Selectie aan de poort
Steeds meer opleidingen willen alleen de beste studenten toelaten. Maar is dat echt wel eerlijker dan loten?
Uitgeloot of afgewezen, wat is zieliger? probleem voor opleidingen als geneeskunde. Er kwamen zoveel studenten dat DOOR Bas Belleman/HOP men in 1974 de loting invoerde. Goede ILLUSTRATIE ROB BÖMER examencijfers verhoogden weliswaar de kans op inloting, maar boden geen garantie. ot in de jaren negentig Selectie van studenten bleef nog twinwas het haast ondenkbaar tig jaar taboe. Het omslagpunt kwam dat het hoger onderwijs pas midden jaren negentig. Het wekte studenten vooraf zou destijds grote verontwaardiging dat de selecteren op grond van briljante gymnasiaste Meike Vernooy met cijfers, talent of andere een gemiddeld examencijfer van 9,6 drie kwaliteiten. Er waren maar keer werd uitgeloot voor geneeskunde. een paar uitzonderingen, zoals de kunstToenmalig PvdA-minister Jo Ritzen zette academie en de opleiding tot gymleraar. destijds een stap naar meer selectie: alle Zelfs de loting voor opleidingen als scholieren met gemiddeld een 8 of hoger geneeskunde bestaat nog maar sinds de voor hun eindexamen kregen voortaan jaren zeventig. rechtstreeks toegang tot Voor die tijd hoefden lotingstudies als geneesde universiteiten niet te kunde. In 1999 volgt een selecteren, want er waren Nieuwe groepen tweede grote stap: vanaf maar weinig studenten. jongeren belanden dat jaar mochten oplei“Nederland was een stanin dezelfde dingen met een numerus denmaatschappij en een positie als fixus de helft van hun universitaire opleiding arbeidskinderen studenten decentraal werd gezien als het sluitselecteren. stuk van een opvoeding vroeger tot lid van de hogere ‘Dure crèche voor standen”, zegt onderwijsrijkeluiskinderen’ historicus Pieter Slaman. Ze deden dat nog niet “In de negentiende eeuw massaal, maar de geest leerde je in je studietijd was uit de fles. Twee bijvoorbeeld ook paardrijjaar eerder opende het den.” Arbeiderskinderen eerste University College van Nederland kwamen niet, want voor hen was de zijn deuren. Talentvolle studenten uit universiteit te duur. binnen- en buitenland gingen op een Utrechtse campus wonen voor een intenSelectie 20 jaar taboe sieve brede bacheloropleiding. En ja, ze Pas in de jaren zestig ging het roer om. moesten ervoor geselecteerd worden. Iedereen moest zich kunnen ontplooien, Dat riep nogal wat weerstand op. ‘Een was de gedachte, en dus werd het hoger dure crèche voor rijkeluiskinderen’, onderwijs toegankelijker gemaakt. Het sneerde wetenschapper Ronald Plasterk aantal studenten verdubbelde in tien jaar toen hij nog columns voor de Volkskrant tijd naar meer dan 200.000. Dat werd een
T
18
Selecterende masters Steeds meer masteropleidingen laten alleen de beste studenten toe, bleek in maart uit onderzoek van de Keuzegids Masters. De Universiteit Utrecht is het meest selectief: 84 procent van de masteropleidingen heeft een toelatingsprocedure. Van de 89 masteropleidingen aan de Vrije Universiteit doet 53 procent aan selectie. De technische universiteiten lijken meer vertrouwen te hebben in hun eigen bachelorstudenten: die mogen vaak zonder extra toetsen of cijfereisen aan de master van hun keuze beginnen. Bron: Centrum Hoger Onderwijs Informatie, CHOI
nr 15 — 13 april 2016
ADVALVAS