bijlage 2: Startenquête voor de leerlingen

Enquête ICT-gebruik thuis en in de klas Ik ben ……… jaar Vraag 1: Ben je een meisje of een jongen?  meisje  jongen Vraag 2: Hoeveel computers heb je thuis? (Laptops horen hier ook bij!)    

geen computers  ga onmiddellijk naar vraag 9 1 computer 2 computers 3 of meer computers

Vraag 3: Mag je gebruik maken van één van die computers?  ja  neen Vraag 4: Heb je een internetaansluiting op die computer(s)?  ja en ik mag er gebruik van maken  ja, maar ik mag er geen gebruik van maken  neen Vraag 5: Hoe goed kan je met de computer werken?     

helemaal niet goed redelijk goed goed heel goed ik weet het niet

Vraag 6: Gebruik je de computer vaak als hulp bij je schooltaken of huiswerk?    

ja, heel vaak soms, af en toe neen ik mag de computer niet gebruiken voor mij huiswerk van mijn ouders

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 7: Hoeveel uur per dag gebruik je de computer? (niet alleen voor school)     

minder dan een uur per dag ongeveer een uur per dag iets meer dan een uur per dag (maximum 2 uur) tussen de 2 en de 4 uur per dag meer dan 4 uur per dag

Vraag 8: De computer thuis gebruik ik vooral om:        

(meerdere antwoorden mogelijk)

mij te helpen bij m’n schoolwerk spelletjes te spelen filmpjes te bekijken informatie op te zoeken te chatten / te msn’en / te skypen te bloggen muziek te downloaden andere: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Vraag 9: Als we in de klas oefeningen op de computer maken vind ik dat:      

helemaal niet leuk een beetje leuk gewoon, niets speciaal leuk heel leuk ik weet het niet

Vraag 10: Vind je dat je op school genoeg met de computer werkt?:  ja  neen Vraag 11: Stel dat je je huiswerk op de computer zou maken i.p.v. op papier, wat zou je daarvan vinden?      

helemaal niet leuk een beetje leuk gewoon, niets speciaal leuk heel leuk ik weet het niet

Vraag 12: Heb je ooit al eens gewerkt met het programma Word? (tekstverwerking)  ja  neen  ik weet het niet Vraag 13: Heb je ooit al eens gewerkt met het programma Excel? (rekenprogramma)  ja  neen  ik weet het niet

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 14 : Ben je al eens het slachtoffer geworden van cyberpesten? (Dit is pesten via de computer en het internet.)  ja  neen  Je bent klaar met de enquête! Geef hem af aan de juf of meester. Vraag 15: Wat heb je toen gedaan tegen dat cyberpesten?    

niets, het is vanzelf overgegaan ik heb er met een vriend over gesproken ik heb er met mijn mama, papa of een ander familielid over gesproken ik heb er met mijn juf of meester over gesproken

Bedankt voor jullie eerlijke antwoorden! Meester Anthony

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

13.3

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Bijlage 3: Eindenquête bij de leerlingen

Enquête COMELEA.be: Wat vinden we ervan? Vraag 1: Ben je een meisje of een jongen?  meisje  jongen Vraag 2: Wat vind je van de gebruiksvriendelijkheid van de website van COMELEA.be?     

prima goed voldoende kan beter helemaal niet goed

Vraag 3: Wat vind je van de gebruiksvriendelijkheid van het spreekbord van COMELEA.be?     

prima goed voldoende kan beter helemaal niet goed

Vraag 4: Wat vond je in het algemeen van het huiswerk via de computer?     

heel leuk leuk gewoon kan beter helemaal niet goed

Vraag 5: Wat vond je van de moeilijkheid van het huiswerk via de computer?     

altijd goed meestal goed vaak te moeilijk vaak te makkelijk ik weet het niet

Vraag 6: Wat vond je van de begeleiding van Meester Anthony tijdens dit project? Zowel bij het huiswerk, als de oefeningen in de computerklas. (Deze enquête is anoniem, wees eerlijk!)     

steeds goede begeleiding meestal goede begeleiding redelijke begeleiding slechte begeleiding ik weet het niet

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Vraag 7: Wat vond je van het spreekbord?      

een prachtig initiatief! goed, maar niet super redelijk minder interessant ik heb het bijna nooit gebruikt ik weet het niet

Vraag 8: In vergelijking met het ‘papieren huiswerk’ vond ik huiswerk via de computer:      

veel leuker leuker hetzelfde een stuk minder leuk helemaal niet leuk ik weet het niet

Vraag 9: Heb je door dit project beter met de computer leren werken?  ja  af en toe nog iets nieuws bijgeleerd  neen Vraag 10: Was het steeds mogelijk om zonder problemen een ‘vrije’ computer te hebben thuis?  ja, de computer was meestal of altijd vrij voor mij  af en toe was er eens een probleempje omdat de computer in gebruik was door iemand anders  neen, het was vaak moeilijk om mijn taken op de computer te kunnen maken Vraag 11: Enkel als je dyslexie hebt: Had je soms problemen met het lezen van de website of het spreekbord?  ja  af en toe  neen

Bedankt voor jullie medewerking aan dit project! Meester Anthony

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

13.4

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Bijlage 4: Evaluatie van het project door mentor ingroeistage

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Anthony Van Ingh

3BALOb

Eindwerk academiejaar 2007-2008

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Anthony Van Ingh

3BALOb

Eindwerk academiejaar 2007-2008

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Verklarende woordenlijst

diensteneconomie:

Economie waarin activiteit is.

kennismaatschappij:

Maatschappij waar de kennis van de mens primeert. Kennis heeft hier vaak de voorkeur op vaardigheden.

digitale convergentie:

Verschillende toepassingsgebieden uit de ICT communicatie, internet, etc.) vloeien in elkaar over.

breedbandverbinding :

Een snelle internetverbinding via de kabel- of het ADSL-netwerk.

dualisering:

ins en outs: virus: worm:

Trojaans paard:

dienstverlening

belangrijkste

economische

wereld

(tele-

Het ontstaan van een kloof in een bepaald iets. Bv. de dualisering in onze maatschappij, waarbij de kloof steeds groter wordt tussen bv. rijken en armen. Alle details van een bepaald onderwerp. Bestand of programma wat de goede werking van je computer zwaar kan verstoren. Bestand dat zich via het internet nestelt op je computer, gegevens verzamelt op je computer en dan terug doorstuurt naar een organisatie Een programma dat veelal verscholen zit in een onschuldig lijkend, legaal programma. Het omzeilt de beveiliging op je computer en zet een poort open, waardoor er iemand (of iets) toegang kan krijgen tot jouw PC. Op deze manier kan bijvoorbeeld een virus tot diep in de computer dringen. Opmerking: Soms is een bepaald programma of bestand niet in te delen in één van de bovenstaande categorieën, omdat er meer en meer mengvormen voorkomen op het internet. Een open geest hebben, openstaan voor nieuwe zaken.

open minded: PHP:

FTP-adres:

PHP is een programmeertaal waarmee je pagina's dynamisch kunt laten opbouwen op basis van een aantal variabelen. Het gebruik van PHP kan je helpen een website gemakkelijker te onderhouden, maar er is enige kennis vereist om het goed te gebruiken. FTP is de afkorting van "File Transport Protocol". Het is een protocol dat je nodig hebt om je pagina's die je gemaakt hebt op het internet te plaatsen. Het FTP-adres is het adres waarop je je eigen bestanden kan plaatsen, zodat ze beschikbaar zijn voor de hele wereld via het internet.

compatibiliteit:

Het compatible zijn van 2 apparaten of in dit geval softwarepakketten. Als twee apparaten of softwarepakketten compatible zijn met elkaar, dan kunnen ze op elkaar aangesloten worden, of met elkaar overweg.

webserver:

Ruimte op het internet waar je bestanden kan op plaatsen van bv. een website. Een webserver is in feite gewoon een normale PC, die in constante verbinding staat met het internet.

Anthony Van Ingh

3BALOb

COMELEA.be, een digitaal leerplatform voor de basisschool

Eindwerk academiejaar 2007-2008

Literatuurlijst

Brochures MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP-DEPARTEMENT ONDERWIJS, Computer in de klas – Ben je klaar voor de ICT-eindtermen?, Brussel, 2007, 4 pagina’s. MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP-DEPARTEMENT ONDERWIJS, ICT-competenties in het basisonderwijs - Via ICT-integratie naar ICT-competentie, Brussel, 2004, 101 pagina’s. MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP-DEPARTEMENT ONDERWIJS, Veilig online. Tips voor veilig ICT-gebruik op school, Brussel, 2007, 84 pagina’s. Beleidsnota’s VANDENBROUCKE, F., Competenties voor de Kennismaatschappij - Beleidsplan ICT in het onderwijs - 2007-2009, Brussel, 2007, 44 pagina’s. Cursussen GYSELEN, I., ICT, KATHO-RENO, Torhout, 2006-2007, 66 pagina’s. Internet APPLINET B.V., SWOT-analyse, internet, (http://www.carrieretijger.nl/functioneren/ commerciele-vaardigheden/swot-analyse), datum bezoek: 17/05/2008. ARKORUM, De ICT-competenties schitteren in de diamant, internet, (http://www.arkorum.be/ ark/ICT/ diamant/ict.htm), datum bezoek: 16/03/2008. HOT POTATOES, internet, (http://www.hotpot.uvic.ca), datum bezoek: 17/11/2007. INVISIONFREE, internet, (http://invisionfree.com), datum bezoek: 03/10/2007. KLASCEMENT, internet, (http://www.klascement.net), datum bezoek: 17/11/2007. MY CONTACT FORM, internet, (http://www.mycontactform.com), datum bezoek: 17/02/2008. NVU, Websites maken voor iedereen, internet, (http://www.mozilla-nl.org/producten/nvu), datum bezoek: 06/12/2007.

Anthony Van Ingh

3BALOb

Onderwijs

RENO

departement lerarenopleiding RENO - campus Torhout - Sint-Jozefstraat 1 B-8820 TORHOUT 3BALOb [t] 050 23 10 30 [f] 050 23 10 40 [e] reno@katho.be [w] www.katho.be/reno

Anthony Van Ingh