IMPRESSIONES
Walory pocztowe w promocji Międzynarodowego Roku Książki M
iędzynarodowy Rok Książki (MRK) został ustanowiony przez UNESCO 50 lat temu. Święto Książki obchodzono uroczyście przez cały rok 1972 w wielu państwach na wszystkich kontynentach. Organizowano spotkania z pisarzami, konkursy czytelnicze, konferencje naukowe, wystawy książek o różnej tematyce, a także targi książki. Podczas obchodów niektóre imprezy stały się wydarzeniami artystycznymi o zasięgu szerszym niż lokalny. Angażowało się w nie wielu przedstawicieli zawodów związanych z książką: ludzi świata kultury, pisarzy, wydawców, polityków, bibliofilów. Wszystkie działania podejmowano z myślą o czytelnictwie, bibliotece, a przede wszystkim o książce, która do dzisiaj jest określana jako „najpotężniejszy przedmiot naszych czasów”. Zawartość ksiąg służy udoskonaleniu rozumu, to znaczy szczęściu człowieka – pisał biskup durhamski Richard Aungerville z przydomkiem de Bury w dziele Philobiblon sive de amore librorum. Książka zawsze była cennym towarem. Ale jako towar wymagała (i wymaga do dziś) odpowiedniej reklamy. Sprawa jest znana od najdawniejszych czasów – jeszcze przed wynalezieniem druku niemieccy sprzedawcy manuskryptów rozsyłali do bibliofilów ręcznie pisane informacje, w których wyliczali posiadane kopie dzieł, informowali o cenach, podawali warunki zakupu. Płatni kopiści oferowali rękopiśmienne modlitewniki, brewiarze, a nawet książki o tematyce świeckiej na straganach przy kościołach i na jarmarkach. Przedstawiciele stanu mieszczańskiego w wiekach XIV i XV gromadzili książki, manuskrypty prawnicze, lekarskie, zielarskie, zarówno w języku łacińskim, jak i w językach narodowych. W czasach późniejszych, kiedy rozpoczęły działalność firmy drukarsko-wydawniczo-księgarskie, pojawiały się druki reklamowe,
86
ALMA MATER nr 231–232
il. 22
a reklamy książek ukazywały się w prasie. Szczególną możliwość reklamy książek dawały targi i jarmarki księgarskie, organizowane od połowy XV wieku. W 1473 roku we Frankfurcie nad Menem odbył się jarmark, na którym po raz pierwszy zaprezentowano – w formie odrębnego działu – książki rękopiśmienne, także ksylograficzne, książki o tematyce religijnej, jak modlitewniki – godzinki, książki do nabożeństwa, ale również kalendarze, druki o tematyce lekarskiej, a nawet poezję
i literaturę. Brakowało natomiast informacji na temat oferowanych książek dostępnej dla wszystkich zainteresowanych. Ta pojawiła się dopiero po upływie ponad 80 lat w postaci katalogu książek, który wydano drukiem po raz pierwszy w 1564 roku. Targi książek okazały się być intratnym przedsięwzięciem i szybko znalazły kontynuatorów. Kolejnym miastem, w którym je zorganizowano, był Lipsk, gdzie od roku 1545 odbywały się dwa razy w roku, a od roku 1594 wydawano katalogi targowe.