Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18 : 148 - 155
[2000J
OKUL ÖNCESI EOITIMCILERININ ENGELLILERIN KAYNAŞTIRILMASINA ILIşKIN GÖRÜŞLERI
Z. Fulya TEMEL *
ÖZET: Bu araştırma anakolu öğretmenlerinin entegrasyonu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi amacı ile planlanmıştır. Araştırma örneklemi toplam 118 anakolu öğretmeninden oluşturulmuştur. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan anket kullanılmıştır. Anket özel eğitim, entegrasyon ve entegrasyon süreci hakkındaki görüşleri içermektedir. Veriler x 2 analizi ile test edilmiştir. Bulgular, entegrasyona ilişkin görüşler ile özel eğitim ders i alma durumu arasındaki ilişkinin önemli olduğunu (p::50.05) ortaya koymuştur. Sonuçlar, mesleki deneyim, engelli çocukla çalışma, yaş ve ailede engelli çocuk bulunması ve entegrasyona olan tutum arasında önemli ilişki olmadığını göstermektedir (p>Ü.05). Araştırmada, bulgulara ilişkin yorumlar yapılarak önerilerde bulunulmuştur. ANAHTAR SÖZCÜKLER: tutumlar. anaokulu öğretmeni
Entegrasyon,
ABSTRACT: The research was carried out to determine the relationships between different variables and attitudes toward integration of nursery teachers. Research sample was totaly 118 nursery teachers. The questionaire which is prepared by researcher were used as data colletion instrumenL The questionare was composed as including opinions about special education, integration and integration process. Data were tested via analysis of x2. Findings revealdet significant relation between attitudes toward integration and getting or not getting special education course (p::50.05). Attitudes toward special eduacation were noL Results also indicate that there were not relations amnog professional experience, teaching experience with handicapped, age and the precence of handicapped child in the family, with attitudes toward integration (p>Q.05).
In the study, interpretations conceming findings and suggestions were presented. KEY WORDS: cery teachers
Integration, attitudes. nur-
1. GiRIş Engellilerin, engelli olmayan yaşıtları ile birlikte eğitilmesi olarak tanımlanan "entegrasyon" ya da "kaynaştırmanın" fiziksel, akademik, davranışsal ve sosyal boyutları vardır. Bu boyutların tümü sınıflarda farklı düzenlemeleri de birlikte getirir [1, 2]. Eğitimcilerin entegre eğitime karşı tutumunun engelli çocuğun normal sınıfın gerektirdiği sosyal davranışsal, fiziksel, akademik uyumuna bağlıdır. Eğitimcinin engelli bireylere yönelik tutumu da entegrasyona olan tutumun temel belirleyicilerindendir. Eğitimcinin, engelli çocuk1ara karşı olumlu kabul eder tutum içinde olması hem kendisi, hem normal gelişim gösteren çocuklar hem de özel gereksinimi olan çocuklar açısından büyük önem taşımaktadır. Oysa Donaldson (1980) yapılan bir çok çalışmada engellilere karşı tutumun kalıp yargılarla dolu olduğuna, engelli bireylerin engelli olmayanlardan daha az tercih edilen bireyler olduklarına işaret etmektedir [3]. Eğitimcilerin tutumlarını etkileyen bir başka nokta ise entegrasyon hakkındaki olumlu ve olumsuz görüşlerdir. Kaynaştırmaya karşı olumlu görüşte olan bireyler aşağıda ifade edilen düşünceleri kabul etmektedirler. 1. İnsanlar arasında benzer ve ortak özellikler özgürlük, ırk, sosyal sınıf, cinsiyet, cinsel uyum, başarı düzeyi konusundaki sınırlılıklardan daha önemlidir. 2. Bireysel
farklılıklar,
sınıf atmosferini,
öğrenmeyive toplumsalniteliği olumluyönde
* Prof. Dr., G.Ü. Mes. Eğt. Fak. çoc. Gel. ve Ev Yön. Eğt. BöL. çoc. Gel. ve Okulöncesi
Eğt. A.B.D.,
ANKARA