CZĘŚĆ II. FUNKCJONOWANIE DRUŻYNY Przeprowadzono kiedyś ciekawy eksperyment. Umieszczono pięć małp w klatce, w której znajdowała się drabina i banan na sznurku. Banana można było bez trudu dosięgnąć, wchodząc po drabinie. Kiedy pierwsza małpka sięgnęła po banana, pozostałe polano zimną wodą.Wymieniono banana. Po dwóch, trzech próbach każde wejście po drabinie kończyło się porażką – pozostałe małpy nie pozwalały koleżance wchodzić po drabinie i ściągały ją na ziemię. Po pewnym czasie jedną z małpek wymieniono. Nowa, niczego nieświadoma, próbowała wejść po banana, ale została bezlitośnie ściągnięta na ziemię. Po kilku nieudanych próbach po prostu zrezygnowała ze zdobycia banana.Wymieniono kolejną małpę, i kolejną, i kolejną. Aż w końcu w klatce znajdowały się tylko zwierzęta, które nie pamiętały zupełnie, dlaczego nie wolno wchodzić po drabinie, choć z uporem maniaka ściągały tę małpkę, która próbowała złamać zasadę. M. Górecki, Siła tradycji, „Czuwaj” 2004, nr 7–8.
OBRZĘDOWOŚĆ W DRUŻYNIE WĘDROWNICZEJ Obrzęd – zespół uświęconych tradycją, często określonych przepisami, czynności i praktyk o znaczeniu symbolicznym, towarzyszących jakiejś uroczystości o charakterze rodzinnym, społecznym, politycznym czy religijnym. Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, Warszawa 1979
Zwykle kojarzy się z ogniskiem – watrą, bliską sercu każdego wędrownika, przy której odbywa się większość wędrowniczych obrzędów. Przy watrze składamy Przyrzeczenie Harcerskie oraz je odnawiamy i otrzymujemy naramiennik. Ogniskiem kończymy każdy dzień na obozach czy biwakach. Niektóre środowiska obrzędowo podtrzymują ogień od dnia rozpoczęcia do dnia zakończenia obozu. Obrzędowość związana jest z symbolami drużyny, takimi jak kolor chusty, numer drużyny haftowany na pagonie, godło czy plakietka drużyny. I dalej mamy przecież jeszcze nazwę, piosenkę, proporce... można jeszcze długo wymieniać. Jednak zanim przejdziemy do opracowywania obrzędowości swojej drużyny, warto zastanowić się, czym właściwie powinna być obrzędowość, by pomagać w jej funkcjonowaniu. Obrzędy mają pomóc w nadawawaniu rangi wydarzeniom ważnym dla dużyny i jej członków, ale przede wszystkim obrzędowość jest elementem pracy, który sprawia, że twoja drużyna różni się od innych jednostek działających w naszej organizacji. Dzięki niej jest niepowtarzalna i wyjątkowa. Ma się to uwidaczniać w przyjętych barwach drużyny, nazwie, plakietce, proporcu, zawołaniu... i cokolwiek jeszcze sobie członkowie drużyny wymyślą. Oprócz zaakcentowania tożsamości obrzędowość może służyć budowaniu więzi emocjonalnych między członkami drużyny – jesteśmy jednością, wyjątkowym zespołem. Nie sposób tu nie wspomnieć o atmosferze, jaką pomaga wytworzyć w drużynie dobrze opracowana obrzędowość. Dobry klimat w grupie i więzi emocjonalne pomiędzy jej członkami umożliwiają wędrownikom
104