หนังสือที่ระลึก พระสังฆราชกิตติคุณยอแซฟ สังวาลย์ ศุระศรางค์

อ น ุ ส ร ณ พร ะ ส ั ง ฆ ร า ช ย อ แ ซ ฟส ั ง ว า ล ย  ศ ุ ร ะ ศ ร า ง ค  ป ร ะ ม ุ ข ส ั ง ฆ ม ณฑ ล เ ช ี ย ง ใ ห ม  ค .ศ .1987 - 2009

Message

His Eminence Ivan Cardinal Dias Prefect of the Congregation

for the Evangelisation of Peoples.

Rome,18 February 2009 Your Excellency, I would like to communicate with you through this letter, following the acceptance of your resignation from the pastoral governance of the Diocese of Chiang Mai and the appointment of Mons.

Francis Xavier Vira Arpondratana as your Successor on 10 February.

As prefect of this Missionary Congregation, I would like to thank sincerely Your Excellency for your dedicated ministry as Bishop of Chiang Mai since 1987.

We join with your Diocesan Community in thanking the Lord for such generosity and intensity with which you have dedicated yourself to the Lord and to the Church for so many years.

In a special manner, we are grateful to you for the apostolic zeal you have shown in your missionary activities in this vast territory in the northern part of Thailand. Truly, nothing is more beautiful than to know Christ and to make him known to others (Sacramentum Caritatis, n. 84).

Moreover, we much appreciate your particular concern for the well-being of priests, missionaries, catechists and other lay collaborators who are involved in the diocesan apostolate.

While invoking God’s choicest blessings on you and assuring you of my prayers for your good health, once again, I wish to renew to you my sentiments of cordial esteem.

Fraternally yours in Corde Mariae

His Eminence Ivan Cardinal Dias Prefect of the Congregation for the Evangelisation of Peoples.

Message

Archbishop Salvatore Pennacchio

Dear Brother in the Episcopate Joseph Sangval Surasarang, I join the priests, religious and faithful of the Diocese of Chiang Mai and of the Church in Thailand, in expressing to You my sincere thanks and those of the Hoy See for your long Episcopal Ministry that you have carried out by guiding “the portion of people of God” in Chiang Mai, with the joy and the enthusiasm that distinguished your personality.

It is significant that the passing of the baton to your successor, Msgr. Francis Xavier Vira, takes place on the Feast day dedicated to St. Joseph, the Worker. On one hand, a feast is very dear to you, being St. Joseph your patron Saint, on the other hand, it underlines the greatness of St. Joseph, as the Patron of the Church, the ‘just’ man, who through his silent obedience collaborated completely to the plan of salvation.

Let us raise together with you, dear Brother Bishop Joseph Sangval, hymns of thanksgiving to the Lord for the many graces that through you, His humble instrument, bestowed abundantly upon the Church in Chiang Mai. During the past 22 years of your Episcopal Ministry, the local Church was not only reinforced in the faith but also witnessed a steady growth of many catholic communities.

Dear Brother Joseph Sangval, as a sign of gratitude for your praiseworthy services as the Bishop of Chiang Mai, I convey to you wholeheartedly the Apostolic Blessing of His Holiness Pope Benedict XVI Wish fraternal best wishes, I remain,.

Your affectionately in Jesus and Mary, + Salvatore Pennacchio Apostolic Nuncio Given in Bangkok, at the Apostolic Nunciature, on 5th April 2009 Palm Sunday of the Lord ’ s Passion.

08_04 Bishop 2.indd 5

8/4/2552 13:01:52

สาสน

พระคารดินัล ไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู

พระอัครสังฆราชแหงอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ

เรื่องราวโยเซฟรับพระเยซูเปนบุตรบุญธรรม (มัทธิว 1:19-23) โยเซฟคูหมั้นของพระนางเปนผูชอบธรรม ไมตองการฟองหยา พระนาง อยางเปดเผย จึงคิดถอนหมั้นอยางเงียบ ๆ ขณะที่โยเซฟกำลังคิดถึงเรื่องนี้อยู ทูตสวรรคขององคพระผูเปนเจาไดมาเขาฝน กลาววา “โยเซฟ โอรสของกษัตริย ดาวิด อยากลัวที่จะรับมารีเปนภรรยาของทานเลย เพราะเด็กที่จะปฏิสนธิใน ครรภของนางมาจากพระจิตเจา นางจะใหกำเนิดบุตรชาย ทานจึงตั้งชื่อบุตรนั้น วา “เยซู” เพราะเขาจะชวยประชากรของเขาใหรอดพนจากบาป” เหตุการณเชนนี้ ชางมีความคลายคลึงมากกับการนอมรับตำแหนงพระสังฆราช ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ของพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ซึ่งขณะนั้น กำลังดำรงตำแหนงอุปสังฆราชแหงอัครสังฆมณฑล กรุงเทพฯ ไดรบั การทาบทามจากผูใ หญของพระศาสนจักร พระคุณเจาคงไดยนิ เสียงวา “อยากลัวทีจ่ ะเปนพระสังฆราช แหงเชียงใหม” เหมือนทานนักบุญโยเซฟหรือเปลาไมมีใครทราบ ด ว ยเหตุ นี้ เมื่ อ วั น ที่ 6 มกราคม ค.ศ. 1987 พระคุ ณ เจ า ได รั บ การอภิ เ ษกเป น พระสั ง ฆราชโดยสมเด็ จ พระสันตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 ในพระมหาวิหารนักบุญเปโตร กรุงโรม เปนประมุขและนายชุมพาบาลแหง สังฆมณฑลเชียงใหม นำมาซึ่งความยินดีเปนอยางมากในวงการพระศาสนจักรในประเทศไทย และเปนพิเศษ นำมาซึ่ง ความปลาบปลื้มและความภูมิใจเปนอยางยิ่งสำหรับสังฆมณฑลเชียงใหมตลอดมาจนถึงทุกวันนี้ คติพจนของพระคุณเจาที่วา “Sic nos amantem!” “พระองคทรงรักเราถึงเพียงนี้” ตลอดระยะเวลา 22 ป ในฐานะประมุข นายชุมพาบาล สังฆมณฑลเชียงใหมเจริญกาวหนา และไดรับการพัฒนาในมิติตางๆ เปนที่ประจักษ แกคนทั้งหลาย ทั้งนี้ ก็เพราะทุกอยางเปนไปตามคติพจนดังกลาว คือวา “พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค รักเชียงใหมถึงเพียงนี้” ทานนักบุญโยเซฟและพระนางพรหมจารีมารีอา ไดดแู ลเอาใจใสพระกุมารเยซูอยางดี เปนครอบครัวศักดิส์ ทิ ธิ์ อย างไร ก็ คงไมผิดประการใดที่จะบอกวา พระคุ ณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ได ทำหน าที่ดูแลเอาใจใส สังฆมณฑลเชียงใหมอยางดีเชนเดียวกัน “เขาเปนเชนตนไมที่ปลูกไวริมธารน้ำ ซึ่งเกิดผลตามฤดูกาล และใบก็ไมเหี่ยวแหง การทุกอยางซึ่งเขากระทำ ก็เจริญขึ้น” (สดุดี 1:3) ขออำนวยพรและหวังดีเสมอ พระคารดินัล (ม.มีชัย กิจบุญชู) พระอัครสังฆราชแหงอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ

08_04 Bishop 2.indd 6

8/4/2552 13:01:55

สาสน

พระสังฆราช ยอรช ยอด พิมพิสาร, C.Ss.R. ประมุขสังฆมณฑลอุดรธานี

เมื่อทราบขาววาพระคุณเจาขอลาเกษียณจากตำแหนงสังฆมณฑลเชียงใหม ดวยเหตุผลทางสุขภาพ ก็รูสึก เสียดายในฐานะที่ไดเคยทำงานรวมกันมาในสภาพระสังฆราชฯ เปนเวลา 22 ป เหตุวาพระคุณเจา เปนผูที่สนุกสนาน เปนกันเอง และชวยใหการประชุมสภาฯแตละครัง้ มีชวี ติ ชีวาขึน้ โดยเฉพาะเมือ่ เราเดินทางไปเฝาสมเด็จพระสันตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 ในโอกาสที่ไปเฝา VISITA AD LIMINA ที่โรมทุกครั้ง ในชวงเวลาที่พระคุณเจาดำรงตำแหนงประมุขแหงสังฆมณฑลเชียงใหมนั้น นับเปนชวงเวลาที่การแพรธรรม ในเขตสังฆมณฑลกาวหนาไปแบบกาวกระโดดก็วาได ซึ่งจะเห็นไดจากสถิติของผูท่รี ับศีลลางบาป และจำนวนวัดเล็ก วัดนอยที่ไดสรางขึ้นเปนจำนวนมากมาย เพื่อใหเปนศูนยรวมจิตใจของผูที่ กลับใจจำนวนมาก จนมีคนกลาววา พระคุณเจาประกอบพิธีเสกวัดใหมเฉลี่ยเดือนละวัด และแตละจุดที่สรางวัดใหมขึ้นมา สวนมากก็อยูตามแถบเขา และตองเดินทางดวยความยากลำบาก แตพระคุณเจาก็ไมเคยขาดในการไปกระทำพิธีเสกหรือฉลองวัดซึ่งนับวามี ความยากลำบาก และอาจจะเปนสวนหนึง่ ของการเจ็บปวยของพระคุณเจา แตพระคุณเจาก็มไิ ดปริปากกลาวถึงเรือ่ ง เหลานี้เลย เราจึงพบกับหนาตาที่สดชื่นของพระคุณเจาเสมอ เมื่อมีการประชุมของบรรดาพระสังฆราช ขอรวมขอบพระคุณพระเจาพรอมกับพระคุณเจา สำหรับพระพรนานัปการที่พระองคทรงประทานใหแก พระคุณเจา และแกบรรดาพระสงฆ นักบวช และพีน่ อ งคริสตชนในเขตสังฆมณฑลเชียงใหม โดยผานทางพระคุณเจา ขอพระคุ ณ เจา ได ใ ชเ วลาอธิ ษ ฐานภาวนาดัง ที่ พ ระคุณ เจา ไดเ ปน ตัว อย า งให แ ก พ วกเราตลอดมาในอดี ต ขอให พระคุณเจามีสุขภาพดีขึ้น อาศัยคำเสนอวิงวอนของพระมารดามารีย ดวยความเคารพรักในองคพระคริสตเจา พระสังฆราช ยอรช ยอด พิมพิสาร, C.Ss.R. ประมุขสังฆมณฑลอุดรธานี

08_04 Bishop 2.indd 7

8/4/2552 13:01:59

สาสน

พระอัครสังฆราช หลุยส จำเนียร สันติสุขนิรันดร ประมุขแหงอัครสังฆมณฑลทาแร-หนองแสง

เมื่อทางสันตะสำนักรับรองอนุมัติหนังสือลาจากหนาที่ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม พรอมกับการประกาศ แต ง ตั้ ง พระสั ง ฆราชใหม ใ นเวลาต อ มา ย อ มทำให ค วามปรารถนาของพระคุ ณ เจ า ดำเนิ น ไปตามพระประสงค และสอดคลองตรงตามน้ำพระทัยของพระเจาอยางเหมาะสมโดยไมตองสงสัย ในนามอัครสังฆมณฑลทาแร-หนองแสง ผมและบรรดาพี่นองพระสงฆ นักบวชและสัตบุรุษทุกผูทุกฝาย ขอรวมความยินดีดวยมุทิตาจิตในทุกสิ่งที่พระคุณเจาทำสัมฤทธิ์ผล และดวยกตัญุตาจิตในคุณงามความดีมากมาย ที่พระคุณเจาไดอุทิศตนและทำไวอยางทุมเทตลอดมา พรอมกันนั้นยังขอรวมโมทนาคุณพระเจาสำหรับพระพร และพระหรรษทานหลากหลายที่ไดหลั่งไหลโปรยปรายลงมาชวยเหลือตลอดวาระสมัยปกครองของพระคุณเจา ขอพระเจาตอบแทนคุณงามความดีดังกลาวเหลานี้อยางรอยเทาพันทวี สมกับทุกกิจการของงานอภิบาล สัตบุรุษ และสมกับทุกยางกาวของการกาวเดินแพรธรรม ประกาศขาวดี และเปนประจักษพยานถึงพระอาณาจักร ของพระองคตลอดระยะเวลาอันยาวนานที่พระคุณเจาไดดำเนินตลอดมานั้น ผมเชื่อแนวาความรักและความเอาใจใสหวงใยทุกอยางที่พระคุณเจาไดมอบใหกับสัตบุรุษฝูงชุมพาแหง สังฆมณฑลเชียงใหม จะไมสูญเปลาไปแตอยางใด หากแตจะไดรับความเคารพรัก และภักดีตอไปในทามกลางพี่นอง ฝูงชุมพานอยใหญเหลานั้น ไมวาจะมาจากที่ราบลุมหรือบนที่ราบสูงแหงสังฆมณฑลเชียงใหมก็ตาม สิ่งนี้ยอมพิสูจนใหเห็นวาความดีที่ทำไวจะไมมีวันสูญหาย พระเจาและความรักมั่นคงของพระองคจะดำรง อยูเปนนิจสืบไปในทามกลางฝูงชุมพาและนายชุมพาบาลที่ดีเยี่ยงพระองค

พระอัครสังฆราช หลุยส จำเนียร สันติสุขนิรันดร ประมุขแหงอัครสังฆมณฑลทาแร-หนองแสง

08_04 Bishop 2.indd 8

8/4/2552 13:02:02

สาสน

พระสังฆราช ลอเรนซ เทียนชัย สมานจิต ประมุขสังฆมณฑลจันทบุรี

เนื่องจากพระคุณเจาลาเกษียณ พนจากหนาที่เนื่องจากสุขภาพไมอำนวย สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกตที่ 16 ไดทรงแตงตั้งพระคุณเจา ฟรังซิสเซเวียร วีระ อาภรณรัตน ดำรงตำแหนงแทน ในนามของ สังฆมณฑลจันทบุรี ขอชื่นชมพระคุณเจาที่ไดดำรงตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ไดปฏิบัติพันธกิจที่ได รับมอบหมายอยางดี ทั้งดานอภิบาลและแพรธรรม ปรับตนเขากับวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ทองถิ่น นำความเจริญกาวหนามาสูสังฆมณฑล เปนที่นาภาคภูมิใจ นอกจากนั้น ขอบคุณพระคุณเจาที่มี สวนรวมในการประชุมสภาพระสังฆราช รับผิดชอบหนวยงานของสภาฯ ใหความรวมมือ สนับสนุนงานของ พระศาสนจักรในประเทศโดยรวมอีกดวย พระคุณเจาคงกลาวไดวา “วันวานที่พากเพียร วันเกษียณที่ภาคภูมิ” พระคุณเจาคงมีความภูมิใจในหนาที่การงานที่ไดปฏิบัติดวยความเสียสละ ในการรับใชพระเจาและประชาชน แมจะมีปญหาอุปสรรคตาง ๆ บัดนี้พระคุณเจาคงสบายใจไดแลว ที่สามารถลาพักจากภารกิจหลังจากรอคอย มาเปนเวลานาน อาศัยคำเสนอวิงวอนของแมพระและนักบุญยอแซฟ องคอุปถัมภของพระคุณเจา ขอพระผูเปนเจา อำนวยพรพระคุณเจา ตอบแทนน้ำใจดี บันดาลใหมีความสุขในบั้นปลายชีวิต ใหมีสุขภาพดี มีความเพียรอดทน ตอโรคภัยไขเจ็บ แบกกางเขนตามพระคริสตเจาดวยความหวังวา เมื่อรวมทุกขกับพระองค จะไดรวมสุขกับ พระองค รวมตายกับพระองค จะไดรวมชีวิตกับพระองคในการกลับคืนชีพ ใหเราภาวนาเพื่อกันและกันตอไป เพื่อเราจะไดซื่อสัตยมั่นคงจนถึงที่สุด และสามารถกลาวเหมือนกับนักบุญเปาโลวา “ชีวิตของขาพเจาจะถูก ถวายเปนเครื่องบูชาอยูแลว ถึงเวลาที่ขาพเจาจะตองจากไป ขาพเจาตอสูมาอยางดีแลว ขาพเจาวิ่งมาถึง เสนชัยแลว ขาพเจารักษาความเชื่อไวแลว ยังเหลือแตเพียงมงกุฎแหงความชอบธรรม ซึ่งองคพระผูเปนเจา ผูท รงพิพากษาอยางเทีย่ งธรรมจะประทานแกขา พเจาในวันนัน้ และไมใชเพียงแกขา พเจาเทานัน้ แตจะประทาน แกทุกคนที่เฝารอคอยการปรากฏมาของพระองค” (2 ทิโมธี 4: 6-8) อวยพรมาดวยความรัก พระสังฆราช ลอเรนซ เทียนชัย สมานจิต ประมุขสังฆมณฑลจันทบุรี

08_04 Bishop 2.indd 9

8/4/2552 13:02:05

สาสน

พระสังฆราช โยเซฟ ประธาน ศรีดารุณศีล ประมุขสังฆมณฑลสุราษฎรธานี

“There is a time for everything, and a season for every activity under heaven” “มีเวลาสำหรับทุกสิ่ง มีกำหนดเวลาสำหรับกิจกรรมทุกอยางภายใตฟาสวรรคนี้” (ปญจ 3:1) ขอขอบคุณพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค สำหรับการรับใชพระเจา และพี่นองคริสตชนใน สังฆมณฑล เชียงใหม เปนเวลายาวนานถึง 22 ป 15 วัน ดวยความเสียสละ และอดทน ขอขอบคุณสำหรับแบบอยางของความเรียบงาย ตรงไปตรงมา และอารมณดี ขอบคุณสำหรับไมตรีจิต มิตรภาพ และความเปนกันเองที่พระคุณเจาไดมอบใหกับพวกเราในสภาฯ บัดนีพ้ ระคุณเจาไดรบั อีกพันธกิจหนึง่ จากการเปนนายชุมพาบาล “บนดอย” มาสูก ารพิศเพงภาวนา “บนพืน้ ราบ” ทั้งสองพันธกิจมีคุณคายิ่ง ในการชวยวิญญาณใหรอดพน พวกเราชาวสังฆมณฑลสุราษฎรธานี ขอเปนกำลังใจใหพระคุณเจาประกอบพันธกิจนี้ไดอยางดีและราบรื่น พรอมทั้งขอพระเจา พระแมมารีย และทานนักบุญยอแซฟ ทรงประทานพรอันอุดมสมบูรณแดพระคุณเจาเสมอ ดวยรักและเคารพ

พระสังฆราช โยเซฟ ประธาน ศรีดารุณศีล ประมุขสังฆมณฑลสุราษฎรธานี

08_04 Bishop 2.indd 10

8/4/2552 13:02:09

สาสน

พระสังฆราช ยอหน บอสโก ปญญา กฤษเจริญ ประมุขสังฆมณฑลราชบุรี

พระสังฆราช คณะสงฆ นักบวชชาย-หญิง และสัตบุรษุ ทุกคน ในสังฆมณฑลราชบุรขี อรวมโมทนาคุณพระเจา สำหรับชีวิตแหงการรับใชในฐานะนายชุมพาบาลของพระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ในนามของสังฆมณฑลราชบุรี ผมขอขอบคุณพระคุณเจาที่ไดปฏิบัติหนาที่ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ดวยความรักและความเสียสละเปนอยางมาก จนทำใหสังฆมณฑลเชียงใหมเจริญกาวหนาอยางที่เห็นอยูทุกวันนี้ ในสวนตัวแลว ผมตองขอขอบคุณพระคุณเจาเปนพิเศษ ที่นับตั้งแตผมไดรับการอภิเษก พระคุณเจาไดให ความรัก ความเมตตาตอผม โดยเฉพาะอยางยิ่งในแบบฉบับที่ดีของการกระทำหนาที่พระสังฆราช ผมไดเรียนรูใน หลายสิ่งหลายอยางจากพระคุณเจา เปนตนในความศรัทธาตอการเฝาศีลมหาสนิท ความเคารพนบนอบผูใหญ การรับใชพี่นองสงฆและสัตบุรุษดวยความชื่นชมยินดี ขอพระเจาไดประทานพระพรแหงสุขภาพ และปรีชาญาณ เพื่อพระคุณเจาจะไดใชชีวิตในการรับใชพระเจา ดวยความชื่นชมยินดีตลอดไป ดวยความเคารพอยางสูง พระสังฆราช ยอหน บอสโก ปญญา กฤษเจริญ ประมุขสังฆมณฑลราชบุรี

08_04 Bishop 2.indd 11

8/4/2552 13:02:12

สาสน

พระสังฆราช ฟลิป บรรจง ไชยรา ประมุขสังฆมณฑลอุบลราชธานี

ครั้งแรกที่ไดทราบขาววาพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ไดลาเกษียณจากตำแหนง ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ก็รูสึกแปลกใจ เพราะมองจากภายนอกแลว เห็นพระคุณเจายังหนุมและ แข็งแรง พูดจาฉะฉานเหมือนเดิมเสมอ แตเมื่อไดพบ ไดคุยกับพระคุณเจา ผมจึงรูวาที่จริงแลว สุขภาพ เปนอุปสรรคในการทำหนาที่นายชุมพาบาลของพระคุณเจา ผมภาวนาวาเมื่อพระคุณเจาฟรังซิสเซเวียร วีระ อาภรณรตั น เขารับผิดชอบตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ตอจากพระคุณเจาอยางเปนทางการ แลว สุขภาพของพระคุณเจาคงจะดีขึ้น ผมไดรบั อภิเษกเปนพระสังฆราชเมือ่ 3 ปทผ่ี า นมา จึงไมมโี อกาสทำงานในหนาทีน่ ายชุมพารวมกับ พระคุณเจานานนัก กระนั้นก็ตาม เมื่อครั้งผมเปนเจาคณะพระมหาไถ ผมไดติดตอและประสานงานกับ พระคุณเจา เมื่อสงฆคณะพระมหาไถมาทำงานดานอภิบาลคริสตชนที่จังหวัดนาน และที่อำเภอแมแจม จังหวัดเชียงใหม ผมมีโอกาสสนทนา เดินทาง และคางคืนในหมูบานคริสตชนกับพระคุณเจา ผมไดเห็น ความเรียบงาย ความเสียสละ ความเปนกันเอง และตัวอยางในดานงานอภิบาล ลูกชุมพาของพระคุณเจา รวบรวมประวัติ ผลงาน กิจกรรม ของพระคุณเจาจัดพิมพเปนหนังสืออนุสรณ ในโอกาสทีพ่ ระคุณเจาลาเกษียณ จากตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม เปนสิ่งบงบอกใหเห็นวา บรรดาพระสงฆ คณะนักบวช และ สัตบุรุษคริสตชนสังฆมณฑลเชียงใหม มีความกตัญู และรักพระคุณเจา นายชุมพาบาลของพวกเขา ซึ่งนาปลื้มใจยิ่ง หมดความหวงใย ไมตองรับผิดชอบภาระหนัก พระคุณเจาคงมีสุขภาพที่สมบูรณ และแข็งแรงขึ้น ผมภาวนาขอใหพระคุณเจาเปนเชนนั้น พระสังฆราช ฟลิป บรรจง ไชยรา ประมุขสังฆมณฑลอุบลราชธานี

08_04 Bishop 2.indd 12

8/4/2552 13:02:15

สาสน

พระสังฆราช ยอแซฟ ชูศักดิ์ สิริสุทธิ์ ประมุขสังฆมณฑลนครราชสีมา

ผมขอแสดงความดีใจกับพระคุณเจาสังวาลย ทีบ่ ดั นีไ้ ดจบภารกิจในฐานะเปนประมุขของสังฆมณฑล เชียงใหมดวยดี และกำลังสงมอบภารกิจนี้ตอไปใหกับพระคุณเจาวีระ อาภรณรัตน ซึ่งเปนศิษยของ พระคุณเจาเอง ระยะเวลา 22 ปนั้นคงไมนานเกินไปสำหรับพระคุณเจา เพราะพระคุณเจามีภาระงาน มากมายในงานอภิบาลและการแพรธรรม ซึ่งกำลังเกิดดอกออกผลในสังฆมณฑลอยางนาชื่นใจ ทำใหเวลา ทำงานในแตละวันผานไปอยางรวดเร็ว นอกจากนัน้ ตองจัดเวลาสำหรับการประชุม การสัมมนาและรวมงาน พิธตี า ง ๆ ในสวนกลาง ก็ยง่ิ ทำใหวนั เวลาบีบกระชับเขามาอีก แตพระคุณเจาก็ทำไดอยางดีเสมอมา ดูเหมือน วาระยะทางไกลจากกรุงเทพฯถึงเชียงใหมไมไดเปนอุปสรรคแตอยางใดเลย มีแตเพียงในระยะหลังๆ นี้ที่ พระคุณเจาใชอุปกรณทางการแพทยชวยขยายหลอดเลือด จึงทำใหตองขาดกิจกรรมไปในบางครั้ง ลาสุด ก็ตองลาการไปเฝาถวายรายงานพระสันตะปาปาเบเนดิกตที่ 16 เมื่อเดือนพฤษภาคม 2008 แตนั่นก็เปน สัญญาณบอกใหพวกเรารูวาพระคุณเจาเจ็บปวยจริง ๆ จึงเปนเหตุเปนผลทำใหพระคุณเจาตองขอเกษียณ กอนกำหนดเวลา ก็ตองถือวาพระคุณเจาไดทำงานอยางดีที่สุดเทาที่สุขภาพรางกายจะเอื้ออำนวยให ขอใหประวัติศาสตรของการทำงานที่สังฆมณฑลเชียงใหม เปนความทรงจำที่ประเสริฐ ใหเปน ยาชูกำลังชั้นเลิศชวยพระคุณเจารูสึกดี ๆ กระชุมกระชวยในยามที่พักผอนลาเกษียณ และขอพระโปรดให พระคุณเจามีอายุยั่งยืนนาน

พระสังฆราช ยอแซฟ ชูศักดิ์ สิริสุทธิ์ ประมุขสังฆมณฑลนครราชสีมา

08_04 Bishop 2.indd 13

8/4/2552 13:02:19

สาสน

พระสังฆราช ฟรังซิสเซเวียร เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช ประมุขสังฆมณฑลนครสวรรค

พระคุณเจาสังวาลย ที่เคารพรัก เมือ่ ผมไดเขียนสาสนแสดงความยินดีกบั พระสังฆราชองคใหมของสังฆมณฑลเชียงใหม พระคุณเจา ฟรังซิสเซเวียร วีระ อาภรณรัตน เสร็จแลว ก็ขอถือโอกาสนี้รวมดีใจกับพระคุณเจาเปนพิเศษดวยเชนกัน ที่สมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกต ที่ 16 ไดรับใบลาเกษียณจากตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมของ พระคุณเจา หลังจากที่พระคุณเจาไดทุมเทและตรากตรำทำงานในเนื้อนาที่อุดมสมบูรณ และผลิดอก ออกผลมากของเขตสังฆมณฑลเชียงใหมมาเปนเวลายาวนาน และนั่นยอมหมายถึงความเหนื่อยยาก และภาระงานที่หนักหนวง บัดนี้ ภาระหนาที่เหลานั้นจะถูกสงมอบตอใหแกนายชุมพาบาลคนใหมท่ีจะ รับผิดชอบดูแลตอไป ก็จะเปนโอกาสใหพระคุณเจาไดมเี วลาพักผอนกายใจ ใชเวลาอยูก บั องคพระผูเ ปนเจา ที่พระคุณเจารัก และก็ทรงรักพระคุณเจาไดมากขึ้น อันเปนชวงเวลาที่มีคายิ่งในอีกรูปแบบหนึ่งของชีวิต คริสตชน ขอใหชวงเวลาที่พระคุณเจาจะใชอยูกับองคพระผูเปนเจานี้ เปนชวงเวลาที่สงบ สันติ เสริมสราง ความสัมพันธกับพระองคแนนแฟนยิ่งขึ้น ซึ่งจะสงผลใหเมล็ดพันธุที่พระคุณเจาไดหวานไวตลอดเวลา อันยาวนานบังเกิดผล นำความชื่นชมยินดีมาสูพระศาสนจักรทองถิ่นแหงสังฆมณฑลเชียงใหมตราบนาน เทานาน รักและเคารพในพระคริสตเจา พระสังฆราช ฟรังซิสเซเวียร เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช ประมุขสังฆมณฑลนครสวรรค

08_04 Bishop 2.indd 14

8/4/2552 13:02:22

สาสน

ภราดาศิริชัย ฟอนซีกา

อธิการเจาคณะเซนตคาเบรียลแขวงประเทศไทย ขอรวมสดุดีและแสดงมุทิตาจิตแด ฯพณฯ พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุ ร ะศรางค ในโอกาสลาเกษี ย ณจาก ตำแหน ง ประมุ ข สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม ขอโมทนาคุณ พระเปน เจา ที่ไ ดโ ปรยปรายพระคุ ณ นานั ป การมายัง พระคุ ณ เจ า และยังสังฆมณฑลเชียงใหมตลอด 22 ป ในฐานะนายชุมพาบาล ขอขอบพระคุณและรูสึกสำนึกในพระคุณ แทนประชาสัตบุรุษมากมาย ในพระศาสนจักรประเทศไทย และใน สังฆมณฑลเชียงใหม สำหรับการอุทิศตนเยี่ยงนายชุมพาบาลที่ดี และรับใชประชากรของพระเปนเจาทั้งในสถานภาพ สงฆนิรันดรของพระเยซูเจา และในตำแหนงประมุขสังฆมณฑล ดวยความรูความสามารถ ประสบการณ ปรีชาญาณ และขันติธรรม โมทนาคุณพระเปนเจา ที่ไดทรงเลือกสรรและกระทำสิ่งมหัศจรรยมากมายในชีวิตของพระคุณเจา ใหเปน เครื่องหมายและเครื่องมือศักดิ์สิทธิ์ และมีประสิทธิภาพของพระองคตลอดมา พระคุ ณ เจ า เป น ผลผลิ ต และเป น ความภาคภู มิ ใ จของคณะเซนต ค าเบรี ย ลที่ มี คุ ณ ภาพและประสิ ท ธิ ภ าพ พระคุณเจาสนับสนุน สงเสริม ใหกำลังใจ และเชิดชูคณะเซนตคาเบรียลดวยน้ำใสใจจริง และดวยความเอื้ออาทร เสมอมา ขอกราบขอบพระคุณดวยจิตสำนึกแหงความกตัญูกตเวทีเสมอไป ขอฝากพระคุณเจาไวในพระพรและการอารักขาของพระแมมารีอา และทานนักบุญยอแซฟ องคอุปถัมภของ พระคุณเจา เพื่อจะไดมีสุขภาพกายใจที่สมบูรณ มีพลังสรางสรรคสิ่งดีงามใหกับสังคมไทยและพระศาสนจักรไปอีกนาน เทานาน

ภราดาศิริชัย ฟอนซีกา อธิการเจาคณะเซนตคาเบรียลแขวงประเทศไทย

08_04 Bishop 2.indd 15

8/4/2552 13:02:25

สาสน

บาทหลวงเทพรัตน ปติสันต

เจาคณะแขวงซาเลเซียนแหงประเทศไทย เรียนพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางคที่เคารพรักอยางสูง การที่ ส มเด็ จ พระสั น ตะปาปาเบเนดิ ก ต ที่ 16 ได ท รงแต ง ตั้ ง ให คุณพอฟรังซิสเซเวียร วีระ อาภรณรัตน เปนพระสังฆราชองคใหมของ สังฆมณฑลชียงใหม เปนขาวที่นำความปติยินดี แตในเวลาเดียวกันก็หมายถึง การลาเกษียณจากตำแหนง ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมของพระสังฆราช ยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค พระคุณเจาผูเปนที่รักของพวกเราทุกคน ตลอดเวลา 22 ป พระคุณเจาไดเปน นายชุมพาบาลที่ดี และรับใชพระศาสนจักรของพระผูเปนเจาในฐานะผูนำและผูอภิบาล การเปนพระสังฆราชของ สังฆมณฑลเชียงใหมเรียกรองการเสียสละและการอุทิศตนอยางมาก เนื่องจากภูมิประเทศที่กวางใหญเต็มดวยขุนเขา ทำใหการเดินทางเพื่องานอภิบาลไมสะดวกสบายเหมือนภูมิประเทศในพื้นที่ราบ แตพระคุณเจาไดทุมเทชีวิต เพื่อ เอาใจใส ดู แ ลฝู ง ชุ ม พาของพระผู เ ป น เจ า เยี่ ย มเยี ย น ให กำลั ง ใจและคำแนะนำที่ ดี แ ก ทุ ก คน โดยไม เ ห็ น แก ความเหน็ดเหนื่อย ปฏิบัติหนาที่เปนบิดาและนายชุมพาบาล อยูทามกลางสัตบุรุษดังผูที่คอยรับใช ความใจดี ความเป น กั น เอง และการพู ด คุ ย ที่ ส นุ ก สนานของพระคุ ณ เจ า ทำให ทุ ก คนที่ พ บกั บ พระคุณเจามีความสบายใจ ลืมความกังวลวาตนเองกำลังอยูต อ หนาพระสังฆราช ดังนัน้ การลาเกษียณของพระคุณเจา ทำใหพวกเรารูสึกอาลัยที่จะตองอยูหางไกลกัน โอกาสที่จะไดพบและไดยินเสียงของพระคุณเจามีนอยลง ในนามของคณะนั ก บวชซาเลเซี ย นแห ง ประเทศไทย ผมต อ งขอขอบคุ ณ พระคุ ณ เจ า สำหรั บ ความรักความหวงใย กำลังใจและแรงสนับสนุนทีพ่ ระคุณเจามีตอ บรรดาสมาชิกซาเลเซียน และกิจการตาง ๆ ของคณะ โดยเฉพาะอยางยิ่งในสังฆมณฑลเชียงใหม พระคุณเจาใหการตอนรับพวกเราซาเลเซียน ดุจบิดาผูใจดี ไววางใจใหพวก เราดูแลอภิบาลศูนยคำสอนของสังฆมณฑล ซาเลเซียนทุกคนรวมใจภาวนาขอพระผูเปนเจา พระมารดามารีอาองค อุปถัมภของคริสตชน และนักบุญยอแซฟ ไดโปรดประทานพระพรใหพระคุณเจา มีพละกำลังกายใจ ทีแ่ ข็งแรงสมบูรณ มี อ ายุ มั่ น ขวั ญ ยื น พวกเราไม ส ามารถอยู ใ กล พ ระคุ ณ เจ า ด ว ยกายแต อ ยู กั บ พระคุ ณ เจ า ด ว ยใจ และการภาวนา พวกเราขอเปนกำลังใจใหพระคุณเจาตลอดไป บาทหลวงเทพรัตน ปติสันต เจาคณะแขวงซาเลเซียนแหงประเทศไทย

08_04 Bishop 2.indd 16

8/4/2552 13:02:29

สาสน

ซิสเตอรเชลียง เวชยันต

มหาธิการิณี คณะพระหฤทัยของพระเยซูเจาแหงกรุงเทพฯ “ แม น้ำ ไปถึ ง ไหน ทุ ก สิ่ ง ก็ มี ชี วิ ต ... เพราะว า น้ำ สำหรั บ ต น ไม นั้ น ไหลจากสถาน นมัสการ” (อสค. 47: 9, 12) ตลอดระยะเวลากว า 22 ป ที่ พ ระคุ ณ เจ า ทำหน า ที่ พ ระสั ง ฆราชแห ง สังฆมณฑลเชียงใหม ทุกคนตางก็ประจักษวา พระคุณเจาทำหนาที่นายชุมพาบาล ด ว ยความเอาใจใส ดุ จ “บิ ด า” ที่ อ ยู ท า มกลางลู ก ๆ ประชากรของพระเจ า ทำหนาที่ประกาศขาวดีดวยความกระตือรือรน พากเพียร อดทน ไมยอทอตอความยากลำบาก และทำหนาที่บันดาล ความศักดิ์สิทธิ์ดวยความรับผิดชอบ ซื่อสัตย จึงถือไดวาเวลาที่ผานไป 22 ปนั้น เปนชวงเวลาแหงพระพรของพระเจา ดุจดัง “สายน้ำแหงชีวิต” ที่หลั่งไหลมายังพระศาสนจักรแหงขุนเขาแหงนี้ ผานทางชีวิตของพระคุณเจา ดวยแบบอยางของความราเริง เรียบงาย คลองแคลว วองไว อุทิศตนโดยไมเห็นแกเหน็ดเหนื่อย เปนกันเอง กับทุกคน จึงทำใหผูรวมงานกับพระคุณเจา โดยเฉพาะเราชาวคณะพระหฤทัยฯ สัมผัสไดถึงความเปน “ผูนำที่อยู ทามกลางเรา” ทีเ่ ปย มดวยความเขาใจ พรอมทีจ่ ะสนับสนุนการทำงานของเราดวยใจกวาง ขณะเดียวกัน พระคุณเจาเอง ก็ยังใหแบบอยางของการ “เปนสงฆของพระคริสตเจา” ที่สัตบุรุษสามารถ “เขาถึง” ไดงาย ๆ ไมเลือกวัย เพศ สถานะ และชนชั้น ดังนั้น ภาพที่พบเห็นกันเสมอ ๆ คือ ภาพของการตอนรับดวยรอยยิ้ม เต็มไปดวยอัธยาศัยไมตรี ขอโมทนาคุณพระเจา ในพระพรพิเศษแหงกระแสเรียก “ผูรับใชแหงผูรับใชทั้งหลาย” ในชีวิตของพระคุณเจา ขอขอบคุณในคุณความดีงามทั้งหลายที่พระคุณเจาไดริเริ่ม ไดหวานลงไวในสังฆมณฑลเชียงใหม และขอขอบคุณใน แบบอยางของการดำเนินชีวิต เปนผูรับใชพระเจา ดวยความซื่อสัตย อดทน และราเริงยินดี ขอพระเจาทรงอำนวยพระพรแหงความรัก สันติสุข และความชื่นชมยินดีแดพระคุณเจาตลอดไป

ซิสเตอรเชลียง เวชยันต มหาธิการิณี คณะพระหฤทัยของพระเยซูเจาแหงกรุงเทพฯ

08_04 Bishop 2.indd 17

8/4/2552 13:02:32

สาสน

บาทหลวงติดคำ ใจเลิศฤทธิ์

อธิการเจาคณะเบธารามแหงประเทศไทย

ในโอกาสที่ พระสังฆราช ยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ประมุขแหงสังฆมณฑลเชียงใหม ขอลาจาก ตำแหนงหนาที่ ซึ่งพระคุณเจารับผิดชอบมาเปนเวลากวา 22 ป ในนามของคณะสงฆพระหฤทัยของพระเยซูเจา แหงเบธาราม (คณะเบธาราม) ขอกราบขอบพระคุณ พระคุณเจาที่ไดเสียสละ อุทิศตนรับใชพระศาสนจักรทองถิ่น ที่คณะเบธารามไดรวมงาน ทำใหสังฆมณฑลเชียงใหมเจริญกาวหนาในทุก ๆ ดาน ขอพระเจาโปรดประทานพระพรแดพระคุณเจา ใหมีสุขภาพแข็งแรง มีสันติสุขตลอดไป

ดวยความเคารพรักในพระคริสตเจา บาทหลวงติดคำ ใจเลิศฤทธิ์ อธิการเจาคณะเบธารามแหงประเทศไทย

08_04 Bishop 2.indd 18

8/4/2552 13:02:35

สาสน

บาทหลวงสมพงษ เตียวตระกูล

อธิการเจาคณะพระมหาไถแหงประเทศไทย

ทุกชีวิตไดฝากรอยเทาไวบนแผนดินผืนนี้ วันเวลาไดผานไปตามกาลเวลาของมัน แตสิ่งที่สำคัญก็คือ ชีวิต ความเสียสละ และความรักจากใจ พระคุณเจาไดฝากไวบนพืน้ แผนดินของมิสซังเชียงใหม ไมวา จะตามชายฝง แมนำ้ ปิง หรือพื้นราบหรือบนภูเขาสูง สิ่งที่พระคุณเจาไดฝากไวนั้นคือ ชีวิตในชีวิต ซึ่ง เกิดเปนเมล็ดพันธุและไดกลายเปนตนไม ที่งอกงามขึ้น ทำใหหลายชีวิตไดอาศัยรมใบแหงความรมรื่น และเต็มไปดวยสายลมแหงพระพรที่พัดมาผสมผสาน ขอขอบพระคุณ พระคุณเจาอยางสูงสำหรับทุกสิ่งทุกอยาง ไมวาจะเปนทางกาย ทางใจ และทางจิตวิญญาณ ที่พระคุณเจาไดมอบใหแกบรรดาพระสงฆ นักบวชชายหญิง และบรรดาสัตบุรุษ ในมิสซังเชียงใหม ตนไมแหงชีวิต ของพระคุณเจา ที่พระคุณเจาไดปลูกไวนั้น จะเติบโตตอไป และแผขยายกิ่งกาน และเปนเมล็ดพันธุ เพื่อชีวิตอื่น ๆ อีกตอไปอยางมากมาย ขอพระพรอันบริบูรณขององคพระผูไถ ไดทรงนำพลัง ความเขมแข็ง และความปติยินดี มาสูชีวิตและจิตใจ ของพระคุณเจาเสมอไป เหมือนดังพระวาจาที่วา ไมวาจะบนภูเขาสูง ทองฟา ในหุบเขา หรือในทองทะเลลึก พระเจาทรงอยูที่นั่น ในองคพระคริสตเจาและแมพระ บาทหลวงสมพงษ เตียวตระกูล อธิการเจาคณะพระมหาไถแหงประเทศไทย

08_04 Bishop 2.indd 19

8/4/2552 13:02:39

สาสน

ซิสเตอรจินตนา ฉัตรสุภางค, osu

อธิการิณีเจาคณะอุรสุลินแหงสหภาพโรมันประเทศไทย วันแหงการแสดงความกตัญูกตเวทิตา และ โมทนาคุณพระเปนเจา ในโอกาสลาเกษียณจากตำแหนงประมุข สังฆมณฑลเชียงใหม รวมกับคณะสงฆ นักบวช และ พี่นองทุกทานในสังฆมณฑลเชียงใหม ในโอกาสลาเกษียณจากตำแหนงประมุขสังฆมณฑลของ พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค สมาชิก คณะอุรสุลินแหงสหภาพโรมันขอรวมใจกับพี่นองชาวเชียงใหม โมทนาคุณพระเจาสำหรับพระพรมากมายที่พระองค ประทานใหกับสังฆมณฑลเชียงใหมโดยผานทางพระคุณเจาสังวาลย ศุระศรางค โดยเฉพาะอยางยิ่งสำหรับตัวพระคุณ เจาเอง ที่ไดยอมมอบกายถวายจิต รับใชพระเปนเจาในฐานะประมุขของสังฆมณฑลเชียงใหม ตลอดเวลาที่ผานมา พระคุณเจาไดทุมเททั้งแรงกายแรงใจ สติปญญา ในการนำฝูงชุมพาที่พระเปนเจาไดฝาก ไวในความดูแล เอาใจใส เลี้ยงดูอยางดี ซึ่งไมใชเปนเรื่องงาย แตพระคุณเจาไดฟนฝาอุปสรรคมากมายเหลานี้มาไดเปน อยางดี พระคุณเจาเปนตัวอยางของนายชุมพาบาลทั้งหลาย เปนทุกอยางสำหรับทุกคน ไมวาลูกแกะจะอยูแหงไหน บนพื้นราบ ตามปาเขาลำเนาไพร ไกลแสนไกลเพียงใด พระคุณเจาไมเคยยอทอ จะตองนั่งรถขามภูเขาลูกแลวลูกเลา ลุยน้ำขามหวย ใชเวลาหลายชั่วโมง ในการเดินทาง ความยากลำบากเหลานั้นไมเคยเปนอุปสรรคในการที่พระคุณเจา จะไปอภิบาลลูกแกะเหลานั้น ซึ่งเปนภาพที่นาประทับใจมาก สำหรับผูที่ไดสัมผัส ขอพระเปนเจาโปรดประทานพระพรและพระหรรษทานแกพระคุณเจา พรอมทั้งสุขภาพที่แข็งแรง เขมแข็ง ในการเดินทางตอไปในชวงเวลาแหงการพักผอน และเปนกำลังใจใหพระคุณเจาวีระ อาภรณรัตน คณะสงฆ นักบวช และลูก ๆ ชาวเชียงใหมตอไป ดวยความเคารพรักในพระคริสตเจา ซิสเตอรจินตนา ฉัตรสุภางค, osu อธิการิณีเจาคณะอุรสุลินแหงสหภาพโรมันประเทศไทย

08_04 Bishop 2.indd 20

8/4/2552 13:02:42

สาสน

ซิสเตอรวันทนา กิจมงคล อธิการเจาคณะพระกุมารเยซู

ซิสเตอรในนามสมาชิกคณะพระกุมารเยซู ขอแสดงความกตัญู และขอบคุณพระคุณเจา โอกาสลาเกษียณ จากตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ขอบคุณพระคุณเจาทีไ่ ดใหความรัก ความหวงใย ความอบอุน และความเปนกันเองกับสมาชิกของเราทีท่ ำงาน ในสังฆมณฑลเชียงใหม พวกเรายอมรับวาพระคุณเจาไดทำหนาที่เปนบิดาที่ดีกับทุกคนอยางครบถวน พระคุณเจาเปน แบบอยางในเรื่องความเรียบงาย การปรับตัวเขากับชุมชนซึ่งเปนเขตที่มีหลายชนเผา พระคุณเจาเปนแบบอยาง เรือ่ งความเสียสละ แมวดั จะอยูไ กลแคไหนพระคุณเจาก็ไปถึงเพือ่ ใหกำลังใจ นอกจากนีย้ งั เปนทีเ่ คารพนับถือของทุกคน พวกเรารูสึกเสียดาย อยากใหพระคุณเจาอยูกับพวกเรานานกวานี้ แตเนื่องจากสุขภาพของพระคุณเจา ไมคอยดีนักซึ่งเราก็เปนหวง อยางไรก็ดีลึก ๆ ในจิตใจก็ดีใจที่พระคุณเจาจะไดมีโอกาสพักผอนดูแลสุขภาพ เราภาวนาขอพระเจาไดโปรดปกปกพิทกั ษรกั ษาใหพระคุณเจาแข็งแรงและอยูก บั พวกเราไปตราบนานเทานาน

ดวยความเคารพ ซิสเตอรวันทนา กิจมงคล อธิการเจาคณะพระกุมารเยซู

08_04 Bishop 2.indd 21

8/4/2552 13:02:45

สาสน

ซิสเตอรโดนาดา พีรพงศพิพัฒน

มหาธิการิณีคณะภคินีรักกางเขนแหงทาแร

กราบเรียน พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ที่เคารพยิ่ง คณะภคินีรักกางเขนแหงทาแร ขอรวมโมทนาคุณพระเจา สำหรับพระคุณมากมายที่พระองคไดประทานแด พระคุณเจา ในการเปนนายชุมพาบาลที่ดี 22 ป แหงการเปนนายชุมพาบาลที่ดี 22 ป แหงการอุทิศตนเพื่อพระอาณาจักรของพระเจา 22 ป แหงพระพรที่มีคริสตชนเพิ่มมากขึ้น 22 ป แหงการเปนหนึง่ เดียวกับพีน่ อ งตางความเชือ่ หลากหลายวัฒนธรรม ขอพระเจาไดอวยพระพรใหพระคุณเจามีสขุ ภาพทีแ่ ข็งแรง เพือ่ พระคุณเจา จะไดเปนเครื่องมือของพระองค ตลอดไป

ดวยความเคารพรักยิ่ง ซิสเตอรโดนาดา พีรพงศพิพัฒน มหาธิการิณีคณะภคินีรักกางเขนแหงทาแร

08_04 Bishop 2.indd 22

8/4/2552 13:02:49

สาสน

ซิสเตอรพเยาว ถาวรวงศ

มหาธิการิณีคณะรักกางเขน แหงจันทบุรี

เมื่อทราบขาววา พระคุณเจาไดรับการแตงตั้งเปนมุขนายกของสังฆมณฑลเชียงใหมในครั้งกระโนน ก็มีความ ยินดีที่สังฆมณฑลนี้ไดมีประมุขที่ใจดี ราเริง สามารถเรียนรูภาษาทองถิ่นไดรวดเร็ว ฯลฯ วันนี้พระคุณเจาขอลาเกษียณ จากตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ก็รูสึกยินดีเชนกัน เพราะพระคุณเจาจะไดพักผอน หลังจากรับใชประชากร ของพระอยางสิ้นสุดสติปญญาและกำลัง พวกเราสมาชิ ก คณะรั ก กางเขน แห ง จั น ทบุ รี ขอมี ส ว นร ว มในวั ย เกษี ย ณของพระคุ ณ เจ า ในคำภาวนา ขอพระคุณเจาไดมีสุข สันติ ในพระพรแหงวันเวลา และปรีชาญาณนี้

ซิสเตอรพเยาว ถาวรวงศ มหาธิการิณีคณะรักกางเขน แหงจันทบุรี

08_04 Bishop 2.indd 23

8/4/2552 13:02:52

สาสน

ซิสเตอร มารี เซินวีแยฟ ออน ซิสเตอร อันนารีตา มีแชลลี

คณะเมตตาธรรม แหงนักบุญ ชานอั้งติด ตูเร ซิสเตอรคณะเมตตาธรรม แหงนักบุญ ชานอัง้ ติด ตูเร ขอขอบพระคุณ พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ที่รับพวกลูกมารวมทำงานในสังฆมณฑลเชียงใหม และดูแลเอาใจใสพวกลูกเปนอยางดี แมวาพวกลูกมาทำงานใน สังฆมณฑลเชียงใหมยังไมนานนัก แตในชวงระยะเวลา 6 ป ที่อยูในความดูแลของพระคุณเจา มีหลายสิ่งหลายอยาง ในชีวิตของพระคุณเจาประทับใจพวกลูกมาก ขอกลาวถึงความประทับใจที่จารึกในจิตใจของพวกลูกก็คือ ความดีงาม ในตัวของพระคุณเจา ความรัก ความเสียสละ ความเอาใจใส ความเขาใจ ความเรียบ ๆ งาย ๆ ฯลฯ ของพระคุณเจา ซึ่งพวกลูกคริสตชนควรเลียนแบบอยางความดีงามนี้ สุดทายนี้ พวกลูกและเด็ก ๆ ในบานพักเนเมเซีย ขอขอบคุณพระคุณเจาอีกครั้งที่ไดมาเสกบานและใหกำลังใจ แกพวกลูก พวกลูกจะไมลืมพระคุณเจาในคำสวดภาวนา ทั้งนี้ขอองคพระผูเปนเจา พระแมมารีย นักบุญยอแซฟ องคอุปถัมภของพระคุณเจา ไดทรงโปรดประทานพระพรอยางอุดมสมบูรณมายังทาน ขอใหทานมีความสุขใจและมี พลานามัยแข็งแรง ตลอดไป

ดวยความเคารพรัก ซิสเตอร มารี เซินวีแยฟ ออน - ซิสเตอร อันนารีตา มีแชลลี คณะเมตตาธรรม แหงนักบุญ ชานอั้งติด ตูเร

08_04 Bishop 2.indd 24

8/4/2552 13:02:55

สาสน

ซิสเตอรประพรรณ หมั่นศึกษา

อธิการิณีคณะภคินีแพรธรรมแหงพระนางมารียผูปฏิสนธินิรมล

ตั้ ง แต ไ ด รู จั ก กั บ พระคุ ณ เจ า พวกเราได สั ม ผั ส ความรั ก ความใจดี ของพระเจา โดยผานทางพระคุณเจา ดวยการมาเยี่ยมเยียนอยางสม่ำเสมอ พร อ มด ว ยอาหารการกิ น มี ข องติ ด รถมากมายมาให พ วกเราเสมอ รวมทั้ ง เสียงเพลง นำขาวสารความเปนไปของโลกปจจุบันมาบอกเลา เปนอุทาหรณ ขอคิดเตือนใจดวยความเปนหวง เพือ่ ใหพวกเรารูเ ทาทันสิง่ รอบตัวทีก่ ำลังเกิดขึ้น พระคุณเจารูจักและจำสมาชิกในคณะของเราทุกคนได มีคำอวยพรและของขวัญใหเสมอ ในโอกาสครบรอบ วันเกิดและวันฉลองศาสนนามของสมาชิกคณะเสมอ เมื่อพระคุณเจาทราบขาวคราวเกี่ยวกับการเจ็บปวยของสมาชิก ของเราจะถามไถไปเยี่ยมเยียนทุกคนทุกครั้ง พระคุณเจาไดสงเสริมใหคณะของเรามีการพัฒนาศักยภาพของสมาชิกเปนอยางดีตลอดมา สนับสนุนใหมีการ ศึกษาเพิ่มเติมในดานตาง ๆ และสนใจไปเยี่ยมเยียนใหกำลังใจเมื่อสมาชิกไปศึกษาตอตามสถาบันตาง ๆ เปนเจาภาพ ฉลองใหกับสมาชิกเมื่อจบการศึกษาอยางสนุกสนาน พระคุณเจาสอน และตักเตือนดวยแบบอยางของชีวิต เชน “ซิสเตอร อยาทิ้งการภาวนา” พระคุณเจา จะสวดภาวนา ทำวัตร เชา-เย็น-ค่ำ กับพวกเรา จะคอยสะกิดเมื่อเห็นพวกเราวุนวายทำงานจนไมไดสวด เมื่อตองไป เยี่ยมเยียนสัตบุรุษตามหมูบานตาง ๆ ไมวาจะเปนหมูบานเล็กหรือใหญ หรือวัดเล็กวัดใหญพระคุณเจาจะสวดรวมกับ สัตบุรุษและสวดสวนตัวเสมอ “ขอใหเปนซิสเตอรที่มีความสุข” เปนคำพูดที่พระคุณเจาไดบอกกับพวกเรา พระคุณเจามีทาทีแหงความราเริง สนุกสนานเสมอ แมตองลำบากในการเดินทาง การกินการอยูกับชาวบาน เมื่อผานความยากลำบาก หรือภารกิจใดๆ พระคุณเจาจะเริ่มตนดวยคำวา “ตองขอบคุณพระเจาที่ประทานสิ่งตาง ๆ ใหกับเรา” นอกจากนั้นแลว พระคุณเจา ยังสงเสริมความสุขในชีวิตนักบวชใหกับพวกเราเสมอ ดวยคำเตือนใจ ทั้งสวนตัวและสวนรวม มีกิจกรรม มีเกมส มีเรื่องตลกมาแบงปน มารวมสนุกกับพวกเราและพาไปพักผอนบอย ๆ เมื่อพวกเราตองการคำปรึกษา พบปะกับพระคุณเจา สิ่งที่ไดยินเสมอคือ “พอวาง มาไดเลย” พระคุณเจา ไมเคยปฏิเสธพวกเราเลย และสนใจรับฟงดวยความเอาใจใส แนะนำสิ่งดี ๆ เสนอแนวทางตาง ๆ และจะมีของติดมือ ออกมาจากหองพระคุณเจาเสมอเวลาที่พวกเรามาพบกับพระคุณเจา ความรักความหวงใย ความผูกพัน ดัง พอ ลูก ที่พระคุณเจามีใหกับพวกเรา ทำใหเขาใจคำวา “ผูที่เห็นเรา ก็เห็นองคพระผูทรงสงเรามา” ( ยน. 12:45) ซิสเตอรประพรรณ หมั่นศึกษา อธิการิณีคณะภคินีแพรธรรมแหงพระนางมารียผูปฏิสนธินิรมล

08_04 Bishop 2.indd 25

8/4/2552 13:02:58

สาสน

ซิสเตอร สุจิตรา งามวงศ

อธิการิณีเจาคณะภคินีผูรับใชคนปวยแหงประเทศไทย

กราบนมัสการพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ที่เคารพ ในนามของสมาชิกคณะภคินีผูรับใชคนปวยแหงนักบุญคามิลโล ขอรวมกับพี่นองทั้งสังฆมณฑลแสดง ออกถึงความกตัญูรคู ณ ุ ตอพระเจาทีไ่ ดทรงมอบทานใหแกสงั ฆมณฑลเชียงใหม และขอขอบพระคุณ พระคุณเจา ที่ไดตอนรับคณะของเรา เขาไปทำงานในสังฆมณฑลอันกวางใหญของทาน และรวมมือในกิจการงานแพรธรรม มาจนถึงทุกวันนี้ พระคุณเจาที่เคารพรัก พวกเราไดมีโอกาสชื่นชมงานอันไมรูจักเหน็ดเหนื่อยและความกระตือรือรน ของทานทีจ่ ะใหขา วดีของพระคริสตเจาแผขยายไปถึงทุกหมูบ า น ประกาศถึงความรักเมตตาของพระเจา พระบิดา ที่มีตอมนุษยทุกคน แบบฉบับและความเสียสละของทานเปนแรงผลักดันใหเราทุกคนไดติดตาม และวันนี้ มีผูคน มากมายที่ขอบคุณทานสำหรับสิ่งที่พวกเขาไดรับ ขอพระเจาทรงตอบแทนความรัก ความเอาใจใสของพระคุณเจา เยี่ยงนายชุมพาบาลที่ดี พรอมทั้งโปรด ประทานพระพรนานัปการ แดพระคุณเจาใหมีพลังทั้งกายและใจที่เขมแข็ง เพื่อจะสามารถรับใชพระศาสนจักร ของพระองคตอไป ดวยความเคารพรักยิ่ง ซิสเตอร สุจิตรา งามวงศ อธิการิณีเจาคณะภคินีผูรับใชคนปวยแหงประเทศไทย

08_04 Bishop 2.indd 26

8/4/2552 13:03:01

สาสน

ซิสเตอรมารีอา นภา คำสียา

อธิการิณีเจาคณะนักบุญยอแซฟแหงการประจักษ

ขอโมทนาคุณพระเปนเจาสำหรับพระพรของพระองค ซึ่งผานทางการดำรงตำแหนงพระสังฆราช สำหรับ การทำหนาทีน่ ายชุมพาบาล ในการปฏิบตั งิ านและรับใช เพือ่ สิรมิ งคลของพระเจาในสังฆมณฑลเชียงใหมไดอยางดียิ่ง ในนามของภคิ นี ค ณะนั ก บุ ญ ยอแซฟแห ง การประจั ก ษ ขอขอบพระคุ ณ พระคุ ณ เจ า ยอแซฟ สั ง วาลย ศุระศรางค สำหรับความหวงใย กำลังใจและแรงสนับสนุนที่พระคุณเจามีตอบรรดาสมาชิกของคณะนักบุญยอแซฟ แหงการประจักษ และกิจการตาง ๆ ของคณะ โดยเฉพาะอยางยิ่งในเขตสังฆมณฑลเชียงใหม ขอพระเปนเจาโปรดประทานพระพรใหพระคุณเจา มีสุขภาพพลานามัยที่แข็งแรงทั้งกายและใจตลอดไป ดวยความเคารพอยางสูง ซิสเตอรมารีอา นภา คำสียา อธิการิณีเจาคณะนักบุญยอแซฟแหงการประจักษ

08_04 Bishop 2.indd 27

8/4/2552 13:03:04

สาสน

เซอรไอรีน ชำนาญธรรม

อธิการิณีเจาคณะแขวง คณะภคินีเซนตปอล เดอ ชารตร

สมาชิกคณะภคินีเซนตปอล เดอ ชารตร ขอโมทนาขอบพระคุณพระเจาสำหรับยี่สิบสองปแหงการรับใช อุทิศตนของพระคุณเจาสังวาลย ในฐานะประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ตลอดระยะเวลาแหงการเปนนายชุมพา ในดินแดนที่แวดลอมดวยปาเขา และธรรมชาติอันงดงาม จำนวนคริสตชนไดเพิ่มขึ้นมากมาย และเรียกไดวาเปน สังฆมณฑลที่มีผูขอรับศีลลางบาปมากที่สุดในแตละป คณะภคินีเซนตปอล เดอ ชารตร ไดมีโอกาสรวมงานกับพระคุณเจา ทั้งในอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ เมื่อครั้ง ที่พระคุณเจาเปนจิตตาธิการโรงเรียนเซนตโยเซฟคอนแวนต และในสังฆมณฑลเชียงใหม พระคุณเจาก็ไดใหความเอา ใจใส ดู แ ล สนั บ สนุ น เยี่ ย มเยี ย นสมาชิ ก ที่ ป ฏิ บั ติ ง านอยู ใ นสั ง ฆมณฑลของท า น ทั้ ง ที่ อ ยู บ นดอยและในตั ว เมื อ ง เยี่ยงนายชุมพาที่ดี ขอกราบขอบพระคุ ณ พระคุ ณ เจ า ในทุ ก สิ่ ง ที่ พ ระคุ ณ เจ า เป น โดยเฉพาะอย า งยิ่ ง การดู แ ลฝู ง ชุ ม พา ของพระเจา และการประกาศพระวรสารดวยชีวิตและดวยวาจา ซึ่งพระคุณเจาเห็นความสำคัญในเรื่องนี้มาก และได กลาวไวครั้งหนึ่งวา “เราตองประกาศพระวรสาร การประกาศขาวดีเปนหัวใจของการแพรธรรม ยังมีคนที่สนใจมาเปนคริสตชน เปนจำนวนมาก ดังนั้น หัวใจสำคัญคือ เราตองนำพระวาจาไปใหคนเหลานั้น หรือที่เรียกวาการสอนคำสอน ครูคำสอน ของเรามีบทบาทสำคัญ ดังนั้น อยากฝากใหทำงานรวมกับครูคำสอนอยางเต็มที่ ทั้งนี้เพื่อใหคริสตชนของเราไดรับ เนื้อหาดานคำสอนจะไดรักษาความเชื่อของเขาใหมั่นคงและมากขึ้น” แมพระคุณเจาจะมิไดกระทำหนาที่ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมแลว แตความเปนนายชุมพาประกาศพระวาจา ยังคงดำเนินตอไปอยางไมเสื่อมคลาย และขอใหพระคุณเจามั่นใจวาสมาชิกเซนตปอล เดอ ชารตร จะเปนกำลังใจให พระคุณเจาเสมอในคำภาวนา ดวยความเคารพรัก เซอรไอรีน ชำนาญธรรม อธิการิณีเจาคณะแขวง คณะภคินีเซนตปอล เดอ ชารตร

08_04 Bishop 2.indd 28

8/4/2552 13:03:07

สาสน

ซิสเตอรกอนซูเอโล การเซีย

อธิการิณี คณะซิสเตอรธรรมทูตแหงพระหฤทัยพระเยซูเจา และ พระนางมารีอา

นมัสการพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค “พระองคทรงรักขาพเจาถึงเพียงนี้” (1 ยน. 4:11) คติพจนที่เปนจริง ตลอด 22 ป กับ 15 วัน นับตั้งแตพระคุณเจาเขารับตำแหนงพระสังฆราช องคที่ 3 แหงสังฆมณฑลเชียงใหม และเริ่มบทบาทในพันธกิจของนายชุมพาบาล เอาใจใสดูแล และรับผิดชอบกิจการตาง ๆ ของสังฆมณฑลเชียงใหม รวมถึง 16 ป ที่พระคุณเจากรุณาเสียสละอุทิศเปนคุณพอเจาวัดประจำวัดนอยบานมารีนา ตัง้ แตสมัยวัดเกาในบานไมหลังเดิม จนกลายเปน “วัดแมพระรับเกียรติยกขึน้ สวรรค” หลังใหม ทีพ่ ระคุณเจาชวนผูม ี จิตศรัทธาจากจากกรุงเทพฯ บริจาคสราง เพื่อถวายเกียรติแดแมพระโดยมี พระคารดินัลไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู ใหเกียรติเปนประธานในพิธีเสกวัดใหมดวย ตลอดเวลาที่ผานมา ดวยความเรียบงายและเปนกันเองของพระคุณเจา ที่ไดคอยดูแลเอาใจใสตอชีวิต และจิตวิญญาณของบรรดาเยาวสตรีและคณะซิสเตอรแหงบานมารีนา โดยผานทางพิธีมิสซาขอบพระคุณ และ บทเทศนสอนของพระคุณเจาในแตละวัน ตลอดจนการใหความสนับสนุนกิจกรรมตาง ๆ ของบานมารีนาอยาง สม่ำเสมอ โดยเฉพาะการฝกอบรมดานวิชาชีพตัดเย็บเสื้อผาที่ดำเนินมาจนถึงปจจุบันเปนปที่ 44 แลว พระคุณเจา ไดใหความสำคัญกับบรรดาเยาวสตรีทจ่ี ะไดมงี านทำเปนอาชีพสุจริต และยังเสริมสรางศักดิศ์ รีของสตรีเพือ่ สามารถ ชวยเหลือรับผิดชอบตนเอง สมาชิกในครอบครัวและสังคมดวยความภูมใิ จ พระคุณเจาจึงเปนทีเ่ คารพรักของบรรดา ศิษยเกา ศิษยปจ จุบนั และคณะซิสเตอรบา นมารีนามาโดยตลอด แมชว ง 6 ปหลังมานี้ เนือ่ งจากเหตุผลดานสุขภาพ พระคุณเจาไดมอบหมายใหพระสงฆที่เปนเลขาฯของสังฆมณฑลเชียงใหม เปนคุณพอเจาวัดบานมารีนาสืบแทนจาก พระคุณเจา แตพระคุณเจาก็ยังคงสละเวลาไปถวายบูชามิสซาและรวมกิจกรรมของบานมารีนาในบางโอกาสอยาง สม่ำเสมอ ดวยเหตุผลดานสุขภาพของพระคุณเจา พระสันตะปาปาเบเนดิกตท่ี 16 จึงไดทรงรับใบลาออกจากตำแหนง และไดรับการอนุมัติโดยประกาศแตงตั้ง พระสังฆราชฟรังซิสเซเวียร วีระ อาภรณรัตน เขารับตำแหนงแทนในวันที่ 10 กุมภาพันธ 2009 ที่ผานมา ซึ่งพระคุณเจาไดใหสัมภาษณในโอกาสนี้วา “รูสึกสบายใจและดีใจที่จะไดมีเวลา พักผอน เพราะสุขภาพพอไมคอยดีเทาไร เลยขอเกษียณกอนกำหนดปกวา” อยางไรก็ตาม ความสัมพันธฉันทพอลูก ที่ดีงามของพระคุณเจาตอสมาชิกบานมารีนาจะคงอยูตลอดไป โดยเฉพาะอยางยิ่งในคำภาวนา พวกลูกวอนขอองคพระผูเปนเจาโปรดอวยพระพรและดูแลรักษาพระคุณเจาใหมีความสุขกายสบายใจ มีเวลาพักผอนหลังจากเหน็ดเหนื่อยแบกภาระหนักมานาน เพราะวาแตนี้ไป แอกของพระเยซูคริสตจะออนนุมและ ภาระในชวงเกษียณที่พระองคใหพระคุณเจาแบกก็จะเบา (มธ. 11 : 28-30) ดวยความเคารพยิ่งในองคพระคริสต ซิสเตอรกอนซูเอโล การเซีย อธิการิณี คณะซิสเตอรธรรมทูตแหงพระหฤทัยพระเยซูเจา และพระนางมารีอา

08_04 Bishop 2.indd 29

8/4/2552 13:03:10

สาสน

ซิสเตอร Madeleine Capistrano, FI

Dear Bishop Joseph Sangval Surasarang, Our religious community of the Hijas de Jesus, in Mae Hong Son, join the rest of our brothers and sisters in the Diocese of Chiang Mai in thanking you for your pastoral care for your flock for the past years.

We thank you especially for welcoming us and for the hospitality you have shown us every time we came to the Catholic Mission Center.

May our Triune God, the Father, the Son and the Holy Spirit, continue to bless and guide you in all your endeavors.

May our Blessed Mother keep you under her maternal care.

Sincerely, Sr. Madeleine Capistrano, FI อธิการซิสเตอร Daughter of Jesus

08_04 Bishop 2.indd 30

8/4/2552 13:03:13

ประวัติ พระคุณเจา ยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค

08_04 Bishop 2.indd 31

8/4/2552 13:03:16

ประวัติพระคุณเจา ยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค เกิดวันที่ 25 สิงหาคม ค.ศ. 1935 เปนลูกคนที่ 7 ในจำนวนพี่นองทั้งหมด 9 คน ของคุณพอมีคาแอล สวัสดิ์ และคุณแมอันนาสงา (เยื่อ) ศุระศรางค เป น สั ต บุ รุ ษ วั ด นั ก บุ ญ เทเรซา หน า โคก จั ง หวั ด อยุธยา ภูมิลำเนา เปนคนตำบลบางกุง (หนาโคก) อำเภอผักไห จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

การศึกษา

ระดับประถมเรียนทีโ่ รงเรียนแสงทองวิทยา ตำบลหนาโคกอำเภอผักไห จังหวัดพระนครศรีอยุธยา จนจบชั้ น ประถมศึ ก ษาป ที่ 4 จากนั้ น ไปเรี ย น มัธยมศึกษาปท่ี 1-4 ในโรงเรียนประจำอำเภอผักไห จบแล ว ไปต อ ชั้ น มั ธ ยมศึ ก ษาป ที่ 5 ที่ โ รงเรี ย น เซนตคาเบรียล สามเสน กรุงเทพฯ จากนั้นไดเขาบานเณรเล็กที่สามเณราลัย พระหฤทัย ศรีราชา ชลบุรี เมื่อจบชั้นมัธยมศึกษา ปที่ 6 แลว ได ไปศึกษาต อที่ สามเณราลั ยโปรปา กันดาฟเด กรุงโรม ประเทศอิตาลีเปนเวลา 7 ป จบปริญญาโท สาขาปรัชญาและเทววิทยา



08_04 Bishop 2.indd 32

8/4/2552 13:03:19

ชีวิตนักบวช

ไดรับแตงตั้งเปนผูอานพระคัมภีรในวันที่ 27 พฤศจิกายน ค.ศ. 1960 ที่สามเณราลัยโปรปา กันดาฟเด กรุงโรม ประเทศอิตาลี โดยพระคารดนิ ลั เปโตร อากายาเนียน ได รั บ แต ง ตั้ ง เป น ผู ช ว ยพิ ธี ก รรมวั น ที่ 3 ธันวาคม ค.ศ. 1961 ที่สามเณราลัยโปรปากันดา ฟเด กรุงโรม ประเทศอิตาลี โดยพระคุณเจาเปโตร ซีจีสมอนดี ไดรับศีลบวชเปนสังฆานุกร เมื่อวันที่ 29 กันยายน ค.ศ. 1962 ที่สามเณราลัยโปรปากันดา ฟ เ ด กรุ ง โรม ประเทศอิ ต าลี โดยพระคาร ดิ นั ล เปโตร อากายาเนียน ไดบวชเปนพระสงฆในวันที่ 22 ธันวาคม ค.ศ. 1962 ทีส่ ามเณราลัยโปรปากันดา ฟ เ ด กรุ ง โรม ประเทศอิ ต าลี โดยพระคาร ดิ นั ล เปโตร อากายาเนียน เปนผูบวช พระสังฆราช สังฆมณฑลเชียงใหม



08_04 Bishop 2.indd 33

8/4/2552 13:03:24

ไดรับแตงตั้งเปนพระสังฆราชสังฆมณฑล เชียงใหมเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม ค.ศ. 1986 ไดรับอภิเษกเปนพระสังฆราช ที่มหาวิหาร นักบุญเปโตร กรุงโรม ประเทศอิตาลี ในวันที่ 6 มกราคม ค.ศ. 1987 โดยสมเด็จพระสันตะปาปา ยอหน ปอลที่ 2 เขารับตำแหนงพระสังฆราชแหงสังฆมณฑล เชียงใหมอยางเปนทางการในวันที่ 25 มกราคม ค.ศ. 1987 

08_04 Bishop 2.indd 34

8/4/2552 13:03:28

ที่มาของพระกระแสเรียกเปนพระสงฆ ของ ผักไห ตองพายเรือไปทุกวัน ขาไปพายตามน้ำก็เร็ว พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค หน อ ย ประมาณ 45 นาที ขากลั บ ต อ งพายทวน

เกี่ยวกับกระแสเรียกในการเปนพระสงฆ ของพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค นั้น พระคุณเจาไดเลาวา “คงตองบอกวามีหลายสาเหตุ รวมกัน ที่คอย ๆ ทำใหเกิดมีพระกระแสเรียกขึ้นใน จิตใจของพอ นับตั้งแตตอนที่เปนเด็กเล็ก ๆ พอก็มี บุ ญ ได อ ยู ใ นครอบครั ว ที่ มี ค วามเชื่ อ มั่ น คง และ ความศรัทธารอนรน มีการสวดภาวนากอนนอน พรอมกัน ไปวัดสม่ำเสมอ แมบางอาทิตยจะไมมี พระสงฆทำมิสซา พอไดเปนเด็กชวยมิสซา ไดอยู ใกลชดิ กับพระสงฆ รูส กึ วาพระสงฆเปนบุคคลทีน่ า รัก นาเคารพ จนเริม่ มีความคิดแบบเด็ก ๆ วาอยากเปน พระสงฆ เคยเอาผ า โสร ง ผ า ขาวม า มาแต ง ตั ว แลวเลนทำมิสซา เลียนแบบพระสงฆ ตอมามีซสิ เตอร คณะพระหฤทั ย ที่ ทำงานที่ วั ด ชื่ อ ซิ ส เตอร สกอลาสติกา ไดถามพอวา “หนูอยากไปเปนเณร เหมือนพีเ่ ขาบางไหม?” (ตอนนัน้ พอเสวียง และพอศวง เปนเณรอยูท บ่ี า นเณรพระหฤทัยศรีราชา) พอก็ตอบ ไปวาไมอยากเปน แตรูสึกวาคำถาม “อยากไปเปน เณรไหม?” นัน้ ยังคงกองอยูใ นใจเสมอ หลังจากนัน้ ไม น าน คุ ณ พ อ ถาวร กิ จ สกุ ล ซึ่ ง มาประจำที่ วั ด นักบุญเทเรซา หนาโคก ก็ไดถามคำถามเดียวกันอีก ทำใหพอ ตองคิดหนักวาทำไมมีคนถามแบบนี้ เลยเริม่ คิดอยางจริงจังวาจะไปเปนเณรดีไหม ใจหนึง่ ก็คดิ วาดี เพราะเราขาดพระสงฆ คุณพอที่ดูแลวัดหนาโคก ตองไปดูแลวัดเจาเจ็ดดวย พวกเราจึงไดรวมมิสซา เพียงอาทิตยเวนอาทิตย อาทิตยไหนไมมีพระสงฆ เราก็ไปสวดกัน แตก็รูสึกหงอย ๆ ไมชวนศรัทธา เท า ไร แต อี ก ใจหนึ่ ง ก็ ยั ง ไม ก ล า ตั ด สิ น ใจ เพราะ กลัวลำบากในการเรียน (เด็กสมัยนั้นไมคอยอยาก เรียนตอ) แตเผอิญคุณแมเปนผูที่มีวิสัยทัศนไกล ไดใหพอไปเรียนตอชั้นมัธยมหนึ่ง ที่โรงเรียนประจำ อำเภอ

กระแสน้ำ ใชเวลาชั่วโมงกวา เรียนอยูที่นั่นจนถึง มัธยม 4 แลวคุณแมไดติดตอใหไปเรียนในโรงเรียน เซนต ค าเบรี ย ล โดยพั ก กั บ ญาติ ที่ บ า นเขมร (วัดคอนเซปชัญ) คุณแมอยากใหพอไดเรียนเกง ๆ

โรงเรียน เซนตคาเบรียล จะไดเปนหมอ เพราะคุณแมเองเปนหมอกวาดยา เด็ก ๆ ในละแวกนั้น ในระหวางที่เรียนชั้นมัธยมนี้ คำถามเดิม “อยากไปเปนเณรไหม?” ก็ยังคงกอง อยูใ นใจเสมอ ทุกปตอนปดภาคปลาย พีเ่ ณรทัง้ สอง พรอมกับเณรอืน่ ๆ อีก สามสีค่ น ไดกลับมาเทีย่ วบาน พอก็เห็นวาทางพอแมญาติพี่นอง ดีใจ ตอนรับเณร โดยมีการเลี้ยงฉลองกันอยางสนุกสนาน พอก็เริ่ม คิดวาเปนเณรก็ดนี ะ มีคนตอนรับ แตกย็ งั ไมตดั สินใจ ระหวางปทเ่ี รียนมัธยม 5 ( สมัยนี้ ม. 2) พอมีปญ  หา ในการเรียนมาก เรียนไมทันเพื่อน ภาษาอังกฤษ ม. 4 จากบานนอกออนมาก และทีเ่ ซนตคาเบรียลนี่ เขาใช ภ าษาอั ง กฤษ กัน เกื อ บทุ ก วิ ช า เรางงเป น ไกตาแตก จำไดวา วันแรก ๆ ทีเ่ ขาเรียน พวกนักเรียน ทำความเคารพครูเปนภาษาอังกฤษ “กูดมอรนิ่ง มาสเซอร” คำแรกเราพอเขาใจ แตคำวา “มาสเซอร” นีไ่ มรวู า เปนอะไร ก็เลยถามเพือ่ นขาง ๆ ก็ไดคำตอบ วา มาสเซอร หมายถึงครู นัน่ เปนการปลอยไกตวั แรก และทำใหเพือ่ น ๆ ตัง้ ชือ่ เลนใหวา “กำนัน” พอกำนัน



08_04 Bishop 2.indd 35

8/4/2552 13:03:32

จากบานนอก อายเขาแทบแย ทุกวันตอนเลิกเรียน แลวเราก็เดินกลับบาน เดินคนเดียว เพราะไมมีใคร อยากเดิ น กั บ “พ อ กำนั น ” พอเดิ น ผ า นโรงเรี ย น เซนตฟรังฯ ก็มนี กั เรียนหญิงบางคน ในรุน ราวคราว เดียวกัน พอเห็นเราก็มักจะแซว “ใครเอยอยู ม. 5” คงเห็นเราเชย ๆ แบบคนบานนอก เลยชอบลอเลียน แต เ รากลั บ เห็ น ว า ผู ห ญิ ง ในกรุ ง ไม เ ห็ น รั ก นวล สงวนตัวเหมือนเด็กบานนอกเลย ผูหญิงอะไรมา ลอ เลี ย นผู ช าย เราเป น เด็ ก บริสุ ท ธิ์ จ ากบ า นนอก ไม เ คยเห็ น นิ สั ย กล า ผู ช ายแบบนี้ นี่ ก ลายเป น อีกสาเหตุเล็ก ๆ ทีท่ ำใหอยากไปเปนเณร บวกกับการ ที่เห็นพี่ทั้งสองเปนเณรอยูแลวดวย ปนั้นจึงเปนป ที่ทำใหพอตัดสินใจไปบวช

เขาบานเณรพระหฤทัยที่ศรีราชา

สนุกสนาน แตมาเพื่อเสียสละรับใชพระเจา และ ประชากรของพระองค พอสิ้นปการศึกษาพอก็ได ไปหาอธิการเพื่อถอนคำลา และก็ไดเปนเณรตอไป เรียนลาตินจนจบแลวก็ไดไปเรียนตอที่กรุงโรม

ศึกษาตอที่โรม ประเทศอิตาลี

หลังจากจบชั้น ม. 6 แลว พระคุณเจาได ไปศึกษาตอที่กรุงโรม (มหาวิทยาลัย Propaganda Fide) เปนเวลา 7 ป จนไดบวชเปนพระสงฆ เมื่อ วันที่ 22 ธันวาคม ค.ศ. 1962 (พ.ศ. 2505) และก็ได รักษาพระกระแสเรียกไวจนถึงทุกวันนี้ เปนเวลา 44 ป ก ว า แล ว ขอขอบคุ ณ สำหรั บ พระพรพิ เ ศษ แหงการเปนพระสงฆ ทีพ่ ระเปนเจาไดทรงพระกรุณา ประทานใหพอ

พอไดไปเขาบานเณรพระหฤทัย ศรีราชา ชี วิ ต หลั ง บวช และความประทั บ ใจที่ วั ด และไดไปเรียนตอชั้น ม. 6 ที่โรงเรียนอัสสัมชัญ ซางตาครูส (ค.ศ. 1963-1965) ศรีราชา การเรียนก็พอไปได จบ ม. 6 แลว ก็มาเรียน ภาษาลาตินทีบ่ า นเณร และตองทำหนาทีเ่ ปนครูสอน ในโรงเรี ย นดาราสมุ ท ร ซึ่ ง เป น โรงเรี ย นของ บ า นเณรด ว ย เช า เรี ย นลาติ น บ า ยไปสอนเรี ย น ภาษาลาตินใคร ๆ ก็รูวามั นยาก ทำใหเกิดความ เบื่อหนาย ประกอบกับการที่เคยคิดวาเปนเณรแลว สบาย ตอนนี้ ไ ม เ ห็ น สบายเลย จึ ง ตั ด สิ น ใจไปหา คุ ณ พ อ อ ธิ ก า ร ( ต อ น นั้ น เ ป น คุ ณ พ อ มี แ ช ล ออน ประคองจิต ซึ่งภายหลังไดเปนพระสังฆราช มิสซังทาแร) เพื่อขอลากลับบาน คุณพอทานก็ใจดี บอกวาใหรอถึงสิ้นปการศึกษากอน แลวคอยออก ระหวางนั้นจะทำอะไรก็ตามใจ ไมอยากเรียนลาติน ก็ไมตองเรียน ปนั้นจึงมีเวลาวางมาก ถือโอกาส หั ด เล น “หี บ เพลง” จนเล น เพลงในพิ ธี มิ ส ซาได แตพระหรรษทานของพระเจาก็ไดมาถึงพออีกครั้ง ทำใหเริ่มเขาใจกระแสเรียกอยางถูกตองขึ้น เขาใจ วาการมาบวชไมใชมาเพื่อความสะดวกสบาย หรือ วัดซางตาครูส 

08_04 Bishop 2.indd 36

8/4/2552 13:03:35

พระคุณเจาไดเลาถึงชีวิตหลังจากที่ไดบวช แลววา หลังจากบวชมาใหม ๆ ในตำแหนงปลัด วั ด ซางตาครู ส ธนบุ รี ความที่ เ ราบวชมาใหม ๆ ไฟยังแรง ทำใหอยูท น่ี น่ั ไดอยางมีความสุข และเมือ่ เวลาผานไป 45 ปแลว มองยอนหลังก็ตองบอกวา ช ว งนั้ น เป น เวลาที่ พ อ มี ค วามสุ ข ที่ สุ ด ในชี วิ ต สงฆ ใคร ๆ บอกวาอยูก บั เจาวัดองคนน้ั ลำบาก เอาใจยาก ท า นเคร ง ครัด ทา น ...ฯลฯ แตพ อ ไม เ ห็น มีค วาม ขัดแยงอะไรกับทาน เราทำหนาที่ของเราอยางดี มีอะไรก็ปรึกษาทาน จะทำอะไรใหมกข็ ออนุญาตทาน พยายามตรงตอเวลาแมในการรับประทานอาหาร รวมกัน ไปไหนมาไหนก็ขออนุญาต หรืออยางนอย บอกใหทา นทราบ ไมเอาทานไปนินทาใหชาวบาน ฯลฯ ทุกอยางก็เรียบรอย ทำใหทานรักเรามาก (เขาขาง ตัวเองหรือเปลาก็ไมทราบ) จนทำใหไดรับนาฬิกา ขอมือเปนของขวัญวันคริสตมาสจากทาน ซึ่งนับวา ไมใชเรื่องธรรมดาเลย ในขณะที่ทุกอยางไปไดดีกับ คุณพอเจาวัด ก็อดมีเรื่องกับชาวบานบางคนไมได เรื่ อ งมี อ ยู ว า ในวั น เตรี ย มต อ นรั บ พระสั ง ฆราช ยวง นิตโย (วันที่ 19 ม.ค. 2507) ที่ไดรับการบวช

เปนพระสังฆราชไทยองคแรกของมิสซังกรุงเทพฯ ทานไดรับการบวชที่กรุงโรมวันที่ 20 ตุลาคม 2506 ซึ่งตอนนั้นพอเองเพิ่งเรียนจบหลักสูตรที่กรุงโรม จึงไดอยูช ว ยพิธบี วช ในพระมหาวิหารนักบุญเปโตรดวย ทางวัดซางตาครูสจัดการตอนรับพระคุณเจายวง เปนพิเศษ ในฐานะที่ทานเคยเปนสัตบุรุษที่นั่นซึ่ง เปนงานครัง้ แรกทีพ่ อ ไดรว มรับผิดชอบหลังจากบวช พอไดรับหนาที่เตรียมนักขับรอง อาศัยความรูที่มี เล็กนอยในเรื่องการขับรอง ที่ไดรับการฝกฝนมา จากบานเณร เราก็จัดใหมีการขับรองประสานเสียง ซอมกั นหลายครั้งหลายหน และสัตบุ รุษที่ นั่นก็ มี ความชำนาญในการรองเพลงมาก พอพอใจมาก พอถึ ง วั น ฉลองก็ ตื่ น เต น เตรี ย มที่ ท างสำหรั บ นักขับรองไวใกล ๆ กับออรแกน ติดปายวา “เฉพาะ นักขับรอง” กอนเวลามิสซานิดหนอยพอก็เขาไปดู ความเรียบรอย เห็นวามีคณ ุ ลุงทานหนึง่ (ขอสงวนนาม) เขาไปนั่งในที่ที่เตรียมไวสำหรับนักขับรอง ก็เขาไป ขอใหทานยายไปนั่งที่อื่น เพื่อใหนักขับรองไดเขามา นั่ง ก็เปนเรื่องธรรมดาใชไหมครับ แตสิ่งที่ไมได คาดไว ก็ ไ ด เ กิ ด ขึ้ น นั บ ว า เป น ความรู สึ ก ร า ย ๆ



08_04 Bishop 2.indd 37

8/4/2552 13:03:37

ครัง้ แรกทีไ่ ดรบั เลยทีเดียว แมจะอภัยและไมถอื โทษ ทานแลวก็ตาม แตเราก็ยงั ไมลมื เหตุการณในครัง้ นัน้ พอไดรับคำขอรอง ลุงทานก็แผดเสียงใสปลัดหนุม อยางไมไวหนาใครเลย คนทั้งวัดก็ตะลึง-- “แกเปน ใคร มาจากไหน อายุ ยั ง ไม เ ท า ลู ก ชายชั้ น เลย ชั้นอยูที่นี่มาตั้งนานแลว นั่งที่นี่มาตลอด แลวแกมี อำนาจอะไรจะมาไลชั้น ...” โอโฮ! บอกตรง ๆ วา เรารูสึกโมโห เลือดขึ้นหนา (หนาคงแดงไมนาดูเลย ตอนนั้น!) แตเดชะพระหรรษทานชวย พอก็ไดบอก กับเขาอยางใจเย็น ไมใสอารมณ ที่จริง อารมณนะ มีอยูเต็ม ๆ แตเก็บ (กด)ไว ไมไดเอามาใช ขอรอง เขาอยางนิ่มนวลอีกที แตลุงทานก็แผดเสียงยืนยัน ว า จะนั่ ง ตรงนั้ น ใครจะทำไม พวกหนุ ม ๆ ในวั ด เห็นใจพออยากมาลากตัวลุงออกไป บางคนดาลุงเลย ว า อ า ยบ า ได ยิ น กั น ทั้ ง วั ด แต พ อ ห า มพวกเขาไว ปล อ ยให เ ขานั่ ง ต อ ไปตามใจเขา เวลาร อ งเพลง ระหวางมิสซาเราก็อดวอกแวก ไมได ชอบหันไปดู อยางไมคอยพอใจบอย ๆ เหมือนกัน เรื่องก็ผาน ไปไดดวยดี งานฉลองจบ นักรองไดแสดงฝมือเต็ม ที่ทกุ คนพอใจ แตใจพอเองยังไมสงบงาย ๆ “แกอายุ ยังไมเทาลูกชายชั้น... เอาอำนาจอะไรมาไลชั้น ...” ยังดังกองอยูต ลอดเวลา ตกเย็นระหวางรับประทาน อาหารกับคุณพอเจาวัด มีคุณปาคนหนึ่งนำกระเชา ผลไมมา เราคิดวาเปนวันเกิดคุณพอเจาวัดหรืออะไร คุ ณ ป า ตรงมาที่ พ อ กราบอย า งสุ ภ าพ พลางยก กระเชาผลไมให บอกวาขอโทษแทนสามีเขาดวย

เขารูสึกขายหนาชาวบานมาก ที่สามีทำอยางนั้นกับ พระสงฆ และไดบอกดวยวาขอใหอภัยใหสามีเขา เพราะว า สามี เ ป น โรคประสาทนิ ด ๆ ใคร ๆ ใน ละแวกนั้นเขารูกันดี พอเลยถึง “บางออ” มินาเลา! ถาไมไดรูความจริงวาลุงแกเปนประสาท เราก็คง จะเปนประสาทเสียเองแน ๆ เลย จากวันนั้นพอก็ ใหอภั ย และไมโกรธลุงคนนั้ นอี กเลย แถมได กิ น ผลไมฟรีอีกดวย ขอบคุณพระเจา อีกเหตุการณหนึ่งที่พอรูสึกซึ้งในน้ำใจของ คนที่นั่น คือในเดือนกันยายน 2507 กอนหนาฉลอง วัดเพียงไมนาน บิดาของพอไดเสียชีวิตลง ศพตั้งไว ที่บานหนาโคก อ.ผักไห จ. อยุธยา ซึ่งเปนบานเกิด เมืองนอนของพอ สัตบุรุษที่นั่น บรรดาคุณครู และ ตัวแทนนักเรียนหลายคน ไดไปรวมไวอาลัยบิดาของ พอถึงบานหนาโคก ซึง่ การเดินทางในสมัยนัน้ แสนจะ ยากลำบาก แตพวกเขาก็ไมยนยอทอถอย ไปรวม พิธีศพบิดาของพอกันอยางมากมาย ทำใหพอซึ้งใจ อยูจนทุกวันนี้ เมื่อตอนที่มารดาของพอเสียชีวิต พอกำลังศึกษาอยูในบานเณรที่กรุงโรม กวาจะได รับขาวเขาก็ทำการฝงศพไปเรียบรอย เศราทีส่ ดุ ใน ชี วิ ต เพราะเพิ่ ง ได รั บ จดหมายฉบั บ สุ ด ท า ยจาก คุณแมเมือ่ ไมนานกอนหนานัน้ วา “ตอนนีแ้ มไมคอ ย สบาย แตขอพระโปรดใหแมไดเห็นลูกเปนพระสงฆ กอน แลวแมจะหลับตาตายอยางสบายใจ...” แต คุณแมกม็ าจากไป กอนทีพ่ อ จะไดบวชเพียงไมกเ่ี ดือน เศรามากจริง ๆ เพื่อน ๆ ชาวตางชาติที่เรียนอยู



08_04 Bishop 2.indd 38

8/4/2552 13:03:41

ดวยกันพอทราบขาวก็พากันมาปลอบใจ ทำใหเรา สบายใจขึ้นไดบาง ทั้ง ๆ ที่เสียใจที่ไมไดมารวมพิธี ฝงศพ มีอีกเรื่องหนึ่งที่ไมเคยลืมคือ เชาวันที่ 26 ตุลาคม 2507 พลมารีพาพอไปสงศีลใหคนปวยหนักที่ วัดคฤหบดี ทีอ่ ยูต รงขามทาเรือเทเวศร เราเดินทาง ไปถึงก็พบคุณลุงคนหนึ่ง ชื่อนายเพิ่ม จำไมไดวา นามสกุ ล อะไร กำลั ง นอนป ว ยอาการหนั ก มาก พอเพิ่งไดไปเยี่ยมและโปรดบาปใหเขากอนหนานั้น หนึ่งอาทิตย และนัดเชิญศีลมหาสนิทไปให เรารีบ จัดพระแทนสำหรับทำมิสซา ยังไมทันเสร็จคุณลุง แกก็ชัก พูดไมได พอเลยรีบโปรดบาปให อีกครั้ ง และอวยพรพิเศษให แลวเขาก็สน้ิ ใจไปตอหนาตอตา ดูเหมือนเปนครั้งแรกในชีวิตที่ไดอยูใกลคนกำลัง สิ้นใจ คุณลุงคนนี้ไดทิ้งวัดมาประมาณ 50 ปแลว แต เ ขาบอกพ อ ว า แม เ ขาเป น คนบาปหนา ทิ้ ง วั ด ทิ้ งวามานาน แตก็มีความศรั ทธาต อแม พระมาก ทุ ก คื น ก อ นนอนจะต อ งสวดบท “อาเวมารี อ า” สามบทเสมอ ไมเคยขาด แมพระเลยชวยใหเขาได รั บ ศี ล แก บ าปก อ นตาย ที่ จ ริ ง พ อ เกื อ บจะงดไป เยี่ยมแลว เพราะพลมารีท่นี ัดจะเอารถมารับก็ไมมา และเช า นั้ น ฝนก็ ต กหนั ก น้ำ ก็ ท ว ม แต มี อ ะไรไม ทราบมาสะกิดใจวา ยังไง ๆ ก็ตองไปใหได แลว เราก็ ต ากฝนลุ ย น้ำ ไปจนได แมพ ระชว ยใหเ ขาได แกบาป และรับพรพิเศษกอนที่จะตายอยางสงบ

ก็ เ ป น เครื่ อ งเตื อ นใจให เ รามี ค วามรั ก และความ ศรัทธาตอแมพระมาก ๆ อี ก เรื่ อ งหนึ่ ง เกี่ ย วกั บ แม พ ระเหมื อ นกั น คือมีคุณลุงอีกคนหนึ่ง ไมไดเปนคาทอลิก คุณลุง ป ว ยมานานแล ว นอนอยู กั บ เตี ย ง ไปไหนไม ไ ด วันหนึ่งคุณลุงบอกวาไดเห็น(ฝนหรือเปลาไมทราบ) สตรีทานหนึ่งมายืนที่ปลายเตียงนอน สตรีทานนั้น ใสชดุ ขาว ยาว และมีผา คาดเอวสีฟา ยืนยิม้ พักหนึ่ง แลวก็หายวับไป หลังจากนั้นคุณลุงก็มีอาการดีขึ้น แตคุณลุงไมทราบวาสตรีนั้นเปนใคร ถามใครก็ไม รูเรื่องเพราะไมมีใครเปนคาทอลิก ที่สุดมีคนเอะใจ วาตองเปนแมพระของพวกคาทอลิก จึงไดพาคุณลุง ไปที่วัดซางตาครูส พอเขาไปในวัดคุณลุงก็ชี้ไปที่รูป แมพระเมืองลูรด ทีต่ ง้ั อยูข า งพระแทน แลวบอกวา นัน่ แหละสตรีคนนัน้ ทีเ่ ขาไดเห็นทีบ่ า น ทุกคนเลยเขา ใจวาตองเปนแมพระแน ๆ ที่ไดไปประทานพรให คุณลุง ตอนหลังคุณลุงไดเรียนคำสอนเทาที่จำเปน และกอนตายพอไดโปรดศีลลางบาปให นี่ก็เปนแม พระอีก ที่ไดชวยเหลือคนคนหนึ่งใหไดกลับใจ

ตี๋ ซางตาครูส

เมื่ อพูดถึงวั ดซางตาครูส ในระยะปลาย ศตวรรษที่แลว และตนศตวรรษนี้ คิดวาตองพูดถึง คนจัดวัดที่นั่นดวย เขามีชื่อเลนวา “ตี๋” ชื่อจริงวา “สุชาติ” ตี๋เปนเด็กกำพรา ที่คุณพอเจาวัดไดเลี้ยง ดูมาตัง้ แตเล็ก เขาไมมโี อกาสไปโรงเรียน แตคณ ุ พอ



08_04 Bishop 2.indd 39

8/4/2552 13:03:44

เจาวัดก็ไดพยายามสอนเขาจนอานออกเขียนได โดยใชเวลารับประทานอาหารสอน ตี๋เปนคนซื่อ ๆ ไมมีพิษมีภัย เปนคนขยัน รับผิดชอบหนาที่อยางดี มีความจำดีเลิศ โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับพระสงฆ เขาจะรูจักชื่อพระสงฆทุกองค รูวาใครบวชวันไหน ที่ ไ หน ฯลฯ เพี ย งแต ไ ด อ า นข า วในหนั ง สื อ พิ ม พ คาทอลิกครัง้ เดียวก็จำไดแมนยำ เขาทำงานทุกอยาง ที่ ไ ด รั บ มอบหมายอย า งดี เหมื อ นตั้ ง โปรแกรม คอมพิวเตอรไวเลย แตอะไรที่อยูนอกโปรแกรม

ตี๋ จ ะไม ส นใจ ตี๋ เ ริ่ ม งานแต เ ช า มื ด เป ด ประตู วั ด ตีระฆังพรหมถือสาร จัดเตรียมมิสซา ยกอาหารให พระสงฆ กวาดบาน เรียกวามีงานตลอดวัน แตตี๋ก็ ทำไดตามโปรแกรม เชาวันหนึง่ พออยูใ นวัดไดยนิ เสียง ตีร๋ อ ง “โอย” เรารีบออกมาดู ปรากฏวาตีโ๋ ดนผูร า ย ตีหัว แลวเอาสรอยคอทองคำไป คงเปนผูรายแถว นั้นเอง ที่เห็นตี๋ทุกวัน ดีที่มันไมตีหัวพอปลัด พอก็มี สรอยดวยเหมือนกัน แตมนั คงไมรู วันหนึง่ หลังจาก ที่ ย า ยไปหลายป แ ล ว พ อ ได มี โ อกาสไปพบเขาที่ วัดซางตาครูส เขาบอกวาในบรรดาพระสงฆที่เคย มาอยูท น่ี น่ั เขาชอบพอมากทีส่ ดุ ถามวาเพราะเหตุใด เขาตอบวาเพราะพอไดชวยเขาเปดประตู หนาตาง วั ด ทุ ก เช า เลย โถ! คิ ด ว า เราได ทำวี ร กรรม หรื อ ความดีความชอบอะไรไวมากมาย แคชวยเขาเปด ประตูวัดเทานั้นเอง หลงภูมิใจที่มีคนชอบ คุณพอ เจาวัดเคยเลาใหฟงวา ทานเคยถามตี๋วา “อยากขึ้น สวรรคไหม?” ตีต๋ อบวา “ไมอยากครับ!” -- “ทำไมละ?”

– “กลัวตกครับ !!!” – นี่แหละความซื่อของเขาละ ตอนเด็กเขาเคยตกตนไม เลยมีความกลัว “ตก” อยางนี้รับรองไดเลยวาเขาคงไม “ตก” นรกแน เย็ น วั น หนึ่ ง มี เ ด็ ก นั ก เรี ย นเซนต ฟ รั ง ฯ คนหนึ่งมาพบ เธอชื่อสุดา (ขออภัยที่ออกนาม) เปนเด็กที่พอเคยสอนอานเขียน ก.ไก ข.ไข ตอนที่ พ อ เป น ครู เ ณรในโรงเรี ย นดาราสมุ ท รศรี ร าชา เธอเรียน ป.เตรียม พอเห็นเธอแขวนรูปแมพระทีค่ อ ก็ ถ ามว า เป น คาทอลิก หรื อ เธอตอบว า ไม ไ ด เ ป น แตคุณปาเปน พอก็เลยขอพระวาใหเธอไดมาเปน ลูกของพระองคดวย พอเปนครูประจำชั้นของเธอ ไดปเ ดียว แลวเธอก็ยายไปโรงเรียนของเซอรเซนต ปอลที่ศรีราชา ชื่อ “โรงเรียนวจนคาม” (เดี๋ยวนี้คือ โรงเรียนเซนตปอลศรีราชา) ทั้งนี้เพราะโรงเรียน ดาราสมุทรงดรับเด็กหญิง (ผูใหญคงไมอยากใหมี เด็กหญิงมาเรียนปนกับพวกเณรมั้ง สมัยนั้นเครง เรือ่ งนีม้ าก) จากนัน้ เราก็ไมมโี อกาสไดพบกันอีกเลย 

08_04 Bishop 2.indd 40

8/4/2552 13:03:46

แตพอก็สวดใหเธอทุกวันเพื่อใหเธอกลับใจ เมื่อพอ ไปเรียนตอที่กรุงโรมแลว พอก็ยังไมลืมสวดใหเธอ ทุกวัน แลวอยูม าวันหนึง่ พอก็ไดรบั จดหมายจากสุดา ตอนนั้ น เธอคงอยู ชั้ น ม. 1 แล ว (ป.5 สมั ย นี้ ) เธอบอกวาไดรับศีลลางบาปแลว พอดีใจมาก และ รูสึกขอบคุณพระเจา และแมพระที่ไดโปรดสดับฟง คำภาวนาของพอ ทำใหนกึ ถึงพระวาจาทีว่ า “จงขอเถิด แลวจะไดรับ จงแสวงหาเถิด แลวทานจะพบ...” (ลก 11 : 9)

เลขานุ ก ารพระสั ง ฆราชยวง นิ ต โย และ จิตตาธิการโรงเรียนเซนตโยเซฟคอนแวนต กรุงเทพฯ (ค.ศ. 1965-1970)

เวลาคนเรามีความสุขใจ เรามักรูส กึ วาเวลา ผานไปเร็ว หนึ่งปเกาเดือนที่วัดซางตาครูสผานไป เร็วราวกับติดปกบิน สาย ๆ วันที่ 29 กรกฎาคม 2508 ได รั บ โทรศั พ ท จ าก มองสิ ญ อร ด าเนี ย ล วงศพาณิช เลขาฯ ของพระคุณเจา หลุยส โชแรง อดีตประมุขมิสซังฯ กรุงเทพฯ ที่ไดเสียชีวิตไปเมื่อ วันที่ 29 เมษายน ปเดียวกัน แลวพระคุณเจายวง นิตโย ไดสบื ตำแหนงเปนพระสังฆราชไทย องคแรก ของมิ ส ซั ง กรุ ง เทพฯ มองสิ ญ อร ด าเนี ย ลโทรฯ มาบอกวา พระคุณเจายวง นิตโย มีคำสั่งใหพอไป รับตำแหนงเลขานุการของทาน ใหทำการยายภาย ในหนึ่งอาทิตย ทั้งงง ทั้งแปลกใจ แหม!เรากำลัง อยูอยางมีความสุข แลวจะเอาเราไปทำอะไรก็ไมรู

ดูในสมุดบันทึกแลวยังรูส กึ ขำตัวเอง ... “ทานเลือก คนผิดเสียแลว ... อายนี่มันจะทำอะไรเปน” นั่นเปน ความรู สึ ก จากใจจริ ง ของพ อ ที่ พ อ ได บั น ทึ ก ไว แต ก็ ต อ งนบนอบ รี บ จั ด ข า วของใส หี บ ใส ก ล อ ง งานนี้เปนงานหนักทุกครั้งที่มีการโยกยาย พอเอง มีประสบการณแบบนีม้ าตัง้ 8-9 ครัง้ แตละครัง้ เสีย เวลานาน เพราะไมรูจะจัดอยางไร อันไหนควรจะ ทิ้ง อันไหนควรเอาไปดวย แลวเมื่อไปถึงที่ใหมก็ เสียเวลาอีกหลายวันกวาจะจัดทุกอยางใหเขาทีเ่ ขาทาง เหตุนม้ี ง้ั ทีพ่ วกพระสงฆจงึ ไมคอ ยชอบการโยกยาย เทาไรนัก วั น ที่ 3 สิ ง หาคม 2508 มี พิ ธี อำลากั น ที่ บานพักพระสงฆ คุณพอเจาวัดไดกลาวอำลา ซึ่ง พอจดไวประโยคหนึ่งดังนี้ “... เมื่อผูเปนบิดา มอบ ลูกสาวใหใครแลวก็ยังคิดถึงลูกสาวนั้น !...” ซึ้งมาก สำหรั บ พ อ ทำให คิ ด ถึ ง คำพู ด ที่ ว า “อยู ใ ห เ ขา รั ก จากใหเขาคิดถึง...” รุงขึ้นวันอาทิตยตัวแทน สัตบุรุษก็ไดมากลาวคำอำลาในวัด เปนคำกลอน เขี ย นด ว ยลายมื อ ที่ เ รี ย บร อ ยสวยงาม ใส ก รอบ ไวดวย ขอลอกมาใหอานกันตรงนี้



08_04 Bishop 2.indd 41

8/4/2552 13:03:50

แดคุณพอ สังวาลย ศุระศรางค ดวยใจรัก ยามจากสิ่ง อยากใกลชิด จวบจนตาย ดวยใจหวง จึงวอนขอ โปรดประทาน และดลสิ่ง

ภักดี ที่ลูกรัก เปนลูกพอ อาลัยรัก หวงแหน “แมมารี” พระคุณ เปนกุศล

เปนที่ยิ่ง จิตจักหาย ไมขอคลาย ภักดีเอย สุดแสนตอ ใจดียิ่ง การุญจริง ผลบุญเอย

จากลูกกุฎีจีน 4 สิงหาคม 2508 พอยังเก็บกลอนนีไ้ วเปนของทีร่ ะลึกอันมีคา อั น หนึ่ ง ก อ นจากซางตาครู ส ไป มี ห นุ ม คนหนึ่ ง ในหมูบานนั้น ที่สติเฟองนิด ๆ อาจเปนเพราะเรียน มากไป เขาจบปริญญาตรีเกียรตินิยมอันดับหนึ่ง จากจุฬา ฯ เปนคนเกงมาก เคยไดทำงานดี ๆ แต เกิดสติไมดี ตองออกจากงาน คนนี้เวลามาพูดคุย กับพอเขาจะมองอะไรเปนตัวเลขไปหมด เปนบุรุษ ดิจติ อล ตัง้ แตพวกเรายังไมรจู กั ระบบนี้ เขาบอกวา พระเจาเปนผูดีครบครัน มีตัวเลขประจำพระองค

เป น 0.9 ไม รู จ บ พวกนั ก บุ ญ ก็ มี ตั ว เลขต่ำ ลงมา เขาไดบอกวาพอมีความดีมากเหมือนกัน จำไดวา เขาใหคะแนนเปน 0.6 ไมรูจบ ก็แปลกดี ที่จำไดอีก อยางคือเขาบอกพอวา “อีกไมนานคุณพอก็จะตอง มาอยู ที่ นี่ อี ก !” บอกตรง ๆ ว า ตอนนั้ น ไม ไ ด คิ ด อะไร ออกจะเอียงไปทางไมเชื่อมากกวา อะไรกัน ไปแล ว จะมี ก ลั บ มาอี ก หรื อ แต บ อกไว ต รงนี้ เ ลย ก็ไดเพราะเวลามันผานไปแลว วาคำทำนายของ เขาเป น จริ ง พ อ ได ก ลั บ มาเป น เจ า วั ด ที่ นั่ น ในป 2514 คนสติไมคอยดีมักจะมีอะไรดี ๆ ซอนอยูใน ตัวเขาเสมอ ดูถูกเขาไมไดเลย วันที่ 4 สิงหาคม 2508 เริ่มไปอยูที่ศูนย มิ ส ซั ง กรุ ง เทพฯ (เขาเรี ย กกั น ว า “โปรกื อ ร ” ) จากชีวิตที่อยูกับชาวบานในละแวกวัด ตอนนี้ตอง มาอยูใ นสำนักงาน บอกตรง ๆ วาไมคอ ยชอบเทาไร

ชีวิตที่ศูนยมิสซังกรุงเทพฯ (โปรกือร)

จากชีวิตอภิบาลสัตบุรุษตามวัด บัดนี้มา นั่งทำงานเกี่ยวกับเอกสาร ในสำนักงาน รสชาติ มันตางกันมาก ตอนนั้นยังใชพิมพดีดไดไมคลอง



08_04 Bishop 2.indd 42

8/4/2552 13:03:53

โดยเฉพาะภาษาไทย งานเอกสารแรกคือจดหมาย จากพระคุ ณ เจ า ยวง ถึ ง พระสมณทู ต เรื่ อ งการ ขายสำนักพระสังฆราชเกา ที่ถนนสาทรใหวาติกัน เพื่อใชเปนสถานทูต เปนพระคุณเจายวงเอง ที่ได แต ง และพิ ม พ เ สร็ จ เรี ย บร อ ย แล ว เอามาให พอเลขาฯ รวมลงนาม ไมรูวาใครเปนนาย ใครเปน เลขาฯกั น แน พระคุ ณ เจ า ยวงท า นพิ ม พ เ ก ง มาก ทานเคยเปนเลขาฯ ทานโชแรง มากอน อยางไรก็ ตามเราก็ ไ ม ส บายใจ จะปล อ ยให เ ป น ไปอย า งนี้ ไมไดแน เลยตองเริ่มหัดพิมพดีดแลวคอย ๆ ทำไป จนกวาพอจะพอจิ้ม ๆ ไดเองบาง นอกจากหนาที่เลขาฯ แลว ยังรับตำแหนง คนขั บ รถด ว ย นอกนั้ น ยั ง ต อ งเป น จิ ต ตาภิ บ าล โรงเรียนเซนตโยเซฟคอนเวนตอีก ทุกเชาตองไป ถวายมิสซา และสอนคำสอนเด็กดวย งานนีก้ ส็ นุกดี พอชอบ เพราะไดมโี อกาสพูดคุยกับเด็ก ๆ มีลกู ศิษย ลูกหาเปนจำนวนมาก หลายคนก็ยังติดตอกันจนถึง ทุกวันนี้ สวนใหญก็ไดรับความสำเร็จ มีความสุข ในชี วิ ต ครอบครั ว และการงาน สองคนได เ ข า ไป บวชเปน “ชีลับ” ในอารามคารแมล ที่นครสวรรค คนหนึ่ ง และที่ ป ระเทศออสเตรเลี ย อี ก คนหนึ่ ง

บางคนเปนอาจารย คนหนึ่งไดเปนเจาแม “มามา” ซึง่ ไดจดั สงมามาไปใหเด็กชาวดอยกินอยูเ ปนประจำ (ไมทราบวาเมื่อมามาขึ้นราคาแลว ยังจะสงไปให เราอีกหรือเปลา) คิดแลวก็ภูมิใจที่มีลูกศิษยดี ๆ อยางนี้ ไฟไหม วั ด น อ ยโรงเรี ย นเซนต โ ยเซฟ คอนแวนตระหวางทีอ่ ยูท น่ี น่ั วันหนึง่ ตอนบายแก ๆ ไดเกิดไฟไหมวัดนอยของโรงเรียน พออยูท่โี ปรกือร พอทราบขาวก็รีบขับรถมอเตอรไซคคูชีพ ฮอนดา 80 ซีซี ที่เจาของ “เพียงใจอุตสาหกรรม” ไดมอบ ใหเปนของขวัญกอนลาจากวัดซางตาครูส บึ่งเดี๋ยว เดียวถึงถนนคอนแวนต ตำรวจเกิดไมใหเขา แต หลังจากอธิบายกันแลวเขาก็ใหเขาได พอเขาไปก็ เห็นไฟกำลังโหมไหมหลังคาวัดนอยเกือบหมดแลว รถดั บ เพลิ ง ก็ กำลั ง ฉี ด น้ำ พ อ เองก็ ไ ม ไ ด ทำอะไร มาก เรียกไดวาไปยืนดูเฉย ๆ แตโดนน้ำที่ฉีดนั้น กระเซ็นเขาตา เปนน้ำที่ดูดเอามาจากคูแถวนั้น ซึ่ง สกปรกมาก สองสามวันตอมาพอเลยเปนงูสวัด ที่ ใ กล ๆ ตาข า งขวา ปวดมากเลย ต อ งนอน โรงพยาบาลหลายวัน สวนความเสียหายที่เกิดขึ้นก็ ไมมากนัก มีแตวัดนอยเทานั้นที่ถูกไปไหมวอดไป สวนอื่นไมไดรับอันตราย ภายหลังเขาซอมวัดใหม สวยกวาเดิมอีก ตามสำนวนภาษาลาตินวา “Felix culpa” แปลตรงตัววาความผิดที่มีบุญ หรือสิ่งราย ที่กลายเปนสิ่งดี งานในตำแหนงเลขาฯ ทำใหเราไดรูจักคน มากหนาหลายตา ทั้งไทย และเทศ ไดไปรวมงาน สำคัญ ๆ ในสถานที่ตาง ๆ ไดทำงานหลากหลาย รูป ญ  หาตาง ๆ ในมิสซัง ไดรว มประชุมคณะทีป่ รึกษา ของพระสั ง ฆราช ฯลฯ ทำให ไ ด รั บ ความรู แ ละ ประสบการณที่ดี ๆ มากมาย ซึ่งจะเปนประโยชน ตอพอในภายหนา นับวาเปนแผนการที่พระเปนเจา ได ท รงจั ด เตรี ย มไว ใ ห พ อ โดยที่ พ อ ไม รู ตั ว เลย ขอขอบพระคุณพระเปนเจาไว ณ ที่นี้ดวย



08_04 Bishop 2.indd 43

8/4/2552 13:03:57

งานของเลขาฯ

อยูกับพระคุณเจา ยวง นิตโยไดประมาณ 5 ป จาก 1965-1970 หนาที่การงานก็ทำไปไดดีพอ ประมาณ งานทีไ่ มคอ ยชอบ และรูส กึ วาหนักสำหรับ พ อ ก็ คื อ การจดบั น ทึ ก รายงานการประชุ ม คณะ ที่ปรึกษาของพระสังฆราช ซึ่งประชุมกันเดือนละ ครั้ง เวลาประชุมเราก็พยายามจด ๆ เอาไว เราไม ไดเรียนชวเลข เครื่องอัดเสียงแบบพกพายังไมมีใน สมัยนั้น เลยจดแบบตก ๆ หลน ๆ รายงานจึงไมได ครบถวนเทาไร อีกงานที่ไมคอยชอบก็คือการแตง สาส น อวยพรในนามพระสั ง ฆราชสำหรั บ โอกาส ตาง ๆ ทำอยางไรได ชอบหรือไมชอบก็ตองทำไป ตามหนาที่ สวนงานที่ชอบก็คืองานสอนคำสอนให เด็กในโรงเรียนเซนตโยฯ ปแรก ๆ ทางโรงเรียนให วนไปสอนทุกชั้น ฉะนั้นกวาจะไดสอนชั้นเดิมก็ตอง รอเปนแรมเดือน ปหลัง ๆ เขาใหสอนประจำชั้น ม. 2 ชั้ น เดี ย ว จึ ง ทำให ไ ด รู จั ก และสนิ ท สนมกั บ นั ก เรี ย นชั้ น นี้ ดี เด็ ก ส ว นใหญ ก็ เ รี ย บร อ ยน า รั ก บางคนก็เกเรบาง ตามภาษาวัยรุน แตการสอน

คำสอนก็ดำเนินไปดวยดี ทุกเชากอนเขาสอนในชั้น พ อ ก็ รั บ สอนครู แ ละนั ก เรี ย นต า งศาสนาที่ ส นใจ บางคนเรียนจบแลวก็ไดรับศีลลางบาป แตไมได ติ ด ตามดู ว า คนที่ ไ ด ล า งบาปแล ว นั้ น ยั ง มั่ น คงใน ความเชื่อหรือเปลา มีนักเรียนคนหนึ่ง อยูชั้น ป. 6 ชื่อ สุวาณี ไดมาเรียนกับพอทุกเชา และไดเรียนใน ชั้นพรอมเด็กคาทอลิกอื่น ๆ ดวย เธอมีความรูพอ จะรับศีลลางบาปได แตมีปญหาทางบาน จึงปานนี้ ยังไมไดลางบาป แตคิดวาเธอยังคงมีความเชื่อใน พระเปนเจาอยู เรายังติดตอกันอยู สำหรับหนาที่ขับรถนั้นก็สนุกดี และตอง ขอขอบพระคุ ณ พระเป น เจ า ที่ ต ลอดเวลา 5 ป ไปไหนมาไหนกับพระคุณเจายวง นิตโย ไมเคยมี อุบัติเหตุเลย เวลาขับรถใหพระคุณเจา พอรูสึกวา พระคุ ณ เจ า ชอบให ขั บ เร็ ว ๆ ถ า ขั บ ช า ปล อ ยให คนอื่น โดยเฉพาะสตรี แซงงาย ๆ ทานจะแซววา ทำไมยอมแพผูหญิงละ ครั้งหนึ่งพอขับรถกลับจาก จั น ทบุ รี มาถึ ง แถว ๆ ระยอง มี ร ถเก ง คั น หนึ่ ง ไลตามมาติด ๆ อยากจะแซงก็ไมมีจังหวะ สมัยนั้น



08_04 Bishop 2.indd 44

8/4/2552 13:04:00

เปนถนนสองเลน พอเห็นเขาจี้มาติด ๆ ก็เรงความ เร็วหนี ในใจก็นกึ วา “รถของคุณเปนโอเปล เหมือน ของเราก็จริง แตเปนรุนเกากวา และคนขับก็แก กวาดวย จะมาแซงไดอยางไร เดีย๋ วผมก็โดนพระคุณ เจายวง แซวอีก” คิดอยางนั้นก็เลยวิ่งแขงกับเขา ไมใหเขาแซง คนนั้นก็ไลกวด และใชสัญญาณแตร เพื่อขอทาง ตอนนั้นไมทราบวาเขามีธุระอะไรดวน หรือเปลา ซิง่ กันไปไดพกั หนึง่ พอไดยนิ เสียงกระซิบ ในใจวา “เขาอยากจะไปก็ใหเขาไปเถอะ” พอเลย ชะลอความเร็ว เปดสัญญาณใหเขาแซงไป วันนั้น พระคุณเจายวงไมไดวาอะไร เรื่องก็จบ แตวาหลัง จากนัน้ ไมนาน เราไดไปพบรถคันนัน้ ชนประสานงา กับรถที่สวนทางมา ดูสภาพรถแลวคนในรถนาจะ ตองตาย หรือบาดเจ็บสาหัส คิดแลวรูสึกขนลุก เพราะถาเราไมปลอยใหเขาแซงไป เราอาจไดรับ อุ บั ติ เ หตุ เ สี ย เองก็ ไ ด เสี ย งกระซิ บ นั้ น ต อ งเป น เสียงของเทวดารักษาตัว หรือเสียงของพระเปนเจา แน ๆ เลย คิดถึงวันนัน้ ทีไรตองขอบพระคุณพระเจา ทุกครั้ง พอไมรูเลยวาที่พระองคทรงชวยพอไวใน วั น นั้ น เพราะพระองค มี แ ผนให พ อ มาเป น พระสังฆราชที่เชียงใหม ตองรองเพลง “Sic nos Amantem!” อีกครั้ง

จากเลขาฯ เปนเจาวัด เจาอาวาสวัดนักบุญเทเรซา หนองจอก กรุงเทพฯ และเจ า อาวาสวั ด แม พ ระประจั ก ษ ที่ ลู ร ด หัวตะเข (ค.ศ. 1970-1971) และแล ว เวลา 5 ป ในการเป น เลขาฯ ก็ผานไป พอไดรับแตงตั้งใหเปนเจาอาวาส สองวัด คือวัดนักบุญเทเรซา หนองจอก และวันแมพระเมือง ลูรด หัวตะเข แตจะประจำอยูท่หี นองจอกมากกวา จะไปวั ด หั ว ตะเข เ ฉพาะวั น อาทิ ต ย เ ท า นั้ น การ เดินทางสมัยนั้นก็ลำบาก ถนนไมดี หลายครั้งตอง นั่งเรือหางยาวไป สภาพวัดหนองจอกตอนนั้น ไมมี

ไฟฟ า ไม มี ป ระปา ทั้ ง ๆ ที่ เ ป น อำเภอหนึ่ ง ของ เมืองหลวง เราตองปนไฟ และทำระบบน้ำประปา เอง และเขาพูดกันวามีโจรผูรายชุกชุม ทำใหรูสึก หวาดกลัวเหมือนกัน จึงไดซื้อปนไวสามกระบอก ปนพกลูกโม ปนพกอัตโนมัติ และปนลูกซองหานัด พอได ม าก็ เ ริ่ ม ซ อ มทั น ที ป น ลู ก ซองไม ต อ งซ อ ม เพราะเล็ ง อย า งไรก็ ไ ม พ ลาดเป า ส ว นป น พกนั้ น ตองซอมอยูนาน จึงจะยิงกระปองนมไดถูก แลว วางแผนปองกันตัวโดยเอาปนลูกโมใสไวในตูเซฟ ป น อั ต โนมั ติ ว างไว ข า งเตี ย ง ป น ลู ก ซองเอาไว ที่ หั ว เตี ย ง กะว า ใครบุ ก เข า มาเป น ต อ งเจอดี แ น บางคนแปลกใจวาทำไมเอาปนไปไวในตูเซฟ อึกอัก เกิดอะไรขึ้นจะเอาออกมาใชทันหรือ เหตุผลของ พ อ คื อ เรามี ส องกระบอกอยู ข า งนอกแล ว ถ า เผอิญเราเผลอใหโจรมาประชิดตัว และถูกบังคับ ใหเปดตูเซฟ (ซึ่งปรกติมีเงินไมมากเทาไรหรอก!) เราจะหันหลังใหโจร เปดตูเซฟชา ๆ พอไดจังหวะก็ หยิบปนในตูเซฟมาซัลโวผูรายไดเลย (ทำเปนอยาง กับพระเอกคาวบอยแนะ) แตเคราะหดี ไมมเี หตุรา ย เกิดขึ้นเลย มีเรื่องเสียว ๆ เพียงครั้งเดียวเทานั้น คื อ เย็ น วั น อาทิ ต ย วั น หนึ่ ง ขณะที่ ขั บ รถตู โ ตโยต า จากหนองจอกไปหัวตะเข (ลืมบอกไปวา โรงเรียน เซนตโยฯ ไดมอบรถตูใชแลว แตยังสภาพดีใหพอ หนึ่งคัน นับเปนของขวัญราคาแพงชิ้นแรกที่ไดรับ ในชีวิตเลย!) ถนนไมดี ตองขับชา ๆ มีวัยรุนกลุม หนึ่ ง โบกมื อ ขอโดยสารไปด ว ย ใจหนึ่ ง ก็ ก ลั ว ไม อ ยากรั บ อี ก ใจหนึ่ ง ก็ ก ลั ว ถู ก กล า วหาว า ใจดำ เพราะรถเราวาง เลยจำใจหยุดรถรับพวกเขา แต เพราะกลัว พอจึงเอาปนพกอัตโนมัติมาเหน็บเอว ไว แล ว เริ่ ม พู ด คุ ย กั บ พวกเขา ปรากฏว า เป น นักศึกษาแถว ๆ นั้นเอง โลงอกไปที แตพอถึงบาน ก็มารูวาปนพกนั้นอยูในสภาพ “ขึ้นลำ” ไวแลว โดย ที่พอไมรูตัว โอโฮ! ใจหายวูบเลย เพราะถาปนลั่น ขึ้นมา พุงเราทะลุแน ขอบคุณพระเจาที่ไมมีอะไร



08_04 Bishop 2.indd 45

8/4/2552 13:04:03

รายแรงเกิดขึ้น

จากหนองจอก เปนเจาอาวาสวัดซางตาครูส กุฎีจีน กรุงเทพฯ (ค.ศ. 1971-1973)

พออยูหนองจอกไดเพียงเกาเดือนกวา ๆ ก็ไดรับคำสั่งยายไปเปนเจาอาวาสวัดซางตาครูส ธนบุรี ทันทีพอนึกถึงคำทำนายของคนสติไมคอยดี คนนั้นที่ไดบอกวาพอจะตองกลับไปอยูที่นั่นอีก เรา เคยเปนผูชวยเจาอาวาสที่นั่น มีความสุขดี แตไม ทราบวาเมื่อตองไปรับหนาที่เจาอาวาสแลวจะมี ความสุ ข เหมื อ นกั น ไหม จะมี ป ญ หากั บ คุ ณ ลุ ง คนนั้นอีกไหม จะตองรับผิดชอบโรงเรียนของวัด ดวยหรือเปลา ฯลฯ ทำใหกังวลเหมือนกัน แตเรา ก็ตองนบนอบผูใหญ ตามคำสัญญาที่ไดใหไวเมื่อ รับศีลบวช เมื่อไดรับคำสั่งยาย ก็ตองนบนอบ เริ่มจัด ขาวของลงหีบอีกครั้ง เปนครั้งที่ 3 เตรียมตัวไป อยูวัดซางตาครูส คราวนี้ในฐานะเจาอาวาส การ จั ด ของก็ ยุ ง เหมื อ นทุ ก ครั้ ง บางเวลาก็ นั่ ง งงอยู ระหวางกองหนังสือ เสื้อผา และขาวของ ไมรูวา จะเอาอะไรใสหีบไหน นาปวดหัว งานนี้กินเวลา หลายวั น ที่ สุ ด ในเดื อ นพฤษภาคม 1971 (พ.ศ.

2514) ก็ไดขนของไปอยูท ใ่ี หม ซึง่ เคยอยูม าครัง้ หนึ่ง แลว จำไดวาไดรับการตอนรับอยางอบอุน เหมือน การกลับสูบานเกิดเมืองนอน หลายคนที่เคยรูจัก สนิทสนมกันสมัยเมื่อพอเปนผูชวยเจาอาวาสก็ได มาแสดงความดีใจที่พอไดกลับมา คนที่ดีใจมากคน หนึง่ ก็คอื คุณ “ตี”๋ คนจัดวัดของเรานีแ่ หละ เพราะ เขาจะไดมีคนชวยเปดประตูหนาตางวัดใหทุกเชา บุ รุ ษ สติ เ ฟ อ งคนนั้ น ก็ รี บ เข า มาและอวดว า คำทำนายของเขาเปนจริงแลว พอก็ตองปรบมือ ใหเขา สวนคุณลุงคนนั้นที่เคยมีเรื่องกัน ตอนนี้ก็ดี กันแลว แมจะไดเปนเจาวัดมากอนแลว แตก็เปน วัดเล็ก ๆ ชานเมือง ไมมีกิจกรรมอะไรมากมายนัก

มาทีว่ ดั ซางตาครูสนีม้ งี านมากกวาเยอะ งานประจำ เชน ทำมิสซา เทศน การเยี่ยมเยียนและสงศีลให คนป ว ยในวั น ศุ ก ร ต น เดื อ น งานสอนคำสอนใน โรงเรียน สอนผูใหญที่อยากกลับใจ งานองคกร คาทอลิกตาง ๆ เชนพลมารี วินเซนตเดอปอลฯ เยาวชน ฯลฯ ก็กินเวลาไปมากแลว นอกนั้นตอง รับผิดชอบเรื่องโรงเรียนของวัดอีกดวย พูดไดเลย วามีงานลนมือจริง ๆ เราก็ทำไปเทาที่ทำได ชีวิต และการงานผานไปอยางราบรืน่ ดี ไมมอี ะไรตืน่ เตน เหมือนเมื่อมาอยูครั้งแรก

เป น อธิ ก ารบ า นเณรยอแซฟ สามพราน จั ง หวั ด นครปฐม (ค.ศ. 1973-1976) เป น อธิการคนที่ 3 และแล ว ในเดื อ นมิ ถุ น ายน 1973 (พ.ศ.

2516) คุณพอ ฮั่วเซี้ยง (ชื่อเดิม กอนที่จะเปลี่ยน เป น “มี ชั ย ”) กิ จ บุ ญ ชู อธิ ก ารบ า นเณรยอแซฟ สามพราน ไดรับศีลบวชเปนพระสังฆราช และสืบ ตำแหนงอัครสังฆราชแหงกรุงเทพฯ ตอจากพระคุณ เจายวง นิตโย ซึ่งไดขอลาพักกอนครบอายุเกษียณ เนื่องจากสุขภาพไมดี ทางผูใหญไดแตงตั้งพอให เปนอธิการบานเณรยอแซฟ สามพราน แทนพระคุณ เจามีชัย กิจบุญชู ใคร ๆ ก็รูวาหนาที่อธิการบาน เณรนั้นสำคัญ และมีความรับผิดชอบสูง ใจหนึ่งก็ ไม ก ล า รั บ หน า ที่ นี้ กลั ว จะทำได ไ ม ดี อี ก ใจหนึ่ ง ก็ บอกวาตองนบนอบตอคำสั่งของผูใหญ เพราะนั่น คือพระประสงคของพระเปนเจา ก็ตองเริ่มจัดขาว ของกันอีกเปนครั้งที่ 4 อาการปวดเศียรเวียนเกลา ก็ ก ลั บ มารบกวนอี ก เราก็ อ ดทนทำไปจนพร อ ม แลวก็ยา ยไปอยูบ า นเณรยอแซฟสามพราน ในกลาง ป 1973 นั้นเอง ในวันอำลาอยางเปนทางการนั้น จำได ว า ผู แ ทนสั ต บุ รุ ษ ได ก ล า วว า ความจริ ง แล ว เสียใจ และเสียดายที่พอจะตองจากไป แตเขาใจ 

08_04 Bishop 2.indd 46

8/4/2552 13:04:05

วาพระศาสนจักรตองการผูที่จะไปทำหนาที่อธิการ พวกเขาก็ยินดีดวย และจะภาวนาใหพอปฏิบัติหนา ที่ไดอยางดี และแล ว พ อ ก็ ต อ งกลั บ เข า ไปอยู ใ นบ า น เณรอี ก เคยอยู บ า นเณรเล็ ก ที่ ศรี ร าชามา 6 ป แลวไปตอที่บานเณรกรุงโรมอีก 7 ป ออกจากบาน เณรมาได 10 ป ตอนนี้ตองกลับเขาไปอีก อึดอัด พอสมควร ยิ่งเราตองไปแทนคนที่มีความเกงกลา สามารถมากอยางพระคุณเจามีชัย กิจบุญชู ดวย แลว ยิง่ หนักใจใหญ กลัววาจะไมสามารถตอบสนอง ความคาดหวังของคนทั่วไปได สภาพบ า นเณรในตอนนั้ น เรี ย กได ว า สมบู ร ณ ม าก โรงเรี ย นของบ า นเณร (โรงเรี ย น ยอแซฟอุปถัมภ) เจริญมากแลว บานเณรเองก็มี รายไดจากสวนที่พระคุณเจามีชัยไดปลูกมะพราว และละมุด ไวหลายรอยตน มีบอเลี้ยงปลา มีหมู เปนรอยตัว เราไปอยูก็ไดชุบมือเปบทันที แตก็ตอง พยายามทำสิ่งที่คนเกาไดเริ่มไว ใหพัฒนาตอไป ในบ า นเณรตอนนั้ น มี เ ณรร อ ยกว า คน มี เ ณรจากเชี ย งใหม อ ยู ด ว ย สี่ ห า คน พ อ มี ค วาม ยากลำบากในการจำชื่ อ และหน า คน มั ก เรี ย ก

คนผิดบอย ๆ กวาจะจำไดหมดก็กินเวลาเปนแรมป ไมเหมือนพระคุณเจามีชัย ทานจำคนไดเกงมาก เนื่องจากเราเปนคนที่จำคนไมแมน การรายงาน เกีย่ วกับความประพฤติของเณรจึงเปนสิง่ ทีย่ ากเย็น มากสำหรับพอ กลัววาจะรายงานผิดคน อาจทำให คนที่ไมควรไดบวช กลับไดบวช แลวก็ตรงกันขาม คนที่ควรบวชไมไดบวช หนักใจมาก ๆ เลย ที่จริงชีวิตและงานในบานเณรมีสวนชวย ใหพระสงฆดำเนินชีวิตตามพระกระแสเรียกไดงาย เพราะมีระเบียบวินยั มีตารางเวลาใหปฏิบตั ศิ าสนกิจ พร อมกับพวกเณร ทำให ตองบังคับตัวเองให อยู ในกรอบ เพื่อเปนตัวอยางที่ดีแกพวกเณรดวย อาจ เปนเพราะเหตุนี้เอง ที่พระสงฆหลายองคไมชอบ อยูในบานเณร เพราะไมอิสระเหมือนอยูตามวัด โดยปรกติแลวผูเปนอธิการบานเณรตอง เปนที่ปรึกษาของพระสังฆราชโดยตำแหนงดวย ฉะนั้ น พ อ จึ ง ต อ งเข า มาประชุ ม ที่ ก รุ ง เทพฯ เป น ประจำทุ ก เดื อ น บางเดื อ นมี ก ารประชุ ม วิ ส ามั ญ เพิ่ ม อี ก เมื่ อ ทำหน า ที่ เ ลขาฯ พระคุ ณ เจ า ยวง ก็เปนสมาชิกคณะที่ปรึกษามาแลว 5 ป ไดพักไป สามป ต อ งกลั บ มารั บ หน า ที่ นี้ อี ก ดี เ หมื อ นกั น



08_04 Bishop 2.indd 47

8/4/2552 13:04:07

เราได เ รี ย นรู อ ะไรต า ง ๆ มากมายเกี่ ย วกั บ การ บริหารงานของสังฆมณฑล ซึ่งเปนประโยชนมาก สำหรับพอ เมื่อพอมาเปนพระสังฆราชที่เชียงใหม มีเรื่องตื่นเตนบางเหมือนกันคือ ในสมัย นัน้ มีขโมยชุกชุม ทัง้ ๆ ทีม่ ยี าม ของก็ยงั หายบอย ๆ บางครั้ ง จั บ ได ว า เป น ยามนั่ น เองที่ ส วมบทขโมย เสียเอง คืนหนึ่งตอนตีสองกวา ๆ พอไดยินเสียง ปนดังปง ปง ที่หัวตึก ที่พอนอนอยู ตกใจรีบควา ปน (ลูกซองหานัด ที่ใชที่วัดหนองจอก และปนพก อีกกระบอก) แลวรองเรียกพวกเณรโต ๆ สี่หาคน วิ่ ง ลงไปดู ที่ เ กิ ด เหตุ ปรากฏว า เป น ยามยิ ง ขโมย ที่กำลังแกะวิทยุติดรถยนต ขโมยคนนั้นไดปนไป เอาส ว นประกอบของลำโพงฮอร น ที่ ติ ด หั ว ตึ ก ลงมา แลวเอาชิ้นสวนนั้นทุบกระจกรถยนตของพอ เพื่อแกะเอาวิทยุ พอดียามมาเห็นเขา คิดวาเปน พอที่จะขับรถไปไหน แตพอรูวาเปนขโมย ก็รองวา “ขโมย” ขโมยใชไขควงทำทาจะแทงยาม ยามตกใจ ในขณะนั้ น เองขโมยก็ รี บ ออกจากรถแล ว วิ่ ง หนี โดยไมไดเอาอะไรไป ยามไดสติชักปนยิงตามหลัง ไปสองนัด แตไมถูก พวกเราออกตระเวนคนหา เจาหัวขโมย แตมันหนีไปแลวโดยทิ้งรอยเทาไวที่ คูน้ำขางประตูรั้ว อีกครั้งหนึ่ง ตอนกอนเที่ยงคืน พอสังเกต เห็นรถเกงคันหนึ่งเขามาจอดอยูริมสนามดานติด กับถนนเพชรเกษม ที่ประตูรั้วดานทิศใต (ทุกคนคง รู ว า บ า นเณรเรามี พื้ น ที่ ก ว า งมาก) เฝ า ดู อ ยู น าน รถคันนั้นก็ยังอยูที่นั่น เราคิดวาคงจอดรถไวเพื่อ เขาไปขโมยของในโรงเรียน ควาปนคูชีพ เรียกเณร ชุดเดิม นั่งรถออกจากประตูดานเหนือ ขับไปจอด ใกลรถคันนั้น ทุกคนเตรียมอาวุธพรอม ลอมรถที่ ตองสงสัยคันนั้นไว แลวรอง “คุณเปนใคร มาทำ อะไรที่นี่” คนขับรถรีบเปดประตูออกมา ทาทาง ตกใจที่ เ ห็ น เรามากั น เป น กองทั พ พร อ มอาวุ ธ ครบมือ เขาบอกวาไมมีธุระอะไร พาแฟนมาคุยกัน

เทานั้น เราก็เลยเชิญใหเขาออกไป บอกเขาวาเรา กำลังตามจับขโมย ที่ชอบมาเอาของในโรงเรียน ของเรา คุณมาอยูตรงนี้ทำใหเราสงสัย เขาก็ออก ไปโดยดี จะไมออกไดอยางไร มีทั้งปนสั้น ปนยาว มีด ไมตะบอง ฯลฯ

ครั้งแรกที่รูจักชาวเขาเผาปกาเกอะญอ (กะเหรี่ยง)

ที่บานเณรสามพรานนี้ พอไดมีโอกาสรูจัก กับชาวเขาเผาปกาเกอะญอ (กะเหรี่ยง) เปนครั้ง แรก เขาเป น เณรจากเชี ย งใหม คนหนึ่ ง ชื่ อ สนั่ น อีกคนชื่อ นิมิต เวลานั้นมีเณรจากเชียงใหมเพียง ไมกี่คน นอกจากปกาเกอะญอสองคนนี้แลว มีเณร จากพืน้ ราบสามสีค่ นเทานัน้ มีสองคนพีน่ อ งตระกูล สุวรรณใจ (ปจจุบัน คือ คุณพอธงชัย สุวรรณใจ (คนพี่) และคุณพอธนัย สุวรรณใจ (คนนอง) และ อี ก คนชื่ อ บุ ญ ธรรมจากวั ด เวี ย งป า เป า ตอนป ด เทอมแรก และเทอมกลาง (สมัยนัน้ เรียนสามเทอม) พวกเณรกรุงเทพฯ กลับไปเที่ยวบานหมด เหลือแต เณรเชียงใหมอยูเฝาบานเณร ทางผูใหญไมใหเดิน ทางกลับ เพราะเสียคาใชจายมาก พอก็ใหเขาไดไป เที่ยวพักผอนบาง หาอะไรใหทำบาง เพื่อไมใหพวก เขาคิดถึงบาน มีคราวหนึ่งไดพาพวกเขาไปเที่ยวที่ บานเกิดของพอทีว่ ดั นักบุญเทเรซา หนาโคก อ.ผักไห พ อ มี ป น ลู ก กรดกระบอกหนึ่ ง พาพวกเณรออก ไปยิ ง นกในแถบนั้ น ซึ่ ง มี น กมากมาย นกเขา นกกระยาง นกเป ด น้ำ ฯลฯ พ อ เป น คนถื อ ป น ยิงคนเดียว ถูกบางผิดบาง แตพอสังเกตเห็นวา เณรปกาเกอะญอทั้งสองอยากยิงนกมาก เลยให เขาลองดู ปรากฏวาเขายิงแมนกวาเจาของปนเสีย อีก ทั้งนี้เพราะเขาคุนเคยกับการลาสัตวมาตั้งแต เล็ก ๆ แลวนั่นเอง



08_04 Bishop 2.indd 48

8/4/2552 13:04:10

จากบานเณรยอแซฟ สูวัดสามเสน (เปนเจา อาวาสวัดนักบุญฟรังซิสเซเวียร กรุงเทพฯ (ค.ศ. 1976-1979)

พ อ อยู ที่ บ า นเณรเพี ย งสามป เ ท า นั้ น (1973/2516-1976/2519) ก็ออกไปสูสนามแพร ธรรมตามวัดอีกครั้ง คราวนี้ไปเปนเจาอาวาสวัด นักบุญฟรังซีสเซเวียร สามเสน หรือที่เขาเรียกกัน วา “วัดญวน” เพราะที่นั่นมีญวนเยอะ ทั้งญวนเกา และญวนใหม ความจริ ง คุ ณ ตา คุ ณ ทวดข า งแม ของพอเอง ก็มาจากสามเสนนีเ่ หมือนกัน และเดีย๋ ว นี้ยังมีญาติอยูอีกหลายคน เขามาอยูในซอยมิตรคามอีกครัง้ หลังจาก ที่เคยอยูในฐานะนักเรียนเมื่อ 26 ปกอนหนานั้น ทำให คิ ด ถึ ง บรรยากาศเก า ๆ ในละแวกนั้ น วัดสามเสนเปนวัดที่มีสัตบุรุษมาก และสวนใหญ ก็อยูรอบๆ วัดนั่นเอง ดูแลวก็อบอุนดี แตบางทีก็ อุนจนรอน และเกิดทะเลาะวิวาทกันบางก็มี ตาม ประสามนุษย วันที่มีเรียนจะเห็นนักเรียนโรงเรียน ต า ง ๆ จำนวนนั บ หมื่ น เดิ น กั น ขวั ก ไขว ไ ปหมด วั ด สามเสนนั บ ว า เป น วั ด ที่ มี โ ครงสร า งทุ ก อย า ง สมบู ร ณ แ บบ มี ส ภาวั ด มี อ งค ก รคาทอลิ ก เกื อ บ ทุ ก ชนิ ด แต ล ะองค ก รก็ ป ฏิ บั ติ ห น า ที่ กั น อย า ง เขมแข็ง นาชื่นชม ที่ตองกลาวถึงเปนพิเศษคือ คณะนักรองที่มีความสามารถ รองเพลงไดไพเราะ ชวนศรั ท ธา เคยไปร อ งออกอากาศทางที วี ใน เทศกาลคริสตมาสดวย เมื่ อ มี โ ครงสร า งที่ ดี มี อ งค ก รต า ง ๆ มากมาย พวกเราพระสงฆก็ตองเหนื่อยหนอยใน การพยายามเขารวมประชุมกับองคกรตาง ๆ บาง คณะมีประชุมบอย และประชุมครั้งละนาน ๆ เชน พลมารี เปนตน พอไดพยายามเขารวมประชุมดวย ทุ ก ครั้ ง เท า ที่ ส ามารถ เพราะเข า ใจดี ว า ฆราวาส ตองการกำลังใจ และการสนับสนุนจากพระสงฆ ดี ที่ ไ ด คุ ณ พ อ ปลั ด ที่ ข ยั น ขั น แข็ ง คื อ คุ ณ พ อ

เรอเน บริ ส ซอง คณะ มิ ส ซั ง ต า งประเทศแห ง กรุ ง ปารี ส ท า นเคยเป น คุ ณ พ อ เจ า วั ด ของพ อ ที่ อำเภอผักไห จังหวัดอยุธยา และไดมีสวนชวยให พอไดเขาบานเณรที่ศรีราชา คุณพอบริสซองเปน ปลั ด “ถาวร” ของวั ด สามเสน ท า นอยู ก อ นพ อ และอยูที่นั่นเรื่อยมาจนถึงปจจุบัน เปนปลัดที่ใช เจาวัดเปลืองที่สุด ไมทราบวากี่องคแลว ใครอยาก ทราบลองโทรฯไปถามทานได ทานไดชวยงานพอ อยางมาก โดยเฉพาะในเรื่องการเงิน และเรื่อง ที่ดินของวัด ซึ่งมีปญหายุงยากมากมาย คุณพอ เปนฝรัง่ ก็จริง แตรจู กั ใชสำนวนไทยไดอยางดี ฝปาก เฉียบคม ดาคนไดอยางไมหยาบคาย แตฟงแลว เจ็บลึก ขอยกตัวอยางมาใหฟงบางนะครับ วันหนึ่ง ทานเทศนเรื่องการที่สัตบุรุษไมคอยอยากมารวม พิธีที่วัด ทานบอกวา “เวลาพี่นองมาวัด พี่นองทำ หนาตาเหมือนกำลังจะเดินเขาคุก!” ฟงแลวแสบ ดีใชไหมครับ แตมันก็จริงของทาน ที่ ห น า วั ด สามเสนนี้ มี รู ป ป น พระเยซู เ จ า ทรงรักษาคนตาบอด ทำดวยทองสัมฤทธิ์ เปนของ พระราชทานจากพระราชวัง ชาวบานมีความศรัทธา



08_04 Bishop 2.indd 49

8/4/2552 13:04:12

ต อ พระรู ป นี้ ม าก แต ล ะวั น จะมี ด อกไม ธู ป เที ย น มาถวายไมขาดสาย เคยมีเรื่องเลาลือวามีอัศจรรย ตาง ๆ หลายครั้ง เงินทำบุญในตูบริจาคก็มีไมนอย จึงตกเปนเปาหมายของพวกหัวขโมย ที่ชอบมางัด แงะเอาเงินไปใช มีหลายครัง้ ในวันหลังจากประกาศ ผลออกสลากกินแบง เราไดพบธนบัตรใบละ 500 บาทเป น ป ก ๆ เข า ใจว า เป น นั ก พนั น ที่ ม าแก บ น เพราะ “ถูกหวย” ชาวบานทั้งคาทอลิก และไมใช คาทอลิกนับถือ และศรัทธาใน “พระโต” องคนม้ี าก ครั้ ง หนึ่ ง พ อ สั ง เกตเห็ น สุ ภ าพสตรี ท า นหนึ่ ง มา คุกเขาสวดทีห่ นาพระรูป ไมเห็นเขาทำเดชะพระนาม จึงรูทันทีวาคงไมใชคาทอลิก พอเขาไปพูดคุยดวย เขาบอกว า ได ม าบนเอาไว ขอให ลู ก สาวได เ ข า โรงเรียนเซนตฟรังฯ แลวก็ไดสมความปรารถนา จึงมาแกบน เรื่องแบบนี้มีมาก และเลากันไปปาก ตอปาก ทำใหมีคนมาหา “พระโต” มากขึ้นทุกที ความศรัทธาของสัตบุรุษที่วัดสามเสนนี้ นับวาอยูในขั้นดีมาก สังเกตไดจากการมารวมพิธี มิสซาฯ ทั้งในวันอาทิตย และวันธรรมดาดวย อาจ เปนเพราะคริสตังมีบานเรือนอยูรอบ ๆ วัดนั่นเอง

จึงทำใหมารวมพิธีไดสะดวก มีปญหาหนักใจเรื่องหนึ่งคือ ในหมูบานไม มีสนามเด็กเลนสาธารณะ พวกเยาวชนจึงชอบมา เลนฟุตบอลกันที่บริเวณหนาวัด ทำความรำคาญให แกชาวบานมากพอสมควร เพราะเขาเลนกันไมเปน เวลา หลายครั้งก็เอาลูกบอลหนังมาเตะและเตะ กั น แรงๆ ทำความเสี ย หายให แ ก ร ถยนต ที่ จ อด บริเวณนั้น และเปนอันตรายสำหรับผูที่เดินผาน ไปมา โดยเฉพาะเด็ก ๆ พอเคยเตือน เคยขอรอง ใหใชแตลูกบอลพลาสติก และใหหยุดเลนเวลามี พิ ธี ก รรมในวั ด หรื อ มี ส วดให ผู ต ายที่ ศ าลาศพ พวกเขาก็ไมคอยจะฟงเราเทาไรนัก นารำคาญมาก คืนหนึ่งดึกมากแลวมีคนโทรฯ มาบอกวา พวกวัยรุนกลุมหนึ่ง เขาไปสูบยาเสพติดในสุสาน แลวสักพักหนึ่งมีตำรวจเขาไปไลจับพวกวัยรุนเหลา นั้ น พอเห็ น ตำรวจก็ ตั ว ใครตั ว มั น วิ่ ง กั น กระเจิ ง และพวกเขาไปออกขาววาคุณพอเจาวัดเปนผูโทรฯ ไปแจงตำรวจ เลยพากันโกรธเจาวัด ยกพวกมา ประทวงหนาบาน พอปดประตูรั้วแลว แตพวกเขา พยายามจะเขาไปในบานพักพระสงฆใหได สุดทาย 

08_04 Bishop 2.indd 50

8/4/2552 13:04:15

ไดพังประตูรั้วแลวกรูกันเขาไป พอเห็นวาทาทาง ไม ดี เลยเอาป น ยิ ง ขู ขึ้ น ฟ า หนึ่ ง นั ด พวกหั ว โจก เหลานั้นตกใจพากันวิ่งหนีออกไป ทิ้งประตูรั้วให พังราบไวอยางนั้น แลวไปประโคมขาววาพอเจาวัด ยิงวัยรุนตาย ปดโธ! แคยิงขึ้นฟาจะมีใครตายได อยางไร หรือวาลูกปนหลนมาโดนหัวมันพอดี นึก แล ว ขำ แต ตำรวจก็ ม าสอบสวนพ อ ก็ เ ล า ไปตาม ความจริงเขาก็ไมวา อะไร ในยุคนัน้ หลังจากอเมริกา แพสงครามเวียดนาม ไดมีพวกเวียดกง แอบเขา มาในประเทศไทย แบบผิดกฎหมาย มากเหมือนกัน ทางราชการก็เปนหวงเรื่องความปลอดภัย บาง ครั้งมีขาววาพวกคอมมิวนิสตเอาอาวุธมาสะสมไว ในสุสานบาง ใตถุนวัดบาง ใตถุนบานพักพระสงฆ บาง ทำใหทางการสงสัยคนในหมูบานญวนเพราะ เปนญวนเหมือนกัน

อี ก เหตุ ก ารณ ห นึ่ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น ระหว า งที่ มี ประกาศเคอร ฟ ว ไม ท ราบว า เกี่ ย วกั บ 14 ตุ ล า หรือเปลา คุณปาคนหนึง่ บานอยูป ากซอยมิตรคาม ปวยหนักอยูที่โรงพยาบาลมิชชั่น ลูกสาวปาขับรถ มารับเวลาประมาณตีหนึ่ง ใหไปโปรดศีลทาสุดทาย (เดี๋ยวนี้เรียกศีลเจิมคนไข) เพราะแมอาการหนัก เขาขั้นโคมาแลว เอาละซี จะไปไดอยางไร เพราะ อยูในชวงหามออกนอกบาน จะรอรุงเชาก็กลัวคน ปวยจะตายเสียกอน เลยตัดสินใจออกไปในยามดึก นั้น ดวยความไววางใจในพระเปนเจา ถนนโลงดี จริง ๆ ไมมีรถวิ่งไปมาเลย เราก็กลัวถูกทหารจับ แตโชคดี เราไปถึงโรงพยาบาลได โดยไมมอี ปุ สรรค แตอยางใด พอไดโปรดศีลเจิมใหคุณปานั้น แลว ทานก็สน้ิ ใจไปตอหนาเราในคืนนัน้ เอง ถาเราไมกลา ฝนกฎเคอรฟวคุณปาคนนั้นก็ตองตายไปโดยไมได รับศีล แนนอนเลย ตอนนั่งรถไปในใจก็นึกวาถาถูก จับแลวจะวาอยางไร คงตองบอกไปตามความจริง วาเราจะรีบไปอวยพรคนที่กำลังจะสิ้นใจ ทหารคง ไมวา อะไร แตคนื นัน้ สงสัยพวกทหารนอนหลับกันหมด มี เ รื่ อ งหนึ่ ง ที่ ยั ง อยู ใ นความทรงจำคื อ ในเทศกาลคริสตมาส คณะนักรองของวัด จะออก ไปรองเพลงอวยพรตามบานสัตบุรุษ พอไปกับพวก เขาดวยทุกคืน คืนละสี่หาบาน รองเพลง บานละ สองสามเพลง ชาวบ า นให ก ารต อ นรั บ พวกเรา อยางดี รูส กึ วาเปนทีป่ ระทับใจของทุกฝาย ไมทราบ วาเดี๋ยวนี้ยังมีธรรมเนียมนี้อยูอีกหรือเปลา ทราบ ว า หลายวั ด ยกเลิ ก การไปร อ งเพลงแบบนี้ แ ล ว เพราะยุคนี้คนสนใจดูละคร (น้ำเนา) มากกวาฟง เพลงคริสตมาส นาเสียดายมากเลย เวลาสามป ที่ ส ามเสนผ า นไปเร็ ว จาก 1976/2519-1979/2522 และแลวก็ถึงเวลาปวดหัว กับการเตรียมของยายที่อยูอีกครั้ง เปนครั้งที่ 6 คราวนี้มีคำสั่งใหยายไปเปนเจาอาวาสอาสนวิหาร อัสสัมชัญ



08_04 Bishop 2.indd 51

8/4/2552 13:04:53

เป น เจ า อาวาสอาสนวิ ห ารอั ส สั ม ชั ญ (ค.ศ. ดวยการสอบ การใชเสนสายก็มาก คนในกระทรวง นั่นแหละตัวดี ฝากลูกฝากหลานทีละหลาย ๆ คน 1979-1983)

พอถึ ง เดื อ นพฤษภาคม 1979/2522 ได กลับมาอยูท บ่ี างรักอีกครัง้ หลังจากทีเ่ คยอยูม าแลว 5 ป ระหวาง 1965-1970 ตอนนัน้ อยูข า งวัด (ทีส่ ำนัก มิสซังฯ หรือ โปรกือร) ตอนนี้มาอยูหนาวัด ที่บาน พักพระสงฆ ในตำแหนงเจาวัดอัสสัมชัญ ซึ่งตาม กฎหมายของพระศาสนจั ก รแลว เขาไม เ รี ย กว า เจ า วั ด เพราะวั ด อั ส สั ม ฯ เป น วั ด พระสั ง ฆราช หรือ อาสนวิหาร ฉะนั้น เจาวัดตัวจริงก็คือพระ อัครสังฆราช มีชัย กิจบุญชู พอเปนเพียง “ผูดูแล” แตทางภาคปฏิบัติก็เปนเจาวัดเต็มตัว ที่อาสนวิหารอัสสัมชัญนี้ มีสัตบุรุษมากไม แพวัดสามเสน แตไมไดอยูรวมกันรอบวัด กระจัด กระจายไปอยูต ามทีต่ า ง ๆ วันอาทิตย หรือวันฉลอง สำคัญมักจะมารวมพิธีที่วัดที่เขาไดรับศีลลางบาป งานประจำมี ม ากเหมื อ นกั น มี โ รงเรี ย นใหญ ๆ สามโรง คือ โรงเรียนอัสสัมชัญ บางรัก ของภราดา คณะเซนตคาเบรียล โรงเรียนอัสสัมชัญคอนแวนต ของคณะเซนต ป อล เดอ ชาร ต ร และโรงเรี ย น อัสสัมชัญศึกษา ซึ่งเปนโรงเรียนของวัด มีกิจการ คาทอลิ ก หลายอย า ง แต ที่ นี่ มี ส ภาวั ด ที่ เ ข ม แข็ ง เจ า หน า ที่ อ งค ก รคาทอลิ ก ต า ง ๆ ก็ ทำหน า ที่ ไ ด อยางดี เนื่องจากวัดอัสสัมฯ เปนวัดพระสังฆราช งานสำคั ญ ๆ ระดั บ สั ง ฆมณฑล และระดั บ ชาติ มักจะทำที่นี่ เราเปนเจาภาพตองทำงานหนักหนอย แต เ รามี ผู ร ว มงานที่ ดี โดยเฉพาะคุ ณ พ อ ปลั ด ภราดา และซิสเตอรของโรงเรียน อัสสัมฯ ทั้งสาม นอกจากงานวัดแลวพอยังเปนผูแทนผูรับ ใบอนุ ญ าตโรงเรี ย นอั ส สั ม ชั ญ ศึ ก ษา (กระโปรง แดง) ดวย ในสมัยนั้นการรับนักเรียนใหมเขาเรียน เปนเรื่องสำคัญ ที่นำความปวดเศียรเวียนเกลามา ให ไ ม น อ ย เนื่ อ งจากมี นั ก เรี ย นสมั ค รเข า เรี ย น มากกวาจำนวนที่เราจะรับได ตองมีการคัดเลือก

แลวไปกินนอกกินในกัน เราจำใจตองทน เพราะ เขามี อำนาจเหนื อ เรา การฉวยโอกาสจึ ง มี ม าก เคยมีเถาแกคนหนึ่ง ชอบตีสนิทกับทางโรงเรียน แลวถึงเวลาก็พาเด็กมาฝากอางวาเปนลูกหลาน ภายหลั ง จั บ ได ว า แกไปเรี ย กเงิ น จากผู ป กครอง บอกวาทางโรงเรียนเรียกเก็บ เปนการสนับสนุน การศึกษา แตเราไมเคยไดรับเงินจากแกเลย เรื่อง แบบนี้ โ รงเรี ย นดั ง ๆ โดนกั น ทั้ ง นั้ น นอกจาก เสนสายแลวยังมี “ลูกตื๊อ” อีกตางหาก ลูกสอบ ไมติด ผูปกครองก็มาขอความอนุเคราะห “ขอคน เดียวเทานั้นคะคุณพอ” (ใช ก็ขอคนเดียวทั้งนั้น แหละ ไมมีใครมาขอทีละสองคน ยกเวนลูกแฝด!) มาเช า มาสาย มาบ า ย มาค่ำ ตื๊ อ อยู นั่ น แหละ รำคาญก็ รำคาญ แต ไ ด พ ยายามปฏิ เ สธไปแบบ บั ว ไม ช้ำ น้ำ ไม ขุ น ยอมรั บ ว า ต อ งอดกลั้ น มาก พอสมควร ระหวางเวลาทีอ่ ยูท อ่ี สั สัมชัญฯ ไดมโี อกาส สอนคำสอนผูใหญที่ประสงคจะกลับใจหลายคน ส ว นใหญ เ ป น คนต า งศาสนาที่ ไ ด แ ต ง งานกั บ คาทอลิ ก แต มี บ างคนที่ ไ ม ไ ด ม าเรี ย นเพราะได แตงงานกับคาทอลิก เขาเปนคนเดียวในบานที่มา เปนคาทอลิก เพราะมีความศรัทธาสวนตัว จำไดวา มีนายแพทยจฬุ าฯ คนหนึง่ ชือ่ ธานินทร (ขออนุญาต เอ ย แต ชื่ อ ) ได ส มั ค รมาเรี ย นตอนค่ำ ๆ เหมื อ น นิโคเดมัส หัวหนาชาวยิว ที่แอบมาพบพระเยซูเจา ตอนกลางคืน คุณหมอมาเรียนสม่ำเสมอ สัปดาห ละสองสามครั้ง ตามแตจะหาเวลาวางได คุณหมอ เรี ย นอย า งผู ใ หญ ที่ มี ค วามรู สู ง มี ก ารโต แ ย ง ซั ก ถามบาง เรียนจนจบแลวไดรบั ศีลลางบาป คุณหมอ บอกวารูสึกสนใจในศาสนาตั้งแตครั้งเปนนักเรียน โรงเรี ย นอั ส สั ม ชั ญ ธนบุ รี ตอนนั้ น เคยเข า กลุ ม นักรอง ไปรองเพลงคริสตมาสตามบาน ชอบมาก



08_04 Bishop 2.indd 52

8/4/2552 13:04:58

เกิดศรัทธา และไดหาโอกาสเรียนคำสอน จนไดมา เรียนกับพอนี่แหละ อี ก คนหนึ่ ง ที่ จำได แ ละยั ง ติ ด ต อ กั น อยู เปนนักศึกษาสาว ชาวอุบลฯ ชื่อ นภาพร ไดสมัคร มาเรียน และเรียนอยางตั้งอกตั้งใจ สาเหตุที่กลับ ใจเพราะเคยเรี ย นในโรงเรี ย นคาทอลิ ก มาก อ น ปรกติเวลาสอนผูใหญที่กลับใจมักจะสอนใหทีละ คน เพราะถ า ให ร วมกั น แล ว เวลาของเขาว า งไม ตรงกัน ทำใหการเรียนพรอมกันหลาย ๆ คนลำบาก เดี๋ยวคนนี้ขาด เดี๋ยวคนโนนลา คนนั้นปวย ฯลฯ ทำใหเรียนไมทันกัน เลยจำเปนตองสอนทีละคน ยอมเสียเวลาหนอย แตไดผลดีกวา สาวอุบลฯ คน นี้ เ มื่ อ ล า งบาปแล ว กลั บ ไปอยู ที่ บ า น ยั ง คงไปวั ด ไปวาอยู (มีหลายคนเหมือนกันทีพ่ อกลับใจแลวไมนาน ก็ท้ิงความเชื่อ) ตอนนี้เธอมีลูกสาว อยูช้ันมัธยม เธออยากใหลูกสาวไดมาเรียนคำสอนกับอาจารย คนเก า (แก ) ที่ เ คยสอนเขาเมื่ อ หลายสิ บ ป ก อ น คงเชื่อในฝมือของเรามั้ง ที่ วั ด อั ส สั ม ชั ญ นี้ ใ นเทศกาลคริ ส ต ม าส มีการพานักรองไปรองเพลงอวยพรตามบานสัตบุรุษ เหมื อ นที่ วั ด สามเสน พ อ ชอบไปกั บ พวกเขาด ว ย รูสึกวาสนุกดี และเปนโอกาสใหไดพบปะพูดคุยกับ สัตบุรษุ ดวย เพราะมีสตั บุรษุ มาก เราจึงไมสามารถ ไปทุ ก บ า นได ฉะนั้ น ใครอยากให เ ราไปให ส มั ค ร ชื่อไวแลวเราจะนัดวันเวลาให นอกจากเป น เจ า วั ด แล ว พ อ ยั ง ได รั บ ตำแหนงอุปสังฆราชดวย ยอมรับวามีงานมากจริง ๆ ทั้งที่วัด ที่โรงเรียน และที่สำนักมิสซังฯ ยังคงตอง เป น ที่ ป รึ ก ษาพระสั ง ฆราชโดยตำแหน ง อี ก ด ว ย ตกลงเกือบตลอดชีวิตการเปนพระสงฆ แทบจะไม ได อ อกจากคณะที่ ป รึ ก ษาเลย และในช ว งที่ เ ป น อุปสังฆราชอยูนี้ไดมีเหตุการณอันยิ่งใหญ และนา ยินดีสำหรับพระศาสนจักรคาทอลิกในประเทศไทย นั่นคือ ในป 1983/2526 พระอัครสังฆราช มีชัย

กิ จ บุ ญ ชู ได รั บ การสถาปนาให เ ป น พระคาร ดิ นั ล ไทยองคแรก พวกเราดีใจสุด ๆ แตก็ตองเตรียม งานใหญสำหรับการไดรับเกียรติยศอันสูงสงนี้ เ ช า วั น ห นึ่ ง ใ น ต น เ ดื อ น ม ก ร า ค ม 1983/2526 พระสมณทูต เรนาโต มารตโี น ไดเรียก ใหพอไปพบ แลวบอกพอวา มีงานใหทำแตตองเก็บ เป น ความลั บ สุ ด ยอด พ อ ถามว า งานอะไร ท า น บอกวา ใหพอติดตอพระสังฆราชทุกองค บรรดา พระสงฆ นักบวชชายหญิง ผูแทนองคกรฆราวาส ที่อยูในกรุงเทพฯ และปริมณฑล แจงใหทราบวา พระสมณทู ต เชิ ญ มารั บ ประทานอาหารเย็ น ที่สถานสมณทูต วันที่ 5 มกราคม พอถามวาจะให บอกพวกเขาวาเปนโอกาสฉลองอะไร ทานทูตบอก ว า ให บ อกว า เป น เรื่ อ งสำคั ญ ให ม าให ไ ด พ อ พยายามถามวาเรื่องสำคัญนั้นคืออะไร เพราะคน เขาจะตองถามแน ทานทูตไมยอมบอก พอเลยขอ เดาวา พระอัครสังฆราช ไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชูได รับสถาปนาใหเปนพระคารดินัลใชไหม (เพราะพอ เองไดขา วแวว ๆ มาบางแลว) ทานทูตปฏิเสธ “ไมรู ไมใช” พอจึงสวมวิญญาณนักพนัน ทาทานทูตวา ถาเปนเรื่องการสถาปนาพระคารดินัลมีชัย ทาน แพ จะตองจายไวนใหผมหนึ่งขวด ถาไมใชผมยอม จ า ยให ท า นหนึ่ ง ขวดเช น กั น เอาไหมครั บ (พนั น แบบนี้คงไมบาปนะ) ทานตกลง คงจะแกเขินที่พอ แอบไปรูความจริงมาแลว พอไดรับคำสั่งมา พอก็ เริ่มปฏิบัติทันที คนแรกที่ติดตอก็คือพระคุณเจา มี ชั ย เ จ า น า ย ข อ ง พ อ เ อ ง ไ ป บ อ ก ท า น ว า พระสมณทูตเชิญไปงานเลี้ยงเย็นวันที่ 5 มกราคม เรือ่ งอะไรไมทราบ แตผมเดาวาจะเปนการประกาศ ขาวที่พระคุณเจาไดรับแตงตั้งใหเปนพระคารดินัล พระคุณเจามีชัยอมยิ้ม ไมปฏิเสธ ทำใหพอมั่นใจวา ขาวนั้นเปนความจริง จำไดวาพระคุณเจาปรับทุกข กั บ พ อ ว า “เรื่ อ งอย า งนี้ จ ะปฏิ เ สธไม ไ ด แ น ” (ดู เหมือนทานอยากปฏิเสธ) “แลวจะทำอยางไรกันเนีย่ ”



08_04 Bishop 2.indd 53

8/4/2552 13:05:03

พ อ แกล ง ตอบไปวา “ไม ท ราบซีค รับ ผมเองก็ ไ ม เคยเปนคารดินัล” ทานหัวเราะ วันนั้นเกือบทั้งวัน พอใชโทรศัพท (ตอนนั้นยังไมมีมือถือ ไมมี SMS ไม มี อี เ มล) ติ ด ต อ บรรดาพระสั ง ฆราช คุ ณ พ อ บราเดอร ซิ ส เตอร แ ละผู แ ทนองค ก รฆราวาส บางคน ที่อยูใกล ๆ ตามที่ทานสมณทูตสั่ง ทุกคน สงสัย อยากรูวาเปนเรื่องอะไรกัน ตางคนก็ตาง เดากันไปคนละทิศคนละทาง เพื่อนสนิทบางคน บอกวา “ลื้อจะไดเปนสังฆราช (สังฆราชผูชวย) เหรอวะ” – “ไมใช ไมใช” - “แลวเรื่องอะไรวะ” – “ไมรโู วย ไปกินเลีย้ งก็แลวกัน มีอะไรก็จะรูใ นวันนัน้ ” ข า วนี้ ก ระจายไปทั่ ว พระศาสนจั ก รไทย อยางรวดเร็ว ตางคนตางรอคอยฟงขาววาจะมี อะไรเกิดขึน้ ในวันที่ 5 มกราคม นัน้ พอเปนคนหนึ่ง ที่ไดไปในงานเลี้ยง มีพระสังฆราชในประเทศไทย สามสี่ อ งค พระสงฆ นั ก บวชชาย-หญิ ง ผู แ ทน ฆราวาส รวมแลวเกือบรอยคน ทานทูตเลีย้ งอาหาร อยางดี และเมื่อรับอาหารกันเสร็จแลว ก็ถึงเวลา ที่ ทุ ก คนรอคอย ท า นทู ต จั บ ไมโครโฟน แล ว เริ่ ม ประกาศอย า งเป น ทางการว า พระสั น ตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 ไดทรงสถาปนาพระอัครสังฆราช ไมเกิ้ ล มี ชั ย กิ จ บุ ญ ชู ให เ ป น พระคาร ดิ นั ล แห ง พระศาสนจักรโรมันคาทอลิก ทุกคนรองเฮ! ปรบมือ ดีใจกันยกใหญ พอประกาศขาวดีนี้แลว ทานทูต ไดเขาไปในหอง หยิบไวนมาหนึง่ ขวด บอกทีป่ ระชุม วา ทานแพพนันใหพอสังวาลย แลวก็ยื่นเหลาองุน ขวดนั้ น ให พ อ ต อ หน า แขกทุ ก คน ดี ใ จมากจริ ง ๆ ครับ ไมใชเพราะไดชนะการพนัน แตดีใจที่ประเทศ ไทยไดมีพระคารดินัลองคแรกในประวัติศาสตร จากนั้ น ก็ เ ริ่ ม กระบวนการจั ด เตรี ย มทุ ก อยางสำหรับตอนรับขาวดีน้ี กอนอืน่ หมดตองติดตอ ทางกรุงโรม เกี่ยวกับพิธีการตาง ๆ ในวันสถาปนา คือวันที่ 2 กุมภาพันธ ซึ่งยุงยากสลับซับซอนมาก พอสมควร และเรามีเวลาไมถึงเดือน เรื่องเครื่อง

แตงตัว เรื่องการเดินทาง การจองที่พักในกรุงโรม การจั ด หาของขวั ญ สำหรั บ ถวายแด ส มเด็ จ พระ สั น ตะปาปา จั ด ของที่ ร ะลึ ก สำหรั บ แจกในงาน ฯลฯ ... และพอในฐานะอุปสังฆราช ตองรับผิดชอบ เปนผูจัดการ และประสานงานกับทุกฝาย วุนวาย มากเลย ทีส่ ดุ พวกเรากลุม ใหญ ทัง้ พระสงฆ นักบวช ชาย-หญิง และฆราวาส ทั้งหมดประมาณ 300 คน ไดเหินฟาไปกรุงโรม แยกกันเปนกลุมทัวรหลาย กลุ ม กลุ ม ของพระคาร ดิ นั ล มี ป ระมาณ 20 คน มีพระคุณเจา ยวง นิตโย และพระสงฆอีกหลาย องค รวมพอเองดวย สำหรับทัวรกลุม นี้ มีคณ ุ สมใจ เจาของรานปนสี่พระยา เปนสปอนเซอร ออกคา ใชจายในการเดินทางใหทั้งหมด ทุกกลุมนัดไปพบ กันที่กรุงโรม เพื่อรวมพิธีสถาปนาพระคารดินัลไทย องคแรก ซึ่งมีขึ้นในวันที่ 2 กุมภาพันธ 1983 ทั้ง ภาคเช า (ซึ่ ง ได มี ก ารถ า ยทอดสดทางที วี ม ายั ง ประเทศไทยดวย) และในภาคเย็น ซึ่งเปนการที่ พระคารดนิ ลั ใหม ทัง้ 18 องค รวมถวายบูชามิสซา ขอบพระคุณพรอมกับสมเด็จพระสันตะปาปา ใน พระมหาวิหารนักบุญเปโตร พวกคนไทยทุกคนทั้งที่ เดินทางไปจากเมืองไทย และที่กำลังศึกษาอยูใน อิตาลี ไดเขารวมพิธีครั้งนี้ดวย ใครอยากอานราย ละเอียดใหไปหาอานในหนังสืออนุสรณ 25 ปการ สถาปนาพระคารดนิ ลั เลมสอง (สูค วามสุกใสรุง โรจน Ad Lucem หนา 135-137) เชาวันที่ 3 กุมภาพันธ พระคารดินัลใหม ของเราได มีโ อกาสถวายบู ช ามิ ส ซาขอบพระคุ ณ ทีพ่ ระแทนพระจิตเจา ในพระมหาวิหารนักบุญเปโตร พร อ มกั บ พระคุ ณ เจ า ยวง นิ ต โย พระคุ ณ เจ า เปโตร คาเรตโต และพระคุณเจา ยอด พิมพิสาร พระสงฆ 20 องค และสัตบุรุษประมาณ 200 คน ตอนค่ำวันนั้นเอง ทานเอกอัครราชทูตไทย ประจำอิ ต าลี ฯพณฯ สมปอง สุ จ ริ ต กุ ล ได เ ชิ ญ 

08_04 Bishop 2.indd 54

8/4/2552 13:05:08

พวกคนไทยไปเลี้ยงเปนเกียรติแดพระคารดินัลไทย องคแรก พวกเราทุกคนไดรับประทานอาหารไทย ซึ่งปรุงอยางดีเยี่ยมโดยฝมือของทานศรีภรรยา ของทานเอกอัครราชทูตเอง เวลาประมาณเที่ยงของวันที่ 4 กุมภาพันธ พวกเราทุกคนมีบญ ุ ไดเขาเฝาสมเด็จพระสันตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 ในพระราชวังของพระองค ทุกคน ตืน่ เตน ดีใจทีไ่ ดมโี อกาสดีอยางนี้ แตละคนพยายาม หาของขวั ญ ไว ถ วายพระองค พ อ เองถวายของ ขวัญในนามของทุกคน เปนชุดน้ำชากาแฟ ทำดวย เงิน คุณสมใจถวายสรอยคอทองคำหนัก 10 บาท คนอื่นก็ถวายของกันคนละชิ้น มีรูปจำลองรถตุก ๆ มีแมกระทัง่ ผลไม และกลวยไมสวย ๆ จากเมืองไทย พระสันตะปาปาทรงรับของถวายจากทุกคน พลาง ตรัสซ้ำหลายครั้งวา (Oh! Tante cose) “ โอ! มาก มายเหลือเกิน” พระองคทรงแจกสายประคำใหคน ละสาย พวกเรามีความปลื้มปติยินดีกันเปนอยาง มาก (ใครสนใจไปอานรายละเอียด พรอมดูรูปถาย สวย ๆ ไดในหนังสืออนุสรณการสถาปนาพระคาร ดินัลไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู 2 กุมภาพันธ 1983 / 2526 หนา 57-87) เมือ่ เหตุการณสำคัญ ๆ ไดผา นไปหมดแลว คราวนีต้ า งคนก็ตา งกลับประเทศไทย บางกลุม กลับ ทั น ที บางกลุ ม ก็ ทั ว ร ต อ แล ว เราก็ ร อวั น กลั บ มา ฉลองตอนรับพระคารดนิ ัลในเมืองไทยตอไป วันที่ 27 กุมภาพันธ 1983 / 2526 ทาง อั ค รสั ง ฆมณฑลกรุ ง เทพฯ ได จั ด ให มี ก ารฉลอง สมณศั ก ดิ์ ของพระคาร ดิ นั ล ใหม ข องเรา ที่ อาสนวิหารอัสสัมชัญ ก็เปนงานใหญอีกครั้งหนึ่ง เพราะนอกจากบุคคลในพระศาสนจักรแลว สมเด็จ พระนางเจา พระบรมราชินีนาถ ไดทรงพระกรุณา โปรดเกลาฯ ใหสมเด็จพระเจาลูกเธอ เจาฟาจุฬา ภรณวลัยลักษณ อัครราชกุมารี และ ร.อ.วีระยุทธ ดิษยะศริน พระสวามี เสด็จแทนพระองคมารวม

ในพิ ธี ส หบู ช ามิ ส ซาฯ ด ว ย ทางรั ฐ บาลก็ ไ ด ใ ห ฯพณฯ สั ญ ญา ธรรมศั ก ดิ์ ประธานองคมนตรี นายจรูญพันธ อิศรางกูร ณ อยุธยา องคมนตรี และนายเกษม ศิ ริ สั ม พั น ธ รมว. ศึ ก ษาธิ ก ารใน ขณะนั้ น มาร ว มพิ ธี ใ นนามของรั ฐ บาล หลั ง พิ ธี มิสซาฯ เราไดจัดใหมีการเลี้ยงอาหารกลางวันที่ โรงแรมโอเรียนเต็ล สำหรับแขกพิเศษจำนวนหนึ่ง เปนอันวางานชางนี้ก็ไดผานพนไปดวยดี ขอขอบ พระคุณพระเปนเจา ปลายเดือนเมษายน 1983 พวกเราประมาณ รอยกวาคน เดินทางไปกรุงโรมอีกครั้งหนึ่ง เพื่อ รวมพิธีรับมอบวัดนักบุญลอเรนซ ซึ่งเปนวัดประจำ ตำแหนงของพระคารดินัลของเรา ทางวัดไดให การตอนรับพวกเราคนไทย อยางดีมาก พระคารดนิ ัล ถวายมิ ส ซาฯ ในวั น ที่ 1 พฤษภาคม มี ค นไทยไป รวมประมาณสักรอยกวาคน หลังมิสซาทางวัดเลีย้ ง อาหารพวกเราที่เปนพระสงฆ และนักบวช เปนอัน เสร็จพิธีรับมอบวัดประจำตำแหนง วั น ต อ มาพวกเราได มี โ อกาสเข า เฝ า พระสันตะปาปาอีกครั้งหนึ่ง หลายคนไดเขาเฝา ครั้งหนึ่งแลวโอกาสสถาปนาพระคารดินัล ไดเขา เฝาอีกครั้งถือเปนบุญอยางยิ่ง พระสันตะปาปาก็ ทรงนารักเหมือนเดิม ใหเรามีโอกาสถายรูปหมูรวม กับพระองค และทรงแจกสายประคำใหคนละสาย เหมือนครัง้ กอน ตอนทายพอถือโอกาสทำเซอรไพรซ ตอบแทนคุ ณ สมใจ ที่ ไ ด อ อกค า ใช จ า ยในการ เดินทางใหเราทัง้ สองครัง้ ไดเตรียมการดไวใบหนึ่ง พรอมปากกา พอไดจงั หวะก็กราบทูลพระสันตะปาปา โดยเอารู ป ถ า ยตอนที่ คุ ณ สมใจถวายสร อ ยคอ ใหพระองค ในครั้งกอน แลวทูลพระองควา ปลาย เดือนนี้เปนวันเกิดของคนที่ถวายสรอยนั้น ขอพระ องคทรงลงพระนามในการดอวยพรวันเกิดนี้ดวย ครั้งแรกทานเลขาฯ ไมคอยจะยอม เพราะปรกติ แลวหามมิใหใครขอลายพระหัตถของพระองค แต



08_04 Bishop 2.indd 55

8/4/2552 13:05:12

พอรูจักกับทานเลขาฯ ดี ทานมามองดูการด แลวก็ ไมวาอะไร พระองคก็ทรงพระทัยดี ทรงรับปากกา จากพอแลวทรงลงพระนามในการดใบนั้น จากตัว อย า งไม ดี ข องพ อ คนอื่ น ที่ เ ห็ น ก็ ก รู กั น เข า มาขอ ลายพระหัตถบาง แตทานเลขาฯ ไมอนุญาตใหใคร เลยแมสักคนเดียว (บางครั้งการใชเสนสายนี่ก็ดี เหมื อ นกั น นะ) การ ด ใบนั้ น พร อ มปากกาด า มนั้ น พอไดมอบเปนของขวัญวันเกิดใหคณ ุ สมใจ เปนการ ตอบแทนบุญคุณ หลังจากนั้นพอเองไดขออนุญาตะลุยยุโรป ตอไปคนเดียว เปนการพักผอนหลังจากที่ไดบวช มาครบ 20 ป พ อ ได ซื้ อ ตั๋ ว รถไฟแบบเหมาจ า ย ตลอดหนึ่งเดือน (Europass) สามารถเดินทางโดย รถไฟ ในชั้นที่ 1 ทุกเสนทางทั่วทวีปยุโรป จำไดวา เสียเงินประมาณหมื่นกวาบาทเทานั้น นับวาคุมเกิน คุ ม ตอนนั้ น ยั ง เรี ย กได ว า หนุ ม อยู (ยั ง ไม ห า สิ บ ) เดินทางโดยรถไฟคนเดียว เริ่มตนออกจากกรุงโรม ไปทางเหนือของอิตาลี เยี่ยมคนที่รูจัก แลวเขาไป สวิ ส เซอร แ ลนด ไปออสเตรี ย เข า เยอรมั น ไป เดนมารก สวีเดน นอรเว ขึ้นไปจนถึงแดนอาทิตย เที่ยงคืน ที่เมือง Trondheim แตเนื่องจากชวงนั้น เปนเดือนพฤษภาคม จึงไดเห็นแคดวงอาทิตยสี่ทุม เดินทางแบบนี้เหนื่อยมาก เวลาสวนใหญจะอยูแต ในรถไฟ ก็ดเี หมือนกัน ไดชมวิวสวย ๆ สองขางทาง พอถึ ง เมื อ งใหญ ๆ เราก็ ล งไปเที่ ย ว และถ า หา โรงแรมราคาถูก ๆ ไมได (มีงบจำกัด) ก็ขึ้นรถไฟ ตอไป นอนในรถไฟเลย หลับ ๆ ตื่น ๆ ก็ยังดีไม ตองเสียคาโรงแรม ตลอดเวลาหนึ่งเดือนไดเห็น อะไรสวย ๆ งาม ๆ หลายอยาง ไดพบผูคนหลาย ชาติหลายภาษา โชคดีที่ไมเจออันธพาลเลย ครั้ง หนึ่ ง ระหว า งอยู ใ นเรื อ ข า มทะเลจากเยอรมั น ไป เดนมาร ก มี ส ามี ภ รรยาชาวเยอรมั น คู ห นึ่ ง ชื่อ Tiburski นั่งทานอาหารอยูใกล ๆ กับพอ ได จายคาอาหารใหพอ ครอบครัวนีร้ บั อุปการะนักเรียน

ไทยคนหนึ่ง ภายหลังเมื่อเขามาเยี่ยมนักเรียนไทย ในประเทศไทย ก็ไดพบกันอีกหลายครั้ง หลังจาก ตระเวนยุโรปไดประมาณเดือนหนึง่ พอไดไปพักผอน ที่สวิสเซอรแลนด หนึ่งอาทิตย และที่กรุงโรมอีก หนึ่ ง อาทิ ต ย จึ ง กลั บ มาปฏิ บั ติ ห น า ที่ ต อ ไปตาม ปรกติ หลังจากไดพักผอนแลวพอไดรับคำสั่งให ย า ยที่ อ ยู อี ก ครั้ ง หนึ่ ง คราวนี้ ย า ยจากบ า นพั ก พระสงฆที่หนาอาสนวิหารอัสสัมชัญฯ ไปอยูบาน พระคารดินัล ที่ขางวัด (โปรกือร – ตึกสามชั้นที่ พอเคยอยู ห าป เมื่ อครั้ งเปนเลขาฯ พระคุ ณเจ า ยวง นิตโย) เพื่อรับตำแหนงอุปสังฆราช (คุณพอ เสวียงพี่ชายของพอชอบเรียกวา “อุปคารดินัล”) เต็มเวลา แมจะไมไดยายไปไกล แตการขนขาวของ ก็ลำบากพอ ๆ กัน ทำใหคิดถึงรูปการตูนเกี่ยวกับ การย า ยที่ อ ยู ข องพวกพระสงฆ ค าทอลิ ก และ ศิษยาภิบาลของศาสนาคริสเตียน ไมทราบวาฝาย คาทอลิก หรือฝายคริสเตียนเปนคนวาด ดานหนึ่ง เปนพระสงฆคาทอลิก มือถือกระเปาเดินทางขาง ละใบเทานั้น อีกดานหนึ่งเปนศิษยาภิบาล มีรถขน ขาวของมากมายหลายกระเปา มีเครื่องเรือน มี ของใชมากมาย มือก็จูงภรรยาที่มีครรภแก และ อีกมือก็อุมลูกนอย แลวมีคำบรรยายวา “ถึงเวลา โยกยาย” คลายกับอยากจะบอกวา ถือโสดแบบ คาทอลิกนั่นดีแลว (อยางนอยเมื่อมีการโยกยาย ที่อยู!)

เปนอุปสังฆราช อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ และประธานคณะกรรมการบริหารเต็มเวลา (ค.ศ. 1983-1986)

เดือนมิถุนายน 1983 / 2516 พอตองขน ของย า ยที่ อ ยู อี ก ครั้ ง คราวนี้ ย า ยไปไม ไ กล จาก บานพักพระสงฆหนาวัดอัสสัมชัญ ไปสำนักมิสซังฯ ( โปรกือร) ที่ที่พอเคยอยูมาแลว 5 ป สมัยเปน 

08_04 Bishop 2.indd 56

8/4/2552 13:05:17

เลขานุการพระคุณเจา ยวง นิตโย ระหวาง 19651970 เมื่อพระคุณเจามีชัย กิจบุญชู ไดรับแตงตั้ง เป น พระคาร ดิ นั ล แล ว งานของท า นก็ มี ม ากขึ้ น เพราะนอกจากงานในอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ซึ่ ง มี ม ากอยู แ ล ว ท า นยั ง ต อ งรั บ งานของพระ ศาสนจั ก รระดั บ ชาติ ในฐานะประธานสภา พระสังฆราชคาทอลิก และงานระดับพระศาสนจักร สากล ในฐานะพระคารดินัล อีกดวย พระคุณเจา จึงไดใหพอมาอยูเต็มเวลา ที่สำนักมิสซังฯ เพื่อชวย แบงเบาภาระของทาน งานในตำแหนงอุปสังฆราช ก็มีมากเหมือนกัน ตองรับหนาที่เปนหัวหนาฝาย บริหาร ในเวลานั้นเพิ่งเริ่มแบงการบริหารเปนฝาย ต า ง ๆ ให เ หมาะสมกั บ งานในอั ค รสั ง ฆมณฑล มีพระสงฆเปนหัวหนางานแตละฝาย แลวทุกฝายก็ มาประชุ ม กั น เป น ระยะ ๆ คล า ยคณะรั ฐ มนตรี อุปสังฆราชเปนเหมือนนายกรัฐมนตรี นอกนัน้ เวลา ที่พระคุณเจาไมอยู อุปสังฆราชก็ตองทำหนาที่แทน ด ว ย พ อ จึ ง มี โ อกาสได เ รี ย นรู ว า การเป น ผู ใ หญ ทางพระศาสนจักรนั้น ไมใชเรื่องงาย ๆ ไมสนุก มี ป ญ หารอบด า นป ญ หาบางอย า งก็ ม าจากพวก พระสงฆของเราเอง ผูใหญตองพยายามแกไขดวย ความรอบคอบและอดทน มีหลายครั้งที่สัตบุรุษ

ยกขบวนกันมารองเรียนเกี่ยวกับเจาอาวาสของเขา บางทีมาขอใหยาย บางก็มาขออยาใหยายบางคน อยูต า งสังฆมณฑล ไมเขาใจระบบการปกครองของ พระศาสนจักร คิดวาพระคารดนิ ลั มีอำนาจปกครอง ทั่วประเทศ จึงมีหนังสือรองเรียนมาที่กรุงเทพฯ ลงนามบาง นิรนาม แบบบัตรสนเทห บาง ฯลฯ ยุ ง กั น ไปหมด น า ปวดหั ว สำหรั บ ผู ใ หญ แต ทำ อยางไรได เปนผูใหญในพระศาสนจักร ตองสวม วิ ญ ญาณการรั บ ใช ตามพระแบบฉบั บ และคำ สัง่ สอนของพระเยซูคริสตเจา พระอาจารยของเรา ขอกลาวถึงงานใหญที่สุดชิ้นหนึ่ง ที่พอได มี ส ว น รั บ ผิ ด ช อ บ ร ะ ห ว า ง ที่ ดำ ร ง ตำ แ ห น ง อุ ป สั ง ฆราช นั่ น คื อ การเตรี ย มรั บ เสด็ จ พระ สันตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 เมื่อเดือนพฤษภาคม 1984 หลังจากที่ประเทศไทยไดมีพระคารดินัลองค แรกได ไ ม น าน ก็ มี ข า วที่ น า ยิ น ดี เ ป น อย า งยิ่ ง ว า สมเด็จพระสันตะปาปา จะเสด็จเยือนประเทศไทย เปนขาวดีที่คนไทยไมเคยนึกไมเคยฝนมากอนวา จะเปนไปได หลายคนกลัววาจะไมสามารถรับเสด็จ พระองคไดอยางสมพระเกียรติ เพราะประเทศ ไทยเรามีคาทอลิกเพียงไมถึง 1 % ของประชากร ทั้งหมด แตสวนใหญก็บอกวาเราสามารถรับเสด็จ



08_04 Bishop 2.indd 57

8/4/2552 13:05:21

พระองคได เมื่อทางรัฐบาลไทยเปดไฟเขียวใหแลว พวกเราก็เริ่มวางแผนเตรียมรับเสด็จ เปนงานยิ่ง ใหญ ที่ สุ ด ชิ้ น หนึ่ ง ในประวั ติ ศ าสตร ข องพระ ศาสนจักรคาทอลิกในประเทศไทย พอ และคุณพอ สนั ด วิ จิ ต รวงศ ซึ่ ง ตอนนั้ น ดำรงตำแหน ง รอง เลขาธิการสภาพระสังฆราชฯ ไดรับแตงตั้งใหเปน ผูประสานงานเตรียมการรับเสด็จ กับทางราชการ สวนทางพระศาสนจักรก็มีคณะกรรมการชุดใหญ สำหรับงานนี้ โดยมีพระคุณเจาพระคารดินัลเปน ประธาน พอและคุณพอสนัดไดไปประชุมรวมกับ ทางราชการหลายครั้ง รูสึกวาทางราชการเขามี แผนงานที่ละเอียดถี่ถวน เพราะเคยตอนรับบุคคล ระดับหัวหนาประเทศมาจนชำนาญแลว ตัวอยาง แผนการรับเสด็จที่วัดอัสสัมชัญ ทางการเขามีแผน ทีห่ นึง่ แผนทีส่ อง แผนฉุกเฉิน เชนถาเกิดการจลาจล ต อ ต า น พระสั น ตะปาปาทางถนนเจริ ญ กรุ ง จะ ตองใหพระสันตะปาปา เสด็จลงเรือที่ทางตำรวจ น้ำจัดเตรียมไว หรือถาลงเรือไมได ใหเสด็จโดย เฮลิคอปเตอร ฯลฯ และก็ตองเตรียมอยางนี้ทุก จุดที่พระสันตะปาปาจะเสด็จ ทางตำรวจไดมอบ เข็มกลัดสีขาว/เหลือง ใหติดที่หนาอก เปนเครื่อง หมายที่รูกันในวงใน วาเราเปนเจาหนาที่รับเสด็จ มีสิทธิ์เขานอกออกในไดตลอดเวลา เข็มกลัดนี้เขา ถือเปนความลับสุดยอด จะแจกใหเรา และเจาหนา ที่ทุกคนที่เกี่ยวของ ในวันกอนที่พระสันตะปาปาจะ เสด็จเทานั้น พอจึงไดมีโอกาสอยูในขบวนติดตาม เสด็จไปทุกที่ ตื่นเตนดีเหมือนกัน

นอกเหนื อ จากการประสานงานกั บ ทาง การแลว พอยังตองรับผิดชอบเรื่องการจัดทำ/จำ หนาย ของที่ระลึก สำหรับโอกาสนี้ดวย จำไดวามี ของหลายอย า ง ตั้ ง แต ข องแพง ๆ เช น เหรี ย ญ ทองคำ เงิ น และทองแดงเป น ชุ ด ชุ ด ละหลาย สตางค มี ถ ว ย มี แ ก ว มี รู ป ถ า ย มี ผ า พั น คอ มี ที่ คั่นหนังสือ พวงกุญแจ กระดิ่งเล็ก ๆ ฯลฯ เพื่อ หารายไดสำหรับเปนคาใชจายในการรับเสด็จ ทาง สถานทู ต วาติ กั น ก็ ไ ด ใ ห พ อ ทำอะไรหลายอย า ง สำหรับใชในการรับเสด็จดวย พระสมณทูต เรนาโต มารตีโน ไดเรียกใหพอเขาไปพบบอยครั้งเพื่อมอบ งานใหทำ มีงานหลายอยางเชน เตรียมเครื่องใช สำหรั บ ห อ งบรรทม ซึ่ ง ทุ ก ชิ้ น ไม ว า จะเป น ผ า ปู ที่นอน ผาคลุมเตียง ปลอกหมอน ผาเช็ดตัว ฯลฯ ตองมีตราประจำพระองคติดอยูดวย งานชิ้นนี้ได รั บ ความเอื้ อ เฟ อ จากคุ ณ สมใจ (คนที่ ไ ด รั บ บั ต ร อวยพรวันเกิด พรอมลายพระหัตถจากพระสันตะปาปา นั่ น แหละ) รั บ เป น เจ า ภาพจั ด หาให ทุ ก อย า ง



08_04 Bishop 2.indd 58

8/4/2552 13:05:27

โดยออกคาใชจา ยเองทัง้ หมด ขอขอบคุณไว ณ ทีน่ ้ี อีกครัง้ ดวย ทีส่ ดุ การเตรียมการรับเสด็จทุกอยางก็ เรียบรอย พวกเราเหนื่อยออนไปตาม ๆ กัน แตก็ ตั้งหนาตั้งตารอคอยวันที่พระสันตะปาปาจะเสด็จ เยือนประเทศไทย ดวยความตื่นเตนยินดี และแลว ในวันที่ 10 พฤษภาคม 1984 / 2517 วันสำคัญที่สุดวันหนึ่งของประวัติศาสตรพระ ศาสนจักรในประเทศไทย พวกเราชาวไทยไดรับ เสด็จพระสันตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 เริ่มตั้งแต เวลาที่พระองคเสด็จถึงสนามบินดอนเมือง ในวันที่ 10 และเสด็จกลับในตอนดึกวันที่ 11 พฤษภาคม พอโชคดีที่ไดตามเสด็จไปทุกแหง และไดเปนคน สุ ด ท า ยที่ ไ ด จู บ แหวนของพระองค ในคื น วั น ส ง เสด็จที่ดอนเมือง พอจำไดอยางไมลืมเลือนเลยวา คืนวันสุดทายนั้น มีบรรดาพระสังฆราช พระสงฆ นักบวช และฆราวาสมากมายไปสงเสด็จ และใน หองวีไอพี ก็มีบุคคลสำคัญทั้งทางศาสนา และทาง บานเมือง พระสันตะปาปาทรงอำลาทุกคน จนเหลือ พอคนเดียวยืนรออยูป ลายแถว ดูเหมือนวาพระองค ทรงคิดวาไดทรงอำลาหมดทุกคนแลว จึงทรงหัน กลับเพื่อออกไปขึ้นเครื่องบิน พอเลยทูลพระองค เป น ภาษาอิ ต าเลี ย นว า “anche a me ultimo” (ขอใหผมเปนคนสุดทายดวยครับ) พระองคทรง หันมาทางพอ ทรงยื่นพระหัตถใหจูบแหวน แลว ตรัสวา “gli ultimi saranno i primi” เปนการ อางพระวรสารตอนที่วา “คนสุดทาย จะเปนคนที่ ตน” พอก็ทูลพระองควา พระองคไดตรัสเชนเดียว กันนี้กับผม เมื่อผมขอจูบแหวนเปนคนสุดทาย ใน การเขาเฝาเมื่อปท่แี ลว (1983) ที่กรุงโรม พระองค ทรงยิ้ม แลวตรัสวา “จริงหรือ?” แลวจึงเสด็จออก ไปประทับเครื่องบิน แคนี้พอก็ปลื้มใจอยางสุด ๆ จนทำใหลืมความเหนื่อยยากทั้งหลายในการเตรียม รับเสด็จ

ตอบรับเปนพระสังฆราชสังฆมณฑลเชียงใหม (ค.ศ. 1986-2009)

ชีวิตและการงานในตำแหนงอุปสังฆราช เต็มเวลาดำเนินไปอยางปรกติจนถึงปลายป 1986 ในราวกลางเดือนพฤศจิกายน วันหนึ่งพระสมณทูต เรนาโต มารตีโน ไดเรียกพอไปพบ พอก็คิดวาทาน คงมีงานอะไรใหทำอีกเหมือนครั้งกอน ๆ แตพอ ไปถึง ทานเรียกไปนั่งในหอง แลวบอกใหทำเดชะ พระนาม พอเริ่มสงสัย เพราะเมื่อคราวที่ทานจะ แจงขาวการแตงตั้งพระคารดินัล ทานก็ไดใหพระ คารดินัลทำเดชะพระนามดวย หลังจากทำเดชะ พระนามแล ว ท า นก็ บ อกเลยว า พระสัน ตะปาปา ทรงแต ง ตั้ ง ให พ อ ไปเป น พระสั ง ฆราชเชี ย งใหม แทนพระคุณเจารัตน บำรุงตระกูล ซึง่ ไดขอลาออก พองงเปนไกตาแตก นั่งนิ่งอยูพักหนึ่งแลวไดบอก ทานทูตไปวา ผมรับไมได ผมไมมีความสามารถ ผมไมเคยอยูเชียงใหม ไมรูจักขนบธรรมเนียมของ ชาวเหนือ ไมรูภาษาชาวเขา ฯลฯ สารพัดสาเหตุ สรุปวาผมไมเหมาะกับตำแหนงนัน้ ทานทูตพยายาม เกลี้ยกลอมใหพอรับ เพราะจะตองไปรายงานให พระสันตะปาปาทรงทราบ ในเวลาที่พระองคจะ เสด็จเยือนสิงคโปรในสองสามวันตอจากนั้น พอก็ ย้ำกับทานวา ผมรับไมได ทานไมรูจะทำอยางไร เลยบอกใหพอไปคิดทบทวนดูกอน ใหเวลาสามวัน โอโฮ! สามวันนั้นเปนวันที่สมองพอทำงานหนักที่ สุด คิดไมตกวาจะทำอยางไร ใจหนึ่งก็วาเราตอง นบนอบ อี ก ใจหนึ่ ง ก็ ว า เพื่ อ ความดี ข องพระ ศาสนจั ก ร ให ท างโรมหาคนที่ ดี แ ละเก ง กว า เรา คิดไปคิดมาจนสมองเกือบละลาย จำไดวาไดไปพัก ผอนตกปลาทีบ่ อ ปลาไพริน พรอมกับคุณพอเสวียง คุณพอสนัด และใครอีกคนจำไมได วันนั้นเปนไร ไมทราบ ปลาไมยอมกินเบ็ด ไดแตนั่งเฝามองสาย เบ็ด ใจก็ลองลอยไปไหนไมรู ในชวงนั้นพอไดคิดถึง



08_04 Bishop 2.indd 59

8/4/2552 13:05:40

หนุมสติเฟองที่วัดซางตาครูส ที่ไดเคยทำนายวา พอจะไดกลับมาอยูที่ซางตาครูสอีก ซึ่งก็เปนจริง ตามนั้น แลวตอนที่พอจะลาจากซางตาตรูสอีกครั้ง เพื่ อ ไปเป น อธิ ก ารบ า นเณรสามพราน เขาก็ ไ ด ทำนายวา “คุณพอจะไดเปนพระสังฆราช” พอก็ฟง ไวเฉย ๆ คิดเสมอวาคราวนี้ทำนายผิดแน เพราะ เราตั้ ง ใจว า จะไม รั บ หน า ที่ นี้ ครบสามวั น พ อ ก็ เขียนจดหมายถึงทานทูตยืนยันวาไมขอรับตำแหนง ทานทูตอานจดหมายแลว บอกวาจดหมายนี้ไมดี เอาเสี ย เลย บอกให ก ลั บ ไปคิ ด อี ก ที และให ไ ป ปรึกษาพระคารดนิ ลั กอน พอก็ทำตาม พระคารดนิ ลั ก็เขาขางพระสมณทูต แนะนำวา “ใคร ๆ ก็กลัว ไมกลารับตำแหนงแบบนี้ ตัวพอเองก็มีความกลัว เหมือนกัน แตคิดวาพอ (สังวาลย) คงสามารถรับ หนาที่นี้ได แลวไมตองกลัว เราจะชวยเต็มความ สามารถ” เมื่อไดรับคำแนะนำ และกำลังใจอยาง นั้นแลว พอก็เลยเขียนจดหมายอีกฉบับ ตอบรับ เปนพระสังฆราชเชียงใหม ทานทูตดีใจ ที่ไมตอง ดำเนินการสรรหาพระสงฆองคใหมตอไป แลวทาน ไดจัดงานเลี้ยงเย็นวันที่ 3 ธันวาคม 1986 โดยเชิญ พระสังฆราช พระสงฆ นักบวช และผูแทนฆราวาส บางคนมาที่ บ า นทู ต วั น นั้ น ท า นมาช า นิ ด หน อ ย เพราะติดไปเขาเฝาถวายพระพรในหลวง พอทาน มาถึงทานก็ประกาศทันที วาทานมีขาวใหญสอง ขาว คือ 1 – ทานไดรบั แตงตัง้ ใหเปนผูส งั เกตการณ ถาวร ในสหประชาชาติ ทุกคนปรบมือแสดงความ ยินดี ที่ทานไดเลื่อนตำแหนงสูงขึ้น และขาวที่ 2 คือ พระสันตะปาปา ไดทรงแตงตั้งพระสงฆของ อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ องคหนึ่ง ใหเปนพระ สังฆราชสังฆมณฑลเชียงใหม ทุกคนแปลกใจ หันมา มองหนากัน เพราะไมทราบมากอนวาพระคุณเจา รั ต น ได ข อลาพั ก แล ว และไม รู ว า ใครจะไปแทน ที่ สุ ด ท า นก็ ไ ด บ อกว า “พระสงฆ อ งค นั้ น คื อ มองสิญอร -- (ผูเ ปนอุปสังฆราชก็เปน “มองสิญอร”

โดยตำแหน ง ) – ยอแซฟ สั ง วาลย ศุ ร ะศรางค หลายคนปรบมือ รองเฮ! ไมรวู า เขาดีใจ หรือสมเพช กั น แน ท า นถามว า จะยิ น ดี ไ ปรั บ พิ ธี บ วชโดย พระสันตะปาปา ที่กรุงโรมหรือไม โถ! เรื่องอยางนี้ ไมตอ งถาม ไปแน แลวขบวนการเตรียมตัวก็เริม่ ขึน้ เพราะเหลือเวลานอย ทางกรุงโรมกำหนดวันบวช ไวเปนวันที่ 6 มกราคม 1987 ตัง้ แตนน้ั มาผูค นก็เลิก เรียกพอวา “คุณพอ” หันมาเรียก “พระคุณเจา” แทน ซึ่งพอรูสึกเสียดายมากเลย ที่ สุ ด พ อ ก็ ต อ งจบการเล า เรื่ อ งเกี่ ย วกั บ ชีวิตสงฆเพียงแคนี้ ขอพระเจาอวยพรทุกทาน



08_04 Bishop 2.indd 60

8/4/2552 13:05:43

08_04 Bishop 2.indd 61

8/4/2552 13:05:52

พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางคกับงานแพรธรรม

หลังจากพระคุณเจาโรเบิรต รัตน บำรุง ตระกู ล ได เ ข า รั บ ตำแหน ง ประมุ ข สั ง ฆมณฑล เชี ย งใหม ไ ด ก ว า 10 ป พระคุ ณ เจ า ก็ ไ ด ข อลา เกษียณจากตำแหนง และพระสมณทูตประกาศ เปนทางการค่ำวันที่ 3 ธันวาคม ค.ศ. 1986 วาผูสืบ ตำแหนงประมุขมิสซังเชียงใหมองคตอจากทาน คื อ พระคุ ณ เจ า ยอแซฟสั ง วาลย ศุ ร ะศรางค อุปสังฆราช อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จากนั้น พระคุณเจายอแซฟสังวาลย ศุระศรางค ก็เขารับ พิธีอภิเษกในวันที่ 6 มกราคม ค.ศ. 1987 และมา รั บ ตำแหน ง ฐานะประมุ ข สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม อย า งเป น ทางการและจั ด ให มี พิ ธี ต อ นรั บ ที่ อาสนวิหารพระหฤทัย เชียงใหมในวันอาทิตยที่ 25 มกราคม ค.ศ. 1987 พระคุณเจาไดเลือกคติพจน ป ร ะ จำ ตั ว เ ป น ภ า ษ า ล า ติ น ว า “ S I C N O S

AMANTEM” ทานเปนพระสังฆราชองคที่สามที่ ปกครองสังฆมณฑลเชียงใหม

งานแพรธรรม คือหัวใจสำคัญของเชียงใหม

เ มื่ อ พ ร ะ คุ ณ เ จ า ย อ แ ซ ฟ สั ง ว า ล ย ศุ ร ะศรางค ได เ ข า มารั บ ตำแหน ง ประมุ ข ของ สังฆมณฑลเชียงใหม ในฐานะนายชุมพาบาล ที่มี พื้ น ที่ ค รอบคลุ ม ถึ ง 8 จั ง หวั ด ภาคเหนื อ ตอนบน ของประเทศไทย และมี ค วามหลากหลายทาง วัฒนธรรม ประเพณี ภาษา และชนเผาตาง ๆ นั้น พระคุณเจาไดมองวาสิ่งที่เปนหัวใจสำคัญของงาน แพรธรรมของสังฆมณฑลเชียงใหมนั้น พระคุณ เจาไดใหความคิดเห็นวา “สวนที่เปนหัวใจสำคัญ ของการแพรธรรมของสังฆมณฑลเชียงใหมเราที่นี่ นั้น คือ การที่เราตองการจะประกาศพระวรสาร 

08_04 Bishop 2.indd 62

8/4/2552 13:05:57

การประกาศข า วดี และสิ่ ง ที่ สำคั ญ ที่ ถื อ ว า เป น หัวใจของการแพรธรรมคือวายังมีคนที่สนใจในการ ที่จะกลับใจมาเปนคริสตชนเปนจำนวนมาก โดย เฉพาะอยางยิ่งคนที่กลับใจมาเปนคริสตังสำรอง อยูแลว ดังนั้นหัวใจสำคัญก็คือ การที่เราจะตอง นำพระวาจาไปใหกับคนเหลานั้น หรือที่เรียกวาการ สอนคำสอน ครูคำสอนของเราจะมีบทบาทสำคัญ ดังนั้นอยากฝากใหคุณพอทั้งหลาย ใหทำงานรวม กับครูคำสอนอยางเต็มที่ ทั้งนี้เพื่อใหคริสตชนของ เรา ได รั บ เนื้ อ หาในด า นคำสอนเพื่ อ จะได รั ก ษา ความเชือ่ ของเขาเหลานัน้ ให มัน่ คงและมากยิง่ ขึน้ ” ดังนั้นจะเห็นวา ตลอดระยะเวลา 22 ป กับ 15 วันในตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม พระคุณเจาไดพยายามออกเยี่ยมเยียน เทศนสอน ทัง้ ในเขตวัดพืน้ ราบ และตามบนดอยอยางสม่ำเสมอ แม บ างครั้ ง จะต อ งเดิ น ทางไกล ขึ้ น เขาลงห ว ย บางครั้งจะตองลงไปดึงและลากรถตาง ๆ ทานก็ ไมยอทอ พระคุณเจาไดเขารวมชีวิตกับพระสงฆ ครูคำสอน และรวมชีวิตกับคริสตชนทุกเผาทุกหมู เหล า อย า งเป น กั น เอง พระคุ ณ เจ า จะเน น ย้ำ กั บ พระสงฆ นักบวชและ ครูคำสอนเสมอ ๆ วา เรา จะตองนำพระวาจา ไปใหกับคนอีกจำนวนมากที่ อยูหางไกล อยากเรียนคำสอน และรอความหวัง อยู ซึ่งจะเห็นไดจากทุกปในภาคฤดูรอนพระคุณ เจาจะอนุมัติงบประมาณสำหรับคายคำสอนตาง ๆ โดยไม เ คยเสี ย ดายเลย และจะพยายามออกไป เยี่ยมเยียนคายตาง ๆ อยางสม่ำเสมอและทั่วถึง



08_04 Bishop 2.indd 63

8/4/2552 13:06:06

งานสรางครูคำสอนและบุคลากรแพรธรรม “ครูคำสอนตองเอาอยางนักบุญเทเรซาในการแพรธรรม”

เพื่อใหงานแพรธรรม และประกาศพระ วาจาของพระองคจะไดดำรงอยูตอไปและใหกาว หนายิ่ง ๆ ขึ้น จึงจำเปนที่จะตองสรางบุคลากรผู สืบทอดความเชื่อและทำหนาที่ประกาศพระวาจา จากคนรุน หนึง่ สูอ กี รุน ตอ ๆ ไป และดวยสังฆมณฑล เชียงใหมมีลักษณะพิเศษกวาสังฆมณฑลอื่น ๆ คือ มีความหลากหลายทั้งภาษา วัฒนธรรมประเพณี และชนเผาตาง ๆ ดังนั้นเพื่อใหงานแพรธรรมและ อภิบาลเปนไปดวยดีนั้น จึงจำเปนที่จะตองสราง บุคลากรที่มาจากชนเผาตาง ๆ ของแตละเขตวัด เพื่อจะไดกลับไปอยูตามหมูบานตาง ๆ และสอน คำสอน นำความเชื่อนี้ไปใหกับพี่นองตามบนดอย อีกจำนวนมากที่กำลังรอเรียนคำสอนอยู ดังนั้นจึง มีการสรางศูนยคำสอนสังฆมณฑลเชียงใหมขึ้นที่ อำเภอแมริม จังหวัดเชียงใหม กว า ที่ จ ะเป น ศู น ย คำสอนอย า งเป น ทาง

การนั้น ไดเริ่มจากชวงแรกระหวางป ค.ศ.19551979 (พ.ศ.2498-2522) คุ ณ พ อ คณะพระหฤทั ย พระเยซูเจาแหงเบธาราม ไดสรางศูนยชาวไทย ภูเขา ที่บานแมปอน อ.จอมทอง จ.เชียงใหม เพื่อ เปนศูนยกลางสำหรับออกไปเผยแพรศาสนาแก ชาวเขาเผาปกาเกอะญอ และไดตั้งศูนยฝกอบรม ที่นั่น โดยใหการศึกษาอบรม เตรียมคนหนุมที่มีน้ำ ใจเปนผูแพรธรรมตามหมูบาน ทั้งนี้เพราะเขาใช ภาษาเดียวกัน และรูวัฒนธรรมของกันและกันมาก กวาคนจากที่อื่น ผลที่เกิดขึ้น มีฆราวาสทำงานแพร ธรรมอยูในหมูบานชาวเขา เผาปกาเกอะญอ ทั้งใน จังหวัดเชียงใหม จังหวัดแมฮองสอน และจังหวัด ตาก เปนจำนวนประมาณ 72 คน ปจจุบันกลุมคน เหลานี้ยังทำงานอยูในชุมชนหมูบาน ชวงทีส่ อง เริม่ เมือ่ ป ค.ศ.1980 (พ.ศ.2523) จนถึ ง ป จ จุ บั น ค.ศ.2009 (พ.ศ.2552) รวม 

08_04 Bishop 2.indd 64

8/4/2552 13:06:23

29 ป โดยสืบสานแนวคิด การฝกอบรมจากคุณพอ มิชชันนารีที่ไดเริ่มไวแลว คือการสรางคนทองถิ่น รับผิดชอบชุมชนหมูบานของตนเอง และการเสนอ ของผู นำชาวบ า นหั ว หน า คริ ส ตชน และผู อ าวุ โ ส ของชุมชนหมูบานของตนเอง ที่เห็นวากระแสการ เปลี่ยนแปลงของสังคม ตลอดจนการศึกษาจะพัด พาคนหนุม สาวออกจากหมูบ า น และจะไม มีใ คร สานตอแนวคิดและวิถีชีวิตของชุมชนหมูบานตอไป จึงนำมาซึ่งการปรับการศึกษาอบรมใหสอดรับกับ สถานการณแตละยุคสมัย จึงไดยายศูนยฝกอบรม มาทีว่ ดั นักบุญยอแซฟกรรมกร อ.แมรมิ จ.เชียงใหม หรือโรงเรียนพระวิสุทธิวงศเดิม เปนโรงเรียนของ สังฆมณฑล ที่คุณพอมิชชันนารีไดสรางไวและปด กิจการไป เปนสถานที่ฝกอบรมโดยมีคุณพอนิพจน เทียนวิหาร เปนเจาวัดขณะนั้น และเปนผูริเริ่มรวม กับคุณพอยวง โบนัท แหงคณะพระหฤทัยเบธาราม โดยมี รศ. ดร.กาญจนา แกวเทพ เปนผูรวมจัดการ ศึกษาอบรม เรียกกลุมที่มาศึกษานี้วา ผูสืบทอด เจตนารมณ ช าวบ า น (ผสจ.) เรี ย กสถานที่ นี้ ว า ศูนยฝกอบรมผูนำเยาวชนชาวบาน โดยมีพระสัง ฆราชโรเบิรต รัตน บำรุงตระกูล (ค.ศ.1980-1986) เปนผูรับผิดชอบ ตอมาตั้งแตป ค.ศ.1987-ปจจุบัน (พ.ศ.2530-ปจจุบัน) พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค เปนผูรับผิดชอบ และตั้งเปนศูนยฝก อบรมคำสอนสังฆมณฑลเชียงใหม มีคณะกรรมการ และศู น ย ป ระสานงานแพร ธ รรมสั ง ฆมณฑล เชียงใหมเปนผูรวมจัดการศึกษาอบรม เพื่อจะได สร า งบุ ค ลากรครู คำสอนที่ ม าจากลู ก หลานของ ชาวบ า นเผา ตา ง ๆ จะได ก ลับ เข า ไปทำงานแพร ธรรมตามเขตวัดตาง ๆ ของตนเอง ซึ่ ง พระคุ ณ เจ า ได ใ ห ค วามสำคั ญ กั บ การ สรางบุคลากรครูคำสอนนี้อยางมาก และตอนหนึ่ง ของการให ก ารอบรมแก ค รู คำสอนประจำป ว า ป จ จุ บั น การทำงานแพร ธ รรมโดยทั่ ว ๆ ไป

จิตตารมณแหงการแพรธรรมอยางรอนรนที่เคยมี มาในอดี ต สมั ย มิ ช ชั น นารี รู สึ ก ว า เฉื่ อ ยชาไปมาก เมื่อกอนเมื่อเห็นคนที่ยังไมรูจักพระเจา นักแพร ธรรมทั้งหลายจะมีความกระตือรือรน อยากจะไป บอกแกเขา นำขาวดีไปบอกแกเขา นำเขาใหเขามา รูจักพระเยซูเจา ใหครูคำสอนเลียนแบบนักบุญเทเรซาที่มี เคล็ดลับของทานในการแพรธรรมก็คือ “เดินทาง สายนอย ๆ” ไปสูค วามศักดิส์ ทิ ธิ์ ไปสูส วรรค นัน่ คือ ทำเรื่อง “คำภาวนาเล็ก ๆ ดวยความรักที่ใหญ ๆ” พวกเราครูคำสอนถานำหลักการนี้ไปปฏิบัติก็จะทำ ใหเราเปนคนศักดิ์สิทธิ์ได ทำเรื่องเล็ก ๆ ในชีวิต ประจำวั น ไม ว า เป น หน า ที่ ส อนคำสอน เดิ น ไป เยี่ยมพูดคุยกับคนนั้นคนนี้ หมูบานโนนหมูบานนี้ แตทำดวยความรักใหญ ๆ อีกประการหนึ่งทานทำ ตัวเหมือนเด็ก อยูในออมอกของแม ไวใจในพระ เป น เจ า มอบทุ ก อย า งไว กั บ พระเป น เจ า พร อ ม เสมอกับสิ่งที่พระเปนเจาทรงตองการ อันนี้เปนจุด เดนของนักบุญทั้งหลาย ถาขาดจุดนี้แลวก็ไมมีวัน เปนนักบุญได ไปสวรรคก็ไมได นักบุญเทเรซาเองทานไมมีโอกาสออกไป ประกาศศาสนา แต ก็ ส ามารถช ว ยคนกลั บ ใจมา รูจักพระเยซูจำนวนมาก เพราะทานอุทิศความทุกข ยากลำบากในชีวิต ครูคำสอนของเราก็ควรนำไป ปฏิบัติในหลักการอันนี้ อุทิศชีวิตการทำงานของ เราด ว ยความรั ก ความร อ นรน ความตระหนั ก เพราะเวลาเราเดิ น ทางไปสอนคำสอนเราพบ ปญหาอุปสรรคมากมาย ฝนตก ทางแฉะ รถติด โคลน หลายครั้งตองเดินหลายกิโลเมตร แตถาเรา ยินดียอมรับความยากลำบากเหลานี้ดวยความรัก แลวก็คิดวานั่นเปนกางเขนที่เราแบกและถวายแด พระเยซูเจา ผลบุญนั้นจะเกิดขึ้นกับคนที่เราทำงาน ดวย เขาจะไดกลับใจ จะไดมารูจักพระเยซูเจา บางทีเราอาจจะไมตองพูดสักคำ หนาที่ครู



08_04 Bishop 2.indd 65

8/4/2552 13:06:32

คำสอนบอกแลววา คือรวมมือกับพระสงฆในงานที่ พระเยซูเจามอบหมายใหกับพระศาสนจักร ชวยกัน ทำใหคนกลับใจ เวลาพอไปตามปาตามดอยใหม ๆ มีความคิดวาชนเผาตาง ๆ ถาเจอพวกเขาก็มีความ รู สึ ก ว า พวกเขาเป น คริ ส ตั ง คิ ด ว า อย า งนั้ น แต ความเป น จริ ง แล ว ไม ใ ช เ ช น นั้ น ยั ง มี ห มู บ า นอี ก จำนวนมากที่ ยั ง ไม เ ป น คริ ส ตั ง ถื อ ประเพณี เ ดิ ม เยอะ ต า งความเชื่ อ อื่ น ก็ มี ฉะนั้ น เวลาที่ พ อ ไป หมู บ า นก็ มั ก จะถามว า หมู บ า นนี้ เ ป น คริ ส ตั ง หรื อ เปล า ได รั บ คำตอบว า ไม เ ป น ยั ง ไม มี ค นมาสอน ศาสนา ถาหากหมูบานที่ความเจริญทางวัตถุยัง เขาไปไมถึง หากมีครูคำสอนเขาไปทำงาน หมูบาน นั้นทั้งหมูบานอาจจะกลายเปนคริสตัง เมื่อสามสิบ สีส่ บิ ปกอ น ตอนนัน้ เรามีครูคำสอนนอย แตปจ จุบนั เรามีมากแลว จึงอยากจะใหพวกเรามีความรูสึกวา เห็นหมูบานไหนที่ยังไมเปนคริสตังก็อยากใหพวก เขาเปนคริสตัง ยังมีหลง ๆ อยูในความรูสึกนึกคิด ของพวกเราหรื อ เปล า เพราะนี่ คื อ จิ ต ตารมณ มิชชันนารี มีความรูส กึ วาตองชวยเขา เขายังไมรจู กั พระเยซูเจา ทำอยางไรใหเขารูจัก ยอมรับวาเดี๋ยวนี้ลำบากมาก วัตถุนิยมเขา ไป บริโภคนิยมเขาไป เราจะไปพูดถึงเมืองสวรรค พูดถึงพระเยซูเจาลำบากมากกวาเมื่อสี่สิบหาสิบป กอน แตเราไมตองหมดหวัง เราตองเขาไป ไดสัก คนหนึ่งก็ยังดี ถาเขาสามารถจดเอาไวไดวา ฉัน วิงวอนพระเปนเจาชวยใหคนกลับใจ แลวมีคนกลับ ใจ คนนี้ เ ราไปสอนคำสอนให เ ขาได ล า งบาป ครอบครัวนั้นเรานำความเชื่อไปใหเขา เขาไดลาง บาปทั้งครอบครัว ก็จะเปนความภาคภูมิใจสำหรับ เรา ที่ เ ราได ร ว มมื อ กั บ พระเยซู เ จ า ทำให เ ขามา รูจักพระองค ฉะนั้น ก็อยากจะฝากบอกกับครูคำสอน ทุกคนวา ในนามของสังฆมณฑลเชียงใหม เราขอ ขอบคุณครูคำสอนทุกคนที่มารวมมือกับเราในการ

ทำงาน ถ า ขาดครู คำสอนแล ว ก็ ย อมรั บ ว า พระศาสนจั ก รทำอะไรได ไ ม ม าก คริ ส ตชนใน สั ง ฆมณฑลฯ ก็ ค งมี จำนวนไม ม ากเท า นี้ เพราะ ฉะนั้นอยาทอแท แมบางคนจะรูสึกวา แหม! หนาที่ ครูคำสอนนี้ลำบาก คาตอบแทนก็นอย สอนเด็ก ๆ ก็ยาก เพราะเด็กสมัยนี้ไปไกลกวาเราแลว ก็อยา เพิ่ ง หมดหวั ง เลย ถ า ทำอะไรไม ไ ด เ ลยก็ ใ ห สวด ภาวนา พลีกรรม ใชโทษบาป ขอใหเขาไดกลับใจมา รู จั ก พระเยซู เ จ า ขอใหเ ด็ ก ทุ ก คนที่ เ ราไปสอนได รั บ พระหรรษทานของพระเป น เจ า ให เ ราใช คำภาวนาเถิด ฉะนั้น พอขอกระตุนเตือนพวกเราทุกคน จงมีพลังและความกระตือรือรนที่จะชวยคนใหได รับความรอด ใครที่อยูใกลเราและไมรูจักพระเปน เจา เราตองเปนตัวอยางที่ดีใหเขาเห็น ชวยเหลือ เขา เมตตาตอเขา พูดถึงเรื่องพระเยซูเจาใหเขาฟง ก็หวังวาพระเยซูเจาจะทรงทำงานโดยใหเรานั้นเปน เครื่องมือของพระองค ขอพระเจาอวยพรพวกเรา ทุ ก คน ให เ ราเป ด ใจ แล ว พระเป น เจ า จะทรง ประทานพระหรรษทาน พละกำลังพิเศษ เมื่อเรา กลับบานเราจะไดปฏิบัติหนาที่ของเราดวยความ กระชุมกระชวย ขอพระเจาทรงอวยพระพรแกพวก เราทุกคน



08_04 Bishop 2.indd 66

8/4/2552 13:06:38

ปรับปรุงและสรางโบสถในสังฆมณฑลเชียงใหม

หลังจากทีก่ ารทำงานแพรธรรมในสังฆมณฑล เชียงใหมเริ่มดำเนินมาตั้งแตป ค.ศ. 1843 โดย พระสังฆราชปลเลอกัวซ (Pallegoix) มอบหมาย ใหคุณพอกรังยังค (Granjean) และคุณพอวากัล (Vachal) คณะสงฆ มิ ส ซั ง ต า งประเทศแห ง กรุ ง ปารีส (M.E.P.) เดินทางมาเชียงใหมเปนครั้งแรก เพื่ อ มาสำรวจพื้ น ที่ แ พร ธ รรมในภาคเหนื อ จนถึ ง ปจจุบันนี้ งานแพรธรรมในสังฆมณฑลเชียงใหม ได เ จริ ญ ก า วหน า ขึ้ น อย า งมาก เริ่ ม จากพื้ น ราบ สูบนดอย กับพี่นองชนเผาตาง ๆ ซึ่งตอนแรกไดมี การสรางโบสถเล็ก ๆ ตามหมูบานตาง ๆ เพื่อเปน ศู น ย ก ลางสำหรั บ การสวดภาวนาเช า เย็ น ของ ชาวบานและเปนสถานที่สำหรับประกอบพิธีกรรม ตาง ๆ แตตอมาเมื่อมีจำนวนคริสตชนเพิ่มมากขึ้น ประกอบกับโบสถชั่วคราวเหลานั้นไดสรางดวยไม ไผบาง ไมบาง เมื่อเวลาผานไปก็ไดทรุดโทรมตาม อายุขัย ดังนั้นเมื่อพระคุณเจาไดเขามารับตำแหนง ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม และเมื่อเขาไปเยี่ยม

คริสตชนตามหมูบานตาง ๆ จึงเห็นควรใหมีการ ซอมแซมปรับปรุง และสรางโบสถที่มั่นคงถาวรขึ้น ตามความเหมาะสมของแตละพื้นที่ ตลอดระยะเวลา 20 กว า ป ใ นตำแหน ง พระสังฆราชประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมนี้ พระ คุ ณ เจ า ได ส นั บ สนุ น การปรั บ ปรุ ง ซ อ มแซม และ สรางโบสถตาง ๆ กวา 200 หลัง มีมูลคาตั้งแตไม กี่พันบาทจนถึงหลักลาน ซึ่งสวนใหญก็ไดรับการ สนั บ สนุ น จากผู มี จิ ต ศรั ท ธา ลู ก ศิ ษ ย ที่ เ คยรู จั ก พระคุณเจา โดยเฉพาะจากอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ซึ่งบางครั้งพระคุณเจาจะตองออกไปตระเวนเสก โบสถตามหมูบานตาง ๆ เปนอาทิตย เชน ในชวง เตรี ย มสมโภชป 2000 พระคุ ณ เจ า ต อ งเดิ น ทาง เสกโบสถที่เขตวัดนักบุญยอหนบัปติสต แมโถ กับ เขตโบสถนักบุญเซซีลีอา หวยตนนุน ระหวางวันที่ 9-22 เมษายน ค.ศ. 1998 ในเวลา 14 วัน ตองเสก โบสถถึง 19 หลัง บางวันจะตองเสกภาคเชาหลัง หนึ่ ง และภาคบ า ยหลั ง หนึ่ ง เรี ย กว า เป น สถิ ติ



08_04 Bishop 2.indd 67

8/4/2552 13:06:47

ระดับโลกของพระศาสนจักรก็วาได ซึ่งทุกครั้งใน เวลาเสกโบสถตางๆ นั้นพระคุณเจาจะเทศนเตือน ใจและใหขอคิดแกสัตบุรุษเสมอวา “กอนอื่นเรา ตองขอบคุณพระเปนเจา ที่ไดประทานความเชื่อนี้ ให กับพวกเรา และที่ลืมไมไดคือขอบคุณบรรดา มิชชันนารีฝรั่งที่ไดมาปลูกฝงความเชื่อนี้ใหกับพวก เรา แมบางครั้งบรรดามิชชันนารีเหลานั้นจะตอง เดิ น ทางด ว ยเท า จะต อ งนอนค า งแรมตามทาง ตองปรับตัวเขากับวัฒนธรรมประเพณีทองถิ่นของ เรา แต ท า นเหล า นั้ น ได เ สี ย สละ อดทนเพื่ อ นำ ความเชื่ อ ให กั บ พวกเราสื บ ทอดจนมาถึ ง รุ น เรา และเชนเดียวกัน ตองขอบคุณบรรดาผูมีจิตศรัทธา ที่ชวยเหลือเราสละทรัพยเพื่อชวยเราสรางโบสถ เหลานี้ ทั้ง ๆ ที่พวกเขาเหลานั้นอาจจะไมรูจักเรา แตรูวาพวกเราเปนคริสตชนเชนเดียวกับเขา จึง ช ว ยสร า งโบสถ เ พื่ อ ให พ วกเราจะได บำรุ ง รั ก ษา ความเชื่อของเราเชนเดียวกับพวกเขา และจะไดใช โบสถ นี้ เ ป น สถานที่ สำหรั บ สวดภาวนาติ ด ต อ กั บ พระเสมอ นอกจากนั้นแลว โบสถที่สำคัญที่สุดอีก แหงคือ ตัวเราทุกคนนี้เปนโบสถของพระเปนเจา คนละหลัง เปนที่ประทับของพระเปนเจา เราเปน พระฉายาของพระองค ดังนั้นเราตองรักษาโบสถ ที่เปนตัวเราแตละคนนี้ใหปราศจากบาป ใหสะอาด บริสทุ ธิเ์ หมาะสมกับเปนทีป่ ระทับของพระองคเสมอ” นอกจากนั้ น แล ว ในสมั ย ที่ พ ระคุ ณ เจ า ยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค เปนประมุขสังฆมณฑลฯ นั้น ทานไดสนับสนุนใหมีการปรับปรุงอาสนวิหารพระ หฤทัยหลังที่ 3 เพือ่ เปนการสมโภชป “ปตมิ หาการุญ” สำหรับดานบุคลากรนัน้ ทานไดสนับสนุนใหบคุ ลากร โดยเฉพาะพระสงฆไดมีโอกาสเดินทางไปศึกษาตอ และเขารับการอบรมอยางตอเนื่องทั้งภายในและ ตางประเทศ รวมทั้งไดเชิญคณะนักบวชทั้งชาย หญิงเขามารวมงานในสังฆมณฑลเชียงใหมหลาย คณะ

ป จ จุ บั น สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม มี ค าทอลิ ก จำนวน 51,462 คน มีคริสตังสำรอง จำนวน 21,115 คน ซึ่งถือวาเปนสังฆมณฑลหนึ่งที่ยังมีการกลับใจอีก เปนจำนวนมาก โดยเฉพาะพี่นองชาวเขาเผาตาง ๆ ตามบนดอย จนถึงปจจุบันสังฆมณฑลเชียงใหมได มีการจั ดแบ งเขตงานอภิ บาลตาง ๆ ทั้ งหมด 33 เขตด ว ยกั น โดยแต ล ะเขตจะมี โ บสถ ส าขาย อ ย กระจายตามหมูบานตาง ๆ กวา 500 หลัง ตาม เขตพื้นที่แตละจังหวัดดังนี้ จังหวัดเชียงใหม ประกอบดวย 11 เขต ดังนี้

1. อาสนวิหารพระหฤทัย เชียงใหม 2. โบสถนกั บุญไมเกิล้ การีกอยส เชียงดาว 3. โบสถพระวิสุทธิวงศ หวยบง 4. โบสถพระคริสตแสดงองค ฝาง 5. โบสถนักบุญยอแซฟ แมริม 6. โบสถนกั บุญไมเกิล้ การีกอยส จอมทอง 7. โบสถ แ ม พ ระรั บ เกี ย รติ ย กขึ้ น สวรรค แมปอน 8. โบสถ นั ก บุ ญ ปาตริ ก (ป า ตึ ง ) อำเภอ แมแจม 9. โบสถนักบุญเปาโล หวยตอง 10. โบสถแมพระบังเกิด (อมกอย) 11. โบสถพระมหาไถ (ศูนยโมงคาทอลิก)

จังหวัดแมฮองสอน ประกอบดวย 6 เขต ดังนี้ 1. โบสถนักบุญเปาโล แมสะเรียง 2. โบสถนักบุญเปโตร แมลานอย 3. โบสถนักบุญยอหน บัปติสต แมโถ 4. โบสถแมพระลูกประคำ ขุนยวม 5. โบสถนกั บุญฟรังซิสเซเวียร แมฮอ งสอน 6. โบสถพระทรงบังเกิด อำเภอปาย



08_04 Bishop 2.indd 68

8/4/2552 13:06:54

จั ง หวั ด ลำพู น มี โบสถ ส าขาของเขตแม ป อน 1 6. โบสถพระจิตเจา (แมสรวย) แหง คือ 7. โบสถพระตรีเอกภาพ (เชียงของ) โบสถนักบุญยอแซฟ บานดอยชาง 8. โบสถพระกุมารเยซู (เวียงแกน) 9. โบสถนักบุญคามิลโล จังหวัดลำปาง มีโบสถทั้งหมด 2 เขต ดังนี้ 10. โบสถนักบุญสเตเฟน แมจัน 1. โบสถแมพระแหงลูรด ลำปาง 2. โบสถแมพระราชินีแหงสันติภาพ (แจหม) จังหวัดแพร มี 1 เขต คือ โบสถนักบุญยอแซฟกรรมกร แพร จังหวัดนาน มี 1 เขต คือ โบสถคาทอลิก (นาน) จังหวัดพะเยามี 2 เขต ดังนี้ 1. โบสถแมพระปฏิสนธินิรมล เชียงคำ 2. โบสถนักบุญยอหนอัครสาวก พะเยา จังหวัดเชียงราย มี 10 เขต ดังนี้ 1. โบสถแมพระบังเกิด เชียงราย 2. โบสถแมพระฟาติมา (เชียงแสน) 3. โบสถแมพระองคอุปถัมภ (เมืองพาน) 4. โบสถนักบุญเทเรซา (เวียงปาเปา) 5. โบสถพระวิสุทธิวงศ (บานโปง)



08_04 Bishop 2.indd 69

8/4/2552 13:06:57

ความใฝฝนของพระคุณเจา สรางศูนยสังฆมณฑลเชียงใหม นอกจากการพัฒนาศูนยคำสอนใหเปนศูนย อบรมผูเตรียมตัวเปนครูคำสอนอยางเปนทางการ แลว สิ่งหนึ่งที่พระคุณเจาใฝฝนอยากใหเกิดขึ้นนั้น คือ การสรางศูนยสังฆมณฑลฯ ขึ้น ซึ่งพระคุณเจา ไดใหสัมภาษณวา ครั้งแรกที่มาและความฝนแรก ก็ คื อ อยากจะสร า งบ า นพั ก สำหรั บ พระสงฆ สั ง ฆมณฑลขึ้ น เนื่ อ งจากตอนนั้ น ยั ง มี พ ระสงฆ สังฆมณฑลจำนวนนอย และก็ตองอาศัยบานที่วัด แมริมบาง บานของคณะเบธารามบาง ดังนั้นสิ่งที่ ใฝ ฝ น อยากจะสร า งก็ คื อ เป น เหมื อ นกั บ สำนั ก มิสซัง ใหมีที่อยูของบรรดาพระสงฆสังฆมณฑล และเปนที่ทำงาน เปนที่ประชุมอะไรตาง ๆ ดวย

ก็รออยูหลายป เวลาผานไปเกือบสิบปแลว จึงจะ รวบรวมเงินได แลวก็ไดสรางศูนยสังฆมณฑล ขึ้นที่ 5/3 ถนนเจริญประเทศ ซอย 12 บริเวณบานพัก คณะเบธาราม บนเนือ้ ที่ 1 ไร 2 งาน 19 ตารางวา ป จ จุ บั น ศู น ย สั ง ฆมณฑลแห ง นี้ นอกจากใช เ ป น สำนักงานตาง ๆ ของสังฆมณฑลแลว ยังเปนที่พัก สำหรับพระสงฆ นักบวช และกลุมองคกรฆราวาส ใช สำหรั บ ประชุ ม สั ม มนา และเป น ศู น ย ร วมของ หนวยงานตาง ๆ ของสังฆมณฑลอยูในที่เดียวกัน ด ว ย ซึ่ ง เป น ความฝ น หนึ่ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น และสำเร็ จ ใน สมัยของพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางคน้ี



08_04 Bishop 2.indd 70

8/4/2552 13:07:08

พระวาจาเขาสูชีวิตประจำวัน ความใฝฝนหนึ่งที่พระคุณเจาอยากใหเกิด ขึ้นในสังฆมณฑลเชียงใหมนั้นคือ “ฝนอยากจะให การใชพระคัมภีรนี้เขาถึงประชาชนทั่วไป” แมกระ ทั่งตามบนดอย ซึ่งปจจุบันคุณพออัลฟองโซ แดยง (คณะเยสุ อิ ต ) ได ช ว ยพิ ม พ ห นั ง สื อ พระคั ม ภี ร ที่ เปนภาษาปกาเกอะญอ ภาษาชาวเขา ดังนั้นอยาก จะใหการอานพระคัมภีร การใชพระคัมภีรนั้นให กระจายไป ซึ่งพระคุณเจาไดเคยแนะนำใหครูคำ สอน เกี่ยวกับวิธีการอานพระคัมภีร เชน การแบง ปนพระวาจา 7 ขัน้ ตอน เปนตน เพราะวาอาศัยพระ วาจานี้จะทำใหเขาไดเขาใจถึงพระเปนเจา รักพระ เปนเจา ประกอบกับทีพ่ วกเขามีความศรัทธาอยูแ ลว มีการสวดเชา สวดเย็น แตเปนการสวดแบบทองจำ เริ่มตั้งแตบทขาแตพระบิดา วันทามารีอา จนถึง บทข า แต อ ารั ก ขเทวดา แล ว ก็ จ บ ก็ เ ลยบอกกั บ ครู คำสอน และคุ ณ พ อ ที่ ทำงานตามบนดอยว า ใหลองเอาพระคัมภีรใสเขาไปในแตละวันที่เขาสวด เชา สวดเย็นกันนัน้ ใหใชพระคัมภีรว นั ละตอน และก็มกี ารอธิบายพระคัมภีรจ ะชวยไดมาก ซึง่ ก็มหี ลายแหงที่ไดนำไปปฏิบัติ คิดวา มีประโยชน ซึ่งนี่ก็เปนความฝนทีอ่ ยาก จะใหคณ ุ พอ ครูคำสอน ไดพยายาม นำเขาถึงประชาชนใหได

ซึง่ ปจจุบนั พระคุณเจาไดแตงตัง้ คณะกรรม การพระคัมภีรระดับสังฆมณฑลฯ เปนทางการขึ้น โดยมีซิสเตอรเทเรซา เบลโล คณะซาเวเรียน เปน ผูร บั ผิดชอบ ซึง่ กอนนัน้ มีคณ ุ พอปแอโตร เมลอตตอ พระสงฆจากตรีเวเนโต ประเทศอิตาลี เปนผูรับ ผิดชอบ เริ่มมีการใหการอบรมแกบรรดาเยาวชน และบุ ค ลากรของหน ว ยงานองค ก รต า ง ๆ ใน สังฆมณฑลฯ เพือ่ จะไดสรางบุคลากรทางพระคัมภีร จะไดนำไปฝกอบรมตามหมูบานตาง ๆ ตอไป



08_04 Bishop 2.indd 71

8/4/2552 13:07:20

ใฝฝน สรางบานเณรเล็กของสังฆมณฑล

นอกจากศูนยคำสอนที่ อำเภอแมริม เพื่อ สรางบุคลากรครูคำสอนเพือ่ ออกไปทำงานแพรธรรม ตามเขตวัดตาง ๆ แลว พระคุณเจาพยายามทีจ่ ะตัง้ บานเณรของสังฆมณฑลเชียงใหม ทั้งนี้เพื่อใหการ อบรมพัฒนาบุคลากรใหอยูในบรรยากาศของวัฒน ธรรม ประเพณีของทองถิ่น แตดวยสังฆมณฑลยัง ขาดแคลนในดานบุคลากรผูใหการอบรมฝกฝนสาม เณร ดังนั้นจึงตองอาศัยบานเณรของอัครสังฆมณ ฑลกรุงเทพฯ อยู โดยไดรบั ความชวยเหลือจากอัคร สังฆมณฑลกรุงเทพฯ ตั้งแตสมัยพระคุณเจาเขามา ดำรงตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมจนถึง

ปจจุบันกวา 20 รุนแลว ป จ จุ บั น สั ง ฆมณฑลฯ โดยพระคุ ณ เจ า พยายามจะจัดตั้งบานเณรเล็กของสังฆมณฑลเอง และเริม่ จัดใหมสี ถานทีฝ่ ก ฝนเตรียมตัวผูท จ่ี ะเขาเปน เณรขึ้นที่เมืองพาน ซึ่งเราเรียกวาบานเณรจิ๋ว หรือ บานเซนตดอมินิค ในระดับมัธยมศึกษาตอนตน เยาวชนคื อ ความหวั ง และอนาคตของ พระศาสนจักร ตลอดระยะเวลาที่ พ ระคุ ณ เจ า ได ดำรง ตำแหนงนายชุมพาบาลผูนำสูงสุดของพระศาสน จักร เขตสังฆมณฑลเชียงใหมนี้ พระคุณเจาไดให ความสำคัญกับบรรดาเด็กและเยาวชนเปนพิเศษ



08_04 Bishop 2.indd 72

8/4/2552 13:07:31

ดวยพระคุณเจามองวาเด็กและเยาวชนในวันนี้ก็ คือพระศาสนจักรที่เขมแข็งและความหวังของพระ ศาสนจักรในวันหนานั่นเอง ซึ่งพระคุณเจาไดใหขอ คิ ด แก บ รรดาเด็ ก และเยาวชนว า “ขอให บ รรดา เยาวชนทีไ่ ดออกจากหมูบ า นตามบนดอยตาง ๆ แลว ลงมาใชชวี ติ ในเมือง ดวยจุดประสงคเพือ่ การศึกษา ในระดับทีส่ งู ขึน้ การประกอบอาชีพ ตาง ๆ ใหรกั ษา วัฒนธรรมอันดีงามของแตละเผาเอาไว โดยเฉพาะ ใหรักษาความเชื่อ ความศรัทธาเอาไวใหได แมจะ อยูที่ไหนก็ตาม” ปจจุบันสังฆมณฑลเชียงใหมไดจัดใหมีศูนย ประสานงานเยาวชนขึ้น โดยมีวิสัยทัศน (VISION) วาเด็กและเยาวชนสังฆมณฑลเชียงใหม รวมพลัง เปนหนึ่งเดียว พัฒนาชีวิต ติดตามพระเยซูคริสต เป น ประจั ก ษ พ ยานด ว ยชี วิ ต ร ว มสร า งสรรค พระอาณาจักรในสังคม โดยมีพันธกิจหลักคือ ศูนย ประสานงานเยาวชนคาทอลิกเชียงใหม มุง ฟน ฟูและ สงเสริมชีวิตเด็กและเยาวชนตามกระแสเรียกของ ตน ใหใกลชิดพระเยซูคริสตเจาใหมากขึ้น อาศัย พระวาจา และศีลศักดิ์สิทธิ์ อุทิศตนรักและรับใช เพือ่ นมนุษยทกุ คน มีชวี ติ เปนประจักษพยาน เรียนรู และแบงปนคุณคาแหงพระอาณาจักรในสถานการ ณของโลกปจจุบนั เสวนาฉันทพน่ี อ งกับผูม คี วามเชือ่ อืน่ สรางปฏิสัมพันธกับธรรมชาติ สิ่งแวดลอมอยาง สอดคลองและกลมกลืนกับวัฒนธรรมประเพณีใน ทองถิ่น ดังนั้นไดมีการสรางศูนยสำหรับเปนที่พัก เปนที่ใหการอบรมแกบรรดาเยาวชนที่กระจายอยู ตามเขตวั ด ต า ง ๆ ป จ จุ บั น มี ศู น ย สำหรั บ ให ก าร อุปการะแกเยาวชนถึง 30 ศูนย ซึ่งดำเนินการโดย สังฆมณฑลฯ 22 ศูนยโดยคณะนักบวชชาย-หญิง และมูลนิธิ ตาง ๆ 8 ศูนย มีจำนวนเยาวชนที่อยูใน ความอุปการะทั้งหมด 2,591 คน เปนชาย 876 คน ผูหญิง 1,715 คน



08_04 Bishop 2.indd 73

8/4/2552 13:07:46

ประมวลภาพงานแพรธรรม



08_04 Bishop 2.indd 74

8/4/2552 13:07:52



08_04 Bishop 2.indd 75

8/4/2552 13:08:01



08_04 Bishop 2.indd 76

8/4/2552 13:08:12



08_04 Bishop 2.indd 77

8/4/2552 13:08:21



08_04 Bishop 2.indd 78

8/4/2552 13:08:42



08_04 Bishop 2.indd 79

8/4/2552 13:09:02



08_04 Bishop 2.indd 80

8/4/2552 13:09:12



08_04 Bishop 2.indd 81

8/4/2552 13:09:21



08_04 Bishop 2.indd 82

8/4/2552 13:09:37



08_04 Bishop 2.indd 83

8/4/2552 13:09:50



08_04 Bishop 2.indd 84

8/4/2552 13:09:58



08_04 Bishop 2.indd 85

8/4/2552 13:10:09



08_04 Bishop 2.indd 86

8/4/2552 13:10:14

สังฆมณฑลเชียงใหม กับงานแพรธรรม “ทามกลางความหลากหลายของเชื้อชาติ จากเจาเมืองเปนอยางดี แตหลังจากนั้น ไมนาน และวัฒนธรรม และประเพณี แตกม็ ีความเปนหนึง่ เจาเมืองเชียงใหมก็เริ่มมีทาทีที่เปลี่ยนไป จึงทำให คุณพอทัง้ 2 องค ตองลมเลิกภารกิจงานแพรธรรม เดียวในพระคริสตเจา” ใ น ภ า ค เ ห นื อ ทั้ ง ห ม ด แ ล ะ เ ดิ น ท า ง ก ลั บ กรุงเทพมหานคร ในวันที่ 15 กันยายน ค.ศ. 1844 รื้อฟนงานแพรธรรมในภาคเหนือ ในป ค.ศ. 1913 พระสั ง ฆราชเรอเน แปรรอส (Rene Perros) ไดรื้อฟนโครงการจัดตั้ง ศูนยแพรธรรมทางภาคเหนืออีกครัง้ หนึง่ แตกวาจะ หาผูเหมาะสมกับงานในครั้งนี้ไดก็ตองใชเวลาถึง 1 ป ในเดือนมกราคม ค.ศ. 1914 พระสังฆราชได มอบหมายงานใหคณ ุ พอฟูยงั (Fouillat) และคุณพอ บัวชาด (Broizat) ซึง่ เปนพระสงฆชาวฝรัง่ เศสเดินทาง ไปสำรวจหาขอมูลและดูสถานการณการแพรธรรม ในเชียงใหมอีกครั้ง หลังจากนั้นไมนานคุณพอทั้ง 2 องค ไดเขียนรายงานพระสังฆราชวาสถานการณ ในเชียงใหมดีขึ้นมาก มีบรรยากาศที่เอื้ออำนวยใน คณะสงฆมสิ ซังตางประเทศMEP การจัดตั้งศูนยการแพรธรรมเปนอยางยิ่ง จากนั้น ทานทั้งสองไดซื้อที่ดินสองแปลงติดริมแมน้ำปงอยู ยุคเริ่มงานแพรธรรมในเชียงใหม หลั ง จากการเผยแผ ศ าสนาคาทอลิ ก ใน ทางทิศใตของตัวเมืองเชียงใหม เปนที่สวยงาม มี ภาคกลางของประเทศไทยประสบความสำเร็ จ เนื้อที่ประมาณ 6 เฮกตาร (60,000 ตารางเมตร และไดรบั การยกฐานะขึน้ เปนเขตมิสซังแลว ภารกิจ 37.5 ไร) ดวยเงินจำนวนแปดพันบาท ภารกิจของ ของพระเจาในเขตภาคเหนือไดเริ่มขึ้นราวป ค.ศ. ท า นดู เ หมื อ นจะราบรื่ น ทว า พระเป น เจ า ก็ ท รง 1843 โดย พระสังฆราชปลเลอกัวซ (Pallegoix) มอบหมายให คุ ณ พ อ กรั ง ยั ง ค (Granjean)และ คุณพอวากัล (Vachal) คณะสงฆมสิ ซังตางประเทศ แหงกรุงปารีส (M.E.P.) เดินทางมาเชียงใหมเปน ครั้งแรกและออกเดินทางจากกรุงเทพมหานคร ใน วั น ที่ 5 ธั น วาคม ค.ศ. 1843 ท า นทั้ ง สองต อ ง เดินทางรอนแรมตามปาเขาเปนเวลานานถึง 45 วัน จึงมาถึงเชียงใหมในบายวันที่ 18 มกราคม ค.ศ. คุณพอบัวชารต 1844 ในระยะแรกคุณพอทั้งสองไดรับการตอนรับ 

08_04 Bishop 2.indd 87

8/4/2552 13:10:23

พระสังฆราชแปรรอส

คุณพอมิราแบล

ทดลองในภารกิจ การแพรธรรมในภาคเหนือนี้อีก ครัง้ สงครามโลกครัง้ ที่ 1 ไดเริม่ ขึน้ ภารกิจดังกลาว ตองเลื่อนออกไปอยางไมมีกำหนด คุณพอทั้งสอง จึงถูกเรียกตัวกลับกรุงเทพมหานครอยางรีบดวน อั น เนื่ อ งมาจากการขยายตั ว ของสงคราม แต อุปสรรคตางๆ ที่เกิดขึ้นหาไดเปนสิ่งบั่นทอนจิตใจ อั น ร อ นรนในการเผยแผ ศ าสนาของมิ ช ชั น นารี เหลานี้ไม พระสังฆราชเรอเน แปรรอส มาเชียงใหม ป ค.ศ. 1926 พระสังฆราชเรอเน แปรรอส ตัดสินใจเดินทางขึน้ เหนือเพือ่ ดูสถานการณทเ่ี ชียงใหม  ดวยตัวของทานเอง ทานมีอุดมการณและความ มุง มัน่ ทีจ่ ะจัดตัง้ มิสซังคาทอลิกในภาคเหนือใหจงได แมวาอุปสรรคปญหาจะมีมาก และไมมีทีทาวาจะ จบลงงายๆ การขาดบุคลากร และปญหาดานการ เงิ น ทำให ท า นต อ งถู ก ทดสอบจิ ต ใจ ท า นต อ งใช เวลาถึง 4 ป ในการรอคอยการกลับมาแพรธรรม ในดินแดนแหงนี้ มิสซังคาทอลิกภาคเหนือจึงได สถาปนาขึ้ น ในการดำเนิ น การแพร ธ รรมสำคั ญ ครั้งนี้ มิชชันนารีมาวางรากฐานของการแพรธรรม พระสังฆราชเรอเน แปรรอส ไดมอบหมาย ให คุ ณ พ อ ยอรช มิ ร าแบล (Mirabel) พระสงฆ หนุมชาวฝรั่งเศส คณะสงฆมิสซังตางประเทศแหง กรุงปารีส (M.E.P.) พรอมกับพระสงฆพื้นเมืองชาว ไทยคือ คุณพอนิโคลาส บุญเกิด กฤษบำรุง สัตบุรษุ

วัดนักบุญเปโตร (นครชัยศรี) อ.สามพราน จ.นครปฐม เปนผูร บั ผิดชอบการแพรธรรมทางภาคเหนือทัง้ หมด คุณพอทั้งสองเดินทางมาถึงเชียงใหมในวันที่ 18 มกราคม ค.ศ. 1931 โดยพั ก ที่ บ า นของตระกู ล เดอซูซา (Desousa) (da Suza ภาษาโปรตุเกส) จึงถือไดวา เปนการเริม่ ตนงานแพรธรรมในเชียงใหม อยางสมบูรณ ในวันนั้นเองทานไดเชิญคณะนักบวช มาชวยงานที่เชียงใหม และเปดโรงเรียน ตอมา คุณพอทั้งสองตัดสินใจวาจะตองเปดโรงเรียน ในป ค.ศ. 1932 ไดเชิญคณะอุรสุลิน มาเปดโรงเรียน เรยีนาเชลีวทิ ยาลัย และภราดาคณะเซนตคาเบรียล มาเปดโรงเรียนมงฟอรตวิทยาลัย จากนั้นคุณพอ ทั้งสองก็ไดเปดโรงเรียนพระหฤทัย อาศัยความ รวมมือของ ซิสเตอรคณะพระหฤทัยของพระเยซู เจาแหงกรุงเทพฯ

พระสังฆราชแปรรอสและคริสตชน

งานแพรธรรมไดเจริญยิ่ง ๆ ขึ้นในป ค.ศ.

1933 มีกลุม คาทอลิกเกิดขึน้ ทีแ่ มรมิ และเวียงปาเปา หลั ง จากนั้ น ก็ ข ยายไปยั ง พร า ว เมื อ งพาน และ เชียงดาว จากนั้นในวันที่ 21 พฤศจิกายน ค.ศ.

1932 คุณพอเรอเน เมอนิเอร พระสงฆฝรั่งเศส คณะสงฆมสิ ซังตางประเทศกรุงปารีส (M.E.P.) ได มาชวยงานคุณพอมิราแบล จนถึงวันที่ 29 มิถนุ ายน ค.ศ. 1934 เปนเวลา 2 ป ตอมาคุณพอ มิราแบล ไดเดินทางกลับประเทศฝรั่งเศสเพื่อบวชเปนฤๅษี ตามที่ตั้งใจไว ดังนั้นหนาที่เจาอาวาสวัดพระหฤทัย คนที่สองจึงเปนของคุณพอเรอเน เมอนิเอร และมี คุณพอนิโคลาส บุญเกิด กฤษบำรุง และคุณพอ อาทานาส (จากเวียงปาเปา) เปนผูชวย 

08_04 Bishop 2.indd 88

8/4/2552 13:10:37

งานแพรธรรมไดขยายสูตางจังหวัด ป ค.ศ. 1938 มิสซังฯ ยังตองพึง่ คุณพอจาก เมืองเชียงใหม โดยมีคณ ุ พออาทานาส อยูเ วียงปาเปา และคุ ณ พ อ โรเชอโร อยู ที่ พ าน ป นี้ เ อง คุ ณ พ อ การตอง ไดเสนอใหทางกรุงเทพฯ เปดโรงเรียน ที่พาน และดำเนินการแพรธรรมที่เชียงราย

บานพักพระสงฆในยุคแรก

ในระหว า ง ค.ศ. 1947-1954 มี คุ ณ พ อ หลายองคมาชวยงานชัว่ คราว คุณพอเหลานีต้ อ งพบ กับอุปสรรค ปญหาและความยากลำบากมากมาย (เนือ่ งจากอยูร ะหวางการเกิดสงครามโลก ครัง้ ที่ 2) แตก็ยังมีพระสงฆไทยและมิชชันนารีคณะมิสซัง ตางประเทศแหงกรุงปารีส (M.E.P.) มาชวยงาน เผยแผศาสนาในเขตภาคเหนือ บางทานอยูไดเพียง ชวงระยะหนึ่งเทานั้นก็ยายกลับไป ตั้งแตป ค.ศ.

1950 คุณพอแวรดิเอร ประจำอยูที่เมืองพาน และ ไดซอ้ื โรงเรียนเล็กๆ ของชาวบานชือ่ โรงเรียนสุราลักษ แลวยายไปตั้งอยูในที่ดินของมิสซัง ตั้งชื่อใหมเปน โรงเรียนศิริมาตยเทวี และไดเจริญกาวหนาจนเปน โรงเรียนที่ดีที่สุดแหงหนึ่งของจังหวัดเชียงรายใน ขณะนั้น คณะเบธารามเขามาทำงานในเขตภาคเหนือ ในป ค.ศ. 1950 คุณพอแซงกีลี เจาคณะ เบธารามที่ตาลี้ มณฑลยูนานประเทศจีนไดเขียน จดหมายติดตอมายังพระสังฆราชหลุยส โชแรง พระสังฆราชมิสซังกรุงเทพฯ เพื่อขอนำพระสงฆ คณะพระหฤทัยของพระเยซูเจาแหงเบธารามเขามา

แพร ธ รรมในประเทศไทยเนื่ อ งจากมี เ หตุ ก ารณ เปลี่ยนแปลงการปกครองครั้งใหญในประเทศจีน พระสงฆ ต า งชาติ ถู ก บั ง คั บ ให อ อกจากประเทศ ทำใหการประกาศพระวรสารในประเทศจีนตอง หยุดชะงักลง ขณะนั้นยังมีพระสงฆคณะ M.E.P. คือ คุณพอกรางซ ไดเดินทางจากประเทศจีนมา ชวยงานแพรธรรมที่วัดพระหฤทัยเชียงใหม แตเมื่อ อยูไดระยะหนึ่งทานก็ขออนุญาตจาก พระสังฆราช หลุยส โชแรง ยายไปประจำที่วัดลำปาง ในวันที่ 23 พฤศจิกายน ค.ศ. 1951 พระสงฆคณะเบธาราม องค แ รกคื อ คุ ณ พ อ แซงกี ลี ได เ ดิ น ทางมาถึ ง ประเทศไทย อีก 3-4 เดือนตอมา คุณพอเซกีน็อต ก็เดินทางมาถึงพรอมกับ คุณพอเปเด บิโด และเพือ่ น พระสงฆของคณะอีก 2 องค และพระสงฆคณะ เบธารามก็เดินทางมาสมทบอีก 10 กวาองค ประมุข มิสซังกรุงเทพฯ จึงอนุญาตใหอยูที่เชียงใหมและ จัดใหพำนักอยูที่กงสุลประเทศฝรั่งเศสเพื่อเรียน ภาษาไทย และฝกงานแพรธรรมในประเทศไทย ในขณะนั้ น คุ ณ พ อ มารี อู ส เบรย (Bray) ได รั บ ตำแหนงเปนเจาอาวาสวัดเชียงใหม องคที่ 3 ตอ จากคุณพอยอรช มิราแบล และ คุณพอ เรอเน เมอนิเอร โดยพระสงฆที่ถูกสงมาในชวงนั้นเปนของ คณะสงฆมิสซังตางประเทศแหงกรุงปารีส (M.E.P.) เปนสวนใหญ ในชวง 20 ปนี้มีพระสงฆทั้งไทยและ ตางประเทศหลายองคผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันมา ประจำทีเ่ ชียงใหมจนถึงปลายสงครามโลก ครัง้ ที่ 2

ถายภาพหนาประตูสำนักมิสซังยุคแรก



08_04 Bishop 2.indd 89

8/4/2552 13:10:46

วัดพระหฤทัย

เปดโรงเรียนอรุโณทัย ค.ศ. 1953 คุ ณ พอ กรางซ เปด โรงเรีย น อรุ โ ณทั ย ที่ ลำปางสำหรั บ นั ก เรี ย นชายและหญิ ง 4 ป ต อ มาคุ ณ พ อ กรางซ ไ ด เ ชิ ญ ภราดาคณะ เซนตคาเบรียล มาเปดโรงเรียนที่จังหวัดลำปาง คือ โรงเรียนอัสสัมชัญ ลำปาง สำหรับเด็กผูชาย

การแพรธรรมกับชาวเขา ขณะเดี ย วกั น ในป ค.ศ. 1953 คุ ณ พ อ เซกีนอ็ ตและคุณพอโฟญีนี เริม่ การแพรธรรมระหวาง ชาวเขาเผากะเหรีย่ ง (ปกาเกอะญอ) เพราะเคยทำงาน ระหวางเผาคะฉิน่ มากอนสมัยยังอยูท ย่ี นู าน ประเทศ จีน คุณพอทั้งสองเดินไปตามภูเขาทางทิศตะวันตก เฉียงใตของเชียงใหม และคุณพอแซงกีลีไดใหการ สนับสนุนงานแพรธรรมนี้ โดยซื้อบานหลังหนึ่งที่ จอมทอง เพื่อใชเปนศูนยการแพรธรรมกับชาวเขา เผากะเหรี่ยงตอไป ตอมาเดือนตุลาคม ค.ศ. 1954 พระคุณเจาลากอสตไดซื้อที่ดินแปลงหนึ่ง หางจาก ตัวอำเภอจอมทองเดินประมาณ 2 ชัว่ โมงริมลำธาร ชือ่ “แมปอน” แลวตอมาคุณพอจึงยายจากจอมทอง มาตั้งศูนยใหมที่แมปอนนี้ พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ยายจากเมือง จี น มาเชี ย งใหม เดื อ นพฤษภาคม ค.ศ. 1954 พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ไดออกจากมิสซังตาลี้ (ฟู) แล วได มาพบกั บมิ ชชั นนารีคณะเบธารามใน ประเทศไทย และพระคุณเจาโชแรงไดมอบอำนาจ ใหทำทุกอยาง เวนแตการติดตอกับกรุงโรมในเรื่อง สำคัญๆ เทานัน้ ต อ มา ในเดื อ นสิ ง หาคม ค.ศ. 1954 พระสังฆราชหลุยส โชแรง เห็นความมุงมั่นและ ความตั้ ง ใจในงานแพร ธ รรมของคณะเบธาราม

ภาพหมูส ามโรงเรียนคริสตังพระหฤทัยมงฟอรตและเรยีนา



08_04 Bishop 2.indd 90

8/4/2552 13:10:49

ทานจึงตัดสินใจมอบวัดพระหฤทัยเชียงใหมใหอยูใ นการ ดูแลของพระสงฆคณะเบธาราม โดยมีพระสังฆราช ลู เ ซี ย น ลากอสต ซึ่ ง ขณะนั้ น ดำรงตำแหน ง พระสั ง ฆราชแห ง มิ ส ซั ง ต า ลี้ มณฑลยู น านเป น ผูร บั มอบ มีคณ ุ พอซาเวอร ลองไดซ ซึง่ เปนพระสงฆ

และบานพักพระสงฆที่เวียงปาเปา แตเมื่อสราง เสร็จแลวก็ถูกฆาตาย ในค่ำวันที่ 1 มกราคม ค.ศ.

1956 นั่นเอง งานแพรธรรมกับชาวปกาเกอะญอขยายไป ทางจังหวัดแมฮองสอน ตอมา กลางป ค.ศ. 1956 ไดเปดบานที่ อ.แมสะเรียง จ.แมฮองสอน โดยมี คุณพอเปเด บีโด อยูประจำที่นั่น

พระสังฆราชลูเซียน

ของคณะเบธารามเปนเจาอาวาสวัดพระหฤทัยองค ที่ 4 โดยมี คุณพอเปเด บิโด เปนผูชวย ในสมัยนั้น การดำเนินชีวติ เปนไปอยางยากลำบาก สัตบุรษุ ฐานะ คอนขางยากจน ดวยเพราะคุณพอเคยอยูเมืองจีน มาก อ น จนสามารถติ ด ต อ สื่ อ สารกั บ ชาวจี น ใน เชียงใหมได อีกทั้งทานเปนผูมีอัธยาศัยดี มีความ เอาใจใสตอสัตบุรุษเปนอยางมาก เหลาสัตบุรุษจึง ขนานนามท า นว า “พ อ ใหญ ” ภาพที่ คุ น ตาของ ชาวบานในสมัยนั้นคือภาพคุณพอปนจักรยานไป เยี่ยมเยียนสัตบุรุษ และนักเรียนอยางสม่ำเสมอ จัดตั้งศูนยแมปอน ป ค.ศ. 1955 คุณพอเซกีน็อต กับคุณพอ โฟญีนี พระสงฆคณะพระหฤทัยพระเยซูเจาแหง เบธารามไปประจำอยู ที่ แ ม ป อน ต อ มามี คุ ณ พ อ ยอหน บัปติสต โบนาต มาอยูประจำที่แมปอนดวย ในทีส่ ดุ ศูนยแหงนีก้ ค็ อ ยๆ เจริญขึน้ กลายเปนหมูบ า น แมปอนและศูนยกลางของการแพรธรรมกับชาวเขา เผาปกาเกอะญอในที่สุด ในขณะที่การแพรธรรมในเมืองนั้นก็คอยๆ เจริญกาวหนา เชนที่ อำเภอเวียงปาเปา คุณพอ เลอแวรล (M.E.P) ใชเวลา 4 ป ในการสรางวัด

ซิสเตอรคณะพระหฤทัยยุคแรก

เขตวัดพระคริสตแสดงองค ฝาง เดือนกุมภาพันธ ค.ศ. 1958 คุณพอออก ซีบาร (Oxibar) ไปอยูท ่ี อ.ฝาง เพือ่ แพรธรรมระหวาง ชาวเขาเผาลาหู (มูเซอ) เนื่องจากคุณพอไดรูภาษา ของชาวลาหูกอนแลว งานแพรธรรมกับชาวปกาเกอะญอขยาย ไปทีห่ ว ยบง และเมืองงาม ราวปลายป ค.ศ. 1956 มี ชาวบาน 3-4 คน นำโดยคุณลุงปหนา ไปหาคุณพอ เซกีน็อตและคุณพอโฟญีนี เพื่อขอใหคุณพอชวย หาที่ราบสักแหงในการตั้งหมูบานและเปนที่ทำกิน เนื่องจากชวงเวลานั้น พื้นที่เขตแมสะเรียง โดย เฉพาะบนดอยมีลกั ษณะภูมปิ ระเทศแหงแลงกันดาร



08_04 Bishop 2.indd 91

8/4/2552 13:10:51

ยากลำบากสำหรับการทำมาหากิน คุณพอโฟญีนี จึ ง พาลุ ง ป ห น า และชาวบ า นไปหาพระคุ ณ เจ า ลากอสต และพระคุณเจาเห็นสมควรจึงใหคารถ สำหรับไปดูพื้นที่ในเขต อ.ฝาง ชวงแรกพวกเขาไป ในพื้นที่ที่เรียกวา แมเสา แตพื้นที่ไมนาสนใจ จึง เลื อ กสถานที่เ ขต ต.ปงตำ และพอใจกั บ สถานที่ แหงนี้ จึงไดตั้งชื่อวา “หมูบานหวยบง” ตอมาเดือนกุมภาพันธ ค.ศ. 1957 มีครอบ ครัวปกาเกอะญอที่อพยพมาจากเขตแมสะเรียง 7 ครอบครั ว เพื่ อ มาตั้ ง ถิ่ น ฐานอยู ที่ ห ว ยบง เขต

คอนกรีตสวยงาม คากอสรางประมาณ 2 ลาน 6 แสนบาท เปนเงินจากกองมรดกของ คุณจินตนา วงศพานิช ตั้งชื่อวัดพระวิสุทธิ-วงศ สำหรับการ เปลีย่ นแปลงคุณพอผูด แู ลคริสตชน องคแรกทีก่ อ ตัง้ หมูบาน คือคุณพอลานืส ตอจากนั้นคุณพอซัลลา ได ม ารั บ หน า ที่ แ ทน จนถึ ง ป ค.ศ. 1993 ก็ มี ก าร เปลี่ยนแปลงคุณพอผูรับผิดชอบโดยมีคุณพอเปเด บิโด และคุณพอสถิต สะอิ เปนผูชวยเจาอาวาส และเปลี่ ย นเป น คุ ณ พ อ ทู น ประภาสสั น ต เป น ผู ชวยจนถึง ค.ศ. 1996 คุณพอเปเด บิโด ยายไปอยู เขตแม ป อน คุ ณ พ อ ทู น ประภาสสั น ต เป น เจ า อาวาสแทน และต อมาคุณพอทูน ประภาสสั นต ยายไปเปนเจาอาวาสเขตแมลานอย และคุณพอ โดนีนี มาประจำและดูแลแทนจนถึงปจจุบัน งานแพรธรรมเจริญกาวหนาที่จังหวัดแมฮองสอน (บานแมโถ)

พอลานิสหวยบง

อ.ฝาง และทางมิสซังไดจดั ซือ้ ทีด่ นิ ใหเพือ่ สรางบาน และไมใหพวกเขาตองกระจัดกระจายไปที่อื่นอีก หลังจากนั้นไมนานก็ไดมีจำนวนครอบครัวที่เขามา อยู ที่ ห ว ยบงนี้ เ พิ่ ม ขึ้ น อี ก 10 กว า ครอบครั ว จนกระทัง่ จำเปนทีจ่ ะตองใหมพี ระสงฆอยูป ระจำกับ พวกเขาเพื่ อ ช ว ยเหลื อ แนะนำด า นเกษตรกรรม รวมทั้งสอนคำสอนดวย จากนั้น ป ค.ศ. 1958 คุณพอยังลานืส ได รับหนาที่ใหมาอยูประจำที่หมูบานหวยบงนี้พรอม ทั้งไดสรางบานและวัดชั่วคราวดวยไมไผ หลังจาก นั้นป ค.ศ. 1961 ไดสรางวัดหลังที่ 2 ดวยไมเนื้อ แข็ง จากนั้นมีคริสตชนเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จนถึงป ค.ศ. 1969 พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ใหสราง วัดหลังที่ 3 แบบคอนกรีตชั้นเดียว และเสกเมื่อวัน ที่ 9 มกราคม ค.ศ.1969 ในป ค.ศ. 1996 ไดสรางวัดหลังที่ 4 เปน

บานคุณพอหลังแรกแมโถ

พอถึงปลายป ค.ศ. 1956 มีครูคำสอนทีช่ ว ยงาน คุณพอคนหนึ่งไดไปสำรวจพื้นที่หมูบานแมโถและ บริ เ วณใกล เ คี ย ง ที่ น่ั น มี จำนวนครอบครั ว 11 ครอบครัวไดสมัครเขามาเปนคริสตังสำรอง ตอมาป ค.ศ. 1957 คุณพอเซกีนอ็ ตไดไปเยีย่ มทีห่ มูบ า นแมโถ และไดมีครอบครัวจำนวน 21 ครอบครัวสมัครเขา เปนคริสตังสำรองรวมทัง้ หมูบ า นอืน่ ๆ อีก 28 ครอบ ครัวดวยกัน เมื่อเดือนเมษายน ค.ศ. 1957 คุณพอ เซกีน็อตกับคุณพอเปเด บิโด ไดไปเยี่ยมคริสตัง ใหมในหมูบานแมโถและหมูบานใกลเคียงเหลานั้น อีกครั้งหนึ่ง ทำใหงานแพรธรรมไดขยายเพิ่มอีก 

08_04 Bishop 2.indd 92

8/4/2552 13:10:57

พอเซกีนอ ตเยีย่ มหมูบ า นปาเกอะญอ

หลายหมูบาน ในชวงนั้นคุณพอเปเด บิโดซึ่งรับผิด ชอบงานแพร ธ รรมที่ แ ม ส ะเรี ย งก็ ต อ งรั บ หน า ที่ แพรธรรมและสอนคำสอนที่หมูบานแมโถดวย จะ ตองเดินดวยเทาจากแมสะเรียงถึงแมโถตองใชเวลา 3 วัน แตถาเดินทางจากศูนยแมปอนถึงแมโถโดย ทางลัดนั้นจะตองใชเวลา 4 วัน หลังจากนั้นจำนวน คริ ส ตั ง ในเขตแม ส ะเรี ย งกั บ แม โ ถเพิ่ ม ขึ้ น และ กระจายตามหมูบ านตางๆ กวา 40 หมูบ าน จากนัน้ วันที่ 10 มกราคม ค.ศ. 1958 พระคุณเจาลากอสต และคุณพอเซกีน็อต ไดไปดูสถานที่เขต อ.แมฮอง สอน โดยนั่ ง เครื่ อ งบิ น 4 ที่ นั่ ง จากเชี ย งใหม ไ ป แมฮองสอน เพื่อจะตัดสินใจวาควรจะสรางศูนย กลางแพรธรรมในเขต จ.แมฮองสอนนี้ที่ อ.เมือง แม ฮ อ งสอนหรื อ ที่ แ ม ส ะเรี ย ง และมี ค รอบครั ว วิจิตรพรซึ่งอยูที่แมฮองสอนไดใหการตอนรับ จาก นั้นไดเดินทางดวยเทากลับลงมาที่แมสะเรียง ตอง ใช เ วลาถึ ง 6 วั น แต ไ ด แ วะเยี่ ย มหมู บ า นต า งๆ ระหวางทางเรื่อยๆ ในที่สุดเห็นวาควรสรางศูนย กลางที่แมสะเรียงนี้จึงจะดีกวา เพราะอยูใกลกับ หมู บ า นของชาวปกาเกอะญอมากกว า และที่ แม ส ะเรี ย งนี้ เ องได มี ก ลุ ม ชาวละว า จำนวน 15 ครอบครัวพูดภาษาไทย ไดสมัครเขาเรียนคำสอนดวย ป ค.ศ. 1958 มิสซังฯ ไดแบงเขตแพรธรรม จ.แมฮอ งสอน ออกเปน 2 เขต คือแมฮอ งสอนตอน ลาง เปนเขต อ.แมสะเรียงโดยคุณพอมีรโ ก ตรุสนัก

ดูแลรับผิดชอบเขตแมสะเรียง สวนแมฮองสอน ตอนกลางขึ้นไปถึงตอนบนเปนเขตแมโถ ซึ่งคลุม พื้นที่ อ.แมลานอย รวมถึงพื้นที่ อ.ขุนยวมดวย มี คุณพอเปเด บิโด รับผิดชอบเขตวัดแมโถ ป ค.ศ. 1959 เปนชวงที่คุณพอเปเด บิโด เปนเจาอาวาสวัด ไดเริ่มสรางวัดที่หมูบานแมโถ โดยมีคุณพอเปเด บิโด กับคุณพอมีรโก เปนผูดูแล พอถึงวันฉลองพระคริสตสมภพ วันที่ 25 ธันวาคม ค.ศ. 1959 ไดมพี ธิ เี สกวัดใหมและในโอกาสเดียวกัน พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ไดแจงวาสันตะสำนัก ได ป ระกาศให เ ชี ย งใหม เ ป น สั ง ฆมณฑลอย า ง เปนทางการ ซึ่งในโอกาสฉลองพระคริสตสมภพ ที่แมโถครั้งแรกนี้มีคุณพอเปเด บิโด คุณพอมีรโก คุ ณ พ อ เซกี น็ อ ต คุ ณ พ อ โฟญี นี และอธิ ก ารใหญ ของคณะเบธารามคือคุณพอมีรัง (Mironde) ได มาร ว มฉลองด ว ย วั น นั้ น มี พี่ น อ งคริ ส ตั ง มาร ว ม ฉลองเปนจำนวนมาก ตั้งแตป ค.ศ. 1957 คุณพอ เปเด บิ โ ด ชาวฝรั่ ง เศสเป น เจ า อาวาสองค แ รก ประมาณ 8-10 ปตอ มา มีคณ ุ พอการโลส โรดริเกซ



08_04 Bishop 2.indd 93

8/4/2552 13:11:01

ชาวสเปน มารวมงาน และเปนเจาอาวาสองคที่ 2 ถึงวันที่ 11 มกราคม ค.ศ. 1993 วั น ที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 1991 คุ ณ พ อ ดุรงคฤทธิ์ กระบวนศิริ ไดรับแตงตั้งใหเปนผูชวย เจาอาวาส โดยคุณพอการโลส โรดริเกซ ยังเปนเจา อาวาส ป ค.ศ. 1992 คุณพอดุรงคฤทธิ์ กระบวนศิริ ไปเปนผูชวยเจาอาวาสที่เขตวัดแมปอน 1 ป หลัง จากนั้นตั้งแตป ค.ศ. 1993-2001 คุณพอดุรงคฤทธิ์ กระบวนศิริ เปนเจาอาวาสองคที่ 3 ที่เขตแมโถนี้

คุณพอดุรงคฤทธิ์

ตองรับผิดชอบหมูบานหวยตนนุนดวย และคุณพอ ทั้งสองก็ไดเขาไปเผยแผศาสนาคาทอลิกที่หมูบาน หวยตนนุน อยางสม่ำเสมอ และคนทีเ่ ขานับถือศาสนา คาทอลิกคนแรกคือคุณยายคาแหละ โดยไปทำพิธี เข า ศาสนากั บ คุ ณ พ อ เปเด บิ โ ด ที่ ห มู บ า นแม ซ อ แลวกลับมาใชชีวิตคริสตชนในหมูบานหวยตนนุน จากแบบอยางของคุณยายคาแหละนี้เอง ไดทำให มีคนเขาศาสนาเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ป ค.ศ. 1962 คุ ณ พ อ เปเด บิ โ ดกั บ ชาวบ า นได ช ว ยกั น สร า งวั ด

คุณพอโรดริเกซ

จนถึงสิ้นเดือนเมษายน ค.ศ. 2001 จากนั้นวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 2001 คุณพอดุรงคฤทธิ์ กระบวนศิริ ยายไปเปนเจาอาวาสวัดที่เมืองพาน จ.เชียงราย สังฆมณฑลฯ ไดแตงตั้งคุณพอคำมา อำไพพิพัฒน เปนเจาอาวาส องคที่ 4 จนถึงตนป ค.ศ. 2003 คุณพอคำมา อำไพพิพัฒน ยายไปเปนเจาอาวาสที่ แมลานอย วันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 2003 คุณพอ สถิต สะอิ ไดรับแตงตั้งใหเปนเจาอาวาสองคที่ 5 โดยมี คุ ณ พ อ ประสิ ท ธิ์ ดิ มู เป น ผู ช ว ยจนถึ ง ป ค.ศ.2007 15 พฤษภาคม ค.ศ. 2008 คุณพอทูน ประภาสสันต ไดรบั แตงตัง้ เปนเจาอาวาส และคุณพอ ธงชัย วิวัฒนชาวพันธ เปนผูชวยจนถึงปจจุบัน วัดนักบุญเซซีลีอา หวยตนนุน เริ่ ม จากป ค.ศ. 1957 คุ ณ พ อ มี ร โ กกั บ คุณพอเปเด บิโด เขามาเผยแผศาสนาทีเ่ ขตวัดนักบุญ ยอหนบัปติสต แมโถ และขณะนัน้ คุณพอเปเด บิโด เปนเจาอาวาส เขตวัดนักบุญยอหน บัปติสต แมโถ

พอบิโดกับชาวบานโอกาสเยีย่ มหมูบ า น

ไมไผเปนวัดหลังแรกของหมูบานนี้ หลังที่สองเสก วันที่ 29 พฤษภาคม ค.ศ. 1969 โดยพระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ในป ค.ศ. 1973 ทางสั ง ฆมณฑลโดย พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ไดประกาศแบงเขต ห ว ยต น นุ น ออกจากเขตวั ด นั ก บุ ญ ยอห น บั ป ติ ส ต แมโถ และตัง้ คุณพอเปเด บิโด เปนคุณพอเจาอาวาส วัดเขตวัดนักบุญเซซีลีอา หวยตนนุน องคแรก เมื่ อ มี จำนวนสั ต บุ รุ ษ เพิ่ ม มากขึ้ น เรื่ อ ยๆ คุณพอเปเด บิโดก็ไดสรางวัดเปนไมอยางถาวรขึ้น เปนวัดหลังที่สอง ตอมาเมื่อป ค.ศ. 1981 คุณพอ สนัน่ สันติมโนกูล เปนพระสงฆชาวเขาเผาปกาเกอะ ญอไดบวชองคแรกของสังฆมณฑลและไดมาเปน คุณพอผูชวยเจาอาวาสที่วัดนักบุญเซซีลีอา หวย ตนนุนแหงนี้ ป ค.ศ. 1983 คุณพอเปเด บิโด ได ยายไปชวยงานที่เขตแมแจม คุณพอสนั่น สันติมโน กูล เปนเจาอาวาสองคที่สองของเขตวัดนี้ ตั้งแต ป ค.ศ. 1983 จนถึ ง ป ค.ศ. 1997 ซึ่ ง ในป ค.ศ. 

08_04 Bishop 2.indd 94

8/4/2552 13:11:07

1992 คุ ณ พ อ เห็ น ว า สั ต บุ รุ ษ เพิ่ ม มากขึ้ น เรื่ อ ยๆ สถานที่วัดเกาคับแคบจึงไดสรางวัดหลังใหมเปน คอนกรีตอยางถาวร โดยไดรับบริจาคคากอสราง จากครอบครัวคุณเสริมศักดิ์ วิรยิ ะวัลย และทำการ เสกเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม ค.ศ. 1992 โดยพระสังฆ ราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ป ค.ศ. 1997 คุณพอสนั่น สันติมโนกูล ไดยายไปเปนเจาอาวาสที่ เขตแมแจม และคุณพอสมพงษ กัมพลกูล ไดเขา มาเปนเจาอาวาสเปนองคทส่ี ามและเขารับตำแหนง อยางเปนทางการตั้งแตวันที่ 12 กรกฎาคม ค.ศ.

1997 และคุณพออุทัย พาแฮ เปนผูชวยเจาอาวาส จนถึงตนป ค.ศ. 2003 จากนั้นคุณพอทูน ประภาส สันต ไดรับแตงตั้งใหเปนเจาอาวาส และคุณพอ วศิน ฌาณอรุณ เปนผูชวยเจาอาวาส ตั้งแตวันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 2003-2005 วันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 2008 คุณพ อ สถิต สะอิ ไดรบั แตงตัง้ เปนเจาอาวาส โดยมีคณ ุ พอ ไพศาล เต็มอรุณรุง เปนผูชวย ประกาศใหแมแจมเปนเขตวัด ป ค.ศ. 1958 คุณพอโฟญีนซี ่งึ อยูท แ่ี มปอน กับคุณพอเซกีนอ็ ตไดเขาไปเยีย่ มเยียนและแพรธรรม ทีเ่ ขตแมแจม และมีผูสนใจเขามาเปนคาทอลิกเพิ่ม ขึ้นเรื่อยๆ จนถึงป ค.ศ. 1959 คุณพอโฟญีนีไดรวบ รวมชาวบานจากหลายที่มาอยูดวยกันและสราง เปนหมูบานขึ้นในที่สุดคุณพอโฟญีนีก็ไดยายมาอยู ประจำที่แ ม แ จม ที่ห มูบ า นปา ตึง หรื อ ที่เ รี ย กเป น ภาษาปกาเกอะญอวา “แหมโอโกล” ไดสรางวัด เล็กๆ เปนการชั่วคราวหลังหนึ่งเพื่อใชประกอบพิธี กรรมและสวดภาวนา และเริ่มใชวัดชั่วคราวนี้ตั้ง แต วั น ที่ 1 พฤศจิ ก ายน ค.ศ. 1959 โดยคุ ณ พ อ การโล ลุสซี่ เปนผูถวายมิสซา ตอมาในป ค.ศ. 1960 พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ไดประกาศแบงเขตแมแจมออกจากเขต แมปอน เปนศูนยเผยแผศาสนาอีกแหงหนึง่ ตางหาก

โดยคุณพอโฟญีนเี ปนคุณพอเจาอาวาสวัดนีอ้ งคแรก และไดตั้งหมูบานใหมคือหมูบานปาตึงซึ่งเปนที่ตั้ง วัดนักบุญปาตริกปจจุบันนี้เอง หลังจากนั้นปลายป ค.ศ. 1960 คริสตชนที่ กระจายตามหมูบานใกลเคียงรวมมือกับคุณพอได สร า งวั ด หลั ง ใหม ด ว ยไม แ ละเสกเมื่ อ วั น ที่ 17 มีนาคม ค.ศ. 1961 ในโอกาสฉลองนักบุญปาตริก ปลายเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1961 คุณพอ โฟญีนีไดเริม่ รับเลีย้ งเด็กตามหมูบ านตางๆ บนดอย ใหมาเรียนในโรงเรียนที่คุณพอไดเปดขึ้นที่หมูบาน ปาตึง และทีใ่ กลกบั หมูบ า นปาตึงนี้ มีหมูบ า นแมมงิ ค ซึง่ มีพน่ี อ งทีเ่ ปนแบบติสตกอ นแลว และอีกสวนหนึง่ ยังนับถือแบบความเชื่อเดิมอยู และในชวงป ค.ศ.

1963-1964 คุณพอโฟญีนีไดเริ่มสรางหอประชุมมี ชาวบานทั้งที่เปนแบบติสต กับคาทอลิกตางชวย กันและอยูดวยกันฉันทพี่นอง ตอมาวันที่ 12 ธันวาคม ค.ศ. 1972 คุณพอ อูโก ดอนีนี เขามาศึกษางานทีเ่ ขตแมแจมและเรียน ภาษากะเหรี่ยงดวย ในป ค.ศ. 1975 คุณพออูโก ดอนี นี ไ ด เ ป น คุ ณ พ อ เจ า อาวาสวั ด นั ก บุ ญ ปาตริ ก แมแจมตอจากคุณพอโฟญีนีจนถึงสิ้นป ค.ศ. 1997 แลวคุณพออูโก ดอนีนี ไดยายไปเปนเจาอาวาสที่ เขตหวยบง แตในชวงป ค.ศ. 1983 คุณพอเปเด บิโด ไดรับแตงตั้งใหมาชวยงานแพรธรรมที่เขตแมแจม โดยรับผิดชอบเขตตะวันตกที่บานดินขาวจนถึงป ค.ศ. 1996 หลั ง จากนั้ น วั น ที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ.

1997 คุ ณ พ อ เปเด บิ โ ด ได ย า ยไปเป น ผู ช ว ยเจ า อาวาสที่เขตแมปอน และคุณพอสมพงษ กัมพลกูล มาเปนผูชวยเจาอาวาสเขตแมแจมจนถึงสิ้นป ค.ศ.

1996 และไดเชิญพระสงฆคณะพระมหาไถมาชวย งานทีแ่ มแจม ตนป ค.ศ. 1997 คุณพออูโก ดอนีนี ได ยายไปเปนเจาอาวาสทีเ่ ขตหวยบงและทางสังฆมณฑลฯ ไดเชิญคุณพอคณะพระมหาไถขึ้นมาชวยงานที่เขต



08_04 Bishop 2.indd 95

8/4/2552 13:11:15

แมแจม และทางคณะไดสง คุณพอภัทรพงษ ศรีวรกุล และคุณพอประสิทธิ์ กุน ุ เขาไปชวยงานในเขตแมแจม โดยคุณพอภัทรพงษ ศรีวรกุล เปนเจาอาวาสและ คุ ณ พ อ ประสิ ท ธิ์ กุ นุ เป น ผู ช ว ยเจ า อาวาสวั ด จนถึงสิ้นป ค.ศ. 2000 วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2001 สังฆมณฑลฯ ไดแตงตั้งคุณพอประสิทธิ์ กุนุ เปนเจาอาวาสแทน คุณพอภัทรพงษ ศรีวรกุล ทีไ่ ปศึกษาตอตางประเทศ และไดแตงตั้ง คุณพอเทียนชัย เกษสุรินทร เปน ผูชวยเจาอาวาส พอถึงปลายป ค.ศ. 2001 คุณพอ ประสิทธิ์ กุนุ ตองไปศึกษาตอตางประเทศ คุณพอ เทียนชัย เกษสุรินทร รับหนาที่รักษาการเจาอาวาส จนถึงตนป ค.ศ. 2003 คุณพอเทียนชัย เกษสุรินทร ไดยายไปชวยงานที่สังฆมณฑลอุดรธานี ตอมาวันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 2003 ไดแตงตั้งคุณพออินที ใสสว า ง เป น เจ า อาวาส แทนคุ ณ พ อ เที ย นชั ย เกษสุ ริ น ทร ที่ ไ ด ย า ยไปทำงานตามที่ ค ณะฯ ได มอบหมายให ใ นเขตวั ด อื่ น ปลายป ค.ศ. 2004 คุณพออินที ใสสวาง สุขภาพไมคอ ยดี ทางคณะฯ ไดสงคุณพอทวี สุวรรณสิน มาชวยงานที่แมแจม และสังฆมณฑลฯ ไดแตงตัง้ ใหคณ ุ พอเปนผูร กั ษาการ แทนเจาอาวาสเขตแมแจม จนถึงป ค.ศ. 2006 คุณ พอทิวา แสงศิริวิวัฒน ไดรับแตงตั้งทำหนาที่แทน วันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 2008 คุณพอทวี สุวรรณสิน ไดรับแตงตั้งเปนเจาอาวาส โดยมีคุณ พ อ ประสิ ท ธิ์ กุ นุ เป น ผู ชว ยเจ า อาวาส ประกาศ เปนมิสซังเชียงใหม พระสังฆราชลูเซียน ลากอสต (ค.ศ. 1959-1975) ประมุของคแรก ตอมาวันที่ 19 ธันวาคม ค.ศ. 1959 กรุงโรม ได ป ระกาศแยกมิ ส ซั ง เชี ย งใหม อ อกจากมิ ส ซั ง กรุงเทพฯ โดยมีพระสังฆราชลูเซียน ลากอสต เปน ประมุของคแรก ซึ่งในวันนั้นพระคุณเจาลากอสต คุณพอเซกีน็อต คุณพอเปเด บิโด คุณพอโฟญีนี

พระสังฆราชลูเซียน ลากอสต

และคุ ณ พ อ มี ร โ ก กำลั ง อยู ที่ ห มู บ า นแม โ ถเพื่ อ ฉลองคริ ส ต ม าสและเสกวั ด ด ว ยกั น ท า มกลาง สั ต บุ รุ ษ เป น จำนวนมาก และในเวลานั้ น คุ ณ พ อ มีรันเด มหาธิการของคณะเบธารามในขณะนั้นอยู ทีเ่ ชียงใหม จึงเดินทางไปบอกขาวดีนแ้ี กพระคุณเจา ลากอสต ท ราบ ต อ มา วั น ที่ 26 มิ ถุ น ายน ค.ศ.

1960 พระสมณฑูตกอรดอน ไดประกาศแบงมิสซัง เชี ย งใหม อ อกจากกรุ ง เทพฯ อย า งเป น ทางการ ในวันสมโภชพระหฤทัย นับเปนเกียรติอยางสูงของ คณะมิสซังตางประเทศที่ไดบุกเบิกงานแพรธรรม ตลอดมา เชิญคณะเยสุอิตมาทำงานเชียงใหม วันที่ 2 ตุลาคม ค.ศ. 1961 มีพธิ วี างศิลาฤกษ ของมหาวิทยาลัยเชียงใหม คณะเยสุอิตและคณะ อุรสุลินรับที่จะเปดศูนยนิสิต คุณพออังเดร โกมาน เปนผูริเริ่มศูนยนี้ เรียกวาสวนเจ็ดริน เชิญซิสเตอรมาทำงานที่เชียงใหม คุณพอเซกีน็อตไปพักที่ประเทศฝรั่งเศส ไดติดตอขอคณะซิสเตอรซาเลเซียนแหงพระนาง มารีย นิรมลมาแพรธรรมในมิสซังเชียงใหม คณะฯ ก็รับและสงซิสเตอร 3 ทานแรก มาปลายป ค.ศ.

1959 คณะฯ นี้ ไ ด เ ป ด บ า นแห ง หนึ่ ง ในตั ว เมื อ ง เชี ย งใหม สร า งบ า นเสร็ จ ปลายเดื อ นธั น วาคม ค.ศ. 1962 ชื่อ “บานมารีนา” ตอมา คณะฯ มีงาน ของมิสซังมากเกินไป มีบุคลากรไมเพียงพอ จึงขอ 

08_04 Bishop 2.indd 96

8/4/2552 13:11:18

ถอนตัวออก พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ไดตดิ ตอ คณะซิสเตอรแพรธรรมแหงพระหฤทัยพระเยซูเจา จากเมืองซาน เซบาสเตียน ในประเทศสเปน คณะฯ ไดสงซิสเตอรชุดแรก 7 ทาน มาถึงเชียงใหมกอน คริสตมาสป ค.ศ. 1965 เล็กนอย คณะนี้ทำงาน แพรธรรมทั้งที่แมปอนและบานมารีนาที่เชียงใหม กอน ซึ่งไดผลดีเปนอยางมาก สรางสำนักมิสซังเชียงใหม พระคุณเจาลากอสตซื้อที่ดินแปลงหนึ่งที่ ถนนสามลาน และไดยายมาอยูที่ใหมในวันที่ 25 สิ ง หาคม ค.ศ. 1965 และใช จ นถึ ง ป ค.ศ. 1996 พระคุณเจาสังวาลย ศุระศรางค ไดยายสำนักงาน มาอยูที่ถนนเจริญประเทศ ซอย 12 จนถึงปจจุบัน วันที่ 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1966 ซิสเตอรคณะมารีอา บั ม บี น า 3 ท า น มาจากประเทศพม า ต อ มาเพิ่ ม จำนวนถึง 7 ทาน ทำงานไดผลดีในระหวางชาวเขา และกลุมคาทอลิกที่แมจัน แมสาย และเชียงคำ เปนตน สรางอาสนวิหารพระหฤทัย พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ตกลงสราง อาสนวิหารพระหฤทัยใหม มีพิธีวางศิลาฤกษวันที่ 9 มกราคม ค.ศ. 1964 และมีพธิ เี สกวันที่ 28 กุมภาพันธ ค.ศ. 1965 เชียงใหมไดรับยกฐานะเปนสังฆมณฑล ในวันที่ 10 กรกฎาคม ค.ศ. 1966 ไดมีการ สถาปนาเขตมิสซังเชียงใหมเปนเขตมิสซังอยางเปน ทางการ โดยพระสมณทูต เปโดรนี เปนประธานใน พิธี พระสังฆราชลูเซียน ลากอสต ไดรับแตงตั้ง ใหเปนประมุขอีกสมัยหนึ่ง ป ค.ศ. 1968 มีการ ภาวนาเพื่ อ เอกภาพระหว า งคาทอลิ ก กั บ พี่ น อ ง โปรเตสแตนต เ ป น ครั้ ง แรก และป ค.ศ. 1969 คุณพอมีรโก ตรุสนัก ไดรับตำแหนงเจาอาวาสวัด พระหฤทัยเปนองคที่ 6 โดยมี คุณพอแปรลินี เปน ผู ชว ย มีก ารกอ ตั้ ง กลุม เครดิต ยูเ นี่ย น กลุ ม สตรี

กลุม เยาวชน กลุม นักขับรอง และกลุม วินเซนเดอปอล ป ค.ศ. 1974 พระสังฆราชลูเซียน ลากอสต ไดขอ ลาออกจากตำแหนงโดยไดรับอนุญาตจากสมเด็จ พระสันตะปาปาในเดือนกุมภาพันธ ค.ศ. 1975 ใน วั น ที่ 5 มกราคม ค.ศ. 1975 ได มี ส ามเณรไทย คนแรกของมิ ส ซั ง เชี ย งใหม ไ ด รั บ การบวชเป น พระสงฆ คือ คุณพอนิพจน เทียนวิหาร เปดโรงเรียนที่แพร ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1966 คุณพอการราโร ไดเปดโรงเรียนระดับชัน้ ประถม ที่ จ.แพร ตัง้ ชือ่ วา โรงเรียนเทพพิทักษวิทยา สรางวัดที่ลำปาง คุณพอปูเชอสรางวัดที่ลำปางและ มีพิธี เสกวันที่ 30 สิงหาคม ค.ศ. 1967 ชื่อวัดแมพระ แหงลูรด เริ่มงานศาสนสัมพันธ เดือนมกราคม ค.ศ. 1968 เริม่ มีการภาวนา เพื่ อ เอกภาพร ว มกั น ระหว า งโปรแตสแตนต กั บ คาทอลิก ปหนึ่งที่คริสตจักรที่ 1 อีกปหนึ่งที่อาสน วิหาร พระหฤทัย เปนประเพณีทถ่ี อื กันมาจนทุกวันนี้ วัดแมพระปฏิสนธินิรมล เชียงคำ ที่ เ ชี ย งคำ จำนวนกลุ ม คริ ส ตชนเพิ่ ม ขึ้ น สัตบุรุษจึงซื้อที่ดินแปลงหนึ่ง แลวสรางโบสถขึ้นใน ป ค.ศ. 1971 โอนเขตจังหวัดอุตรดิตถขึ้นกับนครสวรรค พระคุณเจาลากอสตเห็นวามิสซังเชียงใหม มีจังหวัดเชียงใหม ลำปาง ลำพูน เชียงราย แพร นาน พะเยา และแมฮองสอน นับวามากแลว จึง ขอโอนจังหวัดอุตรดิตถไปขึ้นกับมิสซังนครสวรรค การโอนนี้ สำเร็ จ เป น ทางการในเดื อ นกรกฎาคม ค.ศ. 1970 เปดโรงเรียนสันติวิทยา คุณพออูรบ านี เปดโรงเรียนทีเ่ ชียงราย ชือ่ โรงเรียนสันติวทิ ยา ใหโอกาสแกเด็กชาวเขาและเด็ก



08_04 Bishop 2.indd 97

8/4/2552 13:11:24

ยากจนที่ จ ะเรี ย น ส ว นที่ เ มื อ งพานนั้ น คุ ณ พ อ การโล ลุสซี ไดสรางบานพระสงฆและปรับปรุง วัดใหม มอบโรงเรียนอรุโณทัยใหคณะพระหฤทัยฯ พระคุณเจาลากอสตมอบโรงเรียนอรุโณทัย ลำปาง ใหแกคณะพระหฤทัยของพระเยซูเจาแหง กรุงเทพฯ คณะปเม มาชวยงานสังฆมณฑลเชียงใหม คณะปเม 3 องคแรก เดินทางมาถึงวันที่ 18 ธันวาคม ค.ศ. 1972 พระคุณเจาลูเซียน ลากอสต ลาออกจากตำแหนง ป ค.ศ. 1974 พระสังฆราชลูเซียน ลากอสต ไดขอลาออกจากตำแหนงโดยไดรับอนุญาตจาก สมเด็จพระสันตะปาปา ในเดือนกุมภาพันธ ค.ศ.

1975

พระสังฆราชโรเบิรต รัตน บำรุงตระกูล (ค.ศ. 1975-1987) ประมุของคทส่ี อง วันที่ 14 กันยายน ค.ศ. 1975 พระสังฆราช โรเบิรต รัตน บำรุงตระกูล ซึง่ ขณะนัน้ ดำรงตำแหนง พระสังฆราชสังฆมณฑลราชบุรี ไดรบั แตงตัง้ ใหเปน ประมุขมิสซังเชียงใหม โดยมีพระสมณทูตโมเรตตี เปนประธานในพิธี วันที่ 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1977 พระสังฆราช โรเบิรตรัตน บำรุงตระกูล ไดเชิญ พระสงฆ 2 องค และซิสเตอร 2 ทาน จากมิสซัง ราชบุรีขึ้นมาชวยงานพระศาสนจักรทางภาคเหนือ คือ คุณพอวิโรจน อินทรสุขสันต เขารับตำแหนง เจาอาวาส อาสนวิหารพระหฤทัยเชียงใหม เปนองค ที่ 7 และคุณพอวิชัย แสนสุดสวาท เปนเจาอาวาส องคที่ 8 พระสั ง ฆราชยอแซฟ สั ง วาลย ศุ ร ะศรางค (ค.ศ. 1987-2009) ประมุของคที่สาม หลั ง จากทำงานแพร ธ รรมกว า 10 ป พระคุณเจารัตน บำรุงตระกูล ไดขอลาออกจาก

พระสังฆราชโรเบิรต รัตน บำรุงตระกูล (คนกลาง)

พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค



08_04 Bishop 2.indd 98

8/4/2552 13:11:26

ตำแหนง พระสมณทูตประกาศเปนทางการ ในค่ำ วันที่ 3 ธันวาคม ค.ศ. 1986 วาผูส บื ตำแหนงประมุข มิสซังเชียงใหม คือ พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค อุปสังฆราช อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ พระคุ ณ เจ า สั ง วาลย ศุ ร ะศรางค รั บ พิ ธี อ ภิ เ ษก วันที่ 6 มกราคม ค.ศ. 1987 ที่กรุงโรม และมารับ ตำแหนงที่อาสนวิหารพระหฤทัย เชียงใหม ในวัน อาทิตยที่ 25 มกราคม ค.ศ. 1987 มีคติพจนเปน ภาษาลาตินวา “SIC NOS AMANTEM” มีการ พัฒนาสังฆมณฑลเชียงใหมเปนอยางมาก ทั้งดาน งานอภิบาล งานบูรณะอาคารสถานที่ รวมทั้งการ สร า งวั ด ใหม ทั้ ง ในเขตพื้ น ราบ และบนดอยเป น จำนวนมากกว า 200 วั ด ซึ่ ง งบประมาณการ สร า งวั ด เกื อ บทั้ ง หมดได รั บ การสนั บ สนุ น จาก สั ต บุ รุ ษ ในเขตอั ค รสั ง ฆมณฑลกรุ ง เทพฯ ที่ มี จิ ต ศรัทธาตอการทำงานอภิบาลของพระสังฆราชตัง้ แต สมัยดำรงตำแหนงอุปสังฆราชของพระคารดินัล ไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู ในอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ขณะเดี ย วกั น พระคุ ณ เจ า ยั ง มี วิ สั ย ทั ศ น ใ นการ จั ด สร า งศู น ย สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม ที่ ถ นน เจริ ญ ประเทศ ซอย 12 บริ เ วณบ า นพั ก คณะ

เบธาราม บนเนื้ อ ที่ 1 ไร 2 งาน 19 ตารางวา เพือ่ เปนสำนักงานของสังฆมณฑลในปจจุบนั รวมทัง้ เปนที่พักสำหรับพระสงฆนักบวช และกลุมองคกร ฆราวาสใช สำหรั บ ประชุ ม สั ม มนา และเป น ศู น ย รวมของหนวยงานตางๆ ของสังฆมณฑลอยูในที่ เดียวกันดวย ในชวงที่พระคุณเจาเขามาปกครอง สังฆมณฑลเชียงใหม ไดสนับสนุนใหมีการปรับปรุง อาสนวิหารพระหฤทัยหลังที่ 3 เพือ่ เปนการสมโภช ป “ปตมิ หาการุญ” ดานบุคลากรนัน้ ทานไดสนับสนุน ใหบุคลากรโดยเฉพาะพระสงฆไดมีโอกาสเดินทาง ไปศึกษาตอ และเขารับการอบรมอยางตอเนื่องทั้ง ภายในและตางประเทศ รวมทัง้ ไดเชิญคณะนักบวช ทั้ ง ชายและหญิ ง เข า มาร ว มงานในสั ง ฆมณฑล เชียงใหมหลายคณะ ปจจุบัน (ค.ศ. 2008) สังฆมณฑลเชียงใหม มี ค าทอลิ ก จำนวน 51,462 คน มี ค ริ ส ตั ง สำรอง จำนวน 21,115 คน ซึ่ ง เป น สั ง ฆมณฑลเดี ย วใน ประเทศไทยที่มีสถิติผูใหญที่รับศีลลางบาปเขามา เปนคาทอลิกและเปนคริสตังสำรองจำนวนมากทีส่ ดุ ก็วาได



08_04 Bishop 2.indd 99

8/4/2552 13:11:32

08_04 Bishop 2.indd 100

8/4/2552 13:11:39

นานาสาระกับผลงานดานการเขียน ของพระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค

เดินตามนายชุมพาบาล

นั บ ตั้ ง แต สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม ได เ ป ด http://www.chiangmaidiocese.org ซึ่ ง เป น เว็บไซตของสังฆมณฑล เพือ่ เผยแพร ประชาสัมพันธ ขอมูลขาวสาร และสรางความเขาใจอันดีระหวาง พี่นองคริสตชน ปรากฏวาไดรับการตอบรับอยางดี มี ผู ที่ ส นใจแวะเวี ย นมาเยี่ ย มชมจำนวนมาก โดยเฉพาะ คอลัมน เดินตามนายชุมพาบาล ของ พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ดูเหมือน จะไดรับความสนใจ จากบรรดาผูที่เขามาเยี่ยมชม เป น อย า งดี เพราะแต ล ะเรื่ อ งที่ พ ระคุ ณ เจ า ฯได

เขียนขึ้นนั้นเรียบงาย ผานการถายทอดเรื่องราว เรียงรอยดวยถอยอักษรที่ลวนแฝงดวยคำสอนใน แงมุมของชีวิต ที่สุขุม สงางาม และบางเรื่องราว ไดสะทอนอารมณขนั ไวอยางนารัก จึงไมนา แปลกใจ ที่มีศาสนิกชนทั้งที่เปนคาทอลิก และตางศาสนา ไดเขามาถามคำถาม พูดคุยกับพระคุณเจาอยูเสมอ จึงขอรวบรวมบทความ ขอคิดบางสวนที่ทานได ถายทอด แบงปนประสบการณการมองชีวิตของ ทาน “พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค”



08_04 Bishop 2.indd 101

8/4/2552 13:17:19

Sic Nos Amantem วันนีพ้ อ ขอตอบใหผสู นใจอยากรูค วามหมาย และเบื้องหนาเบื้องหลังของการที่พอไดเลือกเอา ข อ ความ Sic Nos Amantem มาเป น motto ประจำตำแหน ง พระสั ง ฆราช ความจริ ง พ อ ได ใ ช motto นี้ สำหรั บ การบวชเป น พระสงฆ ในเดื อ น ธันวาคม ป 1962 (พ.ศ.2505) ชวงนั้นเปนเทศกาล พระคริสตสมภพ ตามวัดตาง ๆ ในกรุงโรม เขาก็ ทำถ้ำพระกุมารกันอยางใหญโตสวยงาม พวกเราที่ เปนเณรอยูในบานเณรโปรปากันดา ฟเด ก็มักหา โอกาสออกไปชมถ้ำพระกุมารกัน วันหนึ่ง ๆ ไปชม ไดหลายวัด ครั้งหนึ่งขณะที่พอกำลังคุกเขาสวด อยูหนาถ้ำในวัดแหงหนึ่ง ขณะที่กำลังจองมองดูรูป พระกุ ม าร ที่ น อนอยู ใ นรางหญ า นั้ น พอดี มีเ สี ย ง เพลงดังมาจากในถ้ำ เปนเพลง Adeste Fideles (ขอเชิ ญ ท า นผู ว างใจ) และในข อ สุ ด ท า ยก็ มี ข อ ความที่ ว า “Sic Nos Amantem, Quis non redamaret?” แปลเป น ภาษาไทยว า “พระองค ทรงรักเราถึงเพียงนี้ ใครบางจะไมรักตอบ” พอรูสึกซาบซึ้งในความรักของพระเปนเจา ที่ทรงมีตอเรามนุษย โดยไดทรงสงพระบุตรของ พระองค ลงมาบังเกิดเปนมนุษยเหมือนเรา เพื่อจะ

ไดทรงประทับอยูก บั เรา อบรมสัง่ สอนเรา เปนเพือ่ น รวมทางกับเรา เพื่อนำเรากลับไปหาพระบิดาเจาใน สวรรค พอจึงไดเลือกเอาขอความนี้เปนคติพจน ประจำใจ ตั้งแตวันนั้นเปนตนมา และเมื่อตอนที่ได รับศีลบวชเปนพระสังฆราชในป 1987 (พ.ศ. 2530) พ อ ก็ ยั ง เลื อ กใช motto เดิ ม ที่ ใ ช สำหรั บ วั น บวช เปนพระสงฆ พอชอบมาก เพราะขอความนี้คอย เตื อ นใจให พ อ พยายามหาหนทางที่ จ ะตอบแทน ความรักของพระองคใหมากเทาทีจ่ ะทำได พวกเรา ชอบขอความนีก้ นั ไหม “พระองคทรงรักเราถึงเพียง นี้ ใครบางจะไมรักตอบ” ในโลกเรานี้บางครั้งมีคน มารักเรามาก รักแบบหลงเลยก็วาได แตเราก็ไมรัก ตอบเขา เพราะเราเห็นวาเขาเปนคนไมดี ไมถกู ชะตา กับเรา ฯลฯ แตสำหรับพระเยซูเจานัน้ เมือ่ พระองค ทรงรักเรามาก จนยอมพลีพระชนมเพื่อเราได เรา ไม ต อ งคิ ด ลั ง เลใจเลย รี บ รั ก พระองค เ ป น การ ตอบแทนทันที เพราะพระองคเปนผูที่ทรงความดี ทุกประการ พวกเรา แนใจไหมวาพระเยซูเจาทรง รักเรา ? ถาแนใจแลวตองตอบรักพระองคแน ขอพระเจาอวยพรครับ

พี่ชายพอมาเยี่ยม ตลอดสัปดาหนี้ คุณพอศวง ศุระศรางค พี่ชายพอเอง ไดมาพักที่ศูนยสังฆมณฑลเชียงใหม เพื่ อ มาเทศน เ ข า เงี ย บประจำป ใ ห พ ระสงฆ ค ณะ เบธาราม หวังวาคงจะใหขอคิดเตือนใจแกบรรดา พระสงฆ เพื่อพวกทานจะไดแยกยายกันไปปฏิบัติ หนาทีส่ งฆไดอยางมีความกระตือรือรนยิง่ ขึน้ เปรียบ เหมือนไดมา ชารจไฟ ใหมพี ลังเต็มทีข่ น้ึ ใหม พวกเรา

เอาใจช ว ย และสวดภาวนาให คุ ณ พ อ ทุ ก ท า น ดวย ระหวางที่อยูที่นี่ คุณพอผูพี่ไดพูดคุยกับทุกคน ที่พบ โดยเฉพาะนักเรียนชั้น ม. 6 โรงเรียนพระ หฤทัยเชียงใหม ทีไ่ ดมาติวเขมทีศ่ นู ยฯของเรา คุณพอ มักจะเอาตำราภาษาจีนที่กำลังตั้งใจเรียนอยู ไปพูด กั บ นั ก เรี ย นที่ เ รี ย นภาษาจี น นั ก เรี ย นหลายคน บอกว า คุ ณ พ อ เก ง จดเอาสุ ภ าษิ ต จี น ไปอ า นให 

08_04 Bishop 2.indd 102

8/4/2552 13:17:22

นักเรียนฟง เชน “ อยาทำหนาเศรา เดีย๋ วจะแกเร็ว “ ฯลฯ นักเรียนบางคนสนใจ ก็เปนการแกเหงาสำหรับ สมาชิกบานอาบราฮัม ที่บานผูหวานไดมากเหมือน กั น พรุ ง นี้ ก็ จ ะจบการเข า เงี ย บแล ว และคุ ณ พ อ ก็คงกลับไปพักที่บานพระสงฆเกษียณ ที่สามพราน ต อ ไป ที่ จ ริ ง มี พ ระสงฆ เ กษี ย ณหลายองค ที่ ยั ง มี พลังดีอยู นาจะออกไปชวยทำงานแพรธรรมไดบาง แต ก็ อ ย า งว า แหละ ทำงานมานานแล ว บั ด นี้ ก็ ถึ ง เวลาพั ก ผ อ นบ า ง ขอให ทุ ก ท า นมี ค วามสุ ข เสมอ ก็แลวกัน ใครวาง ๆ ลองไปเยี่ยมบรรดาคุณพอ ที่นั่นบางคงจะดีไมนอย เสร็จ จากการเทศนเ ขา เงีย บใหพ ระสงฆ เบธารามแลว คุณพอพี่อยูตอจนถึงวันเสาร เมื่อ ตอนเที่ยงนี้เลยพาพอพี่ไปรับอาหารที่รานอิตาเลียน เปนการตอนรับภราดา Perter Jose รองเจาคณะ ใหญของคณะเซนตคาเบรียล ทีม่ าเยีย่ มเยียนสมาชิก ในประเทศไทย บอกแลววาชวงนี้พี่ของพอสนใจ เรียนภาษาจีน โดยเฉพาะสุภาษิตจีน พอถามวาชอบ สุภาษิตไหนมากที่สุด ทานก็ตอบวาชอบ “ลางใจ แล ว หน า จะใส” ขอเขี ย นคำอ า นเป น ภาษาไทย ไมทราบคนจีนในเมืองไทยพอจะอานไดไหม “ซี ซิน เกอ เมี่ยน” ความหมายก็พอจะเดากันไดนะ คนเรา ถาใจใสสะอาดแลวหนาตาก็จะสดสวยไปดวย แต คนเรามักเอาใจใสแตการลางหนามากกวาลางใจ เพื่ อ ให ห น า ขาวใส ไร ไ ฝฝ า ยอมซื้ อ ครี ม ยี่ ห อ ดั ง ราคาแพง ๆ มันจะมีประโยชนอะไรถาหนาขาวใส แตใจขุนดำ จริงไหมครับ อีกสุภาษิตหนึ่งที่พี่ของ พอทานชอบ “ ฟนหัก แตลิ้นยังอยู “ – “ ฉื่อหวัง เสอ ซวน “ อาจตีความไดหลายอยาง เชน ไมตอ ง ไปเสี ย ใจกั บ สิ่ ง ที่ เ ราเสี ย ไปแล ว เสี ย แล ว เสี ย ไป อยามัวแตโศกเศรา อาลัยอาดูรถึงมัน เรายังมีอะไร เหลืออยูอี กมากมาย พอใจในสิ่งที่เรา(ยัง ) มีอยู หรืออีกความหมายหนึ่งคลาย ๆ กับของไทยที่วา “ ตึงนัก มักขาด” แข็งไปก็หักงาย เหมือนตนออกับ

ตนโอก ในนิทานอีสป ตองรูจักผอนหนักผอนเบา อยาเครงเกินไป (แตก็อยาหลวมเกินไป) อีกหนึง่ สุภาษิต “ปากใช แตใจไมใช” -- “โขว ซื่อ ซิน เฟย “ อันนี้เขาใจงายดีนะ เรามักจะพบใน บรรดาผูค นทีเ่ จริญ(ทางดานวัตถุ)มากแลว ในสังคม ไฮโซ ตามเมืองใหญ ๆ เวลาพูดคุยกันไมรูวาเขา พู ด จากใจจริ ง หรื อ ไม สู ค นที่ ยั ง ด อ ยพั ฒ นา (ทางดานวัตถุ)ไมได เขาพูดซื่อ ๆ ตรงกับใจเขา บางครัง้ ดูเหมือนพูดไมเพราะ แตจริงใจ พระเยซูเจา เคยตรัสสอนไววา “ทานจงกลาวเพียงวา ใช หรือ ไมใช ที่เกินไปนั้นมาจากปศาจ” (มธ 5:37) เปดดู ในฉบับภาษาอังกฤษ(The NIV Study Bible) เขา วาอยางนี้ครับ”Simply let your ‘yes’ be ‘yes’ , and your ‘no’ be ‘no’; everything beyond this comes from the evil one.” ชัดดีนะ ขอใหปาก กับใจตรงกัน ไมอยากใหเปนแบบเจาภาพที่บอกกับ แขกวา “เชิญครับ/คะ กินใหเต็มที่เลยนะ ดีใจที่ได มาพบกัน” พอแขกออกไปยังไมทันลับหลัง ก็ไดยิน เสียงตามมาวา “แหม! คนอะไรกินแบบไมเกรงใจ กันบางเลย!” นี่แหละที่คนจีนเขาวา “โขว ซื่อ ซิน เฟย” ขอพระเจาอวยพรทุกทาน



08_04 Bishop 2.indd 103

8/4/2552 13:17:26

สัปดาหที่ 33 สวัสดีครับทุกทาน เพิง่ กลับมาจากเชียงราย เมือ่ เย็นนีเ้ อง คราวนีไ้ ปกับคุณพอ ธงชัย สุวรรณใจ ทานใจดีอาสาขับรถไปให เพราะคุณพอเลขาฯ ซึ่ง รับหนาที่คนขับรถดวยตองไปกับทีมแพทยจากเซน ตหลุยสที่ไปออกคายบนดอย คุณพอธงชัยมีรถใหม เอี่ยม Nissan Navara ทานบอกวาแรงดี และนิ่ม มาก นั่งไปกับทาน บางตอนที่ถนนวาง และตรง ท า นก็ เ ร ง ถึ ง 150-160 ก็ นิ่ ม จริ ง ด ว ย แต ก็ ห วาด เสียวที่เชียงราย เราไดไปฉลอง 50 ปชีวิตนักบวช ของคุณพอ อารมันโด เตนุสโซ คณะคามิลเลี่ยน (กางเขนแดง) ฉลองบานเณรเล็กของคณะ และ ฉลองแมพระองคอุปถัมภผูปวยดวย ที่ศูนยคามิลเลียนนี้มีบานเณรเล็ก ซึ่งขณะนี้มีเณร ประมาณ 40 คน สวนใหญเปนชาวเขา นอกนั้นมี เด็กชาวเขาทีย่ ากจน ไดรบั ความอุปการะใหมาอยูก นิ และไดเรียนในโรงเรียนใกล ๆ นั้น นับวาเปนการ กุศล ที่ไดชวยเด็กดอยโอกาสเหลานั้นใหไดรับการ ศึกษาที่ดีกวาโรงเรียนในหมูบานของเขาบนดอย เวลานี้ มี เ ด็ ก ทั้ ง ชายและหญิ ง ที่ ไ ด รั บ อุ ป การะ ประมาณรอยกวาคน วันนี้ทุกคนตางก็มารวมแสดงความยินดี กั บ คุ ณ พ อ เตนุ ส โซ ที่ ไ ด เ จริ ญ ชี วิ ต นั ก บวชมาได ครบ ครึ่งศตวรรษแลว พอแกลงถามทานวาเบื่อ หรือยัง ทานรีบตอบวา “โอ ไมเบือ่ หรอก” แนนอน ครั บ ชี วิ ต แบบนี้ ไ ม เ ห็ น มี อ ะไรที่ น า เบื่ อ ขอให มี ความรักที่แทจริงตอพระเจาก็แลวกัน หันมาพูดเรือ่ งจารีตบาง พรุง นีเ้ ปนวันอาทิตย สัปดาหที่ 33 ในเทศกาลธรรมดา ซึ่งเปนอาทิตย กอนสุดทายตามปจารีตของพระศาสนจักร อาทิตย

หน า เราก็ ฉ ลองพระเยซู เ จ า กษั ต ริ ย แ ห ง สากล จักรวาล ในชวงนี้เราจะเห็นวาพระคัมภีรกลาวถึง วาระสุดทายบอยครั้ง พวกสานุศิษยก็ไดถามวาเมื่อ ไรจะถึงเวลานั้น พระองคไมไดตรัสตอบวาเมื่อไร แตบอกใหระวังอยาใหใครหลอกลวง เคยมีหลาย ครั้งแลวที่มีผูอางวาเปนผูวิเศษ บอกวาจะถึงวาระ สุดทายแลว เชนตอนจะถึงป 2000 ที่ผานมา เขา บอกวาจะสิ้นโลกแลว ใครมีสมบัติอะไรก็ใหเอาไป ทำบุญใหหมด เอาไวก็ไมมีประโยชน คนหลายคน หลงเชื่อ หอบเอาขาวของเงินทองไปใหผูวิเศษนั้น แลวนั่งรอนอนรอวาระสุดทาย แตก็ไมเห็นมีอะไร เกิดขึ้น ป 2000 ผานมาแลวก็ผานไป กวาจะรูตัว เจาผูวิเศษคนนั้นก็หายแซบ ไปพรอมกับเงินทองที่ ไดทำบุญไว เศราใจแทนเลยจริง ๆ ครับ ในบทจดหมายของนั ก บุ ญ เปาโลก็ ก ล า ว ถึงคนพวกที่คอยวันสุดทาย แลวไมทำอะไร ทาน บอกวา “ผูใดไมอยากทำงานก็อยากิน” ก็ชัดดี ทาน เองก็ยังทำงานหาเลี้ยงชีพ “ไมไดกินอาหารของ ผูใด โดยไมทำงานตอบแทน” เรื่องวาระสุดทายนั้น จะมาถึงเมื่อไรก็สุดแลวแตพระเปนเจา เราทำหนา ที่ของเราใหดีไปเรื่อย ๆ ก็แลวกัน ขอใหทุกคนมีความสุขในวันอาทิตยน้ี และ ตลอดสัปดาหดวย ออขอตออีกหนอย เพื่อบอกกับ คุณเจี๊ยบ ผูเปนลูกแกะคนละฝูง วาขอบคุณที่บอก วาชื่นชมดวยใจจริง ไมใชใหลูกยอ นอกนั้นยังเสนอ ใหดม่ื น้ำลูกยอธรรมชาติ เพือ่ สุขภาพอีกดวย สงสัย กำลังเรียนเปนแพทยมง้ั ? ขอบคุณครับ เคยดืม่ แลว แต ก็ ยั ง ไม เ ห็ น มี อ ะไรดี ขึ้ น เลย ไม ส มราคาที่ แ พง อยางไรก็ตามขอขอบคุณมาก



08_04 Bishop 2.indd 104

8/4/2552 13:17:30

สุขสันตวันปสกา

วั น นี้ เ ป น วั น พฤหั ส บดี ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ วั น แรก ของ “ตรีวารศักดิ์สิทธิ์” สำหรับพวกเราคาทอลิก ถือวาเปนชวงเวลาที่สำคัญมากในรอบป เรามีจารีต พิธีที่เตือนศรัทธาตลอดสามวันนี้ เริ่มดวยเชาวันนี้ ตามวัดทัว่ ๆ ไป จะมีพธิ เี สกน้ำมันศักดิส์ ทิ ธ สำหรับ ใชทั่วสังฆมณฑล และมีการรื้อฟนคำสัญญาแหง ศีลบวช บรรดาพระสงฆในแตละสังฆมณฑลจะมา รวมพิธีนี้ สำหรับสังฆมณฑลเชียงใหม เราไดทำไป แลวเมื่อค่ำวานนี้ ที่อาสนวิหารพระหฤทัย ปน้มี ีพระ สงฆมารวม 70 กวาองค มากกวาทุก ๆ ปที่ผานมา นับไดวาเปนสถิติสูงสุดของสังฆมณฑลเลยก็วาได เพราะมีพระสงฆจากที่อื่นมารวมดวยจำนวนหนึ่ง สัตบุรุษก็มากันเต็มวัด ทุกคนรูสึกประทับใจกับพิธีนี้ ฝรั่งหลายคนบอกวาพิธีของเรา “very nice” ตอน ปลายพิ ธี มี ก ารคำนั บ อวยพรพระสั ง ฆราช และ พระสงฆทุกองค พอก็ขอบคุณทุกคนแทนบรรดา พระสงฆ และถือโอกาสประกาศแตงตั้งโยกยาย พระสงฆ บ างองค ด ว ย ที่ ใ กล ๆ ตั ว พ อ เองก็ คื อ เปลีย่ นเลขาฯ ใหม จากเดิมคุณพอ จีรภัทร รักสีขาว มาเปนคุณพอ สันติ ยอเปย เปนชาวปกาเกอะญอ เหมือนกัน แตสังกัดคนละคณะ คนเกาเปนสมาชิก คณะเบธาราม คนใหมเปนสงฆสังกัดสังฆมณฑล คุณพอจีรภัทร จะไปศึกษาตอยังประเทศอินเดีย เสียดายพอเริ่มคุนเคยกับงานเลขาฯ ก็ตองจากไป ใหคนใหมไดมาเริ่มคลำงานตอไป อีกองคหนึง่ ทีน่ า สนใจก็คอื คุณพอ ณรงคชยั ผูช ว ยเจาอาวาสวัดเชียงดาว เคยดำรงตำแหนงเลขาฯ และอุปสังฆราชมากอน นอกนั้นยังรับผิดชอบแผน กสื่อมวลชนของเราดวย ทานเปนผูเขียนขาวลงใน อุ ด มสาร และในเว็ บ ของเราเป น ประจำ ท า นมี สุ ข ภาพไม ดี เป น โรคร า ยแรง เหมื อ นกั บ นั ก ร อ ง ยอดรัก สลักใจ ตองฉีดยาเข็มละเปนหมื่น และ

ตองฉีดยี่สิบกวาเข็ม ฉีดแลวจะมีผลเปนอยางไรไม ทราบ ถาหายก็อัศจรรย ถาไมหายก็ตาย พูดแลว นากลัว ทานเลยขอลาพักจากหนาที่ตาง ๆ เพื่อทำ การรักษาตัว พวกเราขอเปนกำลังใจใหทาน ทาน คงจะมาพักที่ศูนยสังฆมณฑล เมื่อวานพอบอกวา ต อ งมี ค า ใช จ า ยในการรั ก ษาสู ง มาก ใครจะช ว ย บริจาคก็ยินดีรับ “ครอบครัวพรหมเทศ” เปนราย แรก มอบเงินใหพอ ผานทางคุณพอเจาวัด จำนวน 20,000 บาท (สองหมื่นบาทถวน) เพื่อชวยสมทบ ค า รั ก ษาตั ว ของคุ ณ พ อ ณรงค ชั ย ขอถื อ โอกาส ขอบคุณไว ณ ที่นี้ดวย เย็นนี้พอจะเปนประธานพิธีบูชามิสซาขอบ พระคุณ ระลึกถึงการกินเลี้ยงครั้งสุดทายของพระ เยซูเจา ระลึกถึงการตั้งศีลมหาสนิท และศีลบวช จะมีพิธีลางเทาอัครสาวก จะระลึกถึงบัญญัติเอก คือบัญญัติแหงความรัก ที่พระเยซูเจาไดทรงเนน แลวเนนอีก วาใหเรารักกันและกัน เหมือนอยางที่ พระองคทรงรักเรา สังคมมนุษยสมัยนี้กำลังปวย เปนโรคขาดความรัก ขอใหเราชวยกันเยียวยาหนอย มิฉะนัน้ สังคมจะเขาขัน้ วิกฤติ คืนนีห้ ลังมิสซาแลวจะมี การตั้งศีล และเฝาศีล ก็เปนอีกโอกาสหนึ่งที่เราจะ ไดมาแสดงความรัก และความศรัทธาตอองคพระ เยซูเจา ใครวางเชิญนะครับ พรุง นีเ้ ปนวันสำคัญอีกวันหนึง่ “วันพระตาย” ระลึกถึงความรักของพระเยซูเจา ทีท่ รงมีตอ พวกเรา โดยไดยอมรับทนทรมาน ถูกตรึง และสิ้นพระชนม บนไมกางเขน พระองคทรงรักเรา “จนถึงที่สุด” รักมากวานีไ้ มไดแลว ขอใหเราตระหนักถึงความรักนี้ และใหหาหนทางตอบสนองความรักของพระองค ดวย วั น เสาร ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ พิ ธี ย าวหน อ ย แต มี ความหมายมาก มีเสกไฟ เสกเทียนปสกา เสกน้ำ



08_04 Bishop 2.indd 105

8/4/2552 13:17:34

มีการอาน พระคัมภีรหลายบทเพื่อระลึกถึงประวัติ แหงความรอด มีการรือ้ ฟน คำสัญญาแหงศีลลางบาป หลายวัดมีการโปรดศีลลางบาปใหผูที่กลับใจดวย และมีการฉลองการกลับคืนพระชนมชีพ คืนนั้นเรา จะเริม่ รอง “อัลเลลูยา” หลังจากทีไ่ ดหยุดรองมาตัง้ แตเริ่มเทศกาลมหาพรต เปนการแสดงความชื่นชม ยิ น ดี ที่ พ ระคริ ส ตเจ า ได ท รงชนะบาปและความ ตาย นำความรอดพนมาใหพวกเรา ขอใหพวกเรา ได “กลับคืนชีพ” พรอมกับพระองคดวย ขอใหคนที่ ตายในบาป ไดเปนทุกข และไดกลับใจ เพื่อจะได

รั บ ความชื่ น ชมยิ น ดี แ ห ง ป ส กาอย า งแท จ ริ ง อัลเลลูยา!!! หวังวาลูก ๆ ทุกคนคงจะสละเวลาไปรวม พิธีกรรมตาง ๆ ตลอดสามวันนี้ เพื่อเราจะไดรับ พระหรรษทาน และสั น ติ สุ ข จากพระองค ขอ พระคริสตเจาผูทรงรับทรมาน สิ้นพระชนม และ กลับคืนพระชนมชพี ทรงอำนวยพระพรใหลกู ๆ ทุกคน จงมีความสุขกาย สุขใจ อยูในศีลและพระพรของ พระองคตลอดดดไป Happy Easter ! -- “สุขสันต วันปสกา” แดทุกทาน

บัลลูนที่ลอยไมได พระคุณเจาฯ ไดเลาถึงเหตุการณที่ทาน ไดเขารับการรักษาที่โรงพยาบาลเซนตหลุยส เมื่อ วันที่ 9 เมษายน 2008 วา “คืนวันที่ 9 พอเขาไปนอน ที่โรงพยาบาลเซนตหลุยส วันที่ 10 หมอนัดใหทำ การฉีดสี เพือ่ ตรวจดูสภาพของเสนเลือดวามีตบี ตันที่ ไหนบ า ง เรื่ อ งนี้ พ อ เคยทำมาครั้ ง หนึ่ ง แล ว เมื่ อ สามสี่ปกอน จึงไมคอยตื่นเตนเทาไร แตก็อดกลัว นิด ๆ ไมได วันนั้นหมอใหเตรียมตัวตั้งแตบายสี่โมง มีการโกนขนทำความสะอาดที่ขอมือ และโคนขา ขวา บายหาโมงกวา ๆ เขาหองผาตัด นอนรอบน เตียงผาตัดสักพักใหญ ๆ หมอจึงมา หมอถามวาจะ เจาะที่ไหนดี โคนขา หรือที่ขอมือ พอขอเอาที่ขอ มือ เพราะครัง้ กอนทำทีโ่ คนขา มันทรมานมาก ตอง นอนนิ่ง ๆ เปนเวลากวาสิบชั่วโมง รำคาญมากเลย หมอก็ยอม เริม่ ฉีดยาชาทีข่ อ มือ แลวเจาะเสนเลือด ทีแรกหมอบอกวาเจาะไมได พอชักใจเสีย กลัวจะ โดนเจาะที่โคนขาอีก รีบสวดมนตขอแมพระใหหมอ เจาะขอมือได สักพักหมอก็เจาะที่ขอมืออีกที คราว นี้สำเร็จ ขอบคุ ณ พระแม ม าก ๆ คุ ณ หมอใส ส าย ยางเล็ก ๆ เขาไปในเสนเลือด แลวดันเขาไปถึงเสน เลือดใหญขางซายของหัวใจ พอติดตามดูการเดิน ทางของสายยางทางจอคอมพิวเตอร เห็นเสนเลือด

ชัดตลอดเสนทาง ตอนที่สอดสายยางเขาไปนั้นไม เจ็บอะไรเลย จะมีรอนวูบ ๆ ตอนหมอฉีดสีเขาไป เพื่อดูเสนเลือดและถายภาพไว ที่สุดคุณหมอก็ไป พบเสนเลือดใหญทางดานซายของหัวใจ เสนหนึ่ง ตีบตันไป กวา 70 % แลว หมอเลยตัดสินใจทำบัลลูน และใสสปริงไปถางเสนเลือดตรงนั้นไว นี่แหละที่เข าพูดกันบอย ๆ วาไปทำบัลลูน วันนี้พบพระคุณเจา ประธาน ซึ่งพอชอบทักกอนเสมอวา “ทานประธาน ที่เคารพ” ทานถามวา “มาทำอะไรที่บานผูหวาน?”

– “มาทำบัลลูนครับ” – “ทำกี่ลูกแลว” – “สองแลว ครับ” – แลวทานถามแบบตลกวา “ยังไมลอยอีก เหรอ?” – “ยังครับ แคสองลูกยังไมลอย ขนาดพอศวง พี่ชายผม ใสไปสี่ลูกแลวยังไมลอย และวันนี้ตอง เขาไปใหหมอฉีดสีอีก อาจตองใสอีกลูกหรือสองลูก ก็ ไ ม รู ” - แหม! ถ า ใส แ ล ว ลอยได ก็ ดี สิ น ะ การทำบัลลูนนั้นเดี๋ยวนี้เปนเรื่องงายมาก หมอเอา สายยางสอดไปที่เสนเลือดตรงจุดที่เริ่มอุดตัน แลว อัดลมเขาไปถางเสนเลือดไว แลวเอาสปริงเสนเล็ก ๆ รายการของพอนี้แค 0.3 มม. เทานั้น ไปถางเสน เลือดไว แลวเอาสายยางออก เปนอันเสร็จพิธี ใช เวลาประมาณ 50 นาที นอนในหอง CCU คืนเดียว พักตออีกวันหนึ่งก็ออกจากโรงพยาบาลได สำหรับ 

08_04 Bishop 2.indd 106

8/4/2552 13:17:40

ค า รั ก ษานั้ น แพงหน อ ย สองแสนกว า บาท – “ทำแลวดีขน้ึ ไหม?” หลายคน รวมทัง้ หมอทีท่ ำการ รักษาดวย ถามพอ พอก็ตอบยากวาดีขึ้นหรือเปลา อาการเหนื่อยงาย เวียนศีรษะ และรูสึกชา ๆ ตาม แขน ยังมีอยูบาง คงตองคอยสังเกตดูตอไปอีก หนอย หมอบอกวา ถาไมดีขึ้นคงเปนเพราะอายุ มาก !!! ก็ 72 กวาแลวนี่ ปลงไดแลว ช ว งนี้ ไ ด ข ออนุ ญ าตพระคาร ดิ นั ล มี ชั ย และ

คุณพอสมเกียรติ ตรีนกิ ร มาพักฟน ทีบ่ า นผูห วาน ไดรบั ความสะดวกสบายทุกอยาง ไมตองทำงานอะไร ไดแตนั่งกิน นอนกิน ไดรวมรับประทานอาหารกับ บรรดาพระสงฆที่เกษียณอายุ หลายองค ไดคุยกัน สนุกสนานตามประสาคนแก ขอคำภาวนาใหพอ หายเร็ ว ๆ ด ว ย จะได ก ลั บ มาปฏิ บั ติห น า ที่ รั บ ใช พระเจ า และประชากรของพระองค ต อ ไป ขอพระเจาอวยพรทุกทาน

สวัสดีปใหมครับ วั น นี้ ค นไทยทุ ก คนคงชุ ม ฉ่ำ ไปด ว ยน้ำ สงกรานต คงเลนกันสนุกไปทั่วพระราชอาณาจักร สาดน้ำกันทำใหเย็นสบายคลายรอนไดบาง ขอใหมี ความสุขกันทั่วหนานะครับ พอเองไมไดมีโอกาสไป เล น สงกรานต ที่ ไ หน เพราะต อ งมานอนพั ก ฟ น ที่ บานผูหวาน เนื่องจากเมื่อวันที่ 10 เมษายนนี้ หมอ ไดทำการฉีดสี รูวามีเสนเลือดใหญเสนหนึ่ง ตีบไป แลว 70 % เลยตองทำบัลลูน แลวใสขดลวดสปริง ไปถางเสนเลือดที่กำลังตีบ วิธีการดูเหมือนไมยาก เย็นอะไร ไมตองวางยาสลบ เพียงแตฉีดยาชาที่ ข อ มื อ แล ว เอาสายยางเล็ ก ๆ สอดเข า ไปทาง เส น เลื อ ด จากข อ มื อ เข า ไปถึ ง หั ว ใจ มี เ ครื่ อ ง เอ็กซเรยฉายใหเห็นการเดินทางของสายยางวาไป ถึงไหนแลว ระหวางนั้นหมอก็ฉีดสี ทำใหเห็นวาเสน เลือดตอนไหนดีไมดีอยางไร ที่สุดหมอพบวาเสน เลือดใหญทางดานซายของหัวใจเริ่มตีบตันแลว จึง ใชบลั ลูนเปาขยายเสนเลือด แลวเอาสปริงตัวเล็ก ๆ ขนาดเสนผาศูนยกลาง 3 มม. ใสไปตามเสนเลือด เอาไปถางเสนเลือดที่ตีบนั้น ดูก็งาย ๆ ดี แตราคา แพงมากเลย เบ็ดเสร็จสองแสนกวาบาท นี่เปนการ ใสสปริงครั้งที่ 2 แลว ไมรูวาจะตองทำอีกสักกี่ครั้ง

เพราะเราเริ่มแกตัวลง อวัยวะตาง ๆ ก็เริ่มชำรุด กอนมาทำบัลลูน พอมีอาการเหนื่อยมาก หมอบอก วาทำแลวนาจะดีขึ้น ถาไมดีก็แปลวาเปนเพราะอายุ ก็ตองปลง และยอมรับความจริง วาสังขารเราไม เที่ยงแทถาวร อยูมาได เจ็ดสิบกวาปก็นับวาบุญ มากแลว ที่เหลือนี้เปนกำไรชีวิต ที่พระเจาไดทรง ประทานให อยูท่บี านผูหวานนี้ก็ไมไดทำอะไร กินแลว ก็นอน เปนเด็กกินนอน และมีพระสงฆอาวุโสหลาย องคเปนเพื่อน ขอขอบพระคุณพระคารดินัล และ คุณพอสมเกียรติ ตรีนิกร ผูอำนวยการบานผูหวาน ที่ ไ ด อ นุ ญ าตให พ อ มาพั ก ผ อ นที่ นี่ สะดวกสบายดี มาก และ ฟรี ทุ ก อย า งด ว ย ช ว งนี้ ก็ ใ ห คุ ณ พ อ วุ ฒิ เ ลิ ศ แห ล อ ม อุ ป สั ง ฆราช ทำหน า ที่ แ ทนไป กอน ใครมีธุระอะไรก็ติดตอทานไดนะครับ เวลา พระสังฆราชไมอยู อุปสังฆราชก็มีอำนาจเต็มที่ ไว เมื่อไรหายดีแลว และมีเวลา จะพยายามมาคุยกัน ที่ นี่ อี ก หวั ง ว า ทุ ก คนสบายดี และได เ ที่ ย วอย า ง ปลอดภัยในเทศกาลสงกรานตนี้ ขอพระเจาอวยพร ทุกทาน สวัสดีครับ



08_04 Bishop 2.indd 107

8/4/2552 13:17:44

เชิญเสด็จมาพระจิตเจาขา วันนีเ้ ปนวันสมโภชพระจิตเจา เปนวันฉลอง ที่มีความสำคัญมากวันหนึ่ง เพราะเราระลึกถึงเหตุ การณ ที่ไดเกิดขึ้น เมื่อเกือบสองพันปมาแลว ใน หองอาหารชั้นบน ที่พวกอัครสาวก พรอมกับ พระ แมมารีย กำลังเฝาสวดภาวนา รอรับพระจิตองค ความบรรเทา ที่พระเยซูเจาไดทรงสัญญาไว แลว วันนั้นพระจิตเจาก็ไดเสด็จมายังบรรดาสาวกเปน รูปเปลวไฟ สัณฐานเหมือนลิ้น ลอยอยูเหนือทุกคน ทำให ทุ ก คนได รั บ พระจิ ต เจ า หายกลั ว พวกยิ ว มี ความกลาหาญ ออกไปเทศนเตือนใหพวกยิวกลับใจ นับไดวาเปนวันเริ่มตนของพระศาสนจักรที่พระเยซู เจาไดทรงตั้งขึ้น ถาพระจิตเจาไมไดเสด็จมา พวก สาวกก็คงขังตัวตายอยูในหองนั้นโดยไมกลาออกไป ประกาศพระวรสารแก คนทั่วไป ตามพระบั ญชา ของพระอาจารยเจา แลวศาสนาของเราก็คงไมได ผุดไมไดเกิดแน ๆ --- “เชิญเสด็จมาพระจิตเจาขา เชิญมาสถิตในดวงใจสัตบุรษุ และบันดาลใหเรารอน ดวยความรักตอพระองค ... “ ปรกติในวันสำคัญนี้ จะมีพธิ บี วชพระสงฆใหม ในสังฆมณฑลตาง ๆ ในประเทศไทย แตปน เ้ี นือ่ งจาก บรรดาพระสังฆราชในประเทศไทย (ยกเวน พระ สังฆราชเชียงใหม) ตองไปเขาเฝาพระสันตะปาปา เพื่ อ รายงานกิ จ การ และความเป น ไปของแต ล ะ สังฆมณฑล ที่เขาเรียกกันวา Ad Limina แปลตรง ตัวก็วา “ไปเยือนธรณี” และวันนีเ้ องก็อยูท ก่ี รุงโรม เพื่ อ ร ว มถวายบู ช ามิ ส ซาขอบพระคุ ณ พร อ มกั บ พระสันตะปาปา ในมหาวิหารนักบุญเปโตร บรรดา พระสังฆราชจึงไดเลื่อนการบวชพระสงฆไปกอน หรื อ หลั ง วั น สมโภชพระจิ ต นี้ สำหรั บ สั ง ฆมณฑล เชียงใหม แมพอเองไมไดไปกรุงโรม เราก็ไดเลื่อน วันบวชพระสงฆไปรวมกับวันฉลองวัดพระหฤทัย

ในวันเสารที่ 7 มิถุนายนซึ่งในปนี้มีพระสงฆสังกัด สังฆมณฑล 3 องค และสังกัดคณะเบธารามอีก 1 องค ทั้ ง สี่ อ งค เ ป น ชาวเขา เผ า ปกาเกอะญอ จากเขตแพรธรรมอำเภอขุนยวม จังหวัดแมฮอ งสอน นาดีใจทีป่ น เ้ี ชียงใหมเรามีพระสงฆบวชใหม มากกวา ทุ ก สั ง ฆมณฑลในประเทศไทย แต เ ราก็ ไ ม ไ ด มี พระสงฆใหมมาเปนเวลาสามปแลว สรุปแลวเราก็ ยั ง มี พ ระสงฆ ไ ม พ อสำหรั บ งานประกาศข า วดี ใ น ภาคเหนื อ นี้ ช ว ยกั น อ อ นวอนพระเป น เจ า ให มี พระกระแสเรียกมาก ๆ ดวย มีหลายคนถามวาทำไมพอไมไปกรุงโรมพรอม กับพระสังฆราชอื่น ๆ คำตอบก็คือ สุขภาพของพอ ไมดี ยังไมพรอมที่จะเดินทางไกล ๆ พระสมณทูตก็ อยากใหไป เพราะทานไดเปดบานของทานที่เมือง เนเปล เพื่อตอนรับพระสังฆราชไทย และทานยัง ไดบอกวาตองไปถวายรายงาน และเปนการแสดง ความจงรั ก ภั ก ดี ต อ พระองค พ อ ตอบว า แม พ อ ไมไดไป พอก็มีความจงรักภักดีตอพระสันตะปาปา เสมอ และไดสงรายงานไปกอนแลวดวย ทานทูต บอกว า ถ า ไม ไ ด ไ ปด ว ยตั ว เอง ก็ ใ ห ส ง พระสงฆ ที่ เหมาะสมไปแทน โดยท า นได เ สนอให ส ง คุ ณ พ อ อุปสังฆราชไป พอจึงไดขอใหคุณพอ (มองสิญอร) วุ ฒิ เ ลิ ศ แห ล อ ม อุ ป สั ง ฆราชไปแทน บรรดา เพื่อน ๆ บอกกั บ พ อ วุ ฒิ เ ลิ ศ ว า “ส ม หล น ” – พ อ วุ ฒิ เ ลิ ศ ก็ ต อบว า “ส ม หล น แต ส ม มั น ลู ก ใหญ ” หมายความวาเปนความรับผิดชอบใหญ และหนัก ก็ เ ห็ น ใจท า นเหมื อ นกั น ต อ งไปตั ด เสื้ อ หล อ สี ดำ (ในเมืองไทยเราไมใชสดี ำแลว แตเมืองนอกยังตองใช) ตองขอยืมผาคาดเอวสีมวงจากพอ บางคนอาจไม ทราบวาตำแหนงอุปสังฆราชนัน้ มียศเปน “มองสิญอร” เวลาแต ง ตั ว เต็ ม ยศ ต อ งใส ผ า คาดเอวสี ม ว ง 

08_04 Bishop 2.indd 108

8/4/2552 13:17:50

เหมือนพระสังฆราช แตไมมีแหวน ไมหอยกางเขน ใหญ ๆ ที่หนาอก และเวลาใคร ๆ จะเรียก ก็ตอง ใชคำนำหนาวา มองสิญอร ไมเรียก “คุณพอ” แตใน เมืองไทยเราไมคอยไดถือธรรมเนียมนี้ ขณะที่พอ วุฒเิ ลิศเตรียมตัวไปรวมพิธมี สิ ซาฯสมโภชพระจิตเจา ในพระวิหารนักบุญเปโตร พอก็ไดแตสงใจไปรวม ดวยเทานั้น จะวาเสียดายก็เสียดาย แตก็ตองทำใจ หันมาพูดถึงสุขภาพกันบาง หนึ่งเดือนเต็ม ที่พอไดจากบานไป เพื่อทำการรักษาตัว และพักฟน ระหวางนั้นก็ไดรับกำลังใจจากหลาย ๆ คน ขอออก นามบางคนเชนลูกศิษยเกา เมื่อครั้งพอเปนเจาวัด ซางตาครูส (เกาแตยงั ไมแก) ชือ่ ประทิน ธรรมรักษ ผศ.ดร. ธนิ ษ ฐา ทรรพนั น ทน ใ จดี หรื อ ครู เ อ (ใครสนใจ ลองไปอานบทสัมภาษณ ของอาจารย ในอุดมศานต ประจำเดือน เมษายน 2008 นี้ หนา

21-29) และ ภัทรา กรีกุล หรือ ปุ ทั้งสามทานนี้ได ทราบขาวจากเว็บฯ และไดสงอีเมลมาใหกำลังใจ พอ ขอขอบคุณไว ณ ที่นี้ และรูสึกดีใจที่มีคนเขา มาเยี่ยมเว็บฯ ของเรา นอกนั้นก็ตองขอกลาวซ้ำที่ ไดเคยบอกไวในครั้งกอน ๆ แลววาขอบคุณทุกทาน ที่ ไ ด เ ป น ห ว งพ อ ในช ว งเวลาที่ ป ว ย (คิ ด ๆ แล ว ปวยก็ดีเหมือนกันนะ) มีคนสวดภาวนาให มีคนมา เยีย่ ม เอาของกินมาฝาก ตอนปวยเราก็กนิ ไมคอ ยได ซะดวย (นาจะเอามาตอนที่เราดี ๆ อยู จะไดกินให หมด) ขอบคุณคุณวาริน วงศวิไลวารินทร ที่ไดชว ย คารักษา 20,000 บาท คุณสมใจ เดชธำรง 50,000 บาท ขอพระเจ า ทรงอวยพรตอบแทนทุ ก ท า น ตอนนี้พอก็ตองระวังตัว เพื่อใหมีสุขภาพดี เท า ที่ จะเป น ไปได เพื่ อรั บ ใช พ ระเป น เจา ตอไป ขอพระเจาอวยพรทุกทานดวย สวัสดีครับ

ขาวลือ วันอาทิตยนพ้ี อ มาอยูท ก่ี รุงเทพฯ เมืองหลวง ที่มีการชุมนุมประทวงอะไรกันวุน ๆ อยูในขณะนี้ แตพอไมไดไปมีสวนเกี่ยวของอะไรกับเขาหรอก คงพักอยูที่บานพระคารดินัลเหมือนเดิม หลายคนคงได เ ห็ น รู ป ถ า ยใน อุ ด มสาร โอกาสที่สภาพระสังฆราชไทยเขาเฝาสมเด็จพระ สันตะปาปาแลว คนขวาสุดในรูปนั้น หนาตาก็คุน ๆ เคยเห็นอยูแถววัดพระหฤทัย ทำไมไปยืนเขาแถว ตอจากพระสังฆราชองคอื่น ๆดวย ชาวบานเลยลือ กันวาคุณพอวุฒิเลิศ ไดเปนพระสังฆราชใหม ของ เชียงใหมแลว และขาวลือนี้มันกระจายออกไปเร็ว มาก จนในที่สุดคุณพอวุฒิเลิศ เองตองขอแกขาว ในวัด วาทานไมไดเปนสังฆราช แตไดรับมอบหมาย ให ไ ปเข า เฝ า ถวายรายงานแด ส มเด็ จ พระสั น ตะ ปาปา แทนพอ ซึ่งตอนนั้นไปทำบัลลูน ไมสามารถ

ไปพร อ มกั บ คณะพระสั ง ฆราชได เรื่ อ งก็ มี แ ค นี้ แหละ ก็อยางที่ไดบอกแลววา อุปสังฆราชก็มียศ เปน “มองสิญอร” ดวย มีสทิ ธิค์ าดผาสีมว ง เหมือน พระสังฆราช แตไมมีสรอย ไมมีกางเขน ไมมีแหวน ลองกลับไปดูรูปอีกทีแลวจะเห็นวามีขอแตกตาง อยางทีว่ า นี้ ในรูปนัน้ มีพระสังฆราช 10 องค (เพราะ พระคุณเจา บุญเลือ่ น หมัน้ ทรัพย ซึง่ ลาเกษียณแลว ได ข อร ว มไปกั บ สภาพระสั ง ฆราชด ว ย) และ อุปสังฆราชหนึ่งองค คราวนี้พอมากรุงเทพฯ เพื่อเขาประชุมกับ คณะกรรมการคาทอลิ ก เพื่ อ ฆราวาส ซึ่ ง มี ก าร ประชุมใหญปละสองครั้ง ที่จริงคณะกรรมการฯ นี้ มี ค วามสำคั ญ มาก เพราะมี ห น า ที่ ดู แ ลส ง เสริ ม สนับสนุนกิจการทุกองคกรที่เกี่ยวกับฆราวาส คราว นี้เราไดประชุมวางแผนกันในการที่จะทำใหฆราวาส



08_04 Bishop 2.indd 109

8/4/2552 13:17:53

ตระหนักถึง หนาที่ (กระแสเรียก) ในการประกาศ พระวรสาร คริสตังทุกคนเมื่อไดรับศีลลางบาป แลว มีหนาที่ตองประกาศขาวดีของพระคริสตเจา ใหแกคนที่อยูรอบดาน จะเปนเพียง “คริสตังวัน อาทิตย” เทานั้นไมได หลายคนคิดวาตนเปนคนดี แลว เมื่อไดไปรวมพิธีบูชามิสซาฯ ทุกวันอาทิตย ไดบริจาคเงินทำบุญบางเปน บางครัง้ บางคราว ฯลฯ แคนี้ไปสวรรคไดแลว และ เขาอยากไปสวรรคคนเดียว ไมสนใจคนอื่น อยางนี้ ไม พ อครั บ เป น คริ ส ตั ง ต อ งประกาศข า วดี เ สมอ แมจะไมไดพดู อะไรสักคำ แตไดพยายามดำเนินชีวติ ทีด่ ี ตามแบบอยางของพระคริสตเจา เปนคนซือ่ สัตย ตอหนาที่การงาน มีใจกวาง โอบออมอารี รูจักชวย เหลือผูอื่น ฯลฯ ก็เทากับวาไดประกาศขาวดีแลว ก็ เ ป น เรื่ อ งที่ น า สนใจ และขอให พ วกเราช ว ยกั น

ปลุ ก จิ ต สำนึ ก ในเรื่ อ งนี้ โดยคำนึ ง ถึ ง คำพู ด ของ นักบุญเปาโลที่วา “วิบัติแกขาพเจา ถาขาพเจาไม ประกาศขาวดี” นอกจากมาประชุมแลว พอยังมีโอกาสได รั บ ซองบริ จ าคเพื่ อ ช ว ยสร า งอารามให ซิ ส เตอร คณะแมปอนของเราดวย ครั้งนี้ไดรับจากคุณพอ เจาอาวาสวัดกาลหวาร และอาสนวิหารอัสสัมชัญ จากวั ด กาลหว า ร มี ทั้ ง หมด 95 ซอง เป น เงิ น 135,200 บาท สวนอาสนวิหารอัสสัมชัญ มี 39 ซอง เปนเงิน 74,660 บาท ขอถือโอกาสนีข้ อบคุณทุกทาน แทนคณะแมปอนดวย เปนที่นาปลื้มใจ ที่เห็นวามีผู มีจิตศรัทธาจำนวนมาก ชวยบริจาคเงิน มากบาง นอยบาง ชวยคณะซิสเตอร แมปอน ซึง่ เปนนักบวช สังกัดสังฆมณฑลเชียงใหมโดยตรง ขอพระเปนเจา ทรงตอบแทนทุกทานดวยเทอญ สวัสดีครับ

เขา (ไม)เงียบ ตลอดสัปดาหที่ผานมานี้ พอไดไปทำการ เขาเงียบประจำป พรอมกับพระสงฆสงั กัดสังฆมณฑล เชี ย งใหม จำนวน 22 องค (ที่ จ ริ ง เรามี 24 องค แต อ งค ห นึ่ ง ไปร ว มงานวั น เยาวชนโลกที่ ซิดนียอ กี องคหนึง่ กำลังศึกษาตอ ทีฟ่ ล ปิ ปนส) ทีบ่ น ดอยสุเทพ ที่บานของภราดาคณะเซนตคาเบรียล โดยไดเชิญคุณพอ ชุมพา คูรัตน สงฆอาวุโส จาก อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ มาเปนผูเทศนใหเรา ทานเปนอาจารยแสงธรรม เคยสอนพระสงฆของ เราทุกองค ที่ไดมาเขาเงียบ ฉะนั้นทานจึงเทศนได อย า งเต็ ม ที่ ท า นเตื อ นให พ วกเราทำหน า ที่ ส งฆ อยางดี แลวเราจะไดมี ความสุขใจ ทั้งนี้ตองขอ พึ่งพระหรรษทานของพระเปนเจา อยาหวังพึ่งแต ความเกง ความสามารถ ของตัวเองเทานั้น ฉะนั้น จึงตองสวดมนตภาวนาอยางสม่ำเสมอ ตลอดหาวัน พวกเราไดพักจากภาระหนาที่

การงาน มี เ วลาเป น ของตั ว เอง ได คิ ด ได รำพึ ง ไดสวดภาวนาใหตนเอง และใหผูอื่น โดยเฉพาะผูที่ มีพ ระคุณ ต อ เราเป น สว นตั ว และต อ สั ง ฆมณฑล เปนสวนรวมดวย ไดทบทวนดูชีวิตและการงาน ของเรา ในรอบปที่ผานมา เพื่อจะไดหาทางแกไข สิ่ ง ที่ ผิ ด และส ง เสริ ม สิ่ ง ที่ ดี อ ยู แ ล ว ให ดี ม ากขึ้ น นับวาเปนการเติ มพลั งแห งชี วิ ตสงฆ อีกครั้งหนึ่ ง แลว จะไดกลับไปทำหนาที่อยางกระตือรือรนตอไป แนนอนเราไมไดเงียบ ไมไดรำพึงกันตลอด ทั้งวัน ตอนเย็นเรามีเวลาพักผอน ไดเลนฟุตบอล กันดวย ก็สนุกกันไปตามประสาพระสงฆ ค่ำวัน สุดทาย ออกเงียบแลว มีงานราตรีสัมพันธ คุณพอ วุ ฒิ เ ลิ ศ อุ ป สั ง ฆราช ไดใ ห ซิ ส เตอร และพอ ครั ว อาสนวิหารพระหฤทัยนำอาหารอยางดีมาเลีย้ งพวกเรา และมี ก ารร อ งเพลงคาราโอเกะกั น ดั ง สนั่ น ลั่ น ดอยสุเทพเลย แลววันรุงขึ้นตางคนตางก็รีบกลับ 

08_04 Bishop 2.indd 110

8/4/2552 13:17:55

ไปทำหน า ที่ ต ามเดิ ม บางคนต อ งขั บ รถกว า หก ชั่วโมงกวาจะถึงบาน ขอพระเจาอวยพรพระสงฆ ทุกองคดวย พอนั่งพิมพขอความนี้ที่สำนักมิสซัง คาทอลิกกรุงเทพฯ (โปรกือรอัสสัมชัญ) เพราะเพิ่ง มาถึงเมือ่ เชานี้ โดยทางรถไฟ เพือ่ ทำธุระหลายอยาง

พบหมอที่โรงพยาบาลเซนตหลุยสเพื่อติดตามผล ของการทำบัลลูน ขยายเสนเลือดทีต่ บี และประชุม สภาวิทยาลัยแสงธรรม ในวันเดียวกันนี้ดวย แลว รุงขึ้นก็นั่งรถไฟกลับ ขอพระเปนเจาอวยพร

กีฬาโอลิมปก

วันนี้ วันที่ แปด เดือน แปด ป สองพันแปด เปนวันที่ประเทศจีนถือเปนฤกษงามยามดี เปด การแขงขันมหกรรมกีฬาโอลิมปกฤดูรอนครั้งที่ 29 เขาวาจะทำพิธีเปดกันอยางมโหฬาร ลงทุนไปมาก มาย เพื่อชื่อเสียงของประเทศของเขา เชื่อวาเย็น วันนี้พวกเราหลาย ๆ คนคงจะไดชมพิธีอันยิ่งใหญ นี้ ทางโทรทัศน บรรดานักกีฬาจากสองรอยกวาประเทศ ตางก็ไดเตรียมฝกซอมกันมาอยางเต็มที่ เพื่อหวัง ไดเหรียญสักเหรียญ ประเทศไทยเราสงนักกีฬาไป หาสิบกวาคน ไมทราบวาจะไดกี่เหรียญ ขอใหชาว ไทยทุ ก คนส ง แรงใจไปเชี ย ร กั น หน อ ยก็ แ ล ว กั น โอลิมปกครั้งนี้ลองทายดูซิครับวาประเทศใดจะได เป น เจ า เหรี ย ญทอง เจ า ภาพเอง หรื อ สหรั ฐ อเมริกา และไทยจะไดเหรียญทองกับเขาดวยหรือ เปลา ยังไง ๆ ก็หวังไวกอนละ มาคิดถึงบรรดานักกีฬาทั้งหลาย ที่มุงมั่น อยากไดเหรียญใดเหรียญหนึง่ ในมหกรรมกีฬาครัง้ นี้ เพราะนั่ น หมายถึ ง ชื่ อ เสี ย ง และเงิ น อั ด ฉี ด มาก มาย เพราะเหตุ นี้ พ วกเขาจึ ง ได ทุ ม เทกำลั ง กาย กำลังใจหมัน่ ฝกซอมอยางเต็มที่ ตองเขาคายเก็บตัว ต อ งถื อ ระเบี ย บเคร ง ครั ด ไปไหนมาไหนตาม ใจชอบไมได แตละวันฝกซอมกันไมรูกี่ชั่วโมง แต พวกเขาก็ไมทอแทหรือหมดกำลังใจ พอไปลงแขง จริง ๆ อาจไมไดรางวัลเลย จะเรียกวาเหนื่อยเปลา ก็ไดนะ พูดถึงเรื่องนี้พออยากจะใหพวกเราลองไป

อานจดหมายนักบุญเปาโล ถึงชาวโครินธ ฉบับที่ 1 บทที่ 9 ตั้งแตขอ 24 ถึงขอ 27 ทานไดเปรียบเทียบ การออกแรงเพื่ อ ได สิ่ ง ของที่ ไ ม จี รั ง ยั่ ง ยื น (สมั ย กอนผูชนะจะไดแคมงกุฎที่ทำดวยใบไม ซึ่งไมนานก็ เหี่ยวแหงรวงโรย) กับการออกแรงเพื่อไดรับราง วัลนิรันดรในสวรรค ลองอานดูนะครับ --- “ทาน ไม รู ห รื อ ว า คนที่ วิ่ ง แข ง ในสนามกี ฬ า ทุ ก คนวิ่ ง ก็จริง แตมีเพียงคนเดียวที่ไดรับรางวัล ทานจงวิ่ง เชนนั้นดวย เพื่อชิงรางวัลใหได นักกีฬาทุกคนที่เขา แขงขัน ยอมบังคับตนเองอยางเครงครัด เพื่อจะ ไดรับมงกุฎใบไมที่รวงโรยได แตเราทำเชนนี้เพื่อจะ ไดรับมงกุฎอันไมมีวันรวงโรย ดังนั้นขาพเจาจึงวิ่ง แขงอยางมีจุดหมาย ขาพเจามิไดชกอยางคนชกลม แตขาพเจาเครงครัดตอรางกาย เพื่อบังคับใหราง กายอยูใตอำนาจของขาพเจา ดวยเกรงวาหลังจาก ที่ไดเทศนสอนคนอื่นแลว ขาพเจาอาจถูกตัดสิทธิ์ เพราะผิดกติกา” (1 คร 9:24-27) ---- ใหแตละคน ลองถามตั ว เองซิ ว า ได ทุ ม เทกำลั ง กายกำลั ง ใจ กำลังทรัพย เพื่อสิ่งของอันอนิจจังไมยั่งยืนในโลกนี้ ไปมากเทาไรแลว และเราไดทำอะไรบางเพื่อสิ่งที่ จะคงอยู ถ าวรตลอดนิ รั น ดร เราทุ ม เทเพื่ อ ชี วิ ต สั้ น ๆ ในโลกนี้ ม าก แต เ พื่ อ ชี วิ ต นิ รั น ดรเราได ทำอะไรบาง แคไปวัดในวันอาทิตยแคนี้ยังไมคอย อยากจะทำเลย แล วจะไปหวังได รับเหรี ยญทอง ในสวรรค ไ ด อ ย า งไร ลองคิ ด ดู บ า งนะครั บ สวัสดีครับ ขอพระเจาอวยพร



08_04 Bishop 2.indd 111

8/4/2552 13:18:00

Corpus Christi… วันนี้พระศาสนจักรในประเทศไทย ทำการ สมโภช “พระกายและพระโลหิตพระคริสตเจา” หรือที่เราเรียกกันวาวัน “แหศีลมหาสนิท” ภาษา ลาตินใชคำวา “Corpus Christi” ตรงกับภาษา ไทยวา “พระกายพระคริสตเจา” ซึ่งเปนคำที่พระ สงฆกลาวตอนสงแผนศีลใหเรา และเราก็ตอบวา ”Amen” แปลวา “ใชแลว” เราคงไมพูดอะไรมากเกี่ยวกับศีลมหาสนิท เพราะมีคนไดพูดไดเขียนเกี่ยวกับเรื่องนี้มากมาย แลว พออยากเนนเพียงแงเดียวคือ “ศีลมหาสนิท เป น ศี ล แห ง ความรั ก ” พ อ อยากให ลู ก ๆ ได อ า น พระดำรัสเตือนของสมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกส ที่ 16 เรือ่ ง “ศีลมหาสนิท ศีลศักดิส์ ทิ ธิแ์ หงความรัก” พระเยซู เ จ า ได ท รงตั้ ง ศี ล นี้ ขึ้ น มาเพราะความรั ก และเพื่อความรัก อยางแทจริง พระองคทรงรัก เราจนถึงที่สุด ไมทรงพอพระทัยเพียงแคยอมสิ้น พระชนมบนไมกางเขนเพื่อเราเทานั้น พระองคยัง ทรงปรารถนาที่จะอยูใกลชิดกับเราในศีลมหาสนิท อีกดวย ทั้งนี้ก็เพราะความรักที่ทรงมีตอเรานั่นเอง เพราะรัก จึงอยากอยูใกล และพระองคมีวิธีที่เรา คิ ด ไม ถึ ง คื อ ทรงมอบพระองค ใ ห เ ราในศี ล อั น ประเสริฐนี้ ใหเรารูสึกซึ้งในความรักของพระองค และเขาไปรับพระองคดวยความรัก เมื่อเรารับพระ องคแลว เราก็เปนหนึง่ เดียวกับพระองค “ผูท ก่ี นิ เนือ้ เรา และดื่มโลหิตของเรา ก็ดำรงอยูในเรา และเรา ดำรงอยูในเขา” (ยน 6 : 56) และผลที่ควรตามมา คือ เมือ่ เราเปนหนึง่ เดียวกับพระองคแลว เราก็ตอ ง เปนหนึ่งเดียวกับพี่นองทุกคนดวย นี่แหละ “ศีล แหงความรัก” ในวันสมโภชนี้ หลาย ๆ วัดนอกจากมีการ ถวายบูชามิสซาขอบพระคุณแลว ยังจัดใหมีการแห ศีลมหาสนิทดวย พอนึกถึงสมัยเด็ก ๆ พอเองรูสึก

ตื่นเตนยินดีกับวันแหศีลนี้มาก สมัยนั้นเด็กผูชายก็ มีโอกาสไดโปรยดอกไมดวย แนนอนในความรูสึก แบบเด็ก ๆ พอรูสึกดีใจที่ไดอยูใกล ๆ ศีลมหาสนิท ไดโปรยดอกไมนำหนาพระสงฆที่ถือรัศมีบรรจุศีล มหาสนิ ท ทำให พ อ มี ค วามศรั ท ธามาก ทุ ก วั น นี้ หลาย ๆ แหงไมไดใหความสำคัญตอการแหศีลมหา สนิทเหมือนเมื่อกอน โดยเฉพาะอยางยิ่งประเทศ ในยุโรป ซึ่งเคยเปนผูนำความเชื่อมาใหพวกเรา เขาเคยจั ด การเฉลิ ม ฉลองศี ล มหาสนิ ท กั น อย า ง ใหญโต แตเดี๋ยวนี้ไมคอยสนใจกันแลว เมื่อป 1963 พอเคยไปรวมพิธีแหศีลมหาสนิทที่เมืองหนึ่งในสวิส เซอรแลนด เขาแหจากหมูบานหนึ่งไปยังอีกหมูบาน หนึ่ง ตามถนนหนทางก็ประดับประดาดวยดอกไม และธงสีตาง ๆ สวยงามมากเลย ที่แปลกคือ พระ สงฆก็ตองขี่มา ถือรัศมี และอีก 4 คน ขี่มา ถือเสา สี่เสา ของพลับพลา (ไมทราบภาษาไทยใชคำอะไร ภาษาอิตาเลียนใชคำ “Baldacchino”) ทั้งสี่นี้ตอง เปนคนที่ขี่มาเกงมาก เพราะจะตองบังคับมาและ กะระยะใหดี เพื่อใหพลับพลานั้นเคลื่อนไปโดยมี พระสงฆอยูตรงกลาง พอไปถึงหมูบาน พระสงฆ ก็จะเอารัศมีอวยพรใหประชาชนจากหลังมา ไมได ลงมาที่พื้นเลย ก็นาสนุกไปอีกแบบ ถาจะเชิญให พอไปเปนประธานแหศีลแบบนี้พอไมรับแน กลัวจะ ทำพระเยซูตกมา เดี๋ยวนี้ธรรมเนียมนี้คงหมดไป แลว วันกอนนี้ คุณจิตตรี อดีตนักเรียนคำสอน สมัยพอเปนจิตตาภิบาลโรงเรียนเซนตโยเซฟคอน เเวนต กรุงเทพฯ ไดสงอีเมลมาเลาวาไดไปรวมพิธี แหศีลที่เมือง Warsawในประเทศโปแลนด ชาวโป แลนดมีความศรัทธามาก มีวัดคาทอลิกทั่วบานทั่ว เมือง เขาจัดใหมีการแหศีลมหาสนิทในวันพฤหัสฯที่ 22 พฤษภาคม ทีผ่ า นมา ซึง่ เปนวันหยุดงานสำหรับ 

08_04 Bishop 2.indd 112

8/4/2552 13:18:05

พวกเขา ขบวนแหเปนไปอยางสงางามมาก มีคน มารวมเปนหมืน่ นาชืน่ ใจนะ ทีเ่ ห็นวายังมีชาวตะวัน ตกในบางประเทศ มี ค วามเลื่ อ มใสศรั ท ธาใน ศาสนาไมเหมือนหลายแหงที่ไมสนใจในศาสนาแลว คงเปนเพราะมีความเจริญทางดานวัตถุมากเกินไป จึงสนใจแตเรื่องวัตถุ กลายเปนพวก “วัตถุนิยม” ขอพวกเราพยายามรั ก ษาความเชื่ อ และความ ศรัทธาของเราไวใหเขมแข็งมั่นคงตลอดไป เมื่อวานนี้คุณพอวุฒิเลิศ ไดกลับมาราย งานตัว หลังจากที่ไดไปทำหนาที่แทนพอ ในการไป เขาเฝาถวายรายงานแดสมเด็จพระสันตะปาปา คุณพอไดเขาเฝาอยางใกลชดิ เปนการสวนตัว พรอม กับคุณพอลีวีโอ มัจจี อดีตเจาอาวาสวัดลำปาง คุณพอบอกวาไดเอารูปถายเกี่ยวกับกิจการตาง ๆ

ในสังฆมณฑลไปใหพระองคทอดพระเนตรดวย พระ องคสนพระทัยรูปชาวเขาเผาตาง ๆ ในชุดประจำ เผา มากเปนพิเศษ นอกนั้นไดทรงถามถึงงานแพร ธรรม กับชาวเขา ทรงสนพระทัยเรื่องครูคำสอน ของเรา และทรงฝากคำอวยพรมายังพวกเราทุกคน ดวย ขอขอบคุณคุณพออุปสังฆราชไว ณ ที่นี้ดวย หวังวาคุณพอคงไมเสียใจในการไปทำหนาที่แทน พระสังฆราชในครั้งนี้ ในขณะที่ ช าวเมี ย นมาร ชาวจี น และ ประชาชนในหลายประเทศกำลังไดรับความทุกข ทรมานจากภัยทางธรรมชาติ ในรูปแบบตาง ๆ กัน ขอใหเราภาวนาเพื่อพวกเขาดวย และขอพระองค ทรงโปรดคุมครองพวกเราทุกคนใหอยูเย็นเปนสุข ปราศจากภัยพิบัติทั้งหลายดวยเทอญ สวัสดีครับ

73 ป แลวครับ สวัสดีครับทุกทาน Happy Birth Day to me! วันนี้ตองคิดถึงตัวเองเปนพิเศษหนอย เพราะ มี อ ายุ ค รบ 73 ป พ อดี มี ห ลายคนมาแสดงความ ยินดีกบั พอในโอกาสนี้ ขอขอบคุณทุกคน แตทส่ี ำคัญ ที่ สุ ด คื อ พ อ ขอโมทนาคุ ณ พระเป น เจ า ที่ ไ ด ท รง ประทาน “เวลา” ใหแกพอ คิดเปนวันก็ไดประมาณ 26,645 วัน นับวาเปนพระพรอันใหญหลวงสำหรับ พอ และพรอมกับวันเวลาทั้งหมดนี้ พระองคยังได ทรงประทานพระพรอื่น ๆ อีกมากมาย เชนพระพร แห ง ความเชื่ อ เพราะพ อ ได เ กิ ด มาในครอบครั ว คาทอลิกที่ดีและศรัทธา พระพรแหงกระแสเรียก เปนพระสงฆ ทีท่ ำใหพอ ไดเขาบานเณรตัง้ แตอายุ 16 ไดบวชเปนพระสงฆเมื่ออายุ 27 เปนพระสังฆราช เมื่ออายุ 52 ตลอดเวลาที่ผานมานี้ พอไดพบกับ ความรักของพระเปนเจาในหลายรูปแบบ ทำให พ อ แน ใ จว า พระองค ท รงรั ก พ อ มาก จริ ง ตาม คติ พ จน ป ระจำตั ว ที่ ไ ด เ ลื อ กไว คื อ “Sic Nos

Amantem, Quis non Redamaret?” – “พระองค ทรงรักเราถึงเพียงนี้ ใครบางจะไมรกั ตอบ?” เชือ่ วา พี่ น อ งทุ ก คนคงมี ค วามรู สึ ก เหมื อ นกั บ พ อ ว า เรา เปนหนีบ้ ญ ุ คุณพระเจามากมาย เราจึงตองพยายาม หาทางตอบสนองความรักของพระองคอยางเต็มที่ ดวย ขอถือโอกาสขอบคุณทุก ๆ ทานทีไ่ ดอวยพร วันเกิดใหพอ ไมวาจะเปนทางโทรศัพท ทางการสง ขอความ ทางบัตรอวยพร ของขวัญ การเลีย้ งฉลอง ฯลฯ และที่สำคัญ ทางคำภาวนา ขอพระเปนเจา ทรงประทานพรตอบแทนทุกทาน แทนพอดวย ธรรมดาแลว สำหรับพระสงฆ และนักบวช เขาจะไมจัดการฉลองวันเกิดกัน แตจะฉลองวัน ”ศาสนนาม” คือวันฉลองนักบุญองคอุปถัมภของ แตละคน แตตามความเปนจริงแลว เขาก็ตองทำ อะไรกันนิด ๆ หนอย ในโอกาสวันคลายวันเกิดดวย



08_04 Bishop 2.indd 113

8/4/2552 13:18:09

ผมโดนหลอก วันนี้อยากเลาเรื่องที่พอโดนตมตุนจนสุก เพื่อเปนการเตือนสติคนอีกหลาย ๆ คน โดยเฉพาะ บรรดาพระสังฆราช เรื่องมีอยูวา ตอนสาย ๆ ของ วันที่ 25 สิงหาคม ซึ่งเปนวันคลายวันเกิดของพอ พอดี ไดมีโทรศัพทจากมะนิลา แบบเรียกเก็บเงิน ปลายทางด ว ยเสี ย งคนที่ พู ด เป น สำเนี ย งภาษา อังกฤษสไตล ตากาล็อก บอกวาเขาชื่อ Ronald Fabbro พระสังฆราชแหงสังฆมณฑล ลอนดอน ใน ประเทศแคนาดา กำลังมีปญ  หาอยูท ส่ี นามบินมะนิลา เขากำลั ง เดิ น ทางมาเชี ย งใหม เพราะน อ งสาว เพิ่ ง ตายที่ เ ชี ย งใหม อี ก สองชั่ ว โมงเครื่ อ งบิ น จะ ออก แตเขาไมมเี งินจายคาสนามบิน และคาน้ำหนัก เกิน เปนจำนวน 210 ดอลลาร เขามีแตเช็คสวนตัว ทางสนามบินไมรับ จะติดตอทางแคนาดาก็ไมได เพราะเปนเวลาเที่ยงคืน ขอใหเราสงเงินไปใหดวน แลวเมื่อมาถึงเชียงใหมแลวจะคืนเงินให ในใจนึก สงสาร ดวยหัวอกสังฆราชดวยกัน แตอีกใจหนึ่งก็ สงสัย วาทำไมเดินทางไกลอยางนี้ แลวไมมีเงินสด ติดตัวมาเลยหรือ เมื่อเห็นเราสงสัย เขาก็บอกให ไปดู ใ นเว็ บ ไซต ของสั ง ฆมณฑลของเขาก็ ไ ด London Catholic Diocese พอก็รีบเปดดู ก็เห็นวา พระสังฆราชของเขาชื่อตรงกับที่เขาบอก เลยเชื่อ ใจ หาหนทางสงเงิน เขาก็แนะนำใหเสร็จวาใหสง ทาง “Western Union” โดยส ง ไปเพี ย ง 200 ดอลลาร เพราะเด็กของเราฟงผิด ติดตอกับเขาได แลว บอกรหัส ใหเขาไปเบิกเงิน สักพักเขาโทรฯ กลับมาอีก เก็บเงินปลายทางอีกเหมือนกัน บอกวาทำไม สงไปแค 200 เงินยังขาดอีก ขอใหสงไปอีก 100 ดอลลาร ก็แลวกัน เราพาซือ่ รีบสงไปใหทนั ที เพียง ไมกี่นาทีหลังจากนั้น เขาโทรมาอีก บอกวา มียา

รักษาโรคอีก 3 กลองใหญ พระสังฆราชแคนาดา เอาติดตัวไปไมได เปนของที่มีคนบริจาคสำหรับคน ยากจนในเชียงใหม เขาขอใหเราสงเงินไปเพื่อจาย เปนคาสงยา 3 กลองนั้น พอเห็นวาเราไดสงไปแลว ตั้ง 300 ดอลลาร จึงไมอยากสงไปอีก บอกใหเขา ทิ้งยาไวที่สนามบินนั่นแหละ แลวรีบวางหู (เพราะ เขาใหมาเก็บเงินปลายทาง) ใจก็เริ่มเปนหวงวาคง ถูกหลอก ทำใหวันนั้นฉลองวันเกิดไมคอยมีความ สุขเลย นั่งคอยนอนคอยตอนรับพระสังฆราชจาก แคนาดา (เพราะหวังจะไดเงินคืน) สองวันผานไป ถึงวันนี้ ยังไมมีวี่แวว พอเลยสงอีเมลไปยัง ฯพณฯ Fabbro ถามเขาวาวันที่ 25 สิงหาคมนีไ้ ดไปทีม่ ะนิลา หรือเปลา ถาเปลา หมายความวาเราถูกหลอกแน พร อ มเล า เรื่ อ งการขอเงิ น ให ฟ ง ด ว ย จนป า นนี้ ยังไมมคี ำตอบ --- [วันนี้ (28.08.08) เขาตอบมาแลว ครับ วามีคนถามไปหลายคน แตเขาไมเคยโทรฯ ไปขอเงินใคร]--- แตแนใจวาเราถูกตมแลว จึงรีบ โทรฯ ไปหาพระสังฆราชองคอื่น ๆ เพื่อกันมิใหถูก หลอกเหมือนเรา พระเยซูเจาไดตรัสไววา “บุตรแหง ความมืด ฉลาดกวาบุตรแหงความสวาง” จริงดวย เราโง และใจงายมากไปหนอย ตอนนี้ตอง ทำใจ นึกเสียวาที่เราทำไปเพราะใจนึกอยากจะชวยเพื่อน สังฆราชดวยกัน ไมแนอาจจะไดบุญบางก็ได เรื่ อ งการถู ก หลอก ถู ก ต ม ตุ น นี้ พวกเรา พระสงฆ และนักบวช ตางก็โดนกันมาอยางโชกโชน แลว อาจเปนเพราะเราเปนคนซื่อ ไมเคยไปหลอก ลวงใคร เลยทำใหคิดวาคนอื่นก็ไมหลอกลวงเรา นี่คือเหตุที่ทำใหพวกเราถูกตมบอย ๆ วันนี้ขอคุย แคนี้ เพราะกำลังเสียใจที่ถูกตมจนสุก ขอพระเจา อวยพรทุกทาน



08_04 Bishop 2.indd 114

8/4/2552 13:18:11

เทิดทูนไมกางเขน

วันนี้วันที่ 14 กันยายน เปนวันที่พระศาสน จั ก รกำหนดให เ ราฉลองเทิ ด ทู น ไม ก างเขน เพื่ อ เตือนใหเราระลึกถึงความสำคัญของไมกางเขน ที่ จริงไมกางเขนนีแ้ ตกอ นเปนเพียงเครือ่ งมือประหาร นั ก โทษ อย า งหนึ่ ง เท า นั้ น แต เ มื่ อ พระเยซู เ จ า พระบุ ต รของพระเจ า ได ท รงยอมถู ก ตรึ ง และ สิ้นพระชนมบนไมกางเขน อยางนักโทษ เพื่อไถบาป ของเรา กางเขนจึ ง ได ก ลายเป น สั ญ ลั ก ษณ ข อง ศาสนาคริสต การฉลองเทิดทูนไมกางเขนนี้มีประวัติมา ยาวนานมาก เริ่มฉลองกันตั้งแตสมัยแรก ๆ ของ พระศาสนจั ก รที่ ก รุ ง เยรู ซ าเลม เขาเล า กั น ว า พระจักรพรรดิ คอนสแตนตินที่ 1 (ค.ศ. 306-337) คืนกอนที่จะทำสงครามครั้งสำคัญ ไดทรง นิมติ เห็นธงผืนใหญ มีรปู กางเขนอยูใ นนัน้ และใตรปู กางเขนมีคำเขียนไววา “ดวยเครื่องหมายนี้ เจาจะ ชนะ” - พระองค จึ ง ทรงสั่ ง ให ทำเครื่ อ งหมาย กางเขนที่ธงนำทัพ และที่โลของทหารทุกคน แลว พระองค ท รงได รั บ ชั ย ชนะในการรบครั้ ง นั้ น พระองคจึงทรงยกเลิกกฎหมายที่หามถือศาสนา คริสตัง นับวาเปนการสิ้นสุดการเบียดเบียนศาสนา คริสตในยุคอาณาจักรโรมัน นักบุญเฮเลน พระ มารดาของพระจักรพรรดิ ไดกลับใจเปนคริสตัง ก อ นแล ว ทั้ ง ๆ ที่ มี ก ฎหมายห า มนั บ ถื อ ศาสนา คริสต พระนางเปนคริสตังทีม่ คี วามศรัทธาเครงครัด มาก ไดไปเยี่ยมสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ในกรุงเยรูซาเลม และได สั่ ง ให ส ร า งวิ ห ารหลั ง ใหญ ต รงที่ ที่ พ ระ เยซูเจาถูกตรึง ขณะที่เตรียมที่สำหรับสรางวิหาร นั้น เขาไดขุดพบไมกางเขนสามอัน ทุกคนก็เกิดมี ความเชื่อวาอันหนึ่งในสามอันนั้นคงเปนกางเขนที่ ไดตรึงพระอาจารยของเรา เวลานั้นมีสตรีผูหนึ่ง ปวยหนัก กำลังจะตาย เขาไดเอากางเขนอันหนึ่ง มาให เ ธอแตะต อ ง ทั น ใดนั้ น เธอก็ ห ายป ว ยเป น

ปรกติ เขาจึงเชื่อกันวากางเขนอันนั้นเปนกางเขน ของพระเยซูเจา ไดจัดใหมีการแหฉลองการเขน ศักดิ์สิทธิ์ ตั้งแตบัดนั้นเปนตนมา การฉลองเทิ ด ทู น ไม ก างเขนจึ ง เป น การ เตือนใจเราใหระลึกถึงการไถบาปของเรา พระเยซู เจาทรงยอมสิ้นพระชนมบนไมกางเขนเพื่อลบลาง บาปของเรา เพื่อใหเรากลับมาเปนบุตรบุญธรรม ของพระเจา และมีสิทธิ์ที่จะไปอยูกับพระองคใน สวรรค กางเขนยังเตือนใจเราวาเราจะตองสูทน กับความยากลำบากในชีวิต ตามแบบฉบับของพระ องค พระองคไดตรัสไววา “ถาผูใดอยากติดตาม เรา ก็จงเลิกนึกถึงตนเอง จงแบกไมกางเขนของ ตนทุกวัน และติดตามเรา” (ลก 9:23) ในวันฉลอง เทิดทูนไมกางเขนนี้ ขอใหเราทุกคนที่เปนศิษยของ พระคริสตเจา จงพรอมเสมอที่จะรับแบกกางเขน ของเราตามพระองค ไ ป กางเขนนั้ น มี อ ยู ใ นชี วิ ต ประจำวันของเราแลว ไมตองไปแสวงหาที่ไหน ความทุกขยากลำบาก ความผิดหวัง ความปวยไข การสูญเสียสิ่งของ หรือบุคคลที่รักของเรา การถูก ดูหมิน่ ขมเหง ใสรา ย รวมทัง้ การทีเ่ ราตองทำหนาที่ อยางซื่อสัตยสุจริต การตอสูกับการผจญลอลวง ตาง ๆ ทัง้ หมดนีเ้ ปนกางเขน ทีพ่ ระเจาทรงมอบใหเรา จงรับไวดวยความเต็มใจเถิด - “ทานทั้งหลายยอม เปนสุข เมื่อถูกดูหมิ่น ขมเหง และใสรายตาง ๆ นานา เพราะเรา จงชื่นชมยินดีเถิด เพราะบำเหน็จ รางวัลของทานในสวรรคนั้นยิ่งใหญนัก” (มธ 5:11) ขอลงทายดวยคำกลาวของนักบุญเปาโล ในจดหมายถึงชาวกาลาเทีย บทที่ 6 ขอ 14 ดังนี้ “ ขาพเจาไมโออวดสิ่งใด นอกจากเรื่องไมกางเขน ของพระเยซูคริสต องคพระผูเ ปนเจาของเรา อาศัย ไมกางเขนนี้ โลกถูกตรึงตายไปจากขาพเจา และ ขาพเจาก็ถูกตรึงตายไปจากโลกแลว”



08_04 Bishop 2.indd 115

8/4/2552 13:18:14

อิจฉาตารอน “วันพระเจา อยาลืมฉลอง...” วันนี้เปนพระ เจา วันอาทิตยที่ 25 เทศกาลธรรมดา ซึ่งพระวร สารประจำวันนี้ไดกลาวถึง “อุปมาเรื่องคนงานใน สวนองุน(มธ 20:16)” พระเยซูเจาทรงยกเรื่องนี้มา เพื่อใหขอคิดแกเราหลายอยาง แตพอขอพูดถึง เรื่องเดียวคือ “ความอิจฉาริษยา” ซึ่งเปนเรื่องที่มี อยูในชีวิตประจำวันของพวกเราทุกคน เขาอิจฉา เรา เราอิจฉาเขา ทำใหทุกคนไมมีความสุข สมมุติ วาถาเราเปนคนงานพวกแรก ที่ไดเขาไปทำงานใน สวนตั้งแตเชาตรู แลวตอนเย็นเมื่อเห็นวาพวกที่มา ทำงานตั้งแตบายหาโมง ไดรับคาจางหนึ่งเหรียญ ก็ คิ ด เอาเองทั น ที ว า ตนต อ งได รั บ มากกว า หนึ่ ง เหรียญแน ๆ แตไมไดเปนอยางที่เขาคิด นายจาง คงใหเขาหนึง่ เหรียญ เขาจึงตอวานายจางวา “พวกที่ มาสุ ด ท า ยนี้ ทำงานเพี ย งชั่ ว โมงเดี ย ว ท า นก็ ให ค า จ า งแก เ ขาเท า กั บ เรา ซึ่ ง ต อ งตรากตรำอยู กลางแดดตลอดวัน” พวกเราคงมีความรูสึกแบบ เดียวกันกับพวกแรกนี้ แตนายจางตอบวา “เพื่อน เอย ฉันไมไดโกงทานเลย ทานไมไดตกลงกับฉันคน ละหนึ่งเหรียญหรือ ...” แถมดาใหอยางนิ่ม ๆ ดวย วา “ทานอิจฉาริษยาเพราะฉันใจดีหรือ”... ตกลง กันไวแคไหน ไดแคนั้นก็นาจะพอใจแลว เมื่อเห็นคน อื่นไดเทาตน ก็นาจะยินดีกับเขาดวย เพราะถานาย จ า งให เ ขาน อ ยกว า หนึ่ ง เหรี ย ญ เขาอาจมี ไ ม พ อ สำหรับไปซื้ออาหารสำหรับตัวเขา และครอบครัว ของเขา แทนที่จะตอวานาย นาจะชมนายวาใจดี และดีใจกับพวกที่มาสุดทายนี้ดวย นักบุญเปาโลได เตือนพวกเราไววา “ จงรวมยินดีกบั ผูท ย่ี นิ ดี จงรอง ไหกับผูที่รองไห” (รม 12:15) คิดเชนนี้ได เราก็จะ ไมไปอิจฉาใคร ความอิจฉาไมเคยใหผลดีแกใคร เลย ***มีเรื่องเลาวา สมัยกรีกโบราณ มีนักกีฬา

ชื่อเสียงโดงดังมากคนหนึ่ง ไปแขงที่ไหนก็ชนะทุก ครั้ง ชาวเมืองของเขาก็ตอนรับเขาอยางสมเกียรติ - [เหมือนตอนรับนักกีฬาเหรียญทองโอลิมปก] ยิง่ กวานัน้ ชาวเมืองนัน้ ยังไดสง่ั ใหปน รูปเขาตัง้ ไวเปน อนุสรณใหลูกหลานไดระลึกถึงเขาตลอดไป สวน นักกีฬาคนที่แพ เห็นรูปแลวไมพอใจ เพราะความ อิจฉา เขาจึงคิดจะทำลายอนุสรณนั้นเสีย เขาจึง แอบไปตอนกลางคืน เอาขวานทุบรูปอนุสรณนั้น แตขณะที่เขาทุบฐานของรูป รูปนั้นลมลงมาทับเขา ตายคาที่อยูที่นั่นเอง***** เรื่องนี้มีคติสอนใจเราวา “ความอิ จ ฉา ย อ มเป น ภั ย ต อ ผู ที่ อิ จ ฉาเสมอ” (Msgr. Arthur Tonne) เมื่อวานนี้เปนวันเยาวชน ทุกหนวยงานจัด ใหมีการฉลองกันทั่วไป เพื่อใหเราระลึกถึงความ สำคัญของเยาวชน ซึ่งเปนพลัง และความหวังของ พระศาสนจักร และของสังคมที่เชียงใหมเราจัด ให มี ก ารสวดภาวนาแบบเทเซ มี เ ยาวชนมาร อ ย กว า คน รู สึ ก ว า ทุ ก คนให ค วามสนใจในการสวด ภาวนาแบบนี้มาก เพราะเขาไดมีเวลาเงียบ มีเวลา รำพึ ง ได ร อ งเพลงเพราะ ๆ ทำให จิ ต ใจสงบ บรรยากาศอยางนี้ ยิ่งวันยิ่งหายากมากขึ้นในสังคม ปจจุบัน ที่มีแตเสียงอึกทึกครึกโครมอยูตลอดเวลา กอนพิธีมีการแบงปนประสบการณวันเยาวชนโลก ครั้งที่ 23 ที่เมืองซิดนีย โดยคุณพอเอกสิทธิ์ ทัฬหะ กุลธร และเยาวชนชายอีกคนที่ไดมีโอกาสไปรวม งานนั้น เยาวชนทานนี้บอกวาขอขอบคุณพระเจา ที่ ไ ด มี โ อกาสดี แ บบนี้ เป น แรงดลใจให มี ค วาม กระตื อ รื อ ร น มากขึ้ น ในการเป น คริ ส ตชนที่ ดี เพื่อดำเนินชีวิตเปนพยานถึงพระคริสตเจา พอก็ขอ ใหเปนเชนนั้นตลอดไปนะครับ



08_04 Bishop 2.indd 116

8/4/2552 13:18:16

วัดนักบุญเทเรซา เวียงปาเปา วันนี้ (5 ตุลาคม 2008) พอออกจากบาน แตเชามืดเพื่อทำการฉลองนักบุญเทเรซา แหงพระ กุ ม ารเยซู ซึ่ ง เป น องค อุ ป ถั ม ภ วั ด นั่ ง รถไปหนึ่ ง ชั่วโมงสิบหานาทีก็ถึงวัดนักบุญเทเรซา เวียงปาเปา ซึ่งวัดนี้ดูแลโดยพระสงฆสังกัดคณะ “อีเดนเตส” เมื่อเอยถึงคณะนี้เราก็ตองคิดถึงคุณพอคมกฤช อนามนารถ พระสงฆไทยองคแรก และองคเดียว ในคณะ ซึ่งไดประสบอุบัติเหตุทางรถยนตเสียชีวิต ไปเมื่อเดือนมิถุนายนปที่แลว ชาวเวียงปาเปาทุก คนและพวกเราดวย ยังอาลัยถึงคุณพออยู คุณพอ กำลังอยูในวัยทำงาน และกำลังพัฒนาวัด และโรง เรียนอยางเต็มที่ แตตองมาตายจากไปเร็วเกินคาด ทำให ห ลายคนตั้ ง คำถามว า ทำไมพระเจ า จึ ง ทรง เรี ย กคุ ณ พ อ คมกฤช กลั บ ไปเร็ ว นั ก น า จะให อ ยู ทำงานตอไปอีกนาน ๆ เราไมมีคำตอบ แตเรารูวา วิถีทางของพระเจานั้น ไมเหมือนอยางที่เราคิด แต เราเชื่อวาทุกสิ่งเกิดขึ้นนั้นก็เพื่อความดีของพวกเรา ทุกคน หลังจากรับอาหารกลางวันแลวก็นั่งรถกลับ บ า น ระหว า งทางเห็ น อุ บั ติ เ หตุ รถเก ง ชนกั บ รถ บรรทุก เหตุเพิ่งเกิดไดไมนาน เห็นคนกำลังงัดรถ เกงเพื่อดึงเอาคนออกจากรถ ดูสภาพรถที่บูบี้แบบ นั้นแลวคิดวาคนในรถคงตาย ถาไมตายก็คงเลี้ยง ไมโต สวนรถบรรทุกนั้นตกไปขางถนน ไมทราบวา มีใครบาดเจ็บหรือเปลา เราไมทราบรายละเอียด เพราะไมอยากลงไปเพิ่มจำนวน “ไทยมุง” ซึ่งมีอยู มากแลว แตขณะที่นั่งมาในรถนั้นก็อดนึกเสียวไม ได ชีวิตบนถนนมันเสี่ยงตายอยูทุกวินาที ยิ่งชวง นั้นฝนตกหนักแบบลืมหูลืมตาไมขึ้น เปดที่ปดน้ำฝน จั ง หวะเร็ ว ที่ สุ ด แล ว ยั ง มองอะไรไม ค อ ยชั ด

ประกอบกับ ภาพสยดสยองที่ไดเห็นยังคงติดตา เราอยู ยิ่งทำใหเรากลัวมากขึ้น แตพระเจาก็ไดทรง โปรดใหเรากลับถึงบานโดยปลอดภัย ขอขอบคุณ พระเจา กอนจบขอพูดถึงนักบุญเทเรซาสักหนอย นั ก บุ ญ องค นี้ น า รั ก มาก อยากให ทุ ก คนลองอ า น อัตชีวประวัติของทาน รับรองมีประโยชนมาก ทาน นักบุญองคนี้ ใช “หนทางสายนอย” ในการกาวไปสู ความศักดิ์สิทธิ์ คือทานตั้งใจ “ทำสิ่งเล็ก ๆ ดวย ความรักที่ใหญ ๆ” ทานมอบตัวไวในพระหัตถของ พระเจา โดยไวใจในพระองคดังทารกนอยที่อยูใน ออมกอดของแม พรอมเสมอที่จะทำตามพระประ สงคของพระองค ทานมีความกระตือรือรนในการ ชวยวิญญาณใหรอด ทานสวดภาวนา พลีกรรม ยอมรั บ ความทุ ก ข ย ากลำบากต า ง ๆ เพื่ อ เป น เครื่องบูชาถวายพระเจา ใหคนบาปไดกลับใจ ให คนที่ยังไมรูจักพระเจา ไดมารูจักพระองค เพราะ เหตุนี้พระสันตะปาปาปโอที่ 11 จึงไดทรงแตงตั้ง ให ท า นเป น นั ก บุ ญ องค อุ ป ถั ม ภ มิ ส ซั ง ทั้ ง หลาย เหมือนทานนักบุญฟรังซิสเซเวียร ทั้ง ๆ ที่นักบุญ เทเรซาไมเคยออกไปประกาศพระวรสารที่ไหนเลย ไดแตอยูในอารามชีลับที่เมืองลีสิเออรเทานั้น พวก เราทุ ก คนน า เอาอย า งท า น แม เ ราไม มี โ อกาสไป ประกาศศาสนาเหมือนบรรดามิชชันนารีทั้งหลาย แตเราก็สามารถชวยงานนี้ไดดวยการดำเนินชิวิต คริสตชนที่ดี หมั่นสวดภาวนาพลีกรรม ถวายความ ทุกขยากลำบากในชีวิต เปนเครื่องบูชาเพื่อความ รอดของวิญญาณได ขอนักบุญเทเรซาชวยวิงวอน เพื่อเราดวยเทอญ



08_04 Bishop 2.indd 117

8/4/2552 13:18:19

“ วันครอบครัวพระหฤทัย ” ที่คลองเตย พอนั่งรถไฟเขากรุงเทพฯอีกครั้ง เพื่อเดิน ทางตอไปอุบลฯ ไปเยี่ยมคายอบรมผูนำเยาวชน ระดับชาติ ซึง่ ปนท้ี างสังฆมณฑลอุบลฯ เปนเจาภาพ และ จั ด กั น ที่ วั ด ซ ง แย ซึ่ ง เป น วั ด สร า งด ว ยไม ที่ใหญที่สุดในประเทศไทย มีอายุรอยปแลว คุณพอ เจ า วั ด และสั ต บุ รุ ษ ที่ นั่ น ได ใ ห ก ารต อ นรั บ บรรดา เยาวชนของเราเปนอยางดี หวังวาทุกคนคงจะไดรบั ความประทับใจที่ดี และจะตองคิดถึง ชาววัดซงแย ตอไปอีกนาน พอในฐานะผูรับผิดชอบงานเยาวชน ในนามของสภาพระสังฆราช ขอขอบคุณทุกทานที่ มีสวนชวยในการเขาคายอบรมครั้งนี้ ขอพระเปน เจาทรงตอบแทนทุกทานดวยครับและพอไดรับเชิญ ไปถวายบูชามิสซาขอบพระคุณที่อารามพระหฤทัย คลองเตย ทางอารามจัดใหมีงาน “วันครอบครัว พระหฤทัย” โดยไดเชิญพอแม ญาติพน่ี อ งของสมาชิก ในคณะมารวมงานจำนวน หลายรอยคน ในจำนวนนี้ มีพระสงฆหลายองคที่มีญาติเปนซิสเตอรในคณะนี้ ดวย มีเลีย้ งโตะจีน ประมาณ 90 โตะ เขาจัดงานนี้ เพื่อเนนใหเห็นความสำคัญของสถาบันครอบครัว ใหมโี อกาสพบปะสังสรรคกนั และเพือ่ เปนการขอบคุณ พ อ แม ที่ ไ ด ส ละลู ก สาวให ม าเป น สมาชิ ก ในคณะ บรรยากาศในงานก็อบอุน สนุกสนาน เปนกันเอง มีนักดนตรี นักรอง นักแสดง ซึ่งเปนสมาชิกของ อารามทั้งนั้น ไมตองไปจางวานใครมา นอกนั้นทาง อารามไดจดั ใหมขี องทีร่ ะลึก มีของขวัญแจกใหมากมาย ที่ ข าดไม ไ ด คื อ ท็ อ ฟฟ ถั่ ว ที่ มี ชื่ อ เสี ย งของอาราม ทั้งแจกทั้งขาย ซึ่งมีคนสนใจมากเพราะอรอยดี ซิสเตอรคณะพระหฤทัยของพระเยซูเจา แหงกรุงเทพฯ นี้กอตั้งมาไดกวารอยปแลว แตเพิ่ง มาไดรับการรับรองอยางเปนทางการไดครบ 50 ป คณะไดสง สมาชิกไปชวยงานตามวัดตาง ๆ หลายแหง

โดยร ว มงานอย า งใกล ชิ ด กั บ พระสงฆ เ จ า อาวาส นับวาไดชวยงานของพระศาสนจักรไดอยางดีมาก ขอพระเจาอวยพรใหคณะไดเจริญขึ้นมาก ๆ ทั้งใน ดานปริมาณ และคุณภาพ วันนี้ 13 ตุลาคม เปน “วันตำรวจ” ยังไง ๆ ก็ตองขอพูดถึงตำรวจเสียหนอย “ตำรวจเปนอาชีพ ที่นาสงสาร ตองคำสาป” นี่เปนคำพูดของตำรวจ ผูใ หญทา นหนึง่ (พล.ต.อ.โกวิท วัฒนะ รมว.กระทรวง มหาดไทย อดี ต ผู บั ญ ชาการตำรวจแห ง ชาติ – ดูมติชนวันที่ 13 ต.ค.51 หนา 4) จะจริงหรือไมจริง ก็แลวแตเราจะคิดนะครับ ถาจะถูกสาป ก็คงไมถูก สาปไปทั้งหมดหรอกครับ เพราะตำรวจดี ๆ ก็คง ยั ง มี เ หลื อ อยู บ า ง คำสาปแช ง ก็ ค งตกไปอยู กั บ ตำรวจชั่ว ๆ เทานั้น ซึ่งก็สมควรแลว แตเราก็ยัง หวัง และภาวนาใหตำรวจทุกนายไดทำหนาที่อยาง ดีและซื่อสัตย ชวย “บำบัดทุกข บำรุงสุข” อยาไป ทำตรงขามคือ “บำบัดสุข บำรุงทุกข” ใหชาวบานก็ แลวกัน สุขสันตวันตำรวจ!



08_04 Bishop 2.indd 118

8/4/2552 13:18:22

อยากบวช แตไมไดบวช เงียบไปนานหลายวัน “ไมมีเวลา” นี่เปนขอ แกตัวที่หลาย ๆ คนชอบใช ที่จริงเราแตละคนก็มี เวลาวันละ 24 ชั่วโมงเทา ๆ แตเราก็มักชอบพูดวา ไมมีเวลา เวลานั่นนะมีครับ แตเราเอาไปใชทำอะไร อยางอื่นกอนที่จะมาทำสิ่งที่ควรทำ พออยากจะทำ สิ่งที่ควรทำก็หมดเวลาเสียแลว วั น ก อ นนี้ ไ ปค น เอกสารเก า ๆ เผอิ ญ พบ บทความที่ไดแปลไวสมัยเปนเณรที่กรุงโรม ก็เกือบ 50 ป มาแลว เปนเรื่องของวัยรุนคนหนึ่งที่อยาก จะบวชเปนพระสงฆ แตก็มีอุปสรรค ทำใหเขาไมได บวช เรือ่ งราวเปนอยางไรลองอานดู ขอออกตัวกอน วาพอแปลมาอยางงู ๆ ปลา ๆ ไมชำนาญ สำนวน ไมไพเราะ แตใจความครบถวน ขอพระเจาอวยพรใหทกุ คนเตรียมตัวฉลอง ปสกาอยางดีดวยนะครับ สวัสดีครับ กระแสเรียก เปาโล หนุม คนหนึง่ ในอาฟริกาใต ไดไปหาพระสงฆมชิ ชันนารี -- “คุณพอครับ ผมอยาก เป น พระสงฆ ช ว ยส ง ผมไปบ า นเณรด ว ยครั บ ผมจะตั้งใจเรียน และทุกอยางคงเรียบรอย” “เธออยากเข า บ า นเณรหรื อ ” - คุ ณ พ อ ถามดวยความแปลกใจ เพราะเขาจนมาก -- “บาน เณรอยูไกล ตองเรียนหลายป ตองใชเงินมาก ถึง 60 ปอนด แลวเธอจะเอาเงินมาจากไหน” “ผมไดคิดถึงเรื่องนี้แลวครับ” เปาโลตอบ ทันที - “ผมอายุ 14 ปแลว และผมก็แข็งแรง ผม จะไปทำงานในเหมืองแรที่เมือง โยฮันแนสเบอรก

และจะเก็ บ เงิ น ให ไ ด ม ากที่สุ ด ภายในระยะเวลา สองปผมคงเก็บไดสัก 60 ปอนด พอสำหรับเปน คาใชจายในบานเณร” ชีวิตในเหมืองแรไมสงเสริมกระแสเรียก เลย แตเปาโลก็ตง้ั ใจแนวแนวา จะเปนเณร เขาจึงไป ทำงาน ไดพยายามรักษากระแสเรียกไว อดออมทุก วิถีทาง บางทีมากเกินไปดวย หลังจากนั้นสองปเขา กลับไปหาคุณพอ “คุณพอครับนีเ่ งิน 60 ปอนดสำหรับ บานเณรครับ “คุณพอเจาวัดสังเกตเห็นเปาโลสูง ขึ้นมาก แววตายังคงเปยมดวยความหวัง แตเขา ไอแหง ๆ บอยมาก ทำใหคุณพอเปนหวง-- “ดีมาก เปาโล “ - คุณพอตอบ - “ แตดูเหมือนสุขภาพของ เธอไมสูดีเลย พอจะพาไปหาหมอใหตรวจสุขภาพ เสียกอน” หมอตรวจพบวาเขาเปนวัณโรคขัน้ รายแรง ใหคุณพอแจงใหเปาโลทราบ พอทราบขาวรายทั้ง สองก็นิ่งอึ้งไปนาน ไมพูดไมจา ไดแตมองหนากัน ทีส่ ดุ เปาโลถามวา “คุณพอครับ ผมจะมีชวี ติ อยูไดอีกนานเทาไร” - “หมอบอกวา สอง .. หรือ สามป” คุณพอตอบดวยใบหนาเศรา “สองปพอสำหรับผม ผมจะกลับไปทำงาน ที่เหมืองแร จะพยายามเก็บเงินใหไดอีก 60 ปอนด แล ว ผมจะเอามาให คุ ณ พ อ เพื่ อ เป น ค า ใช จ า ย สำหรับเด็กชายสองคนที่จะไปเปนเณรแทนผม”. คุณพอโอบกอดเปาโลดวยความตื้นตันใบหนานอง ไปดวยน้ำตา !!!... (จากหนังสือ VIRTU IN ESEMPI VOL. III)



08_04 Bishop 2.indd 119

8/4/2552 13:18:24

วันแพรธรรมสากล

“วันนี้ เปนวันแพรธรรมสากล” คิดวาพวก เราคงไมลืมความสำคัญของวันนี้ พระศาสนจักร เตือนทุกคนใหระลึกถึงคำสั่งสุดทายของพระเยซู เจาที่วา “ทานทั้งหลายจงออกไปทั่วโลก ประกาศ ขาวดีใหมนุษยทั้งปวง” (มก 16:15) เวลาผานไป สองพั น ป แ ล ว ข า วดี ข องพระเยซู เ จ า ได แ ผ ไ ป เรียกไดวาเกือบทั่วโลกแลว แตยังไปไมถึงทุกคน จึงเปนหนาที่ของพวกเราทุกคน ที่ไดรับศีลลางบาป แลว จะตองพยายามปฏิบัติตามคำสั่งของพระเยซู เจา ชวยกันประกาศขาวดี ที่พระเยซูเจาไดทรงนำ มามอบใหชาวโลก มีคำกลาวไววา “ทุกคนที่ไดรับ ศีลลางบาปแลวก็ตองเปนธรรมทูตโดยอัตโนมัติ” เราแตละคนจึงตองถามตัวเราเองวา เราไดทำหนาที่ ประกาศขาวดีนี้บางหรือเปลา และมากนอยแคไหน คริสตังบางคนคิดวาแคไปวัดทุกวันอาทิตยกด็ พี อแลว จริงแลวยังไมพอ ตองทำอะไรมากกวานั้น เราตอง

เปนพยานถึงพระคริสตเจา ดวยการดำเนินชีวิต ตามพระแบบฉบั บ และคำสั่ ง สอนของพระองค โดยเฉพาะเรื่องความรักตอพระเปนเจา และตอ เพื่อนมนุษย นอกนัน้ ในวันนีพ้ ระศาสนจักรยังไดเรียกรอง ใหเราบริจาคทรัพยเพื่อการแพรธรรมดวย ถุงทาน วันนี้เราจะมอบใหสมณกระทรวงเพื่อการประกาศ พระวรสาร แลวทางกระทรวงก็จะแจกจายเงินให แกมิสซังตาง ๆ ทั่วโลก ประเทศไทยเราก็อยูใน จำนวนที่ไดรับความชวยเหลือจากกระทรวงนี้ดวย และอีกอยางหนึ่งที่เราตองทำในวันนี้ก็คือตองสวด ภาวนาเพือ่ การประกาศขาวดีน้ี เพือ่ บรรดาธรรมทูต เพื่อพระกระแสเรียก เพื่อคริสตชนที่ถูกเบียดเบียน เชน ในประเทศอินเดีย ขอใหเราสวดภาวนามาก ๆ เพื่อใหขาวดีของพระคริสตเจาไดเขาถึงจิตใจของ มนุษยทุกคน

“ เขาทำได ทำไมฉันจะทำไมได ”

เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2008 ซึ่งเปนวันที่ วัดตาง ๆ มีการสมโภชนักบุญทั้งหลาย (ซึ่งเลื่อน มาจากวั น ที่ 1)และเป น วั น ระลึ ก ถึ ง ผู ต ายด ว ย พระคุณเจาไดเชิญชวนใหทกุ คนคิดถึงบรรดานักบุญ ที่อยูในสวรรค และบรรดาวิญญาณที่อยูในไฟชำระ โดยทานกลาววานักบุญที่อยูในสวรรค ทั้งที่ไดรับ และไมไดรับการประกาศแตงตั้งอยางเปนทางการ เรียกวาเปนพระศาสนจักรที่ไดรับชัยชนะแลว เมื่อ คิดถึงทานเหลานั้น ก็ทำใหเรามีกำลังใจที่จะฟนฝา อุปสรรคในการเดินทางในชีวิตนี้ เพื่อเราจะไดไป อยูกับพวกทานในสวรรคดวย คำพูดที่พระคุณเจาฯ ใชเปนหัวขอในวันนี้ คือ “เขาทำได ทำไมฉันจะทำ ไมได” ซึง่ เปนคำพูดของนักบุญเอากุสติน มีความหมาย วา บรรดาหญิงชายทั้งหลายที่ไดดำเนินชี วิ ตตาม

ความเชื่ อ และถื อ ตามคำสั่ ง สอนของพระเยซู คริสตเจา จนไดรับความสุขนิรันดรเปนรางวัลใน สวรรคนน้ั พวกเขาก็เคยเปนมนุษยธรรมดาอยางเรา เคยไดรบั ความทุกขยากลำบาก เคยถูกผจญลอลวง เหมือนเรา หรือบางทีมากกวาเราดวย แตพวกเขา ก็ไดสูรบอยางกลาหาญ และซื่อสัตยตอพระเจาจน ถึงที่สุด จึงไดไปอยูกับพระองคในสวรรค (เปนนัก บุญ) เมื่อเขาเปนนักบุญได เราก็ตองเปนไดดวย ความคิดนี้ ก็ทำใหเรามีความมุมานะ และกลาหาญ ในการฟนฝาอุปสรรคที่กีดขวางทางไปสวรรค และ เราเชื่อมั่นวาทานนักบุญในสวรรคพรอมเสมอที่จะ เสนอวิงวอนพระเปนเจาเพื่อเรา ใหเราสามารถ เดินทางกลับไปหาพระองคไดโดยปลอดภัย



08_04 Bishop 2.indd 120

8/4/2552 13:18:27

Good Friday วั น นี้ เ ป น วั น “พระตาย” หรื อ “วั น ศุ ก ร ศักดิ์สิทธิ์” หรือภาษาอังกฤษวา “Good Friday” เปนวันที่เราตองระลึกถึงความรักของพระเยซูเจา ทีไ่ ดทรงยอมรับทนทรมาน ถูกสบประมาท ถูกเฆีย่ นตี ถู ก ตรึ ง และสิ้ น พระชนม บ นไม ก างเขนเพื่ อ เรา ใหเราขอบคุณพระองคสำหรับความรักอันยิ่งใหญนี้ พ อ ขอนำเอาบทรำพึ ง ประจำวั น นี้ ที่ ไ ด ม าจาก “Bible Diary 2008” ของคณะ “พระวาจา” Society of the Divine Word (SVD) มาใหพวกเรา ได อ า น ได รำพึ ง กั น เชื่ อ ว า ทุ ก คนคงเข า ใจภาษา ง า ย ๆ แบบนี้ ไ ด ลองอ า นดู น ะครั บ – สุ ข สั น ต วันศุกรศักดิ์สิทธิ์ แดทุกทานครับ

for us. Let not this day end without saying our personal and sincere gratitude to the Lord. The first Good Friday was not good at all. It was bad, very bad, for it was a day when an Innocent Man was tortured to the max before he was crucified. Let us make today’s Good Friday really and truly good by being good and by doing good. Good Friday was not some Friday that happened some 2,000 years ago. Good Friday is today and every day when we remember with gratitude Jesus’ personal love for us, and respond to this love by living a good life that overflows into love of others, especially the “little ones”.

There’s really isn’t much to say, especially today. Let us just listen and ponder deeply on the fact that Somebody died for you and for me… (Fr. Jerry Orbos, SVD) ****** What have I done for Christ?

What am I doing for Christ?

What ought I to do for Christ?

Good Friday – วันศุกรศักดิ์สิทธิ์ Wife: “Do you love me?”

Husband: “Yes, I love you so much.”

Wife: “So much that you will die for me?”

Husband: “No dear, mine in an undying love.”

Are you worth dying for? Is someone willing to die for you? The answer to these two questions is : Yes. You are worth dying for, and Somebody has died for you!

Today, let us take time to say thanks to Jesus who sacrificed, suffered, and died Have a good Good Friday!



08_04 Bishop 2.indd 121

8/4/2552 13:18:29

สูสวรรคาลัย เพิ่ ง กลั บ มาจากการถวายมิ ส ซาฯ ที่ วั ด พระหฤทั ย เพื่ อ อุ ทิ ศ ให ด วงพระวิ ญ ญาณของ สมเด็ จ พระเจ า พี่ น างเธอ เจ า ฟ า กั ล ยานิ วั ฒ นา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร โดยคำสั่งของ สภาพระสังฆราชคาทอลิก วันนี้มีการถวายมิสซาฯ แบบนีใ้ นทุกวัดทัว่ ประเทศ และบายวันนี้ (16 พ.ย. 08) สภาพระสังฆราชฯ จะรวมถวายสหบูชามิสซา ฯ ในนามของพระศาสนจักรคาทอลิกไทย ทีอ่ าสนวิหาร อัสสัมชัญ กรุงเทพฯ คาดวาคงจะมีพระสังฆราช หลายองคมารวมดวย พอเชือ่ วาคงมีหลายทานไดไป ร ว มพิ ธี พ ระราชทานเพลิ ง พระศพ ที่ ส นามหลวง เมื่อวานนี้ (พระคารดินัลของเราก็ไปดวย) หรือ อยางนอยคงไดชมการถายทอดสดทางโทรทัศน นั บ ว า เป น พิ ธี ที่ ยิ่ ง ใหญ สง า งามสมพระเกี ย รติ อย า งแท จ ริ ง บรรดาพสกนิ ก รชาวไทยต า งก็ มี ความจงรักภักดีและอาลัยถึงสมเด็จพระนางเจา พี่นางเธอฯ ที่ไดเสด็จสูสวรรคาลัยแลว เราทุกคน ยังคงระลึกถึงพระแบบฉบับอันดีงาม ของพระองคทา น ในการใหความชวยเหลือบรรดาผูตกทุกขไดยาก ยั ง จำได ถึ ง ภาพที่ พ ระองค ท า นเสด็ จ พร อ ม คณะแพทยอาสา ไปรักษาคนเจ็บคนปวยที่ยากจน อยูห า งไกลความเจริญ เห็นพระองคทา นทรงแจกขนม และของเลนใหบรรดาเด็ก ๆ ดวยพระพักตรที่ยิ้ม แยมแจมใสเสมอ ทั้งหมดนี้นาจะเปนตัวอยางให พวกเราปฏิบัติตาม พวกเราซึ่งเปนศิษยของพระ คริสตเจา จะตองถือตามพระบัญญัติแหงความรัก ทีพ่ ระองคไดทรงมอบไวแกเรา คือ “ใหทา นทัง้ หลาย

รักกัน เหมือนดังที่เรารักทาน” (ยน 15:12) สมัยนี้ คนเรารักกันไมคอยเปนแลว เพราะมีแตความเห็น แกตัว ทำอะไรก็เพื่อประโยชนสวนตัวหรือพวกพอง ไมเห็นแกสวนรวมเลย สังคมเราจึงไมคอยนาอยู เท า ไร ยิ่ ง เห็ น คนที่ มี อำนาจ มี ห น า ที่ ป กครอง บ า นเมื อ ง ที่ ใ ช อำนาจ หรื อ ตำแหน ง หน า ที่ เพื่ อ กอบโกยผลประโยชน ใ ส ต น โกงชาติ บ า นเมื อ ง จนบานเมืองเราจะลมจมอยูแลว เราไมรูจะจัดการ อยางไรกับคนพวกนี้ได เพราะมันเกินความสามารถ ของเรา แตอยางนอยขอใหเราแตละคน พยายาม ทำหน าที่ของเราอย างซื่ อสั ตยสุจริต อยาไหลไป ตามกระแสแหงความโลภ ตามอยางพวกเขาก็แลวกัน วั น ลอยกระทงเพิ่ ง ผ า นไปไม น าน ทาง เชียงใหมก็ฉลองกันอยางใหญโต ตามประเพณีที่ เรี ย กว า “ยี่ เ ป ง ” มี ก ารประกวดกระทงเล็ ก กระทงใหญ มีการลอยกระทงในลำน้ำแมปง มีการ ปลอยโคมลอยฟา มองดูคลายดวงดาวระยิบระยับ เต็ ม ท อ งฟ า สวยงามมาก ไม รู ว า เครื่ อ งบิ น ต อ ง หยุดบินดวยหรือเปลา เพราะถาไปชนโคมลอยเขา คงแยแน ที่วัดพระหฤทัยของเราเองก็มีการฉลอง ตามประเพณีกับเขาเหมือนกัน ทางวัดจัดใหมีการ ประกวดกระทง ประกวดเทพีหลายรุน เชนรุน ต่ำกวา 4 ขวบ รุน 4 ขวบถึง 7 ขวบ และรุนพิเศษ 60 ป ขึ้นไป แลวตอนดึกก็แหกันไปลอยกระทงที่แมน้ำปง ก็สนุกสนานกันดี ทามกลางบรรยากาศที่หนาวเย็น พอสมควร ขอพระเจาอวยพรทุกทาน สวัสดีครับ



08_04 Bishop 2.indd 122

8/4/2552 13:18:33

เสกวัดสามหลังในเวลาสามวัน

วันนี้ 23 พฤศจิกายน 2008 เปนวันสมโภช พระเยซูเจา กษัตริยแหงสากลจักรวาล การฉลอง นี้สำหรับหลาย ๆ ประเทศ ดูจะไมมีความหมาย เทาไร เพราะพวกเขามีแต ภาพด านลบ เกี่ ยวกั บ พระมหากษัตริยของพวกเขา และเขาก็ไดเลิกลม ระบบกษัตริยไปแลว แตสำหรับประเทศไทยเรา การฉลองนีย้ งั มีความหมาย เพราะพวกเรา โชคดี ที่ไ ด มีพ ระมหากษั ต ริ ย ที่แ สนดี เป น ที่ จ งรั ก ภักดีของคนทั่วไป ทั้งคนไทย และคนตางประเทศ เราจึงเขาใจดีวาการที่พระศาสนจักรจัดใหมีการ ฉลองนี้ เพื่อใหเราระลึกถึงพระเยซูเจา ที่ไดทรงรัก พวกเรา จนไดทรงยอมพลีพระชนมเพือ่ ความรอดของ พวกเราขอใหเราเปนประชากรที่ดีในพระอาณาจักร ของพระองค ซึ่งเปนอาณาจักรแหงความยุติธรรม ความรัก และสันติสขุ แตในวันเดียวกันนี้ ในประเทศ ของเรากำลังรอนระอุดว ยความแตกแยก ประชาชน แบงเปนพรรคเปนพวก เปนแดง เปนเหลือง เปนขาว ตางฝายตางไมยอมกัน ซึง่ อาจนำไปสูก ารนองเลือด อีกครั้งก็เปนได มีการพูด มีการขอรองใหมีความ สมานฉันท แตดเู หมือนจะยิง่ ทียง่ิ แตกแยกกันมากขึน้ แล ว อะไรจะเกิ ด ขึ้ น กั บ ประเทศชาติ ใ นส ว นรวม ลำพังวิกฤติทางเศรษฐกิจก็ย่ำแยอยูแลว ภัยทาง ธรรมชาติ ก็นำความเสี ย หายมาให ม ากมาย แล ว การเมืองกลับทำใหเลวรายลงไปอีก นาสงสารชาติไทย เหลือเกิน ขอพระเจาทรงโปรดใหพวกเราผานชวง เวลาอันตรายนี้ไปไดดวยเทอญ พอไดมีโอกาสไปลุยดอยสี่วันสามคืน เพื่อ เสกวัดนอยสามหลังดวยกัน เริม่ เดินทางจากเชียงใหม เชาวันที่ 19 พฤศจิกายน พอเชาวันที่ 20 มีการ เสกวัด “พระทรงบังเกิด” ซึง่ ตัง้ อยูใ นตัวอำเภอปาย เปนวัดเล็ก ๆ ทรงหาเหลี่ยม ขนาด 6 x 6 เมตร

จุคนได 20 กวาคนเทานั้น เพราะที่นั่นยังไมมีกลุม คริสตชน (มีชาวเขาเผาลาหู (มูเซอร) ที่กลับใจมา เขาศาสนาบางแลว แตสว นใหญอยูใ นหมูบ า นบนดอย ไกลจากตัวอำเภอมาก) เสร็จจากการเสกวัดแลวก็ รับอาหารกลางวันรวมกัน ตอนบายพอเดินทางตอไป แมฮอ งสอน หนทางขึน้ ลง คดเคีย้ วไปตามเทือกเขา ใครไม คุ น เคยก็ ค งเมารถแน ๆ เย็ น นั้ น เราขึ้ น ไป นอนพักที่หมูบาน ไมสะเป ตำบลปางหมู ซึ่งเปน หมูบานของพวกกะเหรี่ยงแดง (กะเรนี) ที่อพยพ มาจากพมา พูดภาษากันไมรเู รือ่ ง ดีทม่ี บี างคนพูดไทย หรื อ อั ง กฤษได ก็ เ ป น ล า มให พวกคริ ส ตั ง ที่ นั่ น มี ความศรัทธามาก เวลารวมมิสซาก็รอ งเพลงเสียงดัง ฟงชัด ประสานเสียงไดไพเราะมาก คืนนั้นพอได โปรดศีลกำลังใหพวกเขาจำนวนประมาณ 70 คน ตกกลางคืนพวกเขามีการรองรำทำเพลงกันอยาง สนุกสนานจนถึงตีสาม กวาเราจะไดนอนก็เกือบ สวางแลว ในเชาวันที่ 21 พฤศจิกายน มีการเสกวัด “ พระคริ ส ตราชา” ซึ่ ง เป น วั ด ที่ คุ ณ พ อ สมพงษ กัมพลกูล เจาอาวาสเขตแมฮองสอนเปนผูควบคุม การก อ สร า ง ในวั น เสกวั ด นี้ มี พ ระสงฆ ศิ ษ ย เ ก า แสงธรรม เพื่ อ นร ว มชั้ น ของคุ ณ พ อ สมพงษ สิบกวาองค มาเปนกำลังใจใหคณ ุ พอ ทำใหบรรยากาศ สงามากขึ้น เพราะที่นั่นไมเคยไดเห็นพระสงฆมา รวมถวายมิสซาเปนจำนวนมากอยางนั้นมากอนเลย ทุกคนดีใจมาก เสร็จพิธีแลวคุณพอเจาวัดบอกวา เสียใจที่ไมมีอาหารเที่ยงเลี้ยงชาวบาน เพราะมีคน มามากเกินคาด อาหารที่เตรียมไวก็หมดไปตั้งแต มือ้ เชา คุณพอเลยแจกเงินใหชาวบานคนละสีส่ บิ บาท เพื่อไปหาอาหารกินกันเอง เสร็จจากที่นั่นแลวพอก็ ตองรีบออกเดินทางไปแมลานอย เพื่อเสกวัดอีก หลังหนึ่งในวันรุงขึ้น



08_04 Bishop 2.indd 123

8/4/2552 13:18:39

เชาวันที่ 22 พฤศจิกายน เราออกเดินทาง จากวัดแมลานอย ไปยังหมูบานหวยกองเปาะ ซึ่ง อยูหางจากแมลานอยประมาณ 30 กม. แยกจาก ถนนใหญเขาไปประมาณ 20 กม. เปนถนนลูกรัง 7 กม. นอกนั้นลาดยาง หรือ คอนกรี ต วั ดนี้ ชื่ อ “ วั ด นั ก บุ ญ ยอแซฟ” คุ ณ พ อ คำมา อำไพพิ พั ฒ น เปนผูกอสราง ใชไมสักทองทั้งหลัง สวยงามมาก แตฝมืออาจจะไมละเอียดเทาไร เพราะคุณพอบอก วาตองรีบสราง หมูบานนี้เปนชาวปกาเกอะญอ ซึ่ง เปนกลุมคริสตชนที่มีจำนวนมากที่สดุ ในสังฆมณฑล

เชียงใหม ชาวบานดีใจมากทีไ่ ดมวี ดั หลังใหม ใหญโต แข็งแรงทนทาน และสวยงาม หวังวาพวกเขาคง จะยินดีมารวมสวดภาวนา และรวมศาสนพิธตี า ง ๆ ดวยความศรัทธา อยางสม่ำเสมอ เสร็จจากการเสกวัดสามหลังในเวลาสามวัน ขอขอบคุณพระเจา และขอพระองคโปรดใหบรรดา คริสตชนของเราไดมีความเชื่อที่มั่นคงตอ ๆ ไป ดวยเทอญ

เกาไป - ใหมมา และแลวเราก็มาถึงวันสุดทายของป 2008 และคืนนี้เราก็จะเขาสูปใหม 2009 วัน เวลาผานไป เร็ ว เหมื อ นติ ด ป ก บิ น แต เ วลาก็ เ ป น ของขวั ญ ที่ มี คามาก ทีพ่ ระเจาไดทรงประทานแกเรา ใหเราขอบคุณ พระองค และถาเราไดเอาเวลาที่พระองคประทาน ให นั้ น ไปใช ทำในสิ่ ง ที่ ไ ม ดี หรื อ ไม เ ป น ประโยชน ใหเราถือโอกาสนี้กราบขออภัยตอพระองค และ สัญญาวาในปตอไปนี้จะพยายามใชเวลาใหดีที่สุด ตามพระประสงคของพระองค พรอมทั้งขอพรจาก พระองค เพื่อเราทุกคนจะไดเริ่มปใหมอยางดีและ มีความสุข ขอฝากขอคิดวันสงทายปเกา ที่พอไดรับ ทางอีเมลจากคุณ ปอม (คุณสุวรรณี ธนรรฆากร) pomfinal@gmail.com ใหพวกเราไดนำมารำพึง ยามวาง ทานเขียนไวดังตอไปนี้ ---- ป ห นึ่ ง กำลั ง จะผ า นไปอี ก แล ว ป ใ หม ก็ จะเริม่ ขึน้ ดวงอาทิตยตกในวันสุดทายของป และจะ ขึ้นใหมในวันปใหม อนาคตจะเกิดอะไรขึ้น จะเปน ปแหงพระพรหรือความเศราโศก ที่ สำคั ญ คื อ เราไม รู พระปรี ช าญาณของ พระเยซูเจาบรรเทาใจเราวา ไมตองกังวล ใหเรา

วางใจในพระเจา “อยากังวลเกี่ยวกับพรุงนี้ เพราะ พรุงนี้ก็มีปญหาของมันเองอยูแลว” พระเจาทรงมีพระประสงคอะไรสำหรับชีวติ เราในปน้ี เรามัน่ ใจวาพระองคทรงเปนองคความรัก พระองคทรงมีแผนการสำหรับชีวิตเรา แตเราจะรู แผนการแหงความรักนี้ได ก็ตอเมื่อเราตระหนัก และฟงพระสุรเสียงของพระองคที่ตรัสกับเราและ นำเรา แผนการของพระเจาสำหรับเราทุกคนในปนี้ ก็คือการรูจักพระบุตรพระเยซูเจามากขึ้น และเห็น พระองคชัดเจนขึ้น ติดตามพระองคอยางใกลชิด มากขึ้น และรักพระองคมากขึ้นทุกวัน พิธีกรรมในวันสิ้นปเนนในบทแรกของพระ วรสารโดยนักบุญยอหน ที่เรียกวา บทนำ ที่เปน การเผยถึงเรื่องราวมหัศจรรย พระวจนาตถทรง รั บ เอากาย ดั ง นั้ น ชี วิ ต ก็ จ ะไม เ หมื อ นเดิ ม ต อ ไป อนาคต จุ ด หมาย ความตั้ ง ใจและเหตุผ ลในการ ดำรงชีวิตไดถูกเปดเผย ไมใชเรื่องปรัชญา ศาสนา หรื อ วิ ถี ชี วิ ต แต ถู ก เป ด เผยในพระเยซู เ จ า ชาว นาซาเร็ธ ---นี่ เ ป น ข อ ความที่ คุณ ป อ มส ง มาพร อ มบท รำพึ ง พระวรสารประจำวั น ทางอี เ มลทุ ก วั น 

08_04 Bishop 2.indd 124

8/4/2552 13:18:42

ใครอยากรับก็ติดตอไดที่ อีเมลของเขา เพื่อใหเขา รวมอี เ มลของท า นไว ใ นรายชื่ อ สำหรั บ ส ง ข อ คิ ด ประจำวัน (ฟรี) ดวย มีขอ ความดี ๆ ทุกวันเลยครับ ปนี้พออยูฉลองคริสตมาส ที่อาสนวิหาร พระหฤทัย ปทผ่ี า นๆมาพอไมคอ ยไดอยูท บ่ี า น ในวัน คริสตมาส ชอบไปฉลองบนดอย รวมกับชาวเขาใน หลาย ๆ หมู บ า น ก็ เ ป น บรรยากาศอี ก แบบหนึ่ ง บางครั้ ง ชวนศรั ท ธามากกว า อยู ใ นเมื อ งใหญ ๆ แตปน ก้ี ไ็ ดไปฉลองบนดอยดวย แมไมตรงกับวันจริง ที่ พ ระศาสนจั ก รสากลเขาฉลองกั น คื น วั น ที่ 29 ธันวาคม นี้พอไดไปรวมฉลองคริสตมาส ที่หมูบาน หวยตอง อำเภอแมวาง และเปนการฉลอง 50 ป การกอตั้งกลุมคริสตชนที่นั่นดวย มีชาวเขามาจาก

หลายหมูบาน มิสซาตอนหนึ่งทุม ทำกันกลางแจง ทามกลางความหนาวเหน็บ แตคริสตชนก็รว มพิธกี นั อยางศรัทธา ดวยความสงบ กอนมิสซามีแหรูป พระกุมาร และรูปนักบุญเปาโล ผานหมูบานไปยัง เวที ที่ ถ วายมิ ส ซา มี ก ารชั ก ดาวคริ ส ต ม าสขึ้ น สู ยอดเสา พลางรองเพลงทำนอง Happy Birth Day แด พ ระเยซู เ จ า อั น นี้ เ ป น ธรรมเนี ย มที่ ทำกั น ใน หมูคริสตังชาวเขาเผา ปกาเกอะญอ หลังมิสซาก็มี การสอยดาว และรองรำทำเพลงกันจนเลยเทีย่ งคืน ทุกคนพอใจ และมีความสุข ขอพระเจาอวยพรให พี่ น อ งที่ รั ก ทุ ก ท า นจงมี ค วามสุ ข ความเจริ ญ ตลอดปใหมนี้ และตลอดไป

เอปฟานี

วั น นี้ 4 มกราคม2009 เป น วั น สมโภช พระคริสตเจาแสดงองค ซึ่งเลื่อนขึ้นมาจากวันที่ 6 มกราคม วันสมโภชนี้ แตกอนเรียกกันวา “วันพญา สามองค ” หรื อ เรี ย กทั บ ศั พ ท ว า “วั น เอป ฟ านี ” วันนี้เราระลึกถึงเหตุการณตอนที่หมูปราชญจาก ทิศตะวันออก (กี่ทานไมทราบ แตเรามักเชื่อกันวา มี สาม เพราะมี ข องขวั ญ สามอย า ง)ได ติ ด ตาม ดวงดาวมานมั ส การพระกุ ม ารเจ า ที่ เ บธเลเฮม เราทุกคนคงทราบเรื่องดีแลว สำหรับพอเองเมื่อ คิดถึงวันสมโภชนี้ ทำใหนึกถึงวันที่พอไดรับศีลบวช เป น พระสั ง ฆราช จากพระหั ต ถ พ ระสั น ตะปาปา ยอหน ปอล ที่ 2 ในพระมหาวิ หารนั กบุ ญเปโตร ที่กรุงโรม เมื่อ 22 ปกอน (6 ม.ค. 1987 / 2530) วันนั้นมีพระสังฆราชจากประเทศอื่น ๆ อีก 9 องค ไดรับศีลบวชพรอมกับพอดวย เวลาผานไปเร็วนะ เผลอแปบเดียว ยี่สิบกวาปแลว เมื่อเชามีคนมาอวยพรปใหม ที่เริ่มเกาแลว เขาถามวาพอไปเที่ยวดอยมาสนุกไหม ลงมาจาก ดอยไดปลอดภัยหรือเปลา พอไมรูวาเขาหมายถึง

ดอยไหน เพราะไปมาหลายดอย เขาบอกว า ก็ ที่ รถเสียบนดอยอางขางไง เขารูเพราะไดอานในเว็บ ของสังฆมณฑล ออ! เบรกเสีย แตลงมาไดปลอดภัย ครับ เขาก็เปนคนหนึง่ ในจำนวนไมกส่ี บิ คนทีไ่ ดตดิ ตาม อานบทความที่พอลงในเว็บฯ ดีใจที่ยังมีคนอานบาง ทำใหพอตองพยายามหาเรื่องมาคุยตอไป พรุงนี้เริ่มทำงานกันใหม หลังจากที่หยุด สงทายปเกา ตอนรับปใหมกันไปหลายวัน ขอบคุณ พระเจาทีเ่ ราไดเทีย่ ว ไดหยุดพักผอน และไดกลับมา ทำงานตามปรกติ เราไมไดอยูในจำนวนคน สามสี่ รอยคน ที่ออกไปเที่ยวแลวไมไดกลับมาบานอีกเลย หรืออีกพันกวาคนที่ไดกลับบานแตมีแผล มีความ พิ ก ารติ ด ตั ว มาด ว ย ที่ เ ศร า ที่ สุ ด ก็ คื อ คนจำนวน หกสิบ กวา คนที่ ต ายพร อ มกั น ในผับ มรณะ คื น วั น สงทายปเกา กำลังสนุกกันอยางเต็มเหวี่ยง แลว เกิ ด ไฟไหม หนี กั น ไม ทั น ถู ก ไฟคลอกตาย หรื อ เหยี ย บกั น ตายไปอย า งน า สงสาร ไม ท ราบว า ใน จำนวนนัน้ มีญาติมติ รของใครอยูบ า ง ถามีกข็ อแสดง ความเสียใจดวย ความสนุกสนานในโลกนี้ มันกลับ



08_04 Bishop 2.indd 125

8/4/2552 13:18:45

กลายเปนความทุกขไดในพริบตา คิดแลวตองปลง เมื่ อ วั น เสาร ที่ 3 มกราคม นี้ พ อ ได ไ ป เสกวั ด น อ ยหลั ง หนึ่ ง ที่ บ า นสั น ต. บ า นหลวง อ. จอมทอง ขึ้นไปทางน้ำตกแมยะ กอนถึงน้ำตก ประมาณ 1 กม. เลี้ ย วซ า ยขึ้ น ดอยไปประมาณ หนึง่ ชัว่ โมง ทางแสนจะสุดโหด ทัง้ เล็ก ทัง้ ชัน ไตไป ตามภูเขา บางตอนสูงมาก ขางหนึง่ เปนเหวลึกมาก มองแลวเสียวไส แตคนขับของเราก็คอย ๆ ขับไป อยางระมัดระวัง เลยปลอดภัย ทางหลายตอนแคบมาก

รถสวนทางกันไมได แตเราโชคดี วันนั้นมีรถสวนมา สองสามคัน แตมาเจอกันตรงที่มีทางหลีกไดพอดี มิฉะนั้นฝายใดฝายหนึ่งจะตองถอยรถเพื่อไปหาที่ที่ หลีกได ซึ่งไมใชเรื่องงายนัก ถอยดีไมดีอาจตกเหว ไปก็ได นั่งรถตามทางที่ขรุขระแบบนี้ ทำใหเหนื่อย กวาธรรมดามาก กลับถึงบานรูสึกปวดเมื่อยไปทั่ว สรรพางคกาย แตก็ขอบคุณพระที่เราปลอดภัย ขอพระเจาประทานพรใหทกุ ทานมีความสุข ความเจริญ ตลอดปใหม และตลอดไป สวัสดีครับ

พอหนูอยูในคุก วันปดเทศกาลพระคริสตสมภพ และเริ่ม เขาสูเ ทศกาลธรรมดา วันนีเ้ ราระลึกถึงการทีพ่ ระเยซู เจาทรงรับพิธีลางจากนักบุญ ยอหน บัปติสต และ ยังเปน “วันผูอพยพ” ดวย พระคุณเจาฯ ไดพูดถึง การที่พระเยซูเจาทรงถอมองคลง ยอมปฏิบัติตาม ธรรมเนียม ทัง้ ๆ ทีพ่ ระองคไมจำเปนตองรับพิธลี า ง เพือ่ การเปนทุกขกลับใจ เพราะพระองคเปนผูบ ริสทุ ธิ์ ปราศจากบาป แตพระองคทรงตองการเปนตัวอยาง ที่ ดี ใ ห แ ก เ รา ดั ง นั้ น ในวั น นี้ เ ราควรระลึ ก ถึ ง ศี ล ลางบาปของเราดวยวา วันนัน้ เราไดรบั พระหรรษทาน ทำใหเราเปนบุตรบุญธรรมของพระเจา และเปน สมาชิ ก ในพระศาสนจั ก รของพระองค ซึ่ ง เป น พระพรอันยิ่งใหญ ที่เราจะตองระลึกถึงอยูเสมอ ดวยความขอบพระคุณ และทานไดเลาเหตุการณที่ ท า นได ไ ปโปรดศี ล กำลั ง ที่ ศูน ย อ บรมเด็ ก ชาวเขา ”แมปอน” เมื่อวันเด็กที่ผานมาวา “วันนั้นมีเด็กชาย หญิง 49 คน ไดรบั ศีลกำลัง (ในสังฆมณฑลเชียงใหม มีศนู ยอบรมชาวเขา หลายแหง และทีแ่ มปอนนีเ้ ปน แหงแรก มีอายุกวา 50 ปแลว เรารับเด็กชาวเขา มาอยูใ นศูนย ใหมโี อกาสเรียนอานเขียนภาษาของเขา และรับการอบรมดานศาสนาดวย เพือ่ พวกเขาจะได เปนคริสตชนที่ดีตอไป) พอไดไปคางที่นั่นคืนหนึ่ง

ได พ บปะพู ด คุ ย กั บ เด็ ก ๆ ซึ่ ง เป น ชาวเขาเผ า ปกาเกอะญอทั้งหมด พอถามเด็กผูหญิงคนหนึ่ง วา “จะไดรับศีลกำลังดวยใชไหม” : เธอตอบวา “ไมไดรบั เพราะยังไมไดรบั ศีลลางบาป” : “ทำไมละ” : “ เพราะแม เ ป น พุ ท ธ พ อ เป น คริ ส ต แต ต อนนี้ พ อ อยูในคุก” แลวเธอก็เลาใหฟงวา “แมเธอแตงงาน กับพอ เมื่อสามีคนแรกของแมตาย มีลูกชายติดมา สองคน และหนูเปนลูกสาวคนเดียวของแมกับพอ ซึง่ ตอนนีอ้ ยูใ นคุก : “ติดคุกเรือ่ งอะไร” : เธอบอกวา พอเปนคนรับจางขับรถใหคนในเมือง แลวเจาของ ใหขับรถเอาของไปสงในกรุงเทพฯ โดยไมรูวาในรถ มีอะไรบาง แลวก็ถกู ตำรวจคนพบยาเสพติดจำนวนมาก แกตัวไมได เลยติดคุกหลายป นี่อีกสองสามปคงได ออกมา --- ฟงดูแลวถาเปนจริงตามที่เธอเลา ก็นา สงสาร ชาวเขาบางคนก็ซื่อ ๆ รับจางโดยไมรูวา นายจางเปนคนคายาเสพติด และนายจางก็ใจโหดราย หวังไดเงินโดยไมกลัววาผูบ ริสทุ ธิท์ เ่ี ขาหลอกจางวาน มานั้นจะไดรับโทษติดคุก ถาคนขับรถไมรูจริง ๆ วา นายใหขนอะไรไปสง แลวตองมาติดคุกแบบนี้ก็ไม ยุติธรรม ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยก็ควรจะตอง รอบคอบกวานี้ แตถา คนขับรถ รูท ง้ั รูก ย็ งั รับจางขน เพราะหวังจะไดคาจาง แลวถูกจับเราก็ไมสงสาร 

08_04 Bishop 2.indd 126

8/4/2552 13:18:49

หลายครั้งเวลานั่งรถไปตามดอย มีคนโบกมือขอ โดยสารไปดวย พอก็ไมกลารับ เพราะไมรูวาเขามี ยาเสพติด หรือสิ่งผิดกฎหมายมาดวยหรือเปลา เลยทำใหดูเหมือนวาเราใจดำ มีที่วางในรถ แตไม รับคนจน ๆ ที่ตองเดินตากแดด กินฝุน เปนระยะ ทางไกล ๆ ก็ไมรูจะทำอยางไร ตองเลือกเอาความ ปลอดภัยไวกอน จริงไหม” วันกอนนี้มีนักขาวจากสำนักขาว UCAN ขอสัมภาษณทางโทรศัพท เขาถามวา “ในสถานการณ ปจจุบันนี้ ที่การเมืองกำลังวุนวาย เศรษฐกิจย่ำแย แบบนี้ ทานมีอะไรจะแนะนำบรรดาคริสตชนบางครับ” - ทีจ่ ริงพอไมชอบใหสมั ภาษณ เพราะเคยโดนนักขาว เบี้ยวมาแลว เราพูดอยางเขาเอาไปพูดอีกอยาง ทำให เ ราเสี ย หาย แต ไ หน ๆ เขาก็ อุ ต ส า ห โ ทรฯ มาถามแลว ก็ตอบเขาไปวา ในฐานะที่เปนบุคคล ทางศาสนา เราไมมีความรูพอที่จะวางมาตรการ

ในการแก ป ญ หาทางการเมื อ ง หรื อ เศรษฐกิ จ อย า งที่ นั ก การเมื อ ง หรื อ นั ก วิ ช าการเขาทำกั น แต ก็ อ ยากจะแนะนำบรรดาคริ ส ตชนว า ไม ว า สถานการณจะเปนอยางไร ขอใหเรายึดมั่นในหลัก ศาสนา และพยายามดำเนิ น ชี วิ ต ตามแบบอย า ง ของพระเยซูเจา เราก็จะมีความสุข ใหเราไววางใจ ในพระเปนเจา แลวทำทุกอยางสุดความสามารถ ของเรา ที่เหลือนั้นพระเจาจะทรงประทานใหเอง พระเยซูเจาทรงเตือนเราวา นกกระจอกตัวนอย ๆ ด อ ยราคา ดอกไม ด อกหญ า ในทุ ง นา ซึ่ ง บานใน ตอนเชาแลวเย็นก็เหี่ยวแหง พระองคยังทรงดูแล รักษา แลวทำไมพระองคจะไมทรงดูแลพวกเราซึ่ง เปนลูกของพระองค -- “พระเจาทรงเปนผูเ ลีย้ งดูขา ประทานมาสารพัดไมขัดสน...” (สดด 23)

ศิษยแทนักบุญเปาโล “วันนี้ (18 มกราคม 2009) พอมาอยูที่ สำนักมิสซังกรุงเทพฯ อีกครั้ง เพราะไดรับเชิญจาก คุณพอวีระ อาภรณรัตน ใหมาเปนประธานถวาย บูชามิสซาขอบพระคุณ ใน “งานชุมนุมศิษยแทนกั บุญ เปาโล” ที่ไดจัดขึ้นเมื่อวานนี้ ในบริเวณวัดนักบุญ เปโตร สามพราน งานนี้อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ และสังฆมณฑลราชบุรี รวมกันจัดขึน้ เพือ่ ใหนกั เรียน คาทอลิ ก ในโรงเรี ย นคาทอลิ ก ของทั้ ง สอง สังฆมณฑลนี้ ไดมาฉลองปนักบุญเปาโล และปพระ วาจา เพือ่ ใหนกั เรียนของเราสนใจการอาน พระคัมภีร โดยเนนบทจดหมายของนักบุญเปาโลทั้ง 13 ฉบับ จะได นำเอาคำสั่ ง สอนของท า นนั ก บุ ญ เปาโล มาประยุกต และปฏิบตั ใิ นชีวติ ประจำวันของแตละคน ให ม ากขึ้ น งานเริ่ ม ขึ้ น ด ว ยการถวายบู ช ามิ ส ซา

ขอบพระคุ ณ ในวั ด เวลา 9.00 น. มี พ อ เองเป น ประธาน มีพระคุณเจา ปญญา กฤษเจริญ พระสงฆ 18 องค นักเรียนประมาณ 2,500 คน และครูอีก สามสีร่ อ ยคน ทุกคนตัง้ ใจรวมถวายบูชามิสซาฯ ดวย ความสงบ และศรั ท ธา เป น ที่ น า ประทั บ ใจมาก คุณพอบางองคบอกวา รูสึกประหลาดใจ และดีใจ มาก ที่ เ ห็ น นั ก เรี ย นเป น พั น ๆ ร ว มพิ ธี ด ว ยความ สำรวม เงียบสงบ ไมเลนไมคุยกันเลย และตอบรับ บทมิสซา ทัง้ รองเพลงอยางพรอมเพรียง เปนภาพที่ หายากจริง ๆ สำหรับเด็กสมัยนี้ พอเองก็รสู กึ เชนนัน้ ทำใหไดถวายบูชามิสซาฯ อยางศรัทธาเปนพิเศษ หลั ง มิ ส ซาฯ มี กิ จ กรรม และการบรรยายพิ เ ศษ เกีย่ วกับนักบุญเปาโล ซึง่ ในการบรรยายไดยกตัวอยาง ของนั ก ฟุ ต บอลที่ กำลั ง มี ชื่ อ เสี ย งโด ง ดั ง ที่ สุ ด



08_04 Bishop 2.indd 127

8/4/2552 13:18:55

คนหนึ่งชื่อ Kaka (Ricardo Izecson dos Santos Leite)วาเขาเปนคริสตชนที่ดี ตามประวัติบอกวา หนั ง สื อ ที่ เ ขาชอบอ า นที่ สุ ด คื อ “พระคั ม ภี ร ” เพลงโปรดของเขา คือ “เพลงเกี่ยวกับพระคัมภีร (Gospel Songs)” เครื่องดื่มที่โปรดคือ น้ำเปลา เขาไปวัดเพื่อ รวมมิสซาฯ ทุกวัน เวลาทำสั ญญา เขารวมทีม เอซี มิลาน (ดวยคาตัวที่แพงสุด ๆ) เขาขอใสเงื่อนไขวา ตองเปดโอกาสใหเขาไปวัด เพือ่ รวมมิสซาฯ ไดทกุ วัน ทางผูจ ดั การหนักใจไมรจู ะ ทำอยางไร เพราะถาใหเขาออกไปวัดได เดีย๋ วคนอืน่ ก็จะขอออกไปเที่ยวผับเที่ยวบารบาง จะยุงกันใหญ เลยขอแกเงื่อนไขวา จะใหมีพระสงฆเขามาถวาย มิ ส ซาฯ ในค า ยทุ ก วั น เพื่ อ ให Kaka ได มี โ อกาส

ร ว มมิ ส ซาฯได ต ามความศรั ท ธา – ก็ ไ ม ท ราบ เหมือนกันวานักฟุตบอลคนอืน่ ๆ ซึง่ เปน “คริสตังนอน” กันเกือบทุกคน จะสนใจและมีศรัทธาเหมือน Kaka บางหรือเปลา – งานวั น นั้ น จบลงด ว ยละครชุ ด ใหญ เรือ่ ง “Saul of Tarsus” (นักบุญเปาโล แหงทารซสั ) ที่แสดงไดอยางยอดเยี่ยม งานนี้ผานไปอยางดีเปน ที่พออกพอใจแกทุกคน และหวังวาทุกคนที่ไดมา ร ว มงานคงจะได ข อ คิ ด ดี ๆ จากคำสั่ ง สอนของ ทานนักบุญเปาโล และนำเอาไปเปนแนวทางในการ ดำเนินชีวิตประจำวัน เพื่อจะไดเปน “ศิษยแทของ นักบุญเปาโล”

รับเสด็จพระเทพฯ กอนอื่นตองขอกลาววา “สวัสดีปใหมจีน / ญวน แดทกุ ทาน ขอใหมคี วามสุข ความเจริญในวันนี้ และตลอดไป ซินเจียยูอี่ ซินนี้ฮวดไช” ญาติมิตร หลายทานโทรฯ มารายงานดวยความตื่นเตนวา “ได เ ห็ น พระคุ ณ เจ า ทางที วี ทุ ก ช อ งเลย” ใช ค รั บ ในรายการข า วในพระราชสำนั ก เมื่ อ ค่ำ วั น ที่ 21 มกราคม วันนัน้ พอไดมโี อกาสไปรวมรับเสด็จพระเทพฯ ที่ โ รงเรี ย นเซนต โ ยเซฟ แม แ จ ม ตามที่ ไ ด บ อกไว ครั้งกอนวา เซอรมารี อักเนส หลานพอเชิญพอไป รับเข็ม และถวายของที่ระลึกแดพระเทพฯ โอกาส ที่ พ ระองค ท า นเสด็ จ เยี่ ย มโรงเรี ย นเป น การส ว น พระองค พอไปคางคืนทีบ่ า นดินขาว นอนในหองนอน ของคุณพอเจาวัด ซึ่งทานเองเสียสละออกไปนอน ในหองรับแขก อากาศตอนนั้นก็หนาวสุด ๆ ทำให นอนไม ค อ ยหลั บ รุ ง เช า ก็ ต อ งรี บ ไปรอรั บ เสด็ จ เขาใหไปนั่งรอตั้งแต 07.00 น. เนื่องจากเปนการ เสด็ จ ฯอย า งไม เ ป น ทางการ เจ า หน า ที่ จึ ง ไม ใ ห มี

ชาวบานมามากนัก คงมีแตนักเรียนประมาณรอย กวาคน และพอแมผปู กครองอีกรอยกวาคนเหมือนกัน ทุ ก คนต อ งไปนั่ ง รอกลางแจ ง ท า มกลางอากาศ อันหนาวเย็น แตชาวบานก็ยินดี ไมบนสักคำ เพราะ อยากจะได เ ห็ น พระเทพฯ ที่ สุ ด เวลา 09.20 น. พระเทพฯ และคณะผู ติดตามก็ เ สด็ จฯมาถึ ง โดย ทางเครื่องบินเฮลิคอปเตอร 4 ลำ ชาวบานตื่นเตน ไมใชเพียงเพราะไดเห็นพระเทพฯ เทานั้น แตได เห็นเฮลิคอปเตอรหลายลำมาลงในหมูบานของเขา ทางโรงเรียนไดถวาย การรับเสด็จ ตามสภาพของโรงเรียนบนดอย วันนั้นมีพอ พระสงฆ และมาเซอรหลายทานไดเขา ไปรั บ พระราชทานเข็ ม ที่ ร ะลึ ก จากพระเทพฯ มา แมรฟรังซัวส และพอ เปนผูถวายของที่ระลึกแด พระเทพฯ กอนจะไดรบั เข็ม และไดถวายของทีร่ ะลึก เราก็ตองถูกจับไปซอมพิธีเปนการใหญ เพื่อไมใหมี อะไรผิดพลาด กอนเสด็จกลับ พระเทพฯ ไดเสด็จฯ 

08_04 Bishop 2.indd 128

8/4/2552 13:19:00

ทอดพระเนตรนิทรรศการของทางโรงเรียน มีเด็ก ชาวเขาตัวนอย ๆ ยืนรับเสด็จอยูทุกจุด ทุกคนไดมี โอกาสถวายคำอธิบายเกี่ยวกับสิ่งตาง ๆ ที่นำมา แสดง แตละคนก็ทองขึ้นใจมาอยางดี ถึงกระนั้น หลายคนก็ ยั ง พู ด ตะกุ ก ตะกั ก แต ฟ ง ดู ก็ น า รั ก ดี เด็กหญิงคนหนึ่งรายงานวา “นี่เปนผาทอดวยมือ จากสี่ภาค อันนี้เปนของภาคเหนือ เปนฝมือของ พวกหนูเองคะ” ... แลวแกก็ตอ ทายวา “สวยไหมคะ?” เออ ! เด็กอะไรตัวนิดเดียวแตมีความกลามากเลย พระเทพฯก็ทรงยิ้มแลวทรงตอบวา “สวยสิ” พอไป ถึงอีกมุมหนึง่ เด็กหญิงอีกคนกำลังแสดงการคำนวณ เลขดวยลูกคิด สามบวกสองลบดวยสีไ่ ดเทาไร? ฯลฯ แลวแกก็ทูลพระเทพฯ แบบซื่อ ๆ วา “ชวยเขียน โจทยใหสักขอสิคะ แตอยาใหยากมากนะคะ เดี๋ยว หนูทำไมได ถาทำไมไดอยาดุนะคะ” เออ ! นารักจริง ๆ พระเทพฯทรงยิ้ ม แล ว ตอบว า “ไม ดุ ห รอก” แล ว ทรงหยิ บ กระดาษมาเขี ย นโจทย ว า 5+3-4 = ? ทรงเป น กั น เองกั บ ทุ ก คนมาก ขอพระองค จ ง ทรงพระเจริญ เย็นวันที่ 23 มกราคม พอไดเดินทางเขา กรุงเทพฯ ทางรถไฟอีกครัง้ เพือ่ มารวมฉลองวันเกิด ครบ 80 ป ของพระคารดินัลไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู คืนนั้นโชคไมดี เพราะมีฝรั่งคนหนึ่ง ดื่มจัดมากไป หนอย ขึน้ ไปนอนทีเ่ ตียงบนซึง่ วาง พอนอนเตียงลาง ขึ้นไปเมื่อไรไมทราบเพราะพอหลับแลว รูสึกตัวตื่น ขึ้นมา ทำไมไฟสวางจา หนาวก็หนาว ทั้งนี้เพราะ ฝรั่งขี้เมาคนนั้นดึงเอาผามานกั้นเตียงของพอไปหม แถมยังนอนกรนเสียงดังมากดวย พอนอนไมหลับ จะไปไล มั น ก็ ไ ม ก ล า เลยต อ งนั่ ง เจ า อยู อ ย า งนั้ น สักพักหนึ่งเจาฝรั่งมันก็อาเจียนออกมาเลอะเทอะ หมด แล ว มั น ก็ พ ยายามป น ลงมา จะเอาผ า ม า น ของพ อ ไปเช็ ด อ ว ก พ อ เลยห า มมั น กลั ว ผ า ม า น

สกปรก มันจึงไปเอาผาขีร้ ว้ิ มาเช็ด แลวกลับไปนอน เตียงของมันอีกที่หนึ่ง พอเลยตองนอนโดยไมมี ผามานปด ในการเดินทางโดยรถไฟไดเคยเจอเรื่อง ยุง ๆ แบบนีจ้ นเคยชินแลว มาถึงกรุงเทพฯ ตรงเวลา พอดีทานอุปสังฆราช คุณพอจำเนียรจะขับรถไป ฉลองปนักบุญเปาโล และรวมพิธีบวชพระสงฆที่ วัดบานนา พอไมมีธุระอะไรเลยขอไปดวย ทั้ง ๆ ที่ยังงวงนอน พอไดรวมพิธีฉลองใหญ มีสัตบุรุษ จากวั ด ต า ง ๆ มากมายหลายพั น คน มี พ ระสงฆ ร อ ยกว า และนั ก บวชชายหญิ ง อี ก หลายสิ บ คน กอนมิสซาและกอนรับอาหาร ทางเจาภาพไดจัดให มีการแสดงความยิ นดี โอกาสวั นเกิ ดพระคุ ณเจ า พระคารดนิ ลั ดวย งานดำเนินไปดวยความเรียบรอย ค่ำวันนั้นพอยังไดมีโอกาสไปรวมรับประทานเลี้ยง เปนเกียรติแดพระคารดินัลที่หมูบานเลคไซด วิลลา ถนนบางนาตราด อีกมื้อหนึ่งดวย พระคารดินัล ของเราอายุ ค รบ 80 ป แล ว แต ยั ง แข็ ง แรง ขอพระเจาทรงโปรดประทานพรใหทานมีความสุข เสมอ เทอญ ขอถื อ โอกาสขอบพระคุ ณ พระคาร ดิ นั ล ไว ณ ที่นี้ดวย ทั้ง ๆ ที่เปนวันเกิดของทาน แตทาน ก็ยังมอบของขวัญชิ้นใหญใหพออีก ใจดีจังเลย สองสามวั น นี้ พ อ ยั ง อยู ฉ ลองตรุ ษ จี น ที่ กรุงเทพฯ เพือ่ รอเขาประชุมสภาวิทยาลัยแสงธรรม ในวันที่ 29 มกราคม และไปฉลอง 50 ปแหงการ เปนพระสงฆของพระคุณเจาเทียนชัยที่วัดหัวไผใน วันที่ 31 มกราคม และฉลองสุวรรณสมโภชมาเซอร ที่อารามคารแมลกรุงเทพฯในวันที่ 1 กุมภาพันธ แลวเย็นวันเดียวกันนั้นก็จะเดินทางกลับเชียงใหม โดยรถไฟ หวังวาคงจะไมโชครายเหมือนครั้งกอน ขอพระเจาอวยพรทุกทาน สวัสดีครับ



08_04 Bishop 2.indd 129

8/4/2552 13:19:02

เดินสายเสกวัดสงทายปเกา ชวงนีอ้ าจไมคอ ยไดเห็นหนาพอ ไมไดไปไหน เพียงแตตองไปฉลองคริสตมาส และเสกวัดเล็ก วัดนอยบนดอยหลายดอย ออกจากบานไปตั้งแต เชาวันที่ 16 ธันวาคม ไปรับอาหารกลางวันที่บาน ดินขาว อำเภอแมแจม พักหนอยหนึ่ง แลวตอไป บานแมลอง เสกวัดนักบุญเทเรซา และโปรดศีล กำลังใหคริสตชนประมาณ 70 คน หลังมิสซาก็มกี าร ฉลองคริสตมาส ที่บริเวณหนาวัด มีการรองเพลง และการแสดงบนเวที มีชาวบานมารวมมากมาย พอกลาวเปดงาน และรองเพลงใหพวกเขาฟงสอง เพลง แลวก็กลับไปนอนคางที่บานดินขาว รุงเชา วันที่ 17 ธันวาคม ออกเดินทางไปหมูบานแมแฮใน เดินทางจากบานดินขาวประมาณ ชั่วโมงกวา เปน ถนนลูกรัง ขรุขระมาก ที่หมูบานนี้ไดเสกวัดอารัก ขเทวดา เวลา 10.00 น. หลังมิสซาแลวก็รับอาหาร กลางวัน เจาภาพมีอาหารเลีย้ งแขกทุกคนทีม่ าในงาน เป น อาหารซื่ อ ๆ แบบชาวดอย ส ว นใหญ ก็ เ ป น ตมหมูกบั ผัก มีกบั ขาวอยางเดียว สวนขาวนัน้ แตละ บ า นจะชว ยกัน หุ ง แล ว ห อ ใบตองมาให แ ขก มี พ อ สำหรับทุกคน แขกก็นั่งรับอาหารกันตามสะดวก ไมมีหองอาหาร รับอาหารแลวก็ออกเดินทางไปไว อีกหมูบานหนึ่ง ชื่อบานแมและ เพื่อเสกวัดนักบุญ เทเรซา เวลา 16.30 น. หลังมิสซาก็รับอาหารค่ำ ต อ จากนั้ น ก็ มี ก ารฉลองคริ ส ต ม าส เริ่ ม ด ว ยการ ชักดาวขึน้ สูย อดเสา รองเพลงทำนอง แฮ็ปป เบิรท เดย ให พ ระกุ ม าร แล ว ก็ มี ก าร แสดงบนเวที จนดึ ก พอก็ตองหนีไปนอนกอนตามระเบียบ เพื่อเก็บพลัง ไปสำหรับวันตอไป วันนีเ้ สกวัดสองแหง เชา และบาย วันที่ 18 ธันวาคม ออกจากแมและเดินทาง ไปหมูบาน บลอเด ซึ่งอยูไมไกลกันเทาไร ใชเวลา เดินทางเพียง 15 นาที ทำพิธีเสกวัดเล็ก ๆ สำหรับ

หมูบานนั้น วัดนี้มีนักบุญเทเรซาเปนองคอุปถัมภ จากหมูบานบลอเด เราตองเดินทางไปยังหมูบาน แมปอก ซึ่งอยูหางไปประมาณ สิบกวากิโลเมตร แตตองใชเวลาเดินทางกวาชั่วโมง เพราะถนนไมดี บางชวงก็สงู ชัน ขางหนึง่ เปนเหวลึก มองดูแลวเสียว โชคดีที่ไมมีรถสวนมาเลย ถาเกิดมีใครสวนทางมาก็ ตองหาที่หลีกกัน โดยถือหลักวารถคันที่กำลังจะ ขึ้นดอย จะตองเปนผูถอยหลังลงไปจนกวาจะพอ หลี ก กั น ได เราทำพิ ธีเ สกวั ด นั ก บุ ญ เทเรซา เวลา ประมาณ บายสามโมง แลวรีบกลับไปนอนที่บาน ดินขาว ทีจ่ ริงชาวบานอยากใหเรานอนคางทีห่ มูบ า น ของเขา เพราะเปนหมูบานที่หางไกล ไมมีน้ำไมมีไฟ หนทางไปมาก็ไมสะดวก นาน ๆ จะมีพระสงฆไป เยี่ยมเยียนสักที นาสงสารเขา แตเราตองรีบกลับ กอนทีจ่ ะมืด เพือ่ รุง เชาจะไดเดินทางตอไปยังอำเภอ ขุนยวมไดสะดวก วันนี้ก็เสกวัดไปสองหลัง เหมือน เมื่ อ วาน รวมสามวั น เสกวั ด ห า หลั ง คิ ด ว า เป น สถิติสูงสุดในโลกเลย นาจะเอาไปลง กินเนสตบุค นะเนี่ย วันที่ 19 ธันวาคม ทำมิสซาเชาใหเด็ก ๆ ที่ศูนยคาทอลิก และชาวบานดินขาว หลังจากนั้นก็ เดิ น ทางไปเสกวั ด นั ก บุ ญ คริ ส ตี น า ซึ่ ง อยู ที่ บ า น ปางหินฝน ไมไกลจากบานดินขาวเทาไร เปนวัดเล็ก ๆ สำหรับ คริสตชนสิบกวาหลังคาเรือน พิธกี เ็ รียบงาย มีคนมาไมมาก หลังมิสซาแลวรีบรับอาหาร จากนั้น ก็เดินทางตอไปอำเภอขุนยวม ใชถนนสายแมแจมปางอุง เปนถนนลาดยาง แตกค็ ดเคีย้ วไปตามไหลเขา ไปถึงปางอุง แลวแยกเขาไปอีกประมาณ 15 กม. เพื่อไปหมูบานแมโกป ถนนแยเอามาก ๆ ตองขาม ลำธาร 8 ครั้ง ทางก็เปนหลุมเปนบอ รถกระแทก ไปกระแทกมา ทำให ค นนั่ ง ปวดหลั ง ปวดเอว 

08_04 Bishop 2.indd 130

8/4/2552 13:19:05

ไปตาม ๆ กัน เราไปถึงหมูบานตอนบายแก ๆ ชาว บานดีใจ ออกมาตอนรับ ดวยการจับมือแบบฝรั่ง แลวกลาวคำสวัสดีเปนภาษาปกาเกอะญอ (โอ หมึ โช เปอ) ตองจับมือกับทุกคน ไมวาลูกเด็กเล็กแดง กวาจะหมดทั้งหมูบาน ก็เลนเอาเมื่อยมือเหมือนกัน ค่ำนัน้ มีมสิ ซาฉลองคริสตมาส และมีการแสดงบนเวที สวนใหญก็เปนการเตนรำของลูกหลานของเขาเอง มี เ รื่ อ งหนึ่ ง ที่ เ หมื อ น ๆ กั น เกื อ บทุ ก เวที คื อ เมื่ อ นักเตนรำขึ้นเวทีแลว ฝายดีเจ หาเพลงไมเจอ เด็ก ตองยืนรอนานกวาจะไดเตน เรารูสึกรำคาญ แต ชาวบานเขามีความอดทน รอได ไมมีการโหฮาปา ดู ก็ น า รั ก ดี คื น นั้ น กว า จะได น อนก็ ร อจนกว า จะ สิ้นเสียงบนเวที ราว ๆ เที่ยงคืน วันที่ 20 ธันวาคม เสกวัดนักบุญคริสตีนา เวลา 10.00 น. มีคนมามากพอสมควร หลังอาหาร กลางวันแลวก็ตองเดินทางกลับ ขากลับรูสึกวาเร็ว กวาขาไปเสมอ เราไปรับอาหารเย็นที่ศูนยคาทอลิก ขุนยวม แลวเดินทางเขาไปยังหมูบ า นปาเปยงหลวง ตำบลแม กิ๊ ที่ นั่ น พ อ ได น อนในกระต อ บหลั ง ใหม ของคุณ โบชิ หัวหนาคริสตัง ทีเ่ พิง่ สรางเสร็จ สำหรับ งานนี้โดยเฉพาะ มีหองน้ำอยูใกล ๆ สะดวกมาก พ อ ได มี โ อกาสพั ก ผ อ นที่ นั่ น สองคื น สบายมาก กลางคืนพอพระจันทรตกแลว ออกมาดูดาวระยิบ ระยับเต็มทองฟา เปนภาพที่สวยงามมาก หาดูใน เมืองใหญ ๆ ไมได วันที่ 21 ธันวาคม มีมิสซาฉลองคริสตมาส (ครั้ ง ที่ 4 สำหรั บ พ อ ) ตอนค่ำ ทำมิ ส ซาบนเวที มีสัตบุรุษมามากมาย รวมมิสซากันดวยความสงบ และศรัทธา นาประทับใจมาก กอนมิสซามีการแสดง ละครเกี่ยวกับการบังเกิดของพระคริสตเจา หลัง มิสซาก็มีการแสดงบนเวทีตามธรรมเนียม เขาเลน กันจนดึกจนดื่น แตเราก็หลบไปนอนเอาแรงกอน ตามเคย วันที่ 22 ธันวาคม วันนีเ้ ปนวันครบรอบ 45 ป

ที่ พ อ ได รั บ ศี ล บวชเป น พระสงฆ ทำให พ อ เองได ทบทวนถึงเวลาที่ผานไป พอไดสัมผัสกับความรักที่ พระเป น เจ า ได ท รงมี ต อ พ อ เสมอมา “Sic Nos Amantem” (พระองคทรงรักเราถึงเพียงนี้ ใครบาง จะไมรักตอบ) เราทำพิธีเสกวัดพระแมมารี เวลา 9.45 น. วัดนีใ้ หญโต และสวยงามมากกวาวัด 7 หลังทีไ่ ดเสกมา แลวในสัปดาหน้ี คากอสรางก็เกือบ 4,000,000 บาท (มากกวาวัด 7 หลังรวมกันหลายเทา) ทีค่ นชอบมาก ก็คือเพดานวัด มีรูปแมพระใหญมาก วาดโดยชางที่ ไนทบาซาร เชียงใหม ราคา 65,000 บาท คาใชจาย ทั้ ง หมดในการสร า งวั ด นี้ ได รั บ การบริ จ าคจาก คุณลีเลีย นงนุช นุตยกุล คาทอลิกจากวัดซางตาครูส ซึ่ ง ได ย า ยไปทำการค า ขายในอั ง กฤษ ท า นผู นี้ ไ ด บริจาคเงินสรางวัดที่อำเภอจอมทองมาแลว ราคา ก็สามลานกวา นอกนัน้ ยังไดซอ มแซมหลังคาวัดทีแ่ มก๊ิ ไดชวยสรางโรงเรียนที่เวียงปาเปา ตอนที่คุณพอ คมกฤช ยังมีชีวิตอยูอีกสองลานบาทดวย ทานบอก วาไดทำบุญแลวมีความสุข เพราะทุกสิ่งที่ทานมีก็ได รั บ มาจากพระเจ า ทั้ ง นั้ น ก็ น า ปรบมื อ ให จ ริ ง ๆ เสร็จจากเสกวัดสุดทายในชวงแปดวันที่ผานมาแลว ก็กลับมาพักผอน และเคลียรงานที่คาง ๆ อยู ยิ่ง ตอนจะสิ้นปนี่งานเยอะมากเลย นี่ดีที่คุณพอเจา อาวาสเขตแมแจมไดงดรายการเสกวัดไปหลังหนึ่ง เดีย๋ วพรุง นีก้ จ็ ะไปเสกอีกวัดหนึง่ อยูร ะหวางทางขึน้ ดอยอิ น ทนนท เป น วั ด เล็ ก ๆ สำหรั บ คริ ส ตชน ชาวปกาเกอะญอ ประมาณ 10 ครอบครัว คุณเมษา ศรีประเสริฐ บริจาคเงินประมาณ 300,000 บาท เพื่อสรางวัดหลังนี้ และขอใหตั้งชื่อวา วัดนักบุญ แคธริน (ลาบูเร) เสร็จจากเสกวัดแลวตองรีบลงมา เพื่ อ เดิ น ทางต อ ไปหมู บ า นเทอดไทย เพื่ อ ฉลอง คริสตมาสครั้งสุดทายสำหรับปนี้ ที่นั่น ในวันที่ 30 ธั น วาคม แล ว วั น สุ ด ท า ยของป เ ก า ก็ จ ะร ว มพิ ธี โมทนาคุณ สำหรับพระพรตาง ๆ ที่ไดรับระหวาง



08_04 Bishop 2.indd 131

8/4/2552 13:19:09

ปนี้ และในเวลาเดียวกัน ก็ขอสมาโทษสำหรับบาป และความผิดที่เราไดกระทำดวย และก็คงจะนับ ถอยหลังเพือ่ ตอนรับปใหมกนั ทีบ่ า น ครัง้ นีค้ ยุ ยาวหนอย เพราะมีเรือ่ งเยอะ สรุปการเดินสายเสกวัดหลายวัด บนดอยก็ผานไปดวยดี ไมมีอุบัติเหตุ ไมมีการเจ็บ ไขไดปวย มีหลั่งเลือดนิดเดียวเพราะโดนมีดโกน แบบเกา บาดเอา แตหลานสาวที่เปนมาเซอรก็เอา ใบสาบเสือมาเคี้ยว ๆ แลวโปะที่แผล หามเลือดได

ดีเหมือนกัน คนบนดอยเขามีภูมิปญญา สามารถ เอาตัวรอดไดดีกวาพวกเรา ขอบคุ ณ พระเจ า สำหรั บ การเดิ น ทางอั น ยาวนาน เหนือ่ ย แตกส็ นุก และนาปลืม้ ใจ กับหลาย ๆ หมูบานที่ไดมีวัดใหม ขอขอบคุณบรรดาผูมีพระคุณ ทุ ก ๆ ท า น ที่ ไ ด บ ริ จ าคเงิ น สร า งวั ด ให พ วกเรา ขอพระเปนเจาทรงตอบแทนน้ำใจดีของทุกทานดวย ลากอนปเกา 2007 และสวัสดีปใหม 2008

แสบตาเพราะหมอกควัน หายไปหลายวัน ไมไดไปไหน แตอยูบาน เพือ่ จัดเตรียมเอกสาร ไวมอบใหพระคุณเจาองคใหม และก็ เ ริ่ ม เก็ บ ข า วของใส ก ล อ ง เตรี ย มย า ยที่ อ ยู ขาวของมากมายจริง ๆ สะสมไวตลอดเวลา 22 ป หนั ง สื อ หลายตู คงต อ งมอบไว ใ ห ห อ งสมุ ด ของ สังฆมณฑล เราแกแลวตอนนี้ไมคอยไดอานหรือ ค น คว า อะไร อี ก อย า งหนึ่ ง เราก็ ค น หาเรื่ อ งที่ ตองการรูจากอินเตอรเน็ตได ตอนนี้หลายคนเปนหวงโทรฯมาถามเรื่อง หมอกควันทางภาคเหนือวาเปนอยางไรบาง ก็ยงั แย อยูครับ มีหมอกควันเต็มไปหมด เวลาหายใจก็รูสึก คลาย ๆ กับวามีใครเผาอะไรอยูใกล ๆ บานเรา แสบจมูก แสบตา เปนอยางนี้ทุกฤดูแลง ยิ่งทียิ่ง หนักขึ้นเรื่อย ๆ เพราะมีคนเผาปากันมาก ทางการ จะหามก็ไมรูวาชาวบานจะทำไรกันไดอยางไร ถาไม ตัดตนไม แลวไมเผา ก็ปลูกขาวไมได (พูดถึงการทำไร บนเนินเขา ที่ชาวเขาชาวดอยทำกัน) ก็เปนปญหา หนักที่จะตองหาทางแกไขกันตอไป ที่นาจะหามก็ คือพวกทีเ่ ผาเพือ่ จับสัตวปา หรือเพือ่ หาของปาพวกนี้ เผาแลวไมรับผิดชอบ ไมทำแนวปองกันไฟ เหมือน ชาวเขาที่ทำขาวไร ไฟจึงลุกลามไปทั่ว ทำใหพวกเรา ที่อยูในเมืองลำบากไปดวย ตองรอใหฝนตกลงมา สักครัง้ สองครัง้ หมอกควันก็จะหายไป ทนเอาหนอย

ในระยะนีค้ นลำบากกันทัว่ โลก บริษทั ใหญ ๆ ลมระเนระนาด เศรษฐกิจแย การเมืองยุง ไมรูจะ ไปจบกันที่ไหน ที่นาเปนหวงอยางหนึ่งก็คือคนสมัย ใหมนี้มีความเห็นแกตัวมาก มุงหาแตผลประโยชน ส ว นตั ว ไม มี ค วามเอื้ อ เฟ อ เผื่ อ แผ ต อ กั น การทำ การคาดวยกันจึงไมคอยราบรื่น เพราะมัวแตจอง เอาเปรียบกัน พอเองไมคอ ยเขาใจเทาไรในเรือ่ งการ ฟนฟูเศรษฐกิจ เชน AIG ลม รัฐบาลสหรัฐเอาเงิน กอนใหญ (ซึ่งมาจากภาษีของชาวบาน) ไปชวยใหมี ความคลองตัว แตพนักงานในบริษัทนั้น โดยเฉพาะ ตัวเปง ๆ กลับถลุงเงินของบริษทั กันอยางสุรยุ สุรา ย เขาบอกว า เมื่ อ ผู จั ด การใหญ จ ะไปไหนที ต อ งมี เครื่ อ งบิ น พิ เ ศษส ว นตั ว พั ก โรงแรมที่ แ พงที่ สุ ด เงินเดือนสูงลิ่ว เบี้ยเลี้ยงเอย โบนัสเอย เยอะแยะ ไปหมด พวกนี้มีความเปนหวงฐานะของบริษัทบาง หรือเปลาไมทราบ เห็นดวยทีป่ ระธานาธิบดีโอบามา สั่งใหตัดเงินเดือน ตัดโบนัส ของผูบริหารลงบาง เมือ่ คนไมมศี ลี ธรรมในการคา การทำงาน การเมือง หรือทำอะไรก็ตาม สังคมเราก็ยุงแบบที่เราเห็นกัน นี่แหละ ไมรูจะทำอยางไรเพื่อเอาศีลธรรมกลับมา สูจิตใจคนสมัยใหมนี้ได เราก็ไดแตเทศนสอนไปจน ปากเปยกปากแฉะ ก็ไมเห็นมีอะไรดีขึ้น เดี๋ยวนี้โจร ผูรายเต็มบานเต็มเมืองไปหมด ไปไหนมาไหนรูสึก 

08_04 Bishop 2.indd 132

8/4/2552 13:19:15

วามีอันตรายรอบดาน สังคมจะลมสลายแลวหรือนี่ นาเปนหวงมากเลย เมื่อวันที่ 6 มีนาคม 2009 ที่ผานมานี้ พอ ไดมีโอกาสไปเปนประธานในงาน “กองบุญขาว” ประจำปครั้งที่ 20 ที่หมูบานขุนแตะ ตำบลดอยแกว อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม สนุกและตืน่ เตนดี กอนอืน่ ก็ตอ งพบกับการเดินทางขึน้ เขาสูงชัน ในเขต อุทยานแหงชาติดอยอินทนนท ทางลูกรัง ขรุขระ เปนหลุมเปนบอ และเต็มไปดวยฝุน บางตอนทาง แคบรถสวนกันไมได กวาจะถึงที่หมายก็ทำใหเรา ปวดเอว ปวดหลั ง ไปตาม ๆ กั น มี ช าวบ า นจาก หมูบานใกลเคียงมารวมงานกันมาก คืนวันสุกดิบก็ มีการแสดงตาง ๆ บนเวที มีวงดนตรีของชาวบาน มีละครเกี่ยวกับวัฒนธรรมชนเผา มีคณะตลกดัง ๆ มาเรี ย กเสี ย งหั ว เราะด ว ย กว า จะเลิ ก ก็ เ ที่ ย งคื น เชาวันที่ 7 มีนาคม เปดงานดวยการแหขาวไปตาม หมูบ า น เพือ่ ใหทกุ คนตระหนักถึงความสำคัญของขาว ซึ่งเปนของประทานจากพระผูสราง ชาวเขาเผา ปกาเกอะญอ และเชื่อวาชนเผาอื่น ๆ รวมทั้งคน ในพื้นราบดวย ใหความสำคัญตอขาวมาก เพราะ ขาวหมายถึงชีวิต ในงานกองบุญขาวนี้ แตละคนก็ จะนำขาวมาบริจาคตามความสามารถ คนไหนไมได ทำนาก็เอาเงินมารวมกองบุญนี้ ครัง้ นีไ้ ดขา วรวมพัน กวาถัง และเงินเจ็ดหมื่นกวาบาท ขาวและเงินที่ ได นี้ เ ขาจะเอาไปสนั บ สนุ น งานสงเคราะห ที่ ท าง หนวยงานของสังฆมณฑลรับผิดชอบอยู นับวาเปน งานที่มีความหมายมาก เนนเรื่องการรูจักแบงปน ตามจิตตารมณมหาพรตของเรา พอเองเมื่อเห็นแต ละคนแบกขาวมาคนละถุง ครึ่งถุง บางคนเอาเงิน มาทำบุญ เปนธนบัตรใบละ 20 บาทเสียสวนมาก เหรียญ 10 บาท 5 บาทก็มี ใบละ 100 บาทหลายใบ สวนใบละ 500/1000 บาท พอไมเห็นมี รวมแลวได เงินเจ็ดหมื่นกวาบาท เปนเงินมากสำหรับพวกเขา แตสำหรับพวกเศรษฐีในเมืองใหญ ๆ เงินแคนจ้ี บ๊ิ จอย

แคกระเปาถือหลุยสวกิ ตองใบเดียว (ทีถ่ กู “หมูสกปรก” ขโมยไปจากบานเศรษฐีในกรุงเทพฯ) หรือกินขาวใน ภัตตาคารดัง ๆ มื้อเดียวเทานั้น ถาเศรษฐีพวกนี้ อดใจไมใชของหรูหราราคาแพง แลวเอาเงินมาบริจาค พวกเราก็ ค งเอาไปช ว ยคนยากคนจนได ม ากเลย แหม! พอดีพระวรสารประจำวันนี้ พูดถึงเรือ่ งเศรษฐี กั บ ลาซารั ส ผู ย ากจน เศรษฐี มั่ ง มี ค นนั้ น ตกนรก ไมใชเพราะเขารวย หรือเขาไปทำผิดรายแรงอะไร ที่ไหน แตเปนเพราะเขาไมรูจักแบงปนสิ่งที่เขามีให คนที่ขัดสน ซึ่งนอนอยูที่ประตูบานของเขาเอง เขา เลยถูกลงโทษ เขาเคยดืม่ เหลาองุน ดี ๆ ราคาแพง ๆ เทียบกับสมัยนี้ก็ราคาขวดละหลายหมื่น หรือเกิน แสนบาท (เศรษฐีไทยบางคนเขาดื่มกัน) โดยไมเคย คิดที่จะใหอะไรแกลาซารัสเลย ตอนนี้กลับขอให ลาซารั ส เอานิ้ ว จุ ม น้ำ มาแตะลิ้ น เขาให ค ลายร อ น ลงบาง แตทานพออาบราฮัมไมอนุญาต .. “ลูกเอย จงจำไววา เมื่อยังมีชีวิต ลูกไดรับแตสิ่งดี ๆ สวน ลาซารั ส ได รั บ แต สิ่ ง เลว ๆ บั ด นี้ เ ขาได รั บ ความ บรรเทาใจที่นี่ สวนลูกตองรับทรมาน...” มหาพรตผ า นไปสองอาทิ ต ย แ ล ว เราได ลด ละ เลิก อะไรที่ไมดีบางหรือยัง เราไดจำศีล สวดภาวนา พลีกรรม ทำบุญใหทานบางหรือเปลา ระวังนะ! เดี๋ยวจะไดรับโทษเหมือนเศรษฐีคนนั้น แล ว จะหาว า ไม เ ตื อ น ขอพระเจ า อวยพรทุ ก ท า น สวัสดีครับ



08_04 Bishop 2.indd 133

8/4/2552 13:19:23

วันที่รอคอย และแลววันทีร่ อคอยก็มาถึง 10 กุมภาพันธ 2009 วันที่พระสันตะปาปาไดทรงรับใบลาออกจาก ตำแหนงที่พอไดยื่นไปตั้งแตเดือนสิงหาคม ป 2007 โอกาสฉลองวันเกิดครบ 6 รอบของพอ แตเพิ่งมา อนุมัติและในเวลาเดียวกันก็ไดทรงประกาศแตงตั้ง คุ ณ พ อ ฟรั ง ซิ ส เซเวี ย ร วี ร ะ อาภรณ รั ต น เป น พระสั ง ฆราชเชี ย งใหม องค ที่ 4 สื บ ต อ จากพ อ พอรูขาวลวงหนาสองวัน แตพระสมณทูตหามบอก ใครจนกวาจะถึงวันที่ 10 กุมภาพันธ เวลา 18.00 น. ซึ่งตรงกับเวลาเที่ยง ที่กรุงโรม เชื่อวาหลายคนคง ทราบข า วนี้ ก อ นเหมื อ นพ อ โดยเฉพาะอย า งยิ่ ง บรรดาพระสังฆราช รวมทัง้ พระคุณเจาใหมเองดวย แต ทุ ก คนก็ ต อ งเก็ บ ไว เ ป น ความลั บ พอถึ ง เวลา หกโมงเย็นของวันนั้น โทรศัพทก็เริ่มทำงานหนัก มีคนโทรฯ มาหลายคน บางคนก็ถามวาทำไมลาออก เร็ว... บางคนก็บอกวาดีใจดวย... บางคนถามวาอายุ เทาไร ... ลาออกแลวจะไปอยูที่ไหน ฯลฯ ก็ตอบไป ตามความจริง ทางดานคุณพอวีระดูเหมือนจะตอง รับโทรศัพทมากหนอย เรารูเ พราะเวลาเราพยายาม ติดตอทาน ปรากฏวาโทรศัพทของทาน ไมคอยวาง เลย ทุกคนดีใจทีไ่ ดคณ ุ พอวีระ มาเปนนายชุมพาบาล ของสังฆมณฑลเชียงใหม ใคร ๆ ก็รูวาคุณพอวีระ เปนพระสงฆทน่ี า รัก ยิม้ แยมแจมใส มีนำ้ ใจดี ศรัทธา ขยันทำงาน ชอบชวยเหลือคนอื่น ไดชวยหาทุนให ครู คำสอนของเชี ย งใหม ไ ด ม าเรี ย นที่ ซี ซี และที่ แสงธรรม ทานคงจะไปทำใหพระศาสนจักรทาง ภาคเหนือเจริญกาวหนายิ่ง ๆ ขึ้น พวกเราทุกคนใน สังฆมณฑลเชียงใหมขอตอนรับพระคุณเจา วีระ ดวยความยินดี ทางอุดมสารใหคนมาสัมภาษณถึงความ รูสึกของพอหลังจากที่ไดรับอนุญาตใหลาออกจาก ตำแหนง พอก็บอกไปวา รูสึกสบายใจ และดีใจที่

จะไดมีเวลาพักผอน เพราะสุขภาพของพอก็ไมคอย ดีเทาไร เลยขอเกษียณกอนกำหนดปกวา ๆ ตอนนี้ เราก็รอใหพระคุณเจาใหม ที่หนุมกวา มาทำหนาที่ ตอไป พอไมเคยคิดหวงตำแหนง หรือเกาะติดเกาอี้ เหมื อ นนั ก การเมื อ ง เมื่ อ เราเห็ น ว า ควรให ค นที่ ทำงานไดดีกวามาทำได เราก็พรอม พออยูในตำแหนงได 22 ป 15 วัน (นับถึง วันที่ประกาศแตงตั้งพระสังฆราชใหม) พอไดสัมผัส กับความรักของพระเปนเจาตลอดเวลา พอไดรับ พระคุ ณ ต า ง ๆ มากมาย ทั้ ง ฝ า ยกาย และฝ า ย วิญญาณ การทีไ่ ดทำงานทางภาคเหนือนี้ ซึง่ คริสตชน สวนใหญเปนชาวเขาชาวดอย ทีย่ ากจน แตมคี วามซือ่ เรียบงายในการดำเนินชี วิ ต ทำให พอรู จักใช ชี วิ ต แบบสมถะตามไปดวย ทุกครัง้ ทีไ่ ดไปอยูก บั คริสตชน บนดอยตาง ๆ พอมีความสุขมาก ไดอยูก บั ธรรมชาติ ที่สวยงาม อากาศบริสุทธิ์ ชาวบานก็ซื่อ ๆ อาหาร การกินแมจะไมมอี ะไรดีพเิ ศษมาก แตเราก็รสู กึ อรอย มีอยางหนึ่งที่ลำบากหนอย ก็คือตัวแมลงที่คอยกัด ทำใหเราคัน และเปนแผล กวาจะหายก็เปนอาทิตย หายแลวก็ยังมีแผลเปนใหเห็นอีกนาน แตก็ไมหนัก หนาอะไร พอทนได ที่นาเปนหวงอยางหนึ่งก็คือ ในระยะ 20 ป ที่ผานมานี้ ความเจริญทางดานวัตถุ ไดเขาไปในหมูบ า นตาง ๆ อยางรวดเร็ว ถนนหนทาง ดีขึ้น ไฟฟาเขาไปถึง ชาวเขาไดมีโอกาสดูโทรทัศน และนีเ่ ปนตัวแปรทีส่ ำคัญ ทำใหเกิดการเปลีย่ นแปลง ในหมูชนชาวเขา การโฆษณาชวนเชื่อในทีวี ละคร น้ำ เน า ข า วดารา ข า วอาชญากรรม ฯลฯ ทำให พวกเขารับสิ่งตาง ๆ ที่ไดฟงไดเห็น และเลียนแบบ โดยไม ไ ด คิ ด พิ จ ารณาให ร อบคอบ ทำให พ วกเขา กลายเปนพวกวัตถุนิยม บริโภคนิยม อยากมีอยาก ใช สิ่ ง ที่ ห รู ห รา ฟุ ม เฟ อ ย ที่ เ ห็ น ในโทรทั ศ น การดำเนินชีวิตที่เรียบงาย สมถะที่เคยมี คอย ๆ 

08_04 Bishop 2.indd 134

8/4/2552 13:19:28

หายไปจากหมูบ า น บรรยากาศในหมูบ า นบนดอยจึง ไมคอยนาสนใจอีกตอไป นาเสียดาย อีกเรือ่ งทีน่ า เปนหวงก็คอื เดีย๋ วนีค้ นชาวเขา โดยเฉพาะเยาวชน ไมยอมอยูบนดอย อยากเขามา ในเมืองใหญ ๆ จะมาเรียนตอ หรือมาหางานทำก็ตาม พวกเขาจะทิ้งประเพณีดี งามที่มี มาแต สมัยปู ย า ตาทวด และมารับเอาวัฒนธรรมของคนเมือง โดย ที่พวกเขายังไมพรอม ทำใหมีนิสัยฟุงเฟอ ชอบใช

ของราคาแพง ชอบเที่ ย วเตร ห าความสำราญ สนุกสนานไปวันวัน หลายคนก็ละทิ้งความเชื่อ ไม ปฏิบัติศาสนกิจ เหมือนที่เคยทำเมื่ออยูกับพอแม บนดอย เปนปญหาทีพ่ ระสังฆราชใหมจะตองติดตาม กันตอไป ขอพวกเราชวยสวดภาวนาใหพระสังฆราช ใหมของเรา ใหทานมีพลังกายพลังใจ พรอมที่จะ ลุยงานประกาศขาวดีทางภาคเหนือ ตอไป ขอพระเจา อวยพรทุกทาน

อำลา - อาลัย รูส กึ ลำบากใจมากทีจ่ ะกลาวคำวา “ลากอน” หลังจากที่ไดมาอยูที่นี่เปนเวลานานถึง 22 ปกวา แตกอนที่จะกลาวคำอำลา พอตองขอขอบคุณพระ เปนเจาดวยสิ้นสุดจิตใจ เพราะพระองคมีพระทัยดี และทรงพระกรุณาลนเหลือ พระองคทรงไววางใจ พอ ไดทรงแตงตั้งใหพอมาเปน นายชุมพาบาลปกครองดูแลฝูงแกะของ พระองคในสังฆมณฑลเชียงใหมนี้ ทั้ง ๆ ที่พอไมมี ความสามารถพิเศษอะไร และเพราะความรูสึกวา ตนเองไม มี ค วามเหมาะสมกั บ หน า ที่ อั น มี ค วาม รับผิดชอบสูงนี้ พอจึงไดพยายามปฏิเสธ แตสดุ ทาย พอก็ยอมตามพระประสงคของพระองค แรก ๆ ก็ มี ค วามหวาดกลั ว และกั ง วลมาก เกรงว า จะ ทำหนาทีไ่ ดไมดี เพราะตนเองเปนสงฆตา งสังฆมณฑล ไม คุ น เคยกั บ สภาพความเป น ไปทางภาคเหนื อ ไมคอยรูอะไรเกี่ยวกับขนบธรรมเนียม ประเพณี ลานนา ไมรูภาษาและวัฒนธรรมของชนเผาตาง ๆ ซึ่ ง มี อ ยู ห ลายเผ า บอกตรง ๆ ว า เมื่ อ มาใหม ๆ มีความเครียดมาก นอนไมหลับหลายคืน ทำใหรสู ึก วา “ไมอยากมา” แตมาถึงเวลานี้กลับมีความรูสึก วา “ไมอยากไป” เสียแลว ทั้งนี้เพราะพระเปนเจา ไดทรงประทานพระหรรษทานชวยเหลือพอตลอด เวลา สมตามคำเทศน ข องนั ก บุ ญ แบร น าดิ น

แห ง เซี ย นนา ที่ ว า “เป น กฎทั่ ว ไปสำหรั บ พระ หรรษทานพิเศษ ที่พระเปนเจาประทานแกมนุษย เมื่อบุคคลใดไดรับพระหรรษทานพิเศษ หรือไดรับ กระแสเรียกสูงสง พระองคก็ทรงตกแตงบุคคลที่ ได รั บ เลื อ ก ด ว ยพระคุ ณ ของพระจิ ต ซึ่ ง จำเป น สำหรับการทำงาน ที่ไดรับมอบจนสำเร็จ” (บทอาน ที่ 2 ทำวัตรภาคบทอานวันสมโภชนักบุญ ยอแซฟ) พอรูสึกวาเปนเชนนั้นจริง ๆ วาพระเปนเจาไดทรง ชวยพอในทุก ๆ ดาน ทำใหพอรูสึกซึ้งมากขึ้น ถึง ความรั ก ที่ พ ระองค ท รงมี ต อ พ อ -- “พระองค ทรงรักเราถึงเพียงนี!้ ” -- พระเปนเจาไดทรงประทาน พระพรตาง ๆ แกพอผานทางบุคคลผูมีน้ำใจดีมาก มายหลายทานดวยกัน ซึง่ พอไมอาจเอยนามใหหมด ได ใ นที่ นี้ พ อ จึ ง วอนขอพระเป น เจ า ได ท รงโปรด ประทานพระพรตอบแทนทุกทาน แทนพอดวย นอกจากขอบคุ ณ พระเป น เจ า แล ว พ อ ตองขอขอบคุณผูใหญฝายพระศาสนจักร ทุกทาน ที่ ไ ด มี ส ว นทำให พ อ ได มี โ อกาสมาอยู ที่ นี่ ก อ นอื่ น ขอกราบขอบพระคุณองคสมเด็จพระสันตะปาปา ยอห น ปอล ที่ 2 ผู ไ ด ท รงแต ง ตั้ ง ให พ อ เป น พระสังฆราชเชียงใหม พรอมทั้งไดทรงพระกรุณา บวชพอเปนพระสังฆราช ในมหาวิหารนักบุญเปโตร กรุงโรม เมื่อวันที่ 6 มกราคม 1987 (พ.ศ. 2530)



08_04 Bishop 2.indd 135

8/4/2552 13:19:32

ดวย ขอบคุณพระสมณทูต เรนาโต มารตีโน ผูได จัดการทุกอยางในการสรรหาผูมาสืบตำแหนงตอ จากพระคุ ณ เจ า โรเบิ ร ต รั ต น บำรุ ง ตระกู ล ขอบคุณบรรดาพระสังฆราชในประเทศไทยที่ไดมา ให กำลั ง ใจแก พ อ ในวั น ที่ พ อ รั บ มอบตำแหน ง เมือ่ วันที่ 25 มกราคม 1987 ขอบคุณบรรดาพระสงฆ นักบวชชายหญิง และสัตบุรุษทุกคนในสังฆมณฑล เชียงใหม ที่ไดใหการตอนรับพออยางอบอุน ไมใช ในวันเขารับตำแหนงเทานั้น แตตลอดเวลา ยี่สิบ กวาปที่พออยูที่นี่ดวย ขอบคุณทุกทานที่ไดใหความ รวมมือกับพอในงานของพระเจา ทำใหงานของ พระองคเจริญกาวหนามาโดยตลอด ขอพระเจา ประทานพรตอบแทนทุกทานดวย พ อ ขอพู ด ด ว ยความจริ ง ใจว า “อยู ที่ นี่ มี ความสุข” (เทียบ มธ 17:4) แมวาบางครั้งจะมี ปญหา มีอุปสรรค มีความขัดแยง หรือความยาก ลำบากบางก็ตาม พอมีความสุขใจเสมอ เพราะรูวา พระเจาทรงประทับอยูกับพอตลอดเวลา พอไดชม ความงามตามธรรมชาติของภูมิประเทศทางภาค เหนือ โดยเฉพาะเวลาไปเยีย่ มสัตบุรษุ ตามดอยตาง ๆ แมถนนหนทางจะไมดี ทางแคบ ขรุขระ คดเคี้ยว สูงชัน ตองขึน้ เขา ลงหวย ลุยน้ำลุยโคลน บางครัง้ รถติดหลม ตองลงไปชวยเข็น ฯลฯ แตเมื่อมอง ย อ นหลั ง ไป พ อ กลั บ เห็ น ว า เป น เรื่ อ งที่ ส นุ ก และ ตื่นเตนดี เมื่อไดขึ้นไปอยูกับสัตบุรุษชาวเขาแลว พอไดรับการตอนรับที่อบอุนเสมอ ไดเห็นความซื่อ เรียบงาย มีชวี ติ สมถะ มีความเชือ่ และความศรัทธา ในพระเจามาก ทำใหพอเองมีความศรัทธาเพิ่มขึ้น ดวย และเมื่อไดสังเกตวา แมพวกเขายากจน ไมมี เครือ่ งอำนวยความสะดวกเหมือนคนในเมืองใหญ ๆ การกิ น อยู ก็ แ สนจะอั ต คั ด ขั ด สน แต พ วกเขาก็ มี ความสุข เพราะพวกเขามีความพอใจกับสิง่ ทีต่ นเปน และสิง่ ทีต่ นมี เปนการสอนใหพอ รูจ กั ใชชวี ติ เรียบงาย สมถะ ไมฟุงเฟอ ไมใฝฝนหาของใชที่หรูหราราคา

แพง ทำใหมีความพอใจ และมีความสุขกับสิ่งที่มี นับเปนบทเรียนที่มีคามากสำหรับพอ 22 ป ผ า นไปเร็ ว เหมื อ นฝ น แต ก็ เ ป น ฝนทีด่ ี ทีจ่ ะตองจดจำไวตลอดชีวติ ภาพทีป่ ระทับใจ มากภาพหนึ่งก็คือ การไปฉลองคริสตมาสตามเขต ตาง ๆ บนดอย พอไดเห็นชาวเขาจำนวนมากมา รวมฉลองกันอยางศรัทธา หลายคนตองเดินทาง เปนเวลาหลายชั่วโมง เรานั่งรถไป เห็นพวกเขา เดินแลวนาสงสาร อยากจะรับขึ้นรถก็ไมมีที่วาง (เดี๋ ย วนี้ ถ นนหนทางดี ขึ้ น ชาวบ า นมี ร ถยนต มีมอเตอรไซคใชกันมากขึ้น จึงไมตองเดินเหมือน แตกอน) เมื่อไปถึงหมูบานแลวทุกคนจะมีที่นอน มีอาหารเพียงพอ เราจะถวายมิสซาฯกันกลางแจง ในตอนค่ำ ชาวบ านนั่ งกันในสนาม อย างสำรวม แมอากาศจะหนาวเหน็บ พวกเขาก็ไมบนไมวาอะไร ทุกคนรวมมิสซาฯ อยางตั้งอกตั้งใจ นับวาเปนภาพ ที่ประทับใจ และยากที่จะลืม สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม ร่ำ รวยด ว ยความ หลากหลายทางวัฒนธรรม แตทุกคนมารวมเปน หนึ่งในความเชื่อเดียวกัน เมื่อมีการฉลองใหญ ๆ เช น งานบวชพระสงฆ และแน น อนงานบวช พระสั ง ฆราชครั้ ง นี้ ด ว ย เราจะเห็ น สั ต บุ รุ ษ ใน เครื่องแตงกายประจำเผาตาง ๆ มีสีสั นสวยสด งดงามยิ่ง บางครั้งจะไดฟงเพลงวัดเปนภาษาของ เขาที่เราไมเขาใจ แตทำนองก็เหมือนเพลงที่เรา รองกันเปนภาษาไทย บทภาวนาเพื่อมวลชนก็จะมี ผูแทนชนเผามาอานเปนภาษาของตน แลวลงทาย ดวยภาษาไทย “ใหเราภาวนา” นี่แสดงใหเห็นถึง ความเปนหนึง่ เดียวในความแตกตาง นาประทับใจมาก เมื่ อ วั น เวลาผ า นไป พ อ ก็ มี อ ายุ ม ากขึ้ น สุขภาพก็ออนแอลง พอเลยตัดสินใจขอลาออกจาก ตำแหนง กอนกำหนดนิดหนอย ซึง่ พระสันตะปาปา ไดทรงอนุมัติใหลาออกไดต้งั แตวันที่ 10 กุมภาพันธ 2552 และไดทรงแตงตั้งใหคุณพอ ฟรังซิสเซเวียร 

08_04 Bishop 2.indd 136

8/4/2552 13:19:36

วี ร ะ อาภรณ รัต น พระสงฆ จ ากอั ค รสั ง ฆมณฑล กรุงเทพฯ เปนพระสังฆราช ปกครองสังฆมณฑล เชียงใหม สืบตอจากพอ ตามทีท่ กุ คนทราบกันดีแลว ขอใหพวกเราชาวสังฆมณฑลเชียงใหม จงขอบพระคุณ พระเปนเจา ที่ไดทรงสงนายชุมพาบาลที่ดี และ น า รั ก มาให พ วกเรา และขอพวกเราทุ ก คน ทั้ ง พระสงฆ นักบวชชายหญิง และฆราวาส ไดตอ นรับ พระสั ง ฆราชใหม ด ว ยความยิ น ดี และพยายาม รวมมือกับทานอยางเต็มที่ เพื่อพระอาณาจักรของ พระองคจะไดเจริญกาวหนาตอไป เมื่ อ คนใหม ม าแล ว คนเก า ก็ ต อ งไป ในฐานะที่พอเปนพระสงฆสังกัดอัครสังฆมณฑล กรุ ง เทพฯ พ อ จึ ง ขออนุ ญ าตพระคาร ดิ นั ล มี ชั ย กิจบุญชู ใหพอ กลับไปอยูท บ่ี า นพักพระสงฆทเ่ี กษียณ แลว ทีอ่ คั รสังฆมณฑลไดสรางไวในบริเวณบานผูห วาน ที่ นั้ น มี เ พื่ อ นพระสงฆ รุ น พี่ และรุ น ใกล เ คี ย งกั น พักอยูหลายองคแลว คิดวาไปอยูที่นั่นคงไมเหงา พอขอถือโอกาสนีข้ อบคุณลูก ๆ สังฆมณฑล เชียงใหมทุกทาน ที่ไดใหความรวมมือกับพออยาง ดีเสมอมา และถาหากพอเคยไดทำอะไรใหเปนที่ ขุน เคือง หรือขัดใจใครบาง ก็ขออภัยไว ณ ทีน่ ด้ี ว ย แลวเราจะคิดถึงกันเสมอในคำภาวนา

บัดนี้ถึงเวลาแลวที่พอจะตองกลาวคำที่ พอไมอยากกลาว คือ “ลากอน” ขออำนวยพรทุกทานดวยความรัก จากบทความดังกลาว ทำใหเราทราบถึง ความเป น ตั ว ตนของพระคุ ณ เจ า ฯ เป น อย า งดี โดยเฉพาะบุคลิกภาพของทาน ที่มีความออนโยน มองโลกในแงดี อารมณขัน เปนกันเองกับทุกคน มี เ จตนารมณ มุ ง มั่ น ที่ จ ะสื บ สาน เผยแพร ธ รรม และพัฒนาศาสนจักร อีกทั้งทาง “ดานวรรณศิลป” ซึ่ ง ท า นมี ค วามเป น นั ก เขี ย นมื อ อาชี พ ถ า ยทอด ประสบการณ ต า ง ๆ อย า งมี ค ารมคมคาย โดย แฝงข อ คิ ด คติ ส อนใจอยู เ สมอ อ า นแล ว ชวนให เพลิดเพลิน ไมนาเบื่อ การตรากตรำกรำงานหนัก ของพระคุณเจา ยอแซฟ สั ง วาลย ศุ ร ะศรางค ซึ่ ง ได ถ า ยทอด ประสบการณผา นงานเขียนเหลานี้ สะทอนใหเห็นถึง แบบอยางของความเปนผูน ำทีด่ ี มีจติ ตารมณพรอม ที่จะรับใช อยางเต็มความสามารถ โดยไมเห็นแก ความเหน็ ด เหนื่ อ ย เป น แบบอย า งแก พ วกเรา เหลาคริสตชน รวมถึงศาสนิกชนทั่วไปจะไดนอม นำไปปฏิบัติตาม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต องคกร ตาง ๆ และประเทศชาติสืบไป



08_04 Bishop 2.indd 137

8/4/2552 13:19:43

08_04 Bishop 2.indd 138

8/4/2552 13:19:49

08_04 Bishop 2.indd 139

8/4/2552 13:20:05

“ พระคุณเจาไดนำความเจริญมาสู สังฆมณฑลเชียงใหมอยางมาก ”

ตลอดเวลาเทาทีด่ ฉิ นั มาอยูท ศ่ี นู ยสงั ฆมณฑลเชียงใหม และไดรจู กั กับพระคุณเจามา พระคุณเจา เปนคนราเริงแจมใส ทุมเทกับงานแพรธรรมอยางจริงจัง ทานไปทุกที่ที่ไดรับเชิญไปขึ้นเขาลงหวย ทานไปหมด เพื่อไปเยี่ยมเยียนคริสตชนทั้งพื้นราบและบนดอยตาง ๆ พระคุณเจาเปนคนใจดี ไมเคยไดยินพระคุณเจาตอวาใครเลย บางเหตุการณทานนาจะโมโห แตทานอดทนมากทีเดียว ดิฉันรูสึกจริง ๆ วา ทานมีความอดทนสูงมาก แมบางครั้งอาหารที่ดิฉันทำใหที่ ศูนยจะไมอรอย แตทานก็ทานโดยไมเคยบนวาอะไรเลย ทั้งยังใหคำแนะนำในการปรุงรสตาง ๆ ดวย พระคุณเจาไดนำความเจริญมาสูสังฆมณฑลเชียงใหมอยางมาก เชน เมื่อกอนทานมาอยูใหม ๆ ไมมีศูนยสังฆมณฑลฯ เพื่อเปนศูนยรวมของกิจกรรมตาง ๆ หรือวัดตามบนดอยตาง ๆ ก็ยังไมมีวัดที่เปน ตึกถาวร ทานสนับสนุนในการปรับปรุงซอมแซม และสรางวัดตามบนดอยเปนจำนวนมาก รวมทัง้ ไดสราง ศูนยอบรมเด็ก และเยาวชนตาง ๆ มากมาย ตอนนี้ตามหมูบานบนดอยตาง ๆ มีวัดเกือบทุกหมูบานแลว และทานไดเดินทางไปเสกวัดมากที่สุดก็วาได เทาที่ไดยินมา ทานไดเสกวัดกวา 200 หลัง ทางดานจิตใจนั้น พระคุณเจาเทศนสอนเสมอ ทุกที่ที่ทานไป ดิฉันเห็นวา พระคุณเจาทำหนาที่ นายชุมพาบาลอยางดี ทั้งทางดานจิตใจและวัตถุ ทานเปนตัวอยางใหกับดิฉันดานความศรัทธาตอ ศีลมหาสนิท ทานจะเฝาศีลทุกเย็น และสวดสายประคำเสมอ โอกาสนี้ ขอพระเป น เจ า โปรดตอบแทนในน้ำ ใจดี ข องพระคุ ณ เจ า ที่ ไ ด ช ว ยเหลื อ พวกเรา รวมทั้งคณะซิสเตอรแมปอนของเราดวย ขอใหพระคุณเจามีสุขภาพกายและใจที่แข็งแรง ปลอดพนจาก ภัยอันตรายทั้งปวง มีความสุข มีสันติสุขในใจตลอดไป ดวยความเคารพรักอยางสูง ซิสเตอรปรีดา กระบวนสงา 

08_04 Bishop 2.indd 140

8/4/2552 13:20:07

“ พระสงฆหนุมไฟแรง ทาทางใจดี อารมณดี พูดจาฉะฉาน เขาใจงาย ทาทางเปนมิตรกับทุกคน ” สังฆมณฑลเชียงใหม นับวาอยูใ นยุคของการเปลีย่ นแปลงตลอดเวลา นับจากพระคุณเจาลากอสต พระคุณเจารัตน ชาวสังฆมณฑลเชียงใหมเฝามองวาตอไปจะเปนใครเปนอยางไรและแลวพระศาสนจักร พระมารดาผูใจดี ไดสงพระสงฆหนุมไฟแรง ทาทางใจดี อารมณดี พูดจาฉะฉาน เขาใจงาย ทาทางเปน มิตรกับทุกคน มาเปนนายชุมพาบาล ในเวลานั้นในฐานะชาวบาน สัตบุรุษธรรมดา พวกเรารูสึกตื่นเตน ดีใจมาก แตกก็ งั วลวา ทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรมชาติพนั ธุ ของชาวสังฆมณฑลเชียงใหมนี้ จะทำใหทานซึ่งเปนคนกรุงเทพฯ มาจากที่ที่เจริญนั้น ทอแทหรือไม ตลอดเวลาที่ผานมา พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ของเรา ไดพิสูจนใหเห็นวา ทานไดทุมเท ทุกอยางเพื่อชาวสังฆมณฑลเชียงใหม ไมวาจะใกล ไกล กันดาร เหน็บหนาว เปนมิตร หรืออริ ไมมีที่ใดที่ ทานไมไดไป และทุกแหงตางก็รอคอยการไปเยีย่ มของทานดวยใจจดใจจอเสมอ ภาพทีเ่ ห็นทานเดินทางไป เยี่ยมสัตบุรุษในปาเขา หรือภาพที่ทานพัฒนาวัดวาอาราม โรงเรียน สรางกลุมความเชื่อ สอนคำสอน ทำใหชาวสังฆมณฑลเชียงใหมมีความภาคภูมิใจในถิ่นที่เกิดนี้ นับวันยิ่งมากขึ้นสะทอนใหเห็นถึงความรัก ความจริงใจความทุมเทของทานที่มีตอสังฆมณฑลเชียงใหม และการทำหนาที่นายชุมพาบาลที่ดีสมบูรณ ตามที่ไดรับมอบหมาย แมแตแลกดวยสุขภาพกายที่ออนแรงลงทุกที หากจะตองพูดถึงความประทับใจที่มีตอพระคุณเจาแลว คงไมสามารถบรรยายไดหมดทุกแงมุม แตสามารถบอกไดวา ทัง้ หมดทีพ่ ระคุณเจาไดใหแกชาวสังฆมณฑลเชียงใหม ทำใหพวกเราเห็นถึงความรัก ของพระเปนเจาที่มีตอชาวสังฆมณฑลเชียงใหม ความรักที่ไมมีขอบเขต ความรักที่ไมมีเงื่อนไข ความรัก ทีเ่ สียสละของพระองคทไ่ี ดสอนไว ไดแสดงออกโดยทางพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ของเรา ขอขอบพระคุณพระเปนเจา อันตน ปรีชา พรหมมา ผูอำนวยการชมรมสภาอภิบาลสังฆมณฑลเชียงใหม 

08_04 Bishop 2.indd 141

8/4/2552 13:20:11

“ นายชุมพาบาลมีวิสัยทัศนกวางไกล ทานไดมีการสรางโบสถเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ”

ตลอดเวลา 22 ปเศษที่พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ไดมาทำหนาที่นายชุมพาบาล ที่สังฆมณฑลเชียงใหม ทานไดดูแลลูก ๆ พระสงฆ ซิสเตอร บราเดอร เณรเล็ก เณรใหญ และสัตบุรุษ สวนการประกาศขาวดี เมื่อขาวในนามีมาก แตขาดผูเก็บเกี่ยวซึ่งเปนปญหาและอุปสรรคมากโดยเฉพาะ ในสภาวะปจจุบัน แตพระผูเปนเจารับฟงคำทูลขอจากนายชุมพาบาลเสมอจะเห็นไดจากการฉลองนาม อาสนวิหารทุกป จะมีการบวชพระสงฆเกือบทุกครั้ง ทำใหไดพระสงฆองคใหมเพิ่มขึ้นเสมอ ซิสเตอรก็ เชนกันมีพิธีปฏิญาณตนเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ขณะเดียวกันนายชุมพาบาลของเราก็ตอนรับนักบวชคณะตางๆ ใหมาทำงานในสังฆมณฑลเชียงใหมเสมอ มีการจัดปรับปรุงศูนยคำสอนที่อำเภอแมริม ทานไดเปน กำลังใจใหกับครูคำสอนในที่ตาง ๆ ตลอดมา ยีส่ บิ กวาปน้ี นายชุมพาบาลมีวสิ ยั ทัศนกวางไกล ทานไดมกี ารสรางโบสถเพิม่ ขึน้ เรือ่ ย ๆ ในทีต่ า ง ๆ ไดตอ เติมอาสนวิหารใหมดสู งางามใหญโตเปนเกียรติเปนศักดิศ์ รีของสังฆมณฑลเชียงใหม และชาวจังหวัด เชียงใหม ไดสรางศูนยมสิ ซังขึน้ เปนศูนยกลางจริง ๆ ในทุกดานไดกอ ตัง้ องคกรหนึง่ ก็คอื “ชมรมผูส งู อายุ” ขณะนี้มีชมรม 6 ชมรม และมีกรรมการระดับสังฆมณฑลเรียบรอยแลว ซึ่งตรงกับจิตตารมณขององค สมเด็จพระสันตะปาปา ยอหน ปอลที่ 2 ที่หวงใยผูสูงอายุทั่วโลก ลูกทั้งสองและสัตบุรุษอาสนวิหารพระหฤทัยเชียงใหมขอกราบขอบพระคุณพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ที่ไดมาสรางความเจริญดานศาสนาและวัตถุ ลูก ๆ ทุกคนจะระลึกถึงพระคุณเจา ในคำภาวนาเสมอ ขอพระผูเปนเจาไดโปรดอวยพรใหพระคุณเจามีสุขภาพที่สมบูรณตลอดเวลา ครอบครัวลูกา ไพโรจน – ลูซีอา บุญชู วิจิตรพร 

08_04 Bishop 2.indd 142

8/4/2552 13:20:20

“ พระคุณเจาก็ไดใชชีวิตความเปนอยูที่เรียบงาย ไมเคยไดยินเสียงบนจากพระคุณเจาเลย ” ตลอดระยะเวลา 19 ป ทีผ่ มไดเขามาทำงานรับใช พระคุณเจา ตัง้ แตขบั รถ จนทำเอกสารตาง ๆ ผมไดเห็นพระคุณเจา ทุม เททำงานทุกสิง่ ทุกอยางเพือ่ ความเจริญกาวหนาของสังฆมณฑลเชียงใหม อยางไม รูจักเหน็ดเหนื่อย แมวาจะประสบกับความยากลำบากตางๆ ทั้งวัฒนธรรม ประเพณีที่หลากหลาย สภาพ พืน้ ทีส่ ภาพแวดลอมทีไ่ มคอ ยสะดวกเทาไรนัก แตพระคุณเจาก็ไดใชชีวิตความเปนอยูที่เรียบงาย ไมเคย ไดยินเสียงบนจากพระคุณเจาเลย ในโอกาสนี้ ขอองคพระผูเปนเจา โปรดประทานพระพรใหพระคุณเจามีความสุขใจ มีสุขภาพ แข็งแรง เปนรมโพธิร์ ม ไทร และอยูใ นใจของพวกลูก ๆ สังฆมณฑลเชียงใหมตลอดไปครับ ดวยความเคารพรัก ชาตรี กฤษเจริญ 

08_04 Bishop 2.indd 143

8/4/2552 13:20:26

“ พระคุณเจาไดมาเยี่ยมกระผมเปนคนแรกที่โรงพยาบาล ” นับจากที่กระผมไดรูจักพระสังฆราชสังวาลย ศุระศรางค กระผมยังจำแมนยำถึงความมี เมตตากรุณาของทาน มีเหตุการณหนึง่ ทีก่ ระผมเกิดอุบตั เิ หตุไฟฟาดูด และไดถกู นำตัวสงโรงพยาบาล สิ่งที่ประทับใจ และไมอาจลืมเลือนไดในชีวิตคือ พระคุณเจา ไดมาเยี่ยมกระผมเปนคนแรกที่ โรงพยาบาล และไดแสดงความหวงใย กระผมรูวาทานมีความหวงใยตอบรรดาคริสตชนที่อยู ในความดูแลของทานมาก สุ ด ท า ยนี้ กระผมขอองค พ ระผู เ ป น เจ า และนั ก บุ ญ ยอแซฟ ซึ่ ง เป น องค อุ ป ถั ม ภ ข อง พระคุณเจาโปรดประทานพละกำลังอันเขมแข็ง สุขภาพที่แข็งแรง และประทานพระปรีชาญาณ ของพระองคแดพระคุณเจาตลอดไป มีคาแอล สมัคร บวรฐิติกุล (ซาลาบอ)



08_04 Bishop 2.indd 144

8/4/2552 13:20:31

“ บทเทศนของพระคุณเจา เปนคำพูดที่ไดอรรถรส เปนคำสอนที่ประทับใจทุกคนที่ไดรับฟง ” ผมเคยอยูบานเณรศรีราชารวมกับพระคุณเจาเปนเวลาหลายป พระคุณเจาเปนผูที่มีความ เปนกันเองกับเพือ่ น ๆ ทุกคน ทานเปนคนไมถอื ตัว เปนแบบอยางเรือ่ งความศรัทธา ความรัก ความสุภาพ และความเรียบงายของชีวิต เปนที่รักของเพื่อน ๆ ทุกคน พระผูเปนเจาไดสงทานมาเปนผูปกครองดูแล สังฆมณฑลเชียงใหม ทานไดทำหนาทีส่ มกับเปนผูส บื ตำแหนงอัครสาวกของพระเยซูคริสต ทำงานในพืน้ ที่ ที่มีสัตบุรุษแตกตางกันมาก มีทั้งชาวเขา และชาวพื้นราบ ถือเปนงานที่ลำบากยากยิ่ง แตพระคุณเจาก็ สามารถทำงานรับใชพระเจาใหสำเร็จลุลวงไปดวยดี พระคุณเจาเปนผูนำความรักและเสริมสรางความ สามัคคีใหกับพวกเราชาวคริสตชน ใหมีความเขมแข็ง มีความศรัทธา ไมมีการแบงแยก อีกทั้งบทเทศน ของพระคุณเจา เปนคำพูดทีไ่ ดอรรถรส เปนคำสอนทีป่ ระทับใจทุกคนทีไ่ ดรบั ฟง สามารถนอมนำไปปฏิบตั ิ ไดผลเปนอยางดี ผลงานของพระคุณเจาที่ปรากฏเห็นเดนชัด คือ มีชาวคริสตังเพิ่มขึ้นในสังฆมณฑล เชียงใหมอยางมากมาย พระคุณเจาเสกวัดใหมในสังฆมณฑลเชียงใหม จนไมทราบจำนวนวากี่วัด แต สามารถทำใหเปนศาสนจักรหนึ่งเดียวกันได งานของพระคุณเจาทุมเททั้งกายใจ รับใชพระเจา สงผลให สุขภาพของพระคุณเจาทรุดโทรมลงตามกาลเวลา ในโอกาสที่พระคุณเจาลาเกษียณนี้ ขอพระเจา ประทานพระพร ใหพระคุณเจามีสุขภาพแข็งแรงขึ้น และมีอายุยืนนาน ดวยความเคารพอยางสูง ฟรังซิสเซเวียร ทองหลอ ผิวเกลี้ยง 

08_04 Bishop 2.indd 145

8/4/2552 13:20:41

“ อุทิศแรงกาย แรงใจ เพื่อสังฆมณฑลเชียงใหม แมวาจะเปนงานที่หนักมาก แตทานก็ไมเคยยอทอ ”

เปนเวลากวา 20 ปที่พระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค ไดอุทิศแรงกาย แรงใจ เพื่อ สังฆมณฑลเชียงใหม แมวาจะเปนงานที่หนักมาก แตทานก็ไมเคยยอทอ สังฆมณฑลเชียงใหม ถือวาเปน สังฆมณฑลที่มีพื้นที่เปนปาเขาเสียสวนมาก และพี่นองคริสตชนสวนใหญจะเปนชาวดอยเผาตาง ๆ เมื่อ พระคุณเจาออกเยี่ยมเยียนชาวบานจะตองเดินทางไกล หนทางยากลำบาก บางแหงยังไมมีไฟฟา ไมมี น้ำประปา และบางแหงยังไมสามารถนำรถเขาถึงได โดยเฉพาะหนาฝนมีทั้งตัวทาก ตัวเรือด ตัวไร ทำใหการเดินทางยิ่งยากลำบากมากขึ้นไปอีก แตทานไมเคยบนและยังคงมุงมั่นที่จะพัฒนาสังฆมณฑล เชียงใหมใหเจริญกาวหนา จนสามารถพูดไดวาไมมีดอยไหนในสังฆมณฑลเชียงใหมที่ทานไมเคยไป และ อีกสิ่งหนึ่งที่คริสตชนทุกคนในสังฆมณฑลเชียงใหมรูสึกภาคภูมิใจมาก คือ ทานไดสรางศูนยมิสซัง คาทอลิกขึ้นเพื่อใหกลุมตาง ๆ มีสถานที่ในการจัดการอบรม โดยไมตองไปเชาสถานที่อื่น พวกลูกคริสตชน สังฆมณฑลเชียงใหมทุกคนรูสึกซาบซึ้งในความมุงมั่น อดทน ของพระคุณเจา และขอพระคุณเจาจงประสบสุขและไดรับพระพรอันไพบูลยจากองคพระคริสตเจา ประกอบดวยปรีชา ญาณ พลังจิต พลังใจ และพลังกาย เพื่อดำเนินชีวิตพระสงฆผูศักดิ์สิทธิ์ และปฏิบัติพันธกิจอันสูงสง ซึ่งพระเปนเจาทรงมอบหมายใหดวยดีตลอดไป เปโตร มานพ เลาหบุตร สชค. และคูรซิลโล สังฆมณฑลเชียงใหม 

08_04 Bishop 2.indd 146

8/4/2552 13:20:47

“ พระคุณเจาก็ไมทอจะไปเยี่ยมเยียนทุกเผา และเปนกันเอง เหมือนกับพอดูแลลูกจริงๆ ” สิ่งที่ประทับใจผม ที่ไดอยูกับพระคุณเจาตั้งแตปพ.ศ. 2539 จนถึงปจจุบันคือ ดานความเชื่อนั้น พระคุณเจาไดเปนแบบอยางใหกับผม เชน เวลาพระคุณเจาไปไหนมาไหนก็จะสวดภาวนาเสมอ เชน สวดสายประคำในเวลาเดินทางเปนตน ดานความรัก นั้น ไดเห็นวาพระคุณเจาไดรักลูกๆ ทุกคน ไมมาก และไมนอยกวากัน ไมวาจะเปนพระสงฆ นักบวช หรือคริสตชนทั่วไป เห็นวาพระคุณเจารักทุกคน เทาเทียมกัน พระคุณเจาเปนคนใจดี ไมดุ แตจะตักเตือนดวยความรัก ถาใครทำอะไรผิดก็จะบอกวา ขอใหกลับใจ และไมลงโทษใคร ดานการงานนั้น เห็นวาพระคุณเจาทำงานจริงๆ เอาใจใสตองานที่รับผิดชอบ ไมวางานไหน ๆ เห็นวาพระคุณเจาไดทำเต็มที่ เชน งานดานแพรธรรม ซึ่งในสังฆมณฑลเชียงใหมเรานี้ประกอบดวย หลายเผา หลายภาษา แตพระคุณเจาก็ไมทอจะไปเยี่ยมเยียนทุกเผา และเปนกันเอง เหมือนกับพอดูแล ลูกจริงๆ ในโอกาสที่พระคุณเจาไดลาเกษียณจากประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมนี้ ขอพระเจาไดประทาน พระพรแดพระคุณเจา ใหมีสุขภาพแข็งแรง มีความสุขในชีวิตและมีความสุขที่ไดอยูกับพระเจา ดวยความเคารพรัก เสกา จินดาดุจสายชล เจาหนาที่ขับรถและดูแลบานพระคุณเจา 

08_04 Bishop 2.indd 147

8/4/2552 13:20:51

“ทานก็จะสอนเสมอวาเราเปนใครมาจากไหน เราไมควรลืมรากเหงาของตน”

ดิฉันรูสึกภูมิใจมากที่มีโอกาสไดรูจักกับพระคุณเจา และเมื่อดิฉันไดเขามาอยูที่บานนาซาแร็ธ ไดใกลชิดกับทานมากขึ้น ทานเปนคนออนโยน เวลาคุยกับทานแลวมีความสุขทานใหความรูใหขอคิด มากมาย โดยเฉพาะเราเปนเยาวชนทานจะหวงเรามากทุกๆครั้งที่คุยกับทาน ทานก็จะสอนเสมอวาเรา เปนใครมาจากไหน เราไมควรลืมรากเหงาของตนเรามาเพื่อรับการศึกษาและนำสิ่งที่ดีๆ กลับไปพัฒนา หมูบานหรือชนเผาของเรา ประทับใจทานที่ทานเปนคนลุย ทานมีภาระหนาที่มากมายแตทานก็ไมลืมที่ จะไปเยี่ยมลูกหลานของทาน แมวาจะไกลและลำบากทานก็ไมทอใจ ทานเปนนายชุมพาบาลที่ไมทอดทิ้ง ลูกแกะของทาน ลูกขอบคุณพระคุณเจามากๆ นะคะสำหรับความรักที่ทานมีให ขอบคุณสำหรับความรู ที่ทานมอบให ขอบคุณสำหรับขอคิดดีๆ ขอพระเปนเจาสถิตอยูในตัวทาน และประทานพระพรใหทานมี สุขภาพแข็งแรง พระคุณเจาเปนนายชุมพาบาลที่ดี พระเปนเจาจะตองตอบแทนทานและครอบครัวของ ทานคะ นางสาววริศรา เทียนรุงแสง ชนเผา ปกาเกอะญอ เขต หวยบง



08_04 Bishop 2.indd 148

8/4/2552 13:21:00

“ พระสังฆราชเปนนักบวชคนแรกที่หนูผูกพัน พระสังฆราชเปนคนที่แตงตัวนารักมากๆ ” พระสั ง ฆราชจะไปอยู ไ หน ? หนู ไ ม อ ยากให ไ ปเลย อยากให พ ระสั ง ฆราชอยู กั บ เรานานๆ พระสังฆราชเปนนักบวชคนแรกทีห่ นูผกู พัน พระสังฆราชเปนคนทีแ่ ตงตัวนารักมาก ๆ มีอธั ยาศัยดีคณ ุ พอ นารักมาก ๆคะ ถาคุณพอไปกรุงเทพฯ อยาลืมกลับมาหาพวกหนูนะ เด็กหอยังคิดถึงพอเสมอ คุณพอดูแลสุขภาพดวยนะพวกหนูเปนหวง แลวกลับมาเยี่ยมพวกเราดวยนะคะ จากเด็กประจำหอพักพระหฤทัย เชียงใหม แนน เตย ซิง จอย แพทตี้ อาย



08_04 Bishop 2.indd 149

8/4/2552 13:21:05

“ ทานจะบอกตลอดวาใหเราเปนเยาวชนที่ดีของประเทศ ใหรักษาวัฒนธรรมของตัวเอง และอยาทิ้งศาสนา ”

หนูรูสึกประทับใจทานมากและประทับใจตรงที่ทานเปนคนเอาจริง เอาจังกับงาน ทานมีความอดทน และความพยายามสูง ทานจะออกพื้นที่ ตามบนดอย เยี่ ย มชาวบ า นตามเขาอยู เ สมอ และประทั บ ใจที่ ท า นเป น คนอารมณดี ราเริง ทานชอบเด็กๆ เวลาหนูไดคุยกับทานรูสึกมีความสุข เพราะทานชอบเด็ก ๆ และเขาดวยกันได ทานเปนคนเรียบงายทานจะเปน คนทีห่ ว งเยาวชนมาก ทานจะบอกตลอดวาใหเราเปน เยาวชนทีด่ ขี องประเทศ ใหรกั ษาวัฒนธรรมของตัวเอง และอยาทิง้ ศาสนา ถาเราทิง้ ศาสนาก็เหมือน กับเราทิง้ พระไป หนูกข็ อใหพระคุณเจามีความสุข มีสขุ ภาพทีแ่ ข็งแรงสมบูรณ ขอใหพระสถิตกับทาน ดูแลทานตลอดไป พวกหนูขอสัญญาวาจะคิดถึง พระคุณเจาเสมอคะ นางสาวแสนใจ เยปว ชนเผา อาขา เขต ฝาง

“ ดูแลพวกเราทุกๆ ชนเผาไปเยี่ยมพวกเราทุกๆหมูบาน และใหความสำคัญแกเราทุก ๆ วัย ”

ในฐานะที่ ผ มเป น ลู ก คนหนึ่ ง ที่ อ าศั ย อยู ใ นความดู แ ลของ สังฆมณฑล เชียงใหม ความดูแลของพระคุณเจา ผมมีความภูมใิ จอยางยิง่ ที่พระคุณเจาปกครองดูแล เอาใจใสพวกเราเปนอยางดี พระคุณเจา ไดเนนเสมอในเรือ่ ง ความเปนคริสตชนทีด่ ี และมีความเชือ่ ในพระเปนเจา ในยุคสังคมปจจุบันที่มีความเจริญทางดานวัตถุ และเทคโนโลยี ผมประทับใจหลาย ๆ อยาง พระคุณเจาเปนนายชุมพาบาลทีด่ ี ดูแลพวกเราทุก ๆ ชนเผาไปเยี่ยมพวกเราทุกๆหมูบาน และใหความ สำคัญแกเราทุก ๆ วัย โดยเฉพาะอยางยิ่งพวกเราเยาวชนซึ่งเติบโต ขึ้นทามกลางความเจริญทางดานวัตถุ วัตถุนิยม บริโภคนิยม และ เทคโนโลยีสมัยใหม ซึ่งจูงใจเราออก หางจากพระเปนเจา พระคุณเจา หวงใยพวกเรามากในการใชชีวิตในเมือง อยากฝากใหพระคุณเจามีสุขภาพที่แข็งแรง และสวดภาวนา ใหพวกเรามีความเชื่อตอพระเปนเจา ลูกๆ บานเบ็ธเลเฮม 

08_04 Bishop 2.indd 150

8/4/2552 13:21:10

“ผูที่เปนพี่คนโต สายกระชุยอมตองยาวกวานอง ๆ”

พระคุณเจาเคยสารภาพวา ตอนที่พระสันตะปาปาทรงแตงตั้งพระคุณเจาเปนนายชุมพาบาลมา ดูแลลูกแกะในสังฆมณฑลเชียงใหมเมือ่ 20 กวาปกอ น พระคุณเจารูส กึ เปนหวงกังวล และไมคอ ยเต็มใจ เทาใดนัก เพราะกลัววาจะดูแลไดไมดี ไมไดเปนคนทองถิ่นที่นี่ อูกำเมืองบจาง (พูดภาษาเหนือไมเปน) ไมรูวัฒนธรรม ประเพณีชนเผาของเผาตาง ๆ ไมเคยเดินปาเดินดอย แตสุดทายพระคุณเจาไดนอมรับ ด วยกฎแหง ความนบนอบ และประโยคอมตะของพระเยซู เ จ า ที่ ว า “ใหเ ปน ไปตามน้ำ พระทัยของ พระเปนเจา” (มธ. 26:39) พระคุณเจาครับ กระผมอยากเรียนพระคุณเจาดวยความบริสุทธิ์ใจวา นั่นเปนความรูสึกกังวลที่ เกิดจากภายในของพระคุณเจาเอง เหตุการณเชนนี้ คงเกิดกับทุกคนที่มีความรูสึกรับผิดชอบในหนาที่ การงานอยางเอาจริงเอาจังอยางพระคุณเจา สำหรับกระผมแลว ไมไดมคี วามรูส กึ เปนหวงกังวลในความรู ความสามารถ และความรับผิดชอบของพระคุณเจาเชนนั้นเลยแมเพียงเล็กนอย แตกลับตรงกันขาม มีความเชื่อมั่น ไวเนื้อเชื่อใจ และอุนใจในตัวพระคุณเจา มาตั้งแตตนจวบจนถึงปจจุบัน และในอนาคต อยางไมมีวันลืมเลือน นับตั้งแตป พ.ศ. 2530 มาจนถึงปจจุบัน เปนเวลา 22 ปแลวที่พระคุณเจาไดดูแลอภิบาลลูกแกะ ในสังฆมณฑลเชียงใหมไดเปนอยางดี นีแ่ สดงใหเห็นวา “ระยะทางพิสจู นมา กาลเวลาพิสจู นพระคุณเจา” อยางแทจริง กระผมไดประจักษดวยสายตาวา ตลอดระยะเวลาอันยาวนานถึง 22 ปนี้ พระคุณเจา ยืนหยัดตอหนาที่การงาน และความรับผิดชอบอยางสุดกำลังความสามารถและเอาจริงเอาจัง แมจะมี ปญหาและอุปสรรคนานัปการก็ตาม ทัง้ ปญหาการดูแลปกครองบุคลากรในสังกัดในทุก ๆ ระดับ ครูคำสอน พระสงฆ และนักบวช การบริหารดานปจจัยที่เปนเครื่องมือสำหรับการดำเนินงาน รวมถึงการบริหาร 

08_04 Bishop 2.indd 151

8/4/2552 13:21:20

ดานทิศทาง แนวทาง และแนวคิดของการดำเนินงานแพรธรรมในสังฆมณฑลดวย ซึง่ หลาย ๆ ครัง้ ปญหา ตาง ๆ เหลานีอ้ าจจะทำใหพระคุณเจาทอแทใจไปบาง แตนเ่ี ปนเรือ่ งธรรมดาตามประสามนุษย ดังบทสอน บทหนึง่ ของชนเผาปกาเกอะญอทีว่ า “Pgaz kai taj waij, baf wi taj pliz htau” แปลวา “ผูท เ่ี ปนพีค่ นโต สายกระชุยอ มตองยาวกวานอง ๆ” หมายความวา “ผูท ม่ี ตี ำแหนงหนาทีก่ ารงานสูง ยอมตองมีภาระความ รับผิดชอบหนักกวาคนอื่น” อยางไรก็ตาม ในสายตาของกระผมแลวมองเห็นอยางชัดเจนวา พระคุณเจา มีความเชื่อและไววางใจในพระเปนเจาอยางมั่นคง ซึ่งเปนแบบอยางใหกับกระผมเปนอยางดี ซึ่งกระผม เชื่อวาสิ่งนี้แหละที่ทำใหพระคุณเจาไดรับพระพรจากพระเปนเจา และไดรับการนำทางโดยพระจิตเจา ทำใหปญหาตาง ๆ ไดรับการแกไขและผานพนไปดวยดีตลอดเวลาที่ผานมา สำหรับกระผมแลวมีความประทับใจในตัวพระคุณเจาทุกอยาง แตที่ประทับใจมากเปนพิเศษ คือ การเปน “นักสื่อสารพระวาจาของพระเปนเจา” ตัวยงที่หาตัวจับยากทีเดียว เวลาพระคุณเจาเทศนจะมี ความ “คม ชัด ลึก สั้น” เขาใจงาย และมองเห็นภาพไดอยางชัดเจน ซึ่งสงผลใหผูฟงไดรับรูถึงขอความ จริงเกี่ยวกับพระเปนเจาอยางลึกซึ้ง และชวยเสริมเติมเต็มใหมีความเชื่อในพระเปนเจามากยิ่ง ๆ ขึ้น สิง่ ทีผ่ มเห็นวาพระคุณเจาเนนย้ำและยืนยันตลอดเวลาในบทเทศน มีอยู 2 ประโยค คือ “พระเจารักมนุษย” และ “มนุษยควรรักพระเจาตอบ” พระคุณเจา “ฟนธง” ลงไปวาหาก 2 ประโยคดังกลาวไดรบั การปฏิบตั ิ ทุกอยางก็ “จบ” อาณาจักรสวรรคเกิดขึ้นบนโลกโดยปริยายอยางแนนอน โอกาสที่พระคุณเจาจะเกษียณอายุการทำงานนี้ กระผมมีความรูสึกทั้งเสียใจและดีใจ เสียใจ เพราะพระคุณเจาจะจากพวกเราลูกหลาน แมเปนการจากที่ยังสามารถไปมาหาสูกันและติดตอสัมพันธ กันไดอยูเปนบางครั้งบางคราวแตก็คงเปรียบไมไดกับการที่พระคุณเจาอยูใกลชิดตลอดเวลา แตก็ดีใจ เพราะพระคุณเจาจะไดพักผอนรางกายเสียที ดวยวาทานตรากตรำทำงานหนักมามากพอแลวควรแก เวลาของสภาพรางกายที่ตองการไดรับการพักผอนตามประสามนุษย อยางไรก็ตามกระผมเชื่อในตัว พระคุณเจาเหลือเกินวาในความรูสึกของพระคุณเจานั้น “เกษียณเพียงรางกาย” เทานั้น แต “จิตใจยัง ทำงาน” ใหกับพระศาสนจักรสังฆมณฑลเชียงใหมอยูอยางไมยอมรามือ โดยเฉพาะอยางยิ่งในคำภาวนา กระผมในฐานะผูแพรธรรมคนหนึ่งที่ไดมีสวนรวมงานกับพระคุณเจามาเปนเวลานาน พรอม ๆ กับเวลาที่พระคุณเจามาเปนประมุขสังฆมณฑลในป พ.ศ. 2530 ขอขอบคุณพระคุณเจาที่พระคุณเจาได ถวายทั้งชีวิตอุทิศใหกับสังฆมณฑลเชียงใหม ทำใหงานประกาศขาวดีของสังฆมณฑลไดดำรงอยูอยาง มัน่ คง ทัง้ มีความเจริญกาวหนาตลอดเรือ่ ยมา นับตัง้ แตพระคุณเจาไดมาเปนประมุขสังฆมณฑล โอกาสนี้ กระผมขอพระเปนเจาทรงปกปองคุมครองและอวยพรพระคุณเจา ใหไดรับการพักผอนอยางดี ใหมี สุขภาพพลานามัยที่แข็งแรงสมบูรณ อายุมั่นขวัญยืน และพนจากโรคภัยไขเจ็บทั้งปวง เพื่อพระคุณเจา จะไดอยูเ ปนรมโพธิร์ ม ไทร และคอยเปนกำลังใจใหกบั ลูกหลานในสังฆมณฑลในการดำเนินภารกิจการไถกู มนุษยใหรอดพนจากบาปและความชั่วราย ตราบนานเทานานเทอญ ดวยความเคารพอยางสูง ถาวร กัมพลกูล เจาหนาที่ศูนยประสานงานแพรธรรมสังฆมณฑลเชียงใหม 

08_04 Bishop 2.indd 152

8/4/2552 13:21:27

“ ทานก็ใชชีวิตแบบเรียบงาย “กินงาย อยูงาย” เขากับชาวบานไดเปนอยางดี ” นมัสการพระคุณเจาสังวาลย ผมรูจักพระคุณเจา ตั้งแตวันแรกที่ทานขึ้นมารับตำแหนง ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม และ ไดรับมอบหมายจาก คุณพอวิชัย แสนสุดสวาท ใหบันทึกภาพในพิธีรับตำแหนงครั้งนั้นดวย ตลอดระยะเวลากวา 22 ป ที่พระคุณเจาปกครองสังฆมณฑลเชียงใหม พระคุณเจาไดทุมเท พละกำลังทั้งกายและใจ ทำงานดวยความเสียสละ โดยไมเห็นแกความเหน็ดเหนื่อย พระคุณเจาเปน “คนสมถะ” ลักษณะเดนในขอนี้ พวกเราทุกคนคงสังเกตไดวา พระคุณเจาเปน คนประหยัด เรียบงาย ไมฟุงเฟอ จะเห็นไดจากเวลาทานเดินทางไปกรุงเทพฯ ทานก็จะเลือกเสนทางที่ ปลอดภัยและประหยัดมากที่สุด คือ รถไฟ แมกระทั่งยามปฏิบัติศาสนกิจ ตามหมูบานตาง ๆ บนดอย ทานก็ใชชีวิตแบบเรียบงาย “กินงาย อยูงาย” เขากับชาวบานไดเปนอยางดี พระคุณเจามีความเปน “ศิลปน” บุคลิกอีกหนึง่ อยางทีโ่ ดดเดนของพระคุณเจา คือ มีอารมณขนั จะเห็นไดจากงานเขียนของทาน ซึ่งถายทอดประสบการณตาง ๆ ในชีวิต ผานเว็บไซตทางอินเตอรเน็ต ทานจะคอยสังเกตและ เรียนรูเรื่องราวตาง ๆ นำมาปรับเปนขอคิด คติสอนใจสอนพวกเรา โดยแทรก อารมณขันไวเสมอ ทำใหเราไมเครียด ชวนใหเพลิดเพลินเวลาอาน แมกระทั่งเสียงเพลง และการเลน ดนตรี ซึ่งพระคุณเจาชื่นชอบเปนชีวิตจิตใจก็ดี เหลานี้ สะทอนใหเห็นถึง จิตใจอันออนโยน และความรัก ของพระองคที่ผานมาทางพระคุณเจา 

08_04 Bishop 2.indd 153

8/4/2552 13:21:29

พระคุณเจาเปนคน “มองโลกในแงดี” เราจะพบรอยยิ้มของทานอยูเสมอ ทานเปนผูใหญที่ใจดี รักเด็ก และเปนกันเองกับทุกคน แมเหตุการณจะเลวรายเพียงใด ทานก็ยังยิ้มได โดยถือเอา “วิกฤต” เปลี่ยนใหเปน “โอกาส” ยามผิดพลาดก็ถือเปน “บทเรียนใหม” นำมาสอนตนและฝูงลูกแกะของทาน “ความเปนคนใจดี” นี้เอง แมจะเคยทำใหทาน “ถูกหลอก” มาบาง แตในแงดีที่ผมคิดก็คือ ทำให ทานดู “ไมแก” ยังดูแข็งแรง พูดจาฉะฉาน และราเริงแจมใสอยูเสมอ ดวยบุคลิกภาพเหลานี้เอง จึงทำใหบางครั้ง พวกเราลืมนึกไปวา พระคุณเจาทานแบกภาระหนัก เพียงใด นับวันสุขภาพของทานมีแตจะทรุดลง แตทานก็ไมเคยแสดงออกใหพวกเราเห็น จวบจนวาระสุดทายของ ตำแหนงประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม ผมรูสึกใจหายจนบอกไมถูก แมอีกใจหนึ่งจะรูสึกยินดี ที่พระคุณเจาจะไดพักผอนบางก็ตาม ผมไดแตหวังวา ตอจากนี้ สุขภาพของพระคุณเจาจะดีขึ้น และจะขอสืบสานเจตนารมณของ ท า นต อ ไป ทั้ ง เรื่ อ งการเป น “สื่ อ ” ด า นการแพร ธ รรม เช น การจั ด ทำหนั ง สื อ “สารสั ง ฆมณฑล” การประชาสัมพันธงานตาง ๆ ของพระศาสนจักรก็ดี และจะขอนำแบบอยางอันงดงามของพระคุณเจา ไปปฏิบัติใชในชีวิตตลอดไป ดวยรักและเคารพ มาระโก มานพ ศรีวรกุล บรรณาธิการสารสังฆมณฑลเชียงใหม

“เราทำงานเปนครอบครัว เปนพี่นองกัน มีอะไรก็ใหชวยกัน อยาคิดวาไมใชงานของตัวเอง”

... 22 ป 15 วัน ... วันแรกที่พอเปนสังฆราชของเชียงใหม หนูไดมีโอกาส ถือปาย นำขบวนแหของพอวันสุดทายที่พอเปนพระสังฆราชของเชียงใหม หนูนั่ง ทำงานอยูในบานของพอ พอมักจะย้ำเตือน พวกเราที่ทำงานในบานของ พอเสมอวา เราทำงานเปนครอบครัว เปนพี่นองกันมีอะไรก็ใหชวยกัน อยาคิดวาไมใชงานของตัวเอง พอไมไดอยากเห็นพวกเราเปนคนเกง แตอยากเห็นพวกเราเปน คนดี หนูจำคำของพอไดเสมอคะ ขอขอบคุณพอที่ใหหนูเปนคนในครอบครัวของพอคะ รักและเคารพพอเสมอนะคะ .. เอ .. วิชุดา สังขรัตน 

08_04 Bishop 2.indd 154

8/4/2552 13:21:33

“เปนนายชุมพาบาลที่ดี ทำใหรูสึกมีความอบอุน เหมือนพอกับลูก” ทันทีทพ่ี ระคุณเจาแจงใหทราบวาพระสันตะปาปา เบเนดิกต ที่ 16 รับใบลของพระคุณเจา และ ไดแตงตั้งพระคุณเจาฟรังซิสเซเวียร วีระ อาภรณรัตน มาเปนพระสังฆราชองคใหมของสังฆมณฑล เชียงใหมแทนพระคุณเจา ผมรูสึกใจหาย และคิดวาพระคุณเจาจะตองจากสังฆมณฑลเชียงใหมไปแลว หรือ ทำไมเร็วจัง แตก็คิดดูอีกทีก็คงดีสำหรับพระคุณเจาเหมือนกันที่พระคุณเจาจะไดมีเวลาพักผอน มากยิ่งขึ้น เพราะไดทำงานมาเหนื่อยมากแล ผมไดรูจักพระคุณเจาตั้งแตผมเปนสามเณรแลว มีความรูสึกไดวาพระคุณเจาเปนคนทีสมถะ นารัก อารมณดี เปนนายชุมพาบาลที่ดี ทำใหรูสึกมีความอบอุน เหมือนพอกับลูก พอผมไดมาเปน เลขานุการของพระคุณเจา และเลขาธิการของสังฆมณทลเชียงใหม ไดรวมงานใกลชิดกับพระคุณเจา ความรูส กึ ตัง้ แตตอนนัน้ ก็มเหมือนเดิมคือพระคุณเจาเปนคนทีน่ า รัก สมถะ อารมณดี เปนนายชุมพาบาล ที่ดี ซึ่งเปนตัวอยางใหกับผมและทุกคนที่ไดพบเห็นพระคุณเจา ในโอกาสนี้ ขอพระเปนเจาโปรดอวพระพรแดพระคุณเจา ใหมีสุขภาพที่ดี และมีความสุข ตลอดไป ดวยความเคารพรักอยางสูง คุณพอสันติ ยอเปย เลขาธิการสังฆมณฑลเชียงใหม



08_04 Bishop 2.indd 155

8/4/2552 13:21:40

“ ทานสังวาลย ” ผมรูจัก “ทานสังวาลย” ตั้งแตยังไมไดเขา บานเณร พระคุณเจาบวชเปนพระสงฆเมือ่ ป ค.ศ.1962 ที่กรุงโรม ตอนนั้นผมยังเปนนักเรียนชั้น ป.3 อยูที่ วัดลำไทร คลอง 12 รูแตเพียงวาคุณพอสังวาลย เปนนองของ “พอเสวียง และพอศวง” นามสกุล ศุระศรางค ทั้ง 3 ทานเปนนองของ “เจไหว” แหง หนาโคก อยุธยา เมื่อพูดถึง “เจไหว” ใครๆ ก็ตอง ชมฝมือ “มัดใต” รสชาติเปนเอกลักษณของตัวเอง เรียกวาบรรดาพระสงฆองคใดไมรูจักมัดใตเจไหว ตองเรียกวาตกยุคตกขาวก็ได...ความจริงตัวผมเอง เกี่ยวดองกับทั้ง 3 ทานอยูเหมือนกัน แตออกจะ ห า งกั น หน อ ย กล า วคื อ ปู ข องผมชื่ อ “เห ” เป น พี่ ช ายของคุ ณ ตาของทั้ ง 3 ท า น ที่ ชื่ อ “เฮี้ ย ง” ฟงชื่อดูก็รูแลววาเปน “ญวน” อยางไมตองสงสัย ผมจะคุนเคยกับพอเสวียงและพอศวง โดยเฉพาะ พอเสวียงมากกวา อยางไรก็ตาม ผมไดอยูบ า นเณร เล็ ก นั ก บุ ญ ยอแซฟ สามพราน กั บ พ อ สั ง วาลย เกือบป กอนทีจ่ ะยายขามฟากไปเรียนทีบ่ า นเณรใหญ แสงธรรม พอสังวาลย เปนอธิการบานเณรยอแซฟ สามพราน ตอจากคุณพอฮั่วเซี้ยง เพราะคุณพอ ฮั่วเซี้ยง ไดรับแตงตั้งจากสมเด็จพระสันตะปาปา ใหเปนพระสังฆราช ประมุขสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ผมเคยเรียนวิชาที่สำคัญวิชาหนึ่งกับคุณพออธิการ สังวาลย นั่นคือวิชา “ดนตรี” พออธิการของเรา ชอบร อ งเพลง ชอบดนตรี โดยเฉพาะบทเพลง เกรโกเรียนและเพลงภาษาอังกฤษแบบสนุกสนาน ... สรุปวา พออธิการของเราเปนคนอารมณดี และ ตรงไปตรงมาพูดตรงๆ ไมออมคอม... พอสังวาลยเปนอธิการบานเณรเล็กยอแซฟ สามพรานอยู ไ ม น าน ก็ ย า ยไปเป น เจ า อาวาสวั ด บานญวน สามเสน ไดระยะหนึ่ง และยายไปเปน

เจ า อาวาสอาสนวิ ห ารอั ส สั ม ชั ญ บางรั ก เป น อุปสังฆราชอีกตำแหนงหนึ่งดวย วันที่ 3 สิงหาคม 2523 ผมกับเพื่อนๆ อีก 6 คน ไดรับศีลบวชเปนพระสงฆที่วัดนักบุญเปโตร สามพราน บวชเสร็จแลว ผูใ หญใหไปเปนปลัดอาสน วิหารอัสสัมชัญ กรุงเทพฯ ผมเปนปลัดพอสังวาลย ไดประมาณเดือนเศษ ผูใ หญกใ็ หไปชวยคุณพอยอลี ที่ วั ด นั ก บุ ญ เทเรซา หนองจอก ดู แ ลโรงเรี ย น ระหวางที่อยูอัสสัมชัญมีเรื่องตลกที่จำไมลืม คือ ผมพั ก อยู ชั้ น 2 ส ว นคุ ณ พ อ สั ง วาลย อ ยู ชั้ น 3 มีวันหนึ่งผมออกมายืนที่ระเบียงมองออกไปทาง โรงแรมโอเรียลเต็ลเห็นสัตบุรุษคนหนึ่งยกมือไหว ผมมาแตไกล ครั้นมาใกลๆ เขาออกอาการเขินหนา แดงเลย เพราะปรากฏวาเขาคิดวาผมเปนคุณพอ สั ง วาลย ซึ่ ง ความจริ ง ก็ มี อ ะไรคล า ยๆ กั น อยู เหมือนกัน (ขอไมบอกแลวกันวาเปนอะไร?) จากนัน้ อีกประมาณ 5-6 ป พอสังวาลยไดรบั แตงตัง้ อภิเษก เปนพระสังฆราชประมุขสังฆมณฑลเชียงใหมองค ที่ 3 (เกือบ 23 ปมาแลว) ผมไมไดพบทานสังวาลย บอยนัก จนเมือ่ ป 2547 ผมไดรบั มอบหมายใหขน้ึ ไป ชวยงานในสังฆมณฑลเชียงใหม จึงไดมาอยูในการ ปกครองของทานสังวาลยอีกครั้งหนึ่ง...ตลอดเวลา 5 ป ที่อยูเชียงใหม จึงไดพบกับทานสังวาลยตลอด ได ช ว ยท า นสั ง วาลย ทำหน า ที่ ต า งๆ ตามที่ ท า น มอบหมาย และดูเหมือนวาหนาที่ที่ทานมอบหมาย ใหผมทำและผมถือเปนหนาที่ที่นับเปนวาสนา แตก็ หนักใจและตื่นเตนที่สุดก็คือ ตองไปเขาเฝาสมเด็จ พระสั น ตะปาปา เพื่ อ ถวายรายงานประจำ 5 ป (ADLIMINA) เมือ่ เดือน พฤษภาคม 2008 นัน่ เอง เรียกวาทำเอาพีน่ อ งสัตบุรษุ และพระสงฆหลายทาน ตางเดากันตอทันทีวาผมจะไดเปนพระสังฆราชตอ จากทานสังวาลย... ผมปฏิเสธเทาไหรก็ไมคอยมี 

08_04 Bishop 2.indd 156

8/4/2552 13:21:46

ใครเชื่อ ตองเปน “ตัวลอ” อยูเกือบป ขาวลือจึง ถู ก กำจั ด ไปโดยสิ้ น เชิ ง เมื่ อ ประกาศจากสมเด็ จ พระสันตะปาปาทรงแตงตัง้ คุณพอวีระ อาภรณรตั น เปนพระสังฆราชของเชียงใหม ขอบคุณพระเจา ! หลายคนคงอยากจะทราบวา “ทานสังวาลย” เป น อะไรถึ ง ต อ งลาเกษี ย ณก อ นกำหนด (ปกติ พระสังฆราชจะเกษียณอายุเมื่อครบ 75 ป) ก็คง ไมเปนความลับอะไร ทานสังวาลยของเราสุขภาพ ไมคอยดีเทาไหร ทานเปนเบาหวาน ตองคุมอาหาร ทานยามานานแลว ตอมาตองทำบอลลูนเสนเลือด เสนหนึ่งที่ไปเลี้ยงสมอง... ภายหลังเห็นทานบนให ฟงอยูบ อ ย ๆ วา เดีย๋ วนีส้ มองความคิดลดลงไปมาก อยากจะใหคนรุนใหมไดเขามาทำงานแทนบางจะ ดีกวา อีกทั้งการเปนนายชุมพาบาลของสังฆมฑล เชียงใหม ตองเดินทางไปตามหมูบาน ตามดอย ตามปามากพอสมควร แมรถจะไปถึงแทบทั้งหมด แลว แตบางแหงถนนหนทางก็ยังทุลักทุเลไมเบา... ผมเข า ใจเรื่ อ งราวต า งๆ ดี พ อสมควร... และดี เหมือนกันที่ทานสังวาลยจะไดพักผอนบาง... ทีก่ ลาวมาขางตนนีเ้ พราะผมรูจ กั ทานสังวาลย มานานหลายสิบป ผมและเพือ่ นๆ พระสงฆหลายคน ตางคิดและพูดตรงกันวา “ทานสังวาลยเปนคนที่ เปย มดวยความเชือ่ ความศรัทธาจริง ๆ” ตัง้ แตเปน ปลัดของพอสังวาลยเมือ่ เกือบ 30 ปทแ่ี ลวทีอ่ สั สัมชัญ ผมเห็นการตรงตอเวลาของทานไมเคยเปลีย่ นแปลง ทุกเชาเวลา 05.30 น. ทานจะอยูในวัด สวดทำวัตร เชา รำพึงและถวายบูชามิสซา ลักษณะเชนนี้ทาน ปฏิ บั ติ ม าจนทุ ก วั น นี้ และที่ ต อกย้ำ ถึ ง ความคิ ด ดังกลาว ถาใครเคยนัดกับทานสังวาลยจะทราบ ทันทีวา ทานจะตรงเวลาเปะเลย ถาเราไปชาทาน จะยกนาฬิกาขอมือและบอกวาชาไปกี่นาที อีกเรื่องหนึ่งที่พวกเราเห็นพองตองกันคือ ทานเปนคน “ติดดิน” หมายถึง มีชีวิตสมถะกินอยู เรียบงาย ไมมีพิธีรีตองอะไรมากมาย ดวยเหตุผล

นี้ ท า นจึ ง เป น ที่ รั ก และประทั บ ใจของชาวเขา ชาวดอย ทุ ก แห ง ทุ ก หมู บ า นที่ ท า นไปเยี่ ย ม และ สามารถพูดไดเต็มปากวา ตลอดเวลาเกือบ 25 ป ทานสังวาลยไปเยี่ยมแทบทุกหมูบาน ทุกดอยใน สังฆมณฑลเชียงใหมแลวก็วาได ไมวาหนทางจะ ทรหดหรือโหดเพียงใดก็ตาม ทานรูจ กั ขนบธรรมเนียม ประเพณี ข องชนเผ า ต า งๆ เป น อย า งดี ไม ว า จะ เผา ปกาเกอะญอ เผามง เผาอาขา ฯลฯ ทานสังวาลยถูกหลอก อยูหลายหน ตอง สูญเงินสวนตัวไปกับพวก 18 มงกุฎ มากพอสมควร ทานเปนคนใจดี สงสารคนตกทุกขไดยาก ทานจะ ช ว ยเหลื อ พวกเขาเสมอๆ จุ ด นี้ เ องทำให พ วกที่ มี อาชีพหลอกลวงไดใจ แมกระนั้น ทานก็ยังไมหยุด ชวยเหลือคนทีอ่ ยูใ นความยากลำบาก ไมวา ทางจิตใจ หรือวัตถุ เพียงแตทานจะพิจารณาดูความจำเปน และถี่ถวนมากขึ้น ความจริงแลวลักษณะเชนนี้ก็มี อยูในพระสงฆ นักบวช แทบทุกคน เรียกวาแทบ ทุกคนเคย “ถูกหลอก” มาแลวทั้งนั้น และไมเวน แมพระสังฆราชก็โดนเหมือนกัน ทานสังวาลยเปนนักรอง ดังที่ผมไดบอก ไปแล ว ว า ท า นสั ง วาลย ช อบดนตรี เคยสอนวิ ช า ดนตรีใหกับพวกเณร สมัยเปนอธิการบานเณรเมื่อ ประมาณ 40 ปทแ่ี ลว... จึงไมแปลกถามีงานเลีย้ งทีไ่ หน ที่ไมใชทางการ เปนการเลี้ยงสังสรรคในหมูพอลูก เราจะไดยนิ เพลง “ไอหนุม ดอยเตา” บาง “กำลังใจ” บ า ง หรื อ แมเ พลง “สาวเชี ย งใหม” ก็ ยั ง ถื อ เป น เพลงฮิตอยูเสมอ... ทานสังวาลย คือสังฆราชไอที ผมคิดวาใน บรรดาสังฆราชทุกองคในประเทศไทย คงไมมีใคร ใชเครือ่ งมือสือ่ สารอินเตอรเน็ตหรือระบบไอทีตา งๆ ไดเกินกวาทานสังวาลยแนๆ ทานสามารถติดตาม ขาวคราวทั่วโลก ดวยระบบอินเตอรเน็ต ขาวคราว ของพระศาสนจักรทั้งในประเทศและตางประเทศ ท า นมี เ ว็ บ ไซต เ ป น ของตนเอง ทุ ก คนสามารถ



08_04 Bishop 2.indd 157

8/4/2552 13:21:50

คุ ย กั บ ท า นสั ง วาลย ไ ด ท างเว็ บ ไซต อ ย า งสบายๆ ทานจะตอบคำถามใหเลยแทบทุกคำถาม มีหลายตอหลายคนถามวา ทานสังวาลย ของเราเมือ่ เกษียณแลวจะอยูท ไ่ี หน บรรดาพระสงฆ นั ก บวช และฆราวาสของสั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม อยากใหทานอยูที่เชียงใหม เปนขวัญและกำลังใจ กับลูกๆ หลานๆ ตอไป... แตดูเหมือนวาทานจะมี ความประสงคอยากกลับไปอยูส งั ฆมณฑลกรุงเทพฯ มากกว า ด ว ยเหตุ ผ ลว า “ไม อ ยากเป น ภาระให สังฆมณฑลเชียงใหม” ที่จะตองดูแลทานในยาม เกษี ย ณ ซึ่ ง แน น อนว า บรรดาพระสงฆ นั ก บวช และฆราวาสของสังฆมณฑลเชียงใหม มิไดคิดวา ทานเปนภาระอะไรเลย ตรงขามจะรูสึกดีใจเสีย ด ว ยซ้ำ หากท า นจะอยู ที่ เ ชี ย งใหม ต อ ไป เพราะ ความผูกพันในฐานะพอลูกตลอดเวลากวา 20 ป คงจะไมจางหายไปจากจิตใจได อยางไรก็ตามพวกเราไมสามารถจะหาม ทานได เพียงแตขอใหทา นอยูก บั พวกเราสักระยะหนึง่ อยาพึ่งดวนกลับไปอยูกรุงเทพฯ เลย และถึงแมวา เมื่อทานจะไปอยูกรุงเทพฯ แลว พวกเราก็หวังวา ทานจะกลับมาเยีย่ มพวกเราลูกๆ หลาน ชาวเชียงใหม ชาวเขาชาวดอยชนเผาตางๆ ที่ทานไดเคยดูแลเคย สั่ ง สอนและโปรดศี ล ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ ใ ห โดยเฉพาะศี ล ลางบาปและศีลกำลัง ก็ไดแตหวังและเชื่อมั่นวา พระเปนเจาจะทรงจัดการใหทุกสิ่งเปนไปตามพระ ประสงคของพระองค ดังคำขวัญของพระคุณเจา สังวาลยของเราที่วา “เพราะทรงรักเราถึงเพียงนี้” (SIC NOS AMANTEM) คุณพอวุฒิเลิศ แหลอม



08_04 Bishop 2.indd 158

8/4/2552 13:21:56

“ คำขอบคุณ ”

“สังฆมณฑลเชียงใหม” ตองกราบโมทนา คุณองคพระผูเปนเจาที่ทรงประทานพระพรตางๆ มากมาย โดยเฉพาะอยางยิ่งพระคุณแหงความเชื่อ ความวางใจและความรั ก ซึ่ ง ปรากฏอยู ทั่ ว ไป เปนตน ในชนบท หมูบาน ของพี่นองชนเผาตางๆ พระองคทรงบันดาลใหสงั ฆมณฑลเชียงใหม เจริญเติบโต กาวหนามาโดยตลอด โดยทรงประทาน บุคลากรที่มีคุณภาพ คณะนักบวชทั้งชายและหญิง ทั้งจากในประเทศและตางประเทศ ทรงโปรดใหมี กระแสเรียกในหลายรูปแบบทั้งพระสงฆ นักบวช และฆราวาส เมือ่ มองยอนไปขางหลัง เรามีนายชุมพาบาล ที่เหมาะสมตรงยุคตรงสมัย ตลอด 50 ปที่ผานมา ไมวา จะเปนพระคุณเจาลูเซียน ลากอสต พระคุณเจา โรเบิรต รัตน บำรุงตระกูล และพระคุณเจายอแซฟ สังวาลย ศุระศรางค บัดนี้หากเรามองลวงไปขางหนา เราคง เห็ น พ อ งต อ งกั น ว า องค พ ระผู เ ป น เจ า ทรงส ง

พระคุ ณ เจ า ฟรั ง ซิ ส เซเวี ย ร วี ร ะ อาภรณ รั ต น มาเพื่ อ ยุ ค นี้ ส มั ย นี้ ที่ สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม กำลั ง ตองการการรื้อฟนความเชื่อ การพัฒนาปรับปรุง งานดานแพรธรรมและคำสอนใหรองรับกับสภาพ ของสังคมและวิถีชีวิตของชาวลานนาที่เปลี่ยนไป อยางมากมาย ที่กลาวขางตนนี้ เพราะตางทราบกันดีวา พระคุ ณ เจ า ฟรั ง ซิ ส เซเวี ย ร วี ร ะ อาภรณ รั ต น ของเรา เป น ผู ที่ มี ค วามรู ค วามสามารถและ ประสบการณในงานดานแพรธรรมและคำสอนมา เปนเวลานาน ดวยเหตุนี้จึงทำใหเราเห็นและเขาใจ ได ทั น ที ว า พระเป น เจ า ทรงจั ด ในสิ่ ง ที่ ดี แ ละ เหมาะสมที่สุดสำหรับทุกคน ในโอกาสนี้ สั ง ฆมณฑลเชี ย งใหม ต อ ง ขอขอบพระคุ ณ บรรดาพระสั ง ฆราช พระสงฆ ทุ ก องค บรรดานั ก บวชและพี่ น อ งทุ ก ท า นที่ ไ ด มี สวนในการดูแล สงเสริม สนับสนุน สังฆมณฑล เชียงใหม ทั้งดวยคำภาวนา ดวยวัตถุทรัพยสิ่งของ ตาง ๆ มากมาย พรอมกันนี้ ขอองคพระผูเ ปนเจา ทรงโปรด อำนวยพระพรแดทุกทาน ใหประสบแตความสุข และสันติในจิตใจ เปยมดวยพระพรในชีวิตแหงการ เปนเครื่องมือที่มีคุณคาของพระเปนเจาตลอดไป คุณพอวุฒิเลิศ แหลอม ในนามคณะสงฆ นักบวช และสัตบุรุษ สังฆมณฑลเชียงใหม



08_04 Bishop 2.indd 159

8/4/2552 13:22:11

สถิติจำนวนคาทอลิกสังฆมณฑลเชียงใหม

คริสตังสำรอง

1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

จำนวนคาทอลิก

ป

เณรสังมณฑล เล็ก เณรสังมณฑล กลาง เณรสังมณฑล ใหญ เณรคณะนักบวช เล็ก เณรคณะนักบวช ใหญ รับศีลลางบาป เด็ก รับศีลลางบาป ผูใหญ รับศีลกำลัง รับศีลมหาสนิท แตงงาน คริสต+คริสต แตงงาน คริสต+ไมใชคริสต เด็กชายในศูนยฯ เด็กหญิงในศูนยฯ

ป ค.ศ. 1987 - 2008

17,533

10,670 15 8 11

688 521

117

81

18,032

11,551 9

6 18

611 388

59

82

19,144

13,142 11 1 21

694 554

80

92

19,333

15,206 8

4 22 30

4

544 628 635 527 95

103

20,697

16,545 9

6 12 16

2

699 775 583 379 98

103

22,692

16,303 13 3 18 18

4

656 802 791 446 95

114

24,317

18,218 24 2 17 27

8

653 588 502 523 91

113

25,124

19,000 27 2 12 28 11 504 665 658 504 92 19,497 32 1 11 22 14 650 785 714 481 92 20,431 27 1 11 34 12 743 1,650 1,204 557 103 20,780 43 2 8 34 15 798 902 947 687 76

101

18,198 45 12 10 35 18 695 1,241 1,254 1,197 139 19,431 50 11 11 38 18 763 1,482 1,865 987 139 17,919 97 5 16 46 16 735 1,025 1,247 818 128 19,331 56 4 14 66 13 551 765 621 660 101

114

22,323 52 3 17 88 21 579 743 503 618 125 18,304 70 4 20 57 13 633 931 927 611 156 20,371 66 7 21 113 31 686 1,160 1,566 872 208 21,065 67 5 24 91 33 767 1,198 918 894 181

163

19,297 73 7 20 120 37 574 1,238 1,093 1,268 166 19,258 88 6 25 114 37 573 1,042 848 1,029 141 21,115 98 8 24 92 31 679 951 943 994 175

205 989 1,139

26,147 28,170 29,416 31,649 34,067 36,518 38,894 40,318 41,944 45,130 46,022 47,243 48,925 51,462

119 101 124 96 101 105 167 755 948 180 856 1,140 183 930 1,074 212 1,042 1,264 236 941 974



08_04 Bishop 2.indd 160

8/4/2552 13:22:18