Leavensverhaal, deel 1

De tied geet snel, wat is ons leave in ’n hoog tempo toch aan völ veranderinge onderheavig! De ontwikkelinge gaon zo snel dat a-j bv. vandaag de allerni-jste kompjoeter koop dizze marge al hos weer olderwets is. Ook in Stökkum verandert d’r vol en snel! Wat is ’t dan ’n groot geschenk as iemand zich bi-j de riddaksie van de Zandhaas meldt met zien leavesverhaal… ’T is op de koakclub dat Jo Kuster elke weak niet alleen bekend steet um zien koakkunste maor óók um ’t veurleaze van zien eiges geschreve verhale oaver vroeger..oaver Stökkum.. Regelmatig kreeg-e te heure: “Prachtig geschreve Jo, daor mo-j wat met doen..daor mo-j ’n boek van make…” ’T boek is d’r (nog) niet, maor vanaf dizze edisie van de Zandhaas verschient d’r elke keer ’n gedeelte van ’t leavesverhaal van Jo Kuster. Anekdotes die niet alleen ’t verhaal van Jo vertelle, maor zeker óók ’t verhaal van ’t leave in Stökkum vanaf 1938 tot now.. Wi-j wense ollie völ plezier met leaze. Hier is deel 1…

Ow leavesverhaal nimp un aanfang daor waor ow eigen herinnering begint. Ons moeder stong met mien op de arm in de erker van onze veurkamer. Smargus vroeg, de zon scheen en ut was mei 1940. En ik was nog net gin twee. Asse ow now testen dan neame ze aan, da-j pas wat kunt ontholde as kind van vier. Moar toch, volgens mien renden toen gruune figuren van boom noar boom op de Kastanjelaan. Ut lek as spölle, maor geliek hak deur, dat ut spölle gin spölle was, maor echt ..ut ware duitsers..onze buure …ze hadde vaole licht greune päkses aan..gin platte helm..in niet de goe-je kleur. Ze renden van boom naor boom met ut geweer in de aanslag. We dee-je weinig terug. Ze viele de Grebbenberg aan en bombardeerden Rotterdam. Binne un paar dage ware we verslagen en ware we bezet.

Mamma. pappa. motor. weg.

Vader Willy was gemobiliseerd en gelegerd in Lienden, un plaats in de Betuwe. De Grebbenberg was niet ver af en ons leger verwachte dat ze daor met ut onderlopen van uuterwaarden de vijand wel tegen zollen kunnen holden. We hadde um uutgezwaaid toenne wegreed op zien eigen Harley Davidson in ut soldoaten pekske. Same met ome Alwies, zien jongere bruur. Den zat achterop met un kussen as zadel op de bagagedrager. Gi-j kon den Harley loate knallen. Vol gas..effe van ut kontakt af..ut kontakt herstellen en dan kwam de knal. Hi-j gebruukte ut as afscheids groet. Af en toe knalde de motor zomoar en dan wisse eigus niet weurum dat knalle zo funktioneerde. Maor Willy moes as oldste opkomme veur zien nummer en dus ware, op Alwies noa, de rest van de jongus tuus, vri-jgesteld van ut leger. Ze konne gebruuk maken van de zo geheiten broederdienst. Maor deze jongus die van boom tot boom renden waren niet van ons. Ut ware duitsers oftewel zoas mien moeder zachtjes ze-j.. dat zun moffe … en eur stem klonk anders dan gewoon. Gin wonder, oorlog, man Willy aan ut front, un kleine jong op de arm en hoogzwanger van de volgende. Ik had gin idee, wis toen nog van niks, drie moand later bleek dat idee van niks, mien zus Annie te weaze. Sorry Annie…niet verkeerd opvatte..was en bun hadstikke bli-j met ow.

Onder de taofel deur

Ik zal ut wel van vertellen hebben, maor volgens mien wettik ook mien eerste stappen nog. Was te vroeg geboren..heb vroeg met knap negen moand kunne lopen.. klein en doarum konnik rechtop onder de eatkamer toafel deur ..bi-j ons tuus op de Peeskesweg nr. 6 in Stökkum. Opa en oma kuster en opa en oma Nas zei-je dat dat waor was. Dus ut is waor of wie wet ..mischien hek stiekum toch effe un bietje gebuk.

Smartlap..

In un tied toen we ut woord smartlappenlied as zodanig nog ga niet kenden. Herinner mien ook nog ut entoesiasme van grootolders en umstanders ak now en wat later samen met vader liedjes dei-j zinge. Van twee ogen zo blauw, dat zijn die kijkers van jouw en met zien warme stem hek veural herrinnering aan ut meinwerkerslied. Hier wak mien nog herinner van den smartlap van ut liedje uut de kaole-mein van Limburg en dat we toen same zonge bi-j de brandende antraciet kachel: weit spert ut meingat zijn gapende muil , de wachtende schatten benee in die kuil lokt ut zweigen de mijnwerker aan, tot hakken en graven, als nijvere slaven. Hun brood maar ook dikwijls hun dood. Opa en oma Nas

Een kreet klonk in het rond er is brand in de mein Het volk snelde toe maar de kans was zo klein Een groep kameraden die groeven kordaat Een geheel nieuwe gang maar het was reeds te laat Ze brachten slechts lijken naar boven Toen knielde er een vrouw met een wanhopige gil Bij een van die doden zo roerloos en stil Ze nam het hoofd in haar handen en toen toen zei ze glück auf …en ze gaf hem een zoen.

Weit spert ut meingat zijn gapende muil…. Opa en oma Kuster

Ut eerste couplet wil jammer genoeg niet meer volledig baove komme moar ze hadde smargus met un bietje ruzie afscheid genomme.. zonder glückauf en zonder kus….en dan ..gebeurt dit. We zonge ut samen later vaak nog op zoaterdag/zondag in de auto richting Sonsbeekpark /Ruteck en Heck in Arum. Moeder Dina het net veur dat de altzheimer toesloeg, die eerste herinneringen gelukkig nog kunnen bevestigen. Maor offut van eigus met gemaak is en dan van herinnere tot ut ontholde van heure vertelle, dat loak aan de verder gestudeerden en geleerden oaver.

zaken waar ondernemers enthousiast van worden!

altijd actuele info voorhanden, minder risico, meer efficiëntie.

De dynamiek van actíef ondernemen

Wacht u ieder jaar op de jaarrekening die u, ruim na afloop van het boekjaar, vertelt hoe uw organisatie heeft gepresteerd? Óf wordt u enthousiaster van realtime inzicht, directe interpretatie van cijfers en wilt u de dynamiek voelen van meteen in actie komen? Maak dan eens kennis met één van onze parttime controllers. Een allesin-één-vertrouwde adviseur die u concreet helpt bij het creëren en behouden van bewuste bestuurbaarheid van uw organisatie.

Parttime controlling > www.stolwijkkelderman.nl

V.l.n.r. Bart van Mullem | Robert Paul van Rekum | Martijn Jansen

Terborgseweg 25b | Doetinchem Mercurion 3 | Zevenaar t 0314 369 111 e info@stolwijkkelderman.nl verrassend veelzijdig.

St. Jansgildestraat 40 St. Jansgildestraat 407037 DN Beek 7037 DN BeekTel. 0316 - 53 12 41 Tel. 0316 - 53 12 41 info@hermsenwoonspecialist.nl info@hermsenwoonspecialist.nlwww.hermsenwoonspecialist.nl www.hermsenwoonspecialist.nl

ServicePoint

Moeder in eur beakse tied

Mien moeder… ons moeder Dina.. Ze was pas negen en ze dei-j, veur en noa schooltied, al de ganse huusholding, want eur moeder Anna was altied ziek, migraine en koppien. Dat kan en toch gek genoeg, alleen euverdag, want sóavus en zondags, as dur bezuuk kwam, dan wasse wonderbaarlijk genezen en had ze de grootste praatjes. Altijd is het Kortjakje ziek ..midden in de week..maar zondags niet…. Ze was mien peettante en ik wet tegenoaver de andere kinderen dan ook verschrikkeluk veur getrokken en doar wassik niet altied of eigeluk nooit bli-j met... en dus now un stukske …

Oma Nas

Asse bi-j ons op bezeuk kwam, dan ging oma in de leunstoel zitte, de rok ging umhoog en dur wet in de opgenaei-jde tes van de kamgaren onderrok noar de knip gezocht. Mien bruurkes en zuskus kregge meestal un kwatje of un gulden moar ut petekind, en dat was ik, kreg un riksdaalder offun tientje. Meestal liet ze deze gave aan ut petekind dan ook nog op de grond vallen, zodat un ieder ut moar goed zag wat ze gaf. Kwol den riks of dat tientje ga niet aan neame moar ik moes van mien moeder. In den eiguste tes zat ook nog un rulleke peppermunt. Ut peppermuntje heurde as toegif bi-jut geld, moar dat rulleke peppermunt dat smiek en ruukte noar motballen en.. noar oma Nas. Moar daor was gin ontkomme aan, ut peppermuntje wet as un hostie bi-jow op de tong gelegd. We wilden altied meteen noar buutte, moar moesten eerst van ons moeder ut geld in de spoarpot doen. Moar eenmaol buutten miek ut sneupke un vloch in “de weide wereld.” Oma het onse haos naor buutte nooit begreppe. Was moar goed ook…

Effe trug naor Beak , de hei-j en opa Nas

Hent, de vader van Dina, had op de beakse hei-j un klein boerderi-jke met wat land, un paar tuutte, un poetje en un stuk of wat koeien. De grond was schraol en ut enigste wat echt greu-jde, waren de kwekken en de distels. Twas sappelen en dus moesse dur bi-j gaon warke veur Huus Bargh, as bosarbei-jer. En al wasse dan wel un strabante officier bi- jut beakse Gilde, tuus hatte weinig tot niks te vertellen. Oma had de boks aan en volgens mien en de bure meer as ene boks. Dur ware ook nog twee bruurkes. Hein, den lek in eerste instantie un grote deuzel, moar achteraf blekke vuller gehaajder te zun, as deur de ganse umgaeving wed gedacht. En breurke Jozef, den was ziekeluk en had vul zurg neudig. Kindersterfte was toen nog aan de orde van de dag en hi-j is dan ook niet old gewodde. Ik geleuf noch net gin tien. Zien verzurging was grotendeels ook nog op de scholders van Dina treg gekomme, moar ondanks deze niet makkelijke umstandigheden sloeg ze op de leagere school de 3e klas oaver. Gewoon van 2 noar 4, normaal alleen weggelegd veur adel en herenboeren. Die zurgden dat ut magere loontje van de leerkracht wat wet aangevuld en als dank kregen hun kinderen extra goe-je cijfers en werden wellis veurtijdig bevorderd. Dat was deurgaons niet aan de orde veur keuterboer blagen. Dina dei-jet op eige krach...Sjapo!

Ongeacht waar u verzekerd bent. Wij voeren met ons team de uitvaart naar uw wensen uit en regelen alle formaliteiten met uw verzekeraar.

DELA - Monuta - Yarden Ardanta - Nuvema - Nationale Nederlanden enz. KILDER - RvN uitvaartzorg gevestigd aan de Hoofdstraat 25 te Kilder, bekijkt wekelijks uitvaartpolissen van mensen die willen weten hoeveel hun gewenste uitvaart werkelijk kost. En of alles gedekt is in hun polis. Zo’n gesprek is vrijblijvend en gratis.

“Steeds meer mensen regelen hun eigen uitvaart. We leggen alle persoonlijke wensen voor het afscheid vast en zorgen voor een perfecte uitvoering daarvan. Voor degene die gaat overlijden geeft dat veel rust. Het financiële plaatje is daarbij van groot belang. Alle kosten zijn bekend en niemand komt later voor verrassingen te staan,” aldus van Nunen. “Mensen weten vaak niet waar ze precies voor verzekerd zijn.” Als nabestaanden een uitvaart regelen bellen ze de verzekeringsmaatschappij die op de papieren staan. Niet wetende dat ze zelf mogen kiezen wie ze bellen, maar dat is wel zo. Van Nunen: “We verzorgen uitvaarten in de hele Achterhoek en Liemers en ver daarbuiten, afstand is geen issue. De polisvoorwaarden nemen we dan 1 op 1 over. Alles waar u voor verzekerd bent, voeren we uit voor dezelfde prijs. Al de extra’s die u wenst, zijn door ons kleine kantoor ook nog eens goedkoper. “Ik hoop dat u ons belt, als er iemand overlijdt.

Want afscheid nemen kun je maar één keer doen en dan moet het perfect zijn.”

0314 - 765 001 24/7

RvN Uitvaartzorg

Als afscheid vraagt om warmte, liefde en aandacht. www.rvnuitvaartzorg.nl info@rvnuitvaartzorg.nl

Ron van Nunen

Beakse kermis en vader Willy

Opa Hent Nas was un plichtgetrouwe gilde officier en den nam op zondag zien hele familie met noar de kermis. Moeder Anna droeg un olde duitse woordspelling van Anna Nas met zich met: Iech miek anna nas nas, aber der anna nas ..war sjoon vorher ..von der annanas auch sjon nas. Un variatie op un olde mop. Moar good verteld slutte ondanks ut olde nog aan. Moar buuten dat, de onschuldige dochter Dina mocht as introducee ook met. Un al iets oldere vri-jgezelle jonge man uut Stökkum, ons vader Willy, was met zien kammereuj en die ware same met um op zeuk. Ze stonge aan de theek en Willy zag nao goed kieke wel wat in dat slanke meadje van de Baekse hei-j. Nao un paar sterkende bierkus vroege eur ten dans en wol in de dubbeltjes dans pauze as openingszin ook wel wat zegge. Ut was um opgevalle dat een mevrouw in de zaal zich opvallend raar en vremp gedroeg en hi-j vroeg aan Dina …Wie is toch dat gekke mins dat zich doar zo aanstelt … Och zei Dina, niks bizunders..dat is mien moeder.

Hoe offe ut goed geproat het dat wet ik niet, kwas dur nog niet bi-j, hebbe ze mien ook later niet noa naovroage, ooit begriebeluk kunne vertelllen. Moar un jaor later ware ze wel bei-je verloofd. Un jaor durop un huus gebouwd..samen getrouwd en veur dat hun en ik ut wiste, binnen negen maond kwam ik. Dan vraogie ow en ik mien af.. op wie doek lieke ..op Dina of Willy..ut liek half um half ..moar ut liek wel zeker dat ons vader, kwa resultaat ..toch nog de goe-je openings zin het gehad.

Opvoedkunde

Ik was un bietje laat zindelijk, volgens de visie van mien vader. Ik poepte geregeld nog in de boks. Dat zak ow aflere zei-j vader Willy en hiel mien nao de produktie met de kont onder ut ies kolde water van de kraan. De kraan vol los gedrae-jd en now zo-j ut veulle en dan zu-jut in ut vervolg wel laote…. “Pappa,” zei-j Joke, “doe ut nog un keer” ..twas bes lekker. Willys opvoedkundige methode had niet gewark. Willy was zo sportief um te zegge: “Verrekte aap van un jong, now zettie mien weer veur schut,” want Dina ..opa en oma Nas en opa en oma Kuster waren getuugen van ut veurval. Tis later met de zindelijkheid, ondanks of dankzij vader Willy, toch nog goed gekomme.