Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Ειδικά Θέματα Χώρου και Επικοινωνίας 8ου Εξαμήνου 2016|17
σελ. 4
Το Κειμενο
σελ. 6
Καποιεσ Απο Τισ Ιστοριεσ
ΤΟΠΟΙ ΛΟΓΟΥ
σελ. 8
Αρχικεσ Σκεψεισ
σελ. 9
Λεξεισ-Κλειδια
σελ. 10-11
Η Δομη τησ Λυσησ
σελ. 13
Αξονομετρικο Λυσησ
σελ. 14-15
Το Δωματιο με το Κουταλι
σελ. 16-17
Το Δωματιο με τισ Ραβδουσ
σελ. 18-19
Το Δωματιο με τα Μπαλονια
σελ. 20-21
Η Πολη
Σκηνικό Τοπίο & Γραπτός Λόγος Ταυτότητα & Χώρος Γκονσάλο Μ. Ταβάρες | Η Γειτονιά. Δέκα Φανταστικοί Κύριοι
Διδακτική Ομάδα: Α. Βοζάνη Εξ. Συνεργάτες: Π. Μαυρίδου| Ε. Αποστολάκη Σύμβουλος Μαθήματος: Μ. Μπαμπάλου Σπουδαστική ομάδα: Τζουβάρα Αλίκη_ar13101 Ψημμένου Ζωή_ar14433
2
3
Το Κειμενο Ο κύριος Καλβίνο είναι ο άνθρωπος που καθένας θα ήθελε για φίλο του. Χειρίζεται με έμφυτη ευγένεια και ευαισθησία οτιδήποτε τον περιβάλλει. Αντιμετωπίζει τα μικρότερα και φαινομενικά ασήμαντα γεγονότα της ζωής σαν να πρόκεινται για πολύτιμα αποκτήματα. Η λεπτότητα και η επιμονή με την οποία καταπιάνεται με καθημερινές περιστάσεις αποκαλύπτουν το ιδιαίτερο νόημα που προσδίδει στον κόσμο. Ο Καλβίνο δε θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστεί απαισιόδοξος ή κυνικός, όπως οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους κυρίους της γειτονιάς. Αντιθέτως αναζητά περιεχόμενο στο οτιδήποτε με το οποίο καταπιάνεται. Μετατρέπει τυχαίες περιστάσεις σε μαθήματα εκτίμησης της ζωής. Μέσα από το δικό του πρίσμα οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις αποκτούν προσωπικό και ανθρώπινο χαρακτήρα, και μετατρέπονται σε πεδία ανακάλυψης καινούργιων εμπειριών.
Ο Καλβίνο εκτιμά και αγαπά κάθε τι που είναι ζωή.
4
5
Καποιεσ Απο Τισ Ιστοριεσ
Το Παραθυρο “Σαν ο κόσμος να μην ήταν ένα πράγμα διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή, αλλά κάτι που απαιτούσε απ’αυτόν, κι από τα δάχτυλα του, ένα σύνολο επιμελών κινήσεων.” Μέσα από τον κόπο και την προσπάθεια, σου προσφέρεται μια εμπειρία, που αλλιώς δε θα μπορούσε να βιωθεί με τον ίδιο τρόπο.
“Από κείνο το παράθυρο ο κόσμος δεν ήταν ο ίδιος.”
Το Κουταλι Μια χούφτα χώματος, του πιο πεζού και συνηθισμένου υλικού, περιγράφεται σαν 50 κιλά κόσμου. “...κάθε ελάχιστο κομμάτι χώμα ήταν σα να δεχόταν το χάδι της προσεκτικής περιέργειας του κυρίου Καλβίνο.” “...ο Καλβίνο ένιωθε πως μάθαινε διάφορα μεγάλα πράγματα μ’ένα μικρό κουταλάκι.”
Το Μπαλονι Σημαδεύει το Τίποτα, προστατεύει με ένα μικρό κομμάτι πλαστικού ένα ελάχιστο μέρος του Κόσμου. “...η σχεδόν ανυπέρβλητη ευθραυστότητα του μπαλονιού επέβαλλε επίσης ένα σύνολο προστατευτικών χειρονομιών που θύμιζαν στον Καλβίνο τη μικρή απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στη [..] ζωή [..] και τον [..] θάνατο [..].”
Ενασ Περιπατοσ Του Κυριου Καλβινο
“...ήξερε πως αν οι άνθρωποι πήγαιναν απευθείας, χωρίς καμιά παράκαμψη, στον προορισμό τους, ποτέ δε θα είχαν τη δυνατότητα να δουν και να γνωρίσουν γωνιές που μόνο οι εντελώς χαμένοι άνθρωποι ανακαλύπτουν.”
6
7
Αρχικεσ Σκεψεισ
Η μεταφορά του κυρίου Καλβίνο σε χωρική αναφορά γίνεται κυρίως μέσω της ιδέας μια διαδρομής, καθώς ο συγκεκριμένος κύριος συνεχώς προχωρά και ανακαλύπτει, χωρίς να έχει συγκεκριμένους στόχους και προορισμό. Έτσι επιλέγεται ως βασική χάραξη το μάκρος, καθώς στο τετράγωνο υπάρχει κέντρο(=στόχος). Η διαμήκης διαδρομή αυτή περιστρέφεται και γίνεται κατακόρυφη με έντονο τον συμβολισμό της ανάβασης, με στόχο την ανακάλυψη καινούργιων εμπειριών, και την κάθαρση που υπάρχει σχεδόν σε κάθε ιστορία του κυρίου Καλβίνο. Μεγάλο ερωτηματικό έγκειται στο αν κανείς καταλήγει κάπου, αν η διαδρομή τερματίζει σε έναν τελικό “προορισμό”, με την ευρύτερη έννοια του όρου καθώς όπως προαναφέρεται ο “προορισμός”, ο “στόχος” δεν αφορά με την κυριολεκτική του σημασία την κοσμοθεωρία του Καλβίνο. Έτσι, βαρύνουσα σημασία δε δίνεται παρά μόνο στην πορεία, την ανακάλυψη, την εξερεύνηση και ό,τι αποκομίζει κανείς από την περιπλάνηση και τις εμπειρίες που βρίσκονται εκεί.
Επιλέγονται έτσι ορισμένες λέξεις-κλειδιά, οι οποίες συνοψίζουν το νόημα κάποιων από τις ιστορίες που έχουν σαν πρωταγωνιστή τον κύριο Καλβίνο, και επιχειρείται να μεταφραστούν, με χωρική υπόσταση. Έτσι, η μοναχικότητα που προτιμά ο κύριος Καλβίνο στις σκέψεις και τις αναζητήσεις του, παρομοιάζεται με στενούς διαδρόμους στους οποίους χωρά να προχωρά κανείς μόνος του. Η έννοια της προσπάθειας, μεταφέρεται στον χώρο με τη δομή απότομης και στενής σκάλας, για την ανάβαση της οποίας χρειάζεται σωματικός κόπος και προσοχή. Οι δομές της ευθραυστότητας, της ευαισθησίας, της κομψότητας και της ισορροπίας υλοποιούνται στον χώρο με ελαφριούς, διάτρητους διαδρόμους και ελαφριά, μεταλλικά κουτιά τα οποία φιλοξενούν μέσα τους χειροπιαστά, κάποια από τα σημαντικότερα αποστάγματα των ιστοριών του κυρίου Καλβίνο.
8
9
Μεταλλικά κουτιά, μήκους και ύψους 2,5 μέτρων και πλάτους 1.66 μέτρων
Μεταλλικοί διάδρομοι και σκάλες πλάτους 0.83 μέτρων
Κουτί ύψους 12,5 μέτρων και πλάτους 5 μέτρων
10
11
12
13
Το Δωματιο Με Το Χωμα
Μετά την ανάβαση των πρώτων σκαλών, ο επισκέπτης βρίσκει στον δρόμο του το πρώτο δωμάτιο. Μπαίνοντας, αντικρύζει έναν μεγάλο, ψηλό λόφο με χώμα. Συνειδητοποιεί πως για να συνεχίσει τον δρόμο του είναι αναγκασμένος να παραμερίσει το χώμα, ώστε να φτάσει στην επόμενη πόρτα. Το δωμάτιο αυτό είναι μια άμεση αναφορά στην ιστορία του κυρίου Καλβίνο με το κουτάλι. Συμβολίζει την προσπάθεια που καταβάλλει κανείς, ώστε να εκτιμήσει το κάθε μικρό και ασήμαντο πράγμα που θα βρεθεί στον δρόμο του, αλλά και τον μόχθο που χρειάζεται για να συνεχίσει κάποιος να προχωρά και να ανακαλύπτει. Μετά από την προσπάθεια, ο επισκέπτης θα βιώσει διαφορετικά το υπόλοιπο της διαδρομής.
14
15
Το Δωματιο Με Τισ Σιδερενιεσ Ραβδουσ
Καθώς ο επισκέπτης συνεχίζει να ανεβαίνει, συναντά το δεύτερο δωμάτιο. Σε αυτό βλέπει ένα πολύ πυκνό πλέγμα από κατακόρυφες σιδερένιες ράβδους, μέσα από τις οποίες πρέπει να στριμωχτεί και να περάσει ώστε να συναντήσει την επόμενη πόρτα και να συνεχίσει την πορεία του. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, συμβολίζεται ο μόχθος και οι επιμελείς κινήσεις στις οποίες πρέπει να προβεί ο επισκέπτης έτσι ώστε να ανταμειφθεί στη συνέχεια της πορείας του.
16
17
Το Δωματιο Με Τα Μπαλονια
Κατά την είσοδο στο επόμενο δωμάτιο, ο επισκέπτης αντικρίζει ένα χώρο γεμάτο μπαλόνια. Ύστερα από την περιπλάνηση και την σωματική και πνευματική προσπάθεια που έχει καταβάλλει ο επισκέπτης, σε αυτό το δωμάτιο “ανταμείβεται” με το μπαλόνι, που θα μπορούσε να πεί κανείς πως συμβολίζει ένα από τα σημαντικότερα αποστάγματα της σκέψης του Καλβίνο. Η υπογράμμιση του ασήμαντου, που γίνεται μέσα από τη χρωματιστή στρώση λάτεξ που περικλείει ένα μέρος του αέρα του κόσμου δίνει μια ιδιαίτερη σημασία στο δεδομένο και το πεζό. Ταυτόχρονα, η ευθραυστότητα του μπαλονιού υπενθυμίζει την λεπτή γραμμή που χωρίζει τη ζωή από τον πάντα παρών θάνατο.
18
19
Η Πολη
Μέσα από τις ιστορίες, ο Καλβίνο φαίνεται πως έχει ιδιαίτερη σχέση με την πόλη που κυριαρχεί γύρω του. Το αστικό περιβάλλον λειτουργεί σαν φόντο, πάνω στο οποίο ξετυλίγεται η πλοκή των ιστοριών στις οποίες είναι πρωταγωνιστής. Ο ίδιος ο Καλβίνο αντιμετωπίζει την πόλη σαν ένα πολύχρωμο παζλ τα κομμάτια του οποίου συνεχώς του αποκαλύπτονται. Με αυτό το σκεπτικό τοποθετούμε το δωμάτιο μας μέσα σε ένα από τα αστικά κενά μιας πυκνοκατοικημένης πόλης. Έτσι ο χώρος μετατρέπεται σε υβρίδιο κτιρίου και διαδρομής. Ταυτόχρονα, βάζοντας το δωμάτιο πλάι σε κτίρια που κάθε επισκέπτης πιθανόν προσπερνά συχνά στις καθημερινές διαδρομές του, μετατοπίζουμε το ενδιαφέρον από την έννοια του προορισμού, η οποία γίνεται προσπάθεια να αποφευχθεί με την κυριολεκτική της έννοια. Καθώς ο επισκέπτης ανέρχεται μέσω της διαδρομής, βγαίνοντας από το τελευταίο δωμάτιο, παίρνει μια εξωτερική σκάλα που τον οδηγεί στο δώμα του δωματίου. Εκεί έχει την ευκαιρία να απολαύσει την πόλη που απλώνεται μπροστά του. Ουσιαστικά έτσι αδρανοποιείται η έννοια του προορισμού, καθώς στόχος γίνεται ο αστικός ιστός, από εκεί δηλαδή που ξεκίνησε η συγκεκριμένη διαδρομή. Ο επισκέπτης μπορεί να κοιτάξει την πόλη από ψηλά και να ανακαλύψει καινούργιες της γωνίες που αλλιώς δε θα είχε την ευκαιρία να γνωρίσει.
“Ήθελε να πάει κατευθείαν, χωρίς παράκαμψη, σ’ένα μέρος όπου θα αισθανόταν χαμένος.”
20
21