Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi Yıl: 2018, Cilt: 19, Sayı: 3, Sayfa No: 553-576 DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.349440 Gönderim Tarihi: 06.11.17 Kabul Tarihi: 18.07.18 Erken Görünüm: 21.07.18
ARAŞTIRMA
Otizm Spektrum Bozukluğu Olan ve Tipik Gelişim Gösteren Çocukların Üç Boyutlu Animasyon ve Canlı İnsan Model Video Materyalleri Üzerinde Yüz İşlemelerinin Karşılaştırılması Gökhan Töret
Selda Özdemir
Hacettepe Üniversitesi
Ömür Gürel Selimoğlu
Gazi Üniversitesi
Hayri Eren Suna
Akdeniz Üniversitesi
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Öz
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocuklar yüz işleme becerilerinde önemli sınırlılıklar sergilemektedirler. Bu çalışmada, bilgisayar ekranı aracılığıyla izletilen üç boyutlu (3B) animasyon karakteri ile canlı model tarafından öykü anlatımı içerikli video sunumunun OSB olan çocuklar ile tipik gelişim gösteren (TGG) çocukların yüz işleme becerileri değişkenleri olan a) toplam odaklanma süreleri ve b) toplam ziyaret süreleri üzerindeki etkilerinin göz izleme yöntemi ile karşılaştırılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubunu 5-12 yaş aralığında bulunan 23 TGG ve 21 OSB olan çocuk oluşturmuştur. Araştırma sonucunda, TGG çocuklara göre OSB olan çocukların insan yüzüne odaklanmaları üzerinde video modeli ile karşılaştırıldığında 3B animasyon modeli aracılığıyla sunulan öykü anlatımı lehine etkileri olduğu ve 3B animasyon kullanımında OSB olan çocukların insan yüzlerine daha fazla odaklandıkları bulgulanmıştır. Bu bulguların yanı sıra, OSB olan çocukların, TGG çocuklara oranla sıra dışı yüz işleme becerilerine sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırma bulguları, OSB olan çocuklarda yüz işleme becerileri ve müdahale uygulamalarına olası yansımaları bağlamında alanyazında var olan ilgili araştırmalar çerçevesinde tartışılmış ve ileride yapılacak araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir. Anahtar sözcükler: Otizm spektrum bozukluğu, yüz işleme, 3B animasyon. Önerilen Atıf Şekli Töret, G., Özdemir, S., Gürel-Selimoğlu, Ö., & Suna, E. H. (2018). Otizm spektrum bozukluğu olan ve tipik gelişim gösteren çocukların üç boyutlu animasyon ve canlı insan model video materyalleri üzerinde yüz işlemelerinin karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(3), 553-576. doi: 10.21565/ozelegitimdergisi.349440 Bu
makale 112K276 kodlu “Zihin Kuramı Becerileri Öğretiminin Otizmli Çocukların Sosyal Yeterlilikleri Üzerine Etkisi” başlıklı TÜBİTAK 1001 bilimsel araştırma projesinden üretilmiştir Sorumlu Yazar: Dr. Öğr. Üyesi, E-posta: gokhantoret@hacettepe.edu.tr, https://orcid.org/0000-0001-8801-2310 Prof. Dr, E-posta: seldaozdemir@gazi.edu.tr, https://orcid.org/0000-0002-3925-2702 Dr. Öğr. Üyesi, E-posta: oselimoglu@akdeniz.edu.tr, https://orcid.org/0000-0003-3212-713X Dr. Uzman, E-posta: herensuna@osym.gov.tr, https://orcid.org/0000-0002-6874-7472
ÖZEL EĞİTİM DERGİSİ