Primeur 4 - 2021 by AGF Vormgeving

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

april 2021 35ste jaargang

GENIET VAN ONZE PRODUCTEN!

,t s all about taste! I

WWW.DEGROOTFRESHGROUP.COM

In dit nummer :

Kasgroenten Asperges - Advocatuur

Samen sterker de toekomst in.

Benieuwd hoe? Scan de CR-code.

INTERNATIONAL REFRIGERATION AND FREEZER TRANSPORT STORAGE COLD - FREEZER - INDUSTRIAL GOODS

I.A.B.C. 5325 NL- 4814 RC Breda T +31 (0)883 97 70 00 F +31 (0)765 25 45 05 557, Avenue des Vergers F-13750 Plan d’Orgon T +33 (0)967 08 30 31 F +33 (0)442 55 01 71

255, Av G. Caustier F-66000 Perpignan T +33 (0)468 21 04 33 F +33 (0)468 37 02 93 ZI St. Michel, Rue des Cerises F-82000 Moissac T +33 (0)5 63 04 92 85 F +33 (0)9 70 61 67 55

35ste jaargang • april 2021

6 Visie

“Er zal altijd een tussenpost zijn om de service te garanderen” Jurgen de Witte(R), Group ADW

42 “Paprika-export naar Noord-Amerika door hoge luchtvrachttarieven in de hoek waar de klappen vallen” Marcel van der Pluijm, Feeling Fresh

46 Coeur de Boeuf verovert steeds meer harten 51 Intens rode kleuring zorgt voor beleving van smaak en kwaliteit in tomaten 57 Consument trekt handel naar eetbare bloemen toe 60 850.000 nieuwe Hollandse aubergine-eters erbij in een jaar tijd Angelique Martens , Growers United

Special: Advocatuur

Thema: Kasgroenten

44 “Overgrote deel kasgroenten kent goede seizoensstart” Benny Cuypers & Maarten Verhaegen, BelOrta

194

194 “Wetgeving versterkt de positie van de kleine teler” Mario Versendaal, Scholtens Advocaten 196 Toezichthouders spelen steeds grotere rol in AGF-branche Frank Van Ardenne en Samantha Bilgi, Van Ardenne & Crincele Roy 198 “Ketenintegratie groot thema in agri-food branche” Nathalie van Hellenberg Hubar, DVAN Advocaten 200 “Goede afspraken vooraf belangrijk om discussie achteraf te vermijden” Advocaten Wille Donker

62 Koud voorjaar geeft radijstelers goede hoop 65 “Grootste groei valt te verwachten in het snackgroentensegment” Henri Schockman, Levarht

70 Meer biologische cocktailtomaten in Duitse supermarkt 73 Van Westlandse varkensstal tot wereldwijde speler op gebied van sorteren en verpakken 76 “Het openen van de horeca zal een boost geven aan de kasgroentenmarkt” Sven Jordens, Gemex 79 “Uitzonderlijk goede seizoensstart voor Belgische paprika’s” Bart Van Bael, Coöperatie Hoogstraten 80 Heel Duitsland kijkt naar Neurenberg 85 “In de groententeelt is er niet zoiets als een kantoor aan huis” Wolfgang en Florian Steiner 88 CO2-belasting maakt prijsverhoging onvermijdelijk

116 Aspergeseizoen positief van start 119 Nieuwe oogstmachine aan het werk gezet 119 Ierse aspergesafzet 138% gestegen

Thema: Asperges

67 “We hebben een uitstekende basis gelegd voor verdere groei na een enerverend jaar” René de Weerdt, Combilo

116

120 Vroegheid en financiële voordelen kenmerkend voor nieuwe aspergeras 121 Verpakking voor kleine huishoudens 122 Nieuw ras levert flinke kostenbesparing op 123 “Het is en blijft een natuurproduct, een goede keurmeester houdt daar rekening mee” Peter van der Veeken, Normec Foodcare

Inhoudsopgave 10 “De optische sorteertechniek van uien heeft zich bij ons bewezen” Hans en Arjen Goud

15 Groene bladgroenten essentieel voor spierkracht 15 Wetenschappers maken van durian een antibacterieel hydrogelverband 16 Nieuwe locatie voor Nederlands importkantoor Franse Kinobé Groupe Herold Hage

18 Wat brengen de laatste weken nog? 22 G+F kunnen jonge volwassenen helpen beter te slapen

128 Oekraïne importeerde bijna 1 mln ton fruit 128 Peru nog steeds ‘s werelds grootste leverancier van blauwe bessen 130 Duitse groothandelsmarkten blijven knokken tegen effecten van de pandemie 136 “Onderschat het doorzettingsvermogen en de inspanningsbereidheid in de horeca niet” Metro over de uitdagingen in tijden van Corona

142 Marokkaanse citrus volop in de concurrentiestrijd om marktaandeel 144 Tuinbouwproductie Estland 2% gedaald

27 “We helpen niet alleen op productniveau, maar bieden bedrijven een totaalconcept”

148 “De AGF-afdeling is bepalend voor de kwaliteit van het winkelbeeld”

31 “In de winkel sta je dichterbij de klant”

152 Spinazieblad kan groei van lab rundvlees bevorderen

34 “Gerichte teeltmaatregelen en digitalisering zullen zorgvuldig gebruik van natuurlijke hulpbronnen mogelijk maken”

154 Champignons zouden progressie van prostaatkanker helpen vertragen

Coen van der Pol

Julie van Gestel, Schanul by Jules

Rudolph Behr, Behr AG

38 Mengsel houdt olifanten op afstand 38 Peruaanse gemberexportmeer dan verdubbeld 39 Een goed seizoen voor Prince de Bretagne, ondanks de huidige onzekere situatie 90 Cyaanblauwe kleurstof voor levensmiddelen uit rode kool 96 Meet the Family maakt het consumenten makkelijker kiezen 99 “Wat er ook gebeurt, we zullen ons blijven richten op de export van zoete aardappelen naar Europa” Steven Ceccarelli, Farm Fresh Produce

101 Bietensap: Veranderingen in mondbacteriën bevorderen gezond ouder worden 102 Zowel de teelt als de vraag blijft toenemen 107 Dagelijks aardbeien eten kan vasculaire gezondheid versterken 108 “We willen minder afhankelijk zijn van oorspronkelijke importlanden” Peter van Teeseling, Bel Impex

111 Grundhöfer versterkt zijn positie in Frankfurt en Duitsland in een crisisjaar Peter Grundhöfer en Christin Neubauer

115 280 bloeiende kersenbomen ontvreemd 126 Mexicaanse aspergeteelt 10% toegenomen 126 Britse export naar EU trekt deels aan na inzinking in januari

Jeroen van der Weerd, supermarktgeograaf

156 “Telen onder glas zal in de nabije toekomst een steeds interessanter alternatief worden” Jan Westerkamp, Kühling Fruchthandel

158 AardbeiendoosTomabel gerestyled 160 Papierbanderol draagt bij aan geloofwaardige marketing van bioproducten 161 Bananen en ananas zijn samen goed voor 16% van de Costa Ricaanse export 163 AGF op het zorgbord 168 “Investeringen in CA-bewaring en SmartFresh verlengen Zuid-Afrikaans hardfruitseizoen” Randolf Aaldijk, Origin Fruit Direct

170 Marokko derde mandarijnen exporteur 170 Ionisator in koelkast breekt ethyleengas af waardoor fruit langer houdbaar wordt 171 “Ook na de crisis verder groeipotentieel in de golfkartonindustrie” 100 jaar Klingele

175 Chileense druivenexport daalde aanzienlijk in eerste kwartaal 177 “Vijf keer sneller orders verzamelen dan voorheen” Erik-Jan van den Brink, Udea

180 EU voert steeds meer fruit in van buiten de Gemeenschap 187 EU waarschuwt voor teveel import Marokkaanse tomaten 188 Canadezen vliegen bijen voor bestuiving fruitbomen in 189 Knoflook is een goedkoop en doeltreffend middel tegen haaruitval 202 Paddenstoelen in de strijd tegen Covid-19

Vaste rubrieken 4

AGF-buitenland: Hans Koopmans

179 Hobby van: Frank Knevels

20 Column: Waarom is het zo stil vanuit de directie van The Greenery?

203 Column Juglen Zwaan: btw op groenten en fruit omlaag? De tijd is rijp!

129 Hoe is het met: Jan Hak

204 Dick Pijpers: Abrikozen

141 Nevenactivieit: Jacqueline en Marcel Bekkers

205 Inventaris: Jack Bakker

155 AGF-ster: Helien Verhagen

206 Apps en gadgets

PietPraat Plof! Excuses voor de geluidsoverlast als deze Primeur door de bus valt. Het is namelijk nogal een dik nummer geworden met +180 pagina’s. Naast de verzending naar onze Hollandse en Belgische abonnees vindt deze Primeur ook internationaal zijn weg naar AGF-handelsbedrijven in de Duitstalige landen en maken we voor de wereldwijde abonnees een online editie. Extra veel aandacht in dit nummer voor kasgroenten. We deden een rondje langs exporteurs, coöperaties, telers en veredelaars over de laatste stand van zaken in dit tweede Corona-jaar. Verder besteden we in dit nummer speciale aandacht aan advocatuur. Een vakgebied waar je liever niet mee te maken krijgt, maar als het nodig is, is het toch wel fijn als je een gespecialiseerde advocaat in huis haalt. Ook krijgt automatisering in meerdere facetten de nodige aandacht. Zo bezochten we de optische uiensorteerlijn van Go-products, het volautomatische distributiecentrum van Udea en vertelt Teboza over hun ervaringen met de selectieve asperge-oogstrobot. Verder een uitgebreid visie interview met Jurgen de Witte van Group A. de Witte dat inmiddels 28 vestigingen telt. Net voor de deadline bereikte ons het bericht van het overlijden van Frans van Aarle. Dat maakt al het andere nieuws meteen een stuk minder urgent. Wie kende deze AGF-grossier tenslotte niet? We wensen familie, collega’s en bekenden veel sterkte toe. Pieter Boekhout

AGF Primeur 4 • 2021

AGF-er buitenland

Hans Koopmans, Scherzer Gemüse:

“Mijn vizier was echt op Duitsland gericht” Na enkele jaren voor zichzelf en voor Nederlandse bedrijven werkzaam te zijn geweest, schoof Hans Koopmans zijn werkplek een flink eind naar het oosten op. Toen hij van baan wilde switchten, bleef zijn vizier op Duitsland gericht.

ans komt uit de grensstreek met Duitsland (Venlo), dus had al behoorlijk wat feeling met de Duitse cultuur. Eenmaal aan het werk bleken er meer verschillen dan verwacht. “Het verraste me nog hoe erg Duitsland overloopt van de regelgeving. Er zijn zoveel regeltjes en medewerkers worden daar erg op afgerekend. Dat remt het eigen initiatief nogal af en maakt dat processen vaak trager verlopen dan voorzien.”

In het Duitse AGF-circuit lopen vele Nederlanders rond. Hans startte afgelopen maart bij Scherzer Gemüse en werd daar medeverantwoordelijk voor de locatie in Dinkelsbühl, waar ze 8 hectare tomaten, 2 hectare mini-komkommers en in de nabije toekomst ook 5 hectare sla en kruiden op water gaan telen. Een megaproject waarbij ze de nieuwste en grotendeels Nederlandse technologie inzetten. “Als ik de bouwplaats oploop, dan kan ik meestal wel Nederlands

of zelfs Limburgs spreken. Ook op beurzen en evenementen tref ik veel Nederlanders. Naast kennis en ervaring brengen ze ook een nieuwe manier over hoe je bedrijven kan aansturen en dat wordt denk ik wel gewaardeerd in Duitsland. Nederlanders zijn over het algemeen opener, flexibeler en durven creatief te zijn. Niet academische titels, maar resultaten tellen, ook niet ‛bevel is bevel’, maar samen gaan we er wat van maken.” Samen eten, dat is dan weer in Duitsland veel belangrijker dan in Nederland. “Voor een lunch nemen ze echt de tijd. Geen snel broodje kaas, maar een heerlijke schnitzelmaaltijd, dus dat is altijd wel genieten.”

Voordat Hans de overstap naar het in Zuid-Duitsland gelegen Scherzer maakte, was hij 6 jaar lang bedrijfsleider bij het Oost-Duitse bedrijf Wittenberg Gemüse. “Ik werd aangetrokken om de kas van 15 hectare tomaten te organiseren. Dat was vrij snel op orde. Daarna breidde Wittenberg uit met 7,5 hectare paprika en 8,5 hectare aardbeien. Daar komt nog 9 hectare kas en 20 hectare tunnels bij. Door die sterke groei, kwam ikzelf steeds verder van de werkvloer af te staan en was op den duur teveel met het grote geheel, huisvesting en bouw bezig in plaats van het opleiden en begeleiden van mensen in de praktijk. Dat was uiteindelijk niet wat ik wilde.” De meer hands-on mentaliteit kon hij kwijt bij zijn nieuwe werkgever Scherzer. “Dit is ook een gigantisch bedrijf met totaal 35 hec-

tare en eigen verkoop, maar de eigenaren staan zelf dagelijks met de ‘poten in de klei’, gewoon sjouwen, sjouwen, sjouwen. Dat sprak me wel aan.”

Qua bedrijfscultuur ervaart Hans weinig verschillen. “Het zijn allebei teeltbedrijven die zelf rechtstreeks handelen met groothandels en supermarkten en daarmee de keten verkorten. Dat maakt de bedrijven ook krachtig. De manier van handelen verschilt natuurlijk wel, maar als ik kijk naar de kassen, die moeten renderen en daar draait het om snel en efficiënt werken. Bij Wittenberg werkten vooral Poolse mensen en bij Scherzer Roemeense, maar daartussen merk ik ook geen verschil. Om goed samen te werken maakt het niet uit waar iemand vandaan komt, maar wel hoe je met elkaar omgaat. Positiviteit rendeert, wanneer je mensen waardering geeft, krijg je daar veel voor terug.” Qua leefomgeving zijn er wel behoorlijk wat verschillen tussen het Oosten en Zuiden. “Op het werk zijn de mensen allemaal even aardig en toppers, maar in de gewone omgang gaat het er in Oost-Duitsland minder vriendelijk aan toe dan in het Zuiden. Daar is het rijker, chiquer, meer gemütlich.” Op een korte uitstap na werkt Hans al heel zijn leven in de AGF-sector. Voordat hij het Duitse avontuur aanging, werkte hij voor het Limburgse BioVerbeek. In de periode daarvoor werkte hij bij diverse spelers in de AGF-sector op het veilingterrein van Zon en had zelf enige jaren een AGF-speciaalzaak. Zijn thuisbasis, waar zijn vrouw en kinderen wonen, blijft Venlo, maar qua werk prefereert hij Duitsland. Toen hij na zijn jaren bij Wittenberg Gemüse toe was aan een nieuwe uitdaging, twijfelde hij niet om het dichter bij huis te gaan zoeken. “Mijn vizier is echt op Duitsland gericht en ik ben dan ook heel blij dat ik aan de slag kon bij Scherzer,” besluit Hans. (ML) 

Q U O T E S “28 jaar geleden waren we collega’s in een restaurant op een pretpark, zo is het allemaal begonnen”

Natasja Boekel en Wim van der Meulen van Jasa werken nu samen op de exportafdeling van Jasa

“We zijn in de afgelopen 6-7 jaar flink gegroeid en corona heeft het nog eens een extra duw gegeven” Johan de Gendt vertelt over de verhuizing van Nicolaï Fruit naar Borgloon

“Inmiddels is het biologische teeltsysteem toekomstbestendig gebleken” Bio-uienteler Piet van Andel ziet 25% biologisch landbouwareaal in 2030 wel zitten

AGF Primeur 4 • 2021

INNOVATIEVE AARDAPPELCONCEPTEN Landjuweel is gespecialiseerd in het leveren van een totaalaanbod aan grootwinkelbedrijven. Wij kunnen een volledig eigen lijn voor een bedrijf ontwikkelen en hebben onze eigen huislijnen met producten waar bedrijven uit kunnen putten.

DE SPECIALIST IN HET WASSEN, SORTEREN EN VERPAKKEN VAN AARDAPPELEN.

Visie

Achiel en Jurgen De Witte drukken samen hun stempel op Group ADW en spreken elkaar dagelijks

Jurgen de Witte, Group ADW:

“Er zal altijd een tussenpost zijn om de service te garanderen” Group A. De Witte is een internationale groothandelsorganisatie in groenten, fruit en exoten. De 28 vestigingen die het bedrijf telt, zijn verspreid over België en Nederland en richten zich op import, export, groothandel, foodservice, logistiek en packaging. Ongeveer de helft van de omzet van de groep is afkomstig van de groothandels gericht op de kleinhandel, restaurants en grootkeukens. De andere helft komt voort uit de leveringen aan de supermarkten. Group ADW streeft er bewust naar om niet op één onderdeel te focussen: grootwarenhuizen, groot- en kleinhandel zijn allemaal even belangrijk. Een strategie die in de coronapandemie zijn nut nog maar eens bewees. Verliezen vanwege het wegvallen van afzet aan restaurants en grootkeukens werden elders in de groep gecompenseerd waardoor alsnog een mooi bedrijfsresultaat werd bereikt. Primeur sprak met CEO Jurgen de Witte onder andere over de pandemie, de positie van de groothandel en de supermarkt, groei en synergie en nieuwe ontwikkelingen. 6

AGF Primeur 4 • 2021

Vorig jaar rond deze tijd hadden we niet kunnen denken dat we een jaar later nog altijd met de coronapandemie te maken zouden hebben. Toch is dat helaas de realiteit. Hoe ervaren jullie de impact van corona? ‟We hadden inderdaad niet kunnen voorzien dat we nog altijd in deze situatie zouden zitten. De impact bij ons is eigenlijk heel positief. We hebben een goed jaar achter de rug. Op sociaal vlak is het moeilijk. Er wordt veel thuis gewerkt en daardoor zien we de collega’s niet meer. De klanten die ’s morgens naar de markt komen blijven grotendeels wel komen. Dat face-to-face gesprek, het echte handel drijven is er nog altijd. Onze verkopers op de markt kunnen dus niet van thuis uit werken.

Groenten en fruit, dat moet je gezien en geproefd hebben, dat maakt een heel groot verschil. Er zijn wel kwaliteits- en aankomstrapporten, maar dat is toch niet hetzelfde als het product gezien en in de handen gehad te hebben. Dat is voor de handel zo belangrijk. We kopen met onze zintuigen, met onze smaakpapillen, met onze ogen en met onze neus. Dat kun je niet zomaar stopzetten. Alles wat met grootwarenhuizen en telefonische verkoop te maken heeft, gaat in theorie wel van thuis uit. En ook afdelingen, zoals marketing of IT, werken thuis. Jammer genoeg zorgt het virus ook binnen het bedrijf voor zieken en ziekenhuisopnames. Op sociaal en menselijk vlak heeft het een enorm grote impact.”

Hoe raakt de pandemie de gehele groep? “2020 was een topjaar en de cijfers tot maart 2021 laten ook dit jaar een heel vlotte verkoop in het vers-gebeuren zien. Uiteraard hebben onze filialen die aan restaurants leveren, een zwarte tijd achter de rug. Dat is het geluk in onze groep, dat we heel wijd gespreid zijn. We focussen niet op één onderdeel. We leveren zowel aan grootwarenhuizen als aan de groot- en de kleinhandel. De marktkramer blijft voor ons belangrijk, maar ook de restaurants en grootkeukens zijn heel belangrijk. Deze hebben het moeilijk nu. Maar dat verlies in omzet wordt opgevangen door de winkelier en de grootwarenhuizen, waardoor we toch een mooie omzetstijging gezien hebben. Een deel van het wegvallen van de omzet van de restaurants en grootkeukens wordt

opgevangen door de maaltijdboxen die we maken. Die volumes zijn verdrievoudigd, maar dat haalt niet alles op wat we verliezen. Over heel de groep gezien wordt het verlies wel gecompenseerd. We zitten aan de goede kant. Er zijn heel veel bedrijven die te lijden hebben in deze pandemie. Het is ook al anders geweest, dat we in de hoek zaten waar de klappen vielen.”

Zeker met de coronacrisis lijkt de positie van de supermarkten sterker dan ooit. Daarnaast is de korte keten een oprukkend fenomeen. Hoe zien jullie de toekomst als groothandel? “Die toekomst is verzekerd. Er zullen altijd specialisten en openbare markten zijn. Hoewel minder in aantal, maar het volume per winkel of marktkramer neemt toe. Die doen het goed en groeien. Enkel focussen op groenten en fruit is er niet meer bij. Kleine superettes zijn een groeiend fenomeen: slagerijen die ook groenten en fruit beginnen te verkopen. Maar we zien ook groenten- en fruitwinkels die beginnen met de verkoop van brood of van vleeswaren. Of die zelf verse fruitsalades of gerechtjes zonder houdbaarheidstoevoegingen maken. Wie inventief is in de kleinhandel kan het verschil maken en heeft een heel mooie toekomst voor zich. De specialisten gaan zich niet laten wegduwen door de grootwarenhuizen. Grootwarenhuizen onder elkaar leveren een prijzenslag en de specialist kan nog kwaliteitsproducten aanbieden die duurder zijn, maar die een meerwaarde hebben. Bijvoorbeeld ingevlo-

gen mango of de aardbeien uit Hoogstraten hebben hun prijs en de specialist die zich daar op focust, kan daarmee het verschil maken ten opzichte van het grootwarenhuis. Supermarkten hebben een prijsplafond en die verkopen die duurdere producten niet meer. De specialist kan daar de vruchten van plukken.” Hoe kijk je aan tegen het fenomeen dat supermarkten steeds vaker de belevering in eigen hand nemen en programma’s opzetten voor de toevoer van groenten en fruit? De tendens van enkele jaren terug is aan het afnemen. Wat is onze sterkte? Dat is de service die we bieden. Wij zijn 24 op 24, zeven op zeven, beschikbaar voor onze klanten. We beleveren ’s zondags de winkels. Winkels die maandagochtend open zijn, willen geen goederen van vrijdag of zaterdag vanuit de centrale geleverd krijgen. Zij willen kraakverse producten en dat krijgen ze ook. Die service kunnen we de klanten aanbieden. En dan zien we dat klanten geneigd zijn dat percentje meer te betalen om van die extra service te kunnen genieten. Er zijn wel producten die supermarkten meer en meer rechtstreeks willen hebben, maar ze blijven behoefte houden aan een schakel die alles uitzoekt en naloopt. Een supermarkt gaat niet rechtstreeks naar een leverancier, maar zet er een schakel tussen die de service moet garanderen. Ik denk wel dat er altijd een tussenpost zal zijn om de kwaliteit, de aanvoer en de service te garanderen. AGF Primeur 4 • 2021

Visie

er tijdig voldoende aanvoer is in de juiste verpakking. Een goede relatie met de veilingen, dat is heel belangrijk voor ons om continuïteit te kunnen garanderen.”

Welke activiteiten binnen Group ADW groeien en zijn er plannen om uit te breiden? “Zowel de importactiviteiten als de groothandels blijven organisch groeien. We gaan ons pand in Sint-Katelijne-Waver verder uitbreiden om onze enorme stroom aan importgoederen in optimale omstandigheden te lossen en te stockeren en dit zo ecologisch mogelijk te doen. Wij blijven ook investeren in groei op de lokale groothandels om onze positie nog te verstevigen. De samenwerking die we vorige week hebben gecommuniceerd met Keirsmaekers op de Frugro is daar een mooi voorbeeld van. Die groothandels blijven enorm belangrijk voor ons als het gaat om onze strategie om onze activiteiten zo wijd mogelijk te spreiden.”

Overzicht filialen

Wat is voor Group ADW belangrijk in de sourcing van de producten: bijvoorbeeld liever via een veiling of in eigen beheer? “Het belang van een veiling is heel groot. Wij doen alles via de veiling. Wij hebben bijna geen rechtstreekse aankopen met telers. Er zijn wel contacten met producenten die de producten onder ons eigen merk inpakken, maar dit loopt altijd via de veiling. We willen geen concurrent van

AGF Primeur 4 • 2021

de veiling worden, het zijn partners. Dat is heel belangrijk voor ons om continuïteit te kunnen garanderen. De veiling biedt een bepaalde service die wij nodig hebben. Het is hetzelfde verhaal als met de grootwarenhuizen. Zij kunnen ook rechtstreeks naar de telers gaan, maar die willen jaarrond kwaliteit en service en dus heb je liever dat er een schakel tussen zit die ontzorgt. Dat doet de veiling voor ons ook. Ze zorgen dat

“We hebben niet meteen plannen om in andere branches dan groenten en fruit te investeren. Het zuivelbedrijf dat wij overnamen kwam op ons pad en dat past mooi in het format dat wij hebben om een zo breed mogelijk pakket van groenten, zuivel, dranken en conserven te kunnen leveren aan restaurants, zodat de klant geen contact hoeft te hebben met verschillende leveranciers. Gewoon één post die alles aanlevert. Vanwege corona gaat dit nu wat moeilijker, maar we kijken uit naar de opening van restaurants en grootkeukens. Dan gaan we er weer volop tegenaan en kunnen we een zo uitgebreid mogelijk assortiment aanbieden.” Levert de samenwerking van verschillende bedrijven binnen de groep synergie op? “Wij voeren zelf in en veel is al verkocht voordat het de haven binnenkomt. Dat geeft ons altijd een stapje voorsprong. Als

er tekorten zijn, kunnen onze groothandels rekenen op de eigen import. De groothandels zijn zeker dat ze volledig voorzien zijn en al hun programma’s kunnen uitleveren. Als de prijzen heel laag zijn en de productie echt onder druk staat, hebben wij het voordeel dat wij onze eigen groothandels hebben, die producten doorsturen naar onze eigen filialen, die dan doorverkopen naar restaurants of winkeliers. Dit maakt dat we vlot verkopen en niet genoodzaakt zijn om aan dumpingsprijzen te verkopen. Daar doen we niet aan mee. Onze eigen groothandels zorgen dat we alles gemakkelijk verkocht krijgen waardoor we de prijzen op niveau kunnen houden. Er zijn ook geen tussenpersonen. Wat wij verkopen gaat rechtstreeks naar de klanten. Wij pakken de marge die we nodig hebben om te overleven en al de rest gaat naar de klant en de leverancier. Dat is de enige manier om met vertrouwen en op lange termijn te kunnen werken. De samenwerking met onze leveranciers is heel belangrijk voor ons. Wij willen de leveranciers ontzorgen en correcte prijzen afgeven. Leveranciers wensen we niet uit te knijpen als een citroen. Die mensen moeten leven en hun werknemers kunnen betalen. Dat is voor ons een focus: leveranciers tevreden, wij tevreden, iedereen binnen de keten tevreden. Wij werken aan lange termijn relaties, al decennialang werken we met dezelfde leveranciers. Ik heb geen interesse om een relatie op te starten die niet blijft duren, dat heeft geen meerwaarde. Als je tientallen jaren samenwerkt, wordt iedereen daar beter van: leveranciers, wij en ook onze klanten.” Wat zijn trends en ontwikkelingen in de markt van groenten en fruit en hoe spelen jullie daarop in? ‟We zien meer en meer digitale verkopen van groenten en fruit. Daar spelen wij op in met webshops in al onze groothandels.

www.cibel.be

Ons notenbedrijf levert al uit op consumentenniveau. Wij hebben nu testen gedaan om enkele soorten vers fruit mee te leveren met de noten via de post. Met producten als appelen, peren, bananen of clementines kan dat perfect. Dat zijn producten die tegen een stootje kunnen en die zorgvuldig verpakt worden. We zijn doosjes aan het ontwikkelen met schokabsorberende eigenschappen om het fruit in optimale omstandigheden bij de consument te krijgen. De testen waren positief en daar gaan we in de toekomst nog meer op inzetten om op consumentenniveau te leveren per post. Dat is een trend die we zien en op die kar moeten we springen. Als één van de weinigen in de sector zijn wij daar helemaal klaar voor. Ik ben ervan overtuigd dat het een succes gaat worden.”

“We zien ook dat de consument kijkt naar de smaak van een product. Het mag niet meer een meloen zijn die je wekenlang kunt bijhouden, maar die totaal geen smaak heeft en hard als een steen is. De consument wil weer echt een belevenis hebben als hij fruit consumeert. Er moet smaak zijn, het moet sappig en knapperig zijn. Kost dat wat? Ja, maar als het lekker is, gaat niemand daar over klagen.”

Met de merken Cibel en Cebon wordt sterk gefocust op sportsponsering. Wat heeft dat jullie gebracht en is het voor de toekomst ook een strategie? “Dat is moeilijk te meten. We hebben een prachtige samenwerking met Wout Van Aert, een fenomeen in het wielrennen. Maar Wout mag nog heel veel wedstrijden winnen als er ergens een orkaan langskomt en alles is vernietigd, dan kunnen wij veel minder fruit aanbieden. We moeten het doen met wat Moeder Natuur ons geeft. We zijn vorig jaar enorm gestegen in onze omzet. Mede door de pandemie, maar ook

misschien wel mede door de sponsoring. We gaan in de toekomst verder met het ondersteunen van zulke activiteiten. We kijken daarvoor ook naar zwemmen en atletiek. Maar ook bezien we de mogelijkheden om met een nieuw concept vers fruit aan de jeugd aan te bieden op scholen. Wij zijn geen multinational en hebben ook niet die budgetten. De marges bieden weinig ruimte om in te zetten voor sponsoring, maar we blijven dat toch doen om de consument zo veel mogelijk aan te zetten om gezond te eten.”

Je vader, Achiel De Witte, is het bedrijf gestart en een gekend figuur in de sector. Hoe druk je persoonlijk je stempel op de zaak? “Wij drukken samen onze stempel op Group ADW en spreken elkaar dagelijks. Wat voor mij zeer belangrijk is, zijn onze werknemers. Wij investeren veel in onze werknemers zodat ze met plezier naar het werk komen. Voor mij zijn alle werknemers, van orderpicker tot aankoper, even belangrijk en ik maak altijd tijd vrij voor onze mensen. Ik ben elke morgen op de markt in Brussel en ik probeer iedere maand elk filiaal een bezoek te brengen. Als er zorgen zijn, kunnen ze dat met mij bespreken. Ik wil een veilige haven bieden. Onze werknemers zijn de belangrijkste tool om ons doel te realiseren. Er is nooit een overname als de overlaters niet aan boord blijven, want een bedrijf is maar zo sterk als zijn werknemers. Wij bieden kwaliteit aan de correcte prijs en iemand die wil kopen om de goedkoopste te zijn, moet naar elders gaan. Werknemers die bijvoorbeeld op zondag werken, moeten vergoed worden. Daar staat iets tegenover: we zijn niet de goedkoopste. Aan service en kwaliteit op alle niveau hangt een prijskaartje.” (MW) 

Is op zoek naar een aankoper/verkoper in het Europees Invoercentrum van groenten en fruit te Brussel

info@cibel.be

www.cebon.be

Interesse: Helga@groupadw.be

AGF Primeur 4 • 2021

Uien

Hans en Arjen Goud, Go-Products:

“De optische sorteertechniek van uien heeft zich bij ons bewezen” “Dat kan niet,” zo luidde de eerste reactie van Hans Goud van Goproducts uit Nagele toen zijn zoon Arjen opperde om plantuien optisch te sorteren. Het kon wel en hierdoor spaarde het bedrijf direct alle mensen aan de sorteerband uit. In 2019 investeerde het plantuienbedrijf tevens in de Eqrader voor het optisch sorteren van consumptie-uien. “Het had een lange aanloop, maar de lijn draait nu als een tierelier. Voorheen hadden we het druk als er twee vrachtwagens op het erf stonden, nu kan het lekker lopen met twintig auto’s. Of zoals wij zeggen: ‘t waai’t erin en ‘t sturm’t eruut!’”

e geschiedenis van Go-Products begon in 1999 toen Hans, die jarenlang bij een Zeeuwse uienverwerker werkte ‘emigreerde’ naar de Noordoostpolder en een

eigen plantuienafdeling combineerde met de zilveruienproductie van het toenmalige Primofin. Vanuit de keet regelde Hans de plantuienhandel en het duurde tot 2006 voor de eerste schuur met hal en kantine werd bijgebouwd. De opslag kwam in stroomversnelling toen in 2010 een contract www.troostpallethandel.nl werd getekend voor ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl de opslag en pro-

AGF Primeur 4 • 2021

GEBR. TROOST

ductie van 3.000 ton plantuien en een nieuwe sorteerlijn erbij werd gezet. Sindsdien is de geschiedenis één groeiboek. Startte het bedrijf met het sorteren van 2.000 ton uien, inmiddels ligt de capaciteit op jaarbasis op 30.000 ton. “Het werd drukker, dus ik vroeg Arjen of hij bij mij kwam werken. Hij runde de loods, ik het kantoor. In 2013 hebben we een extra hal gebouwd, door de crisis kon dat voor een habbekrats,” blikt Hans terug. Maar het was niet allemaal goud wat er blonk. “2014 was een rampjaar in de plantuien. Arjen was inmiddels aandeelhouder geworden en wilde consumptie-uien gaan draaien om te proberen wat terug te verdienen. Ik moest in eerste instantie niets van de consumptie-uien weten, maar ben toen toch overstag gegaan.”

BAXMATIC Via Kees van Woerden rolden de ‘Goudjes’ in het sorteren van bio-uien. “De kwaliteit was dat jaar super en voor ons zorgden de consumptie-uien voor een extra boter-

ik geen marge op pakken. Je kunt tenslotte beter samenwerken dan elkaar tegenwerken, dat wordt in onze sector al genoeg gedaan. Zo is onze positie in de consumptie-uien verder gegroeid. We deden al af en toe een klusje voor Waterman en hij belde ons in juli 2015 op dat we maar een Baxmatic moesten aanschaffen voor het verpakken van hun uien in bandbalen. In augustus stond de lijn en we hebben uiteindelijk 500.000 zakken met die machine gedraaid.”

ham. Tot de dag van vandaag sorteren we consumptie-uien alleen voor derden. We zijn onafhankelijk en nemen geen positie in. Daarmee hebben we een goede naam opgebouwd. Immers, als je informatie gaat doorspelen, dan ben je weg. Wel verbinden we soms partijen aan elkaar, maar daar wil

Een neveneffect was dat er in de loop der jaren overal wel machines door het gebouw stonden. De Baxmatic kreeg al snel een tweedehands broertje en er stonden lijnen voor de kleinpak- en grootverpakkingen. De onoverzichtelijke situatie was Arjen een blok aan het been. Hij kwam met het plan de twee opslagloodsen voor de plantuien te slopen en het bedrijf te verdelen in een opslagen verpakkingshal. Ook werd er een laadkuil gebouwd. “Dat is een gouden greep geweest. Zo konden we overdag in 25 kilo’s

verpakken en dat liep als een tierelier. Zo werd het mogelijk om een auto of zeven consumptie-uien per dag te verpakken.”

OPTISCH SORTEREN PLANTUIEN Zoals eerder in 2014 was ook 2018 een voorbeeld dat een slecht jaar de doorslag gaf om nieuwe ontwikkelingen in een stroomversnelling te laten plaatsvinden. “Nadat we in 2017/18 een gigantische omzetstijging realiseerden, was 2018 weer een slecht jaar in de plantuien. We waren op nul geëindigd. Toen kwam Arjen op de proppen met het idee om de plantuien optisch te gaan sorteren. Ik geloofde er niet in, maar we hebben een sorteerder gehuurd, in oktober kwam de machine en de proefopstelling staat nog steeds. Na een paar uurtjes instellen gingen we een paar kisten sorteren en ik wist niet wat ik zag. De machine schoot meteen de kleine uien eruit. Er kwamen weliswaar nog wat teveel goede uien bij de tarra, maar dat bleek prima bij te stellen. Toen hadden we nog een

Eggestraat 35a 8308 AB Nagele The Netherlands Tel. +31 (0)527-652275 Fax +31 (0)527-652937

import export Import && export inonionsets plantuien grading & packing

Mobiel +31 (0)6-51084612 info@goproducts.eu www.goproducts.eu

AGF Primeur 4 • 2021

Uien

uur,” aldus Hans. Zoon Arjen ging een stap verder en wilde ook meteen investeren in een optische sorteerder voor de consumptie-uien. Dat ging vader Hans in eerste instantie een stap te ver. “We zouden hiervoor een nieuwe schuur moeten bouwen, dus naar mijn mening ging dat veel te veel geld kosten. Maar ik zei: ‘Als jij dat nou zo graag wilt, dan schrijf je maar een bedrijfsplan en dan zien we vanzelf wel of het hun goedkeuring kan wegdragen.’”

Arjen en Hans Goud voor de Eqrader

kist staan die voor 80% bestond uit grond. Deze hebben we twee keer door de optische sorteerder gehaald en die haalde er nog 250 kilo goede uien uit. De uien waren op dat moment hartstikke duur, dus toen was ik snel om,” lacht Hans.

“Zo konden we vanaf 2018 plantuien sorteren zonder mensen aan de band. Dat was voor ons revolutionair. Normaal werken we met twee ploegen en dus ook vier pauzes. Nu stond de lijn niet meer stil en sorteerden we per saldo dus veel meer uien per

EQRADER Arjen zette door, de bank was overtuigd, maar vader Hans en werknemer Rob moesten nog overtuigd worden. Daarom werd een referentiebezoekje gepland aan de fabriek van Hoza waar de Eqrader inmiddels draaide. “De mesjes gingen door de tarra en het bleek dat de optische sorteermachine goed zijn werk had gedaan. Normaal hebben ze het hoogste woord, maar op de terugweg bleef het maar stil in de auto. Toen wist ik dat het goed zat en dat ze overtuigd waren,” lacht Arjen.

Eqraft maakte in die tijd een turbulente periode door, waarin het bedrijf van eigenaar wisselde en een reorganisatie volgde. Toch had dit geen effect op de keuze

De specialist voor geconditioneerd transport van fruit en groenten

“Groupage specialist voor Duitsland”

AGF Primeur 4 • 2021

Uien

van Arjen voor de Eqrader. “Pieter Kaat van Eqraft is altijd open en eerlijk tegen ons geweest. We hadden er zoveel vertrouwen in dat ze een goede machine zouden afleveren, dat we in februari op de avond van de overname het contract hebben getekend,” vertelt Arjen. Met de aanschaf stond de machine er echter nog niet. “In augustus ging de bouw van de machine van start, maar dat ging niet snel genoeg naar onze zin. Vandaar dat we weken achtereen met z’n vieren naar Emmeloord zijn gereden om aan de machine te sleutelen. Daar plukken we nu de vruchten van, want elk onderdeel hebben we in handen gehad.”

“Uiteindelijk hebben we zelfs het frame hier naar ons bedrijf gehaald en zelf de machine in elkaar gezet. Met Kerst 2019 waren we een heel eind. Op een zaterdagmorgen had ik het wel een beetje gehad voor die week en ben ik gaan proefdraaien. Op een gegeven moment had ik het voor elkaar, dat was wel een euforisch momentje. Zo hebben we langzaam maar zeker het neurale netwerk op orde gekregen door heel veel data in te voeren. Inmiddels zijn we met de laatste details bezig. De techniek is echt fantastisch. Het is ongelofelijk dat een computer binnenin de ui kan kijken en rot kan detecteren. Dit jaar is echt een fusarium-jaar en dan bewijst de machine zich helemaal. We zijn echt niet beter dan anderen, maar onze machine levert wel stabiele uien af. Je kunt

In de control room

een klant precies de uien leveren die hij wil hebben.”

“Daarbij zorgt deze machine ervoor dat we snel en flexibel op klantwensen kunnen inspelen. Het vinden van goed personeel wordt steeds lastiger en duurder. Met de machine besparen we 8 mensen. Dat is op een totaal van 10-15 mensen toch een behoorlijk aandeel. Als er vanmiddag een klant belt en zegt, ik wil vandaag nog een partij uien sorteren, dan zetten we de machine aan. Daar komt nog bij dat het menselijk oog fouten kan maken en bijvoorbeeld niet kan zien of een ui rot is aan de binnenkant, wat vaak resulteert in een inconsistente kwaliteit.” STROOMVERSNELLING “Maar het grote voordeel is de kwaliteitsverbetering. We hebben hier letterlijk partijen met zo’n 15% tarra die anders

naar de vergister gaan en die vinden nu een klantje. Tegelijkertijd willen we niet alleen een oplosser zijn voor probleempartijen. De ruimte zoeken wij in de niche-hoek, zoals bijvoorbeeld van biologische uien. De bulkpartijen laten we graag aan de grote jongens over. Je ziet nu dat we daarom al veel werk binnenhalen en we verwachten dat dit alleen maar in een stroomversnelling gaat raken. Onze verwachting is dat de retail machine-uien gaat eisen om zo een kwaliteitsverbetering door te voeren in het schap.”

Voor vader en zoon Goud staat als een paal boven water dat optisch sorteren de toekomst heeft. “De techniek werkt al in citrus, appelen en aardappelen. En of het nou werkt met cupjes, een schieter of een picker, optisch sorteren is een keuze voor de lange termijn. We hebben er altijd in geloofd. Dat moet ook, wil je een project laten slagen. Het verbaast me wel dat er nog niet meer uienverpakkers overschakelen. Op dit moment zie ik eerder de kleinere bedrijven de stap maken dan de grote mannen. Maar uiteindelijk zal de sector de stap wel maken. Ongetwijfeld zullen er meer machines op de markt gaan komen, dat is alleen maar goed. Maar ons voordeel is dat we al twee jaar met de Eqrader draaien. Die voorsprong hebben we te pakken en de techniek heeft zich bij ons bewezen. We zouden er zo weer voor kiezen!” (IH)  info@goproducts.eu

Inbreker krijgt trek in banaan Een man uit Memphis werd onlangs gearresteerd nadat hij ervan werd beschuldigd in te en daarbij bananen te hebben gegeten. Volgens het politierapport werden de vrouw en haar dochter wakker toen ze een hard geluid hoorden in hun keuken. De moeder ging op onderzoek uit en trof een banaan-etende dief aan. Toen ze de man verzocht te vertrekken, vertelde hij haar dat hij in het huis aan het werk was, vervolgens vertrok hij door de voordeur. De man is gearresteerd en beschuldigd van zware inbraak.

AGF Primeur 4 • 2021

Divers

Groene bladgroenten essentieel voor spierkracht

olgens een onderzoek van Edith Cowan University (ECU) is het dagelijks eten van 150 gram groene bladgroenten

ontdekten dat de proefpersonen met hoogste nitraatinname 11% meer kracht in hun onderbenen hadden dan degenen met

voldoende om de spierfunctie te versterken. Het onderzoek, dat werd gepubliceerd in het Journal of Nutrition, wees uit dat mensen met een nitraatrijk voedingspatroon, voornamelijk bestaande uit groenten, een beduidend betere spierfunctie hadden in de onderbenen. Onderzoekers bestudeerden gegevens van 3.759 Australiërs die deelnamen aan het 12 jaar durende AusDab-onderzoek. Zij

de laagste nitraatinname. Het onderzoek heeft uitgewezen dat een voedingspatroon dat rijk is aan nitraatrijke groenten de spierkracht onafhankelijk van fysieke activiteit kan versterken. Om de spierfunctie te optimaliseren, lijkt ons een evenwichtige voeding met veel groene bladgroenten in combinatie met voldoende beweging, waaronder krachttraining, dan ook ideaal. 

Wetenschappers maken van durian een antibacterieel hydrogelverband

etenschappers van de Nanyang Technological University in Singapore hebben een antibacterieel hydrogelverband gemaakt van de schil van een tropische fruitsoort durian. Om een hydrogelverband te

gatieve coli en de Grampositieve S. aureus tegen te gaan, maar ook om biofilmvorming te voorkomen. In vergelijking met synthetische hydrogels, zijn hydrogels gemaakt van natuurlijke grondstoffen van toenemend

kunnen maken, haalden wetenschappers cellulose uit het fruit om een zachte gel te creëren en combineerden dit met glycerol. Organische moleculen, geproduceerd uit de natuurlijke fenolische verbindingen in gist, zijn vervolgens aan de gel toegevoegd om niet alleen de groei van bacteriën als de E. Gramne-

belang voor de wetenschap. Door voedselafval, met name dat van durian, te gebruiken en te verwerken, bieden onderzoekers dus een waardevolle biomedische hulpbron die de wondgenezingstijd zou kunnen verkorten en het risico op infecties zou kunnen verkleinen.  AGF Primeur 4 • 2021

Exoten

Lorenza Ciccaroni en Herold Hage

Herold Hage (N&K): “We groeien liever in de diepte dan in de breedte”

Nieuwe locatie voor Nederlands importkantoor Franse Kinobé Groupe Herold Hage en Lorenza Ciccaroni zijn naast levenspartners ook zakenpartners. Na een jarenlange carrière in de exotenhandel, gingen ze in 2018 van start met het importkantoor N&K voor de Franse Kinobé Groupe, waar ook de Franse handelshuizen Nosibe S.A. en Kissao s.a.s. onder vallen, gericht op de levering aan de Franse retail. Daarnaast is N&K steeds meer zelf gaan importeren om haar eigen klantenkring te bedienen. Afgelopen maand betrok het jonge bedrijf een kantoorverdieping bij het koelopslagbedrijf Freshgard op het Barendrechts handelscentrum.

e nieuwe locatie bevalt het stel goed. ‟We zitten bovenop het fruit, maar logistiek gezien hebben we er geen zorg over en kunnen ons met onze corebusiness bezighouden. We zijn met z’n tweeën gestart, maar stapje voor stapje zijn de activiteiten en ons team behoorlijk uitgebreid. Vandaar dat we de strategische keuze hebben gemaakt om ons puur te richten op de commercie, finance en voedselveiligheid. De andere activiteiten besteden we uit. Zo verzorgt Freshgard de volledige logistieke afhandeling, verzorgt Europe Retail Packing al het verpakkingswerk en besteden we de kwaliteitszorg voor het grootste deel uit aan Fruitify experts,” vertelt Herold. 16

AGF Primeur 4 • 2021

RECHTSTREEKSE IMPORT Hij blikt tevreden terug op de groei die N&K in drie jaar tijd heeft doorgemaakt. ‟Eigenlijk is het vanaf dag één een succes geweest. We zijn letterlijk op nul begonnen, maar hebben met veel inspanning en de juiste partners een mooi aanvullend pakket fruit voor onze zusterbedrijven in Frankrijk en onze eigen klanten weten te realiseren. De Franse importmarkt was nog vrij conservatief. Zij kochten hun producten nog veelal in bij de grotere importeurs. De rechtstreekse import voor de Kinobé Groupe voorzag daarmee meteen in een behoefte.” Belangrijkste producten voor N&K zijn jaarrond mango’s, avocado’s, limes en gem-

De bedrijven die vallen onder de Kinobé Groupe

ber aangevuld met overzee assortiment van druiven, blauwe bessen, citrus en granaatappels. Daarnaast levert N&K ook een aantal kleinere exoten zoals physalis, passiefruit en papaya’s. Vanaf september tot en met januari importeert N&K pomelo’s uit China, wat een relatief groot product is

op de Franse markt. Verder is Lorenza ook haar specialisme op het gebied van kokosnoten trouw gebleven. Die activiteiten zullen op termijn ook worden uitgebreid met de overname van Joko Impex. “Ik was altijd in contact met Hans van der Kooij over de kokosnoten. Op het moment dat zijn broer Daan terugtrad uit Joko met de dagelijkse activiteit hebben wij gevraagd of we samen de kokosnoten business konden oppakken met perspectief tot overname.”

Een van de grotere uitdagingen noemt Herold het om de juiste telers te binden, die kunnen voldoen aan de specificaties die de supermarkten stellen. ‟Daarbij liepen de eisen van de Franse markt, bijvoorbeeld op het gebied van MRL’s traditioneel wat achter bij andere Europese landen zoals Duitsland en Nederland. Maar vandaag de dag zien we hier een inhaalslag in Frankrijk en de achterstand wordt hier versneld ingelopen.” Verdere uitbreiding van het assortiment staat niet op het wensenlijstje van N&K. ‟Wij zoeken het meer in de diepte dan in de breedte van het assortiment. De Franse markt is er één die gaat voor smaak, waar dus een goede plaats is voor nieuwe rassen en gerijpt fruit. De Kinobe Groupe rijpt haar fruit op verschillende locaties waar we snel en specifiek kunnen acteren op de behoeftes van de klant. Frankrijk is een groot land, dus als je van dag A op B moet leveren, dan moet je logistieke proces perfect in orde zijn.” OMZETBOOST DOOR CORONA De coronapandemie gaf de omzet van N&K een boost en Herold verwacht daarnaast ook een structureel effect. ‟Gezondheid is een enorm belangrijk item, dat zie je terug in aandacht voor sport, de balans werk en privé, maar ook in gezonde voeding. De afzet van bijvoorbeeld de kleinere exoten steeg. Mensen verwennen zich-

zelf graag, nu ze minder of niet uit eten kunnen en zij besteden dus meer geld aan goed voedsel. Daarbij komt ook kijken dat de spreiding van je klantenkring belangrijk is, zoals we nu ook gezien hebben tijdens de pandemie.”

GEEN VERZADIGINGSPUNT Ondanks dat de aanplant van gewassen zoals blauwe bessen en avocado’s de afgelopen jaren steeg, voorziet de importeur nog niet dat het verzadigingspunt is bereikt. ‟Ondanks de groei die er al is geweest op de markt, zijn de potentie van deze fruitsoorten nog enorm. Daarbij zie je dat de bepaalde variëteiten, denk aan Hass-avocado’s, draadloze mango’s en de nieuwe druivensoorten, ook nog eens zorgen voor een omzetimpuls.” De Kinobé Group voorziet alle grote Franse retailketens. Met het toenemende aantal vestigingen neemt ook de consumptie toe. De toenemende vraag naar lokale teelt ziet hij niet als bedreiging van de exotenimport. ‟We kunnen in Europa nu eenmaal hooguit twee maanden mango’s en avocado’s telen. Als de Europese consument meer keuze wil hebben dan appelen en peren, zullen we toch producten van veraf moeten verschepen.” De afgelopen maanden waren vertragingen van de zeevracht letterlijk aan de orde van de dag. ‟Maar de grootste vertraging zit toch wel bij het scannen van de containers in de Rotterdamse haven.

getal ophangen waar N&K over een aantal jaren zou moeten staan. ‟We groeien stap voor stap en willen daarmee een stabiele basis leggen om de kwaliteit van ons werk en onze producten te waarborgen. Maar we zijn ambitieus, zo willen we onze rijpingscapaciteit vergroten en ook in Nederland zijn we volop in de weer met milieubewuste verpakkingen.” De locatie van het nieuwe kantoor op het Barendrechts handelscentrum is Mango’s en avocado’s onder eigen merk daarbij volgens de importeur een groot voordeel. De noodzaak is helder, want ‟Er vindt hier toch behoorlijk we zijn met de fruitimport nu wat onderlinge handel plaats eenmaal een gewild transport- en dat is een goede zaak. Bij middel voor drugsproducenten, tekorten kun je snel anticiperen maar ik hoop dat de Nederland- en dat draagt zeker bij om verse overheid ook prioriteit wil spilling tegen te gaan!” (IH)  gaan geven aan het oplossen h.hage@nk-kinobe-groupe.com van de vertragingen die met het scannen gemoeid zijn,” aldus Herold. De toekomst ziet Herold met veel vertrouwen tegemoet, al wil hij geen streef-

LOOKING FOR A NEW CHALLENGE ?

N&K is a fast growing & young company looking for commercial talent ! Interested? Contact Herold Hage (managing director) E: h.hage@nk-kinobe-groupe.com | T: +31 (0)78 303 2440

AGF Primeur 4 • 2021

Uien

Wat brengen de laatste weken nog?

Terwijl de export momenteel de miljoen ton is gepasseerd en daarmee opnieuw een record heeft gevestigd, heeft de handel nog zo’n tweeënhalve maand voor de boeg waarin het varen in de mist is. De export verloopt weliswaar ietsje beter dan de dramatische weken van maart waarin sommige sorteerders stil lagen vanwege te weinig werk, maar ook nu is er nog een behoorlijk volume dure uien in handen van sorteerbedrijven en een aantal commissionairs. De baalprijzen liggen veelal onder de inkoopprijzen van veldgewas product waardoor negatieve marges gemaakt worden, laat staan dat de kosten voor transport en verwerking daaruit nog gedekt kunnen worden.

e beursnoteringen zijn inmiddels wel iets naar beneden bijgesteld, maar veelal gebaseerd op een klein volume transacties. Een aantal sorteerders ruimt eerst de dure uien op en anderen werken uien weg op basis van ‘opruimen’ of delen op een basisbedrag. Dergelijke afspraken komen niet terug in de wekelijkse noteringen. De vraag rijst of de neerwaarts bijgestelde opbrengstraming van het CBS eind januari terecht geweest is. Wellicht was de voorlopige raming van een circa 50 ton voor zowel de zaai- alsook plantuien realistischer. Aan het einde van het seizoen zal blijken wat de werkelijke opbrengsten geweest zijn. In vrijwel alle teeltgebieden in Nederland liggen er nog behoorlijk wat uien achter de planken. Een ruwe inschatting bedraagt 150.000 tot een kleine 200.000 ton in week 14. De kwaliteit van de partijen loopt sterk uiteen. Fusarium, kaal vallen en schot zijn 18

AGF Primeur 4 • 2021

de meest voorkomende kwaliteitsproblemen momenteel.

In omliggende Europese landen is de voorraad nog voldoende voor de komende maand, terwijl rode uien van elders worden betrokken. De afzet loopt over de hele breedte moeizaam, mede omdat transport lastig te regelen is. Naast het feit dat de prijzen voor containers wel drie tot vier keer duurder zijn dan normaal is het überhaupt lastig om containers te kunnen vastleggen voor verre bestemmingen. De rederijen kampen wereldwijd met chaotische toestanden. Waar er in andere seizoenen nog weleens een gaatje viel van enkele tienduizenden tonnen dat Nederland kon opvullen, is dat nu niet in beeld. Aan de andere kant is het seizoen nog niet ten einde en moeten er nog zo’n 12 weken uien geleverd worden. Op basis van inschattingen betekent dat 12.000 tot 15.000 ton per week.

De exportweken die tot nu toe bekend zijn, schommelen rond de 12.000 ton, waarbij de verdeling over Europa, Afrika en de rest van de wereld een verhouding kent van respectievelijk 43, 38 en 20 procent van het exportvolume. Ook hieruit blijkt duidelijk dat verre bestemmingen achterblijven bij de gebruikelijke verhoudingen van ieder 1/3e deel. In Europa trekt Engeland de laatste weken wat verder aan, maar dat is onvoldoende om de stemming te keren. De uienhandel zal dit seizoen alles op alles moeten zetten om de verhouding 70 procent in de eerste helft en 30 procent in de tweede helft van het exportseizoen te behalen. De achterliggende jaren is deze verhouding verschoven van 60 procent in de eerst helft van het seizoen en 40 procent in de tweede helft en dat is iets waar heel uientelend en -handelend Nederland terdege rekening mee zal moeten houden. De meeste kansen liggen in de eerste helft van het seizoen waarin de sorteercapaciteit ten volle benut kan worden, terwijl in de tweede helft de capaciteit slechts voor een kwart benut wordt. Dat vraagt een andere bedrijfsstrategie waarin flexibiliteit, onderscheid, specialisatie en mogelijkheden om de variabele kosten te verruimen ten opzichte van de vaste belangrijke elementen zijn. 

AGF Primeur 4 • 2021

Column

Waarom is het zo stil vanuit de directie van The Greenery? Deze vraag was voor mij de aanleiding om een kijkje te nemen in de op 23 maart 2021 bij de Kamer van Koophandel ontvangen jaarcijfers. Vaak willen directies van bedrijven namelijk laten zien hoe goed het is gegaan, maar in deze editie is zelfs geen verslag van de directie gepubliceerd. Ook zijn verrassend genoeg over de geconsolideerde jaarcijfers 2020 van The Greenery nauwelijks berichten in de media verschenen. Dat vond ik interessant.

n hoe bepaal ik de prestaties van The Greenery? Ik vergelijk de prestaties van The Greenery ten opzichte van de ontwikkelingen in de voor The Greenery relevante markt, in vergelijking met de eigen ambities en de omzet, financiële resultaten en gezondheid ten opzichte van vorig jaar. Een vergelijking is door het gebrek aan jaarcijfers van concurrenten voor mij nu nog niet mogelijk, maar vind ik vaak een belangrijke graadmeter.

Ruud van der Vliet is oud-directeur Bedrijven Rabobank Westland en huidig directeur bij Van der Vliet Consulting & Valuation. Gespecialiseerd in het verbeteren en herstructureren van bedrijven in m.n. Food & Agri en specifiek (glas)tuinbouw. Gericht op tactische en strategische vraagstukken, visie ontwikkeling en optimaliseren van de waarde van ondernemingen. Ruud maakt voor iedere Primeur een financiële analyse van een bedrijf in de AGF- en tuinbouwsector. ruud@rvdvliet.nl

AGF Primeur 4 • 2021

Voor de niet insiders: de ruim 500 leden van coöperatie Conforta leveren, verpakken en distribueren via The Greenery een versassortiment groenten en fruit aan supermarkten, groothandelaren, cateraars en verwerkende industrie. De aandelen van The Greenery zijn in handen van de leden/kwekers van Conforta. The Greenery heeft de ambitie om een eerlijke uitbetaalprijs aan haar leden te realiseren en het bieden van continuïteit in de afname van de versproducten door langdurige samenwerkingsverbanden. Ook wenst The Greenery minder afhankelijk te zijn van Nederland. Uiteindelijk wordt de winst van The Greenery in de vorm van dividend uitgekeerd aan de leden. In het overige jaarverslag zijn o.a. de volgende ambities van de directie voor 2020 benoemd: verbetering van het operationele resultaat en verdere groei en spreiding van de omzet in het buitenland.

De belangrijkste markt voor de The Greenery is Nederland. Het omzetaandeel van Nederland ten opzichte van het buitenland neemt verrassend genoeg toe van 66 naar 70%. De ambitie om meer in het buitenland af te zetten is niet gerealiseerd. Opvallend is ook dat The Greenery niet heeft kunnen profiteren van de verbeterde marktomstandigheden in Nederland. Met name de supermarkten hebben veel meer verse groenten en fruit omgezet in 2020 dan in 2019. In de geconsolideerde jaarcijfers is de fors achterblijvende omzetgroei ten opzichte van de relevante markt zichtbaar en dat de afhankelijkheid van de Nederlandse juist is gegroeid. Echter de groei van het totale marktvolume in Nederland bedroeg 11% voor verse groenten respectievelijk 6% voor fruit. De omzet van vers groeide in Nederland zelfs met 13% respectievelijk ruim 16% (bron: GFK). The Greenery liet volgens de gepubliceerde jaarcijfers 2020 slechts een omzetgroei zien van een schamele 2%. In Duitsland, Engeland en de rest van Europa liet The Greenery zelfs een daling van de omzet zien. Kortom Greenery lijkt de markt in 2020 grotendeels gemist te hebben en als we de omzet voor het positieve prijseffect corrigeren is de afzet/volume zelfs flink afgenomen. Dat geldt niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland.

Wat is eigenlijk de marktpositie van The Greenery in Nederland? Dat laat zich moeilijk in één getal vangen. Wanneer we bijvoorbeeld naar glasgroenten kijken dan is The Greenery de kleinste telersvereniging met minder dan 10% van het beschikbare teeltareaal in Nederland met ook nog relatief kleine telers. The Greenery koopt ook (aanvullend) in bij andere telersverenigingen en handelshuizen. The Greenery blijkt in de 2020 in vergelijking met andere telersverenigingen gemiddeld geen hogere, maar soms zelfs lagere, uitbetaalprijzen voor haar leden te realiseren (bron: Groente & Fruit). Het niet realiseren van de eigen commerciële ambities en ook nog eens het achterblijven bij de relevante marktontwikkelingen is voor mij een eerste trigger! Hoewel Conforta een coöperatie is zonder winstdoelstelling, is The Greenery gewoon een (handels)bedrijf dat door leden en banken gefinancierd is. Om de continuïteit van dit bedrijf te waarborgen is een afdoende operationeel resultaat nodig om (her)investeringen te doen en verplichtingen aan derden, waaronder rentelasten en reguliere aflossingen, te voldoen. Als ik naar de financiële prestaties van een bedrijf als The Greenery kijk doe ik dat door eerst de genormaliseerde EBITDA (afkorting voor: Earnings, Before, Interest, Taxes, Depreciation and Amortization) te bepalen. De EBITDA geeft inzicht in de operationele prestaties van een bedrijf ongeacht de financieringsstructuur. Vanuit de jaarrekening 2020 heb ik de EBITDA gemakshalve berekend door het bedrijfsresultaat en de afschrijvingen op te tellen. De directie schreef in het jaarverslag 2019 dat zij het operationele resultaat in 2020 wilde verbeteren. Dit vanwege het zeer magere resultaat in 2019. De EBITDA van The Greenery over 2020 bedroeg afgerond EUR 15,2 mln tegenover EUR 4,2 mln in 2019. Op het eerste gezicht lijkt 2020 dus een prima jaar geweest te zijn, maar niets is wat het lijkt. In 2020 is namelijk een boekwinst van EUR 10,9 mln op het verkochte DC in Bleiswijk in de EBITDA verwerkt. Als we deze éénmalige boekwinst op het verkochte DC corrigeren dan resteert een genormaliseerde EBITDA van slechts EUR 4,3 mln. Feitelijk een evenaring van het (te) magere resultaat van 2019 (bron: gedeponeerde geconsolideerde jaarcijfers The Greenery 2020).

Wat valt me bij The Greenery nog meer op? De wisseling van banken: Deutsche Bank is gebleven, maar de tweede bank is nu ABN Amro geworden in plaats van Rabobank. Wisseling van banken is echter vaak wel een indicatie dat er ‘ruis op de lijn’ is. Immers waarom zou je van bank wisselen als het goed gaat? De verschillen in tarieven en voorwaarden is voor bedrijven als The Greenery zeer beperkt; de risicomodellen van banken verschillen nauwelijks door de vergaande regulering vanuit DNB/ECB en daarmee de tarieven en voorwaarden. Daarbij komt dat wisselen van bank een relatief intensieve operatie is. Dat is voor mij dan ook een tweede trigger! Als ik naar de financiële gezondheid van een bedrijf als The Greenery kijk, dan bepaal ik de Net Debt/EBITDA-ratio in combinatie met de DSCR (een afkorting van: Debt Service Coverage Ratio ). De Net Debt/EBITDA is een verhoudingsgetal dat aangeeft in hoeveel jaar een

bedrijf haar rentedragende schulden kan terugbetalen. Net Debt zijn de rentedragende langlopende rentedragende schulden gecorrigeerd voor (overmatige) liquide middelen. De DSCR is feitelijk de rentedekking en wordt berekend door de EBITDA te delen door de renteverplichtingen voortvloeiend uit de rentedragende schulden (van Net Debt). Een DSCR > 1 geeft aan dat de rente aan financiers minimaal 1 maal uit de EBITDA kunnen worden betaald. Een hogere DSCR geeft minder risico op non betaling van de rente, terwijl een lagere Net Debt/EBITDA een indicatie is voor een langere ‘remweg’ van het bedrijf en de resterende financieringscapaciteit van een bedrijf in geval van nood. De combinatie van beide indicatoren is voor financiers en analisten van belang. Dan de ratio’s. Over 2019 bedroeg de Net Debt/EBITDA > 13 en dat is gevaarlijk hoog. Deze ratio bleef in 2020 nog steeds >8 steken (op basis van de eerder genoemde genormaliseerde EBITDA en correctie van de overmaat aan liquide middelen). Voor financiers is ook > 8 zorgwekkend hoog. Ongeacht de sector.

Alleen door verkoop van activa (gebouwen) liefst met boekwinst kan de Net Debt afnemen. Door lagere uitbetaalprijzen of een efficiëntere operatie kan de EBITDA verbeterd worden. Er is in 2020 activa verkocht, maar dat heeft feitelijk nauwelijks de financiële gezondheid verbeterd. De uitbetaalprijzen kunnen niet verlaagd worden en de directie was in 2020 niet in staat om de operationele kosten te verlagen. Die stegen licht! Daar komt dus mijn derde trigger! Zoals aangegeven gaat het echter vooral om de combinatie met de DSCR. De DSCR over 2019 kwam uit op 1,3 en daalt over 2020 naar < 1. Financiers zien graag een DSCR van minimaal 1,5 oplopend tot minimaal 2,5 afhankelijk van het bedrijf en de sector waarin het opereert. De genormaliseerde EBITDA over 2020 is met < 1 onvoldoende om de in de jaarcijfers verantwoorde renteverplichtingen aan financiers te betalen. Nu zijn de jaarcijfers een momentopname, maar de DSCR was in 2019 ook al te laag. Voor mij dan ook de vierde trigger! Als ik mijn analyse samenvat kan ik beginnen met het antwoord op mijn openingsvraag: de directie van The Greenery heeft weinig reden om de media te zoeken. Een aantal belangrijke ambities zijn niet gehaald, de commerciële resultaten in relatie tot de relevante markt vallen tegen en de financiële resultaten en gezondheid zijn (door éénmalige boekwinst op verkoop DC) licht verbeterd, maar de onderliggende operatie is niet verbeterd. Ik ben dan ook heel benieuwd naar de toelichting van de directie en Raad van Commissarissen en de discussie in de ledenvergadering van Coforta. Ik heb me gebaseerd op de gepubliceerde jaarcijfers 2019 en 2020, de sites van The Greenery en Coforta, recente publicaties en persberichten. Daarnaast is een jaarrekening per definitie een momentopname en zijn mogelijk diverse nuanceringen op zijn plaats. Mijn analyse en samenvatting zijn dan ook niet uitputtend en zijn slechts bedoeld om lezers van Primeur een beeld te geven van de prestaties van The Greenery over 2020. 

AGF Primeur 4 • 2021

Divers

G+F kunnen jonge volwassenen helpen beter te slapen Het verhogen van de consumptie van groenten en fruit zou jongvolwassenen kunnen helpen beter te slapen, vooral jonge vrouwen, zo blijkt uit een nieuwe studie van de Universiteit van Michigan. die minder Jongvolwassenen dan vijf porties groenten en fruit per dag consumeerden, rapporteerden een hoge prevalentie van chronische slapeloosheidssymptomen, waarbij meer dan een derde problemen meldde met in slaap vallen of in slaap blijven gedurende ten minste drie keer per week gedurende drie maanden of langer. Vrouwen die in staat waren om hun groenten- en fruitinname te verhogen met drie of meer porties gedurende een periode van drie maanden, hadden meer dan twee keer zoveel kans op verbetering van deze slapeloosheidssymptomen, volgens de studie gepubliceerd in het Sleep Health Journal.

In aanmerking kwamen jongvolwassenen van 21-30 jaar, die medische zorg ontvingen in de centra en die meldden minder dan vijf porties groenten en fruit per dag te eten. Deelnemers werden willekeurig in een van de drie groepen ingedeeld: een groep kreeg een onaangepast webgebaseerd programma om een hogere consumptie van groenten en fruit aan te moedigen; de tweede groep kreeg een op de leeftijd afgestemd webgebaseerd programma; en de derde groep kreeg ook gepersonaliseerde e-coaching ondersteuning. Jongvolwassenen die hun groenten- en fruitconsumptie met ten minste drie porties verhoogden, ervoeren een beschei-

den verbetering in slaaplatentie (tijd om in slaap te vallen) en slapeloosheid over een periode van drie maanden, vergeleken met deelnemers die geen verandering of een kleinere

toename in groenten- en fruitconsumptie hadden, hoewel er geen verschillen in slaapduur waren. 

Exploring nature never stops

EEN INSPIRATIEBRON VOOR DE VOEDSELKETEN! De rassen van Bejo onderscheiden zich door hun smaak en kleur. Zij lenen zich bij uitstek voor nieuwe manieren om gewassen toe te passen, te verwerken en te consumeren. Zo vertalen we rassen naar innovatieve groenteconcepten die uitstekend passen in een tijd waarin traditionele groentesoorten als gezond en trendy eten worden gezien.

TRICOLORE ASPERGE 3-kleurige smaakvolle asperges

REDI PAARSE SPROUTING BROCCOLI

SNACKWORTEL De smaak boost in wortelen

Ontdek een nieuwe broccoli sensatie

bejo.nl f Bejo-Adv-A5_3concepts-adv-NL.indd 1

AGF Primeur 4 • 2021

21-04-2021 08:56

MBF (Meadowbrook-Farms) Savannah bv #46 Industrial Zone North 2131 HG Hoofddorp The Netherlands Phone: +31 (0)23 561 2600 Mail: news@mbf.nl | www.mbf-savannah.com

Premium quality exotic fruit & vegetables imported from: Kenya, Ethiopia, Zimbabwe, South Africa, Egypt, Mexico, USA, Canada, Guatemala, Ecuador, Peru, Costa Rica, Brazil, Thailand and Morocco

The Bitterness of Poor Quality remains long after the Sweetness of low prices is forgotten!

AGF Primeur 4 • 2021

Advertorial

HillFresh verovert de wereld met een unieke meloen

Twee seizoenen na de lancering van de Limelon neemt HillFresh de wereldwijde distributie op zich met het ondertekenen van een unieke overeenkomst. De Limelon een verrassend unieke meloen met een frisse bite Wat is de Limelon nu precies voor een meloen? Volgens Geerten van Luttikhuizen, heeft de Limelon een unieke smaak die niet te vergelijken is met enig andere meloen die hij ooit geproefd heeft. Geerten, verantwoordelijk voor het meloenenprogramma van HillFresh, kan spreken uit ervaring. “De Limelon is het best te omschrijven als een sappige meloen met een friszure smaak. Die unieke smaak maakt hem zo bijzonder voor de consument wanneer zij het product proeven. En dat wil je als retailer. De consument verrassen. De friszure ondertoon kan vergeleken worden met een vleugje Limoen vandaar ook de naam Limelon.” Ongekend positieve reacties vanuit de retail Na een veelbelovend eerste testseizoen heeft HillFresh in 2019 de eerste retail klanten betrokken bij dit nieuwe project. “Dat sloeg enorm aan en daarom hebben we in 2020 volop geïnvesteerd in het uitbreiden van het beschikbare volume en het neerzetten van een optimaal programma.” Betrouwbare teeltpartners Met hun jarenlange ervaring in het leveren van kwaliteitsmeloenen is HillFresh samen met hun beste teeltpartners gaan samenwerken. Dit alles om ervoor te zorgen dat de gevraagde volumes van de Limelon allemaal van uitmuntende kwaliteit zijn. “Voor het

AGF Primeur 4 • 2021

telen van een nieuw product heb je een partner nodig die nog de liefde voor het vak heeft. Het ontwikkelen van een goed product met een constante kwaliteit gaat verder dan alleen het planten van een zaadje. Je moet met bevlogen teeltpartners werken die de teelt nauwlettend in de gaten houden” vertelt Geerten. Kwaliteit is de sleutel tot het succes “Zo hebben we het afgelopen seizoen onze kwaliteit goed weten te borgen. Want alleen met een constante kwaliteit weet je de consument te overtuigen om het product te blijven kopen. Één misser en je kan al die jaren ontwikkeling gelijk in de prullenbak gooien. Alle geleverde meloen waren afgelopen seizoen dan ook van optimale kwaliteit. Kortom een heerlijke meloen met unieke eigenschappen.” Wereldwijd distributiepartner “Mede door deze aanpak hebben we indruk gemaakt binnen de retail en inmiddels komen er aanvragen vanuit de hele wereld binnen voor de Limelon. Door deze vliegende start hebben we ervoor gekozen om de wereldwijde distributie van de Limelon op ons te nemen. Een bijzonder moment waarmee HillFresh ineens een wereldspeler op de markt voor meloenen is geworden. Voor meer informatie over de Limelon: Geerten van Luttikhuizen HillFresh International B.V. Tel: +31(0)180-898060 geerten@hillfresh.eu www.hillfresh.eu

Exclusive for:

T: +31(0)180 898 000 | I: www.hillfresh.eu | E: info@hillfresh.eu

AGF Primeur 4 • 2021

Advertorial

De Terp Squashpackers BV innoveert in nieuwe squashverwerkingslijn voor verse blokjes Onlangs is het bedrijf begonnen met de verwerking aan de bron van zijn biologische pompoenen. De Terp is een biologisch akkerbouw bedrijf sinds 1985 in het rivierengebied in Nederland, met als specialisatie wintersquash. Jaarrond belevert het bedrijf verschillende retailers in de EU, dit jaar staat er totaal 550 ha. pompoen op contract op het noordelijk en zuidelijk halfrond. Omdat kwaliteit en smaak vooropstaat wordt er gekozen voor een beperkt aantal eetbare pompoen rassen met hoge brix, en een hoog droge stof gehalte, deze rassen zijn bij uitstekend geschikt voor verschillende keuken bereidingen. Dit zijn dus niet de kilo knaller rassen (50 ton/ha.), maar rassen met een bescheiden opbrengst van 20 ton/ha. Er is altijd een negatief verband tussen kwaliteit en hoge kilo opbrengsten zoals iedereen wel weet, en dit geldt vooral in pompoenen.

We spreken niet van pompoen maar van “Squash”, eetbare vruchten met dik vruchtvlees, nootachtig en relatief zoet van smaak, aldus Jeroen Robbers, de eigenaar en founder van De Terp Squashpackers BV. Het zijn ook de iets hardere soorten die de hogere kwaliteit leveren, natuurlijk helemaal geschikt voor onze nieuwe snij- en verpakkingslijn. We zien dat de pompoen bij uitstek een product is wat voorgesneden een extra meerwaarde heeft, ze zijn namelijk niet makkelijk handmatig te snijden voor de gemiddelde consument. Tot nu toe is dit een minpunt, maar met onze eigen snij- en verpakkingslijn voor de koelvers afdeling, hopen we dit om te buigen in

Nieuw! Pompoen blokjes direct van de bron!

een kans voor de ontwikkeling van een nieuwe markt. Onze focus is dus gericht op kwaliteit, de juiste rassen, de juiste teeltgebieden, en jaarrond aanvoer van voldoende volume. De verwerkingslijn is geschikt om te draaien met een capaciteit van 1500 zakjes per uur, voldoende om meerdere retailers te beleveren. De zakjes worden high care verpakt zonder toevoegingen, en hebben een houdbaarheid van ruim acht dagen. Vanzelfsprekend is onze missie om naast biologisch, energieneutraal en carbon neutraal te werken. Onze verpakking voor de pompoenblokjes is dan ook composteerbaar, plasticvrij en biobased. Alles Biologisch: Demeter-, QS-, GlobalGap-, IFS gecertificeerd.

N ht tp nu Pre ieu s:/ v m w /y olo ium-Ze ou p e tu ver Squlan .b kr a ds e/ ij sh e 6i gb is el a hg ar qv ry c

- Hogere kwaliteit en smaak - Hoge Brix-waarde en drogestofgehalte - Verwerkt bij de bron - Winter squash uit Biologische landbouw - Jaarrond leverbaar

De Terp Squashpackers B.V. Lutterveld 2a, 4117GV Erichem, Nederland Rinke Robbers +31 6 2232 4470 rinke@deterpsquashonly.nl

Horeca

Het recept voor groei van Coen van der Pol:

“We helpen niet alleen op productniveau, maar bieden bedrijven een totaalconcept”

Met ‘het recept voor groei’ ondersteunt Dijkgraaf Reinders haar klanten op diverse gebieden om de klap van de coronacrisis beter op te vangen. “Als horecatotaalleverancier kunnen wij aan veel wensen voldoen en met name op het gebied van de AGF zijn veel mogelijkheden: zowel voor in het menu als in de (snij)keuken,” zo vertelt Coen van der Pol, die AGF-manager is.

oen werd zo’n 2,5 jaar geleden met flink wat ervaring in de AGF-branche binnengehaald om het AGF-team van Dijkgraaf Reinders te versterken. Het bedrijf opende rond diezelfde tijd een nieuwe hal met een moderne snijkeuken en heeft zich vervolgens in rap tempo verder ontwikkeld. Het assortiment is inmiddels een stuk breder en ook op het gebied van bewerkingen blijft het AGF-team vernieuwen. Ook Coen zelf heeft niet stilgestaan en is momenteel tevens actief als AGF-specialist onder de klanten.

“‘Het recept voor groei’ is een totaalpakket van food, non-food, versproducten én diensten. De klant staat centraal en wordt niet alleen geholpen op productniveau, maar omvangt een totaalconcept. We kijken allereerst naar wat de klant nodig heeft en bieden vervolgens de juiste hulp en ondersteuning aan. Zo helpen wij bij het opzetten van een bezorgservice, het inzetten van social media, het opzetten van een (online) menukaart en kunnen wij zorgen voor de uitbesteding van de mise-en-place: dat scheelt veel tijd, de versproducten zijn een

prachtige toevoeging en het zorgt voor rendement in de keuken,” vertelt Coen. “Klanten kunnen tot 04:00 ’s nachts de bestelling doorgeven en wij leveren de volgende dag verse producten.”

Tegenwoordig wordt de toevoeging van AGF erg gewaardeerd bij bijvoorbeeld een stuk vlees. Het is dan ook erg belangrijk volgens Coen om de AGF op creatieve wijze te presenteren. Er is heel veel variatie mogelijk, een rood bietje kan bijvoorbeeld in spirelli, blokjes of batons worden geserveerd. Door de inzet van de bezorgservice tijdens de lockdown richten veel restaurants zich op producten met een lange houdbaarheidsdatum, waardoor de snijmachines helaas niet optimaal benut worden. Dat kan volgens Coen met hulp van Dijkgraaf Reinders ook anders.

AGF Primeur 4 • 2021

Horeca

Eetbare bloemen Vers van Cees komen uit de regio

Coen merkt duidelijk verschil in reacties van ondernemers op de eerste en tweede lockdown: “De eerste keer was het overleven en bij de tweede keer kozen onze klanten voor een professionele aanpak en werd er goed gebruikgemaakt van de bezorgen afhaalservice. We merken dat dit niet voor iedereen even makkelijk is en daarom bieden wij graag ons ‘recept voor groei’ aan. We kunnen hulp bieden bij het starten en verlenen van de bezorgen afhaalservice met de juiste menukaart en verpakkingen. Daarnaast zijn we ook erg blij om te zien

dat klanten succesvol de bezorgen afhaalservice kunnen verlenen. Zo heeft ‘The lemon tree’ uit Deventer op de Horecava een prachtige prijs gewonnen: Hollands Best Delivery 2021. Wij zijn hier trots op en zijn blij dat we onze AGF mogen leveren bij dit restaurant. Ook vinden we het mooi om te horen dat chefs die overgestapt zijn naar een ander restaurant, ons als leverancier willen behouden.”

Dijkgraaf Reinders heeft een eigen bezorgdienst

even onduidelijk. Dijkgraaf Reinders blijft intussen in contact met de klant om straks een goede start te maken. “Wij adviseren onze klanten om nu alvast erg goed voor te bereiden, zodat ze later samen met het team kunnen genieten van de heropening,” zegt Coen. (ML)  cvanderpol@dijkgraafreinders.nl

Een datum voor de heropening van de horeca is er nog niet en dat blijft dus nog

PUM is a volunteer organization that connects farmers and related companies in the green sector with Dutch experts like yourself. Your expertise is of great value to them. You work on a voluntary basis with farmers and agricultural businesses in Africa, Latin America and Asia, so that they can improve their business operations with the help of your knowhow.

DO YOU UNDERSTAND TROPICAL FRUITS, SPICES ETC. AND DO YOU WANT TO MAKE A DIFFERENCE WITH YOUR KNOWLEDGE AND EXPERIENCE? THEN WE ARE LOOKING FOR YOU!

IMPORTANT

We are looking for experts for Tropical Products PUPUM NETHERLANDS SENIOR EXPERTS IS LOOKING FOR NEW COLLEAGUE VOLUNTEERS (M/F) FOR THE FOLLOWING FIELDS OF WORK: tropical fruits / seeds, such as avocado, mango, moringa spices – e.g. ginger, pepper sweet potatoes, cocoa, tea, coffee essential oils: e.g. ylang ylang, bergamot, rosé geranium marketing to the EU - knowledge of EU import regulations.

WHAT DOES THE IDEAL EXPERT BRING ALONG? You are able to speak and write English, French or Spanish sufficiently well You enjoy working together with the people from our target countries - and you are open to learn from them as well You are a top expert in your profession and in the possession of a flexible attitude.

AGF Primeur 4 • 2021

Currently, support is provided through remote coaching. We use various digital means to communicate and advise remotely. An expert usually guides one to two clients. As soon as it is possible to travel again, we will request that you travel for PUM at least once a year. One journey takes approximately 10 to 14 days. PUM organizes and pays for your trip and you will receive an expense allowance.

ARE YOU INTERESTED?

If you would like to know more about PUM, please visit pum.nl/en and you can also find this vacancy together with a video story through this link: pum.nl/en/about-us/vacancies/weare-looking-experts-tropicalagriculture. If you need more information please contact Sector Coordinator Tropical Products and Vegetables & Fruits Henk Zwinderman through mail address: henk.zwinderman@pum.nl.

Detail

Julie van Gestel, Schanul by Jules:

“In de winkel sta je dichterbij de klant” In haar geboorteplaats Schoten, vlak voor de feestdagen, midden in de onzekere coronatijd en op afraden van veel mensen in haar omgeving, besloot Julie van Gestel (32) toch om een eigen AGF-speciaalzaak te beginnen. Opgegroeid en op diverse plekken werkzaam geweest te zijn in de AGF-sector, wilde ze als zelfstandig ondernemer aan de slag. “Ik ben altijd een vrijgevochten persoon geweest en wil graag mijn eigen stempel drukken op hoe groenten en fruit te verkopen,” vertelt Julie. De Schotenaren bewijst ze daar een grote dienst mee. “Ik ben zeer, zeer warm ontvangen en het is als een wervelwind gegaan,” vertelt Julie. “Dat vertrouwen wil ik nu blijven waarmaken.”

n Schoten is Schanul by Jules de enige AGF-speciaalzaak, maar een ‘concurrent’ is groenteen fruitkraam Klink & Co van de ouders van Julie. Die staan wekelijks op

de Schotense zaterdagmarkt. Julie werkte 12 jaar lang fulltime mee op de markt en deed zo veel verkoopervaring en productkennis op. Daarna werkte ze als keurmees-

ter bij onder andere Smeding en Bakker België waar ze meer leerde over de keten. “Ik heb veel nieuwe ervaringen opgedaan, gezien wat er achter de schermen gebeurt en meer geleerd over de teelt en kwaliteit van de producten. Maar op een gegeven moment had ik de nood op zoek te gaan naar meer afwisseling en mijn eigen ding te gaan doen.”

Julie ziet de markt niet als concurrent. “De markt is op een heel ander soort publiek gericht. Die vinden het fijn om bijvoorbeeld 2 selders voor een euro te kunnen kopen. Ik probeer een selder te verkopen waarvan de smaak intenser is. Ik zet erg in op kwaliteit en smaak. Op de markt is het ook altijd redelijk druk, waardoor er weinig tijd is AGF Primeur 4 • 2021

Detail

• Het assortiment van Schanul by Jules is ongeveer 80% onbewerkt en 20% bewerkt. • Schanul by Jules maakt zelf diverse soepen en salades. • Het gesneden groentenassortiment wordt in samenwerking met een leverancier geleverd. • Voor de naam van de winkel inspireerde Julie zich op de grappige Antwerpse term voor pijpajuin in Nederland bekendstaand als bosui. • De winkel is ingericht als levendige markthal. Klanten mogen zelf de producten pakken.

om meer informatie te geven. In de winkel sta je dichter bij de klant, dat vind ik wel een heel belangrijke. Veel mensen hebben geen idee wat ze met producten kunnen doen. Dat je bijvoorbeeld zelf een saus of soep kan maken van tomaten of dat je ze in glazen bokalen kunt steken om te bewaren. Het leuke van de winkel is dat je die extra informatie kunt meegeven en klanten kunt adviseren.”

In een winkel werken is volgens Julie ongeveer even intensief als op de markt. Enkel het aantal meters dat ze moet maken scheelt. “Mijn winkel is niet zo groot en dat maakt het iets lichter. Op de markt hebben we een kraam van 25 meter en dan moest je toch wel honderden keren op en neer 32

AGF Primeur 4 • 2021

sjouwen met bakken en zware kisten. Maar in de winkel moet je evengoed alles uitzetten en in de gaten houden. Je bent constant bezig met kwaliteit en alles nalopen.”

Hoewel de winkel nog maar enkele maanden open is, besloot Julie al een paar verbeteringen door te voeren ten gunste van de kwaliteit van haar producten. Zo kwam er een nieuwe pui met dubbelglas, een vitrine en een koelwand zodat de producten precies op de juiste temperatuur uitgestald staan. Ook is Julie hard op zoek naar een derde medewerkster in de winkel. “Niet omdat het anders niet gaat, maar ik vind het ook voor de medewerkers belangrijk om een ontspannen sfeer te houden. De werkdruk is vaak zeer hoog, je moet con-

stant alert zijn op veel verschillende aspecten en dat laat zich toch voelen. Daarom kies ik ook op dit vlak voor kwaliteit boven kwantiteit.” Daarbij durft Julie toch een stukje kwaliteitsbeoordeling uit handen te geven. “Ik ga zelf naar de vroegmarkt om alles te zien en te proeven, maar laat me ook wel adviseren door de groothandel. Door dagelijks te bellen en alles tot in de puntjes te bespreken weten zij precies wat ik wil aanbieden. Voor mij is het evenwicht tussen kwaliteit, smaak en prijs een heel belangrijke,” besluit Julie. (ML)  schanulbyjules@gmail.com

YOUR PARTNER IN PERFECT PACKAGING Een ecologische verpakkingsoplossing voor jouw product nodig, die voldoet aan de logistieke en marketing eisen van jouw onderneming? Dan bent u bij ons aan het juiste adres! Denkt u eraan, uw productieproces te automatiseren? Ook hiermee kunnen wij u van dienst zijn, met onze op maat gemaakte verpakkingsmachines voor het opzetten, vullen en sluiten van uw verpakking. Wij maken de perfecte verpakkingsmachine die uw productieproces ondersteunt! Met meer dan 80 jaar ervaring hebben we meer dan kennis van zaken. Spreek ons vrijblijvend aan over jouw verpakkingsbehoefte. j.vereecken@vandeveldepackaging.com +32 (0) 477 66 30 50 www.vandeveldepackaging.com

Groenten

Rudolph Behr (Behr AG) aan het begin van de Duitse groentenoogst:

“Gerichte teeltmaatregelen en digitalisering zullen zorgvuldig gebruik van natuurlijke hulpbronnen mogelijk maken” Onverwachte weersomstandigheden - zoals late vorst en hagel - en de aanhoudende Corona-problemen en de daarmee gepaard gaande inreisbeperkingen voor buitenlandse arbeiders: de voortekenen voor de komende, Duitse groentenoogst zijn niet bepaalt positief. Wij spraken met Rudolph Behr, CEO van het Noord-Duitse groententeeltbedrijf Behr AG: “Kortetermijnoplossingen van vorig jaar worden nu permanent gemaakt.” Hoe is de toestand aan het begin van het vollegrondsseizoen van dit jaar met betrekking tot het huidige weer en de marktsituatie? Rudolph Behr: “Wij verwachten dat we een beetje laat zullen zijn met de oogst. De koudegolf van eind maart/begin april zal van invloed zijn op de start. Tegelijkertijd zal Zuid-Europa waarschijnlijk iets eerder klaar zijn, zodat een hiaat voor sommige producten onvermijdelijk lijkt. Dit geldt vooral voor koolrabi, maar kan ook het geval zijn voor ijsbergsla. Wij zien dit niet gebeuren met de Mini Romana. Dankzij Corona wordt er meer thuis gegeten en daar heeft de foodretail van geprofiteerd, maar dat geldt ook voor de boerderijwinkels, de regionale abonnementsboxen en de wekelijkse markten. Ik weet niet of de 34

AGF Primeur 4 • 2021

consumenten daadwerkelijk meer regionale producten hebben gekocht bij de foodretail. Niettemin werden over het algemeen meer groenten gekocht in de levensmiddelenhandel."

In welke mate heeft de huidige crisis gevolgen voor de groentenproductie? Hoe reageert u op de uitdagingen in verband met de pandemie? “Dat hangt ervan af. Telers die hun vollegrondsteelt afstemmen op de verwerkers of die veel zetten bij de horeca, zijn nu niet blij. Degenen die hun klanten in de foodretail hebben, hebben geen problemen. Maar iedereen heeft het probleem dat de werknemers, en dus seizoenarbeiders, beschermd moeten worden tegen Corona. We hebben alleen problemen met seizoenarbeiders bij

binnenkomst. Soms is er iemand bij met Corona, die dan in quarantaine moet. Daarom hebben wij ook gepleit voor de verlenging van de arbeidsperiode tot 115 dagen, om het aantal aankomsten tot een minimum te beperken. We hebben geen geval van Corona gehad tijdens werktijd.”

“We hebben echter op onze teeltlocatie in Hessen wel een overdracht van Corona gehad, van ons kantoorpersoneel naar een seizoenarbeider. Het komt dus altijd van buitenaf. Door een strikte groepsquarantaine op het werk, thuis en bij het winkelen, slagen we er goed in de verspreiding te voorkomen. Tot nu toe hebben we geen problemen gehad met het reizen van de seizoenarbeiders. Maar we moeten veel geld uitgeven aan veiligheid op het werk en aan Corona-vriendelijke huisvesting. De kortetermijnoplossingen van vorig jaar worden nu permanent gemaakt. Vorig jaar hebben we hiervoor 1,2 miljoen euro moeten investeren en dit jaar zal het bedrag veel hoger liggen.” Biologische groenten zijn een van de speerpunten van uw bedrijf: hoe ontwikkelt de biologische markt

April 2021 IJsbergsla onder zeil

zich en hoe speelt Behr AG in op deze ontwikkelingen? “Wij hebben onze biologische teelt met nog eens 100 hectare uitgebreid ten opzichte van het voorgaande jaar en beschikken nu over meer dan 400 hectare. De mogelijkheden op onze biologische locaties zijn echter nog lang niet uitgeput. Wij groeien in de biologische teelt door nieuwe gewassen te zaaien en te stimuleren. Het aantal soorten wordt uitgebreid.”

“We zijn wel een beetje bezorgd over de hausse aan biologische producten, omdat we twijfels hebben over het concrete koopgedrag van de consument. Ik denk dat het ergste wat de sector kan overkomen, een uitbreiding van het areaal is tot het niveau dat de politici eisen. Het is bizar. Er wordt ons door de politiek een productie opgedrongen die geen rekening houdt met de concrete eisen van de consument. Daadwerkelijke eisen komen tot uiting in koopgedrag, niet in praatjes in de media. Wanneer biologische groenten niet méér kosten dan conventionele groenten, zal de vraag toenemen en aan die vraag kan dan niet worden voldaan. Met die lage prijzen zullen er geen telers en geen producten meer zijn in de biologische sector, want ook daar willen mensen winst maken. De banken herinneren telers daar wel aan.”

brachten het dan met succes opnieuw op de markt. Er is zeker een ‘te laat’, maar ook een ‘te vroeg’. ‘Te vroeg’ kost ons ook geld, maar heeft het voordeel dat je toch nog op het juiste moment kunt beginnen. 'Te laat' is gewoon te laat.”

Rudolph Behr

Een ander punt is het verspreiden van innovatieve producten en productlijnen, zoals KaRuby en Behr's Dampfgenuss: Wat is de gedachte achter deze strategie? “Nieuwe producten en productlijnen liggen ons na aan het hart. Soms vergen ze wel veel tijd en geduld. Wij kunnen een hele lijst opnoemen van producten die nu succesvol zijn en die wij hebben geïntroduceerd. Maar onderweg hebben we vaak lange en moeilijke periodes. Soms haalden we het product uit het assortiment en

Behr AG is uitgegroeid tot de leidende groentenproducent in Duitsland: In welke mate is er nog groeipotentieel voor uw onderneming? “Vandaag de dag omvat de Behr Group vijf eigen teeltlocaties: vier locaties in Duitsland en één in Spanje. Daarnaast is Behr AG als contractmarketeer van de teeltorganisatie Mecklenburger Ernte verantwoordelijk voor de afzet van de producten van elf andere telers. We zullen zeker meegroeien met de vraag. Het wordt duidelijk dat betrouwbaarheid en een goed afgerond jaarprogramma steeds belangrijker worden voor de consument. Die twee factoren willen we uitbreiden.”

“In de grondgebonden vollegrondsteelt is de bedrijfsleider de schaarse hulpbron. De bedrijfsleider die zeven dagen per week van ’s ochtends tot ’s avonds aan de slag is. Maar alleen de manager die assertief is en geobsedeerd door details kan met succes een bedrijf runnen. Dit alles vereist een uitgekiende ‘orkestratie’. Ook onafhankelijke AGF Primeur 4 • 2021

Groenten

bedrijven zijn welkom als zij in het ‘orkest’ passen en mee willen spelen. Wij zijn hier heel nauwkeurig in; we hebben mensen die bij ons willen komen en we kijken altijd zorgvuldig of ze ons elkaar passen.”

Een andere factor in deze tijd van Corona is het vervallen van de handelsbeurzen: hoe ziet u deze ontwikkeling en is er volgens u een redelijk alternatief? “Beurzen en evenementen hebben het voordeel dat je in korte tijd gefocust contact hebt met klanten, zodat je zaken van tevoren kunt bespreken. Meer diepgaande besprekingen vinden dan later plaats. Beide opties zijn momenteel niet haalbaar en daarom is er aan beide zijden weinig beweging. Vooral bij nieuwe producten zijn een persoonlijk gesprek en een demonstratie onmisbaar en de sector lijdt hieronder. Online evenementen zijn noodoplossingen, maar het is beter dan niets.”

Tot slot, hoe ziet u de toekomst van de Duitse groententeelt? Waar ziet u kansen of uitdagingen voor de komende 10-20 jaar? “De grondgebonden vollegrondsteelt, of het nu gaat om biologische of conventionele teelt, zal zich moeten integreren in de natuurlijke processen en dat is ook mogelijk. In de toekomst zullen we de twee hoofddoelstellingen - voldoende gezonde groenten en duurzame teelt en zorg voor de natuur - zeker nog kunnen bereiken. Daar ben ik van overtuigd. Dit zal mogelijk gemaakt worden door technologische ontwikkelingen en automatisering. Gerichte teeltmaatregelen en digitalisering zullen ons in staat stellen heel zorgvuldig gebruik te maken van natuurlijke hulpbronnen.

ke grote schaal gewerkt moeten worden, dat dit niet in één enkele regio kan worden gerealiseerd. Er zal een revolutie in de sector plaatsvinden, zowel in de biologische als in de conventionele tuinbouw. De twee tuinbouwsystemen, biologisch en conventioneel, zullen steeds meer op elkaar gaan lijken. In de verre toekomst zullen beide systemen het milieu in stand kunnen houden en tegelijkertijd grote successen kunnen boeken,” besluit Rudolph Behr. (HH)  RBehr@behr-ag.com

Dit zijn echter speciale factoren, die alleen voor bepaalde gewassen en op grotere schaal de moeite waard zijn. Er zal op zul-

Jaarrond verse knof look in elke gewenste verpakking en bewerking S p e c i a l i s t i n v e r s e k n o fl o o k Eigen Hollandse teelt van juni tot maart

Member of Oxin Growers

AGF Primeur 4 • 2021

info@beemstergarlic.nl tel +31 (0)622466103

Lid van telersvereniging Bestoffour

Storage, checking and handling of climatecontrolled fruit

With us your fruit is in good hands. From arrival at the port to collection from our storage; we offer your product the best possible treatment. In our storage locations in Vlissingen and Kruiningen, the products are subjected to a quality check, after which they are stored and kept at the desired temperature until you want to transport the products further.

Kruiningen Cold Store

Vlissingen Fruit Terminal

+ 31 113 322 352 - Kruiningen | + 31 113 322 311 - Vlissingen | info@zzcoldstore.nl

www.zzcoldstores.com

Divers

Peruaanse gemberexport meer dan verdubbeld

D Mengsel houdt olifanten op afstand

en natuurlijk mengsel, ontwikkeld door telers in Noord-Oeganda, helpt de bevolking van Zimbabwe om rondtrekkende olifanten op afstand te houden. Pepers worden sinds 1997 door telers in Zimbabwe, Tanzania en Uganda gebruikt om olifanten af te schrikken, maar de onhoudbaarheid ervan dwong dorpelingen en landbouwdeskundigen om alternatieven te zoeken. Er waren verschillende natuurlijke afweermiddelen ontwikkeld,

maar die bleken te duur of de olifanten waren ze snel te slim af. Maz Robertson, vertegenwoordiger van WildAid in Oost-Afrika, zegt nu dat het nieuwe brouwsel, een mengsel van chili, knoflook, gember, eieren en koeien- of olifantenmest samen met een paar andere ingrediënten uitgevonden door de lokale bevolking in Noord-Oeganda in 2018, erin geslaagd is om olifanten weg te houden van de velden. De sterke geur ontstaat na drie weken gisting. 

e Peruaanse gemberexport kende een opmerkelijke groei in 2020. Volgens de Associatie van Peruaanse Telersverenigingen (AGAP) steeg de waarde met 156%, van €35 mln in 2019 naar €89 mln in 2020. Er werd in totaal 50.649 ton verscheept, 116,24% meer dan in 2019. Het Europese continent was vorig jaar de belangrijkste bestemming voor de Peruaanse gember. De export bedroeg € 46 mln, 175,84% meer dan in 2019. Op landenniveau waren de Verenigde Staten de belangrijkste bestemming. De export naar de VS vertegenwoordigde 44% van de totale Peruaanse zendingen en was goed voor €39,5 mln, 129% meer dan in 2019. Nederland staat op de tweede plaats met een import ter waarde van €33 mln, wat 197% meer was dan in 2019 en 37% van de

totale Peruaanse gemberexport in 2020 vertegenwoordigde. De VS en Nederland worden op grote afstand gevolgd door Spanje (€4,70 mln), Canada (€4,15 mln), Rusland (€2,85 mln), Duitsland (€2,45 mln), het Verenigd Koninkrijk (€1,45 mln), Brazilië (€0,95 mln), Italië, Chili en de Dominicaanse Republiek. 

Tramper Technology

De ideale verpakkingsoplossing voor gesneden groenten en fruit

The packaging innovators Ontdek de laatste ontwikkelingen op het gebied van automatisch ontnesten, afvullen en traysealen op onze vernieuwde website! www.trampertechnology.nl

AGF Primeur 4 • 2021

Aardappelen

Een goed seizoen voor Prince de Bretagne, ondanks de huidige onzekere situatie Met ongeveer 1.700 telers en producenten en een assortiment van niet minder dan 141 groentensoorten, die meestal met de hand worden geoogst en direct op locatie worden verpakt, is Prince de Bretagne de Europese marktleider op het gebied van verse groententeelt. Het merk vertegenwoordigt drie coöperaties uit Bretagne, gecombineerd in de vereniging Cerafel, die vorig jaar haar 50-jarig bestaan vierde. Pierre Gelebart, productmanager vroege aardappelen, en Doriane Charlou, productmanager minigroenten, bespreken het huidige seizoen.

et vroege aardappelseizoen start elk jaar in februari, met een teeltcyclus van 90 dagen. “We hebben een kleine productie die onder beschutting wordt geteeld en tot eind april duurt, gevolgd door vroege aardappelen die met de hand op het veld worden geoogst en eind april/begin mei beginnen. Vanaf dat moment neemt de productie toe, omdat de oppervlakte groter is dan bij de teelt onder glas,” legt Pierre Gélébart, productmanager vroege aardappelen, uit. Prince de Bretagne oogst gemiddeld 12.000 tot 13.000 ton vroege aardappelen per jaar. Qua variëteiten biedt Prince de Bretagne de Starlette en de Lady Christel (zowel onder glas als in de vollegrond geteeld). Vanaf mei omvat het aanbod ook de Charlotte, de Colomba (speciaal voor frites) en de Nicola. “Er zijn veel rassen, omdat we nogal wat tripartiete contracten hebben, wat betekent dat het de klant is die de rassen kiest.” Er is geen opslag voor de vroege aardappel die als verse groenten op de markt wordt

gebracht. “We verkopen wat we oogsten.”

Als het grootste deel van de vroege aardappelvolumes is gecontracteerd, blijft er onzekerheid over de resterende partijen. “We maken ons een beetje zorgen over het feit dat restaurants niet heropenen. Het is geen grote markt voor ons, maar als consumptieaardappelen niet verkopen, lopen ze het risico te lang op de markt te blijven. Dan concurreren ze met de vroege aardappelen.” Prince de Bretagne heeft nog twee andere aardappelproducties. Een daarvan bevindt zich op het eiland Baltz. “Het is lokaal een zeer bekende teelt; deze wordt volledig in Bretagne zelf verkocht, tussen mei en half juli.” De andere is een zandaardappelteelt met variëteiten als Charlotte en Ruby, die worden verkocht op groothandelsmarkten, bijvoorbeeld in Rungis, Lille en Lyon. “Deze aardappelen zijn vooral te vinden in gespecialiseerde winkels en niet zozeer in supermarkten.”

“MOEILIJKE SITUATIE VOOR MINIGROENTEN” Het minigroentenseizoen loopt van januari tot december, met enkele cycli door het jaar heen. “Niet alle producten zijn het hele jaar door beschikbaar. Op dit moment hebben we mini-bloemkool, mini-wortelen, mini-bietjes en mini-prei,” aldus Doriane Charlou, productmanager mini-groenten. Voor de kerstvakantie wordt het aanbod breder met gele en chioggia bietjes, mini rode kool, mini witte kool, mini Romanesco kool en mini groene krulkool. Het assortiment omvat ongeveer 15 variëteiten, met een opbrengst van 200 ton per jaar. Als high-end product is de minigroente vooral bestemd voor een professioneel segment. “De situatie blijft onzeker en gecompliceerd door de huidige crisis, want het grootste deel van de afzet van minigroenten gaat gewoonlijk naar de horeca, dus we moeten afwachten wat er gaat gebeuren.” Minigroenten zijn ook een feestelijk product, dus ze hebben normaliter twee hoogAGF Primeur 4 • 2021

Groenten

tepunten per jaar, Pasen en Kerstmis, vooral wat betreft supermarktverkoop. “We bieden minigroenten het hele jaar door aan, maar ze zijn vooral populair in supermarkten rond de kerstvakantie.”

Omdat ze zo kwetsbaar zijn, kunnen ze uitsluitend met de hand worden geoogst en verpakt. Dat laatste gebeurt ter plaatse, door de producenten. En om een maximale versheid en een optimale kwaliteit te garanderen, worden de groenten pas geoogst, nadat de bestelling is geplaatst. “Wij oogsten de minigroenten alleen op bestelling. De groenten worden op het veld geteeld en blijven tot het allerlaatste moment in de grond om al hun intrinsieke kwaliteiten te behouden.” Ook qua smaak zijn de groenten interessant. “De miniworteltjes hebben bijvoorbeeld een sterkere smaak dan gewone worteltjes. Dit komt doordat ze in een vroeg stadium worden geoogst met een specifieke methode en rassenselectie, aangepast aan het gewas,” legt Doriane Charlou uit. “VERANDERINGEN OP KOMST” De aankomende Wet Agec (tegen verspilling en vóór een circulaire economie) verplicht het gebruik van nieuwe verpakkingen. “Wij

Wat de minigroenten betreft, deze zijn verpakt in plastic bakjes van 200 gr of in bakjes voor 2 tot 4 bloemkolen. De 400 grams-verpakking en de houten miniverpakkingen zijn bedoeld voor de horeca. “We werken aan de ontwikkeling van zero-plastic verpakkingen, zoals voor het hele assortiment van Prince de Bretagne.” Mini rode biet in verpakking

werken momenteel aan twee onafhankelijke routes,” legt Pierre Gélébart uit. “Net als iedereen moeten wij ons aanpassen aan de nieuwe Agec-wet en het verbod op plastic. Wij werken zelf aan papieren verpakkingen, maar volgen alle vernieuwingen op de voet. Zullen biopolymeren bijvoorbeeld worden toegelaten?” Voorlopig behouden de vroege aardappelen (zak van 750 gr tot 1 kg) hun vershoudverpakking met anti-vergroeningsfunctie. “Voor de grotere verpakkingen (2,5 kg) maken we voor het eerst onderscheid naar gelang de bereiding. Tot nu toe gebruikten wij één enkele verpakking, van het merk Primabreizh. We komen nu met een verpakking voor aardappelen die gestoomd/gebakken worden en een andere voor fritesaardappelen.”

EXPORT NAAR DUITSLAND Onder de producten die naar de Duitse markt worden geëxporteerd, zijn ook de belangrijkste groenten van het Prince de Bretagne-assortiment, zoals bloemkool, tomaten en sjalotten, maar alle groenten kunnen potentieel worden geëxporteerd. Volgens Doriane Charlou “kunnen we nu zeggen dat - afhankelijk van het seizoen - al onze groenten op de Duitse markt worden verkocht. Bloemkool bijvoorbeeld wordt in Frankrijk en Duitsland niet op hetzelfde moment geoogst, dus leveren wij aan hen wanneer zij een tekort aan product hebben.” De pompoen, oudere variëteiten, aardbeien en vroege aardappelen worden ook naar Duitsland geëxporteerd. (MIB)  doriane.charlou@princedebretagne.com pierre.gelebart@princedebretagne.com Foto credit: L’œil de Paco - Prince de Bretagne 2020

INNOVATIVE PRODUCTS

For Sustainable Environment

40 YEARS

from local to global

Hot-Cold Water Coils V Type Dry Coolers With Axial Fans

NH3 Ammonia and Glycol Coolers with Stainless Steel Tubes

Unit Cooler Horizontal Type Air Cooled Condenser

Wet-Dry Coolers Horseshoe Heat Pipe

vwww.friterm.com info@friterm.com

Genel agaclı ilan 185mm x 132 EN.indd 1

AGF Primeur 4 • 2021

2.10.2020 12:47

KIE RES S VOO TRA R IN !

Elke 3 weken foggen voor €5 per / ton beu?

Paul O' Connor +31 623 93 57 14

Offerte aanvragen?

www.restrain.eu.com/offerte

GREYDANU

Pac of 0,5 kg t or bulk.

Groothandel in een grote verscheidenheid aan aardappels, aardappelproducten, peulvruchten, groente en fruit. Verpakking in zakken of netten van 0.5 kg tot 25 kg of bulk De aardappel expert van Nederland Heerenveen • 0513 - 681268 • www.greydanus.nl Greydanus PR04 NL.indd 1

1-4-2021 10:18:41

AGF Primeur 4 • 2021

Thema

Kasgroenten

Marcel van der Pluijm, Feeling Fresh:

“Paprika-export naar Noord-Amerika door hoge luchtvrachttarieven in de hoek waar de klappen vallen” Een ongunstige dollarkoers, een toenemende lokale productie of een president die wat plaagstootjes uitdeelt; Marcel van der Pluijm had bij de start van zijn bedrijf Feeling Fresh in oktober 2019 met heel wat scenario’s rekening gehouden, maar niet met een Corona-pandemie. De gigantische stijging van de luchtvrachttarieven met 100 tot 200% zorgen echter voor de nodige uitdagingen. “We zitten nu in de hoek waar de klappen vallen, maar er gaan zeker weer betere tijden komen,” zegt de Amerika-exporteur strijdvaardig.

egin april is het Hollandse kasgroentenseizoen dan ook nog niet volop losgebarsten bij Feeling Fresh. “We zitten nog een beetje tussen twee seizoenen in. Het Spaanse seizoen liep eerder af dan gebruikelijk, mede vanwege de weersomstandigheden in januari. Door het koufront hadden veel bedrijven in Almeria de nodige kwaliteitsproblemen, hierdoor zijn wij eerder gestopt dan normaal,” vertelt Marcel, die zijn product inkoopt bij diverse telerscoöperaties en individuele telers. De hoge prijzen van de Hollandse paprika’s – verreweg het belangrijkste exportproduct van Feeling Fresh – maken het voor

de export naar de verre bestemmingen momenteel niet eenvoudig. “Voor Pasen lag de prijs van een doos Hollandse paprika’s tussen de 22 en 27 euro. Met de huidige luchtvrachttarieven praat je dus over een prijs rond de 45 dollar voor de Amerikaanse klanten, terwijl de Mexicaanse telers ze voor 10 dollar over de grens leveren,” rekent Marcel voor. “Daarbij komt dat de koers van de dollar afgelopen jaar best grillig is geweest. Die begon vorig jaar rond de 1,08 en liep op naar de 1,23. Daarmee werden wij nog duurder voor de Amerikaanse importeurs. Inmiddels wordt de dollar weer wat sterker, waardoor onze concurrentiepositie weer wat verbetert.”

LEERMOMENTEN “Het is op dit moment dus vooral wachten tot de paprika’s hier goedkoper worden,” vervolgt Marcel. “We hebben nu eenmaal al dertien maanden te maken met gigantische hoge luchtvrachttarieven. Om die reden zijn er vorig jaar vanuit Nederland ‘slechts’ 8 miljoen kilo paprika’s naar de Verenigde Staten geëxporteerd, dat was een jaar eerder nog het dubbele. En ook voor dit seizoen voorzie ik nog niet veel verbetering. Maar we proberen de situatie zo goed en kwaad als het gaat, door te komen. We blijven strijden en daarbij is het vooral ook zaak om plezier te houden in het vak. Dit zijn leermomenten die iedere ondernemer doormaakt. De kunst is om daar sterker uit te komen.” “Nu ben ik een opportunist en ik zie altijd vooral mogelijkheden op me afkomen, maar door deze onvoorspelbare omstandigheden word je daar weleens in teleurgesteld. Normaliter zijn de maanden mei, juni, juli en augustus goede maanden voor Hollandse paprika-export, maar dat lijkt nu nog te vroeg. Ook de andere producten delen in de malaise. We exporteren uiteraard nog wel

BECAUSE IT’S ALL ABOUT PASSION FOR PRODUCE Poortcamp 30 | 2678 PT De Lier | The Netherlands Tel: +31 174 613702 | marcel@feelingfresh.nl www.feelingfresh.nl

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

producten als aubergines, pepers en witlof naar de Noord-Amerikaanse markt, maar groenten als prei, spruiten en rabarber hebben we het afgelopen jaar nauwelijks verscheept, omdat we door de hoge luchtvrachttarieven niet mee konden komen met de lokale producenten.” GATENVULLERSFUNCTIE Toch blijft de exporteur voor de lange termijn optimistisch. “Ruim twintig jaar terug had Nederland nog een unieke positie met de levering van paprika’s op de Noord-Amerikaanse markt. Door opmars van de eigen teelt is dit meer een gatenvullersfunctie geworden. Met behulp van de Nederlandse kassenbouwers en toeleveranciers zijn de Canadese teeltbedrijven gegroeid als kool en dit zijn geen projectjes van 5 tot 10 hectare. Daarnaast is Mexico nog eens bijna jaarrond actief op de markt. Maar ondanks dat we niet de positie van twintig jaar geleden meer zullen terugkrijgen, zie ik onze rol wel weer terug in beeld komen. In een normaal jaar moet Nederland tussen de 12 en 22 miljoen kilo paprika’s naar Noord-Amerika kunnen exporteren. Anders had ik echt geen eigen bedrijf opgestart! Bovendien is er door Corona veel aandacht voor gezond eten gekomen. Dat geldt ook in

Amerika en op dit vlak heeft het land nog wel wat in te halen!”

Voor Marcel is het wel reden om zich te oriënteren en zijn blikveld te verruimen. “Dat is zo makkelijk niet. Sinds medio jaren ’90 heb ik, weliswaar voor verschillende bedrijven, altijd mijn specialisatie gehad op Noord-Amerika. Daarom heb ik nooit echt een back-up gehad in een andere afzetmarkt, maar als de situatie nog lang zo aanhoudt, zal ik dat wellicht moeten overwegen. Maar ik ben ervan overtuigd dat

Eco Veg

er weer andere tijden gaan komen. Daar houd ik me aan vast. Het heeft niet zoveel zin om te gaan zitten treuren in een hoekje. Er zijn meer bedrijven die nadelige effecten ondervinden en die veel harder getroffen worden, denk maar eens aan de horeca, evenementenbranche en reiswereld. Maar als je geschoren wordt, moet je stil zitten, maar je moet wel zorgen dat je haar goed blijft zitten.” (IH) 

marcel@feelingfresh.nl

Komkommer • Paprika • Zoete puntpaprika • Aubergine Ronde tomaten • Trostomaten • Pruimtomaten Coeur de boeuf tomaten • Cherry tomaten • Mini pruimtomaten

organic vegetables

Actief sinds 1999

18 ha eigen productie in Nederland en België

Eigen verpakkingshal Mogelijkheid om op maat van de klant custom te verpakken en te labelen

Stoepestraat 5a | 9960 Assenede, België Tel. Zaakvoerder: +32 486 166 606 Tel. Verkoop: +32 471 231 569 | E-mail: info@ecoveg.be

www.ecoveg.be AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Benny Cuypers & Maarten Verhaegen, BelOrta:

“Overgrote deel kasgroenten kent goede seizoensstart” Komkommers, tomaten, aubergines. Alle kasgroenten van Belgische bodem zijn weer verkrijgbaar bij de grootste coöperatie van België. Ruim 1.000 producenten zorgen dagelijks voor de aanvoer van groenten en fruit bij BelOrta, waaronder een aanzienlijk deel kasgroenten. Het kasgroentenseizoen begint traditioneel eind januari/ begin februari en loopt tot het najaar. Echter door het inzetten van belichting zijn sommige producten, waaronder tomaten en komkommers, het hele jaar lokaal geteeld, beschikbaar.

ind januari trapte BelOrta het kasgroentenseizoen af met de verkoop van de eerste Crunchy Kings mini-komkommers van 2021. “We zijn al een aantal weken verder en alle kasgroenten zijn inmiddels in productie,” vertellen Benny Cuypers en Maarten Verhaegen van BelOrta. “De start van het seizoen is wisselend per product verlopen. Het is natuurlijk ook een ander jaar dan normaal. De horeca is nog steeds in veel landen gesloten, waardoor er voor sommige producten een heel belangrijk afzetkanaal is weggevallen. Echter niet alle kasgroenten hebben hier last van, er zijn ook producten die via de retail een goede weg naar de consument vinden.” “Paprika is een product dat erg goed is gestart. Vooral de kleuren rood en geel hebben het goed gedaan. Dit komt voor een groot deel door het wegvallen van produc44

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

tie in het zuiden van Spanje. Ook tomaten kennen een goede start van het seizoen. De vraag was zeer goed, waardoor ook de prijzen op een mooi niveau lagen. Ook deze positieve situatie is het gevolg van het beperkte Spaanse aanbod. Ondanks de goede start van het seizoen, verwachten we spoedig een lichte prijsdaling onder druk van de toenemende producties,” zeggen Maarten en Benny. Ook het komkommerseizoen is positief gestart. “We zijn gestart met de verkoop van onze mini-komkommers die vanaf dit jaar de naam Crunchy Kings zullen dragen. Naast deze soort bieden we ook de klassieke komkommer en de snack-komkommer aan. Hoewel het seizoen goed is gestart, liggen de prijzen nu, begin april, op een matig niveau. Dit is het gevolg van topaanvoer van de laatste weken, deze volumes drukken de

prijzen,” leggen Maarten en Benny uit. “De groenten die niet zo’n vlotte start heeft gehad is de aubergine. De prijzen voor dit product lagen op een vrij laag niveau. Net als voor de bladgewassen. De sluiting van de horeca heeft veel invloed op de vraag.” “Het areaal kasgroenten verschilt jaar tot jaar. In aubergine zien we dit jaar een forse uitbreiding. Ook in de paprika’s zien we een uitbreiding van het areaal. Vooral in de gele en rode paprika, en de zoete puntpaprika. Het tomatenareaal blijft vrij gelijk, maar we zien een verschuiving van losse- en trostomaten naar specialties,” vervolgen Maarten en Benny.

“De Paasdagen zijn achter de rug, maar van een echte Paasverkoop kunnen we niet spreken,” aldus Maarten en Benny. “Pasen heeft niet meer zoveel invloed op de verkoop. Dit jaar hebben we net als vorig jaar te maken met de coronamaatregelen, waardoor de restaurants gesloten zijn. Misschien kunnen we daarom niet meer van een echte Paasverkoop spreken. Het totale aanbod kasgroenten op de Europese markt heeft veel meer invloed op de markt dan deze feestdag.” (SR)  maarten.verhaegen@belorta.be benny.cuypers@belorta.be

BENF R IED YOUR ONE-STOP BENF R IED HORTICULTURAL SUPPLIER BEN FRIED

B E NFR I E D B E NFR I E D WWW.BENFRIED.COM B E NFR I E D • Bedrijfsbenodigdheden • Meststoffen & Gewasbescherming • Techniek • Substraten

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

John Vermeiren teelt tegenwoordig samen met zoon Mitch en dochter Lynn in het familiebedrijf. Hier staan dochter en zoon bij de Coeur de Boeuf

Coeur de Boeuf verovert steeds meer harten Hij is opvallend groot, geribbeld en bij voorkeur bij de oogst ook nog niet té rood: de Coeur de Boeuf. Diverse Belgische en Nederlandse telers hebben de van oorsprong Zuiderse soort in hun kas staan. Zij kunnen zich er mooi mee onderscheiden en merken dat de tomaat voorzichtig aan bekendheid wint. Ook dichterbij huis.

ie o wie helpt mij aan een Coeur de Boeuf? Even googelen levert deze opvallende ‘noodkreet’ op van een consument op zoek naar de bijzondere tomaat. In 2015, ten tijde van de internetoproep, was de tomaat hier al in kassen te vinden. Teler Wim Vertommen van Den Overkant was er vroeg bij. Al in 2009 had hij de tomaat in zijn kas staan. Daarmee was hij niet de eerste. Een collega was nog eerder, zij het op kleine schaal. “Bij hem heb ik de tomaat voor het eerst gezien,” herinnert Wim zich nog goed. “Stillekes aan kreeg ik er interesse in. Zeker na een excursie van een plantenkweker op Sicilië. Daar is deze tomaat heel bekend. Het is er echt ‘de tomaat van bij moe(der)’.” 46

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

STEEDS VAKER STANDAARD SPECIALTY In het begin was het voor de telers hier echt pionieren. “Goh, ja, dat was wat. Er zat en zit geweldig veel arbeid in.” Vooral in het begin groeit de plant heel snel vegetatief weg. “Met de jaren hebben we geleerd met goed snoeibeleid met die kracht om te gaan en er een langere teelt van te maken, een doorteelt. Op Sicilië is de teelt veel korter.” Wim was dit jaar begin maart met zijn eerste oogst op de markt. Via BelOrta levert hij de specialty tomaat, want dat is het met recht, van maart tot december. “Wij zijn een traditioneel bedrijf en werken niet met belichting. Wel kiezen we ervoor om met variatie in plantdatums langer op de markt te zijn.”

Belangrijk, om op die manier de consument zo lang mogelijk de kans te geven kennis te maken met de, zeker nog hier, relatief onbekende tomatensoort. “Coeur de Boeuf is stilaan bekender aan het worden. De tomaat is ook in supermarkten te vinden. Niet standaard, maar wel steeds vaker als standaard specialty.” Ook is er export naar bijvoorbeeld Italië. “Daar kunnen wij, vanwege de stabiele kwaliteit uit de kas en heel secuur sorteren, betrouwbaar leveren. Vanuit de traditionele buitenteelten is dat voor de telers daar soms juist moeilijk.” Er zit een lichte groei in de markt. Bijvoorbeeld in Duitsland, zo merkt Wim. “Je merkt dat er daar steeds meer interesse is. Uit de bioteelt is Coeur de Boeuf er al wat bekender. Wel gaat het om hele lichte groei van een paar palletjes per jaar. Groei die we denk ik ook deels te danken hebben aan de belichte teelt die er is.” OOGSTEN OP KLEUR Collegateler John Vermeiren van VW Maxburg, aangesloten bij telerscollectief

Wim Vertommen van Den Overkant had in 2009 voor het eerst Coeur de Boeuf in zijn kas staan Elke Coeur de Boeuf van Den Overkant wordt voor BelOrta handmatig gesorteerd door speciaal hiervoor opgeleid personeel

Tomeco en lid van Coöperatie Hoogstraten, levert de tomaat jaarrond met dank aan een onbelichte teelt bij collega’s Guy en Dennis Van Rompaey van Varom en een belichte teelt bij hemzelf. Zij ‘ontdekten’ de tomaat na vraag uit de markt. “Wij zijn toen gaan zoeken om die vraag in te vullen.”

De telers bij Tomeco telen verschillende, veelal wat Zuiderse soorten tomaten. “In die zin past Coeur de Boeuf goed bij ons en in ons productpakket.” Met de jaren werd John steeds beter in de teelt van de tomaat. “Het is zaak zo vaak mogelijk de kas rond te gaan om te oogsten en daarmee het pro-

duct snel in de handel te krijgen.” Dit omdat de tomaat van binnen naar buiten kleurt. “Bij de minste kleur moet je oogsten. Maar groen oogsten is ook geen optie. Het luistert dus vrij nauw.” Wim merkt dat klanten uit noordelijker landen de Coeur de Boeuf vaak net iets roder willen dan in het Zuiden,

StickerID! Is uw partner voor voedselveilige groenten- en fruit stickers NU OOK COMPOSTEERBARE STICKERS! StickerID levert u naast de welbekende plu-stickers, nog vele andere mogelijkheden. Alle soorten, vormen, maten en materialen zijn mogelijk bij StickerID! Een kleine greep uit ons assortiment; barcode stickers, thermische stickers, etiketten en labels, transparant thermische stickers en labels, oftewel alle denkbare stickers van klein tot groot welke u nodig heeft voor uw groenten -en of fruit.

We zijn trots op ons huismerk Natura. Daaronder vallen de volgende producten: Trostomaten Paprika’s Aubergines Spruiten Deze producten laden wij direct bij de door ons geselecteerde telers en zijn dus dagvers.

Afname mogelijk vanaf 24.000 tot oneindig voor een gunstige prijs en leveringsvoorwaarden. Tevens kunt u bij ons pneumatische of electrische stickertangen huren om de stickers makkelijk op uw product te bevestigen. Ook is het mogelijk om stickers automatisch aan te brengen met onze BCA’s. Nieuw in ons assortiment is een machine die uw kartonnen doosjes met een sticker kan sluiten. Voor informatie kijkt u op onze website: www.stickerid.nl of neemt u contact op met Carola of Madelon.

Carola +31(06) 53 75 13 13

Madelon +31(06) 29 38 51 50

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

waar ze al beter bekend zijn met de lichtere kleur van de vrucht. “Daar eten ze Coeur de Boeuf veel in koude gerechten. Zodra de tomaat roder is, is hij ideaal voor warme gerechten.”

Met de jaren probeerden meer telers ook Coeur de Boeuf te gaan telen. Zeker in de tijd van de introductie hier leverde Coeur de Boeuf bij vlagen flinke piekprijzen op. Dat wekte interesse. De teelt viel echter niet altijd mee, waardoor sommige telers ook weer stopten. Inmiddels is de markt voor Coeur de Boeuf stabieler. “In prijs gaat Coeur de Boeuf tegenwoordig mee op en af met gewone vleestomaten,” merkt John. Ook Wim herkent dat. “Het is een leuke tomaat geworden die niet heel veel meer kost, maar die toch echt bijzonder is.” Zodra de zon begint te schijnen, neemt de vraag vaak zienderogen toe. Bij John in de kas werd eind maart tussengeplant in de belichte teelt om voor productzekerheid en een stabiele kwaliteit in de zomer te zorgen. “We doen er met belichting en verneveling alles aan om de teelt goed constant te krijgen.” De toenemende producties in maart en begin april liepen al goed weg, zag John. “Dat is positief, zeker na wat voor

deze specialty toch niet het beste jaar was vanwege de coronaproblematiek.”

KLANTCONTACT Beide telers halen veel beroepsfier uit de teelt. Wim: “Wat ook leuk is, is het contact met de klant. Met zo’n specialty heb je dat toch extra. Bijvoorbeeld omdat we kleinverpakken, waar mogelijk zo klantspecifiek mogelijk.” Datzelfde geldt voor John. Hij ziet vanuit de handel specifieke vragen voor maatsortering en verpakking komen. “De vragen zijn heel divers, voor bepaalde sorteringen, maar meer nog voor verpakkingen zelf.” Tomeco biedt zelf drie sorteringen aan (grof, middel en fijn) in twee kleuren. “En dat kan dan bijvoorbeeld weer twee bij twee verpakt zijn, in een kistje van drie kilo of in gelijk welke verpakking onze klanten zouden wensen.” Momenteel biedt Den Overkant Coeur de Boeuf aan in een drie en zes kilo kistje en in een flowpackverpakking van 500 gram, met een gerecycled plastic schaaltje. “Corona houdt flowpack momenteel erg actueel. De plasticdiscussie is nu iets minder. Plastic zorgt voor een goed hygiënisch product. We houden het daarom nu, in afwachting van verdere ontwikkelingen, bij de beproefde,

bekende verpakkingen.” Toch verandert er dit jaar wel iets, schiet Wim dan te binnen. “Coeur de Boeuf gaat bij BelOrta mee in de lijn met specialty verpakkingen. Er zijn net nieuwe drie kilo kistjes aangekomen. De naam wordt BelOCoeur.”

Dergelijke ontwikkelingen moeten de consument verleiden het product nog vaker te kopen, al is het vooral ook de keuken waar de tomaat het verschil maakt. John: “Zelf vind ik hem heel lekker in salades, in dunne plakjes gesneden, zoals carpaccio. Met de juiste kruiden en olie haal je dan echt het Italiaanse gevoel in huis.” Wim noemt ook die ‘algemeen aanvaarde keukentopper’, maar ziet ook kansen voor op een hamburgerbroodje of in de wokpan. “Vanwege het hoge gehalte droge stof kun je de tomaat goed snijden, terwijl ook in gerechten de structuur goed behouden blijft. De smaak is heel zacht. Ik eet ze daarom ook graag zowel in warme als koude gerechten. En ik hoop dat steeds meer mensen dat gaan leren doen.” (TT)  wim.katrien@telenet.be john@vw-tuinderijen.be

} Totaaloplossingen voor wegen en verpakken } Hoge capaciteit } Grote nauwkeurigheid } Meer dan 25 jaar ervaring

+31 591 62 63 00 Engineered for you Built to last

www.manter.com

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

Advertorial

Tomato Vision kijkt terug op een succesvolle en leerzame teeltperiode In mei 2020 ging Tomato Vision open. R&D en marketing onder een dek, om nieuwe rassen te ontwikkelen, te testen en te tonen. Hoe kijkt het team van Tomato Vision terug op het eerste jaar in de nieuwe kas?

kort product development specialist naast Arthur.

Retail omgeving “Met gepaste trots kan ik zeggen dat het heel erg goed is gegaan”, vertelt Arthur van Marrewijk, product development specialist bij Syngenta. Een nieuwe kas, een nieuw team om mee samen te werken in de kas, ToBRFV en het coronavirus: genoeg uitdagingen!

State of the art In 6 maanden tijd werd een compleet nieuwe kas gebouwd, met alle moderne technieken die de belgische en Nederlandse top-telers gebruiken. Zo bootsen de omstandigehden de praktijk na. Teelttechnisch ziet Arthur een duidelijk hogere productie en een hoger vruchtgewicht terug. “Dat komt met name omdat we een veel modernere, meer licht doorlatende kas hebben.”

Virtueel kijkje in de kas Het coronavirus gooide de openingsplannen in de war. Fysiek klanten en partners ontvangen blijft beperkt. Door gebruik van livestreams, foto’s en videos, hebben veel klanten en partners toch kennis gemaakt met Tomato

Vision. Wanneer klanten een kijkje willen nemen in de kas, gebeurt dat op een virtuele manier. “Daar krijgen we positieve reacties op. De telers en ketenpartners vinden het fijn om zo betrokken worden bij nieuwe ontwikkelingen”, vertelt Arthur.

Tomato Vision in Maasland Sample doosje Tomaten proeven met digitale tools gaat nog niet. In het doosje stuurt Syngenta de verschillende rassen op naar de klant: van snoeptomaatjes naar grotere vleestomten, in veel kleuren en vormen. “Onze snoeptomaatjes zoals Sweetelle bijvoorbeeld zijn goed bekend, maar wij bieden rassen in alle segmenten. Dit jaar introduceren wij onder andere het cocktailras Primona, dat wij uitgebreid in belichte en onbelichte teelt hebben getest. Een goede smaak, toppresentatie en uitstekende kwaliteit na bewaring maken deze tomaat interessant voor heel de keten”, vertelt Marie Legendre, sinds

De eerste verdieping van Tomato Vision biedt mogelijkheden. Lotfi Bani, Value Chain Manager heeft een nieuw plan voor deze ruimte. “Vanuit de retail merk ik steeds vaker interesse naar waar producten vandaan komen. Om meer aansluiting te creëren, gaan we een ‘retail omgeving’ realiseren. Zo kunnen we op een realistische manier demonstreren hoe de producten eruit zien wanneer ze in de supermarkt liggen.”

Improve Inspire Connect Het hele tomatenteam hoopt dat het binnenkort weer mogelijk is om verschillende relaties te ontvangen. “Tomato Vision is een plek waar collega’s, telers, retailers, etc. van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen inspireren. Door kennis te delen, kunnen we de ontwikkelingen in de tomatensector beïnvloeden en de samenwerking tussen partijen stimuleren,” concludeert Marie. Heb jij interesse om ons te bezoeken? Neem graag contact op met Lotfi Bani: +31682103278, lotfi.bani@syngenta.com

Santiana RZ Reddery RZ

Sweeterno RZ Gerdicia RZ

Een range trostomaten van grof tot fijn

Bijzonder én bedrijfszeker

U wilt een slimme raskeuze maken. Bijzonder aan de ene kant en bedrijfszeker aan de andere kant. Kortom, een mooi product met unieke kenmerken dat makkelijk zijn weg vindt in de markt. Rijk Zwaan maakt kiezen makkelijk met een familie trostomaten van grof tot fijn. Ieder familielid met unieke eigen kenmerken en allemaal met de vertrouwde Rijk Zwaan kwaliteit. Sterke en generatieve rassen voor zowel belichte als onbelichte teelt. Maak die slimme keuze, ga voor bijzonder én bedrijfszeker. Kijk voor meer informatie op www.rijkzwaan.nl/trostomaten

Sharing a healthy future

Santiana RZ tros grof Zeer hoge productie met sterk eindschot Gerdicia RZ tros midden Smaakvolle echte middel trostomaat met hoge productiepotentie Sweeterno RZ tros fijn Premium trostomaat met hoge brix-waardes Reddery RZ cherry tros Mooie rode cherry trostomaat met speciale crunchy bite

De Flavorax tomaten van Axia Seeds onderscheiden zich op smaak

Intens rode kleuring zorgt voor beleving van smaak en kwaliteit in tomaten Smaak is een aspect in tomaten dat steeds meer in de belangstelling komt te staan. Supermarkten kijken heel bewust naar hun tomatenassortiment. Omdat dat heel uitgebreid is, ligt de focus niet meer op uitbreiding, maar op verdieping van het tomatenschap en het stimuleren van herhalingsaankopen. Daarbij ligt de nadruk enerzijds op de basisproducten, waar prijs van belang is en anderzijds op smaakbeleving. En die smaak wordt steeds belangrijker voor de consument. Een element dat bijdraagt aan de kwaliteitsperceptie en smaakbeleving is kleur. Primeur sprak met een aantal tomatenveredelaars over hun tomatenlijnen waar kleur – aan de binnen- of de buitenkant – een belangrijke rol speelt.

“D

e tomaten onderscheiden zich echt op smaak en dat is een belangrijk kenmerk waar vraag naar is,” zegt William van der Riet over de Flavorax tomatenlijn van Axia. William is als business initiator werkzaam bij Axia Vegetable Seeds dat zich onder meer richt op de veredeling van tomaten. Hij ziet dat smaak een steeds belangrijker aspect is. “Ik denk dat de consument kritischer is op de smaakaspecten van tomaten.” Het is de reden dat Axia uit de veredelingslijnen, die zich daarvoor

lenen, een hele lijn tomaten, van 35 tot 180 gram, heeft ontwikkeld waarbij smaakbeleving centraal staat. “Iedere retailer wil zich onderscheiden. Je merkt dat vooral bij de premium tomaten in de vorm van cherrytomaten en het snacksegment dat heel onderscheidend is op gebruik en juist op smaak. Die vertaalslag wordt nog niet veel naar de grotere soorten tomaten - cocktail, middel en grovere trostomaten - gemaakt. Dat is juist hetgeen wat we nu aan het invullen

zijn; smaakbeleving teruggeven aan de volledige breedte van het assortiment.”

FLAVORAX Dat brede assortiment wordt ingevuld met een verzameling van acht tomatenrassen onder de naam Flavorax. Alle rassen hebben dezelfde kenmerken. Zo hebben de tomaten een dieprode vruchtkleur met donkerrood vruchtvlees. De binnenkant is een typische groene gelei en de tomaten hebben een platronde vorm. “De groene tint van de gelei samen met de dieprode kleur van het vruchtvlees zorgt voor een onderscheidende smaakbeleving.” William legt uit dat kleinere tomaten over het algemeen wat zoeter zijn qua smaak, en de grotere iets minder zoet. “Wij merken dat zelfs de tros middelmaat van de Flaovorax tomaten een brixwaarde heeft die aanzienlijk hoger ligt dan bij traditionele rassen.” Momenteel worden de commerciële mogelijkheden in kaart gebracht en daarna volgt de marktintroductie. Er wordt naar gestreefd om in het volgende seizoen 10 tot 15 hectare Flavorax tomaten in productie te brengen. AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

De Fullred lijn van de Ruiter Seeds biedt tomaten een herkenbaar concept van kleur, smaak en aroma

VERDIEPING William ziet dat er interesse is vanuit supermarkten in Nederland en België en ook exporterende handelshuizen tonen belangstelling. De focus ligt daarbij op het premium assortiment. “De retail geeft aan dat er behoefte is aan smaak. Je merkt vooral aan de boven- en de onderkant van het segment, bij zowel de cherrytomaten als de middelgrove tomaat, dat daar wel degelijk aandacht voor is.” De Flavorax tomaten worden niet gezien als een uitbreiding van het assortiment, maar als een verdieping ervan. “Gemiddeld liggen er bij de supermarkten zo'n 18 sku's (stock keeping units) in het tomatenschap. Je ziet bij de grotere retailers dat zij eerder teruggaan in sku's dan dat zij uitbreiden. Zij zoeken verbetering binnen het assortiment en daar sluit Flavorax op aan. Verbreden met totaal nieuwe producten, vormen of kleuren is niet zozeer onze doelstelling. Dit is geen uitbreiding, maar dit is een verdieping op het premiumsegment; smaak is leidend bij de rassen die wij veredelen. Je probeert de tomaten, die net een beetje buiten het gangbare gaan, te vervangen door een ras dat extra toegevoegde waarde heeft.”

DELICAAT Er zijn een aantal aspecten die bijdragen aan de smaakbeleving van een tomaat. Eén daarvan is de dikte van de schil die, hoewel gunstig voor de houdbaarheid, wat nadelig kan zijn voor de smaak. “De Flavorax tomaten zijn wat delicater en hebben een dunnere vruchthuid, waardoor ze makkelijker eten. Veelal wordt er op productie veredeld en dat is ook absoluut noodzakelijk; de rendementen van de telers staan altijd onder druk en er wordt gekeken naar het laatste cijfer achter de komma om te zien of een tomaat aantrekkelijk is om te telen. Maar uiteindelijk is het smaakprofiel iets wat we niet uit het oog moeten verliezen en zeker 52

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

als je in staat bent om door de juiste veredelingslijnen een hoogwaardig product te kunnen maken met een hoge smaakbeleving en daarbij niet te veel hoeft in te boeten op productie.”

KETEN “We zien dat de consument steeds meer keuze krijgt in wat hij koopt en uiteraard kijken retailers en telers daarnaar. Wij kijken naar het hele spectrum van de keten voor het besluitvormingsproces. Dit is een van de redenen waarom we hebben besloten om echt duidelijk te maken, dat als we Fullred zeggen, dat het voor de consument duidelijk is dat dit een rode tomaat is van binnen en van buiten en dat de smaak goed is, zodat de consument hem wil kopen,” zegt Svetlana Tokunova, Customer Marketing Manager Benelux bij Bayer Vegetable Seeds, De Ruiter over Fullred, een lijn van tomatenrassen die de consument een herkenbaar concept van kleur, smaak en aroma biedt. Ben van den Bosch, verantwoordelijk voor Global Glasshouse Breeding bij Bayer Vegetable Seeds, De Ruiter legt uit dat de focus op de intense kleuring - zowel inwendig als uitwendig - is toegevoegd omdat smaak een aspect is dat voor de consument moeilijk te herkennen is. “Het is een combinatie van kleur en smaak. Als je de kleur ziet, weet je al dat het voor een goede smaak staat. We hebben smaak gekruist in de tomaat, maar smaak kun je niet verkopen.” BELEVING Brenda van Diejen, Accountmanager Benelux Glasshouse tomaat en komkommer bij Bayer Vegetable Seeds, De Ruiter, merkt op dat het voor de consument belangrijk is om een goede ervaring te hebben om herhalingsaankopen te creëren. “Als ik bijvoorbeeld een mandarijn niet lekker vind, probeer ik eerst een andere voordat ik het

totale netje weggooi, omdat ik ze niet lekker vind. Een week later gooi ik het net weg na de eerste vrucht die niet aan mijn verwachtingen voldeed en de derde week zal ik geen mandarijnen meer kopen, omdat ik een negatieve ervaring heb gehad. Zo is het ook met tomaten; de consument moet een positieve ervaring hebben.” Dat is des te belangrijker omdat de consument in de supermarkt uit zoveel soorten tomaten kan kiezen dat het voor de consument moeilijk kan zijn om zijn weg te vinden. “Er is een heel grote spreiding in de supermarkt en je wilt dat de consument herkent wat hij moet kopen.” Uiteindelijk leidt een goede ervaring tot herhalingsaankopen, niet alleen van de consument, maar ook van de retailer en de teler. Heel belangrijk tijdens het Internationale Jaar van Groenten en Fruit, vindt Svetlana. ICOON Het Fullred gamma bestaat uit meerdere tomatenrassen. “We hebben geprobeerd om de Fullred kenmerken in verschillende segmenten in te zetten”" legt Ben uit. “Niet alleen in het kleinere segment, maar ook in de grotere formaten.” Het begon met de rassen Licorosso en Flavance en is nu uitgegroeid tot een breed assortiment rassen in vleestomaten (Inspired), groftros (Marinice) en middentros (Damaress). “We verwachten de komende jaren dit assortiment verder te verbreden en verbeteren. Om van het assortiment één geheel te maken, wordt binnenkort een icoon geïntroduceerd voor alle verschillende variëteiten in de lijn,” vermeldt Svetlana. Het zal de drie pijlers van het assortiment naar de consument communiceren: kleur, smaak en aroma. INTERACTIE MET TELERS Niet alleen voor de consument streeft De Ruiter naar herkenbaarheid. Ook voor de teler is dat belangrijk, legt Svetlana uit. “Fullred is ook herkenbaar voor de teler. Als de teler zo'n ras teelt, weet hij dat het bij de retailer een succes zal zijn.” Er is veel interactie met de teler en er zijn proeven nodig omdat er zoveel factoren zijn die over-

Created with Passion

flavor

The Axia flavour range

The Axia Flavour range FlavorAx is een groep tomaten met dezelfde kenmerken en een authentieke smaakbeleving. Er zijn verschillende keuzes in vruchtgewicht van 35 tot 180 gram. Hierdoor is het FlavorAx assortiment uniek en onderscheidend ten opzichte van andere lijnen in de markt.

FlavorAx kenmerken • Dieprode vruchtkleur met donkerrood vruchtvlees • De binnenkant bestaat uit een typische groene gelei. • De tomaten hebben een traditionele platronde vorm, een stevige groene kroon en een dunne schil. • Er is een mooie balans tussen zoet en zuur en de nasmaak is kruidig. Internal Red tomaten van Rijk Zwaan zijn geschikt voor salades maar geven ook tomatensoepen en -sausen een duidelijk rodere kleur

wogen moeten worden, geeft Brenda aan. Bijvoorbeeld de hoogte van de kas en de manier van telen kunnen verschillen en andere rassen vereisen. “We proberen altijd een mooie rode en smaakvolle tomaat uit onze veredelingslijn te halen.”

WAARDE Hoewel kleur, smaak en aroma de belangrijkste aandachtspunten zijn bij de veredeling van tomaten, moet er ook aandacht worden besteed aan de opbrengst. “We moeten een mix vinden. Het is gemakkelijk om rassen te veredelen die een zeer hoge opbrengst hebben, maar geen smaak. Maar nogmaals, een product dat de consument een goede ervaring biedt, heeft extra waarde voor de retailer, omdat de frequentie van herhalingsaankopen zal toenemen. Uiteindelijk profiteert de retail en het zou mooi zijn als de teler daar ook van kon profiteren. Sommige tomaten hebben wel extra waarde, maar voor de grovere tomatentypen is het moeilijk. Maar mijn missie is, ook voor basisproducten, om

de best mogelijke smaak te combineren met de best mogelijke opbrengst. Zodat er een voordeel is, niet alleen voor de teler, maar ook voor de gehele keten en vooral voor de consument,” besluit Ben.

VISUEEL AANTREKKELIJK “We weten uit consumentenonderzoek dat de consument een echte rode tomaat apprecieert,” zegt Maarten van der Leeden, Accountmanager bij veredelingsbedrijf Rijk Zwaan, over de tomaten die het label Internal Red meekregen. “Je ziet het met name als je de tomaat doorsnijdt. Waar de binnenkant van een tomaat vaak een beetje wittig is, is het vruchtvlees van de Internal Red tomaat dieprood, waardoor het visueel aantrekkelijk is.” Maarten geeft aan dat de perceptie van smaak en kwaliteit ook wordt beïnvloed door kleur. De tomaten in de Internal Red lijn worden vermarkt in de retail en in verspakketten. “Als je een specifieke toepassing zoekt, heeft de interne rode kleur een toegevoegde waarde. Zo is tomatensoep of -saus

Welkom Ben je benieuwd geworden naar de tomaten? Kom ze dan bekijken in onze demokas of belevingsruimte!

Burgemeester Elsenweg 53 2671 DP Naaldwijk T +31 (0)174255255 info@axiaseeds.com www.axiaseeds.com

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten kunnen worden. Efficiëntie in de teelt kan ook een rol spelen. “Het gaat erom om het product aantrekkelijker te maken en kosten te sparen.” Bij het smaaksegment is er focus op het nog beter positioneren van het element smaak. Maar ook aspecten als de dikte van het steeltje, de interne kleur of resistenties tegen plantenziektes kunnen een rol spelen. Rijk Zwaan analyseert het supermarktlandschap waar het gaat om tomaten om zowel de retailers als de veredelaars gericht te kunnen adviseren bij hun keuze voor het tomatenassortiment. Daarbij merkt Maarten op dat er geen middensegment is en dat de retailers scherpe keuzes maken om het assortiment te definiëren. “Het moet allemaal goed zijn.” Internal Red tomaten van Rijk Zwaan met de kenmerkende dieprode kern

duidelijk roder en komt de rode kleur ook in salades goed tot zijn recht.” Voorlopig bestaat de lijn uit trostomaten, zoals bijvoorbeeld Senserno (90-110 gram), pruimtomaat Plumola (90-100 gram), en een cocktail tomaat (35-45 gram). Rijk Zwaan werkt aan een breder assortiment Internal Red tomaten.

DIEPRODE KERN De genetische eigenschappen die verantwoordelijk zijn voor de kleuring van de kern van de tomaat, waardoor de vrucht dieprood kleurt, zijn in een aantal bestaande tomatenrassen ingekruist. Dat houdt in dat, naast de kleur, bij deze tomaten ook andere eigenschappen zoals smaak, houdbaarheid en productie een belangrijke rol spelen. “De interne rode kleur is een plusje, bovenop de andere eigenschappen.” Daarmee speelt Rijk Zwaan in op de toenemende polarisatie in het tomatenschap in de supermarkt. Maarten ziet dat retailers de wens hebben om de omvang van het heel brede tomatenassortiment terug te brengen. “De consument zag door de bomen het

bos niet meer. Er wordt nu echt gekeken naar rationalisatie van het assortiment. Het aantal producten neemt eerder af de laatste jaren en je ziet dat er een stabilisatie optreedt.” Maarten stelt vast dat er twee sporen zijn in het tomatenschap. Aan de ene kant zijn er de basisproducten waar prijs de hoofdrol speelt en anderzijds is er het segment dat zich echt richt op smaakvolle producten. “De consument heeft daardoor de keuze; tomatenprijzen voor de consument variëren tussen de 3,50 en 14 euro per kilo. Daarmee zijn er tomaten met een enorm verschil in prijs, smaak en toepassing.” DEFINIËREN De accountmanager observeert dat er binnen die twee sporen een beweging gaande is om het assortiment te optimaliseren. “Per segment is er een andere agenda.” Daarbij geeft hij aan dat bij de tomaten in het prijssegment bijvoorbeeld, binnen de marges van de goedkopere tomaat, wordt gekeken hoe de houdbaarheid of het visuele aspect van de vruchten nog verbeterd

Onze website is vernieuwd!

Vestigingsadres Langebroekstraat 42 4944 XJ Raamsdonk janneke@klootwijkagf.nl Postadres Rijksstraatweg 340 2988 BR Ridderkerk

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

COMPETITIEVE MARKT Het zijn overigens niet alleen de retailers die scherpe keuzes maken, ook de telers moeten dat doen. “Het is een heel competitieve markt. Producten die niet primair op smaak worden gekozen, worden gekozen op productie. Dan moeten hoogproductieve rassen voor het volume zorgen. Maar de tomaat moet ook kwalitatief heel goed zijn.” Daarbij noemt Maarten aspecten als houdbaarheid of een makkelijk te oogsten tomaat. Maar ook de input van energie is een overweging die de keuze van de teler kan bepalen. Daarnaast kan geschiktheid voor teelt onder belichting, een rol spelen. “De in Nederland geproduceerde tomaat in de winter, geteeld onder belichting, heeft een grote vlucht genomen, waardoor we jaarrond kunnen beschikken over kwaliteitstomaten.” (MW)  william@axiaseeds.com m.van.der.leeden@rijkzwaan.nl www.deruiterseeds.com/nl-nl/contact/ons_team ontmoet_ons_team.html

www.klootwijkagf.nl

• Teelt van diverse eetbare bloemen, kruiden, chinese groenten, komkommers zoals: witte komkommers, gele komkommers, pepquino, olijfkomkommers, maar ook bonen zoals: paarse kouseband, gele snijbonen, berner landfrauen, diverse soorten pompoenen, pattisons, snijbiet (diverse kleuren), mosterdkool, mergkool, bloemendaalse gele- en bladgewassen • Teelt in de grond verbetert smaak, kwaliteit en houdbaarheid • Planet Proof, duurzaam

• Global gap gecertificeerd

Verpak het met Sismatec

VERPAKKEN PORTIONEREN

BEREIDEN

SERVICE

VULLEN DOSEREN

process & packaging solutions

Enkele referenties:

De topsealverpakkingen zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de schappen van de supermarkten. Dit is ook niet verwonderlijk als je kijkt naar de vele voordelen van dit type verpakking. De topsealverpakking is namelijk milieuvriendelijker (minder plastic), eenvoudig te bedrukken, efficiënter in de logistieke keten en zorgt uiteindelijk voor een betere presentatie in de winkel. Door de mogelijkheid tot verlenging van de houdbaarheid van het product werkt het ook nog eens omzet verhogend en wordt verspilling tegen gegaan. Onderzoek wijst uit dat 30 procent van het geproduceerde voedsel niet wordt geconsumeerd en ergens verloren gaat tussen de boer en de consument. Een juiste keuze voor de verpakking kan helpen om deze voedselverspilling deels tegen te gaan. De Proseal traysealers bieden de oplossing om verpakkingen professioneel te topsealen en zijn in staat om 30 (semi-automatisch) tot 240 (volautomatisch) verpakkingen per minuut te sealen. Eenvoudige integratie in complete verpakkingslijnen is daarbij geen probleem. Naast de voordelen van de topsealverpakkingen, bieden ook de machines milieuvriendelijke voordelen.

Het geïntegreerde “eSEAL systeem” is mileuvriendelijk, gebruikt weinig lucht en is kostenbesparend. “Hotrod”, het efficiënte verwarmingssysteem in de mallen, zorgt voor een hogere output door een gereduceerde sealtijd. De steeds strengere milieueisen dwingt ons om ook te kijken naar alternatieven voor plastic, met als resultaat dat we tegenwoordig ook in staat zijn om verpakkingen van alternatieve materialen te sluiten. Denk hierbij aan karton, pulp, suikerriet en recyclebaar plastic. Tijdens de opkomende trend van deze topsealverpakkingen hebben wij al naar volle tevredenheid van onderstaande klanten diverse installaties mogen leveren. Fruitmasters, ASF Holland, Beekers Berries, The Grape Company Europe, ABB Trading en The Greenery zijn een aantal voorbeelden van tevreden klanten welke inmiddels beschikken over meerdere moderne traysealers van Proseal. De goede relatie en wisselwerking met onze klanten willen we graag behouden en verder uitbouwen. Dit dwingt ons om flexibel en innovatief te zijn en waar nodig mee te denken met de klant om zijn proces te optimaliseren.

Twentepoort Oost 8 7609 RG Almelo The Netherlands T + 31 (0)546 87 41 11 info@sismatec.nl

www.sismatec.nl

Samen groeien naar het optimale resultaat ! Scherming - Kassenbouw - Turnkey Projecten - Renovatie

Luiten Greenhouses en Saarlucon Gewächshausbau hebben samen meer dan 45 jaar ervaring in het ontwerpen, ontwikkelen en installeren van complete tuinbouwprojecten, productiekassen, tuincentra, scherminstallaties en tuinbouwbenodigdheden. Naast bovenstaande activiteiten in Nederland zijn beide bedrijven zeer actief op de internationale markt. Door de vele gerealiseerde projecten in Europa, Noord-, Centraal- en Zuid-Amerika, Azië, Oceanië en Noord-Afrika zijn beide bedrijven een sterke speler geworden in hun vakgebied. Dankzij het dagelijkse contact met onze buitenlandse klanten hebben Luiten Greenhouses en Saarlucon Gewächshausbau toegang tot een uitgebreide kennis van internationale culturen en regelgeving.

Luiten Greenhouses & Saarlucon Gewächshausbau Kijckerweg 95, 2678 AC De Lier, Nederland +31 (0)174 624486 I info@luiten-greenhouses.com www.luiten-greenhouses.com

Thema

Kasgroenten

Consument trekt handel naar eetbare bloemen toe Rentmeesterschap is voor Look & Taste belangrijk. Reden om niet jaarrond het complete assortiment aan te bieden én het hele concept ‘groen’ te maken.

‘Nee’ moeten zeggen is voor Peter van Wijgerden van Look & Taste een bewuste keuze. Sinds 2015 teelt hij gecertificeerde eetbare bloemen. Sinds 2019 zelfs jaarrond. Zijn product is populair. De vraag groeit. Zowel bij de consument als bij de handel. Diverse AGF-partijen stonden al bij Peter op de stoep om te praten over samenwerking. Dat ziet hij echter niet zitten. “Wij willen de consument juist zélf eetbare bloemen laten plukken.”

frikaantje. Goudsbloem. Viool. Dropplant. Het zijn niet direct namen waarbij de doorsnee consument denkt aan eten. Toch is het heel goed mogelijk om van deze planten te snoepen. Tenminste, als ze, in pot, uit de kas van Look & Taste komen. In het Gelderse Bruchem teelt Peter in totaal tien soorten eetbare bloemen. ’s Winters Primula en zodra het april is komen er negen soorten bij, waar-

onder naast de al genoemde soorten ook basilicum, korenbloem, komkommerplant, oxalis en Oost-Indische kers.

EXPERIMENTEEL Met die laatste soort begon het inmiddels zo’n acht jaar terug voor Peter. Hij was destijds al even actief in het telen en veredelen van primula’s, maar begon ook te experimenteren met eetbare bloemen. “Dat heeft te maken met mijn interesse in planten in zijn algemeenheid en in biodiversiteit en gezondheid in het bijzonder.” In het begin werd hij er naar eigen zeggen ‘niet zo serieus’ mee genomen. “Toch ben ik vasthoudend geweest. En zie: het is tegenwoordig een mooi nicheproduct waar groei in zit.” In de experimentele fase had Peter nog geen voedselveiligheidscertificeringen nodig. Zodra hij écht begon met verkopen wel. Dat was rond 2015, ook het jaar waarin hij zijn hele bedrijf liet certificeren voor de teelt van eetbare bloemen in het voorjaar. Later volgde ook de Primula met certificering in AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten wij dachten in het begin even dat de hele boel op een hoop zou gaan. Toch hebben we uiteindelijk tachtig procent van alles wat we hebben opgepot direct verkocht en de laatste twintig procent geveild.” Peter streeft ernaar elke dag iets voor de klok te brengen, op de bloemenveiling welteverstaan. “Op die manier laat je zien dat het product er is.” Dat zijn tactiek werkt, blijkt wel uit het feit dat hij tegenwoordig al ‘nee’ moet zeggen. “Wij zouden meer kunnen verkopen dan we nu doen, maar dat willen we juist niet. Nieuwe grote partijen kunnen we er met ons huidige areaal niet echt bij hebben. We willen juist kopers hebben die de meerwaarde van ons product zien, waarderen en dat ook als zodanig verkopen.”

Ook tegen AGF-handelaren die bij hem op de stoep stonden zei Peter al ‘nee’. “Het is leuk om te merken dat ook zij ons weten te vinden. Wij zijn immers vroeg met dit nicheproduct begonnen. In de AGF-handel willen ze alleen graag jaarrond het complete assortiment aanbieden én vaak ook geplukt. Dat willen wij juist niet. Wij laten de consument zelf plukken. Op die manier heeft de consument er langer plezier van. Bovendien teel ik graag met de seizoenen mee en dat gaat niet als je jaarrond alle soorten wilt leveren.”

Peter van Wijgerden richt zich met de teelt van eetbare bloemen direct op de consument. Zijn dochter Mariska helpt hem hierbij met onder meer een webshop

2019. “Primula is namelijk best lastig om te telen, zeker ’s winters. Het vraagt discipline om bijvoorbeeld schimmels te voorkomen en omdat het om een eetbaar product gaat moet je het zonder middeltjes doen.” Op dit moment is het bedrijf MPS Product Proof en GlobalGAP Fruit and Vegetables gecertificeerd.

FUNCTIONEEL Met zijn product richt Peter zich direct op de consument. Verkoop geschiedt onder andere via tuincentra aan vaak ‘hele bewuste eters’. “Op onze Instagram-pagina (Lookandtaste_) zijn onze meeste volgers vrouwen tussen de 25 en 40 jaar. Dergelijke consumenten willen graag een plantje in de vensterbank met een meerwaarde. Niet alleen een sierwaarde, maar ook een plant die functioneel is, waaraan je kunt ruiken of van kunt eten. De geplukte bloemen worden vaak toegepast op salades, desserts en ook veel op cupcakes en als versiering van taarten.” 58

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

Mede voor de kritische consument is het voor de teler belangrijk om transparant te zijn, ook over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. “Zes keer per jaar laat ik bladmonsters nemen door laboratoria. Die controles voeren overheidsinstanties uit. Klanten kunnen vervolgens ook nog in mijn systeem kijken naar wat ik allemaal in mijn kas doe.” De vraag naar zijn product komt inmiddels uit heel Europa. Toch blijft het een nicheproduct. “We zijn redelijk snel gegroeid naar in totaal tien soorten. We hebben zelfs nog wel meer soorten gehad, maar uiteindelijk hebben we het bij ons huidige assortiment gehouden. Met alle weten regelgeving is het niet makkelijk in relatief kleine aantallen tal van extra soorten te telen.”

ZELF OP DE REM Daar waar de verkoop van eetbare bloemen in de horeca en aan restaurants het zwaar heeft sinds de coronacrisis, is dat voor de producten van Look & Taste anders. “Ook

WEBSHOP Hoewel er duidelijk groei in de markt voor eetbare bloemen zit, is het concept Look & Taste in Nederland voor zover Peter weet nog steeds de enige in zijn soort. “Niemand biedt zo’n breed palet in zulke grote aantallen onbespoten bloeiende planten aan. Daarbij onderscheiden wij ons met onze presentatie. Bij elk plantje zit een houten stokje met een papieren label met daarop op de voorkant ons merk, op de achterkant één van de soorten én een verwijzing naar onze website met recepten.”

Look & Taste zit bewust heel dicht op de consument. “Mijn dochter Mariska is hier goed in. Zij regelt alles rondom de webshop, waarmee we voorzichtig zijn begonnen in het begin van de coronacrisis. Door drukte bij de post ging dit even moeilijk, maar inmiddels loopt het product ook op deze manier weg.” Zoon Jinse heeft de primulaveredeling vorig jaar al overgenomen. “Daar had ik sinds 2019 geen tijd meer voor.” Het moge duidelijk zijn: alle inspanningen in de ontwikkeling van een nicheproduct betalen zich inmiddels uit. (TT)  info@kw-van-wijgerden.nl

aler voor Uw Kronen De aanderen Vl en nd la Neder

HET PÖPPELMANN-EFFECT:

Grondstofbesparende verpakkingen.

GSNL weet hoe verlichting werkt!

Reduce

Reuse

Recycle

Verlichting draagt bij aan kwalitatief hoogwaardige en jaarrond productie. GSNL ontwikkelt, produceert en assembleert elektronische componenten voor verlichting voor de glastuinbouw, hydrophonics, OEM partners en voor kwekers. Onze HPS- en LED-drivers zijn instelbaar van 40 Watt tot 1200 Watt. Variërend van 120 volt tot 480 volt ingangsspanning. Profiteer van onze kennis, kunde en ervaring in hoogwaardig verlichtingssystemen. Nieuwsgierig geworden? Neem dan contact met ons op.

GSNL Verbindt technologische kennis met innovatieve oplossingen www.gs-nl.com | info@gs-nl.com | +31 (0) 17435201

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Angelique Martens (Growers United): “Inspiratie en uitleg over gebruik van aubergine werkt!”

850.000 nieuwe Hollandse aubergineeters erbij in een jaar tijd De aubergine is in opmars in de Nederlandse en Duitse keuken. Zo steeg het percentage mensen dat aubergines eet in Nederland afgelopen jaar met maar liefst 5% tot 26%. “Dat betekent omgerekend naar de inwoners in Nederland, dat er zo’n 850.000 nieuwe aubergineeters bij zijn gekomen in een jaar. Daarmee eten 4,6 miljoen mensen in Nederland weleens een aubergine. We verwachten dat de stijgende lijn doorzet met nog eens 5% in 2021,” vertelt Hugo A-Tjak, accountmanager Retail Purple Pride van Growers United.

“D

e aubergine wordt met een penetratie van 22 procent in 2019 nog weinig gekocht door het grote publiek in Duitsland. Dit komt vooral door de onwetendheid van de shopper hoe ze de aubergine kunnen gebruiken. Het is nog vrij onbekend dat de aubergine juist super veelzijdig en rijk aan vezels is, waardoor de aubergine de perfecte vleesvervanger is. Om dit te laten zien, zetten we samen met onze klanten inspiratiecampagnes op. Online en op de winkelvloer. Inspiratie en uitleg over het gebruik van aubergine werkt! In 2020 is de penetratiegraad in Duitsland al gestegen naar 25 procent,” vervolgt Hugo. Niet alle handelsstromen stegen in het Corona-jaar. Zo hebben zowel corona als de Brexit voor de nodige onzekerheden voor de handel richting het VK gezorgd. “Na tijden van veel onduidelijkheden over nieuwe regelgeving, 60

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

extra kosten en extra papierwerk lijkt de rust enigszins weer te keren.”

PRIJZEN LUCHTVRACHT BELEMMEREN EXPORT USA “Toen in november de laatste aubergines van seizoen 2020 richting de USA gingen hadden we sterk het vermoeden dat het begin van seizoen 2021 zo zou beginnen als dat 2020 eindigde. Dat bleek een realistische gedachte. De beschikbaarheid en de prijzen van de luchtvracht bleven enigszins constant, alhoewel altijd nog zeker twee keer zo duur als pre-corona. Het ziet er ook naar uit dat we voorlopig nog met dit prijsniveau van transport te maken zullen hebben tot er weer meer vliegverkeer op gang zal komen tussen de VS en Europa. Zodra het aantal vaccinaties aan beide kanten van de oceaan voldoende is om weer meer

luchtverkeer op te starten zullen de volumes aubergines ook langzaam teruggaan naar het oude niveau.”

DIRK IN HET AUBERGINESCHAP In maart en april starten jaarlijks alle supermarkten weer met de verkoop van Nederlandse aubergines. “Met de A8, Nederlandse auberginetelers, die gezamenlijke inzetten op aubergine promotie zijn we de komende drie weken actief aan het communiceren dat het Nederlandse aubergine seizoen weer is gestart. Wie is op dit moment een beter boegbeeld in Nederland dan de Aubergenius? Dirk van Duijvenbode werd niet alleen bekend vanwege zijn dartprestaties, waaronder de finale van de World Grand Prix 2020, maar heel Nederland kent hem natuurlijk ook als aubergine ambassadeur. Zowel online, via social media, en in de schappen van een groot deel van de retailers zal Dirk zichtbaar zijn in het aubergineschap. Mooi om zo de opening van het seizoen weer bekendheid te geven en nog meer mensen aan de aubergine te krijgen,” vertelt Angelique Martens, die verantwoordelijk is voor de Marketing & Communicatie van Purple Pride. Alle seinen staan op groen voor een toename van de consumptie van aubergines. “De aubergine past in een gezond menu, is een

perfecte vleesvervanger, bijvoorbeeld op de barbecue, breed toepasbaar in verschillende wereldkeukens en daarbij profiteren we ervan dat verspakketten steeds meer variatie kennen, waarbij het aandeel groenten groeit. We blijven inspireren, informeren, aanbieden en leveren,” aldus Angelique.

Het aubergine-areaal binnen Growers United is dit jaar met de markt meegegroeid

naar ruim 50 hectare. Gebr. van Duijn in Westdorpe is met 2,5 hectare gegroeid naar 12,5 hectare. De nieuwe kas is dit seizoen voor het eerst in productie. Komend seizoen staat er een uitbreiding bij Greenbrothers Zevenbergen op de planning. In totaal komt er 7 hectare areaal bij, wat in fases wordt opgeleverd. Het eerste deel van de nieuwe kas komt in 2022 in productie. Greenbrothers groeit met deze 7 hecta-

re naar een areaal van in totaal 18 hectare. Purple Pride levert naast de bekende paarse aubergines ook de drie specialties Graffiti, Mini Graffiti, Nasu, waarvan de Graffiti steeds vaker vast in het groentenschap te vinden is. (IH)  a.martens@growersunited.nl

Advertorial

Biocides en weten regelgeving; hoe zit dat in de glastuinbouw De regelgeving omtrent de toepassing van biocides en gewasbeschermingsproducten wordt in Europa steeds strenger. Als producent van Intra Hydrocare voelen wij ons verantwoordelijk om tuinders goed voor te lichten over de weten regelgeving omtrent het gebruik van onze producten. We zien dat er steeds strenger gecontroleerd wordt in de tuinbouw door overheidsinstanties en het gebruik van onvolledig of niet geregistreerde biocides kan leiden tot vervelende en serieuze sancties. Veilig in gebruik Gewasbeschermingsmiddelen en biociden mogen in Nederland en Europa alleen worden verkocht als de producent kan aantonen dat deze veilig zijn bij gebruik volgens voorschrift. Dat wordt in Nederland beoordeeld door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en in België door de FOD. Let wel, niet iedere biocide met een algemeen toelatingsnummer mag gebruikt worden in de tuinbouw. De tuinbouwtoepassing dient specifiek benoemd te zijn. Het Ctgb beoordeelt volgens internationale afspraken en in de wetgeving verankerde criteria of gewasbeschermingsmiddelen en biociden – bij juist gebruik – veilig zijn voor mens, dier en milieu en of ze werkzaam zijn.

1. Een middel zonder toelating; 2. Een middel dat niet gebruikt wordt overeenkomstig met het SPC of WG/GA (bijvoorbeeld waar het een professioneel of niet-professioneel gebruik betreft); 3. Een biocide middel dat gebruikt wordt voor een producttype groep (PT groep) waarvoor geen toelating is afgegeven. Zoals je kunt zien op de website van het Ctgb (www.Ctgb.nl) en de FOD (fod.nl) heeft Intra Hydrocare de volgende registraties in Nederland en België:

OVERZICHT CTGB REGISTRATIES VOOR DE TUINBOUW IN NEDERLAND Product

INTRA HYDROCARE

Algemene biocide registratie Wanneer is het niet toegestaan om een biocide voor een bepaalde toepassing te gebruiken? Er zijn drie verschillende situaties te onderscheiden waarin een middel illegaal op de markt is of het gebruik van een middel illegaal is:

Ontsmetten van lege kassen Afdoden van bacteriën in het irrigatiesysteem Ontsmetten van betonvloeren, teelttafels, gereedschap etc. Afdoden van schimmels in het leidingsysteem (in Nederland)

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Koud voorjaar geeft radijstelers goede hoop Begin april kwam er in Nederland sneeuw en hagel uit de lucht. Normaal is het de week waarin Duitse telers met radijs van eigen bodem op de markt komen. Dit jaar is dat anders. De buitenteelten komen vanwege kou later op gang. Aan Nederlandse radijs uit de kas werd rond Pasen daarom (extra) hard getrokken. Ook de komende periode zien radijstelers positief tegemoet, al is dat soms in het specialtysegment ook omdat er minder aanbod is dan gebruikelijk.

oor Nederlandse radijstelers is maart altijd al een drukke maand, maar dit jaar was dat misschien nog nét iets extra het geval. Zeker halverwege de maand nam de vraag flink toe. De telers konden volop leveren, maar moesten soms zelfs ‘nee’ verkopen. “Er is momenteel sprake van ‘op en te kort’”, zo vat Ad Coolbergen van Ortolanda Oude-Tonge het begin april samen. Vanuit Nederland en Italië voorziet men Europa van radijs. Collegateler John Grootscholten van Daily Fresh Radish merkt ook dat het drukker is dan normaal. “Zeker eind maart en begin april is er meer vraag dan dat er aanbod is.” ‘DE DUITSERS KOMEN ERAAN’ Beide telers wijzen op vertraagde Duitse 62

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

buitenteelten als oorzaak. En op de traditioneel hogere vraag in deze tijd van het jaar. “De Paasverkoop was goed,” vertelt Ad. Het zat er in maart al aan te komen, zo beaamt ook teler Erik de Jong van Jongfresh. “Pasen viel vroeg en in de buitenteelten was het flink koud geweest. Het zorgt voor beweging.” Anders dan normaal lijkt de gunstige marktsituatie voor de telers dit jaar langer door te zetten. “Het lijkt erop dat we dit jaar langer door kunnen gaan in de winterprogramma’s op de Duitse supermarkten.” John spreekt van een ‘best bijzondere’ marktsituatie. “Vaak val je in april een beetje in een gat en is er sprake van een dalletje in de markt. Er is dan geregeld heel veel productie wanneer het buiten warmer wordt, terwijl de vraag vaak wat afneemt.

Waar je normaal al eind maart in de markt hoort ‘de Duitsers komen eraan’, is dat nu nog niet zo.”

De Nederlandse telers kampen als gevolg van de bijzondere situatie begin april met tekorten. “Bij nader inzien had ik achteraf graag wat meer gezaaid,” lacht John. Het tekent de radijsmarkt, die enerzijds qua areaal in Nederland vrij stabiel is, maar waarin het klimaat van grote invloed is op de marktsituatie. Na relatief veel kou is het verderop dit seizoen nu wachten op warmer weer. “Hoewel de vraag uit Duitsland dan vaak minder is, zorgt het er wel voor dat de consumptie aantrekt in andere landen,” weet hij uit ervaring. “Ook dat is positief voor ons. Al wil je het ook niet te warm hebben in het voorjaar.” Dus het liefst elk jaar eerst schaatsen en dan een goede weersomslag? “Ja, dat is wel het ideaalplaa tje.” SCHAKELEN In dat ideaalplaatje past zeker geen corona. Toch hebben de telers het ermee te doen, vorig jaar én ook dit jaar. Voor de afzet van rode radijs op supermarkten heeft de pan-

Vers producent voor: Detail-, Groothandel, Retail www.topkrop.nl

Marktleider in geautomatiseerde hydroponic teeltoplossingen voor bladgroenten en kruiden. www.hortiplan.com

Automated growing solutions

e l g s e p s j i & s j i d a r t n u p e t t i w , s j i d a r e t t i R a di s h! h s e r w F y l i , a s D j j i i b d a og e lij k r m s e i s e d l l o A

Hoge Geest 25 2671 LK Naaldwijk, Nederland Tel. John: 0031 (0)6 51 59 28 38 Tel. Dennis: 0031 (0)6 54 24 44 14 info@dailyfreshradish.nl Voor verkoop: Tel: Rik Hofland 0031 (0)6 41 62 42 11 orders@dailyfreshradish.nl

www.dailyfreshradish.nl

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

John Grootscholten

Ad Coolbergen

Erik de Jong specialiseert zich in specialties

demie geen grote gevolgen gehad. Als er al iets te merkten valt in deze markt, dan is het een iets gestegen vraag naar voorverpakte bosradijs in flowpack, merkt John op. In Duitsland gaat men vooral voor deze radijs, die daar het meest populair is. “Verder was de vraag naar losse radijs in maart matig, al is dat eind maart en begin april ook weer beter gaan lopen dankzij de toenemende vraag.”

kanaal. Hij merkt daarom, vanwege sluiting van onder andere restaurants, wel dat er minder vraag is. Toch zorgde de Paaskrapte op de markt ook in de nichemarkt voor beweging. “Daardoor loopt momenteel alles toch goed weg.” De teler heeft voor dit jaar twee nieuwe productlijnen op de planning staan en zet de koers die is ingezet voort. “Er komt immers toch een moment dat corona voorbij is en onze strategie is er een voor de lange termijn.” De grootste uitdaging is om zodra de markt écht omschakelt, er direct bij te zijn. “Je hoopt nu op de

zomer. Dan is ook onze productiecyclus met vier weken kort en kun je redelijk snel schakelen.” (TT) 

Iets anders ligt het voor Erik. De teler richt zich met specialties op afzet in het horeca-

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

ad@ortolanda.com info@dailyfreshradish.nl erik@jongfresh.nl

Thema

Kasgroenten

Henri Schockman, Levarht:

“Grootste groei valt te verwachten in het snackgroentensegment” De Hollandse kasgroenten hadden dit seizoen een mooie start. “De aanvoer vanuit Spanje en Marokko liep om diverse redenen eerder af / vertraging op en dat zorgde voor een gat tussen de seizoenen. De Spaanse paprikateelt had bijvoorbeeld in de eerste fase van de teelt best veel productie en kreeg daar vervolgens in het tweede deel, begin van dit jaar, veel koude nachten overheen. Dit zorgde voor een lage aanvoer waardoor men in Noordwest-Europa eerder over wilde schakelen op Nederlands product. Nederland had nog onvoldoende beschikbaar wat leidde in de week voor Pasen tot veel vraag en hogere paprikaprijzen,” vertelt Global Sourcing Manager Henri Schockman van Levarht.

“I

nmiddels zien we dat de aanvoer in Nederland normaliseert en de markt meer ontspannen wordt. De zetting blijft echter vrij onregelmatig, waardoor er de komende weken nog wel pieken en dalen zullen blijven, zij het niet zo extreem als voor Pasen,” vervolgt Henri. “Qua areaal zien we bij paprika’s dat er wat minder groene en wat meer oranje paprika’s zijn aangeplant, maar dat laatste areaal was vorig jaar ook wel heel drastisch gereduceerd. Al met al verwacht ik vanuit teeltperspectief wel een redelijk vergelijkbaar seizoen.” GOEDE POSITIE IN MEXICO “Verder zien we als gevolg van de coronapandemie dat er diverse variabelen van invloed zijn. De beschikbaarheid van luchtvracht heeft zich nog altijd niet hersteld en daar hebben we met name voor de export naar Noord-Amerika veel last van, omdat er nog altijd veel product wordt

Henri Schockman

vervoerd op passagiersvluchten. Specifiek voor de Verenigde Staten hebben we daarnaast te maken met een forse uitbreiding van de Canadese teelt. Nu is ons voordeel wel dat we een goede positie hebben in de Mexicaanse teelt. Op het moment dat er in Amerika extra vraag ontstaat, hebben we snel de informatie beschikbaar om op in te spelen en bij te sturen vanuit Nederland.”

“Voor de export naar het Midden-Oosten zit het probleem hem niet zozeer in de luchtvracht, maar veel meer in de expats die we op die markt missen vanwege de lockdown. Wel verwacht ik dat als de wereld een sneller herstel laat zien van dit virus, dat dit een positieve invloed zal hebben op de vraag naar onze gezonde producten. Niet voor niets hebben de Verenigde Naties van groenten en fruit een speerpunt gemaakt dit jaar. Ik heb goede verwachting dat er in de mindset van de consument wat ten positieve gaat veranderen. Al zou het ook wel heel mooi zijn als de regering hierbij de daad bij het woord voegt met een btw-verlaging op groenten en fruit.”

TREND NAAR SNACK Op productniveau voorziet Henri met name een groei van het snackgroentenassortiment. “Enerzijds vanuit de toenemende vraag naar gezond eten, maar ook vanwege de consumententrends. We zien dat de jonge generatie toch heel anders gaat eten, waarbij de aankopen veel meer gericht zijn op gemak en snelheid. Binnen het tomatensegment zien we een verschuiving die hier parallel aan loopt. Dit jaar werd dat

nog eens versterkt doordat een deel van de losse tomatentelers – die hun afzet richting de foodservice misten – zijn overgestapt op een ander segment. Overigens verwacht ik dat er in bepaalde markten zeker voldoende vraag naar losse tomaten blijft bestaan, zeker als de foodservice weer opengaat.”

“Als Levarht staan we vanouds vooral bekend om de export overzee, maar we zien de laatste jaren onze afzet naar de retail in Noordwest- en Centraal-Europa fors toenemen. Het leuke is dat we zowel gespecialiseerd zijn in kasgroenten als in druiven en meloenen. Dat versterkt elkaar. Onze ‘kasgroentenklanten’ gaan ook fruit bij ons kopen en vice versa,” constateert Henri. De impact van de Brexit is volgens de global sourcing manager beheersbaar gebleven. “Hier werd vorig jaar toch met de nodige argusogen naar gekeken. Het is er ook niet makkelijker op geworden, maar de situatie is ook weer niet zo spannend geworden als het in eerste instantie leek, mede doordat de regelgeving op het gebied van inspecties vooruit is geschoven.’’ DUURZAAM EN INNOVATIEF Het biologische assortiment blijft bij Levarht nog altijd een beperkt aandeel hebben. “We leveren dit vooral additioAGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

neel als onze klanten voor het gangbare assortiment de biologische producten erbij willen hebben. Vanuit Spanje zien we wel wat meer biologische groenten geleverd worden, omdat die daar traditioneel in de grond worden geteeld. Dat is ook in Nederland wel een duurzaamheidsdiscussie, die wat mij betreft nog gevoerd moet worden. We verkopen product in Amerika als organic, terwijl we het in Nederland niet als bio mogen verkopen. Voor bepaalde teelten is biologisch een prima oplossing, maar er moet ook meer aandacht zijn hoe innovatief en duurzaam de gangbare Nederlandse kasgroententeelt is met alle aandacht voor milieu en omgeving. We zijn voorlopers in de wereld. Niet voor niets is de hele Nederlandse tuinbouwtoeleveringsketen wereldwijd actief.” Ook de consumententrends rond verpakkingen houdt Levarht goed in de gaten. “Voor Corona was er enorm veel aandacht voor plasticreductie. Het Corona-jaar heeft ons ook wel geleerd dat plastic voordelen heeft op het gebied van gebruiksvriendelijkheid en hygiëne. We zijn niet tegen plasticreductie, maar wel als het de hygiëne en het gebruiksgemak schaadt. We luisteren ook op dit gebied goed wat onze klanten willen en hebben onder meer hiervoor speciaal een duurzaamheidsmanager in dienst.”

Het pand van Levarht in Aalsmeer

BIG DATA “Verder zien we dat er vanuit klanten steeds meer wordt gekeken hoe betrouwbaar de supply chain is. De vraag is veel breder dan alleen wat je aan producten hebt aan te bieden. Ik ben wel benieuwd naar de toekomstige afzetmodellen. Vooralsnog is de traditionele retail nog goed voor het gros van de afzet, maar de online verkoop heeft door Corona wel een enorme vlucht genomen. Wij zullen zelf niet snel in een B2C-platform stappen, omdat we dan een concurrent zijn van onze eigen retailklanten, maar op B2B-niveau zou een e-com-

merce platform in tijden van overaanbod best in een behoefte kunnen voorzien. Ook zien we dat data steeds belangrijker wordt. Wij koppelen nu al data aan weersgegevens in een model om voor onszelf een beter beeld te creëren aangaande de verwachte bestellingen. Doordat je steeds meer data toevoegt, wordt dit alleen maar nauwkeuriger. De volgende stap is om dit te koppelen aan de gegevens vanuit de productie, zodat je aanvoer en afzet naadloos op elkaar af kunt stemmen.” (IH)  HSchockman@levarht.nl

WWW.STAPELBED.COM

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!!

Ook voor groenten van Rob van Paassen 100% biologisch groenten en fruit

Metalen nieuwe lockerkasten

WAAROM NAUTILUS? Met tróts uw ISCHE, 100% BIOLOG ELE IO PROFESS N ! ER TN R PA

• hang-leg • SNF norm

Voor en door bio-telers

Een-deurs kast 45x50x185

Levering af erf

Compleet assortiment AGF

Professionele partner Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

E 99,-

Twee-deurs kast 60x50x185

Uitstekende kwaliteit

nautilusorganic.nl

E 69,-

E 129,-

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com WWW.STAPELBED.COM

20-4-2020 12:51:08

Commercieel directeur René de Weerdt, Combilo:

“We hebben een uitstekende basis gelegd voor verdere groei na een enerverend jaar”

In november 2020 ging een grootschalige verbouwing van het kantoor bij Combilo in Waddinxveen van start en deze wordt eind april afgerond. “We hebben ons oude kantoor vervangen door een inspirerende kantoortuin, aangevuld met informele vergader- en trainingsruimtes. Het volledige kantoor is ingericht met ergonomische werkplekken met onder meer verstelbare bureaus. Wanneer onze mensen zich prettig voelen op kantoor, draagt dat immers bij aan werkplezier en de productiviteit. Het resultaat is echt fantastisch geworden en daar zijn we heel trots op,” vertelt René de Weerdt.

ené begon 1 mei vorig jaar als commercieel directeur van Combilo en maakte meteen een memorabel jaar mee. ‟Het was me wel een jaar om te beginnen, veel gekker wordt het niet meer! De coronapandemie heeft een forse impact op ons en onze klanten gehad. Dit was natuurlijk vooral vervelend voor een gedeelte van onze klantkanalen die op slot zaten, waardoor we contractafspraken gedeeltelijk niet uit konden leveren. Wel heeft de afzet naar de retail, wat een groeiend afzetkanaal bij Combilo is, dit kunnen compenseren. Retailers wilden volle schappen en hebben ongekende vraag in de winkels gekend. Gelukkig voor ons en onze telers dat we een zo spannend lijkend jaar positief hebben af kunnen

sluiten! Het was aanpoten, maar als we terugkijken is het een heel mooie ervaring geweest voor het team het afgelopen jaar.”

‟Als team hebben we ons goed aan kunnen passen aan alle coronamaatregelen. We zijn hier creatief mee omgegaan, zo hebben we lang in een 50/50 bezetting gewerkt, maar met de technische middelen konden we dit uitstekend opvangen. In de AGF-handel werd het thuiswerken lange tijd niet voor mogelijk gehouden, maar dat blijkt nu prima haalbaar te zijn. Een andere bijvangst van Corona is dat gezond leven en eten meer dan ooit in de belangstelling staan. De retail positioneert de versafdeling steeds meer als het visitekaartje van de winkel,

terwijl de importantie van vlees afneemt. Met groenten als vleesvervanger kunnen we daar mooi op inspelen. Dat geeft supermooie kansen voor dit kanaal. Het hele landschap verandert en de klanteisen worden steeds hoger. Daarmee wordt het wel complexer. Flexibiliteit, wendbaarheid, duurzaamheid, schap- en shopperdenken; elke dag is het weer topsport om als bedrijf de hele puzzel rond te krijgen. Tegelijkertijd biedt het ook mooie kansen. Dan komt het erop aan hoe flexibel je bent en blijft. Zo zijn we bijvoorbeeld aan het onderzoeken of we op termijn concepten voor e-commerce kunnen uitrollen,” vertelt de commercieel directeur. PRODUCTSPECIALISME GROOT VOORDEEL Al sinds jaar en dag is Combilo uit Waddinxveen een specialistische exporteur in Hollandse kasgroenten. ‟De eerste komkommers, tomaten, paprika’s en aubergines liggen alweer in de schappen bij onze klanten.” Het productspecialisme is volgens hem een groot voordeel. ‟Op het gebied van kasgroenten weten we van de hoed en de rand, van de intrinsieke producteigenschappen tot aan de presentatie in het schap. Het Hollandse kasgroentenseizoen AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Trailer met nieuwe slogan

loopt ongeveer tot en met eind november, terwijl in de winter onze focus meer en meer komt te liggen op belichte teelt en daarmee jaarrond productie. We zijn daarnaast in die periode heel druk met alle voorbereidingen voor het seizoen, inclusief teeltplannen, klantplannen en schappen-

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

plannen. Er gaat dan weliswaar minder handel weg, maar de inspanningen zijn er niet minder om,” aldus René.

‟Duitsland, Engeland en Scandinavië zijn al jaren belangrijke markten voor ons, maar ook Zuid-Europa en Frankrijk zijn kansrijk

voor ons. De laatste jaren zien we daarnaast een sterke groei in de Poolse markt in het bijzonder. De economie trekt daar aan en dat heeft ook invloed op het eetpatroon van de consumenten. Daarbij neemt de bereidheid om geld te spenderen aan gezonde voeding toe en daar hebben we als

den. Al met al is ons aanpassingsvermogen ijzersterk gebleken,” constateert René, tevreden.

‛CREATING REFRESHING WAYS TOGETHER’ ‟Verder hebben we de mogelijkheid aangegrepen om onze huisstijl een gave twist en verfrissing te geven. We vonden dat de dynamiek van onze rol er veel meer vanaf moest spatten. Dat heeft geleid tot ons nieuwe motto ‘Creating refreshing ways together’. Je kunt de nieuwe trucks nu al op de weg tegenkomen. bedrijf goed op mee kunnen liften, ondanks dat ook daar de productie toeneemt. Verder zien we in de volledige breedte nog mooie potentie om met onze klanten verder te groeien. Zo zijn we nog nauwelijks actief op de Nederlandse retailmarkt.” STERK AANPASSINGSVERMOGEN Dit jaar kwam daar ook de Brexit nog eens bij als extra ‘challenge’ in de handel met het Verenigd Koninkrijk. ‟We hebben met ons projectteam, dat bestaat uit logistiek en commercie, goede voorbereidingen

getroffen om in te kunnen spelen op alle mogelijke scenario’s. Aan de hand daarvan hebben we een draaiboek opgesteld. Gelukkig kwam er op het einde van het jaar een deal, anders hadden we met torenhoge heffingen te maken gehad. Inmiddels zien we dat we met onze transportafdeling en eigen wagenpark goed op de situatie hebben kunnen inspelen. Het opstellen van alle exportdocumenten doen we in house. De processen lopen soepel, alleen is de tijdspanne tussen de order van de klant en het uitleveren van het product korter gewor-

Iedereen wordt steeds zichtbaarder, belangrijk dat we daarin maximaal transparant met onze telers en klanten samenwerken. Toegevoegde waarde creëer je immers samen. Al met al was het een enerverend jaar, maar ik ben apetrots op wat we als team bereikt hebben. We hebben uitdagingen overwonnen, ons aanpassingsvermogen laten zien, maar ook onze huisstijl veranderd en investeringen gedaan en hebben daarmee een uitstekende basis gelegd voor verdere groei!” (IH)  www.combilo.nl

Veelzĳdig assortiment Oxin Growers is de leidende telerscoöperatie in Nederland en verzorgt de afzet van (vollegronds)groenten en fruit voor haar leden. Zĳ regelt daarbĳ de contracten, facturatie, betaling en betalingszekerheid. Alle verse producten van Oxin Growers worden met zorg en aandacht geteeld door vakkundige telers. Het veelzĳdige assortiment wordt geproduceerd op teeltbedrĳven in Nederland en België.

Voedselveiligheidscertificaten Onze aangesloten groenten- en fruittelers gaan in hun teelten zeer verantwoord om met water en voedingsstoffen voor de planten.Alle teeltbedrĳven van Oxin Growers zĳn GlobalGap gecertificeerd en beschikken afhankelĳk van de klanten en markten die beleverd worden, over aanvullende certificeringen. Zoals BRC of on the way to PlanetProof. Een aantal van onze leden teelt op biologische wĳze en zĳn Skal gecertificeerd.

Verpakkingen Zichtbaar zĳn en blĳven dat is essentieel voor versproducenten en -verkopers. Oxin Growers draagt daar graag aan bĳ. Onze telers verwerken en verpakken groenten en fruit precies zoals u dat wenst. In uw eigen verpakking, in de juiste winkelsorteringen of aantallen. Ook ontwikkelen wĳ desgewenst verpakkingen of concepten op maat. De leden van Oxin Growers leveren de producten volledig winkelklaar af. Dit verkort de tĳd tussen het oogsten en de winkelverkoop, voor optimale versheid.

+31 (0)180 203 203 - info@oxin-growers.nl - oxin-growers.nl

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Meer biologische cocktailtomaten in Duitse supermarkt Na wisselvallig weer in de eerste week van april, is het biologisch kasgroentenseizoen inmiddels volop in seizoen. Na de komkommers en aubergines volgden de tomaten en paprika’s. Doordat Spanje door het koude weer in december en januari snel klaar was met het seizoen, viel er een klein gat voor met name de paprika’s en trostomaten. “We kunnen weliswaar niet eerder leveren, maar onze producten waren wel echt gewenst,” zegt Coert Lamers van Nautilus Organic.

“I

n het binnenland is de vraag naar biologisch kasgroenten vanuit de retail gelukkig weer gegroeid. Duitse supermarkten leggen steeds meer cocktailtomaten in het schap. Voorheen waren het vrijwel alleen trostomaten, nu wordt de stap gezet naar een iets kleinere smaaktomaat.” Als we kijken naar de handel met het Verenigd Koninkrijk lijkt de Brexit dit seizoen niet veel extra gevolgen te hebben voor de biologische telerscoöperatie. “Het is twee jaar spannend geweest en het lijkt nu mee te vallen. De verplichting van fytosanitaire certificaten is van 1 april 2021 uitgesteld tot 1 januari 2022. Wel is er meer werk aan de douane-kant, maar dat regelt de exporteur met wie we samenwerken. En daarnaast moeten de pallets een hittebehandeling ondergaan voordat ze de grens over mogen. Al met al maakt het de handel naar het Verenigd Koninkrijk minder flexibel. De contracten die we hebben afgesloten zijn hetzelfde als voorgaande jaren en we 70

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

wachten af hoe het zich verder ontwikkelt. Ik verwacht niet veel problemen.”

AREAAL Het areaal van biologische kasgroenten is dit seizoen iets afgenomen. “De vijf hectare trostomaten en paprika’s, tweeënhalf hectare van elk, die Wouters Green teelde, is weggevallen. De teler is van oorsprong een plantenkweker en besloot deze vijf hectare ook om te switchen naar perkgoed. Dat verschil werd redelijk opgevangen doordat een andere teler, Maatschap Van Luijk, juist lid is geworden. Dit bedrijf teelt naast trostomaten en paprika ook zoetepuntpaprika en Sweetelle snoeptomaatjes.” In de kas van Frank de Koning wordt er intussen weer iets nieuws geprobeerd. De biodynamische teler is op kleine schaal bezig met de roodgeel gevlamde Enjoya-paprika. Daarnaast probeert hij ook diverse kleine snoeptomaatjes.

PLASTIC VERPAKKINGEN Ondertussen blijft het vraagstuk van het wel of niet verpakken van biologische kasgroenten voortbestaan. “De algemene trend is dat we – de consument, de retailer en ook wij als biologische vereniging – af willen van plastic verpakkingen. Er komen meer suikerriet schaaltjes, bijvoorbeeld bij trostomaten. Bij komkommers is er vraag naar banderol, hoewel de komkommer in plastic langer houdbaar is. Die trend naar plasticvrij is enkele jaren ingezet, maar lijkt door de coronacrisis een beetje afgenomen.” (JH)  clamers@nautilusorganic.nl

Komkommerplanten in de kas van Gert van Brakel

Teler Frank de Koning probeert dit seizoen op kleine schaal de Enjoya-paprika

WE MAKE IT FIT

Klantspecifieke verpakkingen voor de tuinbouwsector Voor meer informatie kunt u contact opnemen via sales@smartpaso.com of bezoek www.smart-packaging-solutions.com

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Advertorial

- Advertorial -

Een koud kunstje: robots die 24 uur per dag maaltijdsalades inpakken Kant-en-klare maaltijdsalades, soeppakketten, fruitsalades en groenterijst: producten in het supermarktschap die de vraag naar gezonde en gemakkelijke voeding weerspiegelen. Producten die vaak in een gekoelde ruimte (tot 4 graden Celsius) verpakt worden. En dat 24 uur per dag, 7 dagen per week om aan de toenemende vraag te voldoen. De case packers van Lan Handling Technologies hebben een bewezen staat van dienst: een flexibele oplossing met ‘bovenmenselijke’ snelheid. Hoe werkt het? Het kloppende hart van de case packer is een robotarm met productspecifieke tool. De robot wordt gevoed door twee toevoerbanen. Eén baan voor de producten, zoals maaltijdsalades, de andere baan voor kratten en dozen. Bij zowel de programmering van de robot als het ontwerp van de gripper, houdt Lan Handling rekening met de fijngevoeligheid van producten. Om een zo hoog mogelijke snelheid te behalen met zo min mogelijk bewegingen, worden de producten in veel gevallen eerst geformeerd voordat de robotarm ze oppakt. Gunstig, omdat de inhoud van de trays daardoor de gewenste presentatie behoudt. En daarnaast wordt de topseal minder zwaar belast en blijft deze beter intact. Extreem nauwkeurig Door de 6-assige robot met flex-grippers kan de productoriëntatie nog tijdens de robotvlucht aangepast worden, waardoor complexe bewegingen en nauwkeurige plaatsing in klantspecifieke dozen mogelijk zijn.

Scan mij voor een video

Lan Handling Technologies Halfweg en Tilburg Installatie en inbedrijfstelling: 1 tot 2 dagen Integratie met o.a. bale arm vouwer, krat en dozen (-ont)stapelaar www.lanhandling.com/maaltijden

AGF Primeur 4 • 2021

3 producten, 5 patronen, 1 oplossing De extreme flexibiliteit van de Lan Handling Technologies case packer komt tot uiting bij een project voor Heemskerk fresh & easy, een grote groenteen fruitbewerker in Nederland. Het inpakken van een ovale, vierkante en zeskantige saladeschaal in zowel kratten als dozen, met vijf verschillende productpatronen gebeurt daar met slechts één robotcel. Switchen tussen een van de drie vacuümgrippers gebeurt door één simpele handeling. Na het selecteren van een ander programma, is het hele systeem binnen enkele minuten omgesteld voor een ander product, patroon of productdrager. Meer weten? Interesse in een (online) demo? Neem gerust contact op via de website of info.halfweg@lanhandling.com.

Thema

Kasgroenten

Tomaten sorteerlijn - Rollerstar

Van Westlandse varkensstal tot wereldwijde speler op gebied van sorteren en verpakken Aweta bestaat dit jaar 55 jaar. Wat begon met de wens om groententelers te helpen om hun tomaten en komkommers nauwkeuriger te sorteren, groeide uit tot een internationaal totaalaanbieder van sorteer- en verpakkingsoplossingen.

et hoofdkantoren in Nederland, Italië en de Verenigde Staten en een wereldwijd netwerk van dealers en serviceorganisaties, verbaast het je wellicht. De eerste sorteermachine van Aweta werd ontwikkeld en geproduceerd in een voormalige varkensstal in Nootdorp. “Adrianus Wilhelmus Tas, grondlegger en naamgever van Aweta, komt uit een tuindersfamilie en wilde telers helpen door mechanisch sorteren van kasgroenten mogelijk te maken. Hij richtte in 1966 Aweta op. Zijn eerste mechanische sorteermachine was het begin van het succes van Aweta,” vertelt Norman van der Gaag, sales directeur bij Aweta.

Aad Tas sr voorzag mogelijkheden in het vereenvoudigen van productieprocessen. In de jaren erna ontwikkelde Aweta allerlei sorteermachines om kasgroenten, zoals tomaten, komkommers en paprika’s, op gewicht te sorteren. Terugkijkend op de afgelopen 55 jaar geleden heeft het bedrijf een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Norman: “Vanaf de jaren zeventig werden cameratechnieken geïntroduceerd. Daarmee werd het mogelijk om ook op kleur en maat te sorteren. Het levert een nog homogener product op. De productie van Aweta werd naar gelang de tijd uitgebreid met machines voor onder andere de invoer, het

Komkommers in de Aweta Qpack

verpakken en palletiseren van producten. We zijn van enkel sorteren naar totaaloplossingen voor het sorteren en verpakken van AGF gegaan, inclusief software.” AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Paprika cup sorteerlijn met accuveyor buffer systeem

Overzicht foto uit de fabriek van Aweta te Pijnacker

kijkt naar het Westland. Nederland is op het gebied van kasgroenten echt vooruitstrevend.”

Flowmaster software systeem voor een paprika cup sorteerlijn

DE WERELD KIJKT NAAR HET WESTLAND Aweta is wereldwijd actief, heeft een breed netwerk aan samenwerkingspartners en eigen locaties in Italië en de Verenigde Staten. Het bedrijf biedt totaaloplossingen voor een breed scala aan groenten en fruit.

De kasgroenten vormen volgens hem nog steeds een dominant deel van de omzet. Dit is mede te danken aan de locatie in het Westland, waar veel toonaangevende kasgroentenondernemers zijn gevestigd. “Er worden hier voortdurend vernieuwende projecten gerealiseerd. Heel de wereld

Wat een grote rol speelt bij de ontwikkeling van nieuwe oplossingen is schaalvergroting. De sales directeur merkt op dat spelers steeds groter worden en de kosten niet evenredig mee willen laten stijgen. “Klanten die zoeken naar schaalvergroting moeten concurrerend zijn en hun kostprijs minimaliseren. Daarin kunnen wij van betekenis zijn. Met machines die bijdragen aan het leveren van zo hoog mogelijke kwaliteit en die de operationele kosten verlagen. Door sorteren en verpakken te automatiseren wordt direct een flinke slag gemaakt in het verlagen van de arbeidskosten. Daarvoor zijn tegenwoordig allerlei oplossingen en nieuwe technieken blijven continu in ontwikkeling. Het sorteren van paprika en komkommer bijvoorbeeld verloopt tegenwoordig nagenoeg volledig automatisch. Eén van de laatste introducties in dit proces is de robot, voor het automatisch vullen van komkommers in dozen. Hiermee loopt Nederland voorop en deze techniek wordt inmiddels ook gebruikt op overzeese markten als Canada, de Verenigde Staten en Japan. Minder handen aan de

REEPJ ES, SCHI J F J ES EN BL OK J ES

de DicR® en ShreddR® modellen van FOODLOGISTIK Machines en benodigdheden voor de voedingssector Gouda Groningen Tilburg

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

www.delmo.nl 088-8543 800 info@delmo.nl

band, maar zeker ook minder handaanrakingen op het product is een grote winst, zeker in deze tijd van de pandemie.” STEEDS MEER INZICHT Ook aspecten om zo efficiënt mogelijk te produceren spelen mee. “Een sorteermachine kan hierin een groot verschil maken door te selecteren op de meest gunstige combinatie. Dit maakt het mogelijk om de verpakking zo exact mogelijk te vullen, een proces wat de laatste jaren sterk is geoptimaliseerd en waarbij vrijwel geen handwerk meer nodig is om dit te controleren.” Norman benoemt ook een andere mooie ontwikkelingen, zoals oogstregistratie en track & trace met betrekking tot productdata door de gehele keten. Bij oogstregistratie maakt de machine inzichtelijk wat er daadwerkelijk is gepasseerd, denk aan kleur, maat, afwijking en ook opbrengst per hectare. Belangrijke informatie voor het optimaliseren van de teelt en uiteindelijk zelfs om te bepalen welke producten van welke teler het best passen bij de wensen van de eindklant. SELECTEREN OP INTERNE KWALITEIT “Kasgroenten zijn qua maat en vorm al vrij homogeen van zichzelf. Voor producten die groeien in de buitenlucht is dat anders. Deze producten hebben te maken met allerlei invloeden, zoals het weer. Consumenten worden steeds kritischer en daarmee ook de eisen van de retail. De behoefte aan camerasystemen die homogeniteit

kunnen waarmaken is dus groter dan ooit. Inmiddels kunnen we naast sorteren op externe kwaliteit ook selecteren op interne kwaliteit, bijvoorbeeld om schimmelvorming bij paprika’s te detecteren. Dat is een enorme vooruitgang. Zeker voor de supermarkten, die zich juist kunnen onderscheiden met AGF, op gebied van prijs, kwaliteit en verpakking.” Gebruiksvriendelijkheid staat voorop. De installaties worden dan wel groter en complexer. De Aweta-software om alles te bedienen is zo gebruiksvriendelijk mogelijk. “We vinden het heel belangrijk dat het voor alle operators mogelijk is om de machines te bedienen. Dit doen we bijvoorbeeld door het gehele proces zoveel mogelijk te visualiseren, met afbeeldingen en realtime beelden van de producten.” Met het oog op de toekomst is er volgens Norman nog voldoende ruimte voor uitbreiding en verbetering. Zo zijn cameratechnieken en software continu in ontwikkeling en biedt vooral de behoefte aan automatisch verpakken nog veel mogelijkheden. (CH)  nvdgaag@aweta.nl

Topkwaliteit met

passie geteeld!

Het thema volgende maand :

Industrie AGF Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 andries@agfprimeur.nl

B-8800 Roeselare +32 (0)51 231 211 www.reo.be

info@reo.be AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Sven Jordens, Gemex:

“Het openen van de horeca zal een boost geven aan de kasgroentenmarkt” Exporteur Gemex levert al jaren Belgische groenten en fruit aan de Duitse markt. Het kasgroentenseizoen is van start gegaan, traditioneel een drukke periode voor het bedrijf. Echter de coronacrisis en de maatregelen die ermee gepaard gaan, hebben hun weerslag op de kasgroentenmarkt.

“H

et Belgische kasgroentenseizoen is weer van start gegaan en onze klanten schakelen weer over van de typische wintergroenten naar de voorjaarsproducten, zoals tomaten, komkommers en paprika’s,” vertelt Sven Jordens van exportbedrijf Gemex. “Tomaten hebben een goede start van het seizoen gekend. De prijzen lagen op een hoog niveau en naar de Paasdagen toe was er veel vraag. De prijzen in de week na Pasen zijn echter wat gezakt, maar dat is een beeld dat we elk jaar terugzien. Hoewel de markt voor tomaten niet slecht is, wachten wij als handelaren en natuurlijk ook onze klanten, op versoepelingen. Ik denk dat als de horeca weer haar deuren kan openen, de markt een flinke boost zal krijgen. Een groot deel van de bevolking snakt naar het ‘gewone’ leven, maar voor nu is het nog onzeker wanneer een deel van de maatregelen wordt opgeheven.” KOMKOMMERS EN PAPRIKA’S Eén van de producten die hard is geraakt door de coronacrisis is komkommer. Het 76

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

is een echt horecaproduct, waardoor een groot deel van de afzet is weggevallen. “We hadden voor komkommer veel verwacht in de week voor Pasen en de vraag viel inderdaad niet tegen. Inmiddels zijn de prijzen weer ingezakt. Ook het koude weer in de tweede week van april heeft de markt niet goed gedaan. Komkommer is een weersafhankelijk product, tijdens warm weer trekt de consumptie aan, bij kouder weer daalt de consumptie,” legt Sven uit. “Paprika’s begonnen het seizoen met peperdure prijzen. De prijzen voor rode en gele paprika lagen rond de 5 euro. Deze prijzen zijn begin april wat gezakt en liggen op een normaal niveau. Ook paprika’s zijn erg gevoelig voor het weer, waardoor we verwachten dat de koudere dagen invloed gaan hebben op de prijs.” “KLAPKISTEN EEN MOOIE ONTWIKKELING” “Het seizoen van courgettes komt altijd wat later op gang en begint nu stilaan. Aubergines zijn er wel volop, maar dit product

is het seizoen niet zo positief begonnen. Tijdens de start lagen de prijzen op een matig niveau en weken later is er helaas nog weinig veranderd. Toch verwacht ik dat de markt zich zal herstellen, we moeten er misschien op wachten, maar de deuren van de horeca kunnen niet gesloten blijven,” zegt Sven. “Een goede evolutie dit jaar is de overschakeling van starre naar klapkisten. De hoge bakken zijn er dit jaar helemaal uit en ook de medium kisten zullen vervangen worden. Qua duurzaamheid is dit echt een mooie ontwikkeling. De klapkratten nemen veel minder plaats in, waardoor het transport een stuk efficiënter geregeld kan worden.” EVOLUTIE VAN DE MARKT Het bedrijf Gemex levert al sinds jaar en dag Belgische producten aan Duitse bedrijven. “We hebben een mooie naam opgebouwd en de Belgische producten die we leveren staan bekend om hun goede kwaliteit. De Tomabel-trostomaten hebben een goede plaats gevonden op de markt. Net als de Elite-trostomaten en de Scarlet Red-vleestomaten. Die laatste vleestomaat is nog maar recent op de markt verschenen, maar nu al erg populair. Ze zijn ook verpakt in een erg mooie doos,” aldus Jordens. “Vergeleken met jaren geleden is er veel veranderd. Wat vroeger een uitzondering was, is

Visit our stand at: Fruitlogistica in Berlin - Horticontact in Gorinchem Visit our stand at: Fruitlogistica in Berlin - Horticontact in Gorinchem

nu een gangbaar product, zoals mini-komkommers en Turkse aubergines. Mooie producten die het goed doen. Maar vooral de specialty tomaten zijn goed geweest voor de markt, daar is ontzettend veel vraag naar.” NIEUWBOUW Deze zomer zal Gemex beginnen met het uitbreiden van het huidige pand. “We wach-

ten op de vergunningen en als alles goedgekeurd wordt, beginnen we na de zomervakantie met de bouw. Momenteel hebben we 8 laad- en loskaaien, maar we merken dat we in het voorjaar redelijk krap zitten. Er zullen 7 extra laad- en loskaaien bijkomen, extra frigo’s en de logistieke hal wordt een stuk groter. In totaal komt er 4.000 m2 bij. Dat we in de afgelopen jaren zo hard gegroeid zijn, komt door onze ideale

locatie. We zitten vlak aan de Duitse grens, waardoor we een stuk verder Duitsland in kunnen rijden, dan wanneer we in Mechelen hadden gezeten,” besluit Sven. (SR)  gemex@gemex.be

Uw partner voor het totale versassortiment uit België! Kaarbaan 3, B-3600 Genk, België Tel: 013 55 05 10 / 013 55 33 26 • Fax: 013 55 23 36 Mail: gemex@gemex.be • www.gemex.be

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

"Samen vorm geven aan een duurzame toekomst in verse groenten en fruit door vakmanschap en hoogwaardige dienstverlening”

Home of Quality Het verhaal van Coöperatie Hoogstraten is er één van 223 verschillende telers. Wat ons bindt, zijn onze waarden. Dat en een passie voor kwaliteit! Wil je meer weten over Coöperatie Hoogstraten. Wij helpen je graag verder: sales@hoogstraten.eu

Coöperatie Hoogstraten cv - info@hoogstraten.eu - www.hoogstraten.eu

Thema

Kasgroenten

Bart Van Bael, Coöperatie Hoogstraten

“Uitzonderlijk goede seizoensstart voor Belgische paprika’s” Voor aardbeien moet je in Hoogstraten zijn. Toch bestaat het assortiment van Coöperatie Hoogstraten niet enkel uit aardbeien en ander zachtfruit. Ook kasgroenten, met name tomaten en paprika’s, maken een belangrijk deel uit van het assortiment. Tomaten staan zelfs op nummer één als meest aangevoerde product en ook het aandeel paprika’s is in de afgelopen jaren hard gegroeid. TOMATEN “Het kasgroentenseizoen is gestart, maar voor tomaten hebben we eigenlijk geen echte seizoensstart meer. Door de komst van de belichte teelt worden er het hele jaar door Belgische tomaten geteeld,” vertelt Bart Van Bael van Coöperatie Hoogstraten. “Het voorjaar is voor tomaten goed verlopen. Er waren wat tekorten in de cherry trostomaten, maar over het algemeen waren vraag en aanbod goed in verhouding. Na de Paasdagen is de markt echter wat uit balans geraakt, mede door het wisselvallige en koude weer, waardoor we op dit moment een vrij zwakke prijsvorming zien. Door het weer missen we de consumptie en dat is terug te zien in de prijzen.” PAPRIKA’S Paprika’s kennen nog wel een echte seizoensstart. “Paprika’s komen in de wintermaanden uit het Zuiden, met name uit Spanje. Technisch gezien is het belichten

van paprika’s mogelijk, echter om economische redenen wordt het op dit moment niet gedaan. Het is een product dat makkelijk en goedkoper te telen is in Zuid-Europa,” legt Bart uit. “Het Belgische paprikaseizoen is uitzonderlijk goed gestart. Vanwege het weer was er weinig aanvoer uit Spanje en wat er beschikbaar was, was van slechte kwaliteit. Hierdoor lagen de prijzen voor onze Belgische paprika’s op een zeer mooi niveau, zeker voor de kleuren rood en geel.” UITDAGING “Eén van de grootste uitdagingen voor dit jaar is de coronapandemie. Aan de ene kant zien we dat consumenten veel groenten en fruit eten, omdat ze door het virus meer met gezondheid bezig zijn. Dit is een positieve ontwikkeling voor de verkoop van groenten en fruit,” vervolgt Bart. “Aan de andere kant is er door de maatregelen een belangrijk afzetkanaal verdwenen, namelijk de horeca. Een groot deel van de afge-

zette producten belandt in de schappen van supermarkten, maar we hebben ook specialiteiten die met name voor de horeca worden geteeld. Momenteel moeten in veel landen de restaurants hun deuren nog gesloten houden. We hopen met zijn allen dat de restaurants en andere eetgelegenheden de deuren weer snel mogen openen en dat de verkoop van deze specialiteiten weer van de grond kan komen.”

Het areaal van tomaten en paprika’s is bij Coöperatie Hoogstraten bijna hetzelfde gebleven. “Er zijn wel wat kleine uitbreidingen, maar geen hele grote veranderingen. Het belangrijkste dit jaar is om de vraag en het aanbod goed in evenwicht te houden en een goede prijs voor onze producten te realiseren. Als coöperatie zetten we daar vol op in, maar het inschatten van de markt wordt door de coronacrisis bemoeilijkt. De virusproblematiek speelt niet enkel op de afzetmarkt, maar ook in de teelt is dit een uitdaging. Tegenwoordig speelt ziektedruk een grote rol, maar we zijn ons ervan bewust dat de problemen ook in de toekomst een grote rol blijven spelen. Kortom, uitdagingen genoeg, maar ook aan kansen hebben we zeker geen gebrek,” besluit Bart. (SR)  bart.vanbael@hoogstraten.eu

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Tanja Dworschak:

“Ons volgende doel is kruiden telen op vijf niveaus”

Knoblauchsland in het centrum van Duitse kasinnovatie

“Heel Duitsland kijkt naar Neurenberg” In de stedendriehoek tussen Neurenberg, Fürth en Erlangen ligt het Knoblauchsland, waarschijnlijk een van de meest innovatieve groententeeltgebieden van Duitsland. Hoewel de gespecialiseerde groententeelt in de regio op vele plaatsen reeds in de jaren zestig van de vorige eeuw is begonnen, is in Knoblauchsland met de komst van de derde generatie telersfamilies een geheel nieuwe dynamiek ontstaan.

entraal in het Frankische streven naar innovatie staat Florian Wolz, sinds 2004 directeur van Franken-Gemüse Knoblauchsland, een afzetorganisatie die producten van meer dan 50 tuinbouwbedrijven levert aan regionale en nationale groot- en detailhandelaren.

INNOVATIE EN HET KNOBLAUCHSLAND ‟Het Knoblauchsland wordt gekenmerkt door de vele familiebedrijven, met soms wel drie generaties telers. Zo vond rond de millenniumwisseling een ingrijpende verandering plaats van vollegrondsteelt op grote oppervlakten naar intensieve teelt in kassen, vertelt Wolz. "De eerste tien tuinbouwbedrijven zijn aan het begin van het millennium begonnen met de teelt van 80

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

tomaten en komkommers in kassen, een trend die zich tot vandaag heeft doorgezet.”

Als gevolg van de ruimtelijke druk in het gebied tussen de drie steden moest de toegevoegde waarde in de afgelopen 20 jaar steeds verder worden verhoogd, omdat een uitbreiding van het areaal niet mogelijk was. ‟De telers in de regio hebben moed getoond en we hebben tuinders ondernemers zien worden.” VAN HYDROCULTUUR TOT SALADEAUTOMATEN, TOT EXOTISCHE GEWASSEN Maar tomaten en komkommers aan het begin van het millennium waren natuurlijk niet genoeg. In 2012 was Fritz Boss de

eerste teler van aardbeien op substraat in Beieren. Duitslands eerste volledig geautomatiseerde, hydroponische slateelt werd in 2015 gecreëerd door Frankengemüse teler Jochen Haubner. Duitslands eerste kas met dubbele verdieping staat bij de Neurenbergse kruidenteler Tanja Dworschak.

De vernieuwingen zullen in 2021 worden voortgezet: Meer telers willen aan het eind van het jaar hun eerste hydrocultuursla oogsten, er komen steeds meer automaten met verse sla in het stadsgebied van Neurenberg, een tweede seizoen verse knoflookgember en steeds modernere teelttechnologie zijn verdere toekomstgerichte ontwikkelingen in de stedendriehoek. Dit alles dankzij de jonge generatie bedrijfsleiders, zegt Wolz: ‟Het teamwerk en de cohesie onder de jonge telers in de regio is iets heel bijzonders. Mensen inspireren en motiveren elkaar en het resultaat is een bijzondere dynamiek en een grote innovatiedrang.”

In de 17 jaar dat hij aan het roer van de afzetorganisatie staat, heeft Wolz het Knoblauchsland en de telers in de regio zich

Christian Hofmann (L): “Wij richten ons op waarde-creatie in plaats van bulk”

zien bewijzen op de moderne AGF-markt: ‟Nu willen we innovatief blijven en zo de toekomst veiligstellen. Het is leuk om te zien hoe de regio zich samen ontwikkelt.”

Nederland is in vele opzichten de pionier van de glastuinbouw, en de Duitse terughoudendheid wordt hiervoor vaak als reden aangevoerd. Grote projecten worden meestal over een periode van jaren gepland. ‟Wij gaan er vol in als de marktvraag er is. Deze snelle reactie is wat de regio onderscheidt,” zegt Christian Hofmann van Gemüsebau Hofmann in Fürth. Het bedrijf is een van de vier met kassen voor de hydrocultuur van sla in Knoblauchsland. In de toekomst zou het zich echter nog verder willen specialiseren en in samenwerking met Franken-Gemüse Knoblauchsland nog meer gaten in de Duitse markt willen dichten. Volgens Hofmann ligt de kracht van de regio ook in de samenwerking en coördinatie van de bedrijven: ‟We hebben veel

jonge, gemotiveerde tuinders en we werken als een team. Vier hydrocultuurtelers in zo'n kleine ruimte kunnen alleen functioneren met een goede coördinatie, en dat is de enige manier om je staande te houden in het vak. Hier ligt de nadruk op waarde-creatie en niet op bulk. Dit komt ook tot uiting in de bedrijfsresultaten van de coöperatie.” ‟Knoblauchsland is altijd in gesprek in de Duitse groententelers” ‟We willen het maximale uit ons kleine gebied halen, en dat doen we al sinds de jaren '60,” zegt Hofmann. ‟We kunnen niet werken met grote arealen, dus doen we het door innovatie. Zo vermijden we concurrentie met grootschalige vollegrondsteelt en blijft Knoblauchsland altijd in gesprek in de Duitse groententelers.”

En het concept werkt: ‟De sector ontwikkelt zich zeer goed. Glastuinbouw heeft voordelen op het gebied van duurzaamheid, een aspect dat steeds meer in de publieke belangstelling komt te staan. Zo zien we overal in Duitsland kassen uit de grond schieten en kunnen Nederlandse vruchtgroenten in de prijsklasse worden gedrukt. De volgende stap is nu sla, die zeker door andere groenten zal worden gevolgd.”

In de kas van Tanja Dworschak

Tanja Dworschak, de zelfbenoemde kruidenheks uit Neurenberg, runt haar kruidenbedrijf al sinds 1996 en is de eigenares van Duitslands eerste kas met twee verdiepingen. Maar daar blijft het niet bij: de ondernemer wil

in de toekomst (letterlijk) nog hoger reiken.

Het begin van het Bioland KräuterGut Dworschak-Fleischmann ligt bij de overgrootmoeder van de huidige bedrijfsleidster. Zij verloor haar man, vader en zoon tijdens de oorlog en runde daarna de zaak met haar schoonzus en dochter. Vrouwelijke kracht zit dus als het ware in het bloed van het bedrijf. Haar vader en grootvader bouwden samen de eerste kas in de regio, en Dworschak maakt zelf al sinds haar 16e integraal deel uit van de telersgemeenschap in de regio. ‟In het begin werkte ik met tomaten en paprika's, maar ik heb altijd een voorliefde voor kruiden gehad. Toen kwam het begin met een hectare biologische kruiden in potten,” herinnert Dworschak zich. De grote druk op de grond in de regio was ook een probleem voor haar: ‟Je hebt compensatiegrond nodig, industrie, handel, huisvesting, bossen, luchthavens en autowegen; iedereen vecht om ruimte in de regio. Dus we hebben altijd effectief moeten zijn met ons land.” In 2010 begon ze te experimenteren met het kweken op twee niveaus, waarna ze in 2015 haar kas bouwde met in totaal 13.000m² aan kweekruimte.

‟Het product moet eerlijk en coherent zijn” Tanja Dworschak is voortdurend op zoek naar manieren om haar bedrijf verder te ontwikkelen, zowel wat productiviteit als wat milieu- en sociale normen betreft. In 1996 begon zij haar kruiden met biologisch label op de markt te brengen. ‟Het motto van de vereniging was destijds 'Ten bate van mens en natuur', en dat heb ik mij zeer ter harte genomen. Daarom neem AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten Stefan Scherzer:

“Je hoeft niet altijd naar Nederland te gaan om innovatieve kassen te zien”

ik bijvoorbeeld ook mensen met ernstige handicaps en moeilijk plaatsbare mensen in dienst. Mijn overstap naar biologische, veganistische tuinbouw maakte het helemaal af.”

Op dit moment heeft Dworschak 240 verschillende kruidensoorten in het assortiment, van rozemarijn en lavendel tot de klassiekers, zoals peterselie, munt en kervel. ‟Vooral bij de belangrijkste variëteiten is de vraag van de foodretail momenteel bijzonder groot. Een trendproduct hier is zeker koriander. Wat basilicum was in de jaren

'80 en '90 is nu koriander, dat vaak wordt gebruikt in de Aziatische keuken.”

‟Biologische teelt op verschillende niveaus is opwindend” Als pionier op het gebied van kassen met dubbele verdiepingen in Duitsland is de volgende stap natuurlijk net zo ambitieus: ‟In de toekomst zouden we op nog meer niveaus willen telen, en daarvoor voeren we nu al proeven uit met vijf niveaus,” lacht Dworschak. Het spanningsveld ligt hier in de conformiteit met de biologische normen:

‟Als exoot uit de regionale teelt past onze Frankische gember volledig in de trend”

xoten worden steeds populairder voor de teelt in Duitsland en Europa. Consumenten krijgen steeds meer belangstelling voor de internationale keuken en dit wordt weerspiegeld in de vraag van de foodretail. Tegelijk bevordert de klimaatverandering de teelt van variëteiten die het mildere klimaat opzoeken. Bij Höfler Gemüse uit Knoblauchsland wordt nu gember geteeld.

‟De meesterschool voor groententeelt doet al enige tijd praktijkproeven met gember en wij onderhouden contacten met deze instelling. Zo kwamen we erachter dat gember ook iets voor ons zou kunnen zijn,” zegt Peter Höfler. De teeltruimte was al beschikbaar: ‟We hebben 3.000m² aan oudere kassen uit de jaren 1960 en 1980. Daar telen we in de wintermaanden rucola, vanaf maart leent het gebied zich voor de gemberteelt.”

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

Terwijl gedroogde gember al een zekere positie op de markt heeft, is verse gember nog steeds een niche binnen een niche, aldus Höfler. ‟Nu komt het erop aan een goed afzetkanaal voor onze gember te vinden en dat is niet zo eenvoudig. We hebben een zekere stijging van de verkoop op de weekmarkten gezien, maar over het algemeen moeten we de consumenten nog steeds voorlichten. Gember is een topproduct, fris, aromatisch en gezond, dat is wat we willen overbrengen.” Als natuurlijk antibioticum en exotisch product van regionale teelt, past Frankische gember volledig in. (LH) peter.hoefler@hoeflergemuese.de

‟De crux van deze onderneming zijn de eisen voor biologische en veganistische bemesting. Er zijn veel factoren waaraan moet worden voldaan om dicht op de grond groeiende planten gezond te houden zonder conventionele gewasbeschermingsmiddelen. Het blijft dus spannend, ik kijk uit naar de volgende uitdaging!” Tomaten, komkommers, paprika's en aubergines, de familie Scherzer is een gevestigde naam in de traditionele glastuinbouw, zowel in Franken als daarbuiten. Het nieuwe project brengt nu ook een nieuwe steunpilaar voor bedrijfsleider Stefan Scherzer: in november wil het bedrijf de eerste sla uit hydrocultuur op de markt brengen. Daarmee wordt het bedrijf een van de vier in de regio die met deze uiterst moderne teeltmethode werken.

Kweek op hydrocultuur heeft vele voordelen: Er is minder water nodig, minder voedingsstoffen die moeten worden toegevoegd, minder gewasbeschermingsmiddelen en minder mankracht. Allemaal factoren die in de toekomst steeds belangrijker zullen worden, aldus Stefan Scherzer. ‟Naar mijn mening is de hydrocultuur de weg vooruit, met toegevoegde waarde voor zowel telers als consumenten.” ‟De bouw ervan,” zegt Scherzer, is een grote investering en ze hebben de beslissing niet licht opgevat: ‟Je gaat samen zitten en denkt na of het de juiste manier en het juiste moment is. Zowel in het bedrijf, met mijn broer en vader, als in de gemeenschap van Knoblauchsland.”

Passend bij de trend? Dankzij de hydrocultuur kan Scherzer de Duitse foodretail het hele jaar door verse wortelsla leveren. ‟Op deze manier willen we ons minder afhankelijk maken van Nederlandse en Belgische import, met de regionaliteit achter ons geloven we in succes.” Regionaliteit is echter niet de enige trend; duurzaamheidsaspecten zijn een groot pluspunt voor de glastuinbouw, samen met het streven naar ruimte. ‟We zien een groeiende belangstelling voor CO2-neutraliteit in de groententeelt. Onze twee teeltbedrijven in Neurenberg en Dinkelsbühl worden verwarmd met stadsverwarming en houtsnippers.” Dit betekent dat de onderneming goed is voorbereid op de komende jaren. Scherzer Gemüse heeft de vollegrondsteelt al in 2013 volledig achter zich gelaten. ‟In de jaren na de val van het communisme zijn voor ons steeds meer gewassen uit de vollegrond weggevallen, door onze

HOGEDRAAD MET KORTE LIJNEN Deel uitmaken van een flexibele en transparante coöperatie? Directe communicatie en oprechte betrokkenheid zijn kenmerken voor het Kompany DNA! Ook nieuwsgierig wat Kompany voor u kan betekenen, neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek

(077) 30 30 700 of mail ons via info@kompany.nl

Thema

Kasgroenten tussen de telers van Knoblauchsland,” zegt Scherzer. ‟Het is een vriendschappelijke concurrentie die zorgt voor een interessante dynamiek tussen de jonge bedrijfsleiders. Je wisselt ideeën uit, je kijkt naar wat je buurman doet en als de één vernieuwend bezig is, wil de ander natuurlijk niet achterblijven.”

Florian Wolz

specialisatie in de glastuinbouw konden onze collega's uit de vollegrond deze producten, zoals radijs, wortel of rabarber, in hun assortiment opnemen. Het evenwicht in de regio bleef dus bestaan, ook al lag de

klemtoon anders, van bedrijf tot bedrijf.”

‟Als de één vernieuwend bezig is, wil de andere niet achterblijven” ‟Er is geen sprake van harde concurrentie

Het gaat er echter niet om zich onder elkaar te bewijzen, maar om een constructieve uitwisseling: ‟De groententeelt is een harde business. We geven allemaal om onze bedrijven en willen ze toekomstbestendig maken. Dat vereist een scherp oog voor de markt, technologische ontwikkelingen en soms een beetje creativiteit. Je hoeft niet altijd helemaal naar Nederland te reizen om innovatieve kassen te zien: De gedeelde drang om te innoveren zorgt ervoor dat we elkaar allemaal motiveren, waardoor de regio een leider op het gebied van innovatie wordt.” (LH)  wolz@franken-gemuese.de info@hofmanngemuese.de info@kraeutergut.de stefan.scherzer@scherzer-gemuese.de

‟Zelfs reeds lang bestaande bedrijven kunnen startups hebben”

n 2015 startte Jochen Haubner op zijn teeltbedrijf de eerste professionele hydrocultuurinstallatie van Duitsland op. Sindsdien kiemt en groeit er sla op bijna twee hectare op het terrein in Neurenberg en wel volledig automatisch. Zes jaar later heeft hij een nieuw project. Innovatie komt soms onverwacht en kleine ideeën kunnen uitgroeien tot meer dan wat was verwacht. Dat ondervond ook Jochen Haubner toen hij in 2019 een “salademachine” van een snelle ingeving tot een concreet iets maakte. Samen met een kennis die zelf machines op maat vervaardigt, werd de automaat ontwikkeld, en deze staan nu op verschillende plaatsen in en rond Neurenberg. ‟De slakasten met irrigatie zijn ontworpen om onze hydrocultuursla met wortelblok langer vers te houden. De kasten moeten naar behoefte worden bevoorraad, op die manier willen we voedselverspilling tegengaan,” legt Haubner uit. Hoewel de sla ook in deze kasten zou kunnen worden 84

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

geteeld, vindt hij dat minder zinvol: ‟Teelt op het verkooppunt vereist opgeleid personeel en de klanten kunnen zichzelf niet helpen, wat de drempel tot aankoop groter maakt.” Met Salajoe® to go kan de consument een sla kiezen, die vervolgens door een grijparm wordt “geoogst”. “Door de kasten zelf te bevoorraden, zorgen we

ervoor dat er altijd precies de juiste hoeveelheid beschikbaar is in de winkel. Op die manier kan er geen overproductie zijn en kan verwelkte sla in de displays worden vermeden.”(LH) haubner.info@gmx.de

De kas van Jochen Haubner

Florian Steiner

Wolfgang en Florian Steiner:

“In de groententeelt is er niet zoiets als een kantoor aan huis” In Kirchweidach, een klein dorp ruim 100 kilometer ten oosten van München en op een steenworp afstand van de Oostenrijkse grens, liggen de teeltbedrijven van de broers Wolfgang en Florian Steiner, die in samenwerking met de REWE Groep conventionele en biologische fruitgroenten telen. Het jaar 2020 verliep voor de broers, ondanks alle omstandigheden, zeer goed. Dat is volgens hen mede te danken aan de strenge regels en de consequente toepassing daarvan: “In de groententeelt is er niet zoiets als een kantoor aan huis.”

ndanks enkele hamster-situaties was de jaarplanning gemakkelijk uit te voeren: ‟In het begin van de crisis konden we het nauwelijks bijbenen, maar sindsdien is alles weer normaal geworden. We voelen de veranderingen in de markt minder sterk dankzij onze directe samenwerking met REWE, en deze hadden geen structurele

impact op onze activiteiten.” Zowel Wolfgangs conventionele als Florians biologische teeltbedrijf zagen een gestage toename van de vraag.

FINETUNING IN DE NIEUWE KAS Vorig jaar heeft Wolfgang Steiner zijn nieuwe kas in Emmerting in gebruikgenomen,

waarin ook 's winters tomaten kunnen worden geoogst onder moderne ledbelichting. Tot nu toe is hij zeer tevreden met zijn investering: ‟We zijn nog steeds aan het leren hoe we met de nieuwe ledbelichting en het ontvochtigingssysteem moeten werken. We werken aan de finetuning van de kas om onze opbrengsten nog verder te optimaliseren. De smaak is al goed en dat is voor ons nog steeds de belangrijkste factor.” Steiner had al met belichting gewerkt op 2,2 hectare op de oude locatie in Kirchweidach en kon vaststellen dat er nog steeds behoefte was op de markt. ‟In Kirchweidach werkten we echter nog met oudere lampen, dus kozen we voor Emmerting voor efficiëntere ledbelichting." Deze passen volgens de ondernemer goed in het AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Zicht op de nieuwe kas in Emmerting

veelzijdige energie- en duurzaamheidsconcept van zijn bedrijf en zijn klant REWE: "In Emmerting krijgen we de energie van een naburige energiecentrale. Voeg daarbij de ledlampen, die 35% energie besparen in vergelijking met conventionele lampen.”

Uiteraard werd ook de vraag gesteld of het überhaupt nodig en verantwoord is tomaten te telen in de winter: ‟Maar wij willen het 'totaalplaatje' zien en alle factoren in aanmerking nemen. Het assortiment aan plaatselijke groenten is klein in de winter, maar de vraag naar tomaten is groot, zelfs in het winterseizoen. En als ze niet regionaal verkrijgbaar zijn, worden ze gewoon geïmporteerd. Dan spelen bijvoorbeeld transportemissies een rol, of waterproblemen in het land van herkomst. Dit gat in de markt kunnen we nu dichten met regionale producten.” Bij de nieuwe kas werd een nieuw hoogbouwmagazijn gebouwd en er werd een

De nieuwe verpakkingen

nieuw kwaliteitscontrolesysteem ingevoerd: ‟We hebben onze processen verder gestandaardiseerd, zodat we enerzijds onze telers snel positieve feedback kunnen geven over hun werk en anderzijds snel kunnen ingrijpen en onze processen kunnen bijsturen als iets niet helemaal klopt. In ons nieuwe hoogbouwmagazijn ligt de nadruk op automatisering en digitalisering. We hebben rechtstreeks toegang tot gegevens uit de kas en klimaatgegevens om de besturing in het magazijn te optimaliseren,” zegt Wolfgang. Florian Steiner had zijn kas in 2019 officieel geopend en doet het nu wat rustiger aan. ‟We hebben een breed scala aan producten in de biologische tuinbouw: vijf soorten tomaten, paprika's en komkommers. Er is nog genoeg te doen, zelfs zonder een nieuw gebouw en nieuwe technologie,” lacht hij. PLASTIC-VRIJ SINDS VORIG JAAR De verpakkingsdiscussie raakte vorig jaar

wat op de achtergrond door de pandemie, maar stond nog steeds op de agenda van Wolfgang en Florian Steiner. Op de BIOhof worden de groenten sinds vorig jaar volledig plasticvrij verpakt. ‟Zowel bij REWE Markt als bij andere ketens die tot het REWE concern behoren, zijn we voor onze producten volledig op kartonnen verpakkingen overgestapt,” zegt Florian.

"Voor onze conventionele producten hebben wij zelf, samen met een verpakkingsfabrikant, een snack-cup ontwikkeld. Deze zal in de zomer op de markt worden gebracht voor de eerste tests. Als de verpakking door de klanten goed wordt ontvangen, zullen nog veel meer van onze producten in plasticvrije verpakking volgen. Plasticvrije schaalverpakkingen zijn nog steeds een groot item in de groentensector,” vult Wolfgang aan.

Biovibe bvba Groothandel biologische groenten en fruit Kempenarestraat 44a 2860 Sint-Katelijne-Waver T (0032)-(0)15-316281 | (0032)-(0)15-320742 E info@biovibe.be www.biovibe.be

BIOVIBE, EENS GEKEND... ONMISBAAR!

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

Wolfgang Steiner

PLANNINGSZEKERHEID DANKZIJ CONTRACTTUINBOUW Toen de familie Steiner enkele jaren geleden de samenwerking met het REWE-concern aanging, moesten zij natuurlijk de afweging maken of zij van één koper afhankelijk wilden worden. Vandaag zijn de broers het erover eens: ze hebben geen enkele spijt van het partnerschap.

"Als telers profiteren wij van de gereguleerde seizoensplanning, waarbij wij van tevoren precies kunnen afspreken in welke periode welke hoeveelheden nodig zijn. Als er behoefte is aan meer producten fruitgroenten zijn immers nog steeds een natuurproduct en afhankelijk van externe omstandigheden - kan REWE de volumedruk regelen via advertenties. Wij worden

niet aan ons lot overgelaten in dergelijke situaties, en niet elke teler kan dat zeggen.”

Tegelijkertijd motiveren en inspireren zij elkaar tot nieuwe projecten. ‟Natuurlijk moeten wij aan bepaalde eisen van de foodretail voldoen, maar in ruil daarvoor krijgen we steun bij de uitvoering van nieuwe, innovatieve ideeën, zoals onze nieuwe plasticvrije verpakking. Samen kunnen de ontwikkelingen snel, dicht bij de markt en in overeenstemming met de behoeften van de consument worden uitgevoerd.” Ook op het vlak van duurzaamheid scoort de contractteelt hoge ogen voor de Steiners: ‟De hoeveelheden die we telen, worden efficiënt gecontroleerd. Dit betekent dat er minder verliezen zijn: de opslagtijd

Paprika’s in de Steiner kas

kan worden verkort, wat uiteindelijk betekent dat het product langer houdbaar is in de winkel en bij de consument. Op die manier kan voedselverspilling worden vermeden, in de foodretail en bij de consument zelf.” ‟De planningszekerheid die we dankzij de contracttuinbouw voor REWE Group bereiken, stelt ons in staat om innovatieve projecten uit te voeren, duurzamer te telen en onze teelt klaar te maken voor de toekomst,” besluiten Wolfgang en Florian optimistisch. (LH)  W.Steiner@gemuesebau-steiner.de f.steiner@biohof-kirchweidach.de

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Thema

Kasgroenten

Blik in de komkommerkas van tuinbouwbedrijf Sippel in het Zuid-Duitse teeltgebied Knoblauchsland

Nieuwe wet houdt Duitse glastuinbouw in zijn greep:

“CO2-belasting maakt prijsverhoging onvermijdelijk” Sinds 1 januari van dit jaar geldt er in Duitsland een zogeheten CO2belasting op onder meer benzine, diesel, olie en gas. De maatregel maakt deel uit van een overkoepelend meerjarenplan van de Duitse regering, in Nederland beter bekend als de Klimaatdoelen. De nieuwe regeling heeft ook zijn weerslag op de glastuinbouw bij onze oosterburen.

e reductie van de CO2-emissie is een van de grootste pijlers van de klimaat-

doelen binnen de Europese Unie. De maatregel dient dan ook vooral om de langeter-

mijneffecten significant terug te dringen, namelijk de opwarming van de aarde en verzuring van het zeewater. Het belastingpercentage wordt berekend op basis van de hoeveelheid CO2-uitstoot, die ontstaat zodra fossiele brandstoffen worden verbrand. Concreet gaat het hierbij om 25 euro per ton CO2-emissie. GEVOELIG THEMA De maatregelen hebben sinds de invoering een duidelijke weerslag op de glas-

Bankenstraat 21 4874ND Etten-Leur Tel: +31 (0)76-5018717 Email: info@kruidenaer.nl Website: www.kruidenaer.nl Gespecialiseerd in Basilicum

Dé bron voor al uw verse kruiden! 88

AGF Primeur 4 • Bewerkte Groenten • 2021

tuinbouw. Onder meer in het zogeheten 'Knoblauchsland', ook wel het Westland van Duitsland genoemd en gelegen tussen de Beierse steden Neurenberg, Fürth en Erlangen. Ook Willi Sippel, eigenaar van het gelijknamige tuinbouwbedrijf in Neurenberg, merkt dat het onderwerp zeer leeft onder zijn collega's. “Het is in deze tijden van corona en een schrijnend tekort aan arbeidskrachten natuurlijk niet de enige uitdaging waar wij als tuinbouwers mee te kampen hebben, maar wel eentje die latent op de achtergrond aanwezig is.” De geëngageerde tuinbouwer staat, zoals de meeste collega's in de regio, aan het roer van een traditioneel familiebedrijf, dat

sinds zeven generaties zowel vollegrondsals kasgroenten teelt. Op 1,3 hectare onder glas teelt Sippel voornamelijk komkommers (0,8 ha) en tomaten (0,5 ha) voor de regionale retail en groothandel. “We willen onze kas uiterlijk in de loop van volgend jaar uitbreiden, zodat we in de toekomst meer kasgroenten kunnen telen.” GEFASEERD OPSCHALEN Met het oog op de CO2-belasting is men min of meer genoodzaakt de productiecapaciteit te verhogen. “We hebben dit jaar natuurlijk voor het eerst te maken met de nieuwe maatregel. Om de kosten te dekken die nu ontstaan, moet de telersprijs bij komkommers om en nabij de 10% hoger

zijn dan vorig jaar. Concreet betekent dit een minimale meerprijs tussen 1,20 tot 1,40 euro per m2 om quitte te spelen,” licht Sippel toe.

De belastingpercentages zullen tot 2025 gefaseerd opgeschaald worden. “Dit houdt voor ons als tuinbouwers in dat we de prijzen de komende jaren onvermijdelijk moeten verhogen. Hoewel de Duitse consument over de gehele linie een voorkeur heeft voor binnenlandse producten, is dit niet bepaald bevorderend voor onze concurrentiepositie ten opzichte van Nederland en Spanje.” (HH)  info@gemuesebau-sippel.de

POWERFUL SOFTWARE FOR YOUR PRODUCTION activeIT Software & Consulting GmbH +43 (0)316 23 12 01 www.active-it.at | sales@active-it.at

AGF Primeur 4 • Kasgroenten • 2021

Divers

Cyaanblauwe kleurstof voor levensmiddelen uit rode kool

et vinden van een natuurlijke cyaanblauwe kleurstof ter vervanging van de kunstmatige kleurstof voor levensmiddelen FD&C Blue nr. 1 is reeds enige tijd een uitdaging voor de hele sector en is het onderwerp geweest van onderzoeksprogramma's over de hele wereld. Nu heeft een internationaal team van onderzoekers een veelbelovende cyaanblauwe kleurstof ontdekt die van nature wordt verkregen uit de pigmenten van rode kool en die, wanneer de veiligheid voor voedselgebruik gegarandeerd kan worden, het beste natuurlijke alternatief zal zijn voor de bestaande blauwe voedingskleurstof. De studie werd uitgevoerd met enkele in water oplosbare pigmenten van rode kool, anthocyanen met voornamelijk rode en paarse tinten. Bij rode kool

komt natuurlijk blauw slechts in kleine hoeveelheden voor en is het te violet om de kunstmatige kleurstof te kunnen vervangen. Daarom is een team onder leiding van wetenschappers van het Mars Advanced Research Institute en Mars Wrigley Science and Technology al tien jaar lang aan de slag met de isolatie van een blauwe anthocyaan uit rode kool. Het doet dit in samenwerking met het UC Davis Innovation Institute for Food and Health, Ohio State University, de Universiteit van Nagoya (Japan), de Universiteit van Avignon (Frankrijk) en het SISSA Instituut uit Italië.

14% af over een periode van 55 dagen).

De studie toonde ook het vermogen van de kleurstof aan om blauwe en groene kleuren te

creëren in verschillende voedingsmiddelen en zoetwaren, waarin het ook een uitstekende stabiliteit vertoonde gedurende 30 dagen bij opslag bij kamertemperatuur. 

De kleurstof kan worden aangemaakt dankzij een enzym dat een reeks anthocyanen een precieze blauwe kleur geeft die zeer stabiel blijft (de kleur nam in suikerstroop slechts met

specialist in het verpakken van groente en fruit Benieuwd wat wij voor u kunnen beteken? www.looijpacking.nl - info@looijepacking.nl - 0174 - 403 881

AGF Primeur 4 • 2021

Altijd vers. Sterke merken. Service gegarandeerd.

PART OF

Poeldijk, Nederland. Tel: 0174 639060

nationwideproduce.com AGF Primeur 4 • 2021

<<< Dit is Jac Als 3 e gen erati dan 1 00 jaa e van het meer r jong stond hij aa e familieb n de edrij Jac v basis f, an de v an n Oor we da d Potat t van oes zo daag als de da g ken n en. Zijn p assie voor len, z aarda ijn v ppeakman het c schap ontin , u zoe de la ken n atste aar aarda novat ppeli ies, m naar o eigen ok zi karak j n teris volha tieke rdend , e sti zitte jl, n tot in he van J t DNA ac va n Potat den O oes g ord ebakk en. En in die t Jac v radit an de ie cr n Oor eeert nu we d Pot er ie atoes ts ni eigen euws. lijk, Of zette tradi n tie v we de oort. In ee n fam iliai revol r, ution air ja sje.

Jac

= LO VIN G PO TA

TOES

Stazak

Gesloten doos

onnen t r a k f o Houten schaal

Open doos

em Blokboadk -z

Netzakj

Helemaal van nu!

We zijn door de jaren heen op een andere manier aardappelen gaan eten. De diversiteit is groter geworden, bereidingen uitgebreider en de portiegrootte per maaltijd is veranderd. Daarom gaan we op een nieuwe doordachte manier helpen bij het kiezen!

Bezoek voor inspiratie en recepten

MEER WETEN? UW INTERESSE GEWEKT EN WILT U MEER WETEN? INFORMEER NAAR DE AARDAPPELEN VAN JAC VAN DEN OORD BIJ UW AGF- LEVERANCIER. BEL 073 599 9191 OF KIJK OP: WWW.JACVANDENOORD.NL

rst ! e e k y Bek mo-video ze pro

Zoals we aardappelen al jaren kiezen, gewoon op kooktype. Voor de basic bereiding van de heerlijkste stamppot, of juist gebakken aardappelen.

Wanneer bereidingswijze en toepassing doorslaggevend zijn bij het maken van een keuze voor aardappelen, zoals heerlijk grillen en poffen, verse frites bakken, of het aardappeltje voor bij de asperges.

En als je iets bijzonders wilt op het gebied van kleur of smaak, ook dan helpen we je daarmee. Met een heerlijke paarse Vitelotte of de super smakelijke la Ratte aardappel bijvoorbeeld. En wat te denken van de primeurs van Malta?

Wanneer maat doorslaggevend is bij het maken van een keuze voor aardappelen, zoals bijvoorbeeld de kleinste krieltjes: onze “golden baby’s”.

Aardappelen

Nieuw assortiment verbindt oude tradities met gewoontes van nu

Meet the Family maakt het consumenten makkelijker kiezen Waar denk jij aan bij familie? Gezelligheid en samenzijn, geklier tussen broers en zussen, de warmte van opa en oma of het speciale van een verre tante die je niet zo vaak ziet. We zijn allemaal anders en iedereen heeft zijn en haar eigen behoeften en gebruiken. Toch vormen we een geheel: it’s all-in the family! Jac van den Oord Potatoes speelt hierop in met het nieuwe verpakkingsconcept ‘Meet The Family’.

et is een spannende tijd voor Jac van den Oord Potatoes. De aardappelgroothandel introduceert een nieuw assortiment aan verpakkingen. En dat in coronatijd. Is dat wel zo handig? “Ja, het is natuurlijk wel ter sprake gekomen of we hier slim aan doen. Een introductie op afstand. Klanten niet fysiek kunnen ontvangen, terwijl we juist zo graag willen laten zien waar we zo hard aan hebben gewerkt,” vertelt Leon van den Oord. “Maar uitstellen is voor ons geen optie. Meet The Family is klaar voor de markt. Bovendien zijn we ontzettend trots op het resultaat en daar willen we iedereen van mee laten genieten.” Met het nieuwe assortiment speelt de aardappelgroothandel in op de veranderende aardappelconsumptie. Een verandering die al even gaande is. Leon herinnert zich een moment in 2008 nog goed. Op een terras Leon: “Het is onze missie om het onze klanten makkelijker te maken aardappelen te verkopen. De indeling van het nieuwe assortiment, die uitgaat van een beslisboom rondom de aankoop, helpt daarbij. Basic, de naam zegt het al, zijn aardappelen zoals we ze al jaren kennen en bedoeld voor basisbereidingen, zoals een stamppot of een AVG’tje. Bij Special Purpose aardappelen zijn het de bereidingswijze en toepassing die ertoe doen, zoals grillen en poffen, aardappelen voor

AGF Primeur 4 • 2021

verse frites of het aardappeltje voor bij de asperges. Voor consumenten die iets bijzonders willen op gebied van kleur of smaak zijn er de Taste & Colour aardappelen met onder andere paarse Vitelotte, La Ratte en colour-mixverpakkingen. Tot slot de Special Size aardappelen voor wanneer de maat doorslaggevend is bij het maken van een keuze, zoals bijvoorbeeld de kleinste krieltjes, onze Baby Gold aardappelen.”

besprak hij het onderwerp met zijn vader en samen besloten ze dat het anders moest. “De verschuiving in het consumptiegedrag vroeg toen al om vernieuwing. In de jaren erna introduceerden we allerlei nieuwe producten, compleet met eigen verpakking, label, uitstraling, alles. Steeds weer schakelen om bij te blijven. Op den duur hadden we wel zeven verschillende labels en wisten we de markt steeds weer te verrassen, maar er was geen samenhang. Tot nu.” MEET THE FAMILY VAN JAC Twee jaar geleden werd een begin gemaakt met de ontwikkeling van een nieuw ver-

pakkingsconcept. Na een uitgebreid vooronderzoek met verschillende klantgroepen lagen de eerste plannen op tafel. “Daarmee zijn we naar een aantal marketingbureaus gegaan. Toen we het voorstel kregen om Jac het gezicht te laten zijn van Meet The Family was dat best even schrikken,” merkt Leon op. “Onze vader is in 2017 overledenen, het verlies was nog dichtbij. Ik durf best te zeggen dat we even tijd nodig hadden om aan het idee te wennen. Tot het besef kwam, dat we geen eerlijker en echter verhaal kunnen vertellen, dan door het zo te doen. Onze vader Jac, de naamgever van het bedrijf, had zo’n grote passie, trots en enthousiasme voor de aardappelgroothandel. Hard werken, altijd op zoek naar de laatste innovaties in de sector en een eigen karakteristieke, volhardende stijl waren kenmerken voor hem. Het zit tot in het DNA van ons familiebedrijf gebakken. Hij stond aan de basis van Jac van den Oord Potatoes, zoals we dat vandaag de dag kennen. Daar zijn we hem dankbaar voor, een mooi eerbetoon dus.” De betrokkenheid en passie voor de aardappel komt volledig tot uiting in het nieuwe assortiment: de oude en vertrouwde traditie voortgezet in een nieuw familiair jasje. De familie van Jac bestaat uit Basic

Potatoes, Special Purpose Potatoes, Taste & Colour Potatoes en Special Size Potatoes. Leon: “We zijn anders gaan eten. De diversiteit is groter, bereidingen uitgebreider en internationaler en ook de portiegrootte per maaltijd is veranderd. Vroeger had je alleen onderscheid in kooktypes en stond er bij vrijwel iedereen een voorraad aardappelen in huis. Nu beslissen consumenten vaak op de dag zelf wat ze willen eten.”

“Het nieuwe assortiment helpt consumenten in hun keuze door de juiste aardappel in de juiste verpakking, voor ieder specifiek aardappelmoment aan te bieden. Bijzonder aan de verpakking is de uitstraling met specifieke kleuren, heldere pictogrammen en QR-codes, die verwijzen naar het nieuwe online recepten- en inspiratieplatform www.LovingPotatoes.com. Daarnaast is de recycleerbaarheid van de verpakkingen helemaal van nu en we maken gebruik van matt-foil, wat groenverkleuring remt.”

INTRODUCTIE OP AFSTAND Dat de introductie wat voeten in aarde had vanwege corona moge duidelijk zijn. Leon merkt op inderdaad niet voor safe te zijn gegaan. “Toevallig sluit dit helemaal aan bij het nieuwe assortiment, waarbij we ook opvallende en niet alledaagse keuzes hebben gemaakt. Denk aan kleurgebruik en materiaalkeuze. Het past wel bij ons om met lef de markt op te gaan.” Omdat de klanten niet naar Ammerzoden konden komen, ging de aardappelgroothandel naar hen. Klanten kregen een ludieke videoboodschap waarin Jac wordt onthuld en een ontmoeting met de familie in de vorm van een pakket vol informatie en inspiratie. Alles voor een ultiem belevingsgevoel.

Inmiddels hebben alle klanten van Jac van den Oord Potatoes kennisgemaakt met het nieuwe assortiment. De enthousiaste reacties doen hem goed. “Het verrassingseffect heeft uitgepakt zoals we hoopten en het assortiment wordt positief ontvangen. Dit geeft ons energie voor de verdere uitrol van het assortiment, want we zijn er nog niet. Jac van den Oord blijft altijd in beweging, zoals dat met families gaat. Nu hebben we bijvoorbeeld aardappelen in het assortiment die heerlijk zijn bij asperges en straks komen we met speciale grill/bbq-aardappelen, de Grillers. Daarnaast willen we meer gaan doen met convenience. Verder volgt nog een introductie van het assortiment in het buitenland. Al het materiaal is vertaald naar het Engels, Frans en Duits, zodat we ook internationale eindgebruikers kunnen bedienen. Er is nog zoveel meer mogelijk. Gunstig is ook dat de aardappelconsumptie een beginnende kantelbeweging laat zien. Het bevestigt maar weer eens wat wij allang wisten: aardappelen zijn veelzijdig, duurzaam én gezond. Helemaal hip en happening.” (CH)  leon@jacvandenoord.nl

AGF Primeur 4 • 2021

always growing

FARM FRESH PRODUCE FARMFRESHPRODUCE.COM 1-800-606-9267 GETEELD IN DE VERENIGDE STATEN

Zoete aardappelen

Steven Ceccarelli, Farm Fresh Produce, VS:

“Wat er ook gebeurt, we zullen ons blijven richten op de export van zoete aardappelen naar Europa” Dit jaar viert het in North Carolina gevestigde Farm Fresh Produce zijn 10-jarige jubileum als teler en verkoper van zoete aardappelen. Directeur en CEO Steven Ceccarelli, oorspronkelijk afkomstig uit Montreal, kwam 10 jaar geleden naar de Verenigde Staten om de exportmarkt voor zoete aardappelen aan te pakken. "Export is de reden waarom het bedrijf is opgericht," zegt hij. "Wat er ook gebeurt, mijn doel is onze producten overzees te exporteren." Op dit moment wordt ongeveer 85 tot 90 procent van de producten van het bedrijf geëxporteerd naar het buitenland.

e hogere tarieven die de Europese Unie vorig jaar heeft opgelegd, hebben de exportdynamiek veranderd. Vorige maand kwamen de EU en de VS echter overeen om de tarieven voor zoete aardappelen tijdelijk op te schorten. "Ik ben opgelucht dat dit besluit is genomen en hoewel ik er niet helemaal zeker van ben dat de schorsing daadwerkelijk zal worden ingesteld, denk ik dat dit wel het geval zal zijn," aldus Ceccarelli. KWALITEITSCONTROLE OP BESTEMMING Europa is de belangrijkste exportbestemming van Farm Fresh; een speciaal distributiecentrum in Nederland ondersteunt de zendingen die door heel Europa gaan. "We hadden een kantoor in Maasdijk, maar vorig jaar, tijdens het hoogtepunt van de pandemie, hebben we een kantoor met opslagen

distributiecapaciteit geopend in Poeldijk, waar momenteel vier mensen werken." De belangrijkste reden voor de uitbreiding in Nederland is de betere kwaliteitscontrole en de betere mogelijkheden voor herverpakking. "We hebben onze eigen Quality Control-medewerkers en dat bleek heel nuttig te zijn. De Nederlandse autoriteiten zijn erg streng als het gaat om tarieven en zelfs op een product dat niet aan de kwaliteitsnormen voldoet, worden nog belastingen geheven. Dat betekent een verlies voor de exporteur. Omdat wij onze eigen kwaliteitscontroleurs hebben, kunnen wij het product beoordelen, de eindresultaten aan de autoriteiten doorgeven en alleen invoerrechten betalen over producten die aan de kwaliteitsnormen voldoen. Zo voorkomen we dat we te veel betalen," voegt Ceccarelli toe. Natuurlijk heeft Ceccarelli goede hoop dat de nieuwe president van de VS opnieuw

over de tarieven zal onderhandelen. "Hij is meer pro-Europese handel dan onze vorige president, maar wat er ook gebeurt, we zullen de uitdaging aangaan en een oplossing vinden." Afgezien van Europa stuurt Farm Fresh ook producten naar de Verenigde Arabische Emiraten en Qatar.

Hoe heeft Brexit de export van zoete aardappelen beïnvloed? "Met het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zijn de importtarieven op zoete aardappelen opgeheven, wat de meeste bedrijven stimuleerde om meer goederen naar het VK te sturen. "Administratief gezien is exporteren naar het VK echter een puinhoop geworden. Het land heeft maanden de tijd gehad om zich voor te bereiden op het vertrek, maar heeft die tijd niet goed benut. Daardoor is exporteren naar het VK dus toch een uitdaging geworden." NOG STEEDS VOORKEUR VOOR IN AMERIKA GETEELDE ZOETE AARDAPPELEN De VS staan bekend om de teelt van zoete aardappelen van hoge kwaliteit, maar in Europa zijn deze nog een relatief nieuw product en langzamerhand gaan meer Europese landen onderzoeken of ze zelf zoete aardappelen kunnen telen. Zou dat leiden tot meer concurrentie voor exporterende bedrijven zoals Farm Fresh? "In Europa is er nog veel ruimte voor consumpAGF Primeur 4 • 2021

Zoete aardappelen

tiegroei, terwijl in de Verenigde Staten de groothandelsmarkten vorig jaar geen groei zagen," antwoordt Ceccarelli. Eén positief punt voor de Amerikaanse telers is dat zoete aardappelen deeluitmaakten van het Farmers to Families Food Box-programma van de USDA, dat tijdens de pandemie in het leven werd geroepen. Dit heeft de consumptie in de binnenlandse foodretail flink gestimuleerd. In de komende jaren zal de consumptiegroei echter door Europa worden gestimuleerd. "In het verleden hebben we de mogelijkheden onderzocht om zoete aardappelen in Spanje en mogelijk andere

landen te telen, maar het merendeel van onze klanten vroeg ons om te blijven bij zoete aardappelen van Amerikaanse origine. Als gevolg daarvan hebben we nog niet uitgebreid naar andere teeltlanden. Als de tarieven echter blijven bestaan, moeten we misschien overwegen om in andere landen te gaan telen. Dat is iets wat we momenteel aan het onderzoeken zijn, in samenwerking met diverse telers." GEEN MERCEDES VOOR DE PRIJS VAN EEN PEUGEOT Wat heeft de toekomst in petto? "Zoals in

elke business is er voor iedereen een klant. Sommige klanten geven alleen om de prijs en vinden de herkomst van het product en de voedselveiligheid van ondergeschikt belang. Bij ons ligt de focus op kwaliteit, voedselveiligheid en duurzaamheid. Wij zullen zeker niet het goedkoopste product aanbieden, maar zullen ergens in het midden zitten. Niemand kan verwachten dat je de prijs betaalt van een Peugeot en dat je dan in een Mercedes kan rijden." (MH)  steven@farm-fresh-produce.com

1 augustus in plaats van 1 september

Hoe kassen het begin van de zoete aardappelenoogst vervroegen In North Carolina, de grootste zoete aardappeltelende staat in de Verenigde Staten, worden zoete aardappelen gewoonlijk in de maand september geoogst. Na de oogst wordt het product gepekeld en uit de opslag verkocht tot het volgende jaar de nieuwe oogst weer begint. “Onze filosofie is om elk jaar steeds vroeger een nieuwe oogst te hebben,” zegt Steven Ceccarelli van Farm Fresh Produce. Om dit mogelijk te maken, heeft het bedrijf zwaar geïnvesteerd in het kweken van zoete aardappelplanten

100

AGF Primeur 4 • 2021

in kassen voordat ze in de vollegrond worden uitgeplant. Dit is het eerste jaar dat het bedrijf op grote schaal gebruik maakt van kassen. "Omdat we ons geen zorgen hoeven te maken over het weer, werden de zaden rond 10 februari in de kas geplant, wat ons een aanzienlijke voorsprong heeft opgeleverd," vervolgt Ceccarelli. “In het verleden, toen de teelt nog in de vollegrond plaatsvond, konden we pas midden of eind maart beginnen met planten. Dit helpt ons bij het bereiken van ons doel om de oogst

rond 1 augustus te beginnen in plaats van 1 september.” Waarom is het belangrijk om eerder met de oogst te beginnen? “Europa is een belangrijke exportmarkt voor ons en sommige Europese foodretailhandelaren kopen in de zomer producten uit andere landen,” aldus Ceccarelli. “Door de oogst een maand vroeger te laten beginnen, kunnen onze klanten een maand minder elders inkopen. Dat maakt echt een verschil,” besluit Ceccarelli.

Divers

Bietensap: Veranderingen in mondbacteriën bevorderen gezond ouder worden

et drinken van bietensap bevordert een mix van mondbacteriën die in verband worden gebracht met gezondere bloedvaten en hersenfunctie, zo blijkt uit een nieuwe studie bij mensen van 70-80 jaar. Rode bieten, en andere voedingsmiddelen zoals sla, spinazie en selderij, zijn rijk aan anorganisch nitraat en veel mondbacteriën spelen een rol bij het omzetten van nitraat in stikstofmonoxide, dat helpt bij het reguleren van de bloedvaten en de neurotransmissie (chemische boodschappen in de hersenen). Oudere mensen hebben vaak een lagere stikstofmonoxide productie en dit wordt in verband gebracht met een slechtere vasculaire (bloedvaten) en cognitieve (hersenen) gezondheid. In de nieuwe studie van de universiteit van Exeter namen 26 gezonde

oudere mensen deel aan twee tien dagen durende suppletieperioden: een met nitraatrijk bietensap en een andere met nitraatvrij placebo-sap, dat zij tweemaal per dag dronken. De resultaten toonden hogere niveaus van bacteriën geassocieerd met een goede vasculaire en cognitieve gezondheid en lagere niveaus van bacteriën gelinkt aan ziekte en ontsteking. De systolische bloeddruk daalde gemiddeld met vijf punten (mmHg) na het drinken van het bietensap. "Eerdere studies hebben de orale bacteriën van jonge en oudere mensen vergeleken en gezonde mensen vergeleken met mensen met ziekten, maar de onze is de eerste die nitraatrijke voeding op deze manier test. Onze bevindingen suggereren dat het toevoegen van nitraatrijke voedingsmiddelen aan het dieet, in dit

geval via bietensap, gedurende slechts tien dagen het orale microbioom (mix van bacteriën) aanzienlijk ten goede kan veranderen. Het handhaven van dit gezonde orale microbioom op de lange termijn zou de negatieve vasculaire en cognitieve veranderingen die gepaard gaan met veroudering kunnen vertragen." De onderzoekers voerden testen uit om clusters van orale bacteriën

te identificeren die de neiging hebben om samen te gedijen in vergelijkbare omstandigheden. Er is veel onderzoek gedaan naar de voordelen van een gezond darmmicrobioom, maar er is veel minder bekend over de orale microbiële gemeenschap die een cruciale rol speelt bij het "activeren" van het nitraat uit een groenterijke voeding. 

INVEST IN quality

Hertenweg 34 Nieuwdorp (The Netherlands) PHONE 0031 (0)113 - 612 370 FAX 0031 (0)113 - 612 985 MAIL info@msp-onions.com

Machine Selected Quality niet langer een droom maar voor iedere MSP klant binnen handbereik. Geprogrammeerde kwaliteit die iedere levering de gewenste zekerheid biedt. Gewicht per ui, sortering per millimeter en kleur op bestelling. Welke klant wil niet van te voren al

zekerheid over zijn kwaliteit? Alleen bij MSP is dit mogelijk! Door alle schakels uit de keten onder eigen supervisie te beheren heeft MSP Onions de juiste ingrediënten om in kwaliteit te investeren. Sinds 1983 zijn wij uw specialist voor uw rode en gele consumptie uien.

www.msp-onions.com AGF Primeur 4 • 2021

101

Fruit

De toename van citrus, druiven en avocado's van het zuidelijk halfrond:

“Zowel de teelt als de vraag blijft toenemen” Latijns-Amerika, de fruitmand van de wereld, vormt door haar ligging op het zuidelijk halfrond de perfecte aanvulling op de vraag van het noordelijk halfrond. Het is een grote speler in de fruitsector, die in de loop der jaren alleen maar is gegroeid. San Miguel – met het hoofdkantoor in Argentinië - heeft deze groei aan den lijve ondervonden in alle Latijns-Amerikaanse vestigingen en ook in ZuidAfrika. Voor alle belangrijke producten, zoals citrus, avocado's en druiven, heeft het bedrijf de teelt uitgebreid, zodat het aan de stijgende vraag kan blijven voldoen.

e groeiende vraag naar citrus door de pandemie heeft al de nodige aandacht gekregen. San Miguels ervaringen op dit vlak bevestigen de algemene conclusie: de

Comprehensive food logistics service

consument kan in zijn zoektocht naar grotere immuniteit niet genoeg krijgen van citrus. ‟Naast het hoge vitamine C-gehalte is ook de natuurlijke beschermende cit-

russchil aantrekkelijk voor de consument,” zegt Agustina Fabbio, San Miguel's commercial director of Fresh Fruit.

San Miguels citrusseizoen stond op het punt om te beginnen toen vorig jaar de pandemie uitbrak. Dit resulteerde in een reeks unieke uitdagingen voor het seizoen van 2020. ‟We moesten snel handelen, protocollen opstellen en veiligheidsmaatregelen implementeren die ons in staat stelden om de levering van ons verse fruit te garanderen en te zorgen voor de gezondheid van onze medewerkers, partners, klanten en consumenten,” zegt Fabbio. Naast al deze nieuwe uitdagingen werd het bedrijf geconfronteerd met een vraag die groter was dan

Cross-docking, handling and storage of pallets 20 cold stores of 0 to 15 degrees 2 cold stores with a total capacity of 500 and 800 pallets Availability of office space in the same location BRC-HACCP and SKAL certified Official customs location

IABC 5325 | 4814 RB Breda | Phone: +31 76 530 20 20 | E-mail: info@helmerbv.nl

102

AGF Primeur 4 • 2021

ooit: ‟Tijdens het seizoen van 2020 hebben we onze mandarijnenzendingen naar de VS verdubbeld. De VS importeerde een recordvolume van meer dan 310,000 ton mandarijnen van het zuidelijk halfrond. San Miguel was goed voor bijna 20.000 ton van het totaal, met onze leveringen uit Peru en Uruguay. Bovendien zijn de sinaasappelprijzen aanzienlijk verbeterd ten opzichte van de neerwaartse trend van de afgelopen jaren.”

WERELDWIJDE EXPANSIE: NIEUWE MARKTEN EN KANTOREN Naast de groeiende vraag naar mandarijnen en sinaasappelen zag het citroenenseizoen van het bedrijf ook een grote verschuiving. ‟We hebben onze zendingen Argentijnse citroenen in 2020 verdubbeld ten opzichte van 2019. San Miguel was onderdeel van de eerste, historische zending citroenen en sinaasappelen naar China, nadat de markt daar werd opengesteld voor citrus uit Argentinië. In China worden Argentijnse citroenen, Zuid-Afrikaanse sinaasappelen en Peruviaanse mandarijnen verhandeld op groothandelsmarkten, in theehuizen in het zuiden, in de retail, fruitwinkels en via e-commerce. We hebben onze positie op deze markt vergroot door een samenwerking aan te gaan met JD.com, China's grootste online retailer, waardoor producten met het San Miguel-merk op deze website terechtkwamen,” zegt Fabbio. Om hun aanwezigheid op de Chinese markt verder uit te breiden, is het bedrijf van plan om in de nabije toekomst een kantoor te openen in Shanghai: ‟China is de grootste markt voor vers fruit ter wereld, met een jaarlijkse importstijging die in de dubbele cijfers loopt. Onze Zuid-Afrikaanse en Peruaanse producten zijn ideaal voor export naar China. Een kantoor in Shanghai zal ons dichter bij onze klanten brengen, in dezelfde tijdzone, wat belangrijk is voor de Aziatische markten,” zegt Fabbio. Met name voor druiven werkt San Miguel aan het vergroten van het marktaandeel in deze regio: ‟China is 's werelds grootste druivenproducent en de aanwezigheid van de lokaal geteelde groene, pitloze druiven stimuleert de vraag tijdens hun laagseizoen. San Miguels groene druiven komen vroeg in het jaar, net voor Chinees Nieuwjaar. De topkwaliteit Sweet Globes kunnen meestal aan de vraag voldoen,” aldus Fabbio.

Het bedrijf wil ook de aanwezigheid in Europa uitbreiden; daarom opent het een kantoor in Spanje. Fabbio legt uit: ‟Dit stond al een poos op de agenda, maar een en ander werd uitgesteld vanwege de pandemie. Dit jaar, in 2021, gaan we het eindelijk doen. We zien een enorm potentieel in de Europese markt, vooral met onze Argentijnse en Zuid-Afrikaanse citrusprogram-

Wat druivenproductie betreft is San Miguel meer en meer overgestapt op de pitloze topvariëteiten. ‟We telen vier pitloze druivenrassen op onze Chepén-boerderijen in Peru: Sweet Globe, Sweet Sapphire, Jack's Salute en Sugar Crisp. In het laatste seizoen bestond 74% van onze portefeuille uit premium pitloze druiven, voornamelijk Sweet Globes, die het populairst zijn op de markt. De Sweet Globe-variëteit komt uit op een strategisch moment, wanneer de Californische druiven bijna uitgespeeld zijn, maar voordat de Chileense druiven op de markt komen. Om de hoeveelheden aan te vullen, bieden we op die momenten ook de Sugar Crisp-variëteit,” zegt Fabbio.

Agustina Fabbio

ma's. Door een team in Spanje te hebben, krijgen we toegang tot de expansie die we nastreven.”

AVOCADO'S EN DRUIVEN HOUDEN RUIMTE VOOR GROEI Naast citrus zijn avocado's en druiven de andere belangrijke producten van het bedrijf. Beide sectoren zijn blijven groeien; volgens Fabbio zullen ze ook in de toekomst blijven groeien. ‟Wat avocado's betreft, hebben we onze opbrengsten de laatste twee jaar aanzienlijk verhoogd door een productiviteitsverhoging van onze bestaande gewassen. We hopen die groei dit jaar te consolideren.”

ONTWIKKELING VAN DE LATIJNSAMERIKAANSE MARKT Ondanks de grote ervaring met export over de hele wereld, ziet San Miguel ook successen in meer lokale afzet. "We hebben onze export van Uruguayaanse citrus naar Brazilië uitgebreid; de hoeveelheid mandarijnen voor die markt werd verdubbeld. Brazilië is een zeer interessante markt voor Uruguayaans fruit, omdat de transittijd over de weg slechts één of twee dagen bedraagt. Daardoor krijgt de consument zeer vers fruit, bijna rechtstreeks uit onze boomgaarden,” zegt Fabbio. San Miguel exporteert citroenen, navels, Novas, Afourers en Ortanique mandarijnen naar de Braziliaanse markt.

Ook de hoeveelheden citrus die San Miguel in eigen land op de Uruguayaanse markt afzet, zijn toegenomen. ‟Onze totale aanvoer is gegroeid; we hebben 1,5 keer zoveel citrus verkocht op de lokale markt

Hoewel de toegenomen teelt over de hele wereld ook de concurrentie heeft doen toenemen, blijft er op de avocadomarkt ruimte voor groei en zijn er volop kansen. ‟Meer dan 40% van onze producten gaat naar de VS, met Europa en Azië als de daaropvolgende grootste markten. Hoewel de markt met de dag uitdagender wordt, omdat telers uit Peru, Colombia en Zuid-Afrika nieuwe arealen hebben aangeplant, wordt de avocado in deze markten steeds meer gewaardeerd en geconsumeerd. Daarom zien we grote groeimogelijkheden voor deze vrucht. Het is de bedoeling om onze export naar de VS verder uit te breiden. Dit is een logische keuze voor Peruaans fruit, vanwege de eenvoudige logistiek. Maar we willen ook onze activiteiten in Azië uitbreiden, met name in Japan,” zegt Fabbio.

AGF Primeur 4 • 2021

103

Fruit

van Uruguay,” zegt Fabbio. ‟Onze citroenen werden ook verkocht op de lokale Argentijnse markt en we wisten de uitbreiding van de afzet van mandarijnen in Peru vol te houden. Tot slot groeien we ook sterk op de Mexicaanse markt, zowel met onze druiven als met onze mandarijnen,” voegt Fabbio eraan toe. VOORUITZICHTEN OP LANGE TERMIJN: FOCUS OP DUURZAAMHEID San Miguel heeft gewerkt aan de invoering van duurzaamheidsinitiatieven die hun groei op lange termijn zullen bepalen. ‟Een van de grootste wereldwijde uitdagingen is volatiliteit, waar de weersomstandigheden in belangrijke mate aan bijdragen. Korteen langetermijnfluctuaties in weerpatronen en klimaatverandering kunnen extre-

me gevolgen hebben voor de tuinbouw, met drastisch lagere opbrengsten als gevolg. We hebben vreemde weerpatronen gezien in de regio's waar we telen. Er viel regen in gebieden die eigenlijk woestijn zouden moeten zijn, zoals in onze noordelijke velden in Peru. Ook was er vorig jaar sprake van extreme droogte in verschillende Zuid-Afrikaanse regio’s,” zegt Fabbio. Om voorbereid te blijven op deze uitdagingen, beschikt San Miguel over een Environmental Risk Management systeem dat hen in staat stelt om risico's te monitoren, processen te optimaliseren in het geval van een crisis, en strategieën te implementeren om de impact te verzachten, zoals door het inbouwen van mulchen of netten. "In lijn met onze Sustainable Development Goals

ENES BV Venrayseweg 124 5928 RH VENLO

104

T +31 773961190

info@enes.nl

F +31 773961198

www.enes.nl

AGF Primeur 4 • 2021

zijn we in 2020 in Argentinië met ons 10-jarenplan ‘Action for Climate’ gestart, bedoeld om onze CO2-uitstoot te verkleinen. Het initiatief integreert onze Global Greenhouse Gas Inventory, dat is gefocust op +67% hernieuwbare energie, met het behoud van +60% van ons land als inheems bos dat garant staat voor koolstof-opname. Zo zullen we meer dan 370.000 ton CO2 opvangen, wat gelijk staat aan het verbruik van 700.000 huishoudens. Zo hopen we niet alleen bij te dragen aan de instandhouding van ons bedrijf, maar ook die van het land dat we bewerken, en die van onze planeet,” besluit Fabbio. (AD)  msaraceni@sanmiguelglobal.com

5 -7 OCT.

2021 INTERNATIONAL TRADE SHOW FOR THE FRUIT AND VEGETABLE INDUSTRY

MADRID - SPAIN

Access the largest professional social network for the fruit and vegetable sector

COINCIDING WITH

ORGANISED BY

CONNECT - KNOWLEDGE - EMPOWER - 365D

ifema.es/en/fruit-attraction AGF Primeur 4 • 2021

105

freshconnection.be

Groothandel in fruit & groenten Tongersesteenweg 3050 - B-3800 Sint-Truiden, België info@cuvelierfruit.be ¬ Yves Cuvelier -  +32 472 20 24 00 www.cuvelierfruit.be

106

AGF Primeur 4 • 2021

Divers

Dagelijks aardbeien eten kan vasculaire gezondheid versterken

et opnemen van aardbeien in een dagelijks voedingspatroon kan de functie van de bloedvaten en de bloeddruk verbeteren. Een nieuwe studie lijkt erop te wijzen dat het zachtfruit voordelen biedt voor mensen met overgewicht of obesitas en een matig hoog cholesterolgehalte (LDL-cholesterol of 'slecht' cholesterol).

Aardbeien zitten boordevol heilzame antioxidanten en voedingsstoffen, waaronder kalium, foliumzuur, vezels en polyfenolen, verbindingen die in planten voorkomen en die een scala aan gezondheidsvoordelen bieden. Het endotheel, of het dunne membraan dat de wanden van het hart en de bloedvaten bekleedt, moet gezond blijven opdat het hart zijn werk doeltreffend zou kunnen doen: ontspannen en samentrekken om

bloed te pompen. Als het endotheel niet goed functioneert, kunnen de grote bloedvaten in het hart zich niet verwijden of openen zoals het hoort. Het doel van deze nieuwe studie was te bepalen of het eten

Familiebedrijf met bijzondere aardappelpassie. Van selectie tot verpakking streven we naar de beste kwaliteit. Belgische marktleider in bio-aardappelen.

van aardbeien ook een rol kan spelen bij de endotheelfunctie van de bloedvaten. De resultaten toonden aan dat het dagelijks nuttigen van aardbeienpoeder gedurende vier weken resulteerde in een verbeterde slagaderverwijding één uur na

het drinken van de aardbeiendrank. Bovendien daalde de bloeddruk bij de deelnemers twee uur na het drinken van de aardbeiendrank en dit was vier weken later nog steeds het geval. 

• Located in Ridderkerk & port of Rotterdam • Transport and Trucking • Coldstorage / warehousing Ridderkerk & Rotterdam • Quality control • Customs facilities • Re-pack services • IT services Track and Trace, EDI, Web portals

R&M Forwarding Handelsweg 120 2988 DC Ridderkerk The Netherlands

www.deaardappelhoeve.be

Telefoon: 010-2444040 Fax: 010-4766530 Email: info@rmforwarding.com Internet: www.rmforwarding.com

Certiﬁcates: ISO9001-2008, HACCP, IFS Logistics, SKAL Bio controle

AGF Primeur 4 • 2021

107

Exoten

Peter van Teeseling, Bel Impex:

“We willen minder afhankelijk zijn van oorspronkelijke importlanden” Babymaïs, bakbanaan, cassave, kouseband en zoete aardappel. Zomaar een greep uit het brede assortiment aan exotische groenten en fruit van Bel Impex. Nicheproducten die ook steeds vaker in de supermarkt te vinden zijn. Reden te meer voor de groothandel om zich te richten op productuitbreiding.

“W

e zijn groot in kleine producten, de niches,” vertelt Peter van Teeseling van Bel Impex. “Van oorsprong tropische of subtropische producten, die vroeger veelal in toko’s werden verkocht en tegenwoordig door steeds meer mensen worden geconsumeerd. Er zijn producten, zoals flespompoen en gember, die ooit klein begonnen en inmiddels niet meer weg te denken zijn uit de supermarkten. Daarvoor zijn goede importlijnen opgebouwd. Op het moment dat een niche groot wordt, bestaat het risico natuurlijk dat grote partijen het van je over kunnen nemen. Onze toegevoegde waarde zit hem juist in onze kennis, ervaring, een betrouwbaar netwerk aan telers en de capaciteit. En dat weten onze partners ook.” FOCUS OP RETAIL Bel Impex werd in 1992 opgericht in Amsterdam. De groothandel in exotische groenten en fruit was jarenlang actief vanuit twee locaties. Op het Foodcenter aan de Jan van Galenstraat in Amsterdam kwamen vooral detaillisten, marktkooplui en kleinere winkeliers hun exoten inkopen. Het Forepark in Den Haag diende als distributiecentrum voor supermarkten. Zes jaar geleden betrok Bel Impex een nieuw pand in Nootdorp. “De cash-and-carry handel doen we nog in beperkte mate. We zijn ons in de loop der jaren meer gaan richten op 108

AGF Primeur 4 • 2021

de retail en groothandel. We beleveren met onze exotische producten zowel de grote retailers en etnische retailers, als AGF-handelaren en exporteurs en de groothandels in het etnische kanaal,” aldus de sales manager.

Bel Impex levert een breed assortiment aan exotische groenten, fruit, verse kruiden, zoete aardappelen en velden knolgewassen uit voornamelijk Dominicaanse Republiek, Honduras, Costa Rica en Thailand. De exotenspecialist importeert de producten rechtstreeks bij een vaste groep telers waarmee ze al jaren samenwerken. Grote producten zijn onder andere sereh en kouseband uit de Dominicaanse republiek, rood-witte zoete aardappelen uit Honduras, chayote uit Costa Rica en diverse Thaise groenten, zoals babymaïs, sereh (citroengras), koenjit (kurkuma), pandanblad en laos (galangal). “Het zijn producten met veel groeipotentieel. Chayote bijvoorbeeld, dat wij uit Costa Rica importeren, is zo’n product. Chayotes worden vooral naar de etnische retail en naar Zuid-Europa geëxporteerd en bieden we ook actief aan in Nederland. De chayote is veelzijdig in gebruik, heeft een toegankelijke smaak, is aantrekkelijk in prijs en is heel gezond. We zien een toenemende vraag, maar de retail blijft achter. Wel merken we dat foodies en gezondheidsmagazines chayotes ontdek-

Als je denkt dat alle exotische groenten en fruit inmiddels wel bekend zijn, dan heb je het mis. Bel Impex ontdekt nog steeds nieuwe producten. Zo levert de exotenspecialist sinds kort Tarohead lila. Een product dat lijkt op de normale Tarohead, een knolgewas uit Costa Rica, maar waarvan de lilavariant nog onbekend is in de markt. Ook houden ze zich bezig met productontwikkeling. Zo wordt de laatste hand gelegd aan verspakketten om zelf tom kai kai soep en curry’s te maken. Hiervoor werkt Bel Impex samen met partners en een culinair adviseur, die daarnaast verschillende toepassingen met bekende en onbekende producten uitprobeert en test.

ken, wat positieve gevolgen kan hebben voor de retail.”

HOGE GROEIPOTENTIE VOOR ROODWITVLEZIGE ZOETE AARDAPPEL Bel Impex ziet voor de Nederlandse markt en de rest van Europa eveneens goede kansen voor de rood-witvlezige zoete aardappel uit Honduras, het hoofdproduct van de exotenspecialist. Peter merkt op dat deze zoete aardappel veel toegankelijker is dan de populaire oranje variant, vanwege de smaak. Deze variant smaakt minder zoet, wat beter past bij de eetgewoonten van Noord-Europeanen. Ook bepaalde etnische klanten, zoals Surinaamse en Marokkaanse, verkiezen de witvlezige zoete aardappel.” “De vraag naar rood-witvlezige zoete aardappelen neemt geleidelijk toe in het retailkanaal. De afgelopen periode hebben we overigens enorm veel in oranje zoete aard-

Chayote veld in Costa Rica

De chayote is een veelzijdige en toegankelijke vrucht

appelen gedaan, vanwege de hoge importheffingen voor product uit de Verenigde Staten. Dit zal nog wel zo blijven tot aan de start van het Egyptische seizoen. We bekijken daarom ook de mogelijkheden om zoete aardappelen dichter bij huis te halen uit Nederland of Spanje bijvoorbeeld.” Voor de zoete aardappelen in Honduras werkt Bel Impex al vele jaren samen met een vaste groep telers, wat het mogelijk maakt om een kwaliteitsproduct tegen een concurrerende prijs te bieden. We importeren de bekende variëteiten als Evangeline en Beauregard, maar ook Blesbok en Bushbuck, de rood-witte variant. ‟Naast de Glo-

balGAP-certificering waren we in Honduras ook de eerste met een social compliance-programma voor de zoete aardappelteelt. Dit betekent dat de productielocaties eerlijke, veilige en verantwoorde arbeidsomstandigheden bieden aan hun medewerkers.”

AANVOER LUCHTVRACHT MINDER FREQUENT DOOR CORONA De coronapandemie levert voor Bel Impex geen grote problemen op. De vraag naar exotische producten is goed, wat volgens Peter mede te danken is aan het feit dat veel mensen thuis uitpakken door uitgebreid te koken en bereid zijn hiervoor te

Rood-witte zoete aardappelen oogsten in Honduras

betalen. “Dit compenseert het verlies aan de kant van de foodservice toch wel aardig. Wat wel moeizaam verloopt is de aanvoer, met name luchtvracht is een uitdaging. De beperkingen zorgen voor minder frequente leveringen. Waar we eerst drie keer per week producten uit het Caribisch gebied binnenkregen, is dat nu soms maar één keer per week. De import per zeevracht verloopt gelukkig wel goed. We realiseren ons nu des te meer dat we minder afhankelijk willen zijn van de verre bestemmingen. Lokale sourcing heeft dan ook onze aandacht, ter uitbreiding van het aanbod. Voor sopropo en kouseband en een heleboel andere producten willen we ons niet meer alleen rich-

Sinds 1992 Specialist in Exotische Groenten, Fruit & Knolgewassen

Groothandel

Retail

Breed assortiment Uit voorraad leverbaar Afkomstig uit eigen import Afhalen en levering

Klein verpakkingen Private en Whitelabel oplossingen Volledig gecertificeerd

Sourcing

Logistieke Dienstverlening

Klant specifieke sourcing Private Label voor Groothandel

Logistieke Dienstverlening Verpakken Warehousing Order Verzameling

Stoomweg 4 | 2631 RJ Nootdorp | T. +31 (0)70 320 7574

www.belimpex.nl

AGF Primeur 4 • 2021

109

Exoten

ten op de oorspronkelijke importlanden. Enerzijds omdat het bewustzijn van consumenten rondom foodprint toeneemt en anderzijds omdat de vraag naar exotische producten stijgt. Om zeker te zijn van een stabiele aanvoer kijken we uit naar lokale teelten van ons bestaande assortiment, evenals het verplaatsen van teelten in de landen van oorsprong waar men minder hinder ondervindt van andere factoren, zoals extreme weersomstandigheden.”

GEZAMENLIJKE POSITIE VERSTERKEN IN NICHES Naast productuitbreiding en productontwikkeling wil Bel Impex zich meer gaan profileren als serviceprovider. Daarvoor is de exotenspecialist op zoek naar partners die net als zij goed zijn in niches en daarin willen groeien. “Denk aan partijen die zelf importeren, maar niet willen of kunnen investeren in logistiek, certificering, enzovoorts. Wij bieden een platform dat voldoet aan alle eisen van de grote retailers en

groothandels. Door krachten te bundelen kunnen we een breder pakket van niches aanbieden, waardoor we samen een krachtige positie creëren. De mogelijkheden om samen te werken variëren tot het volledige logistieke proces zoals orderpicking op winkelniveau, warehousing, en commercie. Wij ontzorgen anderen hierin graag,” besluit hij. (CH)  peter@belimpex.nl

Through best practices in storage, logistics and sustainable farming processes, we’ve become the top supplier in Sweet Potatoes across Europe as well as an ever-expanding fruit and vegetable trading division.

Everyone knows you distribute across Europe when you say Farmforte is your supplier

By playing across the value chain and leveraging technology, we’ve created the most efficient and affordable ways to produce, store and distribute crops from Nigeria to Europe. This enables us provide our clients with the best quality produce at unbelievably competitive prices.

SWEET POTATO SUPPLIER

environmentally friendly packaging made of paper

cartoPaper

recycle and compostable mono packaging

recycle and compostable mono packaging for potatoes and onions

usable from the roll on all vertical sealing 100% paper packaging machines

for all verticaland horizontal sealing machines

AGF Primeur 4 • 2021

made of paper

cartoPaper

for potatoes and onions

usable from the roll on all vertical sealing machines

110

Loberingemaat 5A 7942 JD, Meppel farmforte.com Theenvironmentally Netherlands. friendly packaging

www.cartoPaper.de

Kruiden & Exoten

Peter Grundhöfer en Christin Neubauer over convenience producten, kruiden, exoten en het nieuwe normaal

Grundhöfer versterkt zijn positie in Frankfurt en Duitsland in een crisisjaar

Managementteam van Grundhöfer

Het bedrijf Grundhöfer vierde vorig jaar zijn 100-jarig bestaan. Door de pandemie kon dit natuurlijk niet groots gevierd worden. Niettemin zet het familiebedrijf, onder leiding van Thomas Grundhöfer en Luigi Iervolino, in het crisisjaar de bakens uit voor de toekomst. Wij spraken met Peter Grundhöfer en zijn dochter Christin Neubauer over een sterk jaar voor het bedrijf en voor de vestiging in Frankfurt am Main.

p 1 januari heeft Grundhöfer het bedrijf MSG Frucht in Erlensee overgenomen van Compass Group Duitsland. Op die manier integreert het bedrijf de convenience-afdeling, naast de hoofdvestiging tegenover de groothandelsmarkt in Frankfurt. "Wij willen onszelf met deze stap wat breder positioneren. Convenience producten vormen een groeiend deel van de industrie en vooral in het crisisjaar 2020 werd duidelijk gezien dat het slim is om te diversifiëren en verschillende aspecten van de AGF-handel te bestrijken." Grundhöfer maakt dus ook gebruik van de bestaande infrastructuur in Erlensee, op slechts 30 km afstand, waar MSG Frucht

haar hoofdkantoor heeft in een ultramodern gebouwencomplex.

ZUID-AFRIKAANSE KRUIDENTEELT IN VOLLE GANG De convenience divisie is echter niet de enige innovatie bij Grundhöfer. "Wij zijn al drie jaar bezig met het opzetten van onze eigen kruidenteelt in Zuid-Afrika. Sinds december is het zover: naast de samenwerking met plaatselijke telers en kopers beschikken wij nu ook over eigen productie. Met Pasen hadden we de eerste ladingen kruiden uit eigen kweek in ons assortiment." De kruidenkwekerij legt de nadruk op klassiekers, zoals bieslook, tijm, salie, basilicum

en rozemarijn. Dit was vooral met Pasen natuurlijk, maar ook verse kruiden voor de ‘ groene saus’ komen van de Zuid-Afrikaanse boerderij. "Het is belangrijk om altijd de juiste kruiden op het juiste moment te hebben, dat maakt dit project zo uitdagend en spannend."

Zuid-Afrika staat wereldwijd bekend om zijn fruithandel die vele miljarden dollars waard is, maar kruiden vormen (nog) een niche-product: "In de wintermaanden worden veel kruiden traditioneel van het zuidelijk halfrond naar Duitsland geëxporteerd, omdat de binnenlandse productie in kassen duurder en tijdrovender is. Zuid-Afrika leent zich zeer goed als leverancier; de luchtvracht- verbindingen zijn goed, en we kunnen dus een snelle omzet garanderen." LOGISTIEK KNOOPPUNT FRANKFURT AM MAIN Met de grootste vrachtluchthaven van Europa en zijn centrale ligging lijkt Frankfurt am Main wel voorbestemd om het AGF Primeur 4 • 2021

111

Kruiden & Exoten

Hij is trots op de creativiteit van zijn collega's: "We zijn allemaal op zoek naar alternatieve verkoopkanalen en er zijn veel ingenieuze ideeën waarmee de crisis kan worden overwonnen. De weekmarkten in het Rijn-Maingebied doen het goed, wat zeker helpt. Over het geheel genomen is het gemeenschapsgevoel opmerkelijk. We nemen de verantwoordelijkheid voor onze collega's en willen hen zo goed mogelijk bijstaan."

Een klein deel van het assortiment op de groothandelsmarkt

logistieke knooppunt van de Bondsrepubliek te worden. Voorheen werd exotisch fruit dat door de grotere Duitse importeurs werd ingevoerd door een logistiek bedrijf in Kelsterbach over heel Duitsland gedistribueerd. Sinds november vorig jaar is ook dit element door Grundhöfer geïntegreerd. "Wij halen de goederen op en brengen ze naar onze faciliteit, die speciaal voor dit doel is uitgebreid. Op die manier vullen wij onze dagelijkse activiteiten nog verder aan. Onze logistiek was voorheen al goed gepositioneerd, maar nu hebben wij deze kunnen uitbreiden en kunnen we deze efficiënter inzetten, " aldus Grundhöfer. "Zo combineren wij nu alle stadia van de keten in ons bedrijf," bevestigt Christin Neubauer. "Wij kunnen onze klanten een dienst aanbieden, van producent tot consument. Dat is de handel van de toekomst. Voor een bedrijf als het onze was deze overname dus een geweldige kans. De foodretail blijft zich ontwikkelen. De eisen worden steeds complexer en individueler. Onze bestaansreden ligt dus in die tussenstap-

pen waarvoor de foodretailer te groot en de producent te klein is. Wij dichten deze kloof met onze aanvullende diensten."

EEN VAN DE MODERNSTE GROOTHANDELSCENTRA IN DUITSLAND Terwijl de groothandelsmarkten op veel plaatsen te lijden hebben onder een dalende vraag en politieke verdeeldheid, blijft die in Frankfurt zelfs in tijden van crisis uitzonderlijk sterk. "Enerzijds profiteren we natuurlijk van de goede positie van het verscentrum in Frankfurt," legt Peter Grundhöfer uit. "Anderzijds versterken we de locatie met onze eigen investeringen."

Hij voegt eraan toe dat men elkaar ook door de crisis heen helpt: "Het verscentrum in Frankfurt is ruim 15 jaar geleden herbouwd en zo is een platform ontstaan dat voor de hele regio zeer interessant is. Mede daardoor zien we zelfs nu in tijden van crisis minder verliezen: Er is niemand failliet gegaan. Als er tekorten zijn, zetten de directie en de gemeenschap zich in om iedereen overeind te houden."

EEN HEEL JAAR CORONA - WAT ZAL ONS BIJBLIJVEN? De pandemie heeft natuurlijk een invloed gehad op de markt en de gewoonten van de consumenten, en dit is iets wat ook bij Grundhöfer wordt opgemerkt. "We hebben de indruk dat mensen bewuster kopen en meer in contact komen met het product. Ik hoop dat dit op lange termijn tot minder afval zal leiden. Een andere trend is die naar verse producten en weg van vlees, wat natuurlijk goed voor ons is. Deze veranderingen zijn al enige tijd in ontwikkeling, maar ze zijn door Corona opnieuw in een stroomversnelling gekomen." "De crisis heeft te lang geduurd om zomaar te worden vergeten," zegt Neubauer. "Het virus vreet aan het bewustzijn van de mensen. Mensen denken meer aan het vroegere ‘normale leven’. Hier in het bedrijf denken we zeker meer na over dingen die we doen omdat het gewoonten zijn. Bijvoorbeeld het bezoeken van handelsbeurzen of het persoonlijke contact. Wij verwachten dat in de toekomst meer vergaderingen online zullen plaatsvinden. Dat scheelt tijd en brandstof, omdat je minder hoeft te rijden. Natuurlijk vervangt dit het persoonlijke contact niet, maar het maakt het wel veel intenser." (LH)  c.neubauer@grundhoefer-frankfurt.de

Internationaler Pilzhandel

112

AGF Primeur 4 • 2021

Paris Direkt GmbH Lise-Meitner Straße 7b

02534 977540 02534 977541

48161 Münster Deutschland

rg@paris-direkt.net www.paris-direkt.net

Kist ledigen Kist vullen Kist logistiek Complete verpaklijnen Palletisering Kist reiniging

Productvriendelijk – Doseren

Voor meer informatie: www.burgmachinery.com Of bel direct: +31 113 50 13 73

AGF Primeur 4 • 2021

113

###

Schijven- en wedgesnijder FS-3600

Another Dutch Masterpiece

Venlo – The Netherlands | www.sormac.nl

Willem van de Velde (II), (1680). Het kanonschot

GEKOELD TRANSPORT IN BELGIË EN NEDERLAND

Oostnieuwkerksesteenweg 101 8800 Roeselare, Belgium T. +32 475 31 50 03 E. johan@rejofresh.be

WWW.REJOFRESH.BE

Specialist in appelen, peren en aardbeien

BP FruitCraft BVBA Heerstraat 16A, 3470 Kortenaken Tel. +32 11960939 Wendy Bangels +32 470951032 Tim Pittevils +32 470957905

w w w.bpfruitcraf t.com

114

AGF Primeur 4 • 2021

Exp or t van fr u i t

Divers

280 bloeiende kersenbomen ontvreemd

iefstal van fruit uit de boomgaarden is helaas een vaak voorkomend probleem. Maar wat Francesc Pena, een teler uit de Catalaanse provincie Lleida, heeft meegemaakt, is van een ander kaliber. Hij werd beroofd van bijna driehonderd fruitbomen. Toen Francesc op zijn per-

ceel aankwam, was hij verbaasd over wat hij… niet zag. Er ontbraken immers 280 kersenbomen die hij drie weken daarvoor had geplant. Toch is dit niet zo ongebruikelijk, vertelt hij. "Na aangifte van de diefstal te hebben gedaan bij de politie, heb ik telefoontjes ontvangen van

enkele andere telers bij wie ook fruitbomen zijn ontvreemd," zegt Pena aan radiozender Cadena Cope. Pena vertelt dat de bomen uit de grond zijn gehaald op een heel delicaat moment. "De bomen worden in de winter geplant, wanneer ze nog slapen. Maar nu stonden ze in bloei, en

moeten ze dus heel snel weer in de grond. Als dat niet gebeurt, krijgen ze het moeilijk." De teler wijst er anderzijds wel op dat het DNA van de gestolen kersenbomen de daders van de diefstal kan helpen identificeren. 

THE Complete End of Line Portfolio Clever design based on all the latest technologies Seamless project management & install 50 years of experience

Looking for advice on how to Automate?

Get in touch with us! +32 (0) 55 33 57 57 info@scottautomation.be www.scottautomation.be

AGF Primeur 4 • 2021

115

Asperges

Productmanager Rob van der Weele van The Greenery: “Er kan nog van alles gebeuren. Zeker is wel dat er nog een behoorlijk volume asperges gaat komen”

Aspergeseizoen positief van start

Oogstmachine maakt eerste productiemeters

Een voorjaar met uitersten. Vlak voor Pasen leek even zomer. De aspergeverkoop liep als een trein. Daarna kwam koning winter om de hoek kijken. Wat belooft dit voor het verdere verloop van het seizoen?

p 2 maart werden de eerste asperges van het nieuwe seizoen geveild bij The Greenery. De aanvoer van de eerste asperges, afkomstig uit de verwarmde kas, kwam als gevolg van mooi voorjaarsweer goed op gang. ‟De start is goed geweest. Er was voldoende product tegen prima prijzen,” vertelt Rob van der Weele, productmanager bij The Greenery, in de week na Pasen. ‟Wel had de storm halverwege maart gevolgen. Het zorgde voor kou in de kas en ook de mini-tunnels liepen hier en daar schade op. Dit in combinatie met het opstarten van de huisverkoop en de verkoop in de supermarkten, maakten dat de afzet flink omhoog ging richting het Paasweekend, terwijl er niet zo heel veel meer beschikbaar was. Dat zorgde voor hoge prijzen.”

VERTRAGING TEELT VAN KOUDEGROND Op het moment van spreken is de aanvoer 116

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

uit de kassen over haar hoogtepunt heen en komen de tunnels en mini-tunnels in beeld. ‟Na een aantal zomerse dagen voor Pasen kregen we erna te maken met kou en sneeuw.” Rob merkt op dat het koudefront van invloed is op de aanvoer de komende tijd. ‟We zien echter grote temperatuurverschillen bij onze telers in Limburg en Noord-Brabant. In Limburg lag er een flinke laag sneeuw op de tunnels, wat voor deze tijd van het jaar toch vrij uniek is.” De vollegrondsteelt moet nog in productie komen. Eind week 15 week zouden de eerste asperges beschikbaar moeten zijn, maar Rob voorziet een vertraging. ‟Het kan zomaar een paar dagen tot een week langer duren. We hebben temperaturen van boven de tien graden nodig om de grond weer op te warmen.”

Het areaal van The Greenery is dit seizoen nagenoeg gelijk gebleven. Hij laat weten dat er wel nieuwe velden zijn aangelegd, maar dat de oudere velden veelal zijn omgeploegd. ‟Daar is niets voor in de plaats gekomen. De meeste telers willen toch even aanzien hoe het allemaal loopt. De coronapandemie zorgt voor onzekerheid, bijvoorbeeld als het om personeel gaat. De telers hebben hun planning rond en het scheelt dat ze vaak met een vaste groep mensen uit Polen en, in toenemende mate, met Bulgaren en Roemenen werken. Toch hoeft er maar iets te veranderen of aan de hand te zijn en je zit met een tekort. Dat maakt het lastig.” MARKTVERWACHTING VOORZICHTIG POSITIEF Hoewel Rob voorzichtig is, zijn de verwachtingen voor het seizoen positief. The Greenery merkt een toenemende vraag naar asperges vanuit diverse kanalen. ‟Vorig jaar viel de horeca weg, dat was een groot gemis. Nu zijn ze voorbereid met afhaalmogelijkheden, maaltijdboxen, enzo-

vraag naar de gekleurde asperges. Je hoeft ze niet te schillen en ze zijn bijna jaarrond beschikbaar zijn,” aldus productmanager asperges Rick Mengers.

ASPERGEGEKTE LOSGEBARSTEN Rick blikt in de week na Pasen terug op de start van het aspergeseizoen. ‟Je zou het alweer bijna vergeten, maar het was vorige week eventjes zomer. Dat was gunstig voor de aspergeteelt uit de kas en verwarmde tunnels. Mondjesmaat werden zelfs de eerste asperges van de koude grond onder mini-tunnels geoogst. We hebben dan ook goed gepiekt met de Pasen, er barstte een aspergegekte los.”

Productmanager asperges Rick Mengers van ZON fruit & vegetables is positief gestemd: “We beginnen dit jaar met een flinke voorsprong ten opzichte van vorig jaar, wat gunstig is voor het verdere verloop van het seizoen”

voorts. Dat merk je wel. En de retail wil ook graag. Desondanks is het moeilijk om een uitspraak te doen over het verdere verloop van het seizoen. Als er straks een warme periode komt, kan het opeens hard gaan en komt alles tegelijk op de markt. En of de horeca wel of niet opengaat is ook zeker van invloed. Het is allemaal onzeker. Zeker is wel dat er nog een behoorlijk volume asperges gaat komen.”

GEZAMENLIJKE MARKETING KRIJGT VERVOLG Een mooie ontwikkeling is ook de intrede van de oogstmachine. Rob heeft goede verwachtingen van geautomatiseerd oogsten. ‟Een van onze telers start dit seizoen met de oogstmachine. Het wordt toch steeds lastiger om betaalbaar personeel te vinden. Zeker voor de wat grotere telers kan dit een doorbraak betekenen.” Positief is hij ook over de gezamenlijke marketing rondom de

Hollandse asperges. De generieke campagne met het Nederlands Asperge Centrum krijgt dit jaar een vervolg. Zo heeft een groep influencers een aspergebox ontvangen, krijgen de asperges weer volop aandacht bij de belangrijkste retailklanten en massamedia zoals televisie en inspireren we via #snacksperge op ons consumentenplatform verseoogst.nl weer met vernieuwende recepten.”

“FLINKE VOORSPRONG TEN OPZICHTE VAN VORIG JAAR” Niet alleen witte, maar ook groene asperges komen sinds begin maart weer voor de klok bij ZON fruit & vegetables. ‟Het volume groene en paarse asperges in Nederland is nog steeds klein, maar we zien wel een duidelijke toename. Vooral de gekleurde hybriderassen komen op stoom. Telers zien steeds meer toekomst in groene en paarse asperges, wat te danken is aan de stijgende

Transportweg 20, 2676 LL Maasdijk T 0174-525140 | F 0174-517981 E info@transtolk.nl | www.transtolk.nl

Internationaal transportbedrijf | Koel- en verwarmd transport | Groenten- en fruitvervoer

GROUPAGE-DIENSTEN | OP- EN OVERSLAG

Dit is volgens hem mede te danken aan de beschikbaarheid, die tot dan redelijk beperkt is geweest. ‟Ook vanuit het buitenland is er minder aanvoer. Vanaf de start van het seizoen in de eerste week van maart tot nu, zien we mooie prijzen. Positief is ook dat de horeca creatief is met afhaalmenu’s en dergelijke. Het helpt mee en het is al zo’n verschil met vorig jaar. Maar vooral de retail trekt er hard aan dit seizoen.”

De teelt van de koudegrond moet nog op gang komen op het moment van spreken. Zodra de temperaturen omhoog gaan, verwacht Rick vanaf half april volop aanvoer. ‟Over het algemeen zien we een dalende productie. Het areaal neemt af, wat zorgt voor minder kilo’s. De nieuwe aanplant is minimaal. Telers gaan vanaf nu pas weer aanplanten. Dit geldt overigens ook voor de rest van Europa. Al met al zijn we zeker optimistisch. We beginnen dit jaar al met een flinke voorsprong ten opzichte van vorig jaar, wat gunstig is voor het verdere verloop van het seizoen.”

OOGSTMACHINES DOEN HUN INTREDE Tegen de verwachting in zag ZON vorig jaar voor het eerst minder vraag naar geschilde asperges, een eyeopener voor de telersco-

Belgische geschilde asperges! Nu actueel:

Sluisstraat 55-57 • 8300 Knokke-Heist Tel: 050-612201 • Fax: 050-616267 Gsm: 0475-606133 • www.tinos.be

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

117

Asperges

öperatie. ‟Consumenten hebben de tijd en nemen die tijd ook om uitgebreid te koken, waar blijkbaar ook het zelf schillen van asperges bijhoort. We verwachten dat deze trend zich dit jaar voortzet. De grootste ontwikkeling in de sector is toch wel dat oogstmachines Sparter en Avl hun intrede doen. De oogstmachines gaan dit seizoen hun eerste echte productiemeters maken. Het is nog even afwachten hoe het in de praktijk verloopt, maar machinaal oogsten is de toekomst, zeker voor de grotere telers.”

“A ASPERGES DUURDER DAN AA” Het is half april wanneer Roel De Winter van Orca ons bijpraat over het aspergeseizoen. Het winterse weer heeft op dat moment overduidelijk zijn weerslag op de aanvoer. ‟De vraag naar asperges is vanaf de start van het seizoen goed. Ook tijdens het Paasweekend verliep de afzet meer dan goed. De beschikbaarheid was niet al te hoog, wat resulteerde in topprijzen. Het koude weer vertraagt momenteel de productie, waardoor er momenteel weinig aanvoer is en er niet meer aanvoer beschikbaar is dan in de weken hiervoor. De prijzen blijven hoog met gemiddeld 6 euro voor een schaal.”

SpringFresh Group Lipowo 27 69-200 Sulecin POLEN Telefoon +48 607 041 611 GSM +31 (0)651 297 310 E-mail info@springfresh.eu

www.springfresh.eu

118

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

Roel De Winter: “De A’tjes zijn duurder dan de dubbel A en dat is echt wel uniek”

Hij laat weten dat de AA asperges (asperges met een doorsnede van 20-28 millimeter), die normaal gesproken veelal richting horeca en foodservice gaan, opvallend goedkoop zijn op het moment van spreken. ‟De A’tjes zijn duurder dan de dubbel A en dat is echt wel uniek.” Roel is positief gestemd voor het verdere verloop van het seizoen. Zodra de temperatuur stijgt neemt ook de aanvoer toe. De eerste asperges van verwarmde tunnels en ook de productie van de koude grond onder minitunnels begint te komen. ‟Er komt nog heel veel aan. De prijzen zullen wel iets zakken, maar zolang we de goede vraag vast kunnen houden voorzie ik een prima aspergeseizoen.”

NIEUWBOUW VAN START Zoals bij alle aspergespelers in Europa is er ook bij de telers die de groothandel beleveren, minder nieuwe aanplant gerealiseerd. ‟Alleen de grotere telers blijven aanplanten. We merken dat kleinere telers ervan tussen gaan.” De asperge is een belangrijk product voor de groothandel, naast witloof en grondwitloof. Volgend jaar betrekt Roel samen met Orca zijn broer Tom De Winter van Rotom Tomatoes een nieuw bedrijfspand in Sint-Katelijne-Waver. De nieuwbouw van het pand is onlangs van start gegaan. ‟Het zijn twee verschillende bedrijven, maar daardoor vullen we elkaar mooi aan. Het nieuwe pand is straks van alle gemakken voorzien en biedt veel extra ruimte, waardoor we efficiënter kunnen werken. Zo zijn we zeker klaar voor de toekomst.” (CH)  R.vanderWeele@thegreenery.com Rick.mengers@royalzon.com info@orca-nv.be

DAGELIJKS TRANSPORT VAN EN NAAR DUITSLAND, ZWITSERLAND EN NOORD FRANKRIJK 24/7

Geconditioneerd

We leveren snel en correct

Transport van 0 tot 25˚C

Dagelijks vertrek

Iedere dag vertrekken we van en naar Duitsland, Zwitserland en Noord-Frankrijk

WWW.BOSDAALEN.COM

Nieuwe oogstmachine aan het werk gezet

Directeur Rik Kursten van Teboza. “Na een aantal jaar van testen en aanpassen is de tijd rijp om Sparter echt aan het werk te zetten”

“Het steken gaat met iets meer dan één seconde supersnel en levert nagenoeg geen steekschade op”

Het is zover. Vanaf dit seizoen draait oogstmachine Sparter bij Teboza vol mee in de productie. Teboza is al jaren betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe oogstrobot van Cerescon. “Dit jaar mag de zelfrijdende oogstmachine zich echt gaan bewijzen op onze Limburgse zandgronden,” vertelt directeur Rik Kursten van Teboza.

“N

a een aantal jaar van testen en aanpassen is de tijd rijp om echt aan de slag te gaan met machinaal oogsten. Uniek aan Sparter is de ondergrondse detectie. Hierdoor kunnen de asperges geoogst worden voordat ze boven de grond komen, wat violetverkleuring voorkomt. Dit komt de kwaliteit van de asperges ten goede. Daarnaast maakt deze detectiemethode het mogelijk om de oogstfrequentie te verlagen, waardoor de oogstcapaciteit vergroot wordt.” NAGENOEG GEEN STEEKSCHADE Rik vertelt dat de ondergrondse detectie asperges kan vinden tot acht centimeter onder de grond. Hoe dit werkt? ‟De ‘voe-

lers’ herkennen door middel van elektrische geleiding het verschil tussen grond en asperge. Zodra er een asperge gedetecteerd wordt, trekken de ‘voelers’ zich terug en wordt een mes aangestuurd om de asperge uit te steken. Het steken gaat met iets meer dan één seconde, supersnel dus, en levert nagenoeg geen steekschade op.” Met het oog op de toekomst worden nieuwe velden aangeplant met geschikte aspergerassen en iets meer ruimte tussen de bedden. Ook wordt er uitgekeken naar lange rijen om het aantal draaimomenten van de oogstmachine te verminderen. De Sparter kan echter ook prima zijn werk doen op de huidige aspergevelden.

Het is de bedoeling dat de Sparter dit seizoen bij Teboza ongeveer 15 hectare asperges gaat bijhouden. Daarmee vervangt de Sparter 15 tot 20 personeelsleden. Teboza gaat de oogstmachine inzetten in twee ploegen, waarbij steeds twee medewerkers aanwezig zijn voor de bediening van de machines, de handling van de asperges, enzovoorts. ‟Spannend is het zeker. We hebben goede verwachtingen, maar moeten ook realistisch zijn. We gaan de komende weken vast nog ergens tegenaan lopen. Met machines werken zijn we wel gewend, maar dit is veel complexer. Een heuse robot inzetten op een aspergeveld in weer en wind is een uitdaging. Dit seizoen verwachten we in ieder geval veel inzicht te krijgen in wat werkt in de praktijk en wat aandacht vraagt, zodat we de Sparter volgend seizoen nog beter in kunnen zetten.” (CH)  r.kursten@teboza.nl

Ierse aspergesafzet 138% gestegen

u de Ierse consument in het afgelopen coronajaar steeds vaker kiest voor gezondere levenswijzen, is de verkoop van groenten en fruit dit jaar gestegen. De verkoop van groenten is op jaarbasis met 18% geste-

gen, terwijl de verkoop van fruit in dezelfde periode met 6% is gestegen. Daarbij is de verkoop van asperges met 138% is gestegen en die van gemakkelijk te schillen asperges met 65%. In de eerste drie maanden

van 2021 steeg de verkoop van aardappelen met 15%, terwijl de verkoop van wortelen met 26% steeg en de verkoop van aardbeien met 25%.

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

119

Asperges

Vroegheid en financiële voordelen kenmerkend voor nieuwe aspergeras Paul Huijs, salesmanager bij Enza Zaden: “Er is bij de ontwikkeling van Deleza F1 onder andere gekeken naar vroegheid, kwaliteit en gemiddeld stengelgewicht”

“Doordat Daleza (E225W.004) vroeg in productie is en direct een hoog stengelgewicht heeft, wat zorgt voor een uniforme sortering, levert dit meteen financiële voordelen op voor de teler”

Na jaren van ontwikkeling en testen in praktijkvelden introduceert Enza Zanden het nieuwe aspergeras Daleza (E225W.004). De aspergemarkt is een nieuwe markt voor het zaadveredelingsbedrijf. Daleza (E225W.004) is een nieuw hybrideras, wat naar eigen zeggen iets extra’s toevoegt in de markt. Hoe dit tot uiting komt?

‟E

r is bij de ontwikkeling van Deleza F1 goed geluisterd naar de wensen vanuit de markt. In de proeven is onder andere gekeken naar vroegheid, kwaliteit en gemiddeld stengelgewicht en dit gekoppeld aan de financiële aspecten als weekprijzen en oogstkosten. Doordat Daleza (E225W.004) vroeg in productie is en

120

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

direct een hoog stengelgewicht heeft, wat zorgt voor een uniforme sortering, levert dit meteen financiële voordelen op voor de teler,” aldus Paul Huijs, salesmanager bij Enza Zaden. Vanaf 2020 is er op grotere schaal zaad uitgezaaid bij plantenkwekers. Deze planten

worden momenteel bij telers aangeplant. Dit jaar is er weer meer zaad uitgezaaid bij plantenkwekers. Daleza (E225W.004) is een midvroeg tot vroeg te oogsten ras en wordt uitgerold in de Benelux, Duitsland en Frankrijk. “Asperge is een populair product in de Duitse en Nederlandse keuken. Consumenten doen moeite om het product vers te kopen. Met Daleza (E225W.004) spelen we hier goed op in, omdat dit ras een goede smaak heeft en tevens vroeg in het seizoen te verkrijgen is. Mensen zullen daardoor weer terugkomen om opnieuw naar hetzelfde ras te vragen.” (CH)  p.huijs@enzazaden.nl

“De nieuwe verpakking van gerecycled massiefkarton biedt optimale productbescherming en behoudt de versheid van het product”

Verpakking voor kleine huishoudens De asperge is een delicaat product. Dit vraagt om een specifieke verpakking. Verpakkingsproducent Solidus Solutions komt met Small Portion Pack 2.0. “De nieuwe verpakking van gerecycled massiefkarton biedt optimale productbescherming en behoudt de versheid van het product,” aldus Britt Kerstens, marketing manager bij Solidus Solutions. “Onze Small Portion Pack kan gebruikt worden tijdens het transport en meteen worden weggezet in de supermarkt als consumentenverpakking.”

n de Small Portion Pack (SPP) kunnen tot 1,5 kg asperges worden verpakt. Voldoende voor 1 tot 2 personen en speciaal bedoeld om het consumenten makkelijker te maken. ‟Er is voldoende open ruimte boven het topje van de asperge, wat breken onmogelijk maakt. Daarnaast heeft de ver-

pakking een open frame zodat je de asperges er direct in kunt doen. Dit versnelt het verpakkingsproces. Het open-close principe hebben we efficiënter gemaakt, door een klein lipje aan de zijkant te maken. In de eerste versie was er volledige band aan de voorkant die moest worden geopend.

Verder kan de voorkant nu volledig worden geopend, wat het veel eenvoudiger maakt om manueel de asperges te vullen.” Britt: ‟We hebben goede verwachtingen van het product, mede doordat we hiermee een brede doelgroep aanspreken, zowel aspergetelers, retail, groothandel als coöperatieve grootleveranciers. De verpakking biedt bescherming en een mooie productpresentatie.” (CH)  Britt.Kerstens@solidus-solutions.com

Recyclebaar Maximale bescherming Eenvoudige sluiting

Small Portion Pack SPP Aspergeverpakking voor transport en verkoop www.solidus-solutions.com info@solidus-solutions.com

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

121

Asperges

Nieuw ras levert flinke kostenbesparing op

Veredelingsbedrijf Limgroup introduceerde afgelopen jaar het nieuwe ras Maralim, als nieuwste aspergeras voor het middenvroege segment. Maralim is diverse jaren uitvoerig beproefd, zowel op eigen proefvelden als in de praktijk bij telers in Noordwest-Europa. “Daaruit blijkt dat de productie van Maralim tot zeventien procent hoger kan liggen dan de productie van gangbare rassen in het middenvroege segment,” laat Stefan Pohl, Product lead asparagus van Limgroup weten.

‟D

e hoge opbrengst en goede sortering levert meer kilo’s klasse 1 asperges op, wat resulteert in een hogere omzet per hectare. Door de goede kopsluiting kan ook het oogstritme worden gewijzigd, terwijl de kwaliteit hetzelfde blijft. Hierdoor kan er een kostenbesparing op arbeid worden gerealiseerd, wat bij elkaar kan oplopen tot enkele duizenden euro’s per hectare.” ‟Uit jarenlange praktijkervaring, in binnenen buitenland blijkt dat Maralim optimaal presteert bij plantdichtheden van 5 planten

per vierkante meter. Maralim is een typisch witte en rechte asperge, die nauwelijks gevoelig is voor breuk, hol, roze verkleuring en roest. Het grootste deel van de sortering bevindt zich in de klasse 20-28 milimeter.” Het aspergeras is in alle verkoopkanalen te gebruiken, van retail tot huisverkoop, waarbij het veredelingsbedrijf inzet op kwaliteit en smaak.

gevonden is het vroege ras Vitalim. Stefan vertelt dat het ras in het zuiden van Duitsland al enkele jaren wordt gebruikt in de vroege oogstperiode. ‟Vitalim is geliefd vanwege zijn vroegheid, hoge opbrengst en uniforme stengels. Ruim zeventig procent van het product valt in de sortering van 16-24 millimeter. Vitalim behaalt in Noordwest-Europa de beste resultaten met een plantdichtheid van vier tot vijf planten per vierkante meter en is geschikt voor zowel dubbelrijsysteem als verwarmde teelt. De plant kenmerkt zich door het robuuste loof en is daarnaast nauwelijks vatbaar voor bladziekten. Vitalim is ook het enige vroege ras dat geschikt is voor herinplant, dat uit diverse onafhankelijke onderzoeken is gebleken.” (CH) 

VROEG EN UNIFORM RAS Een ras dat de afgelopen jaren vanuit Zuid-Europa zijn weg naar Duitsland heeft

Asperge- en aardbeientelers kiezen “Lim” rassen Backlim Frühlim Gijnlim Grolim Herkolim NIEUW Maralim

Aspalim Javelim Xenolim

Limalexia

WWW.L I M G ROUP.EU

122

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

jcraenmehr@limgroup.eu

Peter van der Veeken, Normec Foodcare:

“Het is en blijft een natuurproduct, een goede keurmeester houdt daar rekening mee” Het aspergeseizoen is weer begonnen. Vorig jaar kende het seizoen een spannende start toen het coronavirus zijn intrede deed. Het virus brengt al een jaar lang een hoop onzekerheden met zich mee. Maar gelukkig blijven sommige dingen ook zeker in het leven. Zo kunnen we elk jaar bij de eerste zonnestralen in maart het witte goud weer bemachtigen. Voordat de asperges bij de consument op het bord liggen, worden deze eerst gekeurd. Hier komt het vak van de keurmeester om de hoek kijken.

iet alle asperges worden vanaf het land aan consumenten verkocht. Een substantieel deel van de oogst wordt gereedgemaakt voor veilingverkoop en andere afzetkanalen. Om de kwaliteit te waarborgen worden de asperges zeer grondig gekeurd. Peter van der Veeken leidt namens Normec Foodcare keurmeesters op in de praktijk. Een erkende opleiding leert hen van A tot Z de fijne kneepjes van het vak. “De opleiding bestaat uit twintig productmodules. Denk aan glasmodules, vollegrondmodules

of bijvoorbeeld citrusmodules. Alles komt voorbij. Binnen deze modules behandelen we theorie waarbij we kijken naar eventuele ziektes, gebreken en andere aspecten van het product.” Een ander, en misschien wel belangrijker onderdeel binnen de opleiding is de praktijk. Tijdens een praktijkexamen moeten de keurmeesters in opleiding fysiek gaan keuren. “Ik leg bijvoorbeeld 60 verschillende aspergemonsters klaar die de aspirant keurmeesters vervolgens moeten indelen in klasse 1 of klasse 2. Ook

moeten ze ziektes en gebreken herkennen. De praktijk is echt ontzettend belangrijk,” legt Peter uit.

Naast de verschillende productmodules zijn er nog andere modules die meer kennis geven over de AGF-sector. Om het erkende diploma tot keurmeester te behalen moeten alle modules zijn volbracht. “Dat duurt ongeveer 2 tot 2,5 jaar. Niet iedereen heeft alle modules nodig. Wanneer je als bedrijf alleen actief bent in de aspergemarkt, dan kun je er ook voor kiezen om alleen die module te volgen. Je ontvangt dan een deelcertificaat,” vertelt Peter. KLANTSPECIFICATIES VAN DE RETAIL Binnen de sector vindt steeds meer automatisering plaats. Robots nemen de taken van mensen uit handen en zelfs voor het grootste precisiewerk worden geautomatiseerde oplossingen bedacht. Het keuren van groenten en fruit vraagt om expertise.

Van teelt tot levering topfruit uit de Betuwe Van Ossenbruggen Fruit BV Bulksestraat 1 4031 JW Ingen, Nederland T: +31(0) 344-601968 F: +31(0) 344-603700 info@ossenbruggenfruit.nl www.ossenbruggenfruit.nl

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

123

Asperges

“Een keurmeester beschikt over de juiste kennis en vaardigheden. Ik verwacht niet dat dit soort taken gemakkelijk wordt overgenomen door robotisering. De werkzaamheden van keurmeesters veranderen daarentegen wel. Jaren geleden werd er gekeurd op basis van wettelijke kwaliteitsvoorschriften, dat is nu anders.”

Keurmeesters krijgen vandaag de dag naast de wetgeving ook te maken met klantspecificaties. Vanuit de retail komen er verschillende specificaties op tafel te liggen. En die zijn niet mis, beweert Peter. “De wensen vanuit de retail gaan vaak verder dan de wettelijke kwaliteitsvoorschriften. Er moet extra worden gekeurd op bijvoorbeeld kwaliteit, sortering en houdbaarheid. Als keurmeester moet je goed begrijpen wat de retail vraagt.”

HET BLIJFT EEN NATUURPRODUCT Peter heeft het vak van keurmeester de afgelopen jaren behoorlijk zien veranderen. Met de opleiding gaat hij weer terug naar de bron. “Door alle wensen en eisen, vergeet je bijna dat je werkt met een natuurproduct. Dat willen we met de opleiding écht belich-

ten. Wanneer het volgende week dagenlang gaat regenen, dan moet je als keurmeester beseffen: ‘Dit gaat effect hebben op het product over een aantal weken’. De kwaliteit kan bijvoorbeeld verminderen. Een goede keurmeester houdt daar rekening mee. Het is en blijft een natuurproduct waar we mee werken.”

HELDERE WITTE KLEUR Nu het aspergeseizoen is begonnen, is het voor de keurmeesters ook tijd om deze te keuren. Volgens Peter moet een goede asperge aan een paar dingen voldoen: “Een asperge moet mooi recht zijn, een heldere witte kleur hebben en uiteraard op een goede manier gesorteerd zijn. De sortering is bij dit product nog altijd heel belangrijk. Vrijwel iedereen kent de A-sortering of dubbele A (AA) , daar worden de asperges immers op verkocht. Het is dus een belangrijke zaak om de asperges juist te sorteren. De onderkant van de asperge moet netjes en recht zijn afgesneden. Wanneer je dat allemaal kunt afvinken, dan mag je als keurmeester zeer tevreden zijn.” (MB)  peter.van.der.veeken@normecgroup.com www.normecfoodcare.com

Benefits of TopTec ripening rooms • Constant temperature thanks to the Reversed Air System with EC fans • All bananas the same colour • Reduced loss of moisture and weight during ripening • Long shelf life and great quality • Energy effi cient due to unique Proba 5 software • 30% more energy effi cient due to unique tilt frame • Suitable for various sorts of banana’s, mango, avocado and other tropical fruit • Very low energy consumption, less than 90 Watt per pallet • Easy to clean and maintain without having to clear out the room • Short construction time through prefabrication of TopTec and “Smart” workflow • Simple mounting in new or renovated buildings • Our fans meet ErP 2015 standards Cooling Systems Holland uses natural refrigerants in it’s cooling cycle. Zoltstede 10, 8431 HM Oosterwolde • The Netherlands Telefoon +31 (0)592 530 310 info@coolingsystemsholland.nl

124

AGF Primeur 4 • Asperges • 2021

coolingsystemsholland.nl

Import Export

AGRIDOR

Holland BV

Aardappelen Uien Wortelen Lorella Maggio: T. (+31) 0653285791 E. info@agridor.com

WWW.AGRIDOR.COM

Quik’s staat voor constante kwaliteit, variatie, vernieuwing en verbetering. We laten consumenten genieten van natuurlijke, verse en (vooral!) smakelijke producten. En dat al sinds 1932.

Akkerseweg 13b, 5321 HG Hedel, T +31 (0)73 599 91 08, E info@quiks.nl

QUIKS.NL

AGF Primeur 4 • 2021

125

Divers

Mexicaanse aspergeteelt 10% toegenomen

exico is de op twee na grootste aspergeproducent ter wereld. In 2020 bedroeg de Mexicaanse opbrengst 301.000 ton, een toename van 10,4% ten opzichte van 2019. Volgens cijfers van de Informatiedienst Landbouw en Visserij (SIAP) werden er in 2017 in totaal 246.000 ton asperges geoogst in Mexico. Een jaar later steeg de opbrengst tot 278.000 ton en hoewel er in 2019 een lichte daling was (272.000 ton), werd er vorig jaar weer aangeknoopt met de groeiende trend. De belangrijkste staten voor de teelt van asperges zijn Sonora, Guanajuato, Baja California Sur en Baja California. Samen zijn die staten goed voor 80,4% van de totale oogst in Mexico. Het resterende vijfde deel wordt geteeld in de staten Querétaro,

wassen

Michoacán, Coahuila, Sinaloa, Aguascalientes, Durango, Tlaxcala, Jalisco, San Luis Potosí, México en Hidalgo.

Mexico heeft jaarrond productie, maar de oogst piekt tussen december en april. In die maanden wordt meer dan 70%

van alle Mexicaanse asperges gestoken.

De belangrijkste exportbestemmingen voor de Mexicaanse asperges waren in 2020 de Verenigde Staten, Spanje, Chili, Japan, Belize, het Verenigd Koninkrijk, Panama, Hong Kong en

de Verenigde Arabische Emiraten.

De gemiddelde jaarlijkse consumptie per persoon in Mexico is 0,8 kilogram en het aandeel van de asperges in de nationale groententeelt is 1,8%. 

ten...

genie koken .

Britse export naar EU trekt deels aan na inzinking in januari

Bathseweg 45, 4411 RK Rilland +31 (0)113 - 76 01 00 info@meijerpotato.com www.meijerpotato.com

126

AGF Primeur 4 • 2021

a een scherpe daling in januari - als gevolg van brexit - heeft de handel tussen het VK en de EU zich in februari gedeeltelijk hersteld. Volgens de officiële exportcijfers is de export naar de EU met 46,6% gestegen, van 3,7 miljard pond naar 11,6 miljard pond. Toch bleef de uitvoer volgens het Office for National Statistics onder het niveau van vorig jaar en was het herstel van de invoer uit de EU zwakker. Uit andere cijfers van het Britse statistiekbureau

blijkt dat de Britse economie in februari met 0,4% is gegroeid. Volgens het Britse bureau voor de statistiek was de economie nog steeds 7,8% kleiner dan een jaar eerder, vóór de impact van de pandemie. Bbc.com meldt dat de handelscijfers van vorige maand de eerste waren sinds er nieuwe handelsregels van kracht werden als gevolg van de brexitwijzigingen in de handelsregels.  Grafiek: BBC.com

Do you know where your cargo is? As an innovative company with over 30-years of experience, Sensitech offers cost-effective trackers that enable you to monitor cargo location and condition in real time. Easy to implement, get started today managing your global supply chain and navigating disruptions, saving time and money.

TempTale® GEO Eagle Location, temperature, light

Using IoT Data to Improve Quality in the Cold Chain 8 Real-Life Use Cases from the Food Industry

2G and 3G

Contact us today at sensitech.info/primeur0421 for more information and get your copy of our latest white paper – Using IoT Data to Improve Quality

-30ºC to +55ºC TempTale® GEO LTE Location, temperature, light and humidity CAT-M1 with 2G fallback

A Carrier Company

-30ºC to +55ºC

Export - Import - Teelt Specialiteiten:

Conventionele teelt Biologische teelt voor industrie en verse markt

WITTE- EN RODE KOOL ALLE WORTELEN RODE BIETEN KNOLSELDERIJ AARDAPPELEN UIEN (GELE-RODE) SJALOTTEN IJSBERGSLA

Handelsweg 2, 1619 BJ Andijk, T.: +31 22 85 91 222 | M.: +31 653 167022 E-mail: info@hortica.nl | www.hortica.nl

AGF Primeur 4 • 2021

127

Divers

Peru nog steeds 's werelds grootste leverancier van blauwe bessen

D Oekraïne importeerde bijna 1 mln ton fruit

ekraïne importeerde in 2020 bijna 1 mln ton fruit uit het buitenland en dat is 8% meer dan in 2019, zo blijkt uit gegevens van de Urkanian Agribusiness Club (UCAB). Volgens een rapport van de UCAB zijn Oekraïense consumenten in 2020 meer fruit gaan consumeren. Dit blijkt niet alleen uit de officiële cijfers met betrekking tot de fruitconsumptie maar ook uit de toename van de fruitimport. Ukrinform.net citeerde Svitlana Lytvyn, analist

bij het UCAB: "Men moet zich realiseren dat de import voornamelijk betrekking heeft op fruitsoorten die niet in Oekraïne kunnen worden geteeld. De enige uitzondering hierop zijn appelen, maar het totale aandeel hiervan in de import is met 1% te verwaarlozen." Een derde van de import bestond uit bananen, gevolgd door mandarijnen (19% van de totale import), sinaasappelen (9%), citroenen (7%) en perziken (5%). 

e Peruaanse blauwe bessenexport bedroeg in 2020 € 0,86 mld, een groei van 23,4% ten opzichte van 2019 (€ 700 mln), het jaar waarin Peru 's werelds grootste leverancier van dit fruit werd en Chili voorbijstreefde. Lizbeth Pumasunco van Cien-Adex Commercial Intelligence legde uit dat blauwe bessen een indrukwekkende groei hebben laten zien sinds hun opname in het Peruaanse exporttotaal meer dan tien jaar geleden. "Wij zijn in het voordeel tussen augus-

tus en november, omdat in de Verenigde Staten en Canada in deze maanden geen blauwe bessen worden geteeld, omdat het daar dan winter is en in Chili en Mexico omdat het blauwe bessenseizoen dan nog niet is begonnen." In 2019 bedroeg de wereldwijde export van dit zachtfruit € 6,8 mld. De Verenigde Staten waren de belangrijkste bestemming, met een aandeel van 25,5% (€ 1,6 mld), gevolgd door Nederland en het Verenigd Koninkrijk. 

VAN DEN BOSCH

IMPORT - EXPORT - TRANSITO B.V.

1 800 AE ALKIVIAAR/Holland Postbus 220 - Kennemerstraatweg 83 Gespecialiseerd Tel.: 072 - 5 122 122 E-mail: info@vdbosch.nl Fax 072 - 5 122 125 Internet: www.vdbosch.nl

in appelen en peren voor industrie!

TRANSPORTKRATTEN VOOR ELK LOGISTIEK SYSTEEM

NIEUW

in drie verschillende hoogtes

hoge krat beschikbaar vanaf maart 2021

WWW.BEEKENKAMP.NL 128

AGF Primeur 4 • 2021

met gladde of ribben bodem

Hoe is het met

Ondernemerslessen met veeg uit de pan van Jan Hij zit zeker niet achter de geraniums. Jan Hak (73) blijft energiek ondernemen. De lijst van organisaties, bedrijven en ondernemingen waar hij bij betrokken is/was, is ellenlang. Het uitgangspunt bij alles wat hij doet is: waarde toevoegen. Als je dat niet doet, dan kun je van Jan een veeg uit de pan krijgen.

ls oudste van de familie Hak staat hij op de schouders van voorgaande generaties. “Mijn vader heeft me één ding op het hart gedrukt: ‘nooit zonder zitten’. Ik ben ondergedompeld in de familie-ervaringen van de oorlog, het verzet, het helpen van onderduikers en de honger. Je bent verantwoordelijk voor wat je hebt gekregen, je capaciteiten, gezondheid, bezit, het zijn eigenlijk geen eigendommen, je krijgt het om door te geven. In je leven mag je mooie dingen doen, maar zorg ervoor dat je waarde toevoegt. Dat is ook de basis van ondernemerschap.” Een ander belangrijk aspect van ondernemen is veranderen. “Bij het woord innovatie begin ik altijd achter mijn oor te krabben: Is het wiel weer uitgevonden? Kenden we het al niet? Er is NIETS toch echt nieuws onder de zon. Iets ‘vernieuwen’ start met de Waarom-vraag. Wanneer je dat niet duidelijk kunt maken, dan kom je nooit toe aan het realiseren ervan. Wat en Hoe kun je alleen samendoen en volgt uit het Waarom. Het is het kompas waarop je kunt koersen.” Opgeleid aan de Landbouwuniversiteit Wageningen en met een portie werken maatschappelijke ervaring bij onder andere Unilever, in een kibboets en als zelfstandige, drukte Jan in de jaren ’70 – ’90 zijn stempel op het toenmalige familiebedrijf. ‘Hak, je ziet wat je koopt’ werd in 1964 de reclameslogan toen ze de producten in eenmalig glas werden verpakt. Jan, die in de jaren ’70 had kennisgemaakt met het Amerikaanse consumentisme, zorgde mede voor nog een omslag in denken naar: ‘je wéét wat je koopt’. “Eenmalig glas was een enorme doorbraak in verduurzamen van zo goed als vers. Het was makkelijker en goedkoper dan conserven. Maar daar hangt je succes niet vanaf. Niet jij dicteert wat de klant koopt, de klant gunt en apprecieert jou boven die ander. Met die denkwijze kweek je een enorm begrip voor de klant, je kent zijn behoeftes. Als producent weet je meer dan de klant. Ik overtuigde mijn familie te stoppen met het gebruik van niet natuurlijke toevoegingen en om gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en de hoeveelheid geraffineerde suiker en zout drastisch terug te dringen. De schadelijkheid daarvan was al in de jaren ’70 bekend

maar is nog altijd onvoldoende praktijk, al kun je je nu onderscheiden door certificering, zoals Hak nu duidelijk doet met On the Way to Planet Proof.”

Momenteel is Jan onder andere president-commissaris van Tradin Organic dat zich bezighoudt met teelten, inkoop, verwerking en verkoop van speciale en gecertificeerde natuurlijke en biologische voedingsingrediënten. Jan: “We zijn onlangs ondergebracht bij Acomo met een waarde van boven de miljard op de AEX. Nederland kan er trots zijn het grootste gecertificeerde Organic Non Fresh bedrijf ter wereld te huisvesten. Echt ‘Beyond Organic’ geïntegreerd van veld tot consument.”

Door de verkoop in 1992 aan CSM kwam een einde aan HAK als familiebedrijf. Erfenisbelasting, het vermogensrisico’s van voorraad en andere kwetsbaarheden dwongen de familie hier min of meer toe. Jan: “Zonder visie op (grond)bezit is belasting puur een extractiemodel van Haagse bureaucraten om te overleven. Is Nederland beter af zonder familiebedrijven die dienstbaar zijn aan de samenleving?”

Wanneer geld puur als doel wordt gezien, staat er toch meer op het spel. “De primaire sector wordt uitgehold door een dubbel extractiemodel: de vermogensrendementsheffing en vijf inkooporganisaties die prijzen laag houden. Ik waardeer de service van het grootwinkelbedrijf, niet dat ze zichzelf financieren met absurd lange betalingstermijnen. Prijsgaranties naar de consument toe hebben niets te maken met de goede zorg die ik zei te hebben voor mijn klant. De retailers zijn niet de consument van mijn product, ze zijn een doorgeefluik en dat moeten ze zo efficiënt en eerlijk mogelijk doen.”

financiële middelen de primaire sector tot slaaf. Bij consultants moet je oppassen dat ze je jou je eigen hemd niet verkopen. Wees overtuigd van je eigen gaven en mogelijkheden, dat is wat ik ook tegen ontwikkelingslanden zeg.” Als voorzitter van NAFTC, FANEC en SANEC, alle actief op het versterken van economische betrekkingen met het Afrikaanse continent, roemt Jan Hak de kansen voor AGF-handel aldaar. Ook heeft hij zijn connecties in Azië. “De bouw van DC’s langs de Chengdu-Tilburg-Rotterdam-Express, die (vers)logistieke hubs richting achterland van China mogelijk maken vanuit Zuid-West Nederland en Vlaanderen, is ongetwijfeld ook zeer interessant voor de AGF-handel,” besluit Jan. (ML)  secretariaat@clootwijck.nl

Zo’n veeg uit de pan kunnen handelaren en consultants ook krijgen wanneer ze geen waarde toevoegen. “Cut out the middleman, veel internationale traders maken met hun

AGF Primeur 4 • 2021

129

Duitsland

Groothandelsmarkten hadden een uitzonderlijk jaar door Corona:

Duitse groothandelsmarkten blijven knokken tegen effecten van de pandemie Het coronavirus beheerst de samenleving al meer dan een jaar en dit geldt ook voor de handelaren op diverse groothandelsmarkten. We kijken terug op het afgelopen crisisjaar: Van de eerste gevallen van hamsteren en inreisverboden in het voorjaar van 2020 tot de twee lockdowns, de voortdurende horecasluitingen en de situatie die het voortbestaan van veel groothandelsbedrijven bedreigt. (HH)

Maart 2020

Dalende verkoopcijfers ondanks hamsteraankopen Op 22 maart 2020 besloten de federale en deelstaatregeringen tot de uitbreiding van de “beperking van sociaal contact’. Als gevolg daarvan is ook de verkoop van groenten en fruit snel teruggelopen. “Onze verkoopcijfers zijn de laatste twee weken met 60% gedaald,” aldus Nadir Sahin, een handelaar op de groothandelsmarkt van

Karlsruhe. “We hebben vorige week veel aardappelen en uien verkocht aan mensen die aan het hamsteren sloegen. Op dit gebied zien wij nu weer een stabilisatie van de verkoop. Wat de prijzen betreft, treft de crisis vooral de typische horecaproducten, zoals komkommers, paprika's en champignons.

Nadir Sahin runt een afhaalpunt op de groothandelsmarkt van Karlsruhe

April 2020

Keulse groothandelsmarkt ziet positieve effecten Hoewel sommige handelaren in de Keulse markthal ook moeite hadden om hun hoofd boven water te houden, heeft de crisis over het algemeen eerder een positief effect op de groothandelsmarkt, zegt Abdessalem Najar, Managing Director bij Zündorf & Zerres. “Nu wordt het belang van de groothan-

delsmarkt duidelijk. Door de moeilijke situatie is men weer grotendeels afhankelijk van de groothandelsmarkt voor de voorziening in de dagelijkse behoeften. Dit heeft zeker geleid tot een heropleving van de groothandelsmarkt,” stelt Najar. Abdessalem Najar, directeur bij Zündorf & Zerres

130

AGF Primeur 4 • 2021

Mei 2020 Augustus 2020 September 2020

“Rekening houden met nieuwe elementen” De crisis zal ook het centrum voor verse levensmiddelen in Frankfurt op lange termijn veranderen. “Elke crisis brengt veranderingen, maar ook kansen,” zegt Silke Pfeffer van het Marktbureau. “De

wereldvoedselproductie zal veranderen naarmate de eetgewoonten van de consument veranderen. De handelaren in het centrum voor verse levensmiddelen zullen hun bedrijfsconcept zeker

opnieuw moeten evalueren en ze zullen rekening moeten houden met nieuwe elementen. Hetzelfde geldt voor het verscentrum zelf.”

“Nieuwe producten introduceren blijft kerntaak” De belangrijkste klantenkring van de van oudsher in Stuttgart gevestigde onderneming Werner Ebert omvatten marktkooplieden en restauranthouders. Deze laatste categorie heeft aanzienlijke omzetverliezen geleden als gevolg van de coronacrisis. “De horeca is nog ver verwijderd van de oorspronkelijke situatie.” De belangrijkste taak van de

fruithandel blijft echter hetzelfde, zelfs in tijden van crisis. “Sterrenkoks koken niet, ze componeren. Het is onze taak om nieuwe producten te leveren voor innovatieve gerechten,” meldt verkoopleider Klaus Jürgen Braun. Hoofdkantoor van Werner Ebert op het handelscomplex in Stuttgart

“Een jaar om af te vinken” Vooral in de kleinere Duitse centra voor verse levensmiddelen, zoals in Freiburg, heeft de crisis duidelijk merkbare gevolgen gehad voor het bedrijfsleven. De daling van de verkoop is vooral te wijten aan het wegvallen van de catering en grootverbruik sectoren, legt Enrico

Smolik uit. “Beide afzetmarkten hebben nog steeds te lijden onder Corona. Veel grote bedrijven werken nog altijd in tweeploegendienst, waardoor de bedrijfskantines gedeeltelijk of volledig gesloten blijven. Dus dit jaar kan beter gewoon worden afgevinkt.”

De in Freiburg gevestigde AGF-handelaar Enrico Smolik

ON THE LEFTBANK WITH EXCELLENT CONNECTIONS TO HINTERLAND DESTINATIONS VIA MAINROADS AND SUFFICIENT BARGE CONNECTIONS TO THE IMPORTANT EUROPEAN PORTS. ©wimsuy

EFP being specialized in handling fruit and perishables (mainly bananas) situated at a multi purpose water related terminal containing: • 13600 sqm coldstore • 8100 sqm dry warehouse for export • Container hub & repair site of 17500 sqm and 500 reefer plugs STRENGTHS: • Expertise in stevedoring • Liable in Warehouse Management • Excellent Warehouse Management system with barcode scanning for track and trace • FAVV approved • Experienced and skilled employees to •

For further info do not hesitate to contact EFP directly on info@eurofruitports.com · www.eurofruitports.com

AGF Primeur 4 • 2021

131

Duitsland

“De horeca lijdt nog steeds”

Oktober 2020

De meeste groothandels in Bremen zijn gespecialiseerd in de bevoorrading van regionale restauranthouders en grootverbruikers. Dit is ook het geval bij Fruchthaus Hulsberg, en daarom hebben ook zij te kampen met een daling van de verkoopcijfers. Sebastian Sam-

borski: “De horeca-sector is nog steeds noodlijdend. Op het hoogtepunt van de crisis verloren we veel omzet, in de maanden daarna behaalden we weer 80 tot 90 procent van de omzet. Op dit moment zien we weer een inzinking.” Sebastian Samborski van de firma Fruchthaus Hulsberg

“De verkopen waren hoger dan ze in jaren zijn geweest”

Christian Hoffmann, directeur van Becker & Wermelskirchen

Christian Hoffmann nam kort na de uitbraak van Corona de leiding over van Becker & Wermelskirchen op de groothandelsmarkt van Düsseldorf. “In het voorjaar, aan het begin van de pandemie, was de verkoop hoger dan deze in 15 à 20 jaar geweest was,” zegt hij. Als gevolg van het veranderde consumentengedrag en de toegenomen vraag naar bepaalde artikelen

ontstonden in sommige gevallen zelfs tekorten, met prijsverhogingen als gevolg. “Witlof was soms drie keer zo duur als normaal met Pasen. Hetzelfde gold voor mango’s uit overzeese gebieden, die vrij hoge prijzen hadden door de complexe luchtvrachtsituatie. “Daarom bieden we als alternatief Spaanse Osteen-mango’s van hoge kwaliteit aan.”

Vollegrondspecialist

T: +31 (0)228 565 500 / 566 400 F: +31 (0)228 565 548 / 566 410 E: info@jhwagenaar.nl

Verhoeckx

FRUIT & M USHRO OMS

M US HROOMS & TO P FRU IT

Hoorzik 25, 5331 KJ Kerkdriel • Tel.: +31 (0)418 - 631493 E-mail: info@verhoeckxpaddenstoelen.nl - info@verhoeckxfruit.nl Internet: www.verhoeckxpaddenstoelen.nl - www.verhoeckxfruit.nl

132

AGF Primeur 4 • 2021

partner voor industrie en versmarkt

www.jhwagenaar.nl

November 2020

Daling in groentenomzet De sluiting van de horeca werd op het Berlijnse Fruchthof gevoeld in de groentenverkoop, meldt de directie van Gemex Handels. Het hele jaar door worden twee keer per week verse producten uit Italië geleverd. Er is in de huidige situatie ook minder vraag naar

de standaardproducten voor de horeca. “Voor de coronacrisis kwamen er makkelijk 20 pallets per week bij ons binnen. Momenteel zijn er slechts 3 tot 4 pallets per levering, dus minder dan de helft van de normale vraag.” Gemex Handels is gevestigd in de centrale markthal

Tweede lockdown versterkt verkoopdaling De gevolgen van de tweede lockdown, in november, waren ook op de Weense groothandelsmarkt goed merkbaar. “Wij hebben nauwelijks nog bestellingen voor bessen en zien een verkoopdaling van 60 tot 70 procent. Deze

trend was er al vóór de lockdown, maar nu wordt de daling merkbaar groter,” meldt Franz Schwarz, standmanager van Obst Stelzer, een bedrijf dat is gespecialiseerd in zachtfruit.

December 2020

Standmanager Franz Schwarz van Obst Stelzer

“Verse producten nog steeds gegarandeerd” Ondanks Corona worden op de Hamburgse groothandelsmarkt nog steeds tonnen groenten en fruit verhandeld. “Het aanbod van versproducten is zelfs onder de huidige omstandigheden verzekerd,” zegt groothandelsmarktmanager Eliane Steinmeyer. Ondanks de uitdagingen van de voorbije maan-

den heeft de groothandelsmarkt geen enkele handelsdag hoeven over te slaan. “Sinds het begin van de pandemie is er echter een duidelijke verschuiving merkbaar in de vraag, van commercieel naar particulier verbruik,” aldus de manager van de groothandelsmarkt.

Groothandelsmarktmanager Eliane Steinmeyer in de centrale markthal

Januari 2021

Stabiele verkoop in detail- en grootverbruik De groothandelsmarkt van Hannover bedient hoofdzakelijk regionale speciaalzaken en markthandelaren. “In tegenstelling tot de horeca heeft juist dit verkoopsegment geprofiteerd van de virusgolf,” zegt Michael Kowalski, directeur van de firma Rust Gebrüder. “In de wekelijkse markthandel

lag de verkoop aanzienlijk hoger dan gewoonlijk, vooral tijdens de eerste lockdown. Wij zijn daarentegen vooral gericht op grote keukens, zoals die van ziekenhuizen, kantines, verpleegtehuizen en dergelijke. Maar zelfs in dit segment was de verkoop vrij stabiel en kon de omzet op peil worden gehouden.”

Michael Kowalski en zoon leiden Rust Gebrüder samen

Aanzienlijke groei in biologische producten

Roy Zylka (r) is een van de winnaars tijdens de crisis

De Duitse consument grijpt in tijden van Corona steeds meer naar regionale en biologische producten, claimt de media al sinds het begin van de crisis. Roy Zylka, bio-groothandelaar op de groothandelsmarkt van Neurenberg, kan dit alleen maar bevestigen. Hij is een van de winnaars van de crisis en

maakte in het afgelopen coronajaar een aanzienlijke stijging van de verkoop mee. “We zagen een stijging van 30 procent. De verkoop is over de hele linie gestegen, of het nu gaat om groothandel, foodretail of voedselboxen.”

AGF Primeur 4 • 2021

133

Duitsland

Februari 2021

“Klassieke markthandel krijgt meer aandacht” Terwijl grootverbruik en de horeca aanzienlijke omzetverliezen hebben geleden, werd er meer omzet genoteerd in de foodretail en in de ambulante handel: “De klassieke markthandel heeft nu meer de aandacht van de consument. Aan de hand van de gekochte artikelen zien we dat de consumenten er de

voorkeur aan geven geld in hun zak te houden. Velen zijn hun baan kwijt of werken in deeltijd. Dit heeft natuurlijk gevolgen voor de koopkracht,” aldus de directie van het in Essen gevestigde familiebedrijf Josef Hesse. Niklas en Hubert Hengesbach leiden Josef Hesse in Verscentrum Essen

“Terugkeer naar de normale situatie is nog ver weg”

Peter Nüchter, vader van de huidige eigenaar, op de groothandelsmarkt in 2017

“Ook de horeca in Duisburg lijdt onder harde omzetdalingen,” meldt Sven Nüchter, de eigenaar van het gelijknamige familiebedrijf. “Iedereen lijdt eronder. Gelukkig hoeft nog niet iedereen de deuren te sluiten. Het is dus nog te vroeg om van een golf van faillissemen-

ten te spreken. Niemand kan voorspellen hoe de wereld er na Corona uit zal zien. Het zal zeker nog een hele poos duren voor alles weer normaal is.”

Maart 2021

“De situatie is behoorlijk kritiek” Voor vele gerenommeerde familiebedrijven op de groothandelsmarkt in München begint de situatie langzaam maar zeker het voortbestaan in gevaar te brengen. “Zullen al die tientallen jaren van hard werken nu voor niets blij-

ken te zijn geweest? Wij vinden het tijd om aan de bel te trekken, want de situatie is behoorlijk kritiek: een compleet afzetkanaal is gewoon weggevallen,” aldus Ingo Gutekunst, directeur van de gelijknamige horecagroothandel. Het Gutekunst- team op de groothandelsmarkt van München

Horeca-leveranties opnieuw geannuleerd De groothandelsmarkt van Leipzig is zowel een contactpunt voor de weekmarkthandel als voor de bevoorrading van de regionale horeca. “De klassieke standverkoop op de groothandelsmarkt blijft ongewijzigd. Op de weekmarkten en in de vakhandel konden

we zelfs een tijdje een hogere omzet noteren dan normaal, maar intussen is deze verkoopstijging weer wat afgevlakt,” meldt Sascha Mehlhorn, inkoper en verkoper bij Hübler Fruchthandelsgesellschaft. In de horeca daarentegen worden nog steeds grote verliezen

geleden. “We waren al gefocust op de voorbereidingen voor de heropening van de horeca, maar de eerste leveranties zijn tot nader order alweer geannuleerd.”

www.waterman-onions.nl 134

AGF Primeur 4 • 2021

SINCE 1979

N E Z O R N F E h s Z e r O F R h F s e r F Fresh PREPARED PREPARED FROZEN PREPARED

ain its Our whole peeled ric onions areterich taste and retain its andinret h in tas ions are on d ele pe ole ilable wh r ava natural structure. Our whole peeled onions are available Ou are s ion on d ele pe ole e. Our wh ot. intur different sizes as yellow onion, red onion or shallot. all natural struc sh or ion onion, red on ferent sizes as yellow inoldif Our wh e peeled on Available sizes: types:: es:: ions are rich Available typAvailable natural stru le sizes: ctAva 40 to 110 mm in tast, e Yellow, Red, Shallot ureilab llot an . Sha , O d u Red re r low w ta in its in different 40 to 110 mm hole peeledYel onions are av sizes as yello Available package: ailable w onion, red on e: ion| Blue kagoxygen or sh ilable pacLow | Vacuum Bag | Plastic al| lo Big AvailableAva t.bag box | Bigbag sizes: | Blue Bag | Plastic box uum oxygen | Vac Availaofblcustomer 40 to 110 mLow On demand e types:: m tom cus Yeer of llow, Red, Sh and dem On al Available pa Country of origin: lot ckage: Low oxygenCountry of ori : gin Netherlands / Poland / Spain | Vacuum | Bl ue Bag |/ Pl in Spa astic On demand Netherlands / Poland bo x | Bi gbag of customer

Your partner in onion products

Fresh

igin : Since 1979 / Pola19 nd /79 Spain Since

Country of or

n I r e n t Your Partner In r a P r u o Y YouOnion s t r c P u d a o Products r r P t n n o i e n r O I n Onion Prod ucts Netherlands

Since 1979

Snebo Onions Orchowo: ul. Slupecka 3 62-436 Orchowo T. +48 514 215 417 E. info@snebo.com.pl

Snebo Onions Ossendrecht: Armendijk 3 4641 PB Ossendrecht T. +31 164 612 660 E. info@snebo.nl

www.snebofoodgroup.com

AGF Primeur 4 • 2021

135

Retail

Metro over de uitdagingen in tijden van Corona

“Onderschat het doorzettingsvermogen en de inspanningsbereidheid in de horeca niet” De actuele Covid-19-situatie stelt de maatschappij voor grote uitdagingen. Ook voor Metro gaat de pandemie gepaard met bijzondere uitdagingen in de bedrijfspraktijk. Maar ook in moeilijke tijden wil de groothandelaar haar maatschappelijke verantwoordelijkheid als foodretailer nakomen en alle mensen de mogelijkheid bieden om veilig inkopen te doen en de handel tijdens de pandemie te ondersteunen. “Daarvoor bieden de Metro groothandels wereldwijd met hun brede productassortiment, grote verkoopoppervlakken en hoogste hygiëne- en reinigingsstandaarden ideale voorwaarden,” stelt het management.

136

AGF Primeur 4 • 2021

o openden in het voorjaar van 2020 en in de winter van 2020/21 in twee Duitse deelstaten, Nordrhein-Westfalen en Mecklenburg-Vorpommern, de Metro groothandels in samenspraak met de deelstaatregeringen hun deuren voor alle consumenten. “Daarmee kon Metro Duitsland ook haar bijdrage als basisaanbieder leveren en zoveel mogelijk mensen de mogelijkheid bieden om veilig inkopen te doen. De toelating geschiedt met inachtneming van strenge hygiënemaatregelen, het toelaten van een maximaal aantal personen tegelijk,

Verse kruiden in duurzame verpakking

het vermijden van wachtrijen evenals de geldende afstandsregels. Metro Oostenrijk deed dit ook al. Met het 'open voor iedereen'-principe hebben de twaalf Oostenrijkse vestigingen hun rol vervuld om de basisverzorging van de Oostenrijkse bevolking te waarborgen. De uitdaging met de 'nieuwe' klantengroep is goed gelukt, maar Metro Oostenrijk kan zich al snel weer volledig op zakelijke klanten concentreren,” aldus het management van het bedrijf.

OMZETONTWIKKELING IN TIJDEN VAN EEN PANDEMIE De afzonderlijke regio's van Metro zijn wat betreft hun omzetontwikkeling in verschillende mate door de Covid-19-pandemie getroffen. De ontwikkeling is volgens het bedrijf sterk afhankelijk van de samenstelling van de klantengroepen evenals de duur en intensiteit van de restricties in de afzonderlijke regio's. De omzetontwikkeling van de klantengroep horeca was in het eerste

Exclusieve aardappelen en uien

kwartaal van boekjaar 2020/21 duidelijk teruglopend. De omzet die behaald werd door zaken te doen met traders en in het bijzonder handelaren, ontwikkelde zich daarentegen positief. Terwijl Metro Duitsland de horecadaling voor een relevant deel door de positieve ontwikkeling van de verkoop aan handelaren kon compenseren, was Rungis Express sterker door restricties getroffen. Hier daalde de omzet met 4,4%.

AGF Primeur 4 • 2021

137

Retail

gen bij ons appelassortiment is eveneens grotendeels afgesloten. Bovendien worden momenteel de 2,5 kg en 3 kg verpakkingen met champignons van het merk Metro Chef gewijzigd van plastic naar karton. We zoeken actief naar alternatieven voor conventionele kunststoffen en garanderen tegelijkertijd dat we de verwachtingen van onze klanten aan hoge kwaliteits- en hygiënestandaarden vervullen.”

Handelaren kunnen momenteel in heel Duitsland zoals gebruikelijk uit het totale Metro-assortiment kiezen. Met de opening voor iedereen gaat de focus op de zakelijke klanten, bijvoorbeeld die in de horeca, niet verloren, in tegendeel, men blijft zich ervoor inzetten om de horeca- en evenementenbranche te ondersteunen. Voorbeelden zijn het bieden van digitale oplossingen voor de gastenregistratie in restaurants, mogelijkheden voor het online bestellen van menu's als take away-oplossing, evenals een groot aantal op maat gesneden aanbiedingen, individuele adviesoplossingen en hulp bij het overbruggen van de tijdelijke lockdown.

Van consumenten ontvangt het bedrijf veel positieve feedback. “Men is blij een nieuwe inkoopmogelijkheid te krijgen en het omvangrijke Metro-assortiment ter beschikking te hebben om uit te kiezen. Dat geldt juist voor onze versafdeling en het groenten- en fruitassortiment. Natuurlijk kiezen consumenten eerder voor kleinere verpakkingen, maar we zien ook wel interesse in de grotere verpakkingen. Eveneens is de vraag naar bloemen en planten tijdens de lockdown gestegen.”

BESCHERMENDE MAATREGELEN & PRODUCTINKOOP Om de veiligheid van de medewerkers, klanten en partners ook in crisistijden te waarborgen, heeft het Metro-filialennetwerk talrijke maatregelen genomen om deze bescherming zo effectief mogelijk vorm te geven. De basis voor deze maatregelen vormen altijd de meest actuele voorschriften en aanbevelingen van overheidsinstanties en deskundigen. “De Duitse Metro groothandels bieden met hun brede productassortiment, grote verkoopoppervlakken en hoogste hygiëne- en reinigingsstandaarden ideale voorwaarden in de actuele situatie. Door de inzet van technische oplossingen 138

AGF Primeur 4 • 2021

vermijden we bijvoorbeeld dat onze filialen te vol worden. Bovendien helpen onze uitgebreid geschoolde personeelsleden en duidelijke borden bij het naleven van alle regels.”

Een verdere uitdaging blijkt de productinkoop. Want vanwege een inreisverbod en de coronavoorschriften werd de verzorging met groenten en fruit deels beïnvloed. “In partnerschap met onze leveranciers konden we de uitdagingen van de lockdown met betrekking tot het verkrijgen van voldoende seizoensarbeidskrachten eveneens overbruggen. Door de nauwe en duurzame uitwisseling met onze leveranciers konden we verwachte tekorten op ieder moment succesvol voorkomen en onze klanten zo steeds het gebruikelijke assortiment aanbieden. De omvangrijke ervaringen uit 2020 zullen ons en onze leveranciers erbij helpen om voor onze klanten ook in 2021 het complete assortiment betrouwbaar ter beschikking te stellen.” TRENDS OP DE LANGE TERMIJN: VERPAKKINGEN EN LOKALE BEHOEFTES Naast corona heeft Metro ook op de lange termijn op uitdagingen te rekenen. Een terugkerend thema is de realisatie van duurzame verpakkingen: “Voor gastronomen en ook voor Metro is het product dat wat telt. Daarom proberen we zoveel verpakking als nodig en zo weinig als mogelijk te gebruiken. Met onze eigen merkverpakkingen streven we met inachtneming van de totale levenscyclus van een product, naar een verminderde belasting van het milieu. Zo zitten alle gesneden kruiden van het merk Metro Chef sinds midden 2020 in verpakkingen met een sterk verminderd kunststofaandeel. Daarmee vermijdt Metro ieder jaar meer dan 100 ton plastic afval. De overstap naar duurzamere verpakkin-

Bovendien streeft men ernaar zo min mogelijk levensmiddelen weg te gooien. Als groothandel probeert men de productbevoorrading individueel per filiaal te optimaliseren en toe te spitsen op de lokale behoeftes. Het nauwe contact met zakelijke afnemers is daarbij van belang. “We kunnen gastronomen bijvoorbeeld direct contacteren en versproducten tijdig voor het aflopen van de minimale houdbaarheidsdatum tegen speciale prijzen aanbieden. Dat komt in het bijzonder in het actuele seizoen veel van onze klanten ten goede. Hierbij nemen onze collega's bijvoorbeeld doelgericht contact op met restaurants, kantines en andere grootverbruikers die deze producten dagelijks gebruiken. Momenteel is de vraag over het totale assortiment gezien grotendeels vergelijkbaar met de vraag in voorgaande jaren. Een uitzondering vormt de vraag vanuit de horeca, gezien de lockdown. In de categorie groenten en fruit hebben we gereageerd op de toegenomen vraag naar assortimenten die geschikt zijn voor de buitenshuisconsumptie.”

DOORZETTINGSVERMOGEN EN INSPANNINGSBEREIDHEID Het internationale groothandelsconcern kijkt alles bij elkaar met vertrouwen naar de toekomst, hoewel men de gevolgen van de pandemie ook op de lange termijn zal merken. In de gevreesde faillissementsgolf in de horeca gelooft men echter niet. “Corona is voor onze handel geen structurele crisis, maar een pandemie die binnen afzienbare tijd ten einde zal komen. We zullen hoogstwaarschijnlijk vanwege de pandemie meer bedrijfsbeëindigingen in de horeca zien, maar tegelijkertijd mag men het doorzettingsvermogen en de inspanningsbereidheid in deze branche nooit onderschatten. De grote meerderheid zal ook deze situatie overwinnen en na de pandemie verwachten we een golf van nieuwe openingen. De investeringsdrempels voor horecaondernemers zijn over het algemeen niet zeer hoog. Bovendien zal de trend richting buitenshuisconsumptie extra impulsen geven en deze zullen aanhouden. We zullen bovendien een nog modernere en digitalere horeca beleven.” (HH)  www.metro.de

Een sterkere partner voor een beter presterende ‘supply chain’: Tosca Polymer Logistics en Contraload sluiten zich aan bij Tosca — Eén wereldwijde partner met meer dan 100 jaar gecombineerde ervaring in duurzame verpakkingen en met de nieuwe mogelijkheid om uw volledige ‘supply chain’ te bedienen, van de ‘First Mile’ tot de ‘Last Mile’.

Solutions mindset

Toscaltd.com

Robuust product portfolio

Globaal netwerk

Financiële schaalbaarheid

Violetti, het beste van twee werelden!

Violetti is een nieuwe spitskool waarvan duidelijk is wat haar bijzonder maakt: de mooie paarse kleur. Violetti heeft de zachte verfijnde smaak van de gewone spitskool en de rijke kleur van de klassieke rode kool, dus het beste van twee werelden. T.B.&S. B.V. • Vronermeerweg 1 • 1834 AX Sint Pancras • Tel: +31 (0)72-5642386 • M: 06-53498460 E-mail: info@spitskool.com • www.violetti.nl

140

AGF Primeur 4 • 2021

Nevenactiviteit

Jacqueline en Marcel Bekkers starten Fruit aan huis bezorgd naast hun werk in de zorg:

“Een stukje fruit brengen is zoveel meer dan gezond”

De intensieve handel in AGF leent zich niet makkelijk als nevenactiviteit. Jacqueline en Marcel Bekkers krijgen echter zoveel positieve energie van het bezorgen van fruit met een persoonlijke noot dat ze naast hun werk in de zorgsector het bedrijfje Fruit aan huis bezorgd hebben opgericht. Onder het mom ontzorgen, verzorgen én zorgen voorzien ze in Arnhem en omgeving een groeiend aantal particulieren, bedrijven en instellingen van fruit.

et idee om een bezorgdienst voor fruit te starten, leefde al wat langer. De corona uitbraak versnelde dat proces. “We zagen de behoefte bij met name oudere mensen in onze buurt die de deur niet uit konden of durfden. Toen hebben we Fruit aan huis bezorgd opgericht, waar mensen op een laagdrempelige manier hun fruit kunnen bestellen,” vertelt Marcel. “We willen namelijk graag de combinatie maken, een stukje sociale zorg en een stukje gezondheid en dan is fruit een heel mooi product,” vult Jacqueline aan. In de ogen van het echtpaar is fruit niet alleen gezond, maar brengt het veel meer positiefs. Daar wordt nog veel te weinig mee gedaan. “Mijn cliënten worden helemaal vrolijk als ik met een stukje fruit aan kom zetten,” vertelt Marcel die werkt op de High Intensive Care-afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis. Jacqueline werkt in het regionaal ziekenhuis. In de zorg staat aandacht voor gezond voedsel nog op een laag pitje. “Ik vind het bizar dat de vette hap in kantines over het algemeen goedkoper is dan groenten en fruit. Dat staat zo haaks op wat je als zorgverlener wilt uitdragen. Juist om deze tijd een beetje goed door te komen

is het zo belangrijk dat je gezond eet.”

Maar het gaat Jacqueline en Marcel niet alleen om gezonde zorg voor patiënten. Ook voor de werknemers zelf moet worden gezorgd. “Het is toch vreemd dat koffie door werkgevers gratis wordt aangeboden, maar een stukje fruit, dat in verhouding veel goedkoper is, ontbreekt, terwijl juist dat volgens ons veel kan bijdragen aan werkprestaties. Een van onze klanten is koerierdienst Weis. Zijn chauffeurs hebben het ontzettend druk. Voor hem verzorgen we eenpersoons fruitpakketjes die bezorgers mee kunnen nemen voor onderweg. Eén van die bezorgers is Mirac Topsakal. Hij werd onlangs uitgeroepen tot beste pakketbezorger van Nederland. Dan is het cirkeltje toch rond!” Veel energie die Jacqueline en Marcel stoppen in het fruit bezorgen wordt niet uitbetaald, maar dat hoeft ook niet. Marcel: “Het is wel commercieel wat we doen, maar het gaat niet primair om het geld. Als iemand ’s avonds belt of we alsjeblieft wat fruit willen brengen, dan stappen we in de auto. Van fruit krijg je energie. Als ik ’s avonds moe uit het werk kom en zie de bestellingen

staan in de computer, dan laadt de batterij meteen weer op. Het is heel leuk om te doen en om een praatje te maken met de mensen die hebben besteld. We informeren altijd hoe het met ze gaat.”

De inkoop verloopt via Marcel. Die heeft al jaren goede connecties met fruittelers in de omgeving. Hun zoon Bas heeft mede daardoor een goedlopend seizoensfruitbedrijf met lokale aardbeien en kersen. Fruit dat niet lokaal te krijgen is koopt Marcel in bij groothandel Van Ravenswaaij in Veenendaal. Jacqueline brengt de creatieve component in, iets waar ze ook veel energie van krijgt. “Styling is mijn passie en ik maak van elke bestelling graag iets moois. Ook vind ik het leuk om in te spelen op de seizoenen en feestdagen. In de winter hadden we bijvoorbeeld een stoofperen- en glühwein-pakketten, afgelopen februari hadden we een Valentijnpakket en binnenkort hebben we een aspergepakket inclusief eieren, ham en een wijntje.” Jacqueline en Marcel zijn erg gedreven om fruit overal waar ze komen op de kaart te zetten. Ook de politiek kan wel wat fruit gebruiken. Marcel, actief in de gemeenteraadpolitiek, is van plan daar op een leuke manier de aandacht voor de positieve eigenschappen van fruit te vragen. “Dan komt het op den duur ook eens binnen in Den Haag. Het is niet meer te stoppen die trein,” besluiten ze. (ML)  info@fruitaanhuisbezorgd.nl

AGF Primeur 4 • 2021

141

EXPORT

Citrus

MAROKKAANS CITRUS

RUSLAND

(in tonnen)

2014 / 2015 2015 / 2016 2016 / 2017 2017 / 2018

EU 214.100 200.850 225.450 223.000

CANADA 118.040 217.700 277.600 271.700

GOLFSTATEN

VS 2014 / 2015 2015 / 2016 2016 / 2017 2017 / 2018

2014 / 2015 2015 / 2016 2016 / 2017 2017 / 2018

11.400 32.500 45.900 68.300

2014 / 2015 2015 / 2016 2016 / 2017 2017 / 2018

35.000 56.550 70.300 77.700

OVERIGE MARKTEN 5.000 15.400 18.150 25.900

2014 / 2015 2015 / 2016 2016 / 2017 2017 / 2018

1.660 6.200 12.600 11.200

Bron: Maroc Citrus

Marokkaanse citrus volop in de concurrentiestrijd om marktaandeel

Infographic citrus Marokko.indd 1

Tussen 2008 en 2018 heeft de Marokkaanse landen tuinbouw een flinke impuls gehad. Er is een investering van 104 miljard Marokkaanse Dirham, een dikke negen miljard euro, gedaan waarvan 40 procent door de overheid en 60 procent door private partijen. Het heeft onder andere geleid tot een stijging van de export met 117 procent tot een waarde van ongeveer drie miljard euro in 2018. Citrus is één van de sectoren die profiteert van dit proces. Maroc Citrus, dat de Marokkaanse citrussector vertegenwoordigt, geeft op haar website aan dat de citrussector sinds de inwerkingtreding van het Marokko Groen Plan I een aanzienlijke ontwikkeling heeft doorgemaakt.

et een areaal van ongeveer 129.000 hectare in 2020 en een gemiddelde opbrengst van 2,4 miljoen ton speelt de citrussector in Marokko een belangrijke sociaaleconomische rol. Op 50 procent van het areaal worden mandarijnen, zoals Clementines of Nadorcotts, geteeld. Van het areaal is 46 procent bestemd voor sinaasappelen, zoals navelsinaasappelen, en op de resterende vier procent worden citroe-

nen geteeld. Rond de 70 procent van het Marokkaanse citrus vindt zijn weg naar de Marokkaanse consument. De resterende 30 procent, gemiddeld 600.000 ton in de afgelopen 5 jaren, wordt geëxporteerd. GESTAGE GROEI De afgelopen jaren is de citrusexport gestaag gegroeid. Waar in het oogstjaar 2014/15 nog 385.200 ton werd uitgevoerd,

Productiecijfers Marokkaans citrus in tonnen

Seizoen 2015/2016 2016/2017 2017/2018 2018/2019 2019/2020 bron Maroc Citrus

142

AGF Primeur 4 • 2021

Productie 2.035.000 2.362.501 2.275.401 2.619.138 2.213.576

Export 531.200 650.000 677.800 715.450 600.548

Interne verkoop 1.455.800 1.662.501 1.547.601 1.803.688 1.563.028

13-4-2021 11:05:00

was dit in 2018/19 gegroeid tot 715.450 ton. Een toename van ongeveer 15 procent. Marokkaans citrus is dus in trek. Rond de 80 procent van het Marokkaanse citrus dat wordt geëxporteerd, gaat naar Rusland en de Europese Unie, gevolgd door de Noord-Amerikaanse markt en de Golfstaten. De krant El Periodico Mediteranneo laat weten dat vooral de markten die gesloten zijn voor Spaans citrus, vaste exportbestemmingen zijn voor Marokkaans citrus. Dit geldt bijvoorbeeld voor Rusland, die door het veto op EU-import sinds 2014 verstoken blijft van Europees citrus, of de Verenigde Staten waar door tariefbarrières Marokkaans citrus interessanter was dan de Europese citrus. Inmiddels kwamen de VS en de EU een tijdelijke schorsing van de importtarieven op citrus overeen. De tuinbouworganisatie, die spreekt namens de Valenciaanse telers, gaf op de website van CastellónPlaza aan dat de Amerikaanse importtarieven zorgden voor een aanzienlijke exportafname van Spaans citrus naar de VS en sprak de hoop uit dat de tijdelijke schorsing leidt tot een oplossing. ‟De terugkeer van onze export zal geen gemakkelijke opgave zijn, aangezien we het vertrouwen moeten herwinnen en bovendien vooral Marokko en Chili hebben geprofiteerd van onze verdringing van de Amerikaanse markt,”aldus de organisatie. Dit wordt onderschreven door El Periodico Mediteranneo: “Marok-

Mohamed Laroussi (links), voorzitter van Nederlands-Marokkaanse Business Council, houdt zich bezig met het bevorderen van handel tussen Nederland en Marokko. Deze Business Council is onderdeel van de MENA (Middle East and North Africa) TRADE BUSINESS COUNCIL.

ko is volop aan het concurreren met de andere Middellandse Zeelanden, maar ook met Zuid-Afrika, in de strijd om Europees marktaandeel voor sinaasappelen en mandarijnen, maar ook voor andere groenten en fruit.” ONGUNSTIG WEER Met de uitvoer voor seizoen 2019/20 lijkt er voorlopig een eind te komen aan de toenemende groeicijfers. ‟De uitvoer voor seizoen 2019/20 is lager uitgevallen dan voor het vorige seizoen,” meldt MoroccoFoodEx. Met 517.500 ton is dat een afname van 25 procent. Daarvan was 46 procent bestemd

voor de EU en 26 procent voor Rusland. De derde exportpartner was Canada, met 12 procent, gevolgd door de VS, de Golfstaten en Afrika bezuiden de Sahara met respectievelijk 7,8 procent, 3,9 procent en 3,7 procent. De absolute hoofdrol in de citrusexport in seizoen 2019/20 was weggelegd voor de Nadorcott, waarvan er 190.000 ton werden afgezet. De nummer twee was de Clementine met 154.000 ton en met 96.000 ton export maakt de Marokkaanse late sinaasappel de top drie compleet. USDA meldt dat de opbrengst van de Marokkaanse citrusteelt in het seizoen 2019/20 is gedaald als gevolg van het ongunstige weer

in het zuiden van Marokko. De hittestress beperkte tijdens het seizoen 2019/20 de bloei, wat resulteerde in een daling in de jaar-op-jaar opbrengst en export van citrus. Dit gold echter niet voor de exportwaarde: door de stevige exportprijzen bleven de exportwaarden stabiel. Het seizoen 2020/21 loopt nog, maar voorlopige cijfers uit oktober 2020 lieten een kleine exportafname van 3 procent tegenover het voorgaande seizoen op dat moment zien. (MW) 

AGF Primeur 4 • 2021

143

Divers

Tuinbouwproductie Estland 2% gedaald een overzicht van de landbouw, visserij en voedingssector in 2020, opgesteld door het Estlandse ministerie van Plattelandszaken, blijkt dat het weer vorig jaar gunstig was voor de teelt van gewassen en voor een recordopbrengst van granen, terwijl ook de productie van melk en vlees al enkele jaren op rij toeneemt.

e tuinbouwproductie in Estland is tot 2020 met 2% op jaarbasis gedaald tot € 974,3 mln, deels als gevolg van de Covid-pandemie, aldus minister van Plattelandszaken Urmas Kruuse. Tegelijkertijd heeft het goede weer geleid tot een recordoogst aan granen, hoewel de opbrengst van groenten en fruit is gedaald. Kruuse: "Net als andere sectoren bleef ook de tuinbouw niet onaangetast door het Covid-19-virus

en bleek 2020 een uitdaging voor onze voedingsproducenten; de telers en andere deelnemers aan de voedingsvoorzieningsketen slaagden er echter in zich aan te passen en met succes het hoofd te bieden aan de veranderende omstandigheden." Niettemin deed de voedingssector het beter dan de bewerkende sector, terwijl de exportgroei van tuinbouwproducten en voedingsmiddelen in 2020 aanhield. Uit

Verdeling van de tuinbouwproductie in 2020: • Gewassen zijn goed voor 48%. • De inkomsten van de voedingssector bedroegen in totaal € 2,1 mld en bleven min of meer op hetzelfde niveau als in 2019 en waren goed voor 16,4% van de totale inkomsten in de sector. • Er werd voor € 1,4 mld aan tuinbouwproducten en voedingsmiddelen uit Estland geëxporteerd tegen lopende prijzen, terwijl de import € 1,6 mld bedroeg. • Groenten- en fruittelers werden negatief beïnvloed door een vertraagde lente en extreme weersomstandigheden. 

SPAANSE GRANAATAPPELEN T. 966 637 488 | WWW.CAMBAYAS.COM

Voor al uw douane formaliteiten bij import en export

Gebroken Meeldijk 66, 2991 VD Barendrecht T. 0180 - 690500 | F. 0180 - 690503 | E. info@straytest.nl

144

AGF Primeur 4 • 2021

WWW.STRAYTEST.NL

Bezoek ons splinternieuwe Test- & Demonstration Centre – QUALITY MACHINERY MADE IN HOLLAND –

Alle groenteverwerkingsmachines testklaar opgesteld in een professionele setting. Neem contact op voor een demonstratie!

Bezoek onze website voor het complete leveringsprogramma bandsnijmachines – 3-dimensionale snijmachines – transportbanden groentewasmachines – centrifuges – schrap- & schilmachines.

Stationsstraat 130, Deurne - Holland T +31 493-31 23 71 M +31 6-47 88 09 84 E info@jegerings.com

Visie

Opbrengst meer dan 60% Schil wordt opgevangen in één unit Eenvoudig te reinigen,

eenvoudig te verplaatsen en op te slaan

De beste keuze voor supermarkten For Benelux area, please contact:

- Advertorial -

Industriële fruitschilmachine zorgt voor maximale capaciteit en minimale verspilling Automatische schilmachines worden vaak gebruikt in de fruitverwerkende sector. Nu gebruiken fabrieken met een hoge capaciteitsvraag meestal schilmachines met ronde mesjes, maar die hebben een hoge verspillingsgraad. Voor bedrijven die fruit van klein formaat verwerken, waarbij de nauwkeurigheid van het schillen gegarandeerd moet zijn, wordt de productiviteit een uitdaging. Deze zoektocht naar het evenwicht tussen maximale productiviteit en minimale verspilling heeft momenteel veel aandacht in de fruitverwerkende industrie. Astra is een innovatieve Japanse ontwikkelaar van schilmachines. Hun industriële schilmachine FAP-1001 is zeer populair in de fruitverwerkende industrie. Verkoopmanager Ryo Takeshita presenteerde de unieke FAP-1001. "In tegenstelling tot andere schilmachines die op de markt zijn, maakt de FAP-1001 gebruik van een unieke schilmethode, die lijkt op manueel schillen. Het mes is recht, scherp en dun. Tijdens het draaien beweegt het mes soepel, terwijl het altijd stevig tegen het oppervlak van het fruit wordt gedrukt.” “Neem bijvoorbeeld kiwi's. Onlangs verkochten wij een FAP-1001-eenheid aan een kiwi-verwerkende fabriek. De fabriek gebruikte een 'ronde schileenheid’ van een ander merk, maar bij het schillen van een kleine gele kiwi (35-45 mm) of overrijpe zachte kiwi's, werd bijna tweederde van het vruchtvlees verwijderd, wat resulteerde in een zeer hoog afvalpercentage. De fabriek nam contact met ons op met de vraag of wij een betere oplossing konden bieden. Na meerdere testen heeft de fabriek nu alle verwerkingslijnen vervangen door onze FAP-1001. Kiwi's van ieder formaat kunnen nu snel worden geschild, met een minimum aan afval." “Als schiller op industriële schaal werkt de FAP1001 op hoge snelheid, met een capaciteit van 1.200 vruchten per uur. Dit maakt hem vooral geschikt voor fruitverwerkende fabrieken, grootschalige cateringbedrijven en dranken limoncello-fabrieken, die een hoge productiesnelheid vereisen,” aldus Ryo. "Over dranken limoncello-fabrieken gesproken: citrusschillen worden vaak gebruikt in de drankensector. De gele schil bevat veel aroma, die kan dienen als smaakstof voor dranken. De witte binnenschil smaakt echter bitter en moet zeer zorgvuldig worden gepeld. Het scheiden van de gele schil en de witte schil is de grootste uitdaging in de verwerking. Op dit moment verwijdert men de schil ofwel met de hand, of de hele schil wordt eerst verwijderd, waarna de gele laag van

het witte gedeelte wordt gescheiden. Beide methoden vereisen een handmatige toepassing en kostbare arbeid. Maar onze machine maakt een hoge schilsnelheid met schilnauwkeurigheid mogelijk,” aldus Ryo. "Afgezien van kiwi's en citrus is de machine ook zeer geschikt voor meer dan 20 soorten groenten en fruit.” Eenvoudige werking, ondersteund door ingewikkelde technologieën "Een schilmachine is een combinatie en een balans van vele elementen, zoals het materiaal van het mes, de vorm van de schiller, de manier waarop de schiller het fruit raakt en de manier waarop de schiller beweegt, de snelheidsregeling, enz. Al deze factoren spelen een rol en werken op elkaar in. We kunnen wel zeggen dat achter de eenvoudige werking grote R&D-investeringen en een enorme hoeveelheid experimenten schuilgaat. Dit maakt dat onze machine ook extreem duurzaam is,” aldus Ryo. Als het gaat om onderhoud en service na de verkoop zegt Ryo: "Hoewel het technische aspect ingewikkeld klinkt, is de werking eigenlijk heel eenvoudig, zodat er niet veel onderhoud nodig is. We krijgen zelden telefoontjes van klanten die problemen ondervinden. Maar als ze vragen hebben of als we iets moeten controleren, kunnen we dat gemakkelijk online doen. Een ander voordeel is dat de machine heel eenvoudig te installeren is. Door de Covid-situatie is reizen niet eenvoudig. Maar als de machine wordt afgeleverd, kan het aanwezige personeel de machine gemakkelijk zelf installeren en testen, met de online ondersteuning van onze technici.” Verscheidenheid aan schilmachines Naast de FAP-1001 produceert ASTRA variëteiten van schilmachines voor verschillende eisen. Zoals compacte schilmachine KA-700H (tafelmodel) en de ananas-, meloenen mango-schilmachine KA-750. Dit jaar lanceert ASTRA een geheel nieuwe ananasschilmachine, de KA-725, speciaal ontworpen voor supermarkten. (NF) Voor meer informatie, ga naar www.peel-a-ton.com, of neem contact op met ryo@e-astra.co.jp.

Retail

Jeroen van der Weerd, supermarktgeograaf:

“De AGF-afdeling is bepalend voor de kwaliteit van het winkelbeeld en zegt ook veel over de kwaliteit van de winkeloperatie” Het Nederlandse supermarktlandschap consolideert. Jumbo slokte de afgelopen jaren een aantal formules op, recentelijk deelde AH een gevoelige tik uit door de overname van Deen. “De consolidatieslag die gaande is, zal doorgaan. De kans is groot dat er in de komende jaren meer formules uit het Nederlandse supermarktlandschap zullen verdwijnen,” zegt supermarktgeograaf Jeroen van der Weerd.

“D

rie zaken spelen een belangrijke rol: kostenbeheersing, data en online. In het geval van de recente overname van Deen door Albert Heijn, Vomar en DekaMarkt was Deen genoodzaakt om fors te investeren om de formule toekomstbestendig te maken om efficiënter te kunnen opereren. Supermarktexploitaties werken met kleine marges, dus efficiency is heel belangrijk om kosten te beheersen (distributie, logistiek, vestigingennetwerk, etc.). Data is van belang om goed in te kunnen spelen op klantbehoeften en om met het formuleformat te kunnen differentiëren naar marktgebied en online wordt steeds belangrijker als onderdeel van de formule. Kun je als formule op één van deze drie onderdelen niet goed mee, dan wordt het moeilijk.” Jeroen van der Weerd is supermarktgeograaf en initiator van Supermarkt & Ruimte, een inspiratie, netwerk en kennisplatform over supermarkten en vastgoed. Het aantal werkbezoeken dat hij beroepsmatig aflegt, telt hij al lang niet meer. “Een grove schatting? Jaarlijks verricht ik tientallen marktanalyses en gemiddeld bezoek ik per analyse circa 10 supermarkten. Dat betekent jaarlijks zo’n 400 supermarkten. Nederland telt er circa 4.300 (exclusief zelfstandigen), dus jaarlijks zie ik circa 10% van het aanbod in Nederland.”

148

AGF Primeur 4 • 2021

Een aantal formules investeert onvoldoende in de formule en online en zien nu dat het marktaandeel onder druk is komen te staan. “Kijk naar de marktaandelen van Hoogvliet, Dirk en Aldi. Formules zoals Albert Heijn, Jumbo, Plus, Coop en ook een regioformule

als Jan Linders hebben de boel op orde en groeien dan ook in marktaandeel. Welke formules zullen verdwijnen is nog niet te zeggen. Corona heeft ervoor gezorgd dat duidelijk is geworden dat online zal groeien. Formules die te laat of onvoldoende investeren in dit aankoopkanaal hebben een probleem op de langere termijn. Het zou zonde zijn als dit leidt tot een verschraling van het bestaande aanbod doordat kleinere formules niet meekunnen. Vooral regioformules worden gewaardeerd door klanten en hebben vaak meer oog voor lokale producten van lokale ondernemers, waaronder veel boeren. Ik vrees dat het onvermijdelijk is. Kijk naar andere Europese landen, Nederland is wat dat betreft uniek met veel formules in een relatief kleine markt.” In dit krachtenspel tussen formules is de AGF-afdeling van heel groot belang voor de algehele supermarktexploitatie. Volgens Jeroen is het zelfs de belangrijkste afdeling. “AGF is hét visitekaartje van de supermarkt. Bijna bij alle

Corona boost AGF-verkopen “De Corona-uitbraak heeft de verkoop van AGF in de supermarkten over het algemeen een flinke ‘boost’ bezorgd,” vertelt Jeroen. Consumenten gaven zeker in de eerste lockdown sterk de voorkeur om te winkelen in grote winkels. In de supermarkten kan efficiënt worden gewinkeld en alles met één winkelbezoek wordt gekocht. “Dat zal deels ten koste zijn gegaan van de versspeciaalzaken. Aan de andere kant zie je dat ook deze winkels hebben kunnen profiteren,

Jeroen ziet een duidelijke relatie tussen de kwaliteit van de AGF-afdeling en de omzet van een supermarkt. “Heel duidelijk zelfs, supermarkten met een hoge vloerproductiviteit beschikken doorgaans over een prima AGF-afdeling. Van alle artikelgroepen in de supermarkt wordt het meest besteed aan groenten en fruit. Jaarlijks is dit circa € 650,- per huishouden, wat neerkomt op 14% van de totale supermarktbestedingen. Vers wordt steeds belangrijker. Consumenten willen het liefst nog altijd zelf

hun groenten en fruit kiezen. Tegelijkertijd zie je dat consumenten ook in toenemende mate vers online durven te kopen. Op vers kunnen formules zich onderscheiden van elkaar. Vers biedt veel mogelijkheden om ‘beleving’ in de winkel te creëren en leent zich goed om een aantrekkelijk winkelbeeld te maken, kleurrijk en met een verhaal. Bijvoorbeeld over de herkomst van producten door het verhaal van de teler in de winkel te vertellen. Wat je nu ziet is dat supermarkten graag pakketten verko-

ryfa rm r e

y. e u

l .n

formules kom je op deze afdeling binnen. Dit deel van de supermarkt is bepalend voor de kwaliteit van het winkelbeeld en zegt ook veel over de kwaliteit van de winkeloperatie. Dit geldt overigens voor alle versafdelingen, maar het meest voor AGF. Het is niet voor niets dat Albert Heijn hier de afgelopen jaren vol op heeft ingezet met ‘Echt Vers’. Maar ook bij formules als Lidl, Jan Linders en Plus zie je dat de AGF-afdeling wordt gezien als het paradepaardje van de supermarkt.”

ook omdat de horeca dicht moest en consumenten graag thuis iets bijzonders wilden en dus gingen voor kwaliteit. Verder zie je dat de verkoop van groenten en fruit online een vlucht heeft genomen. Zo zijn de bestedingen aan groenten en fruit online tussen 2017 en 2021 ruim verviervoudigd. Corona is daar dé aanjager in geweest met een verdubbeling van de online supermarktomzet op groenten en fruit tussen het najaar 2019 en het najaar 2020.”

w. bu

lkber

De 100% gezonde snack & kampioen anti-oxydanten Mortel 27 | 6088 AH Roggel | Netherlands T: +31(0)475-494727 | F: +31(0)475-491461 M: +31(0)6 532 88 523 | E: sil@silmoonen.nl

ontvangst-, opslagen sorteerinstallaties voor knolgewassen, uien, aardappels, bieten enz.

maatwerk in: - kisten & big bag handling - intern transport - voor al uw producten

essen Blauwe b lasse! k van grote

Wevano Machinery BV Franc 50, 8305 BS Emmeloord, Tel. (0514) 56 92 77, info@wevano.nl, www.wevano.nl, www.facebook.com/wevano

maatgevend in maatwerk!

AGF Primeur 4 • 2021

149

Retail

Supermarktgeograaf – wie wil waar wat kopen en hoeveel Een geograaf bestudeert de relatie tussen mensen en hun natuurlijke omgeving vanuit een ruimtelijk perspectief. Supermarktgeograaf Jeroen van der Weerd past deze kennis toe om de kwaliteit van supermarktlocaties te onderzoeken. “Voor diverse formules verricht ik vestigingsplaatsonderzoek. Hierbij onderzoek ik het marktgebied van een (geplande) supermarkt en kijk ik naar aantal inwoners, samenstelling van huishoudens, inkomensniveau, leeftijdsopbouw en doelgroepen. Op basis van deze analyse kan het omzetpotentieel voor supermarktaanbod bepaald worden. Verder kijk ik naar de bestaande boodschappenstructuur en analyseer ik de concurrentie.”

Omzetprognoses Daarnaast maakt Bureau van der Weerd een beoordeling van het formulebeeld in termen van segmentering. “Is er oververtegenwoordiging van full service supermarkten (Albert Heijn, Plus of Jumbo) of voert juist aanbod met een sterke prijsfocus de boventoon (Aldi, Lidl, Dirk of Vomar)? Wat is de supermarktdichtheid (aantal m² winkelvloeroppervlak per inwoner)? Is deze laag, dan duidt dit vaak op een lage concurrentiedruk en is er mogelijk marktruimte voor nieuw aanbod. Is deze hoog, dan is er meestal sprake van een felle concurrentiestrijd en zal er eerder sprake zijn van overaanbod. Van alle aanwezige supermarkten wordt de omzet (voor zover al

pen met diverse verse groenten die consumenten snel thuis klaar kunnen maken tot één gerecht. Tenslotte, het is geen geheim dat supermarkten een relatief hoge marge behalen op vers.”

APPELEN EN BLOEMKOOL OF JUIST EXCLUSIEVER In combinatie met marktdata biedt de AGF-afdeling trouwens nog veel potentieel. Jeroen: “Waar grote kansen liggen voor supermarkten is het zo goed mogelijk differentiëren binnen het assortiment naar klantbehoefte. Om dit goed te kunnen doen is data een ‘must’. Je moet weten wie er in de winkel komt en wat de klant graag wil. Inzicht in klantbehoefte is essentieel om in een hevig concurrerende markt een verschil te kunnen maken. Mijn bedrijf helpt formules en ondernemers hierin door

150

AGF Primeur 4 • 2021

niet bij mij bekend) onderbouwd ingeschat en kan worden aangegeven welke omzeteffecten optreden bij uitbreiding van het aanbod. Op basis van alle bevindingen kan een omzetprognose worden gedaan voor een nieuwe supermarkt. Het rapport vormt de basis in de afweging van een formule om een forse investering te doen, of juist niet.”

blijkt dat een kwart van de huishoudens de groenteboer weleens bezoekt. Ruim de helft van deze doelgroep komt tenminste één keer in de week bij de groenteboer. In de drie grote steden ligt de bezoekfrequentie aanzienlijk hoger dan in het noorden van het land. Deels komt dit door locatiepatroon en deels door verschillen in klantbehoefte. In het noorden van het land ligt het AGF bij supermarkt of speciaal- bezoek aan de groenteboer veel zaak lager. Voor deze consumenten is De wijze waarop consumenten de supermarkt vaak efficiënter. AGF aankopen verschilt per regio. Het door Bureau van der Weerd geïnitieerde platform Supermarkt & Ruimte doet elk half jaar consumentenonderzoek onder 3.000 Nederlandse huishoudens. Uit de meest recente meting

inzicht te verschaffen in het klantprofiel. Wat is de klantbehoefte in het marktgebied? Wil men vooral appelen, peren, witlof en bloemkool of is de behoefte juist groot aan een exclusiever assortiment. Welke doelgroepen trek ik naar mijn winkel of loop ik juist mis? Kan ik door meer in te zetten op vers in het algemeen en AGF in het bijzonder, nieuwe doelgroepen aantrekken die mogelijk meer besteden? Data kan enorm helpen om de winkel beter af te stemmen op het draagvlak. Doe je dat op de juiste manier, dan ligt omzetoptimalisatie binnen handbereik. Dat geldt trouwens niet alleen voor supermarkten, maar ook voor ondernemers in AGF.” Want ook een AGF-speciaalzaak kan goed renderen, ook in de nabijheid van en dankzij de supermarkt. “Belangrijke voor-

waarde is dat de dagwinkel zich weet te onderscheiden met een complementair productaanbod en met service. Zeker in marktgebieden met koopkrachtig publiek is er volop bestaansrecht voor speciaalzaken. Wel moet ik toegeven dat het voor AGF moeilijker is om zich van supermarkten te onderscheiden dan een slager, bakker of viswinkel. Over het algemeen geldt dat een dagwinkel juist profiteert van de passantenstroom die een supermarkt genereert. Het is daarom bijna per definitie gunstig om als speciaalzaak nabij de supermarkt gevestigd te zijn,” besluit Jeroen. (ML)  www.bureauvanderweerd.nl

unfold a world of waste reduction

Discover how you can reduce waste in your supply chain by working with Euro Pool System. Our sturdy trays can be used over and over again, making disposable packaging a thing of the past. Moreover, the robust design combined with our hygienic cleaning services prevents damage and spoilage of your product. Our goal is to deliver your fresh produce in perfect condition, while saving resources. Find out more on europoolsystem.com

together towards a circular supply chain AGF Primeur 4 • 2021

151

Divers

Spinazieblad kan groei van lab rundvlees bevorderen

it onderzoek van Boston College is gebleken dat het geaderde skelet van een spinazieblad de groei van kunstmatig vlees kan ondersteunen. Aangezien synthetisch vlees wordt gekweekt uit een kweek van dierlijke cellen waarbij weefselmanipulatietechnieken wor-

den gebruikt om de structuur en kwaliteit van gewoon vlees na te bootsen, is een belangrijk onderdeel van het proces de ontwikkeling van een "steiger" waarop de cellen zich kunnen organiseren tot grotere structuren. De ideale steiger is poreus, eetbaar, niet duur en bevordert

de vorming van structuren die de circulatie netwerken nabootsen. Spinazie lijkt aan veel van deze voorwaarden te voldoen, waardoor het een goedkope en milieuvriendelijke optie lijkt te zijn. 

Fruitschillen en autorijden blijkt gevaarlijke combi

De Amerikaanse politie deelde onlangs een waarschuwing uit aan een bestuurder die onverantwoord rijgedrag vertoonde op Highway 99. De politie zette de wagen aan de kant maar een blaastest wees niet op overmatig alcoholgebruik. Mogelijke oorzaak van het betreffende rijgedrag kon verklaard worden door het oppakken van een bananenschil die de chauffeur tussen de pedalen op de grond had laten vallen. De politie adviseerde de bestuurder dringend om tijdens het rijden geen fruit te schillen, maar kant-en-klaar fruit bij de hand te hebben, zoals druiven, appelschijfjes of bessen.

BF 280 kisten vuller •

Vullen op gewicht of volume

•

Hoge capaciteit (tot 140 ton/u)

•

Minimale heftruckbewegingen

•

Tot 2.40 m brede kisten

•

Vullen van Bigbags op gewicht

Vraag ook naar onze kisten wasser

www.MECHATEC.nl verkoop@mechatec.nl

+31 527 760 100

152

AGF Primeur 4 • 2021

FAST, COMPREHENSIVE

ANALYSIS OF

FRUIT & VEGETABLES Fresh produce is a perishable product group that spoils quickly, necessitating a rapid response. Would you like your fruit and vegetables tested for significant contamination and chemicals? Residue pesticide analysis in fruits and vegetables within 24 hours! TLR offers a wide range of analyses: • Pesticides • Ethephon • Fosetyl-Al • Perchlorate, Chlorate • Dithiocarbamates • BAC and DDAC • Bacterial counts • Pathogenic bacteria • Authenticity of fruit and vegetables by IRMS

www.tlr.nl

contact@tlr.nl

+31 (0)10 282 32 92

INTERNATIONAL LABORATORIES

Divers

Champignons zouden progressie van prostaatkanker helpen vertragen

p ENDO 2021, de jaarlijkse bijeenkomst van de Endocrine Society in de Verenigde Staten, is een nieuwe studie over prostaatkanker voorgesteld. Het onderzoek, waarbij testen werden gedaan op muizen, wijst uit dat de chemicaliën die aanwezig zijn in champignons de progressie van prostaatkanker kunnen vertragen door de activiteit van de androgeenreceptor te onderdrukken. Dr. Shiuan Chen, hoofdonderzoeker van dit project, voerde eerder al een fase 1 klinische studie uit met poeder van witte champignons bij patiënten met recidiverende prostaatkanker, waaruit bleek dat de champignons de niveaus van prostaatspecifiek antigeen (PSA) in het bloed verlaagden zonder dat daarbij noemenswaardige bijwerkingen optraden. Verhoogde PSA-waarden in het bloed bij mannen kunnen wijzen op het bestaan van pros-

taattumoren. De nieuwe studie had tot doel het mechanisme achter deze bevinding bloot te leggen. Daartoe bestudeerden de onderzoekers het effect van het champignonextract op androgeengevoelige prostaatkankercellen. Ze bestudeerden ook het effect van het extract bij muizen waar menselijke pros-

taattumoren waren ingebracht. Zo creëerden ze een diermodel met betrouwbaarder resultaten dat als basis moet dienen om daarna het onderzoek te verleggen naar klinische proeven bij mensen. De onderzoekers ontdekten dat het champignonextract de werking van de androgeenreceptor in prostaat-

kankercellen onderdrukte. Ze ontdekten ook dat de groei van de prostaattumor bij muizen die zes dagen met dit extract werden behandeld significant werd vertraagd en dat hun PSA-spiegel afnam. 

YOUR BOX FORMING PARTNER Zelf schaaltjes opzetten?

Compacte machines Hoge productie output Duurzame, sustainable oplossingen Korte omsteltijden Stand alone of inline Flexibele maatvoering Spare parts levering

154

AGF Primeur 4 • 2021

Technische service

45+ jaar ervaring wereldwijd

www.boixeurope.com

AGF'ster

Helien Verhagen, East4Fresh:

“De AGF-sector kan een stuk relaxter” als mannen baat bij. Je bent niet alleen met groenten en fruit bezig, maar met jou innerlijk groei.”

Helien is eigenaar van East4Fresh, exotic fruit & vegetables, dat is ondergebracht bij Bud Holland. Ze werken succesvol samen om bij een aantal Duitse retailers een groeiend volume aan zoete aardappelen en exotische groenten weg te zetten. Een visie die Helien al jarengeleden had en daarop inzette. De weg ernaartoe bleek langer dan gedacht. “Binnen de AGF zijn exotische groenten en fruit mijn passie geworden en dat is me blijven motiveren om door te zetten, ook toen ik in zwaar weer zat.”

“In de AGF-sector gaat het regelmatig hard tegen hard als de stresslevels oplopen. Het kan er echter een stuk relaxter aan toe gaan,” zegt AGF-ster van deze maand Helien Verhagen van East4Fresh. Met Quiet Please wil ze de emotionele intelligentie binnen de sector verbeteren.

elien (47) is vanaf haar 19e werkzaam in de AGF-sector en groeide er ook in op. Ze leerde op haar eigen wijze om te gaan met de pieken en dalen die het vak en het runnen van een eigen onderneming kent. “Je hebt in je werk emotionele intelligentie (EQ) nodig om te slagen. Je IQ draagt daar maar voor 20% aan bij,” vertelt Helien. Onlangs rondde ze de opleiding MBE af, dat staat voor Mindfulness Based Emotional Intelligence. De wetenschappelijk onderbouwde opleiding is ontwikkeld door Google, Harvard en Standford University. De “Search inside yourself” richt zich op het ontwikkelen van aandacht, emotionele intelligentie en (persoonlijk) leiderschap.

nder de noemer Quiet Please geeft Helien inmiddels zelf mindfulness trainingen aan bedrijven en particulieren. Helien: “Ik paste mindfulness al jarenlang toe om mijn mannetje te kunnen staan in de sector. Het mooie van dit programma is dat alles wat je leert door wetenschappelijke

feiten wordt ondersteund, want je hersenen leggen nieuwe verbindingen aan.” Veel grote ondernemingen, multinationals als SAP, KLM, Samsung, trainen hun medewerkers in mindfulness en hebben soms zelfs een Chief Happiness op de HR-afdeling, vertelt Helien. “Ik wil deze kennis ook delen binnen het bedrijfsleven. Binnen de AGF is er zeker behoefte aan een stukje emotionele intelligentie.”

De AGF-sector wordt gedomineerd door mannen. “Het is een heel harde en directe wereld. Er wordt rücksichtslos verteld wat een ander van je vindt, of dat wel of niet gegrond is. Je moet het als vrouw zijnde goed aanpakken om je daarin staande te houden. Mannen hebben echter ook emoties, maar zijn in hun opvoeding geconditioneerd die niet te tonen. Maar als je die AGF-ers hoort bulken aan de telefoon, is dat geen normale, maar een stressreactie. Mindfulness leert je afstand te nemen van emoties en daar hebben zowel vrouwen

Helien komt uit een echt AGF-nest. Haar moeder had een groentewinkel, haar vader was keurmeester op Veiling Geldermalsen en had als ‘hobby’ een boomgaard van 6 hectares met allerlei soorten harden zachtfruit. “Ik heb altijd hard moeten meewerken in het geheel. Toen ik 18 was en mijn opleiding International Business had afgerond, dacht ik nooit in de groenten en fruit terecht te komen, maar mijn eerste baan was bij Frutéra en later Befru. Op mijn 22ste dacht ik: ‘Nu kan ik het wel voor mezelf’ en dan ga je het diepe in…..” Na een aantal jaren zaken te hebben gedaan met diverse kleinere afnemers in Ierland en Engeland verlegde Helien haar focus naar de retail. “Veel handelaren vinden dat ‘lastige’ en veeleisende klanten. Dat vond ik in het begin ook, maar wanneer je goed luistert naar de retailers en begrip hebt voor wat ze willen, dan kun je uitgroeien. Je moet het echt goed doen en niet half. Wat dat betreft heb ik veel geleerd door de opvoeding die retailers me gegeven hebben en inmiddels vind ik het een heerlijke markt om mee te werken.” Het toepassen van mindfulness heeft Helien hierbij sterk geholpen en niet alleen om succesvol te worden in de retailmarkt. “Mindfulness verbetert je mentaal welzijn. Ik golf op vrij hoog niveau en dat is echt een mentale sport waarin focus en concentratie het verschil maken. Toen ik mindfulness volledig ging inzetten, zakte ik meteen 3 punten in mijn handicap,” besluit Helien. (ML)  helien@east4fresh.nl

AGF Primeur 4 • 2021

155

Aardbeien

Jan Westerkamp, Kühling Fruchthandel:

“Telen onder glas zal in de nabije toekomst een steeds interessanter alternatief worden” De Duitse overdekte zachtfruitteelt kent de laatste jaren een snelle groei. In de schaduw van de bloeiende teelt in tunnels en op stellingen, wint ook de aardbeienteelt in kassen geleidelijk aan belang. Naast de grote bedrijven, hoofdzakelijk voor losse groenten, in Thüringen (Wittenberg), Beieren (Steiner) en in het Rijnland (Landgard), hebben nu ook de kleinere telers en dus de klassieke gespecialiseerde groothandelaren het potentieel van het kasfruit ontdekt.

ok het Noord-Duitse familiebedrijf Kühling uit Emstek (Oldenburger Land) heeft twee jaar geleden besloten de kasaardbei op de markt te brengen. ‟Wij leverden al verpakkingen aan de desbetreffende producent in Borken (NRW) en hij was nog op zoek naar speciale verkoopkanalen voor zijn premiumproducten uit de kas. In vervolg daarop is de samenwerking op het gebied van kasaardbeien uiteindelijk tot stand gekomen,” aldus Jan Westerkamp, salesmanager bij Kühling. Volgens Westerkamp zijn kasaardbeien bijzonder lucratief wat de afzet betreft, vooral 156

AGF Primeur 4 • 2021

vroeg in het seizoen. ‟Onze teler oogst zijn kasproducten in drie golven. De tweede oogst komt eind juni-begin juli op de markt, tijdens het hoogseizoen wanneer iedereen op de markt aanwezig is. In deze periode is de verkoop aan de foodretail logischerwijze iets moeilijker, omdat niet de gehele oogst door deze sector wordt geaccepteerd. Wij zorgen voor de afzet van deze overproductie, zodat de producent voortdurend dezelfde hoeveelheid kan leveren. Door onze omvang en distributiekanalen zijn wij beter in staat om flexibel op deze kleinere volumes in te spelen dan de retailer.” Dit jaar is het oogstseizoen begonnen in de

week na Pasen, iets later dan gewoonlijk. Westerkamp: ‟Het was deels te koud en we hebben te weinig zonuren gehad, waardoor het gewas zich wat trager ontwikkelde. We hebben het tenslotte nog steeds over een natuurlijk product. Toch zijn de vruchten gegroeid en gelijkmatig gekleurd. Dankzij het opgeleide professionele personeel is zowel de kwantiteit als de kwaliteit vanuit het oogpunt van de marketeer uitstekend.”

‟Onze teler begint het seizoen in de kas en verhuist dan naar de tunnel met verwarmde goten.” De volgende stap zou zijn om de verwarming volledig af te schaffen en continu constante hoeveelheden te telen, zonder hiaten in het aanbod of overschotten. ‟Wij als marketeers merken het niet aan de kwaliteit van het product. Vanuit het oogpunt van de teler is het belangrijk om de teelt zo te plannen dat je naadloos van de kas naar de tunnel en het rek gaat.” Het is hoofdzakelijk de Malling Centenary variëteit die wordt geteeld. Westerkamp:

‟Dit ras is ideaal voor de beschermde teelt - in de tunnel of onder glas - en heeft een zeer goede reputatie bij onze afnemers, zoals wederverkopers, direct marketeers, etc.” Wat de verkoop betreft, ziet hij, ondanks Corona, geen grote problemen in het verschiet voor de aardbeiensector. ‟Er was een gebrek aan vraag in de cateringsector, in tegenstelling tot de foodretail en de directe verkoop. Wat het weer betreft, was er een naadloze overgang tussen de zuidelijke, Midden-Duitse en noordelijke teeltgebieden, zodat iedereen kon worden bediend tegen goede prijzen. Bovendien is de aardbeienmarkt vrij constant: vooral in de kas worden geen overtollige hoeveelheden geteeld.” De laatste oogstgolf van de zogenaamde herfstaardbeien komt van september tot december op de markt. Momenteel is er 1,4 hectare beschikbaar (0,8 ha kasoppervlakte). ‟In de toekomst zal dit worden uitgebreid tot 3 hectare totaal. Wij zijn dan ook nog steeds op zoek naar telers in de glastuinbouw om met ons samen te werken.” MINIMAAL VERSCHIL IN KOSTEN In vergelijking met de teelt in de vollegrond

nabije toekomst tot een steeds aantrekkelijker alternatief.”

Lena en Christa Kühling

is de aardbeienteelt in een kas aanzienlijk duurder, legt Westerkamp uit. ‟Dit is onder andere te wijten aan bemesting en verwarming. De stijgende arbeidskosten zijn een andere factor: verhoudingsgewijs heb je aanzienlijk meer personeel nodig in het open veld, waardoor de verschillen in teeltkosten per saldo minimaal zijn. Bovendien moet bij vollegrondsteelt rekening worden gehouden met de onvermijdelijke wisseling van percelen en de vruchtwisseling, terwijl in de kas hetzelfde areaal verscheidene malen per jaar kan worden bebouwd. In combinatie met de hogere opbrengst per vierkante meter maakt dit de kasteelt in de

GRENZEN AAN DE VRAAG Volgens Westerkamp staat het verdere afzetpotentieel van fruit uit overdekte teelt helemaal niet ter discussie. ‟Als ik het aan mijn klanten op de groothandelsmarkten zou vragen, zouden zij het liefst tien keer zoveel goederen van overdekte teelt hebben. Ik ben er ook zeker van dat de markt ontvankelijk is voor het product en de kwaliteit ervan. Maar we moeten oppassen dat we de kritische drempel van de behoefte niet overschrijden. Het uiteindelijke marktvolume is, naar mijn mening, eindig. We hoeven het ook niet te forceren, anders zouden de prijzen navenant dalen,” besluit Westerkamp. (HH)  j.westerkamp@kuehling-fruchhandel.de

E H T D N I F T H G I L E D B IG @ YOUR LICENSED PARTNERS:

Calinda-Finder_f1.indd 1

07.04.21 08:16

AGF Primeur 4 • 2021

157

Verpakkingen

Aardbeiendoos Tomabel gerestyled Het Belgisch aardbeienseizoen is weer aangebroken. Ook bij REO Veiling in Roeselare zijn de eerste zomerkoninkjes op de klok verkocht. Om de aardbeien dit jaar nog eens extra in het zonnetje te zetten, heeft Tomabel in samenspraak met de REO Veiling haar aardbeiendoos gerestyled. De nieuwe doos voor Tomabel-aardbeien wordt begin mei in de markt gezet.

et kwaliteitslabel Tomabel introduceerde vorig jaar haar huidige huisstijl, inclusief een nieuw logo en een aanpassing van haar verpakkingsmaterialen. “Er werd destijds gekozen voor een universeel logo dat zowel in het binnen- als buitenland makkelijk herkenbaar is. Immers, de Tomabel-telers zijn fier op hun producten. Ze eten ze zelf heel graag, maar delen ze met evenveel plezier met de rest van de wereld,” vertelt Philiep Willems, directiemedewerker Tomabel. “Binnen deze context presenteerde Tomabel eveneens vorig jaar haar nieuwe aardbeiendoos waarop het nieuwe logo staat. Op basis van de ervaringen en opmerkingen van het voorbije jaar hebben we de doos onlangs voorzien van een make-over. Bovendien hebben we bij de handelaars en de producenten aandachtig geluisterd naar wat hun ideeën waren. Uiteindelijk zijn we bij het huidige ontwerp uitgekomen. De nieuwe aardbeiendoos oogt fleurig en modern, waardoor ze een stuk meer in het oog springt. Ook hebben we de kwaliteit van de doos verbeterd. De Tomabel-aardbeiendoos is nu nog steviger dan die al was.” NIEUWE RASSEN De gerestylede Tomabel-aardbeiendoos is vanaf begin mei beschikbaar voor de klanten van de REO Veiling. “We sluiten niet uit dat we ook de verpakkingen van de andere Tomabel-producten in een nieuw kleedje zullen steken. We zijn gestart met aardbeien, maar in de nabije toekomst zullen ook de Tomabel-tomaten een nieuwe look krijgen. Zo zetten we Tomabel als kwaliteitslabel in 158

AGF Primeur 4 • 2021

de markt met een attractieve verpakking die het goede imago van Tomabel op een passende manier uitstraalt,” legt Philiep uit.

“Naast het ontwikkelen van een nieuwe verpakking voor onze Tomabel-aardbeien zijn we ook bezig met het investeren in nieuwe aardbeienrassen. We zijn al enkele jaren verdeler van het veelbelovende aardbeienras Opera. Vanaf dit seizoen zullen deze aardbeien apart op de veilingklok worden verkocht. Voorheen was dat niet mogelijk, omdat de aangevoerde volumes dit nog niet toelieten. We verwachten dit

jaar echter mooie volumes in de markt te zetten. Het ras Opera wordt ontzettend gewaardeerd door de handel. Het zijn stevige, lekkere aardbeien, waardoor ze ideaal zijn voor de verre export,” vervolgt Philiep. “Verder lopen er ook testen met het ras Falco. We hebben de eerste planten bij acht tot tien verschillende telers geleverd en die gaan ze dit seizoen testen. De verwachting van dit ras is dat het op termijn een volwaardige vervanger van Elsanta wordt. Maar daarvoor moeten we eerst de testresultaten afwachten. Een ras dat vermarkt gaat worden onder het label Tomabel moet sowieso kwalitatief, houdbaar en flexibel wezen, met een goede continuïteit.” FINE FLEUR Naast Tomabel-aardbeien biedt de REO Veiling ook Fine Fleur-aardbeien aan. Deze zijn momenteel nog niet op de markt, omdat

Philiep Willems

Fine Fleur-aardbeien voor 100% in de vollegrond worden geteeld. “De eerste Fine Fleur-aardbeien worden over enkele weken verwacht,” zegt Philiep. “Aardbeien van Fine Fleur en Tomabel bestaan in harmonie naar elkaar. Ook Fine Fleur-aardbeien zijn aan een strenge kwaliteitscontrole onderhevig, en zijn dus eveneens van zeer goede kwaliteit. Het aandeel Flandria-aardbeien is minimaal en in afbouw op de REO Veiling. Een deel van de Flandria-telers is zoekende geweest en teelt nu onder het Tomabel-label.” Het belang van aardbeien is in de afgelopen jaren sterk gestegen op de REO Veiling. Ook dit jaar verwacht Philiep weer een groei van het aandeel. “Dit jaar zal de aanvoer groeien ten opzichte van vorig jaar, maar we mogen niet vergeten dat een natuurproduct afhankelijk is van vele factoren, waaronder de weersomstandigheden. Vorig jaar hebben we extreem warm weer gehad, dat zijn weerslag had op de aardbeienteelt.

Ook nu spelen de weersomstandigheden weer een grote rol. De start van het nieuwe seizoen was iets later vanwege wat donkere dagen in het begin van het jaar. Begin april hadden we juist heel mooie dagen, waardoor de achterstand op het seizoen

is ingehaald. Een week later zitten we juist met heel koude dagen, waardoor de vraag afneemt. Zo heb je altijd wat in de groenten en fruit.” (SR)  philiep.willems@reo.be

HEPRO® - Your partner in food technologies. Nature provides the shape. We develop the peeling principle. HEPRO® GmbH Maschinen- u. Spezialgeräte Nahrungsmitteltechnik

Nickelstraße 14 D-33378 Rheda-Wiedenbrück

T +49 (0) 5242 5 79 79 0 M info@hepro-gmbh.de

www.pinatogo.de www.hepro-gmbh.de

AGF Primeur 4 • 2021

159

Verpakkingen

Duitse Project S&P de boer op met duurzame verpakkingssystemen

“Papierbanderol draagt bij aan geloofwaardige marketing van bio-producten” Geen betere verpakking dan geen verpakking: Helemaal weglaten is met het oog op de huidige wereldwijde productstromen echter vrijwel onmogelijk. De groothandel en de retail moeten immers continu beleverd worden. Het gebruik van banderolen in plaats van omverpakking biedt echter uitkomst en wordt dan ook steeds meer ingezet. Ook de Duitse verpakkingsspecialist Project S&P uit Kranenburg zet vol in op deze flexibele verpakkingssystemen.

“W

ij willen de AGF-handel motiveren om op banderolen als eenvoudige en duurzame verpakking over te stappen. Onze gedachte is kraakhelder: Iedereen moet dezelfde machine snel op diverse producten en manieren kunnen toepassen. Of het nu gaat om 100% recyclebare papier160

AGF Primeur 4 • 2021

banderolen, kunststof of andere materialen. Hetzij bedrukt, hetzij onbedrukt. Daarnaast bieden we ook het bijbehorende verpakkingsmateriaal, dus de papierbanderolen, aan”, aldus André Vois, bij Project S&P verantwoordelijk voor de banderoleermachine Proband V1000.

Klant van het eerste uur is ook Günther Hach Amar, bedrijfsleider bij Erzeugervermarktung West. Voor hem is de flexibiliteit van het verpakkingssysteem van doorslaggevend belang: “Wij gebruiken de Proband V1000 voor het banderoleren van tal van producten, variërend van rabarber tot prei, courgette, venkel en asperges. Doordat het kader gemakkelijk kan worden uitgewisseld is het mogelijk om vrijwel ons gehele assortiment met slechts één machine te verpakken. Dat is in onze branche natuurlijk een enorm voordeel. Bovendien hecht ik er belang aan dat de machine solide in elkaar zit en dat de service eromheen goed is.”

De Proband V1000 is dus in staat om met slechts één kader tal van banderolen in verschillende maten te verwerken. Mocht het kader toch moeten worden verwisseld, dan is dit eveneens in een handomdraai mogelijk, meldt het bedrijf. “Het touchscreen geeft aan hoe er van toepassing moet worden geswitcht, bijvoorbeeld van venkel naar een compleet ander product als courgette.” 100% RECYCLEBAAR Voor Project S&P is met name het ecologische aspect een belangrijk verkoopargument. Met name bedrijven die een ruim bio-assortiment voeren, zouden ook bij de productverpakking in moeten zetten op duurzaamheid, bepleit André Vois. “Onze papierbanderolen die zoals gezegd met behulp van de Proband V1000 toegepast kunnen worden, zijn 100% recyclebaar. Wat ons betreft draagt dit systeem er dan ook aan bij, dat bio-producten op een geloofwaardige manier als “bio” verhandeld kunnen worden.” Vois appelleert ook aan kleinere producenten die de sprong naar papier willen maken en ziet zijn systeem als prima instapmodel. (HH)  A.Vois@project-sp.de

Bananen en ananas zijn samen goed voor 16% van de Costa Ricaanse export

olgens een voorlopig rapport van het Nationaal Instituut voor Statistiek en Volkstelling van Costa Rica (INEC) waren bananen en verse ananas in 2020 samen goed voor 16,2% van de totale export van het land. Met een totaal van €949 miljoen vertegenwoordigden bananen 8,9% van de waarde van de export. Verse ananas was met €773 miljoen goed voor 7,2% van de totale exportwaarde. Volgens het rapport waren de grootste tien exportproducten het afgelopen jaar goed voor ongeveer de helft van de totale waarde. De belangrijkste bestemmingen in 2020 waren de Verenigde Staten, Nederland en Guatemala. De voorlopige cijfers wijzen op een toena-

me van de export met 2% in 2020, terwijl de import met 9,5% daalde. Toch vertoonde de handelsbalans van het land in 2020 nog een tekort van €2.839 miljoen, ook al was het tekort kleiner dan in 2019 (€4.479 miljoen). De douane van de haven van Limón

registreerde de hoogste exportwaarde van het land en het zeevervoer was de belangrijkste transportwijze voor export en import van goederen van en naar Costa Rica. Bij de import werd de grootste waarde opgetekend door de douane in Santamaría. 

Noordhuys Packing: Voor al uw verpakwerkzaamheden! Flexibel Aandacht voor kwaliteit Scherp tarief Maximale yield Meer informatie? Bezoek onze website of neem contact op!

(+31) 187 64 51 30

info@noordhuys.nl

www.noordhuys.nl

AGF Primeur 4 • 2021

161

DOELGERICHTE SNIJOPLOSSINGEN

Precisie Verkleining Urschel produceert meer dan 50 snij- en maalmachines. Welke vorm u ook wenst te snijden: schijfjes blokjes, reepjes, gegolfde of vlakke snit, geraspt of gemalen enz., u kunt erop rekenen dat Urschel u de meest geschikte oplossing biedt.

® The Global Leader in Food Cutting Technology

Neem contact met ons op voor een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. netherlands@urschel.com www.urschel.nl

DE WERELDWIJD LEIDER

Nr. best verkopende leverancier van commerciële snijmachines ter wereld.

®Urschel, Urschel logo symbol, and The Global Leader in Food Cutting Technology are registered trademarks of Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.

Gezondheid

AGF op het zorgbord Hoewel de ziekenhuizen momenteel hun handen vol hebben aan corona neemt de aandacht voor gezond eten en drinken voor patiënten in ziekenhuizen toe. Een gezond en gevarieerd voedingsaanbod is de basis van gezondheidspreventie en kan bijdragen aan een vlot herstel. Gespecialiseerde cateraars spelen daarop in met speciale concepten voor de zorg. Het Belgische AZ Zeno neemt de handschoen geheel zelf op, van grond tot mond.

foto: Sodexo Healthcare

Patiënt kiest zelf

iekenhuis Gelderse Vallei in Ede is een van de koplopers als het gaat om gezond en lekker eten in je ziekenhuisbed. Daar kunnen patiënten al een aantal jaar à la carte bestellen, wanneer en zoveel ze maar willen. In 2012 introduceerde Ziekenhuis Gelderse Vallei samen met cateraar Sodexo het gastvrijheidsconcept At Your Request, een systeem van Sodexo USA dat zeer succesvol is gebleken en daarom destijds ook door Sodexo naar Nederland werd gehaald, waar inmiddels 500 ziekenhuizen in diverse landen waar Sodexo actief is, mee werken. In Nederland zijn ze ook actief met dit concept in het Jeroen Bosch Ziekenhuis.

Patiënten bepalen zelf hoeveel ze eten, wat ze eten, met wie en op welk moment van de dag ze dat doen. De service stimuleert patiënten om gevarieerder, gezonder en lekkerder te eten. Diverse onderzoeken tonen aan dat patiënten beter eten wanneer ze kunnen eten op een moment dat voor hen prettig is. Kort van tevoren bestellen en de mogelijkheid om samen met het bezoek te eten, zijn eveneens positief van invloed op de patiënt en het eetgedrag. Daarnaast draagt goede voeding bij aan het herstel, vertelt Anke Goedhart-Coers, Client Operations Lead Healthcare van Sodexo.

Het aanbieden van maaltijden is maatwerk en er wordt dan ook vers gekookt met dit concept. Anke: “Wanneer een patiënt wordt opgenomen met een bepaald dieet of een bepaalde aandoening, dan wordt zijn of haar menukaart al zo samengesteld, dat alles wat erop staat ook geschikt is voor de patiënt. Patiënten die slikproblemen hebben, krijgen gemalen voeding, patiënten die halal maaltijden wensen, zien dat de kaart ook halal keuzes biedt. Een oncologische patiënt kan door chemotherapie een veranderde smaakbeleving hebben en kan soms zin hebben in bijvoorbeeld frisse en zure smaken, waardoor een sinaasappel goed

WIJ HUILEN VOOR U

VERS GESNEDEN GELE UIEN, RODE UIEN & SJALOTTEN

WWW.SMITSUIEN.NL

AGF Primeur 4 • 2021

163

Gezondheid

in de smaak kan vallen. Patiënten met slikproblemen willen weer zacht fruit of juist langer gekookte groente. Ook daar wordt rekening mee gehouden. Eten is verleiden, dus er wordt altijd gekeken naar een aantrekkelijke opmaak en naar goede smaakcombinaties.”

Het aanbieden van voldoende AGF is een extra uitdaging, via At Your Request wordt de inname gemonitord. “In een ziekenhuis wordt er met name gestuurd op het behalen van de juiste eiwit inname, want dat

draagt bij aan het herstel. Groente en fruit zijn uiteraard ook belangrijke onderdelen voor een gevarieerde maaltijd. We bieden veel verschillende opties om fruit en groente te eten. Denk aan een verse fruitsalade die erg populair is onder de patiënten. Naast de standaard opties voor groente en fruit op de kaart, zijn er ook ‘fruit van de dag’, ‘groente van de dag’, ’rauwkost van de dag’ en maaltijdsalades. Ook wordt bijvoorbeeld gevraagd of iemand een stuk fruit of rauwkost bij de maaltijd wil, om de maaltijd compleet te maken.”

Zorgbudgetten staan onder druk, voeding staat als kostenpost op de balans maar daar hoort het eigenlijk niet thuis. “Het gaat om het totaalplaatje. Wanneer patiënten beter eten en daardoor sneller aansterken en eerder naar huis kunnen, is dat van toegevoegde waarde. De introductie van een dergelijk concept vergt commitment van zowel het facilitair bedrijf als de zorg. Het is iets wat je samen omarmt en tot een succes brengt”, besluit Anke.  andrea.wondergem@sodexo.com

Kleine gerechten, grote keuze en advies

oodforCare is een voedingsconcept voor ziekenhuizen gebaseerd op een aantal maaltijdmomenten per dag en ontwikkeld op initiatief van de afdeling Medische Oncologie van het Radboudumc. Patiënten krijgen gedurende de dag op vijf tot zeven eetmomenten kleine gerechten geserveerd. De patiënt heeft per ronde de keuze uit minimaal drie verschillende gerechten, die worden aangeboden door een voedingsassistent. Door deze gastvrije manier waarop de maaltijden worden aangeboden ontstaat er een mogelijkheid tot een gesprek tussen patiënt en voedingsassistent, waarbij gezamenlijk gekozen wordt voor een gerecht dat het beste aansluit op de behoefte. In totaal zijn er meer dan 1.000 gerechten ontwikkeld onder de naam FoodforCare. Het assortiment bestaat uit een zeer breed aanbod verse gerechten: shakes, smoothies, salades, soepshots, snacks, desserts en een warme maaltijd in een pannetje. De smaak, geur, voedingswaarden en portiegrootte zijn afgestemd op de verschillende patiëntengroepen. De basis van de maaltijden zijn energie- en eiwitrijke producten, omdat die het herstel het meest bevorderden. AGF wordt op zodanige wijze aangeboden dat patiënten aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid groenten en fruit, zegt FoodforCare directeur Siebe Geerdsema. Veelgebruikte groenten in het FoodforCare concept zijn koolsoorten, bonen, peulen, broccoli, prei, spinazie, andijvie en samengestelde salades. Zorgbudgetten staan onder druk, maar Geerdsema merkt dat

Elf Nederlandse ziekenhuizen beloofden eind vorig jaar in 2022 een volledig gezond voedingsaanbod te hebben voor patiënten, bezoekers en medewerkers. De Belgische overheid investeert €1.400.000 om voeding in de Vlaamse zorg te optimaliseren via het nieuwe Vlaamse open innovatiecentrum

164

AGF Primeur 4 • 2021

deze langzaam beter worden. FoodforCare kan kostenneutraal diverse gerechten maken en kan dus binnen het bestaande budget worden aangeboden. Dat de culinaire component in de zorg ook daadwerkelijk een positieve bijdrage levert wordt door zowel wetenschappelijk als eigen onderzoek ondersteund. “Zo is het reeds bewezen dat met de komst van FoodforCare meer patiënten méér eten wat leidt tot een lager gebruik van anti-emetica. Ook wordt er een vermindering gezien in de intake van bijvoeding, zoals eiwit verrijkte drankNuHCas, dat onder meer onderzoek doet naar voeding als medische therapie en in tweede instantie naar preventie om mensen langer gezond te houden. In Nederland hebben elf voorhoede ziekenhuizen beloofd om zich te houden aan de nieuwe Richtlijn Eetomgevingen van het Voedingscentrum

jes. Dat de patiënt daadwerkelijk tevreden is over FoodforCare wordt bevestigd door de uitkomst van het patiënttevredenheidsonderzoek 2018 met het mooie cijfer 8,5,” besluit Geerdsema. Ziekenhuizen die het FoodforCare concept inzetten zijn: Radboudumc, locaties Oost en West van het OLVG en het HagaZiekenhuis gebruiken het FoodforCare concept en diverse ziekenhuizen overwegen het concept in te voeren.  Siebe.Geerdsema@foodforcare.nl

waarbij De Schijf van Vijf wordt gevolgd. Dat betekent bijvoorbeeld dat snackgroenten en fruitsalades prominent aangeboden worden in een kantine in plaats van roze koeken en chocobars.

STREEFT U OOK NAAR OPTIMALE VOEDINGSKWALITEIT? Al meer dan 45 jaar ontwerpt en produceert TOMRA Food sensorgebaseerde sorteermachines en geïntegreerde na-oogstoplossingen voor de voedingsindustrie, waarbij gebruik wordt gemaakt van ‘s werelds meest geavanceerde sorteer- en schiltechnologie.

FOOD@TOMRA.COM

WWW.TOMRA.COM/FOOD FOOD@TOMRA.COM

WWW.TOMRA.COM/FOOD

Gezondheid

Pieter De Smet en bioteler Lieven Devreese in de tuin van het ziekenhuis, foto Artfix photo

Een kijkje in de keuken van AZ Zeno foto Artfix photo

Zorg van grond tot mond

n België gooide het Knokse ziekenhuis AZ Zeno onder leiding van Pieter de Smet de voedingsaanpak radicaal om. De banden met de cateraar werden ontkoppeld, pakjes en zakjes zijn de deur uit. Alles wordt vers bereid met veel groenten van eigen teelt en lokaal ingekochte zuivel, vlees en vis. “Men ziet het als pionieren maar eigenlijk zijn we teruggegaan in de tijd en in de traditie”, vertelt Pieter. “Vijf jaar geleden hebben we de beslissing genomen om alles in eigen hand te houden met de bouw van een centrale keuken die heel onze zorggroepering voorziet van maaltijden. We merkten dat in de sector het voedsel steeds meer werd geassembleerd en het systeem belangrijker werd dan het product. We waren de voeling met het product aan het verliezen. Uiteindelijk gaat lekker eten alleen maar om de smaak. Ook wilden we onze voedselvoorziening meer lokaal verankeren, een ziekenhuis, woonzorgcentrum of kinderdagverblijf is per definitie een toonbeeld van lokale verankering. De mensen en het voedsel zijn als het ware met elkaar verbonden. We serveren met andere woorden de vis van de vissers die hier in ziekenhuis verpleegd worden.”

Een groot deel van de groenten en kruiden worden in samenwerking met een bioboer geteeld op 1,2 hectare grond aan het ziekenhuis. Groenten zijn een belangrijk onderdeel van het menu rode Hokkaido, butternut, groenlof, venkel, raapjes, rode bietjes, paksoi, spitskool en verschillende soorten aardappelen. “Aardappelbereidingen worden in België nog altijd hoog gewaardeerd”, weet Pieter. “We hebben zelf een heus plan klaar voor een voedselbos van 3.5ha. Boordevol fruit, noten, kruiderijen en allerlei bessen. Uiteraard om uit te oogsten, maar ook om aan voedingsvoorlichting te doen. Proeven, plukken, ruiken,… Voor patiënten die smaakveranderingen hebben en terug willen leren omgaan met deze verandering, voor educatiedoeleinden, maar ook om gewoon even uit te blazen en te genieten van de koolmeesjes in de bramen of van de schaduw van een grote notelaar. Bij de verwerking van de producten wordt zoveel mogelijk van het product gebruikt. Venkeltakken belanden niet op de composthoop maar worden verwerkt tot pesto, van kippenbotten en visgraten trekken de chefs bouillons.

Aan de nieuwe manier van werken hangt uiteraard een prijskaartje. Er zijn forse investeringen gedaan in een professionele keuken maar het is een bewuste keus van het ziekenhuis om de keuken niet als kostenpost te zien. “In totaal komt de meerkost op ongeveer 10% uit. We kunnen namelijk ook veel besparen doordat we hele kippen en vis per kilo kopen en in hun geheel verwerken. Dat is niet veel meer werk maar anders plannen en organiseren. We werken met nog evenveel chefs in de keuken al voorheen. Het uit de vriezer halen van bieslookpoeder, het laten ontdooien, lezen van de gebruiksaanwijzing en het juist doseren kost minstens zoveel tijd, energie en kunde als het snijden van een tiental verse bosjes bieslook”. “Onze hoofdgeneesheer prof. dr. Philippe Duyck gebruikt vaak profetisch volgende woorden : Voor iemand lekker koken is iemand graag zien. Ik zou het zelf niet beter kunnen verwoorden” besluit Pieter. (ML)  Pieter.de.smet@azzeno.be

UW PARTNER VOOR HANDEL EN TEELT • IMPORT • EXPORT CONSUMPTIE- EN POOTAARDAPPELEN Kleinjan’s aardappelhandel B.V. Zuidoordseweg 6 • 3267 LW Goudswaard • Tel.: 0186-692900 • Fax.: 0186-691491 E-mail: info@kleinjansaardappelhandel.nl • Internet: www.kleinjansaardappelhandel.nl

166

AGF Primeur 4 • 2021

Biologische Bataat Kernpunten: • Geteeld in Nederland • Virus en MRL vrij product • Hybrideplug ter voorkoming van gedraaide wortels • Veredeld in eigen beheer voor de Noord-Europese markt • Uitstekende opbrengst en houdbaarheid

T. +31642546002 | sales@biologicalyoungplants.com | www.biologicalyoungplants.com

Biologische jonge kruidenplanten Kernpunten: • Productie vanuit Nederlandse moederplanten om verontreinigingen uit te sluiten • Product zowel EU-BIO als BIO-SUISSE gecertificeerd • Productie vanuit moderne faciliteiten met LED verlichting en insectengaas • Verwarmd middels geothermie • CO2 neutrale opkweek • Exclusief assortiment • Op verzoek, klantspecifieke oplossingen

T. +31642546002 | sales@biologicalyoungplants.com | www.biologicalyoungplants.com AGF Primeur 4 • 2021

167

Hardfruit

Randolf Aaldijk, Origin Fruit Direct

“Investeringen in CA-bewaring en SmartFresh verlengen Zuid-Afrikaans hardfruitseizoen” Zuid-Afrika is een enorm land en kent een grote variatie aan klimaatzones die de teelt van veel soorten groenten en fruit mogelijk maken. Een belangrijk teeltgebied voor appelen en peren is de Westkaap, met Ceres als bekende plaats. Echter niet alleen in de Westkaap wordt hardfruit geteeld, maar ook in de Oostkaap staan boomgaarden vol met appelen en peren.

rigin Fruit Direct uit Rotterdam is specialist in overzees fruit, waaronder hardfruit uit Zuid-Afrika. “Wij werken voor appelen en peren samen met een leverancier die gevestigd is in Langkloof in de Oostkaap,” vertelt Randolf Aaldijk. “Het is een ander gebied dan de Westkaap en de situaties tussen beide gebieden kunnen ook flink van elkaar verschillen. Momenteel is het hardfruitseizoen in volle gang en Europa is een belangrijk afzetgebied voor Zuid-Afrikaanse appelen en peren. Toch verloopt de export naar Europa dit jaar niet zo soepel, voor zowel appelen als peren. Vanwege de droogte waar Langkloof al vijf jaar mee kampt, zijn de maten van de appe-

len aan de kleine kant. De Europese markt vraagt echter enkel grote maten, waardoor de appelexport momenteel op zijn gat ligt.” DROOGTE Ook de peren uit Langkloof hebben het moeilijk. Er zijn nog grote partijen Conference-peren beschikbaar in Nederland en België, waardoor er weinig vraag is naar Zuid-Afrikaanse peren. “Vanwege de beperkte vraag, liggen de prijzen op een laag niveau. Dit in tegenstelling tot vorig jaar, toen was het beschikbare volume op de Europese perenmarkt een stuk lager waardoor de Zuid-Afrikaanse telers meer geld voor hun product kregen,” legt Randolf

BOX& BIGBAG HANDLING 168

AGF Primeur 4 • 2021

uit. “De kwaliteit van de peren is goed dit jaar. De droogte dwingt de wortels van de bomen verder de grond in te gaan, waardoor het fruit meer suiker en voeding krijgt. Daarnaast houden peren van droog en warm weer, waardoor de interne en externe kwaliteit dit jaar erg goed is. De volumes van zowel appelen als peren zijn in Langkloof dit jaar flink getroffen door twee hagelstormen. De Westkaap heeft daarentegen een forse oogst appelen en peren door een bumper crop, door een koude winter en een mooie hoeveelheid neerslag. Sommige telers in de Westkaap hadden echter last van een harde wind, die het fruit van de bomen blies.” CHEECKY/CAPE ROSE “Sinds enkele jaren heeft onze leverancier de Cheeky/Cape Rose in het assortiment. Een gebloste peer, waarvan elk jaar meer volume beschikbaar komt. De leverancier had heel hoge verwachtingen van deze peer, vanwege de mooie vorm, goede eetkwaliteit en een beter schapleven dan de

OOGSTVELD 12 8307 DV ENS THE NETHERLANDS +31 (0)527 225 000 VHM-MACHINERY.NL

Rosemary-peren. De markt moet de peer nog wel leren kennen. Volgens de leveranciers zou de promotie van de Cheecky/ Cape Rose in Europa een stuk beter moeten, zodat de consument kan ervaren dat deze peer op alle vlakken beter is dan de Rosemary-peer,” zegt Randolf. Een andere peer waarin de afgelopen jaren geïnvesteerd is, is de Celena-peer. “Deze peer is een concurrent van de Rosemary en de Cheeky. De Celena heeft een ontzettend mooie kleur en eetkwaliteit. De telers hebben echter problemen met de opbrengsten van deze boom; het duurt erg lang voordat deze bomen in volle productie komen.” CA-BEWARING “In de laatste jaren heeft de Zuid-Afrikaanse hardfruitsector flink geïnvesteerd

in CA-bewaring, om de appelen en peren beter gespreid op de markt te brengen. Met behulp van SmartFresh kan Zuid-Afrika van september tot december de Europese markt beleveren. Tevens hebben veel telers in de afgelopen tijd hagelnetten in de boomgaarden geplaatst. Minstens twee keer per jaar vinden er flinke hagelstormen plaats in Langkloof, die net als zonnebrand forse schade aan kunnen richten. De netten zijn een simpele manier om het fruit te beschermen en je oogst veilig te stellen,” aldus Randolf. Volgens de hardfruitexporteur uit Langkloof is de concurrentie op de lokale Zuid-Afrikaanse markt, alsook op de internationale hardfruitmarkt erg sterk. “CA-bewaring van hardfruit is duur, maar als je dat een-

maal hebt gedaan en je hebt genoeg volume om je CA-bewaarcellen het hele jaar door gevuld te houden, dan ben je in staat om programma's met grote klanten voor het hele jaar vast te leggen tegen redelijk lage prijzen. Dit maakt het uiterst moeilijk voor kleine, middelgrote exporteurs zoals wij, om een goede voetafdruk in de markten te hebben met ons merk. CA-opslag is dus een geweldig instrument, maar vormt evenzeer een enorme uitdaging, omdat je nu moet concurreren met telers en exporteurs van over de hele wereld, zowel van het zuidelijk als het noordelijk halfrond.” (SR)  Randolf@originfruitdirect.nl

Origin Fruit Direct is een gespecialiseerd verkoopkantoor voor telers van citrus, druiven en granaatappels. Onze missie is om de keten tussen teler en afnemer verder te optimaliseren. We streven naar het leveren van fruit van de beste kwaliteit en het bieden van een optimale service. Daarnaast zĳn we continue op zoek naar nieuwe producten en variëteiten van over de gehele wereld.

Origin Fruit Direct B.V. • Albert Plesmanweg 250 • Havennr. 2450 • 3088 GD Rotterdam +31 (0)88 244 9300 • info@originfruitdirect.nl • www.originfruitdirect.nl

AGF Primeur 4 • 2021

169

Divers

Ionisator in koelkast breekt ethyleengas af waardoor fruit langer houdbaar wordt

D Marokko derde mandarijnen exporteur

olgens de Association of Citrus Producers of South Africa (CGA) is Marokko de derde grootste exporteur van mandarijnen ter wereld geworden. Het rapport gaat uit van het jaarlijkse gemiddelde van de export tussen 2015 en 2020, evenals van de prognoses voor 2021. In deze periode exporteerde Marokko gemiddeld meer dan 508.000 ton mandarijnen per jaar. Turkije heeft China ingehaald om de grootste exporteur van mandarijnen

e nieuwe Fresh Slice Fridge Ionizer van Lasko is een op batterijen werkend apparaat in de vorm van een watermeloen, dat functioneert als een luchtzuiveraar, speciaal voor koelkasten. Het maakt gebruik van de gepatenteerde technologie van het merk om "geurvretende

deeltjes" vrij te laten die helpen ethyleengas af te breken, terwijl ook geurtjes op afstand worden gehouden. De Fresh Slice Ionizer kan drie maanden achter elkaar werken. Het is het perfecte apparaat om onze koelkasten fris te laten ruiken. 

te worden, met een jaarlijks gemiddelde van 759.000 ton, terwijl China jaarlijks gemiddeld 644.000 ton uitvoert. Marokko komt, zoals gemeld, op de derde plaats, gevolgd door Zuid-Afrika met een gemiddelde jaarlijkse export van mandarijnen van 294.000 ton. Op de vijfde plaats volgt de Europese Unie, met een gemiddelde jaarlijkse export van 98.000 ton mandarijnen. 

170

AGF Primeur 4 • 2021

Verpakkingen

100 jaar Klingele: golfkartonproducent nog steeds op groeikoers

“Ook na de crisis verder groeipotentieel in de golfkartonindustrie” De Klingele Paper & Packaging Group is ook in tijden van corona nog steeds op groeikoers: de vooraanstaande producent van verpakkingen uit golfkarton en papier vierde in het afgelopen jaar haar honderdjarige bestaan en heeft haar internationale netwerk inmiddels uitgebreid naar 23 vestigingen in tien landen. “Ons bedrijf kijkt ondanks de harde crisistijden met vertrouwen vooruit: want de markt voor milieuvriendelijke verpakkingen is ongewijzigd in opmars en ook nieuwe markten hebben het potentieel van deze oplossingen inmiddels herkend,” aldus Carolyn Wagner, managing director West-Europa bij de Klingele Gruppe, in een interview.

e bedrijfsgeschiedenis van de firma Klingele is nauw verbonden met de innovatiegeest van de gelijknamige oprichtersfamilie. Halverwege de vorige eeuw betrad het bedrijf, destijds nog met de naam 'Klingele Papierwerke', nieuwe werkterreinen en waagde de stap naar het buitenland: in 1961 volgde de entree in de papiermarkt met de aankoop van de papierfabriek in Weener; in hetzelfde decennium zette Klingele in Spanje voor het eerst een stap buiten de Duitse grenzen.

INTERNATIONALE GROEI Het bedrijf wordt ook tegenwoordig nog door deze mondiale filosofie gekenmerkt: in 2021 kocht Klingele een papierfabriek in Nova Campina en een bijbehorende waterkrachtcentrale in Catas Altas in Brazilië. Op het eiland Cuba is Klingele momenteel met twee vestigingen vertegenwoordigd. ‟Buiten Latijns-Amerika is ook het Afrikaanse continent interessant voor ons. We hebben reeds een vestiging in Mauritanië, vol-

gend jaar zal een fabriek in Senegal volgen. Deze landen hebben een jonge bevolking en zijn daarmee een potentiële groeimarkt.”

Hoogwaardige verpakkingen voor groenten en fruit horen reeds van oudsher tot de kerncompetenties van het bedrijf. ‟De vader van de huidige directeur Jan Klingele hield zich reeds met bananen- en groentenverpakkingen bezig. In onze vestiging op het eiland Tenerife worden vrijwel uitsluitend groenten- en fruitverpakkingen geproduceerd,” vertelt Carolyn Wagner.

CORONA: OPLEVING VAN DE ONLINE HANDEL Het jubileumjaar werd helaas overschaduwd door de coronapandemie. Ook in het internationale distributienetwerk van de

Carolyn Wagner

firma Klingele zijn de gevolgen van de crisis onvermijdelijk merkbaar geweest. ‟Aan het begin van de crisis in maart/april was er sprake van een aanzienlijke groei. Alles bij elkaar moesten we echter een beneden gemiddeld afzetjaar registreren,” aldus Carolyn.

Bepaalde sectoren, bijvoorbeeld de online handel, hoorden tot de winnaars van de crisis: ‟In de categorie sierplanten en nuttige gewassen worden veel planten aan hobbytuinders verstuurd. Daarnaast is er een toegenomen behoefte aan oplossingen voor afhaalkratjes en abonnementsdiensten. Ook op de lange termijn zien we in

AGF Primeur 4 • 2021

171

Verpakkingen

deze tak groot groeipotentieel, vooral omdat men juist in de verzendhandel in toenemende mate kunststof door papier of karton wil vervangen.”

PAPIERGEBREK EN NIEUWE VEZELSTOFFEN Een altijd relevant thema met betrekking tot de papieren golfkartonindustrie is het dreigende papiertekort en het hergebruik van oud papier. ‟De behoefte aan papieren verpakkingen groeit, terwijl de beschikbaarheid van de grondstof daarentegen afneemt. Dit hangt met verschillende factoren samen, bijvoorbeeld dat de hoeveelheid gedrukte media afneemt. Tegelijkertijd zijn er ook verschillende oplossingen om het dreigende tekort te voorkomen. Aan de ene kant beschikken we over eigen papierfabrieken, aan de andere kant nemen we deel aan diverse onderzoeksprojecten met het doel om nieuwe vezelstoffen, zoals stro, op de juiste wijze te kunnen verwerken.” Specifiek bij groenten en fruit ziet men een aantal ontwikkelingen op de lange termijn. ‟Er is een ommekeer te zien van witte naar bruine verpakkingen, onder andere omdat men bruin met natuurlijkheid associeert. Daarnaast is kraftliner papier duidelijk in opmars, vooral bij versproducten zoals paddenstoelen en zachtfruit, omdat hier een vochtresistente oplossing voor het directe contact nodig is. In de foodretail zien we dat ook discounters

172

AGF Primeur 4 • 2021

in toenemende mate inzetten op duurzame oplossingen uit papier en golfkarton.”

TOEKOMST: ONLINEBEURZEN EN B2BHANDEL In tijden van corona zijn beurzen en vakbijeenkomsten eerder een zeldzaamheid. Maar de eerste verpakkingsbeurzen zullen binnenkort weer plaatsvinden. ‟Fysieke vakbeurzen zullen er ook in de toekomst weer zijn. Naar ons idee worden de gebruikelijke beurzen echter minder, in plaats daarvan geloven we bij Klingele eerder in het potentieel van online beurzen en easyfairs of ontmoetingsplatforms.” Het potentieel van de online platforms weerspiegelt zich niet alleen in de digitale events, maar ook in de groeicijfers van de onlineshop Klingele24. de. ‟Deze shop is een puur B2B-platform voor zakelijke klanten en werd ongeveer een jaar geleden gelanceerd. Vanwege de positieve respons streven we in de nabije toekomst naar een verdere uitbreiding van dit platform,” aldus Carolyn. (HH) 

Carolyn.Wagner@klingele.com

100 jaar Klingele • 1920: Oprichting op 21 april 1920 'Badische Wellpapierfabrik Klingele & Holfelder' • 1936: Tweede bedrijfsvestiging wordt in 1936 in Grunbach bij Stuttgart gebouwd • 1947: Werner Klingele neemt de bedrijfsleiding over • 1952: Oprichtersfamilies Klingele en Holfelder gaan in 1952 gescheiden wegen, Grunbach wordt de hoofdfabriek van Klingele • 1961: Start met de papierproductie en start van de expansie in Spanje • 1968: Brigitte Klingele treedt toe tot de directie, presentie in heel Duitsland • 1980: Nieuwe papiermachine verschaft Klingele een technologische toppositie op de markt voor golfbasispapier • 1992: Jan Klingele neemt de bedrijfsleiding van de bedrijfsgroep op zich • 2000: Grootste expansieprogramma in de geschiedenis van het bedrijf gestart, circa 400 miljoen euro worden in de daaropvolgende jaren geïnvesteerd • 2008: 'Weener Energie': energiecentrale op basis van vervangingsbrandstoffen • 2013: Oprichting van Blue Paper SAS in Straßburg als joint venture met VPK Packaging • 2017 tot 2019: Stappen naar Scandinavië, Cuba, Spanje en Groot-Brittannië • 2019: Nieuw paraplumerk 'Klingele Paper & Packaging Group' • 2020: 100 jaar Klingele • 2021: Stap naar Zuid-Amerika en richting vezelpapier: overname van een papierfabriek in Nova Campina en een waterkrachtcentrale in Catas Altas, Brazilië • Actueel overzicht (2020): 3 papierfabrieken, 13 golfkartonfabrieken, 8 verwerkingsfabrieken en 1 hoofdfabriek in Europa, Afrika, Midden- en Zuid-Amerika • 3.000 medewerkers, omzet 2019: 820 miljoen euro

Complete Vegetable Solutions designed for your business

•

Produce Handling & Storage

•

Peeling, Grading, Washing

•

Electroporation

•

Value-added Processing

•

Product Handling

•

Metal Detection

Across industries and applications, we design specialised solutions. Bringing together leading brands in processing and metal detection equipment for the vegetable industries. Our solutions set the standard for yield, efficiency, and safety across a wide range of industries. Whatever your product needs, we can meet it with expertise and passion.

info@heatandcontrol.nl

heatandcontrol.com

classic and new varieties such as edible flowers.

Het ERP systeem voor de FOOD ontwikkeld door specialisten!

Uw oplossing voor automaaseringsvraagstukken!

THE POWER OF FRESHNESS www.vita-verde.it | info@vita-verde.it

Italian quality products from your Italian partner

THE POWER OF FRESHNESS www.vita-verde.it | info@vita-verde.it FOLLOW US! facebook.com/vitaverde.it

THE POWER OF FRESHNESS www.vita-verde.it | info@vita-verde.it

174

AGF Primeur 4 • 2021

facebook.com/vitaverde.it FOLLOW US! facebook.com/vitaverde.it

Divers

Chileense druivenexport daalde aanzienlijk in eerste kwartaal

olgens de Nieuwsbrief Vers Fruit van de Chileense Dienst voor Landbouwonderzoek en -beleid (Odepa) bedroeg de Chileense fruitexport in het eerste kwartaal van dit jaar 899.000 ton, goed voor een FOB-waarde van €2.146 miljoen. Deze cijfers betekenen een toename van 2% in volume en van 6% in waarde vergeleken met het eerste kwartaal van 2020.

De export van kersen bedroeg in de eerste drie maanden van dit jaar 265.700 ton (+83%), goed voor een FOB-waarde van €1.133 miljoen (+42%). Maar liefst 93% van de exportkersen werden naar China gezonden.

De Chileense export van blauwe bessen in het eerste kwartaal van dit jaar bedroeg 94.300 ton (+13%), goed voor een FOB-waarde van €389,4 miljoen (+12%). De belangrijkste bestemmingen waren de VS, Nederland en het VK (goed voor respectievelijk 48%, 21% en 11% van de totale waarde van de Chileense blauwe bessenexport).

The process innovators

De export van druiven bedroeg 257.200 ton, goed voor een FOB-waarde van €335,8 miljoen, wat een daling van 21% in volume en van 33% in waarde inhoudt in vergelijking met het eerste kwartaal van 2020. De Chileense export van druiven ging voornamelijk naar de VS (71%). 

Uw partner in complete verwerkingen voor: Aardappelvlokkenlijnen Frietlijnen Droogtechnologiën

Wassen & Ontstenen Schillen & Borstelen (Water)-snijden

Tummers Machinebouw B.V., Ampèreweg 4, 4631SP, Hoogerheide Tel: +31 (0)164 61 40 70 Fax: +31 (0)164 61 53 55 E-mail: info@tummers.nl

AGF Primeur 4 • 2021

175

Flexibele en betrouwbare huuroplossingen bij: • Capaciteitstekorten • Testopstellingen • Verbouwing of revisie • Seizoenspieken • Calamiteiten en storingen • Onderhoudsstops

KOELOPSLAG

NL 0800 266 5000 BE 0800 88 900 (gratis)

PROCESKOELING www.coolworld-rentals.nl

Banafood Services GmbH Carl-Kühne Straße 7 47638 Straelen

KLIMAATBEHEERSING •

24/7/365

VERWARMING

www.coolworld-rentals.be

Cold s to availa rage for 60 ble 0 pa spots llet !

Hans Maagendans: +31 (0)653-263 826 T. 0049(0)2839 5689100 F. 0049(0)2839 5689110 E. info@banafood.eu I. www.banafood.eu

The solution for your success! 176

AGF Primeur 4 • 2021

Bio

Erik-Jan bij Adapto

Erik-Jan van den Brink, Udea:

“Vijf keer sneller orders verzamelen dan voorheen” Met minder arbeidskrachten en minder vloeroppervlak toch meer producten kunnen opslaan en verzenden. Een nieuw warehousemanagementsysteem maakt het nieuwe distributiecentrum van Udea op het Foodpark in Veghel zeer efficiënt.

“T

oen we plannen maakten voor ons nieuwe distributiecentrum hadden we de keuze: of doorgaan op de traditionele manier, zoals we het voorheen deden, of meer mechaniseren. We kozen voor het laatste,” vertelt commercieel directeur Erik-Jan van den Brink. Een geautomatiseerd omni-channel magazijn moest het worden. Geen aparte voorraden voor het retailkanaal en de online-bestellingen van consumenten meer, maar alles bij elkaar. De mechanisatie van het geautomatiseerde ADAPTO opslagen ophaalsysteem werd uitbesteed aan ‘buurman’ Vanderlande, die van het nieuwe magazijn van Udea meteen een demolocatie kon maken. Het Astro Warehouse Management Systeem en het Warehouse Control System dat aansturing geeft, zijn afkomstig van Consafe Logistics. “Udea heeft een innovatief omni-channel

distributiecentrum gerealiseerd met diverse temperatuurzones en een vergaande mechanisering en automatisering,” zegt Henk-Jan van Donkelaar, CSO van Consafe Logistics. “Wij zijn trots dit samen met Udea en Vanderlande te hebben gerealiseerd en daarmee bij te dragen aan de verdere groei van het bedrijf. Behalve de implementatie van het Astro WMS en Astro WCS hebben wij ook gezorgd voor integraties met de huidige en nieuwe ERP-software van Udea en de systemen van Vanderlande.” GOODS-TO-MAN Het ADAPTO-systeem heeft een capaciteit van 100.000 kratposities en is voorzien van diverse temperatuurzones. “Het systeem werkt volgens de methode goods-to-man. Daarmee kunnen we vijf keer sneller orders verzamelen dan voorheen,” zegt

Erik-Jan. Orderpickers hoeven niet meer met karren en heftrucks het magazijn door om de producten te verzamelen. Het systeem stuurt de goederen naar een van de twaalf pickstations, waar de orderpicker ze verzamelt en op karren zet. Dat scheelt veel tijd en meters. “Een warehousemanagementsysteem helpt eigenlijk op twee manieren. Je hebt minder handjes en minder vloeroppervlakte nodig. De orderpickers werken op een locatie en de rest van het magazijn kan gebruikt worden om producten op te slaan. Het is tenslotte steeds moeilijker om mensen te vinden die orders in het magazijn willen verzamelen. En als we ons nieuwe magazijn op de traditionele manier zouden inrichten, zouden we veel meer ruimte nodig hebben.” ORKEST Bij het opnieuw inrichten van een magazijn kan training van het personeel niet ontbreken. Al in 2019 werd het WMS in de oude magazijnen geïmplementeerd, zodat de werknemers er alvast aan kon wennen. Inmiddels is de verhuizing van de magazijnen achter de rug en deden de AGF Primeur 4 • 2021

177

Bio

systemen in november hun intrede bij de biologische groothandel. Nu razen er dertig duizend regels per dag door de systemen. Toch draait het nieuwe magazijn nog niet op volle snelheid. De software wordt gefaseerd geïmplementeerd. “Een geautomati-

seerd systeem betekent dat er continu iets in- en uitgaat. Het is als een orkest dat moet leren samenspelen. Je hebt dan ook een goede dirigent nodig, in de vorm van ons personeel. Een technische dienst, die kan ingrijpen als het nodig is of onderhoud kan

doen, kenden we voorheen niet. Daarvoor hebben we personeel opgeleid en extra mensen aangenomen.” (JH)  henk-jan.van.donkelaar@consafelogistics.com ejvdbrink@udea.nl

Worlds best in fresh fruit & vegetables forwarding Fruit Ripening

Services: Airfreight

Quality Control

Seafreight

Fruit Packaging

Customs Clearance

Ripening

WWW.LBP.NET

178

AGF Primeur 4 • 2021

H o b#b#y# v a n

Komkommerteler Frank Knevels ontdekt Afrika op de fiets, zelfs in komkommertijd

Voor komkommerteler Frank Knevels (58) is de komkommertijd aangebroken, althans qua komkommerteelt, niet qua mountainbiken. Drie jaar gelden verkocht hij zijn bedrijf en sindsdien fietst hij zoveel als mogelijk om fit te blijven voor survivaltochten in Afrika. Om de zwaarste tochten ter wereld te rijden is niet alleen conditie, maar vooral ook zitvlees belangrijk. Nu recreatief reizen er door corona voorlopig nog niet inzit, helpt Frank komkommertelers op weg, en wel in zijn favoriete fietsland Afrika.

ountainbiken was al een uit de hand gelopen hobby voor toenmalig professioneel komkommerteler Frank. In 2011 vond hij het tijd om zijn fietscapaciteiten te meten met de groten der aarde. Samen met zijn fietsmaat Jan Oomen gaf hij zich op voor de Cape Epic in Zuid-Afrika. De loodzware mountainbikewedstrijd van 647 km, in acht etappes dwars door Zuid-Afrika, is een bijzonder sportspektakel en staat wel bekend als de Tour de France in de mountainbikewereld. Op een haar na, 19 km, reed Frank hem toen niet uit. In 2012 volgde de herkansing en ook in 2014 werd de tocht uitgereden. De mannen hadden in die jaren een sponsor gevonden in Haifa, een wereldwijde leverancier van speciale plantenvoeding. “Die tochten hebben we met een helmcamera op gereden. Elke avond, na afloop van de etappe, zetten we voor Haifa een kort videoverslag online.” Cape Epic kent geen vlakke stukken, het is alleen maar op en af over zand of rotsen. Tijdens die eerste rit in 2011 ging daarom even het licht uit bij Frank, maar “daar leer je het meeste van. Je mag maximaal 10 uur over een etappe doen, maar de volgende toch-

ten laat je je niet meer gek maken en kun je beter doseren.” Frank en zijn maat hebben voor Haifa ook wedstrijden in andere landen mogen rijden en verkregen als grandmaster duo (rijders van 50+) bij een Portugees kampioenschap zelfs eeuwige roem door daar als eerste te eindigen in het klassement. Liever dan wedstrijden rijdt Frank echter survivaltochten met routes dwars door ongerepte gebieden in landen als Togo, Benin, Kenia en Tanzania. “Ik ben daar helemaal weg van. Bij de start krijg je een GPS-lijn die je ongeveer moet volgen om bij een eindpunt te komen. Soms moet de route met een kapmes voor je vrij worden gemaakt. Je fietst echt door de rimboe. ’s Nachts slaap je in een tentje in de natuur of bij een klein dorpje. Je ziet dingen die je nog nooit van je leven hebt gezien. De natuur is fantastisch. We fietsen tussen de olifanten, half opgevreten zebra’s en leeuwen door. Zelf ben je ook een bezienswaardigheid. Hele dorpjes lopen leeg wanneer je als blanke aan komt fietsen.”

In 2018 nodigde Frank zijn kinderen om samen zo’n survivaltocht te fietsen, mits ze getraind waren. “Op een dag fiets je 100 kilometer. Daarvoor moet je conditie goed zijn, maar nog belangrijker is dat je genoeg zitvlees hebt. Ze waren niet gewend om veel te fietsen. In de eerste week maakten ze tochten van 20 tot 30 kilometer, maar na een paar maanden konden ze al 100 km per rit aan. Ze hebben er een half jaar hard voor getraind en de tocht ook alle drie uitgereden. Mijn vrouw is meegegaan in de jeep. Het was een unieke ervaring waar we allemaal heel mooie herinneringen aan hebben.” De tocht had nog een leuke bijkomstigheid voor Frank. Hij bleek onderweg een goede coach en begeleider en reisorganisatie Adventure Bike Trials bood hem spontaan een baan aan als reisbegeleider. Sindsdien heeft hij al twee keer een survivaltocht meegereden als gids.

Helaas ligt het reizen en daarmee fietsen in Afrika door corona voorlopig helemaal stil. Stilzitten is echter niets voor Frank; nu hij voorlopig niet in ‘survivalmodus’ kan, heeft hij een andere uitdaging in Afrika gevonden. Voor adviesbureau Delphy heeft hij enkele projecten in Tanzania en Kenia mogen bekijken. Over enige weken staat een reis naar Ghana op de planning om daar in een nieuwgebouwde kas de komkommerteelt op te starten. Zo heeft Frank altijd iets om handden, komkommertijd of niet. (ML)  fknevels@hotmail.com

AGF Primeur 4 • 2021

179

Handel

EU voert steeds meer fruit in van buiten de Gemeenschap Wereldwijd: Import vers fruit naar regio (in 1000 ton) In 2020 is er wereldwijd weer meer vers fruit 2016 2017 2018 2019 2020 +/- in % verhandeld. Naar schatting is er 87 miljoen ton fruit WERELD 78.607 82.789 83.886 84.908 87.000 2% internationaal verhandeld. Dat was 2% meer dan in EU27 intra 17.250 18.039 17.191 17.543 17.397 -1% 2019. De handel van de EU-landen onderling is de Zuid & Oost 12.328 13.475 14.725 16.093 Azië grootste stroom. In 2020 ging het hierbij om 17,4 Noord-Amerika 13.974 14.506 14.931 15.059 15.250 1% miljoen ton. De onderlinge handel in fruit tussen EU27 extra 10.135 10.874 11.811 11.422 12.033 5% Voorm Sovjet de EU-landen groeit niet meer en neemt zelfs 7.366 7.972 7.978 7.898 Rep af. De import van fruit in de EU27 van buiten de Midden-Oos6.673 7.025 6.763 6.042 ten Gemeenschap groeit wel. In 2020 zelfs met 5% naar Rest 10.881 10.898 10.487 10.852 iets meer dan 12 miljoen ton. Die import had een waarde van 12,6 miljard euro, waarvan 1,4 miljard Bananen is met 6,75 miljoen ton in 2020 veruit het belangrijkste product dat de euro Zuid-Afrikaans fruit. De EU27 import uit Peru had in 2020 een EU27 van buiten de Gemeenschap invoert. waarde van 1,4 miljard euro, en die uit Costa Rica 1,2 miljard euro. Op afstand is sinaasappelen het tweede WERELDWIJD ZIJN VERENIGDE STATEN, CHINA EN DUITSLAND DE BELANGRIJKSTE IMPORTLANDEN Naar land is wereldwijd gezien de Verenigde Staten veruit de belangrijkste fruitimporteur, met in 2020 een import van12,2 miljoen ton. De import in de Verenigde Staten groeit nog steeds elk jaar licht. Op afstand is China de nummer twee. In 2019 ging het om 5,9 miljoen ton. Waarschijnlijk is China een van de weinige landen waar in 2020 minder fruit is ingevoerd, maar officiële cijfers ontbreken vooralsnog. Duitsland is de nummer drie. In 2020 is de import van fruit in dat land weer iets gegroeid naar 5,5 miljoen ton. Spanje is de belangrijkste leverancier van Duitsland. Nederland is de nummer twee met vooral re-export product van buiten de EU, zoals bananen, druiven, appelen, avocado’s, mango’s en ananas. Rusland is wereldwijd de vierde fruitimporteur. In 2020 groeide de Russische import 180

AGF Primeur 4 • 2021

met 2% naar 5,5 miljoen ton. Nederland is wereldwijd de vijfde met een import in 2020 van 5,4 miljoen ton. Dat was weer 5% meer dan het jaar ervoor. Vergeleken met 2016 is de Nederlandse fruitimport zelfs met een kwart ofwel meer dan een miljoen ton gegroeid. De bulk (meer dan 90%) van de Nederlandse fruitimport is bestemd voor re-export.

IN 5 JAAR TIJD 20% MEER De EU27 is dus een heel belangrijke afzetmarkt voor vers fruit. In 2016 ging het om een hoeveelheid van iets meer dan 10 miljoen ton en in 2020 was dat iets meer dan 12 miljoen ton. Een plus van 20%. Bananen is veruit het belangrijkste product. De bananenimport in de EU27 groeide van 4,5 miljoen ton in 2016 naar 5,3 miljoen ton in het afgelopen jaar. Een plus van 17%. De import van overig fruit in de EU27 groeide in diezelfde jaren van 5,6 naar 6,8 miljoen ton. Een plus van 20%.

product. Na de dip in 2019 was de import van dit product in 2020 weer op het niveau van 2018. Ananas is ook een grote. De import was in 2020 veel kleiner dan daarvoor.

In korte tijd is avocado’s gestegen naar de vierde plek. In 2016 importeerden de EU27-landen nog geen 0,4 miljoen ton van buiten de EU27; in 2020 was dat al 0,6 miljoen ton. Een plus van 55%. Dan volgt druiven. De import hiervan groeit niet meer. In 2020 werd er zelfs minder ingevoerd dan voorheen. Er zijn veel producten waarvan er in de EU27 steeds meer wordt ingevoerd. Dit zijn: watermeloenen, mandarijnen, mango’s, kiwi’s, blauwe bessen, pruimen, kersen, frambozen, aardbeien, nectarines, abrikozen en perziken. Producten waarvan de import over z’n hoogtepunt lijkt heen te zijn, zijn: citroe-

Wereldwijd: Import vers fruit naar land (in 1000 ton) 2016

2017

2018

2019

2020

+/- in %

WERELD

78.607

82.789

83.886

84.908

87.000

VS China Duitsland Rusland Nederland Frankrijk VK Canada België Italië VAE Hong Kong Spanje Japan Polen Saoedi Arabië Irak Oekraïne Roemenië Portugal Oostenrijk Korea India Indonesië Wit Rusland Zweden Tsjechië Bangladesh Maleisië Mexico Kazakhstan Thailand Zwitserland Egypte Argentinië Vietnam Overige

11.108 3.487 5.417 4.696 4.314 3.302 3.707 2.401 2.415 1.806 1.637 1.655 1.582 1.579 1.479 1.597 1.720 636 750 772 741 753 735 472 1.225 705 717 445 548 465 502 645 475 368 495 242 13.015

11.593 3.866 5.620 5.386 4.572 3.465 3.696 2.388 2.545 2.052 1.578 1.681 1.687 1.597 1.712 1.598 2.106 685 840 803 699 824 829 651 1.077 717 715 467 541 526 521 557 489 450 568 378 13.312

11.930 4.867 5.401 5.656 5.045 3.474 3.567 2.429 2.417 2.008 1.439 1.778 1.837 1.635 1.595 1.556 2.276 729 873 783 700 840 874 647 687 663 679 422 534 572 514 531 489 520 507 365 13.048

12.060 5.870 5.465 5.381 5.161 3.456 3.503 2.449 2.178 2.066 1.961 1.941 1.758 1.686 1.627 1.572 1.131 879 844 810 712 761 703 701 688 672 670 580 552 550 544 536 470 500 487 478 13.508

12.194

2% 1% 1% 2% 5% 0% -3% 1% 2% -1% 5% 2% 4% 8% 7% 1% 2% -5% 2% -1% -1% 5% 28% 9% 0% 10%

nen, meloenen, grapefruit en limes.

BANANEN UIT LATIJNSAMERIKA; REST FRUIT OOK VEEL UIT AFRIKA De import van bananen in de EU27 is vooral afkomstig uit Latijns-Amerika. Bij het overige verse fruit dat in de EU27 wordt ingevoerd zijn Latijns-Amerika en Afrika de belangrijkste continenten van waaruit fruit in de EU27 wordt ingevoerd.

Exclusief bananen is Zuid-Afrika het belangrijkste land waarbij sinaasappelen het belangrijkste product is. Citroenen is het tweede product. In 2020 is er van dit product veel meer in de EU27 ingevoerd dan voorheen. De import van Zuid-Afrikaanse druiven stagneert. De import van Zuid-Afrikaanse mandarijnen groeide in 2020 juist weer fors. Zuid-Afrika weet niet te profiteren van de

5.503 5.469 5.396 3.447 3.413 2.483 2.225 2.049

1.838 1.721 1.694

951 899 819 724 720

684 662 547 569 688 512 500 535

grote vraag in de EU27 naar avocado’s. In 2020 bleef de import op hetzelfde niveau als in 2019, terwijl er daarvoor wel meer werd ingevoerd. De import van Zuid-Afrikaanse blauwe bessen verdubbelde wel, maar met 7.700 ton gaat het vooralsnog om bescheiden hoeveelheden. Driekwart van de EU27-import van Zuid-Afrikaans fruit komt in Nederland aan. Verder telt ook de directe import in Portugal en Italië mee.

VEEL MINDER ANANAS UIT COSTA RICA Naast bananen komt er vooral ananas uit Costa Rica. Na de grote hoeveelheden die in 2018 en 2019 ingevoerd werden kromp de import in het afgelopen jaar met 10%. Nederland is de belangrijkste directe importeur in de EU27

AGF Primeur 4 • 2021

181

Handel

van fruit uit Costa Rica. Verder gaat er ook direct redelijk veel Costa Ricaans product naar Italië, België en Spanje.

STEEDS MEER UIT MAROKKO, VOORAL WATERMELOENEN, FRAMBOZEN, AVOCADO’S EN BLAUWE BESSEN Vanuit Marokko komt er steeds meer vers fruit in de EU27. In het afgelopen jaar ging het om 570.000 ton, 17% meer dan in 2019 en maar liefst 70% meer dan in 2016. Watermeloen is de belangrijkste groeier. De import van Marokkaanse mandarijnen in de EU27 was in 2020 weliswaar groter (+7%) dan in 2019, maar vergeleken met daarvoor was het wel minder. De import van Marokkaanse sinaasappelen wisselt nogal van jaar-op-jaar. In 2020 was het veel minder dan het jaar ervoor. Ook de import van meloenen uit Marokko wisselt nogal. Groeiers in het Marokkaanse importassortiment zijn naast watermeloen: frambozen, avocado’s en blauwe bessen. Marokkaans fruit komt de EU27 vooral binnen in Spanje en Frankrijk.

STEEDS MEER MANGO’S UIT BRAZILIË Uit Brazilië komen vooral meloenen en mango’s. De import van meloenen wisselt van jaar-op-jaar, maar groeit niet meer. De EU27-import van Braziliaanse mango’s groeit verder naar 158.000 ton in 2020. Naast mango’s is verder alleen limes het andere Brazi-

EU27: Import vers fruit van buiten de EU27 (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Bananen Rest Sinaasappelen Ananas Avocado's Druiven Watermeloenen Mandarijnen Citroenen Mango's Meloenen Grapefruit Appelen ex. Ind Kiwi Peren , ex. Ind. Limes Dadels Blauwe bessen Overige vers fruit Pruimen Zoete kersen Appelen ind Frambozen Aardbeien Papaja’s Tamarinde ed. Vijgen, gedroogd Nectarines Vijgen, vers Abrikozen Perziken Overige vers fruit

2016 10.134.989 4.517.784 5.617.205

2017 10.874.330 4.905.082 5.969.248

2018 11.810.988 5.118.351 6.692.637

2019 11.421.565 5.043.691 6.377.874

2020 12.033.227 5.282.358 6.750.869

+/- in % 5% 5% 6%

812.222 726.529 388.543 447.106 252.876 280.617 379.243 276.956 293.962 331.010 288.540 229.023 211.388 119.540 90.580 33.043 93.161 71.199 44.645 29.930 15.658 27.064 33.214 36.790 27.797 15.897 11.032 8.045 8.187 41.598

917.821 808.239 422.718 505.069 293.074 311.406 322.641 296.931 327.349 315.312 295.482 204.770 194.997 125.371 99.840 42.653 91.077 92.986 37.102 35.914 23.721 34.346 37.275 36.412 25.246 13.266 12.502 9.933 6.140 35.795

942.049 894.800 533.159 517.624 351.458 344.162 434.057 342.220 332.183 345.512 380.936 246.356 186.257 146.748 113.112 54.174 110.240 79.486 35.357 57.801 28.656 32.324 35.596 38.680 26.752 17.169 13.180 9.740 9.936 42.848

839.360 880.727 531.618 519.996 373.466 335.120 331.979 355.540 327.793 309.503 305.508 221.485 156.430 138.833 115.562 83.936 110.674 74.366 39.506 60.316 39.204 35.421 36.903 40.379 25.654 16.362 15.240 11.842 7.755 45.148

944.228 771.971 604.123 497.724 420.837 405.487 391.379 375.239 321.773 320.114 316.790 247.100 175.439 138.396 133.046 119.337 108.004 92.933 45.658 43.509 40.399 38.956 35.623 35.372 26.445 24.945 17.372 13.991 13.844 44.680

12% -12% 14% -4% 13% 21% 18% 6% -2% 3% 4% 12% 12% 0% 15% 42% -2% 25% 16% -28% 3% 10% -3% -12% 3% 52% 14% 18% 79% -1%

EU27: Import: Vers fruit excl. bananen van buiten de EU27 (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal vers fruit EU27 landen EU27 extra

2016 20.037.078 14.419.873 5.617.205 28%

2017 20.915.747 14.946.499 5.969.248 29%

2018 20.869.154 14.176.517 6.692.637 32%

2019 20.851.871 14.473.998 6.377.874 31%

2020 21.088.219 14.337.350 6.750.869 32%

+/- in % 1% -1% 6%

Amerika Afrika Rest Azië Europa Oceanië Zuid & Oost Azië Rest

2.452.605 1.709.897 629.295 313.904 258.200 180.395 72.908

2.531.628 1.960.559 585.828 355.609 231.727 229.585 74.312

2.892.732 2.149.884 697.821 364.852 290.307 220.203 76.838

2.732.654 2.053.037 582.826 422.969 255.894 252.079 78.415

2.731.999 2.369.993 689.969 396.186 274.080 224.533 64.108

0% 15% 18% -6% 7% -11% -18%

NEEM VRIJBLIJVEND CONTACT MET ONS OP VOOR EEN 2D EN/OF 3D TEKENING VAN UW NIEUWE PROJECT OF AANPASSING VAN EEN BESTAANDE LIJN

Washing Machine PD 500 Handelsweg 9, 1619 BJ, ANDIJK, The Netherlands

182

AGF Primeur 4 • 2021

Radial Grader R 150 info@allroundvp.nl

www.allroundvp.com

EU27: Import: Vers fruit excl. bananen van buiten de EU27 (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Zuid-Afrika Costa Rica Marokko Brazilië Peru Turkije Chili Egypte Nieuw-Zeeland Argentinië VK Israël China Mexico Columbia India Tunesië Servië Noord-Macedonië Kenia Zimbabwe Ivoorkust Moldavië Senegal Ecuador Bulgarije Algerije Honduras Dom. Rep. Oekraïne VS Albanië Panama Ghana Namibië Iran Overige

2016 5.617.205

2017 5.969.248

2018 6.692.637

2019 6.377.874

2020 6.750.869

+/- in % 6%

856.720 682.285 331.859 442.830 284.906 459.380 393.709 237.907 257.238 321.922 132.809 149.525 94.741 114.165 38.795 66.096 65.549 57.201 64.075 22.976 31.472 43.213 21.246 29.277 37.559 30.278 15.936 29.754 20.238 18.694 41.877 9.387 38.550 17.207 15.194 16.343 126.289

903.861 752.456 472.260 504.067 317.914 389.273 400.280 282.805 230.487 255.585 157.240 174.496 118.857 107.812 55.101 85.889 63.312 57.565 35.984 24.508 35.284 52.321 47.382 36.228 30.323 33.602 22.449 35.084 17.194 29.618 30.176 14.200 21.459 19.411 11.716 16.363 126.686

990.386 844.456 480.381 523.425 456.969 519.351 445.092 325.123 288.518 304.528 201.001 150.933 116.047 113.947 61.762 76.476 67.959 40.653 38.921 40.681 43.940 49.954 31.376 45.437 32.924 34.137 24.150 39.003 19.394 28.396 26.169 13.180 22.779 16.757 19.011 20.654 138.765

929.814 840.673 485.181 515.075 421.748 402.215 377.417 283.074 253.516 219.091 171.323 155.822 119.604 129.625 74.537 101.486 72.374 73.716 70.660 34.893 38.933 52.589 45.676 44.846 39.342 35.588 25.879 36.724 24.719 25.126 27.572 21.063 24.233 17.073 21.179 17.745 147.743

1.102.630 737.257 569.426 529.523 516.886 513.398 379.268 348.539 273.078 214.034 172.798 150.229 120.791 114.370 103.086 78.135 70.704 64.368 61.692 46.024 44.684 43.391 39.587 38.706 36.077 34.661 32.098 31.826 24.700 24.515 24.460 19.771 18.056 17.576 16.294 14.819 123.413

19% -12% 17% 3% 23% 28% 0% 23% 8% -2% 1% -4% 1% -12% 38% -23% -2% -13% -13% 32% 15% -17% -13% -14% -8% -3% 24% -13% 0% -2% -11% -6% -25% 3% -23% -16% -16%

EU27-landen: Import: Vers fruit excl. bananen uit landen buiten de EU27 naar land (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Nederland Rest Spanje Frankrijk Italië België Portugal Duitsland Roemenië Oostenrijk Polen Ierland Bulgarije Slovenië Zweden Griekenland Hongarije Litouwen Letland Denemarken Kroatië Tsjechië Finland Slowakije Estland Luxemburg Malta Cyprus

2016 5.617.205 2.538.907 3.078.298

2017 5.969.248 2.652.148 3.317.100

2018 6.692.637 2.997.348 3.695.289

2019 6.377.874 2.871.972 3.505.901

2020 6.750.869 3.054.559 3.696.310

+/- in % 6% 6% 5%

634.145 481.801 386.252 343.015 142.083 197.776 133.128 117.621 80.430 86.032 78.689 45.609 76.734 40.715 31.339 47.280 24.053 27.617 17.589 30.496 28.499 13.811 5.936 3.267 2.480 1.903

686.516 554.402 419.048 350.126 198.022 205.947 147.846 97.356 90.672 103.951 61.133 55.375 81.662 38.721 40.060 41.314 27.480 27.382 15.980 24.129 25.491 12.167 4.196 2.349 3.488 2.285

817.647 548.977 452.717 406.892 220.924 209.090 159.067 98.742 96.593 143.126 105.366 65.578 69.278 44.245 39.565 47.528 31.273 37.571 23.154 23.883 25.796 13.740 5.551 3.195 3.328 2.463

758.308 551.436 397.689 385.673 196.327 205.176 166.395 100.654 79.374 107.693 115.231 61.331 56.940 54.602 65.841 45.256 30.612 33.898 25.511 24.078 18.134 10.881 4.951 3.677 3.734 2.500

824.664 526.708 420.338 405.818 231.944 210.257 185.486 119.754 110.566 109.800 105.121 79.099 61.428 49.980 45.661 41.721 35.176 33.170 32.275 25.945 14.685 12.057 5.070 3.853 3.337 2.396

9% -4% 6% 5% 18% 2% 11% 19% 39% 2% -9% 29% 8% -8% -31% -8% 15% -2% 27% 8% -19% 11% 2% 5% -11% -4%

liaanse product dat het door de jaren heen goed heeft gedaan. Tweederde van de Braziliaanse EU27-import komt in Nederland binnen. Verder telt Spanje ook nog mee.

IMPORT UIT PERU LAAT GROOTSTE GROEI ZIEN Uit Peru komt steeds meer fruit in de EU27. In het afgelopen jaar ging het om 620.000 ton tegenover 530.000 ton in 2019 en nog 400.000 ton in 2016. Avocado’s is het groeiproduct met een import in de EU27 in 2020 van 213.000 ton. In 2016 was dat nog maar 124.000 ton. De import van mango’s groeit ook fors. Relatief gezien is blauwe bessen het groeiproduct bij uitstek. In 2020 werd er in de EU27 45.000 ton in gevoerd. Dat was 66% meer dan in 2019. Tweederde van de EU27-import uit Peru komt in Nederland binnen en verder telt Spanje nog mee als directe importeur van Peruaans fruit.

BREED ASSORTIMENT UIT TURKIJE Turkije is ook een belangrijke leverancier van fruit aan de EU27. In 2020 ging het om een hoeveelheid van 513.000 ton. Het sortiment dat uit Turkije komt is breed: citroenen, grapefruit en mandarijnen zijn de belangrijkste producten.

Het Turkse product komt de EU binnen in vooral Oostenrijk, Roemenië en Bulgarije. Voor een deel wordt het vanuit deze landen gere-exporteerd naar met name Duitsland. Jaarlijks voert Duitsland 140.000 ton in Turkije geteeld fruit in. IMPORT UIT CHILI GROEIT NIET MEER Uit Chili werd in het afgelopen jaar weliswaar net zoveel in de EU27 ingevoerd als in 2019, maar het was wel minder dan daarvoor. De trend wordt voor een belangrijk deel bepaald door appelen. Maar ook de import van avocado’s en druiven uit Chili laat dat beeld zien. Blauwe bessen uit Chili blijven het wel goed doen met in 2020 een import van 26.500 ton. Dat AGF Primeur 4 • 2021

183

Handel

was bijna 30% meer dan in 2019.

Bijna tweederde van de EU27-import kwam in Nederland binnen. Op afstand zijn Italië en Spanje de andere directe importlanden die meetellen.

OPMARS COLOMBIAANSE AVOCADO’S Columbia staat bekend als een hele grote bananenexporteur. Vorig jaar importeerde de EU27 1,2 miljoen ton bananen uit Columbia. Dat was ongeveer evenveel als de drie jaar ervoor. Wat bij die grote hoeveelheden niet opvalt is dat Columbia zo langzamerhand ook best wel meetelt als exporteur van avocado’s. In korte tijd is de export gestegen naar bijna 80.000 ton, waarvan 66.000 ton naar de EU27. Verder groeide de import van Colombiaanse limes in 2020 naar 11.700 ton. Bananen uit Columbia komen veelal in België of Italië binnen, maar voor avocado’s en limes is Nederland de poort naar Europa.  Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

184

AGF Primeur 4 • 2021

EU27: Import vers fruit (in tonnen) Bananen, sinaasappelen, ananas, avocado’s, druiven, watermeloenen en blauwe bessen Bron: Eurostat Bananen Ecuador Columbia Costa Rica Ivoorkust Peru

2016 4.452.817 1.186.890 994.724 966.148 264.923 113.725

2017 4.843.375 1.347.287 1.137.492 966.255 247.583 115.492

2018 5.047.328 1.495.985 1.106.127 1.012.488 269.840 125.801

2019 4.963.241 1.364.116 1.127.604 940.542 314.706 108.438

2020 5.183.672 1.512.543 1.182.394 1.034.172 312.959 100.365

Sinaasappelen Zuid-Afrika Egypte Marokko Turkije Peru

812.222 347.538 190.549 60.738 31.032 3.344

917.821 383.183 219.791 113.445 21.392 5.375

942.049 393.733 255.733 79.280 27.462 6.144

839.360 360.495 211.697 97.268 10.958 9.191

944.228 453.818 256.239 74.864 19.258 9.638

Ananas Costa Rica Ecuador Ivoorkust Columbia Avocado's Peru Columbia Chili Zuid Afrika Marokko Brazilië Druiven Zuid-Afrika Peru Chili Egypte Turkije Brazilië Watermeloenen Marokko Brazilië Costa Rica Turkije Zuid-Afrika

726.529 609.531 32.124 20.221 6.489 388.543 123.594 15.212 74.119 41.977 6.052 4.436 447.106 124.420 45.865 68.391 33.004 29.750 19.415 252.876 67.822 36.268 29.530 23.121 -

808.239 683.225 26.660 25.504 12.346 422.718 135.347 21.014 81.362 31.585 13.639 7.104 505.069 138.834 43.724 78.189 40.402 37.514 24.928 293.074 123.540 41.608 30.713 11.993 110

894.800 769.334 30.979 22.058 9.107 533.159 200.922 25.105 65.494 65.282 18.709 6.870 517.624 141.851 74.370 78.767 42.899 22.643 27.199 351.458 150.875 45.728 34.336 27.981 2.623

880.727 754.305 37.068 24.418 5.366 531.618 158.451 38.737 79.946 40.135 17.023 7.867 519.996 139.578 75.826 60.813 44.078 27.209 19.647 373.466 149.039 49.588 44.770 26.668 3.945

771.971 662.886 33.807 20.355 4.214 604.123 213.444 66.290 60.059 41.665 32.942 4.818 497.724 139.727 78.092 58.844 46.139 28.673 22.813 420.837 214.169 45.787 37.626 36.258 3.362

Blauwe bessen Peru Marokko Chili Zuid-Afrika

33.043 6.834 7.717 10.226 1.229

42.653 10.836 11.670 11.306 1.815

54.174 14.334 14.324 16.006 2.531

83.936 27.048 20.102 20.816 4.943

119.337 44.993 28.406 26.564 7.705

+/- in % 4% 11% 5% 10% -1% -7% 12% 26% 21% -23% 76% 5% -12% -12% -9% -17% -21% 14% 35% 71% -25% 4% 94% -39% -4% 0% 3% -3% 5% 5% 16% 13% 44% -8% -16% 36% -15% 42% 66% 41% 28% 56%

EU27: Import vers fruit (in tonnen) Mandarijnen, mango’s, citroenen, meloenen, appelen, kiwi’s, grapefruit, peren en limes Bron: Eurostat Mandarijnen Marokko Zuid-Afrika Turkije Peru Egypte Mango's Brazilië Peru Ivoorkust Costa Rica Egypte Ecuador Citroenen Zuid-Afrika Turkije Chili Egypte Marokko Meloenen Brazilië Marokko Costa Rica Turkije Zuid-Afrika Appelen ex. Ind Chili Nieuw-Zeeland Zuid-Afrika Brazilië Turkije Kiwi Nieuw-Zeeland Chili Grapefruits Zuid-Afrika Turkije Marokko Peren ex. Ind. Zuid-Afrika Chili Turkije Limes Brazilië Columbia

THOMASOL GESTIÓN, S.L. ALICANTE – ESPAÑA WWW.THOMASOL.EU T: +34 965 060 305 M: +34 669 636 873

2016 280.617 105.417 53.869 34.418 21.508 913 276.956 102.533 72.738 22.912 1.728 414 2.083 379.243 44.296 99.940 20.945 1.381 2.708 293.962 150.213 45.018 40.245 4.986 2.347 288.540 97.959 75.163 29.816 15.477 24 229.023 181.809 44.926 331.010 81.803 91.565 528 211.388 86.586 46.594 1.387 119.540 66.531 3.012

2017 311.406 108.571 55.345 31.947 24.868 1.663 296.931 115.872 85.005 26.811 1.912 919 1.384 322.641 56.137 88.380 9.826 3.020 575 327.349 165.643 55.260 35.739 4.920 5.178 295.482 93.586 75.474 25.207 24.952 161 204.770 154.811 45.827 315.312 85.159 60.931 1.540 194.997 75.919 55.624 3.199 125.371 67.408 5.142

2018 344.162 122.824 64.230 51.769 25.186 5.377 342.220 124.186 114.617 27.843 1.837 486 949 434.057 81.955 143.840 8.453 2.853 507 332.183 170.956 46.791 38.681 6.346 1.708 380.936 149.055 96.692 33.462 24.263 1.759 246.356 191.548 49.904 345.512 97.868 91.790 926 186.257 65.543 45.192 6.756 146.748 71.693 8.911

2019 335.120 94.985 72.288 51.273 26.650 6.285 355.540 143.757 101.283 28.161 1.283 641 961 331.979 94.450 88.485 9.196 2.238 435 327.793 162.599 45.434 40.095 5.569 2.755 305.508 96.007 72.805 25.808 13.902 231 221.485 180.598 37.696 309.503 92.128 59.434 1.100 156.430 59.094 38.942 6.398 138.833 81.812 9.584

2020 405.487 101.675 98.498 68.002 30.765 23.930 375.239 157.694 118.783 23.015 1.495 1.223 1.066 391.379 144.876 91.529 8.646 4.468 1.477 321.773 164.862 49.970 35.038 9.508 1.365 316.790 113.498 75.937 32.909 9.290 1.882 247.100 197.001 44.736 320.114 85.492 78.516 1.200 175.439 58.321 40.376 11.345 138.396 86.520 11.685

+/- in % 21% 7% 36% 33% 15% 281% 6% 10% 17% -18% 17% 91% 11% 18% 53% 3% -6% 100% 239% -2% 1% 10% -13% 71% -50% 4% 18% 4% 28% -33% 714% 12% 9% 19% 3% -7% 32% 9% 12% -1% 4% 77% 0% 6% 22%

Al meer dan 15 jaar gevestigd in Spanje. Persoonlijk, doelgericht en transparante sourcing van al het Spaans product.

AGF Primeur 4 • 2021

185

Handel

Nederland: Import vers fruit (in tonnen) 2016

2017

2018

2019

2020

Aandeel

EU extra 3.187.827

EU extra 3.389.413

EU extra 3.873.783

EU extra 3.918.393

totaal 5.396.472

EU- landen 1.309.359

EU-extra 4.087.113

EU extra 76%

Bananen

638.978

726.461

866.608

1.031.958

1.276.405

258.718

1.017.687

80%

Sinaasappelen

420.422

470.177

474.987

467.328

621.949

117.387

504.562

81%

Avocado's

221.182

241.355

320.592

312.548

414.969

41.664

373.305

90%

Druiven

310.805

339.174

372.342

370.425

401.293

48.998

352.295

88%

Ananas

268.128

263.072

298.306

296.875

301.548

45.048

256.500

85%

Mango's

185.379

197.112

230.101

230.485

278.319

24.885

253.434

91%

Grapefruit

161.817

177.516

186.958

182.227

248.810

69.964

178.846

72%

Citroenen

119.672

94.365

115.952

101.067

189.680

31.533

158.147

83%

Mandarijnen

119.606

126.308

144.702

131.730

214.838

57.247

157.592

73%

Meloenen

152.842

163.180

168.190

159.474

204.944

55.895

149.049

73%

Appelen ex. Ind

115.173

114.780

164.494

108.252

274.845

157.408

117.437

43%

Watermeloenen

90.374

91.975

109.165

122.060

179.333

62.897

116.436

65%

104.564

108.255

123.609

114.545

117.399

1.689

115.710

99%

18.220

24.962

30.145

55.157

99.769

18.303

81.466

82%

108.460

97.925

96.276

69.829

135.621

54.690

80.930

60%

Exoten

33.467

36.375

46.357

45.206

64.557

25.661

38.897

60%

Pruimen

34.611

32.739

35.827

29.360

39.632

7.961

31.671

80%

Kiwi

15.751

17.270

20.086

14.545

80.641

61.942

18.700

23%

8.197

8.112

10.877

10.314

18.382

3.022

15.360

84%

15.959

14.051

15.313

15.680

19.397

4.697

14.700

76%

Plantains

8.540

9.237

7.955

12.255

56.317

43.431

12.886

23%

Nectarines

9.080

7.868

8.923

11.419

28.075

18.474

9.601

34%

10.941

11.664

7.710

6.154

10.037

663

9.374

93%

377

543

628

1.596

21.788

17.863

3.926

18%

Perziken

2.081

1.860

3.849

3.046

21.057

17.685

3.372

16%

Vijgen, vers

1.246

1.759

1.874

2.261

3.386

809

2.577

76%

Aardbeien

1.258

1.314

1.476

2.202

35.740

33.545

2.195

10.697

10.003

10.481

10.391

37.740

27.281

10.459

28%

Bron: Eurostat Fruit totaal

Limes Blauwe bessen Peren ex. Ind.

Dadels Tamarinde ed.

Papaja’s Frambozen

Overig

Nederland: Import vers fruit uit landen buiten de EU in 2020 per maand (in tonnen) Bron: Eurostat

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

311.451

318.814

401.689

397.718

364.939

372.044

379.111

310.651

351.421

316.913

273.118

289.243

Bananen

91.589

81.690

97.300

91.029

90.431

78.759

79.668

70.292

89.219

85.952

81.372

80.386

Sinaasappelen

11.162

18.685

28.348

56.505

38.054

24.024

68.677

85.938

93.417

66.274

7.491

5.985

Avocado's

21.221

21.014

19.583

31.815

42.561

51.250

36.799

31.838

30.562

31.371

31.481

23.808

Druiven

46.918

50.815

72.603

56.527

24.501

22.449

3.184

376

431

7.225

21.840

45.426

Ananas

20.845

22.781

26.334

20.874

20.951

25.216

19.285

15.549

20.689

17.334

22.302

24.340

Mango's

28.309

26.210

33.893

21.717

18.293

16.892

16.058

14.080

14.480

15.473

22.408

25.620

Grapefruit

12.440

5.588

4.467

3.372

16.294

22.659

21.323

8.297

11.517

21.060

27.859

23.971

Citroenen

565

665

602

1.319

24.455

34.962

45.703

29.354

15.806

3.388

494

835

Mandarijnen

12.351

14.548

12.255

10.181

10.011

12.807

24.853

22.446

22.705

8.154

3.430

3.851

Meloenen

13.898

Fruit totaal

18.840

20.148

27.362

18.458

2.956

1.467

414

1.518

12.686

18.379

12.923

Appelen ex. Ind

109

1.024

10.486

23.161

37.301

32.192

6.449

4.329

1.764

244

315

Watermeloenen

8.909

10.930

24.315

19.164

12.036

5.944

1.090

2.044

7.153

9.549

7.999

7.304

Limes

7.636

8.136

10.330

6.653

10.625

15.386

11.744

11.187

10.473

9.625

7.212

6.704

12.372

11.186

4.530

626

545

1.180

1.535

1.386

7.878

12.580

16.519

11.129

Peren ex. Ind.

1.616

6.644

13.112

29.101

12.800

7.087

5.840

1.127

966

799

897

942

Exoten

3.266

3.293

5.229

6.944

5.651

3.622

1.167

1.394

2.090

1.852

1.835

2.553

Pruimen

4.942

7.369

9.878

6.731

414

154

141

183

134

1.620

292

5.282

4.815

3.630

2.812

1.502

180

Dadels

1.153

848

1.448

2.015

1.749

1.111

781

651

1.011

1.224

2.013

1.355

Tamarinde ed.

Blauwe bessen

Kiwi

2.239

1.146

935

775

971

1.313

1.076

825

932

880

1.235

2.373

Plantains

742

872

931

958

1.032

1.449

1.478

1.085

939

970

1.150

1.281

Nectarines

854

3.208

3.970

310

111

138

794

Papaja’s

534

633

589

559

652

797

909

881

1.016

893

822

1.090

Frambozen

898

530

820

648

487

143

Perziken

295

443

621

113

193

213

254

139

223

306

491

Vijgen, vers

168

112

102

155

779

480

197

281

Aardbeien

440

147

368

146

180

806

1.032

1.021

679

323

717

1.003

1.117

517

277

931

910

1.931

Overige

186

AGF Primeur 4 • 2021

Nederland: Import vers fruit (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU27 landen

2016 4.314.079 1.126.252

2017 4.572.436 1.183.023

2018 5.045.206 1.171.423

2019 5.160.832 1.242.439

2020 5.396.472 1.309.359

+/- in % 5% 5%

EU27 extra

3.187.827 74% 2.015.885 887.936 173.205 2.126.687

3.389.413 74% 2.116.722 958.648 208.512 2.222.252

3.873.783 77% 2.449.184 1.064.360 205.699 2.603.724

3.918.393 76% 2.575.490 1.008.306 226.670 2.683.417

4.087.113 76% 2.620.696 1.134.461 204.713 2.747.939

4% 2% 13% -10% 2%

579.659 446.289 224.663 294.691 109.765 249.889 186.079 178.204 130.037 20.890 113.176 67.419 87.606 37.182 83.102 54.312 34.672 42.951 24.929 24.417 32.677 14.316 29.949 29.890 14.927 14.331 15.492 4.499 6.761 4.315 35.049

616.040 431.761 256.415 318.748 119.651 250.148 225.746 180.546 149.153 25.381 80.557 84.258 106.961 62.539 89.422 64.647 35.757 48.497 35.317 27.850 39.212 14.460 21.200 21.745 17.611 11.261 15.679 6.331 6.672 2.685 25.847

669.243 508.505 368.894 328.857 159.981 275.313 210.352 161.421 165.177 83.516 97.012 85.238 118.300 80.447 86.449 60.357 48.094 47.507 49.856 32.825 45.367 24.498 31.012 21.683 16.511 18.111 13.785 7.846 7.470 4.530 50.153

648.263 554.779 349.311 325.446 251.077 235.120 210.175 180.753 144.598 130.760 71.765 84.776 107.117 101.013 79.517 83.561 46.781 45.235 46.543 31.075 32.189 20.269 16.966 21.215 17.581 20.571 13.311 8.247 7.403 5.339 32.977

759.019 539.684 419.648 345.381 251.605 234.066 217.217 183.720 176.320 125.710 93.804 88.426 87.226 70.422 67.288 63.577 58.397 39.152 34.323 32.841 29.151 27.447 26.361 20.760 15.807 15.337 11.843 7.464 5.789 5.660 39.328

17% -3% 20% 6% 0% 0% 3% 2% 22% -4% 31% 4% -19% -30% -15% -24% 25% -13% -26% 6% -9% 35% 55% -2% -10% -25% -11% -9% -22% 6% 19%

Amerika Afrika Azië Rest Zuid-Afrika Costa Rica Peru Brazilië Ecuador Chili Panama Columbia Egypte Dom. Rep. Argentinië China Marokko Guatemala Mexico India VK Israël Honduras Zimbabwe Nieuw-Zeeland Kenia Turkije VS Uruguay Namibië Ivoorkust Vietnam Senegal Mali Overige

EU waarschuwt voor teveel import Marokkaanse tomaten De Europese Commissie (EC) schat dat de Marokkaanse tomatenexport de gestelde importlimiet flink overschrijdt. Marokko zou hiervoor bestraft kunnen worden, waarschuwt de

EC. Het quotum, 43.500 ton, werd in februari 2021 overschreden, maar ook al in 2020, aldus de EC. Vooral vanuit Spanje wordt tegen de toenemende import, die als oneerlijke concurrentie

wordt gezien, geprotesteerd. Ook vanuit de politiek. Zo kaartte Clara Aguilera, Spaans lid van het Europees parlement, de situatie onlangs aan.

Fruit packaging Vegetable packaging Harvest equipment Covid-19 protection More...

Latest catalog

ONLINE!

Kühling Fruchthandel KG | verkauf@kuehling-fruchthandel.de | Phone: +49-4473-92774-0

AGF Primeur 4 • 2021

187

Divers

Canadezen vliegen bijen voor bestuiving fruitbomen in Handel in agrarische producten

p 8 april is een A350-900 van China Airlines vanuit Taipei in Vancouver aangekomen en heeft duizenden bijen meegebracht. De lading bijen was afkomstig uit Australië. De insecten zullen op verschillende plaatsen in de provincie British Columbia worden losgelaten om fruitbomen te bestuiven. De bijen zijn met de hulp van China Airlines helemaal uit

Australië gevlogen via de hub van de luchtvaartmaatschappij op Taipei Taoyuan International Airport. Het ministerie van Landbouw heeft de invoer van bijenkoninginnen uit de bronlanden Nieuw-Zeeland, Australië, Californië en Hawaï goedgekeurd. Bijenpakketten kunnen worden betrokken uit Nieuw-Zeeland en Australië. 

Rode en witte kool, spitskool, Savooie kool, zoete platte kool, Chinese kool, spruiten, knolselderij, kroten (rood, geel, wit, Chioggia), koolraap, peen (oranje, geel, paars), ijsbergsla, bloemkool, broccoli, prei, uien (consumptie, plantuien), aardappelen, witlof, aardperen, pastinaak, wortelpeterselie

A.N.Boekel B.V. Berrie 1 1724 BB Oudkarspel



Tel: +31-(0)226 700 500 post@boekelwaarland.nl www.boekelwaarland.nl



De Smart Edge Baskets zijn snel en eenvoudig te hanteren. Schuif de Smart Edge Baskets simpel als een huls om de krat. Presenteer groente en fruit in schitterende , traditionele, artisanale of ecologische wijze.

SMART EDGE BASKETS FOR RE-USABLE-CRATES Veerweg 4 Waalwijk t. +31 (0)416 - 650 492 e. sales@baskin.nl www.baskin.nl/supermarket

188

AGF Primeur 4 • 2021

The Smart Edge Baskets work quick and easy, just slide the Smart Edge Basket like a kind of sleeve over the EPS-crate. Present vegetables and fruit in a beautiful, traditional, artisanal or ecological way.

“Knoflook is een goedkoop en doeltreffend middel tegen haaruitval” werkten een jaar lang aan het onderzoek mee. Alle plekken werden gedurende een periode van twee maanden tweemaal daags plaatselijk behandeld met knoflookextract.

Tegen het einde van de tweede week begon op acht plekken het haar terug te groeien, binnen vier weken op zeven plekken en binnen zes weken op drie plekken. De onderzoekers concludeerden dat knoflook een doeltreffend en snelwerkend topisch middel is ter behandeling van alopecia areata. 

et vinden van een algemene behandeling tegen haarverlies is onmogelijk, omdat haaruitval verschillende oorzaken heeft. In plaats daarvan is een meer specifieke benadering noodzakelijk. Zo is aangetoond dat alopecia areata, een aan-

doening waarbij er haarverlies over het hele lichaam optreedt, goed reageert op knoflook.

Knoflook heeft een unieke chemische samenstelling, waarvan de medicinale eigenschappen bewezen zijn. In één studie

wilden de onderzoekers weten of deze eigenschappen ook gebruikt konden worden voor het behandelen van alopecia areata. Tien patiënten die last hadden van kale plekken op de hoofdhuid (in totaal 18 plekken)

OOK AAN DE SLAG MET

DUURZAAMHEID

EN VOEDING ONTDEK hoe we bijdragen aan

De GREEN DEAL

www.celavitafoodservice.com

SAMEN HET BESTE UIT DE AARDe halen

AGF Primeur 4 • 2021

189

ADVERTORIAL

Advertorial

Maak kennis met betrouwbare leveranciers van eersteklas groente en fruit uit Jordanië, Moldavië en Midden-Amerika Bent u geïnteresseerd in het ontdekken van nieuwe markten? Het Centrum tot Bevordering van de import uit ontwikkelingslanden (CBI) brengt u in contact met betrouwbare, gecertificeerde leveranciers die graag zaken willen doen met Europese partners. Het CBI werkt op dit moment samen met zorgvuldig geselecteerde bedrijven in Jordanië, Moldavië en Midden-Amerika. Alle bedrijven zijn individueel gecoacht door sectorexperts van het CBI. Deze leveranciers bieden een uitgebreid assortiment aan vers fruit en verse groente aan. De bedrijven presenteren zichzelf online. U kunt kennis met hen maken door een online B2B-gesprek of virtueel hun velden en verpakkingsinstallaties te bezoeken. Meer informatie over de deelnemende bedrijven vindt u op onze website: https://www.cbi.eu/events

Kwaliteitsproducten uit Jordanië Jordanië is in een betere positie om verse groenten en fruit te telen dan concurrerende leveranciers. Dat heeft alles te maken met het lange productieseizoen in de Jordaanvallei en de relatief korte afstand tot Europa. Op dit moment ondersteunt het CBI 34 Jordaanse bedrijven bij de export van hun producten naar de EU en naar regionale en internationale markten. De meeste bedrijven produceren of handelen in diverse fruitsoorten en groente van hoge kwaliteit. Tot hun assortiment behoren tomaten, komkommers, paprika’s, perziken, (water)meloenen, pruimen en aardbeien. De nadruk van de bedrijven die het CBI heeft geselecteerd, ligt op de premium Medjool-dadels. Het CBI werkt ook samen met de Jordaanse sector associatie JEPA. Dankzij dit partnerschap is de dienstverlening aan de sector aanzienlijk verbeterd. Zo zijn er activiteiten op het gebied van exportpromotie georganiseerd, zoals deelname aan handelsbeurzen en handelsmissies. JEPA is de leidende landelijke branchevereniging die heel veel waarde hecht aan de ondersteuning van de gehele fruit- en groentesector in Jordanië. Naar verwachting zal JEPA eind april haar nieuwe website presenteren. Een van de opties op die website is een ‘Jordan Excellence Platform’ om de beste exporteurs in Jordanië in contact te brengen met internationale afnemers. In juni vindt er een virtueel B2B-evenement plaats voor Jordaanse dadelproducenten in het CBI-programma die hun producten op de markt in het Verenigd Koninkrijk willen verkopen. Binnenkort volgt hier nadere informatie over op de website van het CBI (www.cbi.eu/events). Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Melanie van der BaarenHaga, mhaga@cbi.eu

190

AGF Primeur 4 • 2021

Moldavië: de smaak maakt het verschil! Moldavië is een vruchtbaar land met een lange traditie in de fruitteelt. In dit land worden onder andere appels, kersen, druiven, perziken, peren, pruimen en andere steenvruchten geteeld. Samen met de International Finance Corporation (IFC) ondersteunt het CBI 18 kleine en middelgrote ondernemingen (MKB’s). 11 van deze bedrijven produceren vers fruit. In Moldavië zelf werkt het CBI samen met Moldova Fruct, de landelijke associatie van producenten en exporteurs van fruit. Deze brancheorganisatie bevordert meer handel tussen de Moldavische fruitsector en internationale afnemers. Ook dragen zij bij aan het opbouwen van succesvolle zakenrelaties. Moldova Fruct biedt sinds kort, als partner van het CBI, de mogelijkheid aan om een virtueel bezoek te brengen aan Moldavische producenten en exporteurs van fruit. Met behulp van videotechnologie maakt u een virtuele tour op het gekozen landbouwbedrijf. Op die manier kunt u met eigen ogen bekijken hoe de boomgaarden, wijngaarden en post-harvest faciliteiten van de Moldavische ondernemingen eruitzien. Bezoek de fruittelers in Moldavië en volg een virtuele rondleiding: https://moldovafruct.md/en/map/ Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Afke van der Woude, awoude@cbi.eu

Midden-Amerikaanse leveranciers zijn klaar voor de Europese markt Midden-Amerikaanse landen bieden zowel jaarrond producten als ook seizoensproducten zoals mango en limoenen. Dat is te danken aan hun rijke vulkanische grond en microklimaten. Bedrijven uit Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua en Panama zijn klaar om de Europese markt op te gaan. Honduras lever bijvoorbeeld okra met een langere houdbaarheid. Boeren in Costa Rica ontdekken nieuwe mogelijkheden dankzij hun cassave en zoete aardappelen. Op fruitgebied kan Guatemala Europa op het ideale moment in het jaar van mango’s voorzien. Nicaragua teelt pitahaya's (dragonfruit) met een positieve sociale en ecologische impact. En Panama levert het hele jaar door extra grote papaja’s. Het “Connecting Central America” programma waaraan deze bedrijven deelnemen, wordt medegefinancierd door de Europese Unie en wordt gecoördineerd door het SIECA. Het CBI kan een virtuele B2Bbijeenkomst met deze bedrijven voor u regelen. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Nicky Buizer, nbuizer@cbi.eu

Het CBI heeft inmiddels 50 jaar ervaring op dit vlak. Het Centrum heeft met meer dan 10.000 MKB’s uit 70 landen samengewerkt om duurzame handelsbetrekkingen met Europese afnemers op te bouwen. Over het CBI Het CBI ondersteunt landen in hun ontwikkeling tot inclusieve en duurzame economieën. Daarbij ligt de meeste nadruk altijd op lokale MKB’s. Het CBI geeft ondersteuning bij de export van producten naar Europa en regionale markten om bedrijven duurzamer te maken op economisch, sociaal en milieugebied.

Het CBI geeft zorgvuldig geselecteerde bedrijven de kennis en de vaardigheden die zij nodig hebben om de Europese markt op te gaan. Heeft u belangstelling om zaken te doen met de leveranciers die het CBI heeft geselecteerd? Meer informatie over de deelnemende bedrijven vindt u op onze website: https://www.cbi.eu/ events

AGF Primeur 4 • 2021

191

Geswitcht

Xander Rodenburg:

Werken aan een missie Is: Sourcing Manager bij InstockMarket (vanaf februari 2021) Was: Inkoper bij Vroegop-Windig (tot september 2019) Tussendoor: Fulltime vader en familie reisgids

De sabbatical periode en een wereldreis met zijn jonge gezin maakte dat Xander Rodenburg met een andere blik naar de wereld van werken ging kijken. Afgelopen februari begon hij als sourcing manager bij social enterprise Instock, een bedrijf waar geld verdienen niet het doel is, maar een middel om voedselverspilling op de kaart te zetten en tegen te gaan.

oor die tijd werkte Xander 11 jaar lang bij AGF-groothandel Vroegop-Windig. Xander leerde van de oude rotten in het vak, mannen als Arie Peerdeman en Ronald Poelstra, die al handelden in AGF toen hijzelf nog in de (kleuter)schoolbanken zat. “Vroegop-Windig was een toonaangevend bedrijf in de AGF sector met een grote diversiteit producten in het assortiment van groenten, fruit, exoten en kruiden. In het begin heb ik vooral veel op de vloer rondgelopen om productkennis op te doen, later ben ik inkoop gaan doen en heb ik veel telers, importeurs en handelsbedrijven bezocht waar ik leerde over de achterliggende processen en hoe alles groeit en bloeit.” In 2019 koos Xander ervoor om samen met zijn vrouw een sabbatical te nemen. Het was dé kans om met hun nog niet leerplichtige kinderen op wereldreis te gaan. Eenmaal terug in Amsterdam kwam Instock op zijn pad. Als sociale onderneming is het tegengaan van voedselverspilling het primaire doel. Werken aan die missie is iets waar Xander zich helemaal in kan vinden. Xander: “Eén van de sustainable development goals van de Verenigde Naties is om voedselverspilling in 2030 voor de helft terug te brengen. Op dit moment wordt één derde van al het voedsel verspild, dat moet binnen negen jaar teruggebracht zijn naar één zesde deel. Instock is daar al sinds 2014 mee bezig. Het lukte hen om, door in hun restaurant te koken met producten die anders verspild zouden worden, voedselverspilling letterlijk en figuurlijk op de kaart te zetten. Inmiddels dragen we breder bij en zijn we een groothandel voor geredde producten, InstockMarket. We maken ook zelf producten. Van aardappelen en brood brouwen we Pieper- en Bammetjes bier. De bierbostel die overblijft waarderen we op naar verschillen-

192

AGF Primeur 4 • 2021

de soorten granola’s in plaats van dat het als reststroom naar de veevoerindustrie gaat. Maar er is bijvoorbeeld ook een lespakket over voedselverspilling ontwikkeld voor gebruik op basisscholen. Dus op heel veel verschillende manieren laten we zien hoe we werken aan het tegengaan van voedselverspilling.” Het gebruiken van anders verspilde producten inspireerde meer bedrijven om dit te gaan doen. Instock faciliteert dit via haar groothandel InstockMarket met een online omgeving waar toeleveranciers product kunnen aanmelden en afnemers de beschikbare producten kunnen bestellen. Xander is sourcing manager voor InstockMarket. Binnen zijn oude netwerk in de AGF zijn er nog voldoende contacten. “39% van alle voedselverspilling gebeurt voor in de keten. Het gaat om overschotten of producten die niet voldoen aan de eisen van het afzetkanaal. Telers, handelaren of verpakkers kunnen deze producten gemakkelijk aanmelden via ons online-platform. We nemen dezelfde dag nog contact met ze op. Als we het kunnen plaatsen, halen we het op, doen in ons Food Rescue Center nog een laatste kwaliteitscheck en zetten het klaar voor restaurants, cateraars en de verwerkende industrie.” Xander heeft tegenwoordig te maken met producten die hij als inkoper bij Vroegop-Windig af had moeten keuren. “In het verleden heb ik natuurlijk ook veel reststromen

gezien en de uitdagingen voor een goede oplossing die bedrijven daarvoor hadden. Iedereen weet dat weggooien geld kost maar de energie die in de teelt, verpakking, transport en koeling van het voedsel gestoken wordt, gaat daarmee ook verloren. Door het partnership en het delen van data met de Wageningen University & Research hebben we www.reststroomcalculator.nl ontwikkeld waar reststromen gemakkelijk kunnen worden aangemeld en we inzicht kunnen geven in de klimaatimpact die je maakt door het product niet te verspillen. De leverancier krijgt direct inzichtelijk hoeveel CO2, landen watergebruik wordt bespaard doordat het product toch wordt geconsumeerd.” ‟Vroeger kwam ik als inkoper wat halen bij bedrijven die ik bezocht, nu kom ik ze een duurzame oplossing brengen. Niet alleen door producten, die eigenlijk verspild zouden worden, nog proberen te verwaarden maar ook door te laten zien welke impact ze daarmee hebben op het milieu. Dat vind ik een mooie missie!” besluit Xander. (ML)  xander@instock.nl

Advies of maatwerk? Bel: 0228- 582780 of mail naar info@tegrasystems.nl

wegen - etiketteren - sorteren www.tegrasystems.nl info@tegrasystems.nl

Export, commissie, handel en verpakkingsbedrijf

Katwijk Waspeen

Tel.: 071 - 401 45 86 • Fax: 071 - 401 64 45 E-mail: info@katwijkwaspeen.nl Internet: www.katwijkwaspeen.nl

Roel Wellner Fruit BV Esterweg 12a, 4185NN Est M +31(0)655 17 51 69 T +31(0)345 56 94 32 info@roelwellnerfruitbv.nl www.maribelle-appel.nl

AGF Primeur 4 • 2021

193

Advocatuur

Mario Versendaal, Scholtens Advocaten:

"Wetgeving versterkt de positie van de kleine teler"

“Het is een heel belangrijke stap om de kleinere AGF-leverancier net even iets meer kracht te geven en te beschermen,” zegt advocaat Mario Versendaal van Scholtens Advocaten uit Emmeloord over de Wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen. “Die wet is in het leven geroepen om het evenwicht tussen de grote, sterke afnemer en de wat kleinere, zwakkere leverancier meer op niveau te brengen. Het versterkt de positie van de kleine teler.” Mario vergelijkt de wet met de bescherming van de consument. “Hier wordt gezegd: Als je een kleine leverancier bent, dan heeft de afnemer bepaalde spelregels in acht te nemen om de leverancier niet in een bepaald keurslijf te drukken.”

wee in het oog springende zaken die de wet regelt zijn afspraken rondom betalingstermijnen en het annuleren van bestellingen op korte termijn. Voor de betalingstermijn van bederfelijke versproducten gaat een maximale termijn van 30 dagen gelden. Voor niet bederfelijke landbouw- en voedingsproducten is dat 60 dagen. “Dat geeft voor de kleine leverancier veel duidelijkheid wanneer hij zijn geld gaat krijgen.” Het wordt ook onrechtmatig wanneer de afnemer een bestelling van bederfelijke producten annuleert op een korte termijn - de wet geeft aan minder dan 30 dagen - waardoor redelijkerwijs van de leverancier niet meer verwacht kan worden dat hij een alternatief afzetkanaal kan regelen. DUIDELIJKHEID Mario ziet dat de wet vooral duidelijkheid biedt over wat rechtmatig is en wat onrechtmatig is. “Duidelijk is wanneer een afnemer onrechtmatig handelt jegens een leverancier. Dat is puur een vaststelling, maar daarmee ben je er nog niet. De vraag is: gaat de leverancier, de teler er wat mee doen? Die moet nog steeds aan de bel trekken.” Waar een leverancier of teler nu bij een geschil de gang naar de rechter moet maken voor een uitspraak, kan dat als de Europese Richtlijn is omgezet naar Nederlandse wetgeving (naar verwachting is dat voor de zomer van 2021) via een geschillencommissie. “Nu moet je naar de rechtbank en dat duurt lang en kost geld. Een geschillencommissie heeft naast juridisch onderlegde leden ook leden met praktijkervaring waardoor er heel laagdrempelig en met weinig kosten een geschil kan worden voorgelegd.” Het oordeel van een geschillencommissie is in principe bindend en de commissie kan een schadevergoeding vaststellen.

STAFFEL De wet heeft tot doel de leverancier te beschermen die in een onevenwichtige relatie staat tot zijn afnemer. Om dat vast te stellen wordt gekeken naar de jaaromzetten van de afnemer en de leverancier. Er is een zestal omzetcategorieën geformuleerd waarbij de leverancier bijvoorbeeld een omzet heeft van maximum twee miljoen euro en de afnemer een omzet van meer dan twee miljoen. Dit loopt tot een omzet tussen 150 en 350 miljoen voor de leverancier en meer dan 350 miljoen voor de afnemer. “In de wetgeving is er heel duidelijk voor gekozen om het zo te staffelen dat afhankelijk van de omzet van de leverancier ook de ondergrens van de omzet van de afnemer van belang is.” 194

AGF Primeur 4 • Advocatuur • 2021

VASTLEGGEN De advocaat stelt vast dat de belangen in de agrifood-sector steeds groter worden waardoor de machtsverhoudingen veranderen, wat zorgt dat bepaalde partijen meer bescherming nodig hebben. "Dat kan door wetgeving, maar dat kan ook doordat je zelf goede overeenkomsten maakt. Leg duidelijk vast wat je van elkaar verwacht. Liever iets te veel uitgeschreven, dan te weinig.” Daarbij geeft Mario aan dat een goede overeenkomst maatwerk is op een bepaalde situatie gericht en gebaseerd op zowel input uit de praktijk als juridische kennis. Een situatie waarbij dit aspect bijvoorbeeld speelt, is als agrarische goederen, bijvoorbeeld uien of wortels, worden opgeslagen met als doel om ze te verkopen als de prijzen stijgen. “In de praktijk wil het nog weleens gebeuren dat, ondanks de goede bewaarneming, er schimmel of rot optreedt. Wie is dan degene die aansprakelijk is

voor de schade? Dat is een vraag die veel speelt en basis kan zijn voor een enorme discussie. Dat is een kwestie van heel goed contracteren.” Voor koelhuizen houdt dit in dat zij moeten vastleggen dat de opslag gebeurt voor risico van de degene die de partij laat opslaan en dat die ook met enige regelmaat moet gaan inspecteren. Wat natuurlijk niet wegneemt dat het koelhuis de producten goed moet opslaan. “Als dat niet gebeurt, is het koelhuis alsnog aansprakelijk,” besluit Mario. (MW) 

SCHOLTENS SCHOLTENS ADVOCATEN DOET MEER ADVOCATEN

DOET MEER

Pro-actief, oplossingsgericht en creatief! Betrouwbaar juridisch voor agrarische Vooradvies heldere Onder de Toren 20, 8302 BV Emmeloord ondernemers & particulieren. 0527 - 618333 | info@scholtensadvocaten.nl

contracten bent u bij ons aan het juiste adres!

www.scholtensadvocaten.nl

m.versendaal@scholtensadvocaten.nl

Pro-actief, oplossingsgericht en creatief! Onder de Toren 20 I 8302 BV Emmeloord T. 0527 - 618333 | info@scholtensadvocaten.nl

www.scholtensadvocaten.nl

Veilige logistiek voor kwetsbare producten Goede luchtcirculatie door geperforeerde wanden en speciale bodem

50% besparing in transport en magazijnruimte Mogelijkheid tot integratie RFID 2 kleuren voor identiﬁcatie en vereenvoudigde handling

NIEUW Nestbare bakken voor groenten en fruit

Contacteer ons vrijblijvend voor meer informatie! Kurt Van Rooy +32 488 99 47 16 • info@didak.be

Industrieweg 1 2280 Grobbendonk België www.didak.be

AGF Primeur 4 • Advocatuur • 2021

195

Advocatuur

“Er wordt veel meer buiten het OM afgedaan de laatste jaren,” zeggen advocaten Frank van Ardenne en Samantha Bilgi over de toename in activiteiten van toezichthouders, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) of de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW, voorheen de arbeidsinspectie). Beide advocaten zijn werkzaam bij Van Ardenne & Crince le Roy Advocaten in Rotterdam. Frank ziet dat toezichthouders invloedrijker worden en dat het Openbaar Ministerie terrein verliest in de AGF-branche.

Frank Van Ardenne en Samantha Bilgi, Van Ardenne & Crincele Roy

Toezichthouders spelen steeds grotere rol in AGF-branche

Frank van Ardenne

196

AGF Primeur 4 • Advocatuur • 2021

at is een belangrijke vaststelling, want er zijn verschillen tussen bestuurs- en strafrecht, de rechtsgebieden waarin hun kantoor gespecialiseerd is. Wat door het OM wordt behandeld, valt onder het strafrecht. Het houden van toezicht is een bestuursrechtelijke taak. Maar als een toezichthouder een overtreding vaststelt kan hiertegen ofwel bestuursrechtelijk ofwel strafrechtelijk worden opgetreden. "De toezichthouder zet dan als het ware een ander petje op. Alleen zie je dat niet gebeuren," geeft Frank aan. "Toezicht is theoretisch bestuursrechtelijk, maar op het moment dat er de verdenking is van een strafbaar feit, verschiet het onderzoek van kleur," zegt Samantha. "Daarom is het van belang voor bedrijven om, ook in het stadium waar nog niet bekend is of er bestuursrechtelijk of strafrechtelijk wordt gehandhaafd, een advocaat te raadplegen."

JUISTE BIJSTAND Een advocaat ziet wanneer het bestuursrecht omslaat in strafrecht en zorgt dat de cliënt kan rekenen op de juiste bijstand. Want er zijn wel in het oog springende verschillen tussen bestuurs- en strafrecht. Zo legt Samantha uit dat een cliënt onder het strafrecht zich onder meer altijd kan beroepen op het zwijgrecht en het recht heeft om tijdens de verhoren te worden bijgestaan door een advocaat. Overigens maakt de toezichthouder een keuze hoe een overtreding wordt afgehandeld en dat is regelmatig bestuursrechtelijk via een bestuurlijke boete. Aspecten als de ernst of herhaling van een overtreding of verdenking kunnen aanleiding zijn voor een strafrechtelijke afhandeling. Vaak wordt gedacht dat de straf bij een bestuursrechtelijke afhandeling lager is. Maar Samantha en Frank waarschuwen dat ook de gevolgen van het opleggen van een bestuurlijke boete verstrekkend kunnen zijn. "In sommige branches kunnen de bestuurlijke boetes zo hoog worden dat het zeker niet zo is, dat je er dan als bedrijf beter vanaf komt. Daarnaast kan een bestuurlijke boete doorwerken in Bibob-wetgeving. Dat kan een rol spelen bij het toekennen van bijvoorbeeld milieuvergunningen. Het is dan ook niet zo dat een bestuurlijke boete in de toekomst geen problemen kan opleveren."

VOORKOMEN Daar staat tegenover dat als een strafrechtelijk traject uitmondt in een rechtszaak, dit voor bedrijven vaak veel ingrijpender is en tot een strafblad kan leiden. "Eén van de mogelijkheden die het OM heeft, is om een zaak op een openbare strafzitting te brengen en dat is voor een onderneming altijd ingrijpend en kan op het vlak van reputatie heel bedreigend zijn. Daarom is het heel belangrijk om als bedrijf te voorkomen in strafrech-

telijke problemen te komen," zegt Frank. Vaak wordt in een strafrechtelijk traject geprobeerd om een openbare strafzitting te voorkomen door de zaak af te handelen als een buitengerechtelijke afdoening. "Dat is een schikking met het OM. Voor het bedrijf komt dat erop neer dat er een som geld wordt betaald en er geen openbare zitting komt," geeft Samantha aan. Want het behouden van een goede naam is op alle vlakken een belangrijk aspect. "Als er maar iets speelt, worden banken huiverig, omdat ze tegenwoordig zelf onder een vergrootglas liggen. Banken verbreken dan heel snel relaties en dat is een serieus probleem, want zonder bank begin je niets."

GOEDE RELATIE Beide advocaten verwachten overigens dat toezichthouders steeds belangrijker zullen worden voor ondernemingen en benadrukken dat dit niet altijd alleen maar negatief is. "Het is voor ondernemers ook heel belangrijk om een goede relatie te onderhouden met de toezichthouders. Het hoeft niet alleen een bedreiging te zijn, maar kan ook antwoord geven op de vraag: doe ik het als bedrijf wel goed? Wij besteden heel veel aandacht aan een goede verstandhou-

gewaarborgd is, net als de veiligheid van de mensen die bij een onderneming werken."

Samantha Bilgi

ding met de toezichthouder, omdat je er ook wijzer van kunt worden en zaken zo kunt afhandelen dat de productveiligheid

DRUGSINVOER Buiten de perikelen met toezichthouders merken de advocaten dat ondernemingen in de AGF-branche, en dan met name fruitimporteurs, steeds vaker worden geconfronteerd met drugsinvoer. Uiteraard zonder medeweten van deze bedrijven. Frank geeft aan dat het hierbij heel belangrijk is de zaken goed op orde te hebben, zodat je bijvoorbeeld weet wie je klanten zijn. In een dergelijk geval zal het OM kritische vragen stellen en bij onduidelijkheden kan het OM een bedrijf verdenken van medeplichtigheid, omdat een bedrijf, zonder zich ervan bewust te zijn, drugsinvoer heeft mogelijk gemaakt. "Dus ook al heb je zelf niets met drugs te maken en is de drugsinvoer jouw bedrijf overkomen, moet je goed kunnen aantonen dat je er ook daadwerkelijk alles aan hebt gedaan om dit soort zaken te voorkomen," waarschuwt Frank. 

s.bilgi@vanardenne-crinceleroy.nl f.vanardenne@vanardenne-crinceleroy.nl

Bewusst I AM FROM PORTUGAL I spend a large part of my life in sunny Portugal. In the beautiful national park on the southwest coast, up on the cliffs of the beach of Odeceixe, I am pleasantly pampered every day. A wonderfully relaxed life if you ask me!

LET US INSPIRE YOU WWW.EAST4FRESH.NL

AGF Primeur 4 • Advocatuur • 2021

197

Advocatuur

Nathalie van Hellenberg Hubar, DVAN Advocaten:

"Ketenintegratie groot thema in agri-food branche" “Ketenintegratie komt in meer branches voor, maar je ziet dat het in de agri-food branche op dit moment een groot thema is," zegt advocaat Nathalie van Hellenberg Hubar van DVAN Advocaten. Nathalie ziet dat, nadat de weg die een product aflegt van grondstof tot consument in de afgelopen decennia steeds langer werd, nu steeds vaker wordt geprobeerd om de productie- en distributieketen te verkorten en te integreren. “Het overnemen of participeren in andere bedrijven speelt daarbij een belangrijke rol.”

“D

e redenen voor ketenintegratie zijn vrij divers,” geeft de advocaat aan. Dat kan te maken hebben met synergie en kostenbesparing, maar een kortere keten zorgt bijvoorbeeld ook voor meer transparantie waardoor voedselfraude beter is tegen te gaan en traceerbaarheid minder complex wordt. Nathalie geeft aan dat de keten kan worden verkort door een nieuw bedrijf, alleen of met een ketenpartner, te starten en daarmee activiteiten te integreren en ketenschakels over te slaan. In de praktijk blijkt ketenintegratie door bedrijfsovername - volledige overname of het nemen van een belang in een ketenpartner - een populaire manier om tot een kortere keten te komen. “Daarvan is het voordeel dat je zelf het wiel niet hoeft uit te vinden en kunt voortborduren op de kennis van de ketenpartners. Maar ook financieel tast je niet in het duister. Het is een bestaande firma die je koopt met een geprognosticeerde winst of omzet." Het juridisch vormgeven van een dergelijk overname-traject is een intensief proces dat veel tijd kost en een solide basis onder de overname moet leggen. Dat begint met het opstellen van een eerste document, een intentieovereenkomst, waarin de uitgangspunten voor het onderhandelingstraject worden overeengekomen. 198

AGF Primeur 4 • 2021

ONDER DE MOTORKAP KIJKEN "Als de intentieovereenkomst is getekend, gaat de koper onderzoek doen naar de vennootschap en de onderneming die hij wil kopen. Tijdens het boekenonderzoek gaat de koper zoals je bij het kopen van een auto zou doen: onder de motorkap kijken." Tijdens de boekenonderzoekperiode is er de gelegenheid voor de koper om de administratie van de verkoper in te zien en om een inschatting van risico's te maken op financieel, fiscaal en juridisch gebied. Daarbij is het voor DVAN Advocaten bij trajecten in de agri-food branche belangrijk om kennis van de hele keten te hebben om sectorspecifieke risico’s in te kunnen schatten en is er extra aandacht voor levensmiddelen- en arbeidsrecht. Afhankelijk van de risico's die worden gesignaleerd, worden deze verdisconteerd. Dat kan bijvoorbeeld door de overnameprijs bij te stellen of andere voorwaarden te stellen. Maar als het tegenvalt en er zijn in de intentieovereenkomst afspraken over gemaakt, kan het boekenonderzoek ook het einde van het overnametraject betekenen. Of er in de intentieovereenkomst de vrijheid is ingebouwd om het overnametraject te kunnen stoppen, heeft vaak te maken met of er een plan B is. "Heb je al een heel uitgewerkt plan om de dienst zelf te gaan leveren, dan denk je mis-

schien wat sneller: als het niet bevalt, doe ik het liever zelf. Als je geen plan B hebt, wil je de andere partij zoveel mogelijk binden. Want dan is dat je enige oplossing."

SAMENSWERKINGSAFSPRAAK Na het boekenonderzoek wordt gestart met het opstellen van de documentatie. Dat kan een koopovereenkomst zijn waarin afspraken worden gemaakt over de prijs en de verdeling van risico's. In het geval van een gedeeltelijke overname van de aandelen moeten er ook afspraken worden gemaakt over hoe de samenwerking tussen beide partijen eruit gaat zien: de aandeelhoudersovereenkomst. "Daarbij komen vragen aan de orde als: wie mag er overeenkomsten aangaan, of als er extra geld nodig is, gaat er dan iemand bijstorten?" Nathalie merkt op dat vaak de focus ligt op de koopovereenkomst terwijl ook de aandeelhoudersovereenkomst een cruciaal document is op het moment dat het nodig is. Daarbij geeft zij aan dat het voor beide partijen belangrijk is om na te denken over hoe zij zo nodig ook weer uit elkaar kunnen. "Dat is nodig omdat er in de wet vrij weinig mogelijkheden zijn voor aandeelhouders om uit elkaar te gaan. Als twee aandeelhouders ieder de helft van de aandelen hebben, wordt het bijvoorbeeld erg lastig om uit elkaar te gaan als er niets is afgesproken. Dan staken de stemmen en dat kan een hele onderneming vleugellam maken.” Nathalie geeft aan dat veel discussie achteraf kan worden voorkomen door vooraf na te denken en te spreken over dergelijke aspecten. “Je discussieert op een andere manier als je met elkaar wilt samenwerken dan als je uit elkaar wilt.” (MW)  Nathalie.hubar@dvan.nl

Valbreker bij het rooien en verladen van aardappelen, uien, wortelen enz. Voorkomt beschadigingen. Eenvoudig te monteren in elke kipwagen.

NEDERLAND Kunststof voorraadbakken Voor Fruitteelt en AGF • Duurzaam en oersterk • • 100% recyclebaar • • 60 jaar ervaring in fruit/AGF • • Made in Holland •

www.capp-plast.com | verkoop@capp-plast.com T. 06-5191 4888

AGF Primeur 4 • Advocatuur • 2021

199

Advocatuur

Michiel van Essen

Maarten van Essen

Henk-Jan Ligtenberg

Advocaten Wille Donker:

“Goede afspraken vooraf belangrijk om discussie achteraf te vermijden” “De band tussen Wille Donker advocaten en de AGF-branche bestaat al lang,” zegt Maarten van Essen, als advocaat werkzaam bij Wille Donker advocaten, gevestigd in Alphen aan den Rijn. Eén van de zaken die in AGF-handel vaak vragen oproept, is het non-concurrentiebeding. Hij legt uit dat in de AGF-sector de waarde van zakelijke contacten als klanten en leveranciers vaak groot is. De mobiliteit van medewerkers tussen concurrerende handelsbedrijven neemt toe. En daardoor ook de behoefte om bij een vertrek van een medewerker de bedrijfsbelangen van de ex-werkgever zoveel mogelijk te beschermen. Een non-concurrentiebeding kan daarvoor zorgen. Maarten raadt de werkgever aan het non-concurrentiebeding niet te ruim te maken. “Als je bij het aangaan van een arbeidsovereenkomst zorgt voor maatwerk, dan vergroot dat de werking en afdwingbaarheid van de afspraken. Gebruik het beding vooral in arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd en beschrijf de relevante geografische of productmatige beperking.”

RELATIEBEDING “Als een werknemer carrière maakt in een bedrijf, is het nodig om het bestaande non-concurrentiebeding opnieuw af te spreken, zodat deze aansluit bij de gewijzigde functie,” laat Maarten weten. Daarnaast kan ook naar een alternatief worden gekeken: het relatiebeding. Een relatiebeding regelt de bescherming van relaties van de ex-werkgever. “Juist als er voor een werknemer instemming nodig is van zijn voormalige werkgever om bij de concurrent aan de slag te gaan, kan het zo zijn dat de ex-werkgever ondanks een non-concurrentiebeding toch met de overstap van zijn werknemer kan leven, als bepaalde relaties gedurende bijvoorbeeld een jaar niet worden bediend door de vertrekkende medewerker. Dan 200

AGF Primeur 4 • 2021

zijn de belangen van de ex-werkgever beschermd en kan de werknemer toch zijn volgende stap zetten.” De advocaat geeft aan dat het daarbij belangrijk is te beschrijven wat wordt bedoeld met zakelijke relaties en wanneer sprake is van (verboden) zakelijk contact. Zo kan bijvoorbeeld het accepteren van een LinkedIn-connectie al een zakelijk contact zijn. Daarom kan het verstandig zijn om bij vertrek van een medewerker afspraken te maken over het verwijderen van bijvoorbeeld LinkedIn-relaties die tijdens het dienstverband zijn opgebouwd. PROBLEMEN BIJ DE LEVERING Het internationale handelsverkeer als schakel tussen teler en retail is een ander aspect waar het advocatenkantoor bij betrokken is. Een eerste probleemgebied dat advocaten Henk-Jan Ligtenberg en Michiel van Essen daarbij signaleren is dat het kan gebeuren dat een levering uitblijft of verkeerd verloopt. Als voorbeeld noemt Michiel containers fruit die zijn gekocht en verwacht worden door partij A, maar door de verkoper ook toegezegd zijn aan partij B. “Wij kunnen in zo’n geval snel schakelen met de rechtbank en deurwaarders om te kijken wat er te redden valt,” zegt Henk-Jan. Het is dan belangrijk om een positie te creëren waarmee druk gelegd kan worden op de verkopende partij. Dat kan bijvoorbeeld door beslag op de containers te laten leggen. Daarvoor moet verlof worden verkregen van de rechter. Als een beslagverzoek bij de rechter goed wordt onderbouwd, wordt het meestal toegewezen. “Na een succesvolle beslaglegging heb je opeens wel een gesprek over een oplossing,” zegt Michiel. “Groenten en fruit zijn niet eindeloos houdbaar; dan is het voor geen van de partijen goed nog een jaar te gaan procederen. Onder die druk kan in veel gevallen

alsnog een schikking worden getroffen.”

DISCUSSIE NA LEVERING De kwaliteit van de goederen is een ander punt waarover de advocaten vaak discussie zien ontstaan. “Het is daarom belangrijk om de kwaliteitseisen vooraf schriftelijk vast te leggen,” geeft Henk-Jan aan. “Wij weten dat vaak niet met uitgebreide contracten wordt gewerkt. Dat hoeft geen probleem te zijn. Ook vastlegging per e-mail kan volstaan.” Op die manier kan er achteraf geen onduidelijkheid ontstaan over de criteria waaraan de goederen moeten voldoen. Het is ook goed om aan de voorkant afspraken te maken over de wijze waarop keuring moet plaatsvinden. “Wij adviseren deze keuring te laten uitvoeren door een onafhankelijke keuringsinstantie. Dat vermindert de kans op geschillen,” legt Henk-Jan uit.

Ten slotte kan ook de afrekening van de verkoopopbrengsten tot discussies leiden. Dat kan volgens Henk-Jan voorkomen worden door vooraf heldere afspraken te maken. Daar kunnen partijen elkaar dan aan houden. “Je mag onderling veel naar eigen inzicht regelen. Als dat niet gebeurt, val je terug op de wet. We moeten dan vaak eerst beoordelen welk recht op de transactie van toepassing is: het recht van Nederland of het recht van de buitenlandse handelspartner. Wij zijn aangesloten bij een internationaal netwerk van advocatenkantoren. Daardoor kunnen we snel internationale input krijgen om een zaak tot een goede oplossing te brengen.” (MW)  Essen@willedonker.nl Ligtenberg@willedonker.nl Michielvanessen@willedonker.nl

Maak kennis met

ons AGF-team

De advocaten van de branchegroep AGF hebben speci-

Door het volgen van de ontwikkelingen en de

fieke kennis van de AGF-sector. Met de opgebouwde

actualiteiten binnen de sector, houden de advocaten

ervaring en expertise hebben zij aandacht voor de

hun kennis bij. De praktijkgroep publiceert regelmatig

context en de markt waarin u onderneemt. Dat stelt hen

over juridisch relevante thema’s binnen de branche.

in staat u op maat te adviseren, zowel nationaal als internationaal. Voor de internationale aspecten maken onze

Daarnaast zijn onze advocaten ook te vinden op

advocaten gebruik van vaste juridische partners in heel

bijeenkomsten en evenementen die worden

Europa. Zo kunnen AGF-advocaten snel schakelen met

georganiseerd. Op die manier zijn we betrokken

het land waar uw leverancier, teler of afnemer gevestigd

en zichtbaar voor de AGF-ondernemer.

is en u op die manier juridisch volledig ontzorgen.

Leidse Schouw 2 | Alphen aan den Rijn | T +31 (0)172 44 24 17 | info@willedonker.nl | www.willedonker.nl AGF Primeur 4 • Advocatuur • 2021

201

Diversen

Paddenstoelen in de strijd tegen Covid-19

nderzoekers van UC San Diego denken dat een oplossing om de effecten van Covid-19 te bestrijden misschien wel in het wild groeit. Zij zijn een klinische studie gestart om te zien of bepaalde paddenstoelen kunnen helpen de ziekte in een vroeg stadium te behandelen. De proef is de eerste studie in zijn soort die is

goedgekeurd door de Food and Drug Administration. Paddenstoelen worden natuurlijk al duizenden jaren in de geneeskunde gebruikt, met name door de Grieken en de Chinezen. Studies hebben aangetoond dat de schimmels een aantal ziekteverwekkende en immuunversterkende eigenschappen hebben. Penicilline, het eerste

antibioticum, werd in 1928 van een paddenstoel afgeleid. Er zijn ongeveer 12.000 soorten paddenstoelen bekend en het team heeft zich op twee soorten geconcentreerd: gewoon elfenbankje en agarikon (Laricifomes officinalis), beide inheems in oerbossen in Noord-Amerika. In laboratoriumtests heeft agarikon sterke antivirale acti-

viteit laten zien tegen resistente stammen van tuberculose en tegen H1N1 (varkensgriep), H5N1 (vogelgriep), koepokken en herpesvirussen, aldus paddenstoelexpert Paul Stamets, een medewerker aan de studie. 

DUURZAAM VERPAKKEN MET DE MACHINES VAN ZWAGER TECHNIEK

+31 (0)251 272088

202

AGF Primeur 4 • 2021

Z WA G E RT E C H N I E K . N L

Column

btw op groenten en fruit omlaag? De tijd is rijp! Nederland heeft pas weer massaal het stemhokje bezocht, om zo Den Haag te laten weten welke partijen de voorkeur hebben. Vele kieswijzers stonden klaar om twijfelende stemmers te informeren. Wat opviel is dat de officiële kieswijzer met geen woord repte over het verlagen van de btw op groenten en fruit. Dat is opvallend, want bijna alle verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen maakte wel degelijk melding van de bereidheid te willen meewerken aan een btw-verlaging op groenten en fruit. Er bleken een aantal alternatieve stemwijzers te zijn van onder meer Foodwatch, die stemmers op transparante wijze informeerde over de standpunten rondom gezonde voeding zoals groenten en fruit. Het is hard nodig om Nederlanders te steunen bij het maken van gezondere keuzes. Acht op de tien Nederlanders lukt het maar niet om voldoende groenten en fruit te eten. Nederland staat aan de top als het aankomt op het telen en verhandelen van groenten en fruit, maar we bungelen ergens onderaan in Europa als het gaat om de consumptie ervan. Het stimuleren van de groenten- en fruitconsumptie kan allereerst door het aanpakken van de openbare ruimtes. In ziekenhuizen gaat snackbarvoedsel, zoals een saucijzenbroodje, vaker over de toonbank dan een stuk fruit. Er liggen naast ziekenhuizen voor de politiek nog veel meer kansen: benzinepompen, treinstations en sportkantines kunnen allemaal onder handen genomen worden. Maak btw op groenten en fruit goedkoper en voer tegelijkertijd een suikertaks in. In andere landen, zoals Engeland, blijken deze maatregelen zeer effectief.

Juist in deze tijd van corona is het belangrijk om zo gezond mogelijk te eten. Volgens onderzoek vertonen 90% van de volwassen Amerikanen tekenen van metabole disfunctie, doordat zij meer dan de helft van de calorieën binnenkrijgen via bewerkt voedsel. Hierdoor hebben zij te maken met hoge bloeddruk, cholesterol en bloedsuiker. Amerikanen blijken tegelijkertijd bijna een tweemaal grotere kans te hebben om met Covid-19 op de intensive care te belanden, in vergelijking met een Europeaan. De onderzoekers koppelden dit aan het feit dat het eetpatroon van Europeanen gemiddeld gezonder

is dan die van Amerikanen. Vooral arme Amerikanen eten vanwege de lage prijs veel junkfood, waardoor zij een grotere kans hebben om gebukt te gaan onder het coronavirus. Sinds begin dit jaar zijn er in Amerika nieuwe dieetrichtlijnen van kracht. De slogan “Make Every Bite Count” oftewel “Zorg dat elke hap telt” wordt hierbij breed ingezet. Zo worden mensen bewust gemaakt dat je met elke hap die je in je mond stopt je gezondheid positief of negatief kan beïnvloeden. Het doel hierbij is dat er wordt gekozen voor voedsel dat per calorie zoveel mogelijk voedingsstoffen bevat. Per calorie leveren groenten en fruit een belangrijke bijdrage aan het aandeel vitamines, mineralen en actieve plantenstoffen in het eetpatroon.

Opvallend is dat de overheid vrij passief is als het gaat om preventie. Organisaties zoals Foodwatch en andere private ondernemingen nemen het voortouw. Iemand die de huidige situatie ook niet kon aanzien is de topman van Dirk van den Broek. Hij is onder de naam DeTijdIsRijp.nl een petitie gestart, omdat hij wil dat de politiek de btw op groenten en fruit weer gaat verlagen naar 6 procent. Een aantal jaar geleden woog de topman, die luistert naar de naam Marcel Huizing, ruim 40 kilo meer dan nu. Door de kracht van goede voeding is zijn vitaliteit enorm toegenomen. Naar eigen zeggen hebben vooral groenten en fruit zijn gezondheid sterk verbeterd. Omdat hij dit iedereen gunt, vindt hij dat het afgelopen moet zijn met het hogere btw-tarief op voedsel dat ons gezond maakt. Hij heeft minstens 40.000 handtekeningen nodig om de lijst aan de Tweede Kamer te overhandigen, maar hoe meer handtekeningen hoe beter natuurlijk! Inmiddels staat de teller al op ruim 50.000, dus als dat geen duidelijk signaal is, weet ik het ook niet meer! Juglen Zwaan

www.ahealthylife.nl

AGF Primeur 3 • 2021

203

Dick Pijpers

Abrikozen (Prunus armeniaca) Rosaceae

e abrikoos vindt z’n oorsprong in Midden- en Oost-Azië. De Latijnse naam Armeniaca doet vermoeden dat Armenië het land van herkomst is. Men heeft echter alle vermoedens dat het land slechts een tussenstation is geweest op de verspreidingsroute van de vrucht richting Europa. Ongeveer 100 jaar voor Christus bereikte de toen al gecultiveerde abrikoos het Middellandse Zeegebied. In de 17e eeuw werd de abrikoos geteeld in subtropische gebieden van Europa, en in Zuid-Engeland en aan het begin van de 18e eeuw in Noord-Amerika. De teelt van abrikozen stelt hoge eisen. Door de vroege bloei, in Europa in maart, ondervindt de vruchtzetting snel schade van nachtvorst. Veel zonuren zijn nodig om een abrikoos een goede smaak te geven. Te hoge temperaturen doet een abrikoos ook niet goed en te veel neerslag geeft waterige vruchten met een laag suikergehalte. Voor de handel is het een moeilijke vrucht. Smaak en aroma zijn op het hoogtepunt als de vrucht is uitgerijpt aan de boom. Dit is, tussen pluk– en eetrijp in. Deze vruchten zijn echter snel overrijp. Het vergt veel vakkennis om het juiste plukmoment te kiezen.

Een abrikoos is een ronde, eivormige of enigszins afgeplatte steenvrucht van 4-8 centimeter lang. De schil is donsachtig behaard. De kleur varieert van bleekgeel tot oranje, maar er zijn ook geheel rode rassen. Het vruchtvlees is vlezig, sappig en fris. De steen van de vrucht is glad en laat bij rijpe vruchten gemakkelijk los. AANVOER PERIODE EN TEELTREGIO Globaal aangegeven: • Europa, Zuid-Italië en Zuid-Spanje: van mei tot juni • Frankrijk: van half juni tot eind augustus • Turkije: van juli tot september • Griekenland: van mei tot september • Australië en Nieuw-Zeeland: van december tot maart • Zuid-Afrika: van december tot februari 204

AGF Primeur 4 • 2021

• Zuid-Amerika: van november tot december Opslag bij 0°C tot 1°C afhankelijk van de rijpheid tussen 1 en 4 weken. Pas op voor ethyleen. SORTERINGSMATEN M = Medium 40-45 mm L = Large 45-50 mm XL = Extra large 50-55 mm XXL = Extra-extra large 55-60 mm XXXL = Extra-extra-extra large 60-65 mm

Gebruik door consument: Naast vers eten, ook verwerken in o.a.: • Toetje: abrikozenhelften vullen met rijstebrij en garneren met toefje slagroom • Abrikozen besprenkelen met cognac en flamberen • Compote of jam van verse abrikozen • Abrikozen meestoven met kip • Abrikozen in gebak Abrikozen schoonmaken kan het best op de volgende manier: snijd ze langs de groef rondom in. Draai de helften met de volle hand van de pit af. Eventueel ontvellen gaat gemakkelijk als de helften even in kokend water worden gedompeld. Laat ze schrikken onder koud water, nu gaat de schil er zo af. VOEDINGSWAARDE PER 100 GRAM Energie 44 kcal/187 kJ Koolhydraten 10 gr Kalk 20 mg Fosfor 20 mg IJzer 0,80 mg Natrium 2 mg Kalium 300 mg Vitamine A 2,50 mg Vitamine B1 0,06 mg Vitamine B2 0,05 mg Vitamine C 5 mg

INDUSTRIËLE VERWERKING Blikconserven, likeur, wijn, drogen, gebak-

vulling enz. Het aantal rassen is wereldwijd meer dan tweeduizend. Elk jaar komen er nieuwe rassen bij; sommigen blijven, anderen verdwijnen weer na een paar jaar. ENKELE RASSEN Spanje: Alba Ros 1, Alba Ros 3, Genista, US Goldrich, Bulida, Nancy, Cyrano, Cheyenne, Fuego, Totem, Orange Ruby, Pepito, Mitger, Mogador, Flodea, Colorado, Mikado

Frankrijk: Tsunami, Tomcot, Manon, Orange Red, Pink Cot, Peeka, Red Buffalo, Aristo, Milord, Nelson, Bergeron Italie: Goldrich (Sungiant), Bergeron, Nancy, Tsunami, Spring Blush, Big Red, Imola Royal, Banzai Australië: FlavourCot-TastiCot- en RiverCot-variëteiten Turkije: Sekerpare, Mogador, Trintina, Septik, Italyan Tokali

Andere landen zijn o.a.: Zuid-Duitsland, Oostenrijk en Hongarije

SOORTKRUISINGEN Peachcot is een kruising van perzik x abrikoos. Enkele rassen: Emesh Peachcot, Blackot, Tiger, Vaiolet, Aroma-Cot met een Brix van 22.  © Dick Pijpers www.allesovergroentenenfruit.nl

Nederlands: Abrikoos Frans: Abricotier, Abricotier commun Duits: Aprikose, Marille, Malete Engels: Apricot, Siberian apricot Spaans: Albaricoque, Damasco Italiaans: Albicocca Grieks: Prikokkia

Inventaris

Jack Bakker, Rustenburg Groothandel:

“Ik ben één van de langst dienende, maar ook de één na jongste” met zijn kinderen door te brengen. Rond een uur of één zit zijn dag erop en dan is hij ruim op tijd om zijn kids van school te halen, naar het strand te gaan, op de racefiets te stappen of een beetje te hobbyen.

Jack is bij Rustenburg Groothandel begonnen als loopjongen in de loods, later werd hij verkoper en inmiddels doet hij daar ook de inkoop van mango’s avocado’s, specialties en kruiden naast. “Vooral dat laatste heeft een vlucht genomen in de afgelopen jaren,” vertelt hij. “Sinds de muntthee zijn kruiden booming, vooral in Amsterdam en omgeving door alle horeca. In het Noorden van het land kun je nog maar weinig kruiden kwijt. Daar is het nog te nieuw en geldt nog altijd: wat de boer niet kent, dat eet hij niet, merk ik.”

Hoewel Jack met een dienstverband van bijna 35 jaar echt tot de inventaris van Rustenburg Groothandel behoort, is hij een van de jongste werknemers. Dat komt omdat hij nog in de schoolbanken zat toen hij er begon. “Als je het naar je zin hebt, dan ga je niet zomaar ergens anders heen of ander werk zoeken,” vertelt Jack Bakker. maakt deel uit van een vaste ploeg Jack van 9 à 10 man. Wat het werk zo leuk

maakt? “Omdat je werkt met een klein groepje collega's die al jaren in het vak zitten en toch nog dynamisch zijn. Én omdat je werkt in een groothandel waar geen dag ooit hetzelfde is.” Alle collega’s van Jack lijken er zo over te denken. Er is heel weinig verloop. De meeste collega’s werken er al lang, zo’n 10 tot bijna 40 jaar. “Ik ben één van de langst dienende, maar ook de één na jongste.”

Dat er weinig aanwas is, heeft volgens Jack te maken met de werktijden. “Het is een dynamisch vak, maar het vroege opstaan is

het meest heikele punt. Jongeren willen wel om 7 uur beginnen, maar 4 uur ’s nachts is hen te vroeg. Dit vak is vaak overgegaan van vader op zoon, maar dat houdt een beetje op. Het is best wel een zorg dat er nog weinig jongeren zijn, die eraan beginnen.”

Jack is door het werk een ochtendmens geworden. “’s Avonds ben ik rond 20:0020:30 uur wel vertrokken en pak 7 uurtjes slaap. Dan is het opstaan, eten, tandenpoetsen en hup naar het werk. Om half vier bellen de eerste klanten en staat een deel van de klanten al voor de deur,” vertelt hij. Voor Jack zijn de werktijden totaal geen punt. Het zorgt ervoor dat hij juist meer uit zijn dag kan halen en lekker veel tijd heeft om

In al die jaren dat Jack bij Rustenburg Groothandel in dienst is, is er veel veranderd, zowel op het Food Centrum Amsterdam, qua producten die worden verhandeld, en in de loods zelf. Een groot voordeel is dat het werk fysiek een stuk minder zwaar is dan in de beginjaren. Steekkarren zijn vervangen door handige winkelwagens en in plaats van handbediende pompwagens zijn er nu elektrische. Ook de computer en digitale hulpmiddelen hebben hun intrede gedaan waardoor er niet meer gewerkt wordt met handgeschreven bonnetjes. Daardoor zijn ook de meisjes van kantoor verdwenen die de administratie deden. De groothandelsmarkt is nóg meer een mannenwereld geworden maar wel diverser, want in de loop der jaren zijn er veel klanten bijgekomen met een migratie-achtergrond. Corona heeft veel invloed gehad op de handel. “We hebben veel horecaleveranciers als klant en door de horecasluiting is een groot deel van onze omzet weggevallen. Daarentegen hebben de winkeliers wel een goed jaar gehad en die kwamen meer halen. Al met al is het wel een moeilijk jaar geweest. De sfeer bij Rustenburg Groothandel is er gelukkig niet minder om dus we komen er wel doorheen,” besluit Jack. (ML)  jack@rustenburg.nl

AGF Primeur 4 • 2021

205

Apps en Gadgets

Vaders en moeders die ’s morgens wat tijd over hebben kunnen zich laten inspireren door Silke Konschak. Hij past de Japanse kunst van het bewerken van groenten en fruit toe om de lunchboxen van zijn kids extra aantrekkelijk te maken.

https://www.instagram.com/silkes_bentoboxes

Helaas pindakaas

Voetbalnieuws

Stroomt je mailbox vol met verzoeken waar je in 95% van de gevallen niet van gediend bent? Dan kun je nu een hoop tijd besparen. Unfortunately belooft het maken van afwijzingsmails eenvoudig te maken door goedgeschreven AI-gegenereerde mails voor je te genereren. Kopieer en plak de mail in Unfortunately en zij doen het zware werk voor je.

Als voetballiefhebber wil je natuurlijk altijd op de hoogte zijn van de laatste uitslagen, statistieken en transfers. Of het nu de competitie in Nederland, Engeland, Spanje of Duitsland is, je wilt overal van op de hoogte blijven. Met de Voetbalzone app houd je de laatste nieuwtjes over voetbal gemakkelijk bij en heb je toegang tot de laatste foto’s en video’s. Je kan ook nog uitgebreide statistieken, programma’s, uitslagen en standen van vele wedstrijden bekijken.

Het thema volgende maand :

Industrie AGF Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl 206

AGF Primeur 4 • 2021

Welkom in het clubhuis

Vershoudverpakking

De volgend hype in social medialand heeft zich aangediend: Clubhouse. Bijzonder is dat het volledig om audio draait en niet om foto’s of filmpjes. Aan de hand van interesses kun je je aanmelden bij kamers en daar meeluisteren of -praten over allerlei onderwerpen. Je kunt ook zelf een kamer aanmaken en al dan niet openstellen voor je vrienden, volgers of iedereen. Echter als je de Clubhouse-app downloadt kun je er nog weinig mee: voorlopig heb je een uitnodiging nodig om Clubhouse te kunnen gaan gebruiken. De app wint snel aan populariteit, zeker nu ook Elon Musk is gearriveerd.

Die halve avocado of tomaat uit de salade, het kwart stukje appel uit de muesli, zelfs sinaasappelen en citroenen waar een schijfje uit is gesneden, kunnen met de Fruit-Save luchtdicht worden afgedekt. Fruit blijft zo tot wel een week lang vers in plaats van slechts 2-3 dagen in aluminium- of vershoudfolie, belooft de fabrikant. De transparante afdekking is voedselveilige, reuk- en smaakloos. De ovale vorm kan in het midden worden gebogen en wordt met een siliconenband stevig op het snijvlak bevestigd. Na gebruik schoon te maken in de vaatwasmachine.

Fietslamp oplader Nog een handige en ook nog energiebesparende combinatie is deze fietslampoplader. Je hoeft je geen zorgen te maken over een kapot fietslicht en ook niet over een lege telefoon die je nodig hebt om te navigeren bijvoorbeeld. De telefoonhouder is voorzien van een 400 lumen krachtig fietslicht en is in drie standen in te stellen, groot, zwak en knipperstand. Eenmaal opgeladen gaat het licht 6 tot 12 uur fietsen mee. Ook zit er een 130 decibel claxon ingebouwd.

E-damp oplader De juiste luchtvochtigheid is niet allen belangrijk in de koelcel. Ook op kantoor of waar je ook bent is het binnenklimaat nu heel gemakkelijk op de juiste vochtigheidsgraad te brengen met de Misvolt 3-in-1 Humidifier. Decoratief, compact en stil is deze overal te plaatsen en kan dienen als standaard voor je mobiele telefoon die je via het apparaat draadloos kunt opladen.

Weetje: Rare jongens die peulvruchten Voor de AGF-handel zijn bonen of peulvruchten maar rare jongens. Verse, groene peulvruchten (bijvoorbeeld sperziebonen, doperwten) worden door voedingsdeskundigen als groenten beschouwd, terwijl gedroogde of geconserveerde peulvruchten net als

aardappelen in de voedingsdriehoek ingedeeld worden bij de graanproducten, omdat ze veel koolhydraten bevatten. In sommige gevallen kun je de hele vrucht met peul en al oppeuzelen, in andere gevallen alleen de zaden (bijvoorbeeld doperwten en bruine bonen).

AGF Primeur 4 • 2021

207

PRIMEUR 25 jaar terug...

... april 1996 (Primeur • negende jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Jobke den Hertog, Sharon de Ridder, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Marieke Boot, Hugo Huijbers, Luisa Heim, Ning Fang, Annika Durick, Marieke Hemmes, Marine Inghirami-Benaroch Illustrator: Sandor Paulus Advertenties: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGFPrimeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen. Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden. Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties. Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

Banding for Sustainability

› Duurzaam verpakken, meer marketingsucces › Variabele data printen tijdens het banderolleren › Snel en betrouwbaar. Uitstekende referenties › Vraag naar de nieuwe Eco.Band®; 100% recyclebaar banderolleermateriaal met gepositioneerde Eco.seal.

T +31 (0)348 431520 E info@bandall.com I bandall.com ›

FRESH PACKING?

CHOOSE TO BE DIFFERENT! euro-west.nl euro-west.nl