Alma Mater UJ 158

Page 45

Prawie 30 procent roW granicach administradzimej flory Krakowa to cyjnych Wielkiego Krarośliny łąk. Rośnie tu okokowa zanotowano ponad ło 30 gatunków traw i licz1200 gatunków, co stanowi ne byliny dwuliścienne, blisko 50 procent flory pojawiające się czasem Polski. Niestety, bardzo w tak dużej ilości, że łąka wielu roślin notowanych przez dawnych florystów wygląda jak barwny ko(do 1944 roku) nie udało bierzec. Na krakowskich się współcześnie odszukać. łąkach możemy spotkać Zasadniczy trzon flory jeszcze kilkanaście roślin stanowią gatunki rodzime. chronionych, z których Szczególnie dużym bonajokazalej prezentuje się kosaciec syberyjski gactwem florystycznym (Iris sibirica). Wiele incharakteryzują się lasy teresujących gatunków liściaste, gdzie oprócz pozwiązanych jest z muraspolitych drzew i krzewów wami kserotermicznymi, sporo jest roślin runa, cierozwijającymi się na nakawie prezentujących się Mapa zbiorowisk roślinnych słonecznionych wzgówczesną wiosną, gdy maIII Kampusu UJ rzach wapiennych. Warto sowo zakwitają zawilce: gajowy i żółty (Amenone nemorosa i A. wymienić tu szałwię łąkową (Salvia praranunculoides), kokorycze: pusta i pełna tensis), głowienkę wielkokwiatową (Pru(Corydalis cava i C. solida), zdrojówka nella grandiflora), pierwiosnek lekarski rutewkowata (Isopyrum thalictroides), (Primula veris) i sasankę łąkową (Pulsaprzylaszczka pospolita (Hepatica nobilis) tilla pratensis). Gatunki rosnące na miejscach przekształconych lub utworzonych i groszek wiosenny (Lathyrus vernus). przez człowieka tworzą florę synantropijną. Miejsc takich jest, oczywiście, najwięcej w miastach, stąd i flora synantropijna miast jest wyjątkowo bogata. W miejscach w różnym stopniu zmienionych lub utworzonych przez człowieka pojawiają się rośliny rodzime, głównie łąkowe i leśne: apofity, oraz rośliny obcego pochodzenia – antropofity, które ze względu na czas przybycia na nasze ziemie dzielą się na archeofity – rośliny zawleczone w czasach przedhistorycznych i w średniowieczu, oraz kenofity – rośliny zawleczone od XV wieku. Czas przybycia i sposoby rozprzestrzeniania się kenofitów w Krakowie znamy dość dobrze. Wiele z nich zadomowiło się już w różnych siedliskach. Niektóre weszły na trwałe do zbiorowisk naturalnych, jak tatarak (Acorus), który rośnie w zbiorowiskach szuwarowych, czy, zawleczona w drugiej połowie XIX wieku, moczarka kanadyjska (Elodea Fragment mapy roślinności rzeczywistej Krakowa – III Kampus UJ canadensis) – występująca

wycieczek po Krakowie i okolicach, zebrał bogate materiały zielnikowe i określił setki stanowisk dla 1183 gatunków i odmian roślin, w tym 997 rosnących na obszarze dzisiejszego Krakowa. Na zmiany zachodzące we florze po raz pierwszy zwrócił uwagę Marian Raciborski (1863–1917) – najwybitniejszy botanik polski przełomu XIX i XX wieku. Z ważniejszych prac florystycznych, jakie ukazały się w XX wieku, na uwagę zasługuje opracowanie Antoniego Żmudy (1889–1916) Rzadsze lub nowe rośliny flory krakowskiej (1920), zawierające wykaz 611 taksonów flory krakowskiej, oraz obszerna publikacja Heleny Trzcińskiej-Tacik Flora synantropijna Krakowa (1979). W pracy tej autorka wymienia stanowiska ponad 750 gatunków zawdzięczających swoje rozprzestrzenienie człowiekowi. Podsumowaniem dotychczasowej wiedzy o florze roślin naczyniowych Krakowa i najbliższych okolic jest atlas Flora Cracoviensis Secunda, w którym w formie kartogramów zostało przedstawione rozmieszczenie 1547 gatunków. Za podstawową jednostkę kartogramu przyjęto kwadrat o boku dwóch kilometrów2.

alma mater nr 158

45


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.