Platform
Baas over je slaap
Dit zou iedereen van slaap moeten weten Je draait ploegendienst en worstelt regelmatig met slaap. Je valt om als het niet moet en kunt niet slapen als het wel moet. Laat je je verrassen door de kracht van je eigen bioritme of kun je er goed op anticiperen en mee omgaan? En wat weet je eigenlijk van het fenomeen slaap? We hebben wat feitjes voor je op een rij gezet. En op het eind vragen we je om feedback: gebruik je wel eens middeltjes of pilletjes om de nadelen van de nachtdienst te verminderen?
Slaap is essentieel voor je lijf en je hersens. Het is een proces waarbij je lichaam zichzelf repareert en weer oplaadt voor een nieuwe dag. Een chronisch slaaptekort is slecht voor de gezondheid. Je loopt kans op allerlei problemen, van een slechter seksleven tot hartfalen aan toe. Zaak is dus om voldoende slaap te krijgen, ook in onregelmatige en nachtdiensten. Hier volgen wat leuke en belangrijke weetjes die we op de site Gezondheidsnet.nl voor je bij elkaar hebben gezocht. Pas op, het wordt een beetje medisch. Testosteron De invloed van slaaptekort op de productie van hormonen wordt door steeds meer onderzoek bevestigd. Een tekort aan slaap bij jonge mannen leidt tot een drastische vermindering van het man6
vapro nummer 4
september 2012
nelijke hormoon testosteron. Dit heeft niet alleen negatieve gevolgen voor het seksuele gedrag en de voortplanting, maar ook voor de bouw van spieren en botten. Dit is ontdekt bij een wetenschappelijke test waarbij minder dan vijf uur per nacht werd geslapen. Weinig testosteron gaat gepaard met een verminderd gevoel van welbevinden, kracht en energie. De gemeten verlaging kwam overeen met een flinke veroudering: van tien tot vijftien jaar. Depressie Het is bij ratten experimenteel vastgesteld: een chronisch tekort aan slaap kan de hippocampus doen krimpen. Dit hersengebied is betrokken is bij leren, geheugen en emoties. Het serotoninesysteem, dat betrokken is bij stress en emotie, raakt ontregeld. Het is iets
wat men ook vaak bij mensen met depressieve klachten waarneemt. Slaapproblemen kunnen wellicht meer zijn dan de gevolgen van een depressie, misschien vormen ze ook wel een beetje de oorzaak. Rimpeltjes De gevolgen kunnen ook heel klein zijn. Wist je dat slaaptekort het ontstaan van fijne lijntjes in je gezicht bevordert? Een deel van de normale huidveroudering wordt in de slaap hersteld. Dat proces komt bijna tot stilstand bij langdurig slaaptekort. Slaaptekort verhoogt ook het cortisol in het bloed, wat de werking van het huidverstevigend collageen dwarsboomt. Sneller dik Mensen die te weinig slaap krijgen, hebben meer kans op overgewicht. Een slaaptekort leidt