Atlas tarih (aralık 2017 ocak 2018)

Page 107

bu durumdan bahsetmekteydi. Hemingway, John Bone’a 27 Ekim 1922 tarihinde kaleme aldığı mektubunda İstanbul’da yaptığı harcamalarına ilişkin şunları söylüyordu: “ İstanbul’a 29 Eylül, öğleden sonra ulaştım. Bundan sonra harcamalarımı Türk Pound’u üzerinden hesaplayacağım ki Türk Pound’unu ortalama 7 Frank olarak satın alıyorum. 100 kuruş, 1 Türk Pound’una denk geliyor. Ltq. olarak sembolize ediliyor.” O dönemde Türk lirası batı ülkelerinde pound olarak anılıyordu ve pound kelimesinin Latince karşılığı ise liraydı. Aynı mektupta 5 Ekim tarihinde arkadaşları ile birlikte Yeşilköy’de uçak meydanını ziyaret ettiğini ve burada bir yemeğe katıldığını yazmaktaydı. Hemingway, arkadaşları ile birlikte Boğaz gezilerine de çıkmaktaydı. Kimi zamanlar sabahlara kadar süren âlemlerin ardından İstanbul Boğazı üzerinden doğan güneşi seyrediyorlardı.

Gürültülü, sıcak, tepelik, kirli ve güzel İstanbul ile ilgili ilk yazısı The Toronto Daily Star gazetesinin 30 Eylül 1922 Cumartesi günkü nüshasında “British Strong Enough to Save Constantinople” (“İngilizler İstanbul’u savunabilecek kadar güçlü”) başlığıyla yayımlandı. Yazı şöyle devam ediyordu: “İstanbul; gürültülü, sıcak, tepelik, kirli ve güzel. Şehir üniformalılar ve söylentilerle dolu. İngiliz birlikleri Kemalist birliklerin saldırısını önleyecek yeterli sayıya ulaştı. İzmir’in akıbetinden dolayı şehirdeki yabancılar endişeli. Ani bir durumda yabancılar şehri terk edebilmek için haftalar sonrasının trenlerinde

yer ayırtıyorlar.” Gazeteye kısa bir yazı kaleme alan Hemingway, İstanbul’daki İngiliz asker sayısının artırıldığından ve şehirdeki yabancıların gergin bekleyişinden bahsetmekteydi. Kendine not düştüğü günlüğünde 3 Ekim tarihli yazısında şunu söylemekteydi: “İngiliz ve Amerikan gemileri İzmir’den 260 bin mülteciyi tahliye ediyor.” Hemingway, 9 Ekim 1922 tarihinde yayınlanan yazısında ise TBMM Hükümeti İstanbul Temsilcisi olan Hamit Hasancan ile yaptığı görüşmeyi aktardı. Hamit Bey ile yaptığı görüşmede Kanada’nın Mustafa Kemal ve askerlerinin İstanbul’a girdiği vakit Hıristiyanların uğrayabileceği katliamdan kaygı duyduğunu belirten Hemingway şu cevabı alır: “Hıristiyanların korkacağı ne var? Silahlandırıldılar ve Türkler silahsızlandırıldı. Katliam olmayacak. Şu anda Trakya’da Türklere katliam yapanlar Hıristiyan Yunanlar. Bu yüzden insanlarımızı korumak için Trakya’yı zapt etmeliyiz.” İstanbul’da edindiği arkadaşları ile Pera bölgesinde bolca vakit geçiren Hemingway, İstanbul’un gündelik hayatına ilişkin notlar da tutmaktaydı. İstanbul’un gece hayatını da yakından gözlemleme imkânı bulan Hemingway, 13 Ekim günü sıtma hastalığının belirtisi olan yüksek ateş sebebiyle Karaköy’de bulunan İngiliz Hastanesi’ne gitti. Bir süre burada tetkikleri yapılan Hemingway neyse ki kötü bir hastalıkla karşı karşıya kalmadı ve çalışmalarına geri döndü.

Bıldırcın avının ardından Edirne yolunda Trakya bölgesinde yaşananları canlı tanıklıkla görebilmek ve Edirne yolculuğu öncesi arkadaşları ile ava çıkabilmek amacıyla 14 Ekim günü Hemingway, Tekirdağ’a bağlı Muratlı kazasına hareket etti. Hayatı boyunca av sporlarıyla yakından ilgilenen yazar, yolculuk ettiği kişiler ile birlikte Muratlı’da bıldırcın avına katıldı ve ardından 17 Ekim tarihinde Edirne’ye hareket etti. Edirne’ye gece 11’de ulaşan Hemingway, istasyondaki görevlilerin yönlendirmesiyle kalabileceği tek yer olan Madame Marie Hotel’e yerleşti. Daha sonraki yazılarında Edirne’de ve yol boyunca tanık olduğu perişan koşulları ve sosyal yaşamı da yansıttı. Hemingway, 14 Kasım 1922 tarihli son yazı olan “Trakya’dan mülteciler” ile birlikte Türk-Yunan Savaşı’nı ve sonrasında yaşananları konu edindiği toplam 20 yazı kaleme aldı. 27 Ekim 1922 günü yazı işleri müdürü John Bone’a yazdığı mektupta 18 Ekim tarihinde Sırbistan vizesini aldığını bildirdi. Aynı gün Bulgaristan üzerinden Sırbistan’a ve oradan Trieste’ye geçtiğini, burada uzan zamandır uzak kaldığı muhteşem bir yemek yediğini ve ardından trenle 21 Ekim tarihinde Paris’e ve eşi Hadley’e döndüğünü yazdı l ATLAS TARİH 105


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.