Remini Magazine

Pękalski L (1981) Warsaw, Wojciech Jaruzelski announcing Martial Law

t is said, that kids always grow up in a few timelines. The two main ones would be their birth and their parents’ youth

The same was for me I was born in 2001, becoming one of the first Gen Z assets. I got to grow up on Polly Pocket Dolls, loom bands, and old VHS cassettes with old Eastern European cartoons In the meantime, my parents fed me with Manaam’s, Cher’s, or Madonna’s songs, as well as with 'Back to the Future' or 'Star Wars’ classics. Of course, my parents wanted me to live through my childhood era to the fullest. But they also wanted to give me all the best elements from theirs

As an International student, being apart from your family can get really tough. Sometimes it feels like you are completely disconnected from it as if your lives were going through completely different pathways In situations like that, I often reach back with my memory to these happy childhood moments, when everything was more simple. However, this time, I chose to share this journey with the world

Hence, I would like to show you my roots, and the history behind my origins, culture, and fashion. And as the 80s were the time of my parent's youth, it also means they are very close to my heart

I Mówi się, że dzieci zawsze dorastają w kilku ramach czasowych. Dwie główne to ich narodziny oraz młodość rodziców.

Tak samo było ze mną Urodziłam się w 2001 roku, stając się jednym z pierwszych przedstawicieli pokolenia Z Dorastałam na Polly Pocket-ach, kolorowych gumowych opaskach i starych kasetach VHS ze starymi kreskówkami charakterystycznymi dla Europy Wschodniej W międzyczasie rodzice karmili mnie piosenkami Manaamu, Cher czy Madonny, a także klasykami jak „Powrót do przyszłości” czy „Gwiezdnymi Wojnami”. Oczywiście zależało im, abym w pełni przeżyła swoje dzieciństwo. Ale również pragnęli dać mi wszystko, co najlepsze z ich młodości

Studiując za granicą, bycie z dala od rodziny może być naprawdę trudne. Czasami wydaje się, że jest się od niej całkowicie odciętym, jak gdyby nasze życia przebiegały zupełnie innymi ścieżkami W takich chwilach często wracam pamięcią do tych szczęśliwych momentów z dzieciństwa, kiedy wszystko było prostsze. Ale tym razem postanowiłam się podzielić tą podróżą ze światem.

Dlatego chciałabym pokazać Wam moje korzenie, historię mojego pochodzenia, kulturę i modę A skoro lata 80. były czasem młodości moich rodziców, oznacza to również, iż są one bardzo bliskie mojemu sercu.

Short Lesson History

To better understand the 80s in Poland, firstly, we need a short history lesson and look back at tens of years beforehand.

In May 1945, World War II came to an end. However, for Poland and other Middle/Eastern European countries, it didn’t mean freedom. They became occupied by the Soviet Union, and communism was introduced. Poland became a totalitarian state for the next forty years

From then, the country was ruled by the communist party (PZPR), which was deciding on all the country’s matters and each aspect of Polish people’s lives Party was deciding what you could do, which books you were allowed to read, which movies you could watch, and what Polish people were supposed to think. Party was deciding on everything, and each disobedience was severely punished.

Luckily, everything always comes to an end, and communism passed in 1989, together with the downfall of the Soviet Union.

A

by lepiej zrozumieć lata 80 w Polsce, najpierw należy pobrać krótką lekcję historii i spojrzeć kilkadziesiąt lat wstecz.

W maju 1945 roku zakończyła się Druga Wojna Światowa Jednakże dla Polski i innych krajów Europy Środkowej, nie oznaczało to wolności. Kraje te zostały zajęte przez Związek Radziecki oraz wprowadzono system komunistyczny. Polska stała się państwem totalitarnym na następnych czterdzieści pięć lat.

Od tamtej chwili, władzę w kraju sprawowała partia komunistyczna (PZPR) i to ona decydowała o wszystkich aspektach życia Polaków i funkcjonowania państwa Partia komunistyczna decydowała co można robić, jakie książki czytać, jakie filmy oglądać, i co Polacy mają myśleć Partia decydowała o wszystkim, a każde nieposłuszeństwo było surowo karane

Na szczęście, wszystko kiedyś ma swój kres, i komunizm ustąpił w roku 1989 wraz z upadkiem Związku Radzieckiego.

BOSZ, Narodowe Archiwum Cyfrowe - National Digital Archives

However, how was this situation affecting society? Over these 40 years, citizens resisted and revolted The most common and most dangerous for communists were labor strikes, which have taken place over whole cities. The ones in 1980 resulted in the rise of the biggest and only one, in the entire communist system countries, legal organization – Solidarność.

Although, communists couldn’t tolerate disobedience from the citizens. After a few months of freedom, in December 1981, General Wojciech Jaruzelski introduced Martial Law, which took it away from polish people for the next ten years.

Probably, it was one of the most challenging decades of the communism era in Poland. Mass arresting, perennial prison sentences for anyone who dared to protest against Martial Law The omnipresence of brutal and unpunished secret police was on a daily basis. Adding to that, we also had a catastrophic shops' supply situation, paper allowance for basic life products, and a lack of perspectives for younger generations led to the point where life in Poland looked more like survival, rather than life in Europe.

Besides the enormous economic crisis, which was paralyzing the life of the citizens, recourse was moving forward instead of development. Western Europe was modernizing when Poland was crawling backward. Everyone was bothered by humiliating poverty and demoralizing ideology

Jednakże, jak owa sytuacja wpływała na społeczeństwo? Przez cały okres owych ponad 40 lat, obywatele stawiali opór, buntowali się. Najczęstsze i najbardziej niebezpieczne dla komunistów były strajki robotnicze, obejmujące swoim zasięgiem całe miasta Efektem strajków z roku 1980 było powstanie największej i jedynej w bloku państw komunistycznych legalnej organizacji opozycyjnej jaką była Solidarność. Komuniści nie mogli i nie chcieli tolerować nieposłuszeństwa społeczeństwa i po kilkunastu miesiącach wolności w grudniu 1981 roku generał Wojciech Jaruzelski wprowadził Stan Wojenny, który znów odebrał Polakom wolność na następnych dziesięć lat

Była to chyba najcięższa dekada epoki komunistycznej w Polsce. Masowe aresztowania, wieloletnie wyroki więzienia dla każdego kto ośmielił się protestować przeciwko stanowi wojennemu. Wszechobecność brutalnej i bezkarnej tajnej policji politycznej były na porządku dziennym Dodając do tego tragiczną sytuację zaopatrzeniową sklepów, kartki na wszystkie podstawowe produkty, brak perspektyw dla młodego pokolenia powodowały, że życie codzienne w Polsce bardziej przypominało survival niż życie w państwie na kontynencie europejskim.

Pomimo ogromnego kryzysu gospodarczego, który kompletnie paraliżował życie społeczeństwa, postępował również regres zamiast rozwoju. Zachód Europy stawał się coraz bardziej nowoczesny a Polacy cofali się o dziesiątki lat. Wszystkim doskwierała upokarzająca bieda i demoralizująca ideologia.

Nevertheless, somehow, people had to live and work and not get too crazy by the situation around them. A perfect citizen example would be someone dressed in a low-quality suit, which looked more like a uniform, rather than an elegant garment. The reason behind this was an easier access to purchase a construction jacket than a distinguished coat. Instead of shapely and comfortable shoes, you could only find the ones made for welders or just regular wellingtons for farmers Produced clothing, shoes, or accessories were barely ever elegant and comfy, so following world fashion was not happening then Funny enough, besides all that, for the first twenty-five years of communism, police could actually arrest for an ‘improper’ outfit.

However, even then, Polish people managed through it. By using imported German fashion magazines, especially Burda, more handy women could incorporate current trends with their sewing machines They were remaking generally accessible clothes to look at least a bit different than the rest of the crowd.

When it comes to men, some of them worked on their ties, coats, or hats Home tailors were remaking trousers and blazers to adjust them to trends seen in the cinemas

Kitting was also very popular then, each household was making its own jumpers, hats, scarves, or gloves The most problematic were shoes, you couldn’t just remake them, nor knit them

Ludzie jednak musieli jakoś żyć i pracować i nie „dać się zwariować” warunkom życia Idealnym osobnikiem ładu komunistycznego był ktoś ubrany w kiepskiej jakości garnitur, który bardziej przypominał mundur niż eleganckie odzienie. Wynikało to również z faktu, iż łatwiej było kupić roboczą kurtkę budowlaną niż wytworny płaszcz. Zamiast zgrabnych i wygodnych butów, dostępne były buty dla spawaczy i kalosze dla rolników. Produkowana odzież, obuwie bądź akcesoria rzadko kiedy były eleganckie i wygodne, a o podążaniu za światową modą to nawet nie ma co wspominać Co ciekawe jednak, przez pierwsze ćwierć wieku komunizmu, policja mogła aresztować człowieka za „niewłaściwy” ubiór.

Ale i z tym Polacy sobie radzili Korzystając ze sprowadzanych egzemplarzy żurnali modowych – zwłaszcza Burda, zdolne Polki na swoich maszynach do szycia były w stanie naśladować nowe trendy w modzie Przerabiano dostępne w sklepach ubrania, aby choć trochę wyróżniać się z tłumu identycznie wyglądających osobników

Zdolniejsi mężczyźni sami przerabiali swoje krawaty, płaszcze czy kapelusze. Domowi krawcy przerabiali spodnie i marynarki nadając im krój podpatrzony w kinie. Kwitła w Polsce sztuka robienia na drutach –masowo w domach wyrabiano swetry, czapki, szaliki czy rękawiczki. Najgorzej było z butami – ich po porostu przerobić się nie da, a na drutach nie zrobi.

But to put some sparks in all these difficult times, it’s worth reminding that all these absurd situations were only pushing people harder to fight stronger for their identities, freedom, and will to actually live It created the greatest music, with the strongest stories to tell, neverdying fashion trends born out of empty wardrobes and empty pockets, and a society ready to never stop fighting for their personal freedom

Ale, co by nie mówić tylko o podłych czasach, warto przypomnieć, że te absurdalne i trudne chwile sprawiały że ludzie jeszcze silniej walczyli o ich wolność, osobowości, oraz o zwykłą chęć do życia. To wszystko wpłynęło również na powstanie najlepszej muzyki, z bardzo silnymi przesłaniami, nieśmiertelnych trendów, które powstały z pustych szaf i pustych kieszeni. A co najważniejsze, uformowało to społeczeństwo, które nigdy nie przestanie walczyć o ich własną, osobistą wolność

Subcultures

ubcultures have been always known for being a mirror reflection of humans’ doubts, thoughts, and emotions. Poland hasn’t been different from other countries, and also had some of their own groups. Of course, some of them were inspired by the Western ones. However, polish reality had an impact on diversifying them.

Some of them stayed with us longer, some shorter. Although, I do believe that all of them had an influence on our society and culture.

Surely we could spend hours discussing each of them. However, that’s not the main topic of this number. Hence, I would like to bring closer three of them: Poppers, Punks, and RSA

ubkultury zawsze były znane jako odbicie lustrzane ludzkich zmartwień, przemyśleń i emocji. Polska się niczym nie różniła od innych krajów, i również posiadała własne subkultury. Owszem, niektóre z nich były zaczerpnięte z Zachodu. Jednakże, polska rzeczywistość wytwarzała znaczące różnice pomiędzy polskimi, a zachodnimi grupami.

Niektóre grupy zostały z nami na dłużej, inne pojawiły się tylko na chwile. Mimo tego, uważam, ze wszystkie z nich miały wpływ na nasze społeczeństwo i kulturę

Oczywiście, można by dyskutować godzinami o każdej z nich, natomiast nie jest to jednak główny temat tego magazynu. Zatem postanowiłam przybliżyć wam trzy z nich: Poppersów, Punków oraz RSA.

Shttps://www f5 pl/fashion/poppersi-subkultura-oparta-na-szpanie

Poppers

They made their first appearance in Poland in the mid-80s, as another west-imported subculture. This time, the idea came from RFN, where Polish people used to go to work illegally

Poppers fashion essentials were:

Turkish fashion of trousers - wide ones, tapered towards the bottom White socks moccasin shoes

Slightly shaved hairstyle with super long fringe

As an extra way to show off their status they would also wear:

Adidas trainers (their 3 stripes meant higher class)

Lacoste polo

When it comes to their lifestyle, it was quite characteristic, especially given that group was based in Poland.

First of all, according to Poppers, each week should include at least one party. Not only did they treat it as just fun, but also as a way to feel better than the rest of society.

On a daily basis, a necessity was smoking EXPENSIVE (and only such) cigarettes and regular visits to the cafe.

Probably it was the only idea-less subculture from that period. When other ones were showing rebellion, and resistance, Poppers only cared about their wealth and comfy living.

Poppersi pojawili się w Polsce w połowie lat osiemdziesiątych, jako kolejna subkultura zaimportowana z Europy zachodniej Wzorce były zaczerpnięte głównie z RFN, dokąd Polacy wyjeżdżali nielegalnie do pracy

Niezbędne modowe wyposażenie każdego Poppersa: Dodatkowym sposobem na pokazanie się było noszenie: Jeżeli chodzi o tryb życia, to był on dość charakterystyczny, szczególnie dla grupy bazującej w Polsce. Po pierwsze, według Poppersów każdy tydzień musiał mieć chociaż jedna imprezę Traktowali to jako nie tylko rodzaj zabawy, ale też sposób aby poczuć się lepszym od reszty społeczeństwa Na co dzień koniecznym było to palenie DROGICH (i tylko takich) papierosów, czy też regularne wizyty w kawiarni

Spodnie wyciętych tureckim kroju - dość szerokie, jednakże zwężane na dole Białe skarpetki Mokasyny Lekko przygolona fryzura z ultra długa grzywka Butów Adidas (3 paski świadczyły o statusie Polo od Lacoste

Była to chyba jedyna bezideowa subkultura z tamtego okresu. Kiedy inne wyrażały bunt, sprzeciw, Poppersom jedynie zależało na wygodnym życiu.

Punks' culture was based on protesting and being against. In Western Europe, Punk protested against consumerism, and in Poland against the limitation of their freedom, lack of perspectives, and constant reminders of how to live They also didn't recognize and respect any kind of power.

Despite the inspiration of the West Punks, the polish group was quite different.

First of all, Polish Punks never lived together in any form of group This difference was mainly reasoned by the empty flats in Poland that could have been occupied like it was happening in the West. Of course, they would gather together, from time to time. Usually, it would be for a concert, like eg. in Jarocin, for a music festival

Another one was the fact, that they were rather a peaceful group, that didn't look for fights. As long as no one provoked them, they were remaining in their own circle

When it comes to outfits, it had to shock Hence, hair died in any possible colour, ideally styled for a mohawk, and piercing was anywhere it could have been done.

Clothing - black tapered leather jackets were ideal, chain instead of a belt, and a must - black army boots.

Kultura Punku opierała się protestowaniu, byciu przeciw Na zachodzie Punk protestował, przeciw konsumpcjonizmowi. a w Polsce przeciwko ograniczaniu jego wolności, brakowi perspektyw, i permanentnemu mówieniu jak ma się żyć. Nie uznawali, ani nie szanowali żadnej władzy.

Pomimo inspiracji grupą zachodnią, polskie punki dość znaczącą się wyróżniali

Po pierwsze, polskie Punki nigdy nie osiedlali się razem. Różnica ta wynikała przed wszystkim z tego, ze w Polsce nie było pustych mieszkań, które można było zająć tak jak na zachodzie Oczywiście, od czasu do czasu zbierali się w jednym miejscu –głównie na koncertach, jak np , w Jarocinie na festiwal muzyczny, Kolejnym był fakt, iż byli oni dość spokojna grupa, która nie szukała zadry i bojek. Dopóki nikt ich nie prowokował, to pozostawali w swoim kręgu

Co do ubioru, to musiał on szokować Zatem włosy były farbowane w każdym możliwym, kolorze najlepiej ułożone na irokeza, kolczyki wszędzie tam, gdzie można było wbić. Ubranie – najlepiej czarne skórzane kurtki nabite ćwiekami, łańcuch zamiast paska i obowiązkowe wielkie, czarne, wiązane buty czyli glany.

Król R (1980s) 'Jarocin 80s'

RuchSpołeczeństwa Alternatywnego

Alternative Society Movement

The most ideological subculture It was strictly connected to the Solidarność. It has risen on the ground of rebellion and protest against the introduction of Martial Law in 1981, however, it became active after 1985.

They rejected the rule of passive resistance against the communists, and they were trying physical confrontation.

at the end f the 80s, some of the RSA activists chose to fight in a non-confrontational way with communism, by joining the Orange Alternative Its name was meant to refer to communists' red and mean it mocked alternatives On manifestations, they laughed at 'real socialism's absurd, and they parodied speeches of one of the most important people in the country, They were mocking them in intelligent, and understood by everyone way, despite the police

Their events' characteristic symbol was mass-worn orange hats, inspired by Disney dwarves' hats. The more brave ones also wore road service orange jackets

Najbardziej ideowa subkultura Była ona ścisłe związana z ruchem Solidarności. Wyrosła na gruncie buntu i protestu na wprowadzenie stanu wojennego w 1981, ale stali się aktywni dopiero po 1985.

Odrzucali zasadę biernego oporu wobec komunistów i próbowali konfrontacji siłowej

Pod koniec lat 80-tych część działaczy RSA poszło w kierunku niekonfrontacyjnej walki z komuną, przyłączając się do Pomarańczowej Alternatywy. Nazwa miała odnosić się do czerwieni komunizmu i oznaczyć jego prześmiewczą alternatywę. Na manifestacjach wyśmiewano absurdy „realnego socjalizmu”, parodiowano wystąpienia najważniejszych osób w państwie, wyśmiewano je w sposób inteligentny i zrozumiały dla wszystkich, ale nie dla milicji.

Znakiem rozpoznawczym ich happeningów były masowo noszone pomarańczowe czapeczki wzorowane na czapeczkach krasnoludków z bajek Disney’a. Ci bardziej odważni zakładali jeszcze pomarańczowe kubraki służb drogowych

Pop Culture Music And

rom the beginning of humanity, music was always a mirror of people’s reality, thoughts, hopes, and dreams. The same was for Poland in the 1980s. When West was dancing to Tina Turner’s and Prince’s hits, Poland was leaving the stage to Maanam, Republika, and Bajm.

F Od zarania dziejów, muzyka zawsze była zwierciadłem ludzkiej rzeczywistości, myśli, nadziei i marzeń. To samo dotyczyło Polski w latach 80. Kiedy Zachód tańczył do przebojów Tiny Turner i Prince'a, Polska oddawała scenę Maanamowi, Republice i Bajmowi.

Despite the hard times and surreal PRL reality, somehow, the party had no issues with people getting closer to the culture It could be even said that they encouraged society to visit cinemas and theatres as often as possible. For instance, tickets were extremely cheap

But to not mix things up here, censorship was still on And that had an impact on both Polish and international movies. Of course, the party would not make directors change scenes, but it could simply ban from screening disliked productions For instance, they never had issues with sci-fi or fantasy movies, romcom, and action ones The key was that technically it could be any genre, as long as there was no political message inside. This is why Back to the Future came to polish cinemas within a few days after the American Premiere, but Top Gun had to wait a couple of years for it

When it comes to polish productions, the best ones were comedies like Seksmisja or Kingsajz. They perfectly mirrored current times most sarcastically As well, as they left a thousand inside jokes for the polish community for the next decades

Mimo ciężkich czasów i surrealistycznej rzeczywistości PRL-u, partia nie miała problemów ze zbliżaniem się ludzi do kultury Można nawet powiedzieć, że zachęcała społeczeństwo do jak najczęstszego odwiedzania kin i teatrów. Na przykład zadbała o to, aby ceny bilety były naprawdę tanie.

Ale żeby tutaj nie zamieszać, cenzura dalej obowiązywała. I miała ona wpływ zarówno na filmy polskie, jak i zagraniczne. Oczywiście, partia nie mogła nakazać reżyserom zmiany scen, ale mogła po prostu zakazać pokazywania nielubianych produkcji w kinach Na przykład, nigdy nie było problemów z filmami typu science-fiction lub fantasy, komediami romantycznymi i filmami akcji. Kluczem było to, aby nie było w nim przesłania politycznego, a poza tym mógł to być dowolny gatunek

Dlatego też ‘Powrót do przyszłości’ pojawił się w polskich kinach zaledwie kilka dni po amerykańskiej premierze, ale Top Gun musiał już poczekać kilka lat.

Z polskich produkcji najlepsze były komedie pokroju Seksmisji czy Kingsajz Odzwierciedlały bowiem owe czasy w najbardziej sarkastyczny sposób . Ponadto, pozostawiły tysiące ukrytych żartów dla następnych pokoleń

'BacktoFuture'-MartyMcFly Photography availabele at https://film interia pl/wiadomosci/news-powrot-do-przyszlosci-wpadka-w-kultowymfilmie,nId,4457970

espite hard times and a lack of access to new, western clothes, Polish people still managed to create all-time iconic looks. Of course, due to empty shelves, most of the outfits were made at home. To make it easier, women were buying Burda magazines with sewing and cutting patterns, which were imported from Germany. Then they just needed some creativity, and a decent sewing machine and they were ready to go.

Of course, some garments were impossible to reproduce at home, like all-time wanted jeans seen in music videos. The only people who could buy them were the rich ones who could shop at PEWEX.

So now the question is, what was Pewex? Well, it was the dream store of the middle/working class. They were selling there EVERYTHING you could think of, straight from the import from the West. From AGD, through food to apparel. Ones of the most wanted garments were Levis jeans and mohair wool to knit later at home.

The catch was that it wasn’t only super expensive. You also had to have a foreign value, preferably American dollars The other way was ‘Bon Dolarowy’/Towarowy, which was a polish replica of an American dollar. Yes, you read correctly, Poland made their own dollars just for this shop's purposes, madness isn’t it?

omimo ciężkich czasów i braku dostępu do nowych, zachodnich ubrań, Polkom wciąż udawało się tworzyć kultowe stroje wszechczasów Oczywiście ze względu na puste półki większość stylizacji była szyta w domach. Dla ułatwienia kobiety kupowały czasopisma Burda z wykrojami krawieckimi, które sprowadzono z Niemiec. Potem potrzebowali tylko trochę kreatywności i porządnej maszyny do szycia i można było przystąpić do pracy.

Oczywiście niektórych ubrań nie dało się odtworzyć w domu, jak na przykład przez wszystkich pożądanych dżinsów z teledysków Jedyni ludzie, którzy mogli je kupić, byli miejskimi bogaczami, którzy mogli robić zakupy w PEWEXie

Teraz pytanie brzmi, czym był Pewex? Cóż, był to sklep marzeń klasy średniej/robotniczej Sprzedawano tam WSZYSTKO co można wymyśleć, prosto z importu z Zachodu. Od AGD, przez żywność po odzież. Jednymi z najbardziej poszukiwanych ubrań były dżinsy Levis’a i moherowa wełna do domowego szycia na drutach.

Haczyk polegał na tym, że sklep był nie tylko super drogi. Trzeba było również mieć walutę obcą, najlepiej dolary amerykańskie. Innym sposobem był „Bon Dolarowy”/Towarowy, który był polską repliką dolara amerykańskiego. Tak, dobrze czytacie, Polska dorobiła się własnych dolarów tylko na potrzeby tego sklepu, czyż nie szaleństwo?

Power Dressing

I wreszcie Moda Polska, pierwszy polski butik z drogimi markowymi Był to sklep raczej do podziwiania niż do robienia zakupów, ponieważ ceny były przystępne tylko dla 2% społeczeństwa. Z pewnością rodzi to pytania, dlaczego i jak taki sklep istniał w tych latach w Polsce. Co więcej, jak udało mu się rozrosnąć do całej sieci?

Otóż w zamyśle Moda Polska miała na celu edukowanie społeczeństwa o światowej modzie, pokazanie jak wygląda prawdziwa elegancja. A dla kupców była to lekcja prawdziwych trendów i tego, jak robi się interesy w Europie Zachodniej .

Pomijając jednak absurdy wokół sklepu, oraz całą ironią tego, jak droższe rzeczy sprzedawały się szybciej, trzeba jednak oddać Modzie Polskiej jej wpływ na rozwój mody w Polsce . W końcu spełnił swoją misję i pomógł Polakom zagłębić się w modowe trendy i lepiej je zrozumieć.

And last, but not least, we had Moda Polska, the first Polish boutique with high-priced designer apparel It was a store to admire rather than to shop at, as the prices were only affordable for 2% of society. Surely, it may cause questions of why and how a shop like this existed in these years in Poland Moreover, how did it manage to grow into a whole chain?

Well, purpose-wise, the idea behind Moda Polska, was to educate society about elevated fashion, showing how the real elegance looks like. And for merchants, that was a lesson of real trends, and how business is done in western Europe

And besides the whole absurds around it, all the irony of how the more expensive items were selling faster, Moda Polska still needs to be named as a major factor of fashion development in Poland. After all, it completed its mission and helped Polish people to dive into fashion trends and to understand them better.

Zyburtowicz Z (1970s) Moda Polska's collection for middle age women

Niedenthal C (1982) Wroclaw, Moda Polska Store

Jerzy

hen looking for the name of the most impactful designer for Moda Polska, we should definitely mention here Jerzy Antkowiak. His fashion legacy is remembered till the present day, as well as used for inspiration for future generations. As an example of that, in 2018 the Central Museum of Textiles in Lodz held an exhibition of his artwork and designs for Moda Polska. zukając nazwiska najbardziej wpływowego projektanta dla Mody Polskiej, z pewnością warto wspomnieć tutaj o Jerzym Antkowiaku. Jego modowe dziedzictwo jest pamiętane do dziś, a także wykorzystywane jako inspiracja dla przyszłych pokoleń. Przykładem może być wystawa z 2018 roku zorganizowana przez Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi prezentujące jego prace i projekty dla Mody Polskiej.

Piklikiewicz K (2019) Jerzy Antkowiak

Czaplicki G (2018) Jerzy Antkowiak: Moda Polska

Czaplicki G. (2018) Jerzy Antkowiak: Moda Polska

Women's

wear

ow let’s take a look at the actual trends of the time. When it comes to women ’ s wear, the most popular look was the Power Dress. The goal was to make shoulders look as wide as possible, and then tighten the waist down.

This way, they would achieve the inverted triangle shape. To achieve this look, women often used men ’ s blazers and added small pillows on the shoulders to add volume to the garment. Underneath they would wear a loose shirt and a very tight pencil-type skirt.

Another must-have of the look was outstanding jewelry, in a decent amount It had to be highly visible.

rzyjrzyjmy się teraz, jakie były rzeczywiste trendy tamtych czasów. Jeśli chodzi o odzież damską, najpopularniejszym stylem był tak zwany Power Dress. Innymi słowy, silny ubiór, obecnie ulubiony styl pewnych siebie przywódczyń, menadżerów

Celem było, aby ramiona wyglądały na tak szerokie jak tylko to możliwe, a talia na jak najbardziej wąską. W ten sposób osiągano kształt odwróconego trójkąta. Aby uzyskać taki efekt, kobiety często używały męskich marynarek oraz dodawały małe poduszki pod ramionach, aby dodać objętości Pod spodem noszono luźną koszulę i bardzo ciasną spódnica typu ołówkową.

Kolejnym niezbędnikiem była wyróżniająca się biżuteria, w przyzwoitej ilości. Miała być jak najbardziej widoczna i robiąca wrażenie

Warsaw, 'Warszawska opowiesc, Pokaz Mody Polskiej przy

Other trendy elements were puffy sleeves, ruffles, as well as velour. The biggest hits were velour dresses. They were soft, warm, and looked elegant.

Oprócz tego mieliśmy również bufiaste rękawy, falbany, a także welur, szczególnie welurowe sukienki Były miękkie, ciepłe i wyglądały bardzo elegancko.

When it comes to more casual wear, aerobic had a strong impact here, as well as its growing fame. Lycra fitness wear, neon leggings, leg warmers, and material headbands were new must-haves.

Jeśli chodzi o strój bardziej codzienny, silny wpływ miał tutaj aerobik i jego rosnąca popularność. Odzież fitness z lycry, neonowe legginsy, ocieplacze na nogi czy też materiałowe opaski na głowę były nowością, i od razu gorącym hitem.

Getty Images: Joan Collins in Dynasty

https://www 80sfashion org/the-puff-sleeve-dress/

Men's T

wear

he 80s were the transformation times for male wardrobes. Cardigans were replaced by suits, shirts, and ties. Men wanted to look more elegant so that their money status would be less visible. That was also the beginning of the hair trimming and shaving beards era. However, there were more casual-style waves as well.

A great example would be a trend for gilets, after the premiere of ‘Back to the Future’, or as mentioned earlier, love for jeans Unfortunately, both options were almost impossible to get here at first Luckily, with time, access to them was changing, and their popularity was only growing.

https://gloswielkopolski pl/moda-meska-lat-80-w-sam-raz-na-lato-zdjecia-archiwalne/ar/920265

ata 80. to czas transformacji męskiej garderoby. Kardigany zostały zastąpione garniturami, koszulami i krawatami Mężczyźni chcieli wyglądać bardziej elegancko, tak aby ich rzeczywisty status pieniężny był mniej zauważalny. Był to również początek ery strzyżenia i golenia brody. Jednak były też bardziej swobodne fale Świetnym przykładem może być wcześniej wspomniany trend na bezrękawniki, czy też wszechobecna miłość do jeansów.

Niestety obie opcje były tu prawie niemożliwe do zdobycia. Na szczęście z czasem dostęp do nich się zmieniał, a ich popularność tylko rosła

A similar thing happened to White Socks. First introduced by Micheal Jackson, then taken by the Hip-hop industry, soon became the new big fashion trend. They got to Poland around 1989. In the beginning, they were reserved for businessmen and anyone who didn’t work physically.

Soon they were named the symbol of modernity. However, as with every highly desired item, it soon became copied and worn by almost everyone. Which broke the whole upper/middle-class image and just became another ordinary thing in everyone ’ s closet.

Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku słynnych Białych Skarpet. Po raz pierwszy wprowadzone przez Michaela Jacksona, przejęte później przez hiphopowców, wkrótce stał się nowym wielkim trendem w modzie. Do Polski trafiły około 1989 roku. Na początku były zarezerwowane dla biznesmenów i wszystkich, którzy nie pracowali fizycznie. Wkrótce zostały nazwane symbolem nowoczesności. Jednak, jak każdy bardzo pożądany przedmiot, szybko został on skopiowany i noszony przez prawie wszystkich Co zepsuło cały wizerunek klasy wyższej/średniej i przekształcił się w kolejną zwyczajną rzeczą w szafie każdego obywatela.

Boćkowska A (1980s)Magazine 'Success'(Private Archives)

Fashion Magazines

If discussing fashion and the spread of the trends, we should also establish where the inspirations had their sources. Well, besides Moda Polska, which was a more elegant style inspiration destination, the main ones were new movies and music videos. That’s how gilets became a top hit, as well as black leather jackets constantly seen in Annie Lennox or Madonna’s looks Unfortunately, within the sources, we cannot name any specific fashion magazines, as they didn’t exist yet. And the western ones were very rare, which means they couldn’t be treated as an inspiration for the whole country.

Jeśli mówimy o modzie i rozpowszechnianiu jej trendów, powinniśmy również ustalić, gdzie te inspiracje miały swoje źródła.

Cóż, oprócz Mody Polskiej, która była bardziej eleganckim preludium inspiracji, głównymi były nowe filmy i muzyczne teledyski. Świetnymi przykładami byłyby bezrękawniki, które stały się hitem po premierze „Powrotu do Przeszłości, a także klasyczne, czarne skórzane kurtki widoczne w stylizacjach Annie Lennox czy też Madonny.

Niestety, z owych czasów nie możemy wymienić żadnego konkretnego czasopisma, typu Vogue, iż tego typu magazyny jeszcze nie miały swojej polskiej premiery. A zachodnie były bardzo rzadkie, co oznacza, że nie można ich traktować jako źródło inspiracji dla całego kraju.

Twój K S Styl

o when was the birth of the fashion press in Poland? Well, the first number of ‘Twoj Styl’ (‘Your Style’) was released in 1990.

After the first sale, the magazine turned out to be a big success; it showed the latest trends, new items from Pewex, etc. However, that was not enough for its founder. She wanted it to look like a western press.

Obviously, it was way harder due to the country’s political and financial situation. But even here, they found a solution. They just copied and pasted pictures from other western magazines into theirs. Something that now sounds absurd and goes way beyond the copyrights, but back then was something normal.

iedy więc narodziła się prasa modowa w Polsce? Cóż, pierwszy numer magazynu „Twój Styl” ukazał się w 1990 roku.

Po pierwszej sprzedaży pismo okazało się dużym sukcesem; pokazywało ono najnowsze trendy, nowości PEWEX-u, itp. Jednak to nie wystarczyło jego założycielce. Chciano, żeby to wyglądało jak zachodnia prasa.

Oczywiście było to o wiele trudniejsze ze względu na sytuację polityczną i finansową kraju. Ale nawet tutaj znaleziono rozwiązanie. Po prostu kopiowano i wklejano zdjęcia z innych zachodnich czasopism do swojego. Coś, co teraz brzmi absurdalnie i wykracza daleko poza prawa autorskie, wtedy to było traktowane jako norma.

https://tatianaszczech

Student WeekFashion

Exclusively Agnieszka Sudomir

After discussing all the book trends of t 80s, I think it’s the perfect time to hear what was actually desired by our peers from that time. Was it actually more fun to be Punk? Or maybe early versions of Blair Waldorf have been forming here? I suppose we shall see

Meet Agnieszka Sudomir, novelist, all-time trendsetter, and most importantly, my aunt. And now let’s see what youth in the 80s looked like.

I: The 80s, when you hear it, what is the first thing that comes to your mind?

A: You know what, firstly music, then strangely enough a colorful world Especially, since Poland was not a very colorful place at that time In general, the whole aesthetics of kitsch comes to my mind now, all sorts of plastic accessories, glitter, and backcombed hair. I also remember that everything was so theatrical back then Actually, the 80s remind me of two ways of living The first one of them was the fashion world because it was the basis of our lives. And the second one was the everyday life of the 1980s in Poland. Gray blocks of flats, and what we tried to do ourselves to feel happier in all this And music, of course, especially since it was a pretty serious period in music, especially the entertainment genre.

I: Was it more of your childhood, teenage years, or maybe college era?

A: Hmm, I reckon it was more likely teenage youth because I don't think I was studying then yet. Yes, I started my studies only in 1989 So it was high school, and a bit of the end of elementary school

Po omówieniu wszystkich trendów książkowych lat 80, myślę, że to idealny moment, aby usłyszeć, czego tak naprawdę pożądali nasi rówieśnicy z tamtych czasów Czy bycie punkiem było naprawdę fajniejsze? A może formowały się już wczesne wersje Blair Waldorf? Zaraz się przekonamy. Poznajcie Agnieszkę Sudomir, powieściopisarkę, ponadczasową trendsetterkę, a przede wszystkim moją ciocię A teraz zobaczmy, jak młodość wyglądała w latach 80

I: Lata 80, jak słyszysz takie hasło, to co ci jako pierwsze przychodzi do głowy?

A: Wiesz co, muzyka przede wszystkim, o dziwo kolorowy świat Szczególnie, że w Polsce nie było wtedy za kolorowo Generalnie też cała estetyka kiczu mi przychodzi teraz do głowy, najróżniejsze plastikowe ozdoby, brokaty, natapirowane włosy. Pamiętam też, że wszystko było wtedy takie teatralne

Właściwie to lata 80 kojarzą mi się na 2 sposoby Pierwszym z nich był taki świat modowy, bo jednak był on taką podstawą naszego życia. No a drugi to codzienność tych lat 80 w Polsce Szare blokowiska i to co próbowaliśmy sami wykonać żeby czuć się weselej w tym wszystkim, no i muzyka oczywiście był to jednak okres dość poważny w muzyce, rozrywkowej zwłaszcza.

I: A była to bardziej epoka twojego dzieciństwa, czy nastoletnia młodość, czy może już studia?

A: Hmm, wydaje mi się, że taka bardziej nastoletnia młodość, bo studia chyba jeszcze nie, bo przecież zaczynałam studia dopiero w 89’ Także faktycznie, było to liceum, trochę koniec podstawówki

I: Looking back on that time period, what are your best memories from it?

A: Definitely group meetings at home. Now, it seems like this habit disappeared Moreover, spontaneous meetings were happening on regular basis then

Let's try to remember as well, that these were the days before cell phones and the Internet. So it was basically someone coming up with the idea for a gathering, and then the word would just quickly spread through word of mouth, and we would meet at someone ' s place. Whether it's to listen to a new music tape brought by a friend from Berlin or watch a new movie from the rental store, or just chat Every occasion was good to discuss, and connect with each other through art, and pop culture

I: And when it comes to fashion, what trends have appeared to break this gray, sad reality?

A: The beginning of the 1980s brought a trend for navy blue stripes and leggings, like football ones.

Hairstyles were also crazy, perm was on top, then tapir, and a storm of curls

For the boys, the biggest trend was Popper's haircuts - a long fringe in front, a short cut on the rest, and a manner of bobbing the head to keep the hair out of the eyes.

When it comes to colors, there was a craze for combining orange with green Turquoise and pastels were also fashionable then. And it was also the moment of the triumph of mesh, press studs, and zippers. I remember that I had a set of turquoise cargo-like trousers and a blouse with pockets everywhere

When it comes to accessories, plastic ones were dominant, mainly the big hoop earrings and huge bracelets

Of course, glitter was also everywhere Another popular theme was very strong eye make-up, even kind of theatrical, sometimes asymmetrical. Exactly, asymmetry was also very much in fashion and hairstyles.

As for shoes, kitten heels and black thin high heels

And of course, marbled jeans; so-called washed-out jeans. And pyramid jeans, pumps, and narrow, skinny jeans.

I: Patrząc na ten okres czasu, jakie masz z nim najlepiej związane wspomnienia?

A: Na pewno grupowe spotkania w domach. Teraz to chyba się od tego odeszło Ponadto było pełno takich spontanicznych spotkań

Pamiętajmy też, to były czasy sprzed komórek i Internetu. Więc to było na zasadzie ktoś rzucał hasło, które wędrowało taką pocztą pantoflowa, i gdzieś tam się spotykaliśmy u kogoś Czy to na przesłuchanie nowej kasety z muzyką przywiezionej przez kumpla z Berlina, albo aby obejrzeć nowy film z wypożyczalni, ale i na zwyczajne pogaduchy. Każda okazja była dobra żeby podyskutować, połączyć się ze sobą przez sztukę, pop kulturę

I: A jeśli chodzi o modę, to jakie trendy się przejawiały aby przełamać tą szara rzeczywistość:?

A: Początek lat 80 przyniósł szał na granatowe pasy, do tego getry, jak te piłkarskie.

Fryzury były zwariowane, rządziła trwała, tapir, burza loków Chłopcy natomiast nosili fryzury na Poppersa - z przodu długa grzywa, reszta przykrótka, i maniera na machanie głową żeby odeszły z oczu włosy.

Jak chodzi o kolory, to był szał na połączenie pomarańcz z zielenią Modny był też turkus, pastele

A i jeszcze był to też moment triumfu siateczek, nap, suwaków. Pamiętam, że miałam taki zestaw spodnie i bluzka z kieszeniami wszędzie, spodnie niby jak bojówki, ale w kolorze turkusowym

Jak chodzi o akcesoria, to dominowały te plastikowe, duże kolczyki, bransolety.

No oczywiście brokaty też były wszędzie Bardzo mocne makijaże oczy, wręcz teatralne, często też asymetryczne Właśnie, asymetria też była bardzo w modzie i fryzurach Z obuwia, to królowały czółenka kaczuszki oraz czarne szpilki, na cienkich, wysokich obcasach.

A no i przecież jeansy marmurki; tak zwane sprane jeansy. Oraz jeansy piramidy, pumpy, no i oczywiście rurki.

I: Okay, you've listed quite a lot of things here. But what about their availability? Because it always seemed to me that in the 80s there were trends, but that they were hard to get. Was it really that hard to find, or was it easier than it seems?

A: No, it was very difficult Sure, there were several options to get these things, but the basic one was sewing yourself

Almost every mother, and certainly every grandmother, knew how to sew I was quite lucky, because my both grandmothers sewed really well, same for my mother So all we needed was just some inspiration from Burda and we could start working. Certainly, somebody had to bring them first from abroad, and mostly they were the older issues from a few months ago, but it didn't matter to us

The second source was Pewex, but it was mainly for the richer citizens.

Of course, from time to time, we would go there with my friends for window shopping I even remember this one situation, just as if it was today. I was there once with a friend, and I saw this lady wearing stonewashed marbled jeans and a pink mohair sweater Do you know how jealous I was?

Over time, more affordable shops and markets began to appear. The best of them was the main market in Gdańsk, as sailors would bring the good from all over the world So as soon, as there was any news about 'fresh goods', we would go on a trip to the seaside But you know how shopping looked back then, there was no space to try things on. Hence, you were just guessing the size, and hoping for the best And if it turned out that it was too small or too big, you would just exchange it with each other

However, the most common way was just home DIY on your clothes at home After all, barely anyone could afford the regular purchase of new clothes For instance, I remember how I converted wide jeans into narrow ones, or that people would wash off their jeans to have them in a lighter colour. Or we would dye old clothes to make them look new, e g I got bored with my old green skirt, so I dyed it black Moreover, it wasn't just clothes, we would even dye our shoes In general, our creativity for remaking our stuff, or fully creating them from scratch, was enormous.

I: No dobrze, wymieniłaś tu dość dużo rzeczy. Ale jak było z ich dostępnością? Bo zawsze mi się wydawało ze w latach 80 owszem były trendy ale, że trudno było je dostać. Czy faktycznie było tak trudno je znaleźć, czy jednak łatwiej niż się wydaje?

A: Nie no było bardzo trudno Owszem było kilka opcji żeby sobie te rzeczy zdobyć, ale podstawowym było jednak szycie samemu

Prawie każda mama, a babcie to już na pewno każda, umiała szyć Ja np miałam dużą wygodę bo obie babcie świetnie szyły, tak samo jak i mama Także podstawą było tylko znalezienie inspiracji w Burdzie i można było przystępować do pracy. Owszem, ktoś najpierw musiał je przywieźć z zagranicy, i przeważnie były to numery sprzed kilku miesięcy, ale dla nas nie miało to większego znaczenia

Drugim źródłem był Pewex, ale był on raczej dla bardziej zamożnych obywateli. Owszem, czasem chodziłyśmy tam z koleżankami aby pooglądać sobie nowe towary Pamiętam jak dziś, byłam tam kiedyś z koleżanka, i zobaczyłam pewną panią ubraną w dekatyzowane marmurkowe jeansy i różowy moherowy sweterek Czy ty wiesz jak ja jej zazdrościłam?

Z czasem zaczęły pojawiały się również bardziej przystępne sklepy, oraz bazarki. Najlepszym z nich był bazar w Gdańsku, ponieważ tam towar przywozili marynarze, i to z całego świata Zatem jak było wiadomo, że przyjeżdża 'świeży towar', udawało się na wyprawę nad morze.

Ale wiesz jak to się tam wtedy kupowało, nie było gdzie przymierzyć Więc się brało wszystko na oko, a potem jak się okazywało, że za małe czy za duże to się wymieniało miedzy sobą

Jednak najczęstszym sposobem było po prostu samodzielne przerabianie ciuchów W końcu mało kto mógł sobie pozwolić na regularne kupowanie nowych ubrań Pamiętam na przykład, jak przerobiłam kiedyś szerokie dżinsy na wąskie, albo jak ludzie spierali dżinsy, żeby mieć je w jaśniejszym kolorze. Częste było również farbowanie starych ubrań, tak aby wyglądały jak nowe Na przykład, znudziła mi się moja stara zielona spódnica, więc przefarbowałam ją na czarno Co więcej, to nie były tylko o ubrania, farbowaliśmy nawet buty.

Ogólnie rzecz biorąc, nasza kreatywność w przerabianiu naszych rzeczy lub tworzeniu ich całkowicie od zera była ogromna

I: For the purposes of this project, I also interviewed Wojtek Wojtysiak. The main theme was music, but he also mentioned subcultures and the Punk music festival in Jarocin. Did this festival, Punk, simply live next to society, and were slightly copied (style, clothes), or were young people actually attracted to them?

You know what, hmm, I think that yes, a lot of young people were interested in this group Especially it was visible by how much influence Punk had on mainstream fashion, After all, trends for tapirs, colorful hair, strong eye makeup, and heavy boots, all came from this group. Although, later on, it evolved a bit into glam punk, then glam rock

And as for Jarocin, it was actually really popular. I've never been there, but I knew a few people who had, and wanted to tell how it looked, what was the trend each year, etc

Did the late 80s, early 90s bring any changes in trends?

Actually, yes It was the beginning of the trend for darker music, and mysterious outfits, that later evolved more into gothic. Later on, by basing on Guns n Roses, this style developed even more and became Grunge. The biggest trends were shorts, heavy boots, a bandana on the head, and a checkered shirt tied at the waist It can be said that Grunge replaced Punk

So to sum up, as you could observe, the 80s were an interesting transition from white and navy blue stripes, through the era of plastic and glitter accessories, pastels, punk gothic to the beginning of Grunge

I: Na potrzeby projektu, przeprowadziłam również wcześniej wywiad z Wojtkiem Wojtysiakiem. Tematem głównym była muzyka, ale napomknął też o subkulturach i festiwalu muzycznym Punków w Jarocinie. Czy ten festiwal, Punki, żyli sobie po prostu obok społeczeństwa, i byli lekko kopiowani (styl, ubiór), czy jednak młodych ciągnęło do nich?

Wiesz co, wydaje mi się że tak, jednak dużo młodych osób było zainteresowanych ta grupą Szczególnie było to widać po wpływie Punk's na mainstreamową modę W końcu trendy na tapiry, kolorowe włosy, mocny makijaż oczu i ciężkie buty też wywodziły z tej grupy. Chociaż owszem, później ewoluował on trochę w kierunku glam punka, a potem glam rocka

A co do Jarocina, to rzeczywiście cieszył się on dużą popularnością. Nigdy tam nie byłam, ale znałam kilka osób, które były i mogły opowiedzieć, jak to wygląda, jakie były trendy danego roku, etc

Czy koniec lat 80, początek 90 wniósł jakieś zmiany w trendach?

Generalnie to tak, zaczynała się już wtedy moda na bardziej mroczna muzykę, i mroczne stylizacje, które szły bardziej w kierunku gotyku. Później też to ewulowało, trochę też inspirując się Guns n Roses. Największymi trendami były szorty, ciężkie buty, bandana na głowie, i kraciasta koszula przewiązana w pasie

I śmiało można powiedzieć, że był to początek Grunge’u, który z resztą później wyparł Punk.

Także już tak podsumowując, jak widzisz lata 80 to było ciekawe przejście od biało granatowych pasków, epokę plastikowych i brokatowych gadżetów, pasteli, punków gotyk aż do początków Grunge’a.

References

Text Sources:

History Research:

Phone interview with Mariusz Lewy (2022), polish historian, and my dad

Phone Interview with Janina Lewa (2022), my grandmother

Subcultures: Fashion Research: Pictures

Phone interview with Mariusz Lewy (2022), polish historian, and my dad II Dawne subkultury w Polsce - WNPS UZ ZGORA PL (no date) Available at: http://www wnps uz zgora pl/pliki/prace studentow/prace/subkultury pdf (Accessed: October 15, 2022)

Video interview with Wojtek Wojtysiak (2022), a small cinema owner, music and pop culture biggest fan, and my uncle

Boćkowska, A (2021) Białe Skarpetki i Czerwone Szelki: Najsłynniejszy Element Ubioru Przełomu Lat 80 I 90 , Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/a/biale-skarpetki-i-czerwone-szelki (Accessed: October 18, 2022)

Lata 80 : Moda Damska Co Było wtedy hitem W Sklepach I na wybiegach? (no date) Elle pl Available at: https://www elle pl/artykul/lata-80moda-damska-co-bylo-wtedy-hitem-w-sklepach-i-na-wybiegach (Accessed: October 20, 2022)

Boćkowska, A (2021) Z Kolekcji Mody Polskiej Marka (Z) marzeń, Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/a/z- -kolekcji-modypolskiej-marka-z-marzen (Accessed: October 21, 2022)

Lata 80 W Modzie damskiej - najbardziej charakterystyczne trendy I Ikony tamtej dekady - Inspiracje Modowe dla Ciebie I Twojej Rodziny (2020) domodi Available at: https://domodi pl/trendy/lata-80-w-modzie-damskiej-najbardziej-charakterystyczne-trendy-i-ikony-tamtejdekady 3250 (Accessed: October 15, 2022)

- Phone interview with Mariusz Lewy (17 10 2022), polish historian, and my dad

Phone interview with Agnieszka Sudomir (2023), former Polish language teacher, writer, my aunt Vogue Polska (no date) Wernisaż Wystawy „Jerzy Antkowiak-Moda Polska", Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/g/1427/wernisazwystawy-jerzy-antkowiak-moda-polska (Accessed: January 3, 2023)

Boćkowska, A (2019) Honory dla Jerzego Antkowiaka, Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/a/honory-dla-jerzego-antkowiaka (Accessed: January 3, 2023)

History Pages: historia-wokol-jednego-plakatu-autorstwa-tomasza-sarneckiego/ar/c13- 14171393 (Accessed: October 25, 2022)

Kobieta Onet (2018) Lata 50 - Jak Wyglądało codzienne życie Warszawianek?, OnetKobieta Kobieta Onet Available at: https://kobieta onet pl/moda/wybrane-zdjecia-z-albumu-warszawa-lata-50/l5j0rle (Accessed: October 19, 2022)

36 Lat Temu WPROWADZONY został w polsce Stan Wojenny (no date) dzieje pl Available at: https://dzieje pl/aktualnosci/rocznicawprowadzenia-stanu-wojennego-w-polsce (Accessed: October 18, 2022)

-Banach, M (2021) Stan Wojenny w polsce 1981-1983, SmartAge pl Available at: https://www smartage pl/stan-wojenny-w-polsce-1981-1983/ (Accessed: October 25, 2022)

Redakcja (2022) W Samo Południe – Historia wokół Jednego Plakatu Autorstwa Tomasza sarneckiego, Portal i pl Portal i pl Available at: https://i pl/w-samo-poludnie

Interia pl (2011) MODA lat 80 , Kobieta w INTERIA PL Available at: https://kobieta interia pl/moda/news-moda-lat-80,nId,421554 (Accessed: December 20, 2022)

Kk (no date) Kobieca Twarz stanu wojennego, kobieta gazeta pl Available at: https://kobieta gazeta pl/kobieta/56,107881,10800455,kobiecatwarz-stanu-wojennego html (Accessed: December 20, 2022)

Kobieta Onet (2017) Lata 80 tak wyglądało życie Warszawianek W Ostatniej dekadzie PRL, OnetKobieta Kobieta Onet Available at: https://kobieta onet pl/moda/wybrane-zdjecia-z-albumu-warszawa-lata-80/rsy5gs1 (Accessed: December 20, 2022) Nowakowska, K (2021) Lata 80 W polsce - jak się wtedy mieszkało?, Morizon Blog Morizon pl Available at: https://www morizon pl/blog/lata80-w-polsce-jak-sie-wtedy-mieszkalo/ (Accessed: December 20, 2022)

Jakubowski, T (2017) Stan Wojenny Tak Wyglądały ulice warszawy 35 lat temu [galeria], wawalove wp pl Wirtualna Polska Available at: https://wawalove wp pl/stan-wojenny-tak-wygladaly-ulice-warszawy-35-lat-temu-galeria-6153785886800001a (Accessed: January 8, 2023)

Pin by Manuela Arenas on metal/Rock & Motos : 80s fashion men, 1980s fashion trends, 1980s fashion (2018) Pinterest. Available at: https://www pinterest co uk/pin/325948091777474071/ (Accessed: October 24, 2022)

Plac Zamkowy, Lata 80-te fot Moja Warszawa: 80s fashion, fashion, Poland Fashion (2021) Pinterest. Available at: https://pl pinterest com/pin/738520038894294856/ (Accessed: October 25, 2022)

Boćkowska, A (2018) Z Kolekcji Mody Polskiej Gdy WKRACZA Polityka, Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/a/z-kolekcji-modypolskiej (Accessed: January 8, 2023)

Subcultures:

Daily (no date) F5 Available at: https://www f5 pl/fashion/poppersi-subkultura-oparta-na-szpanie (Accessed: January 9, 2023)

Punk Poppers: RSA

Witkiewicz, J (no date) Pami, kobieta gazeta pl Available at: https://kobieta gazeta pl/kobieta/7,107881,28351981,pamietacie-klaudie-koziol-zserialu-ranczo-teraz-ma-40-lat html (Accessed: October 23, 2022)

Ranczo (no date) Ranczopedia Available at: https://ranczo fandom com/wiki/Ranczo (Accessed: October 23, 2022)

Żyletka, Agrafki I tiltowanie: Początki polskiego Punka (no date) Culture pl Available at: https://culture pl/pl/artykul/ nuda-wygonila-nas-naulice-miast-poczatki-polskiego-punka (Accessed: October 23, 2022)

Wyłącz ADBLOCKA/ublocka (no date) Wyborcza pl Available at: https://wyborcza pl/duzyformat/7,127290,21670078,samotnoscrewolucjonistow-historia-jedynej-w-polsce html (Accessed: October 22, 2022)

Pęczak, M (2020) Jajcarski Rock’n’Roll, Jajcarski rock’n’roll | Big Cyc i jego dzieci - Polityka pl POLITYKA Sp z o o S K A Available at: https://www polityka pl/tygodnikpolityka/kultura/1942450,1,jajcarski-rocknroll read (Accessed: October 22, 2022)

Video:

Voiceover - Video interview with Wojtek Wojtysiak (2022), a small cinema owner, music and pop culture biggest fan, and my uncle "Zatańczyć pogo " - reportaż Z Festiwalu W Jarocinie, 1985 R (2021) YouTube Available at: https://youtu be/sngc8zfZeeo (Accessed: December 15, 2022)

Izabela trojanowska- Budka suflera- sopot 80 (2010) YouTube YouTube Available at: https://www youtube com/watch?v=N-pLJW70Y1w (Accessed: December 15, 2022)

Shakin' dudi - au sza la la la (opole 85') (2007) YouTube Available at: https://youtu be/IO4oyVEwc8o (Accessed: December 15, 2022)

0darecki (2010) Krzysztof Antkowiak - Zakazany Owoc - Opole 88, YouTube YouTube Available at: https://www youtube com/watch? v=BPsOidDNIl0 (Accessed: December 15, 2022)

Maanam - Opole 1985 (2018) YouTube Available at: https://youtu be/0HC 4G35LOs (Accessed: December 15, 2022)

jasiek911 (2011) Kapitan Nemo - Twoja Lorelei Oryginalny Teledysk ! ! ! !, YouTube YouTube Available at: https://www youtube com/watch? v=01f75zOy1ro (Accessed: December 15, 2022)

Bajm - Nie Ma Wody Na Pustyni (live opole 1983) (2021) YouTube YouTube Available at: https://www youtube com/watch?v=8OyZk AxgP0 (Accessed: December 15, 2022)

LadyPankSongs (2012) Lady Pank - opole 1984 CZ 1, YouTube YouTube Available at: https://www youtube com/watch?v=jCjzZoLfPcA (Accessed: December 15, 2022)

Fala Jarocin [1985] (2014) YouTube Available at: https://youtu be/ mlf1iySxa4 (Accessed: December 15, 2022) MultiBobofrut (2010) Izabela Trojanowska-Budka suflera- Opole 80 -miss obiektywu, YouTube YouTube Available at: https://www youtube com/watch?v=gcsZgAElEg4 (Accessed: December 15, 2022)

Maanam "żądza Pieniądza" - Opole 80 (2016) YouTube Available at: https://youtu be/49r1K0lWl-s (Accessed: December 15, 2022)

Opole 1981 - premiery, Koncert W całości (2020) YouTube Available at: https://youtu be/bcUFBkFg3NI (Accessed: December 15, 2022)

Movies

Seksmisja, Polish movie poster (no date) Polish Poster Gallery Available at: https://polishposter com/3353-seksmisja-polish-movie-poster html (Accessed: October 27, 2022)

Back to the future: Marty mcfly, Marty mcfly Vest, Mcfly (2017) Pinterest Available at: https://www pinterest.co uk/ pin/318559373633463349/ (Accessed: October 25, 2022)

Fashion:

Boćkowska, A (2021) Z Kolekcji Mody Polskiej Marka (Z) marzeń, Vogue Polska Available at : https://www vogue pl/a/z-kolekcji-modypolskiej-marka-z-marzen:(Accessed: October 25, 2022)

Vogue Polska (no date) Wernisaż Wystawy „Jerzy Antkowiak-Moda Polska", Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/g/1427/wernisazwystawy-jerzy-antkowiak-moda-polska (Accessed: January 3, 2023)

Boćkowska, A (2019) Honory dla Jerzego Antkowiaka, Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/a/honory-dla-jerzego-antkowiaka (Accessed: January 3, 2023)

Women's wear

Boćkowska, A (2021) Z Kolekcji Mody Polskiej Marka (Z) marzeń, Vogue Polska Available at : https://www vogue pl/a/z-kolekcji-modypolskiej-marka-z-marzen:(Accessed: October 25, 2022)

The puff sleeve dress (2022) 80’s Fashion | Your Guide To 80s Fashion And Culture Available at: https://www 80sfashion org/the-puff-sleevedress/ (Accessed: October 25, 2022)

MODA lat 80 - retro w modzie, czyli trendy I ikony tamtych lat (2019) Nowa Moda Available at: https://nowa-moda pl/ moda-z-lat-80-poznajkilka-faktow/ (Accessed: October 25, 2022)

Anon, (2022) The Puff Sleeve Dress [online] Available at: https://www 80sfashion org/the-puff-sleeve-dress/ [Accessed 9 Jan 2023]

Pinterest (2020) 80s workout outfit, 80s workout costume, Aerobic outfits [online] Available at: https://www pinterest co kr/pin/778348748084388377/ [Accessed 24 Oct 2022]

Pinterest (2021) Listen Up, Ladies: The Power Suit Is Back! | Joan collins, Power dressing women, Power dressing [online] Available at: https://www pinterest co uk/pin/112941903136013358/ [Accessed 25 Oct 2022]

Kowalczyk, A (2018) Emancypacja w PRL była pozorna i odgórnie zadekretowana? Przynajmniej kobiety decydowały o swoim macierzyństwie albo odejściu od męża tyrana: Available at: https://www wysokieobcasy pl/wysokie-obcasy/7,100865,23698126,emancypacja-w-prl-byla-pozorna-iodgornie-zadekretowana-przynajmniej html (Accessed:November 9, 2023)

Men's wear

Moda Męska Lat 80 W Sam Raz na Lato [Zdjęcia Archiwalne] (no date) Głos Wielkopolski Available at: https://gloswielkopolski pl/modameska-lat-80-w-sam-raz-na-lato-zdjecia-archiwalne/ga/920265/zd/2055859 (Accessed: October 25, 2022) Boćkowska, A (2021) Białe Skarpetki i Czerwone Szelki: Najsłynniejszy Element Ubioru Przełomu Lat 80 I 90 , Vogue Polska Available at: https://www vogue pl/a/biale-skarpetki-i-czerwone-szelki (Accessed: October 18, 2022) Quora (n d ) Why does Michael Jackson wear white socks? [online] Available at: https://www quora com/Why-does-Michael-Jackson-wearwhite-socks [Accessed 3 Jan 2023]

Fashion Magazine

pisze, A (2015) Jak cię widzą, tak cię piszą Krystyna Kaszuba [online] Tatiana Szczęch Stylistka Available at: https://tatianaszczech pl/jakcie-widza-tak-cie-pisza krystyna-kaszuba/ [Accessed 4 Jan 2023] Królak, S (2020) ‘Twój Styl’ kończy 30 lat ‘Pierwsza taka okładka w historii polskiej prasy’ [online] plejadapl Available at: https://plejada pl/newsy/twoj-styl-ma-30-lat-urodzinowa-okladka-przejdzie-do-historii-polskiej-prasy/94y14ss [Accessed 26 Oct. 2022]

Interview with Agnieszka Sudomir:

Lubimyczytać pl (n d ) Agnieszka Sudomir [online] Available at: https://lubimyczytac pl/autor/150162/agnieszka-sudomir [Accessed 5 Jan 2023]