Enka Ede Brochure

LODEW IJK BA LJON landschapsarchitecten

7 april 2010

in opdracht van: Grondbank Bennekomseweg Ede cv

DOIP ENK A Ede d efiniti ef o nt wer p inr i chtingsp lan vo o r D e e l g e b i e d A

DOIP ENK A Ede d efiniti ef o nt wer p inr i chtingsp lan vo o r D e e l g e b i e d A

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

3

Colofon opdrachtgever: Grondbank Bennekomseweg Ede cv (een samenwerkingsverband van AM Grondbedrijf en ASR vastgoedontwikkeling) Postbus 2009 3500 GA Utrecht T 030. 257 35 12 F 030. 257 81 96 contactpersoon: Marien Kleinjan - AM - projectdirecteur ENKA Peter Jongerius - AM - senior vastgoedontwikkelaar Armand Schuurman - ASR - projectdirecteur ENKA Klaas van der Meer - AM - projectmanager ontwerper LODEWIJK BALJON landschapsarchitecten T 020. 625 88 35 F 020. 420 65 34 patrick@baljon.nl www.baljon.nl Lodewijk Baljon - landschapsarchitect I directeur Karin van Essen - landschapsarchitect I projectleider Patrick Ruijzenaars - landschapsarchitect I medewerker Bas Heessels - ontwerper I planuitwerker Wouter Evers - ontwerper I planuitwerker in samenwerking met awg architecten, Antwerpen MWH, Delft SmitsRinsma, Zutphen Goudappel Coffeng, Deventer Lodew ijk Ba ljon

Amsterdam, 7 april 2010

la ndschapsarchitecten

C r u q u i u s w e g 10 Po s t b u s 10 6 8 10 0 0 b b A m s t e r d a m t 0 2 0 - 6 25 8 8 35

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

Inhoud

1. inleiding

1.1 1.2

locatie basisdocument en uitgangspunten

7 7

2. ontwerp

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7

opgewerkte plattegrond uitgiftekaart hoofdverkeersstructuur fietsverkeer parkeren verkeersremmende maatregelen overzicht toegepaste materialen

8 9 10 11 12 13 14

4.4 4.5 4.6 4.7 4.8

kruising toerit parkeerhof - parkeerhof kruising steeg - noord-zuidstraat kruising bosstraat west - steeg kruising entreestraat - woonhof detail oprit aan entreestraat

41 42 43 44 45

5. beplanting

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6

bosrand bomen hagen hekwerken met klimplanten heesters grassen en bollen

47 49 51 53 55 57

3. principeprofielen

3.0 3.1a 3.1b 3.2 3.3 3.4a 3.4b 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10

situering van de profielen hoofdroute hoofdroute t.h.v. bitterzoutloods bosstraat zuidzijde bosstraat westzijde noordzuidstraat noord noordzuidstraat zuid entreestraat woonhof toerit parkeerhof parkeerhof achterpaden stegen

15 16 18 20 22 24 26 28 30 32 33 34 35

6. inrichtingselementen

6.1 6.2 6.3

muur openbare verlichting huisvuilinzameling

59 61 63

7. speelvoorzieningen

7.1 7.2 7.3

speelplek west speelplek midden speelplek oost

65 69 73

8. ondergrondse infrastructuur

8.1 8.2 8.3

afwatering en infiltratievoorzieningen ondergrondse infrastructuur nutsvoorzieningen

bijlagen

01

77 78 79

4. beeldbepalende details

4.0 4.1 4.2 4.3

situering van de details kruising hoofdroute - toerit parkeerhof kruising hoofdroute - noord-zuidstraat kruising bosstraat - entreestraat

36 38 39 40

plankaart A1 formaat, 1:250

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

5

6

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

1 . in l eiding

1.1 locatie Deelgebied A is het eerste deelgebied waarvoor een uitwerking van de maaiveldinrichting wordt gemaakt. Het maakt onderdeel uit van de typologie ‘De Hofjes’ die als tuinwijk is opgezet.

Gelegen in het zuidwesten van het ENKA-terrein omvat dit plandeel 158 woningen. Aan de noordzijde grenst dit deelgebied aan de zuidelijke hoofdentree tot de wijk. Aan de zuidzijde sluit het aan op het Horapark; een bosrijke omgeving met verspreid staande kantoren. Om wille van de sanering ligt het maaiveld van dit deelgebied circa 3,10 meter hoger dan de bestaande omgeving.

Richting het Horapark loopt het plan geleidelijk af om via een keermuur een soepele overgang naar het bestaande bos te vormen. Ten opzichte van het VOIP is het peil (goothoogte rijweg) na sanering 25 cm lager vastgesteld op 23,10 +NAP. 1.2 basisdocument en uitgangspunten Dit Definitief Ontwerp Inrichtingsplan (DOIP) omvat de uitwerking van het maaiveldontwerp van de openbare ruimte voor het eerste deelgebied. Een vertaling van het Voorontwerp Inrichtingsplan zoals dat eerder is vastgesteld.

In dit DOIP wordt een uitspraak gedaan over de opbouw, de maatvoering en de materialisering van alle profielen en details. Alle zaken die van invloed zijn op de beeldbepalende kwaliteit van de openbare ruimte zijn in dit document opgenomen. Een uitzondering hierop vormen de gebouwde erfafscheidingen. De constucties hiervoor worden, in samenwerking, door de architect ontworpen en zijn onderdeel van de opstalontwikkeling. De verdere dimensionering en technische afwerking zal plaatsvinden in het Technisch Inrichtingsplan als voorbereiding op de uitvoering. Omdat dit ontwerp de eerste uitwerking is binnen de typologie ‘De hofjes’ zal het model staan voor de uitwerking van de volgende deelgebieden binnen deze typologie.

In dit DOIP is de uitwerking van de fietsaansluiting (evt. in combinatie met de trap) via de zuidelijke bosrand, nog niet opgenomen. Over de wijze van uitwerking en de plek van de aansluiting dienen diverse partijen eerst overeenstemming te vinden. Hierover is een afspraak ingepland met de betrokkenen om dit ter plekke te gaan beoordelen.

ligging deelgebied A

ontwerpgrens deelgebied A

Voor de uitwerking van dit DOIP zijn de volgende documenten als uitgangspunt gehanteerd: - VOIP ENKA Ede, voorontwerp inrichtingsplan voor Deelgebied A d.d. 13 oktober 2009 - Beeldkwaliteitsvisie Hoofdstructuur d.d. 25 juni 2009 - Beeldkwaliteitsvisie Deelplan-A ‘De Hofjes’ d.d. 8 juli 2009 - DO stedebouwkundig plan (DOSP) Deelgebied-A d.d. 7 december 2009 - DO architectuur d.d. 4 december 2009 - Gemeentelijke reactietabel VOIP na overleg d.d. 3 december 2009 - Gemeentelijke reactie op hoofdpunten d.d. 3 november 2009 - Gemeentelijke reactietabel DOIP d.d. 5 maart 2010

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

7

plantekening 8

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

2 . ont w erp

2.1

opgewerkte plattegrond

De plankaart op de linker pagina geeft een ruimtelijke weergave van het ontwerp van deelgebied-A. In de volgende hoofdstukken zal het ontwerp verder uiteengezet worden in de verschillende onderdelen. In bijlage 01 is een technische weergaven van de plankaart op schaal 1:250 opgenomen.

Deze uitneembare tekening kan als overzicht naast het boekwerk worden gelegd.

2.2

uitgiftekaart

Op deze kaart is te zien waar de grens tussen openbaar gebied en uitgeefbaar terrein ligt.

Hiermee is tevens de onderhoudsgrens gedefinieerd. Onder paragraaf 5.3 is een overzicht weergegeven van de hagen die op openbaar en uitgeefbaar terrein liggen.

uitgeefbaar gebied

openbaar gebied

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

9

30 km/uur

50 km/uur 10

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

2 . ont w erp

2.3

hoofdverkeersstructuur

Deelgebied-A wordt voor het grootste deel ontsloten vanaf de hoofdroute die aantakt op de zuidelijke ontsluiting. Vanaf deze hoofdroute zijn de parkeerhoven bereikbaar. Alle wegen uitgezonderd het eerste deel van de hoofdontsluitingsweg zijn 30 km zone. In de woonhoven mag niet geparkeerd worden. Deze zijn alleen toegankelijk gemaakt om de voorzijde van de woning bereikbaar te houden voor hulp- en nooddiensten of het afleveren van bijvoorbeeld paketten.

2.4

fietsverkeer

Vanaf de Bennekomseweg is voor fietsers aan weerszijde een tweerichtingen fietspad gemaakt dat aansluit op de parallelweg. Vanaf daar wordt aangetakt op het 30 km/uur netwerk waar de fietser op de rijbaan fietst. Het vrijliggende fietspad vanaf de Bennekomseweg is 3m breed (volgens ASVV) om de groene ruimte vanuit de hoofdroute nog enigszins tot de Bennekomseweg te kunnen voortzetten.

De uitwerking van de fietsaansluiting (evt. in combinatie met de trap) met het Horapark is in dit DOIP niet opgenomen. Ter plekke gaan alle betrokken partijen bekijken wat de beste locatie is voor een dergelijke aansluiting.

fietsverkeer

primaire verkeersstructuur

secundaire verkeersstructuur parkeerhoven entrees woonhoven bereikbaar voor hulp- en nooddiensten

zoekgebied aansluiting Horapark DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

11

12

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

2 . ont w erp

2.5 parkeren Het parkeren is onderverdeeld in parkeren op eigen erf en in de openbare ruimte. Door de concentratie van auto's op te vangen in speciale parkeerhoven is het mogelijk om de woonhoven vrij te houden van geparkeerde auto's.

De hier gepresenteerde balans is het resultaat van intensief overleg tussen alle betrokken partijen. Aan deze telling zijn gedetailleerde balansberekeningen voorafgegaan om het aanbod van parkeerplaatsen evenredig over het eerste deelgebied te verspreiden. De aantallen zijn actueel en berekend op basis van tekening: ‘ENKA VO DGBa plankaart 2009-09-29 (met DOSP 2009-07-14).dwg’. Bij de verdeling van het aantal parkeerplaatsen binnen Deelgebied A is het bezoekersparkeren van de twee woonhoven ondergebracht in de zuidelijke bosrand. Bezoekers parkeren dus niet in de parkeerhoven maar in de omliggende straten. De parkeerhoven zijn daarmee alleen voor bewonersparkeren en benadert het bezoek de woning zo via de voorzijde.

2.6

verkeersremmende maatregelen

In de westelijke en zuidelijke bosrand is ter hoogte van de steeg en de entreestraten en verkeersremmende maatregel opgenomen. Op de overgang van 50 km naar 30 km zone sluit het asfalt via een drempel aan op een klinkerweg. Aan het begin van de noord-zuidstraat is een drempel opgenomen om de automobilist er op te attenderen dat hier een woonstraat begint.

Gehanteerde norm (Gemeente Ede) en woningaantallen: 0 woningen < € 170.000 / Geen 95 woningen € 170.000 - € 250.000 / type A t/m D en 1 t/m 3 63 woningen > € 250.000 / type E t/m G en 4 t/m 11

norm 1.45 norm 1.7 norm 1.85

Volgens deze normering zijn 278 parkeerplaatsen benodigd.

Deelgebied-A voorziet in het volgende parkeeraanbod: Parkeerhoven 111 Op eigen erf 55 Entreestraten woonhof 12 parallelweg hoofdroute 28 (van 35) Zuidelijke bosrand 36 Westelijke bosrand 29 Noord-zuid straat naar bos 7 (van 20) + TOTAAL beschikbaar in Deelgebied-A

278

verkeersremmende maatregelen

parkeren eigen erf (55pp) parkeren op parkeerhof (111pp) parkeren op/ langs straat (112pp) totaal: 278 parkeerplaatsen

sinusdrempel

verkeersplateau DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

13

afkorting wat/ waar elementenverharding rijwegen langsparkeren haaksparkeren Bosstraat matje in haaksparkeerplaats molgoten strekken opritten weg in parkeerhof woonhof voetpaden en achterpaden loopstrook/passagestrook markeringsklinker wit markeringstegel P OB6 opsluitband *1 OB10 opsluitband *1 GB10 gazonband *1 PB20 parkeerband TB20 trottoirband *1 TB50 trottoirband *1 IB50 inritband *2 SB10 stootband keermuur met rollaag overige verhardingen rijweg asfalt fietspad asfalt halfverharding molgoot beton (evt. trottoirband) verstevigd gras overige producten dubbele mast 1800 lumen enkele mast 1800 lumen paaltop 1800 lumen wandsteun 1800 lumen straatkolk anti-inrij paaltje afvalbak transformatorhuisje UPC kastje UPC wijkcentrum

materiaal

verband

formaat

gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker gebakken klinker betontegel betontegel gebakken klinker betontegel gekleurd beton gekleurd beton gekleurd beton gekleurd beton gekleurd beton gekleurd beton gekleurd beton gekleurd beton metselstenen

keperverband elleboogverband elleboogverband elleboogverband stromenverband stromenverband halfsteensverband elleboogverband halfsteensverband halfsteensverband halfsteensverband x x x x x x x x x x n.t.b.

keiformaat keiformaat keiformaat keiformaat dikformaat keiformaat keiformaat keiformaat dikformaat 200x200 zonder vellingkant 200x200 zonder vellingkant keiformaat 200x200 60x150x1000mm 100x200x1000mm 100x200x1000mm 60-180/200x250x1000mm 180/200x200x1000mm 500x230x1000mm 470/500x200x1000mm 100x250x900mm

asfalt asfalt split (evt. kunststofvloer) beton kunststof

x x x x x

gietijzer thermisch verzinkt staal gegalvaniseerd staal beton

x x x x x x x x x x

type

5-11mm 300x200x1000mm

basaltsplit

hoogte 8m hoogte 6m hoogte 4m hoogte 4m 350x450mm 750mm hoog 830mm hoog 2000x2000x1500mm 580x238/190x1250mm 2500x500x1300mm

Joyau, mast Jima Joyau, mast Jima Joyau, mast Jima Joyau n.t.b. model 90 32 liter Diabolo P580

kleur

leverancier

roodbruin donkerbruin donkerbruin donkerbruin roodbruin roodbruin roodbruin roodbruin mangaan grijs grijs wit hardsteenkleurig, witte letter hardsteenkleurig hardsteenkleurig hardsteenkleurig hardsteenkleurig hardsteenkleurig hardsteenkleurig hardsteenkleurig hardsteenkleurig n.t.b.

zwart roodbruin basalt hardsteenkleurig

anthraciet ijzerglimmer anthraciet ijzerglimmer anthraciet ijzerglimmer anthraciet ijzerglimmer

Ragni Ragni Ragni Ragni

RAL7024 grafietgrijs RAL7024 RAL7024 RAL7024

*1 met bijpassende hoekstukken en bochtstukken *2 met bijpassende verloopbanden

14

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

2 . ont w erp

2.7 overzicht toegepaste materialen De lijst op de linker pagina geeft een overzicht van de materialen die in het ontwerp zijn toegepast per locatie. Alle dode materialen in de openbare ruimte zijn hierin opgenomen.

Voor het verschil in gebruik is voor de ‘tuinwijk’ een kleurcode opgesteld. Rijwegen zijn roodbruin, parkeren is donkerbruin en voetgangersgebied is grijs. Het woonhof vormt een verbijzondering door de mangaankleurige klinker die een mooie aanvulling vormt op de witte gevels van de woningen.

De voetpaden zijn uitgevoerd in een eenvoudige, grijze betontegel. Door hiervoor een 20 x 20 cm tegel zonder vellingkant te kiezen heeft de tegel een rustiekere en industriële uitstraling. Door het kleinere formaat geeft de tegel net even een verbijzondering in het voetpad dat past in de tuinwijk.

Waar automobilisten voetgangers tegen kunnen komen is de loopstrook, evenals in het voetgangersgebied, in 20x20 betontegels uitgevoerd. In deze strook is de auto te gast en wordt door de afwijkende kleur en formaat de aandacht gevraagd. Een zelfde principe geldt voor de woonhoven. Hier komen zelden auto’s en dient de verharde bies rond het hof meer als brede stoep dan als rijweg. Het ‘voetgangersaccent’ in de vorm van tegels wordt hier niet onderbroken en verbindt de achterpaden met het hof. Het woonhof is een bijzondere en autoluwe ruimte. Dit is terug te zien in de detaillering van de vloer en de mangaankleurige klinker. Alle betonbanden worden uitgevoerd in hardsteenkleurige beton.

De armaturen hebben een licht klassieke vormgeving op moderne masten. Door deze uit te voeren in een matte, antraciete afwerking passen deze goed in het industrieel-tuinwijk idee en vormen een mooi samenhangend beeld met de kleur van de bestrating en architectuur. situering van de profielen 3 . prin c ipeprofie l en

3.0

situering van de profielen

Aan de hand van een serie principeprofielen, wordt de opbouw, de maatvoering en de materialisering van de verschillende straten inzichtelijk gemaakt.

Alle profielen zijn schaal 1:100 weergegeven.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

15

16

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.1a hoofdroute Vanaf de parklaan ontvouwt de hoofdroute zich als één groene doorlopende ruimte rondom het carré.

Lommerrijk, herkenbaar, representatief en een contrast vormend met het carré dat zich als een enclave presenteert en het historische hart van ENKA vormt. De groene middenbermen zijn begroeid met bloemrijk gras met daarin dennen, eiken en meerstammige berken. Dit ruiger ogende groen is representatief, maar past bij het imago van een oud industrieel complex en sluit aan bij het ‘Veluwse gevoel’.

Het eerste gedeelte van de hoofdroute is vormgegeven als 50 km/uur weg om zo aan te sluiten bij het aantal voertuigen dat hiervan gebruik maakt. Ter hoogte van de Bitterzoutloods wordt deze weg voortgezet als een 30 km/uur weg.

Waar men vanaf de Bennekomseweg het ENKA-terrein binnenkomt is de entree vrij van geparkeerde auto’s. Aan deze 50 km/uur weg kan niet geparkeerd worden. Hiervoor ontsluit een parallelle ‘dorpsweg’ de gevels aan beide zijden, waaraan langsgeparkeerd kan worden. Dit parallelle profiel is zo vormgegeven dat het de auto dicteert om rustig te rijden. Het is een ruimte waar voetgangers de belangrijkste beweging vormen. De fietsverbinding vanaf de Bennekomseweg sluit aan op deze parallelwegen en takt later aan op het 30 km/uur netwerk.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

17

18

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.1b hoofdroute t.h.v. bitterzoutloods De hoofdroute wordt voortgezet als 30 km/uur weg wanneer deze ter hoogte is van de Bitterzoutloods. Hetzelfde lommerrijke, herkenbare en representatieve karakter wordt hier voortgezet.

De rijweg is uitgevoerd in klinkers en iets versmald zodat het aansluit bij het 30 km karakter van de weg. Langs de woningen wordt aan ĂŠĂŠn zijde de parallelweg doorgezet waarlangs ook kan worden geparkeerd. Omdat de Bitterzoutloods met een toekomstig vloerpeil van 22,75 +NAP lager ligt dan het vloerpeil van de nieuwe woningen, zal het profiel iets onder afschot liggen. Omdat het een 30 km zone betreft hoeft de fietser hier niet op een vrijliggend fietspad te fietsen. Op de parallelweg is ruimte om in twee richtingen te fietsen. Via de hoofdweg kan ook in twee richtingen gefietst worden, maar deze zal waarschijnlijk alleen in de richting van de Bennekomseweg gebruikt worden.

Met de uitwerking van de hoek van deelgebied B zal de afwikkeling van fietsers verder worden uitgewerkt. Het streven daarbij is om zoveel mogelijk afstand van de Bitterzoutloods te nemen en vrij te houden als groene ruimte.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

19

20

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.2 bosstraat zuidzijde Deze route langs het bos en Horapark geeft de bewoner het gevoel aan het bos te wonen.

De weg neemt daarbij even afstand van de woning en het voetpad door middel van een grasberm waarin ook bomen staan. De beleving van de automobilist wordt daarmee ‘vergroend’ en de beleving van thuiskomen aan de bosrand versterkt. Aan de boszijde is ruimte voor haaks parkeren.

Op punten waar zichtlijnen vanuit de woonhoven eindigen op de bosrand worden geen parkeervakken gemaakt. Zo is de beleving van de bosrand het sterkst en overheerst het lommerrijke beeld in alle zichten. Door het ontwikkelen van onderbegroeiing ontstaat een gelaagde bosrand die het bosrijke karakter versterkt. Daarmee worden ook de geparkeerde auto’s grotendeels aan het zicht onttrokken.

Aan de zuid- en westzijde zal het hoogteverschil tussen de wijk en het Horapark grootst zijn. Hier wordt het hoogteverschil opgevangen door een keermuur die niet hoger is dan 1 m. Op een aantal punten wordt deze doorbroken om vanaf het Horapark een entree tot de wijk te maken voor fietsers en voetgangers.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

21

22

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.3 bosstraat westzijde Dit profiel vormt een representatieve en groene overgang vanaf de Bennekomseweg naar de wijk.

Het hoogteverschil tussen het ENKA terrein en de Bennekomseweg wordt deels opgevangen door een laag muurtje van maximaal 1 m hoogte. Dit begeleid enerzijds de parklaan en past binnen de uitstraling van de Edese tuinwijk. Door het talud te beplanten met boomgroepen en onderbeplanting wordt het lommerrijke beeld van de bosroute doorgetrokken en ontstaan er afwisselende zichten vanaf de Bennekomseweg op de bebouwing. Aan de binnenzijde is het profiel ordelijk met gemaaide bermen en opgaande bomen. Aan de buitenzijde sluit het talud veel meer aan bij de bosbeplanting door een kruid- en struiklaag toe te passen. Door deze onderbeplanting en de hogere ligging op het talud worden de geparkeerde autoâ&#x20AC;&#x2122;s, vanaf de Bennekomseweg bezien, aan het zicht onttrokken.

Het talud heeft een helling die flauwer is dan 1:3 en is daardoor ook goed bereikbaar voor onderhoud. Ten zuiden van de wijkontsluiting is er onderaan het begroeide talud nog een bosrand van bestaand bos dat een extra groene buffer tussen de Bennekomseweg en het ENKA terrein vormt. Hier staan voornamelijk volwassen eiken en zal geen opgaande onderbegroeiing worden gestimuleerd.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

23

24

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.4 noordzuidstraat noord Deze straat verbindt de groene hoofdroute met het Horapark.

Het ruige, Veluwse karakter wordt hier in de straat doorgezet om verbinding te maken met het bos in het Horapark. De bloemrijke bermen met verspreid staande bomen zijn in de buitenbocht van het profiel gepositioneerd zodat er vanuit elke richting zicht is op het groen. De groene verbinding tussen de hoofdroute en het bos wordt zo versterkt. De woningen staan vrijwel direct aan het groen.

Een lage haag aan de voet van het gebouw vormt een soepele overgang van horizontaal groen naar verticaal steen. De verharde stoepzone ligt evenals het langsparkeren, aan de binnenzijde van het profiel. De straat heeft een afwisselend beeld door een deel van 16 en 14 meter breedte. Naast een vrijliggende stoep is er een rabatstrook waar autoâ&#x20AC;&#x2122;s elkaar kunnen passeren. De rijloper kan daardoor smal worden gehouden zodat de automobilist wordt geremd in zijn snelheid. Een duidelijk contrast in de verharding duidt op voetgangers. Automobilisten worden zo gewezen op het feit dat ze in een woonstraat rijden en daarop hun snelheid moeten aanpassen. Er wordt zo ook optimaal gebruik gemaakt van de beschikbare ruimte en is het mogelijk om een lommerrijk en groen profiel te maken. Het wonen aan een groene straat die je naar het Veluwse bos leidt staat centraal.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

25

26

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.4 noordzuidstraat zuid Doordat dit gedeelte van de straat smaller is dan het zuidelijk deel is alleen in de buitenbocht een brede, bloemrijke berm gepositioneerd.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

27

28

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.5 entreestraat Deze straten vormen de opmars naar de woonhoven.

Aan de zuidzijde van het plan vormen zij de verbinding tussen het Horabos en de woonhoven. Een breed lommerrijk profiel met statige bomen begeleid de bezoeker naar het woonhof. Aan weerszijde van de weg bieden brede gazons ruimschoots plaats aan een laan van statige eiken. De breedte van het openbare profiel is circa 15 meter en gaat via een lage haag over in diepe voortuinen waar twee auto’s op eigen erf geparkeerd kunnen worden. Om dit mogelijk te maken loopt de erfgrens van de woningen bij de oprit tot aan de weg.

In de straat is ook ruimte om te parkeren op de weg. Wanneer er geen auto’s staan is het gewoon een brede straat in plaats van een weg die wordt geflankeerd door verlaten parkeerhavens. Waar geparkeerd mag worden wordt aangeduid door een donkerder kleur klinker in dezelfde tint als de rijweg. Een hardsteenkleurige 20x20 tegel met een letter ‘P’ vormt in deze vakken nog een extra verduidelijking. Langs de parkeerzijde vormt een brede band van 50 cm de overgang naar het gazon.

Zo ontstaat een comfortabele uitstapstrook.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

29

30

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.6 woonhof Zoals de naam al doet suggereren wordt er in deze hoven gewoond en zijn deze vrij van geparkeerde auto’s.

Een brede loper van klinkers en tegels maakt het mogelijk dat nood- en hulpdiensten de voorzijde van de woning kunnen bereiken. Door deze loper te verdelen in verschillende biezen ontstaat een aangename, brede stoep in plaats van een brede weg. Een omlijsting van het grasplein waarin een aantal majestueuze linden staan. Het gehele profiel ligt op één niveau, één doorlopende vloer waarin het het gazon als een zacht tapijt wordt omlijst door de stoep, voortuinen en woningen. In het gazon zullen in het voorjaar bloembollen ontluiken om het grasveld eens per jaar tot een waar feest te maken.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

31

32

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.7 toerit parkeerhof De toeritten begeleiden de automobilist naar het parkeerhof.

De lage haag aan weerszijden zorgt voor een vriendelijk en groen entree en doorbreekt het stenige karakter. Het vormt een zachte overgang van woning naar publieke ruimte. De loopstrook en rijbaan vormen samen een breedte van 4,5 meter zodat het voor tegemoetkomende auto’s mogelijk is om elkaar te passeren.

3.8 parkeerhof De parkeerhoven zijn de plek waar je iedere dag thuis komt. Hier parkeer je de auto en wandel je naar huis.

Door de rijen met geparkeerde auto’s te onderbreken met lage hagen wordt het stenige karakter geneutraliseerd. Een aantal Acacia’s vormt een groen dak boven het parkeerterrein. Om ze goed te kunnen laten volgroeien staan ze in blokhagen en wordt onder de verharding een voorziening getroffen om wortelopdrukking tegen te gaan en voldoende doorwortelbaar profiel te creëren. De parkeerplaatsen liggen als matjes op het plein. Een stootband voorkomt dat auto’s te ver doorsteken en de hagen beschadigen.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

33

34

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

3 . prin c ipeprofie l en

3.9 achterpaden De achterpaden dragen het groene karakter door tot in het hart van de wijk.

Als onderdeel van het groene netwerk vormen ze een verbindende schakel tussen de parkeerhoven en de tuinen. Een route die niet alleen functioneel is maar ook aangenaam en representatief om even doorheen te wandelen wanneer je de auto hebt geparkeerd in het hof en achterom thuis komt.

Hier kom je als bewoner iedere dag thuis en vormen ze samen met de parkeerhoven een groene verwelkoming tot de buurt.

Maar de achterpaden hebben nog een functie. In nieuwbouwwijken waar de kavelgrootte vaak beperkt is, zijn de bewoners juist aangewezen op het groene geraamte van hun buurt. Mensen hebben niet de ruimte in hun tuin of zijn vaak voorzichtig met het planten van bomen die juist zo sterk bijdragen aan dit geraamte. De ruimte in de achterpaden maakt het mogelijk solitaire bomen te planten zodat mensen dat niet in hun tuin hoeven te doen. Er is daarbij gekozen voor bomen met een transparante kroon en een ruime en onregelmatige plantafstand.

Om de beplanting van de achterpaden te laten slagen zal het aan een aantal voorwaarden moeten voldoen. Het belangrijkste is dat de soort maximaal halfhoog is (ca. 1,2 meter). Daardoor behoudt het pad overzichtelijkheid en wordt optisch niet vernauwt. Uitbundig bloeiende soorten geven het pad haar bijzondere karakter. Een standaard groene heester is hier dus niet gewenst. Een ander belangrijk selectiecriterium is dat de beplanting relatief makkelijk te onderhouden is en tegen een stootje kan. De zijde van het voetpad wordt begeleid door een met klimplanten begroeid hekwerk.

Aan de achterzijde van het plantvak staat een houten hekwerk. Dit vormt een rustige achtergrond en voorkomt verwildering door klimplanten die in het plantsoen groeien.

3.10 stegen Deze stegen worden begeleid door groene erfafscheidingen.

De paden van 2,4 meter breed leggen de korte verbinding tussen de verschillende hoven. De erfafscheiding van de tuinen is hier altijd vormgegeven door een met klimplanten begroeid hekwerk of door een haag. Ondanks de beperkte maat van deze stegen dragen ze zo bij een het groene karakter van de buurt. Begroeiing met Hedera helix geeft wintergroene wanden die snel begroeid zijn en voldoende privacy in de achtertuinen bieden. Bewoners zijn natuurlijk altijd vrij om andere soorten klimplanten toe te voegen en zo de stegen te personaliseren.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

35

36

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

4 . bee l dbepa l ende detai l s

4.0

situering van de details

Aan de hand van een serie principedetails wordt aangegeven hoe verschillende profielen op elkaar aansluiten. De beeldbepalende kenmerken worden hiermee in beeld gebracht en geven inzicht in de toe te passen oplossing voor verbanden, aansluitingen en afwatering.

Voor detail 4.2 volgt een nadere uitwerking. De stedebouwkundige oplossing voor de hoek van deelgebied B is nog in ontwikkeling en zal invloed hebben op de wijze waarop de hoofdroute aantakt op de noordzuidstraat.

N.U.T.W.: nader uit te werken DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

37

4 . bee l dbepa l ende detai l s

38

4.1

kruising hoofdroute - toerit parkeerhof

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

4 . bee l dbepa l ende detai l s

4.2

kruising hoofdroute - noord-zuidstraat

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

39

4 . bee l dbepa l ende detai l s

40

4.3

kruising bosstraat - entreestraat

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

4 . bee l dbepa l ende detai l s

4.4

kruising toerit parkeerhof - parkeerhof

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

41

4 . bee l dbepa l ende detai l s

42

4.5

kruising steeg - noord-zuidstraat

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

4 . bee l dbepa l ende detai l s

4.6

kruising bosstraat west - steeg

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

43

4 . bee l dbepa l ende detai l s

44

4.7

kruising entreestraat - woonhof

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

4 . bee l dbepa l ende detai l s

4.8

detail oprit aan entreestraat

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

45

46

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

5 . bep l anting

5.1 bosrand De westelijke bosrand bestaat uit twee delen. Een bestaand stuk bos van eiken en beuken, gelegen langs de Bennekomseweg en een nieuw te planten bos bovenop het talud. De zuidelijke bosrand vormt een belangrijke overgang tussen het Horapark en de woonbuurt. Met een breedte van 15 meter vanaf de rijweg is dit een buffer die de beleving van wonen aan het bos versterkt. Het is deels boven de keermuur en deels in het Horapark gelegen. (Voor de consistentie van het plan is de bosrand mee-ontworpen, het maakt echter geen onderdeel uit van de werkgrens van deelgebied A).

Het bestaande eiken-beukenbos is al een redelijk volwassen bos met mooie grote exemplaren. Dit gedeelte heeft geen opgaande onderbeplanting nodig zodat de bomen als opgaande elementen het best tot hun recht komen. Door op de open plekken boshyacinten te planten zullen de bollen zich vanuit hier natuurlijk verwilderen. De wilde hyacint of boshyacint wordt 30 tot 40 centimeter hoog en bloeit paars in april-mei. De plant vermeerdert zich door zaadvorming en vegetatief door bijbolletjes. In het voorjaar komt de bosvloer daarmee tot leven en vormt een wonderlijke vertoning langs de Bennekomseweg en de entree tot het ENKA terrein.

Om de nieuw te vormen bosranden te maken zijn twee mengsels samengesteld. Een gesloten en een meer open mengsel. Door het wortelgoed niet in standaard rijen, maar in wildverband aan te planten ontstaat een natuurlijker beeld. Na een aantal jaren zal vervolgens moeten worden gedund totdat er een samenhangend beeld ontstaat van onderbeplanting, struiklaag en boomvormers.

Aan de binnenrand (de ENKA zijde) wordt een mengsel met minder boomvormers toegepast.

Hierdoor kunnen de struik- en onderlaag zicht beter ontwikkelen om zo een mooie overgang naar de weg te vormen. Tegen het Horapark gelegen wordt een mengsel met meer boomvormers en meer gemengde onderbeplanting toegepast. Deze strook mag meer verwilderen. Om de grens met bestaande bomen van het Horapark goed te kunnen omvormen zal in het veld moeten worden bepaald of een dunning gewenst is om meer lichttoetreding te krijgen. Het nieuwe te planten bos krijgt daarmee een grotere slagingskans.

De mengsels zijn zo samengesteld dat ze aansluiten bij het eikenbos aan de Bennekomseweg en een struiklaag vormen die zeker aan de buitenranden rijk zal bloeien. Vanuit de beleving van de wijk ontstaat zo een aantrekkelijk beeld. Omdat er in deze regio overlast is van de eikenprocessierups en het een nieuwe woonomgeving betreft is gekozen voor de wintereik in plaats van de zomereik die hiervan meer last heeft. Ondanks dat het bestaande bos voornamelijk uit zomereik bestaat zal doorgaans niemand het verschil met de wintereik waarnemen. De verschillen zijn immers klein.

Bijgaande beplantingsindicatie betreft een voorstel. De situatie buiten zal uiteindelijk de mate van aanplant bepalen.

bos 1 met onderbegroeiing plantdichtheid 0,3 st/m , maat bij aanplant 150-175 wortelgoed 25% Quercus petraea - wintereik 20% Sorbus aucuparia - lijsterbes 35% Amelanchier lamarckii - Amerikaans krentenboompje 20% Crataegus monogyna - meidoorn 2

onderbegroeiing 75% Dryopteris dilatata - brede stekelvaren bos 2 met onderbegroeiing plantdichtheid 0,5 st/m , maat bij aanplant 150-175 wortelgoed 50% Quercus petraea - wintereik 10% Sorbus aucuparia - gewone lijsterbes 25% Amelanchier lamarckii - Amerikaans krentenboompje 15% Crataegus monogyna - meidoorn 2

onderbegroeiing 10% Lonicera periclymenum - wilde kamperfoelie 40% Anemone Nemorosa - bosanemoon 25% Dryopteris filix-mas - mannetjesvaren

Hyacinthoides non-scripta (wilde boshyacint)

nieuw bos 1 - 0,3 st/m2 met onderbegroeiing, zie plantlijst

nieuw bos 2 - 0,5 st/m2 met onderbegroeiing, zie plantlijst bosrand west: onderbeplanting van Hyacinthoides non-scripta (wilde boshyacint) DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

47

48

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

5 . bep l anting

5.2 bomen De verschijningsvorm van de bomen is net zo beeldbepalend als de keuze voor een type verharding.

Hier wordt een overzicht gegeven van de solitaire bomen.

Het bomenplan hangt nauw samen met de hiërachie van het netwerk, het beoogde beeld en de functie van de straten, pleinen en hoven. De identiteit van de groenstructuur van de doorgaande routes is in de beeldkwalietsvisie getypeerd als ruig of ordelijk en daarmee aansluitend op het Veluwse karakter of de bosrand. Deze soorten zijn allen inheems. Binnenin de buurt van de tuinwijk is ruimte voor soorten die zich hiervan onderscheiden.

De woonhoven worden getypeerd door een klassiekere soort. De Linde maakt zich in deze symmetrische en klassieke setting los van de aslijnen door met een prominente en statige boomgroep de aandacht te vestigen op het hof als omsloten ruimte. In de speelhoven heerst een kleinschaliger en opgetogen sfeer. Zoete kers siert hier in het voorjaar de speelpleinen met een overweldigende bloesem en schikt zich in de kleine schaal van deze ruimtes.

De hoofdroute en noord-zuidstraat worden gekenmerkt door Veluwse soorten als dennen en meerstammige berken. De hoofdroute zal zich hierin onderscheiden door de afwisseling met eiken zodat een duurzaam geraamte ontstaat. Aan de bosroute wordt de statigheid van de eiken doorgezet. Een soort die ook in de bosrand zelf voorkomt en daarmee een mooie eenheid vormt.

De entreestraat naar het woonhof is een statige, brede straat die de bosrand met het hof verbindt.

De Scharlaken eik vormt een statige boom en het grote blad siert met name in de herfst de straat wanneer deze diep rood verkleurt. Hij begeleidt de bezoeker naar het hof en geeft allure aan de huizen in deze straat.

De parkeerhoven, woonhoven en speelhoven hebben ieder een eigen karakter. De parkeerhoven zijn zakelijker en sluiten aan op de achterpaden. Hiervoor is de Gleditsia met een transparante kroon geschikt. De gekozen cultivar is doornloos en is goed windbestendig.

De herplantplicht schrijft voor dat er een aantal grote maten bomen worden geplant. Deze worden strategisch ingezet om in de hoven direct bij aanplant een goed beeld neer te kunnen zetten. Vooral de solitairen en korte lanen komen in een grotere plantmaat beter tot hun recht. Door de hoeveelheid groen in de hoofdroute kan hier worden volstaan met een standaard plantmaat.

aantal

soortindicatie

33

Quercus petraea Wintereik

1

18-20

24

Quercus coccinea ‘Splendens’

Scharlaken eik

1

35-40

40

Betula pendula

Ruwe berk

1

18-20 (meerstammig)

25

Pinus sylvestris

Grove den

1

20-25

11

Amelanchier lamarckii

Amerikaans krentenboompje

2

10-12 (meerstammig)

8

Tilia platyphyllos

Zomerlinde

1

35-40

37

Gleditsia triacanthos ‘Skyline’

Valse Christusdoorn

2

18-20

13

Prunus ‘Accolade’

Nederlandse naam

Sierkers

grootte

3

maat bij aanplant (met kluit)

18-20

1e grootte: >15m 2e grootte: 10-15m 3 e grootte: 6-10m

191 stuks DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

49

50

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

5 . bep l anting

5.3 hagen De ‘voorzijde’ van het plan wordt omzoomd met hagen om zo het groene karakter van de tuinwijk te versterken. In dit geval is de liguster een geschikte soort die door zijn landelijke uitstraling hier een

0,20

0,30

Om te zorgen dat het beoogde eindbeeld ook daadwerkelijk wordt bereikt en de hagen op uitgeefbaar gebied in stand worden gehouden, wordt de onderhoudsverplichting en instandhouding geregeld via bedingen in de akten. Het plantmateriaal heeft na aanplant tijd nodig om zich te ontwikkelen. Bij de oplevering van de woning staat er meestal nog jong plantmateriaal in de voortuin. De bewoners hebben dan vaak nog geen beeld van het eindresultaat met als gevolg dat dit plantmateriaal nogal eens wordt vervangen door wat anders. Daarmee verliest het samenhangende ontwerp, zoals dat bedoeld is, haar kracht. Dankzij een goede communicatie met de toekomstige bewoners wordt het beoogde eindbeeld en de kwaliteit die dit oplevert beter begrepenen is de bereidheid om de hagen na overdracht zelf in stand te houden groter.

0,70

goede invulling aan geeft. Deze soort vormt een egaal groen beeld, is half-wintergroen, makkelijk in onderhoud en zowel voor hoge als lage hagen goed toepasbaar. In de zomer verschijnen er kleine witte bloemen in de haag, die een aangename geur verspreiden. De keuze voor één soort haag zorgt voor een samenhangend en rustig beeld in de wijk op de overgang van architectuur en openbare ruimte.

0,50 Ligustrum vulgare ‘Lodense’

Door de liguster bij aanplant van de hoge hagen direct in een grote maat aan te planten zal het eindbeeld en de privacy in de achtertuin sneller worden bereikt. Hierdoor wordt voorkomen dat mensen zelf schuttingen gaan plaatsen en de haag geen kans meer krijgt.

0,50 Ligustrum vulgare ‘Lodense’

1,00 0,20

0,30

0,70 0,20

0,30

0,30

hagen op openbaar (rood) en uitgeefbaar (groen) gebied

0,50 Ligustrum vulgare ‘Lodense’

plantschema Ligustrum vulgare ‘Lodense’ 1,0m breed

plantschema Ligustrum vulgare ‘Lodense’ 0,7m breed

pad

1,20

0,35 0,50 0,50 0,50

5,00 - 10,00 1,00

0,20

0,30

ligusterhaag 1,00m hoog Ligustrum vulgare ‘Lodense’, maat van aanplant 80/100 ligusterhaag 0,80m hoog Liguster vulgare ‘Lodense’, maat van aanplant 60/80

Ligustrum vulgare 'Lodense' voor de lage hagen, de soort zelf voor de hoge hagen.

Bloemkleur: wit Bloeiperiode: juni - juli Plantdichtheid: 5-6 per m² Blijft het mooist in vorm indien tweemaal 0,50 per jaar geknipt, in mei en in augustus Ligustrum vulgare ‘Lodense’

1,00

ligusterhaag 1,80m hoog Ligustrum vulgare, maat van aanplant 150/175

0,30

0,30

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

0,60

houten erfafscheiding

51

52

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

1

hekwerk met klimplanten

Het hekwerk wordt beplant met Hedera helix, oftewel klimop. Het blad van de klimop is donkergroen met witte nerven. Een sterke en snelgroeiende plant die uitstekend geschikt is voor zowel schaduwrijke als zonnige plaatsen.

Klimop is wintergroen en daardoor geschikt als erfscheiding die privacy moet bieden. De lange groene wanden kunnen echter ook een eentonig en onpersoonlijk beeld vormen. Voor kleuraccenten wordt de klimop afgewisseld (1 op 4) met bloeiende klimplanten, de boskamperfoelie en de bergbosrank.

0,50 Ligustrum vulgare â&#x20AC;&#x2DC;Lodenseâ&#x20AC;&#x2122;

pad

0,35 0,50 0,50 0,50

0,30

1,20

5.4

5,00 - 10,00 1,00

0,20

0,30

5 . bep l anting

houten erfafscheiding

0,60

0,15

groene erfafscheidingen (lage hagen, hoge hagen en schermen met klimop) en houten erfafscheidingen

0,35 0,50

klimopscherm

Lonicera periclymenum/ Clematis montana Hedera helix

plantschema klimop met bloeiende klimplanten

hekwerk met klimplanten 1,80m hoog, maat van aanplant 150/175, 3-taks Hedera helix, Lonicera periclymenum en Clematis montana

afbeeldingen van links naar rechts: Hedera helix, klimop Lonicera periclymenum, boskamperfoelie Clematis montana, bergbosrank DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

53

54

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

0,20

0,50

0,20

5 . bep l anting

0,50

Ligustrum vulgare ‘Lodense’

5.5 heesters De heester bevinden zich in de bloeiende achterpaden en de speelhoven.

Buddleja davidii 'White Profusion' is een witbloeiende vlinderstruik. Hij bloeit in de periode juli-augustus met witte pluimen. De bloemen trekken veel vlinders, bijen en andere insecten. De hoogte van Buddleja davidii 'White Profusion' bedraagt 200-250 cm.

1,00 0,30

De Spiraea japonica 'Genpei' is een tweekleurige spirea. Deze tot tachtig centimeter hoge struik komt vooral in grote groepen tot zijn recht. Een spirea is een veel gebruikte soort in openbaar groen. Het is een stevige heester, die weinig onderhoud vereist en compact groeit. De bloemkleur is wit/rose. Deze plant is zeer winterhard. De bloeiperiode is juli - augustus.

0,30

De achterpaden zijn onderdeel van het groene netwerk en verbinden de tuinen met de parkeerhoven. Een weelderig bloeiende heesterbeplanting van spirea’s en vlinderstruiken zorgt hier in de zomer voor een overvloed aan bloemen.

Doordat de plantvakken op het zuiden zijn gepositioneerd vangen ze het meeste zonlicht en staat de zonminnende beplanting niet in de slagschaduw van de erfafscheiding. Zowel de spirea als de vlinderstruik verdragen snoei goed en kunnen daardoor op dezelfde manier behandeld worden.

Ligustrum vulgare ‘Lodense’

pad

1,20

0,35 0,50 0,50 0,50

0,30

1,00

5,00 - 10,00

houten erfafscheiding

0,60

Buddleja davidii ‘White Profusion’ Spiraea japonica ‘Genpei’

0,15

plantschema spirea met vlinderstruiken

klimopscherm

0,35 0,50

Buddleja davidii ‘White Profusion’ vlinderstruik

Spiraea japonica ‘Genpei’ tweekleurige spirea Lonicera periclymenum/ Clematis montana Hedera helix

tweekleurige spirea Spiraea japonica ‘Genpei’ tweekleurige spirea en vlinderstruiken Spiraea japonica ‘Genpei’ en Buddleja davidii ‘White Profusion’ DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

55

56

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

5 . bep l anting

5.6

grassen (en bollen)

Bloemrijk grasmengsel (www.medigran.nl) Zaaddosering 2 tot 4 gram/m2

Het eerste deelgebied wordt omsloten door profielen met een ruig, Veluws karakter waarin bloemrijk gras floreert. Dit zijn de hoofdroutes die de verbinding maken met het Carré en de Veluwse bossen. De groenstroken met bloemrijk, ruig gras verlangen een schrale bovengrond en de kort gemaaide gazons juist een rijkere bodem. Het samengestelde mengsel bevat enkel inheemse soorten.

grassen 10% Festuca rubra - rood zwenkgras Festuca filiformis - fijn schapengras Luzula campestris - gewone veldbies

Binnen de omslotenheid van de bebouwing is het groen geordender en meer gericht op het wonen in een tuinwijk. Hier zullen de gazons netjes gemaaid zijn. Ook langs de bosranden zijn de gazons gemaaid om zo de overgang van bos naar woonstraat netjes te laten verlopen.

bloemen 90% Achillea millefolium - duizendblad - wit Agrostemma githago - bolderik - paars Campanula rotundifolia - grasklokje - lila Centaurea nigra - klein knoopkruid - roze Coprinus lagopus - hazepootje - wit Dianthus deltoides - steenanjer - roze Erodium cicutarium - reigersbek - roze Galium mollugo - glad walstro - wit Hieracium pilosella - muizenoortje - geel Hieracium umbellatum - schermhavikskruid - oranje Hypericum perforatum - sint janskruid - geel Hypochaeris radicata - gewoon biggekruid Jasione montana - zandblauwtje - blauw Leucanthemun vulgare - wilde magriet - wit Linaria vulgaris - vlasbekje - geel Malva moschata - muskuskaasjeskruid - roze Papaver rhoeas - gewone klaproos - rood Plantago lanceolata - smalle weegbree - roze/ bruin Rhinanthus minor - kleine ratelaar - geel Rumex acetosella - schapezuring - rood Thymus serpyllum - wilde thijm - roze

In de woonhoven staan enkel een paar statige bomen in gemaaid gras. Alleen in het voorjaar, wanneer er nog geen blad aan de bomen zit, zal dit jaargetijde worden ingeluid door een zee van bloemen in het gazon. Bollen voegen dan een extra dimensie toe en geven ieder hof een eigen accent.

Het westelijke hof wordt ingepland met de bonte krokus. De krokus bloeit in februari tot april, naargelang de temperatuur. De lila krokussen (Crocus ‘Pickwick’) en de paarse krokussen (Crocus ‘Remembrance’) worden door bijen en hommels bestoven. 125-150 stuks/m 2 verspreid aanplanten.

Het oostelijke hof wordt ingepland met sneeuwklokjes en sneeuwroem. Doordat de sneeuwklokjes bloeien in februari-maart en de sneeuwroem in maart-april zullen zij ellkaar opvolgen. De bloeiperiode wordt daarmee verlengt en verschiet van helder wit naar wit-blauw. De sneeuwroem verspreid aanplanten in 125-150 stuks/m 2, de sneeuwklokjes in verspreide groepen met een dichtheid van 150 stuks/m2.

In het nieuwe bos worden op de open plekken bollen gepland. Vanuit hier gaan de bollen zich natuurlijk verwilderen. De wilde hyacint of boshyacint wordt 30 tot 40 centimeter hoog en bloeit paars in mei. De favoriete standplaats is in loofbossen. De plant vermeerdert zich door zaadvorming en vegetatief door bijbolletjes.

Crocus ‘Pickwick’

Crocus ‘Remembrance’

Galanthus nivalis

Chionodoxa siehei

hof west - bollen in kort gras: krokus Crocus ‘Pickwick’ en Crocus ‘Remembrance’ hof oost - bollen in kort gras: sneeuwklokjes en sneeuwroem Galanthus nivalis en Chionodoxa siehei kort gras

bloemrijk gras, gras 10%, bloemen 90% zie sortimentslijst rechts DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

57

locatie keermuur en voortzetting als paddenscherm

principe detail keermuur deel A

58

principe detail keermuur deel B

principe detail keermuur deel C

principe detail paddenscherm

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

6 . inri c htingse l ementen

6.1 muur Het maaiveld van het eerste deelgebied ligt na de sanering circa 3,10 meter hoger dan de bestaande omgeving. Om dit hoogteverschil op te vangen worden taluds en keermuren ingezet om een geleidelijke overgang te maken. Een deel daarvan kan opgelost worden in de openbare ruimte. Op sommige plaatsen zal dit in de tuinen worden opgelost.

Aan de west- en zuidwestzijde van het plan wordt het hoogteverschil opgevangen in een keermuur die met metselwerk en rollaag is afgewerkt. Daarmee voegt het zich in het karakter van de Edese tuinwijk. De kleurstelling en het verband van het metselwerk zal afhankelijk zijn van de uitwerking van de architectuur, maar ook rekening houden met de bruine tint van de bosvloer. De afwerking van de muur in de zuidelijke bosrand is afhankelijk van de zichtbaarheid van de muur. Wanneer deze grotendeels door beplanting wordt overgroeid wordt een eenvoudiger oplossing van beton toegepast om zo meer budget aan de zichtbare delen te kunnen besteden. De hoogte van de muur zal niet groter zijn dan 1 meter zodat een valbeveiliging niet nodig is. Vanuit de bosrand en vanaf de Bennekomseweg blijft de hoogte van de muur dan altijd overzichtelijk. Aan de achterzijde van de tuinen zal een deel van het hoogteverschil worden opgelost in de speelpleintjes. Het hoogteverschil dient daarbij tevens als spelaanleiding.

In de zuidelijke bosrand loopt het natuurlijk hoogteverschil geleidelijk op zodat een keermuur op een zeker punt niet meer nodig is. Om te voorkomen dat de padden vanaf de paddenpoelen richting het ENKA terrein trekken zal in het verlengde van de muur een paddenscherm worden geplaatst.

Dit zal een laag en zo weinig mogelijk opvallend scherm zijn. Door het in de bosrand te plaatsen zal het wegvallen achter de beplanting en zo ook minder aanleiding geven tot bijvoorbeeld vernieling.

De uitwerking van dit paddenscherm wordt verwerkt in het technisch inrichtingsplan als onderdeel van een tijdelijke oplossing. Daarvoor zal ook kennis bij Alterra worden ingewonnen.

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

59

60

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

6 . inri c htingse l ementen

6.3 openbare verlichting Naast de functionaliteit van de verlichting voor de veiligheid zijn de masten en armaturen zeer beeldbepalend in de openbare ruimte. Om die reden zullen ze zich schikken naar de functie van de ruimte en als onderdeel van het plan mee ontworpen.

De kaart hiernaast geeft de structuur, de positie in het profiel en het onderscheid in de verschillende typen weer. De exacte positie is op de plankaart in de bijlage te vinden. De keuze voor het armatuur JOYAU van Ragni past binnen het beeld van de tuinwijk. Een moderne vertaling van een klassiek model lamp. Ook biedt dit model een grote variĂŤteit in ophanging en masten. Afhankelijk van de positie in het profiel en de hiĂŤrarchie is gekozen voor een dubbel, enkel, staand of hangend armatuur.

dubbele mast, 1800 lumen, 8m hoog type Ragny Joyau, kleur anthraciet ijzerglimmer enkele mast, 1800 lumen, 6m hoog type Ragny Joyau, kleur anthraciet ijzerglimmer paaltop, 1800 lumen, 4m hoog type Ragny Joyau, kleur anthraciet ijzerglimmer wandsteun, 1800 lumen, 3m hoog type Ragny Joyau, kleur anthraciet ijzerglimmer DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

61

model D: zijladers en ontlasten van de hoven door alles naar de rand te brengen 62

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

6 . inri c htingse l ementen

6.4 huisvuilinzameling Een keer per week wordt het straatbeeld gedomineerd door kliko's. Om het aanbieden hiervan in goede banen te leiden zullen er afspraken gemaakt moeten worden en ruimte gereserveerd waar deze kunnen worden aangeboden.

Afvalinzameling zal voor heel ENKA middels zijladers plaatsvinden. Door de containers aan de buitenzijde van het plan te bundelen, aan ĂŠĂŠn zijde van de weg en aan de gazonzijde in plaats van de bosrand, kan het binnengebied vrij blijven van vrachtverkeer. Aan de bosrand kunnen de containers ook aan de oprit worden aangeboden om de druk op de groene ruimte te verminderen.

Langs de bosrand zal een strook gras verstevigd worden ten behoeve van de plaatsing van de kliko's.

Verstevigd gras zorgt voor een groenere uitstraling dan grasbetonstenen, is stabieler dan kunststofgrasplaten en staalnetten en het vergt geen specifiek onderhoud. Gefundeerd gras is te onderhouden als een gewoon grasveld.

Doordat graswortels door de bodemwapening heen groeien, ontstaat een sterk verankerd wortelsysteem. De toplaag is nauwelijks gevoelig voor verdichting en heeft een hoog drainerend vermogen. Het resultaat is een natuurlijke toplaag van gras, maar wel met een hoge stabiliteit en draagkracht.

zijlader

kliko opstelplekken op verharding

kliko opstelplekken op verstevigd gras DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

63

ontwerp speelplein west, schaal 1:200 64

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

7 . spee l voorzieningen

7.1 speelplein west Op het speelpleintje worden verschillende speelvoorzieningen op een doorlopende vloer geplaatst.

In het beeldkwaliteitplan zijn de binnenplaatsjes achter de woningen aangewezen als speelplaats.

Doordat een deel van het hoogteverschil in deze pleintjes wordt opgevangen in trappen, hellingen en bordessen ontstaat er al een natuurlijke spelaanleiding met het hoogteverschil. Bankjes zullen dan ook niet nodig zijn wanneer er zitgelegenheid is op de trappen. Elk speelplein wordt wel voorzien van een afvalbak.

Op deze en de hierna volgende bladzijden volgt een mogelijke invulling van de speelplekken. De keuze van de toestellen is indicatief en geeft vooral informatie over het aantal toestellen dat geplaatst kan worden en de daarbij behorende benodigde valbeveiliging. De uiteindelijke invulling wordt in overleg met bewoners aan de hand van een vooraf aangeleverde catalogus vastgesteld.

De speelhofjes bestaan uit drie elementen; de vloer, de speeltoestellen en de bomen. De bomen zijn transparant en bloeien in het voorjaar. Ze laten zich schikken in het stramien van de vloer. Waar speelobjecten geplaatst worden zal op de vloer altijd een valbeveiliging aangebracht moeten worden in verband met de veiligheid. De valbeveiliging is telkens als een naadloze vloer ontworpen en als een soort ‘matje’ uitgerold over het plein. De toepassing in split of kunststofvloer in basaltkleur sluit goed aan bij de bestrating en het industrieel-tuinwijk karakter. De bies rond de speelvloer werkt deze mooi af en is van beton. Het kan uitgevoerd worden als goot of als vlakke band. De treden, uitgevoerd in gecoat stalen H-profiel geven samen met de materialisering van de vloer en speelobjecten een knipoog naar het industrieel verleden van de plek. Ze vormen één familie van objecten en materialen die telkens in de hofjes terugkomen.

afvalbak gegalvaniseerd staal, 32 liter

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

65

66

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

7 . spee l voorzieningen

Technische specificaties (indicatie) 1x dubbele schommel 1x lichtboog 2x poelen

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

67

ontwerp speelplein midden, schaal 1:200 68

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

7 . spee l voorzieningen

7.2 speelplein midden Op het speelpleintje worden verschillende speelvoorzieningen op een doorlopende vloer geplaatst.

In het beeldkwaliteitplan zijn de binnenplaatsjes achter de woningen aangewezen als speelplaats.

Doordat een deel van het hoogteverschil in deze pleintjes wordt opgevangen in trappen, hellingen en bordessen ontstaat er al een natuurlijke spelaanleiding met het hoogteverschil. Bankjes zullen dan ook niet nodig zijn wanneer er zitgelegenheid is op de trappen. Elk speelplein wordt wel voorzien van een afvalbak.

De speelhofjes bestaan uit drie elementen; de vloer, de speeltoestellen en de bomen. De bomen zijn transparant en bloeien in het voorjaar. Ze laten zich schikken in het stramien van de vloer. Waar speelobjecten geplaatst worden zal op de vloer altijd een valbeveiliging aangebracht moeten worden in verband met de veiligheid. De valbeveiliging is telkens als een naadloze vloer ontworpen en als een soort ‘matje’ uitgerold over het plein. De toepassing in split of kunststofvloer in basaltkleur sluit goed aan bij de bestrating en het industrieel-tuinwijk karakter. De bies rond de speelvloer werkt deze mooi af en is van beton. Het kan uitgevoerd worden als goot of als vlakke band. De treden, uitgevoerd in gecoat stalen H-profiel geven samen met de materialisering van de vloer en speelobjecten een knipoog naar het industrieel verleden van de plek. Ze vormen één familie van objecten en materialen die telkens in de hofjes terugkomen.

afvalbak gegalvaniseerd staal, 32 liter

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

69

2x

2x

70

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

7 . spee l voorzieningen

Technische specificaties (indicatie) 1x dubbele schommel 1x glijberg 5x poelen

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

71

ontwerp speelplein midden, oost, schaal schaal 1:200 1:200 72

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

7 . inri c htingse l ementen

7.3 speelplein oost Op het speelpleintje worden verschillende speelvoorzieningen op een doorlopende vloer geplaatst.

In het beeldkwaliteitplan zijn de binnenplaatsjes achter de woningen aangewezen als speelplaats.

Doordat een deel van het hoogteverschil in deze pleintjes wordt opgevangen in trappen, hellingen en bordessen ontstaat er al een natuurlijke spelaanleiding met het hoogteverschil. Bankjes zullen dan ook niet nodig zijn wanneer er zitgelegenheid is op de trappen. Elk speelplein wordt wel voorzien van een afvalbak.

De speelhofjes bestaan uit drie elementen; de vloer, de speeltoestellen en de bomen. De bomen zijn transparant en bloeien in het voorjaar. Ze laten zich schikken in het stramien van de vloer. Waar speelobjecten geplaatst worden zal op de vloer altijd een valbeveiliging aangebracht moeten worden in verband met de veiligheid. De valbeveiliging is telkens als een naadloze vloer ontworpen en als een soort ‘matje’ uitgerold over het plein. De toepassing in split of kunststofvloer in basaltkleur sluit goed aan bij de bestrating en het industrieel-tuinwijk karakter. De bies rond de speelvloer werkt deze mooi af en is van beton. Het kan uitgevoerd worden als goot of als vlakke band. De treden, uitgevoerd in gecoat stalen H-profiel geven samen met de materialisering van de vloer en speelobjecten een knipoog naar het industrieel verleden van de plek. Ze vormen één familie van objecten en materialen die telkens in de hofjes terugkomen.

afvalbak gegalvaniseerd staal, 32 liter

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

73

74

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

7 . spee l voorzieningen

Technische specificaties (indicatie) 1x dubbele schommel 1x Spinelli 2x poelen

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

75

76

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

8 . ondergrondse infrastru c tuur

8.1

afwatering en infiltratievoorzieningen

Het afgekoppelde regenwater dat binnen het plangebied op openbaar gebied valt zal worden ge誰nfiltreerd. Op een aantal plaatsen worden hiervoor infiltratieputten ingebracht. Deze putten hebben een diameter van 2 meter waaromheen nog eens een ring van 2 meter breedte met lavasplit ter infiltratie wordt aangebracht. Binnen deze zone mogen geen boomkronen/wortelgroei voorkomen. De hier aangeduide putten zijn in aantallen overgenomen van het infiltratieplan van MWH. De exacte locatie is vervolgens gebaseerd op de positie van bomen, parkeerplaatsen en ander ruimtegebruik. Het regenwater wordt via molgoten en kolken, ondergronds naar de infiltratieputten gebracht.

voorstel infiltratieput (bron: MWH)

infiltratiepunt DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

77

78

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

8 . ondergrondse infrastru c tuur

8.2

ondergrondse infrastructuur

Het tracé van de kabels en leidingen is volgens het Veluws profiel verwerkt onder de trottoirs.

Hierdoor vindt bij werkzaamheden geen confrontatie plaats met bomen in groenstroken. In het tracé van de kabels en leidingen licht ook de OV-kabel voor de straatverlichting die voldoende vermogen heeft om zowel LED en standaard verlichting te voorzien.

De HWA en DWA ligt onder de rijweg en zijn afgekoppeld. Het HWA wordt via een IT-riool naar de noordstrook tussen het carré en het spoor getransporteerd waar het zal infiltreren.

Bijgaande themakaart bevat een schematische weergave. In het Technisch Inrichtingsplan worden hier nog verfijningen in aangebracht.

8.3

nutsvoorzieningen

De toe te passen UPC kastjes zijn relatief klein en eenvoudig weg te werken. Door ze op te nemen in de haag, en de kadastrale grens om te leggen, kunnen ze vrijwel geheel aan het zicht worden onttrokken. Ze worden opgesteld aan de zijgevels van de woningen. De UPC P580 kastjes zijn 580 mm breed, 1250 hoog en 238/ 190 diep. Naast deze kastjes is ook een UPC wijkcentrum opgenomen met een afmeting van 2,5x0,5x1,3 m (lxbxh).

UPC kastjes P580, afwerking RAL 7024

Liander heeft in deelgebied A 2 trafohuisjes nodig. Deze zijn 2 x 2 x 1,5 m (bxdxh) en de benodigde ruimte is 16 m2. Ze worden gepositioneerd buiten de hoofdroute en zichtassen en zo veel mogelijk verdekt opgesteld in de bosrand.

trafohuisjes beton, afwerking RAL 7024

themakaart locatie UPC kastjes en transformatorhuisjes

UPC kastjes opnemen in hagen

HWA

UPC P580 kastjes, 580x238/190x1250 (bxdxh) RAL7024

DWA

UPC wijkcentrum, 2500x500x1300 (bxdxh) RAL7024

kabels&leidingen

transformatorhuisje, 2000x2000x1500 (bxdxh) RAL7024 DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

79

l od e w i j k b a l j o n l a n d s c h a p s a r c h i t e c t e n

bij l age

01

plankaart A0+ formaat, 1:250

DOIP deelgebied A | ENKA | Ede | 7 april 2010

Lodew ijk Ba ljon la ndschapsa rchitecten