CZĘŚĆ III. PROGRAM DRUŻYNY HARCERSKIEJ
AKTYWIZUJĄCY I STYMULUJĄCY PROGRAM Emilia Kulczyk-Prus
Aleksander Senk
Treść harcerskiego wychowania stanowi program drużyny. Powinien on odpowiadać zainteresowaniom i potrzebom harcerzy, stawiać wyzwania i być zachętą do samodoskonalenia. Budując go, musisz pamiętać o tym, jaki ma być człowiek, którego kształtuje dzisiejsze harcerstwo.
JAKI POWINIEN BYĆ PROGRAM? Należy formułować program tak, aby był: spójny – nie może być zbiorem niezwiązanych ze sobą form, ale powinien mieć określone cele odpowiadające potrzebom harcerzy i ściśle je realizować, twórczy – powinien wymuszać twórcze podejście do samokształcenia i tworzenia własnej drogi rozwoju przez harcerza (i tu bardzo istotną rolę odgrywają instrumenty metodyczne), aktywizujący – czyli zachęcający do podejmowania nowych wyzwań. Program pracy drużyny jest całością, a nie serią niezwiązanych ze sobą działań. Powinien odpowiadać na potrzeby harcerzy, którzy będą mogli się dzięki niemu rozwijać w sposób harmonijny i naturalny. Powinien być ciekawy, odpowiadać ich zainteresowaniom – po to, aby pociągał ich i angażował do działania. Oczywiście, program musi realizować cele wychowawcze opisane w Podstawach wychowawczych ZHP w rozdziale „Jaki ma być człowiek, którego kształtuje dzisiejsze harcerstwo?”. Nie istnieje jeden, uniwersalny program pracy drużyny czy zastępu. Program drużyny i program zastępu nie jest też narzucony z góry. Tworzą go same drużyny i zastępy.
JAK POWSTAJE PROGRAM? Żeby zrealizować atrakcyjny program, organizować ciekawe gry i inne zajęcia, harcerze muszą umieć orientować się w terenie, sprawnie posługiwać się sprzętem pionierskim itp. – o tym też trzeba pamiętać, układając program działania drużyny.
64
Każde harcerskie środowisko ma swoje potrzeby, każdy harcerz jest inny. Drużyny działają w różnych warunkach, więc i ich programy powinny być różne. Program pracy drużyny powinien uwzględniać programy wypracowane w zastępach. Jednak zanim zastępowi rozpoczną planowanie pracy swoich zastępów, muszą poznać cele i założenia, które stawiasz przed drużyną na dany rok. Nie muszą dostawać wytycznych na piśmie. Wystarczy spotkanie rady drużyny, na którym porozmawiacie o tym, jak ma wyglądać wasza drużyna za rok. Dobrze przy tym stworzyć kilkuletnią wizję tego, co chce się osiągnąć i planować pracę w perspektywie.