Nieuw s
8
N° 11 • 21 december 2020
‘Tierra de Lucha’, de rechten van Colombiaanse werknemers Eengemaakte strijd is de sleutel. Bij ons en elders.
W
anneer je aan Colombia denkt, denk je aan een adembenemende natuur, aan paradijselijke stranden, aan de smaken en de muziek, maar de realiteit is allesbehalve idyllisch … Colombia heeft meer dan 50 jaar intern conflict doorgemaakt. Een conflict dat een ravage heeft aangericht in het land en dat vooral de burgers tot slachtoffer maakte. Duizenden mensen werden vermoord, tienduizenden verdwenen en miljoenen werden gedwongen te verhuizen.
Vredesakkoord In 2016 tekende de regering van Juan Manuel Santos een vredesakkoord met de FARC (Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia), de grootste guerrillagroep van het land. Vier jaar later is de balans bitter. Hoewel er in het begin op enkele punten vooruitgang werd geboekt, zoals de ontwapening van de voormalige strijders en de invoering van de eerste fase om verboden teelten uit te roeien, werd dit al redelijk snel een halt toe geroepen.
’’
Andere aspecten bleven dode letter: de re-integratie van voormalige guerrillastrijders, de integrale landbouwhervorming om de boeren te helpen opnieuw te investeren in het Colombiaanse platteland en de bescherming van de verdedigers van de sociale rechten. Tussen januari 2016 en mei 2019 werden volgens Indepaz (Onderzoeksinstituut voor de Ontwikkeling en de Vrede) 837 mensenrechtenverdedigers vermoord, waaronder syndicalisten en voormalige strijders. De laatste maanden is het zelfs nog erger geworden. Steeds meer mensen worden vermoord; vooral jongeren en betogers worden in het vizier genomen. De sociale beweging wordt steeds heftiger vervolgd. Het antwoord op deze tirannie: een verenigde strijd. Verschillende sectoren van de sociale beweging hebben de handen in elkaar geslagen: de arbeiderscentrale CUT sloot zich bijvoorbeeld aan bij de beweging van de landbouwers, de inheemse bevolking en de studenten.
Elk parcours is zo verschillend, maar de strijd is dezelfde
008_AAV1QU_20201221_DNWHP_00.indd 8
Corona maakt alles erger In Colombia zijn de arbeidsvoorwaarden bijzonder precair. De werkloosheidsgraad en informele arbeid bereikten een piek. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, met name op het vlak van het loon en de toegang tot en het behoud van de werkgelegenheid is flagrant. De situatie van de jongeren in verontrustend: de toegang tot een degelijke job verloopt zeer moeizaam en het pensioensysteem staat op het punt om in te storten. Door de Covid-19-crisis zijn de arbeidsvoorwaarden uiteraard alleen nog maar slechter geworden. Zo kondigde de nationale onderneming van AB InBev in april bijvoorbeeld aan om sommige productielijnen stop te zetten waarop een golf aan ontslagen volgde ondanks de bestaande akkoorden met USTIAM, de vakbond in het bedrijf. De Colombiaanse overheid heeft de bedrijven beschermd, ten koste van de werknemers en de sociale dialoog. Ondanks de moeilijke arbeidsvoorwaarden is amper 4,6 procent van de beroepsbevolking lid van een vakbond. De syndicale repressie is één van de meest meedogenloze ter wereld. Volgens de Nationale Syndicale School werden tussen 1971 en 2018 3.240 syndicalisten vermoord in Colombia. Er heerst een vijandig klimaat waarin sociale dialoog, ook binnen de Europese of Belgische bedrijven, aan banden wordt gelegd. Zo zijn de leiders en de leden van Sinaltrainal, de Nationale Vakbond voor de Werknemers uit de Agro-industrie die met name de werknemers van Nestlé en Coca-Cola groepeert, regelmatig het slachtoffer van bedreigingen, pogingen tot moord, doodslag en gedwongen verhuizingen. “Als syndicalist in Colombia sta je met één voet in je graf”, vertrouwt Luis Giovanni Castañeda, voorzitter van de vakbond Sintraimagra, ons toe. Daarop antwoordt Tangui Cornu, covoorzitter van ABVV Horval: “Aangezien de vakbonden sterk staan in België en Europa moeten we druk uitoefenen op de Belgische of Europese bedrijven zodat hun gedrag in Colombia even ethisch is als hier.” Als steun voor Colombiaanse werknemers bouwden ABVV Horval en de Algemene Centrale partnerschappen uit met lokale vakbonden met steun van twee Belgische ngo’s, Solsoc en FOS, en van ISVI, het Instituut voor Internationale Vakbondssamenwerking
15/12/20 16:05
