ZESPÓŁ PAŁACOWY COLLEGIUM ŚNIADECKIEGO UJ
Józef Wróbel
Józef Wróbel
Zakończenie rewaloryzacji
Collegium Śniadeckiego, 1993
C
działalności Hugona Kołłątaja. Powstał wówczas „osiemnastowieczny kampus” Uczelni, składający się z ogrodu botanicznego – założonego w 1783 roku, oraz obserwatorium astronomicznego, otwartego w 1792 roku. Autorami projektu trwającej w latach 1787–1791 przebudowy w stylu barokowo-klasycystycznym byli Feliks Radwański i Stanisław Zawadzki1. Wiele lat później, w 1963 roku, dla uczczenia zasług założyciela obserwatorium Jana Śniadeckiego (1756–1830) – matematyka, astronoma i geografa, Senat UJ ustanowił nazwę: Collegium Jana Śniadeckiego2. Obecną bryłę gmach uzyskał w czasie przebudowy w latach 1858 i 18593, później Muzeum Ogrodu Botanicznego UJ
ollegium Śniadeckiego Uniwersytetu Jagiellońskiego – dawne Obserwatorium Astronomiczne UJ, usytuowane przy wejściu do Ogrodu Botanicznego UJ przy ul. Kopernika 27, jest dziś główną siedzibą Instytutu Botaniki UJ. Piwnice i parter budynku swymi początkami sięgają 1600 roku, kiedy istniał tutaj renesansowy parterowy pałacyk (villa suburbana) otoczony ogrodem. W 1752 roku sprzedano go jezuitom, którzy przebudowali i podwyższyli willę, urządzając Kolegium Świętych Piotra i Pawła. Po kasacie zakonu właścicielem posesji stał się Uniwersytet Jagielloński, zreformowany w następnych latach przez Komisję Edukacji Narodowej, dzięki
Collegium Śniadeckiego – wejście do Muzeum Ogrodu Botanicznego UJ, 1994
54
ALMA MATER nr 175–176
dokonywano także innych przeróbek. Dopełnieniem architektonicznym obiektu stały się dwa boczne pawilony – dawne pałacowe kordegardy, przebudowane w pierwszej połowie XIX wieku. Od strony ul. Kopernika posesję otoczono metalowym ogrodzeniem, osadzonym na wysokiej podmurówce, z bramą ozdobioną herbem Wolnego Miasta Krakowa, z datą 1833. Przez długie lata, aż do drugiej połowy XX wieku pierwsze i drugie piętro pozostawało we władaniu astronomów. Po otwarciu w 1964 roku nowego obserwatorium w Forcie Skała na Bielanach astronomowie stopniowo (do roku akademickiego 1974/1975) opuszczali starą siedzibę. Zwolnione pomieszczenia aż do początku lat 90. XX wieku zajmował Instytut Informatyki UJ. Na parterze rezydowali zawsze botanicy – mieszkali tutaj na ogół dyrektorzy Ogrodu, a także czasowo inni pracownicy. Dyrektor Józef Rostafiński (1850–1928) zaaranżował małą wystawę botaniczną, początkowo jako część zbiorów zielnikowych4, później kolekcja muzealna została wzbogacona tropikalnymi okazami przywiezionymi z Jawy przez jego następcę Mariana Raciborskiego (1863–1917) oraz wieloma materiałami krajowymi zdobytymi przez Władysława Szafera (1886–1970),
Collegium Śniadeckiego w czasie remontu, 1998