Nederland zou meer aandacht moeten hebben voor de Japanse politiek, vindt Japanoloog Peter Breedveld.
Japan wordt weer een beetje eng DOOR PETER BREEDVELD BEELD BAS VAN DER SCHOT
W
ie de Japanse verkiezingen afgelopen zondag heeft gewonnen, was ten tijde van de deadline voor dit stukje niet bekend. Maar ik denk dat we niet zullen hoeven te rectificeren als ik zeg dat de conservatieve Liberaal-Democratische Partij van de zittende premier Shinzo Abe een ruime overwinning heeft behaald. Er is in Nederland niet zo heel veel aandacht voor de Japanse politiek, of voor de ontwikkelingen in de OostAziatische regio, for that matter, en dat is onterecht. Niet alleen omdat de Japanse economie de op twee na grootste ter wereld is, maar ook omdat Japan nogal wat onrust in de regio veroorzaakt, met mogelijk verstrekkende gevolgen. Denk maar aan het bezoek van Abe aan de Yasukunitempel, waar oorlogsmisdadigers worden herdacht en de controverse rond de zogeheten troostmeisjes, waar
8
ook Nederlandse vrouwen slachtoffer van zijn. Volgens de officiële lezing heeft Abe vervroegde verkiezingen uitgeschreven ‘voor de zekerheid’. Hij staat op het punt een volgende fase van zijn economische programma in te gaan, ‘Abenomics’, net op het moment dat Japan in economisch zwaar weer is terechtgekomen. Een van zijn beloftes is dat hij een voorgenomen belastingverhoging uitstelt als hij de verkiezingen wint. Maar er staat veel meer op het spel. Abe en zijn regering zijn al sinds 2012 bezig van het pacifistische Japan weer een havik te maken. Zo wil hij dat Japan weer een volwaardig leger krijgt, niet alleen om zichzelf te verdedigen, maar ook om bondgenoten in het buitenland te kunnen bijstaan. De Japanse grondwet, altijd een doorn in het oog geweest van Japanse nationalisten, maakt dat onmogelijk. Maar Abe herinterpreteert die grondwet gewoon. Abe wil de grondwet zelfs wijzigen, en een klinkende overwinning zou hem genoeg macht kunnen geven dat daadwerkelijk te doen. Dit tot grote woede van buurlanden China en Korea, die de laatste keer dat Japan over een machtig leger
beschikte, daar het zwaarst onder hebben moeten lijden. Abes wens voor een volwaardig leger kan niet los worden gezien van zijn standpunt ten aanzien van Japans oorlogsverleden. Een ondubbelzinnig mea culpa in de kwestie rond de troostmeisjes krijgt hij niet uit zijn mond. In een recent inter-
nr 9 — 17 december 2014
ADVALVAS