JUNI 2019 | EDITIE 1
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
20
WAARDMAKERTEAMS MAKEN EEN PLAN
VAN VINDTOCHT NAAR VISIE KANSEN BIEDEN IS EEN NOODZAAK HOEKSCHE MAMA:
Passie voor de boerse identiteit
VAN, VOOR EN DOOR DE HOEKSCHE WAARD
02
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
DIT DOCUMENT IS VAN, VOOR EN DOOR DE WAARDMAKERS OPGESTELD WAARDMAKERTEAMS Team 1 Monumenten en Musea Regio Team 4 Bouwteam 8 De professionals
Team Kunst en Cultuur Van wie ben jij d’r een Team 13 Toekomstmakers! Toerisme Zorg Duurzaamheid Team 17 Gevarieerd verbonden
Voor de Hoeksche Waard iedereen = gelijk = expert Ambtenarenteam Team 0 Team WWZ De Groene Alliantie
VOOR MEER INFORMATIE Programmateam Omgevingswet - gemeente Hoeksche Waard | info@omgevingswet.nl
UITGEVER 078MEDIA B.V. Jan Valsterweg 65, Dordrecht 078 30 30 360 www.078media.nl FOTOGRAFIE Jeffrey Groeneweg, Elizabeth Heijblom, Berend Smidt
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
05
VOORWOORD DOOR PIET VAN LEENEN
06
VAN VINDTOCHT NAAR VISIE
07
4.000 ANSICHTKAARTEN
08
20 WAARDMAKERTEAMS AAN DE SLAG
09
HET REDACTIETEAM
10
INTERVIEW JESSE IN ’T VELD
12
SOCIAL MEDIA POSTS
13
COLUMN HOEKSCHE MAMA
14
KAART HOEKSCHE WAARD
16
WAARDMAKER IN 1 ZIN
18
INTERVIEW MIENTJE DEN BOER
20
INTERVIEW EELSE BIES
21
INTERVIEW SANDER ROS
22
INTERVIEW ANNELIES KRAMER
24
UITKOMST WAARDMAKERS DEBAT
25
INTERVIEW MARTIJN TROUWBORST
03
VAN, VOOR EN DOOR DE HOEKSCHE WAARD
4 04
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
05
VOORBEDANKT WOORD Het Waardmakersproces: een enorme betrokkenheid van maatschappelijke organisaties, ondernemers en inwoners van de Hoeksche Waard. 4.000 ansichtkaarten, 200 Waardmakers, veel constructieve gesprekken. Er is enorm veel werk verzet!
Over veel punten zijn de Hoeksche Waarders het eens. Over de kwaliteit van het landschap en het belang van vitale dorpen, het inspelen op de toekomst. Er is alle reden om trots te zijn op het Hoeksche Waardse landschap. De grote betrokkenheid van inwoners verdient zeker zoveel inzet.
Ook voor mij, als verantwoordelijk wethouder, is het een spannend proces. De Waardmakers aan het woord laten betekent: ook de Waardmakers de ruimte geven, afwachten wat er uit komt. Het resultaat laat zien dat dit niet voor niets is geweest.
Dit magazine brengt de gezamenlijke weg naar de Omgevingsvisie in beeld. Het laat zien dat het proces dat we samen hebben net zo veel opbrengt als de Omgevingsvisie zelf. Alle Waardmakers: hartelijk dank voor jullie inbreng bij dit mooie proces! Piet van Leenen, wethouder
06
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
VAN VINDTOCHT GEZAMENLIJKE VINDTOCHT De Herfstmarkt in Strijen was de eerste locatie waar voorbijgangers bij de opvallende SRV-wagen hun visie konden geven over de toekomst van de Hoeksche Waard. Het was de start van de vindtocht naar de bouwstenen voor de Omgevingsvisie. Er was natuurlijk al veel informatie over de Hoeksche Waard beschikbaar. Maar met het verzamelen van het DNA van de dorpen en het eiland Hoeksche Waard is deze informatie uitgebreid en actueel gemaakt. Daarbij ging het om de vraag wat de dorpen en Hoeksche Waard typeert en wat kenmerkend is.
NAAR VISIE!
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
4.000 ANSICHTKAARTEN ZIJN INGEVULD: INWONERS WILLEN HUN MENING GEVEN Vertegenwoordigers van de gemeente gingen met de SRV-wagen naar alle dorpen en verschillende evenementen. Ook de middelbare scholen zijn bezocht. Aan de hand van een ansichtkaart met vragen zoals: ‘Waar ben je trots op in je dorp?’ en ‘Wat kan beter?’ vonden gesprekken plaats. Deze ansichtkaart is ook huis-aan-huis verspreid. Ruim 4.000 inwoners namen de moeite om deze in te vullen! Door een tekenwedstrijd en een vlogwedstrijd te organiseren zijn de jongere inwoners betrokken. Op de website www.waardmakers.nl kon men ook digitaal meedoen aan de vindtocht. Alle resultaten uit deze vindtocht hebben samen met de bestaande data, het bestaande beleid en de bestaande visies de bouwstenen gevormd voor de Waardmakers. Tijdens het drukbezochte Waardmakers Festival in Alcazar is dit DNA van de Hoeksche Waard gepresenteerd en symbolisch aangeboden aan de Waardmakerteams.
Waardmakers Samen maken wij een visie voor de Hoeksche Waard!
ng
ikkeli
Ontw
Groeten uit..
De Hoeksche Waard
Samenwerken
Vertrouw
en
Ja, mits
07
08
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
DE WAARDMAKERS STROOPTEN HUN MOUWEN OP EN GINGEN AAN DE SLAG De 20 Waardmakerteams bestaan uit inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en andere betrokkenen. Elk team heeft op basis van de opgaven waar de Hoeksche Waard voor staat een eigen visie gemaakt. Tijdens de tussenbijeenkomst en de slotbijeenkomst hebben de teams hun visie voor de Hoeksche Waard aan elkaar gepresenteerd. In korte tijd is door de teams heel veel werk verricht en lagen er mooie resultaten. Tijdens de bijeenkomsten bleek eens te meer hoe trots de inwoners zijn op de kwaliteiten van de Hoeksche Waard. Iedereen was het erover eens dat er wel hard gewerkt moet worden om deze kwaliteiten ook in de toekomst te behouden.
Tijdens de slotbijeenkomst stond het debat centraal. Aan de hand van stellingen heeft Gert van ’t Hof (zelf geboren in de Hoeksche Waard) het debat tussen de Waardmakers begeleid. Hier is weer een stap gemaakt om te komen tot de Omgevingsvisie van, voor en door de Hoeksche Waard!
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
09
WAARDMAKERS EN AMBTENAREN SAMEN AAN HET WERK Waardmakers en medewerkers van de gemeente hebben een redactieteam gevormd. Uit de verschillende visies van de Waardmakerteams en uit het debat kwam sterk naar voren dat Waardmakers veel waarde hechten aan hun omgevingskwaliteit. Mogelijke ontwikkelingen moeten daarom goed ruimtelijk worden ingepast. Om hier invulling aan te geven heeft het redactieteam het eiland de Hoeksche Waard opgedeeld in deelgebieden. Per deelgebied is benoemd wat de kenmerkende waarden van deze gebieden zijn. Initiatieven binnen deze gebieden moeten aansluiten bij de benoemde waarden en deze waar mogelijk ook versterken. Dit is beschreven in het eindresultaat van de Waardmakers: de Omgevingsvisie van, voor en door de Hoeksche Waard.
STOPT HET HIER? Nee het stopt hier zeker niet! De Waardmakers zijn klaar met de Omgevingsvisie, maar kunnen door met de uitwerking: van denken naar doen. De visie wordt per dorp verder uitgewerkt. Ook vindt er een verkenning plaats naar een Panorama Hoeksche Waard. Initiatieven uit de samenleving krijgen vorm. In het tweede kwartaal van dit jaar wordt gestart met het opstellen van een Omgevingsplan. Bij al deze trajecten spelen de Waardmakers een belangrijke rol. Want met elkaar maken wij de Hoeksche Waard meer dan waard!
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
DNA
10
Jesse in ‘t Veld is de jongste molenaar in de Hoeksche Waard. Hij focust zich als Waardmaker vooral op cultureel erfgoed.
‘ERFGOED IS HET DNA VAN DE HOEKSCHE WAARD’
Hij is slechts 24 jaar oud, en met zijn molenaarschap bij bij korenmolen De Lelie de jongste molenaar in omgeving Hoeksche Waard. Hoewel In ’t Veld in Amsterdam studeert, pendelt hij dagelijks op en neer tussen de Hoeksche Waard en de hoofdstad. ‘Als je na zo’n dag in de stad met de bus de tunnel doorrijdt denk ik altijd: ah, fijn. Lekker rustig.’ ‘Erfgoed is van ons allemaal,’ meent In ’t Veld. ‘Vooral molens waren vroeger al plekken waar mensen bijeenkwamen, ze hadden een maatschappelijke functie en hoorden bij de identiteit van het dorp. Ergens is dat nog steeds zo.’ In ’t Veld is van mening dat de molen nog steeds een beeldbepalend element van het dorp is. ‘Je wilt het monument levend houden en ervoor zorgen dat dorpelingen er écht trots op zijn.’ Met zijn rol als Waardmaker focuste hij zich in samenwerkingsverband dan ook vooral op cultureel erfgoed. ‘Erfgoed vormt het DNA van de Hoeksche Waard,’ vertelt de jonge molenaar. ‘Als je meer wil doen op het gebied van toerisme, heb je dit er écht bij nodig.’ In ’t Veld ziet de toekomst positief in. ‘Ik denk dat erfgoed een belangrijk onderdeel gaat worden in de nieuwe visie,’ meent hij. ‘De huidige wethouder draagt erfgoed een warm hart toe. Ik hoor overal om mij heen positieve geluiden, dus ik zie de toekomst ook positief in.’
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
11
12
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
SOCIAL MEDIA POSTS
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
13
HOE IK WAARDMAKER WERD… Als Hoeksche Mama deel ik mijn leven op Instagram en mijn eigen website om iedereen te inspireren en te enthousiasmeren voor alle leuke dingen die in onze omgeving te doen zijn. Ik ben nu ruim een jaar actief en neem mijn volgers mee in mijn leven. Ik kwam per toeval een promotiefilmpje van de gemeente tegen, waarin een oproep werd gedaan om Waardmaker te worden. In eerste instantie dacht ik te weinig kennis te hebben om mee te kunnen doen. Ik ben en blijf tenslotte ‘import’. Dus wie ben ik om mij te bemoeien met het Hoeksche Waardse. Maar aan de andere kant dacht ik ook: ik ben wel moeder van Hoeksche Waardse kinderen. Die ik bewust laat opgroeien in de Hoeksche Waard en niet in Rotterdam. Dus zo werd ik een Waardmaker. De groep waar ik in kwam was heel divers en ik kan alleen maar zeggen dat ik heel veel van mijn groepsgenoten heb geleerd. Bijvoorbeeld waarom begroeiing in de berm anders gemaaid moet worden, waarom biologisch groente telen wel mogelijk is en niet alleen voor mensen met geitenwollen sokken is. Waarom cultuur en historie zo belangrijk zijn voor de Hoeksche Waard en hoe je dat allemaal kan behouden en vergoten op een manier dat je alsnog meedraait met de ontwikkelingen die gaande zijn. Zodat de Hoeksche Waard meer aantrekkelijk wordt en
WIE de Hoeksche Mama MAMA VAN Job en Tom PARTNER Peter (papa) FAN VAN leuke dingen doen in de Hoeksche Waard @hoekschemama www.hoekschemama.nl
blijft op de arbeidsmarkt, maar ook voor de toeristen en natuurlijk voor alle inwoners. Het verwonderde mij dat zoveel mensen, met zoveel verschillende belangen, het er allemaal over eens waren dat de Hoeksche Waard de boerse identiteit moest behouden. En dat is waar ik ook de meeste passie voor voel. Hier beleef je waar ons eten verbouwd wordt, tijdens de rit naar het werk, maar ook in de weekenden waar je bij heel veel boeren welkom bent om te kijken. Naar mijn idee zit daar de kern van de ‘waarde’ van de Hoeksche Waard. Dicht bij mens en natuur. Natuurlijk zijn er nog een hoop dingen die aangepakt kunnen en moeten worden. Maar door mij samen met nog ruim tweehonderd anderen in te zetten als Waardmaker is er een duidelijk kader gegeven over waar de Hoeksche Waard aan moet voldoen. En zolang dat mee blijft spelen in de beslissingen die genomen moeten worden, komt het wel goed.
14
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
WAARDEN VAN DE #WAARDMAKERS DEELGEBIEDEN CONCEPT 11-06-2019
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
15
16
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
WIJ ZIJN BENIEUWD HOE JE HET VINDT OM WAARDMAKER TE ZIJN. WIL JE DIT IN 1 ZIN OMSCHRIJVEN? MIRJAM DE BRUIN IN 1 WOORD: INSPIREREND! ROB COOLEN HET GEEFT EEN GEVOEL VAN ER BIJ TE HOREN. ELLEN BOEREN IK VIND HET BIJZONDER INSPIREREND OM WAARDMAKER TE ZIJN EN ZO DE HOEKSCHE WAARD VOOR ONZE KINDEREN EN KLEINKINDEREN TE WAARBORGEN.
ARJAN HOLLEMAN IK VOEL ME BEVOORRECHT OM MEE TE KUNNEN ÉN MOGEN MEEDENKEN BIJ DE ONTWIKKELING VAN DE OMGEVINGSVISIE VOOR DE HOEKSCHE WAARD. NELLEKE VAN DE WAAL IK HEB ERVAREN DAT ER IN DIT PROCES GELUISTERD IS NAAR ONZE GROEP, EN NAAR ALLE ANDERE BIJDRAGEN (ALS REDACTIETEAMLID HEB IK DIE GELEZEN).
MARRY VUIJK-NOTENBOOM
BIJZONDER OM MEE TE MOGEN WERKEN AAN EEN NOG MOOIERE (HOEKSCHE) WAARD.
PIET JANSEN LIDMAATSCHAP BIEDT MOGELIJKHEDEN TOT ZINVOLLE COMMUNICATIE.
MARTIN TAK
MET ZORG BOUWEN AAN DE EIGEN OMGEVING IS MIJ ALLES WAARD. J. DIJKSHOORN HET IS LEUK OM WAARDMAKER GEWEEST TE ZIJN MAAR HET SCHEPT WEL VERWACHTINGEN DIE DE GEMEENTE NOG WAAR(D) MOET MAKEN!
SANDER ROS BOEIEND OM BREED MEE TE BOUWEN AAN EEN TOEKOMSTGERICHTE VISIE VOOR ONS PRACHTIGE EILAND! ILSE VOOGT IK BEN ER TROTS OP EEN WAARDMAKER TE ZIJN, OMDAT IK OP DEZE MANIER KAN MEEDENKEN OVER DE TOEKOMST VAN DE HW WAARIN IK WOON EN WERK.
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
17
MARTIJN VERWEIJEN IK OORDEEL PAS ALS WE ZIEN IN HOEVERRE DE INBRENG VASTGELEGD IS IN HET NOG TE MAKEN UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSVISIE. TANJA JAGER EINDELIJK HET GOEDE GEVOEL TE HEBBEN DAT DE WAARDEN DIE IK ZO BELANGRIJK VIND, MEEGENOMEN WORDEN IN DE (HER)ONTWIKKELING VAN DE HOEKSCHE WAARD. THEO VAN GELDER ONTZETTEND LEUK OM TE DOEN, HEEL BENIEUWD WAT ER UITEINDELIJK VAN IN DE OMGEVINGSVISIE HOEKSCHE WAARD TERECHTKOMT.
YVETTE DE BRUIJN HEEL INTERESSANT EN LEERZAAM. IK VOEL MIJ MEER BETROKKEN BIJ DE HOEKSCHE WAARD EN HEB HET GEVOEL DAT DE GEMEENTE NAAR DE BURGERS WIL LUISTEREN.
PIET STAPEL VERBETERINGEN IN DE HOEKSCHE WAARD VANUIT EEN BREDE VISIE WAARMAKEN, DAT IS DE DRIJFVEER OM WAARDMAKER TE ZIJN.
PATRICK HUIJS
SCHIL HERWEIJER ALS 62-JARIGE RASECHTE HOEKSCHE WAARDER VOND IK HET MIJN PLICHT OM MEE TE WERKEN AAN DE VORMGEVING EN TOEKOMST VAN MIJN MOOIE EILAND. MET VEEL GENOEGEN KAN IK NU EN LATER ZEGGEN: AAN DEZE VORMING HEB IK MIJN STEENTJE BIJGEDRAGEN!
WAARDMAKER ZIJN IN ÉÉN ZIN IS VOOR MIJ: “FANTASEREN OVER EEN IDEALE WERELD”. EELSE BIES DE KANS OM AL REFLECTEREND EEN BIJDRAGE TE LEVEREN AAN HET WAAR MAKEN VAN ONZE VISIE OP KUNST EN CULTUUR IN DE HOEKSCHE WAARD. HUBERTINE VAN VLOTEN IK VIND HET HEEL LEUK WAARDMAKER TE ZIJN OMDAT IK DAN MEE KAN DENKEN OVER HOE DE HOEKSCHE WAARD OPTIMAAL KAN ZIJN VOOR ZIJN BEWONERS.
ERICA SAARLOOS DAT BEVALT GOED, BETROKKEN EN GEWAARDEERD. MARIANNE MARIS IK VIND HET WAARDIG DAT GEMEENTE HOEKSCHE WAARD DE MENING VAN DE WAARDMAKERS WAARDEVOL VINDT. BAS TROUW IK VOND HET HEEL INTERESSANT OM OP DEZE WIJZE MEE TE MOGEN DENKEN OVER EEN VERANTWOORDE INVULLING VAN ONZE MOOIE HOEKSCHE WAARD.
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
BEMOEIAL
18
Mientje den Boer is eigenaar van Hart voor Regelen en is tevens landschapsgids in de Hoeksche Waard. Ze zet zich met passie in voor recreatie en toerisme.
‘Ik noem mezelf ook wel een professionele bemoeial,’ vertelt Den Boer lachend. In haar onderneming Hart voor Regelen organiseert ze wandelingen, fietstochten en rondleidingen, maar speelt ze ook een rol in de ontwikkeling van technisch onderwijs, welzijn en gezonde voeding. Zo werkte ze eerder nauw samen met gemeente Strijen. ‘Om voor Strijensas een recreatie- en toerismeplan te ontwikkelen,’ legt Den Boer uit. Tijdens het Waardmakersproces stond ze vooral bekend om haar ‘broodje uit de muur’-uitspraak. Den Boer: ‘Ik vind dat we ons moeten focussen op kleinschalige initiatieven die je snel weer kunt verplaatsen. ‘Pop-up restaurantjes of tijdelijke podia voor jonge mensen, dát vind ik interessant. Niet alleen inzetten op grootschalige recreatie, maar ook op een makkelijke kop koffie of een fietstocht langs een aantal boeren.’ De Hoeksche Waard is mooi zoals ze is, meent Den Boer. ‘Je moet mensen de échte beleving geven van de Hoeksche Waard. En daar hoort ook de bebouwing bij.’ Als landschapsgids leidt Den Boer groepen door de natuur van de Hoeksche Waard. ‘Dat zijn soms hele kleine, maar soms ook grote groepen,’ licht ze toe. ‘Ik weet veel van de historie van de Hoeksche Waard, maar ik weet ook wat de toekomstplannen zijn. Zo kan ik goed vertellen: hé, mooi landschap, maar over vijf jaar is hier een industrieterrein.’
‘IK NOEM MEZELF PROFESSIONELE BEMOEIAL’
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
19
20
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
Waardmaker Eelse Bies is voorzitter van Stichting Dok-C, het platform voor kunst en cultuur in de Hoeksche Waard.
Dok-C is inmiddels een begrip geworden in Hoeksche Waard en omgeving. ‘Wat er in de eerste Waardmakersbijeenkomst miste was kunst en cultuur,’ vertelt Bies. ‘Toen hebben we gezegd: dat kán eigenlijk niet. We richten ons eigen Waardmakersteam op en gaan kijken op wat voor manier kunst en cultuur kunnen bijdragen aan het woon-, werk- en leefgebied in de Hoeksche Waard.’
KUNST & CULTUUR
‘WE WILLEN DE POLITIEK BIJ KUNST EN CULTUUR BETREKKEN’
In 2015 richt Bies Dok-C op, een platform voor kunst en cultuur in de Hoeksche Waard dat vooral als doel heeft om cultuur op de kaart te zetten en een stem te geven, met als motto: versterken, verbinden, verbreden en vernieuwen.
Waarom vindt Bies de aanwezigheid van kunst en cultuur nu juist zo belangrijk? ‘Voor de persoonlijke ontwikkeling van kinderen en jongeren. Of dat nu gaat om muziek maken, theater maken of beeldend bezig zijn,’ legt de Waardmaker uit. ‘Het gaat om plezier hebben, en lekker bezig zijn met creatieve dingen. Dat geldt ook voor volwassenen. Bies is niet bang dat een onderwerp als kunst en cultuur wordt ‘ondergesneeuwd’ in de uiteindelijke Omgevingsvisie die op 19 juni wordt gepresenteerd. ‘We hebben vorige week nog een tour georganiseerd voor politici, waarbij we met een bus door de Hoeksche Waard zijn gereden en informatie hebben verstrekt over verschillende vormen van kunst en cultuur in de omgeving,’ vertelt Bies. ‘We hebben een theater, Museum Hoeksche Waard en de muziekschool bezocht. De betrokkenheid is groeiende. Het klimaat voor cultuur is zeer positief.’
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
‘DE HOEKSCHE WAARD HEEFT IETS STOERS IN ZICH’ Waardmaker Sander Ros is eigenaar van RoosRos Architecten en houdt zich in grote mate bezig met duurzaamheid. Duurzaam ontwerpen en ontwikkelen; daar zijn ze op het kantoor van het in Oud-Beijerland en Goes gevestigde architectenbureau RoosRos niet vies van. De visie van Ros is duidelijk: de Hoeksche Waard op de kaart zetten. ‘Ik houd van de Hoeksche Waard en ben ervan overtuigd dat we zorgvuldig om moeten gaan met alle ambities en plannen die er zijn,’ meent Ros. De groep waarin hij als Waardmaker werkte focuste zich op groene en blauwe kwaliteit. ‘De prachtige structuren van de dijken, maar ook de kwaliteit van de kreken,’ legt de architect uit. ‘Zodra we die met elkaar verbinden ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor kleinschalige recreatie, zoals peddelen, en kansen voor lokale horeca.’ Ros groeide op in Nieuw-Beijerland en woont inmiddels in Klaaswaal. ‘De Hoeksche Waard heeft iets stoers in zich. Iets ongenaakbaars,’ zegt Ros. Als directeur van RoosRos Architecten treedt hij in het spoor van zijn vader. Afgelopen jaar won het architectenbureau de Innovation Award. ‘We houden ons bezig met vragen als: ‘Wat is de architect van de toekomst, hoe ziet die eruit?’ vertelt Ros. ‘Eigenlijk stellen we onszelf ter discussie.’ Afgelopen jaar huisvestte het kantoor van Ros tevens het levensgrote Panorama Nederland. ‘We
hebben een mooie bijeenkomst gehad waarbij de Rijksbouwmeester Floris Alkemade aanwezig was,’ zegt Ros. ‘Daaruit werd duidelijk dat we goed moeten nadenken over wat we wel en niet doen in deze tijd, en welke stappen we zetten als het gaat om ons landschap.’
21
22
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
‘IK VIND HET WAARDEVOL OM MEE TE DENKEN OVER DE TOEKOMST’ Annelies Kramer woont al 43 jaar in NieuwBeijerland en zet zich vooral in voor de ‘hofjes’: woonvormen waarin men in een beschermde vorm samenwoont met een gezamenlijke binnentuin. ‘Ik vind het waardevol om mee te kunnen denken over de toekomst van de Hoeksche Waard,’ meent Kramer. De in Vlaardingen geboren Kramer verhuisde 43 jaar geleden met haar echtgenoot naar Nieuw-Beijerland en heeft sindsdien een nauwe band met de omgeving. ‘Ik heb een aantal Waardmakers-ontmoetingen bijgewoond en je merkt dat iedereen het mooi vindt om mee te denken. Er heerste eensgezindheid.’ ‘Dat vergrijzing speelt in de Hoeksche Waard wist ik al een tijdje, maar op de eerste Waardmakersbijeenkomst werd bevestigd dat dit écht een probleem gaat worden,’ vertelt Kramer. Ouderen moeten veel langer zelfstandig blijven wonen. Woonvormen waarin vooral senioren in een beschermde vorm samenwonen zouden volgens haar een waardevolle aanvulling zijn. ‘Je ondertekent een sociaal contract waarin staat dat je naar elkaar omkijkt als het nodig is,’ licht Kramer toe. ‘Dit geldt overigens niet alleen voor ouderen; jongeren kunnen ook in hofjes wonen. Een mix van meerdere generaties.’ In het Hoeksche Waard van de toekomst pleit ze voor deze woonvorm. ‘Senioren in een appartementencomplex zijn vaker eenzaam, dat is iets wat toch wordt onderschat. Deze manier van wonen moet daar iets aan doen,’ legt ze uit. ‘Er zal misschien niet in ieder dorp een hofje komen te staan, maar met een paar ben ik al hartstikke tevreden.’
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
23
24
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
UITKOMST WAARDMAKERSDEBAT AAN DE HAND VAN DE STELLINGEN WE MOETEN NIET OVERAL HETZELFDE WILLEN! EEN GEBIEDSGERICHTE BENADERING IS HET BESTE VOOR DE HOEKSCHE WAARD, OOK AL LEIDT DAT TOT SCHERPE KEUZES PER DORP. WAARDMAKERS HEBBEN GEZEGD: NATUUR EN LANDSCHAP BEHOUDEN – OPEN POLDERLANDSCHAP. MAAR ZE HEBBEN OOK GEZEGD: WE WILLEN DE LEVENDIGHEID/ VITALITEIT VAN DE VOORZIENINGEN BEHOUDEN. VRAAG IS: KAN DAT OVERAL? Er mag verschil zijn tussen de dorpen. Het uitgangspunt is wat de Waardmakers betreft wel dat minimaal de basisvoorzieningen in stand gehouden moeten worden. Voor de leefbaarheid en vitaliteit moet je per dorp wel keuzes maken. De ene voorziening laat zich soms ook beter in de ene dorp plaatsen dan in de andere. Deze moeten dan wel goed bereikbaar zijn. De leefbaarheid van een dorp wordt niet alleen bepaald door het aantal mensen dat er woont. Het gaat er ook om hoe deze mensen zich inzetten voor de samenleving en in hoeverre mensen contact kunnen maken met elkaar.
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
DE OPGAVEN OP HET GEBIED VAN WONINGBOUW EN BEDRIJVIGHEID ZIJN ZODANIG DAT WE ER NIET AAN ONTKOMEN OM TE BOUWEN IN HET OPEN POLDERLANDSCHAP, TENZIJ JE HOOGBOUW TOESTAAT. UIT DE WAARDMAKERS KOMT DAT WE WILLEN BOUWEN VOOR JONGEREN EN OUDEREN. OOK MOETEN VOORZIENINGEN IN STAND WORDEN GEHOUDEN. HOE BOUW JE DAN? EN WAAR? HOGE TORENS? OF KUN JE EEN OPEN POLDERLANDSCHAP HANDHAVEN, ALLEEN NIET OP IEDERE PLEK? De Hoeksche Waard heeft zich altijd ontwikkeld. Dit ontwikkelingsproces gaat door. Gestaag ontwikkelen heeft de voorkeur. Kijk hier vooral naar bestaande locaties en gebouwen binnen je dorpen, of vrijkomende bebouwing in het buitengebied. Als je nieuw bouwt, zorg dan dat dit op een goede manier gebeurt en goed landschappelijk wordt ingepast.
HET IS EEN ILLUSIE DAT WE JONGEREN KUNNEN BEHOUDEN IN DE HOEKSCHE WAARD! WAARDMAKERS HEBBEN GEZEGD: JONGEREN MOETEN BEHOUDEN BLIJVEN. LOGISCH, WANT JA: ZONDER JONGEREN GEEN TOEKOMST. HOE STUURBAAR IS DIT? HOE VERLEID JE DE JONGEREN? EN WAT HEB JE ER VOOR OVER? Kansen bieden is een noodzaak. Woningen betaalbaar maken voor de jeugd is een van deze kansen. Het is belangrijk dat die jongeren ook vermaakt kunnen worden in de Hoeksche Waard. Te denken valt aan het mogelijk maken van een bioscoop, sport, kunst en cultuur. De bedrijvigheid kan ook aan de jeugd gekoppeld worden. Als er meer banen zijn waar de jeugd voor studeert, komen ze misschien wel sneller terug en bind je hen daarmee aan het gebied.
25
26
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
HOE WIJ SAMEN DE HOEKSCHE WAARD MAKEN
27
Martijn Trouwborst is een geboren en getogen Hoeksche Waarder en heeft zijn eigen bedrijf; Trouwborst Hout. ‘De Hoeksche Waard is echt mijn plek,’ legt de lokale ondernemer uit. ‘Tijdens het Waardmakersproces heb ik mij samen met mijn team vooral gericht op ruimtelijke zaken. De invloed van verstedelijking in omliggende gebieden, het doortrekken van de A4, dat soort dingen.’ Voor Trouwborst was het belangrijk dat hij invloed kon hebben op de omgevingsvisie van de toekomstige Hoeksche Waard. ‘Niet alleen over ruimtelijke zaken, ook over zorg en over de manier waarop mensen hier leven met elkaar.’
‘SOMS BEN IK BLIND VOOR DE SCHOONHEID VAN DE HOEKSCHE WAARD’
‘Ik ben hier geboren en getogen. Het landschap om ons heen is voor mij heel normaal. Soms ben ik er zelfs blind voor,’ vertelt de Waardmaker. Trouwborst heeft een militaire achtergrond en is in het verleden vaak langere tijd van huis geweest. ‘Als ik dan weer terugkom in de Hoeksche Waard is dat zó fijn thuiskomen.’ Trouwborst is medeoprichter van een stichting die de aardappelbewaarplaats van de Ambachtsheerlijkheid bij Numansdorp moet behouden. ‘We willen de bewaarplaats restaureren en er een educatief centrum opzetten,’ meent de Zuid-Beijerlander. ‘Zo interactief mogelijk: met beeldschermen en filmmateriaal. Hiermee willen we mensen wat bijbrengen over landbouw, de historie en het verhaal van het gebied.’ Maar dat is niet het enige: Trouwborst is ook betrokken bij het opzetten van diverse randactiviteiten bij de aardappelbewaarplaats. ‘We willen horeca opzetten en een klimbos,’ legt hij uit. ‘Actieve dagrecreatie; dus een obstakelparcours voor sport en teambuilding, een wateroversteek met een tokkelbaan, dat soort activiteiten.’
EN NU VERDER