Macro Weekly Waarheen leidt de weg?
Economisch Bureau
Han de Jong 020 628 4201
29 juni 2015 Dit is de laatste Macro Weekly vóór onze zomervakantie. Andere publicaties gaan wel gewoon door. De eerstvolgende Macro Weekly verschijnt op 3 augustus. Griekenland beheerst het nieuws. De beslissing van de Griekse regering om de onderhandelingen af te breken, een referendum uit te schrijven en campagne te willen voeren voor het afwijzen van het tot dan toe bekende akkoord is met recht een dramatische wending te noemen. De wereldeconomie beweegt zich inmiddels iets overtuigender in de goede richting. We zitten daarmee dus op de goede weg. Het enige waar we nog achter moeten komen is waarheen die weg precies leidt. Een paar kanttekeningen bij het Griekse drama
stopzetten. Dit leidt uiteraard tot chaos. Kapitaalrestricties
Er is de laatste tijd veel over Griekenland geschreven en er
en het gesloten houden van de banken zijn het logische
wordt bij voortduring meer geschreven. Wat kan ik daar aan
gevolg. Aangegeven is dat dat vandaag zou betreffen,
toevoegen? Misschien kan ik een paar zaken naar voren halen
maar als er geen schot komt in de onderhandelingen
die naar mijn idee onderbelicht zijn.
blijven de banken ongetwijfeld langere tijd dicht tot er weer wel schot in de onderhandelingen zit.
•
Griekenland dreigt bankroet te gaan, maar we moeten niet
•
vergeten dat de financieringsbehoefte van het land vooral
moet iets gaan gebeuren. De Syriza-regering wil een
verband houdt met rente- en vooral
formele schuldvermindering. De instellingen zijn daar niet
aflossingsverplichtingen. Exclusief die verplichtingen
toe bereid. Grotendeels om politieke redenen - een
(economen noemen dit het 'primaire overheidsbudget') zit
schuldvermindering is moeilijk te verkopen aan de kiezers
Griekenland dicht in de buurt van een
in andere landen. Een alternatief is makkelijk te vinden,
begrotingsevenwicht. Het is dus niet zo dat de regering
althans in theorie. De schuld is bij markconforme
helemaal geen geld meer heeft als zij haar
voorwaarden niet houdbaar, maar de partners kunnen de
schuldverplichtingen niet meer kan nakomen. Toen de
last aanzienlijk verlichten door het rentepercentage te
crisis in 2011/12 een hoogtepunt bereikte, stelden wij dat
verlagen en de looptijden te verlengen of zelfs een
wanbetaling op dat moment niet waarschijnlijk was, omdat
aflossingsvrije periode toe te passen. Dat is al gebeurd,
de regering grote leningen nodig had om de dagelijkse
maar de instellingen zouden verder kunnen gaan.
kosten van het op gang houden van de economie te
Hierdoor wordt de kwestie van schuldvermindering
financieren. Ook stelden wij dat de kans dat het land haar
eigenlijk een symbolische aangelegenheid. Voor andere
verplichtingen niet zou nakomen, groter zou worden zodra
landen, vooral de zwakkere blijft dit uiteraard moeilijk te pruimen, maar we moeten wel wat.
er sprake was van een primair overschot. Daar zijn we nu dus aangekomen. •
De Griekse overheidsschuld is onhoudbaar groot en er
•
De gemiddelde Griek heeft het de afgelopen jaren heel erg
De moeilijkheid hierbij zijn de banken. Er is feitelijk een
moeilijk gehad. Griekenland leeft inderdaad al heel lang
bank run gaande op het hele banksysteem. De ECB heeft
boven zijn stand, maar of dat aan de gemiddelde Griek te
de laatste maanden steeds additionele liquiditeitssteun
wijten is, kun je je afvragen. Dit besef maakt het ook niet
gegeven. Gisteren heeft de ECB besloten die steun op te
makkelijker om de inkomensverliezen waarmee de Griekse
schorten voor wat betreft verdergaande
bevolking geconfronteerd is, te verwerken. Wat het land
liquiditeitsbehoefte. Dat is logisch want liquiditeitssteun
heel hard nodig heeft is economische groei. Het is
verleen je aan solvabele instellingen. Als de Griekse
schokkend dat bijna niemand het daar over heeft. De
regering in default gaat heeft dat voor de banken
Griekse economie begon zich vorig jaar te herstellen. We
vergaande consequenties want die hebben Griekse
hebben in Spanje en Ierland gezien dat het een tijdje duurt
staatsobligaties in portefeuille. Daarmee is de solvabiliteit
voordat een herstel zich voldoende heeft verbreid om grote
van de banken in het geding en moet de ECB de steun wel
aantallen mensen daarvan te laten profiteren, maar