Landleven inkijkexemplaar - Abonnement.nl

INSPIRATIE VOOR BUITENWONEN & BUITENLEVEN

even l d n a L fietst EE! M E O D

LENTE ORKEST lpenveld

op tu

Gewoonweg gelukkig met

‘schier hoeske en mooi kampke laand’ 24E JAARGANG APR 2019 PRIJS: NL/B €6,35

Australop

geeft eieren, vlees en blijheid

LANDLEVEN.NL

APRIL 2019

Special

Moestuin

76

op pagina 115

Bloemen van Corinne Boureau

Lekker

eten

Paasbroodjes met ei Eigentijdse poffert Lentefoccacia Hartige taart Limonade van Japanse duizendknoop

62 Dieren Koeienamazone Dierentips Lotte leert: gaas spannen Robuuste Australorp

28 37 52 62

44 4 Landleven | april 2019

14 16 17 18 44

Platteland 6 144

De Tulperij Kaarsrechte paasbult

92 BUITENWONEN Voedselbos Binnenkijken bij de Schumachers Landleven van Niels en Sanne Bakker

6 ERF

& Tuin

Festina Lente-tuin Rond het erf: eiercatalogus Maak zelf: zaaivorenmaker Groene tips Kopersporen gereedschap Sjef’s tuintips: bonentunnel

100

22 Creatief

68 99 100 108 116 130

bezig

22 35

Paaseieren van vilt Miniposter Kunstschilder Corinne Boureau Borduurmuseum

In elk nummer Te hooi & te gras

84 92 122

13, 21, 27

Column Angela

107

Column dierenarts Stef

39

Vraag & aanbod

148

Agenda

40

Volgende maand

161

Column Esther over dorpsleven

51

Postbus Landleven

58

Column Klaske’s keuken

75

76 136

Lezersservice Landleven pompdoek-schorten

36

Jaarabonnement met korting

83

Bestel de special Moestuin

115

Nieuw evenement: Landleven Fietst 141 Foto voorpagina: Hanneke Reijbroek

De leukste boeken van Landleven

162

Colofon

162 Landleven | april 2019 5

Tekst KLASKE BAKKER | Fotografie HANNEKE REIJBROEK

6 Landleven | april 2019

Daan en Anja Jansze zijn de derde generatie bloembollenkwekers aan de Oude Herenweg in Voorhout. Enkele jaren terug stonden ze voor de uitdaging: óf stoppen met het bedrijf, óf een nieuwe toekomst vinden. Ze kozen ervoor om het bedrijf open te stellen voor toeristen, en niet zonder succes. Daan: “Ik durf wel te zeggen dat deze stap ons bedrijf heeft gered.”

‘ONS BEDRIJF HEEFT WEER TOEKOMST’ n i g e w e w u e i n t eker slaa

B ollenkw

Landleven | april 2019 7

Om haar ouders te overtuigen dat haar paardrijdwens geen bevlieging was, legde ze het zadel op een koe. Dat werkte.

Jantien van Soelen kreeg een paard en bleef koerijden.

Tekst MARIO BROEKHUIS | Fotografie MAX DE KRIJGER

Jantien wilde een eigen paard

COWGIRL ‘H

et is chill en het is warm, dus dan doe ik niet zo moeilijk. Als ik thuis rij, doe ik nooit een rijbroek aan”, reageert Jantien van Soelen (19) als ze in een korte spijkerbroek en met de haren los in het zadel klimt.

Ze oogt eerder als een model voor de boerenmeidenkalender dan als een amazone. “Nee, echt, zo voel ik mij het prettigst.

Het liefst rij ik ook nog zonder zadel. Maar als Sarah wild gaat doen, blijf je zonder zadel echt niet zitten. Koeien hebben geen schoft en als ze willen, gooien ze de kop naar beneden en de kont omhoog. En dan doe jij dit.” Jantien fluit, om aan te geven hoe ze door de lucht zou vliegen. “Dan word je gelanceerd.”

“Ik wilde altijd een pony, maar dat mocht niet. Ik dacht: als ik op een koe kan rijden en laat zien dat ik ervoor kan zorgen en het echt kan, dan mag ik misschien toch een paard.

Na twee jaar rondhobbelen op een koe kreeg ik uiteindelijk een paard. Dus ja, het werkte wel. Mijn ouders vonden het best wel gek dat ik op die koeien zat en ze wilden liever niet dat ik er optredens mee ging geven, want daar zou vraag naar komen. Ze waren ook bang voor negatieve reacties.

Dus ze gaven me een paard in de hoop dat het koerijden over zou gaan, maar ik ben het beide gaan doen.”

In de hoogste versnelling

Ze weet het nog precies: “Op een zondagmorgen om kwart over zeven kwam mijn moeder ons wekken omdat er een kalfje werd geboren, en dat is toch altijd iets bijzonders.

Het zou ons eerste roodbonte kalfje zijn. Toen ze twee en een half was ben ik erop geklommen. Ze was zo aan mij 28 Landleven | april 2019

Landleven | april 2019 29

Uit de holle stengels van duizendknoop kun je water drinken.

’ n e d i e r e b t e h moet je Het is de schrik van elke tuinier: Japanse duizendknoop. Hij woekert, is vrijwel niet te bestrijden en kan met zijn enorme groeikracht bestrating en zelfs funderingen beschadigen. Maar wildplukster Elsje Bruijnesteijn laat ook een andere kant van het onkruid zien. “Het is ontzettend lekker.

Maak er eens een taart mee of een snoepje van, of bereid er een pittig drankje mee: duizendknooplimonade.”

Tekst ANGELA GROENBOS | Fotografie LODE GREVEN

44 Landleven | april 2019

‘Duizendknoop is

familie van rabarber en verrassend lekker’

Landleven | april 2019 45

62 Landleven | april 2019

Australorp geeft eieren, vlees en blijheid

ROBUUSTE DUBBELDOELKIP Wie een verhaal wil over de raskenmerken en de historie van de Australorp als hoenderras is bij San Smeets aan het verkeerde adres. Zij is duidelijk iemand van de ‘nieuwe generatie’ kippenhouders die vooral een leuke erfaankleding en eitjes wil.

Zij viel voor een robuuste dubbeldoelkip.

Tekst MARIO BROEKHUIS | Fotografie THEO TANGELDER

Landleven | april 2019 63

Van sommige planten hebben ze er maar vijf. “Het blijft een mooi gevoel als we er dan toch een verzamelaar die er heel lang naar heeft gezocht blij mee kunnen maken”, vertellen Esther Schonenberg en Joke Durieux van Festina Lente tuin in Katwijk. Ze kweken en verkopen bollen, eenjarigen, vaste planten en grassen: bijna alles voor de tuin dus. “Ons enige criterium is dat het bijzondere planten moeten zijn.”

nte Kwekerij Festina Le

tuin

‘ALS HET MAAR BIJZONDER IS’

68 Landleven | april 2019

Tekst ANGELA GROENBOS | Fotografie SIETSKE DE VRIES

Landleven | april 2019 69

Corinne B ourteahuet schilder onlosmakelÄłke

NATUUR ZIT IN DE MENS

76 Landleven | april 2019

Tekst MARIO BROEKHUIS | Fotografie THEO TANGELDER

Landleven | april 2019 77

Voedselbos als proeftuin voor nieuwe landbouw

'Oogsten en genieten IN PLAATS VAN SCHOFFELEN'

Het liefst zien ze overal in het buitengebied het landschap veranderen in voedselbossen.

Want Janine Raabe en Paul Müller zijn er zeker van dat dit de toekomst is van tuinieren én de landbouw. Ze proberen hun principes uit in Den Food Bosch: een voedselbos in Sint Michielsgestel. “Dit zijn de principes waar onze aarde op draait. Dat is uiteindelijk de enige manier die werkt.”

Tekst ANGELA GROENBOS Fotografie HANNEKE REIJBROEK

cirkels worpen als twee halve Het voedselbos is ont liggen. die richting het zuiden

84 Landleven n | april 2019

In de eerste jaren komt de oogst van eenjarigen, zoals sla.

E

en echt bos is het nog niet: het Den Food Bosch in Sint Michielsgestel. Het lijkt eerder op een uit zijn krachten gegroeide, wat rommelige

moestuin. “Maar in het eerste jaar na de aanplant kun je nog geen echt voedselbos verwachten”, legt initiatiefnemer en beheerder

De gewassen zijn van laag naar hoog aangeplant, om optimaal gebruik te maken van de zon.

Paul Müller uit. Samen met zijn vrouw Janine Raabe en de Stichting Den Food Bosch ontwierp en plantte hij dit stuk ‘agroforestry’ of ‘boslandbouw’ aan. “We zijn vorig jaar begonnen

Laagjes

en de bomen hebben een paar jaar nodig om

Het belangrijkste kenmerk van een voedselbos is dat de natuur er

goed vrucht te gaan dragen. Het duurt nog

wordt nagebootst. Dat betekent dat er niet maar één gewas op het

wat langer voor ze echt het formaat hebben

hele stuk grond wordt verbouwd, dat de grond altijd bedekt blijft

waarmee we hier het ecosysteem van een

en na de eerste aanplant niet meer wordt verstoord en dat de

bosrand krijgen. Het is niet onze bedoeling

oogst in verschillende lagen te vinden is. Paul: “Aan de noordkant

om hier een moestuin te maken, dus die moet

van het perceel staan de hoogste bomen: tamme kastanjes, walnoten,

je ook niet verwachten. Wat we wel maken is

kersen. Maar anders dan in een boomgaard kan er in een voedselbos

een ecosysteem dat zichzelf straks kan onder-

veel onder die hoogste laag gebeuren. Zo past er prima een half-

houden en waar veel te oogsten valt. En dat

of laagstam appelboom onder. En tussen de hoge en lagere bomen

begin je al wel volop te merken!”, vertelt hij

kan weer een laag bodembedekkers zoals bosaardbeien staan.

enthousiast.

De fruitstruiken staan weer net na de laagstamfruitbomen, met kruiden en wortelgewassen als laatste, laagste laag. Als je ook nog een lindenboom plant waar een druif tegenaan groeit, benut je zelfs de tussenruimte nog. Zo kan een voedselbos voor een relatief

Landleven | april 2019 85

icks t N k j i k e B oor he v s e i t c u r inst aiwiel op za

ven.nl/ e l d n a l . www aiwiel za

Sneller, netter en leuker zaaien

ZELFGEMAAKT

zaaiwiel Tekst, productie & fotografie NICK VAN ZUTPHEN | Illustraties MADY NIJENHUIS

Een vaste zaaiafstand draagt bij aan een goede groei van bijvoorbeeld bonen. Voldoende lucht en licht tussen de planten, maar wel dichtbij genoeg voor bevruchting. Met dit fraaie zaaiwiel is het maken van zaaikuiltjes op een vaste afstand een fluitje van een cent.

Nick van Zutphen laat u zien hoe u uw eigen zaaiwiel fabriceert.

100 Landleven | april 2019

ig: d o n u t b Dit he 18 x 44 mm, 210 cm p.st.

chaafd m 3 x vuren ges 0 cm x 18 m plaat 75 x 6 mm 2 1 x multiplex 1 10 bout 0 mm 1 x m 5 3 x ,5 3 ef er 21 schro 2 x m10 mo osseriering 2 x m10 carr

En verde r: houtzaa g rolm

aat po tlood 4 mm h outboor decoupe g radenho erzaag ek 10 mm handsch h outboor aaf sc huurpap ier slijp transpara steen nte buite nbeits winkelha k w a s ak lijm t klemme n ijzerz aag

accuboo

r

Lan dle dlle Landleven nd even v ve en | apr april p pril 201 20 2019 019 9 101

Volgended maan

De nieuwe Landleven ligt vanaf 25 april in de winkels.

Sonja Brussen zoekt de

weidsheid Er is een groot gebrek aan starterswoningen, terwijl op het platteland nog genoeg leeg staat of dreigt te vervallen. Dat heeft natuurlijk alles te maken met locatie en geld. Drie starters aan het woord over hoe zij een betaalbare woning buitenaf vonden. Drie jonge imkers ontdekken het geheim van de honing. Drie vrijwilligers uit de buurt van Zuid-Kennemerland op zoek naar orchideeĂŤn in het Limburgse Gerendal. En verder lekker smullen van Jouster pof en Friese keallepoat.

In de Knechtenkamer

Limburgse

Imkerjeugd

orchideeĂŤn

LANDLEVEN

thuis ontvangen?

STARTERS-

woning

Gebruik de antwoordkaart achter in dit magazine of ga naar www.landleven.nl/abonneren Landleven | april 2019 161