Kağıdın Ruhu by ALAN İstanbul

PAPER WORKS OF 27 CONTEMPORARY ARTISTS www.alanistanbul.com

10.01-01.03-2014

SANATÇILAR ARTIST

A. CEM ŞAHİN ASLI BİÇER AYŞEGÜL SAĞBAŞ BAHAR OGANER BERKAY TUNCAY BORA BAŞKAN CÜNEYT AKSOY ÇAĞLAR KIRTI FULDEN ARAN GÖKÇE SÜVARİ HALİL VURUCUOĞLU HÜSEYİN RÜSTEMOĞLU ILGIN SEYMEN İNCİ FURNİ İPEK KURŞUNCU İRFAN ÖNÜRMEN KOMET MERVE ŞENDİL NEJAT SATI NERMİN ER OZAN OGANER RAMAZAN BAYRAKOĞLU SEVİL TUNABOYLU TUFAN BALTALAR TURGUT YÜKSEL ÜMİT CAN GÖREN YUNUS EMRE ERDOĞAN

KAĞIDIN RUHU

Dijital teknoloji neredeyse tüm dünyayı sanallığın içine hapsetti. Hayatlarımız geri dönülmez şekilde değişti. Gazeteler, süreli yayınlar ve hatta kütüphanelerin internete aktarılması bilginin dolaşımını kolaylaştırırken diğer yandan insanın kağıt ile bin yıllardır kurduğu yakın ilişkiyi tehdit eder oldu. Dokunmanın, koklamanın görsel temas ile olan ilişkisinin ortadan kalkmasına, bu temasa yeni yapay mediumların kullanılması eşlik etti. Görselliğin bu yeni tüketiliş biçimi Baudrillard’ın dediği gibi bizi ne içine ne de dışına alan, değer kaybına uğramış yeni bir estetiğe mi açılıyor? Ve kağıt hala buna neden direniyor? Bu direniş romantik ve geçici bir çaba mı yoksa kağıt insan varoldukça onunla varlığını sürdürecek mi? Görsel ve plastik sanatlarda kağıt her zaman ikincil bir araç olarak ele alınagelmiştir. Özellikle resim sanatının mağara duvarlarında başlayan öyküsü tarih boyunca işlevin ve kalıcılığın materyallerini öne çıkarırken kağıdın daha çok geçici, dayanıksız bir çalışma materyali gibi algılanmaş olması olasıdır. Bu açıdan Rönesanstan başlayan modernizm serüveninin içinde sanat özerk bir kategori olarak yüce seviyesine yükselirken, kağıt biricik ve yüksek estetiğin arayışı dahilinde çoğunlukla tekinsiz sayılabilecek bir malzeme sayılması gayet anlaşılır olacaktır. Diğer yandan 60’larla birlikte başlayan modern sonrası sanat akımları çok farklı saikler ve stratejiler ile ortaya çıktılar. Bir taraftan fotoğraf gibi çoğaltılabilir resimlerin sanatın biricikliğini ve aurasını dumura uğratacağı üzerine tezler öne çıkarken diğer taraftan hem pop sanat akımı hem de yeni avangard akımlar için kağıdın da içinde bulunduğu materyaller çok daha kullanışlı hale geldi. Baudrillard bu süreci olumsuzlayan bir dizi metinle dikkate değer değerlendirmelerde bulundu. Başta pop olmak üzere çağdaş sanatın yolunu döşeyen yeni akımlar ona göre içinde yaşadığımız tüketim toplumlarının açık karşılığıydılar. Baudrillard’a göre pornografinin “bütün görme ve uzaktan görme [visuel et télévisuel] tekniklerine nüfuz etmiş” olması gibi, sanat da her yerde belirir ve her şey sanat olarak görülüp sergilenebilirdi. Ona göre bu yeni sanatlar “özgünlüğü, bayağılığı ve hükümsüzlüğü değer mertebesine, hatta sapkın estetik haz mertebesine çıkarıyordu. Bu haliyle de kağıt bu çoğaltma veya hayata nufuz etme denkleminde çok daha kullanışlı bir malzeme olarak öne çıkması bir açıdan kaçınılmazdı.

Ya bugün? Çağdaş sanat hemen her tür araç ve materyalin serbestçe kullanıldığı bir alan. Bir yandan estelatif, yeniden üretim günlük hayata dair her türlü unsur sanatın içeriğine dahil olurken, diğer taraftan plastik değer taşıyan üretimler de aynı şekilde gündemdeki varlıklarını sürdürüyorlar. Buna paralel olarak kağıt üzerine çalışmalar tuval üzerine çalışmaların gözde olduğu yıllardaki eskiz seviyesindeki egzersizler, asıl olan eserin ön çalışmaları, çocuk resimleri veya amatör çalışmalara göndermede bulunan işler olarak algılanmaktan epey uzaklar. Hatta bugünün su katılması kolay, teknik yeterliliğin gerekirliğinin tartışıldığı çağdaş sanat ortamında sanatçıların zanaat yeteneklerini sergilemek adına değerlendirme alanı işlevi bile görebiliyor. Kağıt hem sergileme biçimleri hem de plastik-görsel üretimin eser kategorisi açısından hatırı sayılır seviyede kabul görüyor. Bugün kağıt işlerin içerik bir yana sadece biçimsel karşılığı bile ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Görselliğin tüm duyuların önüne geçtiği ve daha da ötesinde tüm diğer duyularımızdan yalıtıldığı gerçeği, kağıdın çağdaş sanatın içinde daha da özgül bir yere sahip olmasını sağlıyor. Özellikle dijital teknolojinin aşırı seviyede kapsayıcı varlığı ve tüketimin arzunun kışkırtılması adına en elverişli duyu olan görselliğe dönük neredeyse yapay birer yüzey estetiği olarak toplumları çevreleği günümüzde bu daha da hissedilir durumda. Kağıt öncelikle kentli insanın çocukluğundan başlayarak doğa ile kurduğu ilişkinin materyallerinden bir tanesi niteliğinde. Kağıt; ister kitap, defter veya oyuncak şeklinde bir ürün olsun dokunmanın ve hatta koklamanın görme ile eşzamanlı olarak varlığını sürdürdüğü bir materyal. Önemli mimarlık kuramcılarından Pallasmaa “Tenin Gözleri” isimli klasikleşmiş yapıtında görmenin diğer duyularla kopartılmış bütünlüğünün insanlarda yarattığı kaybı ortaya koyuyor. Pallasmaa bu “çokduyulu deneyim”in kuramsal çatkısını Merlau-Ponty’nin izinden giderek bulur. Merlau-Ponty insan bedenini deneyim dünyasının merkezi haline getirir. Buna göre, görme duyusu “dışarıdaki izleyicinin Kartezyen gözü değil, ‘dünyanın eti’nin ete bürünmüş bir parçası olan bedenli (embodied) görmedir.” Merlau-Ponty şöyle yazar: “Algım görsel, dokunsal ve işitsel verilerin toplamı değildir. Bütün varlığımla, bütünlüklü bir şekilde algılarım: Aynı anda tüm duyularıma konuşan biricik bir yapıyı, biricik bir varlık biçimini kavrarım”. Bu yönden ele alınırsa en azından estetik duyumsama bağlamında kağıdın izleyici üzerinde yaratttığı etki ve hissiyat önemsenmeyi hak etmektedir. Çünkü görsellik kağıdın verdiği dokunma ve bazen de koklama duyularıyla beraber çalışmaktadır. Araya giren bütün yeni çağın yapay araçlarına ve bizlerin onlara olan artan bağımlılığımıza rağmen kağıt başta sanatlar olmak üzere varlığını gelecekte de sürdüreceğe benzemektedir.

THE SPIRIT OF PAPER

Digital technology has imprisoned almost the whole world within the boundaries of virtual reality. Our lives are irreversibly changed. The transfer of newspapers, periodical publications and even libraries on to the web has on the one hand made the circulation of information easier; on the other hand it began to threaten the close relationship mankind had with paper for thousands of years. As tactile and olfactory senses lost their connection with visual presentation, the utilization of new artificial media came up. Does this new method of consumption of visual information give birth to a new kind of devalued aesthetics that –as Baudrillard stated– neither includes nor excludes us? And why does paper still keep resisting? Is this resistance a romantic and temporary effort; or will paper continue to coexist as long as mankind exists?

What about today? Contemporary art is a field in which all kinds of means and materials are used freely. On the one hand, installations, reproductions and any element of the daily life can be the subject of artistic production; on the other hand works with visual value are also continuing to exist. As such, paper works are now far from being considered sketches, preliminary trials, children’s pictures or works that refer to amateur production; unlike in the past when works on canvases were popular. In fact, in today’s contemporary art –which is rather easy to dilute, and in which the necessity of technical proficiency is discussed– paper can also function as a medium of evaluation with which artists showcase their skills regarding their craft. Paper is now widely accepted as both a way of display, and a category of production in visual-fine arts.

In visual and fine arts, paper has always been treated as a secondary medium. Especially with the beginning of the history of painting on cave walls, as mediums that provide function and permanence came into prominence, paper began to be considered a rather temporary and non-durable medium. During the history of modernism (which had its roots in Renaissance), as art was raised to the level of the supreme, it’s quite easy to see why paper was usually thought of as a rather uncanny material in this quest for a unique and higher understanding of aesthetics.

Content aside, just the formal value of paper works have a distinguished place in today’s world. The fact that visual quality got ahead of all the other senses and even isolated itself from them, results in paper having a special value in contemporary art. This is much more obvious today, as it’s a consequence of the excessively inclusive existence of digital technology and the wave of consumption surrounding societies in the form of an almost artificial surface aesthetic focusing on the sense of vision – the most favorable sense in provoking desire. Paper is primarily one of the materials which establish a connection between nature and the urbancitizen during early childhood. Regardless of whether it’s a book, a notebook or a toy, paper is a material in which tactile and even olfactory senses coexist simultaneously with vision.

On the other hand; beginning with the 60s, post-modern art movements emerged as a result of quite different motivations and strategies. In addition to the appearance of the thesis that reproducible pictures such as photographs would affect the uniqueness and the aura of art; materials such as paper became much more suited to the pop art movement and the new avantgarde movements. Baudrillard wrote a series of noteworthy articles, in which he expressed his disapproval of this situation. According to him, the new movements –and especially pop art– that lead the way for contemporary art, are direct results of the consumption society we’re living in. He thought that, similar to the way pornography had “permeated all techniques of seeing and distant-vision [visuel et télévisuel]”; art could emerge anywhere, and anything could be considered art and exhibited as such. He felt these new arts “transformed uniqueness, commonness and invalidness into values, and even raised them to the level of perverse aesthetic pleasures”. As a result, it was only natural that paper came into prominence in this equation of reproduction and permeation as a much more functional medium.

Pallasmaa, one of the significant architecture theorists, puts forth the loss caused by the separation of vision from the other senses in his classic work “Eyes of the Skin”. He traces the construction of this “multi-sensory experience” by following the steps of Merlau-Ponty, who thought of the human body as the center of the world of experience. According to him, the sense of vision “isn’t a Cartesian eye for the outside viewer, it’s rather an embodied vision which is a part of the ‘flesh of the world’”. Thus writes Merleau-Ponty: “My perception isn’t the sum of visual, tactile and auditory data. I sense wholly with all my existence: I comprehend the unique structure, the unique form of existence that speaks to all my senses simultaneously.” From this point of view, the effect and the feeling that paper creates on the observer –with regard to aesthetic perception– deserves to be taken into account. It’s because vision works together with the sense of touch and sometimes the sense of smell that paper provides. Despite all the artificial tools of the new age and our increasing dependence on them, it looks like paper will continue to exist, especially in the field of arts.

Efe Korkut Kurt

Ayşegül Sağbaş İsimsiz/Untitled, 2013, Kağıt Üzerine Karışık Teknik / Mixed Media on Paper, 18x22 cm, 3 Adet / Pieces

A. Cem Şahin Potpori, 2013, Kağıt Üzerine Karışık Teknik/ Mixed Media on Paper, 104x150 cm

Bahar Oganer Başım Yine Kalabalık / Overcrowded Again, 2013 Kağıt Üzerine Suluboya / Watercolor on Paper, 25x35cm, 2 Adet / Pieces

Berkay Tuncay

Aslı Biçer Kedi/Cat, 2013, Kağıt Üzerine Karışık Teknik / Mixed Media on Paper, 39.5x47 cm

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

İsimsiz/ Untitled, 2013 Buluntu İmaj / Found Image, 20x30 cm

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

Çağlar Kırtı İsimsiz/Untitled, 2013, Yağlıboya Kağıdı Üzerine Yağlıboya / Oil Color on Oil Paper, 46x54 cm, 4 Adet / Pieces

Bora Başkan Topografik Amnezi / Topographical Amnesia, 2013, Kağıt Üzerine Mürekkepli Kalem / Pen on Paper, 14,5x21 cm, 6 Adet / Pieces

Fulden Aran Motosiklet / Motorcycle, 2013, Kağıt Üzerine Ecolin-Mürekkep / Ecolin-Ink on Paper, 90x130 cm

Gökçe Süvari

Cüneyt Aksoy

Haunted, 2009, Kağıt Üzerine Guaj / Gouache on Paper, 38x40 cm, 12 / 4 Adet / Pieces

Circus Life, 2011, Kağıt Üzerine Karışık Teknik/Mixed Media on Paper, 100x70 cm

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

Halil Vurucuoğlu

Ilgın Seymen

Düşünemediklerimiz / The Things That We Can Not Think About, 2013, Kağıt Kesme Üzerine Suluboya / Handcut on Watercolor, 32.5x27 cm

Terra Incognita 1728, 2009, Asitsiz Kağıt Üzerine Basılı Medya Malzemeler ile Kolaj Collage With Printed Media Materials on Acid Free Paper, 110x97cm

İnci Furni Boşluğu Süpürenler / Sweepers for Vacancy, 2013, Kağıt Üzerine Suluboya / Watercolor on Paper, 25x25 cm, 3 Adet Pieces

Hüseyin Rüstemoğlu

İpek Kurşuncu

“Vücudumun Verdiği Sözler” Serisi / “Promises that My Body Gives’’ Series, 2012, Kolaj / Collage, Değişken Ölçüler / Variable Size, 9 Adet / Pieces

Her Akşam Muhakkak Tesadüfümüz / Our Coincidence is Certain for Every Night, 2013, Kağıt Üzerine Karışık Teknik / Mixed Media on Paper, 35x48,5 cm

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

Merve Şendil “Possible at This Universe” Serisi / Series, 2013, Linol Baskı / Linoleum Press, 25x45 cm, 3 Adet / Pieces

İrfan Önürmen İsimsiz / Untitled, 2002, Kağıt Üzerine Karışık Teknik / Mixed Media on Paper, 100x70cm

Nejat Satı “Renkleri İnce İnce Ne Anlatırsın Köre, Konuşun İnsanlarla Kafalarına Göre’’ N. Fazıl Kısakürek, 2013, Kağıt Üzerine Suluboya / Watercolor on Paper, 5x5 cm

Komet “Monotip-La Fontaine 1,2’’, 1996, Kağıt Üzerine Yağlı Baskı Boyası / Oil Based Print Paste on Paper, 24,5x17, 25.5x17 cm “Kaygan Düş / Slithery Delusion”, 1992, Tek Baskı Litografi / Unique Edition Lithography, 55.5x38 cm

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

Nermin Er İsimsiz / Untitled, 2013, Kağıt, Işıklı Kutu / Paper, Lightbox, 53x53 cm

Ramazan Bayrakoğlu Peyzaj / Landscape, 2009, Kağıt Üzerine Guaj / Gouache on Paper, 18,5x28 cm

Sevil Tunaboylu

Ozan Oganer “168 Gün” Serisi / “168 Day’’ Series, 2003-2004, Kağıt Üzerine Mürekkepli Kalem / Pen on Paper, 15x20 cm, 8 Adet / Pieces

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

“İnsan Postu” Serisi / “Human Hide’’ Series, 2012, Kağıt Üzerine Karışık Teknik, Mixed Media on Paper, 52x40.5 cm, 2 Adet / Pieces

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER

Ümit Can Gören Bant / Band, 2013, Kağıt Üzerine Mürekkepli Kalem / Pen on Paper, 49x34 cm Eşit / Equal, 2013, Kağıt Üzerine Mürekkepli Kalem / Pen on Paper, 49x34 cm

Tufan Baltalar İsimsiz / Untitled, 2010, Enstalasyon / Installation, Değişken Ölçüler / Variable Size

Turgut Yüksel Besin Zinciri / Food Chain, 2013, Kağıt Üzerine Mürekkep / Pen on Paper, 29.7x42 cm Ve Gemi Gidiyor / And The Ship Goes, 2013, Kağıt Üzerine Karışık Teknik / Mixed Media on Paper, 29.7x42 cm

Yunus Emre Erdoğan İsimsiz / Untitled, 2013, Kağıt Üzerine Karakalem / Charcoal on Paper, 104x143,5 cm İsimsiz / Untitled, 2011, Kağıt Üzerine Karakalem / Charcoal on Paper, 73x118 cm İsimsiz / Untitled, 2011, Kağıt Üzerine Karakalem / Charcoal on Paper, 60x108 cm

KAĞIDIN RUHU - THE SPIRIT OF PAPER