Jagielloński Uniwersytet Trzeciego wieku ma już 40 lat agielloński Uniwersytet Trzeciego wieku ma już 40 lat. Spotkanie jubileuszowe odbyło się 30 maja 2022 w auli Auditorium Maximum, z udziałem przedstawicieli władz UJ oraz licznego grona najstarszych studentów Uczelni. Gości powitał rektor UJ prof. Jacek Popiel. Przypomniał, że to właśnie na Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika, na wniosek Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, 20 lipca 1982 została powołana jedna z pierwszych w Polsce placówek edukacyjno-dydaktycznych dla osób starszych, prowadząca działalność zgodnie z ideą kształcenia ustawicznego. – Zasługuje na podkreślenie, że począwszy od tego momentu, Jagielloński Uniwersytet Trzeciego Wieku realizuje swą wyjątkową misję w sposób nieprzerwany, niezależnie od okoliczności i uwarunkowań zewnętrznych. Misji tej nie zakłóciły również poprzednie dwa lata, naznaczone przez pandemię koronawirusa SARS-CoV-2. W tym trudnym i niepewnym okresie, który sprawił, że znakomita większość krajowych uczelni zmuszona była w całości przenieść swoją działalność do rzeczywistości wirtualnej, uniwersytety trzeciego wieku ucierpiały bardzo poważnie. Wiele z nich całkowicie zawiesiło prowadzenie zajęć dydaktycznych, nie wznawiając ich potem już nigdy więcej. Z perspektywy bieżącej uznać można zatem, że Jagielloński Uniwersytet Trzeciego Wieku przetrwał ten trudny czas niemal bez szwanku. Wykłady i zajęcia odbywały się w nim jak dawniej, lecz z zachowaniem wszystkich wymaganych wówczas zasad bezpieczeństwa: na odległość i za pośrednictwem łączy elektronicznych – mówił rektor UJ. Poinformował też, że w ubiegłym roku akademickim kształciło się w JUTW około 550 osób, a przez minione cztery dekady – w sumie kilkanaście tysięcy seniorów. Podkreślił również zasługi znakomitej kadry, którą tworzą nie tylko utytułowani uczeni, ale również doktoranci oraz pracownicy naukowi rozpoczynający dopiero karierę zawodową. Wspomniał założycieli JUTW:
112
ALMA MATER nr 234
Anna Wojnar
J
Dyrektor JUTW Ewa Piłat i rektor UJ prof. Jacek Popiel w auli Auditorium Maximum; 30 maja 2022
prof. Marię Einhorn-Susułowską i prof. Józefa Kocembę. – W świetle przedstawionych tu faktów wolno sądzić, że Jagielloński Uniwersytet Trzeciego Wieku, rozumiany jako nieodzowna, integralna część struktury organizacyjnej najstarszej polskiej wszechnicy, nie utraci w przyszłości swego wyjątkowego statusu, lecz będzie go stale umacniał, zwiększając sukcesywnie siłę swego oddziaływania na otoczenie zewnętrzne – dodał rektor UJ. Kończąc wystąpienie, podziękował wszystkim osobom zaangażowanym w działalność Jagiellońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, doceniając ich trud włożony w realizację tego przedsięwzięcia. Ewa Piłat, dyrektor JUTW, rozpoczęła swoje wystąpienie, przypominając zgromadzonym pokrótce historię jednostki. Wspominała, że ogłoszenie o zapisach na Uniwersytet Trzeciego Wieku ukazało się w krakowskiej prasie pod koniec sierpnia 1982. Przyjęto 300 osób – więcej, niż planowano. W swoich wspomnieniach pierwsi słuchacze opisują ten okres jako wielki dar pozwalający odsunąć na pewien czas „świadomość nieużyteczności psychicznej, umysłowej i twórczej”.
Nauka w słynnych murach Uniwersytetu Jagiellońskiego, pozwalająca obcować z wybitnymi naukowcami, rozwijać swoje pasje oraz ukryte dotąd talenty, nadawała sens smutnemu dotąd życiu. Poinformowała, że obecnie w gronie studentów jest 20 osób urodzonych jeszcze przed drugą wojną światową, a ponad 350 słuchaczy to pokolenie lat 50. XX wieku. Wśród kursantów są nie tylko mieszkańcy Małopolski, ale i innych regionów kraju, na przykład Śląska i Podkarpacia. Nie zabrakło również studenta z Hamburga, który przez dwa semestry uczestniczył w wykładach zdalnie. – Nasi słuchacze chcą żyć zdrowo i aktywnie, chcą zasmakować pełni życia. Chcą nie tylko wiedzieć, ale i widzieć, najlepiej na własne oczy. Wyjścia studyjne, wycieczki edukacyjne, wyjazdy zagraniczne stały się stałym dodatkiem do bogatej wiedzy teoretycznej – mówiła Ewa Piłat. Podkreśliła również, że aktywne włączenie osób powyżej 60. roku życia, których liczba w Polsce od 2011 do 2021 roku zwiększyła się z 6,5 miliona do 8,5 miliona, do życia społecznego jest konieczne. – Nieproporcjonalnie duża liczba seniorów to wyzwanie dla rodzin, służby