MNS 4943: 2011 Хүрээлэн буй орчинд нийлүүлэх цэвэршүүлсэн бохир ус.

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ

ХҮРЭЭЛЭН БУЙ ОРЧИНД НИЙЛҮҮЛЭХ ЦЭВЭРШҮҮЛСЭН БОХИР УС. ЕРӨНХИЙ ШААРДЛАГА

ММ5 4943: 2011

СТАНДАРТЧИЛАЛ, ХЭМЖИЛ ЗҮЙН ГАЗАР УЛААНБААТАР ХОТ 2011 он Өмнөх үг Стандартчилал, Хэмжил Зүйн Газар (СХЗГ) нь Олон Улсын Стандартчиллын Байгууллагын гишүүн бөгөед үйл ажиллагааныхаа хүрээнд төрийн болон төрийн бус байгууллагуудтай хамтран үндэсний стандартчиллын бодлогыг хэрэгжүүлэх ажил эрхэлдэг. Тухайн аж ахуйн нэгж, байгууллагын сонирхол санаачлагад үндэслэсэн ажлын төслийг салбарын төхникийн хорооны гишүүд хамтран эсвэл санал солилцож тохиролцох, зөвшилцөөний үндсэнд боловсруулж, Төхникийн хорооны гишүүдийн 75% нь дэмжсэн стандартын төслийг тус Төвийн Зөвлөлийн хуралдаанаар батласнаар хүчин төгөлдөр болно. Энэхүү стандартыг 2000 онд Т.Булган (БОШТЛ-ийн ерөнхий инженер), Д.Гантигмаа (БОЯ-ны ахлах мэргэжилтэн), Д. Оюунцэцэг (БОЯ-ны мэргэжилтэн) нар боловсруулан, Байгаль орчны стандартчиллын техникийн хорооны хурлаар хэлэлцэн зөвшилцөлд хүрсэн тул СХЗҮЗ-ийн хуралд хэлэлцүүлэн батлуулсан.

2010 онд БОАЖ-ын сайдын тушаалаар батлагдсан Усны газрын орлогч дарга З.Батбаяраар ахлуулсан ажпын хэсэг дахин хянаж шинэчлэн боловсруулав. Шинячлэн боловсруулсан стандартыг Байгаль орчны стандартчиллын техник ийн хорооны хурлаар хэлэлцүүлэн дэмжигдэж, СХҮЗ-ийн хурлаар хэлэлцэн үндэсний стандартаар шинэчлэн батлуулсан болно.

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүрээлэн буй орчинд нийлүүлэх цэвэршүүлсэн бохир ус. Ерөнхий шаардлага Effluent treated wastewater.

General reguirements

MNS 4943:2011

Стандартчилал, Хэмжил Зүйн Үндэсний Зөвлөлийн 2011 оны 02 дугаар сарын 24ний өдрийн12 тоот тогтоолоор батлав. Энэхүү стандарт нь улсын бүртгэлд бүртгэсэн өдрөөс эхлэн хүчинтэй. Энэхүү стандартыг заавал мөрдөнө.

1.Зорилго Ахуйн хэрэглээ болон үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэлтээс гарсан, хүрээлэн буй орчинд нийлүүлж болох цэвэршүүлсэн бохир усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд агууламж, бусад үзүүлэлтийн хязгйарыг тогтооно.

2. Хамрах хүрээ Энэхүү стандарт нь ахуйн болон үйлдвэрлэлийн хэрэглээнээс гарсан бохир усыг цэвэршүүлэн шууд болон ариутгах татуургын байгууламжаар дамжуулан хүрээлэн буй орчинд нийлүүлж байгаа бүхий л иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага, үйлдвэр, үйлчилгээний газарт хамаарах ба тэдгзэр нь хүрээлэч буй орчинд нийлүүлэх цэвэршүүлсэн бохир усыг энэхүү ерөнхий шаардлагад нийцүүлэн цэвэршүүлэх үүрэг хүлээнэ.

2.2 Цэвэршүүлсэн бохир усыг хүрээлэн буй орчинд хаяхын өмнөх хяналт тавих үйл ажиллагаанд мөрдөгдөнө.

3. Норматив ишлэл Ишлэл татсан дараахь норматив техникийн баримт бичиг болон стандартад өөрчлөлт орсон тохиолдолд тэдгээрийн хамгийн сүүлчийн албан ёсны хэвлэлийг хэрэглэнэ.

-Усны чанарын стандарт МЫ84586-1998 -Бохир ус цэвэрлэх байгууламжуудын байршил, цэвэрлэгээний технологи түвшинд тавигдах үндсэн шаардлага МЫЗ 4288:1995 - Стандартын бүтэц ба боловсруулах дүрэм МЫ51-2:2006 - БН6Д40-01-06 Ариутгах татуурга, гадна сүлжээ ба байгууламж

4. Нэр томьёо, тодорхойлолт Энэ стандартад хэрэглэсэн дараахь нэр томьёог дор дурдсан утгаар ойлгоно: 4.1Бохир ус Хүний ахуйн болон үйлдвэрлэл, үйлчилгээний улмаас буй болсон эсвэл хур тунадасны урсацыг зайлуулах явцад үүсч, байгалийн унаган төрх нь алдагдсан гадаргын буюу газрын доорхи ус.

4.2 Цэвэршүүлсэн бохир ус Бохир усны найрлага дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд агууламж ба бусад үзүүлэлтийн хязгаарыг тогтоосон хүснэгтэд заасан хэмжээнд

хүртэл цэвэрлэсэн ус 4.3 Бохир усанд агуулагдаж хүрээлэн буй орчныг бохирдуулж буй хими, биологийн бодис, тэдгээрийн хольцыг.

5. Ерөнхий шаардлага 5.1 Энэ стандартын шаардлагыг хангаагүй бохир усыг хүрээлэн буй орчинд нийлүүлэхийг хориглоно.

5.2 Цэвэршүүлсэн бохир усыг ус хангамжийн эх үүсвэрийн эрүүл ахуйн бүс, рашааны хамгаалалтын болон ариун цэврийн бүсэд хаяхыг хориглоно.

5.3 Хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлэх цэвзршүүлсэн бохир усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөү дээд агууламж ба 1/ зүүлэлтийн хязгаарыг 1-р хүснэгт. д зааснаар тотюно. Цзвэршүүлсэн бохир усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд агууламж ба бусад үзүүлэлтийн хязгаар № 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

Үзүүлэлтийн нэр Усны температур Устөрөгчийн ионы илтгэгч, рН Үнэр Жинлэгдэх бодис /умбуур/ Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч /БХХ5/ Химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч /XXX/ Перманганатын исэлдэх чанар /ПИЧ/ Ууссан давс Аммонийн азот /ЫН4/ Нийт азот /ТЫ/ Нийт фосфор /ТР/ Органик фосфор ЮОР/ Хүхэрт устөрөгч /Н23/ Нийт төмөр /Ре/ Хөнгөн цагаан /А1/ Манган /Мп/ Нийт хром /Сг/ 6 валенттай хром /Сгь+/ Нийт цианид /СЫ/ Чөлеет цианид Зэс /Си/ Бор /В/ Хар тугалга /РЬ/ Цайр 17.п1 Кадмий /Сс1/ Цагаан тугалга /ЗЬ/ Мөнгөн ус /Нд/ V** Молибден /Мо/ Ч/

Хэмжих нэгж °С Мэдрэхүй мг/л мгО/л мгО/л мгО/л мг/л мгЫ/л мг/л мг/л мг/л 'мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л

Зөвшөөрөгдөх дзэд агууламж, хязгаар 20 6-9 үнэргүй 50 20 50 20 1000* 6 1.5**.

0.2 0.5 1 0.5 0.5 0.3 илрэхгүй 0.05 0.005 0.3 0.3 0.1 1 0.03 ' 0.05 0.001 0.5

№ 29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

Үзүүлэлтийн нэр

Хэмжих нэгж

Нийт хүнцэл /Аз/ Никель/М/ Селен /Зе/ — Биндэр /Ве/ Кобальт /Со/ Бари /Ва/ Стронци /Зг/ Ванадий /V/ _ Уран /11/ Эрдэс тос Өөх тос 1 адаргуугийн идэвхит нийлэг бодисууд /ГИНБ/ Фенол /С6Н5ОН/ _ Трихлорэтилен Тетрахлорэтилен мг/л Үлдэгдэл хлор /С1/ мг/л Гэдэсний бүлгийн эмгэгтөрөгч нян -

мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л мг/л

Зөвшөөрөгдөх дзэд агууламж, хязгаар 0.01 0.2 0.02 0.001 0.02 1.5 2 0.1 0.05 1 5 2.5 0.05 0.2 0.1 1 1 мл-т илрэхгүй

Тайлбар: *тэмдэглэгээ нь тухайн усны байгаль дахь анхны эрдэсжилтээс хамааран их байж болох бөгөөд эрдсээр бохирдсон тохиолдолд байгалийн агууламжийн 20 хувиас ихгүй байна. Хэрэв анхны усны эрдэсжилт бага тохиолдолд тэрхүү эрдсээс 3 дахин түүнээс ихээр бохирдож болохгүй. ** нуур, усан сын болон түүнд цутгах гол мөрөнд цэвэршүүлсэн бохир ус нийлүүлэх тохиолдолд тухайн үзүүлэлтийг 5 дахин багасгаж тооцно.

5.4 Цзвэршүүлсэн бохир усыг гадагш урсацгүй болон усны солилцоо нь удаан (1 жилээс их хугацаанд) явагддаг нуур, цөөрөм, усан санд хаяхыг хориглоно.

5.5 Цэвэршүүлсэн бохир усыг нийлүүлж буй голын урсацаас хамааруулан ус багатай үед цэвэршүүлсэн бохир усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд агууламжийг бууруулж тогтооно.

5.6 Цэвэршүүлсэн бохир усны хэмжээ нь нийлүүлж буй голын тухайн үеийн урсацаас их тохиолдолд (Qцбу ^ Qгол) усан дахь бохирдуулах бодисын (зөвхөн химийн үзүүлэлтийн) зөвшөөрөгдөх дээд агууламж /С 3 д А /-ийг дараахь томьёогоор олно. Үүнд: СЗДА - С ст х 0.2 х Р

(1)

Энд: Сзда - голд нийлүүлэх бохирдуулах бодисын зевшеерөгдех дзсд агууламж С ст - 1-р хүснэгтэд заасан бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд агууламж

Р - шингэрүүлэлтийн зэрэг 0.2 - засварын итгэлцүүр Р=(Qгол + Q ЦБУ ) / Q ЦБУ Э НД : Qгол - голын усны тухайн сарын олон жилийн дундаж урсац, м 3 /с Qцуб - голд нийлүүлж байгаа цэвэршүүлсэн бохир усны хэмжээ, м 3 /с 6.Лабораторийн шинжилгээ Бохир усан дахь бохирдуулах бодисын агууламжийг шинжилгээний стандарт арга аргачлалаар тодорхойлно

ТӨГСӨВ