Գարեգին նժդեհ «մեծ գաղափար»

¼úð²ì²ð ¶²ðº¶ÆÜ ÜĸºÐÀ î²ðúܲβÜàôº²Ü زêÆÜ êË³É ¿, ³õ»ÉÇÝ á×Çñ ¿ ϳñÍ»É, ÿ µáÉáñ ×ßÙ³ñïáõÃÇõÝÝ»ñÁ Ù³ñ¹áõ å¿ë Ù³Ñϳݳóáõ »Ý, ÿ Ýñ³Ýù ¿É Ù»½ å¿ë ÍÝõáõÙ »Ý, ³åñáõÙ, ëå³éõáõÙ, Ù»éÝáõÙ: à°ã, á°ã, ×ßÙ³ñïáõÃÇõÝÝ»ñ ϳÝ, áñáÝù ³ÝÙ»é »Ý, Û³õÇï»Ý³Ï³Ý, ÇÝãå¿ë ÇÝùÁ ųٳݳÏÁ: ²Û¹ ϳñ·Ç ×ßÙ³ñïáõÃÇõÝÝ»ñÇó »Ý Ýñ³Ýù, áñáÝù í»ñ³µ»ñáõÙ »Ý ѳÛñ»ÝÇùÇÝ, Ù³Ñáõ³Ý, Û³ÕóݳÏÇÝ, ³é³çÝáñ¹ÇÝ, å³ñï³Ï³Ýáõû³Ý »õ ³ÛÉÝ: ²Û¹ ×ßÙ³ñïáõÃÇõÝÝ»ñÁ Çñ»Ýó ³ñÇõÝáí ÏÝù³Í áõ ¹³ñ»ñÇÝ »õ ë»ñáõݹݻñÇÝ Ïï³Ï »Ý ÃáÕ³Í Ø³ÙÇÏáÝ»³Ý é³½ÙÇÏÝ»ñÁ: ºÃ¿ µ³Ý³Ýù ¹³ñ»ñÇ ·»ñ»½Ù³ÝÁ »õ Ëûë»óÝ»Ýù ѳÛáó å³ïÙáõû³Ý Ù¿ç Û³õ»ñųó³Í ³Û¹ ³ÝÙ³ÑÝ»ñÇÝ, Ýñ³Ýù åÇïÇ ³ë»Ý. §Ø»ñ ûñáí ջϳí³ñÇ »õ ½ÇÝáõáñÇ Ñ³Ù³ñ áãÇÝã ³ñÅ¿ñ Ï»³ÝùÁ, »ñµ гÛñ»ÝÇùÁ íï³Ý·Ç Ù¿ç ¿ñ: §Ø»ñ ûñáí ϳݷáõÝ Ùݳó г۳ëï³ÝÁ, áñáíÑ»ï»õ Ù»Ýù ·Çïó³Ýù »ñ»ë-»ñ»ëÇ ·³É, ¹¿Ù-ѳݹÇÙ³Ý Ï³Ý·Ý»É ·»ñ³·áÛÝ å³ñï³Ï³Ýáõû³Ý, ÇÝãå¿ë ѳõ³ï³õáñÁ Çñ ²ëïáõÍáÛ ³éç»õ: §Ø»ñ ûñáí ѳÛÁ Ùݳó ³Ýå³ñï»ÉÇ, áñáíÑ»ï»õ Ù»Ýù ·Çïó³Ýù ½·³É ëñµ³½³ÝÇ Ý»ñϳÛáõÃÇõÝÁ Ï»³ÝùÇ »õ å³ïÙáõû³Ý Ù¿ç. ·Çïó³Ýù Ù»ñ ³éûñ»³ÛÇÝ Ë³éÝ»É Û³õÇï»Ý³Ï³ÝÇ Ñá·ë»ñÁ: §Ø»Ýù ·Çïó³Ýù ã³÷áõ»É Ù»½ÝÇó ·»ñ³½³Ýó áÛÅ»ñÇ Ñ»ï, áñáíÑ»ï»õ ëáíáñ ¿ÇÝù ãﳷݳå»É íï³Ý·Ç Ù»ÍáõûݿÝ, áñáíÑ»ï»õ Ù»ñ ûñáí Ï»³ÝùÇ Ïáãáõ»ó §³ÝÙ³ÑÇó ·áõݹÁ¦: §Ø»Ýù ÙݳóÇÝù Û³ÕóϳÝ, áñáíÑ»ï»õ Ù»ñ ûñáí Û³ÕÃ³Ï³Ý Ù³ÑÝ ¿ñ Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ³ñÅ¿ùÇ »õ ³ñųÝÇùÝ»ñÇ ÙÇ³Ï ã³÷³ÝÇßÁ, áñáíÑ»ï»õ Çñ³å¿ë ÏÁ ·Çï³Ïó¿ÇÝù ½áÑÇ »õ ½áѳµ»ñáõû³Ý ³ÝÑñ³-Å»ßïáõÃÇõÝÁ »õ ³ÝËáõë³÷»ÉÇáõÃÇõÝÁ ѳÛñ»ÝÇ ÑáÕÇ Ñ³Ù³ñ: §Ø»Ýù »Õ³Ýù ½ûñ³õáñ, áñáíÑ»ï»õ Ù»Ýù ÙûïÇÏ ¿ÇÝù Ï³Ý·Ý³Í Ù»ñ ó»ÕÇ ×³Ï³ï³·ñÇÝ, ß³°ï ÙûïÇÏ, ½³ÛÝ ßûß³÷»Éáõ ³ëïÇ׳Ý, »õ Ñ»Ýó ³Û¹ ¿ñ å³ï׳éÁ, áñ Ù»ñ ûñáí ѳÛÁ »Õ³õ é³½ÙáõÝ³Ï »õ ïÇñ³ë¿ñ: §Ø»ñ ûñáí ¿É §³Õáõ¿ëÁ¦ Û³×³Ë ÏÁ ѳçáÕ¿ñ ˻չ»É ½ëåáõ³Í í³·ñÝ áõ ³éÇõÍÁ - ÒÇñ³õÇ ¹Çõó³½áõÝÁ Øáõß»Õ - åÇïÇ ëå³Ýáõ¿ñ §Ç Ùï³ó ûûõ¦ ì³ñ³½¹³ï¿Ý - Ù»ñ Å³Ù³Ý³Ï ¿É ϳñ Ý»ñùÇÝ ïϳñáõÃÇõÝÁ, ٳѳÃáÛÝ Ý³Ë³ÝÓÁ, ã³ñáõÃÇõÝÁ, µ³Ûó »õ ³ÛÝå¿ë, ѳϳé³Ï áñ Ù»ñ ÙÇ µ³½áõÏÁ ½µ³Õ»óñÇÝù ÃÇÏáõÝùáõÙ - Ù»Ýù »ñµ»°ù ãï³ñ³Ïáõë»óÇÝù, ÿ Ù»ñ ó÷³Í ³ñÇõÝÁ ÷ñϳñ³ñ ¿ ѳÛñ»ÝÇ »ñÏñÇ Ñ³Ù³ñ »õ ÿ Ù»Ýù åÇïÇ Û³ÕóݳϻÝù: §Ø»ñ ûñáí Ñ³Û ½¿ÝùÁ å³ñïáõÃÇõÝ ãï»ë³õ, áñáíÑ»ï»õ ³Ù»Ý سÙÇÏáÝ»³Ý ѳÛáó µ³ËïÁ å³ïÙáõû³Ý ÏáÕÙÇó Çñ Ó»éùÁ ïñáõ³Í ѳٳñ»ó »õ ³Û¹ ·Çï³Ïóáõû³Ùµ Çñ»Ý ³Ýëå³é áÛÅ »õ ³ñÇáõÃÇõÝ Ý»ñßÝã»ó: §Ø»ñ ûñáí ³é³çÝáñ¹áõû³Ý ·³Õ³÷³ñÁ ϳåáõ³Í ¿ñ íï³Ý·Ç, Ñ»ñáë³Ï³ÝÇ »õ ·Çï³Ïó³Ï³Ý Ù³Ñáõ³Ý Ñ»ï. ï³ñûݳßáõÝã ѳÛÁ Çñ Ù³Ñáí ÏÁ Û³ÕóݳϿñ Ù³ÑÁ »õ Çñ»Ý Ï »ÝóñÏ¿ñ Û³õÇï»Ý³Ï³Ý Ï»³ÝùÁ ³ÝÙ³ÑáõÃÇõÝÁ: §Ø»ñ ûñáí Ññ³Ù³Û»Éáõ - »ñµ í³ñáÕ »õ Ññ³Ù³ÛáÕ ãÏ³Û ÅáÕáíáõñ¹Ý ³ëïÇ׳ݳµ³ñ í³ñÅõáõÙ ¿ Çñ ¹³Ý¹³Õ Ñá·»í³ñùÇÝ - Ù»ñ ûñáí Ññ³Ù³Û»Éáõ »õ Ññ³Ù³Ûáõ»Éáõ ³Ý¹ÇÙ³¹ñ»ÉÇ ÙÕáõ٠ϳñ. ϳñ ¹Åáõ³ñáõû³Ýó »õ íï³Ý·Ý»ñÇÝ ÏáõñÍù ï³Éáõ ³ñÇáõÃÇõÝ, ÏéÇõÝ»ñáõÙ ùñïÝ»Éáõ ù³ÕóñáõÃÇõÝ. Ù»Ýù ·Çïó³Ýù Ññ³Å³ñáõ»É Ù»ñ ³ÝÓ¿Ý, »ñµ å¿ïù ¿ñ Ù»éÝ»É: §Ø»ñ ûñáí, áñå¿ë Ñ³Û »õ Ù³ñïÇÏ Ù»Ýù »ñµ»°ù ãïϳñ³ó³Ýù, áñáíÑ»ï»õ Ù»ñ µ³½áõÏÁ ÏÁ í³ñ¿ñ ì³Ñ³·ÝÁ, ÇëÏ Ù»ñ ËÕ×Ùï³ÝùÁ áõËï³å³Ñáõû³Ý Ù»ñ ѻóÝáë ³ëïáõ³Í ØÇÑñÁ¦: *** àñù³Ý ó»Õ³Ñá·, ³ÛÝù³Ý ëñï³éáõã ¿ î. î. Ð. ØÇáõû³Ý Ï»¹ñ. í³ñãáõû³Ý ³é³Í áñáßáõÙÁ - ¹»Ïï»Ùµ»ñ ³ÙÇëÁ Û³Ûï³ñ³ñ»É ï³ñûÝ³Ï³Ý í»ñ³ÍÝáõÝ¹Ç ³ÙÇë: ì»ñ³ÍÝáõݹ - ¹³ ³ë»É ¿ ³ÙûÃÇ áõ ó³õÇ Ëáñ ·Çï³Ïóáõû³Ùµ ½·³É, áñ ³Ûëûñ ³ÛÝ ã»ë, ÇÝã áñ ¿Çñ »õ áñ áõËï»É »ë ³ß˳ï»É í³ÕÁ ¹³éÝ³É ³°ÛÝ, ÇÝã áñ ¿Çñ: ÄáÕáíáõñ¹Ý»ñÇ ³å³·³Ý Çñ»Ýó Ñ»ñáë³µ³ñ ³åñ»Éáõ, å³Ûù³ñ»Éáõ »õ ½áѳµ»ñ»Éáõ ϳÙùÇ Ù¿ç ¿: лÝó ³°Û¹ ³ë»É ¿ ï³ñûݳϳÝáõÃÇõÝ - ³åñ»°É, å³Ûù³ñ»°É, ½áѳµ»ñ»°É: î³ñûݳϳÝáõÃÇõÝ ¿ سÙÇÏáÝ»³Ý Ñëϳݻñ¿Ý ì³ñ¹³ÝÇ áõËïÁ - ³ÛÝåÇëÇ ·áñÍ ÙÁ åÇïÇ ·áñÍ»Ù, áñ ³ÙµáÕç ³ß˳ñÑÇ å³ïÙáõÇ ÙÇÝã»õ Û³õÇﻳÝ: ¸³ ¹³õ³¹ñáõ³Í Øáõß»Õ ½ûñ³í³ñÇ ³Ý׳é»ÉÇ ¹³éÝáõÃÇõÝÝ ¿ - á°õñ ¿ñ, ÿ ÓÇáõ íñ³Û ѳݹÇå¿ñ Ù³ÑÁ: ¸³ Ù»ñ ³½·³ÛÇÝ »ññáñ¹ ³åëï³Ùµáõû³Ý ջϳí³ñÝ»ñÇ µ³ñÓñ ÁÙµéÝáõÙÝ ¿ - Ù»ñ Ó»éݳñÏÁ ÏÝáç »õ ½³õ³ÏÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ ã¿: 21