Ruchome modernizacje

METODOLOGIA 'MULTISITE' W BADANIACH LOKALNOŚCI dr Agata Stanisz: Zakład Studiów nad Kulturą Współczesną IEiAK UAM w Poznaniu 8 MKA: LOKALNOŚĆ - TEORIA I PRAKTYKA 27-28 III 2014 Poznań

KONTEKST = PROJEKT Tytuł projektu: Ruchome modernizacje.

Wpływ autostrady A2 na lokalne krajobrazy kulturowe Finasowanie: NCN, program Opus Instytucja wykonawcza: Zakład Studiów nad Kulturą Współczesną/Pracownia Antropologii Audiowizualnej - Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Wydział Historyczny - UAM w Poznaniu Kierownik projektu: dr hab. prof. UAM Waldemar Kuligowski Główny wykonawca projektu: dr Agata Stanisz Obszar badawczy: HS Humanistyczne, Społeczne i o Sztuce

Nauki

Numer panelu dyscyplin: HS3 - Wiedza o przeszłości: historia, archeologia, etnologia, antropologia kulturowa Pomocnicze określenia identyfikujące: HS3_11 - Etnografia i antropologia kulturowa (w tym: opis kultur tradycyjnych, antropologia magii, kultu i religii, zmiana kulturowa i procesy globalistyczne, antropologia zjawisk społeczno-kulturowych, etnicznych i tożsamościowych) Okres realizacji projektu: 2014-2016 Liczba wykonawców projektu: około 50 + wolontariusze Słowa kluczowe: modernizacja, antropologia autostrady, krajobrazy kulturowe, lokalność, mobilność, etnografia wielomiejscowa

http://ruchomemodernizacje.weebly.com/

----------------------------------cele projektu • opis • analiza i interpretacja • diagnoza proces modernizacji, związanej z budową autostrady A2, w kontekście Polski lokalnej modernizacja poprzez autostradę

AUTOSTRADA • Przestrzenny kanał tranzytowy/komunikacyjny • Metafora rozwoju, mobilności, zmian oraz ich tempa system i medium mobilności MOBILNOŚĆ • Ruchliwość w obrębie struktury społecznej • Ruch fizyczny w przestrzeni • Komunikacja i technologia

----------------------------------założenia 1. Proces ‘polskiej modernizacji’ nie jest skończony 2. Transformacja nie jest procesem ostatecznie zakończonym/dokonanym 3. Nie istnieje jedna, właściwa transformacja dlaczego? ponieważ te dwa procesy to nie tylko wymiar instytucjonalny, ale także oddolny (lokalny) ======= są wypadkową tych poziomów wobec tego.....................................................................................

4. wieloaspektowość i nieciągłość modernizacji (potrzebny dostęp do różnych skali, warstw, perspektyw, miejsc)

Modernizacja poprzez autostradę to: • modernizowanie w wymiarze infrastruktury dla mobilności • trendy inwestycyjne związane z budową autostrady • ‘dyskursy’ inwestycyjne i rozwojowe (zmienne, pod wpływem polityk, ekonomii, ideologii)

wpływ tych powyższych na lokalność

----------------------------------zjawiska [kompleks zjawisk wywołanych przez fakt budowy i oddania do użytku autostrady]

impuls do rozwoju ekonomicznego i społecznego regionów? lokalna (ulokalniona) modernizacja = sprawczość i podmiotowość zmiany jakościowe - jakie?

Makro i mikroskala - małe miejscowści i wsie, które znajdują się pod wpływem licznych, złożonych procesów modernizacynych, inwestycyjnych etc.

LOKALNOŚĆ: a • odcinek autostrady A2 ŚwieckoNowy Tomyśl (trasa E30 z Cork w Irlandii do Omska w Rosji + kanał komunikacyjny BerlinWarszawa) • lipiec 2009 – grudzień 2011 • 106 kilometrów długości

LOKALNOŚĆ: b

(1) gminy, przez które przeprowadzono autostradę (2) gminy leżące w strefie drogi nr 92 (odcinek pomiędzy Bolewicami a Boczowem – około 90 km długości)

LOKALNOŚĆ: c • afektywny element współtworzący poczucie przynależności i identyfikacji (źródło poczucia bezpieczeństwa)?

• coś co wymiar funkcjonalny i symboliczny, na który składają się relacje między ludźmi a miejscami, obejmując zachowania, wartości, opinie? ======= lokalne krajobrazy kulturowe=======

MULTI-lokalność_MULTI-miejscowość • Wielomiejscowość • Etnografia wielomiejscowa (multi-sited) • Translokalność • Mobilna antropologia Marcus, G. E. Ethnography in/of the World System: The Emergence of Multi-Sited Ethnography. Annual Review of Anthropology 1995, vol. 24, no. 1, p. 95–117.

• Fragmenty 2 województw (wielkopolskie, lubuskie), 4 powiatów (nowotomyski, międzyrzecki, świebodziński i sulęciński), 7 gmin (Miedzichowo, Trzciel, Szczaniec, Świebodzin, Lubrza, Łagów oraz Torzym) • 2 ‘specyficzne’ drogi[A2, 92] – przechodzą przez to, co lokalne [90 km, 22 miejscowości: Bolewice, Bolewicko, Miedzichowo, Sępolno, Stary Folwark, Trzciel, Jasieniec, Bieleń, Lutol Suchy, Brójce, Myszęcin, Wityń, Rzeczyca, Wilkowo, Mostki, Stok, Gronów, Poźrzadło, Torzym, Koryta, Pniów, Boczów]

Badania w wyselekcjonowanyc punktach, związanych w dwoma wyróżnionymi obszarami: (1) gminy, gdzie zbudowano odcinek autostrady A2; (2) gminy w strefie drogi nr 92

seria case studies, dostarczająca jakościowo zaawansowanego, „gęstego” i ulokalnionego materiału

6 etapów badań • 3 terenowe (badanie źródeł pierwotnych i wtórnych, wielomiejscowe, mobilne badania terenowe, sezonowe pogłębione badania stacjonarne oraz realizacja reportaży radiowych) • 3 analityczne, konceptualne i ewaluacyjne w swym charakterze

Relacje, połączenia, związki, wpływy, przepływy, sieci powiązań

• Jak 90 km lokalności znajduje się w relacji z tym, co przepływa przez nią • Wewnętrzne relacje pomiędzy poszczególnymi lokalnościami • Powiązania lokalnych strategii działań z szerszymi kontekstami (skale: gminna, powiatowa, wojewódzka, ogólnopolska, europejska, globalna) • Obecności zewnętrzne: kontekst budowy autostrady, turyści, zagraniczne inwestycje, zagraniczne małe i/lub nielegalne biznesy • Emigracje, transnacjonalizmy • 90 km loklanych przedsiębiorczości wobec wpływu A2 oraz innych trendów modernizacyjnych, inwestycyjnych i rozwojowych

TEREN: wielomiejscowe, mobilne badania pilotażowe • 2 ekipy badawcze: 16 studentów IEiAK UAM, 2 doktorantów, kierownik i główna wykonawczyni projektu • 1 termin: 8-21 wrzesień • Badania w ruchu w obrębie 90 km lokalności • Nabór: początek czerwca 2014

Lektury: • Amit V. (red.) (2000), Constructing the Field Ethnographic Fieldwork in the Contemporary World, London-New York :Routledge.

• Blok A. (2010), Mapping the Super-Whale: Towards a Mobile Ethnography of Situated Globalities, „Mobilities”, t. 5, nr 4, s. 507-528.

• Erikson C., Snead J., Darling A. (red.) (2009), Landscapes of movement: the anthropology of trails, paths, and roads, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

• Escobar A. (2001), Culture sits in places: reflections on globalism and subaltern strategies of localization, „Political Geography” , nr 20, s. 139–174.

• Fortun K. (2009), Scaling and Visualizing Multi-sited Ethnography, w: M. falzon (red.), Multi-sited Ethnography: Theory, Praxis and Locality in • Contemporary Research, London: Ashgate.

• Hine Ch. (2007), Multi-Sited Ethnography as a Middle Range Methodology for Contemporary STS, „Science, Technology & Human Values”, t. 32, nr 6, s. 652-671.

• Kuligowski W., (rec.) (2012), Multi-Sited Ethnography. Problems and Possibilities in the Translocation of Research Methods,, “Anthropos. International Review of Anthropology and Linguistics”, t. 107, nr 2, s. 603-604.

• Marcus G. E. (1995), Ethnography in/of the World System: The Emergence of Multi-Sited Ethnography, „Annual Review of Anthropology”, t. 24, s. 95-117.

• Marcus G. E. (2005), Mulit-sited Ethnography: Five or Six Things I Know About It Now, w: Problems and Possibilities in Multi-sited Ethnography Workshop, University of Sussex. (Unpublished). Online: http://eprints.ncrm.ac.uk/64/ (dostęp 24.03.2014) • Nadai E., Maeder Ch. (2005), Fuzzy Fields. Multi-Sited Ethnography in Sociological Research, „Qualitative Social Research”, t. 6, nr 3, s. 1-11.

• Nieswand B. (2009), Ethnography between locality and sociality, MMG Working Paper, Halle/Saale: Max Planck Institute.

• Nowicka M. (2006), Mobility, Space and Social Structuration in the Second Modernity and Beyond, "Mobilities", t. 1, nr 3, s. 411-435.

• Stanisz A. (2012), Ruchome miejsca i etnografia translokalności, „Tematy z Szewskie”, nr 2, s. 7-18, on-line http://www.tematyzszewskiej. pl/wp-content/uploads/2012/05/ stanisz.pdf (dostęp 10.01.2014) • Vergunst J. (2011), Technology and Technique in a Useful Ethnography of Movement, „Mobilities”, t. 6, nr 2, s. 203–219.