CZĘŚĆ IV. ŚRODOWISKO DZIAŁANIA
DRUŻYNA HARCERSKA W SZCZEPIE Andrzej Grabowski
W całym ciągu wychowawczym w ZHP (od zucha do instruktora) nie do przecenienia jest właśnie dobra drużyna harcerska. Nieprzerwany ciąg wychowawczy najlepiej realizować w szczepie. Dla każdego szczepu drużyna harcerska może być źródłem przyszłej kadry. W niej młodzi ludzie zaczynają obejmować swoje pierwsze samodzielne funkcje, zastępowego czy przybocznego. Nie ma reguły, że z dobrego zastępowego będzie w przyszłości świetny drużynowy, ale szanse na to są dużo większe niż w przypadku osoby, która wcześniej nie pełniła takiej funkcji. Poza tym każdy drużynowy starszoharcerski wie, jaki to skarb – dostać do drużyny nowy narybek z drużyny harcerskiej! Zwłaszcza jeżeli są to harcerki i harcerze z drużyny działającej w tym samym szczepie! Poznałeś kilka zalet istnienia drużyn harcerskich w szczepie. Ale co ma drużyna harcerska z faktu, że funkcjonuje w szczepie? Zadaniem szczepu jest wspieranie tworzących go drużyn. Jaką zatem pomoc szczep może zaofiarować drużynie? Jedną z podstawowych form jest pomoc programowa – zarówno merytoryczna (w opracowaniu programów działania, załatwieniu spraw organizacyjnych itp.), jak i materialna (np. możliwość użytkowania sprzętu z magazynu szczepu). W szczepie może też odbywać się kurs zastępowych. Zorganizowanie szkolenia zastępowych na poziomie szczepu pozwala poznać harcerki i harcerzy, ich predyspozycje do bycia liderami już na wczesnym etapie harcerskiego rozwoju. Z drugiej strony kandydaci na zastępowych z różnych drużyn mają okazję zintegrować się i wymienić doświadczenia, co procentuje w dalszej harcerskiej pracy. Pomoc szczepu przydaje się przy organizowaniu akcji letniej i zimowej. Pracując w szczepie, drużynowy nie musi martwić się o wiele spraw związanych z obozem, ponieważ to załatwia kadra szczepu.W ramach dobrze zorganizowanego obozu szczepu można zorganizować podobóz drużyny z własnym programem. W prawidłowo działającym szczepie reakcja na problemy kadrowe w drużynie jest szybka i oczywista. Można „pożyczyć” przybocznego z innej drużyny i dać mu szansę objęcia funkcji drużynowego.W awaryjnej sytuacji drużynę może poprowadzić (czasowo) ktoś z funkcyjnych szczepu. Najważniejsze w tym wszystkim jest to, że drużynowy może liczyć na szybką pomoc, a jego problemy są problemami wspólnoty, jaką tworzy szczep. Dobrze mieć tego świadomość – w tym tkwi siła szczepu. Każdy drużynowy potrzebuje też dla swojego własnego rozwoju kontaktów z rówieśnikami, chce czasem wybrać się na rajd lub wycieczkę – jako zwykły uczest-
134