มารยาทไทย by นางสาวประชิด เกิดมาก

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

ความหมายและความสําคัญของมารยาท และการสมาคม สาระสําคัญ การดําเนิ น ชีวิต ของปกติชนนั้ น จะตอ งพึ่งพาอาศัย และมีป ฏิสัมพัน ธร ะหวางกั น สมาชิกในสังคมจึงจําเปนตองมีมารยาทในการสมาคม มีกิจนิสัยที่ดี ปฏิบัติตัวกันอยางสุภาพชน เพื่อใหการอยูรวมกันในสังคมนั้นเปนระเบียบเรียบรอยและมีความสุข

สาระการเรียนรู 1. 2. 3. 4.

ความหมายของมารยาทและการสมาคม ความสําคัญของมารยาทและการสมาคม เหตุผลในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม ประโยชนในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม

สมรรถนะประจําหนวย แสดงความรูเ กี่ยวกับความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม เหตุผล ในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคมและคุณประโยชนในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม

สมรรถนะการเรียนรู 1. 2. 3. 4.

บอกความหมายของมารยาทและการสมาคมได บอกความสําคัญของมารยาทและการสมาคมได อธิบายเหตุผลทีต่ องศึกษาวิชามารยาทและการสมาคมได บอกประโยชนในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคมได

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

Concept mapping หนวยที่ 1 ความหมาย ของมารยาทและการสมาคม

ประโยชน ในการศึกษา วิชามารยาท และการสมาคม

ความหมายและความสําคัญ ของมารยาทและการสมาคม

เหตุผลในการศึกษาวิชามารยาท และการสมาคม

ความสําคัญของ มารยาทและ การสมาคม

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

แบบทดสอบกอนการเรียนรูหนวยที่ 1 คําชี้แจง ใหผูเรียนพิจารณาคําถามตอไปนี้และเลือกตอบตามความคิดเห็น

กาเครื่องหมาย () หนาขอที่ถูกและกาเครื่องหมาย ( ) หนาขอที่ผิด ............... ............... ............... ............... ............... ............... ............... ............... ............... ...............

1. มารยาทฝกฝนกันไดทุกคน 2. ผูมีมารยาทคือผูดี ผูดีคือคนดี 3. ผูมีการศึกษาจะเปนผูมีมารยาท 4. ผูมีมารยาทคือผูที่มีกิริยาวาจาดี 5. ผูมีฐานะดีจะอบรมบุตรหลานไดดี 6. ตระกูลใหญมีชื่อเสียง จะมีมารยาทดี 7. ภาษาในเฟซบุก คือภาษาเขียนที่ถูกตอง 8. กิริยาวาจาของตน คือการประกาศตนวาไดรับการอบรมหรือไม 9. ใช “สื่อ” ดีถูกตองตาม Function ก็ตองใชกิริยาวาจาถูกตองตามกาลเทศะดวย 10. เรียนรูมารยาทและการสมาคมเพื่อนําไปใชไดเหมาะกับบุคคล โอกาส และสถานที่

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

หนวยที่

1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม 1. ความหมายของ “มารยาท” และ “การสมาคม” 1.1 ความหมายของ “มารยาท” องคก รที่เกี่ยวของในการพัฒนาสังคม นัก วิชาการ ใหความหมายของคําวา “มารยาท” ไวดังนี้ มารยาท หมายถึง “กิริยาวาจาที่สุภาพเรียบรอยที่บุคคลพึงปฏิบัติในสังคม โดยมี ระเบียบแบบแผนอันเหมาะสมตามกาลเทศะ” (สํานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแหงชาติ กระทรวง วัฒนธรรม) มารยาท หมายถึง “กิริยา วาจาที่ถือวาสุภาพ เรียบรอย ถูกกาลเทศะ” (ราชบัณฑิตยสถาน 2546 : 835) มารยาทไทย หมายถึง “กิริยาวาจาที่คนไทยเห็นวาเรียบรอย ถูกลักษณะนิสั ย ของคนไทยที่เปนคนออนโยน มีความสงบเสงี่ยมทั้งกาย วาจา เปนการควบคุมกาย วาจาใหอยูใน กรอบที่สังคมยอมรับและตองการ” (สมจินตนา ภักดิ์ศรีวงศ : 2538 : 27) หนังสือโคลงโลกนิติ กลาวไววา มารยาทบงบอกลักษณะนิสัย แสดงถึงชาติ พันธุ สวนคําพูดก็ทําใหทราบถึงความฉลาดหรือความโงได ดังนี้ กานบัวบอกลึกตื้น ชลธาร มารยาทสอสันดาน ชาติเชื้อ โฉดฉลาดเพราะคําขาน ควรทราบ * หยอมญาเหี่ยวแหงเรือ้ บอกรายแสลงดิน บรรพบุรุษ ไทย กลาวถึง มารยาทการประพฤติปฏิบัติตนของคนไทยไวใ น รูปแบบบทรอยกรอง ซึ่งมีอยูมากมาย จึงนับวามารยาทไทยเปนวัฒนธรรมแขนงหนึ่ง เกี่ยวกับ ธรรมเนียมประเพณี แมผูใดไมกระทําก็มิไดผิดกฎหมาย ไมผิดศีลธรรม แตจะไดรับการตําหนิจาก สังคมระดับของผูที่มีการศึกษา มีวินัย มีระเบียบแบบแผนและมีพิธีกรรมไวปฏิบัติสืบทอดกันมา * ญา หมายถึง หญา

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

จนไดรับการยอมรับเปนเนติธรรมคือ ธรรมเนียมประเพณี เปนคติธรรม คือ แบบแผนการดําเนิน ชีวิต เปนวัตถุธรรมคือ รูปแบบการแตงกาย เปน สหธรรมคือ มีมนุษยสัมพันธกับบุคคลอื่น ๆ เปนคุณธรรมคือ ครอบคลุมความดีงามทั้งกิริยา วาจา ใจ สรุป มารยาท คือ การประพฤติ ปฎิบัติตนทั้งทางกาย วาจา ใจที่ถูก ตอ ง งดงามเหมาะสมกับกาลเทศะของสังคมหนึ่ง ๆ และสมาชิกของสังคมนั้นยอมรับและถือปฏิบัติ 1.2 ความหมายของ “ การสมาคม” สมาคม หมายถึง “การประชุ ม การเขารวมพวกรวมคณะคบคา แหลงหรือที่ ประชุมทั้งบุคคลหลายคนมารวมกันดวยมีจดุ ประสงคเพื่อประโยชนบางประการ” (ราชบัณฑิตยสถาน 2546 : 1129) การสมาคม คือ “การรวมกลุมของคนตั้งแต 2 คนขึ้น ไป เพื่อทํากิจ กรรม รวมกัน หรือมีวัตถุประสงคอยางเดียวกัน เชน การเลนกีฬา การประชุม การเขาชมรมตาง ๆ เชน ชมรมแอโรบิก ชมรมผู สูงอายุ สว นคําวาสมาคม หมายถึง สถานที่ซึ่งคนไปรว มกิจ กรรมเพื่อ จุดประสงคอยางใดอยางหนึ่ง เชน สมาคมโหราศาสตรนานาชาติ สมาคมผูผลิตอาหารสัตวไทย สมาคมพอคาไม สมาคมเรี่ยวแรงสัมพันธ เปนตน” (จุฑาวดี นิลจันทรและคณะ : 2545 : 6) การสมาคม หมายถึง “การมาอยูรวมกัน มาประชุมกันตั้งแต 2 คนขึ้นไป ถา เราอยูคนเดียวในโลกก็ไมจําเปนตองมีกฎหรือระเบียบที่จะตองปฏิบัติ แตเมื่อการดํารงชีวิตของ มนุษยไดวิวัฒนาการจากการเปนอยูแบบลําพังตัวเองมาเปนหมูคณะ กลุมชน หมูบานและชุมชนที่ ใหญขึ้นเรื่อย ๆ ในที่สุดกลายเปนเมืองเปนประเทศและชาติตาง ๆ แตละสังคมและกลุมชนแหงชาติ นั้น ๆ ก็จะสรางระเบียบแบบแผนและกฎเกณฑตาง ๆ ในการอยูรวมกันขึ้นมา เพื่อเปนแนวทางให การปฏิบัติเปนไปในแบบแผนเดียวกัน เมื่อมีการปฏิบัติเชนนั้นซ้ํา ๆ ซาก ๆ ติดตอกันมาเปนเวลาชา นาน ก็จะกลายเปนแบบแผนของสังคมนั้น ๆ” (แคลว เจริญวงศ : มปป : 1) การสมาคม คือ “การที่บุคคลมาชุมนุมกัน มาอยูรวมกันเปนพวกในที่ใดที่หนึ่ง หรือในโอกาสใดโอกาสหนึ่ง เชน ในงานพิธีตาง ๆ หรือการพบปะสังสรรคกัน มีการสนทนา วิสาสะกับบุคคลอื่น ๆ ทั้งบุคคลซึ่งเคยรูจักกันแลวและยังไมเคยรูจัก” (ดร.กมล ชูทรัพยและคณะ : มปป : 1) สรุ ป การสมาคม คือ การพบปะพู ด คุย โดยมี วัต ถุป ระสงค หรื อ เปา หมาย เดียวกันของคน กลุมคนตามโอกาสและสถานที่ที่กําหนดไว

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

1.3 ความหมายของ “มารยาทในการสมาคม” มารยาทในการสมาคม หมายถึง “การที่บุคคลมาคบหาติดตอกันมีความสัมพันธ เปนกลุม มีก ารกระตุนและตอบสนองกันและกัน พฤติกรรมที่มีตอกัน คือ อิริยาบถตาง ๆ ทั้ง กิริยาวาจา ตองเปนที่ยอมรับรวมกันในกลุมคน มีความสัมพันธติดตอซึ่งอาจจะเปนระยะยาวหรือ ระยะสั้น” (รศ.ปฬานี ฐิติวัฒนา : 2546 : 3) มารยาทในการสมาคม หมายถึง “กิริยาวาจาที่ถือวาสุภาพเรียบรอย อันบุคคลที่ เจริญแลวนํามาใชในการประชุมของหมูคณะตาง ๆ เพื่อประโยชนในการเขาสมาคม” (ทิพวรรณ หอมพลู : 2538 : 3) มารยาทในการสมาคม หมายถึง “พฤติกรรมตาง ๆ ที่แสดงออกทางกาย ทาง วาจาที่สุภาพเรียบรอย ดีงามเหมาะสมกับกาลเทศะ และเปนที่ยอมรับของสังคม” (จุฑาวดี นิล จันทรและคณะ : 2545 : 6) สรุป มารยาทและการสมาคม จึงหมายถึงการประพฤติปฏิบัติตนทั้งกิริยาและ วาจาที่สุภาพ ออนนอม ถูกตองตามกาลเทศะ มีน้ําใจงาม สามารถอยูรวมกับบุคคล หมูคณะอื่น ไดอยางนาชื่นชม

2. ความสําคัญของมารยาทและการสมาคม มารยาทและการสมาคม คือ สิ่งที่แสดงออกใหผูอื่นเห็นไดงายที่สุด ซึ่งทําใหผู พบเห็นสามารถประเมินไดวาตนงามหรือไมงามโดยแท ซึ่งแมในปจจุบันมีความเจริญกาวหนาทาง เทคโนโลยี การพบปะพูดคุยผานสื่อตาง ๆ โดยเฉพาะสื่ออินเตอรเน็ต ทําใหยิ่งควรระมัดระวังมาก ขึ้น เพราะไมไดมีปฏิสัมพันธกัน เหมือนสังคมยุค กอน จึงสรุปไดวามารยาทและการสมาคมมี ความสําคัญที่ควรศึกษาหาความรูดังนี้ 1) มีมารยาททําใหสามารถครองใจคนได กิริยาสุภาพ พูดจาถูกกาลเทศะก็เปน ที่นิยมรักใครของบุคคลทั่วไป 2) มารยาทและการสมาคมทําใหมีระเบียบแบบแผน ปฏิบัติตามกฎเกณฑและ อยูรวมกันในสังคมไดดี 3) ผูที่มีกิริยามารยาทดีสามารถถายทอด อบรมสูบุตรหลานเปนการถายทอด วัฒนธรรมอีกรูปแบบหนึ่ง 4) มารยาทและการสมาคมทําใหส งเสริมและสามารถพัฒ นาบุค ลิก ภาพให งดงามนาเลื่อมใสได 5) มารยาทและการสมาคมเปนตัว บงชี้ใ หทราบพื้นฐานของชาติตระกูล การ อบรม การศึกษาและอาชีพ

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

6) มารยาทและการสมาคมเป น วิ ช าการเรีย นรู ที่ ป รั บ เปลี่ย นและคงไว ใ ห เหมาะสมกับยุคสมัยได เชน การรับประทานอาหาร - ในสมัยกอนใชมือเปบ มีอางเคลือบใบเล็ก ใสน้ําลอยดอกมะลิและ ดอกกุหลาบไวลางมือ - ปจจุบันปรับเปลี่ยนมาใชชอน สอมแบบตะวันตก การแตงกาย - ในระยะ 30 – 40 ป ที่ผานมาไม นิยมสวมกางเกง ใส ร องเทาแตะ ติดตองานราชการเพราะไมสุภาพและไมใหเกียรติสถานที่ - ปจจุบันสวมชุดสูทกางเกงขายาว รองเทาหุมสน เมื่อทํางานเสร็จไป ติดตองานราชการไดสะดวก สังคมยอมรับ การมีสัมมาคารวะ - ในสมัยกอนผูนอยมีสัมมาคารวะตอผูใหญ หมอบ คลาน กราบ ไหว ตามวัย ยศ ตําแหนง ฐานันดร โอกาสและสถานที่ - ปจ จุบันผูนอยก็ยังคงปฏิบัติ หมอบ คลาน กราบ ไหว ตามความ เหมาะสมกับบุคคล โอกาสและสถานที่

3. เหตุผลในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม ในยุคปจจุบันจํานวนประชากรในประเทศเพิ่มมากขึ้น ทําใหสภาพครอบครัว สิ่งแวดลอ ม สังคม การติ ด ตอ สื่อสารที่ ร วดเร็ว เร งรีบ และรวบรัด จนกลายเป น ลวก ๆ และ ลุกลี้ลุกลน พฤติกรรมของบุคคลจึงตองปรับเปลี่ยนไปตามแรงกดดันตาง ๆ ไดแก 3.1 สถาบันครอบครัว เคยเปนครอบครัวใหญมีที่ทํากินกวางขวาง อยูพรอมหนาทั้ง บิดา มารดา ปู ยา ตา ยาย ฯลฯ มีเวลาอบรมบมนิสัย ปจจุบันกลายเปนครอบครัวเล็ก แยกไปทํางานคนละที่ เยาวชนอยูหองเชา บาน เชา มีโทรศัพทมือถือ มีเฟซบุก เปนเพื่อน ไมมีผูใดคอยอบรมสั่งสอน ไมมีเวลาปฏิสัมพันธกับ ญาติ เพือ่ น ฯลฯ จึงเขาสังคมไดยาก 3.2 สถาบันทางสังคมและสิ่งแวดลอม เชน แหลงที่อยูอาศัย เพื่อนบาน เพื่อนใน สถานศึกษา ผูบังคับบัญชาและเพื่อนในที่ทํางาน เมื่อปจจุบันสังคมกวางดวยอินเตอรเน็ต แคบดวย ความเปน อยู มีมนุษยสัมพันธเฉพาะกลุม มารยาทไมจํา เปน ตองใช พฤติกรรมจึงเปนไปตาม

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

สิ่งแวดลอม ดังคํากลาวที่วา “อยูที่ใดก็เคยชิน ที่นั่น คบคนเชนไรก็เปนคนเชนนั้น ” ทําใหไมรู บทบาทหนาทีข่ องตนเองในสังคม 3.3 ลักษณะนิสัยสวนตัว ชอบอยูคนเดียว ไมคบใคร มีโลกสวนตัวสูงไมคอยสนใจ ใฝรูที่จะปรับปรุงตน จึงทําใหไมรูจักการวางตนในสังคมเทาที่ควร ดังนั้น การที่เยาวชนสมควรศึกษาวิชามารยาทและการสมาคมเพราะเหตุผลดังนี้ 1) เพื่อเรียนรูข นบธรรมเนียม จรรยามารยาท การวางตน ฯลฯ และนําไป ปฏิบัติ 2) ฝกฝนตนเอง และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางประการเพื่อใหเปนที่ยอมรับ ในสังคม 3) เพื่ออยูรวมกับหมูคณะใด ๆ ก็ได เชน ที่ทํางาน ชุมชนหรืองานสังคม 4) ปฏิบัติต นและนําไปสั่งสอนอบรมตอ ๆ กัน ไป เพื่อชวยกัน เปลี่ยนแปลง สภาพครอบครัวและสภาพสังคมใหสงบสุขและเจริญกาวหนา 5) อนุรักษวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีไทยที่ดีงามไวใหเปนมรดกแก ลูกหลานสืบตอไป

4. ประโยชนในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม ผูศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม เมื่อรูจักปรับปรุงตนและนําไปปฏิบัติจะชวย ใหเกิดสัมพันธภาพและความมีมนุษยสัมพันธดังตอไปนี้ 1) ดานครอบครัว จะทําใหพูดจากันดวยความไพเราะ ไมโตเถียงเสียงดังหรือ พูดคําหยาบ ปฏิบัติตอกันอยางนุมนวลไมลุแกโทสะ ทํารายซึ่งกันและกัน คนในครอบครัวเปนผูที่ มีมารยาท จะมีความเปนผูดีโดยไมตองมีฐานะร่ํารวยหรือมียศศักดิส์ ูง 2) ดานสังคมและชุมชน ผูคนจะปฏิบัติตนตอกันอยางสุภาพ มีความเคารพ ออนนอมตอผูอาวุโสและผูมีตําแหนงสูงกวา เขาสังคมไดอยางสงางาม ถูกกาลเทศะ สามารถ ควบคุมกิริยา วาจาไมใหกระทบกระทั่งกับผูอื่นได ทําใหอยูรวมกันในสังคมอยางผูที่มีความเจริญ ทั้งทางดานวัตถุและจิตใจ 3) ดานการทํางานในหนวยงานหรือวงการธุรกิจ คําพูดสุภาพ กิริยาออนนอม ความมีอัธยาศัยไมตรี สามารถเชิญชวนใหลูกคาประทับใจและตกลงใจซื้อหรือลงทุน รวมหุนกับ บริษัทหรือหนวยงานนั้น การมีมารยาทดีจึงมีสวนชวยใหงานประสบผลสําเร็จไดโดยงาย

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

4) ดานวัฒนธรรมประเพณี การศึกษามารยาทและการสมาคมเปนการสืบทอด ธรรมเนียมปฏิบัติของไทยใหยืนยาวตอไป และชวยกระตุนเตือนผูเรียนใหมีจิตสํานึก และมีความ รับผิดชอบตอตนเอง ตอสังคมและประเทศชาติ คือ ไมหลงใหลชื่นชมไปกับวัฒนธรรมตางชาติ จนกระทั่งลืมเลือนความเปนไทยของตน 5) ดานศาสนา การศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม ก็เสมือนไดศึก ษา ธรรมะในพระพุทธศาสนาไปดวย ทั้งผูที่มีหลักธรรมประจําใจอยูแลวก็งายที่จะประพฤติปฏิบัติตน ตามมารยาทที่ไดเรียน ศาสนาและมารยาทจึงมีความสัมพันธกัน ดังนี้ - ความอดทน อดทนตอกิริยาวาจาและสิ่งแวดลอม อดทนตอแรงกดดัน ไมลุแกโทสะและโตตอบรุนแรง สามารถควบคุมอารมณทําใหอยูในสังคมไดอยางสงบสุข - ความเคารพและความออนนอม ซึ่งผูนอยจะตองปฏิบัติตอผูบังคับบัญชา และผูที่มีอาวุโส ทําใหเปนที่รักของสังคมนั้น - ความมีวินัยทั้งตอตนเองและผูอื่น เชน รูจักการจัดลําดับกอนหลัง การ เคารพกฎเกณฑ การตรงตอเวลาทําใหสังคมมีแบบแผนเปนระเบียบเรียบรอย - มีวาจาสุภาษิต คือ วาจาที่กลั่นกรองแลว เปนคําจริง คําสุภาพ พูดแลว กอประโยชนเหมาะสมกับบุคคล ถูกกาลเทศะ วาจาดีจึงทําใหมี คนรักใคร มีมิตรสหายมากมาย เจานายชื่นชอบ * - สังคหวัต ถุ 4 การอยูรวมกันในสังคมอยางสงบสุข คือ การให การ พูดจาไพเราะ การชวยเหลือเอื้อเฟอเผื่อแผและการวางตนเหมาะสมเสมอตนเสมอปลาย สังคหวัตถุ 4 ทําใหสังคมมีสัมพันธภาพเหนียวแนน ไมมีความแตกแยกจึงผูกไมตรีกันไดยาวนาน ** - ละอคติ 4 คือ ละความลําเอียง ไมวาจะเปนลําเอียงเพราะรัก เพราะ โกรธเกลียด เพราะกลัว หรือเพราะโงเขลา ก็ทําใหขาดความเปนธรรมในสังคม ผูบังคับบัญชาที่ ไมลําเอียง จึงอยูในแวดวงหนาที่การงานและวงสังคมอยงสงางาม เปนที่เคารพนับถือและรักใคร ของบุคคลทั่วไป 6) ด า นบุ ค ลิ ก ภาพของผู เ รี ย น ผู ที่ มี ค วามรู แ ละฝ ก ฝนปฏิ บั ติ ต นถู ก ต อ ง เหมาะสมตามธรรมเนียมประเพณี จะทําใหเกิดความเชื่อมั่น มีผลตอบุคลิกภาพของตนและเปนที่ ชื่นชอบของผูที่พบเห็นสมดังคํากลาวที่วา “เปนผูดี งามทวงทีกิริยา วาจาไพเราะ”

* สังคหวัตถุ 4 คือ ทาน (การให) ปยวาจา (พูดไพเราะ) อัตถจริยา (เอื้อเฟอเผื่อแผ) สมานัตตตา (เสมอตนเสมอปลาย) ** อคติ 4 คือ ฉันทาคติ (ลําเอียงเพราะรัก) โทสาคติ (ลําเอียงเพราะโกรธ เกลียด) ภยาคติ (ลําเอียดเพราะกลัว) โมหาคติ (ลําเอียงเพราะโงเขลา)

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

สรุปการเรียนรูห นวยที่ 1 มารยาท หมายถึง การประพฤติ ปฎิบัติต นทั้งทางกาย วาจา ใจที่ ถูก ตอ ง งดงามเหมาะสมกับกาลเทศะของสังคมหนึ่ง ๆ และสมาชิกของสังคมนั้นยอมรับและถือปฏิบัติ การสมาคม หมายถึง การพบปะพูด คุย โดยมี วัต ถุ ประสงคหรื อเปาหมาย เดียวกันของคน กลุมคน ตามโอกาสและสถานที่ที่กําหนดไว มารยาทและการสมาคม หมายถึง การประพฤติปฏิบัติตนทั้งกิริยาและวาจาที่ สุภ าพ ออนนอม ถูก ตองตามกาลเทศะ มีน้ําใจงามชว ยเหลือเกื้อกูลบุค คลทั่ว ไป สามารถอยู รวมกับหมูคณะอื่นไดอยางนาชื่นชม เหตุผลที่จําเปนตองศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม เพราะพื้นฐานครอบครัว สิ่งแวดลอม และลักษณะนิสัยสวนตัวชอบสบาย ไมมีระเบียบแบบแผน ทําใหบุคคลไมมีมารยาท ในสังคม เมื่อศึก ษาแลว สามารถนํามาปรับปรุงตนและปฏิบัติตอผูอื่น เชน คนในครอบครัว ชุมชนและสังคมที่ทํางาน ทําใหอยูรวมกับหมูคณะอยางเปนสุข ทั้งยังสามารถนําหลักธรรมมาเปน แนวทางปฏิบัติควบคูกับมารยาทและการสมาคม ชวยเสริมสรางคุณประโยชนสืบทอดวัฒนธรรม และคุณธรรมไปพรอม ๆ กันอีกดวย ศึกษา วิชา มารยาท การสมาคม ศึกษา วิชา มารยาท การสมาคม

สารพัดรู กอเกิดดาว ทรามกาวราว ใดกลา แลวเริ่มรู ชวยผูเรียน กายใจเพียร ทุกชนผู

เรื่องราว เลิศฤา เดนหลา หยาบยิ่ง โยโส เรียกเขาสมาคม ปรับเปลี่ยน ตนแล ใหรู ฝกเพิ่ม รักษไวขนบธรรมเนียม

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

กิจกรรมการเรียนรูท ี่ 1 Mind mapping คําชี้แจง

ใหผูเรียนทํา Mind mapping ของหนวยที่ 1 หลังจากเรียนรูแลว ชื่อ ...................................................... ชั้น ...................... เลขที่ .................

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

กิจกรรมการเรียนรูท ี่ 2 เรื่อง ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม คําชี้แจง

ใหผูเรียนจับคูกันตามเลขที่หรือคูเพื่อนสนิทในหองเรียน สํารวจคูของตนวา มีมารยาทดีและไมดอี ยางไร บันทึกไว

มารยาทที่ดีของเพื่อน .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ..................................................................

สวนบกพรองของเพื่อน .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................. ผูบันทึก สรุปการประเมินผล  ผาน (ปฏิบัติไดตามคําชี้แจง)  ไมผาน (ไมสามารถปฏิบัติไดตามคําชี้แจง) ลงชื่อ ............................................ ผูประเมิน ........ / .................. /.............

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

กิจกรรมการเรียนรูท ี่ 3 เรื่อง เหตุผลในการศึกษาวิชามารยาทและการสมาคม คําชี้แจง

ใหผูเรียนแบงกลุม ๆ ละ 3 คน ระดมความคิดวามีอิทธิพลใดบางที่ทําให พฤติกรรมดานมารยาทของบุคคลที่ดีอยูแลวเปลี่ยนแปลงไปในทางไมดีและ ที่ไมดีไมดียิ่งขึ้น ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .................................................. ผูบันทึก สรุปการประเมินผล  ผาน (ถูกตองตามสมรรถนะการเรียนรู)  ไมผาน (ไมถูกตองตามสมรรถนะการเรียนรู) ลงชื่อ ............................................ ผูประเมิน ........ / .................. /.............

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

กิจกรรมการเรียนรูท ี่ 4 เรื่อง การวิเคราะหและประเมินผลสถานการณสมมติ คําชี้แจง

ใหผูเรียนวิเคราะหและประเมินผลจากสถานการณสมมตินี้วาตัวละคร มีพฤติกรรมเกี่ยวกับมารยาทอยางไร

ฝนตกหนัก รถประจําทางแนนมาก ดาหลาเปยกปอนเบียดคนขึ้นรถ ไปถึงที่ทํางาน สายมาก ผูจัดการฝายจึงเรียกไปตําหนิ ดาหลากลาวคําขอโทษชี้แจงเหตุผลอยางสุภาพ ไหว ลาและเดินกมตัวผานผูจัดการออกไป วิเคราะหพฤติกรรมของดาหลา กิริยาทาทาง .............................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. ประเมินพฤติกรรมของดาหลาในการปฏิบัติตนตามมารยาทและการสมาคม .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................. ผูบันทึก สรุปการประเมินผล  ผาน (ถูกตองตามคําอธิบาย)  ไมผาน (ไมถูกตองตามคําอธิบาย) ลงชื่อ ............................................ ผูประเมิน ........ / .................. /............

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

แบบทดสอบหลังการเรียนรูหนวยที่ 1 เลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงคําตอบเดียว 1. ขอใดคือความหมายของ “มารยาทและ การสมาคม” 1. บุคคลแตละคนมารวมกันทํา กิจกรรมโดยมีวัตถุประสงครวมกัน 2. บุคคลแตละคนมาสมาคมกัน ณ จุดนัดพบ โดยมีเปาหมายในโอกาส ตาง ๆ 3. บุคคลแตละคนมาชุมนุมกันเพื่อทํา กิจกรรมโดยมีผลประโยชนรวมกัน 4. บุคคลผูมีกิริยา วาจาดี อยูรวมกับหมู คณะใดก็ไดรับความชื่นชม 2. ขอใดคือการประพฤติปฏิบัติตนทั้งกาย วาจา ใจทีถ่ ูกตองงดงาม ถูกกาลเทศะจนสังคม ยอมรับ 1. มารยาท 2. กิจนิสัย 3. การสมาคม 4. ธรรมเนียมปฏิบัติ 3. ขอใดกลาวถูกตอง 1. ผูที่มีมารยาท คือ ผูที่เกิดมาในสังคม ไฮโซ 2. ผูที่ไดรับการอบรมดีและปฏิบัติตนดี คือผูดีที่แทจริง 3. ผูมีสกุลรุนชาติคือผูที่ปฏิบัติตนให ผูอื่นดูหมิ่น 4. ผูมีการศึกษาสูงมักเปนผูที่มี มารยาทงาม

4. ขอใดคือเหตุผลที่ตองศึกษาวิชามารยาท และการสมาคม 1. เพื่อใหเกิดความเจริญในสังคม 2. เพื่อปฏิบัติตนใหถูกตองตาม ขนบธรรมเนียมและวัฒนธรรม 3. เพื่อใหรูบทบาทหนาที่ของตนเอง 4. เพราะอยูในยุคของการสื่อสาร ไรพรมแดน 5. ขอใดคือผูที่มีมารยาทและการสมาคมที่ดี 1. พูดจาดวยความไพเราะ 2. ปฏิบัติตอกันดวยความสุภาพ 3. มีหลักธรรมประจําใจ 4. ถูกทุกขอ 6. ขอใดควรอางเปนเหตุผลที่ปฏิบัติตนไมดี 1. มารยาทไมดี ไมมีใครอบรม 2. หยาบคาย ครูบาอาจารยไมสั่งสอน 3. พอแม ครูอาจารยสอนแตไมอยาก ทําตาม 4. นิสัยเสีย พอแม ครูอาจารยไม ตักเตือน

หนวยที่ 1 ความหมายและความสําคัญของมารยาทและการสมาคม

7. ลลิตาแตงกายถูกตองตามระเบียบของ วิทยาลัย มาเรียนแตเชาและเขาเรียนตรงเวลา แสดงวาลลิตามีคุณสมบัติตามขอใด 1. มีมารยาท 2. มีวินัย 3. มีความเปนสุภาพชน 4. มีบุคลิกดี 8. รักเกียรติพิจารณาใหโบนัสแกสายธาร โดยที่พนักงานผูอื่นตางยอมรับไมคัดคานที่ เปนเชนนี้เพราะรักเกียรติใชหลักธรรมะขอใด 1. ขันติ 2. วาจาสุภาษิต 3. ละอคติ 4 4. สัมมาอาชีวะ

9. พุดซอนพูดจาหยาบคาย กิริยาทาทางไม สุภาพเรียบรอย เพราะพุดซอนไดรับอิทธิพล มาจากขอใด 1. ครอบครัว 2. เพื่อน 3. สื่อ 4. ถูกทุกขอ 10. ประโยชนที่ไดรับจากการศึกษาวิชา มารยาทและการสมาคมคือขอใด 1. สรางเสริมสัมพันธภาพในครอบครัว 2. ประสบความสําเร็จในธุรกิจการงาน 3. เขาสังคมไดอยางมั่นใจ 4. ถูกทุกขอ