aatmabhan full issue 04

DeelceYeeve

Je<e& 1  Debkeâ 4 Dee@keäšesyej, veesJnWyej, ef[meWyej, 2008

Deblejbie Yeejle cenemeòee : mJehve DeeefCe JeemleJe [e@. Deevebo les}legbye[s [e@.Yee}Ûebõ cegCeieskeâj [e@. Øeuneo }g}skeâj efJepeÙe peeJebefOeÙee Decej nyeerye [e@. Yee}Ûebõ keâeveiees megjsçe heešer} [e@. efJe. }. Oee¤jkeâj [e@. DejefJebo Oeeyes Øee. cebie} efKebJemeje [e@. }ef}le DeOeeves [e@. çegYeebieer ieesšs efJe}eme heešer} [e@. efmcelee DeJeÛeej

mebheeokeâ [e@. mebpeerJekegâceej meeJeUs YeüceCeOJeveer : 9422863665

keâeÙe&keâejer mebheeokeâ Øee. jepeWõ cegb{s YeüceCeOJeveer : 9422140049

Je=òe}sKe mebheeokeâ vejWõ }ebpesJeej YeüceCeOJeveer : 9422180451

efveÙeespeve mebheeokeâ megveerlee Pee[s YeüceCeOJeveer : 9422823329

JÙeJemLeehekeâ oòee Yeesme}s YeüceCeOJeveer : 9422206235

cegKehe=‰ meblegkeâ iees}sieeJekeâj YeüceCeOJeveer : 9860184389

efJeOeer meu}eieej De@[. ieCesçe {e}s heešer} YeüceCeOJeveer : 9422876949

keâLee [e@. Yeemkeâj ye[s megjsçe jenešs efkeâçeesj Kes[skeâj

keâefJelee [e@. oemet JewÅe Deyog} jnceeve jener De®Ce jmeeU }eskeâveeLe ÙeçeJeble efohekeâ {es}s efJepeÙee}#ceer JeeveKes[s

Ùee DebkeâeÛeer efkebâcele 55 ®heÙes Jeeef<e&keâ Jeie&Ceer 100 ®heÙes efJeçes<eebkeâemen  Ùee Debkeâele Øekeâeefçele Pee}suÙee celeebçeer mebheeokeâ mencele Demeleer}Ûe Demes veener.  vÙeeÙee}Ùeerve Jeeo efnbiees}er efpeune vÙeeÙee}ÙeeÛÙee keâ#esle jener}.

 ns he$e cee}keâ, cegõkeâ, Øekeâeçekeâ Je mebheeokeâ mebpeerJekegâceej meoeefçeJejeJe meeJeUs Ùeebveer T®Jes}e efhebÇšme&,

453, efJeJeskeâeveboveiej, efnbiees}er ÙesLes Úehetve $ewceeefmekeâ DeelceYeeve keâeÙee&}Ùe, Øeereflemegceve, efJeJeskeâeveboveiej, efnbiees}er efheve - 431513 ÙesLes Øekeâeefçele kesâ}s. otjOJeveer : 02456-220069, 9881956195  Deewjbieeyeeo : çJeslee keâcÙegefvekesâçeve, efçeJeepeer hegleUŸeepeJeU, peÙeYeJeeveerveiej, Sve-4, efme[keâes, Deewjbieeyeeo.

1 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

DeelceYeeve Øeefle, JeeÛekeâ efce$eebvees, meØesce vecemkeâej, JewÛeeefjkeâ yeebefOe}keâer peesheemeCeeNÙee ‘DeelceYeeve’ heefjJeejele DeeheCe menYeeieer Pee}ele, lÙeeyeö} Deehe}s ceveeheemetve DeeYeej. ‘DeelceYeeve’ÛÙee ceeOÙeceeletve meceefJeÛeejer ceveb pees[CÙeeÛee, lÙeeletve ceneje°^eleer} efkeâceeve Skeâ npeej meceefJeÛeejer ceveebÛee Skeâ heefjJeej leÙeej nesF&}, ne ØeÙelve neslee. heefn}s Je<e& hetCe& nesleevee lÙeele yeNÙeehewkeâer Ùeçe efceUe}bÙe, ÙeeÛeb meceeOeeve Deens. efJeÛeejebÛes ns meke&â} DeeheuÙee}e DemesÛe Jee{JeeÙeÛes Deens. lesJne DeeheCe ‘DeelceYeeve’ heefjJeejele menYeeieer Jne. ‘DeelceYeeve’ Deehe}b meJeeËÛeb Deens. Deehe}b menkeâeÙe& nsÛe DeeceÛeb yeU Deens.

OevÙeJeeo.

Jeeef<e&keâ Jeie&Ceer 100 ®heÙes efJeçes<eebkeâemen

Jeeef<e&keâ Jeie&Ceer Ûeskeâ efkebâJee [er[er Éejs heg{er} heòÙeeJej hee"JeeJeer. [e@. mebpeerJekegâceej meeJeUs, mebheeokeâ, ‘DeelceYeeve’, Øeereflemegceve, efJeJeskeâeveboveiej, efnbiees}er efpe. efnbiees}er. 431513

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 2

mebheeokeâerÙe

efJekeâemeJeešsJej peeCÙeemee"er...

2020

heÙeËle Yeejle cenemeòee nesCeej, Demes Deehe}s meJeeËÛesÛe mJehve Deens DeeefCe lÙee OÙesÙeekeâ[s Deehe}er Iees[oew[ner meg¤ Deens. Ùee efJe<eÙeeJej DeelceYeeveÛÙee heefnuÙee Je<ee&leer} çesJešÛÙee Debkeâele efJemleejeves ÛeÛee& JneJeer, Demes Deecner "jJe}s. [e@.

Deevebo les}legbye[s, [e@. Yee}Ûebõ cegCeieskeâj, [e@. Øeuneo }g}skeâj, efJepeÙe peeJebefOeÙee, Decej nyeerye, [e@. Yee}Ûebõ keâeveiees, megjsçe heešer}, [e@. efJe. }. Oee¤jkeâj, [e@.

DejefJebo Oeeyes, Øee. cebie} efKebJemeje, [e@. }ef}le DeOeeves, [e@. çegYeebieer ieesšs, efJe}eme heešer} DeeefCe [e@. efmcelee DeJeÛeej ÙeebÛes }sKe osle Deenesle. mJeeleb$Ùeeveblej DeeheCe yejsÛe keâener keâceeJe}s Deens DeeefCe Deepe Deehe}er cenemeòee nesCÙeekeâ[s JeešÛee} meg¤ Deens. DeeheuÙee DeepeheÙeËleÛÙee JeešÛee}eryeö} ÛeÛee& keâjleevee Ghejeskeäle }sKekeâebveer ceeb[}s}s efJeÛeej vekeâejeLeea Deefpeyeele veenerle, lej lÙeeletve oenkeâ JeemleJe meceesj Ùesles. Keg}er DeLe&JÙeJemLee, peeieeflekeâerkeâjCe DeeefCe GoejerkeâjCe efmJekeâejuÙeecegUs pemes keâener heâeÙeos Pee}s Deensle lemesÛe lÙeeÛeer efkebâcelener ÛegkeâJeeJeer }eiele Deens, ns lÙeeletve mhe° nesles. efçeJeeÙe Deelcehejer#eCe kesâuÙeeefçeJeeÙe

ÛegbkeâebÛeer og¤mleer keâçeer keâjCeej? meJe& peieeÛes vesle=lJe keâjCÙeeÛeer leekeâo keâceeJeCÙeemee"er DeeheuÙee}e meJe&Ûe DeeIee[ŸeebJej DeeJeçÙekeâ les yeo} mJeerkeâejeJes }eieCeej Deensle. efçeJeeÙe osçeeleer} ieefjyeer, Yetkeâ, yesjespeieejer, kegâhees<eCe, efvej#ejlee, meeceeefpekeâ çees<eCeeÛÙee Iešvee DeeefCe iegvnsieejer oçe&efJeCeejer Deekeâ[sJeejer DeeheuÙee JeešÛee}erle De[LeUs DeeCet çekeâles. oef}leçeesef<ele, keâ°keâjer-çeslekeâjer, keâeceieej DeeefCe SketâCeÛe JebefÛele cnCetve peieCeeNÙee DeOÙee&DeefOekeâ }eskeâmebKÙesÛes cenemeòee nesleevee keâeÙe keâjeÙeÛes? Ùee Øeçveekeâ[s keâevee[esUe keâ¤ve YeeieCeej veenerÛe. Ùee cees"Ÿee Jeiee&}e meesyele IÙeeÙeÛes Demes} lej ØemLeeheerle meJe&Ûe JÙeJemLesle Deeceg}e«e yeo} keâjeJes }eieCeej Deensle. Ùee DebkeâeÛÙee efveefceòeeves DeeheuÙeeleer} ye}mLeeves DeeefCe keâÛÛes ogJes Skeâef$eleheCes ÛeefÛe&}s peeJesle, lÙeeletve keâener mekeâejelcekeâ heeJe}s GÛe}}er peeJeer, ne Ùee DebkeâeÛÙee ceeb[Ceerceeieer} nslet Deens. meJe&Ûe }sKeebceOetve oenkeâ JeemleJeemen efJekeâemeJeešsJej peeCÙeemee"er GheÙegkeäle "¤ çekeâleer} Demes keâener GheeÙener Dee}s Deensle. JeeÛekeâebveer lÙeeJej ieebYeerÙee&ves efJeÛeej keâjeJee, Deçeer Dehes#ee Deens. 

3 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

cenemeòesÛes mJehve heenleevee Yetkeâ, ieefjyeerÛee efJeÛeej

[e@. Deevebo les}legbye[s

ceeieÛÙee keâener ceefnvÙeebheemetve peeieeflekeâ efJeòeerÙe Deeefj°eÛÙee lmegveeceerves Yeeb[Je}çeenerÛee Gvceeo pejer efpejJe}e Deme}e lejer efleÛÙee YeešçeenerÛee Glmeen cee$e efpejJe}s}e efomele veener. 1989 ceOÙes meesefJeSle jepeJeš keâesmeUuÙeeveblej efleÛÙee ieesšele peçee DeeveboeÛÙee GkeâUŸee hegâšuÙee, lÙeeletve pemee efle}e ‘FeflenemeeÛee Deble’ efome}e, lemee Øekeâej keâener Ie[leebvee efomele veener. G}š lÙeeletve Yeeb[Je}çeener Je cegkeäle yeepeejhes"sÛÙee iegCeieeCeeÛes Demhe° mJej Depegvener Ssketâ Ùesleele. peg}w 2007 heemetve Decesefjkesâle meye-ØeeF&ce ›eâeÙemeermeÛÙee mJe®heele peeieeflekeâ efJeòeerÙe Deeefj° Deekeâejle Demeleevee Yeejleele çesDej yeepeejeÛee efveoxçeebkeâ (meWmeskeäme DeeefCe efveheäšer) oj efoJeçeer Deekeâeçeekeâ[s PesheeJele nesles. mebhetCe& DeLe&JÙeJemLesleÛe

‘

keâesCelÙeener osçeeves ceneçekeäleer yeveCÙeeÛeer Deekeâeb#ee yeeUieCes nsÛe cegUer Ûetkeâ Deens. Ùeeletve meeceüepÙeJeeoer Je=òeer mejU-mejU Øeefleefyebefyele nesles. Deçeer Deekeâeb#ee Deveskeâ osçe yeeUiele Deme}s lejer lemeb mJele:ntve yees}Ceejs heâkeäle DeeheCeÛe. heefjefmLeleer leçeer Demes} lej keâoeefÛele yees}CÙeelemegæe ieewCe JeešCeej veener; heCe pesJne lÙeeleer} leheâeJele ve efcešCeejer Demes} lej lÙee}e keâeÙe cnCeCeej?

YeejleeÛÙee ceneçekeäleer yeveCÙeeÛÙee Deekeâeb#esyeeyele lejer DeeheuÙeemeceesj ÙeeÛe ØekeâejÛeb ØeçveefÛevn Deens.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 4

’

Skeâ Øekeâejs ve Yetlees ve YeefJe<Ùeleer Demee GheâeCe neslee. mebhetCe& peieemee"er peCet Yeejle ner SkeâÛe mebOeerYetceer (}@C[ Dee@heâ Dehee@ÛÙeg&efvešer) GjuÙeeÛee Yeeme nesle neslee. Ùee Øeef›eâÙesleer} cegKe&heCee }#eele IesCÙeeSsJepeer DeeheuÙee SsleosçeerÙe Yeešefiejerves Deehe}er DeLe&JÙeJemLee efkeâleer yeUkeâš Deens, peieeleer} Ie[ecees[eRÛee DeeheuÙeeJej keâmee Deefve° heefjCeece nesCeej veener, DeeheCe keâmes SkeâefJemeeJÙee çelekeâeleer} ceneçekeäleer nesCeej Deenesle FlÙeeoeRJej Yee<eCes Pees[Ces meg¤ "sJe}s. Kejb lej efJeosçeer mebmLeelcekeâ iegbleJeCegkeâoejebveer Ùee Glceeoer JeeleeJejCeeÛee heâeÙeoe IesJetve çesDej yeepeeje}e efçeKejeJej peeJet efo}s DeeefCe ceie Deehe}e hewmee ØeÛeb[ veheäÙeeÛÙee heeleUerJej keâe{tve IÙeeÙe}e meg¤Jeele kesâ}er. ceeieÛÙee kesâJeU leerve ceefnvÙeeble leerve-Ûeej Je<eeËJej hegâieJe}s}e çesDej yeepeejeÛee hegâieJeše heâmme Pee}e. efjPeJe& yeBkesâÛÙee }eKe ØeÙelveebveblej ®heÙeeÛes he[Ces DeeefCe Fvheä}sçeveÛes Ûe{Ces Leebye}s veener. DeÛeevekeâ

DeLe&JÙeJemLesÛeer meJe&Ûe yeepetbveer Glejb[ efomeeÙe}e }eieuÙeeJejÛe Ùee YeešefiejerÛÙee mJehvejbpevee}e DeeUe yeme}e Deens; heCe ÙeeÛee DeLe& ns ‘ceneçekeäleer’Ûes Yetle hetCe&le: Iee}efJe}s ies}s Demee IesCes yejesyej nesCeej veener. ne hegâiee pejer hegâš}e vemelee DeeefCe Dee@ie°DeeOeer DemeCeejs Gvceeoer JeeleeJejCe pejer lemesÛe efšketâve Demeles lejermegæe Yeejlee}e ceneçekeäleerÛÙee mJe¤heele heeneCes efkebâJee leçeer Deekeâeb#ee yeeUieCes GefÛele nesles keâeÙe, ns heeneCÙeeÛeer Depegvener iejpe Deens. efJeÛeejJesOeÛes hebOejeJes mebces}ve meeleeNÙee}e ef[meWyej 2007 ceOÙes ÙeeÛe efJe<eÙee}e Oe¤ve Pee}s. lÙeeJesUer ne Gvceeo Deieoer keâUmee}e heesnesÛe}e neslee. lesLes kesâ}suÙee DeOÙe#eerÙe Yee<eCeele ceer Deveskeâ hew}tbveer lÙeeÛee meceeÛeej Iesle}e neslee. Ùee ef"keâeCeer ‘Yetkeâ DeeefCe ieefjyeer’ÛÙee meboYee&le YeejleeÛeer JeemleJe heefjefmLeleer }eskeâebÛÙee }#eele DeeCetve ceneçekeäleerÛes ns mJehvejbpeve vegmeleer }yee[erÛe veener lej osçeeÛÙee

Yeejlee}e ceneçekeäleer yeveCes mees[e DeeheuÙee pevelesÛes Deieoer ceg}Yetle mlejeJejer} Øeçve mees[efJeCesner ÙeslÙee efkeâlÙeskeâ oçekeâebheÙeËle peceeÙeÛes veener. çeemekeâ Jeiee&Ûeer OeesjCes, lÙeebÛeer Je=òeer Ùeele Gu}sKeCeerÙe yeo} Dee}e veener, lej les çeskeâ[es Je<exmegæe peceCeej veener. vewmeefie&keâefjlÙee DeeheuÙee osçeeFlekeâe mebheVe osçe he=LJeerle}eJej meehe[Ceej veener; heCe lÙee}e Yegkesâ-kebâiee}eÛee osçe ÙesLeuÙee çeemevekeâlÙee& peeleer-JeieeËveer yeveefJe}e.

5 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Skebâojerle efJekeâeme›eâcee}e efkeâleer Dehekeâejkeâ Deens, ns ceÙee&efole Gefö° yeeUie}s Deens.

Yeejleeleer} heejbheefjkeâ çeemekeâ Jeiee&ves vesnceerÛe meeceüepÙeçeener Deekeâeb#ee yeeUieuÙee Deensle. Ùee Deekeâeb#eebveer efJeCe}suÙee peeUŸeele mJele:Ûe De[ketâve %eele FeflenemeeÛee DeOee&-DeefOekeâ keâeU ieg}eceerle Iee}JeuÙeeveblejmegæe lÙeeÛÙee meeceüepÙeJeeoer Je=òeerle heâjkeâ he[}s}e efomele veener. lÙee}e vesnceerÛe Jeešle Dee}s Deens keâer, Yeejle ne meJe&ßes‰ osçe Deens. lÙee}e Ske⚟ee}eÛe ieewjJeçee}er Fefleneme Deens, mece=æ mebmke=âleer Deens. kesâJeU efJeosçeer Dee›eâceCeebcegUs lÙee}e owvÙeeJemLee Dee}er. Deelee lÙeeves Deehe}s ieleJewYeJe hejle efceUJeeJes DeeefCe meJe& peieeJej ØeYegòJe ieepeJeeJes. mebIe heefjJeej Ùee iešeÛes JewÛeeefjkeâ ØeefleefveOeeròJe keâjlees. pesJne lees YeejleerÙe pevelee he#eeÛÙee mJe¤heele meòesJej Dee}e lesJne DeLee&leÛe lÙeeves YeejleeÛeer YeJÙe-efoJÙe Øeeflecee jbieJeeÙe}e meg¤Jeele kesâ}er nesleer. ‘Yeejle Deelee DeCJem$eOeejer osçe’ PeeuÙeeÛÙee Iees<eCeebheemetve ‘Fbef[Ùee çeeÙeveeRie’ÛÙee ceesefncesheÙeËle Yeejle ceneçekeäleer nesle DemeuÙeeÛee DeeYeeme lÙeebveerÛe efvecee&Ce kesâ}e. DeLee&le, ne Øekeâej vegmelee mebIe heefjJeejehegjleeÛe meerefcele veener. Kejb lej Yeepehe DeeefCe keâeBiessme ÙeebÛÙeele DeeefLe&keâ efkebâJee meeceeefpekeâ yeeyeleerle keâesCeÛeeÛe ceg}Yetle heâjkeâ veener. meòesJej DeeuÙeeveblej keâeBiesÇmeves leesÛe ceneçekeäleerÛee hee{e Lees[Ÿee meewcÙe mJe¤heele meg¤ "sJe}e. keâesCelÙeener osçeeves ceneçekeäleer yeveCÙeeÛeer Deekeâeb#ee yeeUieCes nsÛe cegUer Ûetkeâ Deens. Ùeele meeceüepÙeJeeoer Je=òeer mejU-mejU Øeefleefyebefyele nesles. Ùee ØekeâejÛÙee Deekeâeb#ee pejer Deveskeâ osçe yeeUiele Deme}s lejer lemeb DeeheCe nesTve yees}Ceejs heâkeäle DeeheCeÛe. pej heefjefmLeleer peJeUheeme leçeer Demes} lej keâoeefÛele yees}CÙeelemegæe ieewCe JeešCeej veener; heCe pesJne lÙeeleer} leheâeJele ve efcešCeejer Demes} lej lÙee}e keâeÙe cnCeCeej? YeejleeÛÙee ceneçekeäl eer yeveCÙeeÛÙee Deekeâeb#esyeeyele lejer DeeheuÙeemeceesj ÙeeÛe ØekeâejÛeb ØeçveefÛevn GYeb "ekeâles. ceneçekeäleer yevet heeneCeeNÙee DeeheuÙee osçeele ceeveJeer efJekeâemeeÛÙee °erves efkeâleer og:efmLeleer Deens, ns heenelee DeeheuÙee}e lÙeeÛeer keâuhevee ÙeeJeer. peieeÛeer 17 škeäkesâ }eskeâmebKÙee Yeejleele jeneles DeeefCe efleÛes oj[esF& Jeeef<e&keâ GlheVe peeieeflekeâ 7000 [e@}me& mejemejerÛÙee heâkeäle Skeâ oçeebme Flekesâ Deens. Yeejle DeeefçeÙee Keb[eleer} ÛeewLÙee vebyejÛeer DeLe&JÙeJemLee Deens; heCe oj[esF&

GlheVeeÛÙee yeeyeleerle lÙeeÛee opee& Deeeføeâkesâleer} iejerye meyemenejle osçeebhes#eener Kee}er Ùeslees. efkeâlÙeskeâ efjheesš&vegmeej ceeveJeer efJekeâemeeÛÙee efveoxçeebkeâeÛÙee yengleskeâ heefjceeveebJej peieeleer} osçeebÛÙee Glejb[erle Yeejle Deieoer Kee}ÛÙee mlejeJej cnCepes meye-menejle Deeeføeâkesâleer} osçeebÛÙeener Kee}er Ùeslees. Deieoer Deef}keâ[ÛÙee DenJee}elemegæe Yeejle 177 osçeebceOÙes 128 JÙee mLeeveeJej, Deeeføeâkesâleer} ie@yeve (134), veeefceefyeÙee (125), FkeäJesšesefjÙeve efieveer (120), leeefpekeâermLeeve (122) Je çespeejÛÙee ßeer}bkeâe (93) meejKÙee osçeebÛÙee ceeies Deens. ceeveJeer efJekeâemeeÛes peeJet Åee, ieefjyeer DeeefCe YetkesâÛÙee yeeyeleerle YeejleeÛeer heefjefmLeleer Deepeefceleer}e efÛebleepevekeâ Deens. mejkeâej ieefjyeerÛes Deekeâ[s osleevee Deef}keâ[ÛÙee Je<eeËle vesnceer ieefjyeer keâceer nesle DemeuÙeeÛes meebieles. ns Deekeâ[s ‘ceneçekeäleer’ÛÙee Deekeâeb#es}e megmebiele veme}s lejer heefjefmLeleer lÙeentve efkeâleerlejer YeÙeeve Deens, ns DeeheuÙee }#eele ÙesF&}. Ùeespevee DeeÙeesieeves DeeefCe Flej Deveskeâ JÙeefkeäleiele DeYÙeemekeâebveer ieefjyeerÛÙee Deboepeemee"er peer heæle DeJe}befye}er lÙeele DeenejeÛee Øeçve }#eele ve IesleuÙeecegUs ieefjyeerÛes ØeceeCe 1990 veblej IešuÙeeÛes oeKeefJeCÙeele Dee}s. Glmee hešveeF&keâ Ùeebveer (hene Fkeâe@vee@efcekeâ De@C[ hee@ef}efškeâ} efJekeâ}er,

‘

Yeejleeleer} heejbheefjkeâ çeemekeâ Jeiee&ves vesnceerÛe meeceüepÙeçeener Deekeâeb#ee yeeUieuÙee Deensle. Ùee Deekeâeb#eebveer efJeCe}suÙee peeUŸeele mJele:Ûe De[ketâve %eele FeflenemeeÛee DeOee&-DeefOekeâ keâeU ieg}eceerle Iee}JeuÙeeveblejmegæe lÙeeÛÙee meeceüepÙeJeeoer Je=òeerle heâjkeâ he[}s}e efomele veener. lÙee}e vesnceerÛe Jeešle Dee}s Deens keâer, Yeejle ne meJe&ßes‰ osçe Deens. lÙee}e Ske⚟ee}eÛe ieewjJeçee}er Fefleneme Deens, mece=æ mebmke=âleer Deens. kesâJeU efJeosçeer Dee›eâceCeebcegUs lÙee}e owvÙeeJemLee Dee}er.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 6

’

28 peg}w 2007) lÙeeleer} Kees[ GIe[keâerme DeeCe}er. ve@çeve} me@che} meJex (je°^erÙe vecegvee meJex#eCe) ceOÙes Ghe}yOe DemeCeeNÙee Deenej efJe<eÙekeâ ceeefnleerJe¤ve ØelÙe#e ieefjyeerÛee Deboepe Ieslee 1999-2000 ceOÙes peJeUheeme DeOÙee& «eeceerCe }eskeâmebKÙes}e ieefjyeerÛÙee keâ#esletve keâmes JeieUCÙeele Dee}s, ns lÙeebveer oeKeJetve efo}s. heefjCeecele: 2004-05 ceOÙes efpeLes mejkeâej «eeceerCe ieefjyeerÛeb ØeceeCe 28.3 škeäkesâ oeKeJeles lesLes lÙeebÛÙee ØelÙe#e heæleervegmeej les 87 škeäkeäÙeebJej iesuÙeeÛes efometve Ùesles. ve@çeve} me@che} meJexÛÙee 50 Je 55 JÙee hesâjerleer} GheYeeskeälee KeÛee&ÛÙee ceeefnleerJe¤ve Ùeespevee DeeÙeesie oeJee keâjles keâer, 1993-94 les 1999-2000 Ùee keâeUele

«eeceerCe ieefjyeerÛes ØeceeCe 37.3 škeäkeäÙeebJe¤ve 27.4 škeäkeäÙeebJej Ieš}s. 55 JÙee hesâjerleer} veeWoCeer heæleerle DeIeesef<ele yeo} kesâuÙeeves Ùee oesve meJex#eCeebleer} ceeefnleer leg}veerÙe veener, Demes Deveskeâ Deejeshe Pee}s DeeefCe keâener mJeleb$e DeYÙeemekeâebveer mJele:Ûes Deboepe Øekeâeefçele kesâ}s. pejer Ùee megOeejerle Deboepeeble ieefjyeer IešCÙeeÛes ØeceeCe mejkeâejer oeJÙeebÛÙee leg}vesle keâceer Pee}s Deme}s lejer Ùee keâeUele ieefjyeerÛÙee ØeceeCeele Ieš Pee}er ne efve<keâ<e& cee$e DeJewOe

‘

ceeveJeer efJekeâemeeÛes peeJet Åee, ieefjyeer DeeefCe YetkesâÛÙee yeeyeleerle YeejleeÛeer heefjefmLeleer Deepeefceleer}e efÛebleepevekeâ Deens. mejkeâej ieefjyeerÛes Deekeâ[s osleevee Deef}keâ[ÛÙee Je<eeËle vesnceer ieefjyeer keâceer nesle DemeuÙeeÛes meebieles. ns Deekeâ[s ‘ceneçekeäleer’ÛÙee Deekeâeb#es}e megmebiele veme}s lejer heefjefmLeleer lÙeentve efkeâleerlejer YeÙeeve Deens, ns DeeheuÙee }#eele ÙesF&}.

’

"j}e veener. peeieeflekeâ yeBkesâÛÙee 2007 ÛÙee peeieeflekeâ DenJee}evegmeej 1999-2000 ceOÙes mejkeâejÛÙee 27.4 škeäkeäÙeebÛÙee peeieer 30.2 škeäkesâ «eeceerCe ieefjyeerÛes ØeceeCe osCÙeele Dee}s. Deef}keâ[s 2004-05 ceOeuÙee ve@çeve} me@che} meJexÛÙee 61 JÙee hesâjerle mejkeâejÛÙee efnçesyeeØeceeCes ns ØeceeCe 28.5 SJe{s oeKeJeCÙeele Dee}s. cnCepes mejkeâejÛÙee mJele:ÛÙeeÛe Deekeâ[ŸeebJe¤ve 1999-2000 les 200405 Ùee keâeUele «eeceerCe ieefjyeerÛes ØeceeCe 27.4 škeäkeäÙeebJe¤ve

7 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

28.5 škeäkeäÙeebJej ies}s, ns mhe° nesles. ÙeeÛe keâeUele mejkeâejer Œeesleeleer} Flej ceeefnleer }#eele Ieslee, «eeceerCe Yeeieeleer} keâuÙeeCeoçeea efveoçe&keâ meJe&$e JeeF&š heefjefmLeleer oeKeJeleele. Ùee keâeUele «eeceerCe efJekeâemeeJejer} KeÛee&Ûes je°^erÙe Glheeove DeeefCe JeemleJe oj[esF& KeÛee&leer} ØeceeCe {emeU}s Deens. veJJeoÛÙee oçekeâele lÙeehetJeeaÛÙee leg}vesle çesleer GlheeoveeÛee Je=æeroj DeOÙee&Jej Dee}e DeeefCe DeVeOeevÙe GlheeoveeÛee Je=æeroj ceeieÛÙee heeÛe Je<eeËle çetvÙeeJej Dee}e. «eeceerCe jespeieejeleer} Je=æeroj ØeÛeb[ ØeceeCeeJej

ieefjyeerefJe<eÙekeâ oeJÙeebçeer efJemebiele "jles. ieefjyeerÛeer Deveskeâ Debies Demeleele. ieefjyeer vegmeleer Yeeweflekeâ (Jemlegcee}eÛee) DeYeeJe Je lÙeeletve GodYeJeCeeNÙee peerJeveceeveeÛÙee Kee}eJe}suÙee heeleUerletveÛe efomele veener, lej leer efçe#eCe DeeefCe meebmke=âeflekeâ DeYeeJeeletvener Øeefleefyebefyele nesle Demeles.

Skeâ Øekeâejs, Yeeweflekeâ DeYeeJeeletve efomeCeejer ieefjyeer Deuhekeâe}erve ceevelee ÙesF&}; heCe pesJne leer çew#eefCekeâ DeeefCe meebmke=âeflekeâ DeYeeJeele ¤heeblejerle nesles lesJne leer oerIe&keâe}erve ieefjyeerÛÙee heefjefmLeleer efškeâJetve "sJeles. Yeejleele ÙeeÛe ØekeâejÛÙee ieefjyeerÛee

kesâJeU leerve ceefnvÙeeble leerve-Ûeej Je<eeËJej hegâieJe}s}e çesDej yeepeejeÛee hegâieJeše heâmme Pee}e. efjPeJe& yeBkesâÛÙee }eKe ØeÙelveebveblej ®heÙeeÛes he[Ces DeeefCe Fvheä}sçeveÛes Ûe{Ces Leebye}s veener. DeÛeevekeâ DeLe&JÙeJemLesÛeer meJe&Ûe yeepetbveer Glejb[ efomeeÙe}e }eieuÙeeJejÛe Ùee YeešefiejerÛÙee mJehvejbpevee}e DeeUe yeme}e Deens; heCe ÙeeÛee DeLe& ns ‘ceneçekeäleer’Ûes Yetle hetCe&le: Iee}efJe}s ies}s Demee IesCes yejesyej nesCeej veener. keâesmeU}e DeeefCe GIe[ yesjespeieejer meheešŸeeves Jee{eÙe}e }eie}er. çeslekeâNÙeebvee yeBkeâebkeâ[tve efceUCeejer hele Iemej}er DeeefCe veeF&}epeeves lÙeebÛes meeJekeâejebJejer} DeJe}byeve Jee{}s.

Yejcemeeš JÙeepe, GlheeoveeÛÙee efkebâceleerleer} IemejCe ÙeebÛÙee mebÙegkeäle heefjCeeceeves Deveskeâ çeslekeâjer keâpee&ÛÙee meeheUŸeele meehe[}s. DeVeOeevÙeeÛee oj[esF& GheYeesie 50 Je<eeËhetJeeaÛÙee heeleUerJej Iemej}e. keâpee&Ûee Jee{lee [eWiej «eeceerCe Yeeieele heâesheâeJeCeeNÙee peefceveefnvelesme DeeefCe Ssefleneefmekeâ°Ÿee ve Yetlees ve YeefJe<Ùeleer Deçee }eKees çeslekeâNÙeebÛÙee DeelcenòÙeebceOetve Øeefleefyebefyele nesle Deens. ns meJe& nene:keâejoçeea efÛe$e mejkeâejÛÙee

ØeeogYee&Je Deens. çeskeâ[es Je<eeËletve Oece&-hejbhejeefOeef‰le efJe<ecelesves efškeâJetve Oej}s}er ieefjyeer yengmebKÙe peveles}e efÛej[le Deens; heCe efleÛÙee mece«e keâeÙe&keâejCeYeeJeekeâ[s keâesCeeÛesÛe }#e peeleevee efomele veener.

Yeeweflekeâ DeYeeJeebÛes cenòJeeÛes heefjceeve ieefj yeerÛ Ùee DeYÙeemekeâebveer çeesOetve keâe{}s Deens. owvebefove keâece keâjCÙeeme GheÙegkeäle, DeejesiÙe jeKeCÙeemee"er DeeJeçÙekeâ DemeCeejer Tpee& osCeeje Deenej GheYeesieCÙeeÛeer #ecelee cnCetve ns heefjceeve efmJekeâejuÙee ies}s. Ùeevegmeej, «eeceerCe DeeefCe çenjer Yeeieebmee"er oj[esF& Øeefleefove Deveg›eâces 2400 DeeefCe 2100 ke@âpejerped

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 8

osCeeNÙee DeenejeÛeer heeleUer "jefJeCÙeele Dee}er DeeefCe pes }eskeâ DeeheuÙee KeÛee&letve Ùee heeleUerheÙeËle heesnesÛet çekeâle veenerle lÙeebvee iejerye "jefJeCÙeele Dee}s. FLeheÙeËle ef"keâ Deme}b lejer ne Deenej efJekeâle IesCÙeemee"er efkeâleer KeÛee&Ûeer DeeJeçÙekeâlee Deens DeeefCe ceie efkeâleer }eskeâ lees KeÛe& ke⤠çekeâleele, ns "jefJeCes cenòJeeÛes "jles. Ùee Øeef›eâÙesle yeNÙeeÛe ØeceeCeele Kees [mejheCee}e DeJekeâeçe }eYelees . Glmee hešveeF&keâebveer vescekesâ lÙeeÛesÛe yeejkeâeF&ves efJeç}s<eCe keâ¤ve mejkeâejer Œeesleebletve ieefjyeerÛes ØeceeCe JeemleJeehes#ee keâmes keâceer oeKeefJeCÙeele Ùesles, ÙeeÛee G}ie[e kesâ}e Deens.

YeejleeÛÙee peeref[heer (mekeâ} Iejs}g Glheeove) ceOÙes Deef}keâ[ÛÙee keâeUele peer Jee{ Pee}er lÙeecegUs mebheVelesÛee DeeYeeme efvecee&Ce Pee}e. ner Jee{ cegKÙelJeskeâ¤ve mesJee#es$eeletve Dee}er Deens. mesJee#es$eeleer} Jee{ ØeecegKÙeeves Deef}keâ[s heâesheâeJe}s}s ceeefnleer Je mebÛeej leb$e%eeveeÛes #es$e, peeieeflekeâerkeâjCeeves Øeeslmeeefnle kesâ}s}s DeefveyeËefOele JÙeeheej #es$e DeeefCe mejkeâejer Øeçeemeve Ùeeletve GodYeJe}er Deens. Ùeele meJe&meeceevÙe peveles}e efçejkeâeJe vemeuÙeecegUs ner Jee{Ûe Skeâ Øekeâejs efleÛÙee ieefjyeer}e keâejCeerYetle Pee}s}er Deens. efpeLes meeceevÙe keâeceieej keâece

keâjleele lÙee Glheeove #es$eeÛee peeref[heerleer} Jeeše ceeieÛÙee 15 Je<eeËle efmLejeJe}e Deens DeeefCe lÙeeÛes jespeieejeleer} Ùeesieoeve Ieš}s Deens. çesleer DeeefCe Flej mebyebefOele #es$e pes osçeeleer} yengmebKÙe peveles}e heesmeles, lÙeeÛee peeref[heerleer} Jeeše ØeÛeb[ Jesieeves Iemej}e DeeefCe heefjCeecele: Ùee meJe& }eskeâebÛeer efceUkeâle megæe lÙeeÛe ØeceeCeeJej {emeU}er Deens. «eeceerCe efJekeâemeeJejer} KeÛe& meeleJÙee ÙeespevesÛÙee keâeUele efveJJeU je°^erÙe KeÛee&ÛÙee 3.8 škeäkesâ neslee. lees 1991 heemetve veJe GoejceleJeeoer OeesjCeevJeÙes meelelÙeeves he[}e.

1995-96 ceOÙes lees 2.6 škeäkeäÙeebJej DeeefCe 200001 ceOÙes 1.9 škeäkeäÙeebheÙeËle Glej}e. ces 2004 ceOÙes cegKÙelJeskeâ¤ve «eeceerCe Yeeieeleer} Ùee og:efmLeleercegUs je°^erÙe }eskeâçeener DeeIee[er}e efveJe[CegkeâebceOÙes hejeYeJe helkeâjeJee }eie}e; heCe lÙeeveblej meòesJej Dee}suÙee ÙegveeÙešs[ Øees«esefmeJe De}eÙebme mejkeâejves lÙeeletve Oe[e Iesle}e veener. lÙeeves ner veJe GoejceleJeeoer OeesjCes vegmeleer meg¤Ûe "sJe}er veener, lej lÙeebvee DeefOekeâÛe Oeej DeeCe}er. 2004 ceOÙes jepemJeefJe<eÙekeâ peyeeyeoejer DeeefCe DeLe&mebkeâuheerÙe ØeyebOeve keâeÙeoe DeeCetve Ùee OeesjCeebvee Skeâ Øekeâejs JewOeeefvekeâ JewOelee DeeCe}er. 2004-

DeelceYeeve efJeçes<eebkeâeme neefo&keâ çegYesÛÚe!

veeF&keâ Dee@Leexhes[erkeâ Je De@keämeer[šW ne@mheerš} S}. DeeÙe. meer. Dee@heâermeÛÙee yeepet}e, mšsçeve jes[ efnbiees}er. 431513 cees. 9822627535 heâesve. 221992

Ghe}yOe megefJeOee  24 leeme Fcepe&vmeer mesJee  De@keämeer[Wš efJeYeeie  megmeppe Dee@hejsçeve efLeSšj  efJekeâ}ebie efveJeejCe keWâõ  DelÙeeOegefvekeâ meer. Deece& ceefçeve Je Skeäme js  kegâef$ece meebOee jesheCe  ceCekeäÙeeÛes efveoeve Je GheÛeej  megmeppe he@Lee}e@peer De@vee}eÙePej ceçeervemen

[e@. jcesçe os. cemkesâ (veeF&keâ) Sce. yeer. yeer. Sme., [er Dee@Leex.

Dee@Leexhes[erkeâ mepe&ve

9 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Gheeçeerheesšer PeesheCeeNÙee peieeleer} SketâCe }eskeâebhewkeâer meJee&le peemle cnCepes Skeâ le=leerÙeebçe }eskeâ Yeejleele jenleele. peieeleer} meJee&le peemle Skeâ le=leerÙeebçe kegâheesef<ele ceg}b Yeejleeleer} Deensle.

05 ceOÙes «eeceerCe efJekeâemeeJejer} mebkeâuheerle KeÛe& lÙee DeeOeerÛÙee Je<eeËÛÙee leg}vesle Ieš}e DeeefCe pejer veblej megOeejerle Deekeâ[Ÿeeble lees 2.3 škeäkesâ Flekeâe Ûe{}e lejer lees «eeceerCe efJekeâemeeÛÙee leg}vesle veieCÙeÛe "j}e.

Yeejleeleer} Jee{lÙee ieefjyeerÛeer ner keâejCeceerceebmee Deens. mejkeâejer Deekeâ[Ÿeebvegmeejmegæe Yeejleeleer} iejeryeer Flej osçeebÛÙee leg}vesle Yeejlee}e meJee&le peemle ieefjyeebÛee osçe "jJeles; heCe Jej meebefieleuÙeeØeceeCes mejkeâejer Deekeâ[s melÙe meebiele veenerle.

Glmee hešveeÙekeâebveer efveCee&ÙekeâheCes lÙeebÛee Keesšej[sheCee oeKeJe}e Deens. ØemLeeefheleebÛÙee efJeef#ehle JÙeeKÙesvegmeej ieefjyeer DeeefCe Yetkeâ Ùeele DevÙeesvÙe mebyebOe veener. cnCepes Jee{leer ieefjyeer, Jee{leer Yetkeâmegæe osles Demeb lÙeebÛeb ieefCele meebiele veener. Skeâerkeâ[s Yeejleeleer} iejerye keâceer nesle DemeuÙeeÛes meebiele Demeleevee Yeejleele Yetkeâ-kegâhees<eCe Jee{le Deens, Demeb efÛe$e meeceevÙele: meJe&$e efÛeleejCÙeele Ùesle nesleb; heCe DeeheCe heeefnuÙeeØeceeCes Ùee Jee{lÙee YegkesâÛeb keâejCe Yeejleeleer} Jee{leer ieefjyeerÛe Deens, ns mhe° nesles.

Fbšjve@çeve} hetâ[ hee@ef}meer efjmeÛe& FefvmššŸegš (FØeâer) Ùee mebmLesves yee} kegâhees<eCe, yee}ce=lÙetÛes ØeceeCe DeeefCe ke@â}jerpedÛÙee $egšerves heeref[le pevelesÛes ØeceeCe Ùee leerve heesš

efveoxçeebkeâeJej DeeOeejerle i}esye} nbiej Fb[skeäme (peeieeflekeâ Yetkeâ efveoxçeebkeâ) keâe{}e DeeefCe leer ojJe<eea lÙeeJej DenJee} Øeoefçe&le keâjerle Demeles. efleÛÙee 2008 ÛÙee DenJee}evegmeej DeYÙeeefmele SketâCe 88 osçeebceOÙes YeejleeÛee YegkesâÛÙee yeeyeleerle 66 Jee ›eâceebkeâ }eielees. hetJeeaÛÙee cnCepes 2007 ÛÙee DenJee}eceOÙes SketâCe 118 osçeebÛeer Ùeeoer nesleer DeeefCe lÙeele YeejleeÛee 84 Jee ›eâceebkeâ neslee. ne DenJee} mhe°heCes meebielees keâer, Deef}keâ[ÛÙee Je<ee&le cepeyetle DeeefLe&keâ Jee{ Demeleeveemegæe YeejleeÛee Yetkeâ efveoxçeebkeâ meye-menejle Deeeføeâkesâleer} 25 osçeebhes#ee DeeefCe Skeâ yeebie}eosçe JeieUlee oef#eCe DeeefçeÙeeleer} DeeheuÙee meJe& çespeejer osçeebhes#ee efveke=â° Deens. ÙeeJe<eea heefnuÙeeboeÛe Ùee mebmLesves i}esye} nbiej Fb[skeäme meesyele Fbef[Ùee nbiej Fb[skeämemegæe Øekeâeefçele kesâ}e, lÙeele YeejleeÛÙee jepÙeebÛee Yetkeâ efveoxçeebkeâ efo}s}e Deens. lÙeele YeejleeÛeb Skeâner jepÙe ‘keâceer Yetkeâ’ efkebâJee ‘ceOÙece Yetkeâ’ Ùee keâ#eebceOÙes cees[le veener. YeejleeÛÙee ØecegKe 17 jepÙeeble Yetkeâ ner ‘iebYeerj DeeefCe DelÙeble çeesÛeveerÙe’ Ùee keâ#esle cees[les. ceOÙeØeosçe ‘DeefleJe Yetkeâ’ Ùee keâ#esle meieUŸeele Jej lej lÙee hee"eshee" PeejKeb[, efyenej, hebpeeye DeeefCe meJee&le Kee}er kesâjU Ùesleele. YeejleerÙe jepÙes Flej osçeebÛÙee Glejb[erle ceeb[}er lej ceOÙeØeosçe Deeeføeâkesâleer} Yegkesâmee"er peieele kegâØeefmeæ

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 10

DemeCeeNÙee FefLeÙeesefheÙee DeeefCe Úe[ ÙeebÛÙee ceOÙes Ùesles.

Yeejleeleer} meJee&le mebheVe DemeCeejs jepÙe hebpeeye Deeeføeâkesâleer} ie@yeve, neW[gjepe DeeefCe DeeefçeÙeeleer} efJeSleveece Ùee osçeebhes#ee efveke=â° "jles, ner Deens Deehe}er JeemleJe DeJemLee! Gheeçeerheesšer PeesheCeeNÙee peieeleer} SketâCe }eskeâebhewkeâer meJee&le peemle cnCepes Skeâ le=leerÙeebçe }eskeâ Yeejleele jenleele. peieeleer} meJee&le peemle Skeâ le=leerÙeebçe kegâheesef<ele ceg}b Yeejleeleer} Deensle. heeÛe Je<eeËKee}er} 47 škeäkesâ YeejleerÙe ceg}b kegâhees<eCeeves heeref[le Demeleele. megceejs Skeâ le=leerÙeebçe efm$eÙee Ùee lÙeebÛÙee Dehesef#ele Jepeveehes#ee keâceer JepeveeÛÙee Demeleele. megceejs 25 škeäkesâ ceg}b pevcele:Ûe keâceer JepeveeÛeer Demeleele DeeefCe DeLee&leÛe meeceevÙeheCes kegâheesef<eleebÛÙee keâ#esle meeefce} neslee Je jesiejeF&}e yeUer he[leele. hees<ekeâòJe (efJešeefcevme) DeeefCe Keefvepe $egšer Yeejleele DeefleçeÙe meeceevÙe Deensle. megceejs 74 škeäkesâ leerve Je<eeËKee}er} ceg}b DeeefCe 52 škeäkesâ efm$eÙee DeeefCe jkeäle#eÙeer Deensle. 70 les 80 škeäkesâ ceg}eRceOÙesmegæe jkeäle#eÙe meeceevÙeheCes Dee{Ulees. ne Demee YeejleeÛÙee ogjJemLesÛee ve mebheCeeje hee{e JeeÛeleebvee ceve efKeVe nesF&}; heCe DeeheuÙee çeemekeâ Jeiee&}e ÙeeÛeer vee Keble Jeešles vee çejce! les Ùee JeemleJeekeâ[s

og}&#e keâjerle DeeheuÙee peveles}e je°^erÙeòJeeÛeer oe¤ heepetve efPebieJele "sJeCÙeeme ceeiesheg{s heneCeej veenerle.

Yeejlee}e ceneçekeäleer yeveCes mees[e DeeheuÙee pevelesÛes Deieoer ceg}Yetle mlejeJejer} Øeçve mees[efJeCesner ÙeslÙee efkeâlÙeskeâ oçekeâebheÙeËle peceeÙeÛes veener. çeemekeâ Jeiee&Ûeer OeesjCes, lÙeebÛeer Je=òeer Ùeele Gu}sKeCeerÙe yeo} Dee}e veener, lej les çeskeâ[es Je<exmegæe peceCeej veener. vewmeefie&keâefjlÙee DeeheuÙee osçeeFlekeâe mebheVe osçe he=LJeerle}eJej meehe[Ceej veener; heCe lÙee}e Yegkesâ-kebâiee}eÛee osçe ÙesLeuÙee çeemevekeâlÙee& peeleer-JeieeËveer yeveefJe}e. Yeejlee}e ceneçekeäleer yeveefJeCÙeeÛes yees}le Demeleevee Kejb lej lees mJele: ceneçekeäleer yeveCÙeeÛeer ceefve<ee JÙekeäle keâjerle Demelees DeeefCe meesyeleÛe YeejleeÛes DeefOekeâ kebâiee}erheCe metefÛele keâjerle Demelees.

 }sKekeâeÛee heòee 4 [er, peerJevepÙeesle, mesš}Jee[ }sve, vesefheÙeve meer jes[, cegbyeF& - 400036 cees. 9820216148

DeelceYeeve efJeçes<eebkeâeme neefo&keâ çegYesÛÚe!

16 JÙee Je<ee&le heoehe&Ce

JeOe&ceeve veeiejer men. helemebmLee ceÙee&. cesve jes[ cegkegbâoJee[er, Deewjbieeyeeo. heâesve : 2473851, he@âkeäme : 2475872 çeeKee : yepeepeveiej, efÛelesieeJe

efJecee mebj#eCeemen OeveJeefOe&veer Ùeespevee 60 ceefnves 1316 ®heÙes Yeje Je cegoleerveblej 1,00,000 ®heÙes IÙee [e@. çeebleer}e} lespece} efmebieer o©eekeâj osJeeroeme keâoce DeOÙe#e GheeOÙe#e

ØeCeÙekegâceej çeebleerkegâceej osçeceeves meefÛeJe

11 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

kesâJeU DeeefLe&keâ efJekeâeme cnCepes cenemeòee veener

[e@. Yee}Ûebõ cegCeieskeâj

-Deebyes[keâjer ÛeUJeUerÛes De«eCeer, DeLe&çeem$eeÛes ØeeOÙeehekeâ, cegbyeF& efJeÅeeheer"eÛes kegâ}ieg® les efveÙeespeve DeeÙeesieeÛes meomÙe DeLee&le ÛeUJeU, efçe#eCe #es$e les efveÙeespeve lep%e ner meebie[ keâçeer Ieele}er ies}er?

-efJeÛeejebceOÙes megmebieleer DemeuÙeevesÛe ÛeUJeU, efçe#eCe #es$e leLee efveÙeespeve lep%e Deçeer meebie[ Iee}t çekeâ}es. ÛeUJeUerle Demeleevee keâeces keâesCelÙee Gefö°eves keâjeJeerle, Ùee keâeceebÛee ØeeOeevÙe›eâce keâeÙe DemeeJee, ÙeeÛeer JewÛeeefjkeâ heeçJe&Yetceer leÙeej Pee}er. Ùee JewÛeeefjkeâlesle keâOeer efJemebieleer Dee}er veener efkebâJee efÉOee efmLeleerner Pee}er veener. efJeÛeejele megmhe°lee DemeuÙeecegUsÛe ns çekeäÙe Pee}s. JewÛeeefjkeâ Yetefcekeâe, yeebefOe}keâer, °erkeâesve yeo}CÙeeÛeer iejpe keâOeer Yeeme}er veener. meg®Jeeleerheemetve efJeÛeejebvee Ûeebie}er efoçee efceUeuÙeeves JesieJesieUŸee #es$eelener

‘

cenemeòesÛÙee efoçesves JeešÛee} keâjleevee DeeefLe&keâ Øeieleer DeefOekeâ Jesieeves JneÙe}e nJeer. Ùee JeešÛee}erleer} ne meJee&le cees"e De[LeUe Deens. kesâJeU DeeefLe&keâ efJekeâeme cnCepes cenemeòee Demes veener. oeefjõŸe efvecet&}ve, DeeefLe&keâ efJe<ecelee meesyeleÛe Demhe=çÙelee Je peeleerÙe celeYeso ve° nesCes iejpesÛes Deens. efm$eÙee me#ece JneÙe}e nJÙeele. cees"Ÿee ØeceeCeele jespeieejeÛÙee mebOeer Ghe}yOe JneÙe}e nJÙeele.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 12

’

ÙeçemJeer JeešÛee} ke⤠çekeâ}es.

-ÛeUJeUerÛee keâeÙe&keâlee&, efçe#eCelep%e DeeefCe DeLe&lep%e Ùeehewkeâer keâesCeleer Yetefcekeâe DeefOekeâ DeeJe[les? kegâCee}e DeefOekeâ Gòece vÙeeÙe oslee Dee}e?

-ÛeUJeU, çew#eefCekeâ #es$e DeeefCe DeLe&#es$e Ùee eflevener yeeyeer ceePÙee DeeJe[lÙee Deensle. Ùee eflevener yeeyeleerle ceÙee&oe ve ÙesJet oslee hetCe& keâeÙe&#ecelesves Ùee #es$ee}e ceer vÙeeÙe osJet çekeâ}es; hejbleg Ùeehewkeâer keâesCeleer Yetefcekeâe DeefOekeâ DeeJe[les Ùeeyeeyele meebielee ÙesCeej veener.

Sce. S. efkebâJee heerSÛedd. [er. IesJetve pes efçekeâlee ÙesCeej veener les ceer ÛeUJeUerle Yesš}suÙee Deveskeâ efce$e cewef$eCeeRkeâ[tve efçekeâ}es. lÙeecegUs ÛeUJeU ner ceePÙeemee"er cenlJeeÛeer yeeye DeensÛe; hejbleg efçe#eCe Je DeLe& #es$ener ceePÙee °erves Kethe cenòJeeÛes Deens.

-efveÙeespeve DeeÙeesieeÛes meomÙe Ùee veelÙeeves keâeÙe&jle Demeleevee osçeYejeleer} çew#eefCekeâ efÛe$eeyeeyele Deehe}s keâeÙe cele Deens? ceneje°^ kegâ"s Deens?

-osçeele efçe#eCe #es$eeÛee ØeÛeb[ efJemleej Pee}s}e Deens. meceeOeeveeÛeer iees° cnCepes ceefn}e leLee oef}le, DeeefoJeemeer, cegefm}ce meceepeeleer} efm$eÙeener çew#eefCekeâ #es$eele cees"Ÿee ØeceeCeeJej Ùesle Deensle. hetJeea GÛÛeYeüt }eskeâebÛeeÛe Ùee #es$eele JejÛe<cee neslee. ns efÛe$e Deelee yeo}}s Deens. çew#eefCekeâ iegCeJeòee Jee{le Deens; hejbleg Depetvener ner iegCeJeòee Jee{efJeCÙee}e JeeJe Deens. ceg}ebÛeer çew#eefCekeâ iegCeJeòee Jee{Jetve leer jespeieejeefYecegKe nesCÙeeÛeer iejpe Deens. ceneje°^ efçe#eCeele DeeIee[erJej Deme}s lejer DeebOeÇØeosçe, leeefceUvee[t, keâvee&škeâ ner jepÙes leb$e%eeve DeeefCe JewÅekeâerÙe efçe#eCeele De«esmej Deensle. ceneje°^eves ÙeeÛeer oKe} IÙeeJeer.

-keWâõ DeeefCe jepÙe ÙeebÛÙeeleer} jepekeâerÙe efJe<ecelee DeeÙeesieeÛes keâece keâjleevee De[ÛeCeerÛeer "jles keâeÙe?

-Yeejle mebIejepÙe Deens. keWâõ DeeefCe jepÙe çeemeveeÛes DeefOekeâej jepÙeIešvesle veceto Deensle. Ùee DeefOekeâejebØeceeCes keWâõ DeeefCe jepÙe mejkeâejs efJekeâemeeÛes keâeÙe&›eâce jeyeJeerle Demeleele; hejbleg keWâõ çeemeve mebhetCe& osçeemee"er SKeeos OeesjCe

osçeele efçe#eCe #es$eeÛee ØeÛeb[ efJemleej Pee}s}e Deens. meceeOeeveeÛeer iees° cnCepes ceefn}e leLee oef}le, DeeefoJeemeer, cegefm}ce meceepeeleer} efm$eÙeener çew#eefCekeâ #es$eele cees"Ÿee ØeceeCeeJej Ùesle Deensle. hetJeea GÛÛeYeüt }eskeâebÛeeÛe Ùee #es$eele JejÛe<cee neslee. ns efÛe$e Deelee yeo}}s Deens.

13 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

"jJeerle Demeleevee les OeesjCe mebhetCe& osçeemee"er DemeuÙeeves Deçee JesUer SKeeo-ogmeNÙee jepÙeeÛee efJeÛeej nesle veener.

Demes Deme}s lejer jepÙeeÛeer Yetefcekeâe, De[ÛeCe, lesLeer} meeceeefpekeâ efmLeleer }#eele Iesle}er peeles. OeesjCe "jefJeleevee DeefOekeâejebJej Deefle›eâceCe nesCeej veener, ÙeeÛeener efJeÛeej kesâ}e peelees.

-Yeejle ne le®CeebÛee osçe cnš}e peelees. le®CeeF&ÛÙee ßece JÙeJemLeeheveeÛeer keâeÙe efmLeleer Deens?

-osçeeleer} 45 škeäkesâ }eskeâmebKÙee ner 25 Je<eeËÛÙee Deeleer} Deens. ÙeeJe¤ve osçeele ÙegJekeâebÛeer mebKÙee efkeâleer cees"Ÿee ØeceeCeeJej Deens ns efometve Ùesles. le®CeeF&ÛÙee ßece JÙeJemLeeheveemee"er iesuÙee heVeeme Je<eeËle heeefnpes lÙee ØeceeCeele keâeÙe&›eâce jeyeefJe}s ies}s veenerle. keâece keâjCeeNÙee SketâCe }eskeâebhewkeâer kesâJeU one škeäkesâ keâeceieej ns kegâçe} Deensle. ÙegJekeâ efJeÅeeheer"ebceOetve heâkeäle heoJeer IesJetve yeensj he[leele. efJeÅeeheer"eletve yeensj he[Ceejs peJeUheeme 50 les 60 škeäkesâ heoJeerOej ÙegJekeâ jespeieejeme Dehee$e Deensle; hejbleg mheOexÛÙee Ùegieele DeeJeçÙekeâ keâewçeuÙes

Deelcemeele ve kesâuÙeeves les jespeieejeme Dehee$e "jleele. ner De[ÛeCe }#eele IesJetve keWâõ mejkeâejves DekeâjeJÙee hebÛeJeeef<e&keâ Ùeespevesle ve@çeve} mkeâer} [sJn}heceWš efceçeve ne cenòJeekeâeb#eer keâeÙe&›eâce meg¤ keâjCÙeeÛee efveCe&Ùe Iesle}e Deens.

-heefjJele&veeÛee Øeosçe ner ceneje°^eÛeer DeesUKe Deens.

Deveg m et e f Ûele peeleer -peceeleer Ùeeb Û Ùee Ùees p eveeb Û Ùee Debce}yepeeJeCeerle ceneje°^ kegâ"s Deens?

-Flej jepÙeebçeer leg}vee keâjlee Ùee peeleer-peceeleeRmee"er jeyeefJeCÙeele Ùesle Deme}suÙee ÙeespeveebÛÙee Debce}yepeeJeCeerle ceneje°^ ns DeJJe} opee&Ûes jepÙe Deens.

-DeLe&çeem$eeÛes ØeeOÙeehekeâ, ‘o Fkeâe@vee@ceer Dee@heâ ceneje°^’ Ùee hegmlekeâeÛes }sKekeâ DeeefCe DeLe&lep%e Ùee veelÙeeves ceneje°^eÛÙee DeeefLe&keâ JeešÛee}eryeö}Ûes Deehe}s cele keâeÙe?

-DeeefLe&keâ°Ÿee ceneje°^eves yejerÛe Øeieleer kesâ}er Demetve Depetvener keâjleesÛe Deens; hejbleg jepÙee}e Ùee #es$eele DeefOekeâ oceoejheCes JeešÛee} keâjJeer }eies}. Øeeosefçekeâ Demeceevelee,

osçeeÛÙee «eeceerCe efJekeâemeemee"er yeÛeleiešebÛee heâej cees"e GheÙeesie nesle Deens. yeÛeleiešebcegUs «eeceerCe Yeeieeleer} ceefn}ebvee Øeeslmeenve efceUle Deens. çeemeve leLee Ùeespevee DeeÙeesie yeÛeleiešebvee Øeeslmeeefnle keâjCÙeeÛes Gefö° meceesj "sJetveÛe keâece keâjerle Deens. ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 14

osçeeleer} 45 škeäkesâ }eskeâmebKÙee ner 25 Je<eeËÛÙee Deeleer} Deens. ÙeeJe¤ve osçeele ÙegJekeâebÛeer mebKÙee efkeâleer cees"Ÿee ØeceeCeeJej Deens ns efometve Ùesles. le®CeeF&ÛÙee ßece JÙeJemLeeheveemee"er iesuÙee heVeeme Je<eeËle heeefnpes lÙee ØeceeCeele keâeÙe&›eâce jeyeefJe}s ies}s veenerle. «eeceerCe oeefjõŸe, yesjespeieejer Ùee yeeyeer DeeefLe&keâ efJekeâemeeJej heefjCeece keâjleele. lÙeecegUs Ùee iees°eRkeâ[s ceneje°^ jepÙeeves DeefOekeâ }#e keWâefõle keâjCÙeeÛeer iejpe Deens.

-met#ce ‘DeLe&çeem$ee’Ûee efJe<eÙe cnCetve yeÛeleieš heg{s Ùesle Deensle. osçeeÛÙee «eeceerCe YeeieeÛee efJekeâeme keâjCÙeeme yeÛele iešeÛee neleYeej }eiet çekeâlees keâeÙe?

-osçeeÛÙee «eeceerCe efJekeâemeemee"er yeÛeleiešebÛee heâej cees"e GheÙeesie nesle Deens. yeÛeleiešebcegUs «eeceerCe Yeeieeleer} ceefn}ebvee Øeeslmeenve efceUle Deens. çeemeve leLee Ùeespevee DeeÙeesie yeÛeleiešebvee Øeeslmeeefnle keâjCÙeeÛes Gefö° meceesj "sJetveÛe keâece keâjerle Deens. «eeceerCe Yeeieeleer} veeieefjkeâebÛeer keâpee&Ûeer

Dehes#ee ner kesâJeU heeÛeçes les npeej ®heÙeebÛeer Demeles. Ùee }eskeâebÛeer keâpee&Ûeerner iejpe yeÛeleiešebcegUs hetCe& nesle Deens.

-meJee&le cees"Ÿee }eskeâçeener je°^eÛee peeieeflekeâ cenemeòee cnCetve GoÙe nesCÙeeme keâesCeles De[LeUs Deensle? Yeejle keâOeerheÙeËle cenemeòee yeves}?

-cenemeòesÛÙee efoçesves JeešÛee} keâjleevee DeeefLe&keâ Øeieleer DeefOekeâ Jesieeves JneÙe}e nJeer. Ùee JeešÛee}erleer} ne meJee&le cees"e De[LeUe Deens. kesâJeU DeeefLe&keâ efJekeâeme cnCepes cenemeòee Demes veener. oeefjõŸe efvecet&}ve, DeeefLe&keâ efJe<ecelee meesyeleÛe Demhe=çÙelee Je peeleerÙe celeYeso ve° nesCes iejpesÛes Deens. efm$eÙee me#ece JneÙe}e nJÙeele. cees"Ÿee ØeceeCeele jespeieejeÛÙee mebOeer Ghe}yOe JneÙe}e nJÙeele. he#eerÙe jepekeâejCeeÛÙee heef}keâ[s peeJetve onçeleJeeoeÛee cegkeâeye}e, ØelÙeskeâ veeieefjkeâe}e megjef#elelesÛeer nceer Ùee iees°erner nesCes cenòJeeÛes Deens. peeleerÙe mecejmelee meceepeele efvecee&Ce nesCes iejpesÛes Deens. Ùee meJe& iees°er ke⤠çekeâ}es lej KeNÙee DeLee&ves osçe cenemeòee nesF&}.  (‘cenevÙetpe’ceOetve meeYeej)

DeelceYeeve efJeçes<eebkeâeme neefo&keâ çegYesÛÚe!

megÙeçe ne@mheerš} peJeenj jes[, KegjeCee hesš^es}hebheemeceesj, efnbiees}er. 431513 heâesve. 224621 (ne@.), 224451 (efve.) cees. 9422175377, 98226696773

[e@. Deçeeskeâ yeer. efiejer Sce. yeer. yeer. Sme., Sce. [er. (ces[ermeerve) jefpe. veb. 70680

ùoÙejesie lep%e, ceOegcesn, ocee, S[med, mehe&obçe, efJe<eyeeOee lep%e

megefJeOee  meWš^} Dee@keämeerpeve  heume Dee@keämeerceeršj  F. efme. peer.  vesyet}eÙePej  efJe<eyeeOee Je mehe&obçe GheÛeej  Jeeleevegketâ}erle ùoÙejesie keâ#e  DelÙeeJeçÙekeâ mesJee 24 leeme JesU : og. 12.30 les 4.00, meeÙeb. 5.30 les 9.30 jefJeJeej yebo

15 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Yeejle cenemeòee nesCeej, Deved lesner Skeâe leheele?

[e@. Øeuneo }g}skeâj

‘Yeejle cenemeòee nesCeej! kesâJeU Skeâ lehe yeekeâer Deens.’

Demee Iees<e meejerkeâ[s JeepeJe}e peelees Deens. 2004, 2005 DeeefCe 2006 mee}er ne Iees<e ›eâceeves Jee{le ies}e DeeefCe 2007 heemetve meerefcele nesle ies}e.

KejbÛe Demeb Ie[s} keâe?

GÅees i e #es $ eeleer } Jee{le Ûee}}s u Ùee veheäÙ eeÛÙee Deekeâ[sJeejerJe¤ve, keWâõ çeemeveeÛÙee DeeefCe osçeeÛÙee ØelÙeskeâ jepÙeeÛÙee DeLe&mebkeâuheeleer} Deekeâ[sJeejerJe¤ve YeejleeÛes ieefCele yeo}}s Deens, ns peeCeJeles. keâener Deype npeej keâesšer Jeiewjs cnCepes keâeÙe? lesÛe ve keâUlee meeceevÙe ceeCetve Jee{}suÙee Deekeâ[ŸeebJe¤ve (ve JeeÛelee) vepej efheâjJelees. ÛeebõÙeeve ÛebõeJej Glej}s, DeCegkeâjej keâjCÙeele Ùeçe, Yeejleele hejkeâerÙe iegbleJeCetkeâ Jee{Ceej, Deveskeâ mesPe Øekeâuheebvee

‘

çebYej keâesšer meeceevÙe pevelee yeepet}e "sJetve GJe&efjleebÛee Yeejle cenemeòee nesF&}ner; heCe lÙeeÛee GheÙeesie keâeÙe? ne Øeçve efve¤òeefjle jeefn}. ‘cesje Yeejle ceneve’ ns JewYeJeçee}er metj peefceveerJejÛÙee ceeCemeemee"er DemeCeej veenerle. SKeeÅee DeeefLe&keâ ceboerÛÙee }ešsle ns metj efJe¤ve peeleer}. lemes Ie[t veÙes.

G}š ÙeslÙee yeeje Je<eeËle Yeejle cenemeòee JneJeer, ns mJehve ØelÙeskeâ YeejleerÙeebÛÙee [esUŸeeble Deens. les mJehve [esUŸeebleÛe efLepetve peeT veÙes ner Dehes#ee Deens.

’

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 16

ceevÙelee, ef›eâkesâš ceb[UeÛes GlheVe Jee{}s, meneJee Jesleve DeeÙeesie }eiet Deçee Deveskeâ yeelecÙee Oe[keâleensle. lesJne Yeejle cenemeòee nesCeej Demes Jeešt }eieles.

KejbÛe Demeb Ie[}b lej...?

Decesefjkeâe Yeejleekeâ[s ceoleermee"er ÙeeÛevee keâjs}, Ûeerve ieg[Ies šskesâ}, yeoceeçe Fbi}b[Jee}s me@uÙetš keâjleer}, meeNÙee peieele DeeceÛes hebleØeOeeve ßes‰ Demeleer}, Demes DeveskeâefJeOe jbieebÛes ns mJehve Demes}. FLes veeskeâNÙee ceeieCÙeemee"er, efçe#eCe IesCÙeemee"er Øeiele osçeebleer} le¤Ce jebiee }eJeleer}. GÅeesieJee}s, efJeÅeeheer"Jee}s, ceneefJeÅee}ÙeJee}s, mJeeÙeòe efJeÅeeheer"Jee}s Ùee efJeÅeeLÙeeËÛÙee heâermeceOetve efJeceeveleU, ns}erhe@[ GYeejleer}. neÙekeä}eme keä}eme¤ce, }syeÇe@šjerpe Demeleer}. Fbšjvesš }eÙeyeÇjerpe, Smeer nesmšsume, ne@šsume Demeleer}. efçe#ekeâØeeOÙeehekeâ lÙeebÛÙee kesâefyeveceOetve efçekeâJeleer}. meeje osçe efçekesâ}.

‘Yeejle ceneve’Ûeer Oetve SskeâJe}er peeF&}. efkeâleer megboj mJehve Deens. JneJesÛe Yeejleeves cenemeòee! KejbÛe lemes Ie[s} keâe? oeefjõŸe js<esKee}er} pevelesÛes mees[eÛe pÙeebÛÙee peerJeveele Deçeer keâesCeleerÛe js<ee veme}s}s DeeefCe kegâheesef<ele peerJeve peieCeejs DeeefoJeemeer, Yeškesâ-efJecegkeäle Yeškesâ ÙeebÛeer Deens leer efmLeleer ÙeslÙee yeeje Je<eeËle DeeheCee}e yeo}eJeer }eies}. iesuÙee mee" Je<eeËle JÙeJemeeÙe keâe{tve Iesle}suÙee ye}glesoej-De}glesoejebÛÙee nelee}e keâece ÅeeJes }eies}. keâpe& hesâ[lee Ùesle veener cnCetve DeelcenòÙee keâjCeeNÙee çeslekeâNÙeebÛes Yeeb[Je} ve keâjlee Øeçve ceeieea }eJeeJes }eieleer}. mesPeceOÙes peefceveer peeT veÙesle

Ùeemee"er }{CeeNÙee çeslekeâNÙeebJej ieesUŸee Ûee}efJeCes LeebyeJeeJes }eies}. çeslecepetj, cepetj, ncee}, meeÙekeâ} efj#eeJee}s Ùeebvee peieCÙeemee"er veJeer meeOeves, veJes yeU ÅeeJes }eies}. 60 Je<eeËle meeÙekeâ} efj#eeJeeuÙeebvee Dee@šesefj#ee oslee Dee}er veener DeeefCe YeškeäÙeebvee-efJecegkeäle YeškeäÙeebvee Iej mees[eÛe mceçeeveYetceer oslee Dee}er veener. les Deelee yeeje Je<eeËle çekeäÙe Deens? leie Oe¤ve Ûee}Ceejer çeeUe-ceneefJeÅee}Ùes, efJeÅeeheer"s, Øeiele leb$e%eeveeÛÙee veeJeeves Ûee}}s}s Deveskeâ çeemekeâerÙeDeçeemekeâerÙe mebmLeebÛes heejbheefjkeâ keâejYeej, Ssve lee¤CÙeele yeskeâejerves lee¤CÙeele keâÛe KeeÙe}e }eJeCeejs yeskeâejerÛes leeb[Je, efJeefJeOe keâeÙee&}Ùeele keâece keâjCeejs newçeer ceveg<ÙeyeU, Ùee ceveg<ÙeyeUeÛes keâeceeheemetve otj peeCes DeeefCe Yeü° Jele&veele De[keâCÙeeÛes Øekeâej, YeeJeefvekeâ ØeçveÛe cenlJeeÛes mecepetve jepekeâejCe keâjCeejs heg{ejer, ÚesšŸee-ÚesšŸee efJekeâeme ÙeespeveebÛee yeespeJeeje G[JeCeeNÙee Ùeb$eCee, cees"Ÿee efJekeâeme Ùeespeveebmee"erÛes keâuheveeoeefjõŸe DeeefCe Je=òeerçetvÙelee ns meejs meejs ÙeslÙee yeeje Je<eeËle mebheJeeÙeÛes Deens. vegmeles mebheJeeÙeÛesÛe veener, lej veJes efvecee&Ce keâjeJeÙeeÛes Deens. çeslekeâjer, çeslecepetj, ncee}, ye}glesoej, De}glesoej, Yeškesâ-efJecegkeäle Yeškesâ, osJeoemeer, JesçÙee, yeskeâej le¤Ce ÙeebÛeer mebKÙee peeles 60 škeäkeäÙeebJej. Ùee meeNÙeebvee osçeeÛes veeieefjkeâ cnCetve peieCÙeeÛes yeU ÅeeÙeÛes Deens. efkeâceeve iejpeebÛeer hetleea nesF&} SJe{s meeceeefpekeâ-DeeefLe&keâ DeJekeâeçe efvecee&Ce keâjeJeÙeeÛes Deens. ns Pee}s lej Yeejle cenemeòee nesF&}.

17 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Øeçve Deens lees ns meejs keâmes keâjCeej? çesleermee"er }eieCeeNÙee meeNÙee pe}efmebÛeveemen DevÙe meeOeve meeceg«eer GYeer keâjeJeer }eies}. YeejleeÛÙee efJeefJeOe Yeeieeleer} çesleer keâjCÙeeÛÙee, efhekeâeÛÙee, nJeeceeveeÛÙee efmLeleerÛee JesieJesieUe efJeÛeej DeeceÛee osçeele keâOeerÛe veerš Pee}e veener. G}š GoejerkeâjCe mJeerkeâejuÙeeheemetve mesJee #es$eeleer} iegbleJeCetkeâ Jee{efJe}er Deens. çesleer #es$eeÛeer iegbleJeCetkeâ ›eâceeves keâceer nesles Deens. DeeefLe&keâ cenemeòee mesJee #es$eeÛÙee GlheVeeJej neslee Ùesle veener, lej Glheeove keâjCeeNÙee #es$eeletveÛe DeLe&meòee ye}Jeeve nesle Demeles.

Glheeove Jee{JeCeeNÙee #es$eemee"er }eieCeejs ceveg<ÙeyeU leÙeej keâjCÙeeSsJepeer efJeÅeeheer"s, GÛÛeefçe#eCe osCeeNÙee mebmLeebÛeer mheOee& mesJee #es$ee}e, Deveglheeefole #es$ee}e ceveg<ÙeyeU hegjefJeCÙeemee"er }eie}er Deens. lÙeeletve FLe}s «eeceerCe, efveceçenjer, çenjer ceeCemeebÛes jenCeerceeveemen DeeefLe&keâ Deblej Jee{}s Deens. les mebheJeeJes }eies}. Ùee osçeeleer} heeÛe škeäkesâ megKeer ßeercebleebvee [esUŸeebmeceesj "sJetve DeeefCe ceOÙece JeieeaÙeebvee JewYeJeçee}er mJehves oeKeJetve Yeejle cenemeòee PeeuÙeeÛes yeeje Je<eeËveer Ieesef<ele keâjCÙeele ÙesF&}. cee$e, ÙesLeer} iejerye ceeCemeebvee, Kes[Ÿeele çesleeJej peieCeeNÙee ceeCemeebvee heeCeer, DeVe, efveJeeje Ùeemee"er mebIe<e& keâjeJee }eies}. meele-Dee" leemeeÛes }es[çesef[bie meele-Dee" leemeeÛeer Jeerpe meh}eÙe Demes efÛe$e Demes}. ceie GÅeesie, ke=âef<e#es$eemen meJe& keâeceeÛeer efmLeleer JeeF&š Demes}. ke=âef<eJej

DeJe}byetve DemeCeeNÙee meJee&efOekeâ }eskeâebvee yeepet}e "sJetve cenemeòee yeveCÙeeÛes mJehve heneCes Ûee}t Deens. iesuÙee mee" Je<eeËleer} efm$eÙeebÛÙee Øeçveekeâ[s peCet }#eÛe veener Deçee heæleerves efJeÛeej keâjlees Deenesle. meJe&Ûe #es$eeleer} DeLe&mebkeâuheeÛÙee lejlegoeRhewkeâer veesyes} hegjmkeâej efJepesles ceesnceo Ùegvetme ÙeebÛÙee heæleerves "sJeeJÙeele DeeefCe lÙeebÛÙeeÛe keâeÙe&heæleerves jeyeJeeJÙeele. ns kesâ}s lej mebmeosÛes 30 škeäkesâ ceefn}ebÛes Deej#eCe ÅeeJes }eieCeej veener. çebYej keâesšer meeceevÙe pevelee yeepet}e "sJetve GJe&efjleebÛee Yeejle cenemeòee nesF&}ner; heCe lÙeeÛee GheÙeesie keâeÙe? ne Øeçve efve¤òeefjle jeefn}. ‘cesje Yeejle ceneve’ ns JewYeJeçee}er metj peefceveerJejÛÙee ceeCemeemee"er DemeCeej veenerle. SKeeÅee DeeefLe&keâ ceboerÛÙee }ešsle ns metj efJe¤ve peeleer}. lemes Ie[t veÙes. G}š ÙeslÙee yeeje Je<eeËle Yeejle cenemeòee JneJeer, ns mJehve ØelÙeskeâ YeejleerÙeebÛÙee [esUŸeeble Deens. les mJehve [esUŸeebleÛe efLepetve peeT veÙes ner Dehes#ee Deens. DeeefLe&keâ, meeceeefpekeâ, meebmke=âeflekeâ, Oeeefce&keâ meJe&Ûe #es$eele efveYe&Ùe ceeCetme Demes heÙee&JejCe efvecee&Ce Pee}s lejer Kethe keâceeJe}s Demes nesF&}.  }sKekeâeÛee heòee ØeeOÙeehekeâ DeeefCe efJeYeeieØecegKe, ceje"er efJeYeeie, [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ceje"Jee[e efJeÅeeheer", Deewjbieeyeeo. cees. 9423707598

DeelceYeeve jepÙemleefjÙe keâLee DeeefCe keâeJÙe hegjmkeâej heefjJele&veJeeoer cetuÙeebÛee hegjmkeâej keâjCeeNÙee keâJeer DeeefCe keâLeekeâejebmee"er Øeeslmeenve cnCetve ‘DeelceYeeve’ÛÙee Jeleerves jepÙemleefjÙe keâeJÙe hegjmkeâej DeeefCe jepÙemleefjÙe keâLee hegjmkeâej osCÙeeÛes "jefJeCÙeele Dee}s Deens. ns hegjmkeâej ‘DeelceYeeve’ ceOÙes Øeefmeæ Pee}suÙee keâLee DeeefCe keâefJeleebmee"er Demeleer}. jesKe Skeâ npeej ®heÙes DeeefCe Øeçemleerhe$e Demes Ùee hegjmkeâejebÛes mJe¤he Demes}. ns hegjmkeâej 14 SefØe}, 2009 jespeer meceejbYehetJe&keâ efo}s peeleer}. veJeesefole keâJeer DeeefCe keâLeekeâejebveer Ùee hegjmkeâejemee"er DeeheuÙee DeØekeâeefçele heeÛe keâefJelee efkebâJee oesve keâLee heemeheesš& meeF&pe heâesšes DeeefCe Deuhe heefjÛeÙeemen heg{er} helÙeeJej hee"JeeJÙee. heeefkeâšeJej ‘jepÙemleefjÙe keâLee hegjmkeâejemee"er’ efkebâJee ‘keâeJÙe hegjmkeâejemee"er’ Demee Gu}sKe keâjeJee.

-keâefJelee hee"efJeCÙeemee"er heòee[e@. mebpeerJekegâceej meeJeUs, mebheeokeâ, ‘DeelceYeeve’, Øeereflemegceve, efJeJeskeâeveboveiej, efnbiees}er efpe. efnbiees}er. 431513 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 18

cegkeäle DeLe&JÙeJemLesle çeslekeâNÙeebÛes efnlej#eCe keâmes nesCeej?

efJepeÙe peeJebeOf eÙee

çesleercee}e}e YeeJe ve osCes, ns mejkeâejÛes DeefOeke=âle OeesjCe Deens, ne çeslekeâNÙeebÛee ceveeleer} YeeJe çeslekeâjer mebIešvesÛÙee ceeOÙeceeletve mebIeefšle çekeäleerves ceeb[}e DeeefCe cnCetveÛe çeslekeâNÙeebÛee ØeÛeb[ Øeeflemeeoner efceUe}e. hejbleg 1991 veblej osçeele cegkeäle DeLe&JÙeJemLesÛÙee OeesjCeeÛee ØeejbYe Pee}e. KeemeieerkeâjCe, GoejerkeâjCe, peeieeflekeâerkeâjCe Ùee ÛeÛexle çeslekeâNÙeebÛeer efoçeeYet} keâjCÙeeÛee "skeâe mJeleb$e Yeejle he#eeÛeer mLeehevee keâ¤ve çejo peesçeer Ùeebveer Iesle}e, Demes cnš}s lej leer DeefleçeÙeeskeäleer "jCeej veener.

Skeâ peevesJeejer 1995 }e efJeçJe JÙeeheej mebIešvesÛeer mLeehevee Pee}er. Ùee mebIešvesÛÙee ceeOÙeceeletve peieeleer} meJe& JÙeeheejeÛes efveÙeceve keâjCÙeele ÙesF&} DeeefCe efJekeâmeveçeer} Je DeefJekeâefmele osçeebÛee efveÙee&le JÙeeheej Jee{s}. heÙee&Ùeeves ieefjyeer-

‘

peeieeflekeâ ceboerves cegkeäle DeLe&JÙeJemLesÛÙee meceLe&keâebÛÙee Leesyee[erleÛe neCe}er Deens. heeÛeJÙee-meneJÙee Jesleve DeeÙeesieeÛÙee heeçJe&YetceerJej lej leLeekeâefLele cegkeäle DeLe&JÙeJemLeslener ke=âef<ecetuÙe Je }eiele DeeÙeesieeÛee çeslekeâjer efnleeÛee nmle#eshe DeeJeçÙekeâÛe Deens, ns metÙe&ØekeâeçeeFlekesâ mhe° Pee}s Deens.

’

19 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

yesjespeieejer otj nesF&}, Demes mJehve oeKeefJeCÙeele Dee}s nesles; hejbleg Deepe (2008) 13 Je<eeËveblejÛeer JeemleefJekeâlee nerÛe Deens keâer, leLeekeâefLele cegkeäle JÙeeheej JeemleefJekeâlesle ØeejbYe Pee}eÛee veener G}š ßeerceble, efJekeâefmele osçeebÛeerÛe cekeälesoejer Jee{}er Deens. ßeerceble Je efJekeâefmele osçeebleer} çeslekeâNÙeebÛÙee meyeefme[er keâceer keâjCÙeeÛes DeeçJeemeve osCÙeele Dee}s nesles les heeUCÙeele lej Dee}sÛe veener G}š ‘les’ meyeefme[er osCÙeeÛes OeesjCe iejerye osçeebÛÙee efnleeÛes keâmes Deens, neÛe leke&â melele ceeb[CÙeele Ùesle Deens. efJeçJe JÙeeheej mebIešvesÛÙee oesne ÙesLes Pee}suÙee cebef$emlejerÙe yew"keâerle ‘oesne efJekeâemeelcekeâ cemetoe’ leÙeej keâjCÙeele Dee}e neslee. Ùee cemegÅeeJej Depegvener Skeâcele Pee}s}s veener.

Deveskeâ osçeebveer Decesefjkeâe, ÙegjesheÛÙee çeslekeâNÙeebvee ØeÛeb[ meyeefme[er efo}er peeles ÙeeJej Dee#eshe Iesle}e Deens; hejbleg lÙee meyeefme[er keâceer keâjCÙeemee"er melele šeUešeU keâjCÙeele Ùesle Deens. vegkeâleerÛe petve 2008 }e efmJelPe&}@C[ÛÙee efpevesJne ÙesLeer} efJeçJe JÙeeheej mebIešvesÛÙee cegKÙee}Ùeele Pee}suÙee cebef$emlejerÙe yew"keâerlener Ùee efJe<eÙeeJej Skeâcele Pee}s veener DeeefCe ÛeÛee& Demeheâ} "j}er. Ùee Demeheâ} yew"keâerveblej iejerye osçeebceOÙes hetâš hee[CÙeeÛes ØeÙelve ßeerceble osçeebveer meg¤ kesâ}s Deensle. Deelee hegvne ne leke&â heg{s keâjCÙeele Ùesle Deens keâer, ßeerceble, DeewÅeesefiekeâ Øeiele osçeebÛÙee çeslekeâNÙeebvee efo}er peeCeejer meyeefme[er iejerye osçeebÛÙee iejerye pevelesÛÙee efnleeÛeerÛe Deens; keâejCe lÙeecegUsÛe lÙeebvee mJemle OeevÙe Ghe}yOe nesles. hejbleg ns mJemle OeevÙe DeeÙeele kesâ}s lej mLeeefvekeâ GlheeokeâebÛeer }tš Jee{les Je mLeeefvekeâ OeevÙe Glheeove yebo he[les. Ùeeletve

efvecee&Ce nesCeejer yesjespeieejer ieefjyeerÛe Jee{Jeles. Demee DevegYeJe Deveskeâ osçeebveer 1995 veblej 2004 heÙeËleÛÙee peeieeflekeâ ceboerÛÙee keâeUele Iesle}e Deens. 2005 veblej peeieeflekeâ yeepeejele meJe&Ûe çeslecee}eÛÙee YeeJeele lespeerÛes JeeleeJejCe leÙeej Pee}s DeeefCe lÙeecegUs mJemle DeeÙeeleerJej efveYe&j DemeCeejs Deveskeâ iejerye osçe mebkeâšele Dee}s. peeieeflekeâ yeepeejele 90 [e@}j Øeleer šve (10 efkeäJebš}) heÙeËle keâceer Pee}s}s ieJneÛes YeeJe 400 les 450 [e@}j Øeleer šve heÙeËle Jee{}s.

Yeejleele lelkeâeef}ve hebleØeOeeve Deš}efyenejer yeepehesÙeer ÙeebÛÙee vesle=òJeeKee}er} mejkeâej nesles lesJne 90 [e@}j Øeleer šve ØeceeCes ieJneÛeer efveÙee&le kesâ}er ies}er nesleer DeeefCe Deepe pes hebleØeOeeve [e@. ceveceesnveefmebie ÙeebÛes mejkeâej Deens les 400 [e@}j Øeleer šve YeeJeeves ieJneÛeer DeeÙeele keâjerle Deens. efveÙee&leerle leesše DeeefCe DeeÙeeleerlener leesše ns peeieeflekeâerkeâjCe kegâCeeÛÙee efnleeÛes Deens? Deeeføeâkesâleer} Deveskeâ osçeeble mJemle cekeäÙeeÛeer DeeÙeele Je DeeefCe mLeeefvekeâ Glheeove yebo Pee}s. lespeerÛÙee keâeUele ceneie cekeäkeâe DeeÙeele keâ¤ve DeLe&JÙeJemLeeÛe OeeskeäÙeele Dee}er. OeevÙeemee"er obies nesJet }eie}s. keâehetme Glheeokeâ DeeefØeâkesâleer} osçe cee}er, Iesveerve, ceesPescyeerkeâ Ùeebveer DecesefjkesâÛÙee keâehetme Glheeokeâebvee efouÙee peeCeeNÙee ØeÛeb[ meyeefme[erÛee keâ[Jee efJejesOe meg¤ kesâ}e Deens. peeieeflekeâ JÙeeheej mebIešvesÛee Ùee 13 Je<eeËÛee DevegYeJe nsÛe meebielees keâer, peeieeflekeâ JÙeeheej mebIešvee ner peieeleer} ieefjyeer-yesjespeieejer otj keâjCÙeemee"er mLeeheve Pee}s}er veener lej ßeerceble osçeebÛes DeeefLe&keâ efnlej#eCe keâjCÙeemee"er veJe JemeenleJeeoer OeesjCe jeyeefJeCeejer mebmLee Deens. 1997 les 2005 heÙeËle peeieeflekeâ yeepeejele meJe&Ûe çeslecee}eÛÙee YeeJeele ceboer nesleer. 2006 veblej peeieeflekeâ yeepeejele lespeerÛes JeeleeJejCe meg¤ Pee}s. ›etâ[ Dee@F&}Ûes YeeJe (hesš^es}-ef[Pes}) efJe›eâceer mlejeheÙeËle 147 [e@}j Øeleer ye@j} heÙeËle Jee{}s.

Decesefjkesâves Ùee YeeJeebJej efveÙeb$eCe "sJeCÙeemee"er cekeäkeäÙeeheemetve FLesvee@} leÙeej keâjCÙeeÛes OeesjCe peenerj kesâ}s DeeefCe cekeäkeäÙeeÛÙee çesleer}e ØeÛeb[ meyeefme[er efo}er. lÙeecegUs ieJneÛes, keâehemeeÛes, meesÙeeyeerveÛes Glheeove Decesefjkesâle keâceer Pee}s. ÙeeÛe keâeUele Dee@mš^sef}Ùeele me}ie oesve Je<ex og<keâeU he[}e. Ùegjesheves Fb[esvesefçeÙee-ce}sefçeÙeeletve heeceles} DeeÙeele keâ¤ve lÙeeheemetve yeeÙeesef[Pes} leÙeej keâjCÙeeÛes OeesjCe efmJekeâej}s. Ùee meJeeËÛee Skeâef$ele heefjCeece Demee Pee}e keâer, meJe&Ûe çeslecee}ebÛÙee

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 20

YeeJeele peeieeflekeâ yeepeejele lespeerÛeer }eš Dee}er. heeceles}eÛes YeeJe 280 les 300 [e@}j Øeleer šveeJe¤ve 1400 [e@}j Øeleer šve Pee}s. [eUeRÛes YeeJe 400 [e@}j Øeleer šveebJe¤ve 600 les 650 [e@}j Øeleer šve Pee}s. ieJneÛes YeeJe 400 [e@}j Øeleer šve lej leeboUeÛes YeeJe 1000 [e@}j Øeleer šveebheÙeËle (40 ®heÙes efkeâ}es) Jee{}s. keâehemeeÛes YeeJener 50 les 52 meWš Øeleer heeGC[ ¤F& Je¤ve 72 meWš heÙeËle Jee{}sle. Ùee meJeeËÛee Skeâef$ele heefjCeece Yeejleele meJe&Ûe çeslecee}ebÛes YeeJe yeepeejele Jee{t }eie}s. yeepeejele çeslekeâNÙeebvee efceUCeeje ieJneÛee YeeJe 1100 les 1200 ®heÙes Øeleer efkeäJebš}, keâehemeeÛee YeeJe 3000 les 3200 ®heÙes Øeleer efkeäJebš}, [eUeRÛes YeeJe 2500 les 3000 ®heÙes Øeleer efkeäJebš}, meesÙeeyeerveÛes YeeJe 2000 les 2500 ®heÙes Øeleer efkeäJebš}heÙeËle Jee{}s. Yeejle mejkeâej mJemle çeslecee}eÛeer DeeÙeele keâ¤ve YeeJe hee[CÙeeÛes ØeÙelve vesnceerÛe keâjerle Demeles. les ØeÙelve Ùee YeeJeJee{ercegUs ÙeçemJeer Pee}s veenerle. mejkeâejves DeeÙeele keâj çetvÙe keâ¤ve ne ØeÙelve keâ¤ve heeefn}e; heCe leesner ÙeçemJeer Pee}e veener. ieJneÛeer, [eUeRÛeer, leeboUeÛeer, KeeÅeles}eÛeer efveÙee&lener mejkeâeves yebo keâ¤ve "sJe}er Deens. peeieeflekeâ yeepeejeleer} Ùee lespeercegUs mLeeefvekeâ Glheeove Jee{efJeCÙeeÛes cenòJe mejkeâejÛÙee }#eele ÙesJet }eie}s. çeslekeâNÙeebÛÙee DeelcenlÙee DeeefCe Iešles Glheeove ÙeecegUs çesleercee}eÛee nceerYeeJe Jee{efJeCÙeeÛÙee ceeieCeer}e cenòJe Dee}s. hebleØeOeeve [e@. ceveceesnve efmebie 30 petve, 2006 jespeer JeeÙeheâ[}e (efpe. JeOee&) Dee}s nesles lesJne lÙeebÛÙee meceesj ceer

‘

efJeçJe JÙeeheej mebIešvesÛÙee oesne ÙesLes Pee}suÙee cebef$emlejerÙe yew"keâerle ‘oesne efJekeâemeelcekeâ cemetoe’ leÙeej keâjCÙeele Dee}e neslee. Ùee cemegÅeeJej Depegvener Skeâcele Pee}s}s veener. Deveskeâ osçeebveer Decesefjkeâe, ÙegjesheÛÙee çeslekeâNÙeebvee ØeÛeb[ meyeefme[er efo}er peeles ÙeeJej Dee#eshe Iesle}e Deens; hejbleg lÙee meyeefme[er keâceer keâjCÙeemee"er melele šeUešeU keâjCÙeele Ùesle Deens.

’

ne cegöe DelÙeble mhe°heCes ceeb[}e neslee. lÙeebveer ke=âef<ecetuÙe Je }eiele DeeÙeesieeÛÙee keâeÙe&heæleerle yeo} keâjCÙeeÛes ceevÙe kesâ}s nesles. 2008-2009 ÛÙee nbieeceemee"er pes nceer YeeJe mejkeâejves peenerj kesâ}s Deensle les 30 les 80 škeäkesâ Jee{Jetve peenerj kesâ}s Deensle. GoenjCeeLe& ieJneÛes nceerYeeJe 750 ®heÙeebJe¤ve 1000 ®heÙes Øeleer efkeäJebš}, keâehemeeÛes YeeJe 1800 les 2000 ®heÙeebJe¤ve 2500 les 3000 ®heÙes Øeleer efkeäJebš}, meesÙeeyeerveÛes YeeJe 1050 ®heÙeebJe¤ve 1390 ®heÙes Je [eUeRÛes YeeJe 1600 les 1700 ®heÙeebJe¤ve 2500 ®heÙes Øeleer efkeäJebš} peenerj kesâ}s Deensle. peeieeflekeâ yeepeejele lespeer nesleer lÙeecegUs Ùee Jee{erJe YeeJeeÛes cenòJe Jeešle veJnles; hejbleg ceeieer} oesve ceefnvÙeebleÛe peeieeflekeâ yeepeejele ceboerÛeer }eš Dee}er Deens. KeeÅeles}eÛes YeeJe 1400 [e@}j Je¤ve 450 [e@}jheÙeËle Iemej}s Deensle. keâehemeeÛes YeeJe 72 meWšJe¤ve 56 meWšheÙeËle Iemej}s Deensle, ieJneÛes YeeJe 400 [e@}jJe¤ve 250 [e@}jheÙeËle Iemej}s Deensle. Ùee ceboercegUs Yeejleele keâehemeeÛes YeeJe nceer efkebâceleerhes#eener keâceer Pee}s Deensle. cegkeäle DeLe&JÙeJemLesÛÙee meceLe&keâebveerner keâehemeeÛeer nceer efkebâceleerle mejkeâejves Kejsoer keâjeJeer, ner ceeieCeer meg¤ kesâ}er Deens. Ùee peeieeflekeâ ceboerves cegkeäle DeLe&JÙeJemLesÛÙee meceLe&keâebÛÙee Leesyee[erleÛe neCe}er Deens. heeÛeJÙee-meneJÙee Jesleve DeeÙeesieeÛÙee heeçJe&YetceerJej lej leLeekeâefLele cegkeäle DeLe&JÙeJemLeslener ke=âef<ecetuÙe Je }eiele DeeÙeesieeÛee çeslekeâjer efnleeÛee nmle#eshe DeeJeçÙekeâÛe Deens, ns metÙe&ØekeâeçeeFlekesâ mhe° Pee}s Deens. meeKej efveÙee&leer}e ceeieer} oesve Je<e& mejkeâejves 1400 ®heÙes Øeleer šveeheÙeËle meyeefme[er efo}er vemeleer lej cegkeäle DeLe&JÙeJemLesle Tme GlheeokeâebÛes keâeÙe ne} Pee}s Demeles? pÙee osçeele 70 škeäkesâ }eskeâebpeJeU pesJeve efJekeâle IesCÙeeÛeer ›eâÙeçekeäleerÛe veener lÙee osçeele yeepeejJÙeJemLee, cegkeäle DeLe&JÙeJemLee çeslekeâNÙeebÛes efnlej#eCe keâmes keâjCeej? neÛe }eKecees}eÛee Øeçve Deens.

 }sKekeâeÛee heòee Yeieleefmebie hegleUŸeepeJeU, jeceveiej,JeOee&. 442001 cees. 9421727998

21 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

çesleerJej efveyeËOe keâeÙece "sJetve megyeòee keâçeer ÙesF&}?

Decej nyeerye

mejkeâej keâesCeeÛes Deens? les cenemeòee nesCeej keâer veener? ns meieUs ojyeejer }eskeâebÛÙee efÛeblesÛes efJe<eÙe. çeslekeâNÙeebveer Ùee efJe<eÙeer keâOeer efÛeblee kesâ}er veener. çekeâ Dee}s, ntve Dee}s, DeeÙe& Dee}s, ceesie} Dee}s, Fb«epe Dee}s, keâeB«esme Dee}s, efJejesOekeâ Dee}s DeeefCe ies}s Ùee osçeeleer} çeslekeâNÙeebveer keâesCeleerner Øeefleef›eâÙee JÙekeäle kesâ}er veener. lÙeebvee ns Ûeebie}s ceenerle nesles keâer, keâesCeerner Dee}s lejer DeeheuÙee}e }gšCeejÛe Deens. efkebâyengvee ¢ee meeNÙee }{eÙee DeeheuÙee}e }gšCÙeemee"erÛe nesle Deensle. Ùeeves }gšeÙeÛes keâer lÙeeves }gšeÙeÛes? ÙeeÛee ceej KeeÙeÛee keâer lÙeeÛee? ¢eeÛÙee meceesj ceeve legkeâJeeÙeÛeer keâer lÙeeÛÙeemeceesj? SJe{eÛe pej heâjkeâ DemeCeej Demes} lej DeeheCe lÙeele keâeÙe mJeejmÙe "sJeeJes? peieeÛee Fefleneme ne çeslekeâNÙeebÛÙee }gšerÛee Fefleneme Deens. meòee keâesCeeÛeerner Dee}er

‘

meòee keâesCeeÛeerner Dee}er lejer çeslekeâNÙeebÛeer }tš meg¤Ûe jeefn}er. Ùee DeJÙeenle }gšerletve ieg}eceerÛÙee ceeveefmekeâlesÛee GoÙe Pee}e. hejepeÙeeÛes leòJe%eeve DebieJeUCeer he[}s. Deçee hejeefpeleebvee mejkeâej keâesCeeÛes Deens DeeefCe les cenemeòee nesCeej Deens keâer veener? Ùeeçeer keâeÙe osCes-IesCes!

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 22

’

lejer çeslekeâNÙeebÛeer }tš meg¤Ûe jeefn}er. Ùee DeJÙeenle }gšerletve ieg}eceerÛÙee ceeveefmekeâlesÛee GoÙe Pee}e. hejepeÙeeÛes leòJe%eeve DebieJeUCeer he[}s. Deçee hejeefpeleebvee mejkeâej keâesCeeÛes Deens DeeefCe les cenemeòee nesCeej Deens keâer veener? Ùeeçeer keâeÙe osCes-IesCes! Fbef[Ùeve ve@çeve} keâeB«esmeÛÙee mLeehevesÛÙee JesUsme cenelcee peesleeryee hegâ}s Ùeebveer efJeÛeej}s nesles keâer, keâeB«esme çeyo ef"keâ Deens, cee$e Fbef[Ùeve vesçeve keâes"s Deens? heg{s les cnCeleele, ‘SkeâceÙe }eskeâ’ DemeuÙeeefçeJeeÙe vesçeve efvecee&Ce nesT çekeâle veener. DeepeÛÙee DeeheuÙee meceepeekeâ[s heentve DeeheCe ‘SkeâceÙe }eskeâ’ Pee}es Deenesle Demes Úeleer"eskeâheCes cnCet çekeâlees keâe? 50 škeäkesâ efm$eÙee, 70 škeäkesâ çeslekeâjer ieg}eceerÛes peerJeve peieleevee {U{UerleheCes efomeleele. lÙeebÛee Yeejle JesieUe DeeefCe ÛebieU keâjCeeNÙeebÛee Fbef[Ùee JesieUe. cegbyeF&le efnboer Yeeef<ekeâebvee ceppeeJe kesâ}e peelees. Deveskeâ Yeeieele Deepener oef}leebvee JesieUer JeeieCetkeâ efo}er peeles. Deej#eCe IesCeeNÙeebÛee Skeâ osçe DeeefCe ve IesCeeNÙeebÛee peCet ogmeje osçe. peeleeRÛes efJeYeepeve, Oecee&Ûes efJeYeepeve Deçee DemebKÙe efÛejheâe[Ÿee Demeleevee DeeheCe Deepe lejer Deehe}e osçe ‘SkeâceÙe }eskeâ’ Pee}e Deens, Demes cnCet çekeâle veener. cenemeòee nesCeej Demes} lej keâesCeeÛee osçe cenemeòee nesCeej Deens? Fbef[Ùee cenemeòee Pee}e lej Yeejlee}e lÙeeÛes keâeÙe? keâeÙeÅeemeceesj meieUs meceeve Deensle, ns leòJe Fb«epeebveer

DeeCe}suÙee efheve} keâes[ves heefnuÙeeboe Ùee osçeele ØemLeeheerle kesâ}s. 1947 mee}er osçee}e mJeeleb$Ùe efceUe}s. 1950 mee}er mebefJeOeeve Dee}s. Skeâ JÙekeäleer Skeâ cele, ns leòJe mJeerkeâej}s ies}s. çeslekeâNÙeebvee Deehe}s çeemekeâ efveJe[CÙeeÛee DeefOekeâej efceUe}e. çeemekeâ efveJe[CÙeeÛee DeefOekeâej pe¤j efceUe}e; cee$e çeemekeâ efveJe[CÙeeSJe{er çekeäleer çeslekeâNÙeebpeJeU veJnleer. Kejs lej leer efnjeJetve IesCÙeele Dee}er nesleer. 47 mee}er osçe mJeleb$e Pee}e lesJne heefnuÙeeboe DeeçesÛes efkeâjCe efome}s nesles. keâjeÙeÛes Demeles lej lÙeeJesUs}e çeslekeâjer efJejesOeer OeesjCeebÛee Deble keâjlee Dee}e Demelee. çeslekeâNÙeebvee lÙeebÛÙeekeâ[tve efnjeJetve IesCÙeele Dee}s}er çekeäleer Øeoeve keâjlee Dee}er Demeleer. jepÙekeâlÙeeËveer les kesâ}s veener. lÙeebvee les keâjeÙeÛesÛe veJnles. çeslekeâjer ieg}ece jeefn}e lejÛe lÙeebÛes heâeJeCeej nesles. keâejKeeveoejer #es$ee}e cepetj mJemle efceUeJee Ùeemee"er DeVeOeevÙeeÛes YeeJe Kee}ÛÙee heeleUerJej mLeerj "sJeCÙeeÛee efveCe&Ùe Pee}e. kesâJeU DeVeOeevÙeeÛes YeeJe hee[tve "sJelee Ùesle veenerle cnCetve meieUŸeeÛe çeslecee}eÛes YeeJe Kee}ÛÙee heeleUerJej "sJeCÙeele Dee}s. çeslekeâNÙeebvee çesleercee}eÛÙee YeeJeele }gšCÙeeÛes efyeÇefšçe çeemevekeâlÙeeËÛes leb$e mJeleb$e YeejleeÛÙee heefnuÙee jepÙekeâlÙeeËveer DeJe}befye}s Je lesÛe leb$e heg{s Ûee}t jeefn}s. ns leb$e DeJe}befye}s ies}s vemeles Je YeejleeÛÙee çeslekeâNÙeebÛÙee neleele Ûeej hewmes KesU}s Demeles, lej keâoeefÛele osçe cenemeòee nesCÙeeÛeer ÛeÛee& DeeheCe lesJneÛe kesâ}er Demeleer pesJne ÛeerveÛee

peieeÛee Fefleneme ne çeslekeâNÙeebÛÙee }gšerÛee Fefleneme Deens. meòee keâesCeeÛeerner Dee}er lejer çeslekeâNÙeebÛeer }tš meg¤Ûe jeefn}er. Ùee DeJÙeenle }gšerletve ieg}eceerÛÙee ceeveefmekeâlesÛee GoÙe Pee}e.

23 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

ÛeÛee& meg¤ Pee}er nesleer, peheeveÛÙee keâle=&lJeeves peieeÛes [esUs efohe}s nesles. YeejleerÙe jepÙekeâlÙeeËveer çeslekeâjerefJejesOeer OeesjCe meelelÙeeves jeyeefJe}s DeeefCe Deepe lÙeeÛeer DeJemLee DelÙeble efyekeâš Pee}er Deens. lees DeelcenòÙeebÛÙee keâ[s}esšeheÙeËle {keâ}}e ies}e Deens. meghej heeJej Ùee Fb«epeer çeyoeÛes cenemeòee Demes Yee<eeblej keâjCÙeele Dee}s Deens. meghej heeJej ne Fb«epeer çeyo meeceevÙeheCes Decesefjkeâe DeeefCe jefçeÙeemee"er Jeehej}e ies}e. Ùee osçeebveer DeCJem$e leÙeej kesâuÙeeveblej lees ØeLecele: ØeÛeef}le Pee}e. Ûeerveves DeCeg keâeÙe&›eâce neleele IesleuÙeeveblej lees meghej heeJej neslees Deens Deçeerner ÛeÛee& Pee}er nesleer. DeCJem$eOeejer osçee}e meghej heeJej cnš}s ies}s Demes efomeles. Deef}keâ[ÛÙee keâeUele Deveskeâ osçe DeCJem$eOeejer Pee}s. lÙeebvee keâesCeer cenemeòee cnš}s veener. G}š jefçeÙeeÛes efJeIešve PeeuÙeeveblej lees osçe DeCJem$eOeejer Demetvener Yegkeâekebâiee} Pee}e. lÙee}e Deepe keâesCeer cenemeòee cnCele veener. Decesefjkeâe mece=æ osçe Deens cnCetve lÙee}e meghej heeJej cnš}s peele Demes} lej ne@}b[, [svceeke&â meejKÙee osçeebÛes oj[esF& GlheVe Decesefjkesâhes#ee peemle Deens. lÙeebvee keâesCeer cenemeòee cnCele veener. efve<keâ<e& Demee efveIelees keâer, DeeefLe&keâ mece=æer, çem$emeppelee DeeefCe peeieeflekeâ nmle#eshe keâjCÙeeÛeer #ecelee ns leerve meeceLÙe& pÙee osçeele Deensle lÙee}e meghej heeJej cnš}s peeles. Ùee leerve keâmeesšŸeebJej DeeheCe DeeheuÙee}e leheeme}s lej DeeheCe keâes"s Deenesle ns }#eele ÙesF&}. peeieeflekeâ JÙeJenejele DeeheCe nmle#eshe ke⤠çekeâlees keâe? heeefkeâmleeve, yeebie}e osçe, cÙeeveceej, Yetleeve, efleyesš, vesheeU, ßeer}bkeâe Ùee osçeebçeer cew$eerhetCe& mebyebOe "sJelee-"sJelee veekeâerveT Dee}s Deensle. FjeCeÛee Jee keâesefjÙeeÛee DeCegkeâeÙe&›eâce LeebyeJeeÙeÛee keâer Ûee}t ÅeeÙeÛee, ns "jefJeCes DeeheuÙee DeeJeekeäÙeeyeensjÛes Deens. jepekeâerÙe JÙeJenej ns DeeefLe&keâ JÙeJenejebJej DeJe}byetve Demeleele. DeeceÛeer DeeefLe&keâ #ecelee

Decesefjkeâe mece=æ osçe Deens cnCetve lÙee}e meghej heeJej cnš}s peele Demes} lej ne@}b[, [svceeke&â meejKÙee osçeebÛes oj[esF& GlheVe Decesefjkesâhes#ee peemle Deens. lÙeebvee keâesCeer cenemeòee cnCele veener.

DeeefLe&keâ mece=æer, çem$emeppelee DeeefCe peeieeflekeâ nmle#eshe keâjCÙeeÛeer #ecelee ns leerve meeceLÙe& pÙee osçeele Deensle lÙee}e meghej heeJej cnš}s peeles. Ùee leerve keâmeesšŸeebJej DeeheCe DeeheuÙee}e leheeme}s lej DeeheCe keâes"s Deenesle ns }#eele ÙesF&}. keâeÙe Deens? peieele nesCeeNÙee SketâCe efveÙee&leerle DeeceÛee Jeeše DeJeIee leerve škeäkesâ megæe veener. Deecner keâeÙe peieele nmle#eshe keâjCeej?

Deef}keâ[ÛÙee keâeUele Deehe}e osçe Dem$eebÛÙee yeeyeleerle hetJeeahes#ee DeefOekeâ meceLe& Pee}e Deens. DeCJem$eeÛes leb$e%eeve DeeceÛÙeekeâ[s Deens. Dem$eebÛÙee yeeyeleerle mJeeJe}byeer DemeCes JesieUs. Dem$e Kejsoer keâjCes JesieUs. lÙeener hes#ee Dem$e efveÙee&le keâjCÙeeÛeer #ecelee DemeCes lÙeentve JesieUs. Deecner Depetve lejer Dem$e efvecee&Ce keâ¤ve leer efveÙee&le ke⤠çekeâ}es veenerle. peeieeflekeâ nmle#eshe Demees Jee Dem$e efveÙee&le keâjCÙeeÛeer #ecelee Ùee oesvener yeeyeer DeeefLe&keâ megyeòesçeer efveie[erle Deensle.

DeeceÛeer DeeefLe&keâ megyeòee keâçeer Deens? ns JesieUs meebieCÙeeÛeer DeeJeçÙekeâlee veener. DeeceÛes DeLe&ceb$eer G"lee yemelee DeeceÛeer DeLe&JÙeJemLee Yekeäkeâce DemeuÙeeÛee oeJee keâjleele. ne oeJee heeskeâU Deens. pÙee osçeele heeJeCesoesve }eKe çeslekeâNÙeebvee DeelcenòÙee keâjeJeer }eie}er lÙee osçeeÛeer DeeefLe&keâ efmLeleer Yekeäkeâce Deens, Ùee cnCeCÙeeJej keâesCe efJeçJeeme "sJeer}? ceneveiejebvee JeieU}s lej osçeeÛes oj[esF& GlheVe efkeâleer Deens? efvecceer }ekesâmebKÙee oeefjõŸejs<esÛÙee Kee}er peerJeve peiele Deens, ns keâener }hetve Deens keâe? DeeefLe&keâ megyeòesÛes heeskeâU oeJes keâ¤ve DeeheCe efJeosçeer iegbleJeCetkeâ Deekeâef<e&le keâjCÙeeÛee ØeÙelve ke⤠çekeâlees; hejbleg leerner keâener keâeUemee"er. peiee}e DevegYeJe DeeuÙeeveblej leer iegbleJeCetkeâ Ùee osçeele efšketâve jenle veener. vesn¤bveer Iee}tve efo}suÙee JeešsJej Ûee}uÙeecegUs osçe [yeIeeF&}e Dee}e. leer Jeeš mees[eJeer }eies}. veJes leb$e%eeve DeeefCe peeieeflekeâ heefjefmLeleerÛÙee jsšŸeecegUs 1990 veblej Yeejle mejkeâej}e GoejerkeâjCe DeeefCe peeieeflekeâerkeâjCe mJeerkeâejCes Yeeie he[}s. jepeerJe ieebOeeRÛÙee keâeUele DeeOegefvekeâ leb$e%eeveeÛes oej efkeâ}efkeâ}s Pee}s. ogozJeeves lÙeebÛeer nlÙee Pee}er. vejefmebnjeJeebÛÙee keâeUele Yeejle peeieeflekeâ JÙeeheej mebIešvesÛee meYeemeo Pee}e. Yeü ° eÛeejeÛÙee Deejes h eeves Deeef C e

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 24

DeÙeesOÙeekeâeb[ecegUs les mejkeâej ies}s. Deš}peeRÛÙee vesle=lJeeKee}er efJejesOeer he#eebÛes mejkeâej Dee}s. Ùee yeo}ebvee cees"e Jesie osCÙeeÛeer mebOeer Sve[erS mejkeâej}e nesleer. mebÛeej #es$eele mheOee& DeeefCe mejkeâejer GÅeesieebÛes efveieËgleJeCegkeâerkeâjCeeÛÙeeheg{s lÙeebveerner cees"er Peshe Iesle}er veener. vejefmebnjeJeebÛÙee mejkeâejceOÙes DeLe&ceb$eer jeefn}suÙee [e@. ceveceesnve efmebie ÙeebÛÙee vesle=lJeeKee}er DeeIee[erÛes mejkeâej Dee}s; hejbleg lÙeebveerner Jesie Jee{efJe}e veener. keâener #es$eele lej Jesie ceboeJe}e. 1990 veblej Dee}suÙee meJe& mejkeâejebveer Keg}erkeâjCeeÛeer Øeef›eâÙee Ûee}efJeleevee nele DeeKe[tve Iesle}e.

DeJeleer-YeesJeleer veJes leb$e%eeve Dee}s; cee$e ns leb$e%eeve hes}CÙeeÛeer leekeâo çeslekeâNÙeebceOÙes jeefn}er veener. Ùee leeCeebÛee heefjCeece çeslekeâNÙeebÛÙee DeelcenòÙeebceOÙes efometve Ùeslees. osçe mJeleb$e Pee}e lesJne celeoeveeÛee DeefOekeâej efceUe}e cee$e celeoeveeÛeer çekeäleer efceUe}er veener. lemesÛe veJes leb$e%eeve oejeçeer Dee}s; hejbleg les hes}CÙeeÛeer çekeäleer çeslekeâNÙeebceOÙes jeefn}er veener. mebÛeej, ceeref[Ùee DeeefCe Jeenletkeâ Ùee #es$eebceOÙes Keg}er ÛeÛee& meg¤ Pee}er. lÙeeÛes Ûeebie}s heefjCeecener efometve Dee}s.

veeskeâjçene, jepekeâejCeer DeeefCe }eÙemevme hejefcešÛes }eYeOeejkeâ ÙeebÛeer cekeälesoejer mebhet‰ele Dee}er. mheOexcegUs «eenkeâebvee mJemle efkeâceleerle Jemlet efceUt }eieuÙee. Keg}erkeâjCeeÛee heefjCeece veeskeâjçene, jepekeâejCeer DeeefCe }eÙemevme hejefcešÛes }eYeOeejkeâ ÙeebÛÙeeJej neslees. lÙeecegUs les Keg}er JÙeJemLee DeeCeCÙeeme veeKegçe Deensle. Jeeós} lÙee heæleerves De[Jetve Oejerle Deensle. meJee&le cees"er çeeskeâebeflekeâe Deçeer keâer ieefjyeebÛÙee veeJeeves jepekeâejCe keâjCeejs [eJes osKeer} veeskeâjçene, jepekeâejCeer DeeefCe }eÙemevme heefjefceš }eYeOeejkeâ ÙeebÛÙeeÛe yeepetves GYes jeefn}s Deensle. çesleerJej efveyeËOe keâeÙece "sJetve megyeòee DeeCelee ÙesCeej veener, ns }#eele Iesle}s heeefnpes. çeslekeâNÙee}e efJekeâ}ebie "sJetve mece=æ osçeeÛes mJehve YeejleemeejKÙee osçee}e Deepelejer heenlee ÙesCeej veener.

 }sKekeâeÛee heòee Debyej neTefmebie meesmeeÙešer, DebyeepeesieeF&, efpe. yeer[ efheve : 431517 cees. 9422931986

DeelceYeeve efJeçes<eebkeâeme neefo&keâ çegYesÛÚe!

meeLe&keâ ne@mheerš} }neve ceg}ebÛee Je [esUŸeebÛee oJeeKeevee

[e@. Deeçeglees<e ceengjkeâj Sce. yeer. yeer. Sme., [er. meer. SÛe. ([er. Sve. yeer.) yee}jesie Je efçeçegjesie lep%e

cees. 9422177622

DeeÙe. [er. yeer. DeeÙe. yeBkeâ çespeejer, heefn}e cepe}e, ceevekeâe keâe@ch}skeäme, Fbefoje Ûeewkeâ, efnbiees}er. 431513 cees. 9371975361

[e@. meblees<e šejhesâ Sce. yeer. yeer. Sme., [er. meer. SÛe. yee}jesie Je efçeçegjesie lep%e

cees. 9423613888

megefJeOee :  24 leeme DelÙeeJeçÙekeâ mesJee  megmeppe SveDeeÙemeerÙeg Je heerDeeÙemeerÙeg  Deeble®iCe efJeYeeie  ke=âef$ece çJemeve Ùeb$e (JnWšer}sšj)  meJe& ØekeâejÛes }meerkeâjCe  Dee@keämeerpeve megefJeOee  vesyÙeg}eÙePej  heâesšesLesjheer (}neve ceg}ebÛÙee keâeefJeUemee"er) 25 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

cenemeòesÛes mJehve, cees"e efJejesOeeYeeme

[e@. Yee}Ûebõ keâeveiees

peieeleer} meJe&Ûe cenemeòee Deepe De[ÛeCeerle DeeuÙee Deensle. Decesefjkeâe DeeefCe peer-7 cnCetve ßeerceble Je cenemeòee mecepe}er peeCeejer je°^s Je lÙeebÛÙee DeLe&JÙeJemLee De[ÛeCeerle DeeuÙee Deensle. ceneieeF&, yeskeâejer Jee{le Deens. Deçee JesUsme Yeejle cenemeòee nesCÙeeÛes mJehve heenele Deens, ne cees"e efJejesOeeYeeme Deens. cees"s nesCÙeeÛes oesve Øekeâej Deensle. mJele: efJekeâeme keâ¤ve cees"s nesCes DeLeJee ogmeNÙeebvee DeeheuÙeehes#ee Úesšs "jJeCes. DeeheuÙeeyeeyeleerle ogmeje Øekeâej efomelees Deens.

Kejs heenlee Yeejle ne efJekeâmeveçeer} osçe Deens. Deepener Yeejleele oeefjõŸe, yesjespeieejer, Gheemeceej, yee}ce=lÙet ns ceeieeme osçeebÛes DemeCeejs Øeçve Yes[meeefJele Deensle. Je vepeerkeâÛÙee keâeUele lÙeeJej PeheešŸeeves ceele keâjlee ÙesF&} Deçeer OeesjCes

‘

Deepe osçeele Ûee}t Deme}suÙee peelÙebOe, OeceeËOe çekeäleerbÛee Oeg[ietme, ØeebleJeeoeÛes Jee{les ØeceeCe Je ogmejerkeâ[s peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee Øeef›eâÙesle efvecee&Ce nesle Deme}s}er Jee{leer efJe<ecelee, ceneieeF& Je yesjespeieejer, oeefjõŸe, efJeçes<ele: çesleer #es$eeleer} Jee{les Deeefj° ns meJe& OeeskeäÙeeÛes efoJes Deensle.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 26

’

DeeKe}er peele veenerle. }eskeâmeYesves vesce}suÙee Keemeoej Depe&gve mesve ieghlee meefceleerves meeoj kesâ}suÙee DenJee}ele mhe°heCes Demes cnš}s Deens keâer, 84 keâesšer YeejleerÙe efoJemee}e pescelesce 20 ®heÙes KeÛe& keâjleele. (ke⤠çekeâleele) Ùeeleer} 31 keâesšer pescelesce 10 ®heÙesÛe KeÛe& keâjleele. DeeefçeÙeeF& efJekeâeme yeBkesâves kesâ}suÙee meJex#eCeevegmeej efoJemee}e oer[ [e@}j cnCepes 70 ®heÙeebhes#ee keâceer GlheVe DemeCeeNÙeebÛeer mebKÙee 30 les 32 keâesšeRÛÙee Iejele Deens. mebÙegkeäle je°^ebveer kesâ}suÙee 88 osçeebÛÙee ceeveJe efJekeâeme Øeef›eâÙesle YeejleeÛee vebyej 68 Jee Deens. ns meJe& Deekeâ[s meceesj Ùesle DemeleeveeÛe ogmejerkeâ[s Yeejleele keâesšŸeefOeçeebÛeer mebKÙee Skeâ }eKeehes#ee peemle Deens. ÛeebõÙeeve ÛebõeÛÙee keâ#esle DeeheCe ÙeçemJeerefjlÙee mees[}s Deens Je ÛebõeJej ceeCetme hee"efJeCÙeeÛeer leÙeejer keâjlees Deenesle.

DeCegyee@cye efvecee&Ce keâ¤ve Je veblej Decesefjkesâçeer DeCegkeâjej keâ¤ve DeCJeŒeOeejer je°^ebÛÙee jebiesle peeTve yeme}es Deenesle.

Deveskeâ YeejleerÙe kebâhevÙee hejosçeer kebâhevÙee leeyÙeele Iesle Deensle. }eKees YeejleerÙe hejosçeele jentve peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee Øeef›eâÙesle cenòJeeÛes Ùeesieoeve osle Deensle. hejosçeer iebieepe}er Jee{le

Deens Je meJe&meeceevÙe YeejleerÙeebvee cenemeòee nesCÙeeÛeer mJehves ceeOÙeceebÉejs efJekeâ}er peele Deensle. Lees[keäÙeele efJejesOeeYeemeeves Yej}s}s efÛe$e DeeheuÙee meceesj Ùesle Deens. keâe}Ûe efÛeveer veslÙeebÛÙee ceg}eKeleer JeeÛele neslees. Ûeerve ne efJekeâmeveçeer} osçe Deens Je lÙee}e efJekeâefmele osçeeØeceeCes DeeheuÙee peveles}e peerJeve peieCÙeeÛeer mebOeer osCÙeemee"er Kethe cepe} ceejeJeer }eieCeej Deens, Demes efÛeveer vesles mhe°heCes meebiele Deensle. Lees[keäÙeele Ûeerve cenemeòee veener Je cenemeòee nesCÙeeÛeer mJehves heenCÙeehes#ee meJe&meeceevÙe ceeCemeebÛes peerJeveceeve GbÛeeJeCes Ùee}e les peemle cenòJe osleele, ns ÙeeJe¤ve mhe° nesles. Ùee heeçJe&YetceerJej Yeejle cenemeòee nesCeej, cnCepes vescekesâ keâeÙe nesCeej, Ùee ØeçveeÛee efJeÛeej keâjeJee }eies}. meceepeJeeoekeâ[s keâ} DemeCeejs he#e-mebIešvee Je JÙekeäleer Yeejle cenemeòee nesCeej cnCepes meJe&meeceevÙe ceeCemee}e efJekeâemeeÛÙee Øeef›eâÙesle ÙeesiÙe mebOeer efceUCes. oeefjõŸe, YetkeâyeUer, yesjespeieejer,Deefçeef#eleheCee ÙeeJej ceele keâjCes Demee DeLe& }eJeleele. lej ogmejerkeâ[s Yeeb[Je}er efJeÛeejmejCeer DemeCeejs hejkeâerÙe iebieepeUer Jee{Ces, YeejleerÙe kebâhevÙee yengje°^erÙe nesCes,

ÛeebõÙeeve ÛebõeÛÙee keâ#esle DeeheCe ÙeçemJeerefjlÙee mees[}s Deens Je ÛebõeJej ceeCetme hee"efJeCÙeeÛeer leÙeejer keâjlees Deenesle. DeCegyee@cye efvecee&Ce keâ¤ve Je veblej Decesefjkesâçeer DeCegkeâjej keâ¤ve DeCJeŒeOeejer je°^ebÛÙee jebiesle peeTve yeme}es Deenesle. Deveskeâ YeejleerÙe kebâhevÙee hejosçeer kebâhevÙee leeyÙeele Iesle Deensle. }eKees YeejleerÙe hejosçeele jentve peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee Øeef›eâÙesle cenòJeeÛes Ùeesieoeve osle Deensle. hejosçeer iebieepe}er Jee{le Deens Je meJe&meeceevÙe YeejleerÙeebvee cenemeòee nesCÙeeÛeer mJehves ceeOÙeceebÉejs efJekeâ}er peele Deensle. Lees[keäÙeele efJejesOeeYeemeeves Yej}s}s efÛe$e DeeheuÙee meceesj Ùesle Deens.

27 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

®heÙeeÛes cetuÙe Jee{Ces, YeejleerÙe yeepeejhes"sÛes cenòJe Jee{Ces Ùee }#eCeeJej Yej osTve ns PeeuÙeeme ne efJekeâeme efPejhele Kee}er peeF&} Je YeejleeÛes oeefjõŸe otj nesF&}, Demes meebieleele. lÙeecegUs les Ùee iees°eRJej Yej osleele Je Yeejle cenemeòee nesCeejÛe Demee DeeçeeJeeo ceeb[leele. lÙeebÛÙee °erves yee@}erJet[Ûee Øemeej, efceòe}-DebyeeveeRmeejKes YeejleerÙe ßeerceble one ceeCemeebÛÙee heâesye&me Ùeeoerle ÙesCes, peeieeflekeâ JÙeeheej Je JÙeJenejele YeejleerÙe efnmmee Jee{Ces ner }#eCes cenòJeeÛeer Deensle. ÙeeefçeJeeÙe eflemeje Skeâ efJeÛeej meOÙee ØeyeU nesle Deens lees cnCepes efnbogòJeeÛee efJeÛeej. Ùee efJeÛeejebÛes he#e Je JÙekeäleer YeejleerÙe ÙeesieefJeÅee, DeOÙeelce ÙeebÛee peieYej Øemeej nesCes Je lÙeeÛe yejesyej Yeejlee}e meJeeËveer Ieeye¤ve ceeve osCes cnCepes Yeejle cenemeòee nesCes Demee mebkegâefÛele DeLe& }eJeleele. lÙeecegUs lÙeebÛee Yej }<keâjerkeâjCeeJej, DeCJeŒeebJej, ngketâceçeener JÙeJenejeJej Demelees. celeefYeVelee, efJeefJeOelee ner lÙeebvee keâcepeesjerÛeer }#eCes Jeešleele. lÙeecegUs efJeefJeOelesle Skeâlee ner meJe&meeceevÙe YeejleerÙe mebkeâuhevee les lÙeepÙe ceeveleele Je Skeâ veslee, Skeâ mebIešvee, Skeâ efJeÛeej yeekeâer meye nw yeskeâej, ns met$e heg{s

vesCÙeeÛee ØeÙelve keâjleele.

Yeejle cenemeòee nesCeej cnCepes vescekesâ keâeÙe, Ùee ØeçveebÛeer ner keâener Gòejs Deensle. DeeCeKeerner Demet çekeâleele; hejbleg mJehve DeeefCe JeemleJe ÙeebÛeer ÛeÛee& keâjleevee Yeejleeves mJeeleb$Ùe }{ŸeeÛÙee keâeUeheemetve meJe& peieemeceesj pes keâener Deeoçe& "sJe}s nesles lÙeeÛee hee"hegjeJee keâjCes. lÙeemee"er keâeÙe&jle DemeCes cnCepes Yeejle cenemeòee nesCes, Demes ceePes cele Deens. keâesCeles nesles les Deeoçe&? efJeefJeOe Oece&, peeleer, Jebçe, Yee<ee, Ûee}erefjleer Ùeebveer peie JÙeehe}s Deens. Yeejle osçener DemeeÛe Deens. Ùee meJeeËvee meeceeJetve IesCeeje, mevceeve osCeeje efJeÛeej Je JÙeJenej Dehesef#ele Deens. lÙeecegUsÛe YeejleerÙe mJeeleb$Ùe }{Ÿeele }eskeâçeener, Oece&efvejhes#elee, meJeeËvee meceevemebOeer osCeejer JÙeJemLee (meceepeJeeo) Je Deeblejje°^erÙe #es$eeble menkeâeÙe& Je çeeblelee Ùee efJeÛeejebJej Yej neslee. YeejleeÛÙee jepÙeIešvesle ner cet}leòJes meceeefJe° Pee}er Deensle. efJeefJeOelesle Skeâlee, ne mebosçe Dee}e. lešmLe je°^ebÛee ieš efvecee&Ce keâ¤ve çeerleÙegæeÛÙee keâeUele JesieUe heÙee&Ùe osCÙeeÛee ØeÙelve Pee}e. Yeeb[Je}çeener Je meceepeJeeo ÙeebÛeer meebie[ Iee}Ceejer efceßeJÙeJemLee efvecee&Ce keâjCeeje }eskeâçeener

Deepe SkeâefJemeeJÙee çelekeâele ØeJesçe keâjleevee meJee&le peemle ÙegJekeâ-ÙegJeleeRÛeer mebKÙee Yeejleele Deens. peeieeflekeâ DeLe&JÙeJemLesle DeepeheÙeËle kesâ}suÙee ØeieleercegUs YeejleeÛes cenòJeeÛes mLeeve vekeäkeâer Pee}s Deens. efJeçes<ele: cetuÙeefveefce&leer cnCepes Glheeove leb$eeJej Yej osTve efJekeâemeeÛÙee mebOeer Ghe}yOe keâ¤ve osCÙeeÛÙee çekeäÙelee Ûeerve Je Yeejleele peemle Deensle. lÙeecegUs Yeejlee}e Deehe}er OÙesÙes heg{s vesTve cenemeòee nesCÙeeÛeer mebOeer Deens lej ogmejerkeâ[s JeÛe&mJeJeeoer, efveKeU Yeeb[Je}Jeeoer ngketâceçeenerÛÙee mebkeâšeÛeer Ûeent}ner }eiele Deens. ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 28

84 keâesšer YeejleerÙe efoJemee}e pescelesce 20 ®heÙes KeÛe& keâjleele. (ke⤠çekeâleele) Ùeeleer} 31 keâesšer pescelesce 10 ®heÙesÛe KeÛe& keâjleele. DeeefçeÙeeF& efJekeâeme yeBkesâves kesâ}suÙee meJex#eCeevegmeej efoJemee}e oer[ [e@}j cnCepes 70 ®heÙeebhes#ee keâceer GlheVe DemeCeeNÙeebÛeer mebKÙee 30 les 32 keâesšeRÛÙee Iejele Deens. mebÙegkeäle je°^ebveer kesâ}suÙee 88 osçeebÛÙee ceeveJe efJekeâeme Øeef›eâÙesle YeejleeÛee vebyej 68 Jee Deens. ns meJe& Deekeâ[s meceesj Ùesle DemeleeveeÛe ogmejerkeâ[s Yeejleele keâesšŸeefOeçeebÛeer mebKÙee Skeâ }eKeehes#ee peemle Deens.

ØeÙeesie meJe& peieemeceesj DeeCe}e Je Deepener leesÛe ØeÙelve Deens. (DeLee&le efnbogòJeJeeoer Je efveKeU Yeeb[Je}Jeeoer çekeäleer ner JÙeJemLee cees[CÙeeÛee efvekeâjeÛee ØeÙelve keâjerle Deensle.)

Oece&efvejhes#elee ner Oece& efJejesOeer vemetve meJe&Oece& meceYeeJe Ùee leòJeebJej DeeOeejerle Deens. keâejCe heeçÛeelÙe Oece&efvejhes#elee ne Oece&efJejesOeer efJeÛeej Yeejleele heâejmee ®pe}e veener.

Lees[keäÙeele pÙee ØeceeCes øeWâÛe jepÙe›eâebleer mJeeleb$Ùe, mecelee, yebOegòJe ne veeje IesTve Dee}er, jefçeÙeve ›eâebleer mecelee Je meeceüepÙeJeeo efJejesOe IesTve Dee}er lemeeÛe YeejleerÙe mJeeleb$Ùe }{e ne efJeefJeOelesle Skeâlee, JÙekeäleer Je meceepe ÙeebÛee mecelees} meebYeeUCeeje }eskeâçeener meceepeJeeoeÛee ØeÙeesie IesTve heg{s Dee}e. Ùee ØeÙeesieele ceeveJeeÛee efJekeâeme cnCepes cenemeòee yeveCÙeeÛee ceeie&, menkeâeÙe& ne peieCÙeeÛee ceeie&, JeÛe&mJeJeeo veJns ne IÙesÙeJeeo IesTve YeejleeÛes mJeeleb$Ùe Dee}s. lÙeecegUs Yeejle cenemeòee nesCeej cnCepes ne ceeveJe efJekeâemeeÛee, menkeâeÙee&Ûee efJeÛeej ÙeçemJeer nesCes. Deepe SkeâefJemeeJÙee çelekeâele ØeJesçe keâjleevee meJee&le peemle ÙegJekeâ-ÙegJeleeRÛeer mebKÙee Yeejleele Deens. peeieeflekeâ DeLe&JÙeJemLesle DeepeheÙeËle kesâ}suÙee ØeieleercegUs YeejleeÛes cenòJeeÛes mLeeve vekeäkeâer Pee}s Deens. efJeçes<ele: cetuÙeefveefce&leer cnCepes Glheeove leb$eeJej Yej osTve efJekeâemeeÛÙee mebOeer Ghe}yOe

keâ¤ve osCÙeeÛÙee çekeäÙelee Ûeerve Je Yeejleele peemle Deensle. lÙeecegUs Yeejlee}e Deehe}er OÙesÙes heg{s vesTve cenemeòee nesCÙeeÛeer mebOeer Deens lej ogmejerkeâ[s JeÛe&mJeJeeoer, efveKeU Yeeb[Je}Jeeoer ngketâceçeenerÛÙee mebkeâšeÛeer Ûeent}ner }eiele Deens.

Deepe osçeele Ûee}t Deme}suÙee peelÙebOe, OeceeËOe çekeäleerbÛee Oeg[ ietm e, Øeeb l eJeeoeÛes Jee{les ØeceeCe Je og m ejer k eâ[s peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee Øeef›eâÙesle efvecee&Ce nesle Deme}s}er Jee{leer efJe<ecelee, ceneieeF& Je yesjespeieejer, oeefjõŸe, efJeçes<ele: çesleer #es$eeleer} Jee{les Deeefj° ns meJe& OeeskeäÙeeÛes efoJes Deensle. pes }eskeâçeener Je meceevelee Ùee mJeeleb$Ùe }{Ÿeele efvecee&Ce Pee}suÙee cetuÙeebvee ve° ke⤠heenele Deensle Je Yeejle ns Skeâ je°^ cnCetve Skeâ jenCeej keâeÙe? Demee iebYeerj Øeçve efvecee&Ce keâjerle Deens. ÙeeJej GheeÙe YeejleerÙe pevelesves hegvne Skeâoe Skeâpegšerves mJeeleb$Ùe }{ŸeeØeceeCesÛe mebIe<e& keâjCÙeeÛeer iejpe Deens Je Ùee }{ŸeeÛÙee ÙeçeeJejÛe YeejleeÛes cenemeòee nesCÙeeÛes mJehve DeJe}byetve DemeCeej Deens.  }sKekeâeÛee heòee meer-meskeäšj, h}e@š veb. 276, efme[keâes, Sve-1, Deewjbieeyeeo. otjOJeveer : 0240-2482704

29 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

cet"Yej legheeçeer, }#eeJeOeer Gheeçeer! megjsçe heešer}

Jee{}s}s Deefleefjkeäle Jepeve keâceer keâmes keâjeÙeÛes, ÙeeyeeyeleÛeer ÛeÛee& keâjCeeNÙee cepekegâjeves 90 ÛÙee oçekeâele osçeeleer} Je=òehe$eebÛes jkeâevesÛÙee jkeâeves Ye¤ve Jenele nesles. efheâšvesme efkeä}efvekeâ DeeefCe efheâšvesme De@[JneÙePejÛee Oeboe Ûeebie}e lespeerle Dee}e neslee. KeeTve KeeTve legbo hegâie}suÙeebÛeb Deefleefjkeäle Jepeve keâceer keâjCes ne peCetkeâener ‘je°^erÙe’ Øeçve yeve}e, Deçee DeefJeYee&Jeele osçeeleer} ceeOÙeces ne efJe<eÙe neleeUle nesleer. 1997 ceOÙes osçeeleer} oesve šsef}efJnpeve Ûe@veume DeeefCe Deveskeâ Je=òehe$es, efveÙelekeâeef}keâebceOÙes DeeCeKeer Skeâ mšesjer "UkeâheCes PeUkeâ}er. ‘Jesš }e@me’ keâjCeeNÙee ieesUŸee mesJeve kesâuÙeecegUs nesCeeNÙee çeejerefjkeâ DeheeÙeebçeer mebyebefOele leer mšesjer nesleer. 1991 les 96 ÛÙee ojcÙeeve YeejleeÛÙee veeiejer Yeeieeleer} npeejes ‘Skeämesme Jesšs[’ {sjheesšs Ùee mecemÙesçeer Peie[le nesles DeeefCe DeeceÛeer ceeOÙecesner lÙeebÛÙee Ùee Peie[Ÿeele meJee&Lee&ves menYeeieer Pee}er nesleer.

‘

ceneje°^eleer} OeejCeer DeeefCe cesUIeeš ner osçeeleer} jepÙekeâlÙeeËÛÙee ‘kegâheesef<ele’ ceeveefmekeâlee DeeefCe ‘kegâheesef<ele’ meeceeefpekeâ vÙeeÙeleòÛeeÛeer peUpeUerle GoenjCes Deensle. Ùee DeeOeejJebefÛele }#eeJeOeer ceeCemeebÛes, lÙeebÛÙee efÛecegj[Ÿee heesšÛÙee ieesUŸeebÛes kegâhees<eCeeves yeUer peele Deensle. ns og°Ûe›eâ efvejblej Ûee}t Deens. heefjCeeceer kesâJeU ceneje°^eÛeeÛe veJns lej meyebOe YeejleeÛeeÛe ‘cesUIeeš’ nesT }eie}e Deens. ns DeOe&heesšer, kegâheesef<ele lee®CÙe cenemeòee yeveCÙeeÛes mJehve keâmes keâeÙe meekeâe® çekesâ}?

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 30

Skeämesme Pee}s}s Jepeve keâceer keâjCÙeeÛeer ÛeÛee& Yejele Demeleevee lÙeeÛeJesUer lÙeenerhes#ee DelÙeble cenlJeeÛeer mšesjer nesleer; hejbleg leer ceeOÙeceebÛeer ‘keâJnjmšesjer’ keâOeerÛe Pee}er veener. osçeeleer} }#eeJeOeer veeieefjkeâ 1991 ceOÙes efceUle Deme}suÙee DeVeehes#eener keâceer DeVe mesJeve keâjle nesles. npeejes yee}kesâ kegâhees<eCeeves efkeâ[Ÿee-cegbiÙeebmeejKes cejle nesles. 1991 ceOÙes Yeejleele mejemejer oj[esF& 510 «e@ce [eUer DeeefCe DeVeOeevÙe ojjespe Ghe}yOe nesles. 1995-96 ceOÙes ns ØeceeCe 461 «e@ceJej Dee}s. cnCepesÛe npeejes ceeCemes Skeämesme JepeveeÛeer mecemÙee IesTve ®iCee}Ùeele peele Demeleevee }#eeJeOeer ceeCemes Deens les Jepeve efškeâJetve "sJeCÙeemee"er Peie[le nesles. npeejeWÛÙee mecemÙesÛeer keâJnjmšesjer Pee}er DeeefCe }#eeJeOeer ceeCemeebÛÙee DeVeOeevÙeeÛeer mecemÙee cee$e ceeOÙeceebveer ‘efceme’ kesâ}er. Jee{leer DemebJesoveçeer}lee ne efJe<ecelesÛeer ojer DeeCeKeer ®boeJeCÙeeme keâejCeerYetle "jCeeje meieUŸeele cees"e he@âkeäšj Deens. YetkeâyeUer DeeefCe kegâhees<eCeeves osçe Kebiele Ûee}}e

Deens. meeceevÙe ceeCemeeÛes ns Kebie}sheCe DeeheCe og}&ef#ele keâjle Deenesle. Skeâlej ner mecemÙeeÛe Deecne}e keâU}s}er veener. ogmejs leer mecepetve IesCÙeeÛeer Deecne}e DeeJeçÙekeâleeÛe Jeešle veener efkebâJee DeeheuÙee meesÙeerÛÙee Ûe<cÙeeletve DeeheCe Ùee mecemÙeskeâ[s henele DemeuÙeecegUs lÙeeÛes Kejs ieebYeerÙe& DeeheuÙee }#eele Ùesle veener. Ùee meJeeËÛee heefjCeece cnCetve YeejleerÙe ceeOÙeces Ùee mecemÙesÛÙee DeYÙeemeele efleÛes ieebYeerÙe& mecepetve IesTve ceeefnleer hegjefJeCÙeeyeeyele oefjõer "jleele. ‘ceeefnleer oefjõer’ ceeOÙeceOegefjCeebvee oeefjõŸe, kegâhees<eCe, YetkeâyeUerÛeer oenkeâlee leer keâeÙe mecepeCeej? mejkeâejer DeLe&lep%e DeeefCe DeewÅeesefiekeâ efJekeâemeeÛeer lejheâoejer keâjCeeNÙee ÛeceÛÙeebÛes Øeieleer, efJekeâeme DeeefCe heefjJele&veeÛes oeJesner Kejs }eskeâpeerJeve mecepetve ve IesleuÙeecegUs heeskeâU "jleele. iesuÙee mee" Je<eeËle osçeeÛee efJekeâeme Pee}e veener, Demes keâesCeerÛe cnCeCeej veener. efyeÇefšçe JemeenleJeeÅeebÛÙee jepeJešerle 30 Je<eeËhes#eener keâceer Deme}s}s mejemejer DeeÙegcee&ve Deepe

keâceer JepeveeÛÙee ceg}ebÛÙee efveoxçeebkeâele Yeejle ›eâ. osçe

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

yeebie}eosçe vesheeU FefLeDeesefheÙee Yeejle efleceesj-}smš Ùescesve yeg®b[er keâcyeesef[Ùee ceoeieemkeâj Fefjš^erÙee }eDees heerheume [scees›e@âefškeâ efjheefy}keâ 12 veeÙepesefjÙee 13 DeheâieeefCemleeve

çeskeâ[e ØeceeCe

Sket âCeeleer} Jeeše

48 48 47 47 46 46 45 45 42 40 40

5.7 1.2 4.2 39.9 0.1 1.1 0.4 0.6 0.9 0.2 0.2

40 39

0.8 1.4

meboYe& : ÙegefvemesheâÛee mšsš Dee@heâ Jeu[&med efÛeu[^sve - 2006 31 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

60 Jej Dee}s Deens. ÛeeUermeÛÙee oçekeâele yebiee}ceOÙes }eskeâpeerJeveÛe GoOJemle keâjCeeNÙee Gheemeceejerves osçeYejele efkeâleer yeUer peeleele ÙeeÛee mJeeleb$Ùe efceUsheÙeËle keâenerÛe Leebieheòee veJnlee. 1947 Ûe leg}vesle mee#ejlee DeeefCe efçe#eCeeÛes ØeceeCe Kethe Jee{}s Deens. nesÙe, mJeeleb$Ùeeveblej efceUe}s}s heâeÙeos DeeefCe }eYe }#eCeerÙe Deensle, ns keâyet}; heCe les keâesCee}e DeeefCe keâesCelÙee ØeceeCeele efceUe}s? mee"Je<eeËhetJeeaÛÙee heefjefmLeleerÛeer DeepeÛÙee heefjefmLeleerçeer leg}vee ke⤠heenlee heefjefmLeleerle KetheÛe megOeejCee Pee}er, Demes kegâCeerner cnCes}; hejbleg pÙeebvee }eYe efceUe}s veenerle Deçeebhewkeâer DeeheCe Skeâ Demet lej lÙeeves Deehe}s meceeOeeve nesF&}? çeerleÙegæeÛÙee keâeUele osçeeleer} ØelÙeskeâeÛeerÛe heefjefmLeleer megOeej}er. cee$e, ieefjyeebÛÙee peerJeveceeveele ÙeeflkebâefÛelener heâjkeâ he[}e veener. ‘oeefjõŸejs<es’Ûeer mebkeâuheveener DeçeerÛe heâmeJeer Deens. oeefjõŸeeÛes ØeceeCe 39 škeäkeäÙeebntve 21 škeäkeäÙeebheÙeËle

YetkeâyeUer DeeefCe kegâhees<eCeeves osçe Kebiele Ûee}}e Deens. meeceevÙe ceeCemeeÛes ns Kebie}sheCe DeeheCe og}&ef#ele keâjle Deenesle. Skeâlej ner mecemÙeeÛe Deecne}e keâU}s}er veener. ogmejs leer mecepetve IesCÙeeÛeer Deecne}e DeeJeçÙekeâleeÛe Jeešle veener efkebâJee DeeheuÙee meesÙeerÛÙee Ûe<cÙeeletve DeeheCe Ùee mecemÙeskeâ[s henele DemeuÙeecegUs lÙeeÛes Kejs ieebYeerÙe& DeeheuÙee }#eele Ùesle veener.

Ieš}s, Demee oeJee keâjCes leöve cegKe&heCeeÛes Deens. 21 škeäkeäÙeebceOÙes meceeefJe° Deme}suÙeebÛes mees[e heCe pes Ùee oeefjõŸejs<esÛÙee Deieoer Lees[smes Jej Deensle. lÙeebÛÙee peerJeveceeveeÛee opee& keâeÙe Deens, ns lÙeebveeÛe ceenerle vemeles. pes oeefjõŸejs<esÛÙee Kee}ÛÙee DeeefCe JejÛÙeebÛeer ieCevee keâjleele les }eskeâmebKÙesÛÙee še@hevesšceOeer} Demeleele. ne lÙeeleer} Skeâ }#eCeerÙe Yeeie! og:Ke DeeefCe owvÙeeves efheUJeštve efveIee}suÙee ùoÙeebvee ‘DeeJeepe’ vemelees, keâoeefÛele. YeejleerÙe ceeOÙeceebleer} «eeceerCe YeejleeÛes GcešCeejs Øeefleefyebye peje leheemetve hene. «eeceerCe Yeejleeleer} iejerye keâOeerÛe yees}le veenerle. les DeefJeÛe}heCes lÙeebÛÙeekeâ[s }#e ÅeeJes cnCetve Deepe&Je, çeeskeâ, Dee›eâesçe efkebâJee ÙeeÛevee keâjerle Demeleele DeeefCe keâenerJesUs}e Deßet {eUleele, lej keâenerJesUe ieUe keâe{tve j[leele. GJe&efjle YeejleerÙe ceeCemes pÙee heæleerves SKeeoer iees° meebieleele efkebâJee ceeieleele, lemes les keäJeefÛeleÛe keâjleele. lÙeecegUsÛe les lemesÛe Deensle, Demes DeeheCe "jJetve šekeâ}s}s Deens.

Deesefjmeeleer} keâ}enb[er ns YeejleerÙe jepÙekeâlÙeeËÛÙee Peehe[yebo ØeçeemeveeÛes yeUer "j}s}s meJee&le efJeoejkeâ GoenjCe Deens.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 32

kegâçe} çeslekeâNÙeebÛÙee yeUeJej Deefleefjkeäle OeevÙeeslheeove keâjCeeje ne efpeune. 1980 ceOÙes lÙeeves osçeeÛes }#e JesOetve Iesle}s.

‘Yetle}eJejer} vejkeâ’ Demes lÙeeÛes JeCe&ve keâjCÙeele Dee}s.

DeVeheeCÙeeJeeÛetve }eskeâebÛÙee Pegb[erÛÙee Pegb[er kegâ$ÙeeØeceeCes DeeçeeUYetle heeCÙeemee"er jeveesceeU Yeškebâleer keâjerle Deensle, efJe<eejer kebâocegUs DeeefCe Pee[sPeg[hesÛe lesLes GieJeleele, yeekeâer keâenerÛe GieJele veener, Deçeer JeCe&ves lÙeeJesUer kesâ}er ies}er. vewmeefie&keâ mebkeâš ner keâ}enb[erÛeer mecemÙee veJnleer, lej DeceÙee&o çees<eCe DeeefCe efheUJeCetkeâ ne lÙee mecemÙesÛee cetU ieeYee neslee. DeesefjmeeÛe veJns lej meyebOe Yeejleele oj[esF& pesJe{s OeevÙeeslheeove kesâ}s peeles lÙeehes#ee DeefOekeâ OeevÙeeslheeove keâ}enb[erle kesâ}s peeles. cee$e, SketâCe OeevÙeeslheeoveeÛÙee heâkeäle 25 škeäkesâÛe DeVeOeevÙe keâ}enb[er}e KeeÙe}e efceUles. GJe&efjle 75 škeäkesâ DeVeOeevÙe JÙeeheejer-peefceveoejebÛÙee meeKeUerceehe&âle Øeos çeeyeens j peeles . peer DeJemLee keâ}enb [er Ûeer leerÛ e yegbos}Keb[ceOeer} efškeâceie{Ûeer. ceOÙeØeosçeÛÙee 45 efpeu¢eeble ient Glheeoveele efškeâceie{ De«esmej Deens. cee$e, lesLesner YetkeâyeUer DeeefCe GheemeceejerÛes DeefleçeÙe YeÙeeJen mebkeâš GYes šekeâ}s Deens. oeefjõŸe DeeefCe ßeercebleer ns efJekeâemeeÛes ef›eâÙeeçeer} ØesjkeâlJe Deens, Demes ceeve}s lejer keâ}enb[er DeeefCe efš keâceie{ceOÙes efJeheVeeJemLee Deens. lÙeecegUs ns Øeosçe ‘iebYeerj oeefjõŸeeJemLee’ Ùee mebkeâuhevesle cees[leele cee$e, lesLeer} efJeheVeeJemLee ieebYeerÙee&ves kegâCeerÛe Iesle veener. Ùee oesvner ef"keâeCeer keâener Deefleßeerceblener Deensle. vepeerkeâÛÙee keâeUele lÙeebÛÙee ßeercebleerle Jee{ner Pee}s}er Deens. hejbleg pes ØelÙe#e çesleer keâmeleele DeeefCe OeevÙeeslheeove keâjleele lÙeebvee Ùee ‘Jee{er’Ûee lemetYejner heâeÙeoe Pee}s}e veener. ‘Jee{ermee"er Jee{’ ns S[Je[& De@yesÛes lelJe%eeve keâke&âjesieeÛÙee hesçeerØeceeCes Deens. ceOÙeØeosçeele ieng Glheeoveele efškeâceie{ DeJJe} Deens. ceeveJe efJekeâeme efveoxçeebkeâele lÙeeÛee 45 Jee vebyej }eielees DeeefCe lesLeer} yee}ce=lÙetÛee oj 195 Deens. hejbleg ceg"YejebÛÙee DeefJeçJemeveerÙe SsçJeÙee&Ûee ef{ieYejebÛÙee Deme¢e efJeheVeeJemLesçeer mebyebOe pees[}e peelees ner keâuhevee DeeheCe veekeâejlees. «eeceerCe Yeejleeleer} DemebKÙe ieefjyeebveener ns ceenerle Deens; hejbleg lÙeehewkeâer yeesšeJej ceespeCÙeeFlekesâÛe ner JemlegefmLeleer mJeerkeâejleele. peeieefl ekeâ vekeâeçeeJej cenemeòee cnCetv e DeeheuÙee

heeT}KegCee GcešefJeCÙeeme Deemetme}suÙee YeejleeÛes efJeoejkeâ efÛe$e peje [esUŸeeKee}tve Iee}t Ùee. osçeeleer} }#eeJeOeer }eskeâebvee peieCÙeemee"er DeeJeçÙekeâ efkeâceeve veeiejer megefJeOee veekeâjCÙeele DeeuÙee Deensle. pÙee osçeeÛÙee DeeÙeDeeÙešerceOÙes peeieeflekeâ opee&Ûes efçe#eCe efo}s peeles lÙeeÛe osçeeleer} 70

Yeejleeleer} yee}kegâhees<eCe De.›eâ.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

jepÙe efmekeäkeâerce veeiee}@C[ De®CeeÛe}Øeosçe kesâjU ceefCehetj efcePeesjesce ieesJee hebpeeye peccet-keâeçceerj nefjÙeeCee efou}er Deemeece leeefceUvee[t DeebOeÇØeosçe cesIee}Ùe GòejeKeb[ ef$ehegje efnceeÛe} Øeosçe keâvee&škeâ iegpejele heefçÛece yebiee} ceneje°^ jepemLeeve GòejØeosçe ceOÙeØeosçe efyenej PeejKeb[ Deesefjmee Úòeermeie{ SketâCe

1998-99 20.6 24.1 24.3 26.9 27.5 27.7 28.6 28.7 34.5 34.6 34.7 36 36.7 37.7 37.9 41.8 42.6 43.6 43.9 45.1 48.7 49.6 50.6 51.8 53.5 54.3 54.3 54.4 60.8 47

2005-06 22.6 29.7 36.9 28.8 23.8 21.6 29.3 27 29.4 41.9 33.1 40.4 33.2 36.5 46.3 38 39 36.2 41.1 47.4 43.5 39.7 44 47.3 60.3 58.4 59.2 44 52.1 45.9

yee}kegâhees<eCeeÛes çeskeâ[e ØeceeCe efo}s Deens meboYe& : je°^erÙe keâewšbgefyekeâ DeejesiÙe meJex#eCe DenJee} 1 Je 2

33 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

les 100 oçe}#e ceg}s çeeUsyeensj Deensle. efou}erÛÙee DeemeheemeÛÙee heefjmejele keâesšŸeJeOeer ®heÙeebÛeer šes}spebie heâece& neTmesme Skeâerkeâ[s GYeer šekeâle Demeleevee osçeeleer} 30 oçe}#e }eskeâ yesIej Deensle. Ùee oçekeâele osçeeleer} yesjespeieejebÛeer mebKÙee 50 oçe}#eentve DeefOekeâ veeWo}er ies}er Deens. DeesheskeâÛÙee 25 meomÙe je°^eleer} SketâCe yesjespeieejebÛÙee mebKÙeshes#ee ner mebKÙee efkeâleerlejer DeefOekeâ Deens. Ùee yesjespeieejebvee ØelÙeskeâer DeOee& ceeršj peeiee osTve mejU js<esle GYes kesâ}s lej ner jebie 20,000 efkeâ. ceer. hes#eener }ebye nesF&}. cnCepesÛe

YeejleeÛÙee 6083 }ebyeerÛÙee mecegõ efkeâveeNÙeehes#ee efkeâceeve leervehešerves leer peemleerÛeer Demes}. osçeele DeceÙee&o ieefjyeer Deens. efheCÙeeÛes çegæ heeCeer ve efceUCeeNÙee peieeleer} leerve ceeCemeehewkeâer Skeâ ceeCetme YeejleerÙe Deens. heg{ÛÙee çelekeâele osçeeleer} DeOeeaDeefOekeâ }eskeâmebKÙee efvej#ej Demes}. heeCÙeecegUs DeLeJee heeCÙeeçeer mebyebefOele Deepeejeves ce=lÙegcegKeer he[CeeNÙee peieeleer} ØelÙeskeâ Ûeej ceeCemeeceOeer} Skeâ ceeCetme YeejleerÙe Deens. osçeeleer} one oçe}#eentve DeefOekeâ }eskeâ kegâhees<eCeeÛes yeUer "j}s}s Deensle. osçeeleer} heeÛe Je<ee&Kee}er} SketâCe ceg}ebhewkeâer peJeUheeme DeOeea ceg}s kegâheesef<ele Deensle, lÙeebÛÙee ceelee Deçekeäle Deensle. veJepeele DeYe&keâebhewkeâer Skeâ le=leerÙeebçe ceg}er keâceer JepeveeÛeer Deensle. SketâCe ceefn}ebhewkeâer leerve hebÛeceebçe DeeefCe SketâCe iejesoj ceefn}ebhewkeâer leerve ÛelegLeeËçe ceefn}e De@efveefcekeâ Deensle. peieele ce=lÙegcegKeer he[CeeNÙee ØelÙeskeâ Ûeej ceeleebceOeer} Skeâ ceelee YeejleerÙe Deens. peieele DeVeOeevÙe Glheeoveele De«esmej Deme}suÙee Yeejleeleer} ØelÙeskeâ oesveceOeer} Skeâ cet} kegâheesef<ele Deens! ceneje°^eleer} OeejCeer DeeefCe cesUIeeš ner osçeeleer} jepÙekeâlÙeeËÛÙee ‘kegâheesef<ele’ ceeveefmekeâlee DeeefCe ‘kegâheesef<ele’

DeeefLe&keâ efJekeâeme Deved DeejesiÙe Yekeâeme!

DeepeÛeer ceg}s GÅeeÛeer DecetuÙe ceeveJeer mebmeeOeve Œeesle heemetve ceg}ebÛes DeejesiÙe Je efJekeâeme ne ØeeOeevÙeeÛee DeeefCe Deensle. DeeOegefvekeâ Ùegieele mebçeesOeveeleer} ceeveJeer ceWotÛes DeelÙebeflekeâ cenòJe }#eele IesTve DeeheuÙee je°^eleer} }eskeâebÛes kesâJeU Jele&ceeveÛe veJns, lej YeefJe<Ùener megKekeâj peeJes cnCetve peieYejeleer} je°^s ceg}ebÛÙee çeejerefjkeâ DeeefCe ceeveefmekeâ efJekeâemeekeâ[s peeCeerJehetJe&keâ }#e osle Deensle. 2015 ÛÙee ceOÙeeheÙeËle keâceer JepeveeÛÙee ceg}ebÛeer mebKÙee DeOÙee&Jej DeeCeCÙeeÛes Gefö° peieeleer} Deveskeâ je°^ebveer lÙeebÛÙee je°^erÙe Gefö°eleer} Skeâ cenòJeeÛes Gefö° efveefçÛele kesâ}s Deens. Ùee heeçJe&YetceerJej YeejleeÛee efJeÛeej kesâ}e lej Ùee DeeIee[erJej DeeheCe kegâ"sÛe efomele veener. vesheeU, FefLeDeesefheÙee DeeefCe yeebie}eosçeÛÙee yejesyejerves Yeejleele peieeleer} meJee&efOekeâ kegâheesef<ele yee}kesâ Deensle. leerve Je<eeËhes#ee keâceer JeÙeesiešeleer} leyye} 37 oçe}#e YeejleerÙe ceg}s mejemejerhes#ee keâceer JepeveeÛeer Deensle. osçeeÛÙee efJekeâeme efveÙeespeveele 1951

efJekeâeme Øeef›eâÙesÛee DeefJeYeepÙe Ieškeâ DemeuÙeeÛee oeJee kesâ}e peele Demeleevee ner Deekeâ[sJeejer meceesj ÙesCes cnCepesÛe efveÙeespeveeÛes GIe[ JeŒenjCe Deens. osçeeÛÙee DeeefLe&keâ efJekeâeme ojele Jee{ nesTvener yee} kegâhees<eCeeÛes ØeceeCe DeešeskeäÙeele DeeCelee Dee}s}s veener. peieeleer} DevÙe je°^ebceOÙes cee$e DeeefLe&keâ efJekeâemeojeÛÙee Jee{eryejesyejÛe kegâhees<eCeeceOÙes Ieš Pee}s}er Dee{Utve Dee}er Deens. Yeejleeleer} efmLeleer cee$e Deieoer G}š Deens. kegâhees<eCeeÛÙee efJeefJeOe ßesCeerleer} yee}keâebÛÙee mebKÙesle efoJemeWefoJeme Jee{Ûe nesle Ûee}}er Deens. ceneje°^, ceOÙeØeosçe DeeefCe iegpejele Ùee DeeefLe&keâ°Ÿee heg{ej}suÙee jepÙeeble ieefjyeer keâener ØeceeCeele keâceer Pee}er Deme}er lejer kegâhees<eCeeves Kebiele Ûee}}suÙee yee}keâebÛeer mebKÙee Jee{}er Deens, Demes je°^erÙe keâewšgbefyekeâ DeejesiÙe meJex#eCeeÛee DenJee} meebielees.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 34

meeceeefpekeâ vÙeeÙelelJeeÛes peUpeUerle GoenjCe Deens. efkeâceeve peerJeveeJeçÙekeâ iejpee veekeâej}suÙee DeeOeejJebefÛele }#eeJeOeer ceeCemeebÛes, lÙeebÛÙee efÛecegj[Ÿee heesšÛÙee ieesUŸeebÛes kegâhees<eCeeves yeUer peele Deensle. ns og°Ûe›eâ efvejblej Ûee}t Deens. heefjCeeceer kesâJeU ceneje°^eÛeeÛe veJns lej meyebOe YeejleeÛeeÛe ‘cesUIeeš’ nesT }eie}e Deens DeeefCe Deecner cee$e Yeejle ne le®CeebÛee osçe DemeuÙeeÛeer hegâçeejkeâer ceejCÙeeleÛe OevÙelee ceevele Deenesle, ns DeOe&heesšer, kegâheesef<ele lee®CÙe YeejleeÛes peeieeflekeâ cenemeòee yeveCÙeeÛes mJehve keâmes keâeÙe meekeâe® çekesâ}?

Kejs lej osçeeceOÙes ‘Fbef[Ùee’ DeeefCe ‘Yeejle’ Deçeer oesve

mJeleb$e je°^sÛe DeefmlelJeele Dee}er Deensle. ‘Fbef[Ùee’ SsçJeÙe&mebheVe nesle Ûee}}e Deens. peeieeflekeâ ßeercebleebÛÙee še@hešsve Ùeeoerle lees mLeeve efceUJet }eie}e Deens. ‘Fbef[Ùee’}e peeieeflekeâ cenemeòee yevetve peieeJej jepÙe keâjCÙeeÛeer IeeF& Pee}er Deens DeeefCe ‘Yeejle’ cee$e hegjsmes DeVe, efheCÙeeÛes çegæ heeCeer, hees<ekeâ Deenej DeeefCe efkeâceeve DeejesiÙe megefJeOeener veekeâejCÙeele DeeuÙeecegUs kegâheesef<ele, cejlegkeâ[e nesle Ûee}}e Deens. ‘Yeejle’ Kebiele Ûee}}e Demeleevee ‘Fbef[Ùee’ meJe&Ûe yeeyeleerle ‘Skeämesme’ nesle Ûee}}e Deens. ner efJe<ecelesÛeer ojer efoJemeWefoJeme ®boeJele Ûee}}er Deens. efleÛes efvejblej ®boeJeCes ‘Fbef[Ùee’ DeeefCe ‘Yeejlee’leer} keâuhevesheef}keâ[ÛÙee efJeOJebmekeâejer veeiejer mebIe<ee&Ûeer yeerpes hesjle Ûee}}s Deens. Skeâerkeâ[s [esUs efoheJetve šekeâCeejs SsçJeÙe& DeeefCe ogmejerkeâ[s ùoÙe efheUJeštve šekeâCeejer

osçeeleer} one oçe}#eentve DeefOekeâ }eskeâ kegâhees<eCeeÛes yeUer "j}s}s Deensle. osçeeleer} heeÛe Je<ee&Kee}er} SketâCe ceg}ebhewkeâer peJeUheeme DeOeea ceg}s kegâheesef<ele Deensle, lÙeebÛÙee ceelee Deçekeäle Deensle. veJepeele DeYe&keâebhewkeâer Skeâ le=leerÙeebçe ceg}er keâceer JepeveeÛeer Deensle. SketâCe ceefn}ebhewkeâer leerve hebÛeceebçe DeeefCe SketâCe iejesoj ieefn}ebhewkeâer leerve ÛelegLeeËçe ceefn}e De@efveefcekeâ Deensle. peieele ce=lÙegcegKeer he[CeeNÙee ØelÙeskeâ Ûeej ceeleebceOeer} Skeâ ceelee YeejleerÙe Deens. efJeheVeeJemLee! SkeâeÛe osçeele GYÙee šekeâ}suÙee oesve mJeleb$e je°^ebÛes ns hejmhejefJejesOeer Ûesnjs! Skeâe ÛesnNÙeeÛÙee JewYeJe mebheVelesÛÙee ye[speeJeele ogmeje Ûesnje Dee›eâesçe, ÙeeÛevee, çeeskeâ keâjerle, Deßet {eUle ce}t} nesTve he[}e Deens. meboYe& : 1. [s^ipe Dee@heâ [sefmšveer - heer. meeF&veeLe. 2. jepeceelee efpepeeT kegâhees<eCe efvecet&}ve efceçeveÛeer Deekeâ[sJeejer.

3. DeeTš}tkeâ, Deveeoj Fbef[Ùee - 2004

 }sKekeâeÛee heòee h}e@š veb. 109, Gukeâeveiejer, ieejKes[e heefjmej, Deewjbieeyeeo. cees. 9823427325 35 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Fbef[Ùee DeeefCe Yeejle Ùeeleer} Deblej keâceer keâjeJes }eies}

[e@. efJe. }. Oee¤jkeâj

YeefJe<ÙekeâeUeceOÙes Yeejlee}e Skeâ ye}çee}er je°^ yeveJeeJes

‘

Demes mJehve IesTve mJeeleb$ÙeJeerjebveer ØeieleerÛÙee veJÙee efoçee çees<eCecegkeäle ke=âef<e-DeewÅeesefiekeâ meceepeeÛeer Oegb[eUuÙee. Deelee lÙee efoçeebveer JeešÛee} keâjleevee keâesCeles GYeejCeer ns Deehe}s mJehve Deens. megjepÙe Dee}s, šhhes iee"}s heeefnpesle lÙeeÛeer ÛeÛee& Ùee }sKeele kesâ}er Deens. megjepÙe ÙesCeej Je megjepÙeeÛes jecejepÙeele ¤heeblej Yeejle-Decesefjkeâe ceg}keâer DeCegkeâjejeÛeer Debce}yepeeJeCeer nesF&}, Ùee mJehveeJej }eskeâ peiele nesles; DeeefCe ÛebõÙeeve-1 Ùee ceesefncesÛes Ùeçe heenelee Yeejlee}e hejbleg Depetvener mJeeleb$ÙemetÙee&Ûee Øekeâeçe keâesšŸeJeOeer KejesKej Skeâ Øeiele efJe%eeve-leb$e%eeve mebmLee Ùee veelÙeeves peie }eskeâebÛÙee Iejele heesnesÛe}s}e veener. lees ceevÙelee osle DemeuÙeeÛes efmeæ nesles. YeejleerÙe leb$e%eeveeÛÙee pej KejesKej Peeshe[erheÙeËle heesnesÛeJeeÙeÛee Demes} Ùee veJÙee JeešÛee}ercegUs DeeheuÙee #ecelee hegvne Skeâoe efmeæ lej Fbef[Ùee Je Yeejle Ùeeleer} Jee{les Deblej ØeLece PeeuÙee Deensle, Demes cnCeeJes }eies}. otj keâjeJes }eies}. lÙeemee"er nJee Deens Â{esòej ØeefleYeeçee}er je°^ efveOee&j Je mebkeâuhe Deçee mebkeâuheeves veJeje°^ Yeejle ns peieeleer} Skeâ ØeefleYeeçee}er je°^ Deens. ner GYeejCeer nesF&}, Ùeele çebkeâe veener. yeeye DecesefjkesâmeejKes Øeiele je°^ ceevÙe keâjles; hejbleg DeeheuÙee

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 36

’

2020 ceOÙes Yeejle ne Skeâ le¤CeebÛee osçe Demes}; heCe Ùee le¤Ceeme pej veJeer GYeejer ÅeeJeÙeeÛeer Demes} lej lÙee}e efJeçJe veeieefjkeâòJeeÛee opee& Øeehle keâ¤ve efo}e heeefnpes. DeeheuÙee je°^peerJeveeleer} Ùee veJÙee cevJeblejeÛeer DeeheCe Jeeš heenele Deenesle. Øeiele mebJeeo leb$e Dee}s, veJeerve JÙeJemLeeheve keâewçeuÙes Dee}er. lÙee}e hees<ekeâ Deçeer efveÙeespeveeÛeer pees[ efo}er lej Yeejle hegveçÛe Øeiele megJeCe&Ùegieekeâ[s JeešÛee} ke⤠çekesâ}.

je°^erÙe #eceleebÛee efJeÛeej keâjlee DeeheCe kegâ"s keâceer he[lees, ÙeeÛes ÙeLeeLe& Deekeâ}ve keâjCÙeeÛeer iejpe Deens. lÙeemee"er DeeheuÙee je°^erÙe peerJeveeleer} efJeefJeOe Gefö°ebÛes }#e meeOÙe keâjCÙeeÛÙee efoçesves ØeÙelve kesâ}s heeefnpes.

DeeheuÙee je°^erÙe meeceLÙee&Ûee efJeÛeej keâjlee Skeâ veJes Deekeâ}ve DelÙeble Jemlegefve‰heCes keâjeJes }eies}. DeeheuÙee ØeeOeevÙe›eâceele heâej lej keâener yeo}ner keâjeJes }eieleer}. leçeer JÙetnjÛevee keâçeer keâjlee ÙesF&}, les Ùee }sKeeceOÙes çeesOeeJeÙeeÛes Deens. lÙee °erves ns efJeJesÛeve ceewef}keâ "¤ çekesâ}. veJemebpeerJeve cenòJeeÛes ke=âef<e, GÅeesie DeeefCe ceeveJe mebmeeOeve efJekeâeme Ùee leervener #es$eeceOÙes Yeejlee}e veJes je°^erÙe OeesjCe DeeKeeJes }eies}. çesleerÛes GlheVe Iešlee keâecee veÙes. DeeheuÙee ke=âef<e GlheeoveebÛeer mebKÙee Je opee& Ùeele Jee{ nesCÙeemee"er veJeerve mebçeesOeve Øekeâuhe nJes Deensle. Deepeejer GÅeesieeceOÙes megOeejCee keâ¤ve Deehe}s GÅeesie JewefçJekeâ mheOexle keâmes efškeâleer} nsner heeefn}s heeefnpes. GÅeesieebvee veJes ceeCekeâ Øeehle keâ¤ve efo}s heeefnpesle. lemesÛe Yeejle ns peieeleer} Skeâ Øeiele je°^ Demetvener lÙeeÛee çew#eefCekeâ opee& keâe Jee{le veener, ÙeeÛesner cetuÙeceeheve keâjeJes

}eies}. peeieeflekeâ yeBkesâÛÙee DenJee}evegmeej efvecve opee&Ûes efçe#eCe ns YeejleeÛÙee ogye&} je°^erÙe ieleerÛes Kejs keâejCe nesÙe.

DeeheCeeme YeeJeer keâeUele ØeieleerÛee veJee šhhee iee"leevee veJÙee Ghe›eâceeÛeer DeeKeCeer keâjeJeer }eies}. vÙet }er[j nJee je°^ peerJeveeleer} cejieU otj keâjCÙeemee"er veJÙee Ghe›eâceeÛeer iejpe Deens. Yeejlee}e veJee Deesyeecee nJee Deens keâeÙe?

Deecne}e lÙeehes#eener DeefOekeâ keâCeKej vesle=òJe nJes Deens. lemes Pee}s lej DeeheuÙee Debleie&le Je hejje°^ OeesjCeele veJeÛewlevÙe DeeCeeJes }eies}. DeeheuÙee Debleie&le megj#esle keâes"sner efyeIee[ neslee keâecee veÙes, Deçeer keâeÙeoe Je megJÙeJemLee efveleer nJeer Deens. leer keâesCe Øeoeve keâjs}? meceejeshe Ùee meJe& ÛeÛexJe¤ve ns mhe° nesles keâer, 2020 ceOÙes Yeejle ne Skeâ le¤CeebÛee osçe Demes}; heCe Ùee le¤Ceeme pej veJeer GYeejer ÅeeJeÙeeÛeer Demes} lej lÙee}e efJeçJe veeieefjkeâòJeeÛee opee& Øeehle keâ¤ve efo}e heeefnpes. DeeheuÙee je°^peerJeveeleer} Ùee veJÙee cevJeblejeÛeer DeeheCe Jeeš heenele Deenesle. Øeiele mebJeeo leb$e Dee}s, veJeerve JÙeJemLeeheve keâewçeuÙes Dee}er. lÙee}e hees<ekeâ Deçeer efveÙeespeveeÛeer pees[ efo}er lej Yeejle hegveçÛe Øeiele megJeCe&Ùegieekeâ[s JeešÛee} ke⤠çekesâ}. çees<eCecegkeäle ke=âef<e-DeewÅeesefiekeâ meceepeeÛeer GYeejCeer ns Deehe}s mJehve Deens. megjepÙe Dee}s, megjepÙe ÙesCeej Je megjepÙeeÛes jecejepÙeele ¤heeblej nesF&}, Ùee mJehveeJej }eskeâ peiele nesles; hejbleg Depetvener mJeeleb$ÙemetÙee&Ûee Øekeâeçe keâesšŸeJeOeer }eskeâebÛÙee Iejele heesnesÛe}s}e veener. lees pej KejesKej Peeshe[erheÙeËle heesnesÛeJeeÙeÛee Demes} lej Fbef[Ùee Je Yeejle Ùeeleer} Jee{les Deblej ØeLece otj keâjeJes }eies}. lÙeemee"er nJee Deens Â{esòej efveOee&j Je mebkeâuhe Deçee mebkeâuheeves veJeje°^ GYeejCeer nesF&}, Ùeele çebkeâe veener. ØelÙeskeâ YeejleerÙeeme lÙeemee"er hegvej&ÛevesÛes DeeJneve hes}eJes }eies} lejÛe cenemeòesÛes mJehve ke=âleerle ÙesT çekesâ}.  }sKekeâeÛee heòee ØeeOÙeehekeâ, pevemebJeeo DeeefCe Je=òehe$eefJeÅee efJeYeeie, [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ceje"Jee[e efJeÅeeheer", Deewjbieeyeeo cees. 9225313592

37 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Glheeokeâlee Jee{efJeuÙeeefçeJeeÙe cenemeòee nesCes veener [e@. DejefJebo Oeeyes

27 Dee@keäšesyej 2008 ÛÙee je$eer ceje"Jee[e SkeämØesmeves Deewjbieeyeeontve hejYeCeer}e peele neslees. je$eerÛes 8.30 Jeepele nesles. menpe cnCetve efKe[keâeryeensj heeefn}s lej 20-25 kegâšgbyes jsuJes¤Ue}ieleÛÙee jengšŸeeceOÙes efveheÛeerle he[}er nesleer. Deieoer lÙeebÛÙee DeefmleòJeeÛeer kegâCee}ener peeCeerJe ve ceePÙee osçeeÛÙee Øeieleerle ceePeener JneJeer Deçeer... ieeJeeÛee efJeÛeej keâjeJee lej hejletjÛÙee Jeeše Deme}e heeefnpes, lÙeemee"er ceer keâ"esj heefjßece peJeUheemeÛee lees Yeeie neslee. keâeUekegâó DebOeej... efoJeeyeòeerÛeer Iesle}s heeefnpesle. osçeeÛeer meesÙe veener. efJebÛet efkeâ[ŸeebÛee efJeÛeej veener. pemepeçeer jsuJes Glheeokeâlee Jee{CÙeemee"er ceer meowJe ØeÙelveçeer} heg{s heUle nesleer leçeer [eskeäÙeele efJeÛeejebÛeer ieoea Jee{le jener}, Deçeer Øeefle%ee meJeeËveer kesâ}er nesleer. lÙeebÛÙee efJe<eÙeer efpe%eemee Jee{le ies}er. 30 Dee@keäšesyejÛÙee heeefnpes. osçeemee"er lÙeeie keâjCÙeeÛeer mekeâeUer lÙeeÛe jmlÙeeves hejle Ùesleevee ceePeer vepej lÙee jengšŸeebvee çeesOele nesleer. ceefn}e DeeefCe heg¤<e efceUtve jsuJes Je=òeer Deme}er heeefnpes. ogozJeeves Deçeer YeeJevee meJe& YeejleerÙeeble veener. m}erheme& yeo}CÙeeÛes, Ke[er šekeâCÙeeÛes keâece keâjerle nesles...

DeeefCe lÙeebÛÙee lÙee jengšŸeebçespeejer lÙeebÛeer GIe[er-veeie[er }neve-}neve ceg}b KesUle-yeeie[le nesleer... ieeJe-Jemleerheemetve otj... Skeâoce pebie}ele ner ceeCemeb keâçeer jenle DemeCeej?

‘

’

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 38

}skeâjeyeeUebmeemen peefceveerJej keâçeer Peeshele DemeCeej? heesšÛÙee ieesUŸeebvee IesTve pebie}ele Gpes[eefçeJeeÙe je$e keâe{CÙeeÛes lÙeebÛes Oee[me lejer keâmes nesles? lÙeebÛÙeekeâ[tve efoJeeyeòeerÛeer keâenerÛe meesÙe nesT veÙes? kebâ$eešoejeves lejer efkeâceeve heeCeer DeeefCe ØekeâeçeeÛeer lÙeebÛÙeemee"er JÙeJemLee ke⤠veÙes keâe? heg<keâU efJeÛeejhetme kesâuÙeeJej keâU}s keâer, kebâ$eešoej lÙeebÛes çees<eCe keâjlees. cepegjer DeeefCe keâeceeÛes efoJeme kebâ$eešoejeÛÙee ceveeJejÛe "jleele. keâeceieejebÛee heâkeäle veeF&}epe... efJeoejkeâ Deme}b lejer ns efÛe$e JemlegefmLeleer meebieles cenemeòesÛes mJehve heenCeeNÙee YeejleeÛeer. KejÛeb Yeejle cenemeòee yevet çekeâlees keâe? ceePeb mJele:Ûeb Demeb cele Deens keâer, DeçekeäÙeØeeÙe veener; heCe ØeÛeb[ keâ"erCe cee$e vekeäkeâerÛe Deens. }#Ùe DeçekeäÙeØeeÙe veener cnCeleevee heg{er} pecesÛÙee yeepet "UkeâheCes veeWoefJelee Ùesleer}. }eskeâmebKÙee, lÙeeleer} cees"e le¤Ce Jeie&, vewmeefie&keâ meeOeve-mebheòeerÛeer cegye}keâ Ghe}yOelee, efJe%eeve-ceeefnleer leb$e%eeveele Pee}s}er Øeieleer, DeJekeâeçe mebçeesOeveele kesâ}s}er Øeieleer Deeoer. ÛeebõÙeeve-1 ÛÙee ÙeçemJeerlescegUs Yeejle peieele heeÛeJÙee mLeeveeJej peeTve heesnesÛe}e Deens, cee$e ÙeeÛe osçeeleer} yengmebKÙe }eskeâebpeJeU heesšeÛeer KeUieer YejCÙeemee"er ojjespe one ®heÙesner Ùesle veenerle. FLe}er Skeâ le=leerÙeebçe }eskeâmebKÙee oeefjõŸejs<esKee}er peerJeve peieles. pÙeebvee jespeÛes one ®heÙesner efceUle veenerle ceie lÙeebÛÙee Deenejeleer} G<ceebkeâeÛee (ke@â}jerped) keâeÙe efJeÛeej keâjCeej? DeOe&heesšer efkebâJee Gheeçeer jenCeeNÙeebÛee osçe cenemeòee nesT çekeâlees keâe? oeefjõŸejs<esKee}er} }eskeâmebKÙesÛes ØeceeCe çetvÙeeheÙeËle Ùesle veener leesheÙeËle DeeheCe cenemeòesÛes mJehve heent çekeâle veener.

DeeheuÙee osçeele çebYej škeäkesâ mee#ejlee heâkeäle kesâjU jepÙeeleÛe Deens. pes je°^ Depetve çebYej škeäkesâ mee#ej Pee}s}s veener lÙee je°^e}e cenemeòee nesCes meeshes veener. peeleerÙeJeeo, Yee<eeJeeo, ØeebleJeeo efpeLe}s keâeÙeceÛes Øeçve Deensle DeeefCe pÙee osçeele SkeâceskeâebefJe<eÙeer DeemLee, Deeheg}keâer, efpeJneUe jeefn}s}e veener lÙee osçeeves cenemeòesÛes mJehve heenCes cnCepes kesâJeU keâuheveeefJe}emeÛe "js}. pÙee osçeele Kewj}ebpeer meejKÙee Iešvee Ie[leele, oef}le kegâšgbyeebvee JeeUerle šekeâ}s peeles, peeot-šesCee, ÛesšefkeâCeerÛee Deejeshe }eJetve yengpeveebvee efpeJeble peeU}s peeles. lÙeebÛes Deceeveg<e heæleerves Ketve kesâ}s peeleele lees osçe cenemeòee nesCeej keâmee? ceeveJeer keâuÙeeCe efveoxçeebkeâeÛÙee efve<keâ<ee&Jej peieele YeejleeÛee ›eâceebkeâ 127 Jee }eielees. ne ›eâceebkeâ Ghe}yOe megKemeesÙeer efJeÛeejele IesTve efo}e peelees. cnCepes YeejleeÛÙee Deieesoj peieele 126 osçe Deensle DeeefCe ns osçe cenemeòee nesCÙeeÛes mJehve heenele Deensle, Demes SskeâerJeele veener. ceie YeejleÛe Demes mJehve keâe heeneleesÙe? mJehve heenCes iewj veener. efçeJeeÙe pes mJehve heeneleele lesÛe mJehve meekeâe¤ çekeâleele, heCe lÙeemee"er çeLeeaÛes ØeÙelve cee$e keâjeJes }eieleele. Deehe}e osçe cenemeòee JneJee, Demes pej Jeešle Demes} lej ØelÙeskeâ YeejleerÙeeves oesve iees°er peesheemeuÙee heeefnpesle Demes ceePes mJele:Ûes cele Deens. heefn}er iees° je°^YeeJevee cnCepesÛe je°^Øesce DeeefCe ogmejer Jew%eeefvekeâ °erkeâesve. ceePÙee osçeeÛÙee Øeieleerle ceePeener Jeeše Deme}e heeefnpes, lÙeemee"er ceer keâ"esj heefjßece Iesle}s heeefnpesle. osçeeÛeer Glheeokeâlee Jee{CÙeemee"er ceer meowJe ØeÙelveçeer} jener}, Deçeer Øeefle%ee meJeeËveer kesâ}er heeefnpes. osçeemee"er lÙeeie keâjCÙeeÛeer Je=òeer

ÛeebõÙeeve-1 ÛÙee ÙeçemJeerlescegUs Yeejle peieele heeÛeJÙee mLeeveeJej peeTve heesnesÛe}e Deens, cee$e ÙeeÛe osçeeleer} yengmebKÙe }eskeâebpeJeU heesšeÛeer KeUieer YejCÙeemee"er ojjespe one ®heÙesner Ùesle veenerle. FLe}er Skeâ le=leerÙeebçe }eskeâmebKÙee oeefjõŸejs<esKee}er peerJeve peieles. pÙeebvee jespeÛes one ®heÙesner efceUle veenerle ceie lÙeebÛÙee Deenejeleer} G<ceebkeâeÛee (ke@â}jerped) keâeÙe efJeÛeej keâjCeej? DeOe&heesšer efkebâJee Gheeçeer jenCeeNÙeebÛee osçe cenemeòee nesT çekeâlees keâe?

39 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Ùegjesheeleer} ßecemebmke=âleer!

Deeblejje°^erÙe heefj<eoebÛÙee efveefceòeeves ÙegjesheceOeer} efomele veener. efçeJeeÙe pees JÙekeäleer pÙee mebmLesle keâece Dee@efmš^Ùee, efmJelPe}Ë[, Peskeâ Øepeemeòeekeâ DeeefCe m}esJneefkeâÙee Ùee osçeebvee Yesšer osCÙeeÛee Ùeesie Dee}e. lesLeer} }eskeâebÛes peerJeve peJeUtve heeneÙe}e efceUe}s. meJee&le ØeYeeJe šekeâCeeNÙee siees°er cnCepes mJeÛÚlee, megKemeesÙeer DeeefCe lesLeer} ßecemebmke=âleer. lesLeer} }eskeâ Dee"Je[Ÿeeleer} heeÛe efoJeme ojjespe 8 les 10 leeme peerJe Deesletve keâece keâjleele. keâeceeÛÙee JesUsle keâesCeerner iehhee ceejle yeme}s}e efkebâJee JesU JeeÙee Iee}Jele Deme}s}e efomeCeej veener. pesJeCeeÛÙee JesUerÛe Flejebvee yees}CÙeeÛee Ùeesie Ùeslees. JesUsÛes keâešskeâesjheCes hee}ve kesâ}s peeles. Skeâ efceveeršner kegâCeer Gçeerj keâjCeej veener. Ùeebef$ekeâheCee lÙeebÛÙee Debieer efYeve}e Deens. lesLeer} YegÙeejer jsuJes, }eskeâ} jsuJesiee[Ÿee, yemesme, š^ecmed DeeefCe keâe}JÙeeletve çenjebleie&le Jeenletkeâ keâjCeeNÙee yeesšer efceveeršebJej veener lej meskebâoeJej OeeJeleele. Gçeerj Pee}s}e kegâ"sÛe Deme}er heeefnpes. ogozJeeves Deçeer YeeJevee meJe& YeejleerÙeeble veener. leer Dee{Ules heâkeäle mewvÙeo}ele. Deehe}e mewefvekeâ ne[s heâes[CeeNÙee Leb[erle [esUŸeeble les} Iee}tve osçeeÛes j#eCe keâjlees, lej lÙee G}š keâener peCe kesâJeU menŸee keâ¤ve heieej GÛe}leele. keâle&JÙeo#e je°^Øesceer Je keâeceÛegkeâej osçeõesner Demee efJejesOeeYeeme FLesÛe heeneÙe}e efceUlees. je°^YeeJevesletve je°^eÛÙee ØeieleerÛes Gòece GoenjCe peheeveÛes oslee ÙesF&}. efnjesefçecee DeeefCe veeieemeekeâerJejer} yeeBcye Je<ee&Jeeves jeKejebieesUer Pee}s}e DeeefCe peieeleer} meJee&le cees"s YetkebâheØeJeCe #es$e Deme}suÙee efÛecegkeâuÙee peheeveves peer Øeieleer kesâ}er leer je°^YeeJevee lesJele "sJetveÛe. DeeheuÙee}e cenemeòee JneÙeÛesÙe, Demes peheeveÛes keâOeerÛe mJehve veJnles; heCe je°^YeeJevesletve Pee}suÙee je°^eÛÙee Øeieleerves peheeve}e keâOeer cenemeòee yeveJe}s ns peheeve}e keâU}s osKeer} vemes}, Flejebvee cee$e les keâU}s. Deehe}er efmLeleer cee$e G}š efomeles. DeeheCe cenemeòee DemeuÙeeÛes efkebâJee Deecner cenemeòeskeâ[s JeešÛee} keâjerle DemeuÙeeÛes Flejebvee YeemeJetve mJele:ÛeerÛe heâmeJeCetkeâ keâjerle Deenesle... DeeefCe Demes keâjCes nsÛe Deehe}s je°^Øesce. peheeveer DeefYeÙeblee Deepener KeebyeeJej Ûe{eÙe}e, Debie

keâjlees lÙee mebmLes}e lees DeeheuÙee kegâšgbefyeÙeebhes#eener peemle ØeeOeevÙe oslees. mebmLesÛÙee ØeieleerleÛe Deehe}s efnle Deens, ner YeeJevee efleLes ØelÙeskeâele efometve Ùesles. Ùee YeeJevesÛee DeeheuÙeekeâ[s DeYeeJe efometve Ùeslees. efkeâleerner cees"er Deeblejje°^erÙe heefj<eo Deme}er lejer efleÛes GodIeešve 2 les 3 efceveeršele mebheles. pees DeOÙe#e Demelees lees meJe& ØeefleefveOeeRÛes mJeeiele keâjlees. heeÛemene JeekeäÙeele ØeemleeefJekeâ keâjlees DeeefCe heefj<eosÛes GodIeešve PeeuÙeeÛes peenerj keâjlees. lÙeeveblej }iesÛe heefj<eosÛÙee leebef$ekeâ me$eebvee meg¤Jeele nesles. DeeheuÙeekeâ[s neÛe keâeÙe&›eâce DeOee& efoJeme Ûee}lees. Skeâe Dee"Je[Ÿeele vecetve efo}s}s keâece mebheuÙeeefçeJeeÙe ÙegjesefheÙeve }eskeâ efJeßeebleer Iesle veenerle. heeÛe efoJeme ØeÛeb[ keâece keâ¤ve çeefveJeej DeeefCe jefJeJeej megšer Iesle}er peeles. ßece keâjCes DeeefCe ßeceheefjnej keâjCes ns ÙegjesefheÙeve yeebOeJeebkeâ[tve efçekeâCÙeemeejKes Deens. cesnveleerÛes keâece keâjeÙe}e ceeiesheg{s heenele veener. Deehe}e DeefYeÙeblee lej mees[eÛe meeOee ceske@âefvekeâner ceoleefvemeeefçeJeeÙe Deehe}s keâece keâ¤Ûe çekeâle veener. peheeveceOÙes ceveg<ÙeyeU Deefpeyeele JeeÙee Iee}Je}s peele veener. Yeejleele cee$e ef›eâkesâšÛee meecevee Deme}e keâer keâeÙee&}Ùes, keâejKeeves, ogkeâeves, jmles Deesme he[}s}s Demeleele. otjoçe&veJejer} Dee"-Dee" Je<ex Ûee}CeeNÙee ceeef}keâebvee efKeUtve jenCeeNÙee ceelee-Yeefieveer keâesCelee Deeoçe& osCeej heg{er} efhe{er}e? nu}er yegJeeyeepeer}e Ûeebie}s JewYeJe Øeehle Pee}s}s Deens. meble, je°^meble, cenejepe, cenelces, yeehet, veeLe DeeoeRvee DeJelejCÙeemee"er neÛe osçe meehe[}s}e efomelees. keâesCelÙeener çenjele pee lesLes keâesCelÙee vee keâesCelÙee cenejepeeÛee melmebie Ûee}t Deme}s}e efomeleesÛe. Ùeele ceelee-Yeefieveerner ceeies veenerle. Decetkeâ ceeB, lecetkeâ ceeB, ceelee, meeOJeer ÙeebÛesner ØeÛeb[ cees"cees"s cesUs Yej}s}s efometve Ùesleele. }eKeeWÛee pevemecegoeÙe lÙeebÛÙee ØeJeÛeveebvee ieoea keâjlees. yejs ne melmebie Skeâ-oesve efoJemeebÛee keâOeerÛe vemelees. leyye} Dee"Je[eYej lees Ûee}lees. }eKees }eskeâebÛes jespeÛes keâeceeÛes Dee" leeme Ùee efnçesyeeves

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 40

efkeâleer ceveg<ÙeyeU JeeÙee peeles ÙeeÛee efJeÛeej kegâCeerÛe keâjerle veener. lees efJeÛeej keâjCÙeeÛeer JesU Deepe ÙesTve "she}er Deens. }eskeâebvee efKeUJetve "sJe}s, ceveg<ÙeyeU JeeÙee Iee}Je}s cnCepes osçeeÛeer Glheeokeâlee IešefJe}er cnCetve Deçee meble-cenelcÙeebefJe¤æ osçeõesneÛee Keš}e keâe Ye¤ veÙes? efpeLes je°^Øesce Demeles efleLes Yeü°eÛeej nesle veener. nesTÛe çekeâle veener. DeeheuÙeekeâ[s ØelÙeskeâ #es$eeleÛe yeeskeâeU}s}e Yeü°eÛeej heeefn}e keâer Deehe}s DeeheuÙee je°^eJej efkeâleer Øesce Deens, ns keâUtve Ùesles. jepÙekeâlÙeeËceOeer} je°^hesÇce peeie}s lej les DeeheuÙeeÛe osçee}e }gšCeej veenerle. Yeü°eÛeej ne je°^eÛÙee ØeieleerceOeer} heâej cees"e De[mej Deens. je°^eves ce}e keâeÙe efo}b Ùeehes#ee ceer je°^e}e keâeÙe efo}s, ns cenòJeeÛes Deens DeeefCe lÙeeÛee ØelÙeskeâevesÛe efJeÛeej keâjeÙe}e nJee. je°^eÛeer Glheeokeâlee IešefJeCeeje Depetve Skeâ Jeie& Deens lees pees mJele:}e hegpeejer, Yeš, ye[Jee efkebâJee osJeeÛee o}e} cnCeJetve Ieslees. lemesÛe pÙeesefle<eer DeeefCe heâ}pÙeesefle<eer DeeefCe Jeemleglep%e cnCeJetve IesCeeNÙeebÛeer lÙeele Yej he[}er Deens. ner

ceeies OeeJele Deens. Ùee Oece&YeesUsheCeecegUs DeeefCe DebOeßeæebcegUs je°^eÛÙee Øeieleerle Deveskeâ De[LeUs efvecee&Ce nesle Deensle.

‘Oece& ner }yee[ebÛeer meesÙe Deens’, Demes vejnj kegâ®bokeâjebveer cnš}s nesles DeeefCe }yee[ebÛee osçe cenemeòee keâoeefhe nesT çekeâle veener. Jew%eeefvekeâ °erkeâesve Debieer yeeUie}e DeeefCe ceeveJeOece& heeU}e lej ne osçe cenemeòee lej nesF&}Ûe efçeJeeÙe he=LJeerle}eJejer} veboveJeve yeveuÙeeefçeJeeÙe jenCeej veener. peer iees° yegæer}e hešle veener, ØeÙeesieeletve efmeæ keâjlee Ùesle veener, efpeÛeer ØeefÛeleer heenlee Ùesle veener Deçeer iees° efmJekeâejCes cnCepes DebOeßeæe nesÙe DeeefCe Deçeer iees° veekeâejCes cnCepes Jew%eeefvekeâ °erkeâesve nesÙe. cegntle&, veJeme, keâce&keâeb[, hetpeeDeÛee&, YeefJe<Ùe heenCes, JeemlegçeeŒe Ùee yeeyeeRvee çeeŒeerÙe DeeOeej keâenerÛe veener. Ùeele JesU DeeefCe çekeäleer JeeÙee Iee}efJeCes cnCepes je°^erÙe Glheeokeâlee keâceer keâjCes nesÙe. ØelÙeskeâ ie=efnCeerves Iej meebYeeUtve keâenerlejer kegâšerj GÅeesie meg¤ keâjeJee Je Glheeove Jee{JeeJes. IejeYeesJeleer heâUYeepÙee, hee}sYeepÙee }eJeeJÙeele. çeslekeâNÙeebveer çesleer meesyele hetjkeâ

Yeejleele çebYej škeäkesâ mee#ejlee heâkeäle kesâjU jepÙeeleÛe Deens. pes je°^ Depetve çebYej škeäkesâ mee#ej Pee}s}s veener lÙee je°^e}e cenemeòee nesCes meeshes veener. peeleerÙeJeeo, Yee<eeJeeo, ØeebleJeeo efpeLe}s keâeÙeceÛes Øeçve Deensle DeeefCe pÙee osçeele SkeâceskeâebefJe<eÙeer DeemLee, Deeheg}keâer, efpeJneUe jeefn}s}e veener lÙee osçeeves cenemeòesÛes mJehve heenCes cnCepes kesâJeU keâuheveeefJe}emeÛe "js}. ceb[Uer cesnvele ve keâjlee osJee-Oecee&ÛÙee veeJeeKee}er meeceevÙe ceeCemeeme }gšleele. je°^eÛeer Glheeokeâlee keâceer keâjCeejs DeeefCe mJele:}e osJeyeehhee cnCeJetve Iesle Deeoj efceUefJeCeejsner ceePÙee °erves osçeõesnerÛe. Ùee meJeeËkeâ[s efveefçÛeleheCes Skeâ keâ}e Demeles; heCe lÙeebveer lÙee keâ}sÛee Jeehej peveceveele je°^YeeJevee hesjCÙeemee"er keâjeÙe}e nJee. efçeJeeÙe lÙeebvee }eskeâefçe#eCeeletve Jew%eeefvekeâ °erkeâesve meceepeemeceesj ceeb[lee ÙesT çekeâlees; heCe ogozJeeves Demes nesle veener.

Deepe DeeheCe efpelekeâer Jew%eeefvekeâ Øeieleer meeOele Deenesle eflelekeâeÛe Deehe}e meceepe DebOeßeæeUt nesle Deens, keâce&keâeb[ebÛÙee

GÅeesie pemes keâeWye[er, çesUer-ceW{er hee}ve, celmÙeçesleer, ieeb[gUKele efveefce&leer Demes menpeçekeäÙe Øekeâuhe jeyeJetve Glheeokeâlee Jee{JeeJeer. ØelÙeskeâeÛÙee ÙeesieoeveevesÛe cenemeòesÛes mJehve meekeâej nesT çekeâles.  }sKekeâeÛee heòee DeefOeJÙeeKÙeelee, Jevemheleerçeem$e efJeYeeie, [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ceje"Jee[e efJeÅeeheer", Deewjbieeyeeo. cees. 9923300222

41 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

oef}le-JebefÛeleebvee otj "sJetve cenemeòee nesCeej?

Øee. cebie} efKebJemeje

10 ef[meWyej 1948 jespeer mebÙegkeäle je°^ mebIeeves Deeblejje°^erÙe mlejeJej ceeveJeer nkeäkeâeÛee peenerjveecee Ieesef<ele kesâ}e. lÙeeceOÙes JÙekeäleermJeeleb$ÙeeÛeer JÙeeKÙee keâjCÙeele Dee}er. pevcele: ØelÙeskeâ JÙekeäleer mJeleb$e Deens. efle}e yees}CÙeeÛee, ef}KeeveeÛee, meceevelesÛee, mebIešvee yeebOeCÙeeÛee, Deeboes}veÛeUJeU GYeejCÙeeÛee, efçe#eCeeÛee, keâ}eefJe<keâejeÛee, kegâšgbye mLeeheCÙeeÛee DeefOekeâej Deens. je°^erÙe Je Deeblejje°^erÙe mlejeJej keâesCeener JÙekeäleerÛee Oece&, peele, Yee<ee, Øeeble, Jebçe, ef}bie FlÙeeoer keâesCelÙeener DeeOeejeJej YesoYeeJe keâjlee ÙesCeej veener.

DeeheuÙee jepÙeIešvesves ‘ceeveJeer nkeäkeâ’ ceevÙe kesâ}s. cet}Yetle nkeäkeâebceOÙes lÙeeÛeer veeWo Deens. Iešvesleer} keâ}ce 14, 15, 16 ceOÙes ÙeeÛee meceeJesçe Deens. 15 (3) vegmeej efm$eÙeebÛee opee& Jee{efJeCÙeeme Keeme DeefOekeâej lej 15 (De) vegmeej efm$eÙeebÛeer DeØeefle‰e nesF&} Demes keâesCelesner ke=âlÙe nesCeej veener. lejerner les heeÙeoUer leg[efJe}s peeleele. Yeejle mejkeâejves Ùeeyeeyele ‘ceeveJeer nkeäkeâ mebj#eCeemee"er’ mJeleb$e

‘

21 JÙee çelekeâele Yeejle cnCes ‘cenemeòee’ yeveCeej Deens? efpeLes Ùee osçeeleer} oef}le, DeeefoJeemeer, Yeškesâ, DeuhemebKÙebkeâ, ceefn}ebvee Iešveeoòe DeefOekeâej, nkeäkeâ efceUt efo}s peele veenerle. kegâCeer nkeäkeâebefJe<eÙeer peeie=keâlee oeKeefJe}er DeeefCe mJeeefYeceeveeves peieCÙeeÛeer Yee<ee yees}}er lej lÙee}e mebheefJe}s peeles, peeU}s peeles, efveIe=&Ce nlÙee kesâ}er peeles. Ùee cenemeòesceOÙes ne ‘ceeCetme’ kegâ"s Demes}? DeeefCe ceie lÙeebÛÙee ØeçveebÛes keâeÙe? les lej çeskeâ[es cew} otj Deensle. DeeefCe Deçee heefjefmLeleerle cees"Ÿee mecegne}e ceeCetmeheCe’ veekeâe¤ve osçe cenemeòee keâmee yevet çekeâlees?

’

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 42

keâeÙeoe kesâ}e. 28 mehšWyej 1993 jespeer ne keâeÙeoe cebpetj kesâ}e. DeeefoJeemeer, oef}le, ceefn}e, çeesef<ele Ùeebvee lJejerle vÙeeÙe efceUeJee ns ie=efnle Deens. ceeveJeer nkeäkeâ mebj#eCe keâeÙeoe keâ}ce 21 ØeceeCes Yeejleeleer} keâesCelesner jepÙe mejkeâej DeeheuÙee jepÙeele ceeveJeer nkeäkeâ DeeÙeesie mLeeheve ke⤠çekeâles. lÙeevegmeej ceneje°^ mejkeâejves 2001 ceOÙes ‘jepÙe ceeveJeer nkeäkeâ DeeÙeesiee’Ûeer mLeehevee kesâ}er. ceneje°^ ns lemes hegjesieeceer jepÙe. hegâ}s, çeent, Deebyes[keâj DeeefCe efJeefJeOe mebleebÛeer Yetceer Deme}s}s jepÙe. Ùee jepÙeeÛes efJeYeepeve ceje"Jee[e, efJeoYe&, Keeveosçe, heefçÛece ceneje°^ DeeefCe keâeskeâCe Deçee efJeYeeieeble Pee}s}s Deens. Ùeeleer} ceje"Jee[e ne ‘ceeieeme’ Yeeie osçee}e mJeeleb$Ùe efceUeuÙeeveblej Skeâe Je<ee&ves efvePeeceeÛÙee leeJe[erletve cegkeäle Pee}e. lÙeecegUs Flej YeeieebÛÙee leg}vesle efJekeâeme ner keâceer DeeefCe çeemeveeÛes og}&#ener peemle. Ùee meJe& Øeef›eâÙesle oef}le, DeeefoJeemeer, Yeškeâe, çeesef<ele DeeefCe ceefn}e ÙeebÛee efJekeâeme lej veieCÙe Deens. Ùee mecegneJejer} DevÙeeÙe-DelÙeeÛeej, çees<eCe ÙeeÛes ØeceeCe peemle Deens, lej ogmejerkeâ[s Ùee mecegnebÛÙee mebj#eCeemee"er mJeleb$eheCes keâeÙeos nesleebvee efomeleele. vÙeeÙeehes#ee keâeÙeoe heeÙeoUer leg[efJeCÙeeÛes keâecener FLesÛe peemle nesles. keâneCeer efleÛe leheçeer} JesieUe ceje"Jee[e efJeÅeeheer"e}e [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ÙeebÛes veeJe ÅeeJes, Ùee ceeieCeermee"er leyye} 14 Je<ex }{e Pee}e. Deeboes}ves Pee}er, ceesÛex, OejCes, Ghees<eCe, }eBieceeÛe& meejKes Ghe›eâce jeyeefJe}s ies}s. ceeieCeer nesleer efJeÅeeheer"eÛes veeJe yeo}CÙeeÛeer heCe lÙeemee"er Deveskeâebvee yeef}oeve ÅeeJes }eie}s. veebos[ efpeu¢eeleer} megieeJe ÙesLeer} peveeo&ve ceJee[s ne heefn}e çeefno. lelhetJeea ieeJekeâNÙeebveer peveeo&veÛeer yeeÙekeâes Je leerve ceg}s Ùeebvee efpeJeble peeU}s nesles. ner Iešvee 1978 Ûeer. lÙeeÛe efoJeçeer šWYegCeeaÛÙee heesÛeerjece keâebyeUs Ùee}e efpeJeble peeU}s. yeeyeemeensyeebÛÙee veeJeemee"er çeskeâ[eWveer yeef}oeve efo}s. oef}le keâesleJee} Debyeeoeme meeyeCesÛeer Pee}s}er nlÙee, peJeUe-keâUbye (efpe. Gmceeveeyeeo) ÙesLes jepeeYeeT }eW{s ÙeeÛee efo}s}e vejyeUer, oef}le ceefn}ebÛeer veive efOeb[, heesef}me keâes"[erleer} ceefn}ebJej ye}elkeâej, jceeyeeF& Deebyes[keâj veiejceOÙes Ie[}s}er Iešvee, ieesUeryeejele ce=lÙetcegKeer he[}s}s }eskeâ, pee}vee efpeu¢eeleer} ef}byeesveer nlÙeekeâeb[, keâes"sJee[er ØekeâjCe, Kewj}ebpeer, efnbiees}erleer} meensyejeJe peeWOeUs Je

veiej efpeu¢eeleer} peeceKes[ lee}gkeäÙeeleer} yeyeve efcemeeU ÙeebÛeer ›etâj nlÙee, lej Goieerj ÙesLes DeuhemebKÙebkeâ peeleerJejer} ceg}erJej ye}elkeâej keâ¤ve efleÛes Øesle Pee[e}e }škeâeJeCÙeeheÙeËle }eskeâebÛeer cepe} ies}er. veebos[ efpeu¢eeleer} meelesieeJe ÙesLes ceje"e peeleerleer} ceg}erJej Øesce kesâ}s cnCetve ceelebie meceepeeleer} ÛebõkeâebleÛes [esUs keâe{}s peeleele. lÙee}e ceole keâjCeeje efceef}bo ÙeeÛesner [esUs keâe{}s peeleele. iebieehetj lee}gkeäÙeeleer} keâeW[ehetj-Peebpe[ea ÙesLes ceeJeme kegâšgbefyeÙeebJej ieeJe nu}e keâjles. keâOeer veJnsle les efm$eÙeener lÙeele Demeleele. heg¤<e ceeJeme kegâšbyeeleer} yeeF&Jej meecegefnkeâ ye}elkeâej keâjleele. efcemšj ceeJeme}e neleheeÙe cees[sheÙeËle ceejleele. Deejesheer keâener efoJeme Deškeâ nesleele DeeefCe Deelee jepejesmeheCes ieeJeele efheâjleele. heesef}me ieeJekeâNÙeebvee heešerçeer Iee}leele Je ceeJeme heleerhelveerefJe¤æ 307 Ûee iegvne oeKe} keâjleele.1978 les 2008 ojcÙeeveÛÙee Ùee keâener Iešvee yeefIeleuÙee lej keâneCeer SkeâÛe heâkeäle leheçeer} yeo}}s}e efomelees. mJeeefYeceeveeves peieCes, nkeäkeâebmee"er }{Ces, ceeCetme Deenesle ceeCemeemeejKes peiet Åee SJe{erÛe ceeieCeer; heCe efçe#ee cee$e ‘›etâj heæleerÛes cejCe, nlÙee’. ne keâesCelee vÙeeÙe? je°^erÙe ceeveJeer nkeäkeâ DeeÙeesieeÛÙee Jeeef<e&keâ DenJee}evegmeej ceneje°^ele

yeyeve efcemeeU 1996-97 Ùee keâeUele heesef}me keâes"[erle 201 }eskeâ "ej Pee}s. heesef}meebÛÙee KeesšŸee Ûekeâcekeâerle 1991 les 97 Ùee keâeUele 241 peCeebvee iegb[ cnCetve "ej ceejCÙeele Dee}s. Ùeehewkeâer 1997 ceOÙes 116, lej peevesJeejer 99 les 31 ceeÛe& 1999 heÙeËle 46 peCeebvee "ej keâjCÙeele Dee}s. 1999 les 2000 Ùee keâeUele heesef}me keâes"[erle 30 peCe lej vÙeeÙee}Ùeerve keâes"[erle 126 peCe "ej

43 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Pee}s. (meboYe& : je°^erÙe ceeveJeer nkeäkeâ DeeÙeesie DenJee}) cnCetve keâOeer megieeJe, keâOeer šWYegCeea, keâOeer jceeyeeF& veiej, keâOeer Kewj}ebpeer, keâOeer meesvesieeJe, keâOeer meelesieeJe, keâOeer yeer[, keâOeer efnbiees}er, keâOeer veebos[, keâOeer iebieehetj Iešvee Jee{leÛe Deensle. keâneCeerÛes efçe<e&keâ cee$e ‘ceeCetme cnCetve peieCÙeeÛeer }{eF&’ nsÛe Deens. Ùee cenej-ceebieebÛeer Flekeâer cepee}, Ùeebvee Oe[e efçekeâefJe}eÛe heeefnpes. ieeJeiee[Ÿeeleer} ieg}eceerÛes peerCes veekeâe¤ve oef}le mJeleb$e peiet }eie}e.

meensyejeJe peeWOeUs [esUŸeeble Ûecekeâ Dee}er. DeepeJej keâOeer Demes ve yeefIele}suÙeebÛÙee heesšele heesšçetU G"lees, mewleeve peeiee neslees DeeefCe Deçeer ›etâj nlÙeekeâeb[b Ie[leele. JejÛÙee peeleerleer} }eskeâebÛeer efnbcele DeeCeKeer Jee{le Deens. lÙeeletve efYe<eCe nlÙeekeâeb[b Ie[leele. mejkeâej, heesef}me JejJej, Leeletjceeletj keâenerlejer keâjleele DeeefCe Deejesheer efveoex<e megšleele. yengmebKÙe ef"keâeCeer le›eâejer veeWoJetve IesleuÙeeÛe peele veenerle. IesleuÙee lejer ‘cetU ieeYee’ yeepet}e "sJe}e peelees. cnCetve pesJne 1000 Iešvee Ie[leele lesJne SKeeoe iegvne veeWoefJe}e peelees, ns cnCeCes Oee[meeÛes Deens; heCe melÙener Deens.

DemJemLe keâjCeeNÙee Iešvee 1980 les 90 Ùee oçekeâeleer} ‘ceLegje ye}elkeâej’ ØekeâjCeeves lej mebhetCe& osçeeÛeer PeesheÛe G[efJe}er nesleer. ‘mebj#eCekeâlexÛe Ye#eCekeâlex’ Pee}s. lÙeeveblej YeJejerosJeer keâer peer ceeCetme cnCetve peieCÙeeÛeer }{eF& }{le nesleer Je ogmeNÙeebveener ceeCetme cnCetve peieCÙeemee"er leekeâo osle nesleer. efleÛÙeeJejer} meecetefnkeâ ye}elkeâejele osçe hegvne neoj}e. Ùee ØekeâjCeeleer} Deejesheer efveoex<e megš}s. vÙeeÙecetleeAveer efvekeâe}he$eele cnš}s Deens keâer, ‘ns meJe& yeÇeÿeCe Deensle DeeefCe yeÇeÿeCe Demes JeeF&š ke=âlÙe ke⤠çekeâle veenerle.’ YeJejerosJeer }{eF&

nj}er; heCe heâkeäle vÙeeÙee}Ùeele. meceepeeleer} efleÛeer }{eF& heg{s Ûee}t Deens. Iešvee Ie[leeleÛe. hegvne Kewj}ebpeer Pee}s.

DeJeIÙee ceeveJeles}e keâeefUcee heâemeCeejer ner Iešvee. Yeesleceebies kegâšgbyeeleer} Ûeej peCeebÛeer efveIe=Ce nlÙee Pee}er. megjsKee Yeesleceebies DeeefCe efØeÙebkeâe Yeesleceebies Ùee ceeÙe}skeâeRJejer} }Qefiekeâ DelÙeeÛeej DeeefCe Ùee meJe& Iešves}e Deme}s}e peeleerÙe meboYe& ÙeeÛee efJeÛeej keâjlee vÙeeÙee}Ùeeves efvekeâe} osleevee ‘DevÙeeÙe’Ûe kesâ}e Deens.

Yeb[eje pe}oieleer vÙeeÙee}Ùeeves efo}suÙee efvekeâe}ele 11 hewkeâer mene peCeebvee heâeçeer, oesIeebvee pevce"she DeeefCe leerve peCeebÛeer hegjeJÙee DeYeeJeer cegkeälelee kesâ}er. ne efvekeâe} Ssefleneefmekeâ DemeuÙeeÛes yees}}s peeles; heCe ØelÙe#eele ne efvekeâe} heâmeJee DeeefCe efoçeeYet} keâjCeeje Deens. efvekeâe}eleer} efve<keâ<e& heeefn}s lej ÙeeÛeer ØeefÛeleer Ùesles. nu}e hetJe&efveÙeesefpele veJnlee, ne nu}e peeleerÙeJeeoer YeeJevesletve Pee}e veener. ÙeeÛes keâejCe osleevee vÙeeÙee}Ùeeves cnš}s Deens keâer, YewÙee}e} Yeesleceebies Ùeeves peer le›eâej veeWoefJe}er lÙeeceOÙes DeeheuÙeeefJe<eÙeer peeleerJeeÛekeâ efçeJeerieeU kesâuÙeeÛeer veeWo veener DeeefCe eflemeje efve<keâ<e& megjsKee DeeefCe efØeÙebkeâe ÙeebÛee efJeveÙeYebie Pee}s}e veener, lÙeebÛÙeeJej ye}elkeâejner Pee}s}e veener. Ùee efvekeâe}ekeâ[s ieebYeerÙee&ves heeefnuÙeeme çeemeve, heesef}me DeeefCe mejkeâejer Ùeb$eCee heefjCeecekeâejkeâheCes n}}er veener. meJe&meeceevÙe ØekeâjCeele iegvne veeWoefJeleele lemee iegvne veeWoefJe}e. heesef}meebÛeer leheeme Ùeb$eCee efveef<›eâÙe DemeCes Ùeeletve meceepee}e keâeÙe ‘cesmespe’ peelees ÙeeÛee efJeÛeej kesâ}e lej DevÙeeÙeDelÙeeÛeej keâjCeeNÙeebÛes yeU Jee{leevee efomeles. hegvne Yej[}e peelees lees oef}le, DeeefoJeemeer, Yeškeâe, efm$eÙee ÙeebÛee mecetn. ÙeeleÛe hegvne DevÙeeÙe-DelÙeeÛeej keâjCeeNÙee ‘Deensjs’ Jeiee&Ûes yeU Jee{efJeCeÛes keâece Deej. Deej. heešer} ÙeebÛeer ieeJeeleer} lebšecegkeäle meefceleer keâjerle Deens. ieeJeeleer} Deensjs Jeiee&ves veenerjs Jeiee&Jej kesâ}s}s Úesšs-cees"s peeleerÙe, oeoeefiejerÛes Øemebie ieeJeheeleUerJejÛe oeye}s peele Deensle. lÙeecegUs JejÛÙee peeleeRleer} }eskeâebÛeer efnbcele DeeCeKeerveÛe Jee{le Deens. lÙeeletve efYe<eCe nlÙeekeâeb[ Ie[le Deensle. oef}leebJejer} DevÙeeÙe-DelÙeeÛeejeÛÙee Deveg<ebieeves pees keâeÙeoe Deens lees DevegmetefÛele peeleer-peceeleer (DelÙeeÛeej ØeefleyebOekeâ) DeefOeefveÙece 1989 nesÙe. ne keâeÙeoe meJe& osçeemee"er Deens.

Skeâerkeâ[s oef}leebJejer} DevÙeeÙe-DelÙeeÛeej Jee{le Demeleevee

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 44

efomeleele, lej ogmejerkeâ[s ceneje°^ mejkeâej Ùee keâeÙeÅeeleer} ‘$egšer çeesOetve’ keâe{CÙeeÛes efveefceòe keâ¤ve keâener veeceebefkeâle JÙekeäleeRkeâ[tve Skeâ ØeçveeJe}er Ye¤ve Iesle Deens. ns keâece mejkeâejÛÙee meeceeefpekeâ vÙeeÙe meneÙÙe efJeYeeieelehexâ meg¤ Deens. çeemeveeves leÙeej kesâ}suÙee Ùee ØeçveeJe}erle 15 cegKÙe Je 78 GheØeçveebÛee meceeJesçe Deens. cegUele Øeçve Deens veeceebefkeâle keâesCe? Deensjs Jeiee&leer} keâer veenerjs Jeiee&leer}. oesvner JeieeËletve

60 Je<eeËle DeeleeÛe ner pevecele ÛeeÛeCeer IÙeeÙe}e efveIee}s Deens. ceje"er peeleerÛeer DehelÙe DemeCeeNÙee keâener mebIešvee meOÙee De@š^eefmešer jö keâje, Deçeer ceeieCeer keâjerle Deensle. lej ÙeeÛe peeleerÛeer keâener DehelÙes ceje"er meceepee}e Deej#eCe heeefnpes Deçeer ceeieCeer keâjerle Deensle. jepekeâejCe keâjCeeNÙee DeeefCe meòesle keâeÙece DemeCeeNÙee ceje"e peeleer}e pes heeefnpes les keâece DeeheuÙee ‘DehelÙeeb’keâ[tve keâ¤ve Iesle Deensle. mejkeâejÛee

Je<e&

keâesše&le Øe}befyele

oes<eejeshehe$e oeKe} efmeæ iegvns efveoex<e cegkeälelee

2006

1925

240

13

0749

08

2007

3557

943

59

1340

49

2008 (ceeÛe&heÙeËle)

3052

207

07

0058

08

mecemeceeve ØeçveeJe}er Ye¤ve IesleuÙee peeCeej Deensle keâe? lemes nesCeej vemes}, lej ÙeeÛe ØeçveeJe}erleer} Øeçve ›eâceebkeâ 2 ceOeer} (ye) keâer pees DevegmetefÛele peeleer/peceeleerceOÙes ceepeesjerheCee Dee}e Deens keâe? Ùee ØeçveeÛes Gòej veeceebefkeâleebceOÙes Deensjs Jeiee&Ûes ØeeyeuÙe Demes} lej ‘nes’ ÙesCeej. Ùeeleer} ([) vegmeej les meceeve nkeäkeâeÛeer Yee<ee yees}leele keâe? ne Øeçve lej Iešveeyee¢e Deens. Iešvesleer} keâ}ce 14,15,16 vegmeej yene} kesâ}suÙee cet}Yetle nkeäkeâeÛeer ner heeÙeceu}er Deens. ÙeeÛesner Gòej ‘nes’ DemesÛe ÙesF&}. ner meJe& ØeçveeJe}er yeefIele}er lej oef}leefJejesOeer efvekeâe} ÙesF&}, Deçeer hegjshetj JÙeJemLee keâjCÙeele Dee}s}er Deens.

De@š^eefmešer jöÛes jepekeâejCe Skeâerkeâ[s ceneje°^ele oef}leebJejer} DevÙeeÙe-DelÙeeÛeej Jee{le Deensle. Kewj}ebpeer meejKÙee ØekeâjCeele vÙeeÙee}Ùeeves De@š^eefmešer jö kesâ}er DeeefCe ceneje°^ mejkeâej mJeeleb$ÙeeveblejÛÙee

ieeJeiee[Ÿeeleer} ieg}eceerÛes peerCes veekeâe¤ve oef}le mJeleb$e peiet }eie}e. [esUŸeeble Ûecekeâ Dee}er.

DeepeJej keâOeer Demes ve yeefIele}suÙeebÛÙee heesšele heesšçetU G"lees, mewleeve peeiee neslees DeeefCe Deçeer ›etâj nlÙeekeâeb[b Ie[leele. JejÛÙee peeleerleer} }eskeâebÛeer efnbcele DeeCeKeer Jee{le Deens. lÙeeletve efYe<eCe nlÙeekeâeb[b Ie[leele.

keâe{tve šekeâ}s}s

‘vÙeeÙe efJeYeeie’ Skeâe ØeçveeJe}erÛÙee ceeOÙeceeletve Deecner pevecele IesJetve ‘efveCe&Ùe keâjerle Deenesle’ Demes cnCeCeej!

SketâCeÛe pevecele oef}leefJejesOeer peeCeej. De@š^eefmešerÛeer keâ[keâ Debce}yepeeJeCeer keâjCÙeeSsJepeer lÙeeleer} ‘cetU ieeYee’ ve° keâ¤ve keâeÙeoe "sJe}e peeF&}. efkebâJee oef}leebveeÛe De@š^eefmešer keâjleevee pe[ peeF&} Deçee Dešer IeeleuÙee peeleer}. SketâCe efvekeâe} ‘Deensjs’ Jeiee&ÛÙee yeepetves DeeefCe efveJe[CegkeâebÛes efvekeâe}ner lÙeebÛÙeeÛe yeepetves. SkeâeÛe oie[ele Deveskeâ he#eer ceejCÙeeÛes jepekeâejCe mejkeâej keâjerle Deens, ns meJee&le JeeF&š. veeiejer nkeäkeâ mebj#eCe keâeÙeoe 1995 Debleie&le 2006 les 2008 heÙeËle vÙeeÙee}Ùeele oeKe} Pee}suÙee iegv¢eebÛeer Øemlegle lekeälee heeefnuÙeeme ceeefnleer DeeheCeeme efceUles. Ùee oesve Je<ee&le oeKe} Pee}suÙee SketâCe iegv¢eebletve efveoex<e megš}suÙeebÛeer mebKÙee 2147 SJe{er Deens. ÙeeJe¤ve Demes }#eele Ùesles keâer keâeÙeoe cepeyetle Deens; heCe Ùee keâeÙeÅeeÛeer Debce}yepeeJeCeer veerš nesle veener. (meboYe& veeiejer nkeäkeâ mebj#eCe efJeYeeie 2008 petve) ceje"Jee[Ÿeele 2008 ceOÙes }eletj, hejYeCeer, veebos[ DeeefCe efnbiees}er Ùee efpeu¢eeble oef}le DelÙeeÛeejeÛÙee 40 Iešvee Ie[uÙee Deensle.

DeeefoJeemeer, YeškeäÙee efJecegkeäleebJejer} DevÙeeÙe-DelÙeeÛeejeÛee efJe<eÙe mJeleb$e Deens. lÙeeefJe<eÙeeJej mJeleb$eheCes ef}efnCÙeeÛeer iejpe Deens. heCe Skeâ GoenjCe cenelcee hegâ}s ÙeebÛÙee Yee<esle m$eer çegõeefleçegõ keâçeer Deens ns hešJetve osCÙeeme hegjsmes Deens. }eletj efpeu¢eeleer} cegbieer ieeJe. }eskeâmebKÙee 2500. ieeJeeleer}

45 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

oef}le, Yeškesâ GheefpeefJekesâmee"er FlejebÛÙee çesleeJej keâece keâjleele. lÙeehewkeâerÛe megçeer}eyeeF& heJeej ner Deçeer Skeâ çesleele jeyeCeejer heejOeer yeeF&. pÙeeÛÙee çesleeJej megçeer}eyeeF& keâece keâjerle nesleer lÙee Yeemkeâj meesceJebçeerves Iejele ÙesJetve megçeer}eyeeF& DeeefCe metve efJeceeyeeF& ÙeebÛÙeemeceesj ceg}iee meblees<e Ùee}e meebefiele}s keâer, legPeer yeeÙekeâes çeejerefjkeâ mebyebOeemee"er ceePÙeekeâ[s hee"Je. meblees<e}e jeie Dee}e. çespeeNÙeeheepeeNÙeebvee yees}eJe}s. ojcÙeeve, meblees<eÛÙee DeeF&ves Yeemkeâj meesceJebçeerÛÙee keâeveheâe[ele }eJetve Iejeletve nekeâ}tve }eJe}s. lÙeeveblej Yeemkeâjves heJeej

veener; keâejCe çeemeve, Øeçeemeve, heesef}me Ùee JÙeJemLesÛee Skeâ Yeeie Deensle. Deçeer JÙeJemLee Demes} lej ‘ceeCetme’ cnCetve peieCes FLes DeçekeäÙe Deens.

21 JÙee çelekeâele Yeejle cnCes ‘cenemeòee’ yeveCeej Deens? efpeLes Ùee osçeeleer} ceeCemeebvee keâer peer ceeCemes oef}le, DeeefoJeemeer, Yeškesâ, DeuhemebKÙebkeâ, ceefn}e Deensle lÙeebvee Iešveeoòe DeefOekeâej, nkeäkeâ efceUt efo}s peele veenerle. kegâCeer nkeäkeâebefJe<eÙeer peeie=keâlee oeKeefJe}er DeeefCe mJeeefYeceeveeves peieCÙeeÛeer Yee<ee yees}}er lej lÙee}e mebheefJe}s peeles, peeU}s peeles,

ÙeebbÛÙee IejeJej nu}e kesâ}e. megçeer}eyeeF&}e "ej ceej}s DeeefCe kegâšgbyee}e Oecekeâer efo}er ‘kegâCee}e meebiee} lej Keyejoej!’ ns Skeâ ØekeâjCe. Deepe meceepeele efm$eÙeebÛeer mebKÙee oj 1000 heg¤<eebceeies 922 Flekeâer Deens. ner efJe<ecelee Skeâerkeâ[s, lej ogmejerkeâ[s 15 les 19 JeÙeesiešele ceelee yeveCeeNÙeebÛeer mebKÙee 8 škeäkesâ, (2000 les 2005) 15 les 18 JeÙeesiešeleer} ceg}eRJejer} ye}elkeâejeÛes ØeceeCe 11 škeäkesâ lej 15 Je<eeËÛÙee Deeleer} ye}elkeâejeÛes ØeceeCe 9 škeäkesâ Deens. ÙeeefçeJeeÙe ye}elkeâej, DehenjCe, }Qefiekeâ ÚU, JesçÙeeJÙeJemeeÙe, çeejerefjkeâ Je ceeveefmekeâ ÚU Ùeeleer} veeWo Pee}suÙee Iešveebhewkeâer 83 škeäkesâ ceg}er 16Je<eeËÛÙee Deeleer} Deensle. ner Deekeâ[sJeejer hegvne efm$eÛeer efmLeleer oeKeefJeles, efleÛee meceepeeleer} opee& oeKeefJeles. Skeâerkeâ[s mejkeâej efm$eÙeebÛÙee efJekeâemeemee"er efJeefJeOe Ùeespevee jeyeefJeles; heCe Deçee DevÙeeÙe-DelÙeeÛeejheeref[le ceefn}ebÛes keâeÙe? lÙeebÛeer kegâ"sÛe oeo vee efheâÙee&o. yeeF& ner ceeCetme Deens efle}e meceepeele ceeCemeemeejKes peielee Dee}s heeefnpes, ns efÛe$e Jejer} meJe& Iešvee, Deekeâ[sJeejer veekeâejles. meJee&le cenòJeeÛes cnCepes peer JÙeJemLee, JÙekeäleer ns ke=âlÙe keâjleele lÙeebvee efçe#ee

efveIe=Ce nlÙee kesâ}er peeles. Ùee ceneve osçeeceOÙes ‘ØesceeefJe<eÙeer’ yejsÛe keâener ef}efn}s, yees}}s peeles. Ùee peieCÙeeJej Øesce keâje, Ùee cejCeeJej Øesce keâje; heCe peele mees[tve ogmeNÙee ceeCemeeÛÙee peeleerJej Øesce ke⤠vekeâe. ceeCemeeJej Øesce ke⤠vekeâe DeeefCe lemes kesâ}sÛe lej ØesceeÛeer efçe#ee cnCetve ÛebõkeâebleÛes [esUs keâe{}s peeleele.

Jejer} meJe& Iešvee heeefnuÙeeveblej Jejer} meJe& mecegnebvee ‘ceeCetme’ cnCetve peieCesÛe veekeâej}s ies}s Deens. Ùee cenemeòesceOÙes ne ‘ceeCetme’ kegâ"s Demes}? DeeefCe ceie lÙeebÛÙee ØeçveebÛes keâeÙe? les lej çeskeâ[es cew} otj Deensle. DeeefCe Deçee heefjefmLeleerle cees"Ÿee mecegne}e ‘ceeCetmeheCe’ veekeâe¤ve osçe cenemeòee keâmee yevet çekeâlees? Ùee osçeele keâener }eskeâ ‘cenemeòee’ Deensle. lÙee Ùeeoerle DeeCeKeer veeJes Jee{leer}; heCe osçe cenemeòee nesTÛe çekeâle veener.  }sKekeâeÛee heòee 4 yeer, ØeCeJeh}ePee, Deewwjbiehegje, Deewjbieeyeeo heâesve : 0240-2332868

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 46

yeUerjepeeÛÙee DeelcenlÙee Skeâ cetkeâ Jesovee [e@. }ef}le DeOeeves

ceeveJeeves DeeheuÙee peerJeveeÛÙee JeešÛee}erle efJekeâemeeÛes Deveskeâ šhhes heej kesâ}s Deensle. lÙeeves efJekeâefmele kesâ}s}er mebmke=âleer ner SkeâeSkeâer efJekeâefmele Pee}s}er veener. lÙeemee"er heâej cees"e keâeU peeJee }eie}e. ceeveJeeves kesâ}s}e efJekeâeme ne meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ, meebmke=âeflekeâ mJe¤heele efometve Ùeslees. ceeveJeer peerJeveele lÙeecegUs Deveskeâ Ûe{-Gleej ÙesTve ies}s. Oece&, peele, hebLe, meòee, cee}ceòee Ùeemee"er JeejbJeej mebIe<e& Pee}e. ceeCemeeceeCemeele veereflemebkeâuhevee ¤pe}er leçeerÛe efJe<ecelesÛes heeUscegUsner ¤pe}er. efveefce&keâeves efvecee&Ce kesâ}s}er me=°er hejmhejeble Jeeštve Keeleebvee meeceüepÙeJeeo pevcee}e Dee}e. Yeejleelener yeÇeÿeCe, #eef$eÙe, JewçÙe, çegõ Demes ceeCemeeceeCemeele Yeso kesâ}s ies}s. JÙeJemeeÙehejlJes peeleer DeefmlelJeele DeeuÙee lej keâener }eouÙee iesuÙee. ‘Deensjs’ Je ‘veenerjs’ Demes oesve Jeie& GoÙee}e Dee}s. yeÇeÿeCeebveer heesLeerhegjeves, Ûeekeâjceevesefiejer peJeU kesâ}er lej hejbhejsves #eef$eÙe Deme}suÙeebveer mJeeleb$Ùeeslej keâe}Keb[ele neleeleer} çem$e šeketâve kegâUJe

‘

ceneje°^, DeebOeÇØeosçe, leeefceUvee[tceOÙes Deveskeâ çeslekeâNÙeebveer DeelcenòÙee kesâuÙee; hejbleg mejkeâej}e cee$e Depetvener peeie veener. G}š çeslekeâjer ns JÙemeveer, pegieejer, meósyeepe, çesleerÛes efveÙeespeve ve peceCeejs cnCetve lÙeebÛeer meelelÙeeves šJeeUer kesâ}er peeles. osçeeÛÙee efveÙeespeveeÛee Yeej hes}}e veener cnCetve SKeeÅee osçeeÛÙee je°^eOÙe#eeves, hebleØeOeeveeves, DeLe&ceb$Ùeeves efkebâJee ke=âef<eceb$Ùeeves DeelcenòÙee kesâuÙeeÛes ceePÙeelejer SskeâerJeele veener. çeslekeâNÙeebJej peer JesU Dee}er Deens lÙee heefjefmLeleer}e peyeeyeoej keâesCe? ÙeeÛee DeeheCe efJeÛeej keâjCeej Deenesle keâer veener?

47 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

’

neleer Iesle}s. ØeeÛeerve keâeUeheemetve Ûee}le Dee}suÙee heejbheefjkeâ çesleerle megOeejCee PeeuÙee. keâceer GlheVe osCeejs JeeCe peeTve mebkeâjerle JeeCe Dee}s. GlheVe Jee{}s peceerve Jee{}er veener Je KeeCeeNÙeebÛeer mebKÙee cee$e Ûe›eâJee{ heæleerves Jee{le ies}er.

Yeejle ne ke=âef<eØeOeeve osçe cnCetve DeesUKe}e peelees

Demes cnCelee ÙesCeej veener. ieg[efJe}Ó ieg[efJe} Demes pes cnš}s peeles leer kesâJeU Yeüecekeâ keâuhevee Deens. efJekeâemeojeÛes DenJee}, Deekeâ[sJeejer ner çeslekeâNÙeebvee ie=efnle Oe¤ve kesâ}s}s Deme}s lejer ke=âef<e #es$eeleer} JeemleJe heâej JesieUs DeeefCe efJeÛeej keâjeÙe}e }eJeCeejs Deens. GYÙee peieeÛee heesefçeboe

efkebâJee peele neslee. Deelee lees efJekeâmeveçeer} KetÛeeaØeOeeve osçe cnCetve DeesUKe}e peelees. Decesefjkesâves cebieUeJejer} peerJeme=°erÛee çeesOe IesCÙeeÛee ØeÙelve kesâ}e, lej Yeejleeves ÛeebõÙeeve hee"Jetve peieele ÛeewLee osçe cnCetve veeJe metJeCee&#ejebveer keâesj}s. me=°erÛeer efveefce&leer keâçeer Pee}er, ÙeeÛee çeesOe IesCÙeemee"er ceneceçeerveÛee ceneØeÙeesie kesâ}e ies}e. ceeefnleer DeeefCe leb$e%eeveecegUs hetCe& peie Skeâ Kes[s yeve}s. Fbšjvesš cenepee}eves IejIej keâeyeerpe kesâ}ss. ØeieleerÛÙee veJeveJÙee Jeeše çeesOeuÙee iesuÙee. osçeeves ke=âef<e #es$eele cees"er Øeieleer kesâuÙeeÛes meelelÙeeves yees}}s peeles; hejbleg lÙeele heâejmes leLÙe veener. keâejCe Skeâerkeâ[s GÅeesie OebÅeemee"er meJe}leer efouÙee peeleele. ÛeesJeerme leeme (}eF&š) JeerpehegjJe"e kesâ}e peelees. Deelee lej ceeÙeyeehe mejkeâejves GÅeesie Je=æermee"er jespeieej efveefce&leerÛes ieepej oeKeJetve ‘efJeçes<e DeeefLe&keâ #es$e’ meg¤ keâjCÙeemee"er FLeuÙee YetceerÛÙee cetU DeefOekeâeNÙee}e efYekeâejer yeveefJeCÙeeÛee Ieeš Ieele}e Deens. lÙeecegUs FLe}e çeslekeâjer osçeesOe[er}e }eies}.

GÅeesieOebÅeebleer} efJekeâeme cnCepes osçeeÛee meJeeËefieve efJekeâeme

Deme}s}e çeslekeâjer ne jespe og:KeeÛes keâ[tIeesš IesTve peiele Deens. lÙeeÛÙee meesefçekeâlesÛee heâeÙeoe FLeuÙee JÙeJemLesves vesnceerÛe Iesle}s}e Deens. çeslekeâNÙeebceOÙesner meJe&Ûe çeslekeâjer iejerye Deensle, Demes veener; hejbleg heeÛe Skeâjhes#ee keâceer DeeefCe keâesj[Jeent çeslekeâNÙeebÛes peieCes cee$e heâejÛe DeJeIe[ Deens.

Demeb kegâCeyeer peerJeeÛeb keâmeb Pee}b ns ceelesjb keâeUs Fb«epe ceele}s keâmee Iee}eJee DeeJej ieesjs Fb«epe ies}s; heCe keâeUŸee Fb«epeebvee DeeJej Iee}Ces heâejÛe keâ"erCe nesTve yeme}s Deens. keâejCe Deehe}sÛe oele DeeefCe Deehe}sÛe Dees", Deçeer SketâCe efmLeleer Pee}er Deens. Ùee çeslekeâNÙeebÛÙee De[ÛeCeer DeeceÛÙeeletveÛe efveJe[tve ies}s}s ØeefleefveOeer mecepetve IÙeeÙe}e leÙeej veenerle. lÙeecegUs ceneje°^, DeebOeÇØeosçe, leeefceUvee[tceOÙes Deveskeâ çeslekeâNÙeebveer DeelcenlÙee kesâuÙee; hejbleg mejkeâej}e cee$e Depetvener peeie veener. G}š çeslekeâjer ns JÙemeveer, pegieejer, meósyeepe, çesleerÛes efveÙeespeve ve

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 48

peceCeejs cnCetve lÙeebÛeer meelelÙeeves šJeeUer kesâ}er peeles. osçeeÛÙee efveÙeespeveeÛee Yeej hes}}e veener cnCetve SKeeÅee osçeeÛÙee je°^eOÙe#eeves, hebleØeOeeveeves, DeLe&ceb$Ùeeves efkebâJee ke=âef<eceb$Ùeeves DeelcenlÙee kesâuÙeeÛes ceePÙeelejer SskeâerJeele veener. çeslekeâNÙeebJej peer JesU Dee}er Deens lÙeebÛÙee Ùee heefjefmLeleer}e peyeeyeoej keâesCe? ÙeeÛee DeeheCe efJeÛeej keâjCeej Deenesle keâer veener? mJeeleb$ÙeeÛeer mee"er G}š}er lejer çesleermee"er "esme heeJe}s GÛe}}er ies}er veenerle. šeše, yeeše, efkeâ}exmkeâj, Debyeeveer, yepeepe Ùeebvee Je ÙeemeejKÙeebvee efouÙee peeCeeNÙee meesÙeermeJe}leer keâOeer çeslekeâNÙeebvee efouÙee Deensle keâeÙe? pÙee çesleermee"er efJepesÛeer iejpe Demeles efleLes Ûeej leemeehes#ee DeefOekeâ Jeerpe efškeâle veener. cee$e, YeejefveÙeceve kesâJeU veeJee}eÛe Demeles, Demee meJeleercelmej keâe Je keâçeemee"er kesâ}e peelees. ne Øeçve ØelÙeskeâe}e he[eÙe}e nJee. Ùee ceeleerÛÙee iebOeeÛes meebieeJes efkeâleer iegCe FLes hegâ}lees yeUerjepee ceeleerle Kees}Jej ¤petve kegâ "}ener ef n jJee }gm e}g m eer l e keâeW Y e peef ceveer let v e DebkegâjCÙeemee"er yeerpe mJele:}e peefceveerle iee[tve Iesles. mJele:Ûes DeefmlelJe ieceeJeles lemesÛe ØelÙeskeâ hesjCeerÛÙee JesUer çeslekeâjer mJele:}e iee[tve Iesle Demelees. lÙeeÛÙee Deeçee, Deekeâeb#ee, mJehve lÙeeves efleheâveerÛÙee Ûee[Ÿeeletve peefceveerle iee[}s}s Demeleele. meeJekeâejeves keâpe& ve efouÙeeme yeeÙekeâesÛÙee DebieeJejÛeb

efkeâ[tkeâ-efce[tkeâ ieneCe "sJeeÙe}ener lees ceeiesheg{s henele veener; heCe lÙeeÛes efnjJes mJehve kesâJeU mJehveÛe jentve peeles. çeslekeâjer pevcelees lees og<keâeU DeeefCe oeefjõŸe ÙeeÛee [eie keâheeUeJej IesTveÛe. Dees}e, megkeâe og<keâeU lej heeÛeefJe}eÛe hegpe}s}e Demelees; hejbleg he[}eÛe JesUsJej heeTme lej meg}leeveer mebkeâšb çeslekeâNÙee}e megOee¤ osle veenerle DeeefCe ceie DeeÙeg<ÙeYej ‘GvneUer efhekebâ’ IesleuÙeeefçeJeeÙe ielÙeblej jenele veener. lees leUneleeJej Skeâ }neveieb çesle IesTve pevcee}e Dee}e DeeefCe lesJneheemetve Skeâekeâer Pee}e heg{b DeeÙeg<ÙeYej GvneÛeerÛe efhekebâ Iesle jeefn}e ‘pebie}Pe[er’, Gòece keâesUieeJekeâj, he=. 78 Ùee keâefJelesle}s kegâCeyÙeeÛÙee veefçeyeer Deme}s}s Gvn ns ØekeâeçeeÛeb, ØeieleerÛeb Øeleerkeâ cnCetve Ùesle veener, lej og:Ke Je oeefjõŸeeÛee DebOeej nesTve Ùesleevee efomeles. keâejCe heeTme he[tvener heâkeâ[er, yeeW[DeUer, leg[leg[s ns keâehemeeJej lej ieJneJej }euÙee, TmeeJej heeb{NÙee efkeâ[ŸeebÛee o¢eejesie he[lees Je GYeer efhekebâ JeeUtve peeleele. TmeeÛee keâ[yee neslees. keâejKeeves Tme vesle veenerle. hesâ[jsçeveJee}e vewJeÅe oeKeJeuÙeeefçeJeeÙe keâehetme ceespele veener. keâOeer cenehegjeves mebmeej Jeentve peelees,

49 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

lej keâOeer heerkeâ Jeentve iesuÙeeves peceerve yebpej nesles. Skeâ JeeF&š mee} çeslekeâNÙeebvee oneJe<ex megOee¤ osle veener. ceie GYÙee peerJeveeÛeer ‘kewâefheâÙele’ nesTve peeles. heefn}e IeeJe yeme}e lesJne ieebiej}es yeeJej}es ogmeNÙee ogKeNÙee IeeJeeJej Lees[emee meeJej}es veblej cee$e IeeJeeveblej IeeJe yemele ies}s DeeÙeg<ÙeeJej IeeJeebÛesÛe ieeJe yemele ies}s ‘ceePeb FJe}bme nmlee#ej’, mebpeÙe ÛeewOejer, he=. 23 Demes ogKejs IeeJe yemetÛe veÙes, Deçeer GheeÙeÙeespevee keâjCÙeeSsJepeer ceoleerÛes veececee$e ceer" ÛeesUtve peKecee efÛeIeUle "sJeCÙeele FLe}er JÙeJemLee ceenerj Deens. keâejCe DeeleeheÙeËle çeslekeâNÙeebÛÙee JeešŸee}e DeeçJeemevesÛe Dee}er Deensle. lesJne lÙee}e Oe[Oeekeâš DeeçJeemekeâ DeeOeej efceUs} keâeÙe? lÙeeÛeer mJehvesner mJehveÛe "jleele...

GYÙee jÛeuÙee meg[er}e }eies Gkeâerj Deeletve efkeâleer meejJe}s lejer YegF& KeÛeles Kee}tve ‘keâesj[s ve#e$e’, Øekeâeçe nesUkeâj, he=. 4 ‘legkeâe cnCes yeUer ~ peerJe efo}e heeÙeeleUer ~’ Ùee meble legkeâejeceeÛÙee DeYebieeØeceeCes çeslekeâNÙeebÛeeÛe yeUer JeejbJeej efo}e peelees. heeÙeeleUer peerJe osTvener me=peveeÛes mJehve heenele jeveeJeveeletve hegâ}Ceeje çeslekeâjer Deveble De[er-De[ÛeCeeRveer iegjheâš}s}e Deens. legPÙee }skeâje}e Yegkesâ}eieer hee}e %eevesçJej ces}e ieeJeele}e cegkeäleener GYeer jens JeeJejele }iveemee"er çesle efJekeâ}s}s ‘Deeçee[ceeleer’, ßeerkeâeble osçecegKe, he=. 29 çeslekeâNÙeebÛÙee DeelcenòÙeebceeieer} Øeçve DeefleçeÙe ienve Deensle. efhekeâ}b veener cnCetve lÙeeÛeer }skeâjb Gheeçeer Demeleele. ceg}erÛÙee }iveemee"er çesle efJekeâeJes }eieles. heeCÙeeefJevee ceUe megketâve peelees. heesšeheeCÙeemee"er ieeJe mees[tve çenjekeâ[s OeeJe IÙeeJeer }eieles. JewjCeeJeeÛetve DeefmLehebpej Pee}suÙee peveeJejebÛÙee efçebiee}e oeKe}e yeebOetve mees[tve efo}s peeleele efkebâJee }iveeÛes

JeÙe šUtve ies}s lejer ceg}erÛes }ive nesle veener. heefjefmLeleerheg{s nleeçe Pee}suÙee çeslekeâNÙeebÛÙee heg{s DeelceIeeleeefçeJeeÙe heÙee&Ùe jenele veener; hejbleg DeelceIeele keâ¤ve IesCes efkeâlehele ÙeesiÙe Deens? çeslekeâjer DeelcenlÙee keâjlees les keâe? lej lÙeebvee DeyeÇt cenlJeeÛeer Jeešles. ceneje°^emeejKÙee mebleebÛÙee Yetefcele mebÙeceeÛeb leòJe%eeve ceveeceveele Kees}Jej ¤pe}s}b Demeleevee ‘osJe "sefJe} lewmes jeneJes’ ns JeÛeve }#eele Demeleevee FLe}e kegâUJee[er ce=lÙet}e keâe peJeU keâjlees? lej mebÙeceeÛee yeebOe hegâšuÙeeveblej [esUŸeebleer} Deßetner Deešleele DeeefCe çesJešer Gjles YeeJeveebÛes cetkeâ Jesove. og:Ke JÙekeäle keâjeJeÙeemee"er çeyoner vemeleele. lesJne Deelee peieCÙeele DeLe&Ûe veener. keâejCe yeBkesâÛes keâpe& hesâ[}s veener, lej IejeJej pehleer ÙesF&} DeeefCe IejeCÙeeÛeer DeyeÇt Jesçeer}e šebie}er peeF&}, Ùee Yeerleerves lees efJe<eeÛee [yee efkebâJee ieUheâeme peJeU keâjlees. cejCeeveblejner lÙeeÛeer hejJe[ mebhele veener. yeehe ceUŸeele peeTve Pee[eJejleer Ûe{tve heâeme ieUŸee}e }eTve peerveb šekeâ}b mebhetve peerYe yeensj keâe{tve yeehe henele jeefn}e peerJe peeUerle heesUerle yeehe jeyele jeefn}e ‘kegâCeyeer yeehe’, }ef}le DeOeeves, he=. 15 Ùeeletve ÙesCeejer Jesovee kegâCÙee Skeâe çeslekeâNÙeeÛeer jenele veener, lej leer ØeeefleefveOeerkeâ mJe¤heele DeefKe} çeslekeâNÙeebÛeer nes Tve peeles . ‘šenes ’ceOÙes Fbõ ef pele Yee}s jeJe Ùeebv eer cnšuÙeeØeceeCes Ùee meJe& heefjefmLeleer}e peyeeyeoej Deme}suÙeebveer heg{er} iees° }#eele "sJeeJeÙeeme nJeer... og:Ke oUtve Keeveeje}e DeelcenlÙesÛÙee keâ[ŸeeJej DeeCetve heesÛeJeCeejebvees osJeeÛeb peeleb oceeveb efheâjleb heCe heâej yeejerkeâ oUleb Demeb keâyeerj meebietve ies}eÙe...

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 50

 }sKekeâeÛee heòee ceje"er efJeYeeie, ye}Yeerce ceneefJeÅee}Ùe, yeer[ cees. 9422742865

YeejleerÙe efm$eÙeebÛee opee& Skeâ Dee{eJee

[e@. çegYeebieer ieesšs

YeejleerÙe meceepeJÙeJemLesle meJe&Ûe #es$eeble efm$eÙeebvee ogÙÙece mLeeve efo}s peeles Je lÙeecegUs lÙee DeepeJej mebOeer, meòee Je Øeefle‰eJebefÛele jeefn}suÙee Deensle. mJeeleb$Ùeeveblej iesuÙee heVeeme Je<eeËle lÙeeceOÙes keâener ØeceeCeele yeo} Pee}s}e efomelees Deens. ceefn}e efJeefJeOe #es$eeble ØeJesçe keâjleevee efomele Deensle; hejbleg ns ØeceeCe mecehe&keâ veener. keâener #es$eeble lÙeebÛeer efmLeleer veieCÙe, Deuhe efkebâJee veececee$eÛe Deens. ceefn}ebvee }eskeâmebKÙesÛÙee ØeceeCeele meceeve Jeeše meJe&Ûe #es$eeble efceUCes ns mJehve Deens. efm$eÙeebÛesÛe Ye}s nesF&} ne Skeâ cees"e iewjmecepe Deens. ‘m$eer ceveg<ÙeyeU’ (Depetvener DeeheCe ‘ce@vehee@Jej’ ne ceveg<ÙeyeUe}e çeyo Jeehejlees. lÙeele ‘Jetcesve hee@Jej’ ceefn}e ceveg<ÙeyeU hetCe& JeieU}s peeles.) efm$eÙeebÛeer yegefæceòee, keâeÙe&#ecelee DeeefCe iegCeJeòee ÙeebÛee GheÙeesie hegjsçee ØeceeCeele ve kesâuÙeeves Ùee mebhetCe& #ecelesheemetve meceepe JebefÛele jenlees. mebhetCe& meceepeeÛes Ùeele vegkeâmeeve nesles. efm$eÙeebvee meyeU keâjCes efkebâJee efm$eÙeebÛes meye}erkeâjCe keâjCes cnCepesÛe kegâšgbyeeÛes, meceepeeÛes DeeefCe

‘

m$eer Je heg®<e ÙeebbÛÙee mecelees} efJekeâemeevesÛe meceepeeÛee mecelees} efJekeâeme nesT çekeâlees.

Skeâ Debie keâcekegâJele "sJetve meceepejLe Ûee}t çekeâCeej veener, Øeieleer ke⤠çekeâCeej veener. m$eercegkeäleer cnCepes heg®<eØeOeeve meceepeJÙeJemLee yeo}tve m$eerØeOeeve meceepeJÙeJemLee DeeCeCÙeeÛee ØeÙelve Deens, Demee iewjmecepe keâ¤ve ve Ieslee KeNÙee DeLee&ves m$eer-heg®<eebvee meceeve ceeveCeejer Je meceeve mebOeer osCeejer ceeveJeØeOeeve meceepeJÙeJemLee efvecee&Ce keâjCes ns DeeheuÙee meJeeËÛes Gefö° DemeeÙe}e nJes.

51 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

’

osçeeÛes meye}erkeâjCe "jles. efm$eÙeebÛeer Ghes#ee LeebyeefJeCes lej leer heg®<eebveener cegkeäleer "jles. Fchee@JejceWš Dee@heâ Jetcesve Fve meeTLe SefçeÙee Ùee hegmlekeâele ns mhe° kesâ}s Deens. efm$eÙeebvee meyeU kesâuÙeeves efm$eÙeebyejesyej heg®<eebÛeerner cegkeäleer nesCeej Deens. m$eer meyeU PeeuÙeeves heg®<e çees<ekeâ DeeefCe DelÙeeÛeejer Deçee ° Øeeflecesletve cegkeäle nesF&} DeeefCe lees Skeâ Ûeebie}e ceeCetme nesF&}. lemesÛe efm$eÙeebÛeer peçeer meeÛesyebo keâeces Deensle leçeerÛe heg®<eebÛeerner Deensle. Ùee meeÛesyeælesletve heg®<eebÛeer cegkeäleer nesF&}. heg®<eebÛÙee keâeceele efm$eÙee Yeeieeroejer keâjleer}. efm$eÙeebÛÙee keâeceele heg®<e Yeeieeroejer keâjleer}; hejbleg DeeheuÙee heejbheefjkeâ ØeJe=òeer}e, efJeÛeejebvee efm$eÙeebveer heg®<eebÛeer keâeceb keâjCeb DeeefCe heg®<eebveer efm$eÙeebÛeer keâeceb keâjCeb ns hešleÛe veener. keâesCelÙeener ØekeâejÛes keâece ns m$eer efkebâJee heg®<e ÙeebÛeer cekeälesoejer Demet çekeâle veener. Deieoer yeUeÛÙee, çekeäleerÛÙee yeeyeleerlener ne efveÙece }eiet Deens. Deeblejje°^erÙe Jesšef}efheäšbieceOÙes pesJe{s Jepeve efm$eÙee GÛe}leele lesJe{s Jepeve meJe&meeceevÙe heg®<ee}e GÛe}Ces kesâJeU DeçekeäÙe Deens. heä}esjsvme ef«eheâerLe pee@Ùevej (heä}es pÙees) cnCetve DeesUKe}er peeles. leer peieeleer} meJee&le JesieJeeve m$eer OeeJehešt Deens. heer. šer. G<ee efnÛÙee heUCÙeeÛes meeceLÙe& efkeâleer meJe&meeceevÙe heg®<eebceOÙes Deens?

Lees[keäÙeele efm$eÙee ns meeceLÙe& efceUJet çekeâleele. heg®<eeLe& efm$eÙeener ieepeJet çekeâleele. efm$eÙeebÛÙee Je heg®<eebÛÙee keâeceeÛeer Keeboshee}š keâjCeb cnCepes heg®<eebvee ‘Ûet} DeeefCe cet}’ ner peyeeyeoejer osCeb, heg®<eebÛeerner }iveeveblej meemejer hee"JeCeer keâjCeb ns DeefYeØesle veener, lej cegUeleÛe efJeefçe° keâece ns m$eerÛesÛe Je efJeefçe° keâece ns heg®<eebÛesÛe ner keâeceeÛeer efJeYeeieCeerÛe meceepeeÛÙee heejbheefjkeâ Je meveeleveer ceeveefmekeâlesJej DeeOeej}s}er Deens . ØemLeeef hele meceepeOeejCeeb Ûee, ¤{eRÛ ee ØeYeeJeÛe meceepeceveeJej SJe{e peyejomle Deens keâer, meceepeeÛee Skeâ DeefJeYeepÙe Yeeie m$eer, efleÛÙee #ecelesÛes heæleçeerjheCes KeÛÛeerkeâjCe kesâ}s Deens. efleÛÙee #eceleskeâ[s [esUsPeekeâ kesâ}er peeles. efleÛeer #eceleeÛe Gcešt efo}er peele veener. efm$eÙeebceOÙes ner #ecelee Deens, ns melÙeÛe meceepe mJeerkeâejle veener. ceeCemeeÛee ØemLeeefhele JÙeJemLesÛÙee yeepetves SJe{e Dees{e Demelees keâer, lees lees hegjeJeener veekeâejlees. Dee}e hejbhejeJeeoer, efmeæ ve nesCeeje leke&â efmeæ keâjCÙeeÛeeÛe lÙeeÛee ØeÙelve Demelees. meceepe heefjJele&veeÛeer ieleer keâceer DemeuÙeeÛes nsÛe keâejCe Deens. yeo}, veJee efJeÛeej, veJeer JÙeJemLee mJeerkeâejCÙeemee"er veJeer ceeveefmekeâlee Ie[JeeJeer

}eieles. ner ceeveefmekeâlee DeeheCe yegefæØeeceeCÙeJeeoer Âef°keâesveevesÛe Ie[Jet çekeâlees. lÙeemee"er efJeçes<e ØeÙelve keâjeJes }eieleer}. efm$eÙeebefJe<eÙeer hetJe&«en, KeesšŸee OeejCee, Ghes#ee, ogÙÙece JeeieCetkeâ, m$eer}e Iejele yeebOetve "sJeCÙeeÛeer ØeJe=òeer, m$eerkeâ[s ceeCetme cnCetve ve heenlee Skeâ Jemlet cnCetve heenCÙeeÛeer heg®<eebÛeer Je=òeer ns yeo}t çekeâlees. Deehe}er °er, efJeÛeej yeo}}s lej ceveeleer} meeÛesyebo Ûeewkeâš DeeefCe OeejCeebceOÙes heefjJele&ve Pee}s lej lÙeemee"er še@}mše@Ùeves DelÙeble ceewef}keâ leòJe meebefiele}s Deens. ceeCemeeves yegefæØeeceeCÙe efkebâJee yegefæJeeo ne hejbhejsves leheemelee keâecee veÙes, lej hejbhejebÛeer leheemeCeer yegefæØeeceeCÙeJeeoer °erves keâjeJeer. ‘melÙee}e melÙe, JeemleJee}e JeemleJe’ cnCeCÙeeÛeer meJeÙe DeeheCe }eJetve Iesle}er heeefnpes. Ùee YetefcekesâÛÙee ceeOÙeceeletve DeeheCe YeejleerÙe DeeefCe ceneje°^eleer} efm$eÙeebÛee opee& DeJe}eskeâve kesâ}e heeefnpes. efm$eÙeebÛee opee& Je DelÙeeÛeej YeejleerÙe efm$eÙeebÛÙee opee&y eö} JeemleJeoçeea ef Ûe$e DeeheCeemeceesj ceeb[CÙeehetJeea DeçeerÛe og:efmLeleer peieYejele yengleskeâ osçeebceOÙes Deepes ns DeeJepet&ve meebiet FefÛÚles. ÙegefvemesheâÛÙee mebçeesOeveevegmeej Yeejleele ojJe<eea ngb[eØeçveer 5000 efm$eÙeebÛeer nlÙee nesles. Decesefjkesâle oj 9 meskebâoeme m$eer}e efleÛÙee peerJevemeeLeerkeâ[tve ceejneCe nesles. DeeefçeÙee Keb[ele Je Gòej Decesefjkesâle 6 keâesšeRÛeer m$eer }eskeâmebKÙee peer ØelÙe#eele DemeeÙe}e nJeer leer jenle veener. keâejCe YesoeYesoveerleerÛÙee Deveskeâ keâejCeebveer lÙeebÛee ce=lÙet neslees. DeeefçeÙee Keb[ele ojJe<eea 10 škeäkesâ ceg}er peyejomleerves JesçÙee JÙeJemeeÙeele {keâ}uÙee peeleele. peieYejele meeOeejCele: 16 škeäkesâ efm$eÙeebvee DeeÙeg<Ùeele kesâJnelejer ye}elkeâejeme leeW[ ÅeeJes }eieles, ner Deekeâ[sJeejer JeeÛe}er lej keâesCeleener mebJesoveçeer} ceeCetme DemJemLe PeeuÙeeefçeJeeÙe jenCeej veener. peieeleer} DeejesiÙe mebIešvesÛÙee Deboepeevegmeej peieeleer} oj heeÛe efm$eÙeebceOÙes Skeâe m$eer}e çeejerefjkeâ DeLeJee }Qefiekeâ

efçe#eCeeÛÙee #es$eelener efm$eÙeebvee cees"Ÿee ØeceeCeeJej mebOeerJebefÛele efmLeleer}e leeW[ ÅeeJes }eieles. Ùee}e ceneje°^emeejKes Øeiele jepÙener DeheJeeo veener, Demes ogozJeeves cnCeeJes }eieles.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 52

keâejCeeves $eeme, ÚUJeCetkeâ meesmeeJeer }eieles. ne peeieeflekeâ DeejesiÙe mebIešvesÛee Deboepe DeeheuÙee meceepeeleer} efm$eÙeebÛÙee DeJemLesJej Øekeâeçe hee[Ceeje Deens. ÙeeÛes keâejCe meceepeele efle}e ceeveJe cnCetve Øeefle‰e veener, lej efleÛes mLeeve ogÙÙece Deens, nsÛe meebielee ÙesF&}. efm$eÙeebÛee keâewšgbefyekeâ ÚU ne efleÛes meceepeeleer} mLeeve meceeve Deens, ns ceevÙe keâjsheÙeËle LeebyeCeej veener. efm$eÙeebJej meceepeele efkebâJee kegâšgbyeele pes DelÙeeÛeej nesleele lÙeeme cegKÙele: efleÛee meeceeefpekeâ, DeeefLe&keâ, meebmke=âeflekeâ, jepekeâerÙe, çew#eefCekeâ #es$eeleer} ogÙÙece opee&Ûe keâejCeerYetle Deens, Demes Deveskeâ meceepeçeem$e%eebÛes Øeefleheeove Deens. m$eer ØeçveebÛes DeYÙeemekeâ pee@ve me@cÙegDe} Ùeebveer kesâ}s}s efJeç}s<eCe ns DeefOekeâ oenkeâ Deens. peieeleer} meJee&efOekeâ çeesef<ele IeškeâebceOÙes Yeejleeleer} ceefn}ebÛee meceeJesçe keâjeJee }eies}. oj npeej heg®<eebceeies Yeejleele efm$eÙeebÛes ØeceeCe 923 Deens. ns ØeceeCe peieeleer} meJeeËle keâceer DemeCeeNÙee osçeebØeceeCes Deens. Yeejleele heâkeäle 39 škeäkesâÛe efm$eÙee mee#ej Deensle. Yeejleele oj 100 efceefvešebveblej Skeâ ngb[eyeUer Iesle}e peelees. oj 54 efceefvešeble Skeâ ye}elkeâej neslees DeeefCe oj 45 efceefvešebveer Skeâe m$eer}e 8 les 9 ieYe&OeejCeebceOetve 6 yee}kesâ pevce Iesleele DeeefCe lÙeeleer} keâener ce=lÙegcegKeer he[tve 4 les 5 yee}keâÛe efpeJeble jenleele. Ùee meieUŸee Øeef›eâÙesle m$eer DeeefLe&keâ, çeejerefjkeâ Je ceeveefmekeâ°Ÿee efheUtve efveIeles. Keemeieer #es$eeØeceeCesÛe mejkeâejer #es$eelener veeskeâNÙeebceOÙes efm$eÙeebvee veekeâej}s iesuÙeecegUs lÙeebÛes ØeceeCe DelÙeuhe Dee{Ules.

ef}bieYeso Je=òeer DeeefCe m$eer efJejesOeer Âef°keâesve ÙeecegUsÛe YeejleerÙe efm$eÙeebvee Deçee DelÙeeÛeejeme leeW[ ÅeeJes }eieles. jespeieejeÛee opee& Yeejleeleer} efm$eÙeebÛee jespeieejeÛee opee& ne lÙeebvee efceUCeeNÙee Ghes#esÛÙee JeeieCegkeâerÛee ØelÙe#e hegjeJee osCeejeÛe Deens. 1991 mee}er ßece keâjCeeNÙee efm$eÙeebÛes ØeceeCe 22.25 škeäkesâ lej heg®<eebÛes 59.6 škeäkesâ Deens. GÅeesie #es$eele m$eer DeefOekeâeNÙeebÛes ØeceeCe 5.2 škeäkesâ Deens. Yeejleeleer} ßeefcekeâ efm$eÙeebhewkeâer 90 škeäkesâ efm$eÙee DemebIeefšle #es$eele keâece keâjleele. çesleerleer} m$eer keâeceieej meJee&efOekeâ cnCepes SketâCe m$eer keâeceieejebÛÙee 80 škeäkesâ Deensle. lÙeeleer} 50 škeäkesâ efm$eÙee çeslecepetj Deensle. lÙeebvee heg®<eebSJe{sÛe keâ°eÛes keâece keâjeJes }eieles.

Jesleve cee$e heg®<eebhes#ee keâceer efceUles. oj npeej jespeieejOeejkeâ heg®<eebceOÙes jespeieejOeejkeâ efm$eÙeebÛes ØeceeCe 409 Deens. meejebçe, Yeejleeleer} efm$eÙeebvee mebIeefšle #es$eele DelÙeuhe jespeieejeÛeer mebOeer Deens. Yeejleeleer} yengmebKÙe efm$eÙeebvee çesleer Je çeslecepetj ne DeuheJesleveer jespeieej efceUlees. Yeejleele m$eer ceveg<ÙeyeUeÛee megÙeesiÙe Jeehej nesle veener. efkebâyengvee lÙeeÛeer Dehes#ee nesles nsÛe Ùee efJeç}s<eCeeJe¤ve efmeæ nesles. JeemleefJekeâ efm$eÙeebvee jespeieejeÛeer Je veeskeâjerÛeer mebOeer peemle efceUeuÙeeme lÙeebvee DeeefLe&keâ mJeeJe}byeve, megj#ee keâJeÛe DeeefCe heÙee&Ùeeves lÙeebÛÙee kegâšgbyeemener hee"yeU efceUt çekeâles; hejbleg ef}bieYeso OeejCescegUs Demes Ie[leevee Dee{Ule veener. Demeceeve jespeieej mebOeer, Jesleve, megj#ee lemesÛe heeb{jhesçee veeskeâjerÛeer DeuhemebOeer

53 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

Ùee og°Ûe›eâele YeejleerÙe efm$eÙee De[keâuÙee Deensle. lÙeebvee Ùee og°Ûe›eâeletve yeensj keâe{uÙeeme kesâJeU lÙeebÛes veJns lej mebhetCe& meceepeeÛes efnle nesCeej Deens. ceneje°^eleer} m$eer jespeieej ceneje°^ ns osçeeleer} meeceeefpekeâ Je DeewÅeesefiekeâ°Ÿee Øeiele jepÙe ceeve}s peeles. Ùee jepÙeele efm$eÙeebÛÙee jespeieejeÛes ØeceeCe DeYÙeeme}s Demelee Demes Dee{Utve Ùesles keâer, jepeheef$ele Jeie&-1 heoeceOÙes efm$eÙee 8 škeäkesâ Deensle. jepeheef$ele Jeie&2 heoeceOÙes 5.85 škeäkesâ Deensle. Jeie&-3 heoebceOÙes efm$eÙeebÛes ØeceeCe 9.5 škeäkesâ Deens. Jeie&-4 heoeceOÙesner efm$eÙeebÛes ØeceeCe 9.36 škeäkesâ Deens. SketâCe keâce&ÛeeNÙeebceOÙes m$eer keâce&ÛeeNÙeebÛes ØeceeCe 9.31 škeäkesâ Deens. ÙeeJe¤ve ns mhe° nesles keâer megjef#ele, meceeveJesleveerÙe, heeb{jhesçee DeeefCe Øeefle‰sÛÙee heoebJej ceneje°^emeejKÙee Øeiele jepÙeeble efm$eÙee 10 škeäkesâosKeer} veenerle. çeemeveeÛeer efm$eÙeebvee 30 škeäkesâ peeiee jeKeerJe osCÙeeÛÙee OeesjCeeÛeer Debce}yepeeJeCeer efJeçes<e m$eer Yejleer ceesnerce keâe{tve keâjeJeer }eies}. meOÙee efjkeäle heos YejCÙeeJej çeemeveeves peJeUheeme yeboer IeeleuÙeeves Je veJeheoefveefce&leerJej yejerÛe yebOeves DemeuÙeeves çeemekeâerÙe veeskeâjerle 30 škeäkesâ mebOeer efceUCes vepeerkeâÛÙee keâeUele mebYeJe nesF&}, Demes Jeešle veener. les Skeâ mJehve jenles keâer keâeÙe Deçeer çebkeâe Ùesles. ‘ceneje°^eleer} m$eerÛee opee& JemlegefmLeleerÛes efJeç}s<eCe’ ne ceneje°^ jepÙe ceefn}e DeeÙeesieeÛÙee Jeleerves Øekeâeefçele Pee}s}e šeše FefvmššŸegš Dee@heâ çeesçe} meeÙevmesmeÛÙee [e@. }#ceer ef}biece DeeefCe lÙeebÛÙee menkeâeNÙeebveer hetCe& kesâ}s}e DenJee} ceneje°^eleer} efm$eÙeebÛÙee ogÙÙece Je Ghesef#ele opee&Ûes efÛe$eCe keâjCeeje Deens. ceneje°^eÛÙee SketâCe «eeceerCe Jeiee&le hegg®<eebÛes ØeceeCe 52 škeäkesâ, lej ceefn}ebÛes 36 škeäkesâ Deens. ceneje°^eleer} yengmeb KÙe «eeceerC e efm$eÙee çesleer Je çeslecepegjerceOÙesÛe iegble}suÙee efomeleele. ceneje°^eleer} çenjer efm$eÙeebÛes ßeefcekeâebceOeer} ØeceeCe 10 škeäkesâ Deens, lej heg®<eebÛes 50 škeäkesâ Deens. Ùeeletve ns mhe° nesles keâer, çenjer Yeeieele efm$eÙeebvee heâkeäle 10 škeäkesâ jespeieej efceUlees. cee$e, heg®<eebvee heeÛe heš, «eeceerCe efm$eÙeebvee heg®<eebhes#ee peemle keâece efceUles. keâejCe m$eer cepetj heg®<eebhes#ee keâceer ojele Ghe}yOe nesleele. efm$eÙee meJee&efOekeâ keâ°eÛes keâece keâjleele. Jesleve cee$e heg®<eebhes#ee keâceer Deçeer ogefmLeleer Deens.

çew#eefCekeâ opee& efçe#eCe ns ceeveJeer peerJeveeleer} heefjJele&veeÛes DelÙeble ØeYeeJeer meeOeve Deens. efçe#eCeecegUs ceeCemeeÛes JÙeJemeeÙe heefjJele&ve nesles. ceeveefmekeâ Je yeewefækeâ GVeleer nesles DeeefCe ØeieuYelee }eYeles. lÙeeletve peerJeve megKeceÙe keâjCeejer Øeieleer meeOÙe keâjlee Ùesles. efçe#eCeecegUs meghle çekeäleerÛee DeeefCe #eceleebÛee ØelÙeÙe Ùeslees. lÙeecegUs m$eer efçekeâ}er lej leer mJele: GVele Je Øeiele neslesÛe; heCe efleÛÙeeyejesyej mebhetCe& kegâšgbyener. YeejleeceOÙes yengmebKÙe efm$eÙee efvej#ej jeefnuÙeeves leer efçe#eCe JebefÛele jeefn}er DeeefCe efleÛes peerJeve og:KeceÙe yeve}b Deens. Deefçeef#ele, efvej#ej m$eer oeefjõŸe, peemle yeeUbleheCe, DeveejesiÙe DeeefCe meòeenervelJe Deçee og°Ûe›eâele DešUheCes De[keâles. efle}e meeceeefpekeâ, DeeefLe&keâ DeeefCe leb$e%eeveelcekeâ ØeieleerÛes }eYe efceUle veenerle. Ùee °erves efçe#eCe ns efm$eÙeebÛes ØeieleerÛes ceneÉej Deens ns ceevÙe keâjeJes }eieles.

Yeejleele heg®<eebÛÙee leg}vesle m$eer efçe#eCeele heâej ceeies Deens. efm$eÙeebÛeer mee#ejlee 40 škeäkeäÙeebhes#ee keâceer Deens. cnCepesÛe 60 škeäkeäÙeebhes#ee DeefOekeâ YeejleerÙe efm$eÙee efvej#ej Deensle. efJekeâefmele je°^ele mee#ejlesÛes ns ØeceeCe 100 škeäkesâ Deens. ceeOÙeefcekeâ çeeUe mlejeJejer} YeejleerÙe ceg}eRÛÙee hešeJejer} veeWoCeerÛes ØeceeCe ns DelÙeuhe cnCepes 38 škeäkesâ Deens. ÙeeÛeeÛe DeLe& Yeejleele 62 škeäkesâ ceeOÙeefcekeâ çeeUsle peeCÙeeÙeesiÙe JeÙeeÛÙee ceg}er Ùee efçe#eCeeheemetve JebefÛele jenleele. ef}bieYesoecegUs lÙeebÛeer ner çew#eefCekeâ Ghes#ee nesles. çeeUsleer} oj 100 ceg}ebceeies ceg}eRÛes veeWoCeer ØeceeCe Yeejleele 65 Deens. cnCepesÛe oj 100 ceg}ebceeies 35 ceg}er efçe#eCeeheemetve JebefÛele jenleele. ceg}eRvee efçekeâJeeÙeÛes keâçee}e? lÙeeÛee GheÙeesie keâeÙe? meemejer lej hee"JeeÙeÛes Deçee ef}bieYesoer OeejCeebcegUs Yeejleele ceg}er efçe#eCeeheemetve JebefÛele jenleele. ceneje°^ele heg®<eebÛeer 76 škeäkesâ, lej efm$eÙeebÛeer 52 škeäkesâ Deens. peJeUheeme efveccÙee efm$eÙee efvej#ej Deensle. ceneje°^eleer} oef}le efm$eÙeebÛeer mee#ejlee 41 škeäkesâ lej DeeefoJeemeer efm$eÙeebÛeer 24 škeäkesâ SJe{er DelÙeuhe Deens. ceneje°^emeejKÙee meeceeefpekeâ°Ÿee Øeiele jepÙeelener 60 les 75 škeäkesâ oef}le-DeeefoJeemeer efm$eÙee efvej#ej Dee{Uleele. lÙeebÛÙee peerJeveele mJeeleb$ÙeeÛee metÙe& ØeieleerÛee Øekeâeçe IesTve Dee}s}eÛe veener. çeeUe ieUleerÛes ØeceeCe heeefn}s lej Demes efomeles keâer, oef}leebÛÙee 81 škeäkesâ ceg}er ceeOÙeefcekeâ efçe#eCeeÛÙee

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 54

heeleUerJejÛe ieUleele, lej DeeefoJeemeeRÛÙee 90 škeäkesâ ceg}er ceeOÙeefc ekeâ mlejeJej efçe#eCe mees [leele. meJe& meeOeejCe Jeiee&leosKeer} ceg}eRÛes çeeUe ieUleerÛes ØeceeCe cees"s Deens. Ùee çeeUe ieUleerme m$eer efçe#eCeeefJe<eÙeerÛee Goemeerve Âef°keâesve DeeefCe meceepeeÛeer he#eheeleer Yetefcekeâe Deçeer meeceeefpekeâ keâejCesÛe keâejCeerYetle Deensle, ns }#eele IÙeeÙe}e nJes. Skebâojerle efçe#eCeeÛÙee #es$eelener efm$eÙeebvee cees"Ÿee ØeceeCeeJej mebOeerJebefÛele efmLeleer}e leeW[ ÅeeJes }eieles. Ùee}e ceneje°^emeejKes Øeiele jepÙener DeheJeeo veener, Demes ogozJeeves cnCeeJes }eieles. meòesÛeer mebOeer efveCe&ÙeØeef›eâÙesceOÙes pÙee meceepeIeškeâebÛee DebleYee&Je neslees lÙee meceepeIeškeâe}e }eskeâçeener JÙeJemLesceOÙes meòee DeeefCe Øeefle‰e }eYele Demeles. efm$eÙeebvee cenòJeeÛeer meòeeheos DeeefCe Deieoer keâceer cenòJeeÛeer meòeeheos DeepeJej lÙeebÛÙee mebKÙesvegmeej efceUe}s}er veenerle. Jetcesve Dee@heâ DeJej Jeu[&-1998 ÛÙee DenJee}evegmeej mebmeosceOeer} YeejleerÙe efm$eÙeebÛes ØeceeCe DeJeIes 7 škeäkesâ Deens.

DeeefçeÙee Keb[ele les 11 škeäkesâ, lej SketâCe peieeceOÙes les 12 škeäkesâ Deen cebef$eheos Je mecekeâ#e Øeefle‰sÛeer heos efm$eÙeebvee efkeâleer efceUleele ÙeeÛee DeYÙeeme kesâ}e Demelee Yeejleele kesâJeU 6 škeäkesâ Deçeer heos efm$eÙeebvee efceUe}s}er Deensle. hebÛeeÙele jepeJÙeJemLesle efm$eÙeebvee 30 škeäkesâ heos Yeejleele jeKeer Je "s JeuÙeeves jepekeâejCeeceOÙes «eeceerCe heeleUerJej m$eer heg{s Ùesle Deens, ner mJeeieleen& yeeye Deens; hejbleg lÙeeÛeyejesyej je°^erÙe mlejeJej Je jepÙe mlejeJej }eskeâmeYee Je efJeOeevemeYee ÙeeceOÙes efm$eÙeebvee jeKeerJe peeiee osCÙeeÛee ØeÙelve JeejbJeej yeepet}e hesâkeâ}e peeleesÙe. peesheÙeËle efm$eÙee meòeeheoebJej cees"Ÿee ØeceeCeeJej peeCeej veenerle leesheÙeËle efm$eÙeebÛes cet}Yetle Øeçve megšCÙeeÛÙee efoçesves ØeYeeJeer JeešÛee} nesCeej veener. m$eer meòeeheoeJej DeeuÙeecegUs cet}le: keâeÙe&#ece, keâeškeâmejer, keâle&JÙeo#e DeeefCe yeNÙeeÛe ØeceeCeele heg®<eebhes#ee meÛeesšerÛÙee DemeCeeNÙee efm$eÙeebvee Deuhe meeOeve meeceg«eerÛÙee keâewšgbefyekeâ hetJee&vegYeJe Je çeneCeheCe Ùee iegCeebcegUs jepekeâejCeeÛes çegæerkeâjCe nesCÙeeÛeer çekeäÙelee DeefOekeâ Deens. lÙeeletve osçe megOeejCÙeemebyebOeer keâeÙe& YejerJe ØeceeCeele

Ie[t çekeâles. ceneje°^ele hebÛeeÙele jepeJÙeJemLesceOÙes meOÙee 93 npeejebhes#ee peemle ceefn}e meomÙe Ghesef#ele Je ceeieeme}suÙee Jeiee&letve heg{s DeeuÙee Deensle. ceefn}ebÛee ne peesjkeâme menYeeie meeceeefpekeâ°Ÿee cew}eÛee oie[ "jCeejer yeeye Deens. mebmeosceOÙes Je efJeOeevemeYesle ceefn}ebvee 30 škeäkesâ peeiee jeKeerJe efouÙee iesuÙee lej heâej cees"er meeceeefpekeâ ›eâebleer Ie[leevee DevegYeJeeÙe}e efceUs}. efm$eÙeebvee meòeeJebefÛele "sJetve heg®<e meòesÛeer cekeälesoejer keâeÙece "sJet FefÛÚleele, efle}e Úso osCÙeeÛee ØeÙelve nesCes DeeJeçÙekeâ Deens.

Skebâojerle jespeieej, efçe#eCe Je meòee Ùee ceeveJeer Øeieleer}e DeeJeçÙekeâ #es$eeble heg®<eebÛÙee leg}vesle efm$eÙeebÛee opee& heeefn}e Demelee ns efmeæ nesles keâer, Yeejleele Je ceneje°^ele efm$eÙeebÛee opee& megOeejCÙeemee"er, Deye}ebvee meye}e keâjCÙeemee"er meye}erkeâjCeeÛes meJeeËieerCe ØeÙelve nesCes iejpesÛes Deens. heg®<eebveer efm$eÙeebÛÙee Ùee DeJemLesceOÙes megOeejCee keâjCÙeeÛes peeCeerJehetJe&keâ ØeÙelve ve kesâuÙeeme heg®<e Jeiee&ÛesÛe DeefOekeâ vegkeâmeeve nesCeej Deens. ÙeeÛeer peeCeerJe heg®<eebveer "sJeeÙe}e nJeer. efm$eÙeebÛes meye}er k eâjCe cnCepes heg ® <eeb Û es KeÛÛeerkeâjCe Demes mecepeCes ÛegkeâerÛes Deens. keâejCe m$eer Je heg®<e Ùee oesvner IeškeâebÛÙee mecelees} efJekeâemeevesÛe meceepeeÛee mecelees} efJekeâeme nes T çekeâlees. Skeâ Debie keâcekegâJele "sJ etve meceepejLe Ûee}t çekeâCeej veener. Øeieleer ke⤠çekeâCeej veener. m$eercegkeäleer cnCepes meOÙeeÛeer heg®<eØeOeeve meceepeJÙeJemLee yeo}tve m$eerØeOeeve meceepeJÙeJemLee DeeCeCÙeeÛee ØeÙelve Deens, Demee iewjmecepe keâ¤ve ve Ieslee KeNÙee DeLee&ves m$eer-heg®<eebvee meceeve ceeveCeejer Je meceeve mebOeer osCeejer ceeveJeØeOeeve meceepeJÙeJemLee efvecee&Ce keâjCes ns DeeheuÙee meJeeËÛes Gefö° DemeeÙe}e nJes. efm$eÙeebvee meeceeefpekeâ vÙeeÙe osCÙeeÛÙee °erves Ùee YetefcekesâÛee DeJe}bye DeefOekeâejer Jeiee&keâ[tve JneJee, Deçeer jemle Dehes#ee Deens.  }sefKekesâÛee heòee efveefce&keâ, Sve-4, efme[keâes, Deewjbieeyeeo. otjOJeveer : 0240-2474645

55 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

[eTÛeer hee"jeKeCe keâçeemee"er?

efJe}eme heešer}

[eT kesâefcekeâume ner jmeeÙeves yeveJeCeejer peieeleer} vebyej oesveÛeer Decesefjkeâve yengje°^erÙe kebâheveer Deens. ner kebâheveer hegCes efpeu¢eeleer} ÛeekeâCe peJeUer} efçebos-Jeemeg}er ieeJeele Skeâ mebçeesOeve DeeefCe efJekeâeme keWâõ mLeeheve keâjerle Deens. efçebosJeemeg}er hegCÙeeheemetve heâkeäle 30 efkeâ. ceer. DeblejeJej Deens. ns mebçeesOeve keWâõ ieeJeeleuÙee 100 Skeâj ieeÙejeve peefceveerJej GYes jenle Deens. kebâheveer cnCeles, ner ieeÙejeve peceerve Sce. DeeÙe. [er. meer. ves efo}er; heCe Ùeeyeeyele efçebos «eecehebÛeeÙeleer}e cee$e efJeÛeej}b ies}b veener. efJeçes<e cnCepes DeÅeehe heÙeËle lejer Ùee peeiesÛeer cee}keâer «eecehebÛeeÙeleerÛÙeeÛe veeJeeJej Deens.

Demeb Demeleevee [eTves Ùee peeiesJej DeeheuÙee leLeekeâefLele mebçeesOeve ØekeâuheeÛÙee FceejleerÛÙee yeebOekeâecee}e meg¤Jeele kesâ}er. keâener keâece PeeuÙeeveblej efçebos-Jeemeg}ermen DeemeheemeÛÙee 40 ieeJeebveer Ùee kebâheveerÛÙee efJejesOeele DeeJeepe G"Jele ‘[eT nšJee, osnt-DeeUboer-heb{jer JeeÛeJee’ ns Deeboes}ve meg¤ kesâ}b Deens. efJeçes<e cnCepes Ùee Deeboes}veele jepÙeele}e Jeejkeâjer mebØeoeÙe Glej}e Deens.

Yeejleele heÙee&JejCeemebyebOeer KetheÛe keâceer keâeÙeos Deensle. pes Lees[sheâej Deensle les keâOeerlejerÛe Debce}ele DeeCe}s peeleele. lÙeecegUs Ùegjeshe-Decesefjkesâle ‘efJe<eejer’ Ùee keâejCeemleJe hejJeeveieer veekeâejuÙeeveblej [eTves Deehe}s mebçeesOeve keWâõ hegCÙeele meg¤

‘

jemeeÙeefvekeâ DeŒes DeeefCe neefvekeâejkeâ jmeeÙeves yeveJetve ceeCemes ceejCÙeeÛee GÅeesie keâjCeeNÙee [eTmeejKÙee Skeâe efJeosçeer kebâheveermee"er DeeheuÙee }eskeâefveÙegkeäle mejkeâejves Flekeâe DelÙeeÛeej keâjeJee ÙeemeejKeer çejcesÛeer yeeye veener.

’

keâjCÙeeÛes "jJe}s Deeef C e lÙeeveg m eej ef çeb o s- Jeemeg } er «eecehebÛeeÙeleerÛÙee cee}keâerÛeer ieeÙejeve peceerve nmleiele kesâ}er Deens. Ùee peeiesJej GYeejCÙeele ÙesCeejs mebçeesOeve keWâõ ns [eTÛÙee peeieeflekeâ keâeUŸee keâejmLeeveebÛeeÛe Skeâ Yeeie Deens, Demes meebiele efçebos-Jeemeg}er DeeefCe DeepegyeepetÛÙee ieeJeebveer Ùee keWâõeefJejesOeele mebIe<e& meg¤ kesâ}e Deens. ieeJekeâNÙeebveer meg¤ kesâ}suÙee Ùee mebIe<ee&Ûeb vesle=lJe vÙee. heer. yeer. meeJeble Ùeebveer mLeeheve kesâ}s}s ‘}eskeâçeemeve Deeboes}ve’ ns keâjerle Deens. }eskeâçeemeve Deeboes}veeÛes DeOÙe#e ceepeer vÙeeÙecetleea yeer. peer. keâesUmes-heešer} Ùee Deeboes}veeefJe<eÙeer cnCee}s, [eTÛeer leLeekeâLeerle ØeÙeesieçeeUe meg¤ PeeuÙeeme Ùee heefjmejeleer} FbõeÙeCeer veoerÛebÛe veJns, lej efle}e ÙesTve efceUCeejer megOee DeeefCe ÛebõYeeiee Ùee veÅeebÛener ØeÛeb[ Øeot<eCe nesF&}. Ùee heefjmejeleer}

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 56

nJee, ceeleer DeeefCe heÙee&Ùeeves çesleer ve° nesTve mebleYetceerÛeb heeefJe$Ùener ve° nesF&}. Ùee keWâõeheemetve legkeâesyeebÛÙee meceeOeerÛes mLeeve Deme}s}e YeeceÛebõie[ peJeUÛe Deens. heenlee heJe&leeme heelekeâebÛee veeçe ~ ef$ecetleeaÛee Jeeme pevceeblejer ~~1~~ ef$ecetleeAÛes mLeeve YeeceÛebõ efveOeeve ~ osefKe}s lees peeCe hegCÙeJeble ~~2~~ YeebyeeJe}s ceve Ssmes kesâ}s cepe ~ meoieg¤ jepe legkeâe cnCes ~~3~~ Demeb Kegö legkeâejece cenejepeebveer pÙee YeeceÛebõ [eWiejeÛes JeCe&ve kesâ}s Deens lees [eWiej Ùee ØekeâuheecegUs efvecee&Ce nesCeeNÙee Øeog<eCeeves OeeskeäÙeele ÙesT çekeâlees. Jeejkeâjer meebØeoeÙeemee"er ne [eWiej Skeâ cenlJeeÛeb leerLe&mLeeve DemeuÙeeves lees OeeskeäÙeele ÙesCeej cnšuÙeeJej lesner ieeJekeâNÙeebÛÙee Ùee Deeboes}veele ‘YeeceÛebõie[ yeÛeeJe Jeejkeâjer-çeslekeâjer mebIe<e& meefceleer’ÛÙee ceeOÙeceeletve jmlÙeeJej Glej}s Deensle. mejkeâejves [eT}e efo}s}er peeiee jö keâjeJeer DeeefCe [eTves ne heefjmejÛe veJns lej Yeejle mees[tve efveIetve peeJes, Deçeer lÙeebÛeer ceeieCeer Deens. Ùee heeçJe&YetceerJej [eT kebâheveerkeâ[tve cee$e efJeefJeOe peeefnjeleeRÛÙee ceeOÙeceeletve }eskeâebheg{s JesieUerÛe ceeefnleer ceeb[}er peele Deens. DeeceÛÙee kebâheveercegUs heefjmeje}e, heefjmejeleuÙee }eskeâebvee kegâ"uÙeener ØekeâejÛee Oeeskeâe veener. keâejCe Deecner FLeb kegâ"uÙeener ØekeâejÛÙee jmeeÙeveeÛeb Glheeove keâjCeej veener.

FLeb kesâJeU Skeâ mebçeesOeve Øekeâuhe GYeej}e peele Deens. lÙeecegUs lÙeeheemetve keâme}ener Oeeskeâe veener. Pee}e lej heâeÙeoeÛe nesCeej Deens. efçeJeeÙe mLeeefvekeâ }eskeâebvee Ùee ØekeâuheecegUs cees"Ÿee ØeceeCeele jespeieej Ghe}yOe nesCeej Deens, Demeb kebâheveerlehe&sâ Øeefmeæ nesCeeNÙee peeefnjeleeRletve meebefiele}b peele Deens. lejerner Jeejkeâjer-çeslekeâjer-ieeJekeâNÙeebÛÙee Deeboes}vee}e meceepeeÛÙee meJe&Ûe mlejeletve cees"e heeef"byee efceUle Deens.

FlekebâÛe veener lej DeOÙeelceeÛÙee Deef}keâ[s-heef}keâ[s ve peeCeejs Jeejkeâjer meebØeoeÙeeleer} pÙes‰ meble, cenejepe lees[heâes[ermeejKÙee efJeOJebmekeâ ke=âlÙeebceOÙes menYeeieer nesle Ùee Deeboes}veele Glej}s Deensle. Ùeeyeeyele pÙes‰ keâerle&vekeâej n. Ye. he. yeb[eleelÙee cenejepe keâje[keâj ÙeebÛÙeeçeer mebJeeo meeOe}e lesJne lÙeebveer ÙeeceeieÛeer Deehe}er meefJemlej Yetefcekeâe ceeb[}er. les cnCee}s, Jeejkeâjer meebØeoeÙeeÛee Skeâ heeF&keâ cnCetve ceer 1966 heemetve Yepeve, keâerle&veeÛÙee ceeOÙeceeletve DeOÙeelceeÛeb, ØeyeesOeveeÛeb

keâece keâjerle Deens. lÙeecegUs [eTefJejesOeer Deeboes}veele}e ceePee Dee›eâcekeâ menYeeie Deveskeâebvee OekeäkeâeoeÙekeâ Je Kesopevekeâ Jeešle Demes}. [eT kebâheveerÛee Øekeâuhe GodOJemle keâjCÙeeÛÙee ke=âlÙeeceOÙes ceer menYeeieer Pee}es ner yeeye Jeejkeâjer meebØeoeÙeeÛÙee ØeCee}erceOÙes yemele veener; heCe leer Jeejkeâjer lelJeØeCee}erceOÙes yemeles ÙeeÛeer ce}e peeCeerJe Deens. ceePÙee Ùee ke=âleercegUs meebØeoeÙeeJej keâ}bkeâ }eies} ns ceer peeCelees; hejbleg lÙeeÛeyejesyej ‘peveveer pevceYetefceçÛe mJeiee&oefhe ieefjÙeemeer’ Ùee YeeJevesves ceer kesâ}s}s keâeÙe& DeJewOe Deens, Demeb ceePeb ceve ce}e meebiele veener. [eT ner DelÙeble Ieelekeâ jmeeÙeves yeveJeCeejer Decesefjkesâleer} ceneYeÙebkeâj kebâheveer 1897 ceOÙes mLeeheve Pee}er. DeepeheÙeËleÛÙee 110 Je<eeËÛÙee ØeJeemeele Ùee kebâheveerves keâçeeÛeer efveefce&leer kesâ}er? efleÛÙee meJe& GlheeoveebÛee GheÙeesie keâeÙe? Ùee kebâheveerÛÙee GlheeoveebÛee efvemeiee&Jej, ØeeCeercee$eebJej keâeÙe heefjCeece Pee}e? Ùeeheg{s keâeÙe heefjCeece nesCeej Deens? Ùee ØeçveebÛee veerš DeYÙeeme kesâ}e lej legceÛÙee }#eele ÙesF&} keâer, Ùee kebâheveerÛÙee efJejesOeele JeejkeâNÙeebveerÛe keâeÙe lej meJeeËveer jmlÙeeJej Dee}b heeefnpes. les heg{s cnCee}s, megowJeeÛeer yeeye ner keâer Ùee meeNÙee ØeçveebÛee veerš DeYÙeeme keâ¤ve efçebos ieeJeÛes veeieefjkeâ JesUerÛe meeJeOe Pee}s Je lÙeebveer kebâheveerÛÙee yeebOekeâeceeme ØeefleyebOe keâ¤ve ns Deeboes}ve GYes kesâ}s. }eskeâçeemeve Deeboes}veeÛes DeOÙe#e vÙee. yeer. peer. keâesUmes heešer} Je efJe}eme meesveJeCes ÙeebÛÙee vesle=lJeeKee}er ieeJeÛes }eskeâ iesuÙee meele-Dee" ceefnvÙeebheemetve Ùee kebâheveerÛÙee efJejesOeele Denesje$e Peie[le Deensle DeeefCe çeemeve lÙeebvee jsšle Deens. 23 ceeÛe& 2008 jespeer legkeâejece yeerpesÛÙee JesUer efçebos ieeJeÛes }eskeâ osntle ceePÙeekeâ[s Dee}s. lÙeebÛÙee efJevebleer}e ceeve osTve ceer «eecemeYesme ies}es. efleLeb iesuÙeeveblej ceePÙee }#eele Dee}b keâer, FbõeÙeCeer, Yeercee Ùee leerLeeËÛee lemesÛe osnt, DeeUboer, heb{jhetj Ùee JeejkeâNÙeebÛÙee heer"ebÛee Øeot<eCeecegUs YeefJe<Ùeele nesCeeje efJeveeçe šeUeÙeÛee Demes}, lej [eT kebâheveer}e FLetve nekeâ}tve efo}bÛe heeefnpes; heCe ner kebâheveer menpeemenpeer FLetve peeCeej veener. keâejCe Deehe}s mejkeâej efleÛÙee heeef"çeer Deens. lÙeecegUs Ùee kebâheveerÛÙee efJejesOeele jmlÙeeJej Gle¤ve peçeeme lemes Gòej efo}b heeefnpes. lÙeevegmeej 25 peg}w jespeer ceer ceePÙee menkeâeNÙeebmen kebâheveerves kesâ}s}s yeebOekeâece GoOJemle keâjerle Deeboes}veele menYeeieer Pee}es. ‘efJe<eejer’ Ùee keâejCeemleJe pÙee kebâheveer}e 53 osçeebveer

57 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

efleÛee ne Øekeâuhe meg¤ ke⤠osCÙeeme vekeâej efo}e lÙeeÛe kebâheveer}e Yeejleele DeeheuÙee mejkeâejebveer cegkeäle ØeJesçe efo}e Deens. mejkeâejÛee ne efveCe&Ùe DeÙeesiÙe Deens DeeefCe lees lÙeebvee yeo}eJeeÛe }eies}. lÙeemee"er Ùee Deeboes}veele meJeeËveer menYeeieer nesCÙeeÛeer iejpe Deens. lÙeeÛeer meg¤Jeele keâesCeerlejer kesâ}er heeefnpes; heCe les Oee[me keâesCeeceOÙes vemeuÙeeves ceer Ùee Deeboes}veele Glej}es Deens. yeb[eleelÙee cenejepe keâje[keâj ÙeebÛÙee Ùee Yetefcekesâ}e levehegjs cenejepe, jeceoeme kewâkeâe[er cenejepe, jeceke=â<Ce cenejepe }nefJelekeâj, Øekeâeçe cenejepe peJebpeeU, meeKejÛebo cenejepe }esKeb[s, yeeyegjeJe cenejepe meeJe[xkeâj ÙeebÛÙeemen Jeejkeâjer meebØeoeÙeeleer} Flej ceevÙeJej meeOet-mebleebveer heeef"byee osle [eT kebâheveerÛee Je efle}e ceole keâjCeeNÙee mejkeâejÛee efçebos ieeJeele efve<esOemeYee IesTve keâ[e[tve efJejesOe kesâ}e. FlekesâÛe veener lej keâerle&veeÛÙee, ØeJeÛeveeÛÙee ceeOÙeceeletve De®Ce cenejepe yegjIeešs, efveJe=òeer cenejepe, jbieveeLe cenejepe meeW[skeâj, veejeÙeCe cenejepe he[JeU ÙeebÛÙeemen Deveskeâebveer [eTÛÙee efJejesOeele mebhetCe& ceneje°^ele jeve hesšJe}s Deens. Deçee heæleerves SKeeoe meeceeefpekeâ Øeçve neleer IesTve mejkeâej}e OeejsJej OejCÙeeÛes keâece Jeejkeâjer meebØeoeÙeekeâ[tve [eTÛÙee efveefceòeeves heefnuÙeeboeÛe Ie[le Deens. JeejkeâNÙeebveer efJeõesn keâjerle jmlÙeeJej GlejeJeb Demeb [eT kesâefcekeâume Fbšjve@çeve} Øee. ef}. kebâheveerves kesâ}b Deens lejer keâeÙe? efle}e SJe{b IeeyejCÙeeÛeb keâejCe lejer keâeÙe? Ùee meboYee&le pÙes‰ DeYÙeeefmekeâe meg}Yee yeÇÿes ÙeebÛÙeeçeer mebJeeo meeOe}e lesJne lÙee cnCeeuÙee, lÙeebÛeer Yeerleer Keesšer veener. [eT ner peieele}er DelÙeble iegvnsieej kesâefcekeâ} kebâheveer Deens. ies}er Deveskeâ oçekesâ peieYejele [eTves efpeLes efpeLes heeÙe "sJe}eÙe efleLes efleLes Øeot<eCe kesâ}bÙe. }eskeâebÛeer peeJevemeeOeveb ve° kesâ}er Deensle. }eKees }eskeâebvee Dehebie yeveJe}b Deens DeeefCe ceej}b Deens. kebâheveerÛÙee veheäÙeeÛÙee JeemevesÛee heefjCeece Decesefjkesâleer} efceefçeieve ÙesLeer} lÙeebÛÙee cegKÙe keâeÙee&}Ùeeheemetve oef#eCe Deeeføeâkeâe, vÙetPeer}b[ les YeejleeheÙeËle Pee}e Deens. hegCÙeeÛeb ogmejb YeesheeU nesT ÅeeÙeÛeb vemes} lej hegCeskeâjebveener Ùee mebIe<ee&le GlejeJebÛe }eies}. hejosçeer iegbleJeCetkeâ Jee{JeCÙeeyejesyejÛe DeeefLe&keâ efJekeâemeeÛee oj Jee{efJeCÙeeÛeer keâejCes heg{s keâjerle mejkeâej [eTmeejKÙee yengje°^erÙe kebâhevÙeebvee Yeejleele cegkeäle ØeJesçe osle Deens. JeemleefJekeâ heenlee DeeefLe&keâ efJekeâemeeÛee oj pÙee ØeceeCeele Jee{lees Deens

lÙeehes#ee DeefOekeâ ØeceeCeele FLe}e DeeefoJeemeeRmen meeceevÙe ceeCetme peerJeveeletve G"le Deens, Demes meebiele yeÇÿes cnCeeuÙee, keâesCelÙeener kebâhevÙeebveer FLeb ÙeeJes DeeefCe jepÙekeâlÙeeËvee hewmes Ûee¤ve Deehe}s yemleeve yemeJeeJes ns KeheJetve IesCeb Deelee hejJe[CÙeemeejKes veener. [eTÛÙee yeeyeleerle lej ns Øekeâ<ee&ves peeCeJeles; keâejCe DelÙeble efJe<eejer Deçeer jmeeÙeveebÛeer efveefce&leer keâ¤ve leer peieYej efJekeâCes ns keâece [eT iesuÙee çelekeâYejeheemetve keâjerle Deens DeeefCe lÙeeÛee heefjCeece cnCetve }eKees }eskeâebveer Deehe}s DeeÙeg<Ùe ieceeJe}s Deens. lÙeecegUsÛe peieeleuÙee Flej osçeebveer [eT}e Deehe}e mebçeesOeve Øekeâuhe GYeejCÙeemee"er hejJeeveieer veekeâej}er Deens. leesÛe Øekeâuhe [eT osnt heefjmejele GYee¤ FefÛÚle Deens DeeefCe lÙee}e DeeheuÙee mejkeâejÛee heef"byee Deens. cnCetve lÙeeefJejesOeele pes Deeboes}ve GYeb jeefn}b Deens lÙee}e DeeheCe meJeeËveer heeef"byee efo}e heeefnpes. pÙeeØeceeCes ieesJÙeele SmeF&Pes[ÛÙee efJejesOeele Deeboes}ve GYeb jeefn}b DeeefCe lÙeeves efleLe}s SmeF&Pes[ Iee}Je}s lemesÛe Deeboes}ve [eTmeejKÙee kebâhevÙeebvee FLetve Iee}JeCÙeemee"er GYes jeneÙe}e nJeb. [eT kesâefcekeâume keâeÙe Deens? Ùee Deeboes}veeÛÙee efveefceòeeves ne Øeçve DeveskeâebÛÙee ceveele GheefmLele Pee}e Deens. lesJne ner kebâheveer vescekesâ keâesCeles GÅeesie keâjles ÙeeÛee çeesOe Iesle}e lesJne DelÙeble OekeäkeâeoeÙekeâ ceeefnleer heg{s Dee}er. [eT kesâefcekeâume ner peieeleer} cees"Ÿee kebâhevÙeebhewkeâer Skeâ. leer ØeecegKÙeeves keâerškeâveeçekeâebceOÙes JeehejCÙeele ÙesCeeNÙee Deveskeâ ØekeâejÛÙee jmeeÙeveebÛeer efveefce&leer keâjles; heCe Ùee kebâheveerÛee cegKÙe Oeboe Deens lees jemeeÙeefvekeâ çeŒes yeveJeCÙeeÛee. SKeeos pene} jmeeÙeve heeCÙeele efkebâJee nJesle mees[tve }eKees ceeCemes keâçeer ceejlee Ùesleer} ÙeeJejÛe Ùee kebâheveerves peemle mebçeesOeve kesâ}s Deens. Ùee kebâheveerves Decesefjkeâve mejkeâejmee"er ‘Spebš Dee@jWpe’ lemesÛe ‘veeheece’ yee@cye meejKeer çeŒes yeveJe}er Deensle. peer Decesefjkesâves 1960 ÛÙee oçekeâele efJnSleveeceÛÙee efJejesOeele Jeehej}er DeeefCe }eKees }eskeâebÛes yeUer Iesle}s. ÙeeÛe Decesefjkesâle [eTÛÙee jemeeÙeefvekeâ Øeot<eCeecegUs }eskeâebÛes DeeÙeg<Ùe DeeefCe DeejesiÙe keâeÙeceÛeb OeeskeäÙeele Dee}b Deens. 2002 ceOÙes Ùee kebâheveerves Decesefjkesâle keâke&âjesie efvecee&Ce keâjCeejer veT }eKe efkeâ}es jmeeÙeves JeeleeJejCeele DeeefCe heeCÙeele mees[}er lÙeeyeö} lesLeer} veeieefjkeâebveer JeejbJeej [eTÛÙee efJejesOeele le›eâejer kesâuÙee Deensle. ÙeeÛe le›eâejeRÛÙee DeeOeejs pesJne pesJne kebâheveerÛes

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 58

jemeeÙeefvekeâ Øeot<eCe LeebyeJeCÙeemee"er keâeÙeos yeveJe}s peeCÙeeÛeer çekeäÙelee efvecee&Ce Pee}er lesJne lesJne jepÙe mejkeâejs Je Decesefjkeâve keâeB«esmeÛeer cet" oeyeCÙeemee"er keâesšŸeJeOeer [e@}me& KeÛe& kesâ}s. Ùegjeshe lemesÛe Flej osçeebceOÙes jmeeÙeveebJej ØeYeeJeer efveÙeb$eCe "sJeCÙeemee"er keâeÙeos mebcele keâjCÙeeÛes ØeÙelve kesâ}s Demelee [eTves lÙeebÛÙeeJej ÙeçemJeerheCes oyeeJe DeeCe}e Deens. Ùee meieUŸeeJej keâ[er cnCepes pesJne pesJne peeieeflekeâ leeheceeve Jee{ LeebyeefJeCÙeemee"er nefjleie=n JeeÙegÛÙee Glmepe&veeJej ceÙee&oe Iee}CÙeeÛes ØeÙelve Pee}s lesJne lesJne [eTves lÙee}e meg¤bie }eJeCÙeeÛes ØeÙelve kesâ}s. keâejCe mhe°Ûe Deens, [eTÛÙee keâejKeevÙeebletve cees"Ÿee ØeceeCele nefjleie=n JeeÙetÛes Glmepe&ve nesles. Deieoer ÙeeÛe heæleerves Yeejleelener [eTÛee ØeJesçe Pee}e. [eTves DeeheuÙee leerve keâerškeâveeçekeâebÛeer Yeejleele veeWoCeer keâ¤ve IesCÙeemee"er YeejleerÙe DeefOekeâeNÙeebvee 80 }eKe ®heÙeebÛeer }eÛe efo}er Deens. lemes kebâheveerves Decesefjkeâve megj#ee DeeefCe efJeefveceÙe ceneceb[Uekeâ[s hesâyeÇgJeejer 2007 ceOÙes keâyet} kesâ}s Deens. ns mecepeuÙeeveblej meeyeerDeeÙeves [eTÛÙee Yeejleeleer} mene çenjebceOeer} keâeÙee&}ÙeebJej Úehes šekeâ}s. DeLee&le Depetve neleer keâenerÛe }eie}s}b veener. heg{s leheeme Ûee}t Deens; heCe ojcÙeeveÛÙee keâeUele keâerškeâveeçekebâ Yeejleele efJekeâ}er peele Deensle. peer keâerškeâveeçekesâ Yeejleele efJekeâ}er peele Deensle, ‘[me&ye@ve’ns lÙeehewkeâer Skeâ kegâØeefmeæ keâerškeâveeçekeâ. 1960 ÛÙee oçekeâele [eTves ‘keä}esjesheeÙejerheâe@me’ ns jemeeÙeefvekeâ keâerškeâveeçekeâ ‘[me&ye@ve’ Ùee veeJeeveb yeepeejele DeeCe}b. 2000 heÙeËle ns Iejiegleer keâerškeâveeçekeâ cnCetve Decesefjkesâle cees"Ÿee ØeceeCeele Jeehejele nesleb. Ùee keâerškeâveeçekeâeÛÙee JeehejeheemetveÛe Decesefjkesâle Deveskeâ }eskeâ Deepeejer he[}s Deensle. Ùee keâerškeâveeçekeâeÛee ceppeemebmLesJej og<heefjCeece neslees. }neve ceg}ebÛÙee ceWotleer} ceppeelebletJej les efJeheefjle heefjCeece keâjles. ÙeeefçeJeeÙe DebOelJe, LekeâJee, mveeÙegbÛee DeçekeäleheCee, mcejCeçekeäleer keâceer nesCes DeeefCe vewjeçÙe ÙeemeejKes Deepeejner GoYeJeleele. DeeheuÙeeÛe ØeÙeesieçeeUsle kesâ}suÙee ÛeeÛeCÙeebceOetve [eT}e 1970 ÛÙee DeeOeerÛe ns meJe& heefjCeece ceenerle Pee}s nesles. lejerner [eTves [me&ye@veÛeer efJe›eâer osçeYejele veener lej peieYejele Ûee}tÛe "sJe}er. 1980 heÙeËle ns keâerškeâveeçekeâ Skeâ Øeefmeæ keâerš keâmebn ejkeâ cnCetve efJ ekeâ}b peele nesl eb. lÙeelet ve keä}esjheeÙejerheâe@me ns [eTÛeb Skeâ cees"b meeceüepÙe yeve}b. lees

heâkeäle [me&ye@veÛeeÛe Ieškeâ vemetve [eTÛÙee Flej 800 GlheeoveebÛeener cegKÙe Ieškeâ Deens. meOÙee Decesefjkesâle Ùee keâerškeâveeçekeâeÛÙee Iejiegleer JeehejeJej yeboer Deens. lÙeemebyebOeer kebâheveerefJejesOeele Deveskeâ Keš}sner Ûee}t Deensle. [me&ye@ve ns keâerškeâveeçekeâ megjef#ele DemeuÙeeÛeer Keesšer peeefnjele kesâuÙeeyeö} 2003 ceOÙes [eT}e vÙetÙee@ke&â ÙesLes 8 keâesšer ®heÙeebÛee ob[ YejeJee }eie}e Deens, Demes Demeleevee nsÛe keâerškeâveeçekeâ leÙeej keâjCÙeeÛeer DeeefCe efJekeâCÙeeÛeer hejJeeveieer Yeejle mejkeâejves efo}er Deens. FlekesâÛe veener lej lÙeeÛes Glheeove ceneje°^ele jlveeefiejer efpeu¢eeleer} }esšs hejçegjece ÙesLes meg¤ner kesâ}s Deens. lÙeeyeeyele [eT Demee oeJee keâjerle Deens keâer, [me&ye@ve ns ceeCemeebmee"er DeeefCe ØeeCÙeebmee"er megjef#ele efmeæ Pee}s Deens. Ùee [eTÛÙee Keesšej[Ÿee ØeÛeejeyeö} Yeejleele cee$e efleÛÙeeJej keâesCeleerner keâejJeeF& nesle veener. ÙeeÛe [eTves YeesheeU JeeÙegieUleer ogIe&šves}e peyeeyeoej DemeCeejer ÙegefveÙeve keâeyee&F&[ ner kebâheveer 2001 ceOÙes efJekeâle Iesle}er Deens. Deepe ÙegefveÙeve keâeyee&F&[Ûeer cee}keâer hetCe&heCes [eTkeâ[s Demetvener peieeleer} meieUŸeele cees"s DeewÅeesefiekeâ Deefj° Pee}suÙee YeesheeUceOeer} ÙegefveÙeve keâeyee&F&[Ûeer peyeeyeoejer GÛe}eÙe}e cee$e [eT leÙeej veener. 2 ef[meWyej 1984 ÛÙee ceOÙeje$eer ÙegefveÙeve keâeyee&F&[ÛÙee keâerškeâveeçekeâebÛÙee keâejKeevÙeeletve efceLeeF&} DeeÙemeesmeeÙeveeF&š Ùee JeeÙegÛeer Flej efJe<eejer JeeÙetbmen ieUleer Pee}er nesleer DeeefCe lÙeele heefnuÙee leerve efoJemeeble 8000 }eskeâebÛee ce=lÙet Pee}e neslee. lÙeeveblej DeepeheÙeËle 12000 }eskeâ ce=lÙetcegKeer he[}er Deensle. efçeJeeÙe 50 npeejebhes#ee peemle }eskeâ efJekeâ}ebie Pee}s Deensle. Ùee meJe& efJeOJebmeeÛeer peyeeyeoejer Deelee [eTJej Dee}er Deens; heCe leer ner peyeeyeoejer IÙeeÙe}e leÙeej veener. Ùee Iešvesveblej ÙegefveÙeve keâeyee&F&[ves Deehe}e ieeçee iegb[eU}e DeeefCe peelee peelee kebâheveerÛÙee DeeJeejele 5000 šve efJe<eejer jemeeÙeefvekeâ keâÛeje šekeâ}e. lÙee keâÛeNÙeeleer} jmeeÙeves peefceveerle efPejheuÙeeves heefjmejeleer} efJeefnjer DeeefCe nelehebheeves ÙesCeejs heeCeer otef<ele Pee}s Deens. heÙee&Ùe vemeuÙeeves Deepener lesÛe heeCeer 20 npeejebhes#ee peemle }eskeâ efheleele. lÙeecegUs Deepener DeeF&ÛÙee ogOeeceOÙes efJe<e meehe[le Deens, lej pevcee}e ÙesCeejer ceg}b JÙebie IesTve Ùesle Deensle. Demes Demeleevee ne keâÛeje meeheâ keâjCÙeeÛes keâece DeeceÛes vemetve les ceOÙeØeosçe mejkeâejÛes Deens, Demes [eT kebâheveerkeâ[tve meebefiele}s peele Deens.

59 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

DeçeeÛe keâener Ieelekeâ jmeeÙeveebJej mebçeesOeve keâjCÙeemee"er [eT kesâefcekeâume ner kebâheveer osnt peJeUer} efçebos-Jeemeg}er ieeJeeÛÙee heefjmejeleer} ieeÙejeve peefceveerJej Deehe}e veJeerve Øekeâuhe meg¤ keâjerle Deens. lÙeemee"er }eieCeejer peceerve mehšWyej 2007 ceOÙes leeyÙeele DeeuÙeeveblej kebâheveerves heefn}s Ûeej ceefnves keâesCee}ener keâener megieeJee }eiet ve oslee iegheÛetheheCes yeebOekeâecee}e meg¤Jeele kesâ}er. Ùeeleer} YeÙeevekeâ yeeye Deçeer keâer, Ùee ieeÙejeve peefceveerle yeebOekeâece keâjleevee YetieYee&le cees"s Keñs keâjCÙeemee"er 200 les 300 hetâšebhes#ee DeefOekeâ Kees} yeesDej KeCetve peefceveerKee}er meg¤bie }eJetve mheâesš Ie[Jetve DeeCe}s. keâejCe heg{s Ùee KeñŸeebceOetveÛe leer Deehe}s jemeeÙeefvekeâ heeCeer mees[Ceej Deens. kebâheveerÛÙee ef"keâeCeeheemetve peJeUÛe OejCe Deens. efçeJeeÙe megOee veoer peJeUtveÛe Jeenles. [eTves Deehe}s efJe<eejer heeCeer pej Ùee KeñŸeebceOetve peefceveerle efpejJe}s lej DeepegyeepetÛÙee efJeefnjer, OejCeeleer} heeCeer efJe<eejer nesF&} DeeefCe megOee veoer}ener efJe<eejer keâ¤ve šekesâ}. megOee veoer FbõeÙeCeer}e efceUles. cnCepes Ùee ØekeâuheecegUs Lesš heb{jhegjeheÙeËleÛee heefjmej efJe<eejer nesTve }eskeâebvee, ØeeCeercee$eebvee cejCeÙeelevee YeesieeJÙee }eieleer}.

16 peevesJeejer, 2008 jespeer ieeJekeâNÙeebveer }eskeâçeemeve Deeboes}veeÛÙee heg{ekeâejeves vÙee. yeer. peer. keâesUmes heešer} DeeefCe keâe@. efJe}eme meesveJeCes ÙeebÛÙee vesle=lJeeKee}er YeeceÛebõ [eWiej yeÛeeJe Jeejkeâjer çeslekeâjer mebIe<e& meefceleerÛÙee ceeOÙeceeletve kebâheveerÛes keâece yebo hee[}s. lÙeeveblej kebâheveerves DeeefCe mejkeâejves keâece meg¤ keâjCÙeemee"er pebie pebie heÚe[}s. pÙee efçebos ieeJeÛÙee efJekeâemeeÛee Øeçve ÙeehetJeea keâOeerÛe Iesle}e veJnlee lÙee ieeJeele Deeboes}veeveblej keâ}skeäšj, Øeeble, heesef}me DeOeer#ekeâ, mLeeefvekeâ heg{ejer ÙesTve [eTÛeer Jeefkeâ}er ke⤠}eie}s. Ùee js nefjoemeebvees efpebkeâes keâef}keâeUe~ DeecegefÛeÙee yeUeheg{s ([eT kebâheveer) efkeâleer yeeheg[s~ Deçeer Yetefcekeâe IesTve [eTefJejesOeele DeemeheemeÛÙee 2030 ieeJeÛes }eskeâ mebIe<ee&le GlejuÙeeves mejkeâej}ener keâener keâjlee ÙesF&vee. lesJne mejkeâejves ÙeemeboYee&le Skeâ GÛÛe mlejerÙe meefceleer vesce}er. DeLee&le lÙeele kebâheveer}e meeLe osCeeNÙeebÛeeÛe meeje YejCee kesâ}e. lejerner ieeJekeâNÙeebveer lÙeeÛes mJeeiele keâjerle meefceleermeceesj Deehe}s cnCeCes ceeb[}s DeeefCe meefceleerves Deehe}e DenJee} meeoj keâjsheÙeËle kebâheveerves DeLeJee mejkeâejves keâesCelesÛe

keâece meg¤ ke⤠veÙes, Demes "jJeCÙeele Dee}s.

Demes Demeleevee ogmeNÙeeÛe efoJeçeer kebâheveerÛes keâece meg¤ keâjCÙeemee"er heesef}me yeboesyemleele efmeceWšÛeer iee[er ieeJeele hee"JeCÙeele Dee}er. lesJne mejkeâejÛÙee Ùee ke=âleerÛee efve<esOe veeWoJele ieeJekeâNÙeebveer 27 hesâyeÇgJeejer jespeer Glmhegâle&heCes jmlee De[Je}e DeeefCe ieeJeele efve<esOemeYee DeeÙeesefpele kesâ}er. Ùee meYesle vÙee. keâesUmes heešer} Ùeebveer Deecne}e Deškeâ keâje, Demes DeeJneve efo}s; heCe lÙeeJesUer heesef}meebveer keâesCee}eÛe nele }eJe}e veener. meYee mebheuÙeeJej je$eer cee$e heesef}meebveer IejeIejeble Iegmetve mebIe<e& meefceleerÛÙee ØecegKe keâeÙe&keâlÙeeËvee Deškeâ keâ¤ve ves}s. DeÛeevekeâ Pee}suÙee Ùee keâejJeeF&ves ieeJeeleer} ceefn}e efÛe[uÙee DeeefCe lÙeebveer heesef}me DeeefCe SmeDeejheerÛÙee iee[Ÿee De[JeuÙee. 200 les 250 heesef}me Ùee ceefn}ebveer Deesef}me Oej}s. ceT cesCeengefve Deecner efJe<Cetoeme ~ keâef"Ce Je»eeme Yesot Ssmes ~~1~~ ces}s efpele Demees efvepeef}Ùee peeies ~ pees pes ceeies les les osT ~~2~~ Ye}s lejer osT ieeb[erÛeer }bieesšer ~ vee"eUeÛes keâe"er osT ceeLee ~~3~~ Deçee DeefJeYee&Jeele ieeJeeleuÙee ceefn}ebveer peesheÙeËle keâeÙe&keâlÙeeËvee mees[le veener leesheÙeËle Deecner heesef}meebvee efçebos ieeJeeletve mees[Ceej veener, Deçeer iepe&vee kesâ}er. ceefn}ebÛÙee Ùee ®õeJeleejecegUs heesef}meebÛeer Yebyesjer G[e}er. lÙeeveblej vÙee. yeer. peer. keâesUmes heešer} ÙeebÛÙee ceOÙemleerveblej heesef}meebveer ceOÙeje$eer efyeveçele& meJeeËvee mees[tve efo}s. jemeeÙeefvekeâ DeŒes DeeefCe neefvekeâejkeâ jmeeÙeves yeveJetve ceeCemes ceejCÙeeÛee GÅeesie keâjCeeNÙee [eTmeejKÙee Skeâe efJeosçeer kebâheveermee"er DeeheuÙee }eskeâefveÙegkeäle mejkeâejves Flekeâe DelÙeeÛeej keâjeJee ÙeemeejKeer çejcesÛeer yeeye veener, Deçeer YeeJevee yeveuÙeeves mebIe<e& meefceleerves Deehe}s Deeboes}ve DeefOekeâ JÙeehekeâ keâjCÙeemee"er hebÛe›eâesçeerleer} ieeJeebceOÙes ØeÛeejmeYee meg¤ kesâuÙee Deensle. Deeboes}vee}e heefjmejeletveÛe veener lej jepÙeYejeletve heeef"byee efceUle Deens. mejkeâej}e Ùeeyeeyele }JekeâjÛe efveCe&Ùe IÙeeJee }eies}, ns cee$e Kejs.

 }sKekeâeÛee cees. 9423230529

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 60

mJeÙeb meneÙelee ieš ceefn}ebvee DeelceYeeve osleesÙe

[e@. efmcelee DeJeÛeej

2006 les 2008 ner oesve Je<ex meeceeefpekeâ vÙeeÙeeÛeer mebkeâuhevee jeyeefJeCeeNÙee DeeefCe ceeveCeeNÙeebÛÙee °erves DeefleçeÙe cenòJeeÛeer Deensle. ÙeeÛe keâeUele keâewšgbefyekeâ efnbmeeÛeejefJejesOeer keâeÙeoe, keâeceeÛÙee ef"keâeCeer efnbmeeÛeejefJejesOeer keâeÙeoe, Je=æebvee mebj#eCe osCÙeemee"er ceeie&oçe&keâ metÛevee lemesÛe Deelee ceneje°^ çeemeveeves menefpeJeve ceevÙe keâjerle ogmeNÙee efm$e}e helveerlJe DeeefCe efleÛÙee ceg}ebvee DeewjmelJe osCÙeeÛee ØeÙelve Ùee efoçesves "esme heeJe}s GÛe}}er Deensle.

Skeâerkeâ[s peeieeflekeâ ceboer, peeieeflekeâerkeâjCe, GoejerkeâjCe, KeemeieerkeâjCeeÛee Jee{lee keâeÛe lÙeele Yej[}er peeCeejer meeceevÙe heCe mebKÙesves cees"er DemeCeejer }eskeâmebKÙee DeeefCe JebefÛelelesÛes efJekeâefmele nesCeejs hew}t DeeefCe çeemeve heeleUerJej efvecee&Ce nesCeeNÙee mecemÙeebÛeer oKe} IesCeejs keâeÙeos Deçeer hejmhej efJejesOeer efmLeleer meOÙee efomeles Deens.

‘

ØelÙeskeâ jepekeâerÙe he#e m$eer çekeäleer}e mJele:ÛÙee he#eeÛeer leekeâo yeveefJeCÙeemee"er mJeÙeb meneÙelee iešebvee Øeeslmeenve osCÙeeÛeer Yetefcekeâe Iesle Deens. lÙeecegUs lÙeebÛeer leekeâo efkeâleer Jee{s}, ns DeeleeÛe meebielee Ùesle veener; heCe DeeOeerÛe Oece&, peele, Øeosçe, Yee<ee DeeoeRceOÙes efJeYeeie}suÙee Demetvener DeeefLe&keâ GVeleermee"er Skeâ$e ÙesCeeNÙee ceefn}e jepekeâerÙe he#eele efJeYeeieuÙee peeJetve lÙeebÛÙee cetU Gösçeeheemetve otj peeCÙeeÛeer çekeäÙelee veekeâejlee Ùesle veener.

’

61 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

efm$eÙeebvee Iejele DeeefCe Iejeyeensjner megjef#ele JeeleeJejCe efceUeJes cnCetve Yeejleele 1975 veblej m$eer ÛeUJeUerves DeefOekeâ mebIeefšleheCes ØeÙelve kesâ}s. lÙeehetJeea efyeÇefšçe çeemeveeves megOeejkeâebÛÙee jsšŸeecegUs Deveskeâ keâeÙeos kesâ}s, lej mJeleb$e Yeejleele Iešvee meefceleerves peeefCeJehetJe&keâ efm$eÙeebvee mJeleb$e YeejleeÛÙee veeieefjkeâ cnCetve mJeeleb$Ùe, mecelee DeeefCe yebOeglee ¢ee cet}Yetle nkeäkeâebÛee }eYe efceUJetve efo}e. celeoeveeÛee DeefOekeâej YeejleerÙe efm$eÙeebvee keâesCeleener }{e ve keâjlee efceUe}e.

G}šhe#eer Deepe efJekeâefmele ceeveuÙee peeCeeNÙee osçeebceOÙes Ùee nkeäkeâemee"er m$eer ÛeUJeUer}e efkeâleerlejer Je<ex }{e ÅeeJee }eie}e. [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâjebÛÙee °sheCeecegUs efnbot keâes[ efye}, efnbot Jeejmee keâeÙeoe DeeoeRÛÙee ceeOÙeceeletve efnbot efm$eÙeebvee ceeCetme cnCetve ceevÙelee efceUCÙeeÛÙee Øeef›eâÙesÛeer meg¤Jeele Pee}er, ns ceevÙe keâjeJesÛe }eies}. peeieeflekeâ mlejeJej ‘Jegceve Deej ¢etceve efyeFËie’ ns peiee}e 1994 ceOÙes efyeefpebie heefj<eosves meebefiele}s, nsner Ùee meboYee&le }#eele IÙeeJes }eies}.

1975 ÛÙee ‘m$eer Je<e&’, lÙeeveblej 1975 les 1985 ‘m$eer oçekeâ’ meepejs keâjCÙeeÛÙee efveefceòeeves m$eer ØeçveebÛÙee ÛeÛex}e JewÛeeefjkeâ efJeçJeeÛÙee keWâõmLeeveer mLeeve efceUe}s. m$eer

Øeçve, lÙeebÛeer mees[JeCetkeâ, lÙeemee"er keâeÙe&›eâce Ùeeyeeyele meceepeheeleUerJej ÛeÛee& Jesieeves meg¤ PeeuÙee.

Yeejleele efJeefJeOe jepÙeebveer efm$eÙeebÛee efJekeâemeeleer} menYeeie Ùeeyeeyele GheeÙeÙeespevee keâjCÙeeme meg¤Jeele kesâ}er Deens. 1990 veblej lej m$eer meye}erkeâjCe ne Ûe}veer çeyo Pee}e. efm$eÙeebÛee efJekeâeme Øeef›eâÙesle menYeeie Jee{efJeCÙeemee"er lÙeebvee lÙeemee"er me#ece keâjCes lÙeemee"er keâewçeuÙe efJekeâemeeJej Yej osCÙeele Dee}e. ÙeeÛeeÛe Skeâ Yeeie cnCetve YeejleYej mJeÙeb meneÙelee ieš Ùeespevee Jesieeves efJemleejerle heeJe}er. ceneje°^ele Ûebõhetj, Gmceeveeyeeo Ùee leg}vesves efJekeâeme Øeef›eâÙesle ceeies Deme}suÙee efpeu¢eebveer ÙeeceOÙes DeeIee[er Iesle}er. cegUele yeebie}eosçeÛÙee ÙeespevesJej DeeOeejerle ner Ùeespevee Deepe çeemekeâerÙe, efveceçeemekeâerÙe DeeefCe mJeÙebmesJeer mebIešveebceOÙes efm$eÙeebÛÙee meye}erkeâjCeemee"erÛeer Skeâ DelÙeble }eskeâefØeÙe Ùeespevee Deens. Deepe çenjer lemesÛe «eeceerCe Yeeieele ner Ùeespevee Jesieeves hemejle Deens. 11 les 20 ceefn}ebveer Skeâ$e ÙesTve jeyeJeeÙeÛÙee Ùee Ùeespeveebveer «eeceerCe Yeeieele efm$eÙeebvee DeeJeepe efceUJetve osCÙeele cenòJeeÛeer Yetefcekeâe yepeeJe}s}er Deens. efm$eÙeebÛeer DeeefLe&keâ hele Jee{}er keâer efleÛee efveCe&Ùe Øeef›eâÙesleer} menYeeie Jee{lees. ns meeOes met$e

1990 veblej lej m$eer meye}erkeâjCe ne Ûe}veer çeyo Pee}e. efm$eÙeebÛee efJekeâeme Øeef›eâÙesle menYeeie Jee{efJeCÙeemee"er lÙeebvee lÙeemee"er me#ece keâjCes, lÙeemee"er keâewçeuÙe efJekeâemeeJej Yej osCÙeele Dee}e. ÙeeÛeeÛe Skeâ Yeeie cnCetve YeejleYej mJeÙeb meneÙÙelee ieš Ùeespevee Jesieeves efJemleejerle heeJe}er. ceneje°^ele Ûebõhetj, Gmceeveeyeeo Ùee leg}vesves efJekeâeme Øeef›eâÙesle ceeies Deme}suÙee efpeu¢eebveer ÙeeceOÙes DeeIee[er Iesle}er. cegUele yeebie}eosçeÛÙee ÙeespevesJej DeeOeejerle ner Ùeespevee Deepe çeemekeâerÙe, efveceçeemekeâerÙe DeeefCe mJeÙebmesJeer mebIešveebceOÙes efm$eÙeebÛÙee meye}erkeâjCeemee"erÛeer Skeâ DelÙeble }eskeâefØeÙe Ùeespevee Deens.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 62

efleLes keâece keâjleevee efomeles. keâceerle keâceer keâeieohe$eebÉejs efceUCeeje hele hegjJe"e, lÙeeÛee menpe hejJe[Ceeje JÙeepeoj ÙeecegUs mJeÙeb meneÙelee iešeÉejs nesCeeNÙee keâpee&mee"er ceeieCeer ØeÛeb[ Deens. pÙee keâeceemee"er keâpe& Iesle}s lÙeeÛe keâeceemee"er les Jeehej}s peeles keâejCe iešeleer} meomÙeebÛee hejmhej heefjÛeÙe lÙeecegUs vekeâUle ÙesCeeje oyeeJe DeeefCe ÙeeÛecegUs Ùee keâpee&Ûeer hejlehesâ[erÛes ØeceeCener je°^erÙe heeleUerJej 98 škeäkesâ Flekesâ

DeeleeÛe meebielee Ùesle veener; heCe DeeOeerÛe Oece&, peele, Øeosçe, Yee<ee DeeoeRceOÙes efJeYeeie}suÙee Demetvener DeeefLe&keâ GVeleermee"er Skeâ$e ÙesCeeNÙee ceefn}e jepekeâerÙe he#eele efJeYeeieuÙee peeJetve lÙeebÛÙee cetU Gösçeeheemetve otj peeCÙeeÛeer çekeäÙelee veekeâejlee Ùesle veener. jepekeâejCeeves Ùee meg¤ Pee}suÙee, Jesieeves efJemleej}suÙee Skeâe ÛeebieuÙee ÙeespevesÛes legkeâ[s nesCÙeeÛeerner efYeleer Deens. keâejCe Ùee ÛeUJeUercegUs efm$eÙeebvee IejeleuÙee

Ùee ÛeUJeUercegUs efm$eÙeebvee IejeleuÙee efveCe&Ùe Øeef›eâÙesle mLeeve efceUe}sÛe efçeJeeÙe Deveskeâ ieeJeeble, Deveskeâ JemlÙeebceOÙes lÙee Skeâ efJeOeeÙekeâ çekeäleer cnCetve mJele:Ûes DeefmlelJe oeKeJetve osJet }eieuÙee Deensle. oe¤yeboer Deeboes}ve, «eece mJeÛÚlee DeefYeÙeeve, «eecemeYee DeeoeRceOÙes efm$eÙeebÛee meelelÙeeves Jee{le peeCeeje menYeeie ne Ùeeyeeyele hegjeJee cnCetve yeIelee ÙesF&}. yeekeâer meJe& keâpee&ÛÙee leg}vesves ØeÛeb[ ØeceeCe Deens. Ùee keâpee&ÛÙee keâejCeebÛee Dee{eJee Iesle}e lej leer Iejiegleer De[ÛeCeer, DeepeejheCe, ceg}ebÛes efçe#eCe, }ivekeâeÙex DeçeerÛe efomeleele. heâejÛe keâceer ceefn}e mJeleb$eheCes DeeefLe&keâ yeeyeeRmee"er iešeceehe&âle keâpe&s Iesleele efkebâJee lÙeebÛÙee JÙeJemeeÙeeÛee Deekeâej Deieoer Úesše Demelees. lÙeecegUs veheäÙeeÛes ØeceeCe keâceer heCe keâ° peemle, Deçeer efmLeleer efomeles. Deveskeâoe Ùee ceefn}e cees"Ÿee Gcesoerves JÙeJemeeÙe keâjCÙeeÛee ØeÙelve keâjleele; heCe Dehegjs Yeeb[Je}, yeepeejhes"sÛee ve Iesle}s}e çeesOe, Øeefçe#eCeeÛee DeYeeJe, opee&Jej efveÙeb$eCe, he@keâeRie Deekeâ<e&Ce vemeCes DeeefCe peeefnjele ve keâjlee ÙesCes Jeiewjs keâejCeebcegUs Dehesef#ele Ùeçe iee"t çekeâle veenerle. ceneje°^ çeemeveeves mJeÙeb meneÙelee ieševes Glheeoerle Jemlet Kejso er keâjCÙeeyeeyele Deeosçe keâe{}e; heCe lÙeeÛeer Debce}yepeeJeCeer ÙeçemJeer keâjCÙeekeâ[s og}&#e nesle Deens.

Deelee lej ceefn}e SJe{Ÿee cees"Ÿee ØeceeCeeJej Skeâ$e ÙesJet çekeâleele, ns jepekeâerÙe he#eebvee mecepe}s Deens. lÙeecegUs ØelÙeskeâ jepekeâerÙe he#e m$eer çekeäleer}e mJele:ÛÙee he#eeÛeer leekeâo yeveefJeCÙeemee"er mJeÙeb meneÙelee iešebvee Øeeslmeenve osCÙeeÛeer Yetefcekeâe Iesle Deens. lÙeecegUs lÙeebÛeer leekeâo efkeâleer Jee{s}, ns

efveCe&Ùe Øeef›eâÙesle mLeeve efceUe}sÛe efçeJeeÙe Deveskeâ ieeJeeble, Deveskeâ JemlÙeebceOÙes lÙee Skeâ efJeOeeÙekeâ çekeäleer cnCetve mJele:Ûes DeefmlelJe oeKeJetve osJet }eieuÙee Deensle. oe¤yeboer Deeboes}ve, «eece mJeÛÚlee DeefYeÙeeve, «eecemeYee DeeoeRceOÙes efm$eÙeebÛee meelelÙeeves Jee{le peeCeeje menYeeie ne Ùeeyeeyele hegjeJee cnCetve yeIelee ÙesF&}. cnCetve mJeÙeb meneÙelee iešebvee jepekeâerÙe nmle#esheeheemetve JeeÛeJeCes ns DeepeÛÙee keâeUeÛes cenòJeeÛes DeeJneve Deens, Demes cnš}s lej Ûetkeâ "¤ veÙes. kesâçeJemegleebÛÙee çeyoeble meebieeÙeÛes PeeuÙeeme... kegâCeerkeâ[s ie kegâCeerkeâ[tve efleefcejeceOÙesÛe efleefcejeceOetve Ie[erYej he[les ceOÙesÛe Tve DeYeüer les ner peeles G[tve Demes efm$eÙeebvee me#ece nesCÙeeÛÙee ØeÙelveebyeeyele Ie[t veÙes SJe{sÛe.  }sefKekesâÛee heòee meceepeçeem$e efJeYeeie, [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ceje"Jee[e efJeÅeeheer", Deewjbieeyeeo. cees. 9422712127

63 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

DeodYetle Ûecelkeâej ceneje°^ele GòejsçJej efhebØeer ÙesLes [eWiejeKee}ÛÙee JeeJejele Skeâ çeslekeâjer neCeerle neslee veebiej DeÛeevekeâ lesLes efveIee}e Skeâ veeie çeslekeâjer LejLe¤ }eie}e çeslekeâjer Ieeye¤ }eie}e lesJne veeieosJe yeÇeÿeCeeÛÙee ¤heele ÙesTve cnCee}s efYeT vekeâes efYeCÙeeÛes keâejCe veener ceer pes meebielees les }#ehetJe&keâ Sskeâ Lees[ŸeeÛe efoJemeele he=LJeerJej ceer IesCeej Deens pevce pes }eskeâ yeUerjepee}e ÚUleele lÙeebÛee ceer keâjCeej Deens veeçe pees çeslekeâjer ce}e Gboerj KeeÙe}e Iee}er} lÙeeÛeer nesF&} YejYeješ DeeefCe pes }eskeâ ceePeer FÛÚe veenerle keâjCeej hetCe& lÙeebÛee nesF&} veeÙeveeš SJe{s yees}tve veeieosJe 30 heeJe}s ceeies nštve Pee}s ieghle ner Ssketâve yeeleceer ceewpeJee[erÛÙee çeslekeâNÙeeves veeieosJee}e 101 Gboerj kesâ}s Dehe&Ce lÙee iejerye çeslekeâNÙee}e

keâefJelee 100 ®heÙeeÛee }eie}e ceškeâe Skeâe meeOÙee çeslecepegjeves veeieosJee}e YekeäleerYeeJes Dehe&Ce kesâ}s 21 Gboerj lej De"je efoJemeebveer lÙeeÛeer yeeF&} mene }skeâjeJej meeleJeWoe jeefn}er iejesoj Skeâe çeslekeâNÙeeves cee$e mecepetve ns meJe& Leesleeb[ veeieosJee}e keâenerÛe veener kesâ}s Dehe&Ce ogmejsÛe efoJeçeer lÙee çeslekeâNÙeeÛes Øesle OegNÙeeJejÛÙee Pee[e}e }eWyekeâUleevee heeefn}s ieeJekeâNÙeebveer pÙeebvee keâU}er veeieosJeeÛeer DeJeke=âhee lÙeebveer GIe[}s veener leeW[ heCe pÙeebvee keâenerÛe veener keâU}s les Jes[s }eskeâ ‘veejyeeves keâpee&ceUs DeelcenlÙee kesâ}er’ ‘veejyeeves veeheerkeâercegUs peerJe efo}e’ Demes Deesj[le efhe⤠}eie}s veeieosJeeÛee keâeshe Pee}s}s Deveskeâ çeslekeâjer ieeJeesieeJe heâemee}e }eWyekeâUleevee efomet }eie}s DeeefCe keâenerpeCe DeveJeeCeer heeÙeebveer Gbojeceeies heUt }eie}s oerIe& keâefJelesÛee keâener Yeeie)

[e@. oemet JewÅe meOÙee Deewjbieeyeeo ÙesLeer} [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ceje"Jee[e efJeÅeeheeršeleer} ceje"er efJeYeeieele Øehee"keâ cnCetve keâeÙe&jle Deensle. ‘letlee&me’ Ùee keâeJÙemeb«ene}e Fbefoje meble hegjmkeâej, vee. Ie. osçeheeb[s hegjmkeâej, kesâçeJemetle hegjmkeâej efceUe}s Deensle. Ùee keâeJÙemeb«eneleer} keâefJeleebÛee efnboer, Fb«epeer, ceuÙeeUced, iegpejeLeer Yee<eebceOÙes DevegJeeo Øeefmeæ Pee}s}e Deens. [e@. oemet JewÅe

heòee : ceje"er efJeYeeie, [e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâj ceje"Jee[e efJeÅeeheer", Deewjbieeyeeo.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 64

keâefJelee leerve ceg}er efleIeerner ...ÙeeÛe ceeiee&Jej YesšuÙeele ce}e heefn}er... efÛeKe}eleer} meesvesjer ceemeesUer "me"meerle ÛeyeeaÛÙee efoJÙeeÛeer }Je jesceebjesceele, DebOeejeÛÙee ieYee&le iejce çJeeme vepej-vepej; Oe[Oe[Ceejer JeeIeerve vemee-vemeele; vejefiemeer hÙeeuÙeele keâyeglejeÛes jkeäle ogmejer... ojiÙeeÛeer Deiejyeòeer hetCe&le: Decetlee&Ûee Dees}eJee jesce-jesce : Øeele:keâe}erve Depeeve vepej vepej... Je<eeËheemetve ØelÙeskeâ jmlee

nJee lÙeeves meJe& Ùegæ DeOegjs mees[tve ØelÙeskeâ meercesJej Úeš}s}s cegb[kesâ mJele:}e meeJejle heeefn}s}s meJe& efoçee Oetmej-Oegefce} Ie[erÛeer efškeâ-efškeâ keâeUeÛÙee ÚeleerJej çeesOe Ùee$esmee"er Ûee}}erÙe... heeleeUeÛee mehe& efÛehekeâ}e mJeiee&}e cneleeNÙee kegâ$ÙeeÛÙee [esUŸeeble ÛecekeâlesÙe vejefieme; pees mJele:mee"er "sJe}e meebYeeUtve, lees ‘Peeie’ ceOÙes vne}e Peeie Iegce}s DeeefCe efiekeâea IesTve

heeCÙeeves [ye[ye}s}e vemeevemeeble : çJesle efÛeceCeer G[le Ûee}}er hene[eÛÙee šeskeâeJej eflemejer... ÙeeÛe jmlÙeeÛÙee keâ[s}e GYeer hetCe&le: ieef}leiee$e, çeg<keâ jesce jesce : peU}s}s vepej-vepej : çeyo veener, cegKeyeæ vemee-vemeele : megboj cegKe, ¤hehejer GYeer Demes keâeÙe Ie[}s, DeesUKe}s ce}e ¤meJeener Oej}e DeeefCe mees[}ener nes, mees[}ener ceerner }eie}es veeÛeeÙe}e... veeÛelee-veeÛelee ceer Glej}es leUeÛÙee çeesOeele Glejlee Glejlee hegvne ceer heesnesÛe}es ieoeale efpeLes DeeJeepeeÛÙee ØesleeÛes Yetle ÚeÙesÛÙee ce}yÙeele Pee}s ie[he vee-pewÙeletve kegâCeer he#eer vee-keâcejsÛÙee lejJeejerÛeer Ûecekeâ FLes kegâCee}e DeeJeepe osJet? ...›eâesOeerle? veeJe ceePesner efmekebâoj? ceerner oeje keâer, efyeveÛesnNÙeeÛeer nJee!

Deyog} jnceeve jener Ùeebvee 2004 ceOÙes %eeveheer" hegjmkeâejeves mevceeefvele keâjCÙeele Dee}s Deens. lÙeebÛÙee keâener efveJe[keâ keâefJeleebÛee ‘jnceeve jener keâer ØeefleefveOeer keâefJeleeSb’ Ùee çeer<ekeâe&Ûee keâefJeleemeb«en YeejleerÙe %eeveheer"eves Øekeâeefçele kesâ}e Deens. 6 ces 1925 jespeer pevce}suÙee jener Ùeebveer he$ekeâeefjlee, me=peveelcekeâ-meceer#eelcekeâ }sKeve kesâ}s Deens. 1952 ceOÙes lÙeebveer Got&letve }sKevee}e meg¤Jeele kesâ}er.

DevegJeeo : Øee. jepeWõ cegb{s, JeOee&.

Deyog} jnceeve jener

65 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

keâefJelee

yeeyeeçÙee cener ceeÙe ceve}er yeeyeeçÙee keâF&lee ef}JeCeb Flekebâ meesheb Deemleb keâe? leJee cÙee yeer keâF&lee ef}efJeve... keâF&lee ef}Jeerve JeebiÙeeleuÙee DeeUŸeeJej keâveieerleuÙee peeUŸeeJej Iejeheg[ÛÙee }bie[Ÿee JeóŸeeJej leg¢ee yeeÛÙee neleeJejuÙee IeóŸeeJej...

yeeyeeçÙee ceJnb hegmlegkeâ veeF& F&keâ}b lejer Ûee}} hej efce"eJeeÛetve oeUer}e F&me¤ve keâmeb Yeeie} hegmlegkeâeJej ce¢ee heâeškeäÙee ÛeesUerÛÙee efÛe$eeÛeb cegKehe=‰ Ûee}} keâe? leg¢ee yeeÛÙee GIe[Ÿee ÚeleerÛeer hejmleeJevee meesYe} keâe?

Ûe}e ceePÙee eflejmeš JeeieCÙeeçeer kegâ"}sÛe meboYe& pees[t vekeâe efnpe[Ÿee çeyoebveer ›eâebleer efJeOeJee nesle Demeles vegmelÙee heebÛeš iegUJeCÙeebÛÙee efheÛekeâeNÙee cee¤ vekeâe

De¤Ce jmeeU

jsKeešve Ûeg}erÛÙee OegheveeÛeer YeiegvÙeeÛÙee IesjeÛeer kegâpekeäÙee "eJÙeeÛeer peceJetve efIeJet hegmlegkeâ ÚeheeÙe}e hewkebâ efkeâleeryeer }eiet oer veeÙelejer DeeheuÙee he[keäÙee efYeleerÛeer Deeved cees[keäÙee peeslÙeeÛeer heeb{jer ceeleer hegâkeâeÛeerÛe peeleerÙee

lÙeeveb kegâ"}bner efmLelÙeblej nesle vemeles Ûe}e Deelee hesšle peeT hesšJele peeT peeCeJÙeele iegb[eU}s}er ieeb[gU, ceneb[gU DeieefCele metÙe&heg$eebÛÙee neleele nele Iee}tve

De¤Ce jmeeU Ùeebvee ÙeçeJeblejeJe ÛeJneCe Øeefle‰eve, cegbyeF&Ûee me}ie leerve JesU jepÙemlejerÙe keâeJÙe hegjmkeâej efceUe}e Deens. les efJeÅeeLeea ÛeUJeUerleer} meef›eâÙe keâeÙe&keâlex Deensle. lÙeebÛÙee keâefJelee efJeefJeOe Je=òehe$es, efoJeeUer Debkeâebletve Øeefmeæ PeeuÙee Deensle. heòee : ceg. hees. yeesjer lee. efpebletj efpe. hejYeCeer cees. 9423141005

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 66

keâefJelee kewâefheâÙele yeeUyeesOe neslees efvejeieme neslees nesleer leeW[eletve }eU meg¤Ûe DeçeeleÛe ceePÙeeJej DeÛekeâš efJeÛekeâš Yee<esle leLeekeâefLele Oece&mebmkeâej keâjCÙeele Dee}s DeeefCe vekeâUle ceer SkeâeÛe Oecee&Ûee nesTve ies}es. ceer DeeoceKeesj nesTve ies}es.

yeveJesefiejer

keâeWye[e IejeJej Dee}s}er DeJekeâUe efJemleejCÙeemee"er Devehe{, peeefn} }eskeâ mLeeefvekeâ osJeeheg{s leg}e keâeheleele. legPeer Kethe oÙee Ùesles js... legPÙeeefJe<eÙeerÛeer mebJesovee ceePeer ØeeceeefCekeâ. heCe keâeÙe ke⤠efpeLes yegæ, ceneJeerj, Ùesçet, yemeJesçJej hesâ} Pee}s efleLes ceer keâesCe?

heg{ÛÙee hebÛeJeerme Je<eeËle peeleerYeso efcešs}, ieefjyeer nšs}, yeskeâejer vesmleveeyetle nesF&} DeeefCe meceepeJeeo ÙesF&} meieUsÛe ceeveJeefveefce&le og:Keb otj nesleer} Demes }eT[mheerkeâjJej Iemeeheâes[ Yee<eCes osTve lÙeebveer DeKKÙee ieeJee}e cegKe& yeveefJe}s. ce}bie cepegjebÛÙee Jeie&Ceerletve peceefJe}s}s ceeveOeve IesTve yegefæJeeoer Yeecešs çenjele hejle ies}s.

}eskeâveeLe ÙeçeJeble

}eskeâveeLe ÙeçeJeble ns meOÙee veeiehegjele Jeerpe efJelejCe kebâheveerle veeskeâjer}e Deensle. lÙeebvee Øeefle‰sÛee Yew¤jleve oceeCeer DeeefCe jepÙe Jee*dceÙe hegjmkeâej efceUe}s}e Deens.

‘Deelee nesTve peeT Åee!’ DeeefCe ‘...DeeefCe çesJešer keâeÙe Pee}s?’ ns keâefJeleemeb«en DeeefCe Speepe peesçe ÙeebÛÙee ‘pesjyebo’ Ûee ceje"er DevegJeeo ‘Ss}eve’ Øeefmeæ Pee}e Deens. efçeJeeÙe ‘hegvne Ûee} ke⤠Ùee!’ ne keâefJeleemeb«en }JekeâjÛe Ùesle Deens. heòee : melÙece, efJeçJekeâcee&veiej, veeiehetj-27 cees. 9830275152 67 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

keâefJelee ceeÙe lemee ceePÙee ‘ceeÙe}e’ efçe#eCeele}e keâ, Ke, ie ner ceenerle veJnlee heCe, efleÛe ceePeer ieg¤ efleÛe kegâ}ieg¤ ! yee}heCeer heešerJej ef}ntve oeKeefJelee Deveskeâ Ûegkeâe meebieeÙeÛeer ‘Ûeebie}b ceeslÙeeJeeCeer ef}Jn, Depegve Ûeebie}b, DeevKeer Ûeebie}b... ’ ef}nlee ef}nlee Sce. S. Pee}es, Sce. efheâ} Pee}es... heCe, meceeOeeveer veener ceeÙemeejKee ! ceeÙe cnCeeÙeÛeer... ‘yeeyeemeeÙeyeemeejKee ef[«ÙeebÛee hene[ GYee keâj, meceepeemee"er cej ! cee¢ee keâeUŸee-ne[kegâUŸee osnekeâ[b heent vekeâesme heeneÙeÛebÛe PeeuÙeeme meceepeekeâ[b heeneÙe ceenb vekeâesÓ meceepeeÛeb JePeb JeeneÙe, meceepeeÛeb JePeb JeeneÙe !’

efohekeâ {es}s

ns jece ! yeehet, legPÙee osçeer efnbmeeÛe jsÓ efnbmee veeJee}e Deefnbmee Gj}s}er... keâe efo}sme Deecne mJeeleb$Ùe ns Demes? Ûeesnerkeâ[s heâemes cejCeeÛes... yeehet, let osçeeÛee ‘je°^efhelee’ Keje efcejefJelees leesje ieesOeNÙeele... yeehet, let çesJešer cnCee}e, ‘ns jece !’ lesÛe Deecne keâece Gj}s}s...

ceOÙececeeie& efhebheUeÛeb heeve nJesle G[e}s mecegõer yeg[e}s Kees} Kees}...

Deçeeble mecegõ çeeble çeeble Pee}e iepejele vne}e ieÛÚeceerÛÙee mecegõeÛeer Kees}er efmeæeLee&Ûeer yees}er efpeJeveeme lees}er ceOÙececeeieea

efohekeâ ieCehelejeJe {es}s meOÙee YeejleerÙe meçem$e mewvÙeeleer} cesef[keâ} keâesjceOÙes (Deemeece)keâeÙe&jle Deensle. lÙeebÛÙee keâefJelee leerve mebheeefole keâefJeleemeb«eneble Øekeâeefçele PeeuÙee Deensle lemesÛe veeiehetj DeekeâeçeJeeCeer DeeefCe otjoçe&ve keWâõebJe¤ve meeoj PeeuÙee Deensle. veeiehetjÛÙee mebleepeer Øeefle‰eveÛee jepÙemlejerÙe keâeJÙehegjmkeâej lÙeebvee efceUe}s}e Deens. heòee : mecelee efveJeeme, ceefve<e ceeye&ume peJeU, DeeÙeg[erheer keâe@}veer, Jeeefçece.

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 68

keâefJelee Jeeše G}šŸee heeÙeeÛeer JešJeeIegUb Úleeme lÙee yeme}er }šketâve, lÙee Jee[ŸeeÛee efoJeše Jeejme GieeÛe Ùeslees ieeJeYej Yešketâve KeešuÙeeJejÛee yees[Kee yeg{e ceespelees Deens DeKesjÛeer Ieškeâe, çes}e-heeieesšs G[e}s kesâJneÛe

Deelee keâme}e pejerheškeâe? heešer}keâerÛee YeCebie Jee[e Gjele lÙeeÛÙee OeieOeie Yeerleer, meesves-veeCes kesâJneÛe ies}s Gj}s leebyes-efheleU efkeâleer? efYebleerJej}e hegâškeâe DeeÙevee legUçeerYeesJeleer Ûe{}s Jee¤U,

keâmes kegâ"uÙee DeçegYeeves Jee[ŸeeJejleer kesâ}s iee¤[ efhebheUeKee}Ûeer peeCeleer heesj lÙee Jee[ŸeeJej Legkeâles heâkeäle, FLebÛe }gš}er ceePeer Deepeer FLebÛe Deepee Deeskeâ}e jkeäle

LehheerpeJeU yeme}suÙee DeeçesÛÙee cejlegkeâ[Ÿee kegâ$ÙeeJej yeo}le Ûee}}bÙe cnCes Kes[Ÿeehee[ŸeeÛeb mJe¤he ceefnleer leb$ee%eeveeÛeb Jeejb Iegme}bÙe cnCes ieeJeeieeJeele Demes} yeehe[b, Demet osle heCe Deeòee, ¢ee [esUŸeebosKele jmlÙeeÛÙee keâ[skeâ[sveb šcejs} neleele IesTve keâevekeâeW[er nesle leg}e peeleevee heeefn}b lesJne çejefcebob Pee}b ceePebÛe ceve efce$e cnCee}e neslee iebceleerves jmlÙeeÛÙee keâ[sveb me}eceer}e GYÙee

yeeÙee efomeuÙee keâer mecepeeJeb ‘ieeJe Dee}b Yeejleele}b!’

FbšjvesšJejÛeb ‘i}esye} efJn}spe’ ÛekeâÛekeâerle, PeieceieCeejb ‘Pekeâeme’ YeejleerÙe Kes[sieeJe, YeÙeYeerle, jKejKeCeejb ‘Yekeâeme’ lemesÛe jsš}s heeÙe heg{s ‘ieeBJe lesje hÙeeje’ cnCele peyejerves lesJne çeslekeâNÙeeÛÙee GheJej ceg}eRÛÙee Kehhe[ Pee}suÙee iee}heâ[eJe¤ve DeeoUtve ies}sle çeyo ‘Gmehej ¤he lesje meeoe Ûebõcee pees DeeOee, DeeOee peJeeB js, DeeOee peJeeB js’

i}esye} efJn}spe ceneveiejeÛÙee ocekeâeW[erletve legPÙee ieeJeele heeÙe "sJe}e lesJne vekeâUleÛe ¤Ule neslÙee Dees"ebJej DeesUer, ‘ieesjer lesje ieebJe ye[e hÙeeje ceQ lees ieÙee neje, Deekesâ ÙeneB js’ efYejefYej vepejsveb çeesOet }eie}es KeUeUleer veoer, PeUeUles heeCeer ‘DebyegJee keâer [e} hes’ keâesefkeâUsÛeer ieeCeer hegmlekeâele JeeÛe}s}er megKeer mece=æ keâneCeer heCe... "sÛekeâeU}er vepej legPÙee ieeJeeleuÙee veoerÛÙee keâesj[Ÿee"ekeâ hee$eeJej ieeJekeâNÙeebÛÙee iee"er ceej}suÙee OeeslejeJej cejCeemeVe ceeCemeeÛÙee Gçeeçeer efJeJnUeJeb lemeb yesYeeJe keâehemeeÛÙee

efJepeÙee}#ceer JeeveKes[s ¢ee meOÙee yeg}[eCee efpeu¢eeleer} yeesjeKes[er (lee. ceesleeUe) ÙesLeer} efØeÙeoçe&veer efJeÅee}Ùeele ØeeÛeeÙee& Deensle. lÙeebÛes ceveeÛÙee keâJesle, Fçeeje, ceesyeeF&}, keâe@chÙegšj DeeefCe ieg}ceesnj DeeefCe efceleJee ns keâefJeleemeb«en Øekeâeefçele Pee}s Deensle. lÙeebvee yeg}[eCee efpeune meeefnlÙe hegjmkeâej, keâesunehetj ceje"er yee}-kegâceej meeefnlÙe meYesÛee Glke=≠yee} Jee*dceÙe efveefce&leer hegjmkeâej efceUe}s}e Deens. efJepeÙee}#ceer JeeveKes[s heòee : efJejepe, yeesjeKes[er lee. ceesleeUe efpe. yeg}[eCee cees. 9922521938 69 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

keâLee [e@. Yeemkeâj ye[s

ceeÙeeÛeer}{eF&

efçeJesJej Dee}b keâer yeebiejJee[er efomeles. efnjJÙeeieej Pee[eletve çeeUsle cenelcee hegâ}s, meeefJe$eeryeeF& hegâ}WÛes Ûeefj$e JeeÛe}s.

ie{erÛeb GbÛe šeskeâ ÙesCeeNÙee}e peCet nele pees[tve vecemkeâej Iee}leb. lÙeeJej efIejšŸee Iee}Ceejs cees"s he#eer ieeJee}e çeesYee osleele. heef}keâ[s Pee[eÛÙee çeW[Ÿeeletve cebefojeJej keâUmee}e yeebOe}s}e YeieJee PeW[e heâ[keâleesÙe. cees"er heeT}Jeeš ieeJeele efçejles. ieeJeleerjeJejer} veoer ÙesCeeNÙeeÛes heeÙe Oegles, Demeb ns yeebiejJee[er ieeJe. ieeJeeÛeb ieeJeheCe ie{erÛÙee Jee[ŸeeJej yeebOetve šekeâ}s}b. heVeeme Je<ex Pee}er efJekeâemeeÛÙee Ùeespevee ie{erJejÛe DeeuÙee. ie{erleÛe efpejuÙee. yeekeâer }eskeâebvee keâenerÛe efceUe}b veener. ie{erJejÛÙee ceeCemeebvee meJe& ieeJe DeeJebÓpeeJebÓ yees}eÙeÛeb. cee$e, ie{erJejÛe heesie& ieeJeeleuÙee cneleeNÙee ceeCemee}e Deejslegjs yees}eÙeÛeb. }eskeâebvee meJeÙeÛe Pee}er nesleer. mJeeefYeceeve keâeÙe Demelees keâUle veJnleb. Deehe}e pevce Deheceeveemee"erÛe Demeb JeešeÙeÛeb. ieeJe keâmeb Skeâe oesjerle Ûee}le nesleb. jecejeJe heešer} ie{erJe¤ve meebieeÙeÛes lemebÛe Ie[le nesleb. keâesCeer efJejesOe kesâ}eÛe lej lÙee}e ie{erJej yees}eJetve neleheeÙe yeebOetve ceej efo}e peeF&. le›eâej kegâ"b keâjCeej? meieUerkeâ[b heeš}eÛeerÛe ceeCemeb "eCÙeele heâewpeoej lÙeebÛeeÛe. meieUb keâmeb ceW{jb nekeâ}uÙeemeejKeb iegheÛethe Ûee}}b nesleb. jecejeJe heešer} cees"e ojeNÙeeÛee ceeCetme. lee}gkeâeefpeu¢ee}e Ye}lÙee DeesUKeer. ieeJeele DeefOekeâejer-heg{ejer Dee}s keâer ie{erJejÛe peeCeej. ie{erJej Jebpeejer, ceebie, cenej heg®<eebÛee jeyelee DemeeÙeÛee. yeeÙeeceeCetme Skeâner efomele vemeb. ieeJeeyeensjÛee ceeCetme ie{erJej Dee}e lej yeeÙeeceeCemeebvee meceesj ÙeeÙe}e yeboer nesleer. yeeÙee efKe[keâerletve yeensj yeIeeÙeÛÙee. ieeJeele çeeUe nesleer. «eecehebÛeeÙeleÛes keâeÙee&}Ùe nesles. «eecehebÛeeÙele keâOeerÛe GIe[}er peele vemeeÙeÛeer. meieUe keâejYeej ie{erJe¤veÛe Ûee}eÙeÛee. çeeUsle ceer efçe#eCe Iesle nesles.

[e@. yeeyeemeensye Deebyes[keâjebÛes meeefnlÙe JeeÛeeÙe}e efceUe}s. yeebiejJee[erle efm$eÙeebJej efkeâleer DevÙeeÙe neslees. Ùee DevÙeeÙeeletve lÙeebÛeer megškeâe kesâ}erÛe heeefnpes, Demeb ceveele Dee}b. Kethe efJeÛeej keâjerle nesles. ieeJeeleuÙee DeeÙeeyeefnCeeRÛÙee efkebâkeâeUŸee ceePÙee cevee}e peeieb keâjerle neslÙee. ie{erJeeuÙeebÛÙee efJejesOeele GYeb jenCeb DeJeIe[ nesleb. Øemebieer ceePÙeeJej nu}e nesCÙeeÛeer çekeäÙelee nesleer. yeU SkeâJeštve keâecee}e }eie}s.

IejÛÙeebÛee ceePÙeeJej efJeçJeeme neslee. les cnCeeÙeÛes meeJeOe jenele pee. lÙeevegmeej Skesâkeâ heeT} meeJeOeheCes šeketâ }eie}s. cees"Ÿee ceeCemeebçeer ÛeÛee& ke⤠}eie}s. G"leeyemelee ceePee SkeâÛe efJe<eÙe neslee... ‘DevÙeeÙeeletve yeeÙeebÛeer megškeâe keâjeÙeÛeer.’ hejJee DemebÛe Ie[}b. ogheejÛeer JesU. Iejeoejele}er cees"er ceeCemeb jeveeJeveele keâecee}e ies}s}er. DeÛeevekeâ lejCÙeeheesjerÛeer efkebâkeâeUer keâeveeJej he[}er. çespeejÛÙeeÛe ieu}erle. ‘ceeÙe iebÓ JeeÛesJeÓ JeeÛesJeÓ heešer} vekeâe veeÓ heešer} veketâ cnbles yejb keâe?’ ce}e jeneJe}bÛe veener. OeeJeleÛe ies}s. yeIeles lebÓ heeš}eÛeb heesie& oie[ŸeeÛÙee heesjer}e yeUÛe Oejerle nesleb. ‘leeF& iebÓ ce}e JeeÛesJe.’ kesâefJe}JeeCes heesieea cnCee}er. ‘veekeâe}e ÛeeJee Ieer YeecešŸeeÛÙee.’ ‘keâmee keâeÙe? lÙees heešer}ns vee?’

‘Demet oer ceer neÙe legPÙee heeef"çeer. keâj lÙee}e vekeâšb.’ lÙee heesjer}e ceer ceeve}b. efleveb heeš}eÛÙee heesjeÛÙee veekeâe}e ÛeeJee Iesle}e. heesie& "CeeCee yeeWye}le heUe}b. veekeâeletve jkeäleeÛeer Oeej }eie}s}er. veekeâ hegmeerle-hegmeerle lÙeeveb ie{er iee"}er. heesieea Ieeyej}s}er. efleÛÙee yeehee}e efvejeshe efo}e. yeehe Dee}e. Ieeyej}s}e. ‘ceeÙee keâeÙe Pee}b iebÓ’ ‘heeš}eÛÙee heesjeveb leg¢ee heesjer}e Oej}b.’

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 70

‘heeš}eÛÙee heesjeÛes šggkeâ[sÛe keâjlees.’ ‘oie[Ÿeeoeoe šggkeâ[s keâjçeer}, pes}ele peeçeer}, heesjerÛeb nele efheJeUb kegâCeer keâjeÙeÛeb?’ ‘cebie Ùee neleeÛeb keâeÙe keâ¤.’ ‘meieUŸee ieeJee}e Deesj[tve meebie. Ùeeheg{s DeeceÛÙee heesjeRkeâ[b keâevee[esUe kesâ}e lebÓ [esUe keâe{tle.’ heeš}eÛÙee heesjeÛeer Yeeveie[ ieeJeYej Pee}er. oie[Ÿee KeeboŸeeJej keâe"er IesJetve efheâjleÛe neslee. ieeJeele}er lejCeer heesjb Ieeyej}er. keâesCeeÛÙeener }skeâeryeeUermeesyele Ûeebie}bÛe JeeieeÙeÛeb "j}b. yeeÙeebvee Skeâ$e keâjeÙeÛeb leb keâmeb? ne Øeçve ce}e meleeJele neslee. keâeÙe keâjeJeb metÛele veJnleb. iesuÙee efkeâlÙeskeâ Je<eeËheemetve ceefn}ebÛeer leeW[b efçeJe}s}er nesleer. DeKesj ceeie& meehe[}e. ceefn}ebÛes yeÛeleieš keâ¤ve mebIešve keâjeÙeÛes. yew"keâe "sJeeÙeÛÙee. lÙeele lÙeebvee ceeefnleer oŸeeÙeÛeer. DevÙeeÙe, DelÙeeÛeej cnCepes keâeÙe meebieeÙeÛeb. DeeceÛÙee ieu}erleuÙee yeeÙeebvee mecepetve meebiet }eie}s. meebefiele}s}b hešt }eie}b. Deelee JesU Dee}er yew"keâ IÙeeÙeÛeer. yeIelee-yeIelee heVeeefmekeâ yeeÙee peceuÙee. lÙeebÛÙeele kegâpeyetpe meg¤ Pee}er.

‘DeeÙee-yeefnCeeRvees! ØelÙeskeâerveb ceefnvee heVeeme ®heÙes pecee keâjeÙeÛes. lees hewmee keâesCeeÛÙee }iveemee"er, çesle IesCÙeemee"er, Deew<eOeheeCÙeemee"er menpe efceU}, heâkeäle oesve ®heÙes JÙeepeeveb. meYeemeo yeeÙeebveeÛe ns keâpe& efceU}, meebiee efkeâleerpeCeer hewmes Yejlee.’ yew"keâer}e Dee}suÙee meieUŸee yeeÙeebveer nele Jej kesâ}s. les hewçeemeesyeleÛe SkeâerÛeb yeU osCeejs Jeeš}s. Ùee ieeJeele}er DejsjeJeer DeeheCe mebheJet çekeâlees, Demeb Jeešt }eie}b. yeÛele ieše}e ‘meeefJe$eeryeeF& hegâ}s yeÛele ieš’ veeJe efo}b.

JÙeJenej meg¤ Pee}s. npeej-oer[ npeejeÛeb keâpe& menpe efceUt }eie}b. yeeÙeebÛes Ûesnjs hegâ}}s}s efomet }eie}s. yeeÙeebvee yeÛeleerÛeer meJeÙe Pee}er. Deveskeâ nele efJeefJeOe peeleerOeceeËÛes, yeebiejJee[erle veebot }eie}s. yew"keâeceOetve ieeJeÛÙee efJekeâemeeÛes Øeçve ÙesT }eie}s. Ùeçe ÙesCeejs Øeçve heefnuÙeeboe neleele Iesle}s. jeçeve ogkeâeveele ient, leebotU, meeKej efceUle vemeeÙeÛeer. yeÛele iešebceehe&âle lenmeer}oeje}e Depe& hee"Je}e. eflemeNÙee efoJeçeer lej }e} efoJÙeeÛeer iee[er ieeJeele. "juÙeeØeceeCes lenmeer}oej Lesš ie{erJej. ‘ceeÙeeleeF&, legcne meieUŸee yeeÙee}e ie{erJej yeesef}}bÙe. lenmeer}oej meensye Dee}sle.’ ‘lÙeebvee meebie, «eecehebÛeeÙele keâeÙee&}Ùeele Ùee. veenerlej Deecner legceÛeer le›eâej keâ}skeäšjkeâ[s keâ¤le.’

meebiekeâecÙee hejle ie{erJej ies}e. lÙeeves Ie[}s}b meebefiele}b. Ùee iees°erÛee jeie heeš}e}e Dee}e. ‘yeeÙeeÓ Ûegunerheg{bÛe yemee cnCeeJeb, ieeJeÛeb jepekeâejCe keâeÙe meesheb Deemeleb. heVeeme Je<ee&le ie{er}e keâesCeer veeJeb "sJe}er veeÙe. yeIetve IesJetle cnCeeJeb.’ ‘heešer} Deelee efçe#eCeecegUs meeceevÙe ceeCemeebvee yeU Dee}bÙe. lÙeebvee lÙeebÛes nkeäkeâ keâUt }eie}sle. DeeheCeÛe yeo}tve Iesle}b heeefnpes. DeeheCe Ûe}e «eecehebÛeeÙeleerkeâ[s. ce}e lej peeJebÛe }eies}.’ ‘legcner peeJee. Deepeheesnesle ie{er}e kegâCeer veener cnCe}b veJnleb. ¢ees meieUe KesU ceeÙeeÛeens. yeIeeJee }eieve efleÛÙeekeâ[b.’ lenmeer}oejeveb «eecehebÛeeÙeleerle DeeceÛÙee meesyele yew"keâ Iesle}er. jeçeve ogkeâeveoejebvee mecepetve meebefiele}s. Ùeeheg{s yeÛeleiešeÛÙee ceefn}ebÛeer le›eâej Dee}er lej ogkeâeve keâe{tve IesJet. Deepe heefnuÙeeboe }e} efoJÙeeÛeer iee[er «eecehebÛeeÙeleerceOÙes Dee}er nesleer. meieUb ieeJe heenle nesleb. ieeJeJee}s ceeÙee}e ceevet }eie}s. efleÛÙeeyeö} Ûeebie}b yees}t }eie}s. jeçeve JesUsJej efceUt }eie}b. ogkeâeveoej yeÛeleiešeÛes hewmes JÙeepeeveb Jeehe¤ }eie}s. yeÛeleieš leekeâoJeeve nesJet }eie}e. }eskebâ petveb mees[tve oŸeeÙe}e leÙeej Pee}s. yeeÙeemeesyeleÛe yeehe[smegæe ce}e Ûeebie}b yees}t }eie}s. ‘lenmeer}oej ieeJeele DeeCe}e’ ÙeeÛee cees"sheCee Jeeš}e.

DeeceÛÙee Yeeieele neheçee veJnlee. heeCeer DeeCeeÙe}e }ebye peeJeb }eieeÙeÛeb. ie{erpeJeU mejkeâejer neheçee neslee. lÙeeÛÙeeJej ceesšj yemeJetve heeš}eveb meieUŸee ie{erle heeCeer ves}b. Deecner cee$e lemesÛe leneve}s}s. heeCÙeeÛeer meesÙe keâjeJeerÛe }eieCeej. }skeâjeyeeUeÛes heeCÙeemee"erÛes ne} heeneJele veJnles. heeCÙeeÛee Øeçve DeecemeYesle ceeb[CÙeeÛes ceer "jJe}s. lee}gkeäÙee}e ies}s.

DeecemeYee meg¤ Pee}er nesleer. Deeceoej, DeefOekeâejer ieeJeesieeJeÛes Øeçve ef}ntve Iesle nesles. ceer DeOÙe#eekeâ[s efÛeúer efo}er. heâkeäle heeCÙeeÛeeÛe Øeçve ceeb[eÙeÛee, ns "jJetve šekeâ}b nesleb. ‘Ùeeveblej yeebiejJee[erÛÙee ceeÙeeleeF& yees}leer}... ’ ceer lee[keâved G"}s. JÙeemeheer"eJej ies}s. DeecemeYee ceePÙeekeâ[s yeIet }eie}er. ceeiesheg{s ve yeIelee yees}t }eie}s...

‘YeeJee-yeefnCeeRvees! yeebiejJee[erle oesveÛe neheçes. lÙeele Skeâ ieeJeÛÙee heeš}eveb ie{erJej heeCÙeemee"er leeyÙeele Iesle}e. ogmeNÙeeJej ieoeaÛe ieoea. }eskeâmebKÙee heenlee yeebiejJee[er}e Skeâ neheçee cebpetj keâjeJee. OevÙeJeeo!’

DeecemeYesle "jeJe Pee}e. heeš}eveb DeecemeYesle}e neheçee

71 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

ie{erpeJeU IesCÙeemee"er Deešeefheše meg¤ kesâ}e. Dee"Je[eYejeves neheçee IesCeejer iee[er Dee}er. hegvne ie{erkeâ[sÛe ies}er. yeÛeleiešeÛÙee yeeÙeebmen lÙee iee[erkeâ[s ies}esle. ‘meensye, neheçee ie{erpeJeUÛe keâmee keâeÙe Ieslee?’ ‘heešer} cnCelesle cnCetve.’ ‘neheçee DeecemeYesle Deecner cebpetj keâ¤ve DeeCe}eÙe.

DeeÙelÙee heer"eJej jsIee ceejlee nesÙe. IÙee neheçee. keâmee Iesleele les.’ ceer lee[keâve neheçeeÛÙee henejerKee}er heeÙe "sJe}e. meensye, heešer} Ieeyej}s. yeeÙeebveer ie}keâe meg¤ kesâ}e. ie}keäÙeeie}keäÙeele Iees<eCee meg¤ PeeuÙee. ‘meeefJe$eeryeeF& hegâ}s yeÛele iešeÛee efJepeÙe Demees!’ ie{er neoj}er. heešer}, meensye efyeLej}s. ieeJe peeieb Pee}b. yeÛele iešeÛÙee ceefn}e Dee›eâcekeâ PeeuÙee. meensyee}e ceeIeej IÙeeJeer }eie}er. "juÙeeØeceeCes neheçee meceepecebefojepeJeU meg¤ Pee}e. DeeÙee-yeefnCeeRÛÙee meeLeerJej neheçeeÛeer }{eF& efpebkeâ}er. }eskebâ Deehemeele ieeJeYej kegâpeyegpet }eie}s. ‘Ùekeâe yeeF&veb ie{erÛeer efpeefj}er!’ neheçee yeme}e ies}e. yeeÙeebÛeer ieoea lÙeeJej he[}er. heeš}eÛeer iegceea keâceer-keâceer nesJet }eie}er. yeÛeleieš, neheçee, yeeÙeebJejÛes DevÙeeÙe Ùee ØeçveecegUs ce}e }eskeâebveer heeef"byee efo}e, lej heešer} jeieejeieeves le[heâ[le neslee. cneleeNÙee yeeÙee meebieeÙeÛÙee... ‘ceeÙeeleeF& heeš}eheemetve meeJeOe jne. petveb Kees[ns.’ jepekeâejCeer }eskeâebveer ceePÙeeJej peUeÙe}e meg¤Jeele kesâ}er. ceefn}ebÛeer yeÛeleieš Jee{leÛe nesleer. yeebiejJee[erle one yeÛele ieš leÙeej Pee}er. Skeâe iešele leerme yeeÙee. leerveçes yeeÙee yew"keâer}e ÙesJet }eieuÙee. DeOÙee&Jej yeeÙeebÛeer cee}kebâ oe¤ efheTve mebOÙeekeâeUer ceejneCe keâjeÙeÛeer. yew"keâerle oe¤yeboerÛee efveCe&Ùe Iesle}e. yeeÙeebveerÛe oe¤ efheCeeNÙee}e neCeceej keâjeÙeÛeer. lÙeeÛÙee [eskeäÙeeJej çeWotj heâemetve iee{JeeJe¤ve efOeb[ keâe{eÙeÛeer. "j}b. leçeer oJeb[er ieeJeYej efo}er. oe¤yeneöj Ieeyej}s. ieeJeele oe¤yeboer Pee}er. yeeÙeebÛeer ceejneCe yebo Pee}er. yeehe}eskeâ heesjebvee IesJetve DeYÙeeme ke⤠}eie}s. IejeIejele çeeblelee Jeeiet }eie}er. ieeJe megKeeveb peiele nesleb. ‘leeF&Ó leeF&Ó ceeÙeeleeF&Ó heeš}eveb ie{erJej yees}eJe}bÙe.’ ‘keâçee}e?’

‘DeefOekeâejer Dee}sle.’

‘Dee}s cnCeeJeb.’

}ieyeieerveb ie{erkeâ[b Ûee}}s. heefnuÙee heeÙejerJej heeÙe "sJe}e. "sme }eie}er. ceveele çebkeâe Dee}er. mecees¤ve oie[Ÿeeoeoe Dee}e. ‘leeF& ie{erJej keâçee}e peeleer?’

‘DeefOekeâejer Dee}sle. peeJetve Ùesles. oeoe Ùekeâ keâece keâje. yeÛele iešeÛÙee yeeÙeebvee ie{erJej Ùee cnCeeJeb.’ ‘meebielees.’ ie{erJej ies}s. keâesCeerÛe ceeCemeb veJnleer. çebkeâe Dee}er. keâenerlejer ie[ye[ Deens. leesheÙeËle ie{erÛee ojJeepee yebo Pee}e. ‘Ùes ceeÙe! Ùes! }F& heg{ejer Pee}erme. legPÙee lebÓ ceeÙe}e.’ ‘heešer}, lJeeb[ meebYeeUtve yees}e. ce¢ee Jeešb peelee} lebÓ lJeeb[ keâeUb keâjlee}. Ùeeo jeKee. Skeâ heeJet} heg{b šekeâe} lej... ’ heešer} heg{s Dee}e. ceer keâeefUpe efveyyeej kesâ}b. yeepet}e he[}s}e oie[ neleele Iesle}e. heešer} peJeU ÙesJetve nele OejCeej leesÛe }eJe}e oie[eÛee heâškeâe. jkeäleyebyeeU heešer} jkeäle hegmeerle heeef"ceeies }eie}e. ‘meeefJe$eerÛÙee }skeâeRvees, OeeJeeÓ OeeJeeÓ’ ceePÙee leeW[tve çeyoebÛee oe¤ieesUe he[}e. yeÛele iešeÛÙee ceefn}e neleele F&Us, keâesÙeles, kegâNne[er, ÛešCÙee IesJetve ie{erJej efceUs} lÙee Jeeševeb Ûe{uÙee. lÙeebÛÙeekeâ[tve DeeJeepe Dee}s... ‘ceeÙeeleeF& Ieeye¤ vekeâeÓ Ieeye¤ vekeâeÓ Deecner Dee}esleÓÓ’ cebgiÙeebveer Skeâ$e keâece keâjeJeb, DeeiÙee ceesnesU legštve he[eJeb leçee meeefJe$eerÛÙee }skeâer ie{erJej legštve he[uÙee. Deele IegmeuÙee. heeš}e}e Oej}e. heešer} heâkeäle ‘DeeÙeesÓ yeeyeesÓ ces}esÓ JeeÛeJeeÓÓ ceeÙee JeeÛesJeÓÓ’ SJe{bÛe Deesj[le neslee. yeekeâer yeeÙeebveer Deehe}e jeie ie{erÛeer Keebye lees[CÙeeJej keâe{}e. keâesCeer keâUme lees[}e. heešer} hee}erÛÙee çeshešemeejKee JeUJeU keâjerle çeeble he[}e. meeefJe$eerÛÙee }skeâeRveer ce}e De}ieo GÛe}}b. ie{erJe¤ve Kee}er DeeCe}b. ieeJeYej efcejJeCetkeâ keâe{}er. yeebiejJee[erleuÙee }eskeâebmee"erÛe peieeÙeÛeb, }{eÙeÛeb ns ceer "jJetve šekeâ}bÙe. ÙesCeeje keâeU meeefJe$eerÛÙee }skeâeRÛeeÛens. ie{erJejÛÙee ØemebieeJe¤ve keâU}b.

 }sKekeâeÛee heòee

‘JeeJej’ huee@š veb. 64, veejeÙeCeveiej, Deewmee jes[, }eletj. efheve : 413512 cees. 9422552279

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 72

keâLee megjsçe jenešs

meele pevceeÛÙeeiee"er

yeeyee, vekeâe hee"Jet nes lesLes ce}e. yeeyeeÓÓ yeeyee vekeâe DeensÛe. Ûeebie}s hebÛeJeerme ieeJeb, Ùee$ee, yeepeej meebYeeUles. nes... ce}e efpeJeble heeneÙeÛes Demes} lej... vekeâe nes. ne efJeveJeCeer Jepee mJej neslee ceerjeÛee. Ûeg}le yeefnCeerÛÙee }iveeÛes efveefceòe heg{s keâ¤ve hebOeje efoJemeebhetJeea ceensjer Dee}suÙee ceerjeme IÙeeÙe}e efleÛes meemejs Dee}s nesles. cee$e, lÙee vejkeâeletve mJele:Ûeer megškeâe keâ¤ve Iesle}suÙee ceerjeves hejle ve peeCÙeeÛee efveçÛeÙeÛe kesâ}e neslee. }ive nesTve meesvesjer megKeeÛÙee iees[ keâuhevee Gjeçeer yeeUietve meemejer ies}s}er ceerje Dehes#eeYebie nesTve keâeÙeceÛeer Iejer hejle}er nesleer. ²²² neleiee[erJej Yeepeer efJe›eâer keâ¤ve GojefveJee&n keâjCeeNÙee hegb[ef}keâjeJeebÛeer ceerje Leesj}er ceg}ieer. efleÛÙee heeef"çeer veJeJÙee Jeiee&le efçekeâCeejer jeOee DeeefCe meeleJÙee Jeiee&le Deme}s}e efJepeÙe. ceerjeÛeer DeeF& osKeer} Ûeej IejÛeer keâeceb keâjeÙeÛeer lesJne kegâ"s yeNÙeehewkeâer oesve JesUÛeb DeVe lÙeebÛÙee JeešŸee}e ÙeeÙeÛeb. Skebâojerle DelÙeble yesleeÛeer DeeefLe&keâ DeJemLee Deme}s}b ns kegâšgbye. Øemebie veelÙeeleuÙeeÛe ‘mvesne’ÛÙee }iveeÛee neslee. vegkeâleerÛe oneJeerÛeer hejer#ee efo}s}er. ceerjeosKeer} DeeheuÙee DeeF&-yeeyeebmen menYeeieer Pee}er nesleer. veekeâer-[esUer jsKeerJe. jbieeves GpeU Deme}suÙee ceerjeÛeer jenCeer veeršvesškeâer nesleer. lÙeecegUs ÛeejÛeewIeeRle G"tve efomeCeejer ceerje kegâyeerškeâj kegâšgbefyeÙeebÛÙee vepejsle Yej}er.

Oeeke⚟ee jcesçemee"er efleÛee efJeÛeej nesT }eie}e DeeefCe Skeâ efoJeme Ûeg}lepeeJeF& hebg[ef}keâjeJe efvejeshe IesTve Dee}s. heâjeUÛene DeešesheleeÛe peeJeÙeebveer efJe<eÙee}e nele Ieele}e. ceeceepeer Dee" efoJemeebhetJeea yeeÙeieeJeJee}s kegâyeerškeâj Dee}s nesles. Deehe}er ceerje lÙeebÛÙee }#eele Dee}erÙe. heesjiee Ûeebie}e Deens. mejkeâejveb leeyÙeele Iesle}suÙee oesve SkeâjeÛeer jkeäkeâce lÙeeÛÙeeÛe veeJeeveb yeBkesâle Deens. efçeJeeÙe yeebie[ŸeebÛee Oeboe

heeÛe Skeâj çesleer Deens. efhekeâlesyeer Ûeebie}er. mJele:Ûeb Iej Deens; heCe Kes[Ÿeele Deens yee! meesÙejerkeâ legcner DeeCe}erle heentveÛe DeeCe}er Demeve yeehet. ceerje DeeceÛeer heesjieer neÙes leb legceÛeeryeer meeUerÛe neÙesveb. heefn}er Jeefn}er meesÙejerkeâ neÙes. heesjerÛÙee ceeÙeÛeeyeer efJeÛeej Ieslees. Deeved meebielees oesve efomeeveb. meepesmeb mLeU Dee}b lej heesjieer GpeJetveÛe šekeâeÙeÛeer, Deçeer ceeveefmekeâlee peesheemeCeeNÙee hegb[ef}keâjeJeebvee kegâyeerškeâjebÛee jcesçe, peeJeF& cnCetve SsheleerØeceeCes DeeheuÙee DeešeskeäÙeele}e Jeeš}e. efçeJeeÙe DeeefLe&keâ yeepet hegjsçeer, Oe[Oeekeâš çejerjÙe°er DeeefCe ngb[ŸeeÛeer ceeieCeer veme}s}b mLeU DeeheuÙee ceerjekeâefjlee FlekeäÙee menpe Ûee}tve ÙesCeb lÙeebvee veefçeyeeÛee Yeeie Jeešt }eie}e. yeeyee, FlekeäÙee }Jekeâj vekeâe keâ¤nes ceePeb }ive! ce}e efçeketâ Åee. DeeheuÙee heeÙeeJej GYeb nesJet Åee. DeeF&, let lejer meebieveb ieb yeeyee}e, ceerjeves DeeheuÙee YeeJevee JÙekeäle kesâuÙee. hejbleg efleÛÙeeÛe heeef"çeer oesve Je<eeËleÛe }ivee}e ÙesCeeNÙee jeOeeÛeer peyeeyeoejer. efçeJeeÙe DeeheuÙee keâemeej meceepeele ÙeesiÙe ceg}ebÛee DeYeeJe }#eele IesTve efJeveeßeceeves Ûee}tve Dee}s}b kegâyeerškeâjebkeâ[er} mLeU ne owJeer ÙeesieeÙeesieÛe DemeeJee, Demes efJeÛeej efmJekeâej}suÙee hegb[ef}keâjeJeebveer ceerjeÛÙee YeeJeveebÛeer oKe} ve Ieslee Ûeg}le peeJeÙeeÛeer ceOÙemleer DemeuÙeeves heâej Ûeewkeâçeerner ve keâjlee neskeâej keâUJe}e.

SsheleerØeceeCes osCeer-IesCeer, ÙesCÙeepeeCÙeeÛee KeÛe& FlÙeeoer peyeeyeoeNÙeebmen jerleerefjJeepeeØeceeCes }ivemeesnUe heej hee[}e DeeefCe ceerjeÛeer meemejer jJeeveieer kesâ}er. ²²² meemejs, Yeemeje Gcesçe, peeT Gcee Demee ceerjeÛee meemejÛee heefjJeej. meemet vemeuÙeecegUs meenefpekeâÛe IejÛes meJe& JÙeJenej

73 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

cees"er metve cnCetve GceeÛe meebYeeUeÙeÛeer. çesleerceOÙes Gcesçe}e jme vemeuÙeecegUs çesleerceOÙes meemejsÛe jeyeeÙeÛes. }iveehetJeeaheemetveÛe Gcesçe IejÛÙee Oegveer-Yeeb[Ÿeebheemetve lej mJeÙebheekeâeheÙeËleÛÙee keâeceele jceeÙeÛee. heg{s lees mJeÙebheekeâeÛeer keâeceb IesT }eie}e. keâece vemes} lej Je[eÛÙee heejeJej }neve ceg}ebceOÙes KesUeÙeÛee. efkeâjkeâesU yeebOÙeeÛÙee Gcesçe}e cewoeveer KesUehes#ee ceg}eRceOÙes KesUuÙee peeCeeNÙee KesUeble jme JeešeÙeÛee. Gheâe[Ÿee yeebOÙeeÛÙee Gcee}e ns ®Ûele veJnleb. yejsÛeoe leer efJeÛeejele he[eÙeÛeer keâer, oesve meKKÙee YeeJeebceOÙes SJe{e heâjkeâ keâe? }ivee}e oesve Je<ex G}š}er lejer heeUCee n}}e veener. ÙeeÛes efle}e og:Ke veJnles; hejbleg JewJeeefnkeâ peerJeveeÛÙee efleÛÙee meJe& keâuhevee kesâJeU keâuheveeÛe jeefnuÙee DeeefCe Deelee lÙeecegUs leer ceveeleuÙee ceveele kegâ{le nesleer. heefjCeecele: DeeheuÙee mecemÙeebÛeer Gòejb leer jcesçeceOÙes çeesOeCÙeeÛee ØeÙelve ke⤠}eie}er nesleer.

Fkeâ[s hebÛeJeerçeer G}š}suÙee jcesçeheemetve JeefnCeeRÛeer DeJemLee }he}s}er veJnleer. yeebie[Ÿee Yejleevee mheçe&megKeeletve Geföefhele nesCeeNÙee YeeJeveebvee Jeeš ceeskeâUer keâ¤ve osCÙeekeâefjlee JeefnCeeRÛeer ceole IesCÙeeÛeer keâuhevee ceveele ÙeeÙeÛeer. cee$e, leer ke=âleerle GlejefJeCes çekeäÙe Pee}s veJnles. JeefnCeer cnCepes DeeF&meceeve Jeiewjs ¢ee mebkeâuheveebÛÙee ØeYeeJeecegUs lÙeeÛeer heeJe}b lÙee efoçesves he[t çekeâ}er veener. lejer osKeer} JeefnCeerkeâ[tve JesUesJesUer JÙekeäle nesCeejs metÛekeâ YeeJe DeeefCe lÙeeÛeer lee®CÙeeJemLee lÙee}e mebOeerÛÙee çeesOeeÛes efveceb$eCe osle nesleer. ²²² ceeceeÛÙee DeblÙemebmkeâeje}e efleJemÙee}e ies}s}e Gcesçe one efoJeme nesTve osKeer} hejle}e veJnlee. lesjJeerÛÙee mJeÙebheekeâeÛeer peyeeyeoejer lÙeeÛÙeeJejÛe nesleer. çesleerÛÙee keâeceecegUs Leebye}s}s meemejs DeepeÛe lesjJeerkeâefjlee jJeevee Pee}s nesles. jcesçe oesve efoJemeebhetJeeaÛe JÙeJemeeÙeeefveefceòe yeensjieeJeer ies}e neslee. mJeÙebheekeâ, OegveerYeeb[er Deešeshetve vegkeâlesÛe he[Jeerle heng[}suÙee GceeÛee [esUe }eie}e neslee. ogheejÛes oesve Pee}s Demeleer} lesJe{Ÿeele DebieCeeceOÙes meeÙekeâ} mšB[Jej "sJeCÙeeÛee DeeJeepe Pee}e. GceeÛeer Peeshecees[ Pee}er. jcesçe Dee}e neslee. SsjJeer Dee"-Dee" efoJeme ve hejleCeeje jcesçe DeÛeevekeâ hejle}s}e yeIetve Gcee ceveesceve megKeeJe}er nesleer. yeeyee Je oeoe Iejer vemeuÙeecegUsÛe lees hejle}e neslee; hejbleg efle}e Ùeeyeeyele keâuhevee veJnleer. oesIeebveerner peCet Ghe}yOe mebOeer JÙeLe& peeT ÅeeÙeÛeer veener, Demee efveçÛeÙeÛe kesâ}e

neslee. jcesçe}e Gösçetve DeeçÛeÙe& JÙekeäle keâjerle Gcee cnCee}er.

DejsÓÓ Jee! DeÛeevekeâ keâmes keâeÙe? lÙeeÛeb keâeÙe Deens JeefnCeer, oeoe ies}e leb keâeUpeer ce}sÛe IÙee }eieve keâe veener? legcner Iejer Ske⚟ee cnCeuÙeeJej ceer yee¢ej je¢eveb yejeyej nesF&ve keâe? - jcesçe keâe cnCe}b, ceener keâeUpeer? Deeved legcner keâJeeheemetve keâje}s }eie}speer cneF&? Gcee lemeb veener JeefnCeer, legcner ÙesieUbÛe... jcesçe nsÛe leb og:Ke Deens, legcne}s... Gcee JesUsÛe Yeeve "sJeerle cegÅee}e yeie} osle jcesçe cnCee}e, JeefnCeer ceer yeer oie[ veener, ceeCetmeÛe neÙes. legceÛeer DeeyeeU cee¢eeheemetve }he}er veener; heCe peeT Åee Deelee. DeeheCe jeleÛÙeeveb yees}t ÙesÛÙeeJej. YeeJeveebvee }ieece osle jcesçe cnCee}e.

JeefnCeer ce}s Deelee meebiee, oesIebyeer ‘meeOegyegJee’ Iejeyeensj neÙesle. cnCe}b cešCe Deevet keâe Deepe, KetheÓÓ efoJeme Pee}s legceÛÙee neleÛeb... heesUŸeeÛee hee[Jee, legceÛÙee ieeJeer... leJeeheemetve... jcesçe. heeJe}b meesÙeerÛÙee efoçesves he[leevee heentve GceeÛÙee Dehes#ee keâenerçee GbÛeeJeuÙee. neskeâej osle leer cnCee}er ‘Demeb cnCelee, IesTve Ùee.’ meeÙebkeâeUer jcesçeves Gcee peJeU cešCeeÛeer efheçeJeer efo}er DeeefCe lees Deele ies}e. ÛegheÛeehe Deele "sJe}s}er oe¤Ûeer yeeš}er efleÛÙee vepejsletve megš}er veener. Deepe meieUb keâmeb efleÛÙee ceveeØeceeCes Ie[le nesleb. SJnevee lÙeeceeieer} jcesçeÛee Gösçe ve mecepeCÙeeFlehele leer yee}erçe veJnleer. cešCeeÛee megiebOe IejYej hemej}e neslee. oesIeebveerner pesJeCeeJej ÙeLesÛÛe leeJe ceej}e. Gceeves osKeer} }hetve oe¤ IeçeeKee}er Deesle}er nesleer. oesIeebveerner nele Oegle}s lÙeeJesUer je$eerÛes one Pee}s nesles. çespeejer-heepeejer meecemetce Pee}er nesleer. jcesçe he[Jeerle ÙesTve KeešsJej Dee[Jee Pee}e. oe¤Ûee Debce} Ûe{}e nelees cee$e oesIebner çegæerJej nesleer. Gefö° lej oesIeebÛener SkeâÛe; hejbleg heg{ekeâej keâesCeer IÙeeÙeÛee ne Ùe#eØeçve neslee. mJeÙebheekeâIejeleer} DeeJejeDeeJej keâ¤ve he[Jeerle Ùesle KeešsJej Dee[JÙee Pee}suÙee jcesçe}e Gösçetve Gcee cnCee}er... yeehheeÓÓ ns nes keâeÙe? ogheejÛeb Fmej}s keâer keâeÙe? jeleÛÙeeveb yees}t cnCe}b nesleb veb legcner? vepejsçeer vepej efceUJeerle efJeefçe° keâše#e šekeâerle jcesçe Gòej}e... keâeÙe cnCelee JeefnCeer, yees}CÙeeleÛe jele Iee}JeeÙeÛeer

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 74

cnCelee? keâše#eeÛee DeLe& keâU}suÙee Gceeves vepejsvesÛe ØelÙegòej osle, peje }epeleÛe Deele ØeJesçe keâjerle cnš}s... jeleÓ keâçeer... Deepe Lees legceÛee DeefOekeâej Deens YeeTpeer! neskeâejeLeea Øeeflemeeo efceUleeÛe GleeJeerU jcesçe GmeUtveÛe KeešsJe¤ve G"}e DeeefCe efleÛÙee hee"eshee" Kees}erle efçej}e. keâeW[er hegâš}er nesleer. Deelee oesIebyeer mebOeerÛeer Jeeš yeIele veJnles, lej mebOeer Ie[Jetve DeeCele nesles. jcesçe hegjlee efleÛÙee Deenejer ies}e neslee DeeefCe DeçeeleÛe }ive nesTve ceerjeÛee lÙeeÛÙee peerJeveele ØeJesçe Pee}e. ²²² melÙeveejeÙeCeeÛÙee DeeÙeespeveele kegâyeerškeâj kegâšgbye JÙemle nesles. Iej }neve DemeuÙeeves Jejeleermen Dee}suÙee heengCÙeebÛeer JÙeJemLee çespeejÛÙee Iejer kesâ}er nesleer. ogheejÛeer pesJeCeb Deešeshe}er, meeÙebkeâeUÛee Ûene Pee}e. DeeleeheÙeËle Deieoer Glmeeneves keâeÙee&le menYeeieer Pee}suÙee Gcee}e vewjeçÙeeves «eeme}s. GlmeeneÛeer peeiee Deelee celmejeves Iesle}er nesleer. Gcesçemen DeeheuÙee heâme}suÙee heefnuÙee DevegYeJeeçeer DeepeÛÙee ØemleeefJele ØemebieeÛeer leer leg}vee ke⤠}eie}er. lÙeeJesUer DeeheuÙee JeešŸee}e pes veener Dee}s lÙeeÛeer ceerje Oeveer nesCeej, efçeJeeÙe DeepeheÙeËle Deveweflekeâ ceeiee&ves keâe nesF&vee; hejbleg hetCe&le: DeeheCe nkeäkeâ ieepeefJele Deme}suÙee megKeele ceerje ØeLece Jeešskeâjer PeeuÙeeÛeer ‘me}’ efle}e peeCeJele nesleer. efleÛÙee JeeieCÙeeletvener lemee heefjCeece efomet }eie}e neslee.

FÛÚsefJe¤æ Pee}s}s }ive, lÙeekeâefjlee hew-hew GYes keâjleevee

(jsKeešves : mebpeÙe Deesjkesâ)

yeeyeebvee GhemeeJes }eie}s}s keâ°, hewmes GYes keâjCÙeekeâefjlee ceespekeäÙeeÛe Deme}suÙee oeefieCÙeebveemegæe cegkeâeJes }eieleevee DeeF&ÛÙee ÛesnNÙeeJejer} lÙee Jesovee, ¢ee meJe& YeeJeefvekeâ DeesPÙeeKee}er} ceerjeves meJe& °erDee[ keâ¤ve DeeheuÙee YeeJeer JewJeeefnkeâ peerJeveeÛeer meg¤Jeele ØemeVeefÛeòeeves, ceeskeâUŸee ceveeves keâjCÙeeÛee efveçÛeÙe kesâ}e neslee. Kejb lej DeepeÛee efoJeme veJeoechelÙeeves meJee&Lee&ves Skeâ nesCÙeeÛee neslee. oesIeebveerner hejmhejebvee mecepetve IesCÙeeÛee neslee. heefn}b Jeefn}b efvemJeeLe&, efvece&U, efvejeceÙe hesÇce keâeÙe Demeleb? ÙeeletveÛe DelÙegÛÛÙe Deevebo Øeehle keâ¤ve ‘mJeie& hegâ}JeeÙeÛee’ Demelees ÙeeÛeer ceerje}e peeCeerJe nesleer. hejbleg JeefnCeerceOÙes iegble}suÙee jcesçe}e les keâmeb keâUCeej? ceerjemen mebJeeoeÛeer meg¤Jeele Deieoer ¤#e mJejele keâjerle meJe& ceg}er-efm$eÙee SkeâeÛe JewÛeeefjkeâ hebkeäleerle yemeJeerle Deehe}er DeesUKe keâ¤ve osle lees cnCee}e... Ùes Fkeâ[s heeÙe. Deelee ceer legne veJeje Deenes; heCe heefn}s let meebie legns eflekeâ[s efkeâleerkeâ ‘}Jnj neÙesle? Kejb Kejb meebie.’ iejerye kegâšgbyeeleer} Deme}er lejer ÛeebieuÙee efce$e-cewef$eCeeRRÛÙee menJeemeele Jee{}suÙee, JeeJej}suÙee ceerje}e heefnuÙeeÛe je$eer lees Oekeäkeâe megveeceermeceeve Jeeš}e. les çeyo efleÛes ùoÙe Úsotve ies}s. heefnuÙee je$eerÛÙee ieg}eyeer keâuhevee DeeheuÙee heleermeesyele leveceveeves Skeâ nesCÙeeÛÙee ceeveefmekeâlesmen Øemebiee}e meeceesjs peeCÙeeme Glmegkeâ ceerjeÛes les iees[ mJehve #eCeele efJe¤ve ies}s. lÙeeÛÙee ¢ee efJeke=âle Øeçvee}e keâeÙe Gòej ÅeeJes, Ùee efveCe&ÙeeØele ÙesCÙeeÛÙee DeeleÛe GòejeÛeer Jeeš ve heenlee, meepesmee mebJeeo ve meeOelee, ieeWOeU}suÙee ceerjeÛee leeyee Iesle lÙeeves ‘veJeje’ cnCetve Deehe}e nkeäkeâ yepeeJe}e. ceveeÛee menYeeie veme}s}er leer... DeeefCe leer meJe& Ùeebef$ekeâ Øeef›eâÙee DelÙeeÛeejÛe lej neslee. heefnuÙeeÛe je$eer ceeveefmekeâ°Ÿee legš}s}er ceerje efJeÛeej ke⤠}eie}er... lÙeebveer DeeheuÙeeçeer Demeb keâe JeeieeJeb? leer Deehe}er Ûetkeâ çeesOet }eie}er. IejÛÙee keâejYeejele nkeäkeâ ieepeJeCeejer Deehe}er peeT DeeheuÙee jcesçeJejner neJeer DemeuÙeeÛes efleÛÙee keâe}eblejeves }#eele Dee}s. lÙeeJesUer DeeOeerÛe KeÛe}suÙee ceerjeÛeer lej heeÙee Kee}Ûeer peceerve mejkeâuÙeeiele DeJemLee Pee}er nesleer. SJe{sÛe veJns lej yeebie[ŸeebÛÙee JÙeJemeeÙeeleer} GlheVeeJÙeefleefjkeäle keâme}sner DeeefLe&keâ mLewÙe& veener. yeBkeâ ef[hee@efPeš efveJJeU Leehe DemeuÙeeves SJnevee mhe° Pee}s nesles. Dee<ee{er}e

75 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

ceensjer Dee}suÙee ceerjeves ns meJe& DeeF&ÛÙee keâeveeJej šekeâ}s nesles; hejbleg DemeneÙÙe DeeF&ves ‘yesše nUtnUt nesF&} meJe& ef"keâ. let Oeerj Oej’ Demes cnCele efleÛeer mecepetle keâe{}er nesleer. efçeJeeÙe jeOeeÛÙee YeefJe<ÙeeÛeer peeCeerJe keâ¤ve efo}er nesleer. veefçeyee}e oes<e osle meemejer hejle}suÙee ceerjeves efoJeeUerheÙeËle keâmesyemes efoJeme keâe{}s. heefnuÙee efoJeeUermee"er efle}e ceensjÛeer Dees{ }eie}er nesleer. oesve efoJemeebveer yeeyee IÙeeÙe}e ÙesCeej, cnCetve leer Deeveboele nesleer; hejbleg efoJeeUerÛÙee efmePevecegUs Dee" efoJemeebhetJeeaÛe JÙeJemeeÙeemleJe yeensj he[}s}e jcesçe Deepe hejle}e lees leehe IesTveÛe DeeefCe efveefceòeeÛÙee çeesOeeleÛe Deme}suÙee GceeÛee ‘Dee}ehe’ meg¤ Pee}e. ceerje mJeÙebheekeâele DemeuÙeeÛeer mebOeer meeOetve DeeheCeÛe heg{s nesTve jcesçeÛÙee DeejeceeÛeer JÙeJemLee keâ¤ve osle leer yees}t }eie}er...

YeeTpeer ceer cnCelees, Deeleeyeer SJe{er oieoie keâeÙe}s keâjlee? DeeleeheÙeËle ef"keâ nesleb Ùeskeâšs Jnles. Deelee oesveeÛes Ûeej nele Pee}s. Deelee mJele:Ûeer keâeUpeer IÙeeÙe}s heeÙepes keâe veener?

JeefnCeer keâeÙe cnCelee? OebÅeemee"er veener efheâj}es leb DeeheuÙee}s keâesCe DeeÙeleb DeeCetve osCeej Deens keâe? jcesçe YeeTpeer Oeboe yebo keâje, Demeb veener cnCele ceer; heCe meeÙekeâ}vebÛe efheâj}b heeefnpes keâe? iee[erÛeer JÙeJemLee keâje. oieoieyeer keâceer JnF&ve peemle ieeJeb efheâjlee ÙesF&ve. - Gcee legcner cnCelee les keâevee}s iees[ }eieles; heCe iee[er keâe keâJe[Ÿee ceepetve Yesšles? veJeerve leb mees[e pegveeryeer Ieslees cnCe}b leb F&me-hebÛeerme hee¢epes - jcesçe ceer kegâ"b cnCelees veJeerve, pegveerÛe IesTve Ùee veb. - Gcee efceefmkeâ}heCes nemeleÛe jcesçe cnCee}e, JeeÓÓ JeefnCeer Jee. legcner leb DemÙee yees}tve je¢euÙee keâe ce[keäÙeele}s keâene[eÙeÛes Deeved keâjkeâj ceespetve ÅeeÛes.

nes, lesÛe leb cnCelees ceer - Gcee keâeÙeÓÓ cepeekeâ keâjlee JeefnCeer - jcesçe cepeekeâ veener YeeTpeer KejbÛe cnCelees ceer - Gcee DeeçÛeÙe&Ùegkeäle YeeJe JÙekeäle keâjerle jcesçe cnCee}e, Demeb cnCelee JeefnCeer. Deevee ce[kebâ cebie Fkeâ[b YeeTpeerÓÓ YeeTpeer legceÛÙee keâmeb }#eele Ùesle veener.

Denes ceer DeeheuÙee IejÛÙee efjkeâecÙee ce[keäÙeeyeö} veener cnCele. Ûeej efomeeJej efoJeeUer neÙes. Deeved F&mej}s keâe legcner? legceÛeer he¢e}er efoJeeUer neÙes cnCetve. }iveele ngb[e veener Iesle}e leb he¢euÙee efoJeeUer}s...

JeefnCeerÓÓ JeefnCeer KejbÛe cee¢ee ce[keäÙeele keâmeb veener Dee}b? ([eskeäÙeekeâ[b efveoxçe keâjerle) - jcesçe Øeke=âleerÛes keâejCe heg{s keâ¤ve jcesçeves efceje}e efleÛÙee yeeyeemeesyele jJeevee kesâ}s. ceesšejmeeÙekeâ}mee"er hebÛeJeerme npeejeÛÙee ceeieCeercegUs ceensjer peeCÙeeÛÙee ceerjeÛÙee GlmeeneJej efJejpeve he[}s nesles. hegb[ef}keâjeJeebkeâefjlee ner ceeieCeer hetCe& keâjCes kesâJeU DeçekeäÙe DemeuÙeeves efoJeeUer}e Dee}suÙee peeJeF& DeeefCe ceg}erme keâhe[s ceeveheeve keâ¤ve ceeieCeermeboYee&le DeeheuÙee DeeefLe&keâ DeJemLesÛeer peeCeerJe keâ¤ve osle, ceeheâer ceeietve ceg}erme meemejer jJeevee kesâ}s. ²²² efoJeme G}šle ies}s. ceerjeÛÙee JeešŸee}e megKe cnCetve veJnlesÛe. efle}e JeešeÙeÛes DeeF&Ûes çeyo Kejs "jeJesle DeeefCe jcesçe Deehe}e JneJee; hejbleg efleÛes mJehve mJehveÛe jeefn}s.

G}š ceeieCeer hetCe& ve PeeuÙeeheemetve lej jcesçeÛÙee JeeieCÙeele yejeÛe heâjkeâ efle}e peeCeJele neslee. Gcee Øeehle heefjefmLeleerÛee hegjshetj GheÙeesie keâ¤ve Iesle nesleer. ceerjeceOeer} GCeerJe oeKeJeCÙeeÛeer Skeâner mebOeer leer ieceeJele veJnleer. Iee}tvehee[tve yees}leevee jcesçeÛÙee Dehes#ee hetCe& keâjCÙeele leer Je efleÛes ceensjÛes keâmes keâceer he[}s, ÙeeÛeer JeejbJeej ceerje}e

kesâJeU ceerje}e Deheceeefvele keâjCÙeekeâefjlee nesUerÛÙee efoJeçeer jcesçeves ceerjeÛÙee mece#eÛe efve}&ppeheCeeÛee keâUme iee"CÙeeÛee ØeÙelve kesâ}e. ceerjeves hetCe& çekeäleerefveçeer kesâ}suÙee efJejeOeeme ØelÙegòej cnCetve jcesçeves efleÛÙee DebieeJej je@kesâ} Deesle}s. lÙeeÛeJesUer meemejs yeens¤ve Iejer hejleuÙeecegUs heg{er} DeveLe& šU}e. SjJeer jcesçeÛeer yeepet IesTve yees}CeeNÙee meemeNÙeebveer ÙeeJesUer cee$e jcesçeÛÙee DeeflejskeâeÛee efJejesOe kesâ}e. Ûeg}leyeefnCeerÛÙee }iveeÛÙee efveefceòeeves ceerje}e ceensjer hee"Jetve efo}s. IejeCÙeeÛeer DeyeÇt Deelee legPÙeeÛe neleele Deens, Ie[}suÙee Øemebieeyeeyele kegâ"sner yees}t vekeâes, Deçeer çeheLe osTve FLes meJe& JÙeJeefmLele nesleeÛe leg}e IÙeeÙe}e ÙesF&}, Demes les efleÛÙeepeJeU yees}}s. ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 76

peeCeerJe keâ¤ve osle nesleer. jcesçener efJeJeenhetJe& Øesce ØekeâjCeebÛee meboYe& osle efle}e ÚUt }eie}e. meelelÙeeves ÙesCeeNÙee Ùee ØemebieebcegUs ceerje ceeveefmekeâ°Ÿee hetCe&le: KeÛetve ies}er nesleer. lÙeeleÛe nesUer}e Ie[}suÙee lÙee Øemebieeves cee$e leer hesštve G"}er... kesâJeU ceerje}e Deheceeefvele keâjCÙeekeâefjlee nesUerÛÙee efoJeçeer jcesçeves ceerjeÛÙee mece#eÛe efve}&ppeheCeeÛee keâUme iee"CÙeeÛee ØeÙelve kesâ}e. ceerjeves hetCe& çekeäleerefveçeer kesâ}suÙee efJejeOeeme ØelÙegòej cnCetve jcesçeves efleÛÙee DebieeJej je@kesâ} Deesle}s. lÙeeÛeJesUer meemejs yeens¤ve Iejer hejleuÙeecegUs heg{er} DeveLe& šU}e. SjJeer jcesçeÛeer yeepet IesTve yees}CeeNÙee meemeNÙeebveer ÙeeJes Uer cee$e jcesçeÛÙee Deef lejs keâeÛee efJ ejes Oe kes â}e. Ûeg}leyeefnCeerÛÙee }iveeÛÙee efveefceòeeves ceerje}e ceensjer hee"Jetve efo}s. IejeCÙeeÛeer DeyeÇt Deelee legPÙeeÛe neleele Deens, Ie[}suÙee Øemebieeyeeyele kegâ"sner yees}t vekeâes, Deçeer çeheLe osTve FLes meJe& JÙeJeefmLele nesleeÛe leg}e IÙeeÙe}e ÙesF&}, Demes les efleÛÙeepeJeU yees}}s. ØekeâjCe Debie}š Ùesleevee efomeleeÛe Gcee veeceeefvejeUer Pee}er. jcesçeJejÛe oes<eejeshe ke⤠}eie}er. jcesçe meleke&â Pee}e. Oeesyeer keâe kegâòee... meejKeer DeJemLee Pee}s}er yeIetve lÙeeves Jeef[}ebkeâ[s ceeheâer ceeefiele}er DeeefCe ceerje}e mevceeveeves JeeieefJeCÙeeÛeer nceer osle efle}e hejle IesTve ÙesCÙeeÛeer efJevebleer kesâ}er. ceerje cee$e DeeheuÙee efveCe&ÙeeJej "ece nesleer. DeeheuÙee DeeÙeg<ÙeeÛee meesyeleer jcesçe nesTÛe çekeâle veener, ÙeeÛeer efle}e hetCe& Kee$eer PeeuÙeeves mJekeâceeF&Jej SkeâšsÛe peerJeve peieCÙeeÛee efleves efveCe&Ùe Iesle}e. heefjCeecemJe¤he meemejs efjkeâecÙeeÛe neleeves hejle}s. ²²² Demeb cnš}b peeleb keâer, meele pevceeÛÙee iee"er mJeiee&leÛe he[leele. De#eoe keâ[keâ[uÙee keâer, Ùeesie DeeheesDeehe pegUtve Ùesleele. cnCepes efJeJeen ne owJeerÙeesie cnCeeÙeÛee DeeefCe pees[eroejeÛeer efveJe[ eflener meele pevceekeâefjlee mee#eele osJeeOeerosJeebkeâ[tve kesâ}er peele DemeuÙeeves leer efveefçÛeleÛe DeÛetkeâ nesCes ›eâceØeehle "jles. cee$e, ceerje DeeefCe jcesçe, Gcee DeeefCe Gcesçe Ùee pees[Ÿee Deçee efJemebiele keâe? osKeCÙee, megmJeYeeJeer, megmebmke=âle efceje}e jbies}, yeensjKÙee}er jcesçe, lej Œeermeg}Ye JewJeeefnkeâ YeeJevee peheCeeNÙee keâeceemekeäle Gcee}e efJejkeäle Gcesçe pees[eroej Ùee efJemebiele iee"er hee[CÙeeÛee

oes<e Ghejeskeäle mebkeâuhevesvegmeej osJeeOeerosJeebkeâ[s peele veener keâe? ner keâçeeÛeer heâ}ßegleer "jJeeÙeÛeer De%eeveeÛeer keâer DelÙeeÛeejeÛeer. kesâJeU ÛegkeâerÛÙee pees[eroejecegUs efve<heehe, efvejeieme ceerjeÛes DeeÙeg<Ùe ØeejbYeerÛe GodOJemle Pee}s, lej pees[eroejekeâ[tve nkeäkeâeves hetCe& JneJÙee Deçee çeejerefjkeâ iejpee hetCe& keâjCÙeeme DeÙeesiÙe pees[eroej efceUeuÙeecegUs Gceeme JÙeefYeÛeejeÛee ceeie& mJeerkeâejeJee }eie}e. efleÛÙee veweflekeâ DeOe:heleveeÛeer DeeefCe ceerjeÛÙee GOJemle DeeÙeg<ÙeeÛeer peyeeyeoejer efveefçÛele keâjCÙeekeâefjlee efJeJeen mebmkeâejeme owJeer Jes°ve Ûe{Jetve Deveskeâ çelekeâebheemetve Ghejeskeäle mebkeâuhevee meceepeceveeJej ieeWoJeCeeNÙeebkeâ[s ÙeeÛes Gòej Deens keâeÙe? DeLee&leÛe veener. cee$e, Deçe Iešvee›eâceebÛee meboYe& ØeejyOe, veçeerye, ogozJe, owJeer Øekeâesheeçeer pees[tve hegvne lÙeeJej Ûecelkeâeefjkeâ keâce&keâeb[eÛÙee mJe¤heeleer} GheÛeej megÛeJetve Deehe}s GKeU heeb{js keâjCÙeele ner ceb[Uer ceive DemeuÙeeÛes DeeheuÙee}e efometve Ùesles. meele pevceeÛÙee iee"er mJeiee&le he[leele, lej ceie keâe[ercees[ keâe nesleele? DelÙeble cenlJeeÛee ne Øeçve Deens. ÛegkeâerÛÙee pees[eroejemen efJeJeen yebOeveele De[keâJeuÙeecegUs ceerjeÛÙee DeeÙeg<ÙeeÛeer Jeeleenle Pee}er, lej lÙeeÛe keâejCeecegUs GceeÛes veweflekeâ DeOe:heleve Pee}s. Deveskeâoe peele, Ghepeele, çeeKeebÛÙee ceÙee&oe heeUtve ÙeesiÙeles}e heâejmes cenlJe ve oslee DeeheuÙee ceg}erÛee efJeJeen "jefJe}e peelees. ce}ieer GpeJeCÙeeÛeer kesâJeU peyeeyeoejer heej hee[CÙeeÛÙee Yetefcekesâletve }ive efveefçÛele kesâ}s peeles. ÙeeceOetve yejsÛeoe efJemebiele pees[Ÿee efvecee&Ce nesleele DeeefCe Ùee pees[Ÿee veJeje-yeeÙekeâesÛee DeefYeveÙe Je"Jeerle kesâJeU Ùeebef$ekeâ peerJeve peieleevee DeeheuÙee}e efomeleele. lesJne efve<keâ<e& DemeeÛe efveIelees keâer ÙeesiÙelee neÛe efvekeâ<e }eJetve cnCepesÛe çeejerefjkeâ, DeeefLe&keâ, çew#eefCekeâ, ceeveefmekeâ ÙeesiÙelee leheemetve oesve peerJe efJeJeenmebmkeâejeÛÙee ceeOÙeceeletve Skeâ$e DeeuÙeeme KeNÙee DeLee&ves mJeie& hegâ}JeCes çekeäÙe nesT çekesâ}. lÙeekeâefjlee DeeCeKeer iejpe Demes} leer ngb[e ØeLesÛe cet"ceeleer osCÙeeÛeer DeeefCe Jej-JeOetÛÙee efveJe[erÛes #es$e efJemleejCÙeeÛeer. lÙeekeâefjlee Øemebieer peeleer-Oecee&ÛÙee efYeleerosKeer} yeepet}e keâjCes meceepeefnleeÛes "js}.  }sKekeâeÛee heòee ÛeeJee&keâ, 12, ¤efKceveerveiej, heesöej }s-DeeTš, JeOee&. cees. 9423118131

77 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

keâLee efkeâçeesj Kes[skeâj

heeÙeb[e

Deepe yeer ÚeleerJej o[heCe DeeuÙeeJeeCeer Pee}b. nŸee JeeJejeletve IeesšuÙee peeÙeÛeer... lÙeehes#ee Tve-heeCeer-nerJe keâenerner Ûeej-Dee" efoJemeeheemetve vesnceer DemebÛe JneÙe}e }eie}b nesleb. cevee}s ceeskeâUb-ceeskeâUb JeešleÛe veener. heeKejeveb heeCÙeele hebKe yeg[Jetve LejLejeJeb lemebÛe ceve LejLejleb... keâenerÛÙee yeener efJeÛeej ceveele [eskeâeJelesle... çeeUe DeeheuÙee ceveepeeskeäleer Yesš}er cnCetve ef"kewâ... Deelee ieeJeehemetve jesÛÙeer mene efkeâ}esceeršj heeÙeheerš nesleer, ner iees° efvejeUer... Skeâns çeeUsle heesjeÙeÛÙee mebiebcebieb ceve heej ne}kebâ-ne}kebâ nesTve peeleb... ...DeeuÙee-DeeuÙee efKeçeeleuÙee Ûeeyeerveb çeeUsÛÙee Kees}erÛeb kegâ}the GIe[}b keâer, heesjeÙeÛee SkeâÛe ie}keâe Iebšer JeepeJeeÙeÛeer efÛecegkeâuÙeeefnÛeer Oe[he[... Iebšer leeyÙeele IesCÙeemee"er lÙeenŸeÛeer cegmeb[er...

‘DejsÓ js keâentve ie[ye[ keâjleejsÓ... ieCÙeeÓ letÓ jeJnosveb. leg}s keâeÙe JeepeJelee Ùesles Iebšer... ’ Demeb cnCeuÙee ye¤yej ogmeje ÙeKeeboe heesjiee Iebšer JeepeJetve ceeskeâUe JneÙeÛee...

Skeâoe-oesveoe-leerveoe Deehe}er JeepeJeeÙeÛeer newme hetCe& hesâ[tve IÙeeÙeÛee... leesheÙeËle Skesâkeâ peCe çeeUsÛÙee DeeJeejele ÙesT }eieeÙeÛeb. ØelÙeskeâeÛÙee hee"erJej veeÙe}e@veÛÙee efkebâJee efyeÙeeCeebÛÙee keâehe[er efheçeJÙee, heâeškeäÙee-legškeäÙee, ceUkeâšçee ohlej cnCetve DemeeÙeÛÙee. keâesCe DebIeesU, keâesCe efyeveDebIeesU keâjs}. [eskeäÙeeÛÙee yeesÛekeäÙeebvee les} ceeKes}, keâebnerÛeer leçeerÛe [e}er. Deçee DeJeleejele ÙesTve çeeUsÛÙee DeeJeejele GYeer jenle... jespeÛÙeeØeceeCeb Deepe yeer mecob lemmebÛe Pee}b. ceesnsieeJe Úesšmeb. peceerve cee$e Yeejer, keâeUer-keâmeoej... ieeJeele ÙeeÙe}s keâÛÛeer me[keâ... heeJemeeUŸeele heeÙeer Ûee}Ceb cegefçkeâ} cebie iee[erIees[b ÙesCeb }ebyeÛe. GpeJÙee neleeÛÙee JeeJejeletve hekeäkeâer me[keâ ies}s}er. me[kesâheÙeËle peeÙee}s DeOee& Iebše }eieeÙeÛee...

GvneUŸeele mecoer G}bieJee[er Pee}er, keâer pee-ÙeeÙe}s Jeeš

Demees. le[keâ Deehe}b ieeWOeCeKes[Ÿeeletve iee[erJeešsveb ceesnsieeJeele jesÛÙeer heeb[gjbie meJneame yejer he[eÙeÛeer. heesjeÙeÛeer Pee[Pet[ meg¤ nesleer. Lees[eJesU efJemeeJee cnCetve heejeJej }eskeâebÛÙee IeesUkeäÙeele peeTve yeme}es. ‘keâeÙe cnblees DeeJeboe heeTmeheeCeer veeceosJeYeeT...?’ ‘keâeÙe meebieeJeb yJee. DeeceÛÙeeÙesUer Dee"e", hebOeje-hebOeje efome yejmeeo JneÙeÛeer...

Pee[e hesâjeÙe}s peeÙeÛeer hebÛeeF&le JneÙeÛeer... ’ leeW[eÛeb yeesUketâ Pee}suÙee cegKeeJej keâesj[e nele efheâjJele veeceosJeYeeT yeesu}s. ‘iecee&me }Ùe JneÙe}s }ei}er Ùee GvneUŸeele Deemeb Jeeós Kemee[tve JnF&ve yejmeeo Ùeboe... ’ cÙee yees}eÙeÛeb cnCetve yeesu}es. ‘new. ns ceelej KejbÙe.’ [eskeäÙeeJej}er šesheer mejkeâer keâ¤ve heâeškeäÙee DebieeÛÙee veeceosJeYeeTveb [esUs cees"s keâ¤ve cnv}b. yeekeâerÛes Ûeej-heeÛe peCe efvemlesÛe IegcÙeeJeeCeer ceevee [es}Jele nesles. heesjeÙeÛeer Pee[Pet[ nesTve mecos peCe Deele yemetve keâ}keâ}eÙe}s }eie}s nesles. ceer keâener Skeâ ve yees}lee heejeJe¤ve keâe{lee heeÙe Iesle}e... efoJemeYej heesjeÙeÛÙee ieje[Ÿeele Iej ØehebÛeeÛee efJemej he[lees. yeeÙekeâes efyeÛeejer JeeJejeleuÙee yeeÙeeceeIeb he[s} Deemleer cnCetve keâeÙelejer "eketâjkeâer neÙes Deeh}er. Ûeej-oesve hemee Iejele ÙesTve he[leb. lÙeele Oekeâleb keâmeblejer... Ûeeu}sÛe neÙes efome {keâ}le... ...Iejer DeeuÙeeJej jespeÛÙeeØeceeCeb pesJeCe Gjkeâ}b. Deeceemeekeâ he}bieeJej }esU}es. jesÛÛeb heeÙeer Ûee}tve Deebie hegâšuÙeeJeeCeer JnlebÙe... F&}epe veeF&. ieeJeeleuÙee ceemlej}eskeâeJeeCeer Lees[erÛe iee[er neÙes DeehuÙeepeJeU... Fketâve-efleketâve cees"Ÿee cegefçkeâ}erveb IesleuÙee yeer peeF&ve; heCe Ûee}Jelee ÙeeÙe}s heenŸepes keâer veeF&! JeeJejeleuÙee Jeešsveb iee[er peeTÛe çekeâle veener... peeJetoŸee neve heâefkeâNÙee...

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 78

JeeJejele efoJemeYej keâece keâ¤ve pesJe{e jespe efceUle veener lÙeehes#ee peemle DeeheuÙee}s meeJe}erle jentve Yesšles... Deehetve Ye}b Deeved Deehe}b keâece Ye}b. yeekeâerÛes neòeer Kejeroes keâer Iees[b Kejeroes keâeÙe osCeb-IesCeb... ceveele efJeÛeejebÛeer IegmeUCe meg¤ nesleer... JejÛÙee ÚleeÛÙee Dee[JÙee yeu}er}s yeuye }šketâve efheJeUš Gpes[ hesâkeâle neslee... ceer he}bieeJe¤ve G"}es. ojJeepeeletve yeensj [eskeâeJe}es.

IejemeceesjuÙee ceOet JeeCÙeeveb ogkeâeveeÛes ne[hes }eJetve IesÙes} efome}s. ieu}erleuÙee mecoŸee IejeÙeÛes oejb }eJes} efome}s...

JeeCÙeeÛÙee ogkeâeveeÛÙee heeÙejerpeJeU kegâ$eb heeÙe heme¤ve Peeshes} nesleb. ieu}erle}s Iejb cegkesâ... Skeâ}keâeW[s nesTve megvemeeve "eCe ceeb[tve yeme}s}s efome}s... Ûeewhegâ}erJej KeebyeeJej}e yeuye SkeâšeÛe ieeJeeÛeer šsUCeer keâjle GYee neslee... ceer hejle ceeve Deele JeUJe}er Deeved oejeÛÙee heâeUŸee }eJetve IesleuÙee.

Deeletve keâ[er }eJe}er. heeCeer efheCÙeemee"er DeeleuÙee Kees}erle ies}es leb mecos peCe Peeshetve iesuLes. JewlejCeer Deeved keâeef}boer Skeâe DebLe®CeeJej Deeved veeÙeyet yeepetÛÙee Iejele keâCeieerpeJeUuÙee he}bieeJej Peeshe}e neslee... ceer vneCeerpeJeUÛÙee cee"eletve }esšŸeeveb heeCeer i}emeele IesTve efhe}es Deeved he}bieeJej ÙesTve Debie šekeâ}b. efJeÛeejeÛÙee IegmeUCeerle jeÛÙee kesâJne [esUe }eie}e les keâUe}bÛe veeF&. ceesnsieeJeÛÙee peJeU-peJeU Ùesle Demeleevee }ebyetveÛe IejebÛÙee oešerJeešerle çeeUe "Ukeâ efomeeÙeÛeer... og¤veÛe IejeJejuÙee efšvehe$ÙeeJej}s cees"cees"e}s oie[b Gceštve he[eÙeÛes...

DeepetyeepetÛÙee Pee[esveecegUb ieeJe Úebšmeb Deeved Skeâ}Kegjb efomeeÙeÛeb... yeepetÛÙee heje[ŸeeJej {esjb-yekeâNÙee Ûejle neslÙee... peJeUÛe keâeweflekeâjeJeYeeTÛeb JeeJej nesleb. JeeJejele efJenerj nesleer. efJenerjer}s ojJe<eea Ûeebie}b heeCeer jneÙeÛeb; heCe DeeJeboeÛÙee GvneUŸeele leer JejerÛe Deeš}er nesleer. ogjJe¤ve jesÛÙee heefjmej vÙeeneUleevee efJenerjerJej vepej efmLejeJe}er. ‘efJenerjer}s heeCeer

leb keâceer neÙes... cebie ieeJeele}s }eskeâ keâentve pecee Pee}sle efleLeb?’ ceer peje heeÙe GÛeu}e. çeeUskeâ[b peeCeejer Jeeš mees[}er Deeved keâeweflekeâjeJeYeeTÛÙee JeeJejele Iegme}es. veeieešer nesJetve Oemekeâšb JesÛes} nesles. ‘Dee}sÓ Dee}s yeNnešs iegpeeaÓ...’ }eskebâ Deeheehemeele kegâpeyetpeleevee efome}s. mecos cenŸeekeâ[bÛe heeneÙe}s }eie}s. ce}s DeÛebyee yeeš}e. Deemes keâentve šJekeâe¤ve jeefn}s ce}s ns? keâener mecepesvee... ‘iegpeeaÓ... heesjeÙekeâ[Ûeb }#e peje keâceer JnÙes} efomleb legceÛeb... ’ ieoealetve keâesCeerlejer ceeCetme yeesu}e. ‘cnbpes... ?’ ceeOeJe ieCehele yeNnešsÛÙee peerJeeÛeb heeCeerheeCeer Pee}b...

Deepe}eskeâ kegâCeer Deemeb legme[ŸeeJeeCeer yeesu}bÛe veJnleb...

‘Deemes Fkeâ[b Ùee iegpeeaÓ... Ûethe yewme jsÓÓ veeNÙeeÓ keâener yees}eÙeÛeer-F&ÛeejeÙeÛeer heæle Deemleer... ’ keâeweflekeâjeJeYeeTveb cnCCeeNÙee}s Ûeebie}b Peehe}b Deeved ce}s }eskeâeÙeÛÙee IeesUkeäÙeeletve yeepet}s ves}b. meejb ceneYeejle keâmeb Ie[}b les meebiele}b. Ssketâve leb ce}s }š}š keâehejb Yej}b... Iemee Skeâoce keâesu[e he[}e Deeved mecos F&nerjerÛÙee keâe"epeJeU GYes }eskebâ DebieeJej OeeJetve Ùesleele keâer keâeÙe Deemeb Jeeš}b... ‘çeeUsle}b ngçeej heejieb. Deemeb keâmeb he[}b F&nerjerle lees} peeTve... ?’ ‘heesjeÙe}s oeyeeÙeÛeb, efçemle }eJeeÙeÛeb keâece leb legceÛeb neÙesveb iegpeeaÓ... ’ efJenerjerÛÙee keâeUepeJeUÛÙee ieoeale}e keâesCÙee SkeâeÛee DeeJeepe.

‘DeejsÓ nesÓ yeeyee... çeeUe YejeÙe Deebogiejleb legceÛÙee leeyÙeele Deemleeleveb heesjb... ’ ceer DeeJeepe Ssketâve IeesUkeäÙeekeâ[b keâeJeNÙeeyeeJeNÙee vepejsveb henele cnv}b. ‘keâeÙeoŸeeÛeer Yee<ee yejer efomele veeF& iegpeea legceÛÙee leeW[erÓ... FLeb heesjeÛee peerJe ies}eÙe lesÛeb keâeÙe...?’ hegvne eflemeje jeieele}e DeeJeepe.

‘DeejsÓ DeesÓ YeÙelee[e... keâener }epe çejce Jeeós leg}s.

JeÙemkeâj ceevmeeçeer Deemeb yeesulesle keâe... ?’ IeesUkeäÙeeleuÙeeÛe Skeâe JeÙemkeâj cnleeNÙeeveb cnCCeeNÙee}s Ûeebie}b OecekeâeJe}b.

veeÙeyeeveb šer. Jner. meg¤ kesâuLee. lÙeeJej efmevesceele}b ieeCeb meg¤ nesleb. he}bieeÛÙee Gçeekeâ[ÛÙee h}@efmškeâÛÙee heeb{NÙee KegÛeeaJej yemetve lees šerJner heenCÙeele leu}erve PeeuLee. ceer yeer Gçeer [eskeäÙeeçeer IesTve les Jes[bJeekeâ[b veeÛeieeCeb heeneÙe}s }eie}es... Deehetve yeer ogmeNÙeeÛÙee lee}eJej veeÛeCeejsÛe neJeesle... šerJnerleuÙeeJeeCeerÛe veeÛeeÙeÛee DeeheuÙee}e mejkeâej heieej osles... Decekeâer Ùeespevee veeÛe yeeyet... lecekeâer Ùeespevee veeÛe yeeyet. Decekeâe meJnx... lecekeâe Øekeâuhe keâj yeeyet... Lees[emee heesjeÙe}s efçekeâJeeÙeÛee lees} efyeIe[}e keâer hee}keâeÙeÛeb kebâyeu[Ÿeele }eLe neCeuÙeeJeeCeer yees}Ceb... iegpeea heesjeÙekeâ[b og}&#e JnJetve jenŸe}b legceÛeb... keâenerÛe Kejb veener jeefn}b Deelee... mecoe heeÙeb[eÛe yeo}le Ûeeu}eÙe...

79 ~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~

‘DeejsÓ Deeçeer keâentve ceÛeceÛe }eJe}er legceerÓ... ÙesU keâeÙe... hejmebie keâeÙe... peerJe iesuÙee heesjeÛÙee ceeÙeyeeheeÛÙee ne}leerkeâ[b }#e neÙes keâesCeeÛeb... ?’ keâeweflekeâjeJeYeeTveb pejyesveb cnv}b Deeved hejle çeeble DeeJeepeele cnv}b, ‘iesuÙee efpeJeeÛeer keâeÙe efJeunsJeeš }eJeeÙeÛeer les "jJee Deebogiej... ’ ‘newÓ newÓ. ns ye¤yej neÙes.’ mecoŸeeÙeveb ceevee [es}eJeuÙee Skesâkeâ keâlee&-keâlee& mecospeCe heg{ÛÙee keâecee}s }eie}s. ceer heeb{NÙee keâhe[Ÿeeveb Peekesâ} efJenerjerkeâe"ÛÙee veeieešerJej šekesâ} cegefkebâoeÛÙee ØesleepeJeU yeme}es. ceveele keâe}Jeekeâe}Je Pee}er... }eskeâebÛÙee efJe<eejer yeeCeeveb ceve IeeÙeeU Pee}b... jkeäleyebyeeU Pee}b nesleb. ‘F&ceeves-Fleyeejs veewkeâjer keâjeÙeÛeb nsÛe keâe heâU... çeeUsle}s heesjb meesleeÛes mecepe}s... çeeUe mejkeâejÛeer vemetve meesleeÛeer mecepe}er... meesleeÛÙee Iejeoejekeâ[b, megKe-og:Keekeâ[b og}&#e keâ¤ve, çeeUskeâlee&-heesjeÙekeâlee& efPepe}es... ’ Kee}er ceeve Iee}tve ceer lemeeÛe he[uÙee ÛesnNÙeeveb yemetve jeefn}es... ‘iegpeea legceer ieeJeeleuÙee veJÙee šJeUŸee heesjeÙeÛeb yees}Ceb cevee}s vekeâe }eJetve IesT... ns mecoŸee ieeJee}s GYejs} neÙes... cees"Ÿee ceeCemeeÙeÛebyeer les DeeÙekeâle veener... ’ cenŸee yeepet}sÛe yemes} ieeJeele}e yegpegie& ceeCetme DeemeejeceDeeyeeveb ce}s mecepeeJe}b. ‘nesCeejer Iešvee Ie[tve ies}erÓ... legceer Lees[Ûe lÙee} F&nerjerJej Oee[}b Jnleb... legceer vekeâe cevee}s KeeT iegpeeaÓ... ’ cegefkebâoeÛeb keâ}sJej Ûeej-heeÛe peCeeÙeveb GÛeu}b. mecospeCe Ieje}eskeâ heesnÛe}s. ceer yeer DehejeOÙeeJeeCeer }eskeâebÛÙee IeesUkeäÙeeletve Ûee}t }eie}es... cegefkebâoe}s cet"ceeleer osJetve ceer megVe ceveeveb heeÙeeKee}Ûeer OegUJeeš leg[Jele ieeWOeCeKes[Ÿeekeâ[b Ûee}}es neslees...

DeepegyeepetÛÙee ceeskeâeš JeeNÙeeÛes mehekeâejs ceveeJej yemele nesles... Ûeejner yeepetveb Pee[eÙeÛÙee pebpeeUele keâeUŸeeYeesj veeieešŸeeÛÙee heóŸee jKejKe}sheCeele DeevKeerve Yej šekeâle neslÙee... Jej efveUŸeeYeesj Deekeâeçeele {ieebÛes legkeâ[s pecee nesJetve efçeUeve JeeleeJejCe hemejJele nesles... nUtnUt DebOee¤ve ÙeeÙe}s }eie}b nesleb... ceer Kee}Ûee jmlee leg[Jele IejeheÙeËle ÙesTve heesnesÛe}es.

KeešsJej efYebleerÛÙee DebOeejele veeÙeyet efvepes} efome}e. lÙeeÛÙee keâeveeçeer jsef[Dees neslee... nUt DeeJeepeele}b ieeCeb ceOeeceOeele Kej&-Kej& keâjerle meg¤ nesleb... ceer peJeU peeTve heeefn}b. [esUs }eJetve, SkeâceskeâeJej "sJes} heeÙeeÛes hebpes lees lee}eJej ne}Jele neslee... ‘veeÙeyÙeeÓ... keâeÙe hemej}eÙe efyešŸee ieeCes Sskeâle. keâJne

Dee}e keâe@}speeletve...?’

‘Deb! keâeÙe...?’ veeÙeyÙee}s yeeheeÛÙee DeeJeepeeveb lebõer legšuÙeeJeeCeer Pee}b. ‘pesJe}e keäkeâeÙe...?’ ‘veeF&. ceeÙe yeer veeF& pesJe}er Deepetve...?’ ‘keâentve lesÓ... JewlejCee keâeÙe ns Ùes[ŸeeJeeCeer FleuÙeeÙesUÛes }skeâjb ved let yeer pesJeeÙeÛeer Leebye}er.’ ‘legceÛÙee Deebogiej keâmeb keâeÙe pesJeeJe Deeceer... ’ JewlejCee }ieyeieerveb G"}er. efleveb keâeef}boer}s leJe}erle heeCeer IÙeeÙe}s meebietve hešeheš leešb keâe{tve Jee{eÙeÛeer IeeF& kesâ}er. veeÙeyet, keâeef}boer, JewlejCeer DeeefCe ceer mecos pesJetve G"}es.

JewlejCeeveb Kejiešs Yeeb[s pecee kesâ}s Deeved yeenerjuÙee JešŸeeJej vesTve "sJe}s. keâeef}boerveb heâ[e IesTve mecob Iej Pee[tve keâe{}b. veblej oesIeeryeer Yeeb[s Ieemele yemeuÙee... Yeeb[ŸeeÛee Ke[Ke[eš Jee{}e neslee. heelesuÙeele}b Kejiešb heeCeer keâeef}boerveb JešŸeeJe®veÛe Kee}ÛÙee vee}erÛÙee keâe"eJej hesâkeâ}b. lemeb ogkeâeveepeJeU hemejs} kegâ$eb leškeâved G"tve heeCeer hesâkesâ} peeiee ngbieeÙe}s }eie}b... veeÙeyeeveb šer. Jner. meg¤ kesâuLee. lÙeeJej efmevesceele}b ieeCeb meg¤ nesleb. he}bieeÛÙee Gçeekeâ[ÛÙee h}@efmškeâÛÙee heeb{NÙee KegÛeeaJej yemetve lees šerJner heenCÙeele leu}erve PeeuLee. ceer yeer Gçeer [eskeäÙeeçeer IesTve les Jes[bJeekeâ[b veeÛeieeCeb heeneÙe}s }eie}es... Deehetve yeer ogmeNÙeeÛÙee lee}eJej veeÛeCeejsÛe neJeesle... šerJnerleuÙeeJeeCeerÛe veeÛeeÙeÛee DeeheuÙee}e mejkeâej heieej osles... Decekeâer Ùeespevee veeÛe yeeyet... lecekeâer Ùeespevee veeÛe yeeyet. Decekeâe meJnx... lecekeâe Øekeâuhe keâj yeeyet...

Lees[emee heesjeÙe}s efçekeâJeeÙeÛee lees} efyeIe[}e keâer hee}keâeÙeÛeb kebâyeu[Ÿeele }eLe neCeuÙeeJeeCeer yees}Ceb... iegpeea heesjeÙekeâ[b og}&#e JnJetve jenŸe}b legceÛeb... keâenerÛe Kejb veener jeefn}b Deelee... mecoe heeÙeb[eÛe yeo}le Ûeeu}eÙe... keâeveeJej Yeeb[s IeemeeÙeÛee Ke[Ke[ele Deeved šerJnerÛÙee ieeCÙeeÛee SkeâÛe ie}keâe Pee}e neslee. GÅee jefJeJeej DemeuÙeecegUb çeeUe [eskeäÙeeletve njJe}er nesleer... lÙeecegUb efvemetjceveeveb [esUs efceštve ies}s...  }sKekeâeÛee heòee ßegleer, jeceveiej, yegue[eCee 443001 cees : 9975222902

~ DeelceYeeve ~ Dee@keäšesyej-veesJnWyej-ef[meWyej 2008 ~ 80