Degenen bij wie de Barrett-slokdarm wel tijdig ontdekt is, hebben aanzienlijk betere kansen. Zij worden regelmatig gecontroleerd op afwijkingen. Door middel van een endoscoop - een flexibele zwarte slang met een camera - vindt een inspectie plaats van het Barrettslijmvlies. hele gr a smat
Worden er tumoren gevonden, dan was de behandeling in het verleden niet mals. Zelfs in een pril stadium van de ziekte werd de hele slokdarm verwijderd. Dat hoeft tegenwoordig niet meer bij patiënten met ondiepe tumoren die nog niet zijn uitgezaaid. ‘Door de endoscoop kunnen we kleine instrumenten leiden waarmee we de afwijkingen wegsnijden’, legt Bergman uit. ‘Dat gebeurt poliklinisch, je mag na een paar uur alweer naar huis. Vier jaar geleden zijn we als een van de eersten in de wereld begonnen met een combinatiebehandeling. Na het wegsnijden branden we het Barrettslijmvlies weg. Dus niet alleen het onkruid wordt verwijderd, maar de hele grasmat.’ Dat wegbranden gebeurt met een ballonnetje omwikkeld met ijzerdraad. In de slokdarm wordt het opgeblazen, waarna het metaal gedurende één seconde sterk verhit wordt. Hierdoor kook je als het ware een dun laagje slijmvlies weg. In twee nabehandelingen worden de restanten weggebrand met een kleiner apparaatje dat op de endoscoop is gemonteerd. Radiofrequente Ablatie (RFA) heet de techniek. Bergman: ‘Uit een gerandomiseerde studie - waarin het wegsnijden, gevolgd door RFA is vergeleken met een behandeling waarbij alleen gesneden werd - bleek dat de combinatie met de nieuwe techniek uiterst succesvol is. Om te beginnen zijn er veel minder nabe-
handelingen nodig. Door dat snijden ontstaat namelijk littekenweefsel, dat veel stugger is dan de soepele slokdarmwand. Hierdoor kunnen vernauwingen optreden die het slikken belemmeren. Dat verhelpen we door de slokdarm op te rekken, maar daar moet je wel een paar keer voor terugkomen. De combinatie met RFA voorkomt dergelijke complicaties. Vrijwel iedereen behield de functionaliteit van de slokdarm. En na verloop van tijd komt er gezond plaveiselepitheel terug. De patiënten moeten wel levenslang zuurremmers slikken om nieuwe aantasting door maagzuur te voorkomen.’ stoeptegel s
Onlangs werd de Euro I studie afgerond, een pilotonderzoek naar RFA waaraan drie Europese centra meededen. Bij 23 van de 24 deelnemende patiënten bleken alle kankercellen en al het Barrett-epitheel te zijn verwijderd. Deze studie werd in juli gepubliceerd in Clinics in Gastroenterology and Hepatology. En dat was niet het enige wat de onderzoekers zagen. ‘In Barrett-weefsel vind je bepaalde genetische afwijkingen, zoals cellen met een abnormaal aantal chromosomen. Of cellen die een tumor-onderdrukkend gen waren verloren. In het normale weefsel dat zich na de behandeling vormt, zie je deze genetische defecten niet meer. Onder de stoeptegels die we hebben gezet, ligt dus geen gras meer. Met andere woorden: de patiënten zijn echt genezen.’ Een publicatie hierover verscheen in juni in het American Journal of Gastroenterology. Euro I heeft inmiddels een vervolg gekregen, dat toepasselijk Euro II is gedoopt. Daaraan doen 130 patiënten mee. Bergman: ‘Met deze studie willen we onder meer laten zien dat andere centra ook kunnen wat wij hier in Amsterdam doen. Het merendeel van de patiënten
AMC Maga zine september 2009
11
Links de Barrett-slokdarm waarop Radiofrequente Ablatie wordt toegepast. Via een met ijzerdraad omwikkeld ballonnetje wordt het bovenste laagje slijmvlies weggekookt. Uiteindelijk keert er weer gezond slijmvlies terug (rechterbeeld). Foto’s: Afdeling Maag-, Darm-, en Leverziekten