AFGIFTEKANTOOR GENT X ·ERKENNINGSNUMMER P602487 – B30032
RETOUR: HOOGSTRAAT 42, 1000 BRUSSEL
Linxuit
DRIEMAANDELIJKS MAGAZINE VOOR VRIJWILLIGERS VAN LINX+
Linxuit
2021 jaargang 1 · nummer 1 P602487
v.u.: Caroline Copers, Hoogstraat 42, 1000 Brussel
Retour: Linx+ vzw, Hoogstraat 42, 1000 Brussel
DRIEMAANDELIJKS MAGAZINE VAN LINX+ JUNI 2025
20 september: Linx+ dag Mechelen
Interview:
Het Roze Huis
KRUISWOORD
LINXUIT LEZEN LOONT! Alle antwoorden vind je in deze Linxuit. Stuur het woord dat we zoeken voor 1 september 2025 naar info@linxplus.be of Linx+, Hoogstraat 42, 1000 Brussel. Vermeld duidelijk je naam en adres. Onder alle juiste inzendingen verloten we een exemplaar van het boek ‘Klassenjustitie’ van Yasmien Naciri (zie p. 20). Succes!!
1. Schreef het boek ‘Klassenjustitie’ (voornaam)
2. Q in LGBTQ
3. Regisseur van ‘Groenten uit Balen’ (familienaam)
4. Fotografe op expo tijdens Gentse Feesten (familienaam)
5. Tattoo-artiest (voornaam)
6. Startpunt herdenkingswandeling 28-08
7. Hier vind je VlaTAM
8. Hier wandelen we op 26-10
WINNAAR VORIG KRUISWOORD “Samenwerken” was het woord dat we zochten. Jozefien Ernots uit TongerenBorgloon is de gelukkige winnaar van het boek ‘De stem van de stad’ van Stijn Oosterlynck. Veel leesplezier!
COLOFON
Driemaandelijks magazine van Linx+ vzw. 2025 • jaargang 5 • nummer 2
Linxuit is gratis voor vrijwilligers van Linx+. Andere geïnteresseerden kunnen zich abonneren voor 10 euro per jaar op BE79 8777 9643 0233.
Medewerkers en contact Linx+, Hoogstraat 42, 1000 Brussel tel. 02 289 01 80 info@linxplus.be, www.linxplus.be beryl.vervloet@linxplus.be dries.vandevelde@linxplus.be els.rits@linxplus.be kevin.deblock@linxplus.be marc.spruyt@linxplus.be sandra.temmerman@linxplus.be
Verantwoordelijke uitgever Miranda Ulens, Hoogstraat 42, 1000 Brussel
Omslag foto: Lamot Mechelen © Visit Mechelen
Linx+ in jouw regio
Antwerpen / Mechelen+Kempen stien.verbelen@linxplus.be Limburg carla.verdingh@linxplus.be Oost-Vlaanderen
hendrik.braet@linxplus.be, sabrina.meijs@linxplus.be Vlaams-Brabant wim.lahou@linxplus.be West-Vlaanderen fabienne.girolami@linxplus.be
Coördinatie en eindredactie: Marc Spruyt Opmaak: Rudi De Rechter
www.linxplus.be
www.linxplus.be/nieuwsbrief
www.facebook.com/linxplus
www.instagram.com/linxplus
Abonnementen en adreswijzigingen info@linxplus.be of Linx+ tav Els Rits, Hoogstraat 42, 1000 Brussel.
Druk Graphius / gedrukt op Circle offset (milieuvriendelijk en 100% gerecycleerd) papier
SANDRA ZEGT
Altijd ergens onderweg
Sociale verandering komt zelden uit het niets. Ze groeit van onderuit, krijgt vorm in ontmoetingen en wortelt in gedeelde ervaringen. Dat zagen we ook deze lente, op tal van plekken waar Linx+ actief is.
In samenwerking met Peter en Mars van Het Roze Huis ontdekten we hoe queerwandelingen in Antwerpen niet alleen een gedeelde geschiedenis van strijd en solidariteit vertellen, maar ook het activisme van vandaag voeden. Dat is vrijwilligerswerk in zijn meest verbindende vorm: samenwerken over grenzen heen, met respect voor ieders verhaal.
Verandering ís mogelijk — dat bewijst de Fietsersbond, die intussen al 30 jaar mensen op de trappers krijgt. Hun parcours toont hoe lokale actie kan uitgroeien tot structurele impact. Van geschilderde fietspaden tot beleidsadvies aan gemeenten: hun verhaal toont hoe volharding, samenwerking én een vleugje activisme concrete resultaten opleveren. En ja, ook in jouw buurt is zo’n verschil mogelijk. Op www.linxplus.be/inspiratiegids ontdek je trouwens hoe je in 5 stappen in jouw gemeente rond mobiliteit kan werken.
Of neem de spreekavonden van Linx+ Viva La Vida in Brugge. Wat begon als een klein, lokaal initiatief rond vrouwenrechten, groeide uit tot een reeks goed georganiseerde avonden met boeiende sprekers en geëngageerd publiek. Hun aanpak? Tijdige communicatie, sterke netwerken en vooral: blijven geloven in de relevantie van je thema. Het is een inspirerend voorbeeld voor elke afdeling die met ideeën speelt, maar nog twijfelt aan de haalbaarheid.
Bij Linx+ geloven we dat ontmoeting en verbinding het begin zijn van alles. Dat geldt ook voor onze Algemene Vergadering. Als lid denk je niet alleen mee over de koers van onze organisatie, je bouwt ook actief mee aan een sterker middenveld. Zin om mee te schrijven aan ons verhaal? Je vindt alle info op www.linxplus.be/av
Samen onderweg — soms traag, soms op kruissnelheid, maar altijd met de blik vooruit.
coördinator Linx+
Word lid van de Algemene Vergadering van Linx+
Linx+ zoekt enthousiaste mensen die willen meedenken en meebeslissen over de toekomst van onze sociaal-culturele vereniging. Als lid van de Algemene Vergadering help je om onze organisatie sterker te maken. Heb je ervaring met of interesse in: Vrijwilligerswerk, sociaal-cultureel werk, financiën, marketing, cultuur, geschiedenis, fotografie, sociaaleconomische thema’s, diversiteit of migratie? Dan is dit iets voor jou!
Stel je kandidatuur ten laatste op zondag 31 augustus 2025 via www.linxplus.be/AV
Oproep: werkgroep Sociale Zekerheid
Wil jij meehelpen om het belang van pensioenen, uitkeringen en goede zorg zichtbaar te maken? In september 2025 starten we een nieuwe werkgroep waarin we samen een educatief pakket ontwikkelen over de sociale zekerheid, gebaseerd op jullie ervaringen. Denk, praat en bouw mee – jouw stem maakt het verschil!
Heb je interesse om mee te doen? Of wil je meer weten? Neem contact op met Beryl via beryl.vervloet@linxplus.be
1 Op dinsdag 1 april trok Linx+ Fotogroep Mikpunt er met volle batterijen op uit richting Park Spoor Noord in Antwerpen. Geen betere plek om te spelen met licht en perspectief dan dit uitgestrekte stadspark, ooit een druk spoorwegemplacement. Nu is het een oase voor wandelaars, fietsers én fotografen. De lenzen scherp, de sfeer ontspannen — klaar voor een inspirerende fotosessie tussen oud staal en jong groen.
2 Op dinsdag 15 april trok Linx+ Oostende naar Brussel voor een bezoek aan het Federaal Parlement. Na een broodje in de cafetaria dompelden de deelnemers zich onder in het hart van de Belgische democratie. De dag werd afgesloten met een wandeling door de stad. Met 25 deelnemers bleef het een intieme groep, maar de ervaring was des te rijker.
3 Op donderdag 24 april bracht Linx+ Beringen een boeiend bezoek aan het trainingscentrum van de para’s in Schaffen, een deelgemeente van Diest. Op deze historische militaire site, actief tijdens beide wereldoorlogen, kregen de deelnemers een unieke inkijk in de wereld van de ‘eerste sprong’. Een mix van geschiedenis, discipline en adrenaline op een plek waar verleden en actie samenkomen.
4 Op donderdag 24 en vrijdag 25 april organiseerden Acli/Feniks samen met Linx+ Hasselt en Curieus een pakkende filmavond rond Mineurs. De film raakte een gevoelige snaar: het verhaal van mijnwerkers en hun strijd voor waardigheid klonk bijzonder herkenbaar in deze regio. De avonden in Beringen en Maasmechelen eindigden in warme gesprekken over solidariteit, afkomst en rechtvaardigheid.
5 Van 27 april tot 18 mei nam Linx+ Tiffany deel aan de Week van de Amateurkunsten in Ronse. In De Ververij toonden leden hun creaties in Tiffanyglas, gefuseerd glas en mozaïek. Van juwelen tot abstracte
kunstwerken: alles draaide rond het thema ‘Kunst op je bord’. Een kleurrijke expo die bewees hoe kunst en ambacht elkaar versterken.
6 Op donderdag 1 mei organiseerde Linx+ Eeklo, samen met S-Plus Vrije Roos en DITO Open Cirkel een gezellige koffietafel. Zo’n 50 aanwezigen genoten van taart, zon en een sterke 1 meiboodschap van schepen Geert Inslegers. Duo Enjoy zorgde voor aanstekelijke dansmuziek en de traditionele tombola sloot de feestelijke namiddag af. Ondanks de avondmarkt was de sfeer dik in orde.
7 Op dinsdag 13 mei werkte de kersverse Antwerpse groep Linx+ Recht-op samen met collega’s Stien en Kevin aan een nieuw jaarprogramma. Ze kozen voor een mix van kleinschalige en grootschalige activiteiten, steeds rond het thema armoede en sociale strijd. Alles werd op een ludieke en democratische manier uitgewerkt. Samenwerken met andere organisaties is de rode draad.
8 Op woensdag 14 mei sloot Linx+ Viva La Vida zijn werking af met een straffe avond in Brugge. Advocaat Christinne Mussche ging in gesprek met Mieke Dumont over vrouwenrechten in een rechtser wordende samenleving. Thema’s als MeToo, feminicide en hedendaags feminisme kwamen aan bod. Een geëngageerd publiek van 65 mensen luisterde en discussieerde mee. Een waardig en inhoudelijk sterk slotmoment.
9 Op donderdag 15 mei presenteerde Linx+ Kortrijk het boek Licht onder de maan van Luc Vanneste, in een ‘Chambre d’Amis’-setting. Via een open gesprek met de schrijver kreeg het publiek inzicht in het boek én goesting om te lezen. In het café van VC Mozaïek luisterden 40 mensen aandachtig. Voor het eerst sinds corona vond dit soort activiteit weer plaats, en dat smaakt naar meer!
10 Op zondag 18 mei bezocht Linx+ Hasselt de creatieve hotspot Lutgart in Beringen. Deze voormalige schoolsite is vandaag een bruisende plek voor ondernemers, kunstenaars en verenigingen. In oude klaslokalen vind je nu winkels, ateliers en horecazaken. De speelplaats werd een publieke ruimte met speelse charme. Een ontdekkingstocht door een plek waar oud en nieuw samenkomen.
OPROEP Wil jij jouw activiteit in de volgende Linxuit zien verschijnen? Bezorg dan een kort verslag én foto van je evenement aan je regionale afdelingsondersteuner. Vermeld zeker wat, waar en wanneer. Vertel ook iets over hoe het verliep en of de deelnemers tevreden waren. Op die manier inspireer je andere afdelingen en zet je je eigen afdeling in de kijker!
¢ Zoek je tips om activiteiten te organiseren, of wil je weten hoe je geld in het bakje van jouw afdelingskas kan krijgen? Bezoek dan onze inspiratiegids op www.linxplus.be/inspiratiegids
WIST JE DAT… je als Linx+ afdeling voortaan zelf je activiteiten kan aankondigen op onze website? Zo maak je extra reclame! Surf naar www.linxplus.be/ aankondigen en vul alle gegevens in. Hulp nodig hierbij? Contacteer dan je regionale afdelingsondersteuner. Enkel activiteiten die openstaan voor een breed publiek en herkenbaar zijn als Linx+ activiteit worden opgenomen.
Een spreekavond organiseren
Op woensdag 14 mei 2025 organiseerde Linx+ Viva la Vida in Brugge hun laatste spreekavond. De afdeling sloot af met een bijzondere gast: advocate Christine Mussche. De voorbije jaren organiseerden ze een brede waaier aan activiteiten rond het centrale thema ‘vrouwen’. Ik sprak met Barbara, voorzitster van de afdeling, en vroeg haar hoe ze samen met mede-bestuursleden Adinda en Delphine deze succesvolle avonden telkens weer op poten zetten.
Waar halen jullie inspiratie voor de keuze van sprekers?
Barbara: “We werken binnen onze afdeling rond alles wat met vrouwen te maken heeft. Vaak laten we ons inspireren door thema’s die in de media opduiken, maar dan benaderen we die expliciet vanuit het vrouwelijk perspectief. Denk aan onderwerpen zoals vrouwen op de vlucht, 70 jaar vrouwenrechten, de rol van vrouwen in de politiek of de toenemende druk op vrouwenrechten. Mijn persoonlijke netwerk helpt ook om interessante sprekers te benaderen. Voor iemand als Christine Mussche, die ik niet persoonlijk kende, was het echter een kwestie van veel geduld en doorzettingsvermogen.”
Welke tips geef je aan andere afdelingen die zelf een spreekavond willen organiseren?
Barbara: “Start tijdig met promotie. Agenda’s lopen snel vol. Tijdige com-
municatie en het sturen van herinneringen zijn cruciaal. Wij gebruiken vooral e-mailcampagnes, zowel naar onze eigen achterban als naar andere lokale Linx+-werkingen en gelijkgestemde verenigingen.
Leg de zaal vast zodra de spreker bevestigd is. Wees geduldig en geef niet op. Het vraagt soms tijd om een interessante spreker te strikken.”
Sommige sprekers zijn vrij duur. Hoe financieren jullie dat?
Barbara: “Onze werking steunt deels op de verkoop van steunkaarten (7 euro per jaar). Daarnaast ontvangen we erkenning en ondersteuning van Stad Brugge. Sinds enkele jaren vragen we ook 5 euro toegang voor onze evenementen, inclusief een drankje. Dat bedrag dient niet alleen om kosten te dekken, maar zorgt ook voor een zekere betrokkenheid van de deelnemers. Er wordt vooraf betaald.”
Wat zijn de belangrijkste kostenposten naast de spreker(s) zelf?
Barbara: “Moderator: Dit vraagt extra tijd en budget, maar bij diepgaande en emotioneel beladen thema’s is een ervaren moderator essentieel. Die zorgt voor structuur, bewaakt de gevoeligheden en betrekt het publiek. Zaalhuur: Dat kan een flinke hap uit het budget nemen. Een goed netwerk helpt enorm. Wij konden vaak gebruikmaken van het vrijzinnig centrum aan een voordelig tarief of zelfs gratis. In ruil vermeldden we hun logo op onze flyers. Uiteraard hangt dat af van lokale contacten.
Drukwerk: Flyers drukken is relatief goedkoop, maar we zetten er bewust op in. Vooral bij bekende sprekers kunnen flyers nieuwe geïnteresseerden aantrekken. Dankzij onze erkenning als culturele vereniging binnen de stad mogen we ook het Brugse stadslogo gebruiken, wat extra legitimiteit geeft bij het verspreiden.”
Werkten jullie samen met partners voor deze avonden?
Barbara: “Meestal organiseerden we alles zelf. Toch werkten we af en toe samen met andere Linx+-afdelingen of culturele organisaties zoals het Masereelfonds, het Willemfonds of andere vrouwenwerkingen. Bij gedeelde interesse in een thema kan zo’n samenwerking zeker een meerwaarde zijn.”
Tot slot, is er nog iets dat je wil meegeven?
Barbara: “Een kleine attentie voor de spreker is altijd mooi meegenomen. Het is een blijk van waardering en vaak ook hét moment voor een gezamenlijke foto als herinnering. Hoe groot die attentie is, hangt natuurlijk af van je mogelijkheden.”
→ Fabienne Girolami
Moderator Mieke Dumont en advocate Christine Mussche
Patrick Vanderlooven
Vrijwilliger Patrick Vanderlooven organiseert samen met Linx+ fotografietrajecten. In 2024 werkte hij enthousiast mee aan een samenwerking met Fedasil Machelen. In september 2025 doet hij dezelfde krachttoer nog eens over, ditmaal met SAAMO Antwerpen. Daar zal hij twee maanden lang fotografie inzetten om deelnemers te versterken in hun zelfwaarde.
Dag Patrick, kan je jezelf eens voorstellen?
Patrick Vanderlooven: “Voor Linx+ ben ik vooral een fotograaf die workshops begeleidt. Nu ik op pensioen ben, heb ik daar ook de tijd voor. Daarvoor was ik secretaris bij ABVV Metaal in Mechelen-Kempen, hoewel ik toch 32 jaar als machine-operator gewerkt heb in een fabriek. Via het delegeeschap belandde ik van de eerste in de laatste.”
Dat klinkt alsof je het heel druk had. En dan vond je ook nog tijd voor fotografie!
Patrick: “Doorheen mijn hele leven heb ik zo nu en dan gefotografeerd, maar het onderwijzen van anderen erin vind ik eigenlijk fijner, ontdekte ik dankzij het traject met Fedasil. Ik begon met fotograferen toen ik twee of drie jaar in de metaalsector werkte en deed dan in Antwerpen ook avondschool. Het probleem was dat ik mezelf en mijn projecten niet goed kon verkopen (lacht). Zo had ik bijvoorbeeld eens foto’s van een David Bowie-concert gemaakt. Mensen vroegen daar kopieën van en dan gaf ik dat gewoon gratis weg. Ik was er meer
op een passieve manier mee bezig. Een jaar of zeven geleden heb ik het terug opgepikt. Ik volg dus opnieuw avondschool, vooral omdat ik de opdrachtjes leuk vind. Het liefst doe ik aan reportagefotografie of maak ik studiobeelden.”
Wat voor reportages heb je dan gemaakt?
Patrick: “Voor een reportage volgde ik een bokser die trainde in Boxing Gym 2800, een gym die zich inzet voor jonge mensen met een migratieachtergrond. Zo zijn er twee boksers die ik even kon volgen. Maar het bleek moeilijk combineerbaar met mijn andere interesses. Ik zit ook in het arbeidshof en begeleid elke vrijdag anderstaligen.”
Ik merk dat je, net als bij Fedasil, graag werkt met mensen die niet in België geboren zijn. Hoe komt dat?
Patrick: “Mijn vrouw heeft zelf een recente migratieachtergrond en mijn kinderen geen witte huidskleur. Mijn strijd tegen racisme is dus ook heel persoonlijk. Veel nieuwe mensen in dit land hebben onze steun nodig. Daarom horen ze onterecht dat ze
profiteurs zijn. Maar zelf ontmoet ik vaak mensen die gedreven en leergierig met de bestaande hulp omgaan. Helaas is je bewegingsruimte als nieuwkomer in een asielprocedure nogal beperkt. Natuurlijk voel je je dan nutteloos.
Ons traject met Fedasil kon daarop inspelen: we gaven hen de kans om terug met eigen creativiteit aan de slag te gaan. En ook om hun verhaal te vertellen met een medium als fotografie. Zo dwongen ze erkenning af voor hun verhaal en vertelmethode. Gelukkig was die methode fotografie, want de taalbarrière vond ik niet gemakkelijk om mee om te gaan.”
Hoe kwam je bij Linx+ terecht als vrijwilliger?
Patrick: “Ik kende jullie al uit mijn vakbondsdagen. Toen ik de Dag van de Sociale Fotografie leerde kennen en daar hoorde dat jullie op zoek waren naar fotografen om fotografietrajecten te begeleiden, heb ik snel een mailtje gestuurd naar jullie team.”
Hoe voel jij je na zo’n traject?
Patrick: “Het was de eerste keer dat ik dat deed, dus ik heb er zelf ook veel uit geleerd! Ook was het een voorrecht om Samsam en Ibo, de twee deelnemers, te mogen begeleiden. Het volgende traject wil ik zeker wat dingen aanpassen. Al bij al was iedereen tevreden met het resultaat dat we konden neerzetten, dus dat stemt mij ook gelukkig.”
In september 2025 beginnen we samen aan een nieuw traject met SAAMO Antwerpen. Kijk je ernaar uit?
Patrick: “Zeker! Het is een heel brede doelgroep, dus dat maakt het wel spannend! Ik wil me iets meer toeleggen op technische concepten, al is het wel belangrijk om open te staan voor de interesses van de groep. Ook groepsuitstapjes borrelen in mijn hoofd.”
We zijn benieuwd! Dankjewel Patrick!
→ Dries Van de Velde
Van schuilen naar stralen: hoe onze queerwandelingen bruggen slaan
Vrijwilligerswerk draait om verbinding, zowel binnen een groep als met andere organisaties en gemeenschappen. In deze nieuwe Linxuit-reeks laten we je kennismaken met verschillende praktijkvoorbeelden.
Op 17 mei 2025 organiseerde Linx+ in samenwerking met Het Roze Huis twee gegidste wandelingen over de geschiedenis van de queer gemeenschap in Antwerpen. De datum was niet toevallig gekozen. Op dezelfde dag in 1990 schrapte de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) homoseksualiteit uit de lijst van geestesziekten. Sindsdien heeft de LGBTQIA+ gemeenschap deze dag uitgeroepen tot de Internationale Dag Tegen Holebifobie en Transfobie (IDAHOT). Het werd een meer dan inspirerende samenwerking. Redenen genoeg om in gesprek te gaan met Mars en Peter van Het Roze Huis.
Dag Mars en Peter, hoe hebben jullie de samenwerking met Linx+ ervaren, en wat maakte deze samenwerking voor jullie waardevol?
Mars Caron: “Het was heel fijn om jullie vraag te krijgen met het voorstel tot samenwerking. Toevallig waren wij rond die periode ook aan het nadenken om een queerwandeling te maken. Het was erg leuk om te kunnen vertrouwen op jullie expertise, want we merkten dat jullie daar echt een format voor hebben. Voor ons voelde het erg geruststellend om dat stuk dan los te kunnen laten in alle vertrouwen. We zijn daar vanuit Het Roze Huis ook heel dankbaar voor.”
Peter Nijst: “Het eerste woord dat in mij opkomt bij die vraag is degelijkheid. Je merkte dat er veel tijd en energie in werd gestoken. De communicatie verliep ook vlot tussen Het Roze Huis en Linx+. Vanuit mijn opleiding als stadsgids speelde ik al langer met het idee om een wandeling uit te werken over het LGBTQIA+-verleden in Antwerpen. Maar ik dacht: er is niets tastbaars meer van over, dus je kunt er dan ook niet over praten. Toch zijn jullie met een heel goed idee gekomen, met een fijne insteek. Zelf was ik daar niet opgekomen.”
Hoe dragen de queerwandelingen volgens jullie bij aan de zichtbaarheid van de LGBTQIA+-gemeenschap in Antwerpen?
Peter: “We hebben het in de wandelingen over het GOC (Gespreks- en Onthaalcentrum, opgericht begin jaren 1970 in Antwerpen, nvdr) en Paul Rademakers. Die man is op 102-jarige leeftijd overleden en was een zeer grote pionier voor de gemeenschap. Ik heb dat allemaal zelf meegemaakt. Nu is het aan de jongeren in de beweging. Ik heb de eer om dat brede scala te leren kennen. We hadden in onze wandelingen mensen die uit nostalgie zijn meegegaan, maar ook nieuw publiek, voor wie al die verhalen nieuw en verhelderend waren.”
Mars: “Het is onmogelijk om alle verhalen en ervaringen te vertellen, maar ik denk dat het fijn is dat we een startschot hebben gegeven om mensen aan het denken te zetten. Nadien kunnen ze dat zelf verder exploreren. Ik denk dat dit ook zorgt voor de zichtbaarheid van wat er in Antwerpen was en is. Het is interessant dat we langs plekken gaan die als voorgangers beschouwd kunnen worden van Het Roze Huis. Dat is een mooie link om onze zichtbaarheid in kaart te brengen. Zeker omdat we deze wandelingen ook in het kader van 30 jaar Het Roze Huis zullen organiseren. We hebben een duidelijke functie en het is goed dat we dat kunnen vertellen, ook de evolutie er naartoe.”
Waren er bepaalde accenten of thema’s die jullie als organisatie belangrijk vonden om aan bod te laten komen in de wandelingen?
Peter: “De HIV-muur (muurschildering gemaakt in opdracht van Sensoa aan de Oude Beurs in Antwerpen, nvdr) vind ik een heel belangrijke stop binnen die wandeling, omdat dat een belangrijk stuk geschiedenis is van de gay community. Ook vandaag blijft dit nog erg actueel. Daarnaast vind ik de psycho-
sociale betekenis van alles in de gay community erg belangrijk, ook in de horecazaken. Die zaken en hun uitbaters waren weliswaar commercieel ingesteld, maar hebben echt wel een sociale rol gespeeld en hebben voor veel mensen erg veel betekend. Zeker zo’n dertig of vijftig jaar geleden.”
Mars: “Daarnaast vind ik het wel boeiend dat we strijdvaardigheid aanraken qua thema. Het Roze Huis is daaruit ook ontstaan. Het is gegroeid uit de Roze Zaterdag (voorloper van de Belgian Pride, nvdr), wat ook een moment van strijd was.”
Peter: “Bovendien leggen we ook de link met de manifestaties op het Sint-Jansplein en het holebi-activisme in de jaren tachtig in Engeland. Daar werden stakende mijnwerkers ondersteund door de LGB-community.”
Voor de queerwandelingen deden we een oproep voor nieuwe gidsen. Hoe hebben jullie die mee helpen verspreiden vanuit Het Roze Huis?
Mars: “Wij hebben mails gestuurd naar alle vrijwilligers en via de socials een oproep geplaatst. Het bereiken van (nieuwe) vrijwilligers is wel niet altijd even evident.”
We merkten wel dat de oproep op sociale media meer respons gaf. Zeker als zo’n Facebook- of Instagram post een collab is tussen Het Roze Huis en Linx+ (een collab is een samenwerking, bijvoorbeeld op sociale media waarbij je allebei dezelfde post beheert, nvdr).
Peter: “Ik ben vrijwilliger bij Het Roze Huis en Mars heeft me vanaf het begin betrokken bij het uitwerken van de Queer wandelingen met Linx+. In het verleden volgde ik een gidsenopleiding, daarom wou ik hier graag aan meewerken.”
Peter, voor ons was je een erg belangrijke factor, omdat je met jouw gidservaring vaart gaf aan het geheel. Je hebt elke, door ons samen opgestelde, wandeling als eerste ingestudeerd en dan voor de nieuwe gidsen een keer gegidst. Nadien
hadden we een collectief feedbackmoment waarop ideeën uitgewisseld konden worden. We merkten daarbij enorm veel enthousiasme.
Peter: “Ja, het was echt fijn om te zien hoe ze allemaal hun eigen in-
LGBTQIA+ is een verzamelterm die laat zien dat er meer is dan heteroseksualiteit en cisgender. L=lesbisch, G=gay (homo), B=bi+, T=trans(gender), Q=queer of questioning (zoekend), I=intersekse, A= aseksueel, += alle personen en groepen die buiten de (cis)gender- en heteronorm vallen, maar niet onder één van de genoemde letters.
Queer is een verzamelterm voor mensen die zich niet hetero en/of cisgender identificeren, en/of questioning, mensen die nog niet zeker zijn van hun seksuele oriëntatie en/ of gender.
5 manieren om verbinding te maken binnen én buiten je organisatie
Vertrouwen als basis voor samenwerking: geef ruimte aan elkaars sterktes en vertrouw op de expertise van de partnerorganisatie. Het Roze Huis kon zich bijvoorbeeld focussen op inhoud, terwijl Linx+ het wandel-
steek hadden. Die voorbeeldwandelingen waren ook goed om te laten zien hoe je een groep begeleidt, waar je gaat staan, enzovoort. Iedereen bracht zijn eigen expertise in en vanuit verschillende hoeken kwam alle informatie samen.”
Zien jullie in de toekomst nog verdere mogelijkheden tot samenwerking met Linx+, en welke thema’s of formats zouden jullie dan willen verkennen?
Mars: “Mijn stage bij Het Roze Huis is afgelopen, maar ik zou hier wel nog graag als vrijwilliger aan de slag blijven. Eén van de thema’s die mij wel belangrijk lijkt is de anti-genderbeweging, het idee dat er maar twee genders bestaan. We zouden er graag een activistische insteek in willen verwerken. Hoe evolueert het nu? De titel van de huidige queerwandelingen is ‘Van schuilen naar stralen’, maar vaak voelt het eerder omgekeerd ‘Van stralen naar schuilen’. Eigenlijk is het heel verontrustend, zeker met de huidige politieke veranderingen in de wereld.”
Peter: “Ik vind dat wij als Roze Huis
concept aanleverde.
Verbind verschillende generaties via gedeeld erfgoed: door zowel oudere als jonge deelnemers en gidsen te betrekken, ontstond een brug tussen persoonlijke herinneringen en nieuw activisme. Zo krijgt sociale geschiedenis een toekomst.
Creëer ruimte voor collectieve voorbereiding en feedback: de gidsen oefenden samen en gaven elkaar feedback. Die gezamenlijke aanpak versterkte de groep (bonding) én verrijkte de inhoud door verschillende perspectieven (bridging).
Gebruik gedeelde communicatiekanalen om bereik te vergroten: de sociale mediacollabs tussen Het Roze Huis en Linx+ zorgden voor meer zichtbaarheid én betrokkenheid van nieuwe vrijwilligers uit beide netwerken.
Veranker de samenwerking in een gedeelde maatschappelijke strijd: door linken te leggen tussen queerrechten, vrouwenrechten en bredere
meer contact moeten maken met het middenveld. Kijk naar een land of een periode in de geschiedenis van dat land. Waar staan de vrouwenrechten, waar staan de LGBTQIA+-rechten? Die zijn aan elkaar gelinkt, die gaan altijd samen omhoog of omlaag. Je gaat er nooit een grote discrepantie in vinden. Gedeeltelijk voeren wij dezelfde strijd. Vroeger had je in het begin van Het Roze Huis de holebi’s. Nu is het LGBTQIA+. We zijn er nu voor de hele groep, ik vind dat heel belangrijk. Ik wil niet dat Het Roze Huis een eiland zou worden binnen de sociale strijd. Ook wil ik niet dat er intern eilanden komen in de beweging, met wat ik nu soms zelf de nieuwe holebi’s noem. Zij willen bijvoorbeeld niks te maken willen hebben met de transgenderbeweging. Waar gaan wij allemaal met onze kleine eilanden staan? Nergens. Dankzij het initiatief van Linx+ besef ik dat samenwerkingsverbanden in het middenveld meer moeten gebeuren.”
→ Stien Verbelen
sociale bewegingen, groeit het besef dat deze strijd gedeeld is. Dat verbindt organisaties met verschillende achtergronden rond een gemeenschappelijk doel.
Nieuwe Queer Walks in Antwerpen
Zondag 3 en donderdag 7 augustus 2025 trekken we opnieuw de stad in tijdens de week van de Antwerp Pride, met queerwandelingen door de Antwerpse stationswijk en het Schipperskwartier. Ook op zaterdag 27 en zondag 28 september 2025 staan er Queer Walks op het programma ter gelegenheid van 30 jaar Het Roze Huis. Ontdek verhalen van strijd en verbondenheid op plekken die ertoe doen.
¢ Inschrijven via www.linxplus.be –iedereen welkom! De Queer Walks zijn ook te boeken als groepswandeling op een datum naar keuze via www.linxplus.be/activiteiten/ voorgroepen
Mars en Peter
Omgaan met eenzaamheid in je vrijwilligersgroep
Onze Linx+ vrijwilligers zetten zich met volle overtuiging in om mensen samen te brengen en initiatieven op poten te zetten. Toch merken sommigen op dat hun groep minder divers is dan ze zouden willen. Hoe komt dat? En hoe kunnen we hier verandering in brengen? Samen zoeken we naar manieren om écht open en inclusief te zijn.
Eenzaamheid: een stille realiteit in een drukke maatschappij
In Vlaanderen geeft 37% van de bevolking aan zich soms tot vaak eenzaam te voelen. Bij jongeren tussen 18 en 24 jaar loopt dat cijfer op tot maar liefst 75%. Eenzaamheid raakt mensen in alle levensfasen, vaak in combinatie met andere uitdagingen zoals armoede of psychische kwetsbaarheid.
Onze individualistische samenleving lijkt weinig ruimte te laten voor verbinding, waardoor de kans op sociale uitsluiting groter wordt. De gevolgen zijn voelbaar: zowel het mentaal als fysiek welzijn lijden onder langdurige eenzaamheid. Toch is er hoop. Vrijwilligerswerk kan een zachte parachute zijn: het biedt mensen structuur, betekenis en een plek om zich opnieuw verbonden te voelen met anderen.
We spraken hierover met ervaringsdeskundige Koen van het Overhoophuis, een initiatief waar mensen met psychische kwetsbaarheid elkaar ondersteunen. Het huis draait volledig op vrijwilligers met ervaringskennis. Ze delen hun verhaal met hulpverleners en beleidsmakers, en bouwen zo mee aan een samenleving waarin ervaringsdeskundigheid telt.
Kan jij je even voorstellen?
Koen: “Ik ben Koen, 57 jaar, vader van vier kinderen. Ik ben vrijwilliger bij het Overhoophuis in Tienen. Door een stemmingsstoornis viel ik uit op mijn werk. Na verschillende opnames besloot ik mijn leven opnieuw zin te geven. Vrijwilligerswerk bood me die kans, omdat een vaste baan op dat moment moeilijk was.”
Wat betekent het om ervaringsdeskundige te zijn?
Koen: “Ik werkte zelf in de hulpverlening, maar voelde me er niet thuis. Pas toen ik in contact kwam met een herstelgroep, geleid door een ervaringsdeskundige, begon ik te begrijpen wat herstel écht betekent. Het gaat niet alleen over genezing, vaak met medicatie, maar over herstel in de breedste zin: lichamelijk, psychisch, werk, zingeving en persoonlijke groei.
Wat mij het meeste trof is de krachtgerichte aanpak: niet focussen op wat niet meer lukt, maar op wat nog wél werkt. Die focus op sterktes geeft hoop. Hoop is essentieel voor herstel, en ik geloof dat iedereen kan herstellen, ieder op zijn eigen manier.
Mijn pad als ervaringswerker begon in Sint-Camillus, bij de dienst herstel. Daar gaf ik cursussen aan personeel en deelde ik mijn eigen verhaal. Later werkte ik in het ontmoetingscentrum, waar het vooral
ging om aanwezig zijn, luisteren en samen zoeken naar kracht en hoop. De afgelopen twee jaar werk ik voor de herstelacademie. We organiseren cursussen rond thema’s als eenzaamheid en rouw om je oude ik –het besef dat je delen van jezelf verliest, en hoe je daar opnieuw mee omgaat. De academie werkt samen met professionals en is actief in heel Vlaanderen, met een breed aanbod aan cursussen.”
Wat is het Overhoophuis?
Koen: “Het Overhoophuis heeft een rijke geschiedenis, maar vandaag ligt de focus vooral op herstelgericht werken, onder meer via de herstelacademie. Wat bijzonder is: zowel ervaringsdeskundigen als personeelsleden van de kliniek werken hier samen, wat een sterk engagement toont.
Onze cursussen staan open voor iedereen, ook mensen zonder ervaring binnen de geestelijke gezondheidszorg. Iedereen maakt in zijn leven wel iets ingrijpends mee. Herstel gaat dus verder dan psychische zorg alleen; het gaat over het omgaan met het leven zelf. Via educatie willen we hulpverleners laten zien hoe waardevol de ervaringsdeskundigheid van onze vrijwilligers is.”
Ondervind je eenzaamheid bij vrijwilligers in het Overhoophuis?
Koen: “Eenzaamheid is een groot en groeiend probleem in onze maatschappij. Ook ik heb me vaak alleen gevoeld, zelfs tussen mensen. Vrijwilligerswerk hielp me hier stap voor stap uit. Het gaf me structuur, betekenis en een plek waar ik me welkom voelde. Geen grote vriendschappen, maar echte verbondenheid en het gevoel dat ik mezelf kon zijn.
Vrijwilligerswerk biedt een veilige ruimte om dat gevoel van verbondenheid weer op te bouwen. Alleen al samen zijn geeft houvast. Je krijgt een rol en een plek waar je bij hoort, wat je zelfbeeld verbetert: je voelt dat je
ertoe doet. Zeker als het werk aansluit bij je talenten, maakt dat een groot verschil.”
Wat kunnen wij als organisatie doen om meer mensen te bereiken?
Koen: “Informatie over vrijwilligerswerk moet laagdrempelig en toegankelijk zijn, vooral voor mensen die het moeilijk hebben. Plaatsen zoals ontmoetingscentra of sociale restaurants, waar mensen net buiten komen om niet helemaal alleen te zijn, zijn ideaal om die informatie aan te bieden. Vrijwilligerswerk kan zo ook een rol spelen in het doorbreken van eenzaamheid.
De bruggen tussen verschillende instanties moeten sterker worden. Het blijft een lastig thema, want eenzaamheid is geen ‘sexy’ onderwerp. Mensen geven het niet graag toe, ook ik voel die schroom zelf. Daarom is het belangrijk om voorzichtig en respectvol te communiceren. Het draait misschien meer om verbinding, samen iets kunnen doen en ergens bij horen. Dan volgt de link met vrijwilligerswerk vanzelf.
Er bestaat vaak een misverstand over wie eenzaamheid treft. Veel mensen denken dat het vooral ouderen zijn, maar ook jongeren worstelen ermee. Eenzaamheid kent geen leeftijdsgrenzen en maakt geen onderscheid tussen rijk of arm, werkend of niet.
Het is belangrijk om te beseffen dat niemand uitgesloten mag worden. Eenzaamheid kan iedereen raken. We moeten ook oppassen het niet enkel als een ‘probleem’ te bestempelen, vooral niet als het gaat om persoonlijke ervaringen. Alleen zijn kan ook positieve kanten hebben. Ik kom uit een
groot gezin en heb vier kinderen, maar soms ben ik blij met wat tijd alleen. Krachtgericht werken betekent mensen serieus nemen. Ze willen niet betutteld worden, maar dat er geluisterd wordt naar hun wensen en dromen.
Hoe ziet een goed onthaal eruit? Koen: “Een warm en doordacht onthaal is cruciaal voor vrijwilligers. Een meter of peter kan helpen om nieuwe vrijwilligers zich welkom te laten voelen. Ook regelmatige momenten van ontmoeting buiten het werk versterken het teamgevoel en de verbondenheid.
Waardering en betrokkenheid zijn minstens zo belangrijk. Vrijwilligers willen zich geen radertje voelen. Betrek hen actief, bijvoorbeeld bij het onthaal van nieuwe deelnemers, dat creëert vertrouwen en een informele sfeer. En vergeet evaluaties niet: niet om te beoordelen, maar om te luisteren, bij te sturen en samen te groeien. Zo voelen vrijwilligers zich niet alleen nodig, maar ook gezien.”
Zou je nog een laatste boodschap willen meegeven?
Koen: “Ja, wat ik belangrijk vind, is dat eenzaamheid minder een individueel probleem is dan een maatschappelijk symptoom. Dat legt een serieuze verantwoordelijkheid bij de maatschappij. We moeten ons afvragen waar we naartoe gaan. Hoe vaker we het woord inclusie gebruiken, hoe belangrijker het is om stil te staan bij exclusie. Exclusie is namelijk een cruciale factor in eenzaamheid.”
→ Kevin De Block
5 Tips en tricks voor vrijwilligers
× Vrijwilligerswerk biedt structuur, betekenis en verbondenheid, en helpt mensen hun eigenwaarde terug te vinden – zeker als het aansluit bij hun talenten.
× Een warm onthaal is cruciaal: zorg voor persoonlijke verwelkoming, eventueel met een peter/ meter-systeem, en betrek vrijwilligers actief bij het onthaal van anderen.
× Erkenning en waardering maken het verschil – laat vrijwilligers voelen dat ze écht nodig en gezien zijn, en bied ruimte voor dialoog en groei.
× Eenzaamheid is geen individueel probleem, maar een maatschappelijke uitdaging – vrijwilligerswerk kan helpen bruggen te bouwen en verbinding te creëren.
× Ervaringsdeskundigheid is een kracht, geen tekort: mensen willen niet betutteld worden, maar serieus genomen worden in hun verhaal en bijdrage.
Of je nu zelf op zoek bent naar meer verbinding, iemand kent die een duwtje in de rug kan gebruiken, of als professional mensen wilt ondersteunen… De Verenigingspil biedt een laagdrempelige en effectieve weg naar sociaal contact. Ontdek meer op deverenigingspil.be.
Eerder verschenen in de reeks Kruispuntdenken:
× Omgaan met neurodivergente mensen
× Omgaan met mensen in armoede
× Omgaan met racisme en huidskleur
× Omgaan met gender en seksualiteit
× Omgaan met anderstalige vrijwilligers
Lezen kan op www.linxplus.be/ inspiratiegids
Wandel mee
De Blik Historik wandelingen van Linx+ nemen je mee op stap door de sociale geschiedenis en hoe die ons dagelijks leven nog steeds beïnvloedt. Meewandelen doe je voor 10 euro of 2 euro met
UiTPAS-kansentarief. Wees er snel bij, want de wandelingen geraken snel volzet! Voor deze wandelingen zijn nog tickets verkrijgbaar. Inschrijven via www.linxplus.be.
zaterdag 28 juni Gent – Verzetswandeling in de stationsbuurt zaterdag 5 juli
Louvain-La-Neuve – Een stad uit de grond gestampt vrijdag 11 juli
Brussel – In het spoor van de MIVB zondag 3 augustus Antwerpen – Queer walks (Antwerp Pride) donderdag 7 augustus Antwerpen – Queer walks (Antwerp Pride) woensdag 20 augustus
Antwerpen – De oude dokken zondag 7 september Blankenberge – Van vissersdorp tot badplaats zondag 14 september Antwerpen – Cinemawandeling zaterdag 27 september Antwerpen – Queer walks (30 jaar Het Roze Huis) zondag 28 september Antwerpen – Queer walks (30 jaar Het Roze Huis) zaterdag 12 oktober Antwerpen – Van armenzorg tot sociaal beleid zondag 26 oktober Bilzen – Van Klein Berlijn tot Jazzhoofdstad dinsdag 28 oktober Antwerpen – Bustour door de haven zaterdag 22 november Leuven-Vaartkom – Van industrie tot innovatie zaterdag 6 december Brussel – Tour & Taxis
Gratis wandeling voor Linx+ afdelingen
Een speciaal aanbod voor al onze afdelingen. Wij reserveren en betalen de gids, jij zorgt voor de groep. In totaal selecteerden we 28 wandelingen en 21 musea, verspreid over heel het land. Veraf of dichtbij, aan jou de keuze, maar interessant wordt het altijd! Bekijk het aanbod op www.linxplus.be/inspiratiegids.
Wandeling in de kijker:
Blankenberge, van vissersdorp tot badplaats
Blankenberge begon als een bescheiden vissersdorpje tussen de witte duinen, maar transformeerde
door de komst van het spoor en het opkomende kusttoerisme tot een bruisende badplaats. Tijdens deze wandeling verkennen we hoe deze groei zijn stempel heeft gedrukt op het stadsbeeld.
Onderweg bewonderen we de prachtige art nouveau-villa’s die getuigen van een tijd waarin vissers, arbeiders en de rijke burgerij samen het straatbeeld vormden. We staan stil bij de impact van Leopold II en zijn koloniale ambities, de kusttram die de badplaats ontsloot, en de littekens van de Tweede Wereldoorlog. ¢ Op zondag 7 september 2025 om 14u. Tickets via www.linxplus.be
Gidsenbijeenkomst in Antwerpen
Twee keer per jaar brengen we onze gidsen samen voor een dag vol uitwisseling en inspiratie. Zo scherpen we samen de kwaliteit van onze wandelingen aan. Dit voorjaar trokken we naar Antwerpen. ’s Ochtends namen Michel Moorkens en Marianne Gestels ons mee in het verhaal van hun boek ‘Scheepsher-
stellers tijdens WOII. Een vergeten verzetsstrijd’ (verkrijgbaar via onze website!). Michel vertelde ook over de maandenlange bedrijfsbezetting bij Mercantile in de jaren 1980 – een krachtig staaltje arbeidersstrijd. ’s Namiddags trokken we op pad met één van onze gidsen. Deze keer nam Walter Milants ons mee door de oude dokken. Op het einde van de dag streken we neer op een zonnig terras, waar we ervaringen uitwisselden en nieuwe ideeën opdeden. ¢ Op woensdag 20 augustus kan je trouwens ook met Walter op stap door de oude dokken. Een aanrader!
Beiaardklanken, Mensenrechten en Street Art
Op zaterdag 20 september 2025 nodigt Linx+ je uit voor een dag vol ontdekking, ontmoeting en verwondering in Mechelen. Verwacht geen klassiek toeristisch parcours, maar een zorgvuldig gekozen mix van verhalen, plekken en smaken die je blik verruimen. Kies uit verschillende activiteiten en stel je eigen programma samen. Alleen, met vrienden of in groep: iedereen is welkom!
’s Ochtends verken je de stad via gegidste wandelingen of bezoeken:
Beiaardschool en Sint-Romboutstoren – met liveconcert boven de stad
Manufactuur De Wit – eeuwenoude wandtapijten in volle restauratie
Kazerne Dossin – mensenrechten in verleden en heden
Mechelen Muurt – street art met een verhaal
Mensenrechtenwandeling – Mechelen als stad van verzet en rechtvaardigheid
Mechelen Meubelstad – van ambacht tot design
Na een gezamenlijke lunch met animatie in Lamot kies je opnieuw:
Rondvaart – het verhaal van Mechelen via het water
Het nieuwe Speelgoedmuseum – nostalgie en verwondering
Brouwerij Het Anker – ontdek en proef Gouden Carolus
Mechelen, een stad in vrouwenhanden – verhalen van vrouwelijke kracht en invloed
Het onthaal start om 9u15, het programma eindigt rond 16u30. Stel je eigen programma samen en schrijf je in via onze website: linxplus.be/activiteiten/dagmechelen
Wees er op tijd bij: het aantal plaatsen per activiteit is beperkt.
Tot in Mechelen!
Herdenkingsgwandeling 28 augustus 1942 – 2025
Een stille tocht door de stad, een luide oproep tot herinnering.
Op donderdag 28 augustus 2025 herdenken we een van de donkerste dagen uit de Antwerpse geschiedenis. Exact 83 jaar geleden arresteerde de Antwerpse politie bijna 1000 Joodse stadsgenoten. Die nacht begon voor hen een onomkeerbare reis naar de vernietigingskampen. We verzamelen om 19.30 uur op de Draakplaats. Van daaruit wandelen we langs plekken die nog steeds de sporen dragen van die nacht. De tocht eindigt aan de lagere school Crea 16, waar op 28 augustus 1942 alle opgepakte mensen werden samengebracht.
Kan je er niet bij zijn, maar wil je de wandeling later op eigen houtje doen? Dat kan binnenkort via de audiotour waarvoor onder meer Jeroen Olyslaegers, Herman Van Goethem en Veerle Vanden Daele de teksten inlazen. Deze audiotour is een samenwerking tussen Linx+, Curieus en Kazerne Dossin.
De opnames vonden plaats in de Dossin Kazerne, een plek die symbool staat voor de deportaties uit België. Met deze tour willen we niet alleen herinneren, maar ook bewustzijn creëren over de gevaren van discriminatie en uitsluiting. Want herdenken is ook waarschuwen. Hou onze socials in het oog voor de exacte lanceringsdatum!
Documentaire ‘De Laatste Joodse Zomer’. De dag voor de herdenkingswandeling kan je in Antwerpen in Filmhuis Klappei de documentaire De Laatste Joodse Zomer bekijken. Die vertelt het verhaal van de Antwerpse razzia’s van 1942. Regisseur Thom Vander Beken brengt nabestaanden in beeld, maar ook leerlingen van het Antwerpse atheneum. ¢ Woensdag 27 augustus om 19.30 uur in Filmhuis Klappei, Klappeistraat 2, 2060 Antwerpen. Deuren: 19u; inleiding met de regisseur: 19.30u; film: 20u.
Van putjes tot plannen: maak kennis met de Fietsersbond
Hoe breng je beweging in mobiliteit? Dat onderzoeken we dit jaar samen met middenveldorganisaties die daar al jaren werk van maken. Mobiliteit is namelijk ons jaarthema. In de vorige Linxuit stapten we op de bus met de Verenigde Supporters Openbaar Vervoer. Nu trappen we mee met de Fietsersbond, die dit jaar 30 wordt. We spraken met Inge Smolders, hun kersverse directeur.
Hoe is de Fietsersbond dertig jaar geleden ontstaan en wat waren jullie eerste doelstellingen?
Inge Smolders: “De Fietsersbond is een echte grassrootsbeweging. We zijn van onderuit gegroeid met lokale groepen in steden als Brussel, Antwerpen en Gent. Elke groep werkte op z’n eigen manier, vaak met een flinke scheut activisme. Zo gingen we bijvoorbeeld zelf fietspaden schilderen waar er geen waren. We mobiliseerden fietsers, organiseerden grote fietstochten door de stad en eisten letterlijk onze plaats op: ruimte voor de fietser.
Die acties vormden het begin. Dertig jaar geleden besloten we de krachten te bundelen en onze lokale afdelingen mee te ondersteunen. Zo is de Fietsersbond Nationaal ontstaan zoals we die vandaag kennen: stevig geworteld in het lokale én met één sterke gezamenlijke stem.”
Het verkeer en de mobiliteit zijn hard veranderd. Wat zijn jullie belangrijkste verwezenlijkingen de afgelopen drie decennia?
Inge: “In de beginjaren waren er amper fietspaden. We moesten blijven aandringen om fietspaden op de agenda te krijgen. Nu is dat veranderd: het beleid is daar meer op gaan inzetten. Vooral de manier van samenwerken is sterk veranderd. Waar we vroeger moesten roepen om gehoord te worden, is er nu echt een samenwerking vanaf het begin. Er is meer aandacht voor de noden van de dagelijkse fietser: Waar kunnen we de dingen nog verbeteren? We zijn een volwaardige partner, zonder onze activistische kant te verliezen. We bezitten ook ontzettend veel terreinkennis. We zijn actief in 137 Vlaamse en Brusselse gemeenten.
leggen en hoe je dan best gaat investeren. Boeiende info voor de lokale, provinciale en Vlaamse overheden. Dat is wat we moeten creëren: beweging in het fietsbeleid, om te evolueren naar die mooie Vlaamse doelstel-
Die terreinkennis komt mee van onze lokale vrijwilligers. Hun input is goud waard. Zo kunnen onze beleidsmedewerkers effectief die missing links, ontbrekende schakels in het fietsnetwerk, gaan realiseren en samen met lokale overheden kijken waar het mobiliteitsbeleid moet op inzetten voor fietsers.”
Jullie werken ook samen met lokale groepen.
Inge: “Ja, dat klopt. Over heel Vlaanderen zijn er feitelijke verenigingen die hun eigen weg banen en waarbij wij ondersteuning bieden. We zorgen voor een website en een herkenbaar logo en praktische inhoudelijke tools. Zo hebben we een database met knelpunten en een app waarmee lokale afdelingen aan de slag kunnen. Daar noteren ze knelpunten in hun buurt, met die info kunnen we dan naar het AWV (Agentschap Wegen en Verkeer) of een andere instantie.
Dat gaat niet alleen over puttekes in de weg, maar ook over versmallingen, hoe je routes zou kunnen aan-
lingen: geen doden meer in het verkeer en dertig procent verplaatsingen met de fiets. Dat zou toch fantastisch zijn.”
Kunnen lokale groepen wegen op het lokale beleid, of komt dat vooral vanuit nationaal?
Inge: “Ook lokale groepen wegen écht op het beleid. In de centrumsteden zijn er al veel concrete verbeteringen gerealiseerd, maar zelfs in de kleinere gemeenten bougeert er wat. Ik ben zelf actief in Lokeren. Soms gaat het over grote verwezenlijken van grote projecten, maar vaak zijn het net die kleine veranderingen die een groot verschil maken.
Een voorbeeld? Een eenrichtingsstraat waar fietsers voortaan in beide richtingen mogen rijden. Of een hinderlijke drempel die werd aangepast omdat je er anders bijna af bonkt met je fiets. Die lokale initiatieven zijn goud waard: ze zorgen voor directe impact én voeden ons nationale beleid met praktijkervaring.”
Eén van de acties van de Fietsersbond: een warm applaus voor alle fietsers op 3 juni 2025.
Hoe zorgen jullie ervoor dat ook kwetsbare groepen – zoals kinderen, ouderen of mensen met een beperking – gehoord worden in het fietsverhaal?
Inge: “Daarvoor hebben we het project ‘Een fiets voor iedereen’ waarmee we strijden tegen vervoersarmoede en de fiets als hefboom inzetten. De noden zijn heel divers. Denk aan jongeren die in ons land toekomen en nog nooit hebben leren fietsen. Zij komen dan in een school terecht waar ze plots wel met de fiets naar een sportactiviteit moeten. Zo’n school loopt dan ook tegen haar grenzen aan, want je kan niet voor iedereen een fiets voorzien. Ook leren fietsen zit daarin.
‘Een fiets voor iedereen’ is vanuit de Fietsersbond een heel mooi project waarmee we over onze eigen grenzen heen samenwerken en bruggen bouwen. Veel organisaties die al bezig zijn rond armoede, maar evengoed een repaircafé, een school, OCMW’s en lokale bestuurders slaan vaak de handen in elkaar om effectief werk te maken van het fietsen.”
Zijn er specifieke steden of gemeenten waar je met de Fietsersbond een opvallend verschil hebt kunnen maken? En wat maakt dat succes dan mogelijk?
Inge: “Dat moet je eigenlijk aan onze lokale afdelingen vragen (lacht). Gent is een gigantisch mooi voorbeeld. Daar hebben wij zelfs vrijwilligers die bij wegenwerken gaan kijken of je er goed met de fiets kunt passeren. Dat zijn de typische ambetantigheden. Ze vragen dan aan de aannemer om de wegaanduidingen duidelijker te maken voor fietsers. Eigenlijk gaat het vaak over participatie. Hoe participeren we vanuit de twee kanten? Hoe leg je die communicatielijnen op een positieve manier en probeer je zo constructief en soms toch ook een beetje activistisch tot een goede oplossing te komen? Het is een kwestie van praten met elkaar. Daarnaast hebben we Nationaal ook nog enkele methodes. In onze beginperiode reed een van onze eerste directeurs met een karton eieren op zijn bagagedrager de fietspaden van
Antwerpen af. Aan de hand van het aantal gebroken eieren wisten we hoe comfortabel het fietspad was. Daaruit ontstond de meetfiets, waarmee bijna alle fietspaden in Vlaanderen worden afgereden om de staat ervan in kaart te brengen. Al merken we dat er steeds minder vraag naar is. Het is een intensieve job en tegenwoordig heeft bijna iedereen een smartphone om bepaalde zaken zelf te registreren.”
Heb je tips voor lokale afdelingen hoe ze kunnen wegen op lokaal beleid?
Inge: “Ook daar bieden we vanuit de Fietsersbond Nationaal een aantal tools aan. Die knelpuntendatabase en onze app is er één, maar we hebben onlangs ook een zeer leuk filmpje ‘Dertig is het nieuwe vijftig’ in de markt gezet. Daarbij refereren we enerzijds naar onze eigen verjaardag, maar ook naar de zone dertig. We brengen in beeld hoe het voor een lokaal bestuur eigenlijk vreselijk simpel is om te werken aan verkeersveiligheid én veel geld te besparen. Onze oplossing is ludiek door met twee stukjes zwarte plakband de verkeersborden aan te passen van 50 naar 30 (lacht). Niet dat we aanmoedigen om dat écht te doen, maar het opent deuren.
Het allerbelangrijkste is dat je blijft praten met elkaar en dat geldt ook voor de lokale besturen. Een constructieve babbel aangaan, waarbij je weet wie je mobiliteitsschepen is, maar ook wie je ambtenaar is. Dat hoeft dan niet enkel over mobiliteit te gaan, het kan evengoed de klimaatambtenaar zijn. Dat zijn ook degenen die bezig zijn met ruimtelijke ordening en de ‘herverdeling van de openbare ruimte’. Zelfs de persoon die bezig is met sociaal beleid kan je contacteren vanuit het aspect van vervoersarmoede. Maak slimme verbindingen met je lokaal bestuur, maar ook met andere partners. Als er in je gemeente bijvoorbeeld al een andere groep actief is rond klimaat, sla dan de handen in elkaar.”
→ Stien Verbelen www.fietsersbond.be
5 praktische tips van de Fietsersbond
1 Kaart knelpunten in je buurt aan Gebruik een app of databank om onveilige situaties te registreren (bv. paaltjes, versmallingen, slechte oversteekplaatsen). Die data geeft je stevige munitie richting gemeente of AWV. In Antwerpen leidde zo’n databank tot een fietsrapport en structurele verbeteringen.
2 Spreek met de juiste mensen
Leer je mobiliteitsschepen en betrokken ambtenaren kennen. Zoek ook contact met collega’s van klimaat, ruimtelijke ordening of sociaal beleid. Zij beslissen vaak mee over de inrichting van de openbare ruimte.
3 Verzamel terreinervaring van fietsers
Betrek lokale fietsers: zij kennen de dagelijkse problemen. Gebruik hun input om beleidsvoorstellen sterker te maken. In Gent contacteren vrijwilligers zelfs aannemers om werfsignalisatie fietsvriendelijker te maken.
4 Zoek lokale bondgenoten
Werk samen met scholen, armoedeorganisaties, repaircafés… Fietsen is meer dan mobiliteit: het is ook sociale inclusie. Projecten zoals Biciklo in Lokeren helpen kwetsbare kinderen aan een fiets.
5 Combineer actie met verbeelding
Een creatieve campagne kan evenveel losmaken als een beleidsnota. Blijf positief, maar durf ook ludiek of activistisch te zijn. Met het filmpje ‘Dertig is het nieuwe vijftig’ zet de Fietsersbond zone 30 op de kaart.
¢ Ontdek in 5 stappen hoe je in jouw gemeente rond mobiliteit kan werken. Van dialoog naar actie. Alle info op www.linxplus. be/inspiratiegids
Meer dan inkt: het vak van een tattoo-artiest
Met het project ‘Stiel, wij zijn de makers’ gaat Linx+ op zoek naar de mens als maker. We onderzoeken of maken ons fierder, sterker en gelukkiger maakt. Gefascineerd door het gedrag van Oost-Indische inkt op papier, nam Jelle Vanderbeken tien jaar geleden een uitdagende stap: hij verving papier door huid. Zo werd ‘Poksflok’ geboren, een artiest die ambacht met creativiteit verbindt.
Zie je tattoo-artiest zelf als een typische ‘stiel’?
Jelle: “Ja, absoluut. Het is een zeer technisch beroep met een lange leercurve omdat er heel fijn en delicaat handwerk aan te pas komt. Dat zorgt ervoor dat ook ik kan blijven groeien. Het tatoeëren op zich is erg technische en is pure handenarbeid.”
Wou je altijd een tattoo-artiest worden?
Jelle: “Ik ben sinds mijn middelbaar in de ban van Oost-Indische inkt. Toen we het tijdens een les moesten gebruiken, was ik meteen gefascineerd over hoe die inkt zich gedraagt op papier. Na bijna tien jaar geëxperimenteer met deze inkt op papier, voelde het voor mij als een logische volgende stap om op huid te werken.”
De naam van het beroep ‘Tattoo-artiest’ geeft het zelf aan: de artistieke invulling is van belang. Heb jij dan een eigen beeldtaal?
Jelle: “Ik werk al bijna twintig jaar mijn beeldtaal uit. Het is continu in evolutie. Voordat ik met inkt op huid werkte, heb ik eindeloos geëxperimenteerd met Oost-Indische inkt op papier. Miljoenen lijnen heb ik al getekend. Ik heb een herkenbare abstracte stijl die vanuit mijn intuïtie groeit.”
Ben je trots op je werk?
Jelle: “Ja, ik ben daar wel voorzichtig mee. Maar ik kan niet zeggen dat ik niet trots ben. Ik hoor regelmatig dat mensen met een tattoo van mij daar in positieve zin op aangesproken worden. Mijn stijl wordt herkend en dat vind ik superfijn.”
Wat vind je fijn aan je werk?
Jelle: “Het menselijk contact vind ik een grote meerwaarde. Mijn klanten stellen zich kwetsbaar op. Dus probeer ik hen een zo warm mogelijke
ontvangst te geven, zodat ze zich op hun gemak voelen. Tijdens sessies ontstaan er vaak diepgaande gesprekken. Dat maakt onderdeel uit van de vertrouwensband tussen de klant en mij, en die band apprecieer ik. Uiteraard is ook het tekenen zelf erg fijn. Hiervoor moet ik echt wel mijn tijd nemen, zodat ik samen met de klant tot een ontwerp kom dat permanent onderdeel van diens lichaam mag uitmaken. Met de penseel op het lichaam tekenen, opnieuw uitvegen, verder werken aan het ontwerp is eigenlijk een heel fragiel maar daadkrachtig proces.”
Wat vind je niet fijn aan je werk?
Jelle: “Goh, dat gaat over minuscule zaken zoals het klaarzetten van mijn materiaal en het opkuisen achteraf. Dat neem ik er heel graag bij!”
Kan je omschrijven wat je voelt na het zetten van een nieuwe tattoo?
Jelle: “Nadat een werk af is, blijf ik op dat moment nog even in ‘scanmodus’. Dan ga ik op zoek naar aspecten die ik nog kan verbeteren. Pas als de klant weg is, geraak ik uit die modus en laat ik mezelf toe om mijn concentratie te laten zakken. Op dat moment ervaar ik een tevreden gevoel en heb ik een geslaagde dag.”
Maakt je werk je gelukkig?
Jelle: “Mijn werk maakt anderen gelukkig en dat maakt mij dan weer gelukkig. Het is een heel dankbaar en zingevend beroep omdat je een onuitwisbare band met de ander schept. Doordat mijn stijl herkend wordt, voelt het nog meer als een eigen authentiek project van mezelf.”
Zie je jezelf dit nog lang doen?
Jelle: “Tot zolang mijn handen meewerken wel. Zoals ik eerder zei: het technische aspect vraagt veel precisie
“Mijn werk maakt anderen gelukkig en dat maakt mij dan weer gelukkig. Het is een heel dankbaar en zingevend beroep omdat je een onuitwisbare band met de ander schept. Doordat mijn stijl herkend wordt, voelt het nog meer als een eigen authentiek project van mezelf.”
Jelle Vanderbeken
en een vaste hand. Als blijkt dat ik met het ouder worden onstabiele of beverige handen krijg, zal ik op zoek moeten gaan naar een alternatief. Het menselijke aspect van mijn job geeft me het meeste energie. Ik zou daarop verder werken, in een coachende rol, wanneer blijkt dat ik mijn beroep niet langer kan uitvoeren.”
Hoe ga je te werk?
Jelle: “In eerste instantie luister ik naar de wens van de klant via een verkennend gesprek. Daar probeer ik af te tasten of het geen bevlieging is om een tattoo te zetten. Gelukkig komt dat amper voor. Een bepaalde klik met de klant moet er wel zijn zodat we ook op dezelfde golflengte zitten en wederzijds vertrouwen hebben. De dag van het tatoeëren zelf start ik met het artistieke deel en teken ik met een penseel op het lichaam. De setting (muziek, lichtinval, concentratie) moet perfect zijn, zodat mijn focus volledig gericht is op het maken van het ontwerp. Mijn intuïtie bepaalt waar en hoe ik lijnen op het lichaam drapeer. Doordat ik al zo lang met deze materie werk, ben ik zelfzeker over hoe het resultaat er moet uitzien. Als dat eenmaal af is,
ga ik over naar het technische gedeelte: het tatoeëren zelf. Het vraagt precisiewerk, op een ander energieniveau dan bij het tekenen zelf.”
Wat doe je in je vrije tijd?
Jelle: “Omdat ik dit uitoefen als bijberoep en combineer met lesgeven werk ik voor een groot deel met een vast uurrooster. Als ik op zaterdagen werk, zijn mijn weekends wel kort. De vrije tijd die ik heb, gaat volledig naar mijn gezin. Mijn studio staat om die reden ook in mijn tuin.”
Bewonder het betere lijnenwerk van Jelle op www.poksflok.be
→ Fabienne Girolami, Foto’s: © Divya Poksflok
In Linxuit laten we telkens één gepassioneerde maker aan het woord. Zo geven we hen en hun stiel het warme eerbetoon dat ze verdienen. Lees alle persoonlijke Stiel-verhalen op onze website www.linxplus.be/stiel.
SOCIALE FOTOGRAFIE
Het klikt tussen
Linx+ en OverKop
Sinds eind april organiseert Linx+ samen met OverKop Het Spoor Eeklo inclusietrajecten. Vijf jongeren en OverKop-medewerker Simon wagen zich aan een traject waarbij zelfversterking centraal staat. Via een reeks fotografiesessies, gegeven door Linx+ medewerker Hendrik Braet, krijgen ze elk de ruimte om hun leefwereld te tonen. Wij brengen verslag over de derde sessie in Gent.
Op een zonovergoten woensdagnamiddag in mei staan we aan het station Gent-Dampoort. We wachten op een busje jongeren uit Eeklo. Ondertussen vertelt Hendrik wat er vandaag op het programma staat: “Ik heb vandaag drie kleine opdrachtjes in gedachten. Eerst moeten ze zich beperken tot vijf foto’s. Zo leer ik ze kritisch denken over wat ze willen fotograferen en waarom. Dan kiezen ze zelf wat hen aantrekt. Voor de tweede opdracht is het in zekere zin omgekeerd: ze nemen honderd stappen en moeten dan iets rond hen vastleggen. Dan moeten ze dus zoeken naar wat interessant is. Bij de derde opdracht gaan ze waarschijnlijk een beetje tegenpruttelen: dan moeten ze drie personen aanspreken om te mogen fotograferen.”
Wanneer ik Hendrik wil vragen hoe hij op al deze ideeën komt, zien we een zestal enthousiastelingen naar ons wandelen. OverKop-medewerker Simon stelt ons voor aan vijf vrolijke, mondige pubers: Josephine, Ilona, Honey, Noor en Quinn. Ondertussen wandelen we naar de Vrijdagmarkt, waar Hendrik de eerste opdracht toelicht.
Onderweg steekt Simon van wal: “OverKop Het Spoor opende in oktober 2024 de deuren in het Jongerenhuis in Eeklo. We voorzien wekelijks activiteiten op woensdag. Op donderdag koken en eten we samen. Elke keer zijn er zowat veertig jongeren tussen twaalf en dertig jaar die gebruik maken van ons aanbod. Buiten vrijetijdsbesteding zijn we er ook om op allerlei vragen en behoeften in te spelen. We kunnen beroep doen op een breed netwerk aan partners om vragen over bijvoorbeeld wonen of werk te beantwoorden. Naast ons
standaard aanbod proberen we via verschillende projecten ook in te spelen op de interesses van jongeren, zoals bijvoorbeeld fotografie.” Simon zelf vindt het alleszins een fijn project: “Misschien koop ik binnenkort zelf een Fujifilm!”
Inmiddels lopen de jongeren in het historisch centrum van Gent. Er worden foto’s genomen van het graffitistraatje, taferelen in de Langemuntstraat, de Dulle Griet. Staand, liggend of hurkend zoeken ze de juiste hoek om de werkelijkheid op beeld te vangen. Wat vinden de deelnemers van het project? Tussen het fotograferen door sloegen we een babbeltje met de verschillende deelnemers. Het meest opvallende? Katten!
Quinn: “Ik vind beeld sowieso leuk om mee te werken, omdat ik op het VISO een grafische opleiding volg. Misschien wil ik later wel fotografie studeren. Met een goede camera kan ik nu het mooie dat ik tegenkom steeds opnieuw zien. Zoals mijn kat!”
Josephine: “Voor het traject had ik met mijn tante en papa wel al
gefotografeerd. Ik focuste op dieren, zoals mijn kat Maxie, zonsondergangen en mooi weer! Na het traject wil ik wel avondschool fotografie doen, maar professioneel fotograaf zit er niet in! Liever zou ik psychologie of verpleegkunde doen.”
Ilona: “De anderen waren bezig over katten? We moeten zeker een dierenexpo maken! Ik zou misschien wel graag professioneel fotograaf zijn, maar er zijn veel opties… Psycholoog, brandweervrouw, leerkracht Latijn-Geschiedenis!”
Honey: “Ik beoefen zoveel kunstvormen! Wacht, ik heb hier een lijstje van al mijn hobby’s: schilderen, tekenen, haken, juwelen maken, scouts, eten maken bij OverKop op donderdag. En nu ook nog eens fotografie! Ik fotografeer heel vaak architectuur en natuur, dat vind ik het mooiste!”
Noor: “Met mijn mama heb ik al gefotografeerd, maar we hebben dat opgegeven. Het was zo’n online fotocursus. Ondertussen vind ik landschapsfotografie het leukst, omdat ik dat kan combineren met de wandelingen die ik met mijn papa doe: bergen, meren, dat soort dingen vind ik heerlijk!”
→ Dries Van de Velde
ONTDEK DE BELGISCHE TOP VAN DE HEDENDAAGSE SOCIALE FOTOGRAFIE.
GROTE PRIJS SOCIALE FOTOGRAFIE
Zeven sterke beeldenreeksen van evenveel laureaten.
BEWOGEN FOTOGRAFEN 2025
‘Mobili-tijd of mobili-strijd?’ Jij beslist. Breng je stem uit voor de publieksprijs.
BAANBREEKSTERS
Mobiliteit als motor voor vrouwenemancipatie. Fotoreeks van Trui Hanoulle.
Elke dag tijdens de Gentse Feesten in Ons Huis
Meerseniersstraat 14 (zijstraat Vrijdagmarkt) in Gent. van 14u tot 18u - gratis toegang. Meer info: www.linxplus.be
Klassenjustitie herbekeken
Maatschappelijke verandering begint bij kritische dialoog. Wat als rechtvaardigheid niet voor iedereen hetzelfde betekent? Op dinsdag 20 mei 2025 organiseerden Linx+, Avansa Mid- en Zuidwest-Vlaanderen en de Unie der Zorgelozen een panelgesprek in Kortrijk over structurele ongelijkheid in justitie en onderwijs.
Vier stemmen uit het veld spraken klare taal over pijnpunten, privileges en mogelijke oplossingen. Geen pasklare antwoorden, wel een duidelijke oproep: dit is geen probleem van één domein. Samenwerking over de grenzen van bevoegdheden heen is essentieel.
Klassenjustitie? Herbekijk het woord, niet het probleem Yasmien Naciri, het boek ‘Klassenjustitie. Hoe blind is Vrouwe Justitia?’, wil de term herdenken. “Hij dekt de lading niet. Het gaat om structurele ongelijkheid op verschillende vlakken. De media gebruiken het als clickbait, maar het verhaal is genuanceerder.”
De afkoopwet laat toe dat wie geld heeft, vervolging én straf kan afkopen. Zo blijft het strafblad blanco. Tegelijk zitten gevangenissen vooral vol mensen uit lagere sociale klassen. Niet omdat zij meer misdaden plegen, maar omdat het systeem witteboordencriminaliteit minder streng aanpakt. “Als fraude net zo zwaar werd bestraft als diefstal, zagen onze gevangenissen er anders uit.”
Hard straffen helpt niet. Re-integratie wel.
Yasmien veranderde van mening: “Ik dacht vroeger ook: wie kwaad doet, moet pijn voelen. Maar na gesprekken met mensen uit het veld weet ik: strenge straffen lossen niks op.” Ze pleit voor re-integratie, herstel en het geloof in tweede kansen. “De publieke opinie roept om repressie. Maar waar kiezen we voor? Straf of herstel?”
Recht voor iedereen? Niet als je in armoede leeft
Julie Vandenbogaerde, pro-deo advocaat, ziet hoe toegang tot recht ongelijk verdeeld is. Wie net te veel verdient voor een pro-deo advocaat, maar te weinig om er zelf een te betalen, valt uit de boot. Bovendien gebeurt de toewijzing van pro-deo advocaten via een algemene lijst. “Dat werkt niet. Mensen krijgen een advocaat toegewezen, ook als die geen kennis heeft van het dossier. Toewijzing moet beter: op maat van de zaak én de regio.”
Mediarechtvaardigheid: bestaat ze nog?
De media bepalen hoe mensen herinnerd worden. “Wie fouten maakt, krijgt vaak geen tweede kans in de publieke opinie,” zegt Yasmien. “Zeker wie geen netwerk of geld heeft.”
Ze probeerde het ‘recht om vergeten te worden’ in te roepen. Zonder succes. “Dat recht werkt enkel voor wie invloed heeft.” Anonimiteit helpt bij herstel. “Iedereen verdient een tweede kans, ook in hoe we over mensen berichten.”
Onderwijs als hefboom
Bruno Vannobergen, voormalig kinderrechtencommissaris, ziet hoe kinderen met migratie- of armoedeachtergrond al van kleuterleeftijd uit de boot vallen. “We kennen de cijfers. Nu is het tijd voor actie. Onderwijs moet structurele uitsluiting tegengaan – en dat lukt alleen als ook welzijn en jeugdwerk mee aan tafel zitten.”
Hij bezocht inclusieve scholen in Engeland. “Daar werd het kind centraal gezet, ongeacht afkomst of religie. Het hoofddoekendebat speelde daar niet. Iedereen werd gelijk behandeld.”
Geloof in het kind
Claudia Egmond van TAJO ziet het op het terrein: kinderen die geloven dat ze niks kunnen. “Als je met vier een computer moet delen, lukt huiswerk soms niet. Maar daar kijkt niemand naar. We oordelen snel, zonder context.”
TAJO geeft jongeren een nieuw perspectief. “We gaan langs bij gezinnen, bouwen een band op, en werken samen met scholen. 60% van onze jongeren blijft in het onderwijssysteem. Dat is geen toeval.”
Wat nemen we mee?
We leven niet in een rechtvaardige samenleving. Justitie en onderwijs weerspiegelen die ongelijkheid. Wie écht gelooft in gelijkheid, moet bereid zijn om systemen te herbekijken, privileges te benoemen, en mensen te zien – ook als dat ongemakkelijk is.
→ Fabienne Girolami
Monumenten met een mening
Op zondag 14 september 2025 zwaaien meer dan 800 monumenten in Vlaanderen hun deuren open voor de Open Monumentendag. Focus ligt dit jaar op architecturaal erfgoed. Onder de noemer ‘In stijl!’ ontdek je de vele bouwstijlen die onze steden en gemeenten kleuren. Ook Linx+ kleurt mee.
Ons Huis in Gent Vanuit de noordelijke hoek domineren twee imposante gebouwen de historische Vrijdagmarkt in Gent. Als een prelude op de Vooruit in de Sint-Pietersnieuwstraat pootte Ferdinand Dierckens hier in opdracht van de Samenwerkende Maatschappij Vooruit zijn visie op het socialisme neer. De gebouwen zijn zowel neoklassiek als Art Nouveau, binnen in Ons Huis stoten bezoekers op Art Deco. En op een prachtig uitzicht over de stad.
Bezoek Ons Huis onder begeleiding van een gids en maak kennis met de merkwaardige geschiede-
nis en toekomst van deze imposante reuzen van de Vrijdagmarkt. Elke 20 minuten start een groep van ongeveer 20 personen.
¢ Onthaal en aanmelding: Vrijdagmarkt 9, 9000 Gent Vooraf inschrijven is niet nodig!
Cinemawandeling in Antwerpen
Ook dit jaar is Filmhuis Klappei opnieuw de eindbestemming van onze cinemawandeling tijdens Open Monumentendag. Antwerpen was een tijd lang het epicentrum van de filmwereld. Filmspoelen kwamen aan in het station van Antwer-
On Tour met ‘The Cost of Growth’ van Anuna De Wever
Wat als economische groei niet de oplossing is, maar de oorzaak?
In The Cost of Growth gaan klimaatactivisten Anuna De Wever en Lena Hartog op zoek naar antwoorden. Hun reis brengt hen van Brussel tot India, van grassroots-bewegingen tot beleidsmakers. De film legt de verborgen kost bloot van een economie die draait op eindeloze groei –en toont hoe dat systeem mens en planeet uitput.
Vanaf oktober 2025 trekt Linx+ met deze documentaire langs Vlaamse studentensteden. Elke vertoning wordt gevolgd door een panelgesprek waarin ook syndicale stemmen klinken. Want de link met ongelijkheid, burn-out, werk-
druk en sociale strijd is glashelder. The Cost of Growth is meer dan een documentaire – het is een uitnodiging om samen te bouwen aan een andere toekomst. Niet top-down, maar van onderuit.
pen Centraal en werden (vaak zelfs per fiets) verdeeld over de nabijgelegen cinema’s. Georges Heylen had bijna een monopolie op de uitbating van verschillende zalen. Onder zijn leiding was Antwerpen een échte filmstad. In 1993 kwam daar abrupt een einde aan met het faillissement van zijn concern. Wat is er van deze filmzalen geworden? We gaan op wandel door de stationsbuurt en ontdekken zo de sporen van deze interessante geschiedenis: een luifel, een gevel of een stuk van een balkon…
¢ Na de wandeling kan je in Filmhuis Klappei (Klappeistraat 2, 2060 Antwerpen) een rondleiding achter de schermen volgen. Tickets via www.linxplus.be
¢ Tourdata volgen binnenkort via www.linxplus.be.
BOEK
In zee met jobstudenten –Zomerse verhalen van aan de kust
Zon, zee en jobstudenten. Ze horen al decennia bij de Belgische kust. Of het nu gaat om een glimlach aan het ijsjeskraam, een helpende hand op het terras of een alerte blik op het strand: vakantiejobs kleuren de zomer.
Erfgoedcel Kusterfgoed duikt in die traditie en pakt uit met ‘In zee met jobstudenten’, een rijk geïllustreerde brochure. Het startschot van een project dat in 2025 en 2026 verhalen ophaalt van jongeren die ooit een zomer aan de kust werkten. De brochure werpt een blik op het verleden: van vacatures zoeken tot het laatste seizoensloon. Herkenbaar, nostalgisch en met respect voor generaties jonge krachten die het kustleven draaiende hielden.
¢ Gratis te verkrijgen in de culturele en toeristische centra van Middelkerke, Oostende, Bredene, De Haan en Blankenberge. Online via www.kusterfgoed.be
BOEK
Arm in rijk VlaanderenGetuigenissen over armoede “Mensen in armoede moeten maar wat beter hun best doen.” Die uitspraak klinkt hard en al te vaak. Na jaren in het veld vroeg maatschappelijk werker Michelle Ginée zich af: klopt dat wel? In haar werk zag ze telkens opnieuw dezelfde structurele obstakels opduiken. Problemen die veel groter zijn dan de individuele inspanning.
In ‘Arm in rijk Vlaanderen’ gaat ze in gesprek met mensen in armoede, maar ook met hulpverleners, leerkrachten, een vrederechter en enkele professoren. Ze belicht wat armoede echt betekent: geen luxeprobleem, maar een dagelijkse strijd op alle fronten. Met rake voorbeelden, kritische vragen en hoopvolle praktijkverhalen.
¢ Uitgegeven bij Ertsberg. Verkrijgbaar in de boekhandel.
THEATER
Groenten uit Balen –Een staking, een gezin, een strijd Balen, 1971. 1500 arbeiders leggen het werk neer. Negen weken lang staken ze voor loonsverhoging. Walter Van den Broeck schreef er een pakkend stuk over, door de ogen van één getroffen gezin.
Regisseur Stany Crets brengt het opnieuw naar de scène. ‘Groenten uit Balen’ is vijftig jaar oud, maar brandend actueel. Het gaat over sociale ongelijkheid, de kracht van solidariteit en de prijs van vooruitgang. Dit stuk is meer dan nostalgie: het is een spiegel voor vandaag. Met Koen De Bouw, Ben Segers en Tania Van der Sanden.
¢ Van september tot december 2025 op verschillende plekken in Vlaanderen. Speeldata en tickets via www.eenzee.be.
EXPO
Kant ontrafeld – Vrouwen, vakmanschap en verzet Turnhout was ooit het kloppend hart van de kantindustrie. Duizenden vrouwen werkten er in kantscholen en thuisateliers, vaak voor een hongerloon. Het Taxandriamuseum laat je kennismaken met Josephina Marsboom, een jonge kantwerkster uit het begin van de 20ste eeuw. Aan de hand van haar verhaal ontdek je een wereld van vakmanschap, armoede én ambitie. De expo toont hoe kant niet alleen luxe was, maar soms ook een vorm van stil verzet.
Bewonder uniek textielerfgoed, en zie hoe de draad van toen nog steeds doorloopt in hedendaags ontwerp. Van een oogverblindende jurk tot kant als symbool van maatschappelijk verzet: deze gloednieuwe vaste tentoonstelling belicht zowel de kantproductie als de sociale geschiedenis erachter.
¢ Taxandriamuseum, Begijnenstraat 28, Turnhout – dagelijks open van 14 tot 17u, zondag vanaf 11u, gesloten op maandag. Rondleidingen via Visit Turnhout: tel. 014 44 33 55 of visit@turnhout.be
EXPO
De Poorten –
Op ‘t randje van de stad
Eeuwenlang kwamen mensen steden binnen via poorten. Vandaag zijn dat bruisende buurten vol leven, waar migratie, superdiversiteit en nieuwe verhalen samenkomen. In Gent zie je dat bijvoorbeeld bij de Dampoort, Rabot, Muidepoort of de Brugse Poort.
Historica Tina De Gendt dook in de geschiedenis van deze plekken en ging op pad met bewoners. Ze sprokkelden herinneringen en legden vergeten verhalen bloot. De expo is het sluitstuk van het project ‘De vierkante kilometer’.
Met interactieve kaarten, getuigenissen en erfgoed uit de buurt maak je de stad opnieuw mee, straat per straat. Deze expo werd gemaakt met en door bewoners.
¢ Nog tot 31 augustus 2025 in STAM Gent, Godshuizenlaan 2. Open van 10 tot 17u. Gesloten op woensdag. Meer info en gidsbeurten: www.stamgent.be.
EXPO
Kunst van de Boelwerf –Vakmanschap in verf en staal Deze zomer kan je in Temse terecht voor kunst met een vleugje Boelwerf. Want op de Boelwerf werden niet alleen schepen gemaakt, maar ook kunst! Vanaf 1974 organiseerden de Kunstkring van de werf, samen met het gemeentebestuur van Temse en onder toezicht van de Boelwerfdirectie, elk jaar een tentoonstelling met kunstwerken van Boelwerkers. Die Kunstkring bleef bestaan tot de werf sloot.
Erfgoedvereniging Op Stoapel wil de herinnering aan de Boelwerf en haar Kunstkring graag levend houden. Daarom organiseert ze een zomertentoonstelling in het Gemeentemuseum van Temse met – net als vroeger – kunstwerken van voormalige Boelwerkers. Denk schilderijen, etsen en tekeningen, maar ook maquettes, beelden, foto’s en glaswerk.
¢ Van 5 juli tot 31 augustus, 2025 in Gemeentemuseum Temse, Kasteelstraat 16. Open: zaterdag 14u-18u; zondag 10u-12u en 14u-18u. Toegang gratis.
VlaTAM in Antwerpen-Berchem
In 2025 is ons jaarthema ‘mobiliteit’. Ook in deze ‘Op stap’-reeks volgen we dat spoor. Deze keer stoppen we aan het Vlaams Tram- en Autobusmuseum (VlaTAM) in Berchem, waar mobiliteit en nostalgie hand in hand gaan.
Op een steenworp van het station Antwerpen-Berchem vind je in een geklasseerde tramloods het Vlaams Tram- en Autobusmuseum (VlaTAM). Een paradijs voor liefhebbers van mobiliteit en nostalgie. Tussen glimmende oldtimers en historische trams komt meer dan een eeuw openbaar vervoer tot leven.
Tramstad Antwerpen
Aan de inkom word ik enthousiast welkom geheten door een schare vrijwilligers, van wie velen hun carrière bij De Lijn of zelfs nog bij de MIVA (Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Antwerpen, voorloper van De Lijn) doorbrachten. Hun liefde voor het vak is duidelijk nog springlevend. VlaTAM is geen klassiek museum, maar huisvest wel een schat aan informatie en een indrukwekkende verzameling oude vervoersmiddelen. De loods zelf deed dienst tot eind 1997, toen hier nog trams werden gestald die de Berchemse buurt Groenenhoek bedienden.
Al meer dan 150 jaar denderen er trams doorheen Antwerpen. Wist je dat op 25 mei 1873 de eerste paardentram van Antwerpen vertrok, tussen de Meirbrug en de kerk van
Berchem? De elektrische tram volgde pas in 1902. Een tijdlang reden beide samen door de stad, tot het paard definitief op stal moest. In kleinere steden en gemeenten verdwenen trams ten voordele van de bus. Nu kan je nog gebruik maken van de tram in enkele grootsteden (zoals Antwerpen en Gent) en aan de kust.
Indrukwekkende beelden tonen hoe arbeiders onder de stad groeven voor de aanleg van het Antwerpse premetronetwerk. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat dit zou uitbreiden tot een volwaardig metronetwerk, maar zover kwam het (nog) niet.
Gedragen door vrijwilligers
In het museum kan je veel historische voertuigen niet alleen bewonderen, maar ook betreden! Tingeling, opgelet voor de wattman! Wat me opvalt in dit museum, is hoeveel tijd en liefde er wordt gestoken in het onderhoud van de trams en bussen. Stuk voor stuk staan ze te blinken dat het een lieve lust is.
Op het einde van mijn bezoek stuit ik op een voor mij nog goed bekende tram: de PCC (Presidents Conference Committee-Car). Ik
raak aan de praat met een van de vaste vrijwilligers die — niet zonder trots — een oude das van De Lijn draagt. “De beste trams ooit,” zegt hij beslist. “Die wielen kunnen afzonderlijk bewegen, waardoor je in bochten vlot draait en nauwelijks last hebt van storend gepiep. En elk onderdeel is vervangbaar. Dat noem ik pas duurzaam.”
Zelf op stap naar VlaTAM?
VlaTAM is open op zaterdagen, zondagen en wettelijke feestdagen van half april tot half oktober, telkens van 13.00u tot 16.30u. Toegang: volwassenen 5 euro / Kinderen, 65+ en EDC (European Dissability Card) 3 euro. Groepsbezoek met gids mogelijk (ook buiten het zomerseizoen, niet op maandagen en donderdagen): 120 euro.
Het museum is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer. Met de trein tot Antwerpen-Berchem. Tramlijn 9 stopt quasi voor de deur. VlaTAM is toegankelijk voor mensen met een beperkte mobiliteit. Let op: in het museum liggen tramsporen, dit vraag extra aandacht voor rolstoelgebruikers.
¢ VlaTAM
Diksmuidelaan 42, 2600 Berchem, info@vlatam.be, www.vlatam.be
→ Stien Verbelen
OP STAP