Araflt›rmalar/Researches E. C. Evren, S. Can, B. Evren, D. Çakmak
Yatarak Tedavi Gören Erkek Alkol Ba¤›ml›lar›nda Aleksitiminin Depresyon, Anksiyete ve Erektil ‹fllev Bozuklu¤u ile ‹liflkisi: Kontrollü Bir Çal›flma Dr. E. Cüneyt Evren, Dr. Suat Can, Dr. Bilge Evren, Dr. Duran Çakmak1
ÖZET: YATARAK TEDAV‹ GÖREN ERKEK ALKOL BA⁄IMLILARINDA ALEKS‹T‹M‹N‹N DEPRESYON, ANKS‹YETE VE EREKT‹L ‹fiLEV BOZUKLU⁄U ‹LE ‹L‹fiK‹S‹: KONTROLLÜ B‹R ÇALIfiMA
ABSTRACT: THE RELATIONSHIP BETWEEN ALEXITHYMIA AND DEPRESSION, ANXIETY AND ERECTILE DYSFUNCTION IN A SAMPLE OF MALE ALCOHOLIC INPATIENTS: A CONTROLLED STUDY
Amaç: Bu çal›flmada alkol ba¤›ml›lar›nda aleksitiminin yayg›nl›¤›n›n saptanmas› ve kontrol grubu ile karfl›laflt›r›larak alkol ba¤›ml›lar›nda aleksitiminin depresyon, anksiyete ve erektil ifllev bozuklu¤u ile iliflkisini saptamak amaçlanm›flt›r. Yöntem: Çal›flmaya yatarak tedavi gören, detoksifikasyon sürecini tamamlam›fl ve DSM-IV tan› ölçütlerine göre alkol ba¤›ml›l›¤› tan›s› alm›fl 82 erkek hasta ile, kontrol grubu olarak yafl, cinsiyet ve e¤itim düzeyi bak›m›ndan çal›flma grubuyla efllefltirilmifl alkol ve madde kötüye kullan›m ya da ba¤›ml›l›k tan›s› almayan 48 olgu al›nd›. Olgulara klinisyen taraf›ndan yüzyüze görüflülerek yar› yap›land›r›lm›fl sosyodemografik bilgi formu, SCID-I’nin tüm modülleri, 17 maddelik Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçe¤i (HDDÖ), Hamilton Anksiyete Ölçe¤i (HAÖ), Michigan Alkolizm Tarama Testi (MATT), Beck Umutsuzluk Ölçe¤i (BUÖ), Uluslararas› Erektil ‹fllevi De¤erlendirme Formu ve Toronto Aleksitimi Ölçe¤i (TAÖ) uyguland›. Bulgular: Alkol ba¤›ml›lar›n›n %56’s› TAÖ-26’n›n kesme puan›na göre aleksitimik olarak de¤erlendirilirken, bu oran kontrol grubu için %25’dir. TAÖ-26’n›n ortalama puan› alkol ba¤›ml›lar›nda (11.01±4.6) kontrol grubuna (7.33±4.39) oranla daha yüksek olarak belirlendi. Aleksitimik olan ve olmayan alkol ba¤›ml›lar› aras›nda sosyodemografik özellikler aç›s›ndan anlaml› fark saptanmazken; e¤itim düzeyi aleksitimik alkol ba¤›ml›lar›nda aleksitimik olmayanlara göre düflük bulundu. Aleksitimik olmayanlarda özk›y›m öyküsü ve sigara kullan›m› aleksitimik olanlara göre düflük bulundu. Herhangi bir I. eksen tan›s› ve Erektil ifllev bozuklu¤u tan›s› alma s›kl›¤› aleksitimik olanlarda aleksitimik olmayanlara göre daha yüksek bulundu. Gruplar aras›nda HDDÖ’e göre depresyon tan›s› alma, SCID-I’e göre yaflam boyu major depresyon, halen major depresyon ve herhangi bir anksiyete bozuklu¤unun varl›¤› aç›s›ndan anlaml› farkl›l›k saptanmad›. Aleksitimik olanlardaki HDDÖ, HAÖ ve BUÖ toplam puan ortalamalar›, aleksitimik olmayanlar›n ortalamalar›ndan daha yüksek bulundu. MATT toplam puan›n›n ortalamas› ise iki grup aras›nda farkl›l›k göstermemifltir. TAÖ-26 ile yafl ve MATT aras›nda anlaml› korelasyon saptanmazken, TAÖ-26 ile olgular›n ald›¤› I. eksen tan› say›s› ve erektil ifllev bozuklu¤u toplam puan›, erektil ifllev bozuklu¤u düzeyi ve di¤er ölçekler aras›nda pozitif korelasyon saptand›. Sonuç: Bu çal›flmada alkol ba¤›ml›lar›ndaki aleksitimi oran›n›n kontrol grubuna göre yüksek bulunmas›, bu grupta aleksitiminin tan›nmas›nda özel dikkat gösterilmesi gerekti¤ini ve aleksitiminin ba¤›ml›l›k üzerine olas› olumsuz etkisinin araflt›r›lmas› gerekti¤ini göstermektedir. Bu popülasyonda aleksitimi ile ilgili takip çal›flmalar›n›n yap›lmas›, sadece aleksitiminin seyir üzerine etkisinin de¤il; ayn› zamanda depresyon ve anksiyete ile iliflkisinin belirlenmesi için de gereklidir. Çal›flmam›zdaki bulgular alkol ba¤›ml›lar›nda gözlenen erektil ifllev bozuklu¤u ile aleksitimi aras›nda iliflki oldu¤unu göstermifltir.
Objective: The aim of this study was to evaluate the prevalence of alexithymia in alcohol dependents compared to the healthy controls and to investigate the relationship of alexithymia with depression, anxiety, and erectile dysfunction in alcohol dependents. Method: As a study sample 82 male alcohol dependent patients who finished detoxification process according to DSM-IV diagnostic criteria and as a control group 48 subjects who do not abuse alcohol or substance matched for gender and age were included in the study. Subjects were interviewed by using a semi-structured socio-demographic form, all the modules of Structured Clinical Interview for DSM-IV (SCID-I), 17 item-Hamilton Depression Rating Scale (HDRS), Hamilton Anxiety Rating Scale (HAM-A), Michigan Alcoholism Screening Test (MAST), Beck Hopelessness Scale (BHS), International Index of Erectile Function, Toronto Alexitymia Scale (TAS). Results: Fifty six percent of the alcohol dependents were estimated as alexithymic according to the cut off point (>11), while this ratio was 25% for control group. Mean score of TAS-26 in alcohol dependents (11.01±4.6) were significantly higher than the control group (7.33±4.39). While there were no significant differences in terms of sociodemographic variables between alexithymic and non-alexithymic groups, education level was found to be lower in alexithymic alcohol dependents. Suicide attempt history and smoking were found to be lower in non-alexithymic group. Having diagnosis of any axis I disorder and erectile dysfunction were found to be higher among alexithymic group. In terms of having a diagnosis of depression according to HDRS, lifetime depression, current depression and any anxiety disorder according to SCID-I there was no significant difference between two groups. Mean total score of HDRS, HAM-A and BHS in alexithymic group were significantly higher than non-alexithymic group. Mean total score of MAST did not show any difference. While there were positive correlations between TAS-26 scores and number of axis I diagnoses, erectile dysfunction total score, level of erectile dysfunction and other scales, there were no correlation between TAS-26 scores and age and MAST scores. Conclusion: The higher rate of alexithymia found in alcohol dependents than control group, suggests that special attention must be given to identify alexithymia in this group. Researches must be done to find out negative effects of alexithymia on alcohol dependence. Follow up studies related to alexithymia in this population is not only important for finding the effects on outcome, but also important for finding the relationship between alexithymia and depression and anxiety. Findings in this study showed that there is a relationship between alexithymia and erectile dysfunction seen in alcohol dependents.
Anahtar sözcükler: alkol ba¤›ml›l›¤›, aleksitimi, anksiyete, depresyon, erektil ifllev bozuklu¤u
Key words: alcohol dependence, alexithymia, anxiety, depression, erectile dysfunction
Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2002;12:165-173
Bull Clin Psychopharmacol 2002;12:165-173
G‹R‹fi uygular için söz yoklu¤u anlam›na gelen aleksitimi terimi ilk kez Sifneos (1) taraf›ndan kullan›lm›flt›r. Aleksitimi, bafllang›çta psikosomatik hastalara özgü oldu-
D
¤u san›lan ve belirli kiflilik özelliklerini tan›mlamak amac›yla ortaya at›lan bir kavramd›r (2). Ancak, klinik araflt›rmalar aleksitiminin psikosomatik hastal›klara özgü olmad›¤›n› ortaya ç›karm›flt›r (3). Yap›lan çok say›daki çal›flma, çeflitli psikiyatrik ya da bedensel rahats›zl›¤› olan kiflilerin de aleksitimik
Bak›rköy Ruh Sa¤l›¤› ve Sinir Hastal›klar› E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, AMATEM Servisi Bak›rköy-‹stanbul-Turkey
1
Yaz›flma Adresi / Address reprint requests to: Dr. Cüneyt EVREN Bak›rköy Ruh Sa¤l›¤› ve Sinir Hastal›klar› E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, AMATEM Servisi Bak›rköy-‹stanbul-Turkey Elektronik posta adresi / E-mail address: cuneytevren@hotmail.com Telefon / Phone: +90 (212) 543 6565 / 455 Mobil / Mobile (GSM): +90 (532) 604 0946 Kabul tarihi / Date of acceptance: 30 Ekim 2002 / October 30, 2002
Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, Cilt: 12, Say›: 4, 2002 / Bulletin of Clinical Psychopharmacology, Vol: 12, N.: 4, 2002
165