et cetera 2019/01 NL

THEMANUMMER PEOPLE

et cetera MAGAZINE VOOR KLANTEN VAN ABB BENELUX 01/2019 nl

—

DUAAL LEREN OP DE WERKVLOER

De ideale manier om studie en praktijkervaring te combineren — REMOTE SERVICING PIONIERSWERK BIJ VOLVO CARS

— ABBVROUWEN ZIJ STAAN HUN MANNETJE

— DUURZAAMHEID TEAMWORK VOOR EEN GROENE SCHEEPVAART

— PERSONEEL HOE ZET ABB IN OP DUURZAME TEWERKSTELLING?

E T C E T E R A 0 1 / 1 9 E D I TO & I N H O U D

2

— EDITO

6

Beste lezer,

JO PAUWELS, Managing Director ABB Benelux

Bij ABB zetten we al jaren in op vooruitstrevende technologie en duurzaamheid. Maar geen van beide bereiken we zonder drijvende menselijke kracht. We zetten dus meer dan ooit in op mensen. Mensen die baanbrekende ideeën omzetten in baanbrekende techniek. Mensen die we kansen willen geven om te groeien, zodat ze ook ons bedrijf helpen groeien. Waar beter starten dan bij studenten, die de toekomst in handen hebben? De ingenieurs, technici, leiders van morgen al de nodige ervaring laten opdoen tijdens hun studies, is cruciaal. Enkel zo kunnen het onderwijs en het bedrijfsleven beter afgestemd raken op elkaar.

ABB staat volledig achter het systeem van duaal leren, waarbij studenten een groot deel van hun studietijd effectief doorbrengen op de werkvloer.

Bij ABB Electrification Industrial Solutions in Gent brengen we deze gecombineerde vorm van studie en werkervaring in de praktijk. Mét succes. Studenten maken er kennis met technieken die op school niet getoond kunnen worden. Het toont aan dat een vak leren makkelijker gaat op de werkvloer en bovendien aangenamer is dan elke dag achter de schoolbanken te zitten voor eindeloze theorielessen. Het zijn de allereerste stap-

pen, maar die resulteren uiteindelijk in het pionierswerk waar we bij ABB voor staan. De remote servicing bij Volvo Cars en de groenere scheepsvaartprojecten waarover u in dit nummer kan lezen, zijn er het levende bewijs van.

De wereld van de techniek blijft voor velen geassocieerd met mannen. Maar bij ABB weten we dat genderspecifiek denken enkel beperkend werkt.

Steeds meer vrouwen vinden zonder problemen de weg naar een technische job. En dus ook naar ABB. En eens mensen die weg gevonden hebben, vinden wij het uitermate belangrijk dat ze die willen blijven bewandelen. Wanneer we inzetten op mensen willen we dat met andere woorden op een duurzame manier doen. Zodat werknemers die al jaren op de teller hebben staan nog altijd elke dag plezier en de nodig energie uit hun job halen. Enkel zo kunnen zij én wij als bedrijf blijven ontwikkelen, wat resulteert in de productiviteit die we elke dag nastreven.

Veel leesplezier.

3

12

16 — INHOUD 04 Zoom

Nieuw ABB-complex op TU Delft Campus 06

Polsslag Duaal leren: stages op de werkvloer

12

Aan de slag Remote servicing bij Volvo Cars

16 Perspectief

Vier sterke ABB-vrouwen

18

18

Wondere Wereld Walstroomvoorziening voor groene scheepvaart

22

Over en weer Duurzaam werken

25 Hotspot

ABB Experience, continue innovatie 26

For a better world De missie van maatwerkbedrijf Gandae

30

Het jaar 1953, de dames van de typekamer

et cetera 1|19 - Een uitgave van ABB Benelux Verantwoordelijke uitgever Marco Moerland, ABB N.V., Hoge Wei 27, 1930 Zaventem - Copyright 2019 Concept HeadOffice Hoofdredactie Marco Moerland Redactiecommissie Veerle Van Asbroeck, Isabelle Spettante, Jos Bernaards en Marco Moerland Werkten mee aan dit magazine John Edwards, Jan Bosteels, Gunther Ritsmans, Amke Heindryckx, Inne Vanden Bremt, Amandine Philippe, Kristien Vermaelen en Katrien Robijns.

Aanmelden, opzeggen of adreswijzigingen doorgeven kan via: www.new.abb.com/benelux/nieuws/et-cetera

4

ZOOM TU DELF T C AMPUS

5

—

NIEUW COMPLEX MET FACILITEITEN VOOR RESEARCH & DEVELOPMENT

ABB vestigt zich op TU Delft Campus In de tweede helft van het jaar 2019 ruilt de productgroep Electrical Vehicle Charging van ABB het oude pand in Rijswijk voor een hypermoderne nieuwbouw op de campus van de TU Delft. In het duurzame hightechpand aan de Heertjeslaan wordt ook de onderzoeksafdeling voor laadinfrastructuur ondergebracht.

De afdeling die zich bezighoudt met de ontwikkeling en verkoop van laad­ systemen voor elektrische voertuigen is nu nog gevestigd in Rijswijk, maar dat gebouw is verouderd en te klein. De nieuwbouw voldoet aan specifieke eisen voor het testen van laadsystemen. Er is een speciale klimaatkamer en het is zelfs mogelijk om met een elektrische stadsbus naar binnen te rijden voor het uitvoeren van proeven. Een dak vol zonnepanelen levert een aanzienlijk deel van de benodigde energie. Door toepassing van slimme ABB-apparatuur is het gebouw energie-efficiënt op het gebied van verlichting, klimaatbeheersing en veiligheid.

Omdat het pand in de directe nabijheid van de universiteit is gevestigd, verwacht ABB veel van de samenwerking met aankomend talent. Daarnaast is het een uitstekende locatie, dicht bij de snelweg en in de buurt van de luchthavens Schiphol en Rotterdam The Hague Airport. De openbaar vervoervoorzieningen zijn prima en uiteraard worden er voldoende laadfaciliteiten geplaatst voor medewerkers en bezoekers die met een elektrisch voertuig komen.

6

POL SSL AG DUA A L LEREN

—

HET BELANG VAN STAGES OP DE WERKVLOER

Oplossingen voor de mismatch tussen onderwijs en werkvloer Net als voor veel andere bedrijven is het voor ABB moeilijk om bepaalde vacatures ingevuld te krijgen.

Meer werkervaring opdoen tijdens de studies, zou een wereld van verschil maken. ABB werkt daarvoor samen met het Global Apprenticeship Network.

— Duaal leren biedt een vangnet om het verlies van talenten op te vangen.

7

“Meer dan 50% van de jongeren die in ons land aan hoger onderwijs begint, behaalt geen diploma, terwijl we door de vergrijzing elk talent nodig hebben om ons socio-economisch systeem te laten draaien.”

NICO REESKENS V O O R Z I T T E R VA N G A N B E LG I Ë

Het is voor bijna alle bedrijven moeilijk om vacatures ingevuld te krijgen. Een van de oorzaken daarvan is een mismatch tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het Global Apprenticeship Network (GAN) werkt eraan die aansluiting te verbeteren. Het GAN is een wereldwijd netwerk van bedrijven die inzetten op leren op de werkvloer. De ABB Group is stichtend lid, net als The Adecco Group – niet toevallig allebei bedrijven waarvan de hoofdzetel in Zwitserland is gevestigd. In Zwitserland is duaal leren, werken en leren combineren dus, immers al jaren heel gewoon.

Wat kunnen we leren van het Zwitserse model en hoe brengen we een en ander bij ons in de praktijk?

Een gesprek met Nico Reeskens, voorzitter van GAN België, Country Manager van The Adecco Group Belgium en Voorzitter van Federgon voor de Uitzendsector, de federatie van de HR-dienst­ verleners.

De mismatch tussen onderwijs en bedrijfsleven is niet alleen een handicap voor de bedrijven die in België actief zijn, zegt Nico Reeskens. Ook heel wat jongeren ondervinden er last van in hun studieloopbaan. “Het Zwitserse model van duaal

8

— Bij ABB worden regelmatig technische rondleidingen gegeven aan studenten.

POL SSL AG DUA A L LEREN

leren in het hoger onderwijs biedt een vangnet om het grote verlies van talenten tussen het secundair en het hoger onderwijs op te vangen. Veel studenten hoger onderwijs lopen verloren bij de aanvang van hun hogere studies. Meer dan 50% van de jongeren die in ons land aan hoger onderwijs begint, behaalt geen diploma, terwijl we door de vergrijzing elk talent nodig hebben om ons socio-economisch systeem te laten draaien. In veel gevallen is ons voornamelijk theoretisch leerkader de reden om ermee te stoppen. Een betere mix tussen theorie en praktijk zou veel studenten die nu afvallen, kunnen motiveren om door te gaan.”

KONINKLIJKE MISSIE Bij de bedrijven is het probleem al even nijpend.

“Het succes van een bedrijf hangt in belangrijke mate af van het aantrekken, houden en ontwikkelen van de juiste mensen”, stelt Nico. “Maar er is een toenemend spanningsveld tussen de competenties en vaardigheden die de bedrijfswereld zoekt en wat ons onderwijssysteem aanleert.

In een wereld die door digitalisering en globalisering sneller verandert dan ooit, wordt dat spanningsveld nog groter. In Zwitserland blijkt dat er meer efficiënte manieren zijn om daar een mouw aan te passen. Het Zwitsers voorbeeld willen we ook in België navolging geven. Zo willen we invloed

“Wij pleiten voor een model waarbij de helft van de studietijd op de lesbanken wordt doorgebracht en de andere helft op de werkvloer.”

NICO REESKENS V O O R Z I T T E R VA N G A N B E LG I Ë

uitoefenen op de beleidsmakers. We hebben traditioneel een sterk en kwalitatief onderwijssysteem.

Alleen past het zich te traag aan veranderende omstandigheden aan. Met het GAN willen we deze problematiek meer aan de oppervlakte laten komen, alternatieven aanreiken en de obstakels wegwerken, in samenwerking met de overheid en alle stakeholders.”

De koninklijke missie met onder andere een bezoek aan ABB in Zwitserland twee jaar geleden zorgde ervoor dat Nico besliste zijn schouders te zetten onder het Global Apprenticeship Network. “ABB trekt in Zwitserland jonge talenten aan, biedt ze een solide meerjarig opleidingsplan én een loon.

Op het einde van hun duale carrière ontvangen de studenten een volwaardig diploma, aansluitend bij de noden van de bedrijven. Zulke profielen zijn zeer gevraagd op de arbeidsmarkt: geschoold in

9

onderwijs is de voorbije jaren grotendeels uitgewerkt. Het belangrijkste obstakel voor de secundaire scholen is de weg naar de bedrijven te vinden.

Daar kunnen captains of industry met hun grote netwerk een rol als matchmaker spelen.”

— “GEBREK AAN ERVARING”

Antonie Klop, HR Director Benelux bij ABB, is enthousiast over meer stagemogelijkheden voor hogere opleidingen en over leren op de werkvloer. “In Nederland zijn stages op de werkvloer goed ingeburgerd, zowel voor MBO (middelbaar onderwijs) als HBO (hoger beroepsonderwijs). We hebben elk jaar zo’n 40 stagiairs. Voor HBO zijn het doorgaans afstudeerstages, waarbij de studenten gedurende circa zes maanden een onderzoek voeren, daar een scriptie over schrijven en deeltijds werken in het bedrijf. Zo heb je als bedrijf een gratis consultant én een beginnende werknemer die een vergoeding krijgt. Uiteraard leidt dit af en toe tot vast werk. Het zou mooi zijn als er in België stagemogelijkheden zouden komen voor studenten uit hogescholen en universiteiten, want nu knappen we bij aanwervingen vaak af op hun gebrek aan ervaring.

Zo zouden we die impasse kunnen doorbreken.”

een bepaald expertisedomein en op de hoogte van state-of-the-art-technologieën.”

Van meet af aan is duidelijk dat niet alle stagiairs later aan het werk zullen gaan bij ABB, stipt Nico aan. “Het programma geeft bedrijven de kans om de toptalenten aan te trekken en de beste kandi­ daten in dienst te nemen met wie er een goede match is. Het is dus best wel een investering, maar wanneer je dit niet doet, is het alternatief dat vacatures helemaal niet ingevuld geraken.

It’s the price to pay.”

50% STUDEREN OP DE WERKVLOER Een dergelijk model op korte termijn in België invoeren is niet eenvoudig, maar er wordt ambitieus en hard aan gewerkt door tal van betrokken instanties, waaronder de GAN Belgium-leden, zegt Nico.

“Het duaal leren kader op het vlak van secundair

Leren op de werkvloer toevoegen aan het curriculum van het hoger onderwijs en met name dat van de universiteiten, dat is weinig ontwikkeld terrein en dus heel andere koek. Nico: “Het kader is daar nog onduidelijk. Veel bedrijven denken eraan, maar zetten hun ambitie op een laag pitje door de complexiteit en de vele onduidelijkheden op didactisch, sociaal en legaal vlak. Dat geldt zeker voor de internationale bedrijven, waarvan we er toch nogal wat hebben in België. Zij hebben gigantische noden en bieden enorme opportuniteiten, maar beschikken door hun strakke governance-regels over weinig tot geen ruimte om de stappen richting duaal leren te zetten.”

Dat belet GAN Belgium niet om hoog te mikken. “Er zijn al inspanningen geleverd om het hoger onderwijs meer praktijkgericht te maken, maar het blijft nog erg theoretisch. Met duaal leren in het hoger onderwijs willen we veel verder gaan: wij pleiten voor een model waarin, net zoals in Zwitserland, de helft van de studietijd op de lesbanken wordt doorgebracht en de andere helft op de werkvloer. Dat is veel beter dan eerst een jaar of vier, vijf les krijgen en dan pas kennis maken met de praktijk.”

Op het gebied van de hogescholen beweegt er al wat. In de bachelor retailmanagement van HOGENT duiken studenten vanaf jaar één in de praktijk, met 50% lesuren en 50% van de tijd op de werkvloer. The Adecco Group biedt zelf ook een aantal mogelijkheden aan: proefweken (naar het Zwitserse voorbeeld van de ‘Schnupperwochen’), waarin jongeren die voor hun studiekeuze staan op de werkvloer kunnen ervaren of de uitzendsector iets voor hen is. En er is het ondertussen bekende ‘CEO for One Month’ waar dit jaar meer dan 3.700 kandidaten zich inschreven.

Mooie initiatieven, maar het blijven druppels op een hete plaat. Het moet meer, en sneller, vindt Nico. “Binnen een jaar willen we dat een aantal pilootprojecten in het hoger onderwijs van start is gegaan en moeten we ook een aantal van de obstakels hebben weggewerkt om studenten in het hoger onderwijs billijke betaalde stages te laten lopen in bedrijven.”

10

POL SSL AG DUA A L LEREN

—

EEN VAK LEREN IN DE PRAKTIJK BIJ ABB GENT

Studie en werkervaring combineren Duaal onderwijs is de onderwijs­ kundige term om aan te geven dat een student leren en werken combineert.

Bij ABB Electrification Industrial Solutions in Gent wordt deze gecombineerde vorm van studie en werkervaring in praktijk gebracht.

Ernest Tolloch studeert aan EDUGO - Campus Glorieux (School voor Wetenschap en Techniek) in Oostakker. Hij zit in het 7e jaar en zal in de loop van dit jaar zijn opleiding afronden. Het 7e leerjaar is een specialisatiejaar en Ernest heeft gekozen voor kunststoffen. De opleiding kunststofvormgevingstechnieken leidt jongeren op tot gekwalificeerde technici die aan het eind van hun studie over een grondige kennis van kunststoffen, injectie- en verwerkingstechniek en de bijhorende matrijzen beschikken. Dat is precies het profiel waar ABB Industrial Solutions in Gent naar op zoek is. Ernest loopt enkele weken bij ABB in Gent mee in een speciaal programma waarbij hij in de praktijk veel verschillende aspecten van de kunststoftechniek ziet toepassen.

Ernest vertelt: ”Bij ABB maak ik kennis met technieken die op school niet getoond kunnen worden, zoals de compressietechniek. Op school krijgen we over dit onderwerp alleen theorie. Ook is het heel interessant om de vele ingewikkelde matrijzen bij ABB te zien. Op school beschikken we over slechts enkele kunststofmatrijzen, maar ABB heeft een enorm gamma en die zijn in een aantal gevallen heel groot! Als zo’n unieke matrijs tijdens gebruik schade oploopt dan moet die snel

hersteld worden. Die reparaties worden bij ABB in eigen huis heel efficiënt uitgevoerd. Dat is voor mij bijzonder om te zien. Als een matrijs beschadigd is dan ligt de productie stil en dat kan natuurlijk niet in een productiebedrijf. Daarom wordt er snel gewerkt! Op school moeten we correct werken, maar hier leer ik dat de combinatie van kwaliteit en snelheid voor een productiebedrijf ook enorm belangrijk is.”

PRAKTIJKKENNIS DOOR DUAAL LEREN ABB in Gent werkt al vele jaren samen met Campus Glorieux waar Ernest zijn opleiding volgt.

Danny Pattijn is Senior Manager Operations bij ABB Industrial Solutions in Gent en zorgt ook voor de begeleiding van de studenten.

“Een vak leren doen jonge mensen liever én sneller op de werkvloer.

Leerlingen mogen sinds een paar jaar 60 procent van hun leertijd in een bedrijf doorbrengen.”

D A N N Y PAT T I J N , S E N I O R M A N A G E R O P E R AT I O N S A B B

11

— Roy Bekaert bracht ook zijn stageperiode bij ABB door en werd vervolgens aangeworven als injectietechnieker.

— GE INDUSTRIAL SOLUTIONS

Sinds juni 2018 maakt GE Industrial Solutions in Gent deel uit van ABB. In de vestiging aan de Nieuwevaart in Gent zijn er zowel een productieorganisatie als sales- en marketing­afdelingen ondergebracht. De productie omvat diverse fabricage- en assemblagelijnen voor het maken van laagspanningsproducten zoals verdeel- en meterkasten uit kunststof. ABB in Gent heeft een sterke positie in de Belgische residentiële markt en helpt haar klanten om de betrouwbaarheid en bescherming van hun elektrische infrastructuur op een efficiënte en slimme manier te waarborgen.

— Ernest Tolloch studeert aan EDUGO - Campus Glorieux in Oostakker, hij loopt enkele weken bij ABB in Gent mee in een speciaal programma voor studenten kunststoftechnieken.

Danny Pattijn: “Een vak leren? Dat kan vanop de schoolbanken. Maar heel wat jonge mensen doen het liever én sneller op de werkvloer. Daarom heeft de Vlaamse overheid een paar jaar geleden het technisch en beroeps secundair onderwijs hervormd. Sinds een paar jaar mogen leerlingen 60 procent van hun leertijd doorbrengen in een bedrijf. Dat is een goede zaak om een indruk van de praktijk te krijgen. Door duaal leren doen leerlingen veel meer kennis op. Als werkgever en als mentor draag je een grote verantwoordelijkheid naar de leerlingen die praktijkonderwijs volgen.

Je bent als mentor een onmisbare schakel bij het praktijkgerichte gedeelte binnen je bedrijf.

Bovendien krijgen bedrijven de kans om interessante toekomstige werkkrachten écht te leren kennen. Technieker is een knelpuntberoep. Wij vinden bijna geen technisch personeel en duaal leren biedt hier kansen.”

LOOPBAAN BIJ ABB NA EEN STAGEPERIODE Roy Bekaert bracht twee jaar geleden ook zijn stageperiode bij ABB door. “Ik vond het een leuk bedrijf met mooie producten en fijne collega’s.

Van mijn stage heb ik veel opgestoken. Hier leerde ik machines kennen waar ik op school alleen maar theorie over had gehad en die ik nu in de praktijk kon beleven.”

Danny merkt op: “Na het behalen van zijn diploma is Roy door ons aangeworven als injectietechnieker. Voor ons is dat een echt succesverhaal. Nu werkt hij alweer geruime tijd bij ons. Roy is onder andere verantwoordelijk voor het instellen van machines, het controleren van de matrijzen en het vrijgeven voor productie wanneer een andere matrijs geplaatst is. Als de mensen in de productie problemen ondervinden, gaan ze naar Roy en hij lost de problemen bijna altijd snel en naar ieders tevredenheid op.”

KLASBEZOEK In mei kwam de hele klas van Ernest een dag op bezoek bij ABB. Bij ABB Industrial Solutions in Gent kunnen de leerlingen tijdens een uitgebreide technische rondleiding de machines in werking zien. Kunststof-injectiemachines die zij op school uitsluitend in kleine vorm hebben leren kennen, zijn bij ABB in Gent in gebruik tot 1.400 ton. Ook apparatuur waar de leerlingen alleen theoretisch mee hebben kennisgemaakt, zijn bij ABB in de praktijk te zien zoals kunststofcompressiemachines in de grootte tot 2.000 ton.

Bovendien kan er tijdens zo’n rondleiding getoond worden hoe we in dit productiebedrijf omgaan met onderhoud en reparatie van machines. Een voorbeeld is het herkennen van breuken in matrijzen en het herstel van die onderdelen door middel van laserlassen en microplasmalastechniek.

WAARDERING VAN DE SCHOOL Piet Laureys is afdelingsverantwoordelijke Mechanica en kunststoffen bij Campus Glorieux in Oostakker. “In het technische onderwijs is het belangrijk om onze studenten moderne technieken en grote machines te laten zien in de bedrijven.

Voor de kwaliteit van de opleiding zijn deze sessies heel effectief. Uiteindelijk willen we techniekers afleveren die snel heel efficiënt kunnen meedraaien. Het intensief begeleiden van leerlingen en het aanbieden van een lesdag met de ganse groep gebeurt niet overal. Wij zijn ons bewust dat het bedrijven veel tijd kost, daarom waarderen we de inspanning van ABB heel sterk!”

12

A A N D E S L A G V O LV O C A R S

—

PROEFPROJECT MET BEHULP VAN AUGMENTED REALITY

ABB pioniert in remote servicing bij Volvo Cars

13

Wat als … de Service Engineer niet meer elke keer ter plaatse moet gaan om een probleem op te lossen? Het proef­project van ABB en Viu More bij Volvo Cars oogt veelbelovend.

Nu ABB systematisch apparaten en processen op afstand monitort en daardoor de kwaliteit van zijn producten en dienstverlening verbetert, is het tijd voor de volgende stap: herstellingen op afstand.

Iets dat op termijn misschien voor alle toepassingen mogelijk is, en sinds begin dit jaar wordt uitgetest in een pilot bij Volvo Cars.

Herwig Devadder, Country Service Program Manager bij ABB, schetst de omvang van de uitdaging.

“Bij Volvo Cars Gent draaien meer dan 500 ABBrobots mee in de productie. Per dag worden er in Gent honderden auto’s geproduceerd. Elke uitval is duur en moet dus tot een minimum worden beperkt. Het is dus essentieel om zo snel mogelijk een oplossing te vinden, waarbij we bij voorkeur geen persoon ter plaatse moeten sturen omdat dat minstens een uur duurt.”

Op zoek naar een oplossing vond ABB Viu More, een bedrijf dat niet alleen digitale apparatuur levert, maar ook het hele implementatieproces van de technologie begeleidt.

Wanneer er een probleem is, neemt een daarvoor opgeleide Volvo-technicus contact op met een ABB Service Engineer. Beiden beschikken over handenvrije smart glasses of een tablet. Er wordt een videochat opgezet waarbij de Service Engineer van ABB als het ware meekijkt over de schouder van de Volvo-technicus. Hierbij is het mogelijk om via chat, voice en augmented features de beste mogelijke remote ondersteuning te geven.

“Wij willen mensen in staat stellen correcte en veilige beslissingen te nemen”, zegt Jan Meynen, Managing Director van Viu More. “We maken daarvoor gebruik van augmented en virtual reality, IoT, machine learning en deep learning. Maar net zoals voor ABB is technologie voor ons geen doel op zich, maar een middel om dat doel te bereiken.”

De aanpak van Viu More speelt in op wijzigingen in de industrie en de arbeidsmarkt, legt Jan uit.

“Bedrijven zien een gigantische golf van techno­ logie op zich afkomen. Bovendien worden klanten ongeduldiger: alles moet sneller. Fouten worden steeds minder getolereerd. Ondertussen voelen bedrijven de vergrijzing toenemen, met een grote uitstroom van oudere en ervaren profielen tot gevolg, terwijl er op de arbeidsmarkt een war for talent heerst. Het is moeilijk om nieuwe medewerkers te vinden, en als je ze vindt, hebben ze vaak niet de juiste opleiding voor een specifieke niche.

Dus moeten ze nog een duur trainingstraject doorlopen. Daar spelen wij op in met technologie, waarbij remote support een evidente keuze is.”

“Technologie is voor ons geen doel op zich, maar een middel om dat doel te bereiken.”

JAN ME YNEN M A N A G I N G D I R E C TO R V I U M O R E

De samenwerking tussen ABB en Viu More bij Volvo Gent is een proefproject, legt Herwig uit. “Wij pakken het graag stapje voor stapje aan. Als grote organisatie willen wij eerst onderzoeken hoe we dit in het werkveld kunnen toepassen, daar de nodige lessen uittrekken en dan bekijken hoe we het verder kunnen implementeren, net zoals bij connected services is gebeurd.”

STRESS VERLAGEN Service-interventies zonder hulp op afstand verlopen nog te vaak volgens een klassiek scenario. Een technicus gaat ter plaatse, stelt vast dat hij het niet alleen kan bolwerken, roept de hulp in van een collega die zich ook naar de klant moet begeven.

Of er moet een dag later iemand anders langskomen. Met negatieve gevolgen voor de productie en kostbare manuren die verloren gaan.

Met de livevideochat in augmented reality gaat dat heel anders: de expert hoeft zich niet te verplaatsen en de herstelling wordt dus veel sneller uitgevoerd.

Jonge Service Engineers kunnen op afstand worden bijgestaan door een meer ervaren collega. En de

14

A A N D E S L A G V O LV O C A R S

klant is tevreden, want zijn fabriek draait vlotter dan ooit. “Het neemt een hoop stress weg bij de mensen op het terrein”, zegt Herwig. “Ze staan er immers niet alleen voor: als ze de oplossing niet vinden, is er hulp op afstand beschikbaar.”

Nog een plus: de support call wordt opgenomen.

Niet alleen kunnen de technici zelf de herstelling achteraf nog eens bekijken, ze kunnen er ook uit leren. Op termijn ontstaat een volledige databank aan instructievideo’s om problemen op te lossen.

Voor alle duidelijkheid: de gezichten van de technici komen niet in beeld, alleen hun handen en de aantekeningen die ze maken op het scherm.

Viu More zorgde er ook voor dat de informatie van de ABB-sensoren uit de Powertrain in realtime wordt geïntegreerd in het platform. Terwijl de technicus de herstelling uitvoert, kan hij zelf een augmented dashbord samenstellen op zijn laptop met alle relevante informatie over het defect.

DE KRACHT VAN MENSEN Al die mooie technologie mag ons niet doen ver­ geten dat het succes ervan afhangt van of en hoe mensen het gebruiken, iets waar zowel ABB als Viu More veel aandacht aan besteden. “Viu More is geen technologiepionier, maar eerder een adviesbureau”, zegt Jan. “Je kan ons vergelijken met een architectenbureau dat samen met de klanten op zoek gaat naar oplossingen die een meerwaarde of een competitief voordeel bieden. Een belangrijk inzicht daarbij is dat het succes van een bedrijf altijd van mensen af hangt. Hoe beter zij hun job doen, hoe groter het succes. Het is een illusie dat je mensen zou kunnen robotiseren door ze met technologie uit te rusten. De oprichters van Viu More komen allemaal uit de procesindustrie en we weten dus heel goed hoe het er op de werkvloer aan toe gaat.”

Die visie sluit goed aan bij waar ABB naar op zoek was: een partner die kon helpen om de schat aan data uit sensoren te gebruiken om herstellingen en onderhoud sneller en efficiënter uit te voeren in een augmented reality-omgeving.

Hoe reageren de mensen op het terrein? Jan: “Zoals we dat altijd doen, zijn we ook bij dit project van in het begin met de mensen van de werkvloer aan tafel gaan zitten. Als je een verbeteringsproces

“Het is een positieve evolutie voor al onze medewerkers, die over het algemeen liever geen routineklussen doen en bij voorkeur wat meer uitdaging hebben.”

H E R W I G D E VA D D E R COUNTRY SERVICE PROGR AM MANAGER ABB

lanceert, stoot je onvermijdelijk op weerstand. Dat is normaal, en we beseffen ook dat het project zal mislukken als we er niet in slagen om die weerstand weg te werken.”

Dat doet Viu More net zoals ABB door kleine pilootprojecten op te zetten, waarin zo’n tiental medewerkers betrokken worden, zodat het succes kan worden aangetoond voor het project in de hele organisatie wordt uitgerold. Wat bij dit project hielp, was dat zowel Viu More als ABB al leverancier waren van Volvo en mekaar goed konden uitdagen en aanvullen. “De traditionele klant-leverancier bestaat niet meer, zegt Jan. “Het gaat nu om onderling samenwerken, ook tussen multinationals als Volvo en ABB en een kleine speler zoals wij. Wat Volvo en ABB willen is duidelijk: Volvo wil dat de fabriek draait, ABB wil maximale uptime van zijn robots.”

Wat is het geheim van succesvolle projecten? Jan: “Keep it simple. Overlaad mensen niet met technologie. En maak wat goed is, beter. Een proces dat weinig kwaliteit oplevert kan je niet verbeteren door er technologie aan toe te voegen. We boeken het meest succes bij processen die eigenlijk al vrij goed lopen. Wanneer je daarbij een efficiëntieverbetering van 10 à 20% kunt door­voeren, creëer je al veel meer waarde.”

15

— Jan Meynen (links), Managing Director van Viu More en Herwig Devadder (rechts), Country Service Program Manager bij ABB.

— WAT VINDEN DE MEDEWERKERS VAN ABB VAN DEZE NIEUWE MANIER VAN SERVICE VERLENEN? Herwig Devadder: “Het klopt dat verandering altijd gepaard gaat met weerstand. En als er iets in de planning zou veranderen, dan moeten we dat natuurlijk eerst samen met de service engineers bekijken. Toch staan onze mensen er zeker voor open. Er zijn zelfs al medewerkers komen vragen om in het project te stappen omdat ze hadden gehoord dat er een pilot loopt. Het is ook voor iedereen duidelijk dat dit geen banen zal kosten. Automatisatie is aan de orde van de dag en in de Service Robotics groeien wij 10% per jaar. Er is dus steeds meer werk, we zoeken steeds meer nieuwe krachten. Dit systeem helpt om de workload voor ieder­ een aanvaardbaar te houden, zodat we medewerkers maximaal aan boord kunnen houden. Het is ook een mooie gedachte dat onze mensen minder in de file zullen staan, maar de kinderen op tijd van school zullen halen omdat ze de klant vanop afstand hebben geholpen in plaats van ter plaatse te moeten gaan.”

24 op 24 beschikbaar te zijn, want Volvo Gent draait volcontinu. Op zich geen bezwaar: bij ABB is altijd iemand aanwezig om problemen op te lossen.

— Smart glasses helpen het probleem vanop afstand op te lossen via een videochat in augmented reality.

TEVREDEN KLANT “Ook de klant is tevreden”, zegt Herwig. “Met deze applicatie kunnen we het probleem idealiter meteen vanop afstand oplossen. En als dat niet het geval is, kunnen we er bijvoorbeeld voor zorgen dat we al precies weten wat er aan de hand is en regelen dat het nodige reserve-onderdeel al klaarligt ter plaatse.

Voor deze pilot leidde Volvo Gent tien mensen op om met de smart glasses en de tablet om te gaan.

Bij ABB zijn vier mensen bij het project betrokken, zodat er altijd iemand klaar staat om onmiddellijk in te grijpen. Voorlopig in principe van 8 tot 17u, maar in de toekomst moet het ook mogelijk zijn om

Toch roept het proefproject ook een aantal vragen op. Als de dienstverlening toeneemt, moet de klant dan ook meer betalen? Is dit een nieuwe stap in het proces van ‘servitization’, waarbij dienstverlening een steeds belangrijker rol speelt in het zakenmodel van maakbedrijven. Moeten robots in de toekomst misschien eerder als een dienst dan als een product worden verkocht? Stel dat remote support een hoge vlucht neemt binnen ABB, betekent dat dat je in de toekomst op zoek moet naar andere vaardigheden bij sollicitanten? Herwig: “We zullen wellicht behoefte hebben aan meer analytische mensen.

Waarschijnlijk kan de klant op termijn een aantal technische basisvaardigheden overnemen waardoor wij minder ter plaatse zullen moeten gaan, minder standaardwerk doen en meer denkwerk.

Ik denk dat dat een positieve evolutie is voor al onze medewerkers, die over het algemeen liever geen routineklussen doen en bij voorkeur wat meer uitdaging hebben. We zien ook dat we onze experts efficiënter kunnen inzetten door ze uit de file te halen, en dat we nieuwe werknemers sneller het veld kunnen insturen omdat ze altijd kunnen terugvallen op iemand die virtueel over hun schouder meekijkt.”

PERSPECTIEF STERKE VROUWEN

16

—

VIER STERKE ABB-VROUWEN

Zij staan hun mannetje De wereld van de techniek is voornamelijk mannelijk getint.

Maar steeds meer vrouwen vinden wel de weg naar een technische baan. Ook bij ABB tonen vrouwen dat het cliché best te doorbreken is.

Maak kennis met vier vrouwen die van aanpakken weten.

— LYDIA BASTIAANSEN Werkt 21 jaar bij ABB Functie: Account Manager Industrial Automation

“Ik houd van een ‘to-the-point’-mentaliteit” “Eigenlijk ben ik niet anders gewend dan met mannen te werken. Ik heb elektrotechniek gestudeerd, dus ik zat met hoofdzakelijk mannelijke medestudenten in de klas. Vanwaar mijn interesse in techniek? Exacte vakken lagen me het best. En ja, misschien wilde ik een heel klein beetje anders zijn dan andere vrouwen (lacht). Toch is het net fijn dat bij ABB geen enkel verschil wordt gemaakt tussen mannen en vrouwen. Het klopt dat je je als vrouw in het begin soms wat extra moet bewijzen. Maar als je het

vertrouwen hebt gewonnen, zit je goed. Eigenlijk geldt dat evenzeer voor mannen toch? Ik ben blij met mijn werksituatie, want ik werk makkelijk samen met mannen. Hun mentaliteit ligt me wel, ze zijn to the point. Dat past bij mij, want ik ben zelf van het directe type. Ik zou ABB trouwens echt aanraden aan andere vrouwen. Het is gewoon een leuk bedrijf om voor te werken. De balans man-vrouw is nog niet helemaal in evenwicht, dus in die zin zou het goed zijn om er nog wat vrouwelijke krachten bij te halen!”

17

— VEERLE ROBBERECHTS Werkt 26 jaar bij ABB Functie: Sales Process Specialist

“Mooi evenwicht binnen het management” “Ik vind het prettig werken bij ABB. Mannen en vrouwen vullen elk perfect aan. Vrouwen zijn vaak goed in het omgaan met verantwoordelijkheid, het plannen en organiseren, nauwkeurigheid en klantgerichtheid. Mannen kunnen dan weer beter een visie ontwikkelen, delegeren en leidinggeven.

Combineer al die verschillende kwaliteiten en je krijgt een sterke samenwerking. ABB heeft er ook voor gezorgd dat er een mooi evenwicht is van mannen en vrouwen binnen het management bijvoorbeeld. En je kan rekenen op heel wat flexi­ biliteit, zodat je werk- en privéleven goed kan combineren. Of ik me anders gedraag in deze ‘mannenwereld’? Niet echt, ik ben gewoon mezelf: open, makkelijk te benaderen en altijd bereid om te helpen. Ik merk wel dat ik door de jaren heen assertiever en zelfstandiger ben geworden. Snel oplossingsgericht denken is mijn kracht. En ja, als vrouw krijg je soms wat meer voor mekaar.

Je gebruikt je intuïtie en charmes al eens, zonder er misbruik van te maken natuurlijk (knipoogt).”

— PRABHJOT KAUR Werkt 6 jaar bij ABB Functie: Contract and Delivery Manager

— LINDA MUILWIJK Werkt 8,5 jaar bij ABB Functie: Marketing Manager ABB EV Infrastructure

“We werken in een open sfeer”

“Ik durf een grote mond opzetten”

“Binnen mijn afdeling ben ik voorlopig de enige vrouw, maar dat vind ik oké. Mannen zijn lekker no-nonsense. Ik gedij heel goed in zo’n omgeving. Ik kan goed kaders aangeven, heb een groot relativeringsvermogen en houd werk en privé goed in balans. Ik merk wel dat er langzaamaan meer vrouwen kiezen voor techniek. Da’s een positieve evolutie. Ik heb me nooit verschillend gevoeld. Zo nu en dan belanden bepaalde zaken, zoals het bestellen van een lunch, automatisch op het bord van de vrouwen binnen de organisatie, maar dat pareren we, hoor. Bovendien heerst er een open sfeer en kan je elkaar meteen op iets aanspreken. Zo had ik een collega wiens out of office begon met ‘Dear sirs’. Dat vond ik zó oubollig en verkeerd. Ik heb hem gewoon gezegd dat zoiets in 2019 echt niet meer kan. Ik zie mezelf hier niet meteen weggaan. Maar dat heeft ook veel te maken met de business waar ik inzit.

E-mobiliteit is hot & happening op het moment en ik kan me geen andere business voor de geest halen waarin ik liever zou werken.”

“Klanten die ABB-producten hebben staan, krijgen daar meteen een service bij. Daarvoor sluiten we servicecontracten af. Mijn taak bestaat erin om die te managen voor onze contractklanten in België en Luxemburg. Ik ben dus hele dagen bezig met technische aspecten. Hoe ik erin gerold ben? Mijn vader was ingenieur en de zaken waarmee hij bezig was, interesseerden me enorm. Tijdens het eerste jaar van mijn studies deed ik klusjes die je mijn vriendinnen niet snel zag doen. Een poort automatiseren bijvoorbeeld. Ik vond dat super! Ik word even serieus genomen als mijn mannelijke collega’s. Waarom zou dat anders zijn? Op technisch vlak is omgaan met mannen wel eenvoudiger. Hoe ik reageer als ik toch twijfelende blikken krijg? Ik zet een beetje een grote mond op (glimlacht). Om te tonen dat ik sterk in mijn schoenen sta. Als je dat niet doet, bevestig je misschien het genderspecifieke (en foute) idee waarmee iemand zit. Ik ben heel blij met mijn job en de branche waarin ik werk.”

18

W O N D E R E W E R E L D G R O E N E S C H E E P VA A R T

—

VEERBOTEN KRIJGEN WALSTROOMVOORZIENING

TEAMWORK VOOR GROENE SCHEEPVAART NAAR CORSICA

19

Innovatie en de zorg voor een schoner milieu zitten in de genen van ABB’ers. Daar maakt ook het streven naar een duurzame zeevaart met minder CO2-uitstoot deel van uit.

Voor de Franse rederij Corsica Linea realiseert ABB in de haven van Marseille een walstroomvoorziening voor de veerboten.

Het is een internationaal project waarin grote installatiedelen uit tal van ABB-fabrieken in verschillende landen samenkomen.

Om zo’n gecompliceerd project tot een succes te maken is teamwork op alle denkbare niveaus een eerste vereiste.

Corsica Linea onderhoudt vanuit de Zuid-Franse havenstad Marseille veerdiensten naar vier havensteden op het eiland Corsica. Bovendien bedienen schepen van de rederij ook havens in Algerije en Tunesië. De schepen van en naar Corsica varen vooral ’s nachts. Een overtocht duurt ongeveer 12 uur. Overdag liggen de schepen in de haven, ze worden schoongemaakt, onderhouden en bevoorraad. Voor onder andere de vele pompen, airconditioning en koeling is er – ook wanneer het schip stil ligt – elektrische energie nodig.

Walstroom is een vooruitstrevende en duurzame manier om veerdiensten schoner te laten opereren.

In feite wordt het schip via een stekkerverbinding aangesloten op het landelijke elektriciteitsnet.

Vanwege de grote hoeveelheid energie die een schip verbruikt, lijkt dat gemakkelijker dan dat het in werkelijkheid is. Als de schepen afgemeerd liggen aan de kade kunnen de hulpmotoren die aan boord worden gebruikt voor het opwekken van stroom uitgeschakeld worden. Dat voorkomt de uitstoot van een forse hoeveelheid CO2, stikstof en fijnstof.

“Voor het verkrijgen van de opdracht hebben we nauw samengewerkt met onze Franse collega’s.”

FR ANS BA ARTMANS P R OJ E C T M A N A G E R

Frans Baartmans van ABB Marine in Rotterdam is commercieel verantwoordelijk voor het project.

Hij vertelt: “Voor het verkrijgen van de opdracht

hebben we nauw samengewerkt met onze Franse collega’s. Wij hadden in Nederland al ervaring met de toepassing van walstroomvoorzieningen. We hebben enkele jaren geleden schepen van de Stena Line die vanuit Hoek van Holland naar Harwich varen, geschikt gemaakt voor walstroomaansluiting.

In Frankrijk deed men graag een beroep op onze expertise. Verantwoordelijke medewerkers van Corsica Linea zijn bij ons op bezoek geweest. Gezamenlijk met onze Franse ABB-collega’s hebben we in het najaar van 2018 de installatie in Hoek van Holland bekeken. Er waren veel vragen maar die hebben we allemaal naar tevredenheid van onze Franse gasten kunnen beantwoorden. Men was onder indruk van de toepassing bij Stena. Net als in Hoek van Holland is er in Marseille op de kade een kabelkraan geïnstalleerd waarmee de zware 11 kV-kabel aan boord kan worden gebracht.” Bart de Graaf is projectleider en vult aan: “Er worden drie veerboten van Corsica Linea aangepast. Het eerste schip, de Paglia Orba werd op de werf in Tunesië een groot luik in de zijwand aangemeten waar de kabel met plug door binnengebracht kan worden. Op een schip is de ruimte beperkt en wordt ieder oppervlak optimaal benut. We hebben op de Paglia Orba het ruimteprobleem kunnen oplossen door de transformator waarmee de 11 kV-spanning omlaag getransformeerd wordt op een zwevende vloer boven de hoogspanningsinstallatie te monteren. Via een kooiladder is de transformator voor inspectie bereikbaar. Voor het opstellen van de apparatuur hebben we onder andere een ventilatieschacht die niet meer gebruikt wordt, kunnen aanwenden. Zo is er geen kostbare laadruimte verloren gegaan. De twee andere schepen die we nog moeten aanpassen hebben echter

20

W O N D E R E W E R E L D G R O E N E S C H E E P VA A R T

een heel andere indeling. Daar kiezen we ervoor om de schakel-, beveiligings- en bedieningsap­ paratuur in een speciaal voor dat doel gebouwde container onder te brengen. Die container wordt op een plaats op het autodek gezet die voor wagens en vracht het minst aantrekkelijk is. Voor ons is dit een prettige oplossing want de containers kunnen we zoveel mogelijk voorbereiden zonder op de werf in de weg te lopen.” Onder supervisie van Bart de Graaf heeft een ploeg van vijftien elektrotechnische en mechanische monteurs uit Estland de kabels op het schip aangelegd, de instal­ latie opgesteld en alle nood­zakelijke mechanische aanpassingen uitgevoerd.

“Het is een heel internationaal project. Dat maakt het leuk maar ook gecompliceerd”, zegt Frans. ”De opdracht is verworven in samenwerking met ABB Marine & Ports in Marseille, Frankrijk. Zij hebben delen van de opdracht zelfstandig uitgevoerd, zoals aanpassingen aan het Power Management-systeem en het installeren van een Power Factor Compensation-systeem. Deze apparatuur is weer geleverd door ABB Jumet (België). Het CAD-tekenwerk en de berekeningen hebben we door de gespecialiseerde engineerings-afdeling van het ABB operational project center in India uit laten voeren. De 11 kV-transformator is in onze fabriek in het Duitse Brilon gebouwd en de

Daar heb ik echter weinig van gezien want juist als het schip aan de kade lag, kon ik de installatie testen en de inbedrijfstelling uitvoeren. Als het schip met passagiers vaart dan wil je immers niet dat plotsklaps het licht uitgaat! Mijn werkzaamheden spelen zich benedendeks af dus dan zie je niets van de omgeving. Dat is wel jammer, maar mijn eigen hut en het eten aan boord waren perfect geregeld! Het geeft veel voldoening als je de installatie goed ingeregeld hebt en er met slechts twee handelingen overgeschakeld kan worden op externe 11 kV-voeding”, vertelt Ali. Bij zo’n project komen heel wat zaken kijken, besluit Frans, “De hele alarmering en brandmelding op het schip is aangepast. Als je ruimtes op een schip gaat benutten voor technische installaties dan moet de certificering aangepast worden.

Wij hebben er voor gezorgd dat de scheepsclassificatie bij Bureau Veritas in orde is. De technische regelgeving voor passagiersschepen is extra streng. In de loop van het jaar 2019 zal het tweede schip, de Pascal Paoli aangepast worden. De Jean Nicoli volgt in het jaar 2020.

Als dat gebeurd is, kunnen de schepen in Marseille emissievrij aan de kade liggen. We hebben er dan internationaal teamverband voor gezorgd dat Corsica Linea efficiënter haar diensten kan verrichten terwijl gelijktijdig de impact op het milieu aanzienlijk afneemt.”

“We zorgden ervoor dat Corsica Linea efficiënter haar diensten kan verrichten met een kleinere impact op het milieu.”

FR ANS BA ARTMANS P R OJ E C T M A N A G E R

middenspanningsinstallatie komt uit Ratingen.

Er wordt aan boord een aanzienlijk vermogen gevraagd daarom heeft de trafo een vermogen van 1.850 kVA. Om er voor te zorgen dat de scheeps­ generatoren de spanningsfluctuaties van het 11 kV-net van Électricité de France (EDF) kunnen volgen zijn de generatoren voorzien van nieuwe spanningsregelaars, type ABB Unitrol uit het Zwitserse Turgi. Tenslotte komen de laagspannings­ vermogensschakelaars uit onze Italiaanse fabriek in Dalmine. Omdat het een turnkeyproject is zorgen we ook voor aanvullende zaken zoals het aanpassen van de ventilatie en de verlichting.”

Ali Sobhi is als Field Service Engineer van ABB Marine & Ports in Rotterdam gewend om op alle mogelijke plaatsen op de wereld installaties aan boord van schepen in bedrijf te stellen. Voor de beproeving en inbedrijfname van de installatie op de Paglia Orba is hij naar Marseille gereisd. “Ik heb anderhalve week op het schip gewoond. Je bent dan echt een tijdelijk bemanningslid. De ene dag was ik in Marseille en de andere dag op Corsica.

— V.l.n.r.: Bart de Graaf, Ali Sobhi en Frans Baartmans van ABB Marine & Ports in Rotterdam.

21

— Door de walstroomvoorziening wordt er een forse hoeveelheid CO2, stikstof en fijnstof bespaard.

“Met slechts twee handelingen kan er overgeschakeld worden op externe 11 kV-voeding.”

ALI SOBHI FIELD SERVICE ENGINEER

22

OVE R E N WE E R DUUR Z A A M WERK EN

“We willen het liefst dat mensen hun hele carrière bij ons doorbrengen.”

A N TO N I E K LO P H R D I R E C TO R B E N E LU X

—

LANGER EN TEVREDEN AAN DE SLAG BLIJVEN

Duurzame inzetbaarheid van mensen

23

— De betrokkenheid bij het werk vertoont een interessante curve. Ze is het grootst tot de leeftijd van 34. Dan neemt ze af om opnieuw te pieken vanaf 50 tot 65. Van hun 34ste tot 49ste zijn veel mensen dus wat minder betrokken bij het werk.

Hoe kan ABB ervoor zorgen dat het een aantrekkelijke werkgever blijft, ook voor werknemers met veel jaren op de teller?

De pensioenleeftijd schuift overal in Europa door naar 67 jaar. Een gemiddelde werknemer bij ABB in Benelux is 47 jaar, de gemiddelde pensioenleeftijd ligt in het bedrijf op 65. De gemiddelde tijd dat mensen aan het bedrijf verbonden blijven ligt op 16 jaar. Is het mogelijk om die termijn te verlengen en het werk steeds boeiend en haalbaar te houden voor zoveel mogelijk mensen?

SERVICE ENGINEERS ABB werkt op verschillende domeinen aan de blijvende inzetbaarheid van mensen, maar een alomvattend kader ontbrak tot nog toe. Om beter te weten wat er onder de werknemers leeft en hoe zij naar inzetbaarheid kijken, voerde ABB een enquête uit onder de Nederlandse service engineers. “Hier ligt de gemiddelde leeftijd op 50 jaar”, zegt Antonie Klop, HR Director Benelux.

“Deze mensen werken heel zelfstandig, brengen hun tijd voornamelijk door bij klanten en vaak ook in het buitenland. Best belastend, dus. Uit het

onderzoek blijkt dat onze service engineers erg betrokken zijn bij hun vak en hun klanten. Ze vinden hun werk interessant en prettig, net als autonomie en regelvrijheid. Het is niet verstandig om dit te gaan beknotten met allerlei regels, richtlijnen of tijdschema’s. Hun vrijheid levert hen energie en daarmee een hogere productiviteit op. Wat kan er beter? Via een projectgroep met twee HR Business Partners (dat zijn de medewerkers van personeelszaken die verantwoordelijk zijn voor één van de businesses binnen ABB) willen we te weten komen waar deze service engineers tegen aanlopen en hoe we hun werkzaamheden nog beter kunnen aansluiten, kijkend naar de hogere pensioenleeftijd.

WITTEBROODSJAREN “Onze ambitie is duidelijk: hire to retire. We willen het liefst dat mensen hun hele carrière bij ons doorbrengen. Maar dat kan best betekenen dat iemand af en toe een heel andere job gaat uit­oefenen binnen

24

OVE R E N WE E R DUUR Z A A M WERK EN

“Een duurzame medewerker is competent, tevreden, betrokken en gezond.”

A N TO N I E K LO P H R D I R E C TO R B E N E LU X

de groep. Duurzame inzetbaarheid berust op vier pijlers. Een duurzame medewerker is competent, tevreden, betrokken en gezond.”

De betrokkenheid en bevlogenheid zijn het grootst bij mensen die vijf jaar of minder in dienst zijn. “Dat zijn de wittebroodsjaren”, zegt Klop.

“Mensen komen binnen in een organisatie, alles is nieuw, je bent enthousiast want je kan nog volop groeien en ontwikkelen. Na vijf jaar hebben de meeste mensen vernieuwing nodig. Dan moeten wij de mogelijkheid bieden om over te stappen naar andere functies of projecten. Daar zullen we meer aandacht aan moeten schenken. Wat me uit het onderzoek is opgevallen, is dat de service engineer en de manager wel spreken over de werkzaamheden, maar weinig over de toekomst. Hoe kan de medewerker nog duurzaam inzetbaar blijven? Wat gaat de werknemer zelf doen en wat kan de manager hierin bijdragen? Waarom dit niet echt gebeurt is niet helder, dit moeten we verder bekijken. We zullen ons als management ervan bewust moeten worden dat duurzame inzetbaarheid een belangrijk thema is. Voor oudere medewerkers, maar ook voor jongere medewerkers.

Jongere medewerkers willen zichzelf ontwikkelen en hun functieverblijftijd wordt steeds korter. Als mensen weg willen zullen ze die stap vroeg of laat wel zetten, maar mogelijk ook extern. En dan ben je die goede, talentvolle kracht kwijt, en wellicht aan een concurrent. Ja, het is lastig als je mensen verliest aan een andere afdeling. Maar het maakt managers ook trots wanneer hun mensen een volgende stap zetten. Dat toont ook aan dat je goed je werk hebt gedaan.”

PRATEN HELPT Niet iedereen moet intern solliciteren: het is perfect mogelijk dat je dertig jaar dezelfde functie uitoefent en daar helemaal gelukkig mee bent.

“Natuurlijk is daar niets mis mee. Je moet mensen niet pushen. Maar praat erover, wees open.

Dat geldt trouwens ook voor opleidingen. We bieden heel veel workshops en opleidingen, en dat is

— Antonie Klop, HR Director Benelux

nodig want de wereld staat niet stil en onze functies evolueren voortdurend. Het is belangrijk dat mensen weten hoe hun functie evolueert en hoe ze zich daarop kunnen voorbereiden.”

De betrokkenheid bij het werk vertoont een interessante curve, weet Antonie. “Ze is het grootst tot de leeftijd van 34. Dan neemt ze af om opnieuw te pieken vanaf 50 tot 65. Van hun 34ste tot 49ste zijn veel mensen dus wat minder betrokken bij het werk. Wanneer we vragen naar de reden komen drie dingen naar voren: mensen zitten vast in een bepaalde rol, ze worstelen met de work/life balance en ze vragen zich af of ze de rest van hun leven wel bij ABB willen blijven. Op 50 verandert dat: de kinderen zijn het huis uit, je heb een zekere senioriteit, je fietst als het ware door het werk. Een en ander blijkt ook overeen te komen met wetenschappelijke studies over de levens­ fases van de mens. Het lijkt me belangrijk dat we ons daarvan bewust zijn, en dat we ook altijd bereid moeten zijn te praten over problemen in het privéleven van onze werknemers voor zo ver ze daar zelf toe bereid zijn.”

ABB EXPERIENCE HOTSPOT

25

—

DE OPLOSSINGEN VAN NU, DE TECHNIEK VAN MORGEN

Beleef de ABB Experience en behaal een voorsprong Of het nu gaat om het verduurzamen van onze steden, het intelligenter maken van gebouw en industrie en het versnellen van processen of om het verzekeren van de continuïteit en het vergroten van het installatiegemak en de veiligheid; ABB innoveert continu om in alle opzichten vooruitgang te stimuleren.

Om een toekomst neer te zetten, waarin we meer kunnen doen met minder, is samenwerking cruciaal. Je kunt immers nog zo’n mooi product introduceren, maar als de markt er geen heil in ziet, is het gedoemd om te mislukken. Daarom ontwikkelen we onze systemen in nauw overleg met de markt. Delen we onze kennis en ervaring en die van onze partners. En laten we onze klanten zien hoe de uitdagingen waar ze tegenaan lopen, zich vertalen in toekomstbestendige totaaloplossingen. De ABB Experience biedt daarvoor de perfecte beleving.

INDUSTRY EXPERIENCE EN MEER Zo ontdekt u in de Industry Experience op interactieve wijze de nieuwste oplossingen, geschikt voor uiteenlopende industrieën zoals Marine, Food & Beverage, Agro en datacenters. Ervaart u in de Living Space® Experience de nieuwste mogelijkheden op het gebied van intelligente gebouwbesturing. Laten we in de Building Space® Experience nieuwigheden voor de utiliteit in actie zien. En beleeft u in de Noodverlichting Experience een echte noodsituatie en de noodzaak van efficiënt werkende noodverlichting.

ACTUELE THEMA’S IN PRAKTIJK In het Experience Center in Nieuwegein vindt u de nieuwste innovatieve oplossingen op één inspirerende plek en elk in hun eigen setting. Hier ervaart u op aansprekende wijze hoe ABB actuele thema’s als energie-efficiëntie en -distributie, critical power, productiviteit, robotica, machine- en voedselveiligheid vertaalt in praktische en duurzame producten en systemen. Maar het is ook de plek om uw relaties te ontmoeten, te inspireren, te informeren en te trainen. Steeds vanuit een bredere thema- en marktgerichte benadering en met een focus op zelf proberen, doen en beleven.

Met al deze oplossingen en de vele die volgen, zetten we samen een krachtige toekomst neer.

En door continu in gesprek te blijven, kennis te delen, elkaar te inspireren, intensief samen te werken en te innoveren, zijn er geen grenzen aan wat we samen kunnen bereiken.

— BELEEF DE INNOVATIE Plan snel uw gratis experience op www.abb.nl/lowvoltage

— In het Experience Center in Nieuwegein vindt u de nieuwste innovatieve oplossingen.

26

F O R A B E T T E R W O R L D M A AT W E R K B E D R I J F G A N D A E

—

ACHTER DE SCHERMEN BIJ MAATWERKBEDRIJF GANDAE

“Flexibiliteit en professionaliteit zijn onze troeven” De ABB-vestiging in Gent draait op volle kracht. En dat is niet enkel de verdienste van het productieteam dat er aan de slag is. Maak kennis met Gandae, een maatwerkbedrijf dat al jaar en dag nauw samenwerkt met ABB.

Gandae is al 53 jaar actief en meer dan 15 jaar geleden ging de ‘in-house’-samenwerking met ABB van start. “Ons partnerschap gaat wel langer terug, ze loopt al van in de tijd van voorganger General Electric. Aanvankelijk werden onze mensen ingeschakeld bij ons voor het werk – we zitten hier zeg maar om de hoek – maar na een poosje werd duidelijk dat het veel efficiënter was om de medewerkers van Gandae rechtstreeks op de site van ABB in te zetten”, vertelt Bjorn Joos, kersvers directeur van Gandae.

Een mooi voorbeeld van hoe een offsite-samenwerking vlot overvloeit in een volwaardige on­siteintegratie dus. “Klopt helemaal”, weet Sofie Sierens, HR-verantwoordelijke bij ABB in Gent. “We werken samen met nog een aantal maatwerk­ bedrijven, maar deze samenwerking is een van de langst­lopende. Ik denk zelfs dat Gandae de eerste partner was. Dat wil iets zeggen, natuurlijk.”

KORT OP DE BAL SPELEN Gemiddeld zijn er elke dag 12 tot 14 mensen van Gandae bij ABB aan het werk. “Dat zijn eigenlijk werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt”, legt Bjorn uit. “Daarnaast zijn er ook continu twee tot drie begeleiders aanwezig.” Begeleiders zoals teamleader Marcel Carton. “Onze mensen staan in voor het verpakkingswerk. Ze maken kleine interne sets en sets die buitengaan voor verkoop. Geen montage van kasten dus, maar wel alle kleine be­ nodigdheden zoals vijzen, moeren … en klein montagewerk”, vertelt hij. “En alles gebeurt op vraag.

Voor alles wat intern nodig is, wordt eigenlijk direct gezorgd.”

“Onze mensen maken kleine interne sets en sets die buitengaan voor verkoop. Alles gebeurt op vraag.”

M A R C E L C A R TO N , T E A M L E A D E R G A N D A E

27

— WAT IS EEN MAATWERKBEDRIJF? Dat betekent dat er al eens kort op de bal gespeeld moet worden. “Absoluut, soms is het echt last­ minutewerk”, weet Johan De Cuyper, verantwoordelijke voor onder andere de verpakkingen binnen ABB. “Het kan zijn dat we iets nodig hebben binnen het uur. Dan geven we dat meteen door aan Marcel en zijn ploeg. Zij proberen dan zo snel mogelijk een oplossing te vinden om het gevraagde materiaal te leveren.” Marcel knikt. “Ja, er komt wel vrij veel organisatie en planning bij kijken.”

Snelheid is een duidelijk voordeel van de ‘in-house’-samenwerking. “Als we die onderdelen voor het monteren van onze kasten buitenshuis zouden laten maken, dan zouden we enorm veel tijd verliezen. Duurzaam is het evenmin, want je moet dan ook transport voorzien”, aldus Johan.

ZELFSTANDIG EN FOUTLOOS Ook de flexibiliteit is een enorme toegevoegde waarde, vindt Bjorn. “We kunnen heel makkelijk anticiperen en inspelen op de vraag van onze klant.

Op een bepaald moment liet ABB ons weten dat ze wilden overschakelen naar mensen in-house. We

Maatwerkbedrijven zijn bedrijven die mensen tewerkstellen die niet terecht kunnen in het ‘reguliere’ arbeids­ circuit. Met een achterstand tot de arbeidsmarkt, zoals Bjorn Joos het verwoordt. Het zijn de voormalige beschutte en sociale werkplaatsen. Hun doel is sociaal én economisch. Ze werken zoals alle ondernemingen: professioneel en rendabel en leveren kwalitatieve producten af. “We hebben een sociale missie, maar we differentiëren ons door een grote economische insteek.

We denken mee met de klant, willen voortdurend verbeteren en investeren in functie van de klant”, zegt Bjorn.

hebben toen de mogelijkheden bekeken, de nodige investeringen – zoals de aankoop van machines – en specifiek personeel geselecteerd. ABB zou bijvoorbeeld ook mensen op interimbasis kunnen inschakelen, maar dat zou waarschijnlijk niet zoveel rendement opleveren. Ons personeel is speciaal opgeleid en heeft zo een sterke meerwaarde binnen de productie. Ja, er is rendementsverlies door hun afstand tot de arbeidsmarkt, maar door het repetitieve karakter van het werk leren ze een routine aan, waardoor ze uiteindelijk beter en

— V.l.n.r.: Johan De Cuyper, Huguette Dryhoels, Bjorn Joos en Marcel Carton.

28

F O R A B E T T E R W O R L D M A AT W E R K B E D R I J F G A N D A E

— Speciaal opgeleid personeel presteert beter en constanter dan interim-werknemers.

constanter werk leveren dan mensen die de hele tijd switchen, zoals interim-werknemers.”

De werknemers van Gandae weten perfect waarmee ze bezig zijn. “Voor elke taak ontvangen ze een opdrachtbon. Eens ze die hebben, zijn ze grotendeels zelfstandig aan het werk. We zorgen voor de nodige begeleiding, zeker rond de pauze, maar voor de rest doen zij het werk. We zijn een van de ateliers met de laagste foutenlast”, benadrukt Marcel. En loopt er al eens iets minder vlot, dan staan Marcel en zijn collega-begeleidster Linda altijd klaar. “Ik kom met plezier werken. Ook omdat ik weet dat we goed begeleid worden”, pikt Huguette Dryhoels in.

Zij is er al bij van in het begin. “Bij problemen of voor raad kunnen we altijd bij onze begeleiders terecht.”

“Wij zijn een productieve onderneming die net als andere bedrijven winstgevend is of moet zijn, ook al zijn we een vzw.”

BJORN JOOS, DIREC TEUR G ANDAE

De band in het team is dan ook heel hecht.

“We hebben een dienst sociaal beleid – dat is verplicht – die instaat voor de opvolging van problemen met doelgroepwerknemers. Maar in de praktijk gaat het sneller als onze begeleiders op de ABB-vloer te hulp schieten. Zij kunnen dan eventueel ook nog onze dienst inschakelen mocht het nodig zijn”, aldus Bjorn.

29

De medewerkers van Gandae voelen zich zelfs eerder ABB’ers, zo laat Huguette weten. “Ik voel me hier echt thuis. Als mensen me vragen waar ik werk, zeg ik ABB, niet zozeer Gandae.”

“Ze komen eigenlijk niet meer bij ons op het bedrijf, hé”, zegt Bjorn. “De equipe die hier werkt, is erg vast. Er is haast geen fluctuatie of verloop. Die stabiliteit zorgt ook voor het nodige vertrouwen, zowel bij ABB als bij onze mensen.” En dat resulteert zichtbaar in een geweldige sfeer op én naast het werk.

“Ik heb een heel fijne band met mijn collega’s. Soms spreken we na het werk nog af. Vrijdagnamiddag bijvoorbeeld, dan gaan we al eens een koffietje drinken of wat shoppen. Heel leuk is dat. Net zoals de events van ABB trouwens”, vertelt Huguette.

“De medewerkers van Gandae leveren de productiviteit die wij nodig hebben.

Ze zijn eigenlijk gewoon ABB-collega’s.”

SOFIE SIERENS, HR-VER ANT WOORDELIJKE ABB IN GENT

— Sofie Sierens, HR-verantwoordelijke bij ABB in Gent.

HET PLAATJE PAST Merkt Gandae ooit iets van vooroordelen die leven rond maatwerkbedrijven? “Eens een bedrijf het gewoon is om samen te werken met een maatwerkbedrijf, worden de werknemers gewoon collega’s. Maar het klopt dat er nog wel wat onwetendheid heerst over wat er nu precies gebeurt achter de deuren van een maatwerkbedrijf”, aldus Bjorn.

“Er wordt al gauw gedacht aan ‘bezigheidstherapie’, maar dat is het allerminst! Als je rondloopt in een professioneel maatwerkbedrijf, dan merk je snel dat het een productieve onderneming is die net als andere bedrijven winstgevend is of moet zijn. We zijn een vzw, maar ook wij moeten winst maken om investeringen te kunnen doen en de lonen te kunnen betalen.”

ABB’ERS Ook de integratie van de werknemers van Gandae binnen ABB zit goed. “We zijn een erg open onderneming. Ook al staan de mensen van Gandae niet officieel op onze payroll, toch zijn zij eigenlijk gewoon ABB-collega’s. Als we een evenement organiseren worden zij ook uitgenodigd. Ze maken deel uit van onze groep”, zegt Sofie.

Met het partnerschap met Gandae geeft ABB een sociale betrokkenheid aan, maar het gaat verder dan dat. “Het sociale aspect speelt mee en is een motivatie, die zeker belangrijk is. Maar het blijft een win-winsituatie. De mensen van Gandae leveren de productiviteit die wij nodig hebben. Enkel zo past het plaatje”, vult Sofie aan.

Marcel bevestigt die collegialiteit. “We worden behandeld als eigen ABB-personeel. Er wordt geen onderscheid gemaakt. Onze medewerkers draaien gewoon mee. Als er mensen van de productie langs­lopen, dan slaan zij al eens een praatje zoals met hun eigen collega’s.”

“Een samenwerking met een maatwerkbedrijf kan iets moois zijn voor een firma om mee uit te pakken, maar het is niet ons verkoopsargument.

Alleen daarmee bind je klanten niet. Wij zetten in op onze economische meerwaarde en hoog rendement”, stelt Bjorn.

30

HET JA AR 1953

—

1953 DAMES AAN HET WERK

De dames van de typekamer hebben voor de fotograaf hun mooiste kleding aangetrokken en een extra bezoekje aan de kapper gebracht.

We bevinden ons in het kantoorgebouw van Electrostoom aan de Electroweg in Rotterdam.

Electrostoom was de voorloper van ABB in Nederland.

In die tijd waren dames in een technisch bedrijf sterk in de minderheid. De typekamer die we hier zien is echter een waar vrouwenbolwerk! Met de plantjes op de vensterbank en op de bureaus maakt de kantoorruimte een gezellige indruk.

De dames zitten keurig op een rij. De cheffin heeft het grootste bureau en zit achterin. Zij kan vanaf haar centrale positie toezicht houden op de werkzaamheden.

De dames zijn ongehuwd want anno 1953 was het nog gebruikelijk dat meisjes bij het sluiten van een huwelijk

hun dienstverband zouden beĂŤindigen. Op de bureaus ontbreken telefoontoestellen. Telefonie was duur en er werd scherp op de kosten gelet.

Voor interne oproepen beschikt men over een oproepsysteem met gekleurde lampjes. Linksboven op de foto ziet u het kastje met de kleurige glaasjes en een zoemer dat aan de wand is bevestigd. Zowel qua communicatie als wat de rol van vrouwen binnen de bedrijven betreft is er in ruim een halve eeuw veel veranderd!

31

— In één stap dichter bij ABB

Laat u inspireren door onze expertise.

Als pionier en marktleider in digitale oplossingen dragen wij bij aan een duurzamere industrie. Ons blogkanaal vormt het perfecte platform voor het volgen van de vooruitgang. www.abb-conversations.com/bx-nl