TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
ELGATOJul i oRomer oSal as “Ki t t i ef a c e , me o w, me o w” “ElGa t i t o ”, “Tí o ”, “I s r a e l ”, “ElS a l a s ” Th eo n ewh o mt h ea u t h o r i t i e sr e s p e c t .Hei se l d e r l y ,s oh i sf r i e n d swo u l ds e n dh i m t ob u yma r i j u a n a.Hes a i dt h a tt h el o c a lp o l i c er e s p e c t e dh i mb e c a u s eh ewa s“s e c r e t a r y ”d u r i n gt h es i xy e a r st h a th es p e n ta tt h eS a n t aMa r t ad eAc a t i t l ap r i s o ni nMe x i c o Ci t y .It h i n kt h a twh e nh eg o to u th et o o kh i sf a mi l yt ot h eUn i t e dS t a t e so fAme r i c a . Ii g n o r e dp a r to fh i sl i f es t o r y ,h o we v e rIk n o wwh a twel i v e dt o g e t h e r ,t h ei n c r e d i b l e c r e a t i v et h a ti sh i si n n e rwo r l d , t h ef r e e d o mo fl i v i n gwi t hh i sma d n e s s , a n df o r t u n a t et o b ea b l et oe x p r e s sb yh a v i n ga c c e s st oc o mmu n i c a t i o nt o o l s :as o u n dr e c o r d e r ,o n e c a me r awi t ht h ev i d e of u n c t i o n , a n dme . I na d d i c t i o n , t h ee d i t i n gp r o g r a ms u p p o r tu st o c a na c h i e v eamu s i c a l , d o c u me n t a l , a u d i o v i s u a lc r e a t i o n . Th el a s tmo n t h so f2 0 1 1Ime th i m.Att h eb e g i n n i n g ,Is a wh i ma st h eo l dma nf r o mt h e c a n a lc a l l e d“t h eKi t t y ”.Ir e me mb e rh i ma ss k i n n y ,h o a r yma nwh ou s e dt os i ta l o n e mo v i n gh i sh e a dq u i c k l y . Ih a v eb e e nd o i n gp h o t o g r a p h yo nt h ec a n a l i z a t i o no fTi j u a n a Ri v e r ,wh e r eIp h o t o g r a p h e dap o l i c er a i dwe r ea l lt h eñ o n g o swe r eb u r n e d .Ip r i n t e d s o mep h o t o s , a n dIb r o u g h tt os h o wt h e mt owh o e v e rwa n t e dt os e et h e m. I twa st h ewa y Is a w“ElGa t o ”s i t t i n go nt h es i d e wa l ko ft h e“I mmi g r a n tLo d g i n g ”( t h ec l o s e s ts h e l t e r t oTi j u a n aRi v e r ) .Th ep e o p l eu s e dt os i tt h e r ef o rh o u r sb e c a u s et wor e a s o n s :t h e y wo u l dwa i tf o rt h er e l i g i o u sg r o u p swh owo u l df e e dt h e mf o rf r e e ,a n da l s ot h e yc a n p r o t e c t e df r o mp o l i c ya b u s e . Th ep o l i c ewi l ln o tt a k eh o me l e s sp e o p l ea r r e s t e do ra b u s e t h e mi na n ywa yi ft h e ya r eo u t s i d et h es h e l t e r . Is h o we dt ot h eKi t t yt h ep i c t u r e so ft h ec a n a l . Her e c o g n i z e dama r i j u a n ab u s ht h a twa s r e mo v e df r o mt h er o o t d u r i n gt h emo s t r e c e n t p o l i c er a i d . Het a l k e dwa t c h i n gt h ep h o t o , a n dh el o we r e dh i sv o i c eu n t i lh i swo r d sb e c a meawh i s p e r .Iwa i t e du n t i lh i smi n d l a n d e d , a n dh ea s k e dmet owr i t eb e h i n dt h ei ma g e“Me mo r yo f t h eñ o n g o sa n dt h ewe e d p l a n tb e f o r et h e yr e mo v e de v e r y t h i n g–An i t a ”.
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
Ap p r o x i ma t e l yawe e kl a t e r ,t h ec a n a lwa si n h a b i t e da g a i n .Ik e p ts e e i n gGa t o ,a s a l wa y s :wh i s p e r i n ga l o n e ,wr i n k l e da n ds k i n n y .Heu s e dt os l e e p i n g ,s mo k i n gwe e do r g o i n gt ob u yt h es t u f ff o ro t h e r sb e c a u s eh eg o twh a th el i k e dwi t h o u ti n v e s t i n gmo n e y .I h a v e n ’ ti n q u i r e di nh i sl i f e .S o me o n et o l dmet h a th eh a dal o to fmo n e yb e c a u s eh ewa s r e a l l ys ma r t .Ot h e r sc a l lh i mt í o( u n c l e ) ,h ee v e nwa smyu n c l et o o .S o me d a yIt o l dh i m t h a tmyg r a n d mo t h e rd i e d ,a n dh ea s k e dmewh e r ewa ss h ef r o m,a n dIa n s we r e d“ Mi c h o a c a n ”. Hes a i d“Ik n o wt h es t o r yo f Cr i s t e r o ’ swa r ”, a n dh es t a r t e dt ot a l ka b o u t i t .Af t e r3 0s e c o n d s ,h i sp h r a s e sb e c a meu n c l e a rwo r d swi t hami n i mu mv o l u me ;h ewa s mo v i n gh i sh e a ds i d et os i d ea sl i t t l ev i b r a t i o n s ,u n t i lh es e e me dt og e to u to fh i smi n d .I f e l t we i r da b o u t l e a v i n gh i ma l o n e , b u t wh e nIa s k e dh i mwh a t wa sh es a y i n gId i d n ’ t h a d a na n s we r . I ti sc o mmo nt h a tl i f eb e c a memo n o t o n o u s , b u ti ti si mp o r t a n tt og e tt h es h i n eo ft h el i t t l e mo me n t st h a t g i v ey o uat u r nt ot h ep r e s e n t . Du r i n gt h e2 0 1 2 y e a rma n yr a i d sa n dp e r s e c u t i o n swe r eh a p p e n i n gv e r yo f t e nt h a tb e c a mep a r to ft h ed a i l yl i f e .Th en e we s tt h i n k wa swh e nt h e ywe r e n ’ tt a k ep e o p l et oj a i l .Ev e r y o n eu s e dt ot e l lme“t h e yd o n ’ tb o t h e r y o u ”,i twa st r u eb e c a u s es o mep o l i c eo f f i c e r sh a dt h ek n o wl e d g eo fmyd y n a mi cd o wn t h er i v e r .Du r i n gar a i d ,Iwa sr e c o r d i n gt h ea c t i o n swh e nap o l i c e wo ma ny e l l e dme s a y i n gt h a t Iwa s n ’ t a l l o wt a k i n gp i c t u r e so f t h e m. Af t e rawh i l et wop o l i c ep a t r o l sc l o s e d t h eI n t e r n a t i o n a lh i g h wa y .Asa l wa y s ,e v e r y o n es t a r t e dt or u na wa y ,o t h e r sj u s ts t a y e d a n da l l o we dt h ep o l i c et ot a k et h e m, i nf a c t i f t h e yd o n ’ t r u na wa y , t h ej u d g e ’ sc o n d e mn a t i o ni so ff e we rh o u r si nj a i l .Du r i n gt h i si n t e r v e n t i o n ,Iwa ss t a n d i n go v e rt h eb o r d o , wh e r eIc o u l ds e ee i t h e rt h ec a n a l , o rt h eh i g h wa y . Is a w“Qu a s i mo d o ”e s c a p i n g , h er a n a si fh ewa sab u l l e tt r a i n , wi t h o u tn o t i c i n gt h a tt h eh i g h wa ywa sc l o s e d . Wh e nh ep a s s e d t r o u g ht h eh i g h wa y ,a no f f i c e rr e a c h e dh i m,p u l l e dh i m,t h r o wsh i mt ot h eg r o u n d ,a n d h es t a r t e dt ob e a th i m.Ih a dt op h o t o g r a p ht h a ta c t i o n ,a sHe n r iCa r t i e rBr e s s o ns a i d “t h ed e c i s i v emo me n t ”, t h e nIh e a r ds o me o n es h o u t i n g :“t a k eh e r ”, wh i l ea nu n i f o r me d o f f i c e rwa sp o i n t i n ga tmet h ep o l i c e wo ma ny e l l e d :“Ih a v et o l dy o ut h a ty o u ’ r en o t a l l o we dt ot a k ep i c t u r e so fu s ”. Wh i l ewa l k i n gt ot h ep i c k u pIt o o ko u tt h eS Dc a r df r o m myc a me r a , a n dIg o ti n t ot h ec a r .
Th e r ewe r ea b o u te l e v e nme no nt h et r u c k ,o n eo ft h e m wa sf i g h t i n go nmyb e h a l f , a n o t h e rma nma d eas p a c ea n dp u th i ss we a t e rwh e r eIwa sa b o u tt os e a t .Du r i n gt h e r o a dag u ywa sf a l l i n ga s l e e p , h ewa sh a n d c u f f e dwi t ha n o t h e rwh or a i s e dh i sh a n ds e v e r a lt i me st od r i n kf r o mh i sme s c a lb o t t l e .It o l dt h ewo r r i e dma nt h a te v e r y t h i n gwa s o k a y ,b u th es t i l l e dwo r r i e d .Wea r r i v e dt ot h ed e l e g a t i o no ft h ed o wn t o wna r e a ,mo s t l y k n o wna sS p e c i a lFo r c e s ,wh e r ei twa sf u l lo fp e o p l ef r o me lb o r d o .Ap o l i c eo f f i c e r a s k e dmewh yIwa st h e r e ? , a n dIr e p l i e d“b e c a u s eo ft h ed e c i s i v emo me n t , a saFr e n c h p h o t o g r a p h e rt e l l swh e nap i c t u r es p e a k sf o ri t s e l f ”h et o l dmet h a tIs h o u l d n ’ td o n e t h a t ,a n dl e a v e d .Is a ws e v e r a lk n o wnp e r s o n swh owe r es u r p r i s e db e c a u s eIwa st h e r e , Ie v e nh e a r d“An aAn a ”f r o mt h ep r i s o nc e l l .An ds o ,i n s i d et h a tl i t t l er o o mf u l lo f p e o p l eIs a wJ u l i oRo me r oS a l a s , It o l dh i m“Ki t t y ! ”a n dh el a u g hb e c a u s eIwa st h e r e . Weh a dt oma k eal i n es owec o u l dt a l kwi t ht h ej u d g e ,Iwa st wop e r s o n sb e h i n dh i m. Th el i n emo v e da n dIo b s e r v e dt h a tKi t t ywa ss e r e n ewi t h o u ta n yp r e o c c u p a t i o n ,wh e n h ewe n t t ot h ej u d g e ’ so f f i c e , h es t a y e di nt h ed o o rf r a mef o ra b o u t s e c o n d s , t h e nIh e a r d av o i c es a y i n g :“2–2 ”,a n ds a we l“Ga t o ”g o i n gt ot h eo u t s i d e .Wh e nt h e yc a l l e dmy n a meIs t o o di nt h eo f f i c ee n t r a n c e ,Ie x p l a i n e dmywo r k ,t h ej u d g ewr o t emyn a mei n a n o t h e rs h e e t , a n ds a i d“o k a y ”. Ij u s th e a r d“2–2 ”a n dt h e nIwa l k e do u t . Iwa l k e dt o wa r d st h eh i g h wa y ,Iwa n t e dt or e a c h“e lGa t o ”;a sIg o twi t hh i mh e c l a p p e dh i sh a n d ss a y i n g :“An i t a !h eh e ”.Ia s k e dh i mwh yh ewa sf r e ea n dh er e p l i e d , “Be c a u s eIwa sas e c r e t a r yi nt h eS a n t aMa r t ap r i s o n ”,t h e nh el o we r e dh i sv o i c e ,a s a l wa y sId i d n ’ tu n d e r s t a n db u tIk e p twa l k i n gwi t hh i m. Wh i l er e c o v e r i n gh i sv o i c et o n e h et u r n e dt omea n da s k e d :“Ho wl o n ga g ot h a ty o uh a v e n ’ tma d el o v e ? ”,t h a twa sa f u n n yq u e s t i o n , Il a u g ha n da s k e dh i m“wh y ? ”. Ho a r s e l yh es a i d“We l l , Iwa sj u s two n d e r i n gh o wi two u l db ewi t hAn i t a ,h eh eh e ,h eh e ”.Th es i t u a t i o nwa sf u n n yb u ta wk wa r d ,a n dIt o l dh i mt h a tIwo u l dn e v e rd ot h a twi t hh i m,b u tt h e r ewe r ema n ywa y st o ma k el o v e , “ElGa t o ”l a u g hs a y i n g“a l lr i g h t ! ”, a n dwek e p twa l k i n g .
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
Af t e ras e v e r a lmo n t h ss h a r i n gt i mewi t h“Ga t o ”,t h ei d e ao fwo r kt o g e t h e ra p p e a r s .I s a wh i mp l a y i n gh i sh a r mo n i c a( Ig i f t e dt oh i mb e c a u s ewa ss t o l ei t )s i t t i n gi nf r o n to f h i sñ o n g o ,b e h i n dt h es h a d o wo fat a r p ;s oc o n c e n t r a t e dt h a ts e e me da si fh ewa s n ’ t t h e r e . Ip l a c emyr e c o r d e ri n s i d eh i ss h i r t ’ sp o c k e t , a n dt o l dh i mt h a tIwa sg o i n gt of i l m s o mev i d e o . J u l i oRo me r oS a l a st h e“Ki t t yFa c eMi a uMi a u ”a n dIs t a r e di n t oo u re y e s , a n ds i g n e da ni ma g i n a r yc o n t r a c twh e r eIa c c e p t e dh i ma smyd i r e c t o r .Wewo r k e d h a r d . Hek e p tp l a y i n gh i smu s i c , a n dma d es i g n a l swi t hh i sh a n d , o r d e r i n gmet of o l l o w h i mt od i f f e r e n tp a r t so ft h er i v e r . Hen e v e rs t o p p e de mi t t i n gh i sv i b r a t i o n st ot h emu s i c i n s t r u me n t . Wh e nh ef i n i s h e dh et o l dmet h a tt h es o n g ’ ss i g n i f i c a n c ewa s :“Ho l l yS p i r i t , c o me ! ”. Wewe n tt oh i sñ o n g oe n t r a n c e , a n ds a wa l lt h ec l i p st h a twef i l me da swewe r es e e i n gi t h ea p p l a u d e da n dl a u g h ,h es e e me dl i k ea k i dc e l e b r a t i n gs o me t h i n gt h a th e a c h i e v e d . Fu r t h e r mo r eh eg r a b b e dt h er e c o r d e ra n dd e s c r i b e dwh a twewe r es e e i n g“a d o c u me n to ft h eI n t e r n a t i o n a lh i g h wa y …. ”,h es p o k ef o ra b o u tt h r e emi n u t e s ,a n de n d u ps a y i n gg o o d b y et ot h ewh o l ewo r l d . Ou re y e swe r es h i n n i n g , wewe r eh a p p ya si fwe h a dj u s tf i n i s h e dma k i n gl o v e ,It o l dh i ma n dwel a u g h e da g a i n .Th el a s to r d e ro ft h a t d a ywa st h a tIs h o u l da t t a c he v e r y t h i n ga n da n o t h e rd a ywe ’ l lc o n t i n u ewi t ht h ef i l m. I twa sJ u n e2 0 1 2wh e nIwe n td o wnaf r i e n d ’ sñ o n g oh o l e ,s u d d e n l yt h ep o l i c er a i d s t a r t e d .Asa l wa y s ,t h e yh a db u r n e dh o u s e sa n dt o o kal o to fp e o p l e .If o u n d“Ga t o ” wh e nIwa sg o i n gb a c kt ot h ec i t y .Hewa ss i t t i n gi n f r o n td r yb u s h e swi t hh i sf r i e n d “Co c k ”.Du et oh i ss p o r t sc l o t h e sh el o o k e dd i f f e r e n t .Iwo u l d n ’ tr e c o g n i z e dh i mi fh e d i d n ’ t i n t e r c e p t e dmes a y i n g :“An i t a , An i t a , wen e e dt os h o wt h emo v i et oa l l t h ed e p o r t e e st h a tl i v ei ne lb o r d oo ft h eTi j u a n ar i v e r ”.Hemo v e dh i sh a n d sr e f e r r i n gt oa8 mm p r o j e c t o r ,t h e nh ep o i n t e dt oad a r kt u n n e ld o wnab r i d g e .“Ga t o ”s e e me dt ob eal i t t l e t r o u b l e d , h er e p e a t e dt h es a met h i n gl i k et h r e et i me s , l o we r i n gh i sv o i c et o n e . Wh e nh i s n o r ma lv o i c ec a meb a c k , h es a i d , “Wewi l lf i l mt h ed e p o r t e e si nt h ema r k e t , ma k ei n t e r v i e ws , p u te v e r y t h i n gt o g e t h e ra n ds h o wi te v e r y wh e r e ”. Ac o u p l eo fd a y sl a t e rh ed i s a p p e a r e df r o me lb o r d o .Ih e a r dt h a th eh a dp r o b l e msa n d u s e dar o c kt oh i th i so p p o n e n t ’ sh e a d ,s o me o n et h r e a t e n e dh i m,s oh eh a dt ol e a v e .He r a nt ot h ec i t ya n df o u n dr e f u g e ea tt h ec a t h o l i cc a t h e d r a l . Heh a sa l wa y ss a i dt h a tGo d t o o kh i mt h e r e , b e c a u s eh en e e d e dt ob ec l o s et oHi ma g a i n .
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
I nf a c t ,J u l i oRo me r oS a l a sh a da l wa y sp r a c t i c e dr e l i g i o n ,b u tn o wh eo f f e r e dh i sa b s t i n e n c et oGo d . S e v e r a l we e k sl a t e rh es t a y e da r o u n dt h ec a t h e d r a l , d u r i n gt h ed a yh ep r a y i n s i d et h ec h u r c h ,a tn i g h th es l e p ti nt h ee n t r a n c e .Asag o o dCh r i s tl o v e r ,“ElGa t o ” we n tb a c kt ot h eb i b l es t u d i e s . Hec o u l dr e c i t ea n de x p l a i nt h el e c t u r e s . I no r d e rt os e r v e t oGo d , h ep r o p o s e dt op r e a c hh i swo r d . Al s oh et o o ku pa g a i nh i sr e l i g i o u sn a me :I s r a e l , Ab r a h a m’ ss o n . Hewo u l dg ot ot h ep e d e s t r i a nI n t e r n a t i o n a lBo r d e rt op r e a c hwi t ht h eb i b l ei nh i sh a n d ; s o me t i me sh ep l a y e ds o n g so fp r a i s ewi t hh i sh a r mo n i co raf l u t e .On ed a yIf o u n dh i m, h ec l o s e dh i se y e s ,t o o kmyh e a dwi t hh i sh a n d s ,a n ds t a r t e dt op r a ya s k i n gGo dt of r e e mef r o mt h ee v i l ,t h e nh es h a k e dmyh e a ds a y i n g :“Lo r d ,i ny o u rh a n d sIl e a v eAn a An d r a d e ,a s k i n gy o ut oma k eh e ry o u rs e r v e rf o r e v e r ”.Wh e nf i n i s h i n gh es u g g e s t e dme t of i l mh i md u r i n gh i sp r e a c h i n g , a n dt h ec h a p t e rwa sc a l l e d“t h eGa t or e s t o r a t i o n ”. An d s o , h ed i r e c t e dh i si n t e r v i e wi nwh i c hh es t a t e dt h a t h ep r e a c hi nt h eI n t e r n a t i o n a l Bo r d e r b e c a u s ei t ’ swh e r ea r e“me no fe v e r yl a n g u a g e , r a c e , c o l o ra n dn a t i o n ”, h ee mp h a s i z e d i nAf r i c a n ,Ha i t i a n s ,Ame r i c a n sa n dMe x i c a n s .Hed e s c r i b e dh i se n c o u n t e r swi t hCh r i s t e i t h e ri nt h emo u n t a i no rc o n v e n t i o nc e n t e r s . Heo r d e r e dmet og ot oJ a iAl a ia n df i l ma me l o d yt h a th ep l a y e dwi t hh i sf l u t e . Hi si n t e n t i o n swe r et or e me mb e rar e u n i o nwi t ht h e Ch r i s t i a np a s t o r swh oh eh a da l wa y sa d mi r e d .Het o l dt h a th ewe n tt oS p o r t sAr e n ai n S a nDi e g oCAt oa t t e n d a n c eCh r i s t i a n ’ se v e n t s . Wh e nh ep r e a c h e da tt h eb o r d e r ,h i sp a s s i o na n df e e l i n gwa ss i mi l a ra swh e nh ep l a y e d t h eh a r mo n i c ,b u tmo r ep a s s i o n a t e ,a si fh ewa sp o s s e s s e db ya n o t h e rb e i n g ,ma y b ei t wa sI s r a e l wh owa st h a n k i n gGo df o ri t ’ sme n t a l h e a l t h . Hea l s ot h a n k e dh i mb e c a u s eHe r e mo v e dh i mf r o mt h emu do ft h eTi j u a n aRi v e r .I s r a e lme n t i o n e dmyn a mea n dt h e v i d e o st h a twewe r ed o i n g ,a n dh ee n d e ds a y i n g“Go dt r a n s f o r mswh e ny o ur e g r e ta n d d e c i d et ol i v ean e wl i f e ”.Th e nh emo v e dt oa n o t h e rp a r to ft h ep e d e s t r i a nl i n e ,a n d r e p e a t e dt h es a med i s c o u r s e . Af t e rawh i l eo fs e r mo n i z i n gs o me o n ei n t e r r u p t e dh i m, a n d t h e yd i s c u s s e de n d i n gu pwi t haf i g h t .S i n c et h a td a yh ewa s n ’ ta l l o wt op r e a c hi nt h e b o r d e r . Du r i n gt h es a med a y sh ewa sk i c k e do u to ft h ec a t h e d r a ld o o r .
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
Hek e p t r e c e i v i n gb l e s s i n g s ;s o me o n eg a v eh i mas h o e s h i n eb o xt h a t l e t h i me a r nmo n e y . Hee s t a b l i s h e da tt h e“I mmi g r a n tLo d g i n g ”s h e l t e r .Owi n gt oi t ’ sr e mo d e l ,t h ek i t c h e n wa se mp t y ,s oh eh a dt h eo p p o r t u n i t yo fma k i n gu s eo fap r i v a t er o o mwh e r eh ee s t a b l i s h e da n dk e p th i st h i n g s . “ElGa t o ”J u l i oRo me r oS a l a sb e c a mean o n d r u gu s e r , a n d p r o u ds h o es h i n e r .S o me t i me sh ec a l l e dh i sf a mi l ya n dt h e ys e n dh i m mo n e yt ot h e Co p p e lS t o r eb a n k , wh e r et h es e c u r i t yg u a r dc h a r g e dwi t hh i sI Dc a r d , i ne x c h a n g e“El Ga t o ”g a v eh i ma na mo u n to fmo n e y .On ed a yId i s c o v e r e di n s i d eh i ss h o e s h i n eb o xa l i t t l eme s c a lb o t t l e ,a n dt h e nh ec o n f e s s e dmet h a ts o me t i me sh eg o e st od a n c ea t“Ma d o n n a s ”s t r i pc l u b . Wewe n tt oa nI n t e r n e tp l a c et os e et h emo v i e ’ sf i r s tc u to fa p p r o x i ma t e l yt we n t ymi n u t e s .Ash es a wi th ep l a y e dt h eh a r mo n i c ,l a u g ha n dp o i n ta th i mi nt h es c r e e n .He t u r n e da r o u n da n ds t a r e da tme , h i se y e sma d emef e e lwh a th ef e l twh e ns e e i n go u rc r e a t i o n . “ElGa t o ”a u t o ma t i c a l l yc a meu pwi t hn e wi d e a sf o rt h ef i l m. Wema d es p e c i eo f p r o d u c t i o ns c h e d u l e .Hi sme n t a ls c r i p ta l wa y swa s :ñ o n g o so ft h er i v e r ,Ga t o ’ sr e c o v e r y ,s h o es h i n e ra n dt h ed e p o r t e e s .Heu s e dt oh a n d l et h ev o i c er e c o r d e ra sh es a n g , s p o k e , p l a y e dmu s i co rwh a t e v e rh ewa n t e dt od o , wh i l eIf o l l o we dh i mwi t hmyc a me r a . Wef i l me dal o to fs i t u a t i o n ss u c ha s“ElGa t o ”c l e a n i n gh i sh o u s e ,s o mer e l i g i o u s g r o u p sg i v i n gme a l si no r d e rt os h a r eGo d ’ sb l e s s i n g s . “ElGa t o ”a u t o ma t i c a l l yc a meu pwi t hn e wi d e a sf o rt h ef i l m.Wema d es p e c i eo fp r o d u c t i o ns c h e d u l e .Hi sme n t a ls c r i p ta l wa y swa s :ñ o n g o so ft h er i v e r ,Ga t o ’ sr e c o v e r y , s h o e s h i n e ra n dt h ed e p o r t e e s .Heu s e dt oh a n d l et h ev o i c er e c o r d e ra sh es a n g ,s p o k e , p l a y e dmu s i co rwh a t e v e rh ewa n t e dt od o ,wh i l eIf o l l o we dh i m wi t hmyc a me r a .We f i l me dal o to fs i t u a t i o n ss u c ha s“ElGa t o ”c l e a n i n gh i sh o u s e ,s o mer e l i g i o u sg r o u p s g i v i n gme a l si no r d e rt os h a r eGo d ’ sb l e s s i n g s .Ev e r yS u n d a yf r o m2 p mt o5 ,Ch r i s t i a n g r o u p sk n o wna s“Oc h o a ”me e t sa t“Elma p a ”,t h e yma d eac e r e mo n ya n df e e dt h e m. Ev e r ymo n t ht h e yd oas o c c e rg a me ;S i s t e rS i l v i ar a nt o wa r d smewh e ns h es a wt h a tI wa sf i l mi n g“El Ga t o ”, a n ds a y e d :“He ’ smyg o a l k e e p e r , y e s !Myg o a l k e e p e r ! ”s h ewa s e x c i t e da n dp r o u do f h e rt e a mme mb e r ’ se n e r g y . Wema d eab r i e f i n t e r v i e wi nwh i c hs h e me n t i o n e dh e rh a p p i n e s st os e r v e , a n de n d e de x c l a i mi n g :“h u r r a yt oe lb o r d o ! ”.
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
I no u rd e s i g n a t e dd a yf o rt h es h o e s h i n ep a r t , wewe n td i r e c t l yt oas e c u r i t ys t a t i o nn e a r t h eI n t e r n a t i o n a lBo r d e r .Hewa n t e dt op o l i s hh i sf r i e n d ’ sb o o t s ,s h ewa sawo ma n p o l i c ewh ot o l dh i mt h a th ec o u l dd oh i swo r k , b u twewe r en o ta l l o wt os h o o tt h a tp a r t . J u l i oRo me r oS a l a sd e c i d et og ob a c kl a t e rf o rma k emo n e y . Wh e nwewe r ewa l k i n gh et o l dmet h a t o n et i meh ep o l i s h e dt we n t yp o l i c eo f f i c e r sb o o t s b e c a u s et h e ywe r eg o i n gt oh a v ea ni mp o r t a n tme e t i n g .Aswewa l k e dh es a i dh it oa l l t h es h o es h i n e r s ,a n dt o l dt h e mt h a twewe r ed o i n gt h e“Ga t oa n dAn i t a ”mo v i e .We p a s s e db yas t o r eo ft o oma n yd i f f e r e n tt h i n g s , a n dh ewe n ti n s i d eb e c a u s eh ewa n t e dt o b u ys o me t h i n g .Aswewe n ti n ,t h ea t t e n d a n tt o l dh i m“I t ’ ss t i l l sh e r e ,wa i t i n gf o ry o u ”. Ga t op l a c e dh i sh a n d sa b o v et h ev i t r i n ea n ds a wt h ei n s i d ea st h ee mp l o y e ewa sl i f t i n g as ma l lr e c t a n g u l a rc a s e .Th e nh eo p e n e di tg r a b b i n gwh a twa si n s i d e ,a n dg a v ei tt o S a l a s . Hes mi l e da n da s k e d , “Ho wmu c hi si t ? ”wh i l eh et o o ki t t oh i smo u t ha n ds t a r t e d t ob l o wi t .Hi se y e ss h i n e da st h er e c t a n g u l a ro b j e c t ,i ts e e me dl i k eami r r o rt h a t r e f l e c t e dGa t o ’ sh a n d s . Hek e p te x h a l i n ga i rt oc r e a t et o n e s , s t r o k i n gi twi t hn i c e n e s sa s i fh ewa sma k i n gl o v et oi t .Th ema nt o l dh i m“4 0 0p e s o s ,al o to fp e o p l ea r ec o mi n gt o a s k ”. Ga t op l a y e das o n ga n de n d e ds a y i n g“I t ’ st o omu c hh a r mo n i cf o rGa t o ”. I twa sDe c e mb e r , a n di th a dr a i n e d , s ot h ewa t e ro ft h er i v e ri n c r e a s e d . Wewe r ef i n i s h i n go u rd o c u me n t a t i o nwh e nGa t ot o o ko f fh i ss h o e sa n dwa l k e dd o wnt h ec a n a l .Hi s d e s t i n ywa st h eo t h e rc o r n e rt og e tt ot h eb o r d e rf e n c ewh e r eh ewa sg o i n gt oma k et h e p i g e o n sf l y .Hed i d n ’ tc a r ea b o u tt h ef r e e z i n gwa t e r ;h ewa l k e db a r e f o o ta sh es a n g .I s t a y e df o l l o wi n gh i sj o u r n e y ,a n dIc o u l dn o t i c eh i ss e n s i b i l i t yb ya c h i e v i n gt h a tl i t t l e d e t a i l .Ime d i t a t e da b o u tt h ep e r c e n t a g eo fl o v et h a ti sp l a n t e di nt h eh u ma n s ,e v e ni f t h e yh a v el i v e do rl i v ei nt h es h a d o ws , al i g h t s p a r k l ei sa l i v e , a n di t d o e s n ’ t ma t t e ri f i t ’ s o nf o raf r a g me n to fs e c o n d , b u tIb e l i e v et h a ti t ’ sa l wa y st h e r e . Mi c a e l aS a u c e d o( r e s ti np e a c e )wa si nc h a r g eo ft h e“I n mi g r a n tLo d g i n g ”s h e l t e r . S h e s h a r e dmeh e rd e s p e r a t i o na tn o tb e i n ga b l et os l e e pb e c a u s es h eh e a r ds t e p sf o l l o we d b yGa t o ’ sv o i c e , c u r i o u s l yh eu s e dt os p e a ki nal o wt o n e , a n dn o wh i sv o i c ev o l u mewa s s oh i g ha n ds o me t i me sh ee v e ny e l l e d .Du r i n gt h emo r n i n g sh ewo u l ds i n gl y r i c so f p r a i s e , a n db yt h en i g h th ef i g h ta g a i n s tt h ei mp r e g n a t e dd e mo n st h r o u g h o u th i sl i f e .
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
Un d e rh i sp i l l o wh ek e p ts o c k sf u l lo fs t o n e s ,a n db yt h en i g h th ec a r r i e dt h e ma sh e wa l k e dt h ec o r r i d o rf r o mo n ec o r n e rt ot h eo t h e r .Heh a dac h a i nwi t ht wop a d l o c k s h a n g i n ga r o u n dh i sn e c k .Ag u yt h a tl i v e da tt h es h e l t e rt o l dmet h a tGa t owa ss i n g i n ga Ch r i s t i a ns o n g“y o uh a v er e d e e me du s ”wh i l eh i se y e sj u mp e da sh et o o ku pt h ec h a i n s p i n n i n gi tt ot h ea i r . Hes t u n gs o me o n ewi t has h a r pt i pt h a th eh a di nh i sp i l eo ft h i n g s . Her e p l i e dwi t has a df a c ea n db o yv o i c es a y i n gt h a th ewa sn o tg o i n gt od oi ta g a i n .I t s e e mst h a ta n o t h e ro fh i sp e r s o n a l i t i e sp o s s e s s e dh i m.I tmi g h tb et h ea f t e r e f f e c t so f f o u r t y s e v e ny e a r sc o n s u mi n gd r u g sa n da l c o h o l ,o rma y b eh ewa sb o r nl i k et h a t . Mi c a e l at o l dmet h a ts h ec a l l e dama d h o u s ewh e r eh ewa sk n o wna n dt h e yd i d n ’ twa n t h i mb a c k . S h eh a dt of i r eh i m. On ed a yt h a th ec a meo u to fh i sh o l ewi t hi mp e c c a b l ywh i t ec l o t h e s , a n dc a r r y i n gaf l u t e , h a r mo n i c ,s ma l lk e y b o a r di n s t r u me n t ,a n das ma l ld r u mwi t ht h ei n t e n t i o n so fp r a i s et o Go d . Hi sc l o t h e sd i d n ’ th a v ea n yo t h e rc o l o rs t a i n . Hewa n t e dt of i l ma tCo a h u i l aS t r e e ta tNo r t hZo n e ,wh e r ewo me ns e l lt h e i rb o d yv i a s e x u a li n t e r c o u r s e .Wewe n tt o g e t h e r ,a n dQu a s i mo d oj o i n e du s .Af t e rIr e c o r d e dGa t o p l a y i n gh i sh a r mo n i c aa sh ewa l k e di nt h es i d e wa l k s , o u re x t r ap a r t n e ri n s i s t e dt oi n v i t e u sab e e ra tab a r . Wea c c e p t e d , a n dwe n tt ot h ewo r s tb a ro ft h ez o n e , o n eb e e rb e c a me t wo ,a n dwh e nwewa n t e dt h et h i r do n eGa t ol e f tt h et a b l ea n dwe n to u to ft h ee s t a b l i s h me n t .If o u n dh i ma f t e raf e wwe e k s ,wi t hh i ss a df a c ea s k e dmet of o r g i v eh i mb e c a u s e h ewa sc o n s u mi n gd r u g sa g a i n ,a n dt h a th ed i d n ’ twa n tt ok n o wa n y t h i n ga b o u to u r mo v i e . If e l two r r i e da b o u th i ma n dh i sd e c i s i o n , b u tIf e l tr e l i e fb e c a u s eId i d n ’ ts t i c kt h e c l i p sa sh ewa n t e df o rt h emo v i e . Wek e p tf o l l o wi n go u ri n d e p e n d e n tp a t h s .S o me t i me sIi ma g i n e dh i ms u r v i v i n ga sac a t wi t hi t ss e v e nl i v e s .Un t i lo n ed a yt h a tIf o u n dh i ma tt h eb o r d e r ,h ewa sd o i n gh i ss h o e s h i n ewo r k ,h ea p p l a u d e ds a y i n g“h eh eh e ”t h e r e u p o nh ea s k e df o rh i smo v i e .We a r r a n g ead a yt of i l ma tTh ePa d r eCh a v aS o u pKi t c h e n( wh e r et h e yf e e dt h ep e o p l ewh o l i v ei nt h es t r e e t s ,a n dh e l pt h ed e p o r t e e s ) .Th a td a yIa r r i v e dr e a l l ye a r l ya swa so u r a g r e e me n t ,h ewa ss l e e p i n gi n s i d eañ o n g oa n ds o me o n ewo k eh i mu p .Ih e a r dh i sb o y v o i c es a y i n g , “Wa i tAn i t a , I ’ mc o mi n g ”, t h e nh ec a meo u t ;Ic o u l ds e eh i ms k i n n y , a n d wi t hh i sh o a r yl o n gd i s h e v e l e dh a i r . “
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
Hel o o k e di n t omye y e sa n ds t a r t e dy e l l i n gwi t hh i sb u l g e de y e s .Iwa l k e da wa yt ot h e u p p e rs i d eo ft h ec a n a l ,a n dt o o kmyr o a d .Hewa swa l k i n gp a r a l l e lt omeb u td o wnt h e c a n a l ,a sh ewa l k e dh eg r a b b e ds t o n e sa n dt h r e wt h e mt ot h ea i r .Wea r r i v e dt oPa d r e Ch a v ab yd i f f e r e n twa y s .Wh e nIs a wh i ma tt h el i n e ,h es e e me ds e r e n ea n dIg o tc l o s e t oh i m, h es t a r e da tmea n dwi t ht h ec l e a r e s tv o i c et h a tIe v e rh e a r ds a i d :“t h e yt o l dme t h a ty o uwa n tt os e l lmyf a mi l y , I ’ ms o r r y , b u tId o n ’ twa n tt ok n o wa n y t h i n g ”. Th en e x t t i meIf o u n dh i m wo r k i n ga tt h eI n t e r n a t i o n a lBo r d e rh es e e me dt ob ee x c i t e da n d h u g g e dme , If e l tr e c o n c i l i a t i o n . Ih a dt h ei d e ao f b u i l d i n gañ o n g og a l l e r y , a n ds o , o n ed a ywed i di t . Th ei n s t a l l a t i o nh a d t h ep u r p o s eo fs h o wi n gmyp h o t o g r a p h y ,a n do b e y smyd i r e c t o r ’ so r d e rt op r o j e c tt h e f i l mt oa l lt h o s ed e p o r t e e st h a tl i v ei nt h er i v e r .On c ewef i n i s h e dt h eg a l l e r y ,e v e r y o n e i n c l u d i n gJ u l i oRo me r oS a l a sk n e wt h a twewe r eg o i n gt os h o wt h ev i d e o .Th a td a ye l “Ga t o ”a r r i v e d l a r r i v e dj u mp i n g , a n dy e l l i n g . I t s e e me dt h a t h ewa sa g a i n“Ki t t yFa c e ” Hea p p l a u d e dwh i l et h es o mep h o t o g r a p h e rt o o kh i mp i c t u r e s . Af t e rac o u p eo f a t t e mp t s , t h eo f f i c e r swh os u p p o r t e dmewi t hal i g h t g e n e r a t o r , c o u l d n ’ t t u r ni t o nb e c a u s ei t n e e d e de s p e c i a l o i l . Wed e c i d et os h o wi t i n s i d et h eg a l l e r ywi t ht h e l a p t o p .Du r i n gt h emo v i eGa t owa ss i n g i n g ,h u mmi n g ,c l a p p i n ga n dl a u g h i n g .I twa s o n eo ft h emo s ts u r r e a lmo me n t so fmyl i f e .Af t e rt h ev i d e oe n d e d ,wewe n to u t s i d et h e g a l l e r ya n da sh ea p p r o a c h e dmeIc o u l dr e a da ni n s a t i s f a c t i o ni nh i sf a c e , t h e nh et o l d met h a tt h ev i d e owa sa l lr i g h t , b u th er e mi n dmeh i ss c r i p t . Af t e rh ef i n i s h e dh i ss p e e c h It o l dh i mt h a twec o u l d n ’ td oi ti nt h eo t h e rwa yb e c a u s ei twa st o ol o n g . Hed i d n ’ tc a r e a n da sad i r e c t o ro r d e r e dmet od oi ta sh ewa n t e d .No wIf e e ls a db e c a u s eIh a v e n ’ t d o n ei tt h a twa y . Is h o we d“ElGa t o–J u l i oRo me r oS a l a s ”mu s i c a l–d o c u me n t a ls h o r tf i l ma tag a l l e r y i nd o wn t o wnTi j u a n a .Th ep u b l i cf e l tg l a dt ok n o wt h a ts i d eo fh i m.Th e nat a l lwo ma n wi t hl o n gh a i r ,f a l s ee y e l a s h e s ,we l lp a i n t e dl o n gn a i l s ,a n dh i g hh e e l s ,c a met omea n d a s k e dmei fs h ec o u l dd oa ni n t e r v i e wi nh e rl o c a lTVs h o w.Ij u s tt o l dh e rt h a tGa t o n e e d e dt oc o mewi t hme , b e c a u s et h i sc o u l db ea no p p o r t u n i t yf o rh i mt oe x p r e s sh i sf e e l i n g st oa ne x t e n d e dp u b l i c . Wh e nIt o l dGa t o , h ea c c e p t e d , a n dwed i di t .
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
Th ed a yo ft h ei n t e r wi e w,h ewa s n ’ tt h e r e ,If e l td e s p e r a t eb e c a u s eId i d n ’ twa n tt og o a l o n et ot h ei n t e r v i e w.Af t e rawh i l eh ea r r i v e r e d .Hewa swe a r i n gag r a ys h i r t ,a n di t s e e me dt h a th es p e n ds o met i med o i n gh i sh a i r . Du r i n gt h er o a dwewe r ee x c i t e de a t i n g b r e a da n db a n a n a s . Wh e nwee n t e r e dt oTe l e v i s a , t h ec r e wwa swa i t i n gf o ru s . Th ep r e s e n t e rBi b i s a i dHi t oGa t owi t hal o t o f r e s p e c t , a n dt o l dme“Be a u t i f u l ! ”. Wep r o c e e d e d t ot h es e t wh e r et h e ys a t u so nac o u c h , wi t hh i ss h o e s h i n eb o xi nt h ef l o o rb yh i ss i d e . We we r es u p p o s e dt os t a r twi t hh i ss t o r y ,t h e nmi n ea n da tt h el a s tc l i pwewe r eg o i n gt o s p e a kt o g e t h e r .Bi b is t a r t e dwa l k i n gf r o m ak i t c h e ns e tt ot h el i v i n gr o o m,a ss h ewa s t a l k i n g , s h eg r a b b e dt h es h o e s h i n eb o xa n di n t r o d u c e dt h e“Ga t oa n dAn i t a ”s t o r y . S h e d i dt h a ta c t i o nt wi c e ,t h e nt h e ys t a r t e dt or e c o r da n ds h ec a meb yt h ec o u c h e sa n d g r e e t e du sa ss h es a td o wn .Ik i n do fr e me mb e rt h et i med i s t r i b u t i o n ,t h ei d e awa st o h a v et h ef i r s tt womi n u t e so fwe l c o me ,t h e nat e nmi n u t e sb l o c k ,a n o t h e ro fs e v e n ,a n d t h el a s to n eo ff i v e .Wh e ns h ef i n i s h e dt h ewe l c o mep a r t ,Ip r o p o s e dat o a s twi t ho u r r e s p e c t i v ed r i n k s .“1 ,2 ,3 ”t o l dt h ed i r e c t o ra n dBi b ia s k e dGa t oa b o u to u rwo r k .He s t a r t e dt os p e a ka n dt o o ka d v a n t a g eo fi ta si ft i mewa sr e a lg o l d . Hes p o k ea b o u te v e r y t h i n g ,h i sl i f e ,d e p o r t e e ’ sp r o b l e ms ,t h ep o l i c ei s s u e ,h i sf a mi l y ;h et a l k e dn o n s t o p ,a s wh e nh ewh i s p e r e db u tt h i st i meh i sa r t i c u l a t i o nwa sp e r f e c t ,a n de v e r y t h i n gh a ds e n s e . Is i t t i n go nt h ec o u c ha n dIf e l tj o y f u l n e s sa b o u th a v i n gt h eo p p o r t u n i t yt oi n v i t eh i m,I c o n g r a t u l a t e dmef o rt h a ta c h i e v e me n ta n dt h ep a t i e n c et h a tIh a dd u r i n go u rc r e a t i v e p r o c e s s . Bu t mo s t o f a l l , Ie n j o y e dt h a t t h ec r e wc o u l d n ’ t s t o ph i m, a l s oIl i k e dt os e eh o w t h ec a ma r o g r a p h e r swe r es e e i n ge a c ho t h e rwi t hBi b i .Th e yc o u l d n ’ tf o l l o wt h en o r ma l c o u r s eo ft h es h o w.I twa st h et i mei nwh i c hl o to fp e o p l ewh oa r e :i g n o r e d ,i n v i s i b l e , r e j e c t e d ,b a t t e r e d ,a n dwh od o e s n ’ th a v eo p p o r t u n i t i e s ,we r ee x p r e s s i n gt h e ms e l v e s t h r o u g hGa t o ’ sv o i c e .Iwa ss oe x c i t e dt h a tmyl a u g hc a meo u ta st e a r s ,t h ec a me r a wa s n ’ ti nf r o n to fme ,s oIc o u l dr e mo v e dmyt e a r swi t hf r e e d o m.Wh e nh eme n t i o n e d t h a th eh a v eb e e na tS a n t aMa r t aPr i s o n ,Bi b ic o u l di n t e r v e n ea s k i n gwh y ?An dt h e n t h e yc u tt h ec l i p .Wec o n t i n u ewi t ht h ep l a n ,Ga t op l a y e dt h eh a r mo n i ca n dh ec o u l d n ’ t s t o pe i t h e r . Hee v e ns a n gaCh r i s t i a ns o n gd u r i n gt h el a s tb l o c k . Wh e nwef i n i s h e dt h e yi n v i t e du st oe a ta tt h ec a f e t e r i a .Th e ywe r es e r v i n gp o r kc h o p s , r i c e , ma s h e dp o t a t o e sa n ds a l a d . Id i d n ’ twa n tt h ep o r kc h o p s ;h ewe n tn e a rt h ek i t c h e n a n da s k e df o ra l u mi n u mp a p e r ,h ef i l l e dap l a t ewi t hg a r n i s ha n dmyl e f t o v e r s .He s e e me dh a p p yt a k i n gf o o df o rh i sf r i e n d so f“e lb o r d o ”.
TI J UANA2 0 1 2-2 0 1 3
I s r a e lJ u l i oRo me r oS a l a s“Th eKi t t yFa c e ,me o wme o w”k e p th i ss h o es h i n i n gj o ba t t h ep e d e s t r i a nb o r d e r l i n e .Is a wh i mo n c ea n dh et o l dmet h a ts o mep e o p l es a wh i mo n TV. Is a wh i mwi t hh i sf r i e n d“Co c k ”. Hee s t a b l i s h e di nami g r a n tc a mpa t“ElMa p a ”, wh e r eh el i v e df o rmo n t h s .Af t e ra l mo s t1 3 0d a y st h ec a mps e a s o nwa so v e r ,a n dt h e y t o o kt h ep e o p l et od i f f e r e n tp l a c e s .S o meo ft h e mt oj a i l ,o t h e r st oMe x i c a l i ,a n dma n y o t h e r swe n tb a c kt ot h es t r e e t so rt ot h er i v e r“e lb o r d o ”.Id o n ’ tk n o wa n y t h i n ga b o u t “Ga t o ”, Ia s k e da n dn oo n eh a ss e e nh i m. I ’ ms u r eh es t i l l swa n d e r i n ga r o u n d , a sac a t . Ih o p eh es t i l l sh a sap a r to fh i ss e v e nl i v e s .
AnaAndr ade20122013©Al lRi ght sRes er v ed