De agenda van het
Nederlandse
circus
Circus heeft een rijk verleden
missie
en een gouden toekomst. De magie van het circus spreekt al eeuwen tot de verbeelding. De verbeelding is te zien bij disciplines als acrobatiek, jongleren, clownerie en dressuur. Virtuositeit en spektakel zijn bijzondere, theatrale onderdelen in alle circussen. Het circus heeft verschillende verschijningsvormen met rondtrekkende gezelschappen, in theaters en op festivals. Niet voor niets is circus erkend als immaterieel
INHOUD ★
Missie
★
Visie
★
Ambitie
★
Benodigdheden
★
Column Bram Dobbelaere
★
Aanwezigen
cultureel erfgoed. De artiesten staan voor vakmanschap, kwaliteit en ondernemerschap. Het is een kunstvorm die uitdaagt het zelf te doen en het is laagdrempelig.
Wij, het circus in Nederland, gaan het erfgoed gezamenlijk actief verder ontwikkelen en een nieuwe toekomst voor het circus creëren. Dat doen we met 20 circusondernemingen, tussen de 100 en 150 professionele circusartiesten, met 2 professionele opleidingen, met de 60 jeugdcircussen, 2 internationale circusfestivals, 3 circuswerkplaatsen en met theaters en festivals die circus programmeren.
Visie Circus heeft door zijn verschijningsvorm
Het circus, in al haar verscheidenheid, is in 2025 een
een unieke sleutel tot het vergroten van
krachtige bedrijfstak en een volwaardig onderdeel van de
de culturele betrokkenheid van- en
Nederlandse culturele sector. Het circus is erkend als
aantrekkingskracht op een breed
specifieke unieke discipline binnen het Nederlandse
publiek. Het is intellectueel prikkelend en
cultuurlandschap. Onder de titel #circusnl2025 werkt de
laagdrempelig spectaculair.
circussector samen aan de professionalisering en versterking van de disciplines van het circus. De sector voorziet in een
Voorstellingen worden bezocht door een
keten van talent en onderwijsontwikkeling van het
divers publiek, van jong tot oud met een
jeugdcircus tot de professional. Het circus blijft rondtrekken
brede culturele achtergrond en interesse.
en spelen waar het publiek is. Op alle mogelijke plekken,
Circus is uitermate geschikt als
binnen (theater en tenten) en buiten (terreinen en festivals).
methodiek voor bijzondere doelgroepen
De organisaties blijven inzetten op ondernemerschap en de
of sociaal-maatschappelijke projecten.
circusartiesten zijn in 2025 als zelfstandige of als lid van een gezelschap gekend om hun professionaliteit.
Met de agenda #circusnl2025 willen we gezamenlijk de
AMBITIE
schouders onder de profilering van het circus zetten aan de hand van vier ambities.
meer publiek Er zijn diverse schatting over het publiek maar eerder is berekend dat er dat we gemiddeld 1,5 miljoen bezoekers per jaar trekken.
meer en betere speelplekken
Dat aantal willen we flink uitbreiden. Niet alleen om meer mensen
Circus is overal te vinden en niet alleen met kerst waarin
te laten genieten van het circus, maar het is ook een essentiĂŤle
gemiddeld 500 voorstellingen in meer dan 35 gemeenten
voorwaarde om als bedrijfstak krachtig overeind te blijven.
worden opgevoerd. Circus speelt het hele jaar door. In grote theaters en buurtwijken, op internationale festivals en bij lokale evenementen. Het letterlijk opbouwen en afbreken van het circus (tenten, koorden, chinese poles etc) vraagt om specifieke kennis van veiligheid, vervoer en verkeer bij diverse betrokkenen (theaters, gemeenten, inspecties etc.).
GOED WERKKLIMAAT Het circusveld is een krachtige vitale culturele bedrijfstak met een goed bedrijfsmodel voor de sector in al zijn vormen. De sector ontwikkelt een kwaliteitsnorm voor de jeugdcircussen en circusgezelschappen (voor organisatievaardigheden en –veiligheid). We zorgen voor een goed werkklimaat voor artiesten (veiligheid, bijdrage
MEER NEDERLANDS TALENT De professionele opleidingen voor circus bestaan pas 10 jaar en de successen die al zijn geboekt geven een extra boost om meer Nederlands talent op te leiden. Zowel artiesten, docenten als makers. Het Canadese Cirque du Soleil wordt vaak als succesvol voorbeeld gebruikt. Wij gaan voor het Nederlandse circus met een eigen signatuur.
aan professionalisering, netwerkplatform, administratieve ondersteuning).
Wij kiezen bewust voor een lange termijn ambitie. Er is werk aan de winkel en het vraagt tijd om zaken goed en grondig aan te pakken. De agenda is een opdracht aan onszelf en
BENODIGDHEDEN
oproep aan ‘buitenwacht’ om mee te bouwen. Daarvoor worden de volgende beleidslijnen uitgezet.
Beginnen bij het begin We gaan het gat tussen speelplekken, jeugdcircussen, opleidingen en professionele gezelschappen verkleinen. Het circus beschikt over een afgestemde structuur/keten voor talentontwikkeling. We gaan een connectie maken met de sportsector (voor het scouten van talenten bij turnen, ritmisch gymnastiek en de urban sports).
versterken (interne) netwerk Het circus is circus en heeft bestaansrecht in verschillende vormen naast elkaar. Te lang is er onderscheid gemaakt tussen traditioneel en modern circus, terwijl in de praktijk die vormen door elkaar lopen. Die praktijk zal ertoe leiden dat er meer en meer over en weer van elkaar geleerd kan worden en elkaars kennis en kunde kan benutten (o.a. voor stages en workshops). Ook de komende jaren komen we regelmatig bij elkaar op bezoek om elkaars ervaringen te delen en te netwerken.
verbetering imago & versterken extern netwerk
VERSTERKING ORGANISATIE De Vlamingen laten zien dat een nationaal circuscentrum een goede impuls geeft aan de ontwikkeling van de circussector. Het is een platform en kenniscentrum, dat op allerlei terreinen
Hoewel sommigen daar een ander beeld over hebben, is het
en voor het heel het circus een spreekbuis is. Goed voorbeeld
circus springlevend. Dat moeten we sterker en anders uit
doet volgen, als zullen we dat wel op onze eigen manier
gaan dragen. ‘Be good en tell it’ is het devies en gezamenlijk
moeten doen. Met alle betrokkenen gaan we in overleg voor
gaan we deze campagne uitwerken. Ook bij onze
de financiering van een overkoepelend coördinatie orgaan.
stakeholders ligt er werk. Met fondsen en subsidiegevers wordt een kader ontwikkeld dat over en weer helder maakt waar artistieke kwaliteiten van het circus voor staan. Ook gaan we met gemeentes, festivals en theaters in gesprek over hoe het circus te organiseren. Het ondernemersdossier van de VNCO is een goed voorbeeld dat navolging verdient. Het sociale circus wordt volop benut en er wordt een verbinding gemaakt met maatschappelijke (landelijke en lokale) issues.