Rlu 10 hg topic 2 how to grow fruit tree by rithy edited ry 04012017 kh

ំ រសបៀបដ ំដណ ំស

ប្រធានរទទ២ ី

ើ ហូ បផ្លល

ឧទាហរណ៍-ចំនច ុ សំ ខាន់ៗសម្រាប់អ្នកចូលរួមកត់ម្រាចូលកនុងសសៀវសៅ សតអ្ន ើ កស លរ

១

ើ ញអ្វី ខ្ លះសៅកនុងារាងខាងសម្រោមសនះ?

រច្ចេកច្ទសដាំ

ការច្រៀរចាំដី

ាំ សារៈប្រច្ោជន៌ដណ ច្ាំ

វធ ិ សា ី ស្រសត

 ការ់រច្ត ត ៨តឹកនិងទាំហ៨ ាំ តឹក៤ប្ជុង

 ផ្លែច្

 បាចកាំច្បាឬអាំរិលឬច្លេះចាំនួន២-៣សាែរប្ា រួចហាលថៃ្ងពី ៣-៧ ថៃ្ង មុនដក់ដ។ ាំ

 ផ្លែច្

ឬដាំណរ់សាំរារ់ររច្ភាគ ិ

 ដក់លាមកសតវកាំរាស់ ២តឹក

និងអាចរកកាំថៃរសាំ ៉ៃ រារ់ប្គួសារ។

 ច្ធវើជីប្សទារ់ទុករយេះច្ពលពី៣-៦ផ្ខ្ ច្ទរ ើ ដាំច្

ហ ើ ូរផ្លែ

 ចច្​្ែេះគុមពប្រផ្វង៦-៨តឹក  ដាំជាំច្ៅច្ដើម២តឹក ការផ្​្ទា​ាំ

 ច្ប្សាចទក ឹ ប្ពក ឹ លាងច ច្ៅច្ពលច្ទរ ើ ផ្តដាំ  ច្ប្ជាយដីប្ជុាំគល់ដក់ជីរផ្នថម

៤

ការកាំចាត់សតវលិ ត អ

 ឧសាហ៍ពន អ ិ ត ិ យច្មល ើ សតវលិ ត ាំ ីធមមជាតិ កាំចាត់សតវលិ ត  ច្ធវើថានព អ

៥

 ការប្រមូលលល

អា ើ ចយកច្ធវើជារផ្ងអម

 ដក់ជីពុកលុយកាំរាស់ ២តឹក  ដក់ដប្ី សទារ់ច្លើកាំរាស់ ២តក ឹ

៣

ជួយឱ្យមានភាពសា​ាំ នឹងជាតិសក។ មនុសសមានសុ ខ្ភាពបានលអពិតៗ

 ដក់ចាំច្រង ើ ប្ទារ់បាតកាំរាស់២តឹក

ការដាំ

មា ើ នមប្ី កូអាហាររូរតថមភខ្ពស់

 ជាអាហារធមមជាតល ិ តល់ថាមពលឲ្យ

 ការច្ធវើជីប្សទារ់ :

២

ហ ើ ូរផ្លែ

 -ច្ៅតាមអាយុកាលថៃនប្រច្េទដាំណាំ  -ទុាំពី៨៥% ច្ៅ៩៥%

ជីករណ្ត ៅ  ជី....រណា....ណ្តៅ....(ជីរណាណ្តៅ)

ជីករណ្ត ៅ  ..ណ្តៅ...ជី....រណា....(ណ្តៅជីរណា)

៥០ ៣០ ២០ ១០ ១១០

ខ្- ប្កុមច្ោលច្ៅ ៖

១-

ប្កុមឪពុក និងប្កុមមាតយ និងប្កុមអនកផ្​្ទា​ាំ

រសបៀបននោរសម្រមបសម្រមួល

១-ក. ោរចាប់សលតើមដសំ

ើ រោរសកមមភាពៈ

 អនកសប្មរសប្មួលប្តូវ ឲ្យអនកចូលរួមអងគុ​ុយរាងជាផ្សនងប្ករី និងចារ់ច្លតើមសួ រសុ ខ្ទុកខោត់  កត់រញ្ជ ី វតតមាន ច្ដយច្ៅច្​្មេះឲ្យឮៗ

 សួ ររ ាំលឹកប្រធានរទចាស់ និងផ្លនការផ្ដលបានដក់ពម ី ុន

 អនកសប្មរសប្មួលសួ រសាំ នួររាំលុសច្ៅអនកចូ លរួម ច្ដើមបទា ី ញចូលច្ៅប្រធានរទ្មី ច្តច្ើ ៅកនុងេូមអ ាំ ខ្ែេះផ្ដលជាដាំណាំច្ ិ នកមានដាំណាំអវីខ្ែេះ?ច្តដ ើ ាំណណ

១-/ខ្ រសបៀបបសងកតារាង : ើ

អនកសប្មរសប្មួលផ្ែ្ាំឱ្យអនកចូលរួមគូសតារាងរច្រៀរដាំច្ដើមច្

លរ

ហ ើ ូរផ្លែ?ច្តដ ើ ាំណាំច្

ហ ើ ូរផ្លែ ផ្ដលមានរួនប្រច្

 ផ្លនកខាងច្លើថៃនតារាងប្រច្

េះទី១ នោ ិ យពច្ី លច្ខ្ច្រៀង

 ផ្លនកខាងច្លើថៃនតារាងប្រច្

េះទី២ និោយពីរច្ចេកច្ទសដាំ

 ផ្លនកខាងច្លើថៃនតារាងប្រច្

េះទី៣ និោយពីវធ ិ ីសាស្រសត

 ផ្លនកខាងច្លើថៃនតារាងប្រច្

េះទី៤នោ ិ យពអ ី វីសារៈប្រច្ោជន៌ថៃនដាំណាំច្

រច្ចេកច្ទសដាំ

វធ ិ សា ី ស្រសត

ហ ើ ូរផ្លែអនកធាែរ់ដរាំ ច្រៀរណខ្ែេះ?

េះសាំ រារ់ការពិភាកា៖

ហ ើ ូរផ្លែ

ាំ សារៈប្រច្ោជន៌ដណ ច្ាំ

ហ ើ ូរផ្លែ

១ ២ ៣ ៤

 សតបទព ំ ម ើ ស ើ ិសោធន៍ននោរដសដ

ើ ហូ បផ្លលសធវដូ ើ ចសមតចខ្ លះសពលកនលងមក?

 ទុកសពលឱ្យអ្នកចូលរួមពិភាកាពីបទពិសោធន៍ដដលបានដ ំាមលទះ ចសមលយដក់ ាមម្ររស ើ

ះនិមួយៗ

 បន្ទទប់មកបផ្ងវរចូលមកគំនិតពិភាកា

សដយសរសសរនូវ

២/ គំនិតសំ រាប់ពិភាកា  ច្រក េ ភា ើ កិចព ិ កាជាមួយអនកចូលរួមច្ៅច្លើរទពិច្សាធន៍ខ្េះែ ៗ

ផ្ដលោត់បានអនុវតតនក ៍ នែងមកភាជរ់មជា

មួយសាំ នរួ ខ្ែេះៗដូចខាងច្ប្កាម៖  ចូរច្រៀររារ់ពរី ច្រៀរដាំច្ដម ើ ច្

ហ ើ ូរផ្លែផ្ដលធាែរ់បានដាំកនែងមក?

 ច្តកា តា ាំ នង ើ ច្រសទ ើ រដាំកនែងមកបានច្ប្ជស ើ ី ង ិ ពូជផ្ដរឬច្ទ?  ច្តតា ើ ច្ ើ មរទពច្ិ សាធន៍កនែងមកការដាំច្ដម

 ច្ហតុអបា តាមរដូវ? ើ ច្រសដាំ ីវ នជាចា​ាំបាច់ច្ប្ជស ើ  ច្តកា ើ ច្ ើ រដាំច្ដម  ផ្លែច្

ហ ើ ូរផ្លែច្ប្ចន ើ ដាំច្ៅច្ពលណនង ិ រដូវណ?

ហ ើ ូរផ្លែមានសារៈប្រច្ោជន៍អខ្ ីវ េះែ សាំរារ់ប្គួសារ?

មា ភ ស ព ់ ជួយច្អាយមានភាពសា​ាំ នង ើ នមប្ី កូអាហាររូរតថមខ្ ឹ ជាតស ិ ក។

 ជាអាហារធមមជាតិផ្ដលលតល់ថាមពលឲ្យមនុសសមានសុ ខ្ភាពបានលអពិតៗ  ផ្លែច្

ាំ អា រ់សាំរារ់ហូរបានយូរ ើ ចយកច្ធវជា ើ រផ្ងអម ឬដណ

 អាចលតល់កាំថៃរសាំ ៉ៃ រារ់ប្គួសារ  ច្តរ ើ ច្ ើ ច្ចេកច្ទសកនុងការដាំច្ដម

ហ ើ បឱ្ ើ ូរផ្លែប្តូវច្ធវអ ើ ខ្ ីវ េះែ ច្ដម ី យបានលលច្ប្ចន ើ ?

 ច្ប្ជើសច្រសដ ាំ យបានសមរមយ ីនិងទីកផ្នែងសប្មារ់ដឱ្ ើ  ការច្រៀរចាំដី

 រច្រៀរថៃនការដាំ  ការផ្​្ទា​ាំ  ការកាំចាត់សតវលិ ត អ

 ការប្រមូលលលទុកដក់  ច្តវើ ធ ិ សា ី ខ្ ើ បដ ើ ច្ ី ស្រសតច្រៀរចាំដអ ីវ េះែ ច្ដម ី ច្ាំ ដម

ហ ើ ូរផ្លែឱ្យបានលលច្ប្ចន ើ ?

 ការ់រច្ត ត ជច្ប្ៅ៨តឹក និងទាំហាំ៨តឹក៤ប្ជុង

 បាចកាំច្បាឬអាំរិលឬច្លេះចាំនន ួ ២-៣សាែរប្ាច្ហយ ើ ហាលថៃ្ងពី ៣-៧ ថៃ្ង។  ការច្ធវើជីប្សទារ់

 ដក់ចាំច្រើងប្ទារ់បាតកាំរាស់ ២តឹក  ដក់ជីពុកលុយកាំរាស់ ២តក ឹ

 ដក់លាមកសតវកាំរាស់ ២តឹក

 ដក់ដប្ី សទារ់ច្លើកាំរាស់ ២តក ឹ

 ច្តវើ ធ ិ សា ើ បឱ្ ី ស្រសតដប្ាំ តូវច្ធវដ ើ ូចច្មតចខ្ែេះ ច្ដម ី យបានលលច្ប្ចន ើ ?  ដក់ជីប្សទារ់ទុករយេះច្ពលពី៣-៦ផ្ខ្ ច្ទើរដាំច្  ចច្​្ែេះគុមប្ព រផ្វង៦-៨តក ឹ

ហ ើ ូ រផ្លែ

 ដាំជាំច្ៅច្ដើម២តឹក

 ច្តវើ ធ ិ សា ើ បឱ្ ី ស្រសតផ្​្ទា​ាំប្តូវច្ធវើដូចច្មតចខ្ែេះ ច្ដម ី យបានលលច្ប្ចន ើ ?  ច្ប្សាចទក ឹ ប្ពក ឹ លាងច ច្ៅច្ពលច្ពលច្ទរ ើ ផ្តដាំ  ច្ប្ជាយដីប្ជុាំគល់ដក់ជីរផ្នថម

 ច្តវើ ធ ាំ ត់សតវលិត អ ប្តូវច្ធវដ ិ សា ើ បឱ្ ី ស្រសតកចា ើ ូចច្មតចខ្ែេះ ច្ដម ី យបានលលច្ប្ចន ើ ?  ឧសាហ៍ ពិនិតយច្មល អ ើ សតវលិ ត

ាំ ធ  ច្ធវថា អ ើ នព ី មមជាតិ កាំចាត់សតវលិ ត  ច្តវើ ធ ិ សា ើ បបា ី ស្រសតប្រមូលលលប្តូវច្ធវដ ើ ូចច្មតចខ្ែេះ ច្ដម ី នលលច្ប្ចន ើ ?  ប្តូវច្រេះច្ៅតាមអាយុកាលថៃនប្រច្េទដាំណាំ  ទុកឱ្យទុាំឬប្សច្គៀលពី៨៥% ច្ៅ៩៥%  ច្តកា ើ ច្ ើ រដាំច្ដម  ផ្លែច្

ហ ើ ូរផ្លែមានសារៈប្រច្ោជន៍អខ្ ីវ េះែ សាំរារ់ប្គួសារ?

មា ភ ស ព ់ ជួយច្អាយមានភាពសា​ាំ នង ើ នមប្ី កូអាហាររូរតថមខ្ ឹ ជាតស ិ ក។

 ជាអាហារធមមជាតិលល ត ់ថាមពលឲ្យមនុសសមានសុ ខ្ភាពបានលអពិតៗ  ផ្លែច្

អា ើ ចយកច្ធវជា ើ រផ្ងអម ឬដាំណរ់សាំរារ់ហូរបានយូរ

 លតល់ជាកាំថៃរសាំ ៉ៃ រារ់ប្គួសារ

៣ : គំនិតសំ រាប់អ្នកចូលរួមជាម្រកុម ឬជាបុគ គល យកសៅអ្នុវតតសៅលទះ 

ច្ធវើផ្លនការជាមួយអនកចូលរួម ច្ដើមបអ ៍ រដាំច្ ី នុវតតនកា

 លសពវលាយរនតដល់សមាជិកកនុង/ច្ប្ៅប្កុមអាំពីការដាំច្ រដូវថៃនច្ដើមច្

ហ ើ ូ រផ្លែតាមរច្ចេកច្ទស ច្ៅតាមប្គួសារ

ហ ើ ូ រផ្លែតាមរច្ចេកច្ទស្មី និងរច្រៀរដមតាម

ហ ួ ៗ ផ្ដលរងករងាយប្សួលកនុងការផ្​្ទា​ាំ ើ ូ រផ្លែនម ី យ

៤- ហាត់អាន សរសសរ និងគតសលខ្  ិ  ច្លើកទឹកចិតឱ្ ត យអនកចូលរួម )អនកផ្​្ទា​ាំមាតារិតា និង(កត់ចូលកនុងច្សៀវច្ៅររស់ ពួកោត់

 អនកសប្មរសប្មួលច្លើកទឹកចត ត ល់អនកចូ លរួមច្ប្ជើសច្រសាកយគនែ េះឹ អានទា​ាំងអស់ោនឳ្យបានឮ ិ ដ ើ

ជក ី

រច្ត ត

ជប្ី សទារ់

ជក ី

 ជ+ី​ី+ក  ជក ី

ផ្លែច្ ើ

រច្ត ត  រ+ែ+ីត+ច្ី  រច្ត ត  សរច្សរាកយទា​ាំងច្នេះច្ៅច្លើប្កដសផ្ដលបានគូរតារាងនិងរាំផ្រកគនែឹេះាកយ)ចា​ាំបាច់សរច្សច្លើប្កដស្មីច្ទមន ិ (  យកគនែេះឹ ាកយផ្ដលបានហាត់សរច្សរនង ិ អានមករាំផ្រកជា​ាកយច្លសងៗ នង ិ លគុ​ុាំាកយច្ៅជាប្រច្ោគ ជក ត  ..ច្ៅត...ជី....រណ....)ច្ៅតជីរណ( ី រច្ត

ច្រៀនច្លខ្នពនធ៖ ពូឧសា ជីករច្ត ត ដាំសាវយបាយ៥០រច្ត ត រច្ត ត ដាំប្កូចច្ាធិសាត់បាន៣០ រច្ត ត ដាំខ្ុ របាន ន ២០ នង ត ដាំសូដ)តូមា(បាន១០ច្ដម ើ ។ ិ រច្ត សួ រថា៖ ច្តើពូឧសាជីកដាំច្ដើមច្

ហ ត ? ើ ូ រផ្លែសរុរទា​ាំងអស់ បានរ៉ៃុ្មនរច្ត

ចច្មែយ ត សរុរទា​ាំងអស់ បាន ើ ៖ រច្ត

១១០រច្ត ត

៥០+៣០+២០+១០=

៥ - កំនត់ម្ររធានបទ និងសពលសវលាជួបសលកសម្រោយ ើ - ប្រធានរទ្មី )ប្រធានរទអវី ( ៦/ ឧទាហរ

៍ និងបង្ហាញរូបភាព

គ-ច្ោលរាំែង

៖

ចង់ឲ្យអនកចូលរួមយល់ដឹងពីរច្ចេកច្ទសដាំដាំណាំច្

ឃ- សាំ ភារៈ

៖

ាំ ធាំ/ហវត ប្កដសផ្ទង ឺ សកុត រូរភាពដាំច្ដើមច្

ចសម្រមៀង ៖ ១. ខ្ស្ំុ ្ ស

 ឳ្េូមឋា ិ នច្អយ ើ  ខ្​្ុាំច្រតជា្ថា

ការច្ធវរើ រងការារសតវចូល

ហ ើ ូរផ្លែច្ដើមបទ ី ទួលនូវទិននលលខ្ពស់

ើ

ញ់ ភម ូ ដ ំ ឳផ្កកយសលសម ិ ា នខ្ ំុ ្ (លំន្ទបទ ើ ចត ត ុ ាំោ ្ ម នច្សបយ ិ ខ្ ើ ផ្សនប្ស

ញ់ អក ន

)ខ្​្ុាំប្សថៃមអនករាល់ច្ពលច្វលា( ២ដង ប្តូវផ្តរកាេូមឋា ិ នធមមជាតិ

)េូមឋា ិ នច្សាភាឳ្យគង់វងសច្អយ ើ ( ២ដង

)

វាលេនទ ាំ ច្នែប្ពឹកាលអជាក់ ច្រតជា្អេវិ ឌ្ឍច្ហើយនិងការារ

 ប្តូវដាំច្ដើមប្មុាំ ច្ដើមងរ់ ច្ដម ័ ធច្ធវើជាររជុវាំ ញដ ើ សអាំ ច្ដើមអងាគុរដី ច្ដើមកនថុាំច្​្ត។ល។ ច្ដើមបព ិ ីលទេះ ឬដផ្ី ដល ី ទ ដាំច្ដើមច្

o o o

ហ ើ ូរផ្លែ។

ាំ ូងទាញផ្ខ្សផ្ម៉ៃប្តវាស់តាមប្ពុាំប្រទល់ដី និងជក មុនដរ ត ជាចងអូរមួយតឹក ី រច្ត

ហាលដីទុកច្ចាល១ច្ៅ២ថៃ្ង រួចដក់ជីលាយឲ្យសពវហាលទុក១ថៃ្ងច្ទៀត

ដក់ដប្ាំ ោរ់ងរ់ ប្ោរ់ប្មុាំ ប្ោរ់កនថុាំច្​្ត ឬច្ដម ាំ យ ួ ផ្លនកៗ ើ សអាំផ្ដលបានលា​ាំទុកជាច្ប្សច យកមកដក់ដម តាមចងអូរដផ្ី ដលជក ួ ច្ហើយ តាមផ្ដលអនកចង់បាន ។ ី នង ិ លាយជរី ច

o

ច្ពលច្ដើមទា​ាំងច្​្េះដុេះបានកាំពស់ ផ្ដលអនកចង់បាន អនកអាចកាត់តប្មម ឹ ឲ្យសាអតច្សមើរដូចររងអញ្េ ឹ ង

ចងចា​ាំ នូវច្ពលអនកឧសាហ៍កាត់ វានឹងលតល់ប្តួយខ្េីសាំរារ់តប្មូវការររស់អនក

ចាំណាំ ច្រប្ើ តូវការព័តមា ៏ នរផ្នថមពកា ី រដាំដុេះ ប្តូវទាក់ទងច្ៅ៖

 កាលរោល័ យកសិកមមប្សុកឬកសិកមមច្ខ្តត ិ

 អងគុការច្ប្ៅរដាេបា ិ អនង ិ លផ្ដលច្ធវកា ើ រខាងកសិកមមច្ៅជត  រុគគុលិកអងគុការអាប្ដផ្ដលច្ៅជិតអនក

ចច្មែយ ើ រួមខ្ែេះៗ

កនុងការដាំ ច្យង ត ជច្ាំ ៅ៨តឹក នង ាំ តក ី រច្ត ើ ប្តូវជក ិ ទាំហ៨ ឹ

៤ប្ជុង។

រ្ទរ់មកទុករច្ត ត ហាល

ច្ចាលរយៈច្ពល២ ច្ៅ ៣ថៃ្ង ច្ដម ើ បស ី ាំ លារ់ច្មច្រាគ ។ចាំច្ាេះការដក់ជី ច្យង ើ ប្តូវច្រៀរជាប្សទារ់ដូចខាងច្ប្កាម ៖ លរ ១

រច្ចេកច្ទសដាំ ការច្រៀរចាំដី

 ការ់រច្ត ត ៨តក ាំ តក ឹ នង ិ ទាំហ៨ ឹ ៤ប្ជុង  បាចកាំច្បាឬអាំរិលឬច្លេះចាំនួន២-៣សាែរប្ា ច្ហើយហាលថៃ្ងពី ៣-៧ ថៃ្ង។  ការច្ធវជ ើ ីប្សទារ់ :  ដក់ចាំច្រើងប្ទារ់បាតកាំរាស់២តឹក  ដក់ជីពុកលុយកាំរាស់ ២តក ឹ  ដក់លាមកសតវកាំរាស់ ២តឹក  ដក់ដីប្សទារ់ច្លើកាំរាស់ ២តឹក

២

រច្រៀរថៃនការដាំ

 ច្ធវជ ើ ប្ី សទារ់ទុករយេះច្ពលពី៣-៦ផ្ខ្ ច្ទើរដាំច្

ហ ើ ូរផ្លែ

 ចច្​្ែេះគុមពប្រផ្វង៦-៨តក ឹ  ដាំជាំច្ៅច្ដើម២តឹក ៣

ការផ្​្ទា​ាំ

 ច្ប្សាចទក ឹ ប្ពក ឹ លាងច ច្ៅច្ពលច្ពលច្ទរ ើ ផ្តដាំ  ច្ប្ជាយដីប្ជុាំគល់ដក់ជីរផ្នថម

៤

ការកាំចាត់សតវលិ ត អ  ឧសាហ៍ពិនិតយច្មល អ ើ សតវលិ ត ាំ ីធមមជាតិ កាំចាត់សតវលិ ត  ច្ធវថា អ ើ នព

៥

 ការប្រមូលលល

ាំ សារៈប្រច្ោជន៌ដណ ច្ាំ

វធ ិ សា ី ស្រសត

 -ច្ៅតាមអាយុកាលថៃនប្រច្េទដាំណាំ  -ទុាំព៨ ី ៥% ច្ៅ៩៥%

 ផ្លែច្

ហ ើ ូរផ្លែ

មា ើ នមប្ី កូអាហាររូរតថមភខ្ពស់

ជួយច្អាយមានភាពសា​ាំ នឹងជាតិសក។  ជាអាហារធមមជាតិលតល់ថាមពលឲ្យ មនុសសមានសុ ខ្ភាពបានលអពត ិ ៗ  ផ្លែច្

អា ើ ចយកច្ធវើជារផ្ងអម

ឬដាំណរ់សាំ

រារ់ររច្ភាគន ង ៉ៃ រារ់ប្គួសារ។ ិ ិ អាចរកកាំថៃរសាំ