İKİ NCİ B ö LÜM
YARIM HURMA BİLE OLSA Yanm hurma vererek bile olsa kendinizi cehennem ateşinden koruyun ve o dahi yoksa gönül alıcı bir söz edin.' Tek bir sadaka yetmiş kötülük kapısını kapatır! Peygamber dedi ki, "Her Müslüman sadaka vermelidir. " İnsanlar sordu, "Ey Allah'ın Peygamberi! Eğer bir kimsenin verecek hiçbir şeyi yoksa ne yapacak?" O dedi ki, "Elleriyle çalışsın, kazanç sağlasın ve de (kazandığından) sadaka versin. " İnsanlar yine sordu, "Eğer bunu bile yaparnazsa ?" O cevapladı, "Yardım isteyen muhtaç kişilere yardım etmelidir. " O zaman insanlar sordu, "Ya eğer bunu yapamazsa?" O dedi ki, "Hayır işlesin, şerden de neftini esirgesin. Bu da o kimse için sadakadır" buyurdu)
ayırs �verlik bir kez ilgi alanımıza girdiğinde, öyle görünüyor ki hem Islam toplumları içinde yazılmış hem de Müslüman toprak larında seyahat etmiş yahut yaşamış yabancı gözlemciler tarafından kaleme alınmış islam tarihine ilişkin kaynakların her yerinde gözü nüze çarprnaya başlıyor. Bir yabancı olarak İslam toplumlarıyla karşılaşan gözlemciler arasında Fransız bilim insanı, bilge ve mistik Guillaume Postel (ısıo-8ı) de vardı. Postel birçok defa Osmanlı İmparatorluğu'na gitti, bir keresinde Osmanlı sultanına gönderilen resmi bir Fransız elçilik heyetinde tercüman olarak yer aldı ve ayrıca elyazmaları toplamak için Ortadoğu'nun birçok bölgesini gezdi. Değişik hayır işlerinden hayranlıkla söz eden aşağı daki pasajı ve karşılaştığı hayır sahiplerinin çeşitliliği, hayırseverliğin her yerde bulunduğu ve ayrıca dikkatli gözlemci için görünür olduğu hissini uyandırıyor:
H
2
Al-Bukharı , Sahrh al-Bukharr, 24 (zakat), bab ıo; USC-MSA, Bukhari, 24/498. Al-Ghazalı:, Kitab Asrar al-Zakah, s. 297; Faris, Mysteries ofAlmsgiving, 72. Al-Bukharı , Sahrh al-Bukharr, 24 (zakat), bab 30; USC-MSA. Bukhari, 24/524.
i Y i L i K YAP D E N i Z E AT; M ÜSLÜ MAN TOPLU M U N DA HAY l RS E V E R L i K
97