ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
Her iki cinste alt üriner sistem semptomları ve cinsel fonksiyon Hansen BL. Eur Urol. 2004 Aug;46(2):229-34.
Yafllanma alt üriner sistemde yap›sal ve fonksiyonel de¤iflikliklere yol açarak alt üriner sistem semptomlar›na (AÜSS) neden olabilir. Yirmi yafl›ndan itibaren AÜSS’ndaki ortalama art›fl kad›nlarda %3.9/dekat, erkeklerde %7.3/dekat’t›r. Yafllanma ile cinsel fonksiyonlar aras›nda da kuvvetli bir iliflki vard›r. Daha genç yafllarda cinsel aktivite daha iyidir. Erkeklerde AÜSS genellikle benign prostat hiperplazisi (BPH) ile iliflkilidir. Semptom skorlar›yla yap›lan çal›flmalarda 50 yafl üzeri erkeklerde genel AÜSS prevalans› %20-50 aras›nda bulunmufltur. ‹drar kaç›rma fleklinde tan›mlanan kad›nlardaki AÜSS prevalans› %1922 aras›nda bildirilmifltir. Kad›nlarda cinsel fonksiyon bozuklu¤u prevalans› iyi bilinmemekle birlikte kad›nlar›n %40’›nda en az bir cinsel problem oldu¤u belirtilmektedir. fiimdiye kadar kad›nlarda AÜSS ve cinsel problemleri araflt›ran herhangi bir çal›flma yap›lmam›flt›r. Massachusetts Yafllanan Erkek (MYE) çal›flmas›, 40-70 yafl aras› erkeklerin %35’inde erektil disfonksiyon oldu¤unu göstermifltir ve erektil disfonksiyon yafl, diyabet, depresyon ve kardiyovasküler hastal›klarla iliflkili bulunmufltur. MYE çal›flmas›, ne BPH’nin ne de AÜSS’n›n erkeklerde cinsel fonksiyonlar üzerinde anlaml› bir etkisi olmad›¤›n› gösterirken, son çal›flmalar böyle bir iliflkinin olabilece¤ini düflündürmektedir. AÜSS ve erektil disfonksiyon aras›ndaki patojenik iliflki tamamen anlafl›lamam›fl olsa bile, yeni bir çal›flmada yafllanan erkekte bu iki semptom kompleksi aras›nda direkt bir iliflki gösterilmifltir. AÜSS ve cinsel fonksiyonlar aras›nda bir iliflki varsa bu AÜSS tedavisi için önemli olacakt›r. Bu çal›flmada, 2003 May›s-Haziran tarihleri aras›nda Danimarka’da erkek ve kad›nlarda AÜSS ve cinsel disfonksiyon aras›ndaki iliflki araflt›r›lm›flt›r. Sorgulamalar, 4065 yafl aras›nda bulunan rastlant›sal seçilmifl onbeflbin kifliye postaland›. 8491 sorgulama formu tamamlanarak geriye gönderildi ve 7741’i (%52) de¤erlendirmeye uygun bulundu ve analiz edildi. AÜSS ve cinsel disfonksiyon semptomlar› standart flekilde kiflinin kendi doldurdu¤u 296
sorgulama formlar› ile ölçüldü. Erkeklerde AÜSS’n›n standardizasyonu uluslararas› prostat semptom skoru ile ölçüldü (IPSS). Bristol kad›n AÜSS sorgulamas›, kad›nlarda AÜSS’n›n ciddiyetini ve hayat kalitesi üzerindeki etkisini de¤erlendirmede kullan›ld›. Erkek seksüel fonksiyonu DAN-PSS ile de¤erlendirildi. Kad›n cinsel fonksiyonunun farkl› yönleri “Pelvik organ prolapsus-idrar inkontinans› seksüel fonksiyonu” kullan›larak saptand›. Bu sorgulama, cinsel aktivite s›kl›¤›n›, cinsel iste¤i, a¤r›l› iliflkiyi, cinsel aktivite esnas›nda inkontinans› ve genel cinsel tatmini de¤erlendirmektedir. Cinsel disfonksiyon s›n›flamas›nda bu sorgulaman›n s›n›r de¤eri < 17 idi. Yaflam tarz› ile ilgili faktörlerin varl›¤› (vücut kitle indeksi, alkol tüketimi), t›bbi durumlar (diyabet, depresyon, kardiyovasküler hastal›k) ve partner durumu (partner var, partner yok) cinsel fonksiyonlar üzerindeki etkileri aç›s›ndan de¤erlendirildi. Toplam 7500 kad›n (ortalama yafl: 49,8±0,5 y›l) ve 7500 erkek (ortalama yafl: 49,1±11,0 y›l) rastgele seçilerek çal›flmaya al›nd›. Erkeklerde AÜSS prevalans› %39.1, kad›nlarda %41.3 idi. En yüksek prevalans 50-59 yafl grubundayd›. Erektil disfonksiyon yaflla artmaktayd›. Total erektil disfonksiyon prevalans› %28,8 bulundu. Cinsel yaflamla ilgili tatmin yaflla anlaml› azalmaktayd›. Tüm erkeklerin %19.1’i düflük tatmin düzeyi bildirdi. “Pelvik organ prolapsus-idrar inkontinans› cinsel fonksiyon” sorgulama skorlar› yaflla anlaml› olarak azald› ve tüm kad›nlar›n %58,2’sinde düflük skor (<17) saptand›. Dan-PSS’nin ereksiyon problemi ve cinsel yaflam tatmini ile ilgili sorular› AÜSS ve cinsel disfonksiyon aras›nda kuvvetli bir iliflkiyi gösterdi. Miks AÜSS’u olan erkeklerde ereksiyon zorlu¤u ve cinsel yaflamdan tatmin düzeyi, AÜSS’u olmayanlara göre üç kat daha fazlayd›. Partner durumu ve komorbiditenin de ba¤›ms›z anlaml› etkileri vard›. Yafl ve AÜSS, komorbiditelere göre cinsel disfonksiyonla daha yüksek derecede iliflkiliydi. Kad›nlarda da benzer sonuçlar gözlendi. Kad›nlardaki cinsel disfonksiyonlar›n en güçlü belirleyicileri, yafl ve AÜSS idi. Partner durumu ve komorbidi-