Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding voor vo-leerlingen
LAAT JE INSPIREREN
De basis leggen om jezelf te leren kennen
Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding voor vo-leerlingen
De basis leggen om jezelf te leren kennen
Welk niveau heb jij?
Past een baan binnen de bouw en techniek bij jou?
Vind alle informatie in het speciale loopbaankatern
Je kennis laten groeien met Artificial Intelligence en Machine Learning
Hoe kies je de juiste mbo-opleiding?
Ben jij klaar om jouw toekomst vorm te geven, maar weet je nog niet welke richting je op wilt? Geen zorgen! De bouw- en techniekwereld staat te popelen om jouw talent te verwelkomen. En wij hebben dé kans die jou naar succes leidt! Benieuwd naar wat je te wachten staat als je deelneemt aan de Bouw en Techniek Truck? Stap dan aan boord van onze truck en laat je verrassen! De perfecte kans om meer te ontdekken en enthousiast te worden over de mogelijkheden die deze sector voor jou biedt!
Met onze 100% Bouw en Techniek campagne gaan we samen op ontdekkingstocht. Stap aan boord van onze activatie truck en ervaar zelf hoe geweldig het is om te werken in deze branche! Met talloze mogelijkheden voor een carrière en een breed scala aan disciplines, is er voor elk wat wils. Kom langs en ontdek jouw toekomst in de spannende wereld van bouw en techniek. De wereld van bouw en techniek wacht op jou!
In de 100% Bouw en Techniek Truck valt er van alles te zien en te beleven. We laten je zien hoe het is om te werken in Bouw en Techniek. In de spannende VR ervaring maak je een korte reis langs verschillende werkgebieden. Voordat je start krijg je van ons een tas die gedurende de trip met van alles gevuld wordt: een leuke verrassing, een LOB-magazine met daarin heel veel informatie over diverse technische studierichtingen en carrièrepaden, QR-codes naar leuke filmpjes en websites en heel veel meer. Kom je beleven hoe het is om te werken in Bouw en Techniek?
Stichting ZWBT ontwikkelt en voert bewustwordingscampagnes uit in de zorg- en welzijnssector, en de bouw- en technieksector, gericht op voortgezet onderwijs. Wij willen leerlingen inzicht geven in hun kwaliteiten en mogelijkheden, zodat ze een passende vervolgopleiding kunnen kiezen en leren hun (leer)loopbaan vorm te geven. Hiermee helpen wij vo- en mbo-scholen met Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB). We monitoren leerlingen van het voortgezet onderwijs tot aan hun eerste baan om duurzame kennisoverdracht te waarborgen en een kwalitatieve aansluiting te behouden. Voor Leerlingen, hun ouders en vo- en mbo-scholen
Hoe doen we dit?
Dit doen we door het verzamelen, beheren en actueel houden van data over potentiële medewerkers (scholieren, studenten, zij-instromers) zoals beschikbaarheid, interesses, skills,
achtergronden en ontwikkeling. Leden van de stichting kunnen deze data gebruiken voor inzicht in het arbeidsmarktpotentieel om in contact te komen met potentiële medewerkers. Dit realiseren we door jaarlijks een grote landelijke campagne te organiseren en door het jaar heen op regionaal niveau campagnes uit te zetten.
Doelstelling
Onze missie is om de kwaliteit van de zorg- en bouwsector te waarborgen en een bijdrage te leveren aan het oplossen van de tekorten. De 100% campagnes richten zich op vo scholieren om hen actief kennis te laten maken met de mogelijkheden die het werkveld van zorg en welzijn, bouw en techniek te bieden heeft, zowel inhoudelijk als de werkgevers die zich binnen deze branche bewegen. Dit is essentieel om nieuwe collega’s aan te trekken en ervoor te zorgen dat het huidige personeel aanblijft.
Activering en inspiratie
Stap aan boord van onze activatietruck en laat je inspireren! Ontdek de
dynamische en boeiende wereld van zorg, welzijn, bouw en techniek door hands-on ervaringen en interactieve sessies. Wij geloven in het activeren van nieuwsgierigheid en het inspireren van aspirant-professionals.
Geef de toekomst vorm
Bij Stichting ZWBT geloven we in het vormgeven van de toekomst. Onze programma’s zijn ontworpen om jonge talenten voor te bereiden op uitdagende carrières in sectoren die ertoe doen. Wij zijn meer dan een nonprofitorganisatie; wij zijn een katalysator voor groei en ontwikkeling.
Wilt u meer informatie? +31 6 47 37 02 23 bestuur@stichting-zwbt.nl Stichting-zwbt.nl
WAAROM LOB?
Het doel van LOB is dat jongeren de basis leggen om zichzelf te leren kennen.
7
RIJKSOVERHEID
De Rijksoverheid wil voorkomen dat jongeren tussen de 12 en 23 jaar zonder startkwalificatie van school gaan.
Ouders spelen een belangrijke rol in de loopbaanontwikkeling en -keuzes van jongeren.
Verschillende werkvelden binnen de sector bouw en techniek worden gepresenteerd.
Bekijk het overzicht van alle niveaus binnen de sector bouw en techniek. Zie snel wat er bij jou past en wat je mogelijkheden zijn.
Een competentie is een verzameling van kennis, ervaring, vaardigheden en talent.
Het campagne magazine ‘LOB Bouw & Techniek’ is een uitgave van Stichting ZWBT en heeft een landelijk lezersbereik.
Redactie, tekst en beeld: Toffe Collega’s, eigendom deelnemers, Freepik.com.
Met dank aan: Deelnemende organisaties, strategische partners en onze donateurs.
Ondersteund door: TBI Praktijkfonds
TBI is een groep van techniek-, bouw- en infra-ondernemingen met hart voor de maatschappij. Twintig bedrijven die samen én los van elkaar de toekomst maken. Die onze leefomgeving op duurzame wijze vernieuwen, inrichten en onderhouden. Met meer dan 6.500 collega’s werken wij aan woningen, kantoren, scholen, ziekenhuizen, wegen, tunnels, bruggen, sluizen, fabrieken en scheepsinstallaties. Van kleine initiatieven tot grote, spraakmakende projecten. Kijk voor meer informatie op www.tbi.nl.
Vragen over deelname:
Heb je vragen overde campagne 100% Bouw en Techniek of interesse in deelname? Neem dan contact op met het campagneteam. Mail naar: bestuur@stichting-zwbt.nl
Volg ons online:
Disclaimer: De inhoud van dit magazine is met grote zorgvuldigheid samengesteld. Desondanks kunnen aan de inhoud van dit magazine geen rechten worden ontleend.
Leg een sterke basis voor de loopbaanontwikkeling van leerlingen. Zet aanbevelingen in bij het opstellen van het Programma Toetsing en Afsluiting (PTA).
Loopbaanontwikkeling- en begeleiding
In het vmbo is loopbaanoriëntatie en -begeleiding een vast en verplicht onderdeel van het curriculum. Het doel van LOB is dat jongeren de basis leggen om zichzelf te leren kennen. In het vmbo wordt, naast het leren van kennis, al veel aandacht besteed aan het aanleren en oefenen van vaardigheden. Met LOB komen daar de kennis en vaardigheden bij die nodig zijn om de (eigen) loopbaan te sturen.
Transitie
De huidige arbeidsmarkt is in beweging. Zo komen er veel banen bij, houden anderen op te bestaan en verandert een beroep inhoudelijk. Er is als het ware een transitie aan de gang waardoor het onderwijs zich meer zal gaan richten op de vaardigheden die bij deze (nieuwe) arbeidscontext horen. Het wordt steeds belangrijker om jongeren op vroege leeftijd voor te bereiden op het maken van bewuste (loopbaan)keuzes.
Zeker met de wetenschap dat er veel banen zoals we die nu kennen niet meer bestaan in de toekomst en dat mensen niet meer hun hele werkzame leven bij dezelfde werkgever zullen blijven. Het loopbaanproces van de leerlingen vindt plaats onder begeleiding van een loopbaanbegeleider.
Om bewuste loopbaankeuzes te kunnen maken, is het belangrijk dat leerlingen:
• ervaringen opdoen (tijdens school, in de vrije tijd en op stages/meeloopdagen)
• hierop terugkijken door erover in gesprek te gaan (loopbaangesprek)
• op basis hiervan keuzes (te) maken
Onder Loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB) verstaan we het geheel van begeleiding en activiteiten waarmee de school jongeren tijdens hun opleiding ondersteunt bij het maken van loopbaan- en studiekeuzes.
Voor vmbo-leerlingen is het van belang dat er vroeg wordt begonnen met LOB en het leren om bewuste keuzes te maken. Veel vmbo’ers maken al in de tweede klas een keuze voor het profiel en die is vaak richtinggevend voor de keuze van een vervolgopleiding. De definitieve keuze voor deze vervolgopleiding wordt in het vierde leerjaar gemaakt. Relatief gezien zijn deze leerlingen vrij jong bij het maken van twee belangrijke schoolloopbaankeuzes kort achter elkaar en de start van een beroepsopleiding. Mede hierdoor is het essentieel dat deze jongeren goed worden begeleid in het opdoen van loopbaanervaringen en het ontwikkelen van loopbaancompetenties.
Iedereen op de dynamische arbeidsmarkt zal zich zijn hele leven lang moeten (en mogen) blijven ontwikkelen. Goede loopbaanbegeleiding kan ervoor zorgen dat leerlingen leren om kleine keuzes te maken. Hierdoor leer je uiteindelijk ook weloverwogen een grote keuze te maken. Het leren keuzes maken is een belangrijk onderdeel van een goed LOB-programma. Wanneer LOB als proces stevig is vormgegeven en neergezet in de school en er begonnen wordt in de eerste klas, zal het maken van keuzes gewoner worden voor de leerling. De keuzevakken en keuze voor vervolgonderwijs of werk worden dan één van de vele keuzes, als een kleine stap die gezet moet worden. Het wordt hiermee een momentopname van datgeen dat op dat moment het beste bij de leerling past. En het wordt daarmee een minder definitieve keuze voor het leven en wellicht minder stressvol voor de leerling om deze keuze te maken.
Hier zijn acht aanbevelingen die scholen kunnen inzetten bij het opstellen van het Programma Toetsing en Afsluiting (PTA):
Creëer een leeromgeving: Faciliteer een omgeving waarin leerlingen loopbaanervaringen kunnen opdoen.
Loopbaanbegeleiding is er op gericht dat leerlingen leren om bewuste keuzes te maken. Deze keuzes kunnen worden besproken met de mentor/coach/ begeleider. Wanneer leerlingen veel ervaringen opdoen, hierbij keuzes maken en wanneer de ervaring en de keuze besproken wordt, leren leerlingen steeds beter keuzes te maken. Ook grotere of belangrijker keuzes, zoals de studie- of loopbaankeuzes. Het doel hiervan is dat leerlingen keuzevaardig worden, zodat switch en uitval zoveel mogelijk wordt voorkomen in het vervolgonderwijs. Jongeren hebben behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid met de thema’s die worden aangeboden in het onderwijs. Door LOB worden leerlingen meer betrokken bij hun leerroute. Hierdoor wordt de motivatie van jongeren vergroot. 5 6 7 8 2
Oriëntatie op vervolgonderwijs en beroepen: Bied mogelijkheden voor leerlingen om zich te oriënteren op vervolgscholing en verschillende beroepsmogelijkheden.
Reflectie op ervaringen: Stimuleer leerlingen om te reflecteren op hun loopbaanervaringen.
Ondersteuning bij loopbaancompetenties: Voorzie leerlingen van theoretische kennis en praktische voorbeelden over loopbaancompetenties.
Faciliteren van een loopbaandossier: Zorg ervoor dat leerlingen de kans krijgen om een loopbaandossier aan te leggen.
Integratie in curriculum: Veranker loopbaanvaardigheden in het curriculum en het programma van toetsing en afsluiting.
Leerlingenbeheer van loopbaandossier: Laat leerlingen verantwoordelijk zijn voor het beheer van hun eigen loopbaandossier.
Eigenaarschap van de leerroute: Moedig leerlingen aan om eigenaar te zijn van hun eigen leerproces en loopbaanontwikkeling.
Met deze aanbevelingen kan een sterke basis gelegd worden voor de loopbaanontwikkeling van leerlingen.
Rijksoverheid
De Rijksoverheid wil voorkomen dat jongeren tussen de 12 en 23 jaar zonder startkwalificatie van school gaan (voortijdig schoolverlaten). Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo, mbo niveau 2 of hoger. Zonder startkwalificatie hebben jongeren minder kans op de banenmarkt. Het Rijk, scholen en gemeenten nemen maatregelen om jongeren weer naar school te helpen.
Regionaal vsv-programma
€ 49,6
Miljoen
Dit bedrag stelt de Rijksoverheid jaarlijks beschikbaar voor het regionale vsv-programma.
Gemeenten en scholen
€ 19,2
Miljoen
Gemeenten krijgen dit gedeelte en maken samen met scholen een gezamelijk plan voor de besteding van dit geld.
Termijn plannen
2021- 2024
Looptijd
Op dit moment lopen de plannen binnen dit tijdbestek.
schoolverlaten voorkomen op het mbo
Mbo-instellingen nemen zelf maatregelen om de kwaliteit van het onderwijs en passende begeleiding van scholieren te verbeteren. Die staan in de kwaliteitsagenda’s. Mbo-scholen en de Rijksoverheid hebben afgesproken dat aandacht uitgaat naar jongeren in een kwetsbare positie en kansengelijkheid. Mbo-instellingen bepalen zelf hoe zij het geld besteden. Een onafhankelijke commissie beoordeelt het plan van elke mbo-school.
De Rijksoverheid wil 3 doelen halen met de aanpak voortijdig schoolverlaten:
1 3 2
Minder schooluitval. De Rijksoverheid wil in 2026 maximaal 18.000 nieuwe voortijdig schoolverlaters hebben. Dat zijn er ruim 12.000 minder dan de hoeveelheid schoolverlaters in schooljaar 2021-2022.
Voortijdig schoolverlaters terug naar school of naar werk begeleiden.
Jongeren in een kwetsbare positie helpen bij de overgang naar vervolgonderwijs of met een baan vinden.
In het schooljaar 2021/2022 waren er 30.242 voortijdig schoolverlaters. Een voortijdig schoolverlater is een jongere die:
• tussen de 12 en 23 jaar is;
• niet staat ingeschreven op een school;
• geen startkwalificatie heeft (een diploma havo, vwo, mbo niveau 2 of hoger);
• niet uit het praktijkonderwijs of het voortgezet speciaal onderwijs komt.
Met deze aanbevelingen kan een sterke basis gelegd worden voor de loopbaanontwikkeling van leerlingen.
Jongeren gaan om verschillende redenen te vroeg van school. Vaak is het een combinatie van oorzaken die bijdragen aan de schooluitval, zoals:
• een verkeerde studiekeuze;
• liever willen werken;
• persoonlijke en geestelijke problemen;
• niet dezelfde verwachtingen over de opleiding tussen school en de leerling.
Jongeren die zonder startkwalificatie gaan werken hebben een grotere kans hun baan te verliezen dan een medewerker met een diploma. En ze hebben vaker flexibele banen, waardoor ze ook als volwassene weinig inkomen hebben.
Gemeenten hebben een wettelijke taak om vsv tegen te gaan: dit doen ze via het Doorstroompunt (oude naam: Regionaal Meld- en Coördinatiepunt). De mensen die deze taak uitvoeren heten doorstroomcoaches. De doorstroomcoaches begeleiden schoolverlaters terug naar school. Ze zoeken contact door bijvoorbeeld op bezoek te gaan, te bellen of een brief te sturen. En moedigen de jongeren aan om het diploma toch te halen.
Als dit niet haalbaar blijkt, begeleiden de doorstroomcoaches de jongeren naar werk of een andere dagelijkse activiteit. Zoals behandeling in een zorgtraject of vrijwilligerswerk. De coaches zoeken ook contact met jongeren die veel spijbelen. Want spijbelen is soms een voorteken van schooluitval. De coaches werken behalve met scholen veel samen met gemeenten en zorgorganisaties. De taak van de zorgorganisaties is om jongeren te begeleiden met persoonlijke en geestelijke problemen. Zo helpen zij mee om vsv te voorkomen.
Gemeenten krijgen hiervoor jaarlijks bijna € 37 miljoen.
In het regionaal plan staat welke maatregelen scholen en gemeenten samen inzetten om vsv tegen te gaan.
De meest voorkomende maatregelen zijn:
• Extra begeleiding op scholen voor jongeren die meer ondersteuning nodig hebben. Bijvoorbeeld door docenten, hulpverlening of jongerenwerkers, die in gesprek gaan met de jongeren om advies te geven.
• Overstapcoaches bieden hulp aan jongeren die moeilijk tot een goede studiekeuze komen.
• Jongeren hulp bieden na schooluitval. Bijvoorbeeld met onderzoek naar een nieuwe opleiding of werk. Of met persoonlijke problemen. Regio’s geven jongeren hiervoor trainingen op het gebied van zelfkennis, gedrag en sociale ervaring opdoen.
• Afwezigheid op school aanpakken. Als een jongere zich vaak afwezig of ziek meldt, is er misschien meer aan de hand .
• Scholen, gemeenten, hulpverleners en jeugdartsen werken samen om jongeren weer zo veel als mogelijk naar school te laten gaan.
Loopbaanondersteuning van leerlingen
Loopbaan Ontwikkeling en -Begeleiding (LOB) is een verplicht onderdeel van het examenprogramma van het vmbo. Dat is niet voor niets: als jongeren goede keuzes maken in hun schoolloopbaan, vergroten zij hun kansen op de arbeidsmarkt.
Jongeren die hun loopbaancompetenties ontwikkelen, leren beter kiezen en dat is vooral van belang voor jongeren die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt. Ouders spelen een belangrijke rol in de loopbaanontwikkeling en -keuzes van jongeren. Ouders hebben een grote invloed op de keuzes van leerlingen in het vmbo. Vrijwel alle ouders willen hun kind graag steunen, maar vaak beperkt het gesprek zich tot de vraag ‘wat wil je later worden?’. Soms houden ouders zich afzijdig in de loopbaanontwikkeling van hun kind omdat zij niet goed weten hoe zij hun kind kunnen begeleiden of omdat ze denken dat zij er beter aan doen om daar geen rol in te spelen.
Het is goed als ouders de loopbaan(keuzes) van hun kind actief volgen. Overmatig sturen en controleren op de loopbaankeuzes kan echter ook averechts uitwerken. Ouders kunnen een belangrijke positieve rol spelen in de loopbaanondersteuning van hun kind als zij in gesprek gaan over de ambities van hun kind en het kind aanmoedigen om hun motieven en kwaliteiten te onderzoeken. Deze gesprekken helpen de leerling te reflecteren op ervaringen die zij (bijvoorbeeld bij bedrijfsbezoeken en stages) hebben opgedaan en helpen hen bedenken wat een volgende stap kan zijn. Dit kunnen ouders niet zonder meer. Zij hebben hier informatie en/of ondersteuning vanuit school voor nodig. Loopbaanbegeleiding wordt een partnerschap tussen leerling, school en ouder. Niet alleen ouders, maar ook anderen uit het netwerk van het gezin kunnen kinderen ondersteuning bieden in de (school)loopbaan.
School kan ouders betrekken bij LOB door:
• interactieve ouderavonden te organiseren,
• ouders uit te nodigen bij het loopbaangerichte voortgangsgesprek van hun kind
• jongeren samen met hun ouders thuisopdrachten te laten maken
Hoewel er geen wettelijke verplichting ligt, is het belangrijk dat ouders op de school betrokken zijn bij de loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) van hun kind. Ouders hebben immers een grote invloed op de keuzes van hun kind. Ook geven ouders aan dat zij meer betrokken willen worden bij de loopbaankeuzes. Als de school het LOB-gesprek thuis stimuleert, draagt zij eraan bij dat jongeren keuzes leren maken, wat hun kansen op de arbeidsmarkt vergroot. Voor al deze ouderactiviteiten geldt dat ouders zo beter op de hoogte zijn van het loopbaan- traject van hun kind, en dat ze meegroeien met het beeld dat hun kind ontwikkelt over zijn of haar toekomst. Dit komt de schoolloopbaan van jongeren in het vo en het mbo ten goede.
Zie de links op pag. 29 of raadpleeg je decaan.
Het is goed als ouders de loopbaan(keuzes) van hun kind actief volgen. Overmatig sturen en controleren op de loopbaankeuzes kan echter ook averechts uitwerken.
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
We staan op een cruciaal moment voor de bouw- en technieksector. Het tekort aan vakmensen en leerlingen die hun toekomst nog verkennen, vraagt om actie. Daarom is het nu belangrijker dan ooit om actie te ondernemen. Onze 100% Bouw en Techniek campagne biedt een krachtig antwoord op deze uitdagingen. Wij laten leerlingen kennismaken met de spannende wereld van bouw en techniek. Ons programma biedt een interactieve en inspirerende ervaring die leerlingen enthousiast maakt voor de mogelijkheden in deze sector. Ontdek de onbegrensde mogelijkheden die deze sector voor jou in petto heeft! Met diverse studierichtingen en carrièrepaden om te verkennen, is er voor iedereen een weg naar succes.
Blok 1
VR-beleving
Virtuele Realiteit
Leerlingen beleven de bouw en techniek in een interactieve VR-ervaring.
Blok 2 Praktijkles 1
Verkenning
Voorlichting vanuit mbo-/hbo-scholen over opleidingen en carrièrepaden.
Blok 3 Praktijkles 2
Verdieping Het TBI-praktijkfonds geeft inzicht in werken en leren binnen de sector.
Blok 4 Praktijkles 3
Afsluiting Presentatie beroeppraktijk met uitdelen van het LOB-magazine!
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
Stichting ZWBT ontwikkelt en voert bewustwordingscampagnes uit in de zorg- en welzijnssector, en de bouw- en technieksector, gericht op voortgezet onderwijs. Wij willen leerlingen inzicht geven in hun kwaliteiten en mogelijkheden, zodat ze een passende vervolgopleiding kunnen kiezen en leren hun (leer)loopbaan vorm te geven. Hiermee helpen wij vo- en mbo-scholen met Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB). We monitoren leerlingen van het voortgezet onderwijs tot aan hun eerste baan om duurzame kennisoverdracht te waarborgen en een kwalitatieve aansluiting te behouden. Voor Leerlingen, hun ouders en vo- en mboscholen.
De bouw- en techniekwereld biedt talloze mogelijkheden, maar het is belangrijk om goed voorbereid te zijn op de toekomst. De 100% Bouw en Techniek campagne helpt je om een duidelijk beeld te krijgen van hun persoonlijke interesses, vaardigheden en de diverse beroepen die binnen deze sector beschikbaar zijn. Je denkt erover om een studie te gaan volgen in de bouw- en technieksector, of je hebt plannen om te gaan werken in bouw en techniek? Maar je weet nog niet exact wat je wilt of wat werken in bouw en techniek inhoudt? Vind alle antwoorden op je vragen in het speciale loopbaankatern in dit magazine.
Werkvelden
Verschillende werkvelden binnen de sector bouw en techniek worden gepresenteerd.
In de bouw en techniek zijn er verschillende werkvelden waarin professionals zich kunnen specialiseren. Deze werkvelden bieden diverse mogelijkheden voor professionals met verschillende interesses en vaardigheden in de bouw- en technieksector.
Werken en leren
Wat past bij jou?
Constructie: Bouw van woningen, gebouwen en infrastructuur.
Civiele Techniek: Ontwerpen en aanleggen van wegen, bruggen, tunnels en andere infrastructuur.
Installatietechniek: Ontwerpen, installeren en onderhouden van systemen zoals verwarming, ventilatie, airconditioning (HVAC) en sanitaire installaties.
Werktuigbouwkunde: Ontwikkelen en onderhouden van machines en mechanische systemen.
Elektrotechniek: Ontwerpen en implementeren van elektrische systemen en apparatuur.
Bouwtechniek: Focust op het ontwerpen en optimaliseren van bouwprocessen.
Architectuur: Ontwerpen van gebouwen en andere structuren. Combinatie van esthetiek, functionaliteit en veiligheid.
Milieutechniek: Ontwikkelen van oplossingen voor milieuproblemen, zoals water- en luchtvervuiling.
Transporttechniek: Ontwerpen en verbeteren van transport- en logistieke systemen.
Geodesie en kartografie: Meten en in kaart brengen van land en gebouwen. Toepassing van technologie voor nauwkeurige metingen.
Onderhoud en reparatie: Onderhouden en repareren van bouwstructuren, machines en installaties.
Projectmanagement: Beheren en voördineren van bouwprojecten van begin tot eind.
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Niveau Inhoud Voorbeeld beroepen
MBO
Niveau 1
MBO
Niveau 2
Je leert eenvoudige taken zoals assisteren bij constructie, materialen beheren, en het werken met gereedschappen onder begeleiding.
Een praktijkgerichte beroepsopleiding. Je leert zelfstandig werken aan bouwprojecten, technische tekeningen lezen, materialen verwerken en eenvoudige constructies uitvoeren.
Assistent-bouw, assistent-Installatietechniek, assistent-timmerman, assistent-schildersbedrijf.
Bouwplaatsmedewerker, hulpmonteur, (beton)timmerman.
MBO
Niveau 3
Praktische vaardigheden voor beroepen in de bouwsector, zoals timmeren, metselen, schilderen en installatietechniek. Studenten leren bouwtekeningen lezen, werken met gereedschap en omgaan met veiligheidsvoorschriften. De opleiding combineert theorie en praktijk, met stages op de werkplaats. Afgestudeerden kunnen starten als zelfstandig vakman of doorstromen naar mbo niveau 4.
Timmerman, metselaar, loodgieter, betontimmerman, elektriciën, installatiemonteur, machinist grondverzetmachines, schilder, dakdekker, glaszetter, voeger, stukadoor, assistent werkvoorbereider, zonnepanelenmonteur, constructiewerker.
MBO
Niveau 4
HBO
Niveau 5
Niveau 6
WO
Niveau 7
Opleiding in bouwkunde, projectplanning en technische vaardigheden. Naast vakken als calculatie en ontwerp krijgen studenten leidinggevende taken, zoals coördineren van projecten en teams. Afgestudeerden kunnen doorgroeien naar functies als werkvoorbereider, uitvoerder of verder studeren aan het hbo.
Je studeert projectplanning, bouwkunde, en managementvaardigheden. Na je studie kun je functies vervullen als projectleider, bouwkundig adviseur of doorgroeien naar hogere posities.
Wetenschappelijke verdieping in bouwkunde, architectuur en infrastructuur. Je doet onderzoek naar innovatieve technieken, duurzaamheid en complexe bouwprocessen en ontwikkelt strategische en analytische vaardigheden voor leidinggevende functies.
Werkvoorbereider, uitvoerder, timmerman, metselaar, bouwkundig tekenaar, installatie-, elektro, servicemonteur, voorman, constructiewerker, projectassistent, technisch adviseur, calculator, meewerkend voorman, onderhoudsmonteur.
(Assistent) projectleider, werkvoorbereider, constructeur, civiel ingenieur, BIM-modelleur/ calculator, technisch manager, bouwkundig inspecteur.
Projectmanager grootschalige bouwprojecten, constructief ingenieur, geotechnisch ingenieur, adviseur duurzame stedelijke ontwikkeling, technisch directeur, stedelijk planoloog, bouwfysicus, infra-ingenieur.
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Niet iedereen houdt ervan om na de middelbare school weer de hele dag in de schoolbanken te moeten zitten. Daarom is het goed dat je erover nadenkt wat het beste bij jou past. Ben jij iemand die juist graag met zijn hoofd in de boeken zit, of kom jij beter tot je recht als je gewoon iets gaat doen en zo het vak leert? Als je weet wat voor jou de fijnste manier van leren is, kan je op zoek naar een opleiding die bij je past. We leggen je uit welke opties je hebt. Ga je voor de schoolbanken, of kies je een opleiding op de werkvloer?
Beroepsopleidende leerweg
Bij de BOL-route ga je 70% van de tijd naar school, de andere 30% loop je stage, verdeeld over één of meer periodes. Deze stages noemen we de beroepspraktijkvorming (BPV). Tijdens je stage krijg je soms een vergoeding, maar dat is een werkgever niet verplicht. Je krijgt hier dus best veel theorie en huiswerk.
Ook heb je (vanaf dat je 18 jaar bent) recht op een basisbeurs en eventueel een aanvullende beurs.
Je bent nooit te oud om te leren. En als je eenmaal werkt is het altijd leuk om weer wat nieuws te leren en door te groeien. Die kansen zijn er volop in bouw en techniek.
En je niveau dat zegt echt niet altijd iets. Er zijn mensen die begonnen op mbo 1 niveau en die zijn doorgestroomd naar een leidinggevende functie op hbo-niveau. Ook kun je naar een andere sector overstappen. Wie weet wil je na de projectcoördinatie wel verder werken als geotechnisch ingenieur. Niets is onmogelijk.
Beroepsbegeleidende leerweg
Bij een BBL traject ga je werken en leren. Je gaat dus op zoek naar een baan, ja je gaat dus solliciteren (hierover geven we je op pagina 41 tips). Je moet minimaal 24 uur per week werken en daarnaast volg je één of twee dagen in de week lessen op school. De theorie die je op school leert, pas je dus gelijk toe in de praktijk, wel zo handig. Je hebt minder contact met de andere studenten, maar wel meer contact met collega’s. Ook krijg je vaak een (leerling) salaris en reiskostenvergoeding. Let wel op dat niet alle opleidingen in een BBL traject te volgen zijn.
Je hebt geen recht op een basisbeurs tijdens je BBL opleiding.
DLW
Derde leerweg
Wil jij leren in je eigen tempo en zonder een urennorm? Met de DLW bepaal je zelf wanneer je met je studie aan de slag gaat. Het vraagt dus veel van je als het gaat om plannen en doorzettingsvermogen. Maar voor sommige mensen werkt dit juist heel goed. Je haalt hetzelfde diploma als bij een BBL-opleiding.
Je hebt bij deze DWL opleiding geen recht op een basisbeurs.
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
Voltijd
Genoeg keuze ook op het hbo. Kies je voor de voltijdopleiding dan ga je 4 jaar naar school en heb je tijdens je opleiding ook verschillende stages. De duur van de stages is per leerjaar anders. Soms krijg je een stagevergoeding, maar dat is niet verplicht. Je hebt meestal een vaste klas, maar soms ook ‘hoorcollege’. Dan zit je in een grote zaal met meerdere studenten bij elkaar. Je hebt veel contacten met de andere studenten en doet ook vaak groepsopdrachten. Op het hbo krijg je best veel theorie, maar het is altijd de bedoeling dat je het na je opleiding makkelijk in de praktijk kunt brengen.
Duaal
Dit lijkt een beetje op een BBL-traject. Want je komt echt in dienst van een bedrijf en je gaat daarnaast je duale opleiding volgen. Vaak betaalt de werkgever (een deel van je opleiding). Je leert dus op de werkvloer, en gaat naar school. Je krijgt meestal een vergoeding of een leerlingsalaris. Wat je daar leert kan je gelijk in de praktijk brengen. Je hebt wel huiswerk en opdrachten, maar die gaan altijd over je werk. Je kan dus en met de andere studenten en met je collega’s overleggen. Je kan deze opleiding dus niet naast een andere betaalde baan doen, het is een vervanging van een betaalde baan. De opleiding duurt 1 tot 4 jaar.
Bij een voltijd of duale opleiding heb je recht op een basisbeurs en eventueel aanvullende beurs.
Deeltijd
Ga jij deeltijd aan de slag? Dan kan het zijn dat je heel ander werk doet, dan waar je voor gaat leren. Dat is heel goed mogelijk. Al wordt er op een bepaald moment wel verwacht dat je een paar uur per week werk gaat doen dat past bij de opleiding. Je gaat meestal 1 dag of avond per week naar school. Je betaalt meestal zelf je collegegeld. Of misschien wil je baas wel meebetalen omdat hij/zij dit ziet als een ontwikkeltraject. Vragen om een bijdrage is natuurlijk altijd een goed idee.
Je hebt bij een deeltijdopleiding geen recht op een basisbeurs. En let op, heb je al eerder een hbo of wostudie afgerond, dan ligt het collegegeld heel wat hoger dan normaal.
Wetenschappelijk onderwijs Wetenschappelijk onderwijs wordt gegeven op de Universiteit. De opleiding is heel theoretisch en je doet veel wetenschappelijk onderzoek. Je leert complexe zaken te analyseren, beargumenteren en rapporteren. Wo-opleidingen kunnen net als hboopleidingen zowel in deeltijd, voltijd als duaal gevolgd worden. Een wo-opleiding duurt 3 jaar, dan heb je bachelor behaald. Je kunt ervoor kiezen om daarna nog een master te gaan doen. Bij technische studies duurt een master 2 jaar, bij alle andere studies 1 jaar.
Bij voltijd- en duaal onderwijs heb je recht op een basisbeurs en eventueel aanvullende beurs. Ook tijdens je master heb je recht op een basisbeurs.
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra Werken
MBO
Niveau 1
MBO
Niveau 2
MBO
Niveau 3
Heb je nog geen vooropleiding? Dan kun je starten op mbo niveau 1.
Heb je een vmbo basisberoepsgerichte leerweg gedaan of een mbo niveau 1 opleiding, dan kun je een opleiding op niveau 2 doen.
Wil je een opleiding op niveau 3 gaan doen dan moet je minimaal een van deze vooropleidingen op zak hebben:
• Vmbo Kb/G/T leerweg
• Vbo met 2 vakken op C, rest op B-niveau
• Mavo
• Overgangsbewijs van de havo van jaar 3 naar 4
• Diploma mbo niveau 2 (mogelijk verkorting van opleidingsduur)
jaar
jaar
MBO
Niveau 4
HBO
Niveau 5
Met een opleiding op niveau 4 werk je een stuk zelfstandiger, je leert uitvoerend, organiserend en coördinerend te werken en mag zelf plannen opstellen voor cliënten. Soms kan je zelfs opgeleid worden om leiding te gaan geven.
• Vmbo Kb/G/T leerweg
• Lbo met 4 vakken op D-niveau en 2 op C-niveau
• Mavo met 4-6 vakken op D-niveau
• Overgangsbewijs 3-4 havo
• Mbo niveau 3 (geeft mogelijk verkorting van opleidingsduur)
Wanneer je een verkorte hbo-opleiding van 2 jaar gaat doen, haal je je Associate Degree. Bij deze opleiding ligt de kracht op het verbinden van vakmanschap met operatie en strategie. Je moet een mbo 4 of havo-opleiding of voldoende werkervaring hebben om deze opleiding te kunnen doen.
jaar 3 of 4 jaar
jaar
HBO
Niveau 6
WO
Niveau 7
Met een hbo-opleiding leer je zelf taken te organiseren en deze uit te voeren. Daarnaast ontwikkel je gesprekstechnieken om problemen in kaart te brengen en geef je voorlichting. Je bent dus niet alleen uitvoerend bezig maar zeker ook strategisch of beleidsmatig. Je kunt een hbo opleiding gaan doen als je een diploma hebt op havo, vwo of mbo niveau 4.
Op de universiteit zijn ook veel bouw- en techniekopleidingen te vinden. Het grootste verschil is dat je hier bij de meeste opleidingen vooral heel theoretisch en analytisch bezig bent. Een dokter of een gedragswetenschapper is met patiënten bezig, maar veel studies richten zich op onderzoek, technologie en innovatie. Of juist op beleid, strategie en besturen. Je kunt een wo-opleiding gaan doen als je minimaal een diploma hebt op vwo of hbo niveau.
jaar 6 jaar
jaar
1 of 2 jaar
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Ja, je hebt een super leuke baan gezien en nu wil je daarop reageren! Maar hoe ga je dat aanpakken? Natuurlijk lees je eerst heel goed de vacaturetekst door. Wat mag je allemaal gaan doen, maar vooral wat wordt er gevraagd.
Het is voor organisaties best moeilijk om goed technisch personeel te vinden. En dus doen ze er alles aan om jou binnen te halen en het sollicitatieproces zo makkelijk mogelijk voor jou te maken.
Het gebeurt steeds vaker dat je direct kunt reageren op een functie zonder dat je een brief en/of cv hoeft te sturen. Je kunt dan gewoon je naam en telefoonnummer achterlaten en een recruiter belt jou dan terug, of je kunt via WhatsApp een berichtje sturen. In dit telefoongesprek maak je kort kennis met elkaar om te kijken of er een klik is, waarom je deze baan graag wilt en welke competenties je meeneemt. Maar vergeet niet om zelf vragen te stellen. Zodat je zeker weet dat deze baan bij jou past.
Wanneer je een leuke baan ziet, en je daarop gaat reageren, ga je solliciteren. Je laat een organisatie dan weten dat je de baan leuk vindt en waarom jij denkt dat je de perfecte kandidaat bent. Je doet dit door een motivatiebrief te schrijven en vaak maak je ook een cv. Je cv is een opsomming van wie je bent en van wat je kunt. Dit document bevat alleen feiten. Denk aan kwaliteiten, werkervaring en welke opleiding(en) je hebt gedaan.
Bij veel organisaties kun je heel snel solliciteren door alleen je gegevens achter te laten, of een WhatsAppje te sturen. Of ze hebben zelf een formulier op hun site die je moet invullen. Vragen ze je toch om een korte motivatiebrief en cv te sturen, dan zijn hier wat tips hoe je zo een brief/mail en cv schrijft.
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
Beste lezer,
Schrijf op wat je zo leuk vindt aan de baan en waarom dit zo goed bij jou past. Wat een leuke functie hebben jullie open staan. Dit past helemaal bij mij, want ik ben ontzettend sociaal en werk het liefst met anderen samen om mensen te helpen. Hou dit stukje kort, het is maar een introductie / opening.
Nu ga je iets over jezelf schrijven. Let op dat het geen opsomming wordt van wat er in je cv staat. Maar vertel waar je goed in bent, waar je blij van wordt en wat je komt brengen en er hoopt te leren. Dit stukje mag maximaal 2 alinea’s lang zijn.
Dus ik vertel hier dat ik naast mijn opleiding in het jeugdbestuur zit van de hockeyclub en dat ik daar veel leer over het organiseren van evenementen. Dat ik contact heb met bedrijven voor sponsoring en graag samenwerk met anderen. Ik denk dat deze vaardigheden goed aansluiten bij de functie. En dat ik met mijn luisterend oor, oog voor detail en goede communicatie cliënten kan helpen zo zelfstandig mogelijk te leven.
Je kunt nog iets toevoegen over waarom je graag in bouw en techniek wilt werken. En waarom juist bij deze organisatie. Om ervaring op te doen in de bouwsector zou ik graag bij jullie komen werken. Ik wil veel leren en samen met collega’s de beste techniek op maat leveren. Ik zag op jullie website heel veel mooie verhalen staan die goed bij mij passen.
En dan sluit je af. Ga niet ineens heel formeel zeggen, ik hoop u genoeg informatie gegeven te hebben en hoor graag van u. Maak het persoonlijk en laat merken dat je graag kennis met ze wilt maken om te kijken of jullie een match zijn.
Met vriendelijke groet,
Je naam
Je naam, adres en woonplaats, e-mailadres, telefoonnummer en geboortedatum.
De pitch
Het liefst schrijf je een klein stukje over jezelf. Wie ben jij, wat kun je goed, hoe werk je samen en wat vind jij belangrijk in je werk? Maak het niet te lang en herhaal geen dingen uit je brief. Dit stukje is een van de eerste dingen die een recruiter leest en dit moet dus pakkend zijn.
Werkervaring
Heb je al een bijbaantje gehad, of stage gelopen? Dan zet je dit met de datum van wanneer tot wanneer je dit hebt gedaan met een korte uitleg wat je daar doet/gedaan hebt.
Opleiding
Welke opleidingen heb je gedaan en wanneer?
En met welk vakkenpakket? Geef aan of je je diploma gehaald hebt of niet of dat je misschien nog bezig bent met je opleiding.
Nevenactiviteiten
Dit gaat over dingen die je naast je werk of studie doet of gedaan hebt. Dus heb je bijvoorbeeld in het bestuur gezeten van je sportvereniging, of in het schoolbestuur, schrijf dit dan vooral ook op.
Hobby’s
Wat vind jij leuk om in je vrije tijd te doen. Ben je lid van een sportvereniging, toneelclub, ga je graag skiën of hou je van schilderen? Een hobby zegt veel over wie je bent en hoe je werkt.
Kennis en vaardigheden
Welke talen spreek je en met welke computerprogramma’s je kunt werken? Kun je misschien programmeren, of heb je heel veel kennis van Excel of een ander programma?
Foto
Een foto op je cv geeft net even dat persoonlijke tintje. Het is fijn om een gezicht te hebben bij wat je leest. Maar het is niet verplicht.
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Ook voor het vinden van een baan!
Aandachtspunten
Identiteit
Voor eeuwig vastgelegd
Profiel
Oeps bijzondere foto’s
Integriteit
Uitspraken
Connectie
Ga op zoek
Community
Landelijke campagnes
Tips
We weten dat alles vindbaar is en veel mensen vinden het ook gewoon oké. De wereld is nu eenmaal digitaal geworden en dat heeft ook voordelen. Alles wat jij de lucht in gooit is (bijna) altijd terug te vinden. Als je een baan gaat zoeken, is het misschien handig om jezelf te googlen. Wil je dat iedereen kan zien wat jij ooit geschreven of gepost hebt? Stof tot nadenken dus.
Wil je social media gaan inzetten, denk dan goed na over hoe jouw profiel eruit ziet. Sowieso is het goed om daar bij stil te staan. Want staat jouw profiel open en heb je hier ‘bijzondere’ foto’s op staan? Bedenk je dan dat een werkgever dat ook kan zien. Het is altijd verstandiger om je profiel niet openbaar te zetten, maar als je gaat solliciteren is het zeker goed om dat nog even te checken.
Het is tegenwoordig heel normaal om overal iets van te vinden. Dat kan en mag in Nederland. Toch is het niet altijd handig om dit via social media te doen. Want hoe zou jij reageren als een nieuwe collega iemand pest of afkraakt op socials?
Weet je wat je wilt gaan doen in bouw en techniek? Dat is mooi, zorg er dan voor dat je organisaties gaat volgen. Zo krijg je meer gevoel bij deze organisaties en zie je waar ze mee bezig zijn en krijg je ook vacatures te zien. En je kan ze dan altijd ook via social laten weten dat je graag bij hen wilt komen werken.
Vaak gaan er ook landelijke campagnes de lucht. Organisaties gaan dan samenwerken om zo een groter bereik te hebben.
Volg ook die campagnes, ga naar open dagen en ga met mensen praten die al in bouw en techniek werken, online of in het echt.
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra Werken en leren
Middelen
Advertenties
Doelgroep Bereik
Target
Zichtbaarheid
Andersom kan ook
Communicatie
Wat ga je vertellen?
Werkwijze
Iedereen zit wel op social media, nou ja, bijna iedereen dan. En het hangt een beetje van je leeftijd af, op welke social media je zit. Maar eigenlijk maakt dat niet zo heel veel uit. Want overal krijg je advertenties te zien. En die advertenties worden heel slim ingezet.
Ja, jij bent een target. Want bedrijven weten heel slim gebruik te maken van de mogelijkheden van social media. Er zijn allerlei trucjes om mensen met advertenties te bereiken. Maar dat hoeven we jullie vast niet uit te leggen. Want je weet zelf best dat als jij eenmaal een bepaalde reclame hebt aangeklikt of vaak zoekt op een bepaald product, je dan vanzelf daar weer veel meer over te zien krijgt. En dat doen bedrijven dus ook om jouw aandacht te trekken voor een vacature. Best makkelijk, want dat scheelt je zoektijd.
Maar het kan dus ook andersom. Al kan jij geen reclame inzetten, maar je kan wel op social media laten weten dat je op zoek bent naar een stageplek of een (bij)baan. Mensen kunnen dit weer voor je delen en zo is je netwerk ineens veel groter geworden. En uit cijfers blijkt dat mond-tot-mond ‘reclame’ beide kanten op nog steeds het beste werkt. Dus laat de wereld weten waar je naar op zoek bent, dat gaat je zeker helpen.
Natuurlijk heb je minder plek om iets over jezelf te vertellen op social media. Het kan niet zo uitgebreid als in een brief, dus denk goed na wat belangrijk is om te vertellen; A. over jezelf en B. over wat je wilt doen. Maar jullie weten heel goed te communiceren in korte zinnen en met weinig woorden, dus dat komt vast goed.
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Competenties zijn vaardigheden, vermogen of kwaliteiten die je kunt ontwikkelen. Er zijn veel verschillende competenties die je kan ontwikkelen. Een competentie is een verzameling van kennis, ervaring, vaardigheden en talent. Ze worden vaak opgedeeld in hard skills en soft skills. Is het jou duidelijk? Geen probleem, we gaan het je uitleggen!
Attitude
Wat zijn competenties?
Competenties zijn dus niet alleen dat wat je weet (kennis) en kan (vaardigheden), maar juist de combinatie van deze zaken en hoe je deze toepast. En daarnaast speelt je attitude ook nog een rol. Dus hoe reageer jij in bepaalde situaties? Je reactie wordt voor een deel bepaald door dat wat je weet maar ook door wie je bent. Competenties zijn dus te leren en ontwikkelen.
Informatie
Dat wat geweten wordt, wat geleerd is (en opgeslagen) en dat waar een individu inzicht in heeft. Dit is wat je hebt geleerd. Dus informatie die je hebt door dat wat je op school of tijdens je studie hebt geleerd, en dat wat je in het leven zelf elke dag leert.
Voorbeelden: dat wat je uit de boeken en op de werkvloer leert.
Vaardigheden
Het vermogen om een handeling bekwaam uit te voeren. Dit zijn activiteiten waar je goed in bent. Dus ben je goed in communicatie, programmeren of tekenen. Vaardigheden zijn aan te leren.
Voorbeelden: empathie, inlevingsvermogen, compassie, betrouwbaarheid, doorzettingsvermogen en flexibiliteit.
De (veelal aangeleerde) houding die iemand inneemt ten opzichte van de wereld en zijn medemens. Attitude is beter bekend als de houding van een persoon. Die houding bepaalt uiteindelijk of je een bepaald gedrag ook daadwerkelijk kan en wil laten zien.
Voorbeelden: leergierigheid, bereidheid tot samenwerken, flexibiliteit
Hard Skills
Een hard skill is technisch. Je hebt deze geleerd via opleidingen of ervaring die je hebt opgedaan in bepaalde functies in aanverwante vakgebieden. Hard skills kunnen ook worden ontwikkeld tijdens je loopbaan, door de ervaring die je opdoet. Je kunt hard skills dus aanleren. Daar begin je al op school mee. Door dingen uit een boek te leren. En later leer je tijdens je studie en op je werk weer meer zaken, die dan meer gericht zijn op het werk dat je doet/gaat doen.
Soft Skills
Een soft skill is een gewoonte of persoonlijke eigenschap die onderdeel uitmaakt en invloed uitoefent op je persoonlijkheid en werkethiek. Je kunt softskills niet aanleren, je hebt ze en je kunt ze verder ontwikkelen. Het is voor een werkgever steeds belangrijker om naar jouw soft skills te kijken. Zeker wanneer er een tekort aan personeel is. Want wie jij bent, en hoe je in het leven staat, wat je normen en waarden zijn zegt heel veel over jou. Dat kan een baas je niet leren. Een werkgever kan je wel naar ‘school’ sturen om hard skills te leren.
Op zoek naar een studie? Kies voor Bouw, Techniek of Infra Werken en leren
Welke competenties zijn er dan nodig om in bouw en techniek te gaan werken?
Technische kennis: Begrip van bouwmethoden, materialen en technologieën.
Probleemoplossend vermogen: Snel en effectief oplossingen kunnen vinden voor technische problemen.
Nauwkeurigheid: Precisie is cruciaal, vooral bij het werken met afmetingen en ontwerpen.
Teamwork: Samenwerken met verschillende professionals, zoals architecten en ingenieurs.
Communicatieve vaardigheden: Duidelijk kunnen communiceren met collega’s, opdrachtgevers en leveranciers.
Veiligheidsbewustzijn: Kennis van en respect voor veiligheidsvoorschriften en -procedures.
Projectmanagement: Plannen, organiseren en bewaken van projecten en budgetten.
Creatief denken: Innovatieve oplossingen kunnen bedenken voor ontwerp- of constructievraagstukken.
Flexibiliteit: Snel kunnen inspelen op veranderende omstandigheden of eisen. Fysieke vaardigheden: Voor sommige functies is een goede lichamelijke conditie en vaardigheid met gereedschap noodzakelijk.
Fysieke vaardigheden: In goede lichamelijke conditie voor fysieke taken en gebruik van gereedschap.
Analytisch vermogen: Informatie en gegevens kunnen analyseren en interpreteren.
Leiderschap: Teams aansturen, motiveren en besluiten nemen.
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
Onderwerp
Algemeen
Website
www.100pbouwentechniek.nl
www.tbi.nl
www.mbostart.nl
www.hbostart.nl
www.detechniekacademie.nl
www.nationaleonderwijsgids.nl
www.studiekeuze123.nl
www.tectum.nl
www.infraopleidingen.nl
www.carrieretijger.nl
www.s-bb.nl
Opleidingen
www.roc.nl
www.techniektalent.nu
www.bouwmensen.nl
www.techniekopleiding.nl
www.fundeon.nl
www.svwoh.nl
www.obm.nl
www.goflex.nl
Werken
www.techniekwerkt.nl
www.bouwendnederland.nl
www.volandis.nl
www.techniektalent.nu
www.bouwjobs.nl
www.jobtec.nl
www.bouwopleiders.nl
werkenindebouw.nl
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Sommige van jullie weten nu al wat ze later willen doen. Ze vinden daar een opleiding bij en schrijven zich in bij een mbo-school. Voor ze het weten zitten ze in de schoolbanken van hun gekozen mbo-opleiding. Maar helaas is dit niet voor iedereen zo’n feest! Veel scholieren vinden het moeilijk om hun studiekeuze te maken. Het is begrijpelijk als je denkt: “Hoe kan ik nu al beslissen voor later?” Het is namelijk een lastige keuze die je maakt voor een groot deel van je leven, terwijl je nog jong bent.
We leven momenteel in een dynamische tijd, waarin de bouw- en technieksector met grote uitdagingen te maken heeft. De beschikbaarheid van materialen is door verschillende factoren ernstig verstoord, denk bijvoorbeeld aan wereldwijde conflicten die de toevoerketens beïnvloeden. Daarnaast wordt de druk om duurzamer te bouwen steeds groter. Bedrijven moeten niet alleen rekening houden met strengere milieueisen, maar ook met de beschikbaarheid van grondstoffen.
We zien in de bouwsector een toenemende behoefte aan vakmensen. Het gebruik van technologie speelt hierbij een steeds grotere rol: van AI-gestuurde machines tot automatisering op de bouwplaats. Denk aan robots die delen van de bouw overnemen, zoals metselwerk of het tillen van zware materialen. Waar
je vroeger overal bouwvakkers zag werken, zie je nu steeds vaker machines en robots aan het werk. Ook in de infrastructuur zullen we de technologische vooruitgang steeds meer zien. Zelfrijdende voertuigen en slimme steden zijn geen toekomstmuziek meer. Dit betekent dat technologische kennis voor bouw- en techniekprofessionals onmisbaar wordt.
Machines en AI kunnen veel taken overnemen, maar juist daardoor ontstaat er een grotere vraag naar mensen met specialistische kennis die deze systemen kunnen ontwikkelen, onderhouden en aansturen. De snelle technologische ontwikkelingen maken het kiezen van de juiste opleiding echter niet gemakkelijker. Gelukkig zijn er handige tips die je kunnen helpen om de juiste richting te vinden in deze boeiende en veranderende sector.
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
8 Tips voor het kiezen van een mbo-opleiding in de bouwsector:
Kies een mbo-opleiding in de bouwsector die bij je interesses past. Hierbij wat praktische tips bij het zoeken naar een vervolgopleiding.
Tip 1: Oriëntatie
Weet jij het zeker?
Past de bouw, techniek of infra bij jou? Kies vooral een opleiding die je leuk lijkt en niet alleen omdat je denkt er veel geld mee te verdienen. Doe een beroepentest als je nog twijfelt: mbostart.nl/beroepentest/
Tip 2: Informatie
Praat met mensen
Praat met familie, vrienden en mensen van je huidige school. Vinden zij dat een technische opleiding bij jou past?
Tip 3: Diplomering
Toelatingseisen
Bekijk de toelatingseisen. Begin jij met een mbo-opleiding op niveau 2, 3 of 4, dan heb je een diploma nodig. Voor een niveau 2 opleiding moet je minimaal in bezit zijn van een vmbodiploma (BB). Start je met een niveau 3 of 4 opleiding, dan heb je een vmbo-diploma (KB, GL of TL) of een havo-diploma nodig. Je mag ook met een diploma van een niveau-2 opleiding naar niveau 3 en van 3 naar niveau 4. Controleer de precieze eisen bij de school om verrassingen te voorkomen.
Tip 4: Logistiek
Ga jij ver van huis?
Je kunt natuurlijk voor de eerste (maar niet altijd de beste) mbo-school kiezen bij jou in de buurt. Maar kun je daar de gewenste technische opleiding volgen? Hebben ze een goede samenwerking met bouw- en infrabedrijven en andere organisaties, waardoor je makkelijk een stage kunt vinden? En is het een goede school? Vraag het in je omgeving en kies niet zomaar voor de school in de buurt.
Tip 5: Financiering
Wat kost een mbo-opleiding?
Een mbo-opleiding volgen is niet gratis. Je krijgt te maken met schoolkosten, zoals studieboeken, een laptop en lesgeld. Hoeveel je precies kwijt bent aan een mbo-opleiding, hangt af van een aantal dingen. Denk daarbij aan je leeftijd, het mbo-niveau en de soort school. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan betaal je geen lesgeld voor je mbo-opleiding (BOL).
Zodra je 18 jaar bent, moet je lesgeld betalen. Kies je voor een particuliere school dan is het lesgeld een stuk hoger. Gelukkig hoef je niet alle kosten direct op je bankrekening te hebben staan. Als je een fulltime mboopleiding (BOL) volgt en 18 jaar of ouder bent, kun je studiefinanciering aanvragen.
Tip 6: Certificering
Heeft de opleiding een Crebo-erkenning?
Controleer of de opleiding geaccrediteerd is. Dit is belangrijk voor werkgevers en als je later door wilt studeren op het hbo.
Tip 7: Onderzoek
Ga kijken op een open dag
Bezoek een open dag om te zien of de school bij je past. Praat met leerlingen en docenten, proef de sfeer, en loop ook eens binnen op een normale schooldag.
Tip 8: Vervolgstudie
Wat volgt na het mbo?
Ga jij na je opleiding werken of ga je verder studeren op het hbo? Sommige mboopleidingen zijn een eindstation, zoals voor timmerman, metselaar of schilder. Daar bestaan geen hbo-opleidingen voor. Andere opleidingen, zoals bouwkunde en installatietechniek, kennen juist wel een aansluitende hbo-opleiding. Is vier jaar te lang voor jou? Dan bieden sommige hogescholen een ‘associate degree’ (AD) aan. Je kunt het vergelijken met het eerste jaar op een hbo en je kunt daarna vaak ook nog kiezen voor een complete hbo-opleiding. Bron: Mbostart.nl
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Tijdens LOB Dag 1. Hoe heb je de LOB-Dag ervaren?
Vergeet je niet met je e-mailadres aan te melden en neem het LOB Magazine mee naar huis!
Wat heb je vandaag geleerd?
Wat was interessant?
Wat heb je vandaag geleerd?
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
Werken en leren
Na de LOB Dag Ontdek onbekende beroepen!
Welke baan heeft jouw oom, tante, buurman of buurvrouw?
2. Interview een bekende
Interview twee personen over hun werk en stel deze vragen:
Wat is de naam van het bedrijf
Wat is de naam van jouw beroep
Hoe lang doet u dit al
Wat is het leukst aan deze baan
Wat is niet leuk
Welke opleiding heb je hiervoor nodig
Was dit uw droombaan?
Vul drie opvallende punten in.
Welke drie dingen zijn je opgevallen aan dit beroep?
Beschrijf je bevindingen.
Klopt je beeld over het beroep met wat je hebt gehoord?
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Na de LOB Dag 3. Ontdek onbekende beroepen
Er zijn veel verschillende opleidingen en beroepen. Om te achterhalen welk beroep het beste bij jou past, is het handig om je ook te verdiepen in beroepen die je nog niet kent. Het zal je droombaan maar zijn!
Zoek op internet naar vijf voor jou onbekende beroepen:
Welke van deze beroepen maakt jou nieuwsgierig?
Waarom?
Op zoek naar een studie?
Kies voor Bouw, Techniek of Infra
Na de LOB Dag 3. Ontdek onbekende beroepen
Doe onderzoek naar alles wat er bij dit beroep hoort.
Wat wil je weten over dit beroep?
Praat met iemand die die ervaring heeft met het uitoefenen van dit beroep.
Wie kan jou meer vertellen over dit beroep?
Werken en leren
Studie
Welke studie moet je volgen voor dit beroep?
100% Bouw en Techniek LOB-campagne voor vo-scholen
Praat je met je ouders wel eens over een mogelijke vervolgstudie of beroep? Ga met ze in gesprek!
Vertel binnen 3 minuten aan je ouders over deze dag; wat vind je leuk, wat minder, wat heb je geleerd.
Op zoek naar een studie? Kies voor Bouw, Techniek of Infra Werken en leren
Na de LOB Dag 5. LOB Magazine
Het LOBmagazine is ervoor om kennis op te doen over werken en leren in de toekomst.
Welk 3 artikelen heb je gelezen?
Misschien merk je dat er je interesse hebt voor een bepaalde studie of beroep.
Wat was interessant?
Ga op onderzoek uit en ontdek jouw mogelijkheden voor de toekomst!
Wat wil je nu nog weten?
Bijna alles om je heen is gebouwd door iemand. Als je ’s ochtends de deur achter je dichttrekt om naar je school of stageplek te gaan, verlaat je het gebouw waar je woont: je huis. Onderweg zie overal bouwwerken, wegen en tunnels. Toch zijn er nog heel veel woningen en andere gebouwen nodig. Wie bouwen die? En hoe doen ze dat?
Met hijskranen en bouwvakkers toch? Ja, dat ook. Maar er komt veel meer bij kijken om een gebouw of tunnel te maken. TBI is een van de grootste bouwers in Nederland. Als je hier werkt, weet je hoe het echt zit. En hoeveel verschillende taken en beroepen nodig zijn om goed te bouwen.
Wat wordt het?
Voordat er gebouwd wordt is het belangrijk om een goed plan te hebben. Wat gaan we bouwen? Scholen, woningen, sportkantines? Een gebouw moet geschikt zijn voor alles wat erin gebeurt. Daarom ziet een museum er heel anders uit dan een ziekenhuis. Elk gebouw heeft zijn eigen functies, binnen én buiten. Denk maar aan een school: dat is veel meer dan een verzameling klaslokalen. Er is ook een aula nodig en een schoolplein. Er moeten grote groepen mensen kunnen lopen en zitten. Een goede indeling van gangen en ruimtes is belangrijk, zodat iedereen snel in het juiste lokaal kan komen. Het moet er licht zijn, met ventilatie en trappen en … hoe groot wordt het gebouw eigenlijk?
Maak een plan
Dat vraagt dus om een plan, of met een ander woord: een concept. En daar hebben we projectontwikkelaars voor. Wat doen die precies? Ze kijken naar wat er gebouwd gaat worden en waar. Wat hebben de gebruikers van het toekomstige gebouw nodig? Bij woningbouw onderzoek
je als projectontwikkelaar bijvoorbeeld wat de mensen willen in de wijk waar je gaat bouwen. Zijn er wensen, mist er iets? Of is het juist een toffe plek, en waarom is het dan zo fijn hier? De vraag is: wat kan de bouwer in deze buurt betekenen? In een wijk met grote gezinnen kunnen dat huizen zijn met een extra slaapkamer. Maar een voetbalveldje naast de woningen is dan misschien ook heel welkom.
Tekenen en rekenen
Grootse plannen en doelen vragen om veel onderzoek. Dat maakt dat het soms jaren duurt voordat een concept klaar is. Om uiteindelijk in zo’n fijne buurt te wonen, moet
TBI-onderneming ERA Contour is verantwoordelijk voor de bouw van SAWA. In Rotterdam bouwen zij een houten woongebouw van maar liefst 50 meter hoog. Door het bouwen met hout wordt de biodiversiteit, de leefomgeving en het milieu gestimuleerd. Kijk, dan doe je nog eens wat!
TBI-onderneming J.P. Van Eestern bouwde in 1936 het stadion van voetbalclub Feyenoord. De eerste offieciële wedstrijd was een interland tegen België die met 1-0 werd gewonnen door Nederland. Yes!
zo’n plan ook betaalbaar zijn. En iemand moet zorgen voor duidelijke en mooie plaatjes. Dat doen de mensen van het ontwerpteam. Die tekenen het hele project in 3D, net als een gameomgeving, alleen zijn ze er wel wat langer mee bezig. Want elk detail wordt heel precies ontworpen: de tegels in de badkamer, de kozijnen, de vloeren, welke kant de deuren opendraaien … ja, dus ook die deur van die extra slaapkamer. En er is meer dan alleen wat je boven de grond ziet. Op de tekeningen zie je onder de woning lange verticale lijnen: de heipalen.
Het basismateriaal
In Nederland is veel zachte grond en gebouwen zijn zwaar. Heipalen – van soms wel 25 meter lang – vormen een stevige basis waardoor er niets verzakt. Ze worden in een fabriek gemaakt en met speciaal bouwtransport (vrachtwagens en soms zelfs schepen) naar de bouwplaats gebracht, samen met ander materiaal dat nodig is voor de bouw. Je ziet op de bouwplaats enorm grote en vooral hoge machines om de heipalen diep de grond in te slaan. Dat geeft een hoop herrie en daarom heeft iedereen op de bouwplaats oorbeschermers op. En dat niet alleen, om veilig te werken moeten je persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) altijd in orde zijn: beschermende kleding en veiligheidsschoenen, bouwhelm en soms een veiligheidsbril. Ook een soort basismateriaal dus, en heel belangrijk!
Alles bij elkaar brengen
Op de bouwplaats houdt de projectleider alles in het oog: aanvoer van materiaal, volgorde van werken,
Momenteel zijn we keihard aan de slag met de renovatie van het Binnenhof. In hartje Den Haag werken de TBI-ondernemingen Croonwolter&dros, J.P. van Eesteren en Nico de Bont aan een frisse look voor de Tweede Kamer. Samen kom je verder dan alleen en dat is wel nodig voor een project zoals dit. Naar verwachting is de renovatie pas in 2028 klaar, dat is nog ongeveer vier jaar. Wow!
veiligheid en wie doet wat. Heien, beton storten, wanden neerzetten, metselen en bouwtimmeren. Allemaal vakwerk waar vakmensen voor nodig zijn. Mannen en vrouwen met een passende opleiding, die precies weten wat ze doen. Samen maken ze het gebouw zoals dat in het ontwerp is uitgedacht. Bij woningen gaat het vaak om grote projecten die een paar jaar kunnen duren. En dan zie je op een dag dat er iets staat dat helemaal af lijkt. Maar binnen wordt nog keihard gewerkt. Door nog meer vakmensen die de afwerking uitvoeren en installaties aanleggen. Die installaties zie je straks niet meer, maar ze zijn wel nodig voor je woning. Zodat je er in de zomer lekker koel bijzit en ‘s winters lekker warm. En kunt douchen, tv kijken, je telefoon opladen en natuurlijk de deurbel horen als je iets bestelt: pizza!
Een van de drukste snelwegen van Nederland wordt momenteel verbeterd door Mobilis en Croonwolter&dros. Bij de A16 in Rotterdam wordt er een nieuwe snelweg en een tunnel, de Rottemerentunnel, aangelegd van maar liefst 2,2 km lang! En dat recht onder het bos. Dat doen we niet alleen, want wij werken ook samen met andere (bouw)bedrijven. Samen met Dura Vermeer, BESIX, Van Oord, Rebel en John Laing fixen wij de klus!
Op weg naar meer
Als de woning af is, zit het werk erop. Tijd om de sleutels aan de nieuwe bewoners te geven. En dan is het klaar. Ja toch? Nu begint inderdaad de periode waarin de kopers of huurders hun woning gaan inrichten naar hun eigen smaak. Maar er is nog iets belangrijks: je moet natuurlijk wel naar je nieuwe huis kunnen komen. We maken bij TBI daarom niet alleen straten naar nieuwe gebouwen, maar ook snelwegen en megagrote tunnels. Een andere manier van bouwen, die net zoveel aandacht en zorg vraagt. Wegen hebben speciale verlichting, belijning, materiaal en veiligheidseisen nodig. Dat geldt ook voor tunnels, die daarbij nog nooduitgangen en slagbomen hebben. Samen zorgen vakmensen dat alles erop en eraan tiptop in orde is. Laat dat verkeer maar komen!
Blijven ontwikkelen
Wist je dat TBI niet alleen nieuwe gebouwen maakt, maar ook gebouwen restaureert? De 112 meter hoge Domtoren in Utrecht bijvoorbeeld, die is al honderden jaren oud. Dat deden we met een enorme steiger om overal bij te kunnen komen. Zo restaureerden we natuursteen, houtconstructies, glas-in-lood en nog veel meer. Daar werkten veel jonge vaklieden aan mee. Ondertussen bedachten we hightech oplossingen zoals een exoskelet voor ondersteuning van werkzaamheden boven je hoofd. Ook zetten we steeds meer elektrische auto’s en machines in, waardoor we minder CO2 uitstoten. En wat dacht je van een tunnel waarvoor we zelf de stroom opwekken? Zo blijven we ons ontwikkelen. In onze ideeën en concepten, in nieuwe materialen die beter en duurzamer zijn en in nog handiger methodes om ons werk goed en snel te doen.
Toekomst in vakmanschap
We vinden het behouden en ontwikkelen van ons vakmanschap heel belangrijk. Dat betekent dat we iedereen die bij ons werkt goed (blijven) opleiden. En dat er altijd ruimte is voor mensen die iets willen leren. Van monteur en werkvoorbereider tot projectmanager en infra-ingenieur, en alles wat daar aan functies tussen zit. Ben je handig of creatief? Of goed in rekenen, tekenen, digitaal werken, plannen en regelen, samenwerken, mensen enthousiast maken, werken met gereedschap, repareren of …? Iedereen is welkom. Want iedereen brengt eigen kwaliteiten en talenten mee. Daarbij is diversiteit een groot voordeel in ons werk en in de toekomst. Techniek, bouw en infra is een supergave sector om in te werken!
Bekijk dan snel onze website tbi.nl of scan de QR-code! Wil jij meer weten over TBI en wat voor toffe dingen we allemaal doen in de wereld van Techniek, Bouw en Infra?
Iedereen is welkom om zijn talent te ontwikkelen. Of je nu geïnteresseerd bent in techniek, zorg, economie, welzijn of kunst, bij Fontys staat de deur voor je open. Met tientallen opleidingen en cursussen bieden wij een breed scala aan mogelijkheden, zodat jij jouw passie kunt volgen en jezelf kunt ontplooien.
Ons onderwijs is nauw verbonden met praktijkgericht onderzoek, waardoor we samen met onderzoekers, studenten, docenten en het werkveld bijdragen aan innovatie in de regio en het oplossen van complexe maatschappelijke vraagstukken. Bij Fontys draait het om meer dan alleen studeren: Fontys for Society!
Techniek en informatica voor iedereen
Bij techniek wordt vaak gedacht aan machines in grote fabrieken. Bij IT wordt vaak gedacht aan het continu zitten achter een beeldscherm. Daarnaast denken veel mensen dat werken in de techniek en IT super moeilijk is en alleen bij echte bèta’s past. Maar niets is minder waar. Deze sector is juist heel divers en toegankelijk. Iedereen groeit tegenwoordig op met techniek en IT.
Onmisbare schakels in de maatschappij
Techniek en IT zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Het is de drijvende kracht achter modernisering en vooruitgang in de samenleving. Ze bieden oplossingen voor complexe problemen, maken nieuwe manieren van werken en leven mogelijk en verbinden mensen over de hele wereld op manieren die een paar decennia geleden nog ondenkbaar
waren. Concrete voorbeelden zijn te vinden in de gezondheidszorg. Denk aan snellere en betere diagnoses met AI, toegang tot medische diensten op afstand, tools als MRI’s en CT scans. Een ander mooi voorbeeld is de ontwikkeling van zorgrobots om eenzaamheid te verminderen. Ook maken digitale technologieën het onderwijs toegankelijker en flexibeler.
Vanaf de eerste dag aan de slag voor echte bedrijven
Bij Fontys Venlo bereiden we je al vanaf de eerste week van je studie voor op de beroepspraktijk. Je doet projecten met het bedrijfsleven, leert netwerken en je ontdekt waar jij de meeste impact kunt maken. Fontys Venlo heeft goede contacten en samenwerkingen met talloze werkgevers, zowel regionaal als internationaal.
In de sector is de werkgelegenheid enorm. Grote kans dat de recruiters naar jou toekomen in plaats van andersom. Noord-Limburg staat bekend om haar maakindustrie. Er zijn veel MKB-bedrijven waar je van begin tot eind betrokken bent en meedenkt in de hele keten. Wie weet wat er allemaal op je pad komt! Het mooie is dat de banen ook nog eens starten met een bovengemiddeld salaris.
Eric Steffann, docent Werktuigbouwkunde: ‘Ik durf echt te zeggen dat ik alle studenten bij naam ken. Wij hebben een open deur beleid en iedereen kent elkaar. Dat maakt ons uniek.’
‘De studenten maken in die vier jaar een ontzettende groei door, zo mooi om te zien. Vol trots sta ik dan op de diploma-uitreiking. Ons doel is om bij elke student het beste naar boven te halen. Dat maakt voor mij mijn baan betekenisvol.’
Fatima Jamali, tweedejaars student Informatica: ‘Wat ik fijn vind aan de opleiding is dat alles vanaf het begin wordt uitgelegd, zonder dat een technische achtergrond een vereiste is. Dit is handig voor mij, omdat ik geen gerelateerde achtergrond heb. De diversiteit binnen de opleiding maakt het ook interessant; je bent niet constant met hetzelfde onderwerp bezig, en de vakken vullen elkaar goed aan. Ik zou deze opleiding aanraden vanwege de brede toepassingsmogelijkheden in een wereld die steeds verder digitaliseert.’
‘Het kleinschalige onderwijs in Venlo zorgt voor een persoonlijke sfeer, wat de leerervaring verbetert. Bij Fontys Venlo voel ik me thuis; de sfeer is rustig en ik kan mezelf zijn. De docenten zijn behulpzaam en zetten zich echt in voor de studenten, wat de ervaring hier super maakt. In de toekomst wil ik mijn kennis inzetten in verschillende projecten, vooral in gebieden zoals cybersecurity en AI, om een positieve impact te maken op de maatschappij.’
Rosalyn Eldik, derdejaars student Werktuigbouwkunde: ‘Wat ik fijn vind aan de opleiding werktuigbouwkunde is de praktische benadering. Elk semester werken we aan een project, ondersteund door vier vakken die allemaal op dat project gericht zijn. Het mooiste is dat je je projecten daadwerkelijk kunt uitvoeren in de werkplaats, wat de theorie tot leven brengt. Ook het persoonlijke contact met de docenten is erg prettig en maakt het makkelijk om hulp te vragen.’
‘Ik zou deze opleiding aanraden vanwege het persoonlijke karakter. In mijn vorige studie was persoonlijk contact schaars door de grote studentenaantallen. Hier bij werktuigbouwkunde is de opleiding kleinschaliger, waardoor je makkelijker contact maakt met docenten en medestudenten. De sfeer op Fontys Venlo vind ik prettig en ondersteunend. Iedereen is vriendelijk en behulpzaam, vooral als je vragen hebt of hulp nodig hebt, bijvoorbeeld bij de 3D-printers.’
‘In de toekomst hoop ik met mijn baan impact te maken door te werken aan duurzaamheid. Misschien wil ik me verder specialiseren in Artificial Intelligence en dit combineren met werktuigbouwkunde om innovatieve oplossingen te ontwikkelen die bijdragen aan een betere wereld.’
Ontdek een wereld aan mogelijkheden bij Fontys
Meer weten? Fontys.nl
ARCHITECT CALCULATOR
MONTEUR STEIGER UITVOERDER WONINGBOUW BOUW CONSTRUCTEUR KRAANMACHINIST ONTWIKKELAAR TECHNIEK WEGENBOUW
BOUWVAKKER ELEKTROTECHNIEK LOODGIETER SCHILDER TIMMERMAN WERKVOORBEREIDER