სეპარატისტულიზავითდასრულდასაქართველო
ტბილისშიგამოაცხადადამოუკიდებელისახელმწიფოს -ამიერკავკასიის ფედერაციულირესპუბლიკისშექმნა.( საქ, აზერბაიჯანი, სომხეთი)
-ერთაშორის
საქართველოსდემოკრატიულირესპუბლიკა 1917 წ-19-24 ნოემბერი- გაიმართასაქართველოსეროვნულიყრილობადა 22 ნოემბერს მან აირჩია საკანონმდებლო ორგანო -ეროვნული საბჭო(დომინირებდნენ რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის (რსდმპ) მემარჯვენე ფრთის , ე.წ მენშევიკების ქარტველი წევრები. 1918 წლის 10/02-22/04- სამხ.კავკასიას ნომინალურად მართავდა ამიერკავკასიისსეიმი( პარლამენტი)-სოც.დემოკრატებიცშედიოდნენ 1918 წ 3 მარტი- ქ. ბრესტ-ლისტოვსკში რუსეთის ცენტრალურ სახელმწიფოებთან საზავო მოლაპარაკებებზე , რომელიც
ამიერკავკასიისსეიმი არ მიუწვევიათ, მაშინ როდესაც საქმე ეხებოდა ტერიტორიულ გადანაწილებას ამ რეგიონებში. ამის სგამო სეიმმა 22 აპრილს
მიზანი
მშვიდობაზე უნდა ეზრუნა, მაგრამ არ გააჩნთად ერთიანობისსაფუძველი. ბრესტ-ლიტოვსკისზავი-ზავისთანახმადრუსეთიუარსამბობდა 1877-78 წლების რუსეთ-ოსმალეთის ომის შედეგად მის მიერ ანექსირებულ
ოსმალეთმადამატებითმოითხოვაახალციხედაახლაქალაქისმაზრები. მასშემდეგრაცოსმალეთიდამარცხდაანატანტასტანბრძოლაშისამხ. კავკასიასდაუბრუნდაესტერიტორია.
1. ბათუმის ოლქო ,
საქ-ს რესპუბლიკასდაუბრუნდა. (ბრიტანეთმადატოვა)
2. ყარსის
საუკუნიდან ერეკლე მეფემ დაასახლა ბერძნები გიუმუშანედან, რომელბმაციცოდნენსამტამადნისაქმე, ზარაფხანაცგაიხსნა
.
1921 წელსსაქ-სგასაბჭოებისშემდეგკომპარტიისკავკასიისბიუროს გასაბჭოებისშემდეგლორესომხეთისრესპუბლიკასგადაეცა.
ტერიტორიაზე სამხ.კავკასიაში: ბათუმის, ყარისის და არტაანის ოლქებზე.
ართვინის ოკრუგში შედიოდა
ოლქის არტაანისა და ოლთისს ოკრუგებზე (ტაო)
. საქ-სდასომხეთისკონფლიქტიმოხდა: მიზეზი: ლორესკუთვნილებისშესახებ.( ლორეშუასაუკუნეებიდან შედიოდა საქ-სსამეფოს
საქართველომვერშეძლოსომხეთისგანგაემიჯნა
შემადგენლობაში, შემდეგქართლის, მე-18
. 1801 წლიდანრუსეთმაშეიერთა, ქართლ-კახეთისმსგავსად თბილისის გუბერნიის ბორჩალოს მაზრაში შეიყვანა. ( დემოგრაფიული ვითარება ამასხელსარუწყობდა: ქართულისოფელიიყოდა მოსახლეობაშისომხებისჭარბობდნენ) 1918 წელსსომხეთმასცადალორესდაკავება, მაგრამქართველებმა უკან დაახევინეს. ჩრ. ლორე გამოცხადდა დემილიტარიზებულ ზონად, დაორივექვეყინისმეომარიჯარებიშეიყვანეს
დრეს გამოცხადდა საბჭოთა
ხელისუფლებადახელშეკრულებაგააუქმეს.
1921 წლის 18 მარტი
მოსკოვისხელშეკრულება„მეგბრობისადაძმობისშესახებ“
რუსეთმასცნო:
1. თურქეთისსაკუთრებადყარსისოლქი
2. ბათუმისოლქისართვინისოკრუგი 3.
საქ-ს ფარგლებსი ავტონომიის უფლება
2. ბათუმის
1920 წელი- ქემალისტებმა დაამარცხეს სომხეთისარმიადა 2/12 ხელი მოაწერეს ალქსანდროპოლში (გიუმი) კაბალურ ხელშეკრულებაზე. ერევანში იმავე
.
რუსეთი ბათუმს იტხოვდა საბჭოთა საქართველოსთვის, საუკეთესო ნავსადგური იყო ბაქოსთან მომავალი ნავთობის მილსადენიმთავრდებოდა. თურქეთისაბოლოდდასთანხმაიმპირობითრომ: 1. ბათუმის ოლქს მიეცემოდა
ნავსადგურში თურქებს შეეძლებოდა უბაჟო ტრანზიტისგანხორციელება 3. თურქეთი დაუბრუნებდა 1920 წლის ომის შედეგად ცამორთმეულიტერიტორიისმცირენაწილს. ხელშეკრულებისსხვამუხლებიეხებოდა: სომხეთისსაზღვარს, ნახიჭევანს( რომელიცაზერბაიჯანსგადაეცა) მოსკოვის ხელშეკრულებით უკმაყოფილილო იყო საქ და სომხეთი. მომავალიპრეტენზიებისთავიდანასაცილებლად ანკარამმოითხოვასაზღვრისდადასტურება გასაბჭოებული კავკასიურირესპუბლიკისმიერ. 1921 წლის 13 ნოემბერს. ხელი მოაწერა საბჭოთა, საქართველობ, საბჭოტა სომხეთმა და
პირველიგამოვიდასაქართველო , 1918 წლის 26 მაისსდამოუკიდებლობა
1. ნოე რამიშვილი( მთვაობის
(სამხედრომინისტრი)
4. გიორგიჟურული( ფინანსტადავაწრობა-მრეწველობისმინისტრი)
5. გიორგილასხივილი ( განათლებისმინისტრი)
6. ნოეხომერიკი ( მიწათმოქმედებისადაშრომისმინისტრი
საბჭოთააზერბაიჯანისწარმომადგენლებამ. ( ხელშეკრულება დღემდემოქმედებს) ფედერაციამერთთვესიარსება, მაისისბოლოსდაიშალა. ფედერაციიდან
გამოაცხადა. (სოციალ-დემოკრატებმაგამოაცხადეს) 28 მაისსასევეთბილისში-აზერბაიჯანმადასომხეთმაცგამოაცხადეს. საკანონმდებლოორგანოწარმოდგენდა
. დამოუკიდებლობისგამოცხადების დღესვედამტკიცდა კოალიციური მთავრობა-
- ეროვნულისაბჭო-თავმჯდომარე კარლოჩხეიძე
თავმჯდომარე და შინაგან საქმეთა მინისტრი)
აკაკიჩხენკელი (საგარეოსაქმეთამინისტრი)
გიორგიგიორგაძე
2.
3.
) 7. შალვამესხისვილი( იუსტიციისმინისტრი) 8. ივანელორთქიფანიზე (გზათამინისტრი)
დამტკიცებული„საქართველოსდამოუკიდებლობისაქტი“
1918 წლის ივნისი-საქ-ს დემოკ. რესპუბლიკის მტავრობის ტავმჯდომარენოერამიშვილისნაცვლადგახდანოეჟორდანია საგარეო საქმეტა მინისტრი აკაკი ცხენკელის ნაცვლად ევგენი გეგეჭკორი. 1918 წლის 8 ოქტომბერს ეროვნულსაბჭოსეწოდა საქართველოს პარლამენტი. 1919 წ. თებერვალი- უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანოს დამფუზნებელიკრებისარჩევნებიჩატარდა. სოციალ-დემოკრატებმაგაიმარჯვეს 130 მანდატიაიღეს 8-8 მანდატი ეროვნულმა -დემოკრატებმა და სოციალისტ ფედერალისტებმა 5 მანდატი-სოციალისტ-რევოლუციონერებმა 1919 წლის- 12 მარტი-დამფუზნებელიკრებისპირველისხდომათავმჯდომარედაიჩიესკარლოჩხეიძე კრებამდაადასტურა 1918 წლის 26/05 ეროვნულისაბწოს მიერ
1921 წლის 21 მარტი- დამფუძნებელმაკრებამდაამტკიცა საქ-ს დემოკრაიულირესპუბლიკისერთპარტიული ( სოც-დემოკრატების) მტავრობანოეჟორდანიასმეთაურობით. დროშა/გერბი-ივ. ჯავახიშვილის კონსულტაციით შექმნეს იაკობ ნიკოლაზემდაიოსებშარლემანმა.
1918 წ-უნივერსიტეტის დაარსება 3 სექტემბერს გამოცხადდა
სახელმწიოფოუნივერსიტეტად
1918 წლისსექტემებერსიდამტკიცასამფეროვანიდროსა. სახელმწიფოსგერბი
ჰიმნი-კოტეფოცხვერაშვილის„დიდება“
ბრძოლაქვეყნისერთიანობისათვის მთავრიპრობლემასეპარატიზმი
საბჭოთარუსეთიაფხაზეთშიდა შიდაქართლშიმცხოვრებოსების სეპარატისმზაქეზებდა
1919-საქ-სმუზუმისდაარსება 1920-საქ-სეროვნული სამხატროგალერეადასაქ-ს ცენტრალური სამეცნიეროარქივიდაარსდა. 1919 წლის ივნისი- ბონი მოიჭრა და ასევე ჩამოყალიბდა სახელმწიფობანკი. 1920 ‘საქ-ს რეპუბლიის უმაღლესი ეკონომიკური საბჭო ჩამოყალიბდა (ეკონომიკისგანვითარებაზეუნდაეზრუნა)
სამცხესადააჭარაში-სეპარატიზმსაღვივებდათურქეთი. ზაქათალას ოლქში- ირანისა და ტურქეთის აგენტურა ( ხან ეთნიკური, ხან რელიგიური ან აგრარული ხასიათის მიცემას ცდილობდნენ) 1918 წელი 9 თებერვალი- ტბილისში საქ-ს ეროვნულ საბჭოს აღმასრულებელ კომიტეტსადააფხაზეთისსახალხოსაბჭოსშორის დაიდოშეტანხმება: აფხაზეთსსაქ-სშემადგენლობაშიენიჭებოდაფართოავტონომია.
საბჭოთა ხელისუფლება
გამოცხადეს.
საბჭოთარუსეთმაიქშეაგზავნაყუბანელკაზაკთაჯარი
აფხაზეთისსაკითხისმოსაგავრებლადყუბანისრესპუბლიკასთან
1918 წლისმარტი- სოხუმშიგაქტიურდნენ აფხაზიბოლშევიკები, რომლებიცმოითხოვდნენსაბჭოთარუსეთთანშეერთებას. დაიკავეს სოხუმი და აფხაზეთში
. 1918 წლის მაისი- საქ-სსახალხოგვარდიამ ვალიკოჯუღელის მეთაურობით სამურზაყანოდან (ოჩამჩირისრაიონი) წრმატებით შეუტია სოხუმს. მტავრობასსისხლისღვრისგარეშეცდილობდა კონფლიქტისმოგვარებას. 1918 წლისმაისიხელსეკრულებას
აფხაზისეპარატისტებისთვის
,
მიუღებელიარმოჩნდა
გიორგიმაზნიაშვილმაისინიდაამრცხა
მოლაპარაკებები უდა დაეწყო მტავრობას
დადგენის მიზნით. 1918 წლის 25/09 ყუბანისრესპუბლიკამაღიარაფორმალურად საქ-ს დამოუკიდებლობა. ამასთანერთადსაქ-სბრალიდასდესრუსეთის ტერიტორიისმიტაცებაში. 1918 წოქტომერი-აფხაზეშიგადატრიალებამოხდა- ტერიტორიული მთლიანობის დაცვის მიზნიტ საქ- მტავრობამ დაითხოვააფხაზეთისსახალოსაბჭოდადანიშნაახალიარჩევნები1919 წლის 20 მარტი-აფხაზეთისსახალოხსაბჭომმიიღოაქტისაქშემადენლობასი აფხაზეთს ავტონომიის შესახებ. დაამტკიცა დამფუძნებელმაკრებამ, ოსეთი-
საზღვრების
წლისიანვარი- საქ-სპარლამენტმამიიღოკანონისაადგილმამულო
თავმჯდომარედაირჩიესნოეჟორდანია
გატარდასასამართლორეფორმადამიიღესკანონინაფიცმსაჯულთა
„უზენაესისაკასაციოდაკანონმდამცველიდაწესებულების“
თბილისიაიღესბოლსევიკებმადაგამოაცხადესსაბჭოთა
გვ
მიწების კერძო
გადაცემის შესახებ
-თავად აზნაურების ტიტულები გაუქმდა მიწის ნაწილები და გლეხობას დაურიგდა) ამითხელიშეეწყოფერმერულმეურნეობისგანვითარებას. 1919 წლის 21 თებერვალი-დამფუძნებელმაკრებამჩაატარაარჩევნებისოცილა დემოკრატებმა
:144 გადახედეთ 1919
საკუთრებაში
. (ყოფილ
მოიპოვეს უმრავლესობა-მთავრობის
.
სასამართლოსორგანიზაციისთაობაზე
-სენატისდებულება 1921 წლის 21 /თებერვალი-დამფუძნებელმაკრებამდაამტკიცა საქ-ს რესპუბლიკისკონსტიტუცია. მაგრამ 4 დღეში რუსეთისმე-11 არმიის დახმარებით
ხელისუფლება. სახელმწიფოებრიობის აღდგენას გარკვეული
. დამტკიცდა-
ეთნიკურიჯგუფისმხრიდან
დამოუკიდებელი
განხორციელებულიპოლიტიკის
1.ვერშექმენსბრძოლისუნარიანიარმია
2. მთავრობამარგამოიყენამრავალრიცხოვანიქართველიოფიცრების გამოცდილებადაუნარი( რადგანარენდობოდათავადაზნაურობას)
3. ეროვნულიიდეისირგვლივხალხისდარაზმისნაცვლადსოციალისტინტერნაციონალურირიტორიკაბატონობდა)
4. ვერმოხდაერთაშორისმშვიდობისდამყარება.
5. ძნელიაღმოჩნდაფინანსურისტაბილიზაცია (რისგამოცინფლაცია ბატონობდა
)
საქართველოგერმანიისპროტექტორატისქვეშ საქართველომგაააფორმა
3. გერმანიას ენიჭებოდა მონოპოლია წიაღისეულებისა და ნედლეულისექსპორტზე.
4. 10 ივნისსთბილისშიგერმანულიჯარიშემოვიდა.
წინააღმდეგობა სეხვდა საქ-
ტერიტორიაზე მცხოვრები
ს
ზოგიერთი
.
საქართველოს ხელმძღვანელების მიერ
- ნაკლი:
ხელსეკრულებაგერმანიასტან
მის
აღიარებასა და თურქეთის ტერიტორიულპრეტენზიებსშეკავებისსანაცვლოდ. 1. გერმანიასეძლეოდასაქ-სრკინიგზისგამოყენებისუფლება 2. დაიშვებოდა გერმანულიფულისთავისუფალიმიმოქცევა საქ-ს ტერიტორიაზე
დადათანხმდა
პროტექტორატზე დიპლომატიურ
საქართველოიძულებულიგახდადაედოხელშეკრულებაოსმალეთთან დაუარიგანეცხადებინაახალქალაქისადაახალციხისმაზრებზე.
2.ოსმალეთსმიეცა
ურთიერთობებისჩამოყალიბებაშიგერმანიისმტრებთან.
ბრიტანეთისდასაფრანგეთისპოლიტიკაკავკასიაში. მათიაზრითესტერიტორიარაღაცფორმითუნდადაბრუნებულიყო რუსეთისშემადგენლობაში, მასსემდეგრაცმიხვდენენრომ„თეთრები“
შევიდა და აზერბაიჯანსისაბჭოტახელისუფლებადაამყარა. ლორდიკენზონი( ბრიტანეთისსაგარეოსაქმეთამინისტრი ), რომელმაც ლორდი ბალფური შეცვალა , საქართველოს და აზერბაიჯანის მხარდასაჭერადიყოგანწყობილი
1919 წელსთბილისშიმისიინიციატივითგამოიგზავნამთავარკომისრად ჯონ ოლივერ უორდროპი ( მერჯორი უორდროპის ძმა-
„ვეფხისტყაოსნის“ინგლისურადმთარგმენლისძმა)
საქ-სრკინიგზის გამოყენებისუფლება, სანაცვლოდ ოსმალეთმააღიარასაქ-სდამოუკიდებლობა. გერმანიასტან ომის დროს კავშირი ხელს უშლიდა მჭიდრო
ვერგაიმარჯვებდნენ, გადაწყვიტესყურადღებამიექციათკავკასიისთვის. 1920 წლის 12 იანვარს დე-ფაქტოდ სცნეს ჯერ საქართველოს და აზერბაიჯანის , ერთიკვირისშემდეგ სომხეთისმთავრობა.(ანატანტას არანაირიდახმარებაარგაუწევია) 1920 წლის 28 აპრილი- ბოლშევიკურიარმია , რომელმაცდენიკინის არმიაც კი დაამარცხა რუსეთის სამხ.ნაწილში, ბაქოში
.
, აშშ-სსომხეთზემანდატიჰქონოდა
მაგრამუშედეგოდ
წლის 9 ივნისსსაბოლოოდგავიდააქედანყველაზებოლოსბათუმი
უინსტონ ჩერჩილი-კავკასიის დამოუკიდებლობის მხარდაჭერის საჭიროებასვერხედავდა.
-
ჯერკიდევმსოფლიოომამდემონახასამხ.სპარსეთში. 2. ქალაქ აბადარში , ბრიტანელების მიერ აგებული მსოფლიოსი უდიდესი ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის პროდუქციის სუეციისარხის გავლითტრანსპორტირება ეკონომიკურადუფრო ხელსაყრელიიყო , ვიდრებაქოსნავთობისგამოზიდვა. 3. ნავთობის დიდი საბადოები აღოჩნდა მოსულის ვილაიეთშიც, რომელიც ბრიტანეთმა თავის სამანდატო ტერიტორიას, ერაყს შეუერთა (ასერომბაქობრიტანეტსაღარსჭირდებოდა , კავკასიაში კიმასსხვაარაფერიაინტერესებდა. ვუდროუილსონიცდილობდა
1. ნავთობისდიდისაბადოანგლო
სპარსულმანავტობისკომპანიამ
. სენატიარდაეთანხმა. ბრიტანულისამხედრონაწილები-1918 წლიდანიყოკავკასიაში 1920
დატოვეს, რომელიცსაქ-სსემადგენლობაშიდარჩა. 1920 წლის 7 მაისის ხელშეკრულება ( რუსეთის მიერ საქ-ს დამოუკიდებლოისაღიარება) რუსეთის წარმომადგენელი-ლევ კარახანი და საქ-ს მტავრობის რწმუნებულიგრიგოლურატაძემმოაწერესხელიხელსეკრულებას
-ეს ხელშეკრულება დემკრატიული რესპუბლიკის წარმატებად უნდაჩაითვალოს.
.
ხელშეკრულების
1.დაუმტავრებელმასამოქალაქოომმა
2.„თეთრი“გენერალივრანგელიჯერაცყირიმშიიყოგამაგრებული
3.საბჭოთარუსეთსომიჰქონდაპოლონეთთან.
8 მაისსპოლონეთისმომავალმაპრეზიდენტმადამარშალმაიოზეფ პიდსუდსკიმხანმოკლედროითკიევიაიღეს
წლიდანშავიზღვისგუბერნიაშიშემავალიგაგრისრაიონიცსაქ-
2. რუსეთიუარსამბობდასაქ-სსაშინაოსაქმეებშიჩარევაზე.
3. რუსეთი ვალდებულებას იღებდა თავის ტერიტორიაზე არ
განიარაღოს და რუსეთსგადასცესსამხედროქონებადამებრძოლიყველაპირი
სასარგებლოდ
საქმიანობისთვის
დასჯილი
პირებიდამოახდინოსკომუნისტურიპარტიისლეგალიზაცია.
დადებას ხელი შეუწყო რუსეთში არსებულმა
გარემოებამ:
გადადეს საქ-ს წინაღმდეგ ბრძოლა და მოსკოვში გააფორმეს ხელშეკრულება. რუსეთიცნობდა (დაიმახსოვრეთ!) 1. საქართველოს დამოუკიდებლობას ყოფილი ტფილისისა და ქუთაისის გუნერნიების, ბათუმის ოლქის, ზაქატალისა და სოხუმისოკრუგისფარგლებში. საზღვარი-მდ. ფსოუზეგადიოდა, რაცნიშნავდაიმას, რომ 1904
. ამიტომბოლშევიკებმა
უერთდებოდა.
ს
დაუშვას საქ-სდამხობისთვისმებრძოლოორგანიზაციები და პირები 4. საქ-ს მტავრობა ვალდებულებას იღებდა
5.
საქ-სმტავრობავალდებულიიყოგაეთავისუფლებინა რუსეთისა და კომპარტიის
6. იქმნებაზაქათალასოკრუგისადაზერბაიჯანტანსხვასასაზღვრო
შდადანაწილობრივ , საგარეოსაქმეებში ჩართვისუფლებას .(ამდროსბაქოსისაბჭ.ხელიუფლებაიყოუკვე
სდამოკიდებლობისსაერთაშორისოაღიარებისთვის ბრძოლაშიმაგრამასეთიდახმარებაარმიგვიღია.
ტერიტორიისდაცვაუცხოსახელმწიფოსთავდასხმისგანუნდა
სადავო ტერიტორიების მოწესრიგებული კომისია რსფსრ-ის
. რეალურად: რუსეთიიტოვებდა საქ
) 1921 წ 25 თებერვლამდე საქართველო დე-იურედ ცნეს ბრიტანეთმა , საფრანეთმა , გერმანიამ, იაპონიამ, იტალიამ, ბელგიამ, ნიდერნალდებმა, შვეიცარიამ, თურქეთმადასხვა.. ხელშეკრულებისსაიდუმლოდანართისთანახმად-საქართველო თავის ტერიტორიაზე ახდენდა კომუნისტური პარტიის ლეგალიზაციას. 1920 წლის სექტემბერი- საქ-ს ეწვია ევროპელ სოციალისტტა დელეგაცია( კარლ კაუცკი, რემზი მაკდონალდი, ემილ ვანდერველდი, პიერრენოდელიდასხვა..) მხარიდაჭირესსაქ-ს პროდასავლურორიენტაციას დახმარება
-
1920 წელს ერთა ლიგაში საქართველომ ვერ მოაგროვა აუცილებელიხმები-სულ 16 ხმაიუოსაჭირო.( 10-მადაგვიწირა მხარი) საფრანგეთმა და ბრიტანეთმა უარის თქმის მიზეზად დაგვისახელეს წესდების მე-4 პუნქტი- ახალი წევრის
წარმომადენლისთავმჯდომარეობით
-სი
აღუქვესსაქ
გააქტიურებისპირობებში
-სმიღებაერთალიგაში მათთვის
რუსეთთანკონფლიქტსნიშნავდა
)მე-11 არმიააზერბაიჯანიდან, სოჭისმხრიდან-აფხაზეთშიჩრ.კავკასიიდან
-მამისონისუღელტეხილისგავლითშემოვიდნენე. დამოუკიდებლობისთვის იბრძოდნენ: იუნკერები და მოხალისე კადეტები
აეღოთ თავზე და ეზრუნათა საერთაშორისო უფლებების გაარნტიები. საბჭოთა რუსეთის კავკასიაში მკვეთრი
საქ
. საქართველოსოკუპაცია წითელიარმიისინტერვენცია საბაბი: ლორეს აჯანყება , რომელიცრუსეთისმიერიყოინსცენირებული ( რუსულდასომხურსოფლებში) სადაც საქართველომ სომხეთის რესპუბლიკის თანხმობით შეიყვანა მცირესამხედროკონტინგენტი. 16 თებერვალი- დაბა შულავერში შეიქმნა-„რევოლუციური კომიტეტი“(რევკომი
აჯანყებამიფეთქარაწა-ლეჩხუმშიც.
იოსებსტალინიჩამოიყვანესნაძალადევის კლუბშიმოხდახალხტან სეხვედრა. ბოლოსდააპატიმრესსაპროტესტომოძრაობისწევრები.
1922 წლისმაისი
24 თებერვალის ღამეს მენსევიკურმა მტავრობამ ნოე ჟორდანიას მეთაურობითდატოვათბილისიდადაბათუმშიგადავიდა. 17 მარტსსაფრანგეთშიგაიქცა. თურქეთმაისევსცადაბათუმისდაკავება. ქართული ჯარისა და სახლხო გვარდიის ნაწილებმა გიორგი მაზნიაშვილის მეთაურობით ტურქებს წინააღმდეგობა გაუწიწს და უკუაგდესმათიჯარი. ანტისაბჭოტაწინააღმდეგობისმოძრაობასაქ-ში პარიზში შეიქმნა კავკასიის რესპუბლიკების- საქ, აზერბაიჯანი, სომხეთისდამტიელთაწარმომადგენლებისმუდმივიორგანო-კავშირის საბჭო. ამკავსირსშედეგეიარგამოუღია. პრობლემატერიტორიულიდავისგამო არსებობდა. სვანეთისაჯანყება 1921 წზაფხული- გადაკეტეს სვანეთისკენმიმავალიგზები
მილიციისპუნქტები
- განიარაღეს
დაფუძნდა„სამხედროცენტრი“
- გენერალმაკოტეაფხაზმადა დავითვაჩნაძემ
ნოე
განსახილველადემიგრირებულმთავრობასწარუდგინა. -
ნოეჟორდანიასმიაჩნდარომმხოლოდმაშინუნდადაეწყოთაჯანყებათუ ევროპისსახელმწიფოებიყურადღებასმოგვაქცევდნენ
გენუისსაერთაშორისოკონფერენციას მემორანდუმიგაუგზავნესსაქ-ს კათოლიკიკოს- პატრიარქმა. (გვ: 162 მურღულია) ოკუპაციის შემდეგ შეიქმნა- 1922 წლის აპრილში „საქ-ს დამოუკიდებლობის კომიტეტი“დამკომი (პარიტეტული კომიტეტი’)სხვადასხვა პარტია გაერთიანდა.პარიზში მყოფ მთავრობასთანკავშირიდაამყარა. - ქაუცაჩოლოყაშვილმაჩამოაყალიბა- პარტიზანულიორგანიზაცია - გიორგი მაზნიაშვილმა- ოფიცერთადაჯარისკაცთა სამხედრო კომიტეტი. - 1922 წლ მარტი- შეიარაღებული აჯანყების მოსამზადებლად
გეგმისსემუსავება დაიწყეს. პარიზში ჩასულმა
ხომერიკმა აჯანყების საკითხი
დადახმარებას გაგვიწევდნენ. გეპეუსათვის(სახ. პოლიტიკური სამმართველო) ყველაფერი ცნობილი იყოაჯანყებისშესახებ. სტალიმაგანაცხადადაეაჯანყდნენ!
-აგვისტოში
სადაზვერვოხასიათისინფორმაციასაწვდიდარუსეთისარმიისშესახებ.
1924 წლისაჯანყებისსათავეშიდაინიშნაგენერალისპირიდონჭავჭავაძე.
7 /08 დააპატიმრესვალიკოჯუღელი
გადარჩენილებმაახალითარიღიდანიშნესაჯანყების
1922 წ- ქაქუცა ჩოლოყასვილი იწყებს პარტიზანულ ბრძოლეს. 1922 თებერვალში ალვანის ტყეში ქაქუცას 6 თანამებრძოლი შეიკრიბა. „შეფიცულები“ 1922 წელიივლის
კახეთსადაფსავ
-ხევსურეთში აჯანყება დაიწყო. გენერალი როსტომ მუსხელიშვილი სამხედრო ცენტრს
წევრებიდახვრიტეს. რუსულმაჯარმასასტიკადააოხრა ხევსურეთი, კახეთი, სვანეთი, გურია..მშვიდობიანმოსახლეობასაცხვრეტდნენ. სასტიკირეპრესიებიმოჰყვა. დააპატიმრესსამხედროცენტრისწევრები. 1924 წლისაჯანყება 1923 წლისაპრილსი საიდუმლოსამხედროკრებაზე ახალიაჯანყების დაწყებაზეისაუბრეს. სატავეში იყვნენ; ვალიკო ჯუღელი, ბენია ჩხიკვიშვილი, ვიქტორ
.
ცენტერაძედავლასამგელაძე
.
კორდინაციაგართულდადა 28/08 რამის 2 სთდაიწყეს. ამიერკავკასიის სამხარეო კომიტეტის ხელმძღვანელმა სერგო ორჯონიკიძემ- ჭიათურაშიჩავიდა.
29/08 2 სთ, მაგრამ
გარეშეხვრეტდნენხალხს.
1925 07-08 გაიმარტასასამართლო
ოჯახტანერთადგულაგებში
1924 ქაქუცას მეთაურობითაჯანყებამთლიანსაქართველოსმოედო. არაკოორდინებულიბრძოლებისგამოდამარცხდნენ.
იასონ
29/08
აჯანყებამაინცდაიწყო 4/09 დააპატიმრეს „დამკომის“ თავმჯდომარე კონსტანტინე ანდრონიკაშვილი და მდივანი
ჯავახისვილი. გასამართლების
, გადაასახლესაჯანყებულილიდერები
„კლასობრივი მტერი“ ძირითადად თვადაზნაურობა დასაჯეს ასევე გლეხებიცგასამართლებისგარეშე..
