Depresyon psikodinamiği ve cemal süreyya

Page 1

Psikodinamik Açıdan Cemal Süreya ve Şiiri:

Depresyon Psikodinamiği ve Cemal Süreya Yusuf Alper1

ÖZET Psikodinamik Açıdan Cemal Süreya ve Şiiri IV: Depresyon Psikodinamiği ve Cemal Süreya 1

Prof.Dr, Ege Ü.Tıp Fak. Psikiyatri AD

Yusuf Alper Ege Ü.Tıp Fak. Psikiyatri AD Öğr. Üyesi, Bornova-İzmir

Psikodinamik yaklaşım içinde depresyonun neden ve oluşumuna ilişkin temel kavramlar köklerini Freud’un çocukluk cinselliğiyle ilgili kişilik teorileri ve intrapsişik çatışma düşüncesinden alır. Freud’un psikoseksüel gelişme dönemleri üzerine oturtulmuş gerileme (regresyon) modeline göre; depresyonun psikodinamiğinde oral döneme ilişkin çözümlenmemiş çatışma, yetersiz oral doyum veya aşırı oral ihtiyaçla doğrudan ilişkili ve arzulanan fakat engellenmiş bir cinsel nesnenin yenilip yutularak tahrip edilmesine yönelik bilinçdışı bir istek vardır. Freud ve Abraham tarafından geliştirilen klasik psikanalitik teoriye göre, depresyonda, hayalde ya da gerçekte bir sevgi nesnesinin kaybı söz konusudur ve buna bağlı olarak kişinin benliğinde bir yoksullaşma, boşluk, terkedilmişlik duygularıyla birlikte özdeğerde ( self-esteem) belirgin azalma veya yok olma vardır. Bu görüşe göre depresyon kaybedilen nesneye karşı duyulan düşmanca duyguların, saldırgan dürtülerin kişinin kendine dönmesidir. İçe yutmayla (inkorporasyonla) kişi, kaybedilen nesneyle özdeşim kurar. Bu, kaybın örselemesine ve onun ruhsal sonuçlarına karşı bir savunmadır. Bu kişilerde içe alınan nesneye karşı duyulan sevgi - nefret gibi ikilemli (ambivalan) duygularda bu dönemlerde saplanmaları rol oynar. Freud bu yüzden melankolinin üç ön şartı olarak nesne kaybı, ambivalans ve egonun gerilemesini göstermiştir. Ego psikolojisi yaklaşımına göre; psikanalitik deyimle belirtirsek depresyon ego, id, süperego arasındaki bir çatışmadan değil, egonun kendi içindeki bir çatışmadan köklerini alır. Benlik saygısı için gerekli emellerin gerçekleşme olanaksızlığı karşısında benlik saygısı düşmekte; tam ya da kısmi bir iflas, bir ego felci durumu ortaya çıkmaktadır Cemal Süreya açısından bunların birçoğunun varlığı olası ki söz konusudur. Özellikle erken dönem düş kırıklıkları, ilk büyük gelişimsel düşkırıklığı olarak 6 yaşında annesini kaybetmesi ve yaşamının sonraki dönemlerinde üvey anne, sürgünlük, oğlunun durumu ve çatışmaları vb. yaşantılarla birincil düşkırıklığının tekrarlanmaları açıklayıcı olabilir. Cemal Süreya’nın tipik klinik depresyonlar yaşayıp yaşamadığını bilmemiz olası değildir. Ancak şiirlerinden, günlüklerinden, konuşmalarından ve dostlarının yazdıklarından zaman zaman belirli düzeyde depresyonlar yaşadığı görülmektedir. Şairin özellikle depresyon açısından psikodinamiğine bakmak uygun ve gerekli bir yaklaşımdır. Bu yazıda hem klasik psikanalitik hem de ego psikoljisi, nesne ilişkileri ve kendilik (self) psikolojisi vb. yeni okulların bakış açılarıyla , Cemal Süreya depresyon açısından incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Depresyon psikodinamiği, nesne kaybı, yaratıcılık


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
Depresyon psikodinamiği ve cemal süreyya by BİLGEM BİLİMSEL GELİŞİM ÖZEL EĞİTİM MERKEZİ - Issuu