PROPOZYCJA PROGRAMOWA
CZYNNOŚCI ŻYCIOWE DROŻDŻY, CZYLI JAK CIASTO ROŚNIE MATERIAŁY drożdże instant (3 opak.), woda, cukier, 3 balony, 3 małe butelki szklane lub plastikowe (identyczne), kostki lodu, ew. termometr, 2 miski o wysokości przynajmniej 15 cm, zegarek ze stoperem, nitka (50 cm), linijka lub ekierka, flamaster, łyżeczka. WYKONANIE 1. Na każdej butelce narysuj poziomą linię na wysokości 7 cm od dna (fot. 1). 2. Podpisz butelki cyframi od 1 do 3 (fot. 2). 3. Do każdej butelki wsyp 2 łyżeczki drożdży i 2 łyżeczki cukru (fot. 3, 4 i 5). 4. Do obu misek wlej wodę – tyle, aby móc później wstawić do każdej z nich butelkę (fot. 6). Do jednej miski wrzuć kilka kostek lodu (zimna woda). Temperatura wody w drugiej misce powinna wynosić ok. 30ºC. 5. Przed doświadczeniem rozdmuchaj balony, czyli napełnij powietrzem i wypuścić je. 6. Do każdej butelki (z drożdżami i cukrem) wlej ciepłą wodę (30ºC) do poziomu narysowanej wcześniej linii (fot. 7). 7. Delikatnie zamieszaj zawartość butelek. 8. Na szyjkę każdej butelki załóż balon (fot. 8). 9. Butelkę numer 1 wstaw do miski z zimna wodą, butelkę numer 2 zostaw na stole, a butelkę numer 3 wstaw do miski z ciepłą wodą (trzeba zwrócić uwagę, żeby nie ostygła – co jakiś czas można dolać ciepłej wody), fot. 9. 10. Obserwuj, co się dzieje i dokonuj pomiarów, uzupełniając tabelkę. Za pomocą nitki i linijki mierz obwód każdego balonika (fot. 10, 11, 12 i 13). Przeprowadź 3 serie pomiarów: po 5, 10 i 15 minutach.
DODATKOWE INFORMACJE Drożdże to grzyby zbudowane z jednej komórki, której nie można zobaczyć gołym okiem. Są tak małe, że w 1 gramie mieści się aż 25 miliardów komórek drożdży. Doświadczenie może stanowić punkt wyjścia do omawiania roli drożdży w przemyśle spożywczym (np. pieczenie chleba, produkcja serów, napojów mlecznych).
31