Laevensverhaal deel 6

Opa en oma Nas met moeder en oom Hein.

Deel 6 van ’t verhaal van ’t laeve in Stökkum van Jo Kuster.

Knetter Engels Un paar jaor later en wi-j waren nog in de fase van Dik Trom en Sneeuwwitje. As ut in naojaor en winterdag ‘s oavus vroeg schemerde, dan verzamelde de familie zich in de veurkamer um de haard. Lekker warm, ut antraciet gleui-jde achter de mica roet. Veurleaze uut un boek van Nowee: de beleavenisse van Arendsoog en Witte Veder. Ik dei-j mien bes, miek ut spannend, ieder persoon kreg zien eigen stem en doar wet gefluusterd als de indianen ow dee-je besluupe. Af en toe kreg ie un dreuge keal en dan nam mien moeder ut oaver, moar nooit veur lang. As moeder las, dan kwammie weer terug op aarde. Moeder las technisch goed maor de prairie verdween. De magie was naor de knoppen en zo snel meugeluk kreg Joke ut boek weer in de handen gedruk. En de familie kwam terug in ut wilde westen. ‘s aovus in bed droomden wi-j wiejer.

Moar de buurjonges Wimpie en Siepke waren al un stap verder en bezochte zondagmiddag de familiebioscoop van Schuurman in ‘s-Heerebarg. Favoriet was un western en nao afloop terug op weg naor huus, in ut schemerduuster, spölde ze de hele film in ut engels noa. Wimpie had het oaver “hands oep” en “old schatterhand en winie touw” en “hoery up” wet “hoerie joep “Ut Siepke trok um de paar meter un pistool uut ut holster, ut knalde en as aangeschoate bandieten viele ze aan de grond. “Mak de Knaif, joe moes henging”. As indiane voerde ze een krijgsdans uut, as pelshandelare verkochte ze starke drank en weigerden dat de indianen: no maor whisky, jou hep zat gehad en ze zonge van are joe koek soms van naigt Und síe sjaften ziech un “skauw” aan, miet ein gevlektes “poonie “. Ohne sattel, er hatte ein beinschus, hende hoog, lek mich am aars. Zi-j ware zo onverwacht in un nao gesygroniseerde duitse versie beland. Ut beste waren ze te volgen asse noar Jonny Weismuller, naor Tarzan, waren geweas. Ze slingerden in gedachten van boom

noar boom, uutten de Tarzankreet, zie kidnep de weitie geurl laddy “Sjaan “. Aj love joe voor ewwer en mieke de jungle dans en dee’je onze vrienden de apen noa. Oe Oe Oe ah ah ah. Zo opens weer half aap, half indiaan. Ze stamden af van un familie met as bi-jnaam de knetter. Ik neumde eur taal dan ook ut: “knetter engels”.

Difterie, kantje boord Ut was nog oorlog, alles nog in de war, net as noa mien val met ut fietsgebeuren. Ut been moes noa genezing van de breuk nog effe wenne. Met voetballe dus ut andere been gebruuke en dat was toevallig tot dan ut mindere. Toen ’k dur op letst weer met kon, was ut veurdeel dak ondertied as voetballer twee benig was gewodde. Al blef de rechter wel iets beater, moar dat kon ik goed verbargen. Moar ut voetballen ging niet zo ak wol. Ik was gauw muu-j, moes hoeste, had koorts en dokter Daal kwam aan huus. Hi-j onderzoch mien. “Er is een epidemie aan de gang en ik vrees dat uw zoon difterie heeft. Heeft hij soms contact gehad met buurmeisje Els? Ik begrijp van ja en zij heeft het ook. Het is erg besmettelijk, hij moet apart gehouden worden. Er zijn helaas geen medicijnen voor, maar ter gerusstelling, Elsje heeft een difterie in de lichtere vorm”. In onze veurkamer wet un bed opgesteld, onder ut glas in loodraam. Ik kreg ut steeds benauwder en daor wet un stoomapperaat geïnstalleerd. Ut brach gin verbeatering. Vaak dacht ik: Ik geleuf dak stik. Dokter Daal zei: “Zo gaat het niet langer, hij moet naar un ziekenhuis. Nörgus was plaats. “Kom op” zei-j de dokter: “We gaan”. Ik wet in Daals auto gelegd en met vader en dokter richting Arnhem. In Beak zei-j vader op de provinciale weg: Stop moar ik geleuf datte dood is. Daal stopte en de dokter reanimeerde, Joke kwam weer bi-j en de reis ging wiejer. Dur was nog gin autobaan, we moesten binnendeur en in Zeavenaar zei-j vader : “Daal, stop moar, ik geleuf…, in Duuven nog un keer: “Daal stop moar”, maor we kwamme aan in ut Elisabeth gasthuis en werden ontvangen deur un studie-genoot van dokter Daal.nDe rede waorum we überhaupt konne komme. Hi-j onderzoch mien. Ook hij zei: “Ik heb er jammer genoeg geen medicijnen voor meneer Kuster, het enige wat ik kan doen is een sneetje in zijn keel maken. Een zilveren luchtbuisje plaatsen waardoor hij kan ademhalen en dan met u hopen. Maar hij heeft een kans, want het is een ijzersterk kereltje”. “IJzersterk, hoe werrie dat”, zei-j vader. “Dat moet wel, anders was U niet tot hier gekomen”. Ik wier geopereerd, kwam bi-j, had stieve kartonne manchetten um de arme, un buisje in de hals, kon niet proate, alleen as de zuster un vinger op de opening van ut zilveren buisje deed legge. De afdeling was in quarantaine, bezuukers bleven buutte achter ut glas. Un duitse soldaot, met ut geweer aan de scholder, hiel de wacht.

Vriendinneke veur een dag Noas mien op de ziekenkamer lag un meadje. Ik denk dat we ongeveer eaven old waren. Ik vond eur zo gek nog niet, we hadden oogkontak en ut klikte. Ze had ook manchetten en ook un buisje. We konne mekaar niks vertellen. Wel konne we lachen. Ik knipoogde. Zi-j lachte en knipoogde terug. Ik knipoogde met twee ogen, un lach en twee knippe trug. Ik wis, ik had un ni-j vriendinneke. De zuster kwam op de kamer en ik vroeg met ogen en gebaren noar den vinger op ut buiske. Ze deed ut en ik zei tegen ut meadje. Ik bun Joke, De zuster zei-j “Ik ga wel naar haar toe want ze kan nog niet praten, met de operatie zijn haar stembanden beschadigd”. Ze zwaai-jde. Toen ik de volgende marge wakker wed, lag un deaken oaver ut bed noas mien. Ondanks dak dit nog nooit met had gemaak wis ik wat ut betekende. Ik had graag nog is gepraot met mien vriendinneke veur een dag. Mischien was ut wel meer gewodde as praote.