Tu ŁATwIEJ KoChAĆ luDZI, ŁATwIEJ ŻYĆ Dwie te instytucje zrosły się w powszechnej świadomości Polaków, a także cudzoziemców, do tego stopnia, że dziś nikt nie jest w stanie wyobrazić sobie Krakowa bez tego uniwersytetu ani też tego uniwersytetu w innym mieście1. Franciszek Ziejka
u łatwiej kochać ludzi, łatwiej żyć – te zaskakujące na pierwszy rzut oka słowa otwierają opublikowaną przed dziesięcioma laty książkę Franciszka Ziejki Serce Polski. Szkice krakowskie. Zaskakujące, wszak rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, który sprawował swą funkcję przez dwie kadencje, w latach 1999–2005, a wcześniej funkcje prorektora i dziekana, dał się poznać jako człowiek daleki od emocjonalnych wyznań, śmiało podejmujący trudne decyzje i mający odwagę realizowania ambitnych projektów w okresie, kiedy w kraju liczącym około 40 milionów mieszkańców czterokrotnie zwiększyła się liczba studentów kształconych na 123 uczelniach publicznych i 350 niepublicznych. Potrzeby około dwóch milionów młodych ludzi, uznających naukę za jedną z najlepszych inwestycji, stanowiły wówczas nie lada wyzwanie także dla najstarszej polskiej uczelni, która po roku 1989 przez ponad dekadę potroiła liczbę studiujących. W jednym ze swych rektorskich wystąpień, zatytułowanym Uniwersytet Jagielloński – symbol wolnej Polski, Franciszek Ziejka przypominał, że krakowska Alma Mater zaoferowała ambitnej rzeszy młodych nie tylko prestiż wynikający z osiągnięć składających się na jej bogatą historię, nie tylko mądrość instytucji kierującej się nawet w najtrudniejszych momentach historycznych dewizą Plus ratio quam vis (Więcej znaczy rozum niż siła), ale także inicjatywy realizowane w czasie jego kadencji rektorskiej. Powstały wówczas nowe gmachy (Auditorium Maximum) i nowe wydziały: Studiów Międzynarodowych i Politycznych (2001) oraz Biotechnologii (2002), a w rejonie Pychowic wyrastało całe miasteczko uniwersyteckie i pierwszy w Polsce park technologiczny (po hucznie obchodzonym Wielkim Jubileuszu 600-lecia Odnowienia Akademii Krakowskiej Sejm Rzeczy-
Konrad K. Pollesch
T
Rektor UJ prof. Franciszek Ziejka przecina wstęgę podczas otwarcia Zespołu Dydaktyczno-Bibliotecznego – drugiego budynku Kompleksu Nauk Biologicznych, obok Rektora przedstawiciel studentów Arkadiusz Stencl; 2 października 2002
pospolitej przyjął uchwałę o wsparciu budowy powstającego kampusu kwotą 600 milionów złotych). Uniwersytet Jagielloński kierowany przez Franciszka Ziejkę intensywnie rozwijał zatem infrastrukturę badawczo-dydaktyczną, ale wzmacniał również swój kapitał symboliczny: jest to miejsce odwiedzane przez wybitnych uczonych, ale też przez najważniejszych przedstawicieli życia publicznego, gości z kraju i zagranicy – od koronowanych głów, prezydentów i premierów po pisarzy, poetów, artystów, dyplomatów, dziennikarzy, honorowanych nierzadko uniwersyteckimi wyróżnieniami. To niezwykły dar rektora Ziejki do zjednywania sobie ludzi o różnych światopoglądach i angażowania się w życie publicznie niejako ponad podziałami i sporami wyznaczanymi przez bieżącą sytuację polityczną wzmacniał wizerunek Uniwersytetu jako instytucji zaufania publicznego, której bliskie są problemy
i wyzwania wspólnoty, a jednocześnie autonomicznej w swym dążeniu ku wiedzy i prawdzie w najlepszym rozumieniu tych słów zgodnie z tradycją ukształtowaną przez myśl Kanta i Humboldta. Wzmacnianiu kapitału symbolicznego, na którym Rektorowi tak zależało, towarzyszyła przede wszystkim zasada otwartości na innych, sformułowana w książce Gaudium veritatis, będącej swoistym zapisem idei, którymi kierował się w latach administrowania Uczelnią: Ambicją władz i pracowników wszechnicy krakowskiej jest to, aby była zarazem jedną z najlepszych uczelni europejskich. Nigdy zapewne nie powtórzy się już sytuacja z II połowy XV wieku czy z I połowy XVI wieku, kiedy cudzoziemcy stanowili około 40 procent kształcących się w Krakowie studentów. Mamy jednak nadzieję, że dzięki wysokiemu poziomowi nauczania i znakomitym wynikom naukowym pracujących tu uczonych do dawnej stolicy Polski płynąć będzie znacznie
ALMA MATER nr 218
63