PODRĘCZNIK OSLO: ZASADY GROMADZENIA I INTERPRETACJI DANYCH DOTYCZĄCYCH INNOWACJI
3.2. Wpływ innowacji w obrębie procesów na koszty i zatrudnienie 405. Jak już wspomniano w podrozdziale 2, badania statystyczne dotyczące innowacji mogą zawierać pytania o efekty innowacji oraz ich względne znaczenie. Dodatkowe informacje o innowacjach w obrębie procesów można uzyskać między innymi, zadając pytania o ich wpływ na poziom kosztów lub zatrudnienia. 406. W przypadku pytań o wpływ innowacji w obrębie procesów na poziom kosztów do wyboru jest szereg możliwości. Najpierw można zapytać, czy innowacje w obrębie procesów wdrożone w okresie objętym obserwacją doprowadziły do zwiększenia, zmniejszenia czy utrzymania poziomu kosztów. Po uzyskaniu odpowiedzi, że koszty zwiększyły się lub zmniejszyły, można zadać kolejne pytania, aby uzyskać ilościowe oszacowanie zaistniałej zmiany. 407. Pytania te można zadawać w odniesieniu do średniego poziomu kosztów lub do szczegółowych pozycji kosztowych, np. zmian w kosztach materiałów, energii czy nakładów pracy. W pytaniu ilościowym można prosić o podanie szacunkowej zmiany poziomu kosztów wyrażonej w procentach, albo też przedstawić gotowy zestaw predefiniowanych kategorii do wyboru (np. wzrost lub spadek poniżej 5%, od 5% do 25%, ponad 25%). Doświadczenie z przeprowadzonych w przeszłości badań wskazuje, że udzielanie odpowiedzi zadawanych z użyciem tej ostatniej metody jest dla przedsiębiorstw łatwiejsze, a to z kolei przekłada się na znacznie wyższy wskaźnik udzielanych odpowiedzi na pytanie. Te same techniki można także stosować w pytaniach o wpływ innowacji w obrębie procesów na poziom zatrudnienia, tzn. czy zatrudnienie spadło czy wzrosło i o ile. 408. Podejście to można również zastosować w przypadku innowacji organizacyjnych. Pytania powinny tu dotyczyć średniego poziomu kosztów w przeciwieństwie do pytania o szczegółowe pozycje kosztowe.
3.3. Wpływ innowacji na wydajność 409. Wpływ innowacji na wydajność obejmuje szereg bardzo interesujących aspektów, na przykład pytanie o to, czy innowacje w obrębie procesów albo innowacje organizacyjne prowadzą do podniesienia efektywności. Dla szczegółowego zbadania tej problematyki niezbędne byłyby odrębne analizy z zastosowaniem zarówno danych o innowacjach, jak i innych danych ekonomicznych na temat wyników firm. W wielu przypadkach potrzebne byłyby dane panelowe dotyczące innowacji, aczkolwiek część analiz można przeprowadzić na podstawie danych o innowacjach z jednego badania statystycznego w połączeniu z danymi ekonomicznymi dla okresu dłuższego niż jeden rok. Przykładem mogą być analizy empiryczne dotyczące inwestycji w teleinformatykę w połączeniu z innowacjami organizacyjnymi. Wskazują one na ogół, że wpływ inwestycji w technologie teleinformatyczne na wydajność przedsiębiorstw zależy w dużym stopniu od wprowadzenia innowacji organizacyjnych (Brynjolfsson & Hitt, 2000).
116
© OECD/WSPÓLNOTY EUROPEJSKIE 2005