2ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας
‘’τι βλέπω από το μπαλκόνι μου;’’
Διαθεματική εργασία Λογοτεχνίας & Πληροφορικής Σχ.έτος 2018-2019 Τάξη Α4
1
Μια συλλογή από φανταστικές επιστολές προς τον Τζον Φώουλς που δημιούργησαν οι μαθητές του A4 κατά το σχ. έτος 2018-19 με αφορμή το απόσπασμα από τον «Μάγο», με τίτλο «Κοιτώντας την Αθήνα» στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης των μαθημάτων Λογοτεχνίας και Πληροφορικής
Συντόνισαν οι εκπαιδευτικοί: Θ. Πανοπούλου, Φιλόλογος Μ. Κονταξή, Πληροφορικός
2
3
Εικόνα: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
Αγαπητέ Τζον Φοουλς, Έχω την τύχη να μένω στη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, την Αθήνα, και πιο συγκεκριμένα στους Αμπελοκήπους. Δεν είναι ένα προάστιο της Αθήνας: αυτό είναι κάτι που έχει τα καλά του και τα κακά του. Από το μπαλκόνι μου δεν βλέπω πολύ πράσινο, μεγάλους δρόμους και πλατείες. Όμως βλέπω καθημερινά πάρα πολλά αυτοκίνητα, μηχανές και φορτηγά. Αυτό με στεναχωρεί, λόγω των καυσαερίων. Κάποιες φορές βλέπω πεταμένα σκουπίδια στους δρόμους, ακόμη και έξω από τους κάδους απορριμμάτων που βρίσκονται κάτω από το σπίτι μου. Κοντά στο σπίτι μου υπάρχουν πολλά μαγαζιά με είδη πρώτης ανάγκης, φροντιστήρια γυμναστήρια κ.α. Το κοινό σημείο της Αθήνας με αυτό που έβλεπες εσύ είναι το φως, τόσο ωραίο και τόσο ζωντανό, τόσο έντονο και τόσο άγριο.
Με πολύ εκτίμηση Πουλάκη Ειρήνη ΠΑΝΟΡΜΟΥ 18 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ - ΑΘΗΝΑ
4
Εικόνα: ΣΤ. ΛΑΡΙΣΗΣ
Αγαπητέ Τζον Φώουλς Από το μπαλκόνι του σπιτιού μου βλέπω έναν πεζόδρομο. Ο πεζόδρομος έχει δέντρα και φώτα του δήμου. Απέναντι ακριβώς βρίσκεται μια πολυκατοικία, η οποία έχει πολλά άδεια μπαλκόνια, γιατί τα περισσότερα διαμερίσματα είναι ακατοίκητα. Ο πεζόδρομος είναι βρώμικος και τα μικρά κηπάκια, όπου είναι φυτεμένα τα δέντρα, γεμίζουν τον πεζόδρομο χώμα, γιατί όσοι είναι ιδιοκτήτες σκύλων αφήνουν τα σκυλιά να σκάβουν χωρίς κάποια επιτήρηση. Κατά την γνώμη μου ένα μεγάλο μέρος της Αθήνας είναι βρώμικο και μόνο τα πολύ τουριστικά μέρη, όπως η Ακρόπολη, το Μοναστηράκι και το Θησείο, είναι καθαρά και όμορφα. Ζώντας στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο είναι πολύ παραμελημένο, νιώθω υποβιβασμένη ως πολίτης. Η θέα του Τζον είναι πολύ πιο διαφορετική, γιατί το 1950 δεν υπήρχαν τόσα πολλά αυτοκίνητα, ούτε και μόλυνση, δεν υπήρχε αστυφιλία, ούτε και τόσα πολλά σπίτια. Άρα υπήρχε περισσότερο φώς.
Με πολύ εκτίμηση, Ελεάννα Πορικού
5
Εικόνα: ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ
Αγαπητέ Τζων, Από το μικρό μου μπαλκονάκι απολαμβάνω, μετά από αρκετές κρύες, βροχερές και μελαγχολικές ημέρες, το πρωινό μου! Κυριακή σήμερα, ο ενοχλητικός ήχος των αυτοκινήτων επιτέλους είναι ελάχιστος. Το μόνο που ακούγεται είναι χαρούμενες φωνές παιδιών που παίζουν στην πλατεία Καραϊσκάκη. Τουρίστες από κάθε γωνιά της γης, θαυμάζουν και φωτογραφίζονται με το σιδερένιο άγαλμα του Ικάρου που ομορφαίνει τη γεμάτη λουλούδια πλατεία, αφιερωμένο στους αεροπόρους, που έχασαν τη ζωή τους κατά την άσκηση του καθήκοντος, έργο του γλύπτη Ευάγγελου Μουστάκα. Ο υπέροχος ελληνικός ήλιος ζεσταίνει και ομορφαίνει τα πάντα. Τι κι αν έχουν περάσει τόσα χρόνια από όταν επισκέφτηκες την Ελλάδα; Οι ελληνικές ομορφιές παραμένουν αναλλοίωτες. Τι κι αν έχει γεμίσει η Αθήνα με γκρίζες πολυκατοικίες; Οι γραφικές γειτονιές της Πλάκας, του Μοναστηρακίου, των Αέρηδων, με το καμάρι μας, την Ακρόπολη, να δεσπόζει επιβλητική, ‘σβήνουν’ κάθε παράπονο και μου επιβεβαιώνουν καθημερινά ότι ζω στην ωραιότερη χώρα του κόσμου! Ο ήλιος μας πάντα βρίσκει χαραμάδα να τρυπώσει, ακόμα και στα πιο μικρά στενά, ακόμα και στα χαμηλά σπίτια, και να ζεστάνει την πόλη, την καρδιά και το βλέμμα μου! Σε περιμένω σύντομα, Ιωάννα Παναγιωτοπούλου 6
Εικόνα: ΚΑΤΩ ΧΑΛΑΝΔΡΙ
Αγαπητέ Τζών Φώουλς, Βρίσκομαι στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο σπίτι μου στο Κάτω Χαλάνδρι. Είναι μια χειμωνιάτικη μέρα και απολαμβάνω τη θέα από το μπαλκόνι μου. Την προσοχή μου κινεί η μαγευτική αμυγδαλιά η οποία ανθίζει κάθε Φλεβάρη. Πιο πέρα αντικρίζω αγχωμένους και βιαστικούς ανθρώπους που περπατούν στον δρόμο, αυτοκίνητα, δέντρα, πολυκατοικίες και έναν συννεφιασμένο και μολυσμένο ουρανό. Η πόλη διαφέρει πλέον πολύ από την εποχή που την γνώρισες… Νιώθω πολύ απογοητευμένος, στεναχωρημένος, προβληματισμένος και θυμωμένος με την εξέλιξή της, καθώς δεν συναντάς πια ανθρώπους ήρεμους, παιδιά να παίζουν ανέμελα σε αλάνες. Επιπλέον δεν υπάρχει πια αυτό το μεσογειακό, μαγικό, όμορφο και «εχθρικό» φως που άγγιζε και μάγευε τους επισκέπτες οι οποίοι δεν μπορούσαν να κρύψουν τον πραγματικό τους εαυτό μπροστά του. Αυτό οφείλεται στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην ανθρώπινη παρέμβαση. Όμως δεν παύω να αισιοδοξώ ότι η Αθήνα θα ξαναγίνει μία ξεχωριστή πόλη! Με εκτίμηση, Νικόλας Θησέας Παπαλέξης
7
Εικόνα: ΠΑΤΗΣΙΑ
Αγαπητέ Τζων, Είμαι από τους τυχερούς αυτής της πόλης που βρίσκομαι σε ύψωμα και έχω τόσο όμορφη θέα από το μπαλκόνι μου. Παρά το γεγονός ότι τόσα χρόνια αντικρίζω καθημερινά αυτήν την εικόνα τα συναισθήματα που μου γεννάει είναι τα ίδια! Κάθε φορά αισθάνομαι δέος, θαυμασμό και ένα αίσθημα ελευθερίας. Εξάλλου η Αθήνα είναι μια πόλη αρκετά μεγάλη, αλλά και πυκνοκατοικημένη. Άλλωστε εδώ κατοικεί ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας. Βέβαια υπάρχει και η σκοτεινή πλευρά της Αθήνας. Το κυριότερο είναι ότι κυκλοφορούν πολλά αυτοκίνητα που εκπέμπουν τόνους καυσαερίων, με αποτέλεσμα την δημιουργία νέφους. Ακόμα ένα αρνητικό της Αθήνας είναι το πολεοδομικό, δηλαδή το ένα σπίτι είναι χτισμένο ‘πάνω στο άλλο’, χωρίς να ακολουθεί κάποιο σχεδιασμό. Τώρα σε σχέση με τον τρόπο που βλέπεις εσύ την Αθήνα υπάρχουν κάποιες βασικές διαφορές, όπως η έκταση της πόλης, η πολεοδομία των σπιτιών και οι κλιματικές συνθήκες. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και πολλές ομοιότητες. Όσον αφορά τα συναισθήματα που τρέφω για την Αθήνα και εμένα με γεμίζει θαυμασμό η πόλη. Όμως σε πολύ μεγάλο βαθμό την έχω απομυθοποιήσει.
Θοδωρής Παπαγεωργίου, Κάτω Πατήσια, Αγίου Αντωνίου 5 Αθήνα
8
Εικόνα: Καισαριανή Κοιτάζοντας από την μπαλκονόπορτα του σαλονιού μου βλέπω ακριβώς απέναντι τον Δημοτικό Παιδικό Σταθμό και λίγο πιο δεξιά το προαύλιο του Δημαρχείου της Καισαριανής. Πίσω του ξεπροβάλλει ο Υμηττός, διαγώνια του Δημαρχείου υπάρχουν πολυκατοικίες και στο βάθος το άλσος της πανεπιστημιούπολης. Αξιοσημείωτο είναι ότι, όταν ακούω και βλέπω καθημερινά τα μικρά παιδιά να πηγαινοέρχονται στον παιδικό σταθμό, θυμάμαι τα συναισθήματα εκείνης της ηλικίας όπως η χαρά της γνώσης (τραγουδούν ή αριθμούν), η ελπίδα (‘μαμά, όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω...’), η έκπληξη του καινούργιου (‘μαμά, έμαθα σήμερα…’) μα πιο πολύ να σας εξομολογηθώ ότι νιώθω λύπη που έχω χάσει εκείνη τη γλυκιά αθωότητα. Θυμάμαι την παιδική μου ηλικία και ξεχνώ τη βαβούρα της πόλης. Σκέφτομαι το μέλλον και την εξασφάλιση της ποιότητας ζωής που παρέχει στους κατοίκους της η Αθήνα με τα μέσα που διαθέτει: σχολεία (μουσικά, πειραματικά, καλλιτεχνικά κ.α.), μέσα μαζικής μεταφοράς, μεγάλα εμπορικά κέντρα, εκθέσεις, θέατρα, μουσεία, συναυλίες, πάρκα αναψυχής και δραστηριοτήτων, μεγάλους αθλητικούς συλλόγους και πόσα άλλα. Είμαι χαρούμενος που κατοικώ σε αυτή την πόλη. Όμως δεν μου αρέσει ο φόβος που κυριεύει πολλές φορές τους κατοίκους της και η υπερβολική ηχορύπανση, αποτέλεσμα τις πολυκοσμίας. Αυτή η πόλη διαφέρει από αυτή που μας περιγράφει ο κύριος Φώουλς ως προς την δομή των σπιτιών, τη ρύπανση του αέρα και τέλος στο φόβο. Αυτά είναι τα συναισθήματά μου για την Αθήνα κι εύχομαι τα αρνητικά της στοιχεία να βελτιωθούν με το πέρασμα των χρόνων.
Παναγιώτης Παπαγεωργίου, Κλαζομενών 49, Καισαριανή Αθήνα
9
Εικόνα: Ζωγράφου
Αγαπητέ Τζων Φώουλς , Είμαι στο μπαλκόνι και παρατηρώ τη γειτονιά μου. Αυτό που βλέπω είναι οι ταράτσες των πολυκατοικιών που βρίσκονται δίπλα και απέναντι μου. Είναι γεμάτες κεραίες και ηλιακούς θερμοσίφωνες. κάτι που μου δημιουργεί άσχημη διάθεση. Όμως από την άκρη του μπαλκονιού βλέπω τον Λυκαβηττό και την Ακρόπολη. Είναι τόσο ωραίο να βλέπεις τους δύο αυτούς λόφους. Ο Λυκαβηττός, καταπράσινος, μου δημιουργεί χαρά και διάθεση για βόλτα, ενώ η Ακρόπολη με εντυπωσιάζει και μου δημιουργεί έντονο θαυμασμό για την ιστορίας μας . Επίσης, επειδή είμαι ψηλά, υπάρχει ησυχία από τους θορύβους της πόλης. Ο ουρανός είναι καθαρός και φωτεινός προκαλώντας μου ευτυχία και ηρεμία. Πολλά έχουν αλλάξει στην Αθήνα, ζουν περισσότεροι άνθρωποι, έχει περισσότερα αυτοκίνητα και υπάρχουν περισσότερα και ψηλότερα κτίρια, αλλά το φως και η ομορφιά είναι ίδια. Τελικά η Αθήνα, αν και είναι μεγαλούπολη, έχει ωραία τοπία και μέρη να επισκεφθείς. Νιώθω τυχερή που ζω σε αυτή. Με εκτίμηση Αγάπη-Ναταλία Πατούχα Α4
10
Εικόνα: ΖΩΓΡΑΦΟΥ
Αξιότιμε κύριε Φώουλς, Διαβάζοντας το κείμενο σας «Κοιτώντας την Αθήνα», αποφάσισα να σας περιγράψω την θέα από το μπαλκόνι του σπιτιού μου και πόσο έχει αλλάξει σε σχέση με τότε. Αρχικά μπορεί να διακρίνει κανείς ότι το τοπίο είναι γεμάτο με πολυκατοικίες με σκούρα χρώματα που προκαλούν στεναχώρια, αλλά και νοσταλγία για τα χρόνια τα οποία η Αθήνα ήταν καθαρή και όμορφη. Ακόμα φαίνονται δέντρα τα οποία έχουν ξεραθεί και, αντί να στολίζουν την γειτονιά, την κάνουν πιο άχαρη. Έτσι η διάθεση κάποιου ανθρώπου μπορεί να χαλάσει μέσα σε δευτερόλεπτα. Επίσης γενικά όλη η Αττική είναι μέσα στην μαυρίλα από τα καυσαέρια που μολύνουν την ατμόσφαιρα. Ελπίζω το τοπίο να αλλάξει και να γίνει όπως περιγράφεται στο κείμενο σας. Ένας θαυμαστής σας, Παναγιώτης Πολίτης A4
11
Εικόνα: ΠΑΤΗΣΙΑ Αγαπητέ Τζον Φώουλς, Στέκομαι στο μπαλκόνι μου και παρατηρώ για ώρες αυτή τη μελαγχολική, αλλά συγχρόνως όμορφη θέα. Από μακριά όλα φαίνονται όμορφα. Όμως όλα αυτά είναι μόνο στη σκέψη μας, γιατί από κοντά όλα είναι βρώμικα και σκονισμένα. Κοιτώντας τη γειτονιά μου σε αυτή την κατάσταση, στεναχωριέμαι, γιατί ξέρω πως με λίγη παραπάνω προσοχή, από εμάς, η γειτονιά μου θα μπορούσε να γίνει καλύτερη. Παρ’ όλα αυτά, μέσα σε όλη αυτή τη σιωπή και τη μιζέρια, οι χαρούμενες φωνές των παιδιών, μπορούν να δώσουν ελπίδα σε όλο αυτό το άχαρο τοπίο… Ξαφνικά όλα γίνονται χαρούμενα και αποκτούν ζωντάνια. Είναι σαν να πέφτει ένας μανδύας και να καλύπτει αυτές τις φανερές ατέλειες. Ξέρω καλά πως η θέα από το μπαλκόνι μου δεν είναι η ομορφότερη γιατί απλούστατα υπάρχουν στην Αθήνα πολύ ομορφότερες γειτονίες, με περισσότερα λουλούδια και φυτά. Εγώ όμως, έχοντας μεγαλώσει σε αυτή τη γειτονιά, δεν μπορώ να αντισταθώ σε αυτή τη μαγευτική, αλλά κρυμμένη ομορφιά της. Ελένη Πολυμέρου
12
Εικόνα: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
Αγαπητέ Τζον Φώουλς, Σας γράφω αυτό το γράμμα για να σας περιγράψω την όμορφη θέα του μπαλκονιού μου. Θέλω να σας πω ότι βλέποντας αυτήν την θέα κάθε ημέρα συνειδητοποιώ πόσο τυχερή είμαι, γιατί μου έρχονται στο μυαλό μαγευτικές αναμνήσεις από όταν ήμουν πιο μικρή. Συγκεκριμένα μου θυμίζει παιχνίδια τα οποία έπαιζα εκεί γύρω, τους φίλους μου και τον χιονοπόλεμο, όταν είχε χιόνι. Όμως ένα πράγμα το οποίο δεν μου αρέσει είναι ότι οι δρόμοι είναι βρόμικοι, διότι υπάρχουν πολλά σκουπίδια πεταμένα κάτω. Πιστεύω ότι δεν μοιάζει με την θέα την δικιά σου απ’ τον Υμηττό. Με πολλή εκτίμηση, Πουλάκη Βασιλική Πανόρμου 18, Αμπελόκηποι Αθήνα.
13
Εικόνα: ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ
Αγαπητέ Τζων Φώουλς, Σου γράφω αυτό το γράμμα για να σου περιγράψω τη θέα από το μπαλκόνι μου. Η θέα από το μπαλκόνι μου δεν είναι καθόλου ξεχωριστή. Μόλις βγαίνεις βλέπεις ένα σουπερμάρκετ, έναν κεντρικό δρόμο και το τέρμα του λεωφορείου. Για κάποιον περίεργο λόγο μου αρέσει ο δρόμος και το γεγονός ότι περνάνε τα αυτοκίνητα. Μάλλον το έχω συνηθίσει και με χαλαρώνει, όταν τα βλέπω να περνάνε. Επίσης το τέρμα μου θυμίζει το σχολείο, γιατί από εκεί παίρνω το λεωφορείο, για να πάω. Το σουπερμάρκετ απλώς μου θυμίζει λίγες φορές που πήγα με μία φίλη μου. Μέτα άμα κοιτάξεις δεξιά βλέπεις ένα ξενοδοχείο, μία καφετέρια και τον προαστιακό. Για το ξενοδοχείο έχω μία καλή ανάμνηση: εκεί είχαμε βρει τη γάτα μου. Από αυτή τη θέα νιώθω και σκέπτομαι πως όντως ζω σε μία πόλη, γιατί έχει τα χαρακτηριστικά μίας πόλης. Πάντως διαφέρει πολύ από τη δικιά σου θέα. Γενικά μου αρέσει η θέα μου και ας μην έχει κάτι το πάρα πολύ ξεχωριστό. Σε περιμένω σύντομα, Αναστασία Πραλέα
14
Εικόνα: ΖΩΓΡΑΦΟΥ
Αγαπητέ Τζων Φώουλς, Αυτή τη στιγμή στέκομαι στη μπαλκόνι του σπιτιού μου κοιτώντας την απέναντι πολυκατοικία. Απ’ όσο ξέρω παλιά στη θέση της υπήρχε ένα χωράφι, όπως άλλωστε και στη θέση των περισσότερων πολυκατοικιών της Αθήνας. Εμένα πάντως θα μου άρεσε αν δεν είχε χτιστεί και στη θέση της υπήρχε ένα οικόπεδο. Έτσι θα είχα καλύτερη θέα στο πάρκο που είναι δίπλα στο σπίτι μου. Θα μπορούσα να κάθομαι και να το κοιτάζω ώρες ολόκληρες, θαυμάζοντας το υπέροχο τοπίο και παρατηρώντας τους ανθρώπους που περνούν από εκεί. Κοιτάζοντας πιο δεξιά διακρίνω ένα πεύκο που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια δίπλα στην πολυκατοικία μας. Γι’ αυτό πια έχει ψηλώσει πάρα πολύ. Αλλά δυστυχώς έχει αρχίσει να προκαλεί προβλήματα στο σύστημα ύδρευσης της πολυκατοικίας. Η μαμά μου λέει πως θα ζητήσουν άδεια από την Τ.Υ.Δ. (Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου), για να το κόψουν. Ευτυχώς δεν νομίζω να γίνει δεκτό το αίτημά τους! Από την άλλη μεριά του μπαλκονιού μπορώ να δω μια άλλη πολυκατοικία η οποία είναι ψηλότερη από την πρώτη και έχει πιο μουντά χρώματα. Απέναντί της υπάρχει μια τρίτη πολυκατοικία που στο πάνω, πάνω μπαλκόνι της υπάρχουν πολλές γλάστρες με φυτά. Και είναι πολύ ωραίο, γιατί έχει πολύ πράσινο. Αυτά είναι όλα όσα μπορώ να δω από το μπαλκόνι μου. Με εκτίμηση Εύχαρις
15
Εικόνα: ΚΑΤΩ ΠΑΤΗΣΙΑ
Αθήνα, 6 Φεβρουαρίου 2019 Αγαπητέ Τζων Φώουλς, Σήμερα θα προσπαθήσω να σου περιγράψω τα όμορφα συναισθήματα με τα οποία με γεμίζει η θέα που αντικρίζω κοιτώντας από το μπαλκόνι μου. Το σπίτι μου βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας και η θέα από το μπαλκόνι με συγκλονίζει, όποτε κι αν σταθώ εκεί. Η πρώτη εντύπωση που σου δίνουν τα σπίτια που απλώνονται το ένα δίπλα στο άλλο είναι μαγευτική. Κάθε πρωί στέκομαι και χαζεύω τον ήλιο να λούζει την Αθήνα και η καρδιά μου πλημμυρίζει από γαλήνη και ηρεμία. Νιώθω σαν να ονειρεύομαι. Η εικόνα των ανθρώπων που πηγαίνουν στη δουλειά τους, διασχίζοντας το καταπράσινο πάρκο της περιοχής με ηρεμεί και με βοηθά να φορτίσω τις μπαταρίες μου για το ξεκίνημα της νέας μέρας. Κοιτάζοντας την πολύβουη πλατεία με τα πολλά σπίτια που την περιστοιχίζουν, νιώθω ζωντανός και αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της πόλης, η οποία ξέρει πολύ καλά να μαγεύει και τον πιο απαιτητικό. Τα παιχνιδίσματα του ήλιου την ώρα της δύσης που δίνουν αυτό το χαρακτηριστικό μωβ χρώμα στον ουρανό, με κάνουν να χάνομαι και να εντυπωσιάζομαι. Ίσως το ιδιαίτερο δέσιμο που έχω με το σπίτι μου να κάνει τη θέα να φαντάζει μαγευτική στα μάτια μου. Νιώθω τόσο χαρούμενος και ευτυχισμένος, σα να είμαι σε άλλη διάσταση. Τώρα κατάλαβα πραγματικά, αγαπητέ κύριε Φώουλς, τη θαυμαστή ακρίβεια στην περιγραφή των συναισθημάτων σας. Σας χαιρετώ, Ιωάννης-Στέφανος Πετράκος, A4
16
Εικόνα: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
Αγαπητέ Τζον Φώουλς, Από το μπαλκόνι μου βλέπω πολλές πολυκατοικίες, αυτοκίνητα, μπαλκόνια με τέντες, περαστικούς και ελάχιστο ουρανό. Μου αρέσει πολύ ότι υπάρχουν άνθρωποι που βγαίνουν έξω, αντί να κάθονται κλεισμένοι στα σπίτια τους. Μου αρέσει που βλέπω πολλά χρώματα απ’ τις τέντες των σπιτιών. Απ’ την άλλη όμως υπάρχουν και πράγματα που δεν μου αρέσουν. Παραδείγματος χάρη βλέπω πολύ λίγο ουρανό και μου δημιουργείται μια πολύ άσχημη εικόνα. Υπάρχουν πολλά αυτοκίνητα και αυτό δεν μου αρέσει. Αυτή η εικόνα δεν μοιάζει πολύ με την εικόνα που υπήρχε παλιά. Οι δρόμοι έχουν περισσότερα αυτοκίνητα απ’ την δική σου εποχή, ενώ ο ουρανός είναι γεμάτος σκόνη και καυσαέρια. Οι άνθρωποι που περπατούν ξέγνοιαστοι στους δρόμους είναι πολύ λιγότεροι και τα σπίτια είναι μεγάλα, πολυόροφα, ψηλά και επιβλητικά. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει πολύ φως, όπως και παλιά. Υπάρχει ζέστη, μουρμούρα απ’ τους ανθρώπους και πολυκοσμία. Τα βουνά και οι λόφοι μένουν ίδιοι όπως και τα μνημεία. Πιστεύω πως η Αθήνα ήταν ωραιότερη και πιο φιλική στους ανθρώπους παλιά, επειδή δεν είχε τόσα καυσαέρια και τόση βρωμιά. Νομίζω ότι μπορεί να διορθωθεί αυτή η εικόνα. Νιώθω χαρά για την ζωντάνια της Αθήνας και λύπη για τα αρνητικά της. Επίσης είμαι περίεργος να γνωρίσω τα μέρη της Αθήνας που δεν έχω δει ακόμα. Με σεβασμό, Γιάννης Μπάρδης Μεγάλου Σπηλαίου 26, Αθήνα
17
Εικόνα: Γκύζη
Αγαπητέ Τζον Φώουλς Σου γράφω, για να σου πω ότι οι καιροί στην Αθήνα έχουν αλλάξει. Υπάρχουν πλέον πολύ μεγάλες πολυκατοικίες, πολύ λίγο πράσινο, περισσότερη ηχορύπανση και μεγαλύτερος φόβος να βγαίνεις έξω από το σπίτι σου. Αυτό που βλέπω εγώ από το μπαλκόνι μου είναι μια πολυκατοικία και δίπλα μια λεωφόρος. Στην περιοχή μου δεν υπάρχει καθόλου πράσινο. Κοιτάζοντας από το μπαλκόνι μου μπορεί κάποιος να αντικρίσει τα πολλά δρομάκια που υπάρχουν και τις παρά πολλές πολυκατοικίες γύρω-γύρω από την γειτονιά μου. Μπορούμε να κάνουμε την Αθήνα πιο όμορφη, αλλά επιλεγούμε να μην το κάνουμε. Ένας θαυμαστής σου, Οδυσσέας Πελεκούδας
18
Εικόνα: ΓΚΥΖΗ
Αγαπητέ Τζον, Βρίσκομαι στο μπαλκόνι του σπιτιού μου και η θέα δεν είναι τόσο όμορφη όσο στον Υμηττό. Βλέπω πολυκατοικίες και μαγαζιά. Αυτά που βλέπω από το μπαλκόνι μου με κάνουν να αισθάνομαι άσχημα. Δεν μου αρέσει που βλέπω τον φούρνο της γειτονιάς και ένα λογιστικό γραφείο. Η θέα δεν μοιάζει καθόλου με την θέα που είδες στον Υμηττό. Ο Υμηττός είναι ένα ψηλό βουνό από όπου μπορείς να δεις τα χιλιάδες σπίτια της Αθήνας μικροσκοπικά. Με αγάπη, Βαλεντίνα
19
Εικόνα: Κυψέλη
Αγαπητέ Τζόν Φώουλς, Διαβάζοντας το μυθιστόρημά σας,“ Ο Μάγος”, συνειδητοποίησα πόσο δυνατό είναι το ελληνικό φως. Αμέσως βγήκα στην βεράντα του σπιτιού μου, που είναι στον πέμπτο όροφο μιας πολυκατοικίας κοντά στην Άνω Κυψέλη. Κοιτώντας κι εγώ άλλη μία φορά την Αθήνα από ψηλά, δεν βλέπω πια τα σπίτια της Αθήνας σαν “εκατομμύρια ζάρια”, αλλά βλέπω τεράστια κομμάτια υπόλευκων τσιμεντένιων όγκων να περικυκλώνουν την Ακρόπολη και να φτάνουν ως κάτω την θάλασσα του Σαρωνικού κόλπου. Η αλήθεια είναι πως η εικόνα που έχω δεν είναι και τόσο όμορφη, όταν την σκιάζουν πολλές κεραίες και άλλες κακόσχημες εγκαταστάσεις ηλιακών κι άλλων αντικειμένων στις ταράτσες των γύρω πολυκατοικιών. Ενώ το λίγο πράσινο στις γλάστρες και τις βεράντες των γύρω διαμερισμάτων είναι ελάχιστο για να ομορφύνει την οπτική εικόνα που έχω. Όμως είναι πλέον όλα πιο φωτεινά παρά ποτέ στα μάτια μου, μετά από την ανάγνωση του δικού σας μυθιστορήματος. Η άλλη πλευρά της Αθήνας, η βορινή, που βλέπει τα βουνά, Πάρνηθα και Πεντέλη δεν φαίνεται παρά ελάχιστα κι αυτό γιατί μεσολαβούν πολυκατοικίες, που με εμποδίζουν να τα δω εκτός από μια γωνία μιας μικρής κορυφογραμμής, της Πάρνηθας. Όμως ακόμα υπάρχει που δίνει αυτή την αίσθηση γαλήνης στο τοπίο.
Θανάσης Μυλωνάς
20
Εικόνα: Εξάρχεια
Αγαπητέ κ. Τζων Φώουλς, Σας γράφω ένα γράμμα κυρίως για να αναφερθώ στην αλλαγή της Αθήνας, με βάση τη θέα από το μπαλκόνι του δωματίου μου. Υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάμεσα στο τοπίο που περιγράφετε εσείς από τον Υμηττό και σ’ αυτό που αντικρύζω από το σπίτι μου. Μόλις βγω στο μπαλκόνι μου βλέπω μπροστά μου πολλές γκρίζες πολυκατοικίες κολλημένες μεταξύ τους να απλώνονται μέχρι τον ορίζοντα. Όμως ευτυχώς ένα μεγάλο τμήμα της εικόνας που βλέπω καταλαμβάνει ο γαλάζιος ουρανός και κάπου στο βάθος αχνοφαίνεται και ο λόφος του Στρέφη. Η θέα αυτή του ουρανού με ηρεμεί και με βοηθά να σκεφτώ. Άλλες φορές, όταν ο καιρός είναι μουντός, μου δημιουργεί ανασφάλειες και με βάζει σε σκέψεις. Βρίσκω πολλά πράγματα που με στενοχωρούν και με ενοχλούν, όπως π.χ. ότι τα κτίρια είναι άναρχα χτισμένα, χωρίς κάποια τάξη, τα μπαλκόνια χωρίς κανένα φυτό ή λουλούδι και το ίδιο το πράσινο μέσα στην πόλη μας έχει λιγοστέψει κατά πολύ. Τώρα πλέον η πόλη είναι πολύ πυκνοκατοικημένη με περισσότερους κατοίκους, επομένως και περισσότερες πολυκατοικίες και αυτοκίνητα. Κάποια από τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την εμφάνιση των πολλών οχημάτων είναι τα καυσαέρια και η ηχορύπανση. Κι έτσι πολλές φορές, όταν βγαίνω στο μπαλκόνι έχει θόρυβο και καυσαέρια, πράγμα που δεν αρέσει σε κανέναν. Γενικά η Αθήνα έχει αλλάξει προς το χειρότερο από τότε που την ήξερες. Όμως εμείς την αγαπάμε ακόμα. Με εκτίμηση, Ελπίδα 21
Εικόνα: Πατήσια
Αγαπητέ Τζον, Μόλις βγω στο μπαλκόνι του δωματίου μου γίνομαι θεατής δύο διαφορετικών εικόνων. Από τη μία αντικρίζω μία μονοκατοικία – ίσως η μοναδική στην περιοχή – που μου δίνει τη δυνατότητα να απολαύσω τον τόσο λαμπερό ήλιο της χώρας μας. Ο ήλιος και το μπλε του ουρανού πλημμυρίζουν την καρδιά μου με χαρά και ελπίδα ότι κάποια στιγμή όλη η πόλη μας θα είναι έτσι, όμορφη χωρίς τα τεράστια γκρίζα κτίρια που την πλαισιώνουν αυτή τη στιγμή. Τώρα, αν κοιτάξεις από την άλλη πλευρά, είναι μία άλλη εντελώς διαφορετική ιστορία. Βλέπεις ανθρώπους μέσα στη δυστυχία, ρακένδυτους να γυρεύουν λίγο ψωμί, για να μπορέσουν να περάσουν τη μέρα τους. Και τότε … σκέφτομαι πόση θλίψη και δυστυχία επικρατεί γύρω μας. Φόβος και αγανάκτηση με κυριεύουν, όταν τα βλέπω. Η σκέψη μου είναι μία: Για ποια πρόοδο και εξέλιξη μιλάμε, όταν υπάρχουν άνθρωποι που ψάχνουν για λίγο φαγητό στα σκουπίδια; Τελικά συνειδητοποιώ ότι η πόλη μας είναι πόλη πολλών ταχυτήτων και αυτό μου προκαλεί πόνο. Δυστυχώς η δική μου θέα δεν έχει κανένα κοινό με το πώς βλέπεις εσύ την Αθήνα. Εμένα η τωρινή μορφή της Αθήνας με απογοητεύει κάθε μέρα και πιο πολύ. Ελπίζω μόνο στον ήλιο της. Ίσως αυτός φωτίσει όλους εμάς και γίνουμε πιο … ανθρώπινοι περιορίζοντας όσο είναι δυνατόν τον πόνο και τη δυστυχία που επικρατούν. Φιλικά, Κωνσταντίνος Μπαρλαμάς
22
Εικόνα: Πολύγωνο
Αγαπητέ Τζων, Σου γράφω αυτό το γράμμα, για να σου περιγράψω αυτό που αντικρίζω κοιτάζοντας από το μπαλκόνι μου. Η θέα δεν είναι σαν την δική σου, απέραντη και εντυπωσιακή, αλλά εμένα μου προκαλεί κάτι το ξεχωριστό. Υπάρχουν βέβαια πολυκατοικίες που εμποδίζουν την ματιά μου να ταξιδέψει, αλλά, ευτυχώς, ανάμεσά τους υπάρχει ένα μικρό αλσάκι πλούσιο σε πράσινο. Επίσης ανάμεσα στις πολυκατοικίες φαίνεται λίγο ο ουρανός άλλοτε καταγάλανος, άλλοτε μουντός και άλλοτε κατακόκκινος από το ηλιοβασίλεμα. Συχνά κάθομαι στο μπαλκόνι μου, σκέφτομαι και απολαμβάνω την θέα. Αυτό με βοηθάει να χαλαρώσω και να σκεφτώ πιο ήρεμα. Κάποιες φορές νιώθω τόσο γαλήνια σαν τα βρίσκομαι σε ένα μικρό παράδεισο. Το πράσινο, έστω και αυτό το λίγο, νιώθω ότι με αναζωογονεί και ξεκουράζει τα μάτια μου και το μυαλό μου. Αυτό μου δίνει δύναμη και αισιοδοξία, για να αντιμετωπίσω τις δυσκολίες. Πολλές φορές σκέφτομαι τους κατοίκους των άλλων πολυκατοικιών με τους οποίους μας συνδέει αυτή η στενή λωρίδα πρασίνου. Αν και είμαστε τόσο κοντά, δεν γνωρίζουμε ο ένας τον άλλο, αλλά, σαν να έχουμε κάνει μια σιωπηλή συμφωνία, φροντίζουμε όλοι με την ίδια αγάπη αυτά τα λίγα φυτά. Νιώθω πως η φύση καταφέρνει πάντα να συμφιλιώνει τους ανθρώπους και να τους κάνει καλύτερους και γι’ αυτό της είμαι ευγνώμων. Με εκτίμηση, Λήδα
23
Εικόνα: ΑΙΓΑΛΕΩ
Αγαπητέ Τζων Φώουλς, Χθες έβλεπα την θέα από το μπαλκόνι μου και σε σκέφτηκα. Το μπαλκόνι μου βρίσκεται στον τρίτο όροφο μιας τριώροφης πολυκατοικίας στο Αιγάλεω. Από αυτό βλέπω εκατοντάδες πολυκατοικίες και μπαλκόνια που εξέχουν από εδώ και από εκεί. Αν και όλα μοιάζουν ίδια, μου φαίνονται παράξενα από την γωνία που τα βλέπω. Στην πραγματικότητα η θέα που διακρίνω δεν μοιάζει καθόλου με αυτήν που έβλεπες εσύ από τον Υμηττό. Η αλήθεια είναι πως η θέα που βλέπω δεν με ενθουσιάζει . Αυτό γιατί δεν βλέπω κάποιο ιδιαίτερο τοπίο, παρά μόνο σπίτια και γείτονες που κάνουν δουλείες του σπιτιού. Αντίθετα εσύ έβλεπες πράσινο, γη, θάλασσα, αλλά και πώς είναι η πόλη από ψηλά, δηλαδή κάτι όμορφο και ιδιαίτερο. Εγώ βλέπω την πόλη από μέσα, δηλαδή κάτι συνηθισμένο και βαρετό. Βέβαια δεν υπάρχουν μόνο αρνητικά. Μου αρέσουν τα χρώματα που μπορεί να έχει ο ουρανός προς το βράδυ, κάτι όμορφο και ξεχωριστό. Χθες καθώς κοίταζα την θέα αυτή ένιωσα ανάμεικτα συναισθήματα. Νιώθω ασφάλεια, γιατί πλέον όλο αυτό το νιώθω οικείο, νιώθω χαρά που μπορώ έστω αυτό να δω άλλα και χαλαρότητα με όλο αυτό το περιβάλλον. Βέβαια τέλος νιώθω κλεισμένος ανάμεσα σε τοίχους, θυμό, διότι θα μπορούσα να βλέπω πιο ενδιαφέροντα πράγματα, αλλά και απέχθεια για αυτό το σύνηθες και μονότονο τοπίο. Κωνσταντίνος Mπερδεμπές
24
Εικόνα: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
Αγαπητέ Τζον Φώουλς, Με λένε Θανάση, είμαι μαθητής του 2ου Πειραματικού Σχολείου Αθηνών και σου γράφω αυτό το γράμμα για να σου μιλήσω για τη σημερινή Αθήνα, όπως τη βλέπω από το μπαλκόνι μου. Δυστυχώς διαφέρει πολύ σε σχέση με τη δεκαετία του ’50. Βλέπω δρόμους γεμάτους παρκαρισμένα αυτοκίνητα, ψηλές πολυκατοικίες και λιγοστά δέντρα. Αυτό είναι κάτι που με στενοχωρεί ιδιαίτερα, καθώς σκέφτομαι πώς ήταν η Αθήνα τότε και πώς είναι τώρα. Παρατηρώ τον ουρανό που δεν είναι πια τόσο γαλανός και τον ήλιο που έχει χάσει τη λάμψη του εξαιτίας των καυσαερίων. Αντίθετα τότε ο ουρανός ήταν πεντακάθαρος και υπήρχε μια έντονη φωτεινότητα. Επίσης, με απογοητεύει ότι σήμερα, εξαιτίας του μεγάλου πληθυσμού της Αθήνας, υπάρχουν πολλές πολυκατοικίες με αποτέλεσμα οι ανοιχτοί χώροι να είναι ελάχιστοι. Σίγουρα τότε υπήρχε χώρος για να παίξουν τα παιδιά ελεύθερα. Ακόμα, με προβληματίζει το γεγονός ότι το πράσινο έχει ελαχιστοποιηθεί, καθώς βλέπεις μόνο λίγα δέντρα στους δρόμους και τα πάρκα είναι λιγοστά. Συνειδητοποιώ επίσης ότι κάθε ελεύθερος χώρος γίνεται ένα κτίριο ή ένας χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και όχι μια παιδική χαρά γεμάτη με δέντρα και λουλούδια. Υπάρχει όμως και κάτι που μου αρέσει: Αυτό είναι ότι η Αθήνα, παρά τα μειονεκτήματά της, είναι μια πόλη γεμάτη ζωή με τους κατοίκους της που βρίσκονται σε διαρκή κίνηση. Ελπίζω να σου έδωσα μια εικόνα για το πώς είναι η πόλη μου σήμερα. Με τιμή, Θανάσης Μπαρμπούρης
25
Εικόνα: ΚΥΨΕΛΗ
Αγαπητέ μου Τζων Φώουλς, Σου γράφω, για να σου περιγράψω την όψη της Αθήνας από το μπαλκόνι μου. Το πρώτο πράγμα που μπορώ να δω είναι η δυσάρεστη όψη των γκρίζων πολυκατοικιών, που με στενοχωρεί, γιατί δεν με αφήνει να δω αλλά μέρη, όπως η πλατεία της γειτονιάς που βρίσκεται ένα στενό πιο πέρα. Το μόνο πράγμα που σπάει λίγο την μονοτονία του γκρι των πολυκατοικιών είναι οι τέντες των μπαλκονιών που δίνουν μια αίσθηση ζωντάνιας. Σε μερικά μπαλκόνια υπάρχουν φυτά τα οποία δημιουργούν αρμονία, που όμως σταματάει αμέσως μόλις δεις τον τοίχο της διπλανής πολυκατοικίας. Όλα αυτά σου δημιουργούν μια δυσάρεστη αίσθηση με μερικά ευχάριστα σημεία, που όμως δεν αρκούν, για να σώσουν την εικόνα, που με κάνει να νιώσω μιζέρια, γιατί στερούμαι την ομορφιά την όποια έχει η Αθήνα. Επίσης με στεναχωρεί ιδιαίτερα που οι κάτοικοι δεν ενδιαφέρονται να δώσουν λίγη ζωή σε αυτή την μίζερη εικόνα. Εμμανουήλ Μπρίνια
26
Εικόνα: ΚΥΨΕΛΗ
Αγαπητέ κ. Τζων Φώουλς, Κάθομαι στο μπαλκόνι μου σκεφτόμενη το μυθιστόρημά σας και μου έρχονται στον νου όλες οι περιγραφές και οι αναφορές που κάνετε για την τότε όμορφη Αθήνα. Μου είναι λίγο δύσκολο να την φανταστώ, λόγω του ότι η Αθήνα έχει αλλάξει αρκετά από τότε. Κάθε πρωί, βγαίνω στο μπαλκόνι και κάθομαι σε μια καρέκλα, ακούγοντας μουσική και κοιτάζοντας έξω. Το μόνο που μπορώ να δω καθαρά, είναι η γκρίζα πολυκατοικία που βρίσκεται απέναντι μου, κρύβοντας τον γαλάζιο ουρανό. Μόνο άμα βγω λίγο προς τα έξω, θα μπορέσω να αντικρίσω τον ουρανό. Όταν τον κοιτάω μου δημιουργεί ένα συναίσθημα γαλήνης και ηρεμίας. Αλλά ας ξαναγυρίσουμε πίσω στο μπαλκόνι. Πάντα κάθομαι και μετράω τα μπαλκόνια και βγαίνουν πάντα 16. Σκέφτομαι το πόσο διαφορετικά είναι αυτά τα 16 μπαλκόνια μεταξύ τους. Μερικά είναι καταπράσινα, με πολλά φυτά, και σκορπισμένα χάμω παιχνίδια ενός παιδιού, εικόνα που μου δημιουργεί ένα συναίσθημα ζεστασιάς. Άλλα που δεν έχουν ούτε ένα κλαρί, με παρατημένα πράγματα πάνω σε ένα τραπέζι, μου δημιουργούν στεναχώρια και μελαγχολία. Σε ένα μπαλκόνι βλέπω μια γιαγιά που κάθεται από νωρίς το πρωί κοιτάζοντας τον ουρανό. Με παραξενεύει που είναι πάντα μόνη της, χωρίς κανέναν. Εκείνη την στιγμή αισθάνομαι περίεργα, ''μόνη και άδεια'' θα έλεγα καλύτερα. Θα ήθελα πάρα πολύ να μάθω τι σκέφτεται εκείνη για τον ουρανό και για την δικιά μου πολυκατοικία. Μου έρχεται στο μυαλό, μία ''άγνωστη'' κοπέλα που παίζει πιάνο και τραγουδά κάθε Κυριακή. Έχω παρατηρήσει, ένα μικρό κοριτσάκι της πολυκατοικίας να με κοιτάζει κάθε πρωί. Άραγε σκέφτεται τα ίδια με εμένα; Αυτά τα 16 μπαλκόνια, είναι τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, το καθένα με την δικιά του ομορφιά, ακριβώς όπως η ζωή. Με εκτίμηση Κατερίνα Ξάνθη Δοϊράνης 27 Κυψέλη, Αθήνα
27
Εικόνα: ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ
Αθήνα, 4/2/2019 Αξιότιμε Τζον Φώουλς, Έχοντας διαβάσει κομμάτια του έργου σας, θέλησα να σας απευθύνω αυτή την επιστολή, εμπνευσμένος από τη δική σας περιγραφή της Αθήνας. Στέκομαι στο μπαλκόνι του σπιτιού μου. Η θέα που αντικρίζω δεν με χαροποιεί. Ο λόγος για αυτό είναι πως ουσιαστικά δεν υπάρχει θέα. Η Αθήνα, για να καλύψει τις ανάγκες για στέγη των τεσσάρων εκατομμυρίων ανθρώπων που την κατοικούν, έχει χάσει πολλές από τις ομορφιές της, γεμίζοντας πολυκατοικίες. Σαν να μην έφτανε αυτό, ο κόσμος δεν προσπαθεί να κρατήσει την πόλη έστω και λίγο καθαρή και πετά απορρίμματα εδώ κι εκεί. Όλα πια στην περιοχή της Αθήνας είναι γκρίζα, και τα συναισθήματα που δημιουργούνται στον επισκέπτη της είναι ανάλογα. Πια, όταν βλέπεις την εικόνα αυτή, θλίβεσαι από τον βίαιο εκφυλισμό της πόλης. Παρά την κατάντια, ο κόσμος δεν αλλάζει τη συμπεριφορά του και το μόνο που κάνει είναι να ζητά ‘τα ρέστα’ από τις αρχές. Αν και η αρχοντική αίγλη της Αθήνας έχει πια χαθεί, υπάρχουν όμως κάποιες γωνιές που κρατάνε την ομορφιά τους. Σε μια πόλη που ήταν κάποτε τόσο όμορφη, υπάρχει άραγε ελπίδα να διορθωθούν τα πράγματα, από αυτούς τους μικρούς πυρήνες ομορφιάς; Επειδή ξέρω το ενδιαφέρον σας για την πόλη μου, θέλησα να σας ενημερώσω για τις ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων ετών. Θα ήταν ωραίο να μπορούσαμε να ανταλλάξουμε απόψεις. Με ιδιαίτερο σεβασμό, Κωνσταντίνος Ξούριας
28
Εικόνα: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
Η θέα γεμίζει θλίψη την ψυχή μου, τα χρώματα είναι μουντά. Κλείνω τα μάτια μου και προσπαθώ να φανταστώ ένα δάσος γεμάτο πεταλούδες και μελωδίες από τιτιβίσματα πουλιών. Η ψυχή μου ηρεμεί, όταν αρχίζει να βρέχει και η μυρωδιά της βροχής με φέρνει πιο κοντά στο όνειρό μου. Νιώθω φυλακισμένη, γιατί οι ομορφιές έχουν χαθεί από τα πανύψηλα κτήρια. Κοιτάζω με νοσταλγία τα κυκλάμινα, όπου έχουν αντέξει τον βαρύ χειμώνα, και ηρεμώ. Ελευθερία Παναγιωτίδη
29
2ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας
30